Ă? litum | In Colour
Þór Vigfússon
Í litum | In Colour 13. október til 22. desember 2017
Þór og litirnir Jón Proppé
Í öllu umróti síðustu hundrað ára hafa hugmyndir okkar snúist við að minnsta kosti hundrað sinn um. Það á við um stjórnmál og hagkerfið en líka um heimssýn okkar, heimspeki og menningu. Það er ekki nóg með að hver hugmyndin reki aðra og allar vísi í ólíkar áttir heldur er allt að gerast í einu. Það er eiginlega allt í bendu eða flækju og þegar við reynum að rekja upp hnútinn verður til ný flækja sem við ráðum ekki við. Svissneski heim spekingurinn Max Picard notaði hið alþýðlega þýska orð Durcheinander til að lýsa þessu ástandi og taldi það vera lykilinn að uppgangi fasismans á fjórða áratug síðustu aldar. Hvað sem um það verður sagt er erfitt að henda reiður á menningu og hugmyndasögu okkar tíma. Þeir sem fjalla um listir þekkja það vel að um leið og maður þykist hafa náð að skilja eða skilgreina
það sem nýjast er koma aðrir listamenn og gera
okkur hafði ekki sjálfum dottið í hug að nefna það.
óreiðunni og ógninni sem samtíminn færir okkur.
Helgi Þorgils Friðjónsson, Rúrí, Ívar Valgarðsson,
eitthvað allt annað – eitthvað sem engan veginn
Þeir höggva á hnútinn eins og Alexander mikli
Einhver listamaður kemur aftan að manni, klapp
Ólafur Lárusson og Rúna Þorkelsdóttir.
rúmast innan skilgreiningarinnar. Nemendur í
gerði í Frýgíu fyrir meira en tvö þúsund árum. Allt
ar á öxlina og segir: „Mundu að þetta er bara
listasögu tuttugustu og tuttugustu og fyrstu aldar
í einu áttum við okkur á því að það þarf ekki svo
rautt, gult og blátt – ferningur, þríhyrningur og
merki minimalismans síðustu áratugi þótt hann
fórna höndum þegar þeir sjá allar þær stefnur og
mikið til að búa til eitthvað sem hefur merkingu
hringur.“
hafi líka stundum unnið út frá öðrum nálgunum
-isma sem þeim er gert að kunna skil á: Kúb
fyrir okkur og hjálpar okkur jafnvel sjálfum að
ismi, abstraksjón, expressjónismi, minimalismi,
hugsa um og greina allt stússið sem við eigum í.
konsept, súrrealismi og nýraunsæi, svo fátt eitt sé
Þetta gerðist kannski fyrst á þeim árum þegar
Fyrir okkur á Íslandi væri þetta trúlega lágvær rödd Þórs Vigfússonar. Þegar hann hóf ungur myndlistarnám í
Þór hefur á sinn hljóðláta hátt haldið á lofti
og aðferðum. Hann er að sjálfsögðu ekki einn á þessu ferðalagi heldur hefur hin nauma hugsun – minimalisminn – verið ein af meginstoðum
talið. Vandamálið hefur ágerst á síðustu áratugum
gömlu og sjálfumglöðu stórveldin í Evrópu gengu
Reykjavík var allur útkjálkabragur að falla af
íslenskrar myndlistar marga síðustu áratugi. Hér
og sumir hafa reynt að ýta því frá sér með því
eins og í svefni að átökunum sem lögðu löndin
íslenskri samtímamyndlist. Abstraktkynslóðin,
hefur þessi myndhugsun þó fengið annan blæ en
að kalla þetta allt póstmódernisma en það orð
í rústir á rétt rúmum fjórum árum, 1914–1918.
Magnús Pálsson, Dieter Roth, og svo Róska og
með stórþjóðunum og blandast við hugmyndalist,
hefur litla merkingu og enn minna skýringargildi.
Þegar við horfum til baka er eins og listamenn
hin í SÚM-hópnum höfðu opnað sjónarhornið
jafnvel málverk og allt litast af ljóðrænunni sem
Veruleikinn sem við lifum í er einfaldlega flókinn
irnir hafi séð þetta fyrir. Þarna sjáum við eins og
svo að ungir listnemar litu ekki á sig sem tagl
Íslendingum virðist vera í blóð borin hvort sem
og listin sem túlkar og endurspeglar hann er óhjá
í blossa upphaf abstraksjónarinnar, hugmynda
hnýtinga heldur gátu mátað sig óhikað við hvaða
þeir fást við myndir, texta, handverk eða tón
kvæmilega nokkuð snúin líka.
listarinnar, súrrealismans og ótal fleiri hugmynda
hugmyndir sem annars staðar var verið að velta
smíðar.
sem við höfum verið að vinna úr fram á daginn í
upp á Vesturlöndum. Hörður Ágústsson, helsti
dag.
hugmyndafræðingur abstraktlistarinnar á Íslandi
þar sem Þór er einmitt að velta því fyrir sér hvern
og víðsýnn listamaður, var rektor Myndlista- og
ig hægt sé að finna hugsun og merkingu – jafnvel
handíðaskólans, og meðal skólafélaga Þórs voru
ljóð – í frumlitum og -formum. Í yngri verkunum
Það er þess vegna svolítið skrítið að það sem hefur komið okkur oftast á óvart og vakið okkur til mestrar umhugsunar er þegar listamenn setja fram eitthvað sem er svo einfalt og augljóst að
Árin sem síðan hafa liðið höfum við aftur og aftur upplifað þessa sömu tilfinningu í miðri
Elsta verkið á sýningunni er litastúdía frá 1979
sjáum við svo hvernig hann hefur pælt þennan svörð áfram og fært okkur sífellt einfaldari en dýpri verk sem við getum speglað okkur í, hikað við og hugsað um.
Þór and the Colours Jón Proppé
In the turmoil of the last hundred years or so our ideas about the world have been turned up side-down at least a hundred times. That is true of politics and economics, but also applies to our world-view in general, our philosophy and our culture. It is not only the case that one new idea chases out what we had firmly believed before but that everything seems to be happening at once. Our world is not a consistent whole but more like a tangle and every time we try to unravel it we end up with even knottier problems that we have no idea how to solve. The Swiss philosopher Max Picard called this in German ein Durcheinander and believed it to be largely to blame for the rise of Fascism in the 1930s. Whatever we may think of that, it is certain that the culture of our time is difficult to com prehend and analyse. Those who write about art know all too well the feeling when one has finally
managed to craft a serviceable definition some
In light of this it is somewhat strange that
to be engulfed by war they produced – in a flash
to the extent that young art students no longer
artist will inevitably come along and do some
the moments that have surprised us most and
– whole new ways of thinking about art and its
saw themselves as second-rank soldiers on the
thing totally different – something that certainly
given us pause are when artists present us with
role in our lives: Abstraction, Conceptual Art (as
international scene but stepped bravely forward,
does not conform to one’s analysis. Students of
something so simple and obvious that we hadn’t
foreshadowed by Dada), Surrealism, and a host of
confident that they were equal to their colleagues
the history of art and culture in the last century
even given it a thought ourselves. They cut the
other ideas that we are still working to understand
abroad. The College of Arts and Crafts – though a
throw up their hands in despair when they see
knot as Alexander the Great did in Phrygia more
and expand.
small institution on the world stage – was staffed
all the movements and styles they have to learn
than 2000 years ago. All of a sudden we realise
about: Cubism, Abstraction, Expressionism, Mini
that it doesn’t take so much to create something
the maelstrom of confusion and war that has
post-war era and Þór and his classmates proved
malism, Conceptual Art, Surrealism and Neo-Re
meaningful – something that may even help us to
been our lot – experienced the same moment of
equal to the standards they set.
alism, to name but a few. The problem has grown
think about and understand the tangle of our own
surprising clarity when some artist taps one on
even more complicated in the last few decades
life and thinking.
the shoulder and says: “Remember that it’s all
Minimalism for decades though he has not been
just red, green and blue – triangles, squares and
afraid to experiment with other approaches along
circles.”
the way. He has not been alone on this journey
In the many years since we have often – in
by people who had pioneered new ideas in the
In his quiet way, Þór has been a champion of
and some have tried to see it off by tagging the
This movement emerged in art a little over a
whole mess as “postmodernism” – a word that
century ago at the time when the great powers of
carries little meaning and does not even begin to
Europe, gorged on the wealth of their colonies,
explain the situation to which it is applied. Our
were sleepwalking into the conflict that in only
reality is, in truth, frighteningly complicated and
four years – from 1914 to 1918 – would devastate
it should not surprise us that contemporary art
the continent and cause the death of millions.
Icelandic art had just come of age. The concrete
ideas have diverged from the international main
and culture should be complicated and difficult
Looking back, it is as if the artists had foreseen
artists of the 1950 and the conceptual artists
stream by taking in influences from other styles
as well.
this devastation. Just as their world was about
who followed them had opened our horizon
and from the poetic strain that seems infuse each
If you have lived in Iceland then that would probably be the soft voice of Þór Vigfússon. As he began his studies at a young age in 1970,
and the idea of doing as much as one can with as little as one can get away with is on the mainstays of contemporary Icelandic art. In Iceland these
Icelander’s imagination, whether they work with art, text, craft or music. The oldest work in the exhibition is a colour study from 1979 where Þór explores the possibili ties of creating meaning – and even poetry – with only the simplest colours and geometric shapes. In the more recent works we can see how he has continued to plough this furrow to bring us works to help us negotiate and understand out tangled lives.
þór vigfússon Born 1954 Reykjavík, Iceland Lives and works in Djúpavogi and Reykjavík, Iceland 1977–78 Strichting De Vrije Academie, Den Haag, The Neth erlands 1971–74 Icelandic College of Arts and Crafts, Reykjavík, Iceland 1970–71 Reykjavík Art School, Iceland SELECTED SOLO EXHIBITIONS 2016 Moð, The Chinese Art Center, Xiamen City, China i8 Gallery, Reykjavik, Iceland 2011 Quint Gallery, San Diego, US 2010 i8 Gallery, Reykjavík, Iceland Safnasafnid, Svalbardsströnd, Iceland 2005 i8 Gallery, Reykjavík, Iceland 2004 The Living Art Museum, Reykjavík, Iceland
2003 Listasafn Árnesinga, Hveragerdi, Iceland 1999 Gerdarsafn, Kópavogur, Iceland 1998 The Living Art Museum, Reykjavík, Iceland 1996 Gallery Corridor, Reykjavík, Iceland Slunkaríki, Ísafjördur, Iceland 1995 The Living Art Museum, Reykjavík, Iceland 1993 The Living Art Museum, Reykjavík, Iceland 1992 The Living Art Museum, Reykjavík, Iceland 1986 The Living Art Museum, Reykjavík, Iceland 1984 Kjarvalsstadir, Reykjavík, Iceland 1983 Gallery Corridor, Reykjavík , Iceland 1982 The Living Art Museum, Reykjavík, Iceland Korpúlfsstadir, Reykjavík, Iceland 1981 The Living Art Museum, Reykjavík, Iceland
SELECTED GROUP EXHIBITIONS 2016 Rolling Snowball 7, Djúpivogur, Iceland 2015 Rolling Snowball 6, Djúpivogur, Iceland 2014 Akureyri Art Museum, Akureyri, Iceland Rolling Snowball 5, Djúpivogur, Iceland 2013 Hördur Ágústsson, Camilla Low, Sergio Sister and Thór Vigfússon, i8 Gallery, Reykjavík, Iceland 2012 Fedgar/Mædgin, with Helgi Thórsson, Sláturhúsid, Egilsstadir, Iceland Sýning á einlitum verkum / Exhibition of Mono chromes, Artíma Gallerí, Reykjavík, Iceland (curated by Marteinn T. Tausen) 2011 Perspectives – On the Borders of Art and Philoso phy, Reykjavik Art Museum – Hafnarhús, Iceland 2008 Carnegie Art Award, Touring Exhibition: Helsinki, Oslo, Copenhagen, Reykjavík, Stockholm, London, Gothenburg and Carros/France
Icelandic Art, Quint Contemporary Art, San Diego 2006 Tærleikar, with Rúrí and Elina Brotherius, Gerdar safn, Kópavogur, Iceland Living Art Museum with Kees Visser and Ívar Val gardsson, Reykjavík, Iceland 2004 Galerie Van Gelder, Amsterdam, The Netherlands 2002 Félagar, Reykjavík Art Museum, Kjarvalsstadir, Iceland 2000 In the Mirror of Space and Time, Reykjavík Art Festival, Iceland 1999 Safnasafnid, Svalbardsströnd, Iceland H20, Oslo, Norway 1998 The Coastline, Reykjavík, Iceland 1997 Sculptors, the Association of Reykjavík Sculptors, Iceland Wood sculpting symposium, Kemijarvi, Finland 1996 Nordic Wood sculpting Symposium, Lusto, Finland Post Denmark, Copenhagen, Denmark
1995 Art Summer, Art Festival, Akureyri, Iceland The Living Art Museum, Reykjavík, Iceland 1994 The Living Art Museum, Reykjavík, Iceland 1990 The Living Art Museum, Reykjavík, Iceland 1989 The Reykjavík Sculptors, Korpúlfsstadir, Iceland The Living Art Museum, Reykjavík, Iceland 1988 Reykjavík Arts Festival, Kjarvalsstadir, Reykjavík, Iceland 1987 Icelandic Abstract, Kjarvalsstadir, Reykjavík, Iceland Kex, Stockholm/Sweden and Oslo/Norway Streif, Sveaborg, Finland and Kunsthallen, Odense, Denmark 1986 The Living Art Museum, Reykjavík, Iceland Noumea, New Caldonia The 7th International Impact Art Festival, Japan 1985 Experimental Art, Budapest, Hungary The Reykjavík Sculptors, Kjarvalsstadir, Reykjavík, Iceland
1984 Kulturhaus Palazzo, Liestal, Switzerland 1983 Nordisk Skulptur, Drammen, Norway Gullströndin andar, Reykjavík, Iceland 1982 World Art Atlas, Belgium 1981 3rd Istanbul Art Festival, Turkey Are You Experienced?, Belgium Vetrarmynd, Kjarvalsstadir, Reykjavík, Iceland 1980 Experimental Environment II, Korpúlfsstadir, Ice land Reykjavík Arts Festival, Iceland 1979 Kjarvalsstadir, Reykjavík, Iceland 1977 The Nordic House, Reykjavík, Iceland 1976 Gallerí SÚM, Reykjavík, Iceland 1975 SÚM 75, Reykjavík, Iceland 1974 Four in Gallerí SÚM, Reykjavík, Iceland H20, Travelling exhibition in Scandinavia
WORKS IN PUBLIC COLLECTIONS The Living Art Museum, Reykjavík The National Gallery of Iceland Kjarvalsstadir, Reykjavík Art Museum Kópavogur Art Museum - Gerdarsafn Safnasafnid, Folk Art Museum, Svalbardsströnd Háskólinn í Reykjavík Sjóvá-Almennar, Reykjavík Reykjavík Energy Headquarters Kópavogur College Borgarnes College Flensborg College, Hafnarfjörður
Útgefandi:
Gallery GAMMA
Publisher:
Ábyrgðarmaður:
Gísli Hauksson
Gallery GAMMA Gísli Hauksson
Sýningarstjórar:
Ari Alexander Ergis Magnússon
Exhibition Curator:
Ari Alexander Ergis Magnússon
Jón Proppé
Jón Proppé
Ljósmyndir:
Vigfús Birgisson og
Photography:
Vigfús Birgisson and
the Chinese European Art Center
the Chinese European Art Center
Hönnun og umbrot:
Jón Proppé
Layout and Design:
Jón Proppé
Prentun og bókband: Svansprent
Printing: Svansprent
Öll verkin eru birt með leyfi listamannsins og i8 gallerí.
All the artwork is presented with the permission of the artist and i8 Gallery, Reykjavík