Yrke utdanning2016

yrke & utdanning SIDE 9-24

tema

10

TORSDAG 28. JANUAR 2016

For to og eit halvt år sidan intervjua Grannar fleire lærlingar som var på god veg mot fagprøven.

Nokre av dei innan helse, andre innan barn- og ungdom.

Korleis gjekk det med dei? No får du møta to av dei igjen.

GRETHE HOPLAND RAVN Anita Ådnesen i saman med eitt av barna ho har på avdelinga si i Presthaug barnehage.

FOTO: PRIVAT

Vegen vidare har starta Therese Haugland frå Ølen og Anita Ådnesen frå Haugeund var i september 2013 lærlingar i første- og andre klasse ved Enge skule. Dei hadde begge gått linja for barn- og ungdomsarbeidar og var no i ferd med å ta yrkesvegen til godkjent fagbrev. Begge hadde starta på det siste året som lærlingar då Grannar snakka med dei sist. Læretida er to år, der alle må innom arbeid både med barn i barnehage, barn i skule og arbeid med ungdomar opp til 17 år. No har begge to fullført utdanninga, bestått fagprøven og vegen vidare har begynt. For Ådnesen blei det arbeidslivet som lokka mest, og for Haugland var det vidare studiar som appellerte.

— Det meste har berre vore fryd og gammen i denne perioden. Eg var lærling på skulen fram til jul, deretter tok eg siste rest av læretida mi i Småfolk barnehage, som er same barnehage eg var i det første året som lærling. Det var som å komma tilbake til ein stad eg høyrde til, og både ungar og kollegaer kjende meg godt frå før, seier Ådnesen og legg til at ho fekk fagbrevet i oktober 2014, og fekk halda fram med å jobba i Småfolk barnehage etter at fagbrevet var i boks.

5

MÅNDAG 23. SEPTEMBER 2013

Uavgjort for topplaget

Langt svakare plasserte Stegaberg skulle bli ein tøff motstandar for Etne i fotballens 5. divisjon. Gjestene frå Tysvær leia store deler av torsdagens oppgjer på kunstgraset i Etne.

Stegaberg leia både 2-0 og 1-3. Til slutt greidde topplaget å ri av det som kunne blitt eit nederlag. Resultatet blei 4-4 (1-2). Skudenes vann 3-0 over Falkeid og knappa dermed inn på leiarlaget. Etne ligg likevel svært godt an til opprykk ettersom det er to lag frå puljen som får plass i 4. divisjon neste sesong.

Noreg klar for .eu

Norske brukarar har fått full tilgang til å ta i bruk domenenamnet .eu.

Registreringsreglene for .eu har tidlegare ikkje omfatta medlemmer av EØS-land. — Norske styresmakter har i lang tid arbeidd med å gi norske brukarar og selskap rett til å registrere domenenamn direkte under toppdomenet .eu. Me er fornøgde med at arbeidet har ført frem, seier statssekretær i Samferdselsdepartementet, Geir Pollestad.

Gode på lærlingar Mens kravet til lærlingplassar er éin per 1.000 innbyggjarar i kommunane, kan Etne skilta med det doble. Vindafjord kjem hakk i hel.

Påbygg og høgskule

Grethe hopland ravn

Therese Haugland og Anita Ådnesen er blant dei som har vore heldige å få læreplass i Etne. Med eit krav frå YS-forbundet Delta om at alle kommunar i Noreg skal kunne stilla med minst éin lærlingplass per 1.000 innbyggjar innan 2016, ligg både Etne og Vindafjord svært godt an.

— Då eg las i Haugesunds Avis at haugesundarane hadde ei dekningsgrad på 50 lærlingar, rekna eg ut at det var rundt 1,45 lærlingar per 1.000 innbyggjar. I Etne og Vindafjord ligg me enda betre an. I Vindafjord er det 1,8 lærlingar per 1.000 og i Etne kommune er det heile to lærlingar per 1.000, seier dagleg leiar i Haugaland Opplæringskontor, Bjørn Johannessen.

Får gode tilbakemeldingar Fredag føremiddag fekk Grannar møta åtte av ti lærlingar, som på sikt skal ta fagbrevet som pleie- og omsorgsarbeidar eller som barneog ungdomsarbeidar i Etne kommune. I plenum uttalar kvar og ein at dei trivst svært godt i praksisen sin, og at dei ser den store nytta av å kunne knyta teorien saman med praksisen. Då lærer dei mykje, uttalar dei.

— Me prøver å vera gode på innhaldet i læreperioden. Lærlingane gir gode tilbakemeldingar og me opplever at me har både reflekterte og modne arbeidarar, seier Johannessen.

Therese Haugland (t.v) og Anita Ådnesen er lærlingar i 1.- og 2.klasse på Enge skule. Her hjelper dei Unar Stenberg (t.v) og Emilie Markhus Vevatne på data i skuletimen.

Foto: Grethe hopland ravn

Primærkontakt Både i Etne og Vindafjord er det tilsett faglege leiarar innan dei forskjellige yrkesretningane.

I Etne er Erling Askeland fagleiar for lærlingane i barnehage og skule, og Anna Steinsland er fagleiar for lærlingane innan helsefaget. For at lærlingane skal ha best mogeleg utbytte av tida som lærlingar, har kvar og ein sin primærkontakt på den avdelinga ein jobbar på. Slik sett får lærlingane lett tilgang på hjelp og råd, mens dei utfører arbeidsoppgåvene sine.

Læringane i barnehage og skule har tre stopp på vegen til fagbrevet. Dei skal innom barnehage, skule og ungdom i alderen opp til 17 år. I sistnemnde gruppe, er det ofte gjennom fritidsklubbar og liknande ein tileignar seg praksis, og dette skjer ofte på ettermiddagar, kveldar og helgar i ein periode.

For lærlingane innan helsefaga

Nokre av lærlingane i Etne kommune i dag: Monica Seim (t.v), Janette Nowayo, Camilla Vik, Anita Ådnesen, Therese Haugland, Silje Halsnes, Merete Kambe og Silje Stølås. Ikkje tilstades av lærlingane: Marthe Jordal og Hilde Stølås.

er det heile sju avdelingar ein skal innom før ein kan ta fagbrevet.

Opptrapping Om tala for begge kommunane er gode når det gjeld lærlingar per 1.000 innbyggjar, slår dei seg ikkje til ro med dette.

— Etne kommune vedtok i fjor ein opptrappingsplan for lærlingplassar, opplyser Erling Askeland.

Anna Steinsland legg til at allereie til neste haust, skal

Samarbeider godt. Fagleg leiar for barne- og ungdomsarbeidarar, Erling Askeland (t.v), fagleg leiar for helsefagarbeidarar, Anna Steinsland og dagleg leiar i Haugaland Opplæringskontor, Bjørn Johannessen.

kommunen vera i stand til å stilla samt helsefaget, har arbeidstakamed tre lærlinrar som er over gar per 1.000 60 å r. Begge innbyggjar. kommunane Me prøver å vera kan by på gode Målet med å arbeida aktivt gode på innhaldet i læringsbedrifter med lærlingfor lærlingane. p l a s s a n e e r læreperioden — For dei aller naturleg vis å fleste lærlingane rekruttera meir er læreperioden før fag prøven arbeidskraft for framtida. Ein stor prosent av dei deira første møte med arbeidslitilsette både innan barn og unge, vet. Å få med seg ei slik ballast,

mens ein framleis har systemet med både lærarar, primærkontaktar og rådgjevarar rundt seg, er ei god ordning før ein for alvor skal ut i arbeidslivet, seier Johannessen.

Askeland legg til at f leire arbeidsgivarar gjerne føretrekkjer arbeidssøkjarar som allereie har opparbeida seg arbeidspraksis gjennom tida som lærling.

FAKSIMILE: 23. SEPTEMBER 2013.

igjen sommaren 2015. Då hadde ho ikkje jobb å gå til og melde seg arbeidsledig.

Ho bestemte seg for å møta opp personleg i barnehagane for å søka på jobbar. Ho Ikkje lett å få fast jobb kom til Presthaug FUS barnehage og — Det er ingenting som er så flott som fekk spørsmål om å starta dagen etter. å koma på jobb kvar dag der små men- Og det har ho ikkje angra på. Ho trivest neske kjem svært godt på småbarnsavdeg spr indeling og har ikkje planar gande i møte om noko vidare utdanning for å gi ein førebels. Å ta fagbrevet før kjempestor — Eg kjenner meg veldig klem. Det gir heldig som har fått eit vikahøgskule er veldig glede, skal eg riat og ein jobb å gå til, for smart lova deg, seier det er ikkje så veldig lett å ho og siktar få seg fast jobb som fagartil jobben ho har i dag, som fagarbeidar i beidar. Eg har landa trygt for ei stund og Presthaug FUS barnehage i Haugesund. med tida kjem også erfaringa. Heldigvis Ådnesen er haugesundar og flytta heim kjem det truleg nye ordningar om ikkje

’’

lenge, som teiknar ei litt lysare framtid for fagarbeidarane, seier ho.

Skulle ho gjort alt på nytt, ville resultatet blitt det same. Yrkesvegen er ein god måte å skaffa seg ei utdanning på. Det står ho fast ved.

For Therese Haugland gjekk vegen i ei anna retning. Ho tok fagbrevet våren 2014 og starta på påbygglinja ved Etne vgs same haust. Målet var generell studiekompetanse som ho også klarte med glans våren 2015. Dermed var vegen dei neste tre åra staka ut, og i fjor haust starta ho barnehagelærarstudiet ved Høgskulen Stord Haugesund.

— Å ta fagbrevet før ein går vidare på høgskule er veldig smart, trur eg. For det første slepp du unna med 23 timar i veka på påbyggsåret, mot 30 for dei som ikkje har fagbrev. Så trur eg også at dei to åra med pause frå skulebenken er sunne.

Eg trur i alle fall eg gjorde det betre på påbygg enn om eg skulle gått rett frå 2.klasse og til påbygg, seier Haugland.

I tillegg til fordelane ho fek k med påbygg, har ho svært mange fordeler i studiet på høgskulen.

— Å ta fagbrevet før ein startar å studera vidare gjer at ein får større utbytte av både teori og praksis. Eg klarar å knyta teorien til praksis veldig godt, sidan eg har dei to åra som lærling å støtta meg på. Det kjenner eg er svært positivt, seier ho.

Lærlingar får gjennom læreperioden god oppfølging av kontaktpersonar dei får tildelt. Dei får også oppgåver dei skal løysa både teoretisk og praktisk, og dette gir godt grunnlag til fagprøven som dei skal bestå når læretida er ferdig.

— Lærlingar får også løn gjennom heile læretida, med lønsauke kvart halvår, seier Haugland.

FAKTA: For dei som ønskjer generell studiekompetanse etter VG1 og VG2 yrkesfag, kan ein oppnå dette slik: ■ 2 år ut i lære ■ Godkjent sveinebrev ■ 3 timars påbygg med desse faga: ■ 10 timar norsk ■ 5 timar matematikk ■ 5 timar historie ■ 3 timar naturfag

eller ■ 30 timars påbygg med desse faga: ■ 10 timar norsk ■ 5 timar matematikk ■ 5 timar historie ■ 3 timar naturfag ■ 5 timar valfag ■ 2 timar kroppsøving

TORSDAG 28. JANUAR 2016

YRKE OG UTDANNING

11

Sikra læreplass Medan éin av tre elevar her til lands ikkje fekk læreplass i 2015, er det ingen som står utan i Etne og Vindafjord.

Yngve Helleland og Stian Bjørnø trivst med Westcon som opplæringsbedrift, men drøymer om Nordsjøen.

IRENE MÆLAND HARALDSEN

19-åringane Stian Bjørnø (t.v.) frå Bjoa og Yngve Helleland frå Ølen trivst som lærlingar ved Westcon.

FOTO: IRENE MÆLAND HARALDSEN

28.380 elevar søkte læreplass i Noreg i 2015. Av desse fekk Men med nedgang innan oljesektoren kan framtida for 68 prosent godkjent lærekontrakt. For Rogaland viser tal mange lærlingar bli meir utrygg, også for dei unge i vårt at 76 prosent av dei 3.000 primærsøkjarane fekk seg ein distrikt. læreplass. I Hordaland sikra 68,7 prosent av 2.885 søkjarar —Tidlegare sikta mange seg inn på oljesektoseg vegen vidare mot fagbrevet. I komren, men nå snur dette bildet munane Etne og Vindafjord er tala langt seg. Oljesektoren er prega av nedmeir oppløftande. Her fekk alle som éin gang og dette merkast mest sør i seg ein læreplass i fjor.

Rogaland. Det er litt usikkert på Me stortrivst her og Verken fagopplæringskontoret ved korleis lærekontraktane i år vil bli, Rogaland eller Hordaland fylkeskomseier han og håpar bedriftene vil kunne ikkje tenkt oss mune kan hugsa å ha hatt nokon lærlinfortsetja med å ta inn lærlingar noko anna yrke gar på venteliste i Vindafjord og Etne i slik at elevane får fullføra utdan2015. Haugaland opplæringskontor har ninga si. heller ikkje registrert venteliste for dei to — Det er spesielt viktig nå at så kommunane. mange bedrifter som mulig tar inn lærlingar slik at ikkje — Hos oss får alle som søkjer plass, og det har vore få ungdomane får avbrekk i fagutdanninga si og det blir nedmed adresse i Grannar-distriktet som har stått utan tilbod gang i talet på utdanna fagarbeidarar når etterspurnaden om læreplass dei siste åra. I 2015 hadde me rekordinn- aukar igjen, seier han. tak og har totalt 67 aktive lærekontraktar, dei aller fleste At dei kan få læreplass i heimbygda er også viktig med i Vindafjord, fortel Bjørn Johannessen ved Haugaland tanke på å hindra fråflytting. opplæringskontor.

— Det er avgjerande at dei får læreplassar i distriktet for Han har oversikt over dei ulike fagområda, med unntak å halda på dei seinare, seier han. av lærlingar innan elektro og rørleggjar. I dag har opplæLærling på Westcon ringskontoret 13 fag med lærekontraktar i.

Ved Haugaland opplæringskontor er det registrert 34 medFryktar nedgang lemsbedrifter som tek inn lærlingar. 10 i Etne kommune og — Dei siste åra har det vore ei jamn stigning i talet på nye 21 i Vindafjord. Westcon i Ølensvåg er ein av arbeidsplassane i distriktet som i mange år har tatt inn flest lærlingar. lærekontraktar, seier Johannessen.

’’

— Me starta med å ta inn lærlingar i 1998 og tar inn rundt 15 til 20 lærlingar årleg i Westcon gruppa. I 2015 tok me inn seks til Westcon Yards i Ølen og éin til Westcon Power og Automation i Ølen, fortel personalleiar Gunnlaug Habbestad.

Resten av lærlingane er fordelte på Westcon gruppa sine andre avdelingar.

Nordsjøen 19-åringane Yngve Helleland frå Ølen og Stian Bjørnø frå Bjoa er to av fire lærlingar som jobbar som platearbeidar ved bedrifta i Ølensvåg. Dei er glad for å ha fått læreplass i heimkommunen utan å stå på venteliste, og håpar å kunne fortsetja i fast arbeid ved bedrifta også etter bestått fagprøve.

— Eg håpar å få jobb her etterpå, seier Yngve Helleland og ser ikkje bort frå at han vil bli verande i heimbygda i åra framover om det er jobb til han.

For Bjørnø er målet å gå vidare på teknisk fagskule etter eit par års yrkeserfaring, og blir arbeidsmarknaden innan oljesektoren betre i framtida kan begge to tenkja seg ei framtidig karriere i Nordsjøen. Men enn så lenge trivst dei på Westcon.

— Me stortrivst her og kunne ikkje tenkt oss noko anna yrke. Ingen dagar er like og me får jobba med mange ulike oppgåver. Her får me også god opplæring og nå når me er inne i andre året som lærling får me jobba meir sjølvstendig, seier dei to unge platelærlingane.

Krev bruk av lærlingar Nyleg la regjeringa fram eit nytt lovforslag med krav om bruk av lærlingar i bedrifter som handlar med det offentlege.

Ei ny lov om offentlege innkjøp skal bidra til at bedrifter forpliktar seg til å ta inn lærlingar dersom dei vil vera med i kampen om kontraktar knytt opp mot det offentlege, som til dømes kommunale tenester. Dagens lærlingklausul set ikkje krav frå det offentlege til at leverandørane har ei

offentleg godkjent læreordning. Ein lærlingklausul er ein kontraktsbestemmelse om lærlingar som ein oppdragsgjevar kan ta inn i sitt anbod. Målet med innføringa av lærlingklausulen var å auka talet på læreplassar og styrka fag- og yrkesopplæringa.

Regjeringa vil nå endra på dagens lov og innføra reglar med krav om lærlingar når det offentlege gjer sine innkjøp. Dermed kan bedrifter som ikkje tek inn lærlingar verta utestengt frå denne type anbod. Ifylgje NHO kjøper det offentlege inn varer og tenester kvart år for ca. 400 milliardar kroner.

Nærings- og fiskeridepartementet tek sikte på at den nye lova om anskaffingar, der den utvida lærlingklausulen inngår, skal tre i kraft alt frå 1. juli 2016.

Den nye lova om offentleg innkjøp legg også fram nye reglar som ivaretek miljø og menneskerettar.

— Staten og kommunane har stor makt som innkjøpar.

I den nye lova har me prioritert utfordringar innan miljø og klima, kampen mot arbeidslivskriminalitet og omsynet til menneskerettar, seier næringsminister Monica Mæland i ei pressemelding.

12

tema

TORSDAG 28. JANUAR 2016

ØNSKER DU DE BESTE

MULIGHETER FOR VIDERE STUDIER?

Fra høsten 2016 er alle våre studietilbud studiespesialiserende eller studie­ forberedende. Vi har fire forskjellige tilbud for Vg1 studiespesialisering, i tillegg til medier og kommunikasjon og IB. Nå kan du også velge faget Entreprenørskap og bedriftsutvikling på Vg2.

SKAL DU SØKJE SKULEPLASS TIL HAUSTEN? Odda vidaregåande skule tilbyr opplæring i følgjande utdanningsprogram

STUDIESPESIALISERING

YRKESFAG I N T E R N AT I O N A L B A C C A L A U R E AT E

FORSKNINGSLINJEN

STUDIEFORBEREDENDE MEDIER OG KOMMUNIKASJON

NYHET!

TA G J E R N E K O N TA K T Rådgiver Egil Sundve egil.sundve@skole.rogfk.no 52709925 / 41301868 Spannavegen 25, 5532 Haugesund ­ Sentralbord: 52 70 99 10 www.vardafjell.vgs.no ­ sjekk ut facebooksiden vår

Inntaksansvarlig Knut Ness knut.ness@skole.rogfk.no ­ 52709927

 Bygg- og anleggsteknikk Vg1  Byggteknikk Vg2  Elektrofag Vg1  El-energi Vg2  Helse- og oppvekstfag Vg1  Helsearbeidarfag Vg2  Teknikk og industriell produksjon Vg1  Kjemiprosess Vg2  Køyretøy Vg2  Industriteknologi Vg2  Smedfag Vg2

STUDIEFØREBUANDE  Idrettsfag Vg1  Idrettsfag Vg2  Studiespesialiserande Vg1  Studiespesialiserande Vg2 og Vg3  Realfag  Språk, samfunnsfag og økonomi

Odda har eit rikt kulturliv, og dei mange lag og organisasjonar har eit fritidstilbod til dei fleste. Dei friluftsinteresserte har også mange alternativ.

Norsk Stein tilbyr lærlingplassar innan desse faga: • Industrimekanikar • Anleggsmaskinmekanikar • Kjemiprosess

• Fjell og bergverk • Anleggsmaskinførar • Elektro

Me søkjer også etter motiverte sommarvikarar som kan arbeida innanfor følgjande avdelingar: • Laboratoriet, vedlikehald, drift eller brudd sprenging Søkjarane må vera minst 18 år. Bilsertifikat er ønskjeleg.

Me søkjer også etter maskinførarar med kompetansebevis i perioden juni-september 2016 ved: Logistikk brudd og logistikk ferdigvare Søknadsfrist for lærlingplass og sommarvikar er 01.03.16.

Norsk Stein AS Personalavdelinga Eller på e-post: post@norsk-stein.no Jelsavegen 512 Kontaktperson: Anne Straabø Tjordal, tlf: 52 4234 Jelsa 79 29 00

KORREKTUR©RYFYLKE 2016

Lærling på Norsk Stein?

TORSDAG 28. JANUAR 2016

yrke og utdanning

13

Hjemmefra, men ikke alene!

Lundeneset VGS er en kristen internatskole i Ølensvåg.

Vi tilbyr Medieproduksjon, service og samferdsel, studiespesialisering og påbygging til generell studiekompetanse.

I tillegg til en god skolegang gir vi deg et trygt miljø, varierte fritidstilbud og venner for livet!

Les mer om oss på www.lvs.no

UTDANNINGSSTILBOD

ETNE VGS

1 2 3

VG1 VG1 VG1 VG2 VG2 VG2 VG2 VG3 VG3 VG3

TEKNIKK OG INDUSTRIELL PRODUKSJON DESIGN OG HANDVERK IDRETTSFAG KJØRETØY ARBEIDSMASKINAR INTERIØR OG UTSTILLINGSDESIGN IDRETTSFAG PÅBYGG 30 (GENERELL STUDIEKOMPETANSE) PÅBYGG 23 (FOR DEI MED FAGBREV) IDRETTSFAG

ETNE VGS MED NØKKELEN TIL FRAMTIDA

HUGS FRITT SKULEVAL! Les meir: facebook.com/etnevgs etv.hfk.no

14

tema

TORSDAG 28. JANUAR 2016

Sikker jobb like utafor stovedøra

Også kontorarbeid. Karl Vestbø i kontrollrommet der han har full oversikt over fôring og livet nede i merdane.

Ein vakker vinterdag ved Ilholmane utafor Bjoa. Sunnhordlandsbassenget er rik på oppdrettsanlegg og aktørane meiner det er plass til endå fleire. I bakgrunnen Stord.

Etter ein liten båttur nordover i fjorden er Karl Vestbø (29) framme på arbeidsplassen. Sambygdingen Øyvind Alvseike (33) utgjer resten av den unge arbeids-stokken ved Ilholmane.

ARNE FRØKEDAL Det er fint vêr og stille denne dagen, men når nordavinden står på kan bølgjene vera utfordrande for dei to bjoabuane som jobbar ved Alsaker Fjordbruk sitt oppdrettsanlegg midt i Sunnhordlandsbassenget. Dei to sørlegaste vestlandsfylka har mange sysselsette innan havbruket, og dette er ein av vekstnæringane i ei tid då jobb innan olje- og gass er på hell.

— Ein kjempearbeidsplass i eit framtidsretta yrke. Mat vil det alltid vera behov for, så dette er ein sikker arbeidsplass og ein muligheit til å bu og ha jobb i distriktet, seier Karl Vestbø.

Mange årsverk Midt mellom Utbjoa og Leirvik, eller 15 minuttar i 20 knopp frå ferjekaien heilt nord i Vindafjord, ligg det store oppdrettsanlegget, ikkje langt frå dei to Ilholmane.

Fjordane i Sunnhordland og Hardanger har mange slike arbeidsplassar. Dette er eitt av Rogaland Fjordbruk AS sine oppdrettsanlegg og inngår i Alsakerkonsernet som har base på Tysnes og som driv oppdrett i 13 kommunar, inkludert Vindafjord og Etne.

Gerhard Meidel Alsaker er eigar i konsernet som omset for vel 1,1 milliard kroner og produserer godt over 30.000 tonn laks i året. Tysnesingen er ikkje åleine i fjordane, og heller ikkje den største. Lerøy/Sjøtroll har flest oppdrettsløyve i Hordaland og Rogaland, der Marine Harvest, Bremnes Seashore og Grieg Seafood er andre store aktørar.

Ifylgje rapporten «Ringvirkningsanalyse for havbruk i Rogaland og Hordaland» laga av Nofima (november 2015) er det nær 2.800 årsverk i verdikjeda i dei to fylka, dei aller fleste i Hordaland. Slakteri- og vidareforedling har flest sysselsette. I tillegg kjem mange arbeidsplassar knytt til fôr, transport og andre tenester.

Matprodusent Ved Ilholmane startar arbeidsdagen klokka 8 og varer til kl 16 (7 – 15 om sommaren). Karl Vestbø har vore ute av senga i fleire timar før han stig om bord i lettbåten ved ferjekaien. Han er også matprodusent på land og driv kjøttproduksjon av sau, storfe og gris – totalt 600 husdyr, saman med sambuar.

— Det er rett frå seng til stiing i fjøset, før me et frukost saman med gutane på ni og fem, fortel røktaren frå Innbjoa.

Med ein fleksibel arbeidsgjevar går det greitt å kombinera dei to jobbane, og han har ingen planar om trappa ned på arbeidsmengda sjølv om det er svært travelt i enkelte periodar. For også på ettermiddagstid ventar dyrestell heime.

Anlegget ved Ilholmane er også bemanna om helgene, og dei to bjoabuane jobbar vakt kvar fjerde helg med påfølgande turnusfri.

Fagbrev Alt under utdanninga peila 29-åringen seg inn mot

ein jobb i oppdrettnæringa. Etter ungdomsskule gjekk Rapporten frå i fjor viser 48 tilsette i Vindafjord; 29 Vestbø tre år på Tveit landbruksskule på naturbruk og innan setjefisk og 19 i oppdrett, og tilsvarande 12 i Etne, landbrukslinje, og deretter eitt år på VK1 akvakultur på alle i oppdrett. Her er det kjent at Marine Harvest sitt Rygjabø, som er ein del av Strand vgs. nye setjefiskanlegg i Fjæra vil få rundt 15 tilsette i første — Dei to neste åra hadde eg læreplass hos Alsaker, før omgang. eg tok fagbrev og fekk fast jobb i selskapet i 2006. Året Ove Gjerde, samfunnskontakt i Alsaker Fjordbruk kom etter var eg på plass ved Ilholmane og var med då det blei inn i næringa i 2008 og har jobba i eit konsern som har starta opp med lakseoppdrett her, auka frå 120 til 250 tilsette på desse fortel han. åra.

Kollega Øyvind Alvseike frå — Det er vanskeleg å spå om behoUtbjoa, har hatt ein annan veg vet for arbeidsplassar i framtida, men Ein kjempearbeidsplass regjering og Stortinget har sett som til den friske arbeidsplassen ute i Sunnhordlandsbassenget. Han mål at havbruksnæringa skal femdoi eit framtidsretta yrke hadde ikkje fagbrev då han begynte bla produksjonen innan 2050. Om her – berre erfaring frå bransjen. Nå dette ikkje betyr like stor auke i talet er planen å ta fagbrevet ved å gjenpå tilsette, vil det utan tvil vera bruk nomføra kveldsundervisning på Stord vgs. for mange fleire hender.

— Arbeidsgjevar ynskjer at me har fagbrev og legg til Alt vil ikkje koma ute på sjølve anlegga, men også innan rette for å gjera dette samstundes som me går på jobb, ei rekkje fag som krev kompetanse. Dette ei ung næring seier 33-åringen. som ikkje er ferdig utvikla. Her vil koma stor innovasjon som krev fagfolk på ulike felt, seier Gjerde.

Stort potensial Enkelte oppdrettarar har ein veg å gå for med å rekruttera — Det vil utvilsamt blir stort behov for fleire tilsette i hav- via skulevesenet. Tal frå Utdanningsdirektoratet viser at bruksnæringa framover, fastslår informasjonssjef Øyvind det var 1.826 elevar på VG1 Naturbruk i 2014, ein auke André Haram i Norsk Sjømat, organisasjonen som repre- på hundre frå året før. Løpande lærekontraktar ved påfølsenterer 500 bedrifter med 10.000 tilsette innan fiskein- gjande årsskifte var 228. Kanskje ikkje imponerande i dustri, havbruk, fôrproduksjon og biomarin industri. forhold til omfanget, vil enkelte hevda.

Den nye olja, er havbruksnæringa litt flåsete kalla. Men — For oss er dette ein viktig måte å skaffa framtidig ein kjerne av sanning er det i omgrepet, meiner Haram fagfolk. I dag har me fire lærlingar; éin i Rogaland og tre som er varsam med å setja tal på rekrutteringsbehovet. i Hordaland, alle på matfisk, opplyser Ove Gjerde.

— Havbruk vil vera ein av fleire næringar som vil veksa og skapa nye arbeidsplassar i Noreg. Med fleire folk i Yrke i utvikling verda vil det bli behov for meir mat. Landarealet er nes- Tradisjonelt har fiske oppdrett vore eit fysisk tungt arbeid ten oppbrukt på jorda, medan me nesten ikkje har tatt i og mannsdominert. Tidene har endra seg og nå er jentene bruk havet. Om du samlar all dagens norsk oppdrett, kan på veg inn på denne arbeidsplassen. dette gjerast på eit areal tilsvarande Andøya, seier han for — Det har skjedd ei stor utvikling dei ti åra eg har jobba å illustrera potensialet i fjordane. i yrket. Det er kome store forbetringar på utstyrssida og I veksten siktar ikkje Haram berre til tradisjonell det meste er automatisert, så det er slutt på blodslitet, fortel oppdrett, men også å ta i bruk fleire marine artar som røktar Karl Vestbø ved Ilholmane.

Golfstraumen gjer det gunstig å produsera langs den lange Litt sjømannskunnskap trengst, blant anna å handtera norskekysten. Han har ingen vanskar med å råda dagens den knapp 15 meter lange og kraftige arbeidsbåten av unge til å sikta denne vegen, der jobbsjansane vil vera store typen katamaran som er i bruk ved oppdrettsanlegget. for dei som har kompetansane til å vera med i den komande Den er i bruk når dei skal ut til merdane for å kontrollera fornyinga og innovasjonen. at alt er i orden, plukka død fisk, telja lakselus, skifta ut nøter, ta fiskeprøvar og rapportera. Hovudfokus er å sjå til Over 50.000 sysselsette at det ikkje er fare før rømming.

Norsk Sjømat opererer med rundt 11.000 direkte arbeidsSjølve fôringa er automatisk og skjer frå lekteren som plassar innan havbruk, pluss eit estimat på ca. 40.000 sys- er base for kontor og utstyr. Frå kontrollrommet kan dei selsette i tilknytta næringar som slakting, transport, fôr, fylgja med på fisken og overvaka fôringa. I merdane veks dykking og leveranse av andre tenester. Ifylgje Nofina fisken og skal til slutt enda som mat i butikken. Karl sine tal kjøpte havbruksnæringa i Rogaland og Hordaland Vestbø tregar ikkje på yrkesvalet og meiner dette må vera varer og tenester for rundt ti milliardar kroner (2013). interessant for mange i distriktet.

Mange hender er alt involverte for å få fisken fram til — Er det ungdom som står overfor eit yrkesval i dag, så er middagsbordet. ikkje eg i tvil om mitt råd: Dette er ei næring for framtida.

’’

TORSDAG 28. JANUAR 2016

yrke og utdanning

Trivst i fjorden. Bjoabuane Karl Vestbø (t.v.) og Øyvind Alvseike om bord i arbeidsbåten som er viktig for å overvaka oppdrettsanlegget ved Ilholmane.

Frisk arbeidsplass. Øyvind Alvseike styrer katamaranen, eit av mange fagfelt som må beherskast på eit oppdrettsanlegg.

15

Foto: Arne Frøkedal

16

tema

TORSDAG 28. JANUAR 2016

Mestring- Utfoldelse -Kunnskap Vg1 Naturbruk Vg2 Hest og hovslager Vg2 Anleggsgartner og driftsoperatør erdag kolehv s n E « Vg2 Landbruk og gartnernæring åde med b

Veksthus for vett og vennskap

Vg3 Landbruk

V Ø

Vg3 Naturbruk (studiekompetanse)

-Studiespesialisering m/breiddeidrett -Påbygging til generell studiekompetanse -Teknikk og industriell produksjon -Bygg- og anleggsteknikk -Elektrofag -Helse- og oppvekstfag -Restaurant- og matfag -Alternativ opplæring Tel: 53766400 WWW.OLEN.VGS.NO

En spennende vei til studiekompetanse!

VURDERER DU Å BLI

RØYRLEGGJAR? Me har 28-års-erfaring som lærlingbedrift. Arbeidsområde i Etne, Vindafjord, Kvinnherad, Bømlo og Stord.

SØKNADSFRIST 1. mars For å søkje Ølen vgs: Gå inn på vigo.no Velg Rogaland

ME HAR FAGKOMPETANSE INNAN: • Sanitær • Sveising av plastrøyr i alle dimensjonar • Industri

ØLEN VIDAREGÅANDE SKULE Tel: 53766400

sis g prak Teori o ingen mye dann gjør ut kkere!» kje

Johansen Rør AS

WWW.OLEN.VGS.NO

5593 Skånevik Tlf. 53 77 12 50 saniter@johansen-ror.no

- ei bedrift med framtidsretta blikk

Det er ikke alle som kan kalle seg helter, våre energimontører kan med hånden på hjertet kalle seg det. Hver eneste dag, uansett vær og vind jobber de for å sikre en trygg og god energiforsyning.

Haugaland Kraft ansetter hvert år nye lærlinger.

Besøk oss for å få vite mer: www.haugaland-kraft.no facebook.com/haugalandkraft

YRKE OG UTDANNING

TORSDAG 28. JANUAR 2016

yrke & utdanning

17

lyst å bli politi? politihøgskolen søknadsfrist 1. mars 2016

Studiestart fagskole - januar 2016 Studiestart fagskole - januar 2016 Studiestart fagskole - januar 2016

Regnskap, Regnskap, økonomi økonomi og og kontorfag --økonomi IT Regnskap, og kontorfag IT Den 3. februar 2016 starter vi våre kontorfag - ITviivåre Den 3. februar 2016 starter praktiske fagskolestudier kontorfagene -

praktiske fagskolestudier ivåre kontorfagene med spesialisering innenfor regnskapDen 3.valgfri februar 2016 starter vi med valgfrifagskolestudier spesialisering innenfor regnskap og økonomi, eller IT. Studiene på dagtid, ogpraktiske i er kontorfagene og økonomi, eller IT. Studiene er på dagtid, og kan finaniseres gjennom Lånekassen. med valgfri spesialisering innenfor regnskap kanøkonomi, finaniseres gjennom Lånekassen. og eller IT. Studiene er på dagtid, og kan finaniseres Regnskap gjennom Lånekassen. og Økonomi:

Etne og Vindafjord lensmannsdistrikt crop marks

crop marks

Regnskap og Økonomi: Praktisk fagskoleutdanning med Praktisk fagskoleutdanning med vekt på grundig i Visma Regnskap ogopplæring Økonomi: vekt på grundig opplæring i Visma Global og Huldt & Lillevik.

Praktisk fagskoleutdanning med Global Huldt & Lillevik.

Ta kontakt for mer informasjon. vekt påog grundig opplæring i Visma Ta kontakt for mer informasjon.

Global og Huldt & Lillevik.

Kontorfag IT: informasjon.

Ta kontakt for -mer Kontorfag - IT: Praktisk fagskoleutdanning med Praktisk fagskoleutdanning med vekt på områdene kontorfaglig drift, Kontorfag - IT:

vekt på områdene kontorfaglig drift, økonomi og en solid IKT-opplæring.

Praktisk fagskoleutdanning med økonomi og en solid IKT-opplæring.

Ta kontakt for mer informasjon. vekt på områdene kontorfaglig drift, Ta kontakt økonomi ogfor enmer solidinformasjon.

IKT-opplæring.

Ta kontakt for mer informasjon.

Næringsakademiet iNæringsakademiet Haugesund iNæringsakademiet Haugesund Tlf. 52 70 17 00 52 70 17 00 iTlf. Haugesund www.næringsakademiet.no Tlf. 52 70 17 00

www.næringsakademiet.no www.næringsakademiet.no

Hva vil du bli?

Tenkjer du på å ta opplæring innan byggfag?

Aluminiumskonstruksjon Automatisering CNC-maskinering Elektriker Finmekaniker Gjenvinning Industriell overflatebehandling Industrimekaniker Industrimontør Ta kontakt ossADIPISCING dersom du er LOREM IPSUMmed FUSCE LACUS Industrirørlegger Industrimaler ligula, eu commodo. Fusce Fusce adipiscing, lacus lærlingplass eu på jakt etter adipiscing, lacus eu semper semper lobortis, tortor leo Godkjent Kjemiprosess lobortis, tortor leo vehicula ligula vehicula ligula, eu commodo i tømrerfaget.

2 opplærings-Lokal Laboratorie 48 diam m +idhems frå kr. 1.425.000,ligula, eu commodo.Fusce ipsum magna. Fusce Landbruksmekaniker adipiscing, lacus eu semper semper, lorem quis vitae loborbyggmester Logistikk Kontakt oss for info. bedrift! lobortis, tortor leo vehicula ling. tis felis nisl sed massa vehicula NDT (Non Destructive Testing) Platearbeider Adresse, postnr. sted, tlf.

Polymerkompositt Produksjonsteknikk Sveis Verktøymaker 5574 Skjold 5574 Skjold •• Tlf. Tlf. 52 52 76 76 72 72 00 00 •• Fax Fax 52 52 76 76 72 72 01 01 kv@kalstveit-vik.no • www.kalstveit-vik.no kv@kalstveit-vik.no • www.kalstveit-vik.no For nærmere info se vår hjemmeside

Prosjekterte leiligheter Isvik Hageby i Skjold

www.mesterhus.no www.mesterhus.no

www.opptek.no

Ta vidaregåande utdanning på Stord!

Muligheter

Vårt tilbod for skuleåret 2016–2017:

Yrkesførebuande utdanningsprogram Vi harVi tilbod har tilbod innan innan følgjande følgjande utdanningsprogram: utdanningsprogram: Elektro Teknikk og industriell produksjon • Elektro – Vg1 • Teknikk og industriell produksjon – Vg1 Yrkesførebuande Yrkesførebuande utdanningsprogram utdanningsprogram • Industriteknologi – Vg2 • Elenergi – Vg2 • Kjøretøy – Vg2 • Automatisering – Vg2 Teknikk Teknikk og industriell og industriell produksjon produksjon Elektro Elektro • Automatiseringsfaget – Vg3 Bygg ogindustriell anleggsteknikk • Teknikk • Teknikk og industriell og produksjon produksjon – Vg1 – Vg1 • Elektro • Elektro – Vg1 – Vg1 • Bygg- og anleggsteknikk – Vg1 Medium og kommunikasjon • Industriteknologi • Industriteknologi – Vg2 – Vg2 • Elenergi • Elenergi – Vg2 – Vg2 • Medium og kommunikasjon • Byggteknikk – Vg2 • Køyretøy • Køyretøy – Vg2 – Vg2 • Automatisering • Automatisering – Vg2 – Vg2 Vg2 • Innleiande • Innleiande • Automatiseringsfaget • Automatiseringsfaget – Vg3 – Vg3 Service og samferdsel • IKT-servicefag – Vg2

ByggBygg og anleggsteknikk og anleggsteknikk

• Bygg• Byggog anleggsteknikk og anleggsteknikk – Vg1 – Vg1 Studieførebuande • Byggteknikk • Byggteknikk – Vg2 – Vg2

Design Design og handverk og handverk

• Frisørfag • Frisørfag – Vg2 – Vg2 utdanningsprogram

Studiespesialisering

• Studiespesialisering Service Service og samferdsel og samferdsel – Vg1

Medium Medium og kommunikasjon og kommunikasjon

• Studiespesialisering, realfag og språk, samfunnsfag og økonomi – Vg2 og • IKT-servicefag • IKT-servicefag – Vg2 – Vg2 • Medium • Medium og kommunikasjon og kommunikasjon – Vg1 og – Vg1 Vg2 ogVg3 Vg2 Idrettsfag • Idrett – Vg1, Vg2 og Vg3

Studieførebuande Studieførebuande utdanningsprogram utdanningsprogram Musikkfag

Studiespesialisering Studiespesialisering • Musikk, dans og drama – Vg1

• Studiespesialisering • Studiespesialisering – Vg1 Vg1 • Musikk, dans og– drama med vekt på musikk – Vg2 og Vg3 • Studiespesialisering, • Studiespesialisering, realfagrealfag og samfunnsfag/økonomi/språk og samfunnsfag/økonomi/språk – Vg2 og – Vg2 Vg3og Vg3

Medium og kommunikasjon • Vg1

Idrettsfag Idrettsfag

• Idrett • –Idrett Vg1, –Vg2 Vg1, ogVg2 Vg3og påbygging Vg3 Allmennfagleg

Musikkfag Musikkfag

Andre tilbod

• Musikk, • Musikk, dans og dans drama og drama – Vg1 – Vg1 Innføringskurs forvekt minoritetsspråklege • Musikk, • Musikk, dans og dans drama og drama med med påvekt musikk på musikk – Vg2 og – Vg2 Vg3og Vg3

Spesialundervisning

Allmennfagleg Allmennfagleg påbygging påbygging for dei forsom dei er som ferdig er ferdig på på • Arbeidstrening yrkesfag, yrkesfag, Vg2 Vg2 • Kvardagslivstrening • Grunnkompetanse i eiga gruppe

Felles vekst Felles Felles vekst vekst og utvikling og utvikling ogfor utvikling alle for alle for alle

Førebuande Førebuande kurs kurs for minoritetsspråklege for minoritetsspråklege Les meir: Les stv.hfk.no meir: stv.hfk.no - Tlf: 53 - Tlf: 4553 2045 0020 – E-post: 00 – E-post: post.stv@hfk.no post.stv@hfk.no

Skulen på Facebook: fb.me/stordvgs

Litt sånn er det å være kunde i Tveit. Vi ønsker at du skal bruke all din tid på det du er god til. Velger du oss, legger vi til rette for at tiden din blir brukt mest mulig effektivt. Med vår kompetanse og nærhet til våre kunder kan vi sammen skape verdier. Les mer om våre muligheter på www.tveit.no

Regnskap og økonomisk rådgivning for næringsliv og landbruk

Design / Idé: www.steinariversen.no Foto: Haakon Nordvik

Ta Ta vidaregåande vidaregåande utdanning utdanning påpå Stord!

Stord!

18

tema

TORSDAG 28. JANUAR 2016

Har sett sitt spor på Ungdoms-OL Dei to unge designarane Anja Rullestad (23) frå Skjold og Marianne Ågotnes (33) frå Bjoa har saman med to andre unge designarar stått bak designet av Posten sine frimerke til Ungdoms-OL. IRENE MÆLAND HARALDSEN

Det nært føreståande Ungdoms-OL på Lillehammer plakatar og informasjonsmateriell i samband med dei vil ha tydelege spor etter to lokale designarar. Dei olympiske ungdomsleikene. har hatt ein fingar med i designet av Posten sitt OL-frimerke, i tillegg til å setja sitt preg på heile I jobb den visuelle identiteten til det store internasjonale Etter tre år på skulebenken, og med topp karakterar arrangementet. Ballen byrja å rulla medan dei gjekk i bagasjen, bar det ut i arbeidslivet. andre året på bachelorstudiet, først med OL-profilen — Alle har fått seg jobb, og me to var heldige å få og seinare med OL-frimerke. jobba i distriktet. Det er ikkje så enkelt for nyutdanna — Sommaren 2015 tok Posten Norge kontakt og å få seg jobb, og eg var villig til å flytta på meg, seier ynskte bidrag til frimerke. Me jobba fram eit utkast Ågotnes som i dag er tilsett som designar ved Filter saman med Posten, og dei likte vårt arbeid og gjekk Design i Ølensvåg. for det, fortel dei to unge designarane Anja Rullestad For Anja Rullestad vart det napp hjå firmaet og Marianne Ågotnes som også hadde Live Andrea Steinsvik As i Førresfjorden. Arbeidsdagen er både Sulheim frå Lom og Marte Stensrud frå Lier med interessant og variert, og begge to stortrivest i jobben seg på laget. som designar. Dei har ingen planar om å skifta beite.

Posten sitt frimerke vart lansert 11. januar i år og — Me trur me blir verande i yrket. Det er eit spavil bli gitt ut i samband med nande yrke der me heile tida må Ungdoms-OL i februar. oppdatera oss og læra noko nytt, — Me lagde to frimerke, førseier dei to. stedagsstempel og førstedagsRullestad fatta interesse for Me forstod ikkje brev, seier dei stolt. faget då ho gjekk på medie- og kommunikasjon på vidaregåheilt kor stort det var Konkurranse ande. Ågotnes hadde bakgrunn Oppdraget med å designa frifrå forming på vidaregåande og merke har sin bakgrunn i ein hadde fleire år bak seg som intekonkurranse dei fire ungdommane vann då dei var riørkonsulent før ho tok steget mot høgare utdanning studentar ved NTNU i Gjøvik. I løpet av andre året og enda opp på Gjøvik. Dei satsa på noko dei syntest på bachelorstudiet i mediedesign ved høgskulen, vart verka kjekt å jobba med. klassen i 2013 oppmoda til å delta i ein konkurranse — Eg rår dei unge til å finna eit yrke dei synest i regi av Ungdoms-OL. Oppgåva var å utarbeida ein er kjekt. Grip sjansen når du får den! oppmodar grafisk profil og utforma den visuelle identiteten til Ågotnes. idrettsarrangementet på Lillehammer i februar 2016.

— Klassen vart delt inn i grupper og vår gruppe Mediedesign på fire personar vann konkurransen. Det var svært Ein mediedesigner jobbar med design av tekst, bilde overraskande å vinna. Me forstod ikkje heilt kor stort og lyd. Mykje av arbeidet handlar om idéutvikling og det var, seier Rullestad. kreativ tenking, men kan også handla om marknadsDei fire studentane starta deretter ei studentbedrift strategiar og medieanalysar. Arbeidsplassen kan vera og tok ulike oppdrag for Ungdoms-OL. eit designbyrå, eit reklamebyrå, eit kommunikasjons— Me dreiv elevbedrifta det siste året av studiet før byrå, eit forlag eller innan film og tv. me gjekk ut i 2014. Under arbeidet fekk me oppleva Utdanninga er treårig vidaregåande med mogeligkorleis det var å jobba med ein stor kunde. IOC var heit til høgare utdanning på universitet eller høgein stor arbeidsgjevar, seier dei. skule. Det finst i dag to universitet og høgskular som Arbeidet deira er i dag å finna på alt frå klede til tilbyr bachelorstudie på heiltid her til lands.

Marianne Ågotnes og Anja Rullestad med førstedagsbrevet dei har designa til U

’’

Frimerke og førstedagsbrev inspirert av fjellheimen.

Ungdoms-OL.

TORSDAG 28. JANUAR 2016

YRKE OG UTDANNING

19

Vi søker unge, ivrige og lærevillige

Lærlinger

Elektriker – Automatiker Telekommunikasjonsmontør

Haugesund—Tysvær—Vindafjord—Suldal—Etne Søknadsfrist: 21.02.2016 kontakt@helgevold.com www.helgevold.com

Etne kommune ARBEID I ETNE KOMMUNE?

FOTO: IRENE MÆLAND HARALDSEN

Etne kommune er den største arbeidsplassen i Etne og sysselset ca. 350 personar fordelt mellom anna på desse fagområda: • Lærar og førskulelærar • Barne- og ungdomsarbeidar • Omsorgsarbeidar og hjelpepleiar • Sjukepleiar og helsesyster • Spesialsjukepleiar • Miljøarbeidarar • Ergoterapeut • Fysioterapeut • Sosionom • Sosialarbeidar • Merkantilt personale og sakshandsamar • Reinhald, drift og vedlikehald • Ingeniør og teknikar

LÆRLINGPLASS I ETNE KOMMUNE? Etne kommune ynskjer unge og engasjerte ungdomar som arbeidstakarar og har kvart år ledige plassar for lærlingar innan: • Helsefagarbeidarfaget Me tar inn nye lærlingar hausten 2016.

Me tilbyr læringane våre gode instruktørar og svært varierte læreperiodar innan demens, rehabilitering, psykiatri, ulike funksjonshemmingar og sjukeheim.

Kontakt fagansvarleg på tlf 53 75 81 49.

• Barne- og ungdomsarbeidarfaget Kontakt fagansvarleg på tlf 53 75 81 85.

Frå konseptlansering av designarbeidet. Anja Rullestad, Liva Andrea Sulheim, Marte Stensrud og Marianne Ågotnes.

FOTO: PRIVAT ETNE KOMMUNE ETNE KOMMUNE Postboks 54, 5591 Postboks 54, 5591Etne Etne Tlf:Tlf: 5353 7575 8080 0000 Faks: 5353 7575 80800101 Faks:

post@etne.kommune.no post@etne.kommune.no www.etne.kommune.no www.etne.kommune.no

trygg engasjert trygg • raus •• engasjert

20

tema

TORSDAG 28. JANUAR 2016

– Vi t i l by r St u d i e s p e s i a l i s e r i n g m e d To p p i dret t , g e ne re l l - o g s p e s i e l l st u d i e ko m p et a n s e – Pro g ra m o m rå d e ne : Re a l fa g & Sp rå k , s a mf u n n s fa g o g øko no m i – Vi s kre d d e rsy r t re ni n g so p p l e g g i d i n i d ret t

VIDEREGÅENDE SKOLE FOR DEG SOM ER GLAD I IDRETT HAUGESUND-TOPPIDRETTSGYMNAS.NO

KURS TIL VÅREN? Vi tilbyr blant annet språkkurs på flere nivåer, hobby- og matkurs, excel og innføring i birøkt.

Du kan også velge blant mange fagbrev, eller studier som Petroleumslogistikk, Samfunnsøkonomi og Bedriftsøkonomisk analyse.

Vil du vite mer om rettigheter og plikter ved utleie av eiendom? Meld deg på kurs.

Bli ein del av Westcon si spennande framtid!

Me søkjer lærlingar Westcon ønskjer å sikre arbeidskraft med god kompetanse i framtida. Ein læreplass hos oss gir stor variasjon i arbeidsoppgåver; det meste innan skips- og riggreparasjonar.

Dette gir ei allsidig opplæring og godt grunnlag for vidare skule eller karriere.

Westcon Yard treng lærlingar innan faga: • Industrirøyrleggar • Industrimekanikar • Platearbeidar • Sveisar

Westcon Power & Automation treng lærlingar innan faga: • Elektromontør gr L (Ølen / Karmøy) • Automatikar (Karmøy) • Tavlemontør (Karmøy)

Du må ha gjennomført teorietisk opplæring i den vidaregåande skulen (VG1 + VG2) for relevant fagområde, vera motivert og pliktoppfyllande. For oss tel motivasjon og arbeidsinnsats like mykje som gode karakterar.

Fleire opplysningar og registrering av søknad om læreplass finn du på karriereportalen vår på westcon.no/karriere

Søknadsfrist: 1. mars 2016 Westcon Group består av ei rekke selskap og er ein totalleverandør av dei beste og mest innovative løysingar, tenester og produkt innan riggmodifikasjonar, skipsbygging, skipsreparasjonar, design,offshore, løfteteknikk og elektroautomasjon. Westcon blei etablert i 1981 og er no over 1000 tilsette.

www.westcon.no

— Foto: Øyvind Sætre

For fullstendig oversikt, se www.folkeuniversitetet.no eller ring 52704320

VIL DU BLI EN DEL AV GJENGEN?

VI TAR INN LÆRLINGER I

BYGGFAG HØSTEN 2016

Byggefirma Dommersnes & Larsen AS holder til på Dommersnes industriområde i Vikebygd. Her har vi kontorer og lagerbygninger.

Bedriften ble etablert i 1994.

Dommersnes og Larsen AS utfører mange typer byggeoppdrag og vi bygger det meste.

Vi utfører oppdrag på hele Haugalandet og ellers rundt om i distriktet.

Vi er i dag 21 ansatte. I tillegg har vi 3 lærlinger og 5 fast innleide fagpersonell.

Vi har en dyktig og stabil arbeidsstokk.

Tlf. 53 76 91 55 • 5568 Vikebygd post@bdl.no • www.bdl.no

tema

YRKE OG UTDANNING

TORSDAG 28. JANUAR 2016

21

Mot straumen Medan talet på ledige har stige kraftig her til lands i det siste, står det langt betre til både i Vindafjord og Etne.

IRENE MÆLAND HARALDSEN I desember 2015 var det hjå NAV registrert 80.846 heilt ledige her til lands. Det utgjer 3 prosent av arbeidsstyrken, mot 2,3 prosent til same tid året før. Arbeidsløysa har auka med 13 prosent i tidsrommet desember 2014 til 2015. Finnmark, Rogaland og Sogn og Fjordane har størst prosentvis auke i personar utan arbeid, der Rogaland toppar statistikken med 4,2 prosent av arbeidsstyrken.

I Vindafjord peikar pila i motsett retning.

I desember 2014 var det registrert 140 heilt ledige ved NAV Vindafjord. Det utgjorde 3 prosent av arbeidsstyrken. Eitt år seinare, i desember 2015 var talet redusert til 119 personar, eller 2,5 prosent av arbeidsstyrken.

— Ledigheita har gått ned. Det er litt spesielt, for det har vore stor auke elles i Rogaland. Vindafjord er ein av kommunane i Rogaland som ligg langt nede i talet på ledige.

Haugesund hadde i desember 2015 ei arbeidsløyse på 5,6 prosent, Karmøy 4,1 og Rogaland fylke 4,3, fortel NAV-leiar i Vindafjord, Kristin Tofte.

Ho trur årsaka kan vera å finna i det store mangfaldet av bedrifter som er etablert i Vindafjord.

— Me har bedrifter som ikkje berre er knytt opp mot olje, seier ho.

Ny gruppe ledige Nedgangen innan oljesektoren har mykje å seia for at talet på ledige har vakse seg stort i enkelte fylke. Ved aukande arbeidsløyse er det særs viktig ar NAV tilpassar seg dei nye utfordringane, både med tanke på fleire som er utan jobb, men også retta mot dei nye gruppene arbeidstakarar som i dag står utan arbeid.

— Nå ser me ei gruppe som ikkje har vore ledige før, som høgt utdanna folk knytt til oljebransjen. Når ledigheita aukar er det viktig at NAV omstiller seg. Me må sjå marknaden og følgja med på endringar, seier Tofte og prøver å motivera folk til å vera fleksible med tanke på å skaffa seg arbeid. Enten ved å flytta eller pendla.

— Dei som mottar dagpengar må ta arbeid som dukkar opp og dei må vera villige til å flytta på seg. Me prøver å motivera folk til dette, og me ser at folk ikkje er uvillige til å pendla. Folk med høg kompetanse og lang erfaring klarar som regel å finna seg ny jobb, medan dei utan

utdanning og erfaring kjem lengst bak i køen, seier ho.

Ved NAV Vindafjord har dei nyleg starta med eit opplegg der alle som er registrert får informasjon, tett oppfølging og hjelp i jakta på ny jobb.

— Alle nye som registrerer seg blir innkalla til informasjonsmøte. Me hjelper dei med å skriva cv og med å selja seg sjølv ut til arbeidsmarknaden. Så lagar me ein oppfølgingsplan med avtale om aktivitet og jobbsøking. Me starta med dette opplegget i haust, fortel NAV leiaren som har sterkt fokus på å få alle ut i jobb.

Fokus på unge Av dei 119 ledige i desember 2015 i Vindafjord var 32 personar under 30 år. Denne gruppa er det særs viktig å få i arbeid.

— Me har spesielt fokus på ungdom, og har eigne rettleiarar som jobbar med ledige under 30 år. Det er viktig at dei unge ikkje blir sitjande heime. Dei må kartleggjast og koma i arbeidsretta tiltak så snart som mogeleg, blant anna gjennom arbeidstrening der dei får prøva seg hos ein arbeidsgjevar innanfor eit yrke dei har utdanning eller kurs i. For dei som ikkje har fullført utdanning er førsteprioritet å motivera til utdanning og tilby rettleiing. NAV har tett samarbeid med oppfølgingstenesta, fortel Tofte.

Tilgang på kompetanse I tider der personar med høg kompetanse og lang erfaring frå oljesektoren vert kasta ut i ledighet, opnar det seg ei ny muligheit for andre bedrifter til å sikra seg god kompetanse.

— Det er god marknad for ikkje oljerelaterte bedrifter til å få tak i kvalifiserte folk nå.

Bedrifter som har behov for arbeidskraft kan få gratis bistand frå NAV, seier Tofte.

I Vindafjord var der i desember 2015 registrert 9 ledige stillingar ved NAV, mot 21 på same tid året før.

Ved NAV Etne er ledigheten nede på 2 prosent viser tal frå desember 2015. Det betyr at 44 personar er heilt utan arbeid. Dette er ein oppgang på fire personar frå same tid året før.

Tal for januar 2016 kjem i slutten av denne veka.

Leiar ved NAV Vindafjord Kristin Tofte opplever nedgang i talet på ledige.

FOTO: IRENE MÆLAND HARALDSEN

Antal ledige

Vindafjord

150

Etne 3,2%

2,5%

3%

120

2,2%

1,6%

90

1,5% 60

1,3%

0,7% 2,2%

30

1,9%

0,9%

1%

1,5%

1%

Des. 2007

Des. 2008

1,7%

1,9% 1,4%

1,3%

1,8%

Des. 2013

Des. 2014

0 Des. 2006

Des. 2009

Des. 2010

Des. 2011

Des. 2012

Nov. 2015

22

tema

TORSDAG 28. JANUAR 2016

Yrkesval: Yrkesval

Kva skal Kva skaleg egvelje? velje?

Mange valmoglegheiter: Elevane ved Ølen VGS er glade for at studespesialisering gjer dei monge moglegheiter når dei skal søkje høgare utdanning. (f.v) Julie Teigland, Markus Roe, Onor Børretzen, Andreas Håvardnes, Marlen Rørtveit, Maria Grumheiden.

Foto: Even Hye Tytlandsvik Barka

Som ungdom står ein overfor mange viktige, spennande og utfordrande val. Eitt av desse er val av yrke.

Fristen for søking på vidaregåande og høgare utdanning nærmar seg.

I den anledning har me snakka med elevar og rettleiarar i regionen.

EVEN HYE TYTLANDSVIK BARKA

Tysdag 19. januar vart den årlege yrkesmessa i Tysvær arrangert.

Me har snakka med ein av arrangørane, Ronny Sætre som til dagleg jobbar i Haugaland Vekst.

— Må fullføra

Mange ungdommar er svært opptekne av kva dei skal studere.

Sætre meiner også at ei anna side er veldig viktig å understreke: — Det aller viktigaste er at ein fullfører ei utdanning. Ungdommane må ikkje droppe ut av skulen, seier han.

— Gjennom denne messa vil me vise mangfaldet som finst i regionen vår. Vi har bedrifter som er verdsleiande på sine områdar. Denne messa kan gjerne også vere ein peikepinn for kva ein skal velje vidare, enten det gjeld yrke, vidaregåande eller høgare utdanning.

Populære serviceyrker

Sætre fortel at han har sett ein auke i interesse for nokre spesielle yrke blant årets tiandeklassingar.

— Det ser ut til at fleire elevar

ynskjer å utdanne seg innanfor Dei f ire ungdommane Jan helse og utdanning. I tillegg har Sverre Staurland, William Veim, vi sett ein liten auke innanfor Signy Nonslid og Ingrid Mo er k unst, k u lsamstemtur og media. de når dei Det er òg ei blir spurt Det aller viktigaste dreiing mot om k va er at ein fullfører ei utdanningar i dei skal Forsvaret, og gjere etter utdanning.

Ungdommane mot politiutvidaregåmå ikkje droppe ut av skulen ande. danninga. Eg vil òg under— Me streka verdien av å få seg eit godt vil bli elektrikarar seiar dei, nærfagbrev, avsluttar han. mast i kor.

Ynskjer seg ut i arbeid

Yrkesmessa tirra også nysgjerrigheita til journalistane. Vi reiste til Ølen VGS for å finne ut kva elevane der tenkjar om yrkesval og høgare utdanning. Då me kom til Ølen blei me godt teke imot av mange villige intervjuobjekt, alle fyrsteklassingar.

Planen er klar

Høgare utdanning er aktuelt for dei, men berre dersom dei ikkje klarar å skaffe seg ein lærlingplass.

— Påbygg til studiekompetanse er «plan B».

Jan Sverre er også sikker på kor i verda han vil jobbe.

— Eg ønskjer å bli i området, så eg kunne veldig gjerna tenkje meg

å jobbe som elektrikar i Sandeid.

Eg vil ikkje f lytte, seiar han bestemt.

Skapar moglegheiter

Dei tre jentene Julie Teigland, Maria Grumheiden og Marlèn Rørtveit Rødne går på studiespesialisering ved Ølen VGS. Dei set pris på at studiekompetansen deira gir dei mange val etter vidaregåande.

— Eg var usikker på kva eg ville etter ungdomsskulen, seiar Maria.

Dei andre jentene seier seg samde.

Dei verkar endå ikkje å vera heilt sikre på vegen vidare.

— Vi er fortsatt ikkje heilt sikre på kva vi vil. No har vi i det minste mange forskjellige moglegheiter, og betre tid på å bestemme oss, seier dei tre.

YRKE OG UTDANNING

TORSDAG 28. JANUAR 2016

23

Lundeneset vgs LundenesetLundeneset vgs vgs vgs LundenesetLundeneset vgs Lundeneset vgs Astrid-Helene Fagerheim, Even Hye Tytlandsvik Barka, Astrid-Helene Fagerheim, Astrid-Helene Fagerheim, Even Hye Tytlandsvik Barka, Hans Jørgen Hjemdal Even Hye Tytlandsvik Barka,

Astrid-Helene Fagerheim, Hans Jørgen Hjemdal

Even Hye Tytlandsvik Barka, Hans Jørgen Hjemdal

Astrid-Helene Fagerheim, Even Hye Tytlandsvik Barka, Astrid-Helene Fagerheim, Hans Jørgen Hjemdal Even Hye Tytlandsvik Barka, Hans Jørgen Hjemdal

Hans Jørgen Hjemdal

ungdoms redaksjonen ungdoms redaksjonen ungdoms redaksjonen ungdoms redaksjonen Offentleg eller privat skule?

Offentleg eller privat skule? ungdoms redaksjonen ungdoms redaksjonen

Offentleg eller privat skule?

Offentleg eller privat skule?

Offentleg eller privat skule?

Offentleg eller privat skule?

Mange føler at privatskule gen. Vi spurde tre elevar om kva dei tenkte dei største forskjellane blir dyrt, men mange er påViskuletypane var. om kva spurde tre elevar Mange privatskule villigeføler til å at betale ekstra forgen. Erling Hustvedt Lundal: dei største forskjellane bliratdyrt, men mangeskal er få eit dei tenkte ungdommane — Eg trur var. den største forskjel på skuletypane villige til å studieprogram. betale ekstra for len mellom privat og offentleg annleis Erling Hustvedt Lundal: er atden denstørste offentlege skulen at ungdommane skal få eit —skule Eg trur forskjel HANS JØRGEN HJEMDAL er mellom driven avprivat fylkeskommunen len og offentleg og annleis studieprogram.

er då betre økonomisk skule er at densikra offentlege skulenenn privatskular. er driven av fylkeskommunen og Når Gunstein Innvær(17) ved er dåGunstein Innvær: betre sikra økonomisk enn Kvifor?

Mange føler at privatskule Lundeneset VGS blir spurd om privatskular.

— Eg trur miljøet er den største gen.

Vi Gunstein spurde trePåmed elevar om kva Mange føler atNårprivatskule og vanskelegare skulegankvifor han valde å gå påved privatforskjellen. internatskular lever Gunstein Innvær(17) Innvær: blir dyrt, men mange erhan:blir spurddei skule, svarar såtrur tett innpå nesten alle Mange føler at mange privatskule dei største Lundeneset VGS omtenkte gen.

Vi—du spurde tre elevar omelevkva Eg miljøet erforskjellane den største blir dyrt, men er Vi spurde elevar om kva —han Pappa gjekk der og detvanskelegare høyrane ogtre mange avskuleganlærarane, noko Mange føler privatskule ogpå med kvifor valde å gå pågen. privatforskjellen.

På internatskular lever villige tilmen å at betale ekstra for skuletypane var. dei tenkte dei største forskjelblir dyrt, mange er tesekstra kjekt Dessutan vill eg prøvadudei som gjer at dunesten lettarealle får eleveit godt skule, svararut.han: villige tilmen å betale forogdei så tett innpå tenkte største forskjellane gen.

Vipå spurde tre elevar kva blir mange er Erling forhold til både lærarar ognoko elevar. utan mamma pappa.

Elles atdyrt, ungdommane skal få lane skuletypane var.om —meg Pappa gjekk dereit og det høyraneHustvedt og mange avLundal: lærarane, villige til å betale ekstra for på skuletypane var. dei tenkte dei største forskjeler eg jo kristen og ville gå på krisKarianne Eriksen, tidlegare at ungdommane skal få eit tesekstra kjekt ut. Dessutan vill eg prøva som gjerden at dustørste lettare fårforskjel eit godtelev — Eg trur Erling Hustvedt Lundal: villige til å betale for studieprogram. internatskule. på Lundeneset VGS,ogogelevar. nå Etne Erling Hustvedt Lundal: megten utan mamma og pappa.

Elles forhold til privat både lærarar atannleis ungdommane skal få eit lane påfrå skuletypane var. len mellom og offentleg studieprogram. vidaregåande skule seier: Hustvedt (17) — Eg trur den største forskjeler skal egErling jo kristen og villeLundal gå på krisKarianne Eriksen, tidlegare elev atannleis ungdommane få eit — Eg trur den største forskjel Erling Hustvedt Lundal: VGS svarar: —den Dei største forskjellane skule erpå at offentlege skulen annleisHANS studieprogram. tenEtne internatskule.

Lundeneset VGS,og og nå Etne eg HANS JØRGEN HJEMDAL len mellom privat offentleg JØRGEN HJEMDAL merka mellom Lundeneset og — Hustvedt Eg valde Lundal å gå pålen offentleg mellom ogseier: offentleg annleis studieprogram. skule Erling (17) frå — Eg vidaregåande trur den største forskjeler driven avprivat fylkeskommunen og skule er at den offentlege skulen skule avsvarar: den grunn at det utdanvar samhald og forhold Etne VGS —offentleg Dei største forskjellane eg skule erpåbetre at den offentlege skulen HANS JØRGEN HJEMDAL len mellom privat og offentleg er då sikra økonomisk enn ningsprogrammet eg ville gå mellom elevar og lærerar.

Og JØRGENInnvær HJEMDAL merkaavmellom Lundeneset og og — Eg (17) valde ved å gå på offentleg NårHANS Gunstein er driven fylkeskommunen erskule driven avikkje fylkeskommunen og vartavtilbode ved den lokale skulen minst forholdaog mellom eleveroffentleg at den offentlege skulen den grunn at det utdanvar samhald forhold privatskular.

Lundeneset VGSskule blir spurd ersøke då betre sikra enn og fordi eg vart om tipsa om då ågå påmellom ane, sidan alleøkonomisk så og seie er betre sikra økonomisk enn ningsprogrammet eg ville på elevar ogbudde lærerar.

Og Når Gunstein Innvær(17) ved Når Gunstein Innvær (17) ved er driven av fylkeskommunen ogi Gunstein Innvær: VGS. lag.

Me blei kjende med kvarankvifor han valdevart å Etne gå på privatprivatskular. tilbode ved den lokale skulen ikkje minst forholda mellom elevLundenesetVGS VGSog blir spurd omomprivatskular. dre påmiljøet ein heilt annan ogi du Lundeneset spurd då betre sikra økonomisk enn — trur er den fordi eg vart om tipsa åer søke påEg ane, sidan alle budde så måte, og største seie skule, svararInnvær(17) han:blir Gunstein Innvær: Forskjellar?

Når Gunstein ved visste liksom kvenmed allekvaranvar. På ein Gunstein Innvær: VGS. lag.

Me blei kjende kvifor hanvalde valdeå åEtne gå på privatkvifor han gå på privatprivatskular. forskjellen.

På internatskular lever Privatskular og offentleg er— éin Eg offentleg skule du ikkje kjend — PappaVGS gjekkblir der ogmedan detom høyrtrur miljøet er den størLundeneset spurd dre på ein heilt annan måte, og du — Eg miljøet erblir den største ting, internatskular er ogtrur skule,svarar svararhan: han:Forskjellar? skule, Gunstein Innvær: med kvarandre på same måten. du såforskjellen. tett innpå nesten alle elevvisste liksom kven alle var.

På ein tes kjekt ut. Dessutan vil eg prøve ste På internatskular kvifor han valde å gå på privatnoko meir. Å bu på skuleområforskjellen.

På miljøet internatskular lever Privatskular oghøyroffentleg erane éin Eg offentleg skule blir du ikkje kjend — ogog det høyr— trur er den stør—Pappa Pappa gjekkder der det ogdu mange avinnpå lærarane, noko det med tilgang til rommet i frimeg utangjekk mamma og pappa.

Elles lever så tett nesten alle ting, medan internatskular er og skule, svarar han: med kvarandre på same måten. du såheile tett innpå nesten alle elevminutta og klasserommet testes kjekt ut.

Dessutan vil eg prøve ste forskjellen.

På internatskular kjekt ut.

Dessutan vill eg prøva som gjer at du lettare får eit godt noko meir. Å bu på skuleområer eg jo kristen og ville gå på kriselevane og mange av lærarane, — Pappa gjekk der og det høyrane og mange av lærarane, noko dagen kan dettilvere både enklare det med tilgang rommet i friforhold til tett både lærarar og elevar. meg utanmamma mammaogog pappa.

Elles meg utan pappa.

Elles lever du så innpå nesten alleeit Som elev i 2ST på Lundeneset lærer Gunstein Innvær mykje om sal og administrasjon og vanskelegare medsom skuleganten internatskule. noko gjer at dufår lettare får minutta og klasserommet heile kjekt ut.

Dessutan vill eg prøva gjer som at lettare eit godt (fv): Gunstein Innvær, Knut Olav Tokheim Foto:tes Hjemdal ereg egjojokristen kristen ville gå på(17) krisKarianne Eriksen, elev erHans-Jørgen ogogville gå på kriselevane ogdumange avtidlegare lærarane, dagen kan det vere både enklare Erling Hustvedt Lundal frå godt forhold til både lærarar og til både lærarar og elevar. utan mamma og pappa. Elles forhold Som elev i 2ST på Lundeneset lærer Gunstein Innvær mykje om sal ogmeg administrasjon og vanskelegare med skuleganten internatskule. på Lundeneset VGS, og nå Etne ten internatskule. noko som gjer at du lettare får (fv): Gunstein Innvær, Knut Olav Tokheim Foto: Hans-Jørgen Hjemdal Etne VGS svarar: elevar. Eriksen, tidlegare eleveit er eg jo kristen og ville gå på krisKarianne

Kvifor?

HANS JØRGEN HJEMDAL

Kvifor?

Kvifor?

FEM om utdanning FEM

om utdanning

Erling Hustvedt Lundal(17) (17) frå vidaregåande Erling frå godt forhold Eriksen, tilskule bådeseier: lærarar og 1. Er det vanskeleg åHustvedt velje kvaåLundal retning skal ta innanfor — Eg valde gå pådu offentleg Karianne ten internatskule. på Lundeneset VGS, ogtidlegare nå Etneelev Etne VGS svarar: — Dei største forskjellane eg Etne VGS svarar: elevar. utdanning? Erling skule av den grunn at det utdanpå Lundeneset VGS, og nå Etne Hustvedt Lundal (17) frå vidaregåande skule seier: 1. Er det vanskeleg å velje kva retning du skal ta innanfor —Eg Egvalde valdeå ågågåpåpåoffentleg offentleg merka mellom Lundeneset og — Karianne Eriksen, tidlegare elev ningsprogrammet egdet ville gå på — vidaregåande skule seier: eg svarar: Dei største forskjellane 2. Kva harEtne duskule lystVGS tilavå den jobbe som? at utdanning? grunn utdanvar samhald skule av den grunn at det utdanpåoffentleg Lundeneset VGS, ogognåforhold Etne

vartEg tilbode skulenmerka — mellom Dei største forskjellane — valdeved å gåden pålokale offentleg Lundeneset og eg vart tilbode ved den lokale skulen ikkje minst forholda mellom elevvart tilbode ved deneglokale skulen — Deielevar største forskjellane eg Etne VGS. offentleg var ningsprogrammet ville gå påpå mellom og lærerar.

Og og fordi egvart varttipsa tipsaom omå åsøke søke ane, sidan allesamhald budde såog ogforhold seie i og fordi eg på merka mellom Lundeneset og mellom elevar og lærerar.

Og vart tilbode ved den lokale skulen ikkje minst forholda mellom elevlag. Me blei kjende med kvaranEtneVGS. VGS. Etne offentleg var samhald og forhold og Forskjellar? fordi eg vart tipsa om å søke på ane, sidan alle budde såmellom og seie idu ikkje forholda elevdre på minst ein heilt annan måte, og mellom elevar og lærerar.

Og Etne VGS. Me blei kjende med kvaranPrivatskular og offentleg er éin lag. ane, sidan alle budde så og seie Forskjellar? visste liksom kven alle var. På ein i Forskjellar? ikkje forholda mellom elevpå minst ein annan måte, og du ting, medanog internatskular er òg dre lag.

Meheilt blei kjende med kvaranPrivatskular offentleg er éin offentleg skule blir du ikkje kjend Privatskular offentleg er éin ane, budde såmåte, og Forskjellar? liksom kven alle var.

Påseie ein nokomedan meir.og Åinternatskular bu på skuleområdresidan på einalle heilt annan og idu ting, er og visste med kvarandre på same måten. ting, medan internatskular er òg lag.

Me blei kjende med kvaranPrivatskular og offentleg er éin offentleg skule blir du ikkje kjend noko meir. Å bu på det med tilgang til skuleområrommet i fri- visste liksom kven alle var. På ein Onor Børret Frida Ta k l e (16) N i cting, o l a i medan I a k s eÅ ninternatskular (17på ) skuleområE l i n eer ogG i l j med (kvarandre 1 6ein ) heilt W ipå lannan l i asame m måte, Ve i m og (1du 6) noko meir. bu på måten.

Som elev i 2ST på Lundeneset lærer Gunstein Innvær mykje omzen sal (16) og administrasjon det med tilgang til rommet ikommunikajon fri- edreoffentleg minutta og klasserommet heile skule blir du ikkje kjend Studiespesialisering Medium og kommunikasjon Barn noko og ungdom Medium og Elektro meir. Å bu på skuleområdet med tilgang til rommet i frivisste liksom kven alle var.

På ein (fv): Gunstein Innvær, Knut Olav Tokheim Foto: Hans-Jørgen Hjemdal klasserommet heile dagen kan det enklare påVe same måten.

Onor Børret F r— i d Ja, a egTsynest a k l e det er ( 1veldig 6) N i— c o Ja, l a i minutta I akan k s evere nogvanske(17 ) vere E l både i n Ja e eg G i l j e det er (med 1veldig 6 ) kvarandre W i— l l iJa, a mdet i mveldig (1 6) — Ja, litt,zen eg (16) valde det — synest er jo manSom elev i 2ST på Lundeneset lærer Gunstein Innvær mykje om sal og administrasjon det med tilgang til rommet ikommunikajon friminutta og klasserommet heile offentleg skule blir du ikkje kjend dagen kan det vere bådeogenklare Studiespesialisering Medium og kommunikasjon Barn og ungdom Medium Elektro studiespesiallisering for å ha vanskeleg, eg har ikkje funne vanskeleg for eg føler ikkje me ge vegar du kan gå, så det leg til visse tider sidan det er (fv):Som Gunstein Olav Tokheim Hans-Jørgen Hjemdal minutta og klasserommet heile dagen kan det vere både enklare med kvarandre påersame måten. elev Innvær, i 2ST påKnut Lundeneset lærer Gunstein Innvær om Foto: sal og vanskelegare skuleganheilt enda kva lyst å —såJa, mykje å velje mellom fått skikkeleg rettleiing jo det mykje velje mellom.

—utJa, egadministrasjon synest deteg erhar veldig —fleire Ja,valmogligheiter litt, mykje eg valde detog kan vere vanske- med —har Ja eg synest det er veldig i —erJa, joåveldig mandagen kan det vere både enklare (fv): Gunstein Innvær, Knut Olav Tokheim studiespesiallisering Foto: Hans-Jørgen Hjemdal gjere, så eg ja, eg er vel-leg til yrke og for linjeval er du jo bra, det tider sidan det for åsikker ha vanskeleg, harsyns ikkjedet funne eg føler ikkje me ge Det vegar kan men gå, så detgjer — Det er ikkje heilt —visse Eg har eigentlig lyst er å gåvanskeleg Som elev i 2ST på Lundeneset lærer Gunsteinfleire Innvær mykje om salutog administrasjon ogåegvelje vanskelegare dig utfordrande detmykje og mykje vanskelegare heilt enda kva eg har lyst å så IKT, mykje mellom fåttEg skikkeleg rettleiing å velje mellom. på valmogligheiter endå. så reknar med at egmed tarharskulegan— har eigentleg lyst åi bli er jo (fv): Gunstein Innvær, Knut Olav Tokheim Foto: Hans-Jørgen Hjemdal velje gjere, ja, eg syns og linjeval jo bra, men det gjer —så Eigentleg så det har er egvellyst å —kryssløpet og går IKT kirurg, men det trur eg ikkje eg Detå er — Det er ikkje heilt sikker Eg har eigentlig lyst til å neste gå yrke

FEM FEM FEM om utdanning utdanning FEM om på endå.

om utdanning utdanning om

Onor Børret zen Onor Børretzen (16) (16) Studiespesialisering Studiespesialisering Onor Børret zen Onor Børretzen (16) (16) —Ja,Ja, litt,valde eg valde — litt, eg Studiespesialisering Studiespesialisering studiespesiallisering for studiespesiallisering forååha —Ja,Ja, litt,valde eg valde — litt, eg fleire valmogligheiter ha fleire valmogligheiter studiespesiallisering for studiespesiallisering forååha —valmogligheiter Det erikkje ikkjeheilt heilt sikker sikker — Det er fleire ha fleire valmogligheiter påendå. endå. på — Det Deter erikkje ikkjeheilt heilt sikker sikker — på endå. på endå.

ningsprogrammet villegågåpåpå vidaregåande mellom elevar ogseier: lærerar. Og ningsprogrammet egeg ville skule 2. Kva har duskule lyst jobbe som? ogtilfordi eggrunn vart tipsa omutdanå søke påoffentleg merkavar mellom Lundeneset avå den at det samhald og forhold og

dig utfordrande

F r i dTakle a Ta k l e (16) NNicolai i c o l a iIaksen I a k s(17) e n (17 ) EEline l i n eGiljeG(16) ilje (16) Frida (16) Medium og kommunikasjon Barn ogog ungdom Medium ogog kommunikajon Medium kommunikajon Barn ungdom Medium og kommunikasjon F r i dTakle a Ta k l e (16) NNicolai i c o l a iIaksen I a k s(17) e n (17 ) EEline l i n eGiljeG(16) ilje (16) Frida (16) — Ja, eg synest —og Ja, det —— JaJa egog synest detdet er er veldig eg synest vel— Ja, detkan kanvere verevanskevan- Medium Ja,og egkommunikasjon synestdet deter erveldig vel- Barn Medium ungdom og kommunikajon Medium kommunikajon Barn og ungdom Medium og kommunikasjon vanskeleg, eg har ikkje funne vanskeleg for eg føler ikkje me leg til visse tider sidan det er dig vanskeleg for eg føler skeleg til visse tider sidan dig vanskeleg, eg har ikkje — Ja, —— Ja,Ja, det —— JaJa egeg synest detdet er er veldig synest veldetkan kanvere verevanskevanJa, eg eg synest synestdet deter erveldig velut heilt enda kva eg har lyst å så mykje å velje mellom har fått skikkeleg rettleiing i me fåtteg skikkeleg detvisse ut heilt enda kva eg har legskeleg til tider tider sidansidan det er vanskeleg vanskeleg, eg har ikkje funne forhar eg for føler ikkje digikkje vanskeleg følerme til visse digfunne vanskeleg, eg har ikkje gjere, så ja, eg syns det er velyrke og linjeval rettleiing og linjevali er Eg så åmykje å velje lyst mellom lyst gjere, så eg ja,kva eg — har eigentlig å gå har ut heiltåutenda harsynest lysthar å sådet mykje velje mellom fåttme skikkeleg rettleiing ikkje hari yrke fått skikkeleg funne heiltkva enda eg dig utfordrande det er veldig utfordrande IKT, så eg reknar med at eg tar — Eg har eigentleg lyst å bli — Eg har eigentleg lyst å — Eg har eigentlig lyst å gjere, så ja, eg syns det er velyrke og linjeval rettleiing i yrke og linjeval er Eg så mykje å velje lyst mellom lyst å gjere, så ja, eg synest — har eigentlig å gå — Eigentleg så har eg lyst å kryssløpet og går IKT til neste kirurg, men det trur eg ikkje eg bli kirurg, men det trur eg gå IKT, så eg reknar med at — Eigentleg så har eg lyst dig utfordrande det er veldig utfordrande IKT,— såEg eghar reknar med atlyst egåtar —— EgEg har eigentleg lyst å bli har eigentleg lyst å eigentlig bli dyrlege, men sidan egeggår år eg eller eventuelt ut i lære innan erikkje smarteg nok til.

Så utanom det er smart nok til.egSå tar å bli dyrlege, men sidan — Eigentleg så har eg lyst å kryssløpet og går IKT til neste kirurg, men det trur eg ikkje bli kirurg, men det trur eg gå IKT, så eg reknar med at — Eigentleg så har eg lyst media så kan eg ikkje ta realbarn og ungdom som egtil går veit eg eigentleg ikkje kva eg utanom det veit eg eigentkryssløpet og går IKT går media så kan eg ikkje ta bli dyrlege, men sidan egeggår år eg eller smarteg nok Så utanom det ikkje er til. smart nok til. Så tareventuelt ut i lære innan ervil å fag. bli dyrlege, men sidan Så då har eg på ein måte nå.neste bli. ikkje leg kva eg vil bli. år eller eventuelt ut i realfag.

Så då har eg på ein media så kan eg ikkje ta realbarn og ungdom som eg går veit eg eigentleg ikkje kva eg utanom det veit eg eigentgår media så eg ikkje ta Så kryssløpet og går IKT til øydelagt denkan moglegheita. lære innan barn og ungdom måte øydelagt den moglegfag.

Så då har eg på ein måte nå. vil bli. leg ikkje kva eg vil bli. neste år eller eventuelt ut i realfag.

Så dåkva hareg egvil pålengre. ein eg veitSå ikkje som eg går nå.og ungdom heita. egmoglegheita. veit kvaSå eg lære øydelagt den innan barn måte øydelagt denikkje moglegvil lengre. eg veit ikkje vil lengre. som eg går nå. heita.

Så egkva veiteg ikkje kva eg

vil lengre.

det og mykje vanskelegare

bli dyrlege, men sidan eg gårIKT, årså eller ut iat lære innan —erEg smart til. Så utanom — Først vil eg bli vanlig egeventuelt reknar med eg tar har nok eigentleg lyst å blidet 1. Er det—vanskeleg retning du takirurg, innanfor media så kan ikkje ta realbarn ogog ungdom som eg går veit men eg eigentleg ikkje energimontør, og så satsar Eigentleg så eg harå egvelje lyst å kva kryssløpet går IKT tilskal neste det trur eg ikkjekva eg eg å velje 1.

Er det vanskeleg å velje kva retning du skal ta innanfor utdanning?

Så då harsidan eg påeg eingår måteår eller nå. eventuelt ut i lære innan er smart vil bli. nok til. Så utanom det på å ta til. Det bli fag. dyrlege, men —egFørst vileit egfagbrev bli vanlig 1.utdanning?

Er det vanskeleg åikkjevelje retning dusomskal ta innanfor øydelagt den Såbarn er i alle fall planen. media så kan egmoglegheita. ta real-kva og ungdom eg går veit eg eigentleg ikkje kva eg energimontør, og så satsar 1.

Er det har vanskeleg åtil velje kva retning du skal tavilinnanfor utdanning?eg på å ta eit fagbrev til. Det veit kva eg vil jobbe lengre. fag.egSå dåikkje har eg på ein måte nå.som? bli.

2. du lyst utdanning?

2. Kva Kva har duden lyst til åå jobbe som? øydelagt moglegheita.

Så er i alle fall planen. egdu veit ikkje kva egå vil jobbe lengre. som?

2.

Kva har lyst til 2. Kva har du lyst til å jobbe som?

William W i l l i a mVeim Ve(16) i m (1 6) Elektro Elektro William W i l l i a mVeim Ve(16) i m (1 6) ——Ja, jo jo veldig manJa,det deterer veldig Elektro Elektro ge vegar du kan gå, så det mange vegar du kan gå, —— Ja, erer jo jo veldig manJa,det det veldig ersåjodet mykje å velje mellom. er jo mykje ågå, velje ge vegarvegar du kan det mange dugå, kanså Det er jo bra, men det gjer mellom.

Det er jo bra, ersåjodet mykje velje mellom. er joåmykje å velje det og mykje vanskelegare men gjer det og gjer mykje Det er jodet bra, men det mellom.

Det er jo bra, åvanskelegare velje å velje det og mykje vanskelegare men det gjer det og mykje — eg blivanlig vanlig —Først Først vil vilåeg bli åvanskelegare velje velje energimontør, og så satsar energimontør, og så satsar — vil eg eg bli blivanlig vanlig —Først Først eg på å åtavil eiteit fagbrev til.til.

Det eg på ta fagbrev energimontør, og energimontør, også såsatsar satsar erDet i alle fall planen. er i alle fall planen. eg fagbrev til.til.

Det egpå påå åtataeiteit fagbrev erDet i alle fall planen. er i alle fall planen.

24

tema

TORSDAG 28. JANUAR 2016

Eit yrke bak rattet Yrkessjåfør-lærling Siri Helland (18) frå Vikedal har berre hatt sertifikat i nokre få månader, men handterer alt stor lastebil både med og utan hengar.

IRENE MÆLAND HARALDSEN

Ledige læreplasser 2015

Tømrarfaget Anleggsmaskinførarfaget Barne- og ungdomsarbeidarfaget Helsearbeidarfaget Butikkslakterfaget Kokkfaget Kjøttskjerarfaget Pølsemakerfaget Slaktarfaget Tømrarfaget IKT-servicefaget Anleggsmaskinførarfaget Kontor- og administrasjonsfaget Barneog ungdomsarbeidarfaget Resepsjonsfaget Helsearbeidarfaget Salgsfaget Butikkslakterfaget Industrimekanikarfaget Kokkfaget Industrirørleggarfaget følg oss på: Kjøttskjerarfaget NDT-kontrollørfaget Pølsemakerfaget Haugaland opplæringskontor Platearbeidarfaget Pellentesque nec ligula.

Slaktarfaget Vivamus laoreet velit et justo. Proin tortor justo, Sveisefaget TEORIKURS Lorem ipsum dolor sit amet, consectetuer adipiscing IKT-servicefaget www.iho.no elit. Curabitur neque urna, adipiscing at, sagittis sit amet, semper risus.

Kontoroga,ligula. administrasjonsfaget Pellentesque nec post@iho.no / Vivamus laoreet velit et justo. Proin tortor justo, TEORIKURS Resepsjonsfaget Sed accumsan odio vitae tellus.

913 59 266 Lorem ipsum dolor sit amet, consectetuer adipiscing Pellentesque ligula.

Haugaland Opplæringskontor elit.

Curabitur nequenec urna, adipiscing at, sagittis sit Salgsfaget Vivamus laoreet Sed bibendum, tellus blandit velit et justo. Proin tortor justo, amet, semper a, risus. TEORIKURS Lorem ipsum dolor sit amet, consectetuer adipiscing Industrimekanikarfaget Donec maurioneque s, imperdiet ac, venenatis at elit.dui Curabitur urna, adipiscing at, sagittis sit Sed accumsan odio vitae tellus. amet, semper a, risus.

Industrirørleggarfaget Sed bibendum,Kommende tellus blandit Kurs Sed accumsan odio vitae tellus.

NDT-kontrollørfaget Donec dui maurios, imperdiet ac, venenatis at Ølen: Sed bibendum, tellus blandit Platearbeidarfaget Lastsikringskurs kl BE/T 17. februar kl. 16.30 Donec dui maurios, imperdiet ac, venenatis at Sveisefaget Lastsikringskurs kl BE/T 10. mars kl. 16.30 H A U G A L A N D www.iho.no Trafikalt grunnkurs 14. mars kl. 15.00

Ledige læreplasser 2015

LEDIGE LÆREPLASSER 2016

Har funne vegen til yrkeslivet. 18 år gamle Siri Helland frå Vikedal har fått seg læreplass ved Suldal Transport.

FOTO: IRENE MÆLAND HARALDSEN

For den 18 år gamle lærlingen er det ingen problem om lengda på køyretøy med hengar nærmar seg 20 meter og lasta vert rekna i fleire titals tonn. For det er her bak rattet i sin velvaksne lastebil ho trivst aller best og her vil ho jobba til læretida er slutt.

— Dette er veldig kjekt. Det er spennande og utfordrande. Ingen dagar er like, smiler Siri Helland nøgd.

Likevel er det eit yrke som trafikklærar ho har i sikte ein gong i framtida, men først er det læretid og praksis som står på programmet.

— Etter læretida her hos Suldal Transport har eg planar om å ta eitt år med logostikk og så vidare til trafikklærarutdanning. Eg har mest lyst til å bli trafikklærar på lastebil, seier ho.

sjå: www.iho.no

er ingen latmannsjobb, fortel ho.

Den unge lærlingen likar å jobba. Og i helgene når ho har fri frå sjåførjobben tek ho fatt på fjøsstell.

— Eg er avløysar annan kvar helg, fortel ho.

Hos Suldal transport er ingen dag like. Det set ho pris på.

— Både arbeid og arbeidstid varierer frå dag til dag. Enkelte dagar er korte, andre lange.

Det hender eg har stått opp klokka fire heime i Vikedal for å vera på jobb i sekstida. Men me må passa på kviletida og må ha 45 minuttar pause etter å ha kjørt fire og ein halv time, seier den køyreglade 18-åringen.

Fleire jenter

I dei seinare åra har stadig fleire jenter fatta interesse for sjåføryrket. Ved Sauda vgs, som Læreplass både tilbyr VG2 Transport og yrkessjåfør oppEtter eitt år på TIP vedf Ølen vgs, to år på læring, har talet på jenter som vel slik utdantransportlinje i Haugesund og eitt halvår på ning vore stigande. transport i Sauda søkte ho læreplass ved Suldal — I Sauda starte me med eit ni vekers kurs Transport. Her fekk ho napp. for yrkessjåførar i 1982 og i 1991 fekk me Vg — Eg fekk læreplass med ein gong, og starta 2 transportlinja. Linjene er blitt meir popuopplæringa rett før jul. Etter lært blant jenter, fornyttår har eg jobba kvar dag. tel avdelingsleiar for Her får eg masse erfaring og transportutdanning får køyra både til Haugesund, Paul Åbø.

Det er spennande Stavanger, Stord og Sauda.

For å koma inn på og utfordrande Treng eg hjelp kan eg konVG2 transport må takta kontoret i Aksdal så elevane enten ha hjelper dei meg, elles køyrer grunnkurs frå TIP eg aleine. Eg hadde berre hatt lastebillappen eller service- og samferdsle. Dette er det mani tre dagar før eg køyrte lastebil med hengar ge jenter som vel bort og Åbø meiner interessa aleine for første gong, fortel den ferske trailer- hadde vore større om fleire grunnkurs gav tilsjåføren som også har fått prøvd seg på glatte gang til transportlinja. vegar dei siste vekene.

— Mange jenter vel studiespesialisering eller — Det har gått fint å køyra på glatt føre. Eg helsefag. Det kvalifisere ikkje for opptak til må berre køyra med vett og ikkje ta sjansar, transport, seier han. seier ho.

Lærlingen frå Vikedal var ikkje aleine jente i klassen då ho gjekk i Sauda.

Allsidig yrke — Me var fem jenter av til saman 24 elevar Eit liv som yrkessjåfør inneber meir enn å sitja i klassen. Utdanninga blir meir og populært bak eit ratt. Sjåføren har også ansvar for å få blant jenter. Ein veit ikkje kva yrket handlar varene trygt både på og av bilen. om før ein har prøvd det og eg vil anbefala — Lessing og lossing gjer eg sjølv. Me fraktar yrket til alle, seier Helland. alt frå matvarer og frysevarer til stykkgods og I Rogaland og Hordaland tilbyr seks skular trelast. I går hadde eg ei last med trevarer som utdanning innan transport og logistikk, blant eg måtte bera ut for hand, så det kan bli man- anna ved Haugaland vgs i Haugesund og ge tunge løft i løpet av ein arbeidsdag. Det er Sauda vgs. I vårt distrikt tek tre transportbeikkje alltid eg kjem til med jekketralle. Dette drifter inn lærlingar, alle i Vindafjord.

post@iho.no / 913 59 266 Kvaløygt.3 • GTlf.52 Trafikalt 4. april kl. 15.00 H A grunnkurs U A L A N70 D 87 90 Haugaland Opplæringskontor HAUGALAND

Etne: www.haugaland-transportskole.no

’’

LAND HAUH GA AU L AGNAD

www.haugaland-transportskole.no Kvaløygt.3 • Tlf.52 70 87 90

HAUGALAND

Sentrum, 5580 Ølen • Tlf. 52 70 87 90 www.haugaland-transportskole.no Kvaløygt.3 • Tlf.52 70 87 90

Klar for et spennende år på folkehøgskole i Oslo?

Velkommen til Rønningen folkehøgskole.

Våre linjer: Band/studio/scene Dans FotoVideo

Kunst og arkitektur Norwegian Tur–retur verden Vokal

SE:OSLO Idrett/ball Elite-/toppidrett Toppfotball

Et år med faglig utvikling og opplevelser for livet www.ronningen.fhs.no

Ten Sing Norway Illustrasjon og design Digital design Lys/lyd/scene

RØNNINGEN Folkehøgskole