11-12 TBE 1 Amsterdam

Scheepsbouwkundig Gezelschap “William Froude”

Tweedaagse Binnenlandse Excursie

‘Amsterdam, Awesome!’

13 & 14 Oktober 2011

Scheepsbouwkundig Gezelschap “William Froude” Tweedaagse Binnenlandse Excursie ‘Amsterdam, Awesome!’

Beste lezer, 13 & 14 Oktober was het zover: de eerste tweedaagse binnenlandse excursie van het 108ste jaar van S.G. “William Froude”. Na een vliegende start van het jaar is het gelukt om in een korte tijd de excursie op te zetten.

Wat mij betreft wat het een geslaagde excursie met een leuke groep en veelzijdige excursies. Op donderdag hebben we ‘s ochtends een bezoek gebracht aan Dykstra & Partners en hebben we vervolgens de praktijk bekeken op de klipper ‘Stad Amsterdam’. ‘s Middags zijn we naar het scheepvaartmuseum geweest die toen net open was. De tweede dag hebben we meegevaren bij SVITZER en als klap op de vuurpijl hebben we een case opgelost bij BigLift.

Ik zou graag de deelnemende bedrijven en de deelnemers willen bedanken voor hun deelname en inzet om ook van deze TBE een succes te maken.

Veel leesplezier en met luide Plonsch!

Jeroen Taen Commissaris Excursies der S.G. “William Froude”

3

Scheepsbouwkundig Gezelschap “William Froude” Tweedaagse Binnenlandse Excursie ‘Amsterdam, Awesome!’

Dykstra & Partners en Klipper ‘Stad Amsterdam’ ‘s Ochtends 08:30 uur, faculteit 3mE, TU Delft. In de ochtendgloren staat een groep slaperige Froudianen klaar om de tocht richting onze hoofdstad te maken. De Commex telt nog even de koppen en de wielen van de busjes, waarna de trossen los kunnen!

Als allereerste staat Dijkstra & Partners op het programma. Dit bedrijf, gelegen in de grachtengordel van Amsterdam, staat bekend om zijn vele innovatieve ontwerpen. Een aantal dingen springen in het oog. Enerzijds bijvoorbeeld de klassieke lijnen van de J-Klasse ontwerpen en de ‘spirit of tradition’ ketches en pilot cutters. Anderzijds door vernieuwende tuigages zoals het dynarig op de Maltese Falcon of de A-frame mast op de Rainbow Warrior.

De rondleiding nam ons langs een aantal medewerkers en hun projecten. Zo wordt er druk getekend en gerekend aan J-Klassers, klippers en Bestevaer jachten. Ook de ‘Dream Symphony’, het toekomstig grootste zeilschip ter wereld, compleet vervaardigd uit hout kreeg de nodige aandacht. Zeer interessant om eens te zien waar al deze prachtige ontwerpen vandaan komen!

Na de rondleiding op het kantoor van Dykstra & Partners stapten we weer in de busjes om onze weg te vervolgen naar de Stad Amsterdam, ook een ontwerp van hun hand. Nadat we de busjes kundig in een krappe parkeergarage 4

Scheepsbouwkundig Gezelschap “William Froude” Tweedaagse Binnenlandse Excursie ‘Amsterdam, Awesome!’

gezet hadden werden we ontvangen op de prachtige klipper. Hier werd een rondleiding gegeven door de aanwezige stuurman en Froudiaan Gijsbert Struyk, oud matroos op de klipper.

De werking van het tuig werd stapsgewijs uitgelegd. Wat opvalt is dat, hoewel het schip nieuw gebouwd is, alle handelingen nog op de traditionele wijze gedaan worden. Dit betekend bijvoorbeeld dat als men zeil wil zetten, er altijd mensen de mast in moeten. Ook het zogenaamde brassen (verstellen van de ra’s) gebeurd met behulp van een ouderwetse Jarvis lier. Hoe traditioneel ook, het schip is voorzien van alle moderne gemakken. Het is in feite ook gebouwd als hotel. Zo is er overal airconditioning aanwezig en kent het schip zelfs zwemplatformen!

Al met al een indrukwekkend en prachtig schip. Authentiek, maar toch modern.

Na een lekkere ochtend in de zon op ‘s lands mooiste zeilschip, is het tijd om te vertrekken richting een ander Neerlands trots, het onlangs verbouwde Scheepvaartmuseum in Amsterdam. Gelukkig is dit om de hoek, zodat we erheen konden lopen.

Gijsbert Struyk Chris de Man

5

Scheepsbouwkundig Gezelschap “William Froude” Tweedaagse Binnenlandse Excursie ‘Amsterdam, Awesome!’

Scheepvaartmuseum Als Maritiemers is het uiteraard van groot belang om, tijdens onze excursie, ook aandacht te besteden aan de scheepsbouw in onze Hollandse geschiedenis.

Het gebouw stamt uit de gouden eeuw (1656) en werd gebouwd als pakhuis voor de Admiraliteit van Amsterdam. Sindsdien heeft het de tijd doorstaan en fungeert het sinds 1973 als locatie voor het Scheepvaartmuseum. Vervolgens is het tussen 2007 en 2011 flink gerenoveerd en mogen we van geluk spreken, dat we een bezoekje mochten brengen aan het pas gerenoveerde museum.

Een van de grootste en opvallendste veranderingen in het museum is de glazen overkapping van de binnenplaats. De zelfdragende constructie bestaat uit 1200 stukken glas in een metalen frame. De overkapping is 34 bij 34 meter en weegt 200.000 kg. Ontwerper van de kap is de Luxemburger Laurent Ney. Zijn ontwerp is geïnspireerd door de kompaslijnen op oude zeekaarten.

In het museum kregen wij twee uur de tijd om rond te kijken. Het museum is verdeeld in de vier windstreken, met elk haar eigen verhaal over de Nederlandse scheepvaartgeschiedenis. Vanzelfsprekend waren er tentoonstellingen over de gouden- en zilveren eeuw, maar daarnaast werden ook de walvisvaart en de moedernegotie benadrukt in haar belang voor de Republiek der Zeven Verenigde Nederlanden en haar vooruitstrevendheid in de scheepsbouw.

Na een groot deel van het museum doorlopen te hebben, was het tijd voor de Zeereis! Met z’n allen stapten we ‘aan boord’ van een sloep.

Door middel van projecties en bewegende delen werden we meegenomen door de geschiedenis van het leven op zee. Na afloop van de zeereis werden we voorgelezen door de voorzitter terwijl we aan het wachten waren op de busjes Mark Hupkens Koen Batteram

6

Scheepsbouwkundig Gezelschap “William Froude” Tweedaagse Binnenlandse Excursie ‘Amsterdam, Awesome!’

7

Scheepsbouwkundig Gezelschap “William Froude” Tweedaagse Binnenlandse Excursie ‘Amsterdam, Awesome!’

8

Scheepsbouwkundig Gezelschap “William Froude” Tweedaagse Binnenlandse Excursie ‘Amsterdam, Awesome!’

SVITZER Vrijdag, 14 oktober vertrokken we vroeg richting IJmuiden voor een bezoek aan het bedrijf SVITZER. Eenmaal aangekomen werden we hartelijk ontvangen met koffie en thee. Daarna werd een presentatie gegeven. Aan de hand van regelgeving van berging werd uitgelegd hoe berging werkt en hoe het bedrijf in elkaar steekt. In het verleden is het ooit begonnen met vissersboten die destijds gebruikt werden als sleepboten. Tegenwoordig worden alleen sleepboten gebruikt voor deze taken. Dit komt door consolidation en globalisation en heeft als gevolg dat alleen de grootste bedrijven overblijven.

Een belangrijk onderwerp in de presentatie waren de contractvormen.

Duidelijk werd dat een goed contract opgesteld moest worden om inkomsten te garanderen. In het contract zijn hiervoor 10 regels opgenomen. Een voorbeeld hiervan is dat wanneer een operatie onderbroken wordt nog steeds betaalt moet worden voor de operationele kosten.

SVITZER heeft momenteel 600 schepen in de vaart en ongeveer 4000 mensen aan personeel. Hiermee zijn ze werkzaam in 35 landen. De bergingsmarkt is ongeveer 200 miljoen waard, SVITZER doet daarvan 100 klussen per jaar en dat komt neer op een marktaandeel van 25%.

Na de presentatie kregen we een spectaculaire demonstratie op twee sleepboten. Tijdens de vaart werden grenzen van de sleepboten opgezocht.

Vervolgens weer terug op het vaste land, kregen we rondleiding door het magazijn en de duik-tank. In het magazijn was alle materieel verpakt in stalen boxen. Dit was de oplossing om het materieel eenvoudig met het vliegtuig te kunnen vervoeren. En logistiek gezien snel op z’n plek te krijgen. Achter het magazijn bevond zich de duik-tank. Hierin werd getraind op lassen onderwater en geoefend met de ROV. Het bezoek aan SVITZER werd afgesloten met een lekkere lunch en traditioneel getrouw bedankt met een fles Oorlam.

Kerim Haccou Jurjen Limburg 9

Scheepsbouwkundig Gezelschap “William Froude” Tweedaagse Binnenlandse Excursie ‘Amsterdam, Awesome!’

BigLift Shipping Na mooie excursies naar ontwerpbureau Gerard Dijkstra, klipper de Stad Amsterdam en Svitzer, werd de TBE Amsterdam afgesloten met een bezoek aan BigLift. Op de afsluitende vrijdagmiddag werden wij uitgedaagd een case op te lossen waar Biglift dagelijks mee te maken heeft.

Eerst volgde een interessante presentatie over Biglift door de algemeen directeur. Zo werd verteld dat Biglift een conglomeraat was samen met meerdere bedrijven en dat zij allen in één hoofdkantoor waren gevestigd. Ook werden de schepen die Biglift in bezit heeft uitgelicht. Na deze presentatie werden wij uitgedaagd op een interessante case.

De case die aan ons werd voorgelegd was de vraag hoe het type R-klasse met open luiken mag varen. Tot nog toe was alleen de D-type door classificatiebureaus goedgekeurd om met open luiken te varen. Het probleem met open luiken varen is het vrij vloeistofoppervlak die kan optreden als een grote hoeveelheid water binnen treedt. Aan ons dus de taak om aan classificatiebureaus te laten zien dat het voor de R-type veilig is om met open luiken te varen.

Allereerst moesten we de risico’s in kaart brengen, vervolgens was de taak hier een oplossing voor te vinden. Uiteindelijk moesten de gevolgen en

10

Scheepsbouwkundig Gezelschap “William Froude” Tweedaagse Binnenlandse Excursie ‘Amsterdam, Awesome!’

de kosten van de toepassing in kaart gebracht worden. Ondanks dat er weinig tijd was om tot een oplossing te komen, kwamen sommigen van ons met zeer creatieve ideeën zoals het inhuren van Piet Paulusma. Al werd door sommigen de deskundigheid van Piet Paulusma in twijfel getrokken. Andere groepen kwamen met constructieve oplossingen zoals het voorkomen van groen water (water dat over de boeg komt) of de open ruimtes afdekken met een tentzeil.

Nadat iedere groep zijn ideeën had gepresenteerd werd één groep met de beste/meest creatieve idee gekozen en werden zij beloond met een prachtig boek met geselecteerde columns van Biglift schipper Zware Kees.

Na afloop van de presentaties presenteerde Biglift de ideeën die zij zelf over het probleem hadden en het bleek dat het bedrijf zelf ook aan een weerman had gedacht. Het blijkt maar weer dat creatieve en opvallende ideeën niet bij voorbaat afgeschreven hoeven te worden.

Deze laatste middag van de TBE werd afgesloten met een goed verzorgde borrel door BigLift, waar met ex-Maritiemers van BigLift werd nagepraat over de ervaringen op de TBE, het bedrijfsleven, Maritieme techniek en de toepassingen hiervan binnen Biglift en nog veel meer. Nadat de spits was afgewacht, keerde de groep terug naar de TU waar deze mooie TBE in Froudestijl werd afgesloten.

Daniël Langereis Menno Sonnema

11

Deze TBE werd mede mogelijk gemaakt door: