freequency thezine #6 by freequency the zine

Πώς ορίζεται εκείνη η -σχεδόν μαγική- στιγμή που ένα σύνολο ατόμων καταφέρνει να υλοποιήσει το όραμα που έχει για ένα κοινό σκοπό; Και πώς αυτός ο ορισμός όταν παίρνει σάρκα και οστά σε επίπεδο δημιουργίας και προσωπικής έκφρασης, τελικά πραγματώνεται; Μία τέτοια «δυσκολία» αντιμετωπίζουν όσοι και όσες ασχολήθηκαν, ασχολούνται και θα ασχολούνται με το εγχείρημα που λέγεται Freequency. Ένα εγχείρημα που ξεκίνησε ως διαδικτυακός ραδιοφωνικός σταθμός (αποκλειστικά) και μετεξελίσσεται σε ένα δίαυλο επικοινωνίας μέσω του γραπτού λόγου και της ραδιοφωνικής έκφρασης. Η ανάγκη για αδιαμεσολάβητη και μη χειραγωγούμενη ενημέρωση που βασίζεται και ανοίγει στο πεδίο της Τέχνης (με όποια μορφή και αν εκφράζεται αυτή) και της πολιτικής αντίληψης των πραγμάτων, είναι η κινητήρια δύναμη των ανθρώπων που απαρτίζουν το εγχείρημα. Μία προσπάθεια για ένα πολυσυλλεκτικό Μέσο που δεν αντιλαμβάνεται την δημιουργία με όρους αγοραίους. Κριτήριό μας είναι το ενδιαφέρον που βρίσκουμε στην επικοινωνία, στη μουσική, στις παραστατικές τέχνες, στην πολιτική και στους ανθρώπους που είναι «κοινωνοί» αυτών των εννοιών. Η συνεργασία (μέσω της δικτύωσης) και η παρουσίαση ανάλογων εγχειρημάτων είτε στο κοινωνικό είτε στο καλλιτεχνικό πεδίο είναι για μας ζητούμενο και μία από τις συλλογικές απαντήσεις μας στις επιθέσεις που δεχόμαστε και θα δεχθούμε.

“...δεν θα καίγεται ο κόσμος γύρω μας, και εμείς θα ακούμε μουσική . ας καίμε τον κόσμο γύρω μας, μετά μουσικής” συντονισμός ύλης/επιμέλεια Γωγώ Θεοδωρίδου Ελβίρα Κρίθαρη κώστας τ. Θάλεια Τσιάκα SfinEaster συντακτική ομάδα Γωγώ Θεοδωρίδου καραρτε. Ελβίρα Κρίθαρη Δημήτρης Πάλλης Η.Π. Αθηνά Παπαναγιώτου Νέλλη Σ. Αντώνης Σακελλάρης BigAlejandro Don Cook Filio Magenta Scum SfinEaster εξώφυλλο/οπισθόφυλλο Γιώργος Καβούνης δημιουργικό Άρης Παναγόπουλος μεταφράσεις Θάλεια Τσιάκα

Σχέδιο εξωφύλλου: Άτιτλο (untitled), 44 x 44.5εκ., μολύβια σε χαρτί, 2013 Σχέδιο οπισθόφυλλου: Λεπτομέρεια από το έργο «Της απιστίας ο τοίχος» (Infidelity's Wall), 41 x 58εκ. (μολύβια σε χαρτί) 2012

Ευχαριστούμε... τον Γιώργο Καβούνη για τα σχέδια τον Γιώργο Τριανταφυλλάκο για την ευγενική παραχώρηση των γραμματοσειρών τον ΚΜ για το σχέδιο του άρθρου "Human Resources Los Angeles – The DIY Performance Space Collective"

περιεχόμενα γνωρίζοντας τον γιώργο καβούνη

human resources los angeles the diy perfomance space collective

ian svenonious 13 ψυχεδέλεια, γκόσπελ και ταξική πάλη 18

συνέντευξη michael gira όμηροι σε καιρό "ειρήνης"

συνέντευξη αργύρης ξάφης

ίση διαφορά

cult [kuhlt]

βασίλης μαθιουδάκης δεν είναι δικό μου έργο αυτή η έκθεση. του κράτους είναι

μα τί άλλο να κάνω πια;

tail’s tales [ένθετο] πωλείται (γράφω ως άνθρωπος, ζώο, καλλιτέχνης. από ανάγκη στα θέλω)

editorial

Κατάνοιξη Καλοκαίρι του 2008 στη Βαρκελώνη, πέντε κορίτσια με σακίδια έβγαιναν νυχτερινή βόλτα εκεί που τριγυρίζουν μόνο οι ντόπιες γάτες. Στο εργατικό προάστιο της πόλης, μερικές αυλές είχαν σε τενεκέδες λαδιού, κατιφέδες. Αθήνα Βαρκελώνη ένα τσιγάρο δρόμος. Δυο βήματα παρακάτω, το βουητό της σιωπής θα διέκοπταν ήχοι τυμπάνων. Τους ακολούθησαν. Στο τέλος του ήχου, μια πρώην φάμπρικα, πλέον κατειλημμένη, ξέβραζε στο ζεστό βαρκελωνέζικο προάστιο, το ρυθμό μιας υπερατλαντικής σάμπα. Σε μια εσωτερική αυλή ντυμένη από λαμαρίνες, ανοιχτή για τους μιλημένους, τους τυχαίους περαστικούς και σίγουρα για τις γάτες, μια παρέα μουσικών με τα όργανά τους, είχαν νιώσει το μέρος αυτό, «χώρο τους». Άνοιξη 2013, Αθήνα. Το 6ο τους τεύχος είναι φτιαγμένο από προβοκατόρικα πίξελς, αισθητικής γκροτέσκ, διαπνεόμενο πάντα από τις αρχές του DIY. Ενστάσεις, παρατηρήσεις, ενθουσιασμοί για την Τέχνη περιλαμβάνονται, οι Πολιτικές σχέσεις και οι συσχετίσεις προϋποτίθενται. Για τον Καιρό γράφουν μόνο ότι ήρθε. Τα λουλούδια του Επιταφίου είχαν για κείνους τη μυρωδιά της χλωρίνης. Πλατσούρισαν τα πόδια τους σ'αυτή, σα νά 'ταν θάλασσα. «Κάτω από την άσφαλτο υπάρχει παραλία». Για την ακρίβεια, υπάρχει ένα υπόγειο. Εκεί, μια παρέα με αυτοσχέδιο τρόπο, θα ένιωθε το μέρος αυτό, «χώρο της». Δεν είμαστε πια μόνο οι λέξεις που γράφουμε. Είμαστε και οι ήχοι που βγάζουμε. Μουσικές που γεννιούνται σε υπόγεια για να εκτοξευτούν στο άπειρο - και είναι αυτός ακριβώς ο ενδιάμεσος χώρος, από τα έγκατα μέχρι το άπειρο, το μόνο βέβαιο που μας ανήκει.

Ελβίρα Κρίθαρη

Γνωρίζοντας τον Γιώργο Καβούνη της καραρτε.

«Μπιλμπάο» (Bilbao), 53 x 37εκ., μολύβια σε χαρτί, 2012-13

Ποιά διαδικασία ακολουθείς όταν ζωγραφίζεις; Tί υλικά χρησιμοποιείς; Υπάρχει μια πρώτη σύλληψη, ένα ερέθισμα το οποίο πλάθεται, διαμορφώνεται με προσχέδια και ανακατατάξεις, ωσότου νιώσω πως αρχίζει ν’ αναπνέει. Πρόκειται για μια έντονα διαλεκτική διαδικασία, ιδιαίτερα ψυχοφθόρα και κοπιαστική. Εκεί βρίσκεται κι ο πυρήνας της δουλειάς μου, πολύ πριν τα μολύβια ή τα πινέλα ακουμπήσουν το λευκό χαρτί ή τον καμβά αντίστοιχα. Κατά τη διάρκεια του εκτελεστικού μέρους αρκετά σημεία θα επανεξεταστούν και θα αλλάξουν μέχρι το έργο να πάρει την τελική του μορφή. Τα υλικά με τα οποία δουλεύω είναι κυρίως μολύβια και λάδια, χωρίς να λείπει η διάθεση για πειραματισμό. Τελευταία δοκιμάζω ακρυλικά και χρωματιστά μολύβια. Μου είπες εξαρχής ότι δεν συνηθίζεις να μιλάς για τα έργα σου.. Ναι, όντως, δεν εξηγώ τα έργα μου. Αυτό συμβαίνει για δύο λόγους: πρώτον, το βρίσκω ανούσιο να γκρεμίζω την προσωπική κρίση/ανάγνωση του θεατή και, δεύτερον, είναι δουλειά με έντονο το προσωπικό στοιχείο και νιώθω άβολα -όπως και ο οποιοσδήποτε άλλος στη θέση μου- να τα εξηγώ.

«Βάκχος» (Bacchus), 50 x 70εκ., λάδι σε καμβά, 2012

Τον Γιώργο τον γνώρισα πριν έναν χρόνο περίπου. Ένας κοινός φίλος, ένα τηλεφώνημα και μία παρέα σε κύκλο βρέθηκε να συζητά.. Οι συστάσεις έγιναν και οι αναπόφευκτες ερωτήσεις οδήγησαν στην γνωριμία μου με το έργο του. Ο ίδιος δεν θα σου πει πολλά, αλλά θα μάθεις από τους φίλους..

Πότε και πώς ξεκίνησες να ασχολείσαι με την ζωγραφική; Υπήρξε κάποιο ιδιαίτερο ερέθισμα που σε ώθησε προς τα ‘κεί; Η πρώτη επαφή έγινε σε μικρή ηλικία, ίσως τριώντεσσάρων χρονών και συνέβη αυθόρμητα, δεν υπήρξε κάποιο πρόσωπο ή κατάσταση που με ώθησε προς τα 'κεί. Ζωγράφιζα μανιωδώς βιβλία, χαρτιά, ό,τι έπεφτε στα χέρια μου. Στο Γυμνάσιο, και με τον ερχομό της εφηβείας, χάνεται όλο αυτό, ζωγραφίζω από σπάνια έως καθόλου. Προς το τέλος του Λυκείου αρχίζει να ξυπνάει πάλι η ανάγκη αυτή κι αποφασίζω να δώσω εξετάσεις στην Καλών Τεχνών. Ουσιαστικά, η πρώτη μου επαφή με το ακαδημαϊκό σχέδιο έρχεται με το τέλος των σχολικών μου χρόνων.

Τί σε εμπνέει και ποιοί σε έχουν επηρεάσει; Η έμπνευση και οι επιρροές απορρέουν από βιώματα, τον κοινωνικό περίγυρο και οτιδήποτε κινεί την περιέργεια και προκαλεί τη δυσαρέσκειά μου. Συγγραφείς θα έλεγα ότι έχουν παίξει σημαντικό ρόλο. Αναφέρω ενδεικτικά το Νίτσε, τον Ουναμούνο, το Ντοστογιέφσκι, τον Παπαδιαμάντη, αλλά και τον Κούντερα. Από ζωγράφους ο Μπος, ο Γύζης, ο Μουνχ, ο Μπεκσίνσκι, ο Γκόγια και άλλοι πολλοί... Επίσης, σκηνοθέτες όπως ο Χοδορόφσκι και ο Σβανκμάγιερ. Πρόσφατα ήρθα σ’ επαφή με το έργο του Ζουλάφσκι και, τολμώ να πω, ότι αν ποτέ μου δινόταν η ευκαιρία να φτιάξω μια ταινία θά ‘θελα νά ‘ταν η «Μια Γυναίκα Δαιμονισμένη» (Possession, 1981). Δεν θα άλλαζα ούτε ένα καρέ της. Μουσική/οί; Έχω τη χαρά να φιλοξενούμαι στο ίδιο τεύχος με μία απ’ τις αγαπημένες μου μπάντες και, κατ' εμέ, τη σημαντικότερη των τελευταίων τριάντα χρόνων. Βαριά κουβέντα θα πει κάποιος, αλλά αυτή είναι η άποψή μου για το συνθετικό μεγαλείο των Swans. Απο εκεί και πέρα, ν’ αναφέρω τους Joy Division και τους Killing Joke για να πάω στους Fugazi, τους Breach, τους Modern Life Is War και να φτάσω στο ισπανικό hip hop και τους Celtic Frost. Εν ολίγοις, αυτός ο ηχητικός αχταρμάς.

Στα έργα σου συναντάμε πρόσωπα οικεία, αλλά και εικόνα ωμή/σκληρή με μεταφυσικές ενστάσεις. Φανταστικός Ρεαλισμός, έντονες αντιθέσεις.. Το συναίσθημα και τα πάθη που κυριαρχούν και το θέμα που παρουσιάζεται απωθητικό..; Ποιά η σχέση σου λοιπόν με τo απωθητικό; Δεν θα διαφωνήσω. Το συναίσθημα και τα πάθη κατέχουν πρωταγωνιστικό ρόλο, άλλωστε «σαν νά ‘χαν ποτέ τελειωμό τα πάθια κι οι καημοί του κόσμου», γράφει ο Παπαδιαμάντης στο «Μοιρολόγι της φώκιας». Εκεί, ο Σκιαθίτης μπλέκει το φως και το σκοτάδι, ο ήχος της ζωής συνηχεί με το τον ήχο του θανάτου και του μοιρολογιού, υπάρχει ένα πλέγμα αντιθέσεων και αντιφάσεων, καταστάσεις και σκηνές οι οποίες είναι επικεφαλής και στη ζωγραφική μου. Η τραγικότητα, ή αλλιώς το «απωθητικό» που αναφέρεις, είναι στοιχείο της ίδιας της Φύσης, άρα θεωρώ αυτονόητο να βρίσκεται στους συμβολισμούς μου, ωστόσο δεν

«Σιλς-Μαρία» (Sils-Maria), 33 x 28εκ., μολύβια σε χαρτί, 2012

μένω εκεί -ίσως κάποιες φορές, λόγω διάθεσης, του δίνω περισσότερη έμφαση- απεναντίας, «μιλάω» για την αρμονία που έρχεται απ’ τη σύγκρουση των αντιθέτων. Πέρα απ’ το καλό και το κακό. Η ζωή συνυπάρχει με το θάνατο, ασχέτως αν επιτηδευμένα ο άνθρωπος τον αγνοεί και είναι ο ίδιος ο θάνατος που επιβεβαιώνει το θαύμα αυτής, καθώς ασυγκίνητη συνεχίζει με τον ίδιο ρυθμό. Οι εικόνες μου αγαπούν την αταξία, τις αιρετικές προσμείξεις και θα βρεις σ’ αυτές τόση ασχήμια όση κι ομορφιά. Με δυο λόγια ακούν τις Σειρήνες.

kavounis.gr

Human Resources Los Angeles – The DIY Performance Space Collective by Don Cook – based on a conversation with Kathleen Kim and Grant Capes

Σχέδιο by ΚΜ

DIY (do-it-yourself) • an activity in which one does something oneself or on one's own initiative per-for-mance \pə(r)-'fόr-mən(t)s\ • a public presentation or exhibition space \'spas\ • a boundless three-dimensional extent in which objects and events occur and have relative position and direction col•lec•tive \kə-'lek-tiv\ • marked by similarity among or with the members of a group In its three (3) short years of existence the Los Angeles based experimental art collective known as Human Resources Los Angeles (HRLA) has remained true to the definitions above. Founded in May of 2010 by siblings Kathleen Kim and Eric Kim, the HRLA mission is to foster and broaden public engagement with contemporary experimental and conceptual art. Located at 410 Cottage Home Street in the Chinatown district of downtown Los Angeles, one enters the space through a sliding metal door and into a small entry way, which leads to the perfect space...rectangular, high ceiling, concrete floor, white walls...a nonstylized and acoustically “live” environment awaiting transformation by an artist. With its low rent, Chinatown has seen an increase in the number of artists and art galleries who call this their home. As is the case with many DIY endeavors it usually starts with an unplanned act, followed then by action. Gallery owner Francois Ghebaly approached

Eric in 2010 about a space that was opening up next to his and asked if Eric would be interested in occupying the space. Agreeing to the offer, Eric, along with Kathleen, set out to create and build a performance-based collective. Initially focusing on non-static events they recruited three (3) of their friends to form the first group of HRLA directors...the five (5) person collective had been born and consisted of Eric, Kathleen, Giles Miller, and Devon McNolty, bandmates of Kathleen from the experimental group LA Fog, and performance artist Dawn Kasper. Each member brought a unique artistic perspective to the group, which allowed for a diverse presentation of artists and their work. The name Human Resources was selected as it embodied the intent of the group which was to provide a Resource (human capital and a physical space) for the community, musicians, artists, and friends who could not perform or exhibit in the local commercial spaces. The first event of the newly formed HRLA was held on May 1st, 2010

and centered around a Labor Movement theme in honor of the May Day Celebration. As with any fledgling endeavor, HRLA was met with early challenges as they were asked to vacate their original location to make way for the creation of individual art studios (i.e. dividing up one large space into several smaller spaces = increased revenue for the landlord). On hiatus for a few months, the group reestablished their home at the current Cottage Street Home location in time for their 2nd Annual May Day Celebration in 2011, which combined a mix of experimental music, performance art, and a party atmosphere. As the collective took hold it became apparent that additional support would be needed if HRLA were to continue and to grow. Prior to the 3rd Annual HRLA May Day celebration, the number of directors was increased to nine (9) to bolster the collective's diversity, to spread the day-to-day operations across a larger group, to reinvigorate the group, and to cast a wider net into the experimental art community. New directors now included Grant Capes (sound engineer, musician, previous curator of the Echo Curio space on Sunset Boulevard), Chiara Giovando, (artist, curator, and musician), Katherine Taft (curator, art writer), and Jennifer Doyle (academic, art historian, gender studies).

Drawn to the space by mostly word-of-mouth advertising, one can expect a very open, relaxed, and free environment when taking in a performance or exhibit. The individual tastes and pool of artistic contacts of each director informs the programming that is brought to the HRLA space. With each director being involved to some degree in the artistic community there is never a shortage of potential performances, which can make for some scheduling challenges as nine (9) directors vie for the same location. As the word has spread throughout the artistic community of the HRLA space, they are approached many times to host events for visiting artists and bands, as was the case with the Australian band Holy Balm, who used HRLA to kick-off their first US tour. With a myriad of events coming and going, scheduling conflicts are rare and are sorted out before any commitments are made to a performer or artist. The sparse nature of the space allows the arriving artist an opportunity to transform the space to suit their vision and needs. Geo Wyeth divides the space into multiple sections as the transgender artist performs behind translucent sheets; Dawn Kasper repels into the space from the second floor projection room as she engages her audience during the Queering Sex performance and video exhibition; Fritz Haeg covers the floor with a piece of his tapestry, previously exhibited at the

Hammer Museum; Danielle Adair uses a wall to project her latest video art; Emily Lacy takes advantage of the large room acoustics to sing a cappella versions of gospel and folk songs with the aid of a looper; seminars and talks occur on subjects ranging from sports media to economics. Like an etch a-sketch, the use of the space is only limited by one's creativity and imagination.

and focused individuals can do to build a positive and rich environment for their fellow artists, community, and friends. Human Resources Los Angeles 410 Cottage Home Street Los Angeles, California USA 90012 humanresourcesla.com Noteworthy Links: en.wikipedia.org/wiki/Los_Angeles_Chinatown myspace.com/thelafog alteredzones.com/posts/554/los-angeles-diy geoxxxwyeth.tumblr.com whitney.org/Exhibitions/2012Biennial/ DawnKasper humanresourcesla.com/queeringsex danielleadair.com emilylacy.net fritzhaeg.com/wikidiary soundcloud.com/holy-balm sassas.org vsf.la honorfraser.com

Established as a non-profit 501c(3) organization in 2012, HRLA is mostly self-funded and is looking to bring in outside funding through public, private grants and donors. Although funding is always a challenge, the need for outside sources is important to HRLA's future subsistence and growth. Demonstrating that the organization is a resource to and for the community and not an island for like-minded friends is an important element in HRLA's growth. From organizing and hosting the Chinatown anti-Wal-Mart Benefit (Wal-Mart was planning to open a store in the very non-chain store Chinatown district) to co-sponsoring and curating events with such organizations and galleries as University of California Riverside, Woodbury College, SASSAS, Various Small Photo Material: HRLA [Location & Events] Fires, and Honor Fraser, HRLA is staying true to their mission and is clearly showing they are a “resource” for the artistic community. As HRLA approaches its 3-year anniversary, it can count itself as one of the key players in LA's thriving and eclectic experimental music and performance scene. From Eric's simple “yes” to occupy a vacant art space to a full calendar of performances, the nine members of HRLA have shown what a group of passionate, dedicated,

Ιan Svenonius Ψυχεδέλεια, γκόσπελ και ταξική πάλη του Αντώνη Σακελλάρη

«Στην πραγματικότητα, δε μου αρέσουν οι πολιτικοί rock'n'roll στίχοι. Οι στίχοι έχουν άλλη σχέση με το rock'n'roll, παίζουν το ρόλο ενός ψαλμού, λειτουργούν σαν δοξολογία. Πολιτική μπάντα δεν είναι αυτή που έχει πολιτικούς στίχους, αλλά αυτή που δημιουργεί μια νέα αφήγηση, που σπρώχνει τον πολιτισμό μπροστά, μέχρι την καταστροφή της άρχουσας τάξης, με οποιονδήποτε τρόπο». Το βιογραφικό του είναι εντυπωσιακό. Ήταν ο ιθύνων νους μερικών από τις πιο επιδραστικές αμερικανικές μπάντες της τελευταίας εικοσαετίας. Έχει δώσει αμέτρητες συναυλίες, που όμως δεν είναι ακριβώς συναυλίες, είναι stand-up comedy, παραληρηματικές παραστάσεις, κηρύγματα τρελού πάστορα, ομιλίες αναρχικού αγκιτάτορα. Έχει γράψει δύο βιβλία - ψυχεδελικές πραγματείες. Έχει εμφανιστεί σε ανεξάρτητες ταινίες ως ηθοποιός (ή ως ένας από τους πολλούς εαυτούς του). Έχει το δικό του talk show, που κυκλοφορεί ελεύθερα στο ίντερνετ. Ο Ian Svenonius είναι ο πιο έξυπνος, πολιτικοποιημένος και δημιουργικός άνθρωπος που πέρασε από τη rock'n'roll σκηνή εδώ και δεκαετίες. Πρωτοεμφανίστηκε στην punk/hardcore σκηνή της Ουάσιγκτον το 1988 με τους Nation of Ulysses, στους οποίους ήταν ο βασικός τραγουδιστής, στιχουργός και τρομπετίστας. Οι Nation of Ulysses έγιναν πολύ σύντομα ευρύτερα γνωστοί για τον θορυβώδη, στακάτο, αλλά και μελωδικό ήχο τους, για τις κολασμένες συναυλίες τους και για την ακροαριστερή, καταστασιακή, αντικαπιταλιστική ρητορική 13

rock'n'roll μπάντα, ήταν πιο πολύ ένα πολιτικό κόμμα, η φωνή μιας φράξιας. Δε φτιάχναμε δίσκους, φτιάχναμε όπλα. (...) Η μουσική είναι το καμουφλάζ για την κινηματική, επαναστατική απελευθέρωση από την καταπίεση του καθημερινού αυτοελέγχου, που θα επιτρέψει στους ανθρώπους να κινηθούν ελεύθερα και να ανυψωθούν σε επίπεδα από τα οποία θα μπορέσουν να καταστρέψουν τον πατριαρχικό πολιτισμό».

τους. Ο μόλις πενταετής βίος τους δεν στάθηκε εμπόδιο στο να αποκτήσουν ένα cult status, το οποίο επηρέασε ριζικά την ανεξάρτητη αμερικάνικη μουσική σκηνή των δύο τελευταίων δεκαετιών. Ο δίσκος τους 13-Point Program to Destroy America (1991) θεωρείται ακόμα και σήμερα επιτομή του πρωτοποριακού DIY πανκ ήχου, που έφτανε μέχρι τις παρυφές της free jazz. «Όταν ξεκινήσαμε τη μπάντα δεν ξέραμε να παίζουμε κανένα όργανο. Το μόνο που χρειάζεσαι τελικά είναι ένα concept. Δεν υπάρχει κανένας λόγος να προσπαθείς να μοιάσεις στους Led Zeppelin». Η επιρροή των Nation of Ulysses φτάνει μέχρι τη μόδα. Τα μέλη του συγκροτήματος, συνειδητά ξέφυγαν από τους καθιερωμένους ενδυματολογικούς κώδικες της πανκ (υπό)κουλτούρας, υιοθετώντας ένα στυλ-αμάλγαμα των επιρροών τους από τους mods, την soul και την εργατική τάξη. «Οι Nation of Ulysses δεν ήταν μόνο μια 14

Μετά τη διάλυσή τους, ο Svenonius και δύο ακόμα μέλη των Nation Of Ulysses, σχημάτισαν τους βραχύβιους Cupid Car Club, που πρόλαβαν να κυκλοφορήσουν μόνο ένα E.P., το Join Our Club, το 1994. H μουσική παραμένει αιχμηρή και ξεφεύγει από ετικέτες. Η θεματική όμως αλλάζει, οι στίχοι γίνονται πιο υπαινικτικοί. Ο Svenonius αρχίζει να υιοθετεί το στιχουργικό στυλ που θα τον χαρακτηρίσει για την επόμενη εικοσαετία. Άλλοτε ακούγεται επικίνδυνα κυνικός, άλλοτε ανυπόφορα ρομαντικός. Το χιούμορ βγαίνει σε πρώτο πλάνο. Ο αντιεξουσιαστικός προσανατολισμός συνεχίζει να υπάρχει, αλλά τώρα πια κάτω από μερικές στρώσεις ψυχεδελικής ποίησης. Το 1995, σχηματίζει μία από τις κορυφαίες μπάντες που εμφανίστηκαν στην παγκόσμια ανεξάρτητη σκηνή. Κυρίες και κύριοι, The Make-Up! H συνταγή περιλάμβανε soul, punk, gospel και garage, κατά βούληση. Τα συστατικά αυτά, μέσω της (δικής τους επινόησης) «θεολογίας της απελευθέρωσης», θα δημιουργήσουν ένα νέο μουσικό είδος, αυτό που οι ίδιοι ονόμαζαν Gospel Yeh-Yeh. Ο Svenonius αρχίζει και αποκτά πολλές περσόνες: μανιακός ευαγγελιστής, ερωτύλος soul man, ινστρούχτορας και αυτοκαταστροφικός πάνκης. Πάνω από όλα, όμως, είναι ένας μοναδικός περφόρμερ. Επί σκηνής, αλλάζει συνεχώς χαρακτήρες, ανεβοκατεβάζει ρυθμούς, χτυπιέται, κηρύττει, ουρλιάζει, απαγγέλλει. Κάθε κομμάτι των

Make-Up είναι μία ιστορία, σαν ταινία μικρού μήκους, όπου συνυπάρχουν εξίσου το μάταιο της καθημερινότητας, το εφήμερο του έρωτα και η διαχρονικότητα της επανάστασης. Ακούγονται όπως θα ακουγόταν ο Sam Cook αν μελοποιούσε το κομμουνιστικό μανιφέστο μετά από κατανάλωση lsd. Ήθελαν να φτιάξουν μια μπάντα που να αποτελεί το μουσικό αντίστοιχο της Καταστασιακής Διεθνούς. Όπως οι καταστασιακοί, έτσι και οι Make-Up είχαν στόχο τους «την κριτική της σύγχρονης καταναλωτικής κουλτούρας, μέσω της σάτιρας». Μέσα σε πέντε χρόνια ζωής, κυκλοφόρησαν τέσσερα στούντιο και δύο ζωντανά ηχογραφημένα άλμπουμ, αρκετά σινγκλ και έδωσαν αμέτρητες συναυλίες. Οι πραγματικά μεγάλες μπάντες φαίνονται εκεί. Οι συναυλίες των Make-Up ήταν rock'n'roll τελετουργίες που είχαν στόχο να ωθήσουν το κοινό «στην απελευθέρωση από τον μάτσο αμερικάνικο τρόπο ζωής, στην αυτοδιάθεση, και στο ξεμπρόστιασμα των γουρουνιών σε κάθε τους μορφή». Το κοινό στις συναυλίες τους δεν είχε ποτέ παθητικό ρόλο, συμμετείχε, τραγουδούσε, απαντούσε, ανέβαινε στη σκηνή μαζί με την μπάντα. Ο Svenonius έπαιρνε το μικρόφωνο και γυρνούσε ανάμεσα στο κοινό, ξάπλωνε στο δάπεδο, φλέρταρε, χόρευε και ζητούσε συνεχώς από τον κόσμο να συμμετέχει ενεργά στις συναυλίες. «Το κοινό είναι το πέμπτο μέλος της μπάντας», έλεγε. Για όσους από εμάς δεν πρόλαβαν να τους δουν ζωντανά, οι αρκετές κινηματογραφήσεις των ζωντανών εμφανίσεων τους θα αποτελούν πειστήρια του μεγαλείου των Make-Up. Η πιο αντιπροσωπευτική όμως αποτύπωσή τους είναι αυτή στο μικρού μήκους φιλμ Blue Is Beautiful, όπου οι Make-Up εμφανίζονται ως πολιτιστικοί πρόσφυγες που προσπαθώντας να φύγουν από τις ΗΠΑ και ενώ τους καταδιώκουν μυστηριώδεις αφανείς κυβερνητικοί πράκτορες, τελικά βρίσκουν καταφύγιο σε συναυλιάδικα. Η δεκαετία του 2000 βρίσκει τον Svenonius να ασχολείται με πολλά διαφορετικά πρότζεκτ. Συμμετέχει στο concept άλμπουμ David Candy Play Power, όπου υποδύεται τον ομώνυμο χαρακτήρα. Κάτω από ποπ ψυχεδελικούς

ήχους, απαγγέλλει στίχους beat αποχρώσεων για την τέχνη, την πολιτική, τον ιστορικό υλισμό και τα κορίτσια. Φτιάχνει τους Scene Creamers με τους οποίους βγάζουν ένα άλμπουμ, το I Suck On That Emotion του 2003, και που στη συνέχεια μετονομάζονται σε Weird War, κυκλοφορώντας τρία punk-funk-soul άλμπουμ μέχρι το 2005. Οι Weird War ήταν μία οργάνωση-ομπρέλα, την οποία συναποτελούσαν διαφορετικά αντιεξουσιαστικά γκρουπ, και είχαν στόχο «να προκαλέσουν την ηλιθιότητα της σύγχρονης εποχής». Τραγούδια όπως το ΑΚ-47 απευθύνονται «στο τεχνολογικό κενό που αντιμετωπίζουν οι σύγχρονοι αντάρτες που μάχονται ενάντια στην αποικιοκρατία» και πρέπει να θεωρηθoύν σαν «ύμνοι στα εθν(ικ)οαπελευθερωτικά κινήματα αντίστασης στον αγγλο-αμερικανικό ιμπεριαλισμό». Το 2009 σχημάτισε τους εξαιρετικούς Chain & The Gang, (προφανής η αναφορά στα chain gangs, τις ομάδες αλυσοδεμένων κρατούμενων ή σκλάβων που δούλευαν τραγουδώντας στα χωράφια της αμερικανικής ενδοχώρας) με τους οποίους έχουν ήδη κυκλοφορήσει τρία άλμπουμ. Ο ήχος τους ενσωματώνει όλες τις γνωστές καταβολές του Svenonius και της παρέας του, συμπεριλαμβάνοντας

μια εμφανή στροφή προς τα μπλουζ, το ψυχεδελικό surf και την americana. Στόχος τους είναι απογυμνώσουν το rock'n'roll από τα φτιασίδια του. «Δεν κάνουμε και πολλές πρόβες, απλώς μαζευόμαστε και παίζουμε». Οι στίχοι τους μοιάζουν με τυχαίο κολάζ από σλόγκαν. «Είμαστε κατά του χρέους και υπέρ της διαφθοράς, μας ενδιαφέρει η κομμωτική, υποστηρίζουμε τους άστεγους και την ατημελησία». Εκτός από όλα τα παραπάνω, ο Svenonius είναι και συγγραφέας. Μέχρι στιγμής έχει γράψει δύο βιβλία, τα The Psychic Soviet και Supernatural Strategies For Making a Rock ‘n’ Roll Group. Το πρώτο αποτελεί μία συλλογή από δοκίμια και άρθρα, στα οποία ο Svenonius παρωδεί τον καπιταλισμό, το rock'n'roll και τη θρησκεία. Στο δεύτερο συγκεντρώνει μία σειρά από φανταστικές συνεντεύξεις από αποδημήσαντες ροκ σταρ (στους οποίους συμπεριλαμβάνει και τον Paul McCartney), οι οποίοι δίνουν συμβουλές και αποκαλύπτουν τα μυστικά για τη δημιουργία μιας επιτυχημένης ροκ μπάντας. Όταν γράφεις για μια προσωπικότητα σαν τον Svenonius και έχεις περιορισμό στον αριθμό λέξεων, δε γίνεται να μην παραλείψεις

μερικές από τις άπειρες δρασητριότητές του. Όμως, μια από τις πολλές περσόνες του σχεδόν... σχιζοειδούς Ian που δεν γίνεται να μην αναφερθεί, είναι αυτή του οικοδεσπότη τηλεοπτικής εκπομπής. Εδώ και μερικά χρόνια φιλοξενεί στο διαδικτυακό talk show Soft Focus, προσωπικότητες της underground σκηνής, όπως οι Sonic Youth, ο Ian McKaye, o Henry Rollins, ο Jello Biafra, o J. Mascis, oι Dead Moon, o John Spenser και πολλοί άλλοι με τους οποίους συζητάει περί ανέμων και υδάτων, αδιαφορώντας για τους κανόνες ενός τηλεοπτικού σόου. «Υπάρχουν τόσα γκρουπ στις μέρες μας, και όλα τα απασχολεί η φόρμα. Προβάρουν συνέχεια την κενή μουσική τους για να την κάνουν να χωρέσει σε ένα προκαθορισμένο αισθητικό μοντέλο. Παντού διαπιστώνω την αβίαστη επιθυμία νέων ανθρώπων να προσαρμοστούν σε ό,τι πιο αποστειρωμένο (...) Σε κάνει να αναρωτιέσαι: Είναι και αυτό άλλη μια έκφανση της σύγχρονης φασιστικής εποχής;»

Swans - My Father Will Guide Me Up a Rope to the Sky

Michael Gira συνέντευξη στους Δημήτρη Πάλλη, Scum, SfinEaster Μετά την επιτυχία του The Seer, μάλλον δε χρειάζεται να ειπωθούν πολλά για τον Michael Gira (ανατολικοευρωπαϊκό, προφέρεται "jee-ra", ʒ'rə) και τους Swans. Από τους Angels of Light ξαναγύρισε στους Swans και από τις φυλακές του Ισραήλ για ναρκωτικά, και τραγούδια όπως το Failure, βρέθηκε στις λίστες με τα καλύτερα του 2012. Με την Young God Records πάντως συνεχίζει χωρίς διακοπές. Η 30-λεπτη συνέντευξη πραγματοποιήθηκε μέσω Skype, μόνο με ήχο, στις αρχές του Μάρτη του 2013. Το The Seer θεωρήθηκε από όλους ως ένα από τα καλύτερα άλμπουμ του 2012. Πώς νιώθεις για την αναγνώριση; Θέλεις να είμαι ειλικρινής; Ναι, φυσικά! (γέλια) Αυτή είναι η απάντησή μου: Δεν με ενδιαφέρει! (γέλια) Απλώς είναι καλό που μπορώ να συνεχίσω να δουλεύω. Η αναγνώριση είναι ενθαρρυντική, φαντάζομαι, αλλά δε μπορώ να επιτρέψω στον εαυτό μου να δώσει σημασία, επειδή αυτό θα μπορούσε εύκολα να αποτελέσει παγίδα. Απλώς είναι σημαντικό να μείνεις αυθεντικός στον ίδιο τον ήχο και οτιδήποτε άλλο συμβαίνει, το οποίο μπορεί να είναι καλό ή κακό. Αλλά το πιο σημαντικό πράγμα είναι να βάζεις τα πάντα στην ίδια τη δουλειά και μετά, είτε θα βρεθεί κάποιο κοινό, είτε δε θα βρεθεί. Το επόμενο άλμπουμ μπορεί να μην αρέσει καθόλου. Είμαι απόλυτα προετοιμασμένος για αυτό και είναι κάτι που δεν με ενοχλεί. Απλώς θέλω να προσπαθώ να κάνω δουλειά 18

που νομίζω ότι έχει αξία. Με ενδιαφέρει περισσότερο το νέο υλικό στο οποίο δουλεύουμε τώρα. Το μεγαλύτερο κομμάτι του σετ μας, που θα δείτε στην Αθήνα, αλλά και στη Θεσσαλονίκη υποθέτω, θα είναι νέο υλικό που δεν έχει ηχογραφηθεί. Τον δίσκο The Seer δεν μπορώ ούτε καν να τον ακούσω πια. Ακούγεται σαν κάποιος να χαράσσει ένα κομμάτι χαρτί με μια πινέζα. Δε μου ακούγεται ως τίποτε πια• δεν έχει ζωή για εμένα. Έχει ολοκληρωθεί, έχει τελειώσει και το μόνο που με ενδιαφέρει είναι η επόμενη δουλειά μου. Ηχογραφείτε ζωντανά με ολόκληρο το συγκρότημα μέσα στο στούντιο; Κάποιες φορές. Σε κομμάτια όπως το Avatar, το The Apostate, το The Seer, το 93 Ave. B Blues έπαιξε όλη η μπάντα στο στούντιο. Αν και μετά φυσικά, μάζεψα πολλούς άλλους μουσικούς που πρόσθεσαν ενορχηστρώσεις σε αυτά τα τραγούδια και τα άλλαξαν σημαντικά μετά την αρχική τους εκτέλεση. Για εμένα, η διεργασία της δημιουργίας ενός δίσκου

σημαίνει να χρησιμοποιείς το στούντιο σαν ένα όργανο, να χρησιμοποιείς τον ήχο σαν μέσο. Δεν είναι απλώς να πιάσεις το πώς ακούγεται μια μπάντα. Αυτό είναι καλό, αλλά ενδιαφέρομαι περισσότερο από αυτό το σημείο και μετά να οικοδομήσω σταδιακά.

Βρήκαμε μερικά νέα τραγούδια στο διαδίκτυο και ένα από αυτά έχει τον τίτλο Toussaint Louverture... Ω! Βρήκατε το συγκεκριμένο στο διαδίκτυο; Στείλτε μου το link, θα ήθελα πολύ να το δω αυτό!

Εξακολουθεί να είναι απαραίτητος ο τρόπος χρηματοδότησης των πιο πρόσφατων άλμπουμ για την κυκλοφορία και των νέων τραγουδιών;

Στο διαδίκτυο υπάρχουν βίντεο άλλων νέων τραγουδιών, αλλά για το συγκεκριμένο μονάχα αναφέρεται ότι το παίζετε στο πλαίσιο ενός medley σε κάποιες συναυλίες. Παρακαλώ, στείλτε μου τα link, με ενδιαφέρει πολύ. Είναι κρίμα νομίζω που οι άνθρωποι βλέπουν αυτό στο YouTube και περιμένουν ότι έτσι θα είναι η μουσική. Στην πραγματικότητα δεν είναι αντιπροσωπευτικό. Είναι σαν μία εικόνα ενός πίνακα του Caravaggio σε μέγεθος γραμματόσημου ή κάτι παρόμοιο. Δεν έχει νόημα για εμένα, αλλά παρόλα αυτά θα ήθελα να το δω. (σ.σ.: τα link υπάρχουν ακόμα στο διαδίκτυο...)

σ.σ: το (περιορισμένων αντιτύπων) προσωπικό του άλμπουμ I Am Not Insane χρηματοδότησε την ηχογράφηση του My Father Will Guide Me up a Rope to the Sky και οι πωλήσεις της (περιορισμένων αντιτύπων) πρώτης έκδοσης του live άλμπουμ We Rose from Your Bed with the Sun in Our Head χρηματοδότησαν την ηχογράφηση του The Seer. Απολύτως. Θα κινηθώ με τον ίδιο τρόπο. Δεν μου αρέσει η χειρωνακτική δουλειά του όλου πράγματος, μου παίρνει πολλές ώρες να φτιάξω τα χειροποίητα πράγματα. Αλλά νομίζω ότι είναι πολύ σημαντικό. Είναι ένας τρόπος να επικοινωνούμε προσωπικά με τον κόσμο που τον ενδιαφέρει η μουσική μας και βοηθάει φυσικά και στο κόστος των ηχογραφήσεων, που στην περίπτωσή μας είναι σημαντικό, γιατί δεν ηχογραφούμε στο σπίτι με Pro-Tools ή κάτι τέτοιο. Πάμε σε κανονικά στούντιο και χρησιμοποιούμε το περιβάλλον του στούντιο και κάθε είδους εξοπλισμό που υπάρχει εκεί. Επίσης, για εμένα, το να πηγαίνεις στο στούντιο είναι σαν να πηγαίνεις στην εκκλησία. Είναι μια πάρα πολύ σημαντική εμπειρία να αποκόπτεσαι από την καθημερινή σου ζωή και απλώς να βυθίζεσαι εντελώς στο να δημιουργείς ήχους για μια εκτεταμένη χρονική περίοδο. Σε ένα στούντιο, συμβαίνουν κάθε είδους πράγματα που δε θα τα περίμενα. Συνήθως, τα ατυχήματα είναι τα πιο σημαντικά, ή απλώς λάθη. Μερικές φορές τα πράγματα που συμβαίνουν είναι πιο ενδιαφέροντα από ό,τι σχεδίασες.

Ο Toussaint Louverture ήταν επαναστάτης από την Αϊτή, για αυτόν γράφτηκε το τραγούδι; Είναι η επανάσταση κάτι που σε εμπνέει; Ναι, αυτή την περίοδο διαβάζω για αυτόν και αυτοσχεδιάζαμε. Δεν ξέρω πώς θα το λέγατε, υποθέτω ότι είναι ένα ηχητικό ποίημα, μιας και πρόκειται απλώς για έναν ήχο. Εδώ και αρκετό καιρό με ενδιαφέρει η Αϊτή και η ιστορία της και απλώς μου ήρθε στο μυαλό. Άρχισα να φωνάζω το όνομά του. (γέλια) Ήταν σαν μια επίκληση. Αλλά νομίζω ότι είναι μια εξαιρετική ιστορική προσωπικότητα και απλώς μου φάνηκε σημαντικό να τον τιμήσω. Σχετίζεται με το ομότιτλο κομμάτι των Santana; Ωχ! Όντως υπάρχει κομμάτι των Santana με αυτόν τον τίτλο; Ναι! Ωχ, όχι! (γέλια)

Francis Bacon - Triptych in memory of George Dyer [1971]

Όσον αφορά στη φράση που είπες στην πιο πρόσφατη εμφάνιση σου εδώ, «Viva la comunista»; Ήταν μια πολιτική δήλωση ή ένα ειρωνικό σχόλιο για την πολιτική σήμερα; Νομίζω ότι είναι ειρωνικό σχόλιο. Είμαι υπέρ του σοσιαλισμού, ενός ήπιου τύπου σοσιαλισμού, αλλά δεν έχω αυταπάτες σχετικά με το πόσο επιθυμητός είναι ο κομμουνισμός. Για την ακρίβεια, διαβάζω ένα πολύ ενδιαφέρον βιβλίο αυτήν την περίοδο. Λέγεται Iron Curtain και αφορά στην κυριαρχία των Σοβιετικών επί της Ανατολικής Ευρώπης, τη σταλινοποίηση της καθημερινότητας εκεί, πράγμα που είναι αρκετά τρομερό, όπως θα μπορούσες να φανταστείς.

Francis Bacon - Triptych [1973]

Νομίζω όμως ότι ο σοσιαλισμός είναι πολύ επιθυμητός αν δεις συγκεκριμένες χώρες που χρησιμοποιούν μια ήπια μορφή σοσιαλισμού, όπως για παράδειγμα στη Σκανδιναβία. Νομίζω οτι είναι σπουδαίο, νομίζω ότι είναι ένα καλό μοντέλο. Είσαι ενημερωμένος για την κατάσταση στην Ελλάδα και ποιά η άποψή σου; Γνωρίζεις τί συμβαίνει εδώ; Δεν έχω τη γνώση για να σχολιάσω την εσωτερική σας πολιτική κατάσταση. Βεβαίως, είμαι πολύ στεναχωρημένος και με λυπεί να βλέπω όλα τα προβλήματα που έχει η Ελλάδα αυτή τη στιγμή. Φαντάζομαι ότι θα μπορούσε

να συμβεί κάτι ανάλογο και στην Αμερική. Ποιός ξέρει; Αλλά, ναι, είναι πολύ λυπηρό. Σε δίσκους όπως Greed και Holy Money, έχεις ασκήσει αυστηρή κριτική στον φετιχισμό του εμπορεύματος. Γράφω για πράγματα που με ενδιαφέρουν ή για πράγματα που βιώνω στη ζωή μου, κατά τη διάρκεια της καθημερινής μου ζωής αλλά και σε πιο πνευματικό επίπεδο. Αυτό ήταν κάτι με το οποίο είχα εμμονή κατά τη δεκαετία του '80, υποθέτω. Βεβαίως, συμβαίνει ακόμα. Οι άνθρωποι κατακλύζονται συνεχώς από εικόνες και υποσυνείδητες εικόνες και μια πλύση εγκεφάλου από καπιταλιστικές πολυεθνικές. Πιστεύω πως η καταναλωτική κοινωνία είναι η αρχή του τέλους. (γέλια) Δεν είναι βιώσιμη. Και είναι ενδιαφέρον το πώς, τουλάχιστον στην Αμερική για παράδειγμα, οι ταυτότητες των ανθρώπων διαμορφώνονται από τα εμπορεύματα και από τα προϊόντα που καταναλώνουν. Αυτή είναι η απόλυτη επιτυχία της καλλιέργειας της συλλογικής ψυχής από τα πολυεθνικά μέσα μαζικής επικοινωνίας. Επηρεάζεται η δημιουργικότητά σου από το κοινωνικό περιβάλλον; Όχι ιδιαιτέρως. Η μουσική και τα τοπία των Swans έχουν πλέον τη δική τους ζωή. Στιχουργικά, τα πράγματα που είναι σημαντικά για μένα, όπως λέω, καταλήγουν στους δίσκους, αλλά η μουσική έχει να κάνει μόνο με τον εαυτό της. Έχει συναισθήματα και άλλους υπαινιγμούς. Εγώ απλώς ακολουθώ το νήμα της μουσικής και προσπαθώ να μείνω πιστός στη στιγμή. Στον πιο πρόσφατο δίσκο σας, εκτός από το no-wave, τον Glenn Branca και το Ummagumma, επισημάναμε και πιο κλασικές επιρροές, όπως Ligeti και Gόrecki. Συμφωνείς με αυτό; Κοίτα, μου αρέσουν και ο Ligeti και ο Gόrecki, αλλά όταν γράφω μουσική, δεν το σκέφτομαι. Όσον αφορά τώρα στο θέμα της κλασσικής μουσικής, δεν ξέρω πολλά πράγματα σχετικά με το είδος, επειδή δεν έχω σπουδάσει καθόλου μουσική, οπότε για μένα, το να προσποιούμαι

ότι έχω οποιαδήποτε τέτοια γνώση θα ήταν πολύ δήθεν. Επομένως, εγώ απλώς σχηματοποιώ τον ήχο. Αυτό κάνω τόσα χρόνια. Προσπαθώ να μη με τρομάζει το γεγονός ότι δεν είμαι ένας πραγματικός μουσικός, να το πω έτσι, και να κάνω από μόνος μου κάτι να συμβεί. Ειλικρινά, δε με ενδιαφέρει πώς θα το πάρουν οι άλλοι. Πολύς κόσμος σας θεωρεί πρωτοπόρους του ποστ ροκ. Οι δίσκοι σας, στην αρχή της δεκαετίας του '90 ήταν κάπως οι πρώτοι που δημιούργησαν την ίδια την ιδέα του ποστ ροκ. Νιώθεις ότι οι Swans αποτελούν μέρος κάποιου καλλιτεχνικού κινήματος; Έτσι σκέφτεται ένας κριτικός. Εγώ δεν είμαι κριτικός, απλώς κάνω τη δουλειά. Υπάρχουν φορές που με ρωτάνε, ας πούμε γνωρίζω κάποιον άγνωστο στο αεροδρόμιο, τί είδους μουσική κάνω. Δεν έχω ιδέα πώς να το εξηγήσω. Οι Swans αποτελούν ξεχωριστή οντότητα. Δεν είναι μέρος κανενός πράγματος και ειλικρινά, δεν ήταν από την αρχή. Κάποιοι πιστεύουν πως η μουσική σας θα λειτουργούσε πολύ καλά ως μουσική κινηματογράφου. Αυτό είναι κάτι που με απασχόλησε για κάποιο διάστημα. Υποθέτω ότι από το άλμπουμ The Great Annihilator ξεκίνησα να θεωρώ τους δίσκους ως ένα κόσμο μέσα στον οποίο θα μπορούσες να δραπετεύσεις, κάτι σαν μια ταινία. Αυτό είναι που απολαμβάνω. Δεν είναι στην ουσία μια δήλωση για το πώς πρέπει να είναι η μουσική ή κάτι τέτοιο, αλλά είναι αυτό που μου αρέσει. Μόλις μπαίνω στο στούντιο και αρχίζω να «χτίζω» πάνω στο υλικό μετά τις αρχικές ηχογραφήσεις, προσπαθώ να σχηματοποιήσω αυτόν τον κόσμο. Είναι απλώς το ποιός είμαι, είναι ο τρόπος που δουλεύω. Στην πραγματικότητα, δεν με ενδιαφέρει το να ηχογραφώ μια μπάντα και να έχω παραδείγματα του πώς ακούγονται τα τραγούδια τους. Είναι πιο ενδιαφέρον να φτιάχνεις έναν δίσκο που παρέχει ένα μέρος μέσα στο οποίο μπορείς να ζήσεις.

Επομένως, το να κάνεις μουσική είναι ένας τρόπος να εκφραστείς. Είναι μια εμπειρία, θα έλεγα. Για μένα, η έκφραση υπονοεί ότι προσπαθείς να περιγράψεις ένα συναίσθημα μέσω του ήχου. Για εμένα ο ίδιος ο ήχος είναι το συναίσθημα.

Ο καλλιτέχνης που πιθανώς αγαπάω περισσότερο για διάφορους λόγους είναι ο Φράνσις Μπέικον. Εν μέρει, λόγω του τρόπου ζωής του, αλλά επίσης και λόγω του τρόπου δουλειάς του. Επειδή δούλεψε με πολύ ευφυΐα και πνευματική ικανότητα, αλλά δούλεψε εντελώς από διαίσθηση και ως αποτέλεσμα Πιστεύεις ότι οι συναυλίες των Swans δημιούργησε όλες αυτές τις εκπληκτικές είναι μια λύτρωση, μια κάθαρση; εικόνες. Βασικά, άρχιζε να ζωγραφίζει, νομίζω Νομίζω πως ναι. Είναι πάντα ζωντανές. Η ότι πιθανώς να είχε μια αόριστη ιδέα αυτού μουσική σαν να προσπαθεί πάντα κάπως που έκανε, απλώς ακολούθησε το νήμα και να αυτοδημιουργηθεί και -ταυτόχρονα- να δημιούργησε κάτι αξιοσημείωτο ακολουθώντας αυτοκαταστραφεί. Και παράλληλα, να γεννήσει απλώς το ένστικτό του. Μιλούσε πάντα για το και να καταστρέψει ένστικτο. Αυτό, και το κοινό και για εμένα, είναι εμάς. Προσπαθεί ιδιαιτέρως να χάσει και αξιοθαύμαστο. να αποκτήσει Όσον αφορά σε ταυτόχρονα συγγραφέα που την ίδια της θα πρότεινα, την συνείδηση. υποθέτω ότι θα έλεγα τον Σχετικά με τη Αμερικάνο θρησκεία και συγγραφέα το Θεό; Κόρμακ Μακάρθι. Δε με ενδιαφέρει καθόλου Η εικόνα στο κανενός είδους προφίλ σου στο κωδικοποιημένη Skype είναι μια θρησκεία φωτογραφία του ή σύστημα Μπέκετ, σωστά; πεποιθήσεων. Ναι, είναι ο Υποθέτω πως Μπέκετ. Η είμαι πολύ γραφή του είναι Swans - My Father Will Guide Me Up a Rope to the Sky εγωϊστής, υπό πολύ δύσκολη, αυτή την έννοια. Αντιμετωπίζω το χρόνο μου θα έλεγα, και δεν έχω διαβάσει έργα του πάνω στη γη ως μια διαδικασία ανακάλυψης εδώ και 20 χρόνια. Απλώς μου άρεσε αυτή πραγμάτων μέσω της δικής μου ματιάς και η φωτογραφία. Αλλά για μένα, το γράψιμό της συνείδησής μου. Πιστεύω κάπως ότι τα του είναι η ίδια η συνείδηση. Δεν είναι συστήματα πεποιθήσεων είναι ευσεβείς πόθοι. ένας εσωτερικός μονόλογος, δεν είναι αυτοσχεδιασμός ούτε σουρεαλισμός. Είναι μια Καθώς είσαι και συγγραφέας και έχεις αποτύπωση ενός μυαλού που δουλεύει και σπουδάσει Τέχνη, έχεις να μας είναι πολύ δύσκολο να τον διαβάσεις. Για να το προτείνεις κάποιο βιβλίο ή να μας πεις διαβάσεις, είναι πολύ σημαντικό να παραιτηθείς. κάτι για τις καλλιτεχνικές επιρροές σου; Και να αφεθείς να εισέλθεις στον κόσμο Δε γράφω πια, δεν έχω τον απαραίτητο χρόνο. που δημιουργεί. Αλλά ήταν ένας εξαιρετικός Θα το ήθελα, αλλά απλώς δεν έχω χρόνο. συγγραφέας.

Καθώς πλησιάζουμε στο τέλος αυτής της συζήτησης, θα θέλαμε να ρωτήσουμε το εξής: η απουσία της Jarboe (σ.σ.: προφέρεται "jah-bow", έμφαση στη δεύτερη συλλαβή) από τη νέα ενσάρκωση των Swans είναι ο λόγος που δεν παίζετε κομμάτια από εκείνη την περίοδο; Όχι. Η Jarboe και εγώ πήραμε άλλους δρόμους πριν από αρκετό καιρό. Την συμπαθώ πολύ, αλλά νομίζω ότι το να εμπλακούμε μουσικά μαζί της περισσότερο, θα ήταν κάπως νοσταλγικό και δεν έχει νόημα. Με ενδιαφέρει πιο πολύ το να προχωράω. Ήταν καλό που την είχαμε να τραγουδάει σε αυτό το δίσκο και ποιός ξέρει, ίσως τραγουδήσει και στον επόμενο. Αλλά όσον αφορά στο συγκρότημα των Swans, τους περιοδεύοντες και την κύρια ταυτότητά μας, δε νομίζω ότι θα ήταν παραγωγικό να εμπλακεί στενά η Jarboe. Υπάρχει κάποιος καινούριος καλλιτέχνης που να θαυμάζεις ή να βρίσκεις ενδιαφέρων; Δεν ξέρω. Στ' αλήθεια, δε δίνω προσοχή. Συγγνώμη (γέλια). Όχι. Όπως είπα και πρόσφατα, θαυμάζω πάρα πολύ το έργο του Justin Bieber. Είναι πολύ σημαντικός καλλιτέχνης (γέλια) (σ.σ.: Ο Michael Gira ήταν ο curator του MOUTH TO MOUTH στο Koco του Λονδίνου στις 4 Απρίλη 2013: SWANS, Mercury Rev's Cinematic Silent Sound Tettix Wave Ensamble, Ben Frost, Xiu Xiu, Grouper)

Swans with Thruston Moore, 1982

Απομαγνητοφώνηση, απόδοση στα ελληνικά, επιμέλεια: Θάλεια Τσιάκα E. Myl. SfinEaster Anna Stereo

Η τελευταία ερώτηση είναι για τις συναυλίες σας στην Ελλάδα. Είπες πως θα παίξετε κυρίως καινούρια κομμάτια... Ναι, το 90% είναι καινούρια κομμάτια. Θα παίξουμε το ομώνυμο κομμάτι από το δίσκο The Seer και ένα παλιό τραγούδι από τα '80s, με τίτλο Coward. Εκτός από αυτά, τα υπόλοιπα θα είναι καινούρια.

Όμηροι σε καιρό «ειρήνης» της Νέλλης Σ. Και στον πόλεμ’ «όλα για όλα» κουβαλούσα πολυβόλα να σκοτώνονται οι λαοί για τ’ αφέντη το φαΐ Κ.Βάρναλης, «Η μπαλάντα του κυρ-Μέντιου» Το ζήτημα της υποχρεωτικής στρατιωτικής θητείας και κατ’ επέκταση της άρνησης στράτευσης και των αντιρρησιών συνείδησης δεν θα πρέπει να ιδωθεί ξεχωριστά από το γενικότερο κοινωνικοπολιτικό πλαίσιο. Ειδικότερα σε αυτήν την χρονική περίοδο, που η καταστολή σε όλες σχεδόν τις εκφάνσεις της ζωής οξύνεται, αποκαλύπτοντας ξεδιάντροπα το πρόσωπο της απολυταρχικής εξουσίας πίσω από το προσωπείο της ευνομούμενης πολιτείας: αστυνομική-στρατιωτική καταστολή κοινωνικών ομάδων που αντιτίθενται στην εκμετάλλευσηκαταστροφή του τόπου τους (ΚερατέαΣκουριές), στρατιωτικές ασκήσεις καταστολής πλήθους («Καλλίμαχος»), στρατιωτική διαχείριση πληθυσμών (στρατόπεδα συγκέντρωσης μεταναστών, επιχείρηση «Θέτις»), αστυνομική καταστολή αγωνιζόμενων εργαζομένων ενάντια σε απολύσεις, για διεκδίκηση δεδουλευμένων κ.ο.κ., σφράγισμα αυτοδιαχειριζόμενων χώρων και καταλήψεων, σύλληψη και βασανιστήρια αντιφασιστών/-ριών, καθυπόταξη τεράστιου κομματιού της κοινωνίας στον εργασιακό τομέα με το μαστίγιο της ανεργίας και το καρότο των €300-€400 (σίγουρα έχουμε παραλείψει κι άλλα παραδείγματα - ο κατάλογος είναι ανεξάντλητος). Την ίδια ώρα που το Κράτος Πρόνοιας διαλύεται και τα κοινωνικά δικαιώματα -που ούτως ή άλλως δεν αναγνωρίστηκαν ποτέ ρητά από την αστική δημοκρατία- εξαλείφονται ένεκα της κρίσης και προς όφελος οικονομικών συμφερόντων, το Κράτος Καταστολής μεσουρανεί. Εμφανίζονται οι εθνικόφρονες 24

συμμορίες, αυτόκλητοι υπερασπιστές του έθνους και της φυλής, ο πατριωτισμός, το μακρύ χέρι της θεσμικής εξουσίας και των οικονομικών συμφερόντων. Σαν επιστέγασμα όλων των παραπάνω, η κοινωνία παρακολουθεί αποχαυνωμένη την καταστροφή της ίδιας της ζωής της, προτρέποντας τα παιδιά της να αποκατασταθούν επαγγελματικά στις φιλόξενες αγκάλες της ελληνικής αστυνομίας και του ελληνικού στρατού. Σε αυτό το πλαίσιο ο αντιμιλιταριστικός λόγος, η πάλη για την άρνηση στράτευσης και, σε τελική ανάλυση, το δικαίωμα αυτοδιάθεσης του κάθε ανθρώπου, αναδεικνύεται περισσότερο κρίσιμο, από όσο θα φανταζόταν κάποιος σε μια πρώτη ανάγνωση του ζητήματος. Αρχικά, θα πρέπει ίσως να διαχωριστούν εννοιολογικά ο αντιρρησίας συνείδησης από τον ολικό αρνητή στράτευσης. Ενώ ο πρώτος δε δέχεται να στρατευθεί και μπορεί να επιλέξει την εναλλακτική κοινωνική θητεία, ο δεύτερος δεν θεωρεί πως έχει ουδεμία υποχρέωση απέναντι σε κράτος, έθνος και πατρίδα. Ο θεσμός της υποχρεωτικής στράτευσης εισήχθη στην Ελλάδα το 1911, λίγο καιρό πριν την εμπλοκή της χώρας σε μια σειρά διαδοχικών πολέμων1. Μέχρι και την δεκαετία του ’80, το πεδίο άρνησης στράτευσης μονοπωλήθηκε από τους Μάρτυρες του Ιεχωβά. Η αντιμετώπισή τους ήταν ιδιαίτερα σκληρή, αφού περιλάμβανε εξορίες, βασανιστήρια και καταδίκες σε θάνατο ή ισόβια. Από το 1949 αναφέρονται εκτελέσεις στρατιωτών, ενώ χαρακτηριστική

Wikipedia: Αντιρρησίες συνείδησης στην Ελλάδα

είναι η περίπτωση του Χ. Καζάνη που το 1966 καταδικάστηκε σε θάνατο και κατόπιν διεθνών παρεμβάσεων, η ποινή του μετατράπηκε σε 41/2 χρόνια φυλάκισης2. Το 1963 ο Ντίνος Χριστιανόπουλος στο αυτοβιογραφικό του διήγημα «Ο Χιλιαστής» περιγράφει την τυχαία γνωριμία του με έναν μάρτυρα του Ιεχωβά και τις βαναυσότητες που αυτός υπέστη, καθώς αρνήθηκε να πάρει όπλο3. Οι πρώτες προσπάθειες αμφισβήτησης της στρατιωτικής θητείας για μη θρησκευτικούς λόγους ξεκινούν τη δεκαετία του ’80 μέσω του περιοδικού «Αρνούμαι». Το Δεκέμβρη του 1986 ο Μ. Μαραγκάκης είναι ο πρώτος που αρνείται δημόσια να στρατευτεί. Ο ίδιος, καθώς και ακόμη ένας αρνητής στράτευσης, ο Θ. Μακρής, ενώ ήταν φυλακισμένοι, κατάφεραν, μετά από διαδοχικές απεργίες πείνας και συνεχείς μαζικούς αγώνες συμπαράστασης, να επεκταθεί ο νόμος του ’77 περί άοπλης θητείας 2

και σε όσους αρνούνταν τη στράτευση με βάση τις πολιτικές, φιλοσοφικές και ιδεολογικές τους πεποιθήσεις. Το 1990 και 1991, εμφανίζονται οι δύο πρώτοι ολικοί αρνητές στράτευσης, οι Ν. Μαζιώτης και Π. Ναθαναήλ, οι οποίοι συλλαμβάνονται και φυλακίζονται, ενώ στην πορεία φυλακίζεται μεταξύ άλλων και ο Ν. Καρανίκας. Μετά από νέες συλλήψεις και καταδίκες των Καρανίκα και Μαζιώτη, ψηφίζεται το 1997 ο πρώτος νόμος (2510) που αναγνωρίζει τους αντιρρησίες συνείδησης, καθώς και τη δυνατότητα εναλλακτικής θητείας. Ο Λ. Πετρομελίδης, που εναντιώθηκε στις συνθήκες και τη μεγάλη διάρκεια της εναλλακτική θητείας, έχει καταδικαστεί 16 φορές ως μόνιμος πλέον στόχος του ελληνικού κράτους4. Κάποιος καλοπροαίρετος θα μπορούσε να ισχυριστεί πως η θέσπιση της εναλλακτικής θητείας είναι μια προσπάθεια του κράτους να

Πόλεμο στον πόλεμο, Ξυπόλυτο Τάγμα, σελ.5

Κάθε μέρα ένας «αλφαμίτης» τον έσπαγε στο ξύλο ενώ του έδιναν αλμυρό φαγητό χωρίς νερό και τον άφηναν εκτεθειμένο στην παγωνιά και τη βροχή καθώς δεν υπήρχε σκεπή. Όταν ο Χριστιανόπουλος ρώτησε έναν από τους αλφαμίτες αν άντεχε τελικά ο αντιρρησίας, εκείνος του απάντησε: «Αντέχει, λέει! "Όσα δόντια και να μου σπάσετε", τους είπε όταν του ξήλωσαν τη μασέλα, "εγώ δεν αλλάζω μυαλό"». Επίσης, αναφέρεται ότι ακόμη και «μια ολόκληρη εβδομάδα» τον κρατούσαν νηστικό. Ο θεολόγος του κέντρου κατάταξης ανέφερε ότι «τον είχαν σακατέψει στο ξύλο», ότι ήταν «τα δόντια του σπασμένα, το κορμί του μελανιασμένο» και ότι στο μικροσκοπικό απομονωτήριο που κρατούνταν «εκεί μέσα ενεργούνταν και ουρούσε, και δεν είχε ούτε μια καρέκλα» να καθίσει -το ξυλοκόπημα ήταν μια αδιάκοπη και ιδιαίτερης βαναυσότητας πρακτική. Wikipedia: Αντιρρησίες συνείδησης στην Ελλάδα 3

Πόλεμο στον πόλεμο Ξυπόλυτο Τάγμα, σελ.5-6

δείξει ένα πιο διαλλακτικό πρόσωπο, αφού προσφέρει τη δυνατότητα κάποιος να μην καταταγεί στον στρατό, αν δεν το επιθυμεί. Μια πιο προσεκτική εξέταση του πλαισίου εύκολα αποδεικνύει πως κάτι τέτοιο δεν ισχύει επ’ ουδενί. Τί άλλο θα μπορούσε άλλωστε να είναι η εναλλακτική κοινωνική θητεία, πέρα από μια υποκριτική επιλογή στην οποία ουσιαστικά σύρθηκε το ελληνικό κράτος από διεθνείς οργανισμούς και ανεξάρτητες αρχές, που καταδίκαζαν τις εκδικητικές πρακτικές που εφαρμόστηκαν για τους αντιρρησίες συνείδησης και τους ολικούς αρνητές στράτευσης; Εκτός από υποκριτική είναι καθαρά και καθ’ ολοκληρία εκδικητική και τιμωρητική: 15 μήνες εξευτελιστικά φθηνής εργασίας σε κάποια κρατική υπηρεσία, εντός σχεδιασμού του Υπουργείου Άμυνας, με το στίγμα του ανυπότακτου, μακριά από αστικά κέντρα, με άγνωστης διάρκειας ωράρια και ταυτόχρονη απαγόρευση του συνδικαλισμού. Μέχρι το 2010 χρησιμοποιήθηκε και ως δυνάμει απεργοσπαστικός μηχανισμός, καθώς απαγορευόταν το δικαίωμα στην απεργία, ενώ από εκείνη την χρονιά, αυτό αναγνωρίστηκε με τον όρο της προσαύξησης της θητείας για χρόνο ίσο με τις ημέρες της απεργίας. Λεπτομέρεια που θυμίζει σενάριο του Όργουελ και μυθιστόρημα του Άλντους Χάξλεϋ: το τελικό στάδιο της διαδικασίας για την αναγνώριση κάποιου ως «αντιρρησία συνείδησης» περιλαμβάνει την εξέταση από την «Επιτροπή Ελέγχου Συνειδήσεως». Μια πενταμελής επιτροπή του υπουργείου Εθνικής Άμυνας, αποτελούμενη από έναν στρατιωτικό ψυχίατρο, έναν αξιωματικό της στρατολογίας, έναν δικαστικό και δύο πανεπιστημιακούς, ανακρίνει και αποφασίζει κατά πόσο ο επίδοξος αρνητής στράτευσης είναι όντως αντιρρησίας συνείδησης(!). Πρόκειται ουσιαστικά για μια διαδικασία μη οριοθετημένη νομοθετικά ή διοικητικά, χωρίς τήρηση πρακτικών και με 5

ερωτήσεις που αποσκοπούν στον έλεγχο του φρονήματος και την παραβίαση προσωπικών δεδομένων5. Τελευταίο, αλλά διόλου αμελητέο «βέλος στη φαρέτρα» του κράτους, αποτελεί και η θέσπιση του διοικητικού προστίμου για τους ανυπότακτους, ύψους €6.000. Πρόκειται φυσικά για ακόμη μια απόπειρα οικονομικής εξόντωσης όλων όσων αρνούνται να καθυποταχτούν στην στρατιωτική κρεατομηχανή, αφού συνήθως πρόκειται για άτομα που κινούνται μεταξύ ανεργίας και επισφαλούς εργασίας, γεγονός που αποδεικνύει για άλλη μια φορά την σκληρότητα του κράτους καταστολής. Εννοείται πως η μη πληρωμή επιφέρει προσαύξηση 1% κάθε μήνα, ενώ το πιο εξοργιστικό είναι πως δεν έχει ξεκαθαριστεί εάν το πρόστιμο μπορεί να επιβληθεί και δεύτερη φορά. Αυτό οφείλεται στο ότι η ανυποταξία ορίζεται ως ένα διαρκές έγκλημα το οποίο ενεργοποιείται εκ νέου και κατ’ επανάληψη!6 Το ύψος του προστίμου καταδεικνύει όμως και κάτι άλλο: το μέγεθος μιας διαφαινόμενης κοινωνικής ανυπακοής που πρέπει να καταστεί διαχειρίσιμο από τους εξουσιαστές. Σκοπός είναι τόσο η οικονομική εξόντωση, όσο και η καναλοποίηση και η ρύθμιση της ανυποταξίας/ ανυπακοής μέσω θεσμικών οδών. Το ζητούμενο είναι να μην δημιουργηθεί επ’ ουδενί ένα αρραγές, αντιθεσμικό μέτωπο αντίστασης στην κρατική καταστολή και στην υποχρεωτική θητεία, όποια μορφή κι αν πάρει αυτή, αλλά η εμπλοκή και η ενσωμάτωση των αρνητών σε ένα πλέγμα δοσοληψίας και συνδιαλλαγής με τους κρατικούς μηχανισμούς, προκειμένου να βρεθεί κάποιος τρόπος νόμιμης απαλλαγής από την θητεία (Ι5, εναλλακτική θητεία, πρόστιμο, εξαγορά θητείας κλπ). Ποια είναι η ουσία μετά από όλα όσα περιγράφηκαν στις παραπάνω γραμμές; Ο ελληνικός στρατός, που η κρατική-σχολική

Σύμφωνα με μαρτυρία του αντιρρησία Άγη Νικολόπουλου στην εφ. Αυγή κλήθηκε από αυτήν την επιτροπή να απαντήσει σε ερωτήσεις όπως: -Σε εκφράζει κάποιο κόμμα και ποιο; -Τι έχεις να πεις για την εξέγερση του Δεκέμβρη; -Πηγαίνεις σε πορείες; -Τι έχεις να προσάψεις στον ελληνικό στρατό από το 1900 και μετά; -Τι έχεις να πεις που από το 1988 και μετά τα βιβλία της ιστορίας έχουν γίνει πιο φιλικά με τους Τούρκους και παρόλα αυτά αυτοί συνεχίζουν να είναι επιθετικοί; Πόλεμο στον πόλεμο, Ξυπόλητο Τάγμα, σελ.8 6

Πρωτοβουλία για την ολική άρνηση στράτευσης: olikiarnisi.espivblogs.net

Αφίσα του 1968 ενάντια στον πόλεμο του Βιετνάμ, στην οποία απεικονίζονται η τραγουδίστρια και ακτιβίστρια Joan Baez, με τις αδερφές της Pauline και Mimi

προπαγάνδα προσπαθεί να μας πείσει πως είναι οι γενναίοι Έλληνες που υπερασπίζονται το έθνος, την σημαία, την θρησκεία και τα ιδεώδη (sic) του ελληνικού κράτους και έθνους, υπήρξε ανέκαθεν μια φονική πολεμική μηχανή, ένα στρατιωτικό μέσο άσκησης εξωτερικής πολιτικής, που συμμετείχε σε δολοφονίες, βιασμούς και καταστροφές, με τα προσχήματα του «εκδημοκρατισμού», του «φιλειρηνισμού» (η αντίφαση εδώ σπάει κόκαλα), της «αντιτρομοκρατίας». Όχι μόνο δεν πρόκειται για αμυνόμενο στρατό, αλλά για επιθετικό και επεκτατικό (1919 εκστρατεία ενάντια στους σοβιετικούς στην Ουκρανία, 1919-1922 μικρασιατική εκστρατεία, 1950 Κορέα, 1991 Περσικός Κόλπος, 1994 Βοσνία-Ερζεγοβίνη, 2001 Αφγανιστάν). Η καταστολή και οι δολοφονίες δεν αφορούν μόνο το κομμάτι της εξωτερικής πολιτικής, αλλά πολύ συχνά η κάνη του όπλου στρέφεται και ενάντια στον εσωτερικό εχθρό: -καταστολή των εξεγέρσεων των μεταλλωρύχων του Λαυρίου 1896 και 1906 -δολοφονίες των κολίγων του Κιλελέρ, του Τσουλάρ και της Λάρισας 1910 -κατάπνιξη της απεργίας των εργατών στα μεταλλεία της Σερίφου 1936 -κατάπνιξη της εξέγερσης της 17ης Νοέμβρη 1973 -δικτατορία του στρατηγού Πάγκαλου 19251926 -δικτατορία του Μεταξά 1936-1941 -χούντα των συνταγματαρχών 1967-1974 -η «σωφρονιστική αναμόρφωση» στα στρατόπεδα της Μακρονήσου, της Ικαρίας, της Ανάφης, του Αη-Στράτη, της Γυάρου7. Φυσικά στον μακρύ κατάλογο των δολοφονιών από τον ελληνικό στρατό θα πρέπει να προστεθούν και οι πολυάριθμες αυτοκτονίες φαντάρων που δεν άντεξαν το βάρος της θητείας και προτίμησαν να αφαιρέσουν την ίδια τους τη ζωή από το να συνεχίσουν να ζουν και να υπάρχουν μέσα σε αυτόν τον παραλογισμό. Το ίδιο ισχύει και για όσους έχασαν τη ζωή τους από εντεταλμένες δολοφονίες με το 28

προκάλυμμα της αυτοκτονίας, γιατί είχαν την ατυχία να βρεθούν μπροστά σε αγοραπωλησίες ναρκωτικών, εμπόριο λευκής σαρκός κ.α. Ένας άνθρωπος που αρνείται να μπει στο καλούπι της εθνικής ταυτότητας και να θεωρήσει εχθρούς ανθρώπους της ίδιας του της τάξης, οι οποίοι έτυχε να γεννηθούν σε κάποια άλλη χώρα, ένας άνθρωπος που αντιτίθεται σε κάθε μορφής εξουσία, στην ιεραρχία χωρίς ίχνος αμφισβήτησης, σε κανόνες παράλογους και χωρίς καμία ουσία, δεν μπορεί να έχει θέση σε έναν τέτοιο μηχανισμό. Πώς μπορεί κάποιος να δεχτεί την απόλυτη υποταγή του χρόνου, της προσωπικότητας, της εμφάνισης, του σώματός του; Πώς να ζήσει κάποιος σε κοινωνική απομόνωση, χωρίς δυνατότητα συμμετοχής σε κοινωνικούς αγώνες και διεκδικήσεις, σε αναγκαστικό συγχρωτισμό με άτομα χωρίς την πραγματική δυνατότητα επιλογής, αλλά σε μια απατηλή αίσθηση κοινωνικοποίησης, σε συναισθηματική και σεξουαλική αποστέρηση και σε ορισμένες περιπτώσεις αποκρύπτοντας την σεξουαλική του ταυτότητα από τον φόβο στιγματισμού και αντιποίνων; Πόσο ανώδυνοι μπορούν πραγματικά να είναι αυτοί οι «λίγοι» μήνες που κάποιος διαβιεί σε άθλια περιβάλλοντα, χωρίς τη δυνατότητα ελεύθερης έκφρασης και διακίνησης ιδεών, σπαταλώντας τον χρόνο του σε παράλογες δραστηριότητες (π.χ. σκοπιά, φύλαξη ντουλάπας, φύλαξη κοιτώνα) και σε εκπαιδεύσεις δολοφονικών πρακτικών στο όνομα μιας επίπλαστης και κενής νοήματος ιδέας: αυτήν της εθνικής ταυτότητας; Μόνο με την υπεράσπιση του προτάγματος για ολική άρνηση στράτευσης και κατάργηση της θητείας μπορεί κάποιος να σταθεί απέναντι σε αυτόν τον κατασταλτικό μηχανισμό. Όχι μόνο από την πλευρά του αντιμιλιταριστικού λόγου, αλλά και από την πλευρά της υπεράσπισης της ελευθερίας, της αξιοπρέπειας, της προσωπικής ανεξαρτησίας, της ιδιαιτερότητας, του δικαιώματος του καθενός να επιλέγει ελεύθερα πως θα πράξει στη ζωή του και ποια είναι τα ιδανικά και οι αξίες για τις οποίες αυτός επιθυμεί να αγωνιστεί. 7

Το στρατοδικείο του Γ.Κορωναίου, Ξυπόλητο Τάγμα

Μα τί άλλο να κάνω πια; της Γωγώς Θεοδωρίδου Μα τί άλλο να κάνω πια; Δίνω λεφτά σε όλους τους «Πακιστανούς» στα φανάρια. Να δεις που αυτοί βγάζουν πιο πολλά λεφτά από εμένα. Άσε που πήρα «Αλβανό» να μου βάψει το σπίτι. Και για απόδειξη, ούτε λόγος. Αχ, την έφαγε την Ελλαδίτσα μας το «μαύρο» χρήμα. Δεν καταλαβαίνω. Ο γιος μου με λέει ρατσίστρια. Εγώ δουλειά τους έδωσα. Αν δεν θέλουν, ας πάνε στη χώρα τους.

ναι, το Σάββατο. Ναι, ναι, κάθε Σάββατο πάμε για φαγητό με τον άντρα μου και την Ρίτσα. Άτυχη αυτή η Ρίτσα, γεροντοκόρη έμεινε. Όχι ότι με πειράζει. Τί είμαι εγώ, καμιά οπισθοδρομική και κατίνα να την κουτσομπολεύω; Ναι, και που λέτε, πίνουμε και κάνα ποτηράκι κρασί παραπάνω να ξεδώσουμε. Γεμάτα τα μαγαζιά όλα. «Κρίση», σου λένε μετά. Άσε μας μωρέ. Όλοι έχουν λεφτά και γκρινιάζουν.

Μα τί να κάνω; Αφού τα «Σουηδικά» έπιπλα είναι πιο φτηνά. Κάτι διάβασα ότι εκμεταλλεύονται παιδάκια. Εγώ φταίω; Δεν έχουμε λεφτά να πάρουμε από αλλού έτσι που μας κατάντησαν. Όχι καλέ, από «μαύρο» η τσάντα μου; Καλύτερα να πεινάσω, παρά να πάρω τέτοια. Τί, και να το καταλάβει η Ρίτσα και να μας κοροϊδεύει μετά; Τί; Και αυτή από παιδάκια φτιάχνεται; Ε, τί θέλετε να κάνω πια; Ας τα πρόσεχαν οι γονείς τους. Γυμνή θα βγαίνω έξω;

Εμένα θα μου πει ο γιός μου ότι δεν ήμουν επαναστάτρια; Εγώ έδινα τρόφιμα στα παιδιά μέσα στο Πολυτεχνείο. Την ζωή μου ρίσκαρα. Όχι, όχι, δεν ήμουν μέσα, δεν με άφηνε ο μπαμπάς μου. Έλεγε, θυμάμαι, «παιδί μου καλά περνάμε, τί πρόβλημα έχεις; Αν είσαι ήσυχη και νομοταγής, δεν θα πάθεις τίποτα». Τελικά καλά έλεγε. Α ρε μια χούντα που τους χρειάζεται! Όλα αυτά τα τσογλάνια (αχ, συγγνώμη για την λέξη) που πάνε στις πορείες και σπάνε την Αθήνα μας και μας κλείνουν κάθε λίγο και λιγάκι τους δρόμους, γιατί δεν τα πάνε φυλακή; Γουλί έπρεπε να τα κουρέψουν όλα για παραδειγματισμό. Τον γιο μου; Τον παρέσυραν αυτές οι «κακές παρέες» που κάνει. Όχι, δεν είναι σαν κι αυτούς.

Ε, να μην βγω κι εγώ ένα Σάββατο έξω; Μια μέρα έχουμε να χαρούμε πια. Όχι καλέ, δεν δουλεύω, δεν με άφησε ποτέ ο άντρας μου. Είμαστε παραδοσιακή οικογένεια εμείς. Αν και είμαι σπουδαγμένη εγώ. Ιδιωτική σχολή γραμματέων τέλειωσα και με άριστα παρακαλώ. Α

Ναι, ναι, ΠΑΣΟΚ ψηφίζω. Αφισοκολλήτρια ήμουν στην μεταπολίτευση. Σοσιαλιστικό κόμμα. Τότε περνούσαμε πολύ ωραία. Ό,τι θέλαμε είχαμε. Όλοι είχαν δουλειά. Αχ βρε Αντρίκο, πού είσαι; Τώρα είναι όλα τα λαμόγια στην βουλή. Ναι, τους ψήφισα αλλά πού να το ξέρω κι εγώ; Τύψεις; Να νιώθω τύψεις; Για ποιό λόγο; Τί να κάνω; Εγώ φταίω που πεινάνε; Ας δούλευαν! Εμένα ο άντρας μου από το πρωί μέχρι το βράδυ δουλεύει και μια χαρά ζούμε την ζωούλα μας. Το σπιτάκι μας το έχουμε, το αυτοκινητάκι μας, τα ταξιδάκια μας, το σκυλάκι μας. Τί άλλο να ζητήσεις; Ναι, φυσικά έχω καθαρή την συνείδησή μου. Εγώ δεν έχω κάνει τίποτα. Εγώ φταίω που μου αρέσουν οι φράουλες;

«Ο αιώνιος σύζυγος» (The eternal husband), 50 x 35εκ., μολύβια σε χαρτί, 2012

Ο Αργύρης Ξάφης μιλάει στον BigAlejandro Σχεδόν δέκα χρόνια έχουν περάσει από την πρώτη φορά που είδα τον Αργύρη Ξάφη στο θέατρο, στην παράσταση «Η ζωή είναι όνειρο» του Καλδερόν, σε σκηνοθεσία του Θωμά Μοσχόπουλου. Από τότε προσπαθώ να μην χάνω καμία θεατρική εμφάνισή του, μιας και τον θεωρώ έναν από τους πιο σπουδαίους Έλληνες ηθοποιούς. Για την ιστορία, ο Αργύρης Ξάφης γεννήθηκε το 1976, σπούδασε στην δραματική σχολή του Εθνικού Θεάτρου, ενω το βάπτισμα του πυρός, το πήρε το 1997 στο έργο «Σόπινγκ εντ Φάκινγκ» του Μαρκ Ρέιβενχίλ. Έχει δε τιμηθεί με το βραβείο Χορν για τον ρόλο του στο «Στρίψιμο της Βίδας» του Χένρυ Τζέϊμς, και έχει βραβευτεί από την Ελληνική Ακαδημία Κινηματογράφου για τον ρόλο του στην κινηματογραφική ταινία του Σωτήρη Γκορίτσα «Απ’ τα Κόκκαλα Βγαλμένα». Δείτε τί μας είπε στην σύντομη συνομιλία που είχαμε μαζί του.

είτε να τη θεωρείτε πρωτοπόρα, είτε να είχε μεγαλύτερη αποδοχή από τον κόσμο, είτε απλά να τη θυμάστε με μεγαλύτερη αγάπη. Δεν είναι μία. Ευτυχώς. Σίγουρα την πρώτη μου, το «Σόπινγκ εντ Φάκινγκ», το θυμάμαι με τρυφερότητα. Από εκεί και πέρα ήμουν τυχερός να είμαι σε δουλειές που η καθεμιά άφησε το στίγμα της είτε εμπορικά, είτε καλλιτεχνικά και σπάνια βρέθηκα σε αδιάφορες δουλειές.

Διαβάζω για το νέο εγχείρημα σας, την «Επτάρχεια». Μιλήστε μου λίγο για αυτό. Πώς πρόεκυψε, τί είναι και τί προσπαθεί να πει το όνομα; Η ουσία της ομάδας «Επτάρχεια», υπήρχε εδώ και πάρα πολύ καιρό. Με τους πιο πολλούς είμαστε συνεργάτες χρόνια.

Πώς και πότε πήρατε την απόφαση να ασχοληθείτε με το θέατρο; Ήταν κάτι που το θέλατε ανέκαθεν, ή υπήρξε κάποιο ερέθισμα που πυροδότησε τη διάθεση; Μεγάλωσα απέναντι από 3 κινηματογράφους και από τότε που θυμάμαι τον εαυτό μου έβλεπα ταινίες. Πιστεύω πως είναι αδύνατον να μην έχω επηρεαστεί από αυτό το γεγονός. Μεγαλύτερος πια, έτυχε να γνωρίσω και δυο ανθρώπους στο Μαρούσι, οι οποίοι, με την σεμνότητα και την σοβαρότητά τους, με οδήγησαν στο θέατρο για το οποίο δεν είχα ιδέα. Δεν το ήθελα ανέκαθεν, αλλά όσο το γνώριζα, με ήθελε και αυτό. Από όσες δουλειές έχετε κάνει στο παρελθόν, υπάρχει κάποια που να θυμάστε πιο έντονα; Είτε να την ξεχωρίζετε σε επίπεδο ποιότητας, photo by Πάνος Μιχαήλ

αρκετό χρόνο να δέσουν και να μαλακώσουν μέσα μου. Πέρα από αυτό, όντως τα πράγματα στην δουλειά μας και σε όλες τις δουλειές δεν είναι καθόλου εύκολα, και δύσκολα, αν σου τύχει δουλειά, την πετάς. Από την άλλη, και οι τρεις που ήμουν φέτος είναι απόλυτες επιλογές, στις δύο είναι και συμπαραγωγή με τις ομάδες μας.

photo by BigAlejandro

Τώρα απλώς μπήκε ένα όνομα, κυρίως για πρακτικούς λόγους, για να μπορεί κάποιος να κάνει πιο εύκολα μια συνεργασία ή μια συμπαραγωγή. Το όνομα προέκυψε μετά από τρελό brainstorming και στο μυαλό μας έχει να κάνει αφενός, με το ότι η συγκεκριμένη ομάδα δεν είναι ενός ανδρός αρχή, αλλά όλων ισότιμα, και αφετέρου με το γεγονός ότι οι περισσότεροι ζούμε ή κινούμαστε στην περιοχή των Εξαρχείων και έτσι το όνομά μας έχει και έναν τοπικό προσδιορισμό. Φέτος, σας έχω δει ήδη σε τρεις παραστάσεις. «Το Νησί των Θησαυρών», «Μύστερο Μπούφο» και «Γλέντι στον Καιρό της Πανούκλας». Πόσο εύκολο είναι να δουλέψει κάποιος τόσα νέα κείμενα σε τόσο σύντομο χρονικό διάστημα; Ή είναι πια απαραίτητο, εξ’ αιτίας της οικονομικής κατάστασης; Το διάστημα δεν είναι όσο μικρό φαίνεται, μιάς και τα κείμενα του «Μπούφο» τα είχαμε από το καλοκαίρι, πρόβες για το «Γλέντι» κάναμε από τον Σεπτέμβριο μέχρι τον Ιανουάριο και το κείμενο του «Νησιού των Θησαυρών» το μελετάγαμε από πριν το καλοκαίρι. Όλα είχανε

Μιας και μιλάμε για ομάδες και συμπαραγωγές, μιλήστε μου λίγο για την προσπάθεια που έγινε με το γκρούπιο στην παράσταση που ανεβάζετε με την ομάδα Πυρ. Πόσο αποδοτικό ήταν το crowdfunding, που νομίζω πως στην Ελλάδα δεν συνηθίζεται και τόσο; Πιστεύετε πως είναι κάτι που θα καθιερωθεί; Δεν πιστεύω πως ακόμα είναι ώριμο το ελληνικό κοινό να δεχθεί το crowdfunding, ειδικά στο θέατρο ή το σινεμά. Όσοι ασχολούνται με τα καλλιτεχνικά δεν έχουν εμπιστοσύνη στο ίντερνετ και όσοι έχουν εμπιστοσύνη στο ίντερνετ, δεν ασχολούνται με τα καλλιτεχνικά. Δεν είναι τυχαίο ότι μια στις 5-6 δουλειές, ίσως και σπανιότερα, πετυχαίνουν το στόχο τους. Έχουμε μέλλον ακόμα σε αυτό το κομμάτι. Ακόμα μαθαίνουμε το φέισμπουκ και μετά έχουμε να μάθουμε και το τουίτερ. Πάντως, αν θα μπορούσα να κάνω μια σκέψη πάνω σε αυτό, θα έλεγα ότι αυτή την στιγμή οι άνθρωποι χρειάζονται ξανά την αληθινή, πραγματική και όχι εικονική ή εξ’ αποστάσεως επαφή. Γι’ αυτό βλέπουμε πρωτοβουλίες από πραγματικούς ανθρώπους να ανθίζουν, το σινεμά να πέφτει και να ανεβαίνει η ανάγκη για θέατρο και οι άνθρωποι να μοιράζονται τα θέματά τους με τους άλλους πιο πολύ από ποτέ. Στα καφενεία, στα σπίτια τους, στο δρόμο, παντού. Το καλοκαίρι ο Αργύρης Ξάφης θα συμμετάσχει στο ανέβασμα της τραγωδίας ''Τραχίνιες'' του Σοφοκλή σε σκηνοθεσία του Θωμά Μοσχόπουλου και παραγωγή του Εθνικού Θεάτρου.

Ίση Διαφορά του Η.Π.

Φωτογραφία κινέζικου βασανιστηρίου, άγνωστου φωτογράφου [100 Cuts, George Bataille's Les Larmes d'�ros]

Το βλέμμα εστιάζει στο κατασχισμένο σώμα. Εξετάζει, μελετά. Το βλέμμα προσηλώνεται πάνω στην εικόνα, το βλέμμα μεταφέρει την πληροφορία, το ψηφιακό κομμάτι που επεξεργάζεται ο νους για να συνάψει μια εσωτερική και μια εξωτερική σχέση με το συμβάν. Η εσωτερική σχέση είναι ασύνειδη. Το συναίσθημα που θα προκληθεί ξεπερνά την λογική επεξεργασία. Η λογική επεξεργασία έπεται, για να δικαιολογήσει το συναίσθημα, για να συνάψει έναν στέρεο δεσμό με το εξωτερικό,

να κοινωνήσει το συναίσθημα. Η εσωτερική σχέση είναι αυτή που επιβάλει νόημα, ένα νόημα που ο νους αναλαμβάνει να το αποκρύψει ή να το προπαγανδίσει, να το αποσιωπήσει ή να το επιβάλει. Αν η παραπάνω εικόνα προκαλέσει την αποστροφή ή την διέγερση δεν εξαρτάται ούτε από το βλέμμα, ούτε από τον νου. Το προσυνειδητό επίπεδο συνάπτει αυτήν την εσωτερική σχέση με το οπτικό ερέθισμα, και η προσδοκία κοινωνικής αποδοχής της σχέσης αυτής επιτρέπει την εκφορά της κρίσης.

Είμαστε αυτόματα. Με μια ελεύθερη συνείδηση παγιδευμένη μέσα τους. Μια συνείδηση που ενδοσκοπεί και προσπαθεί να προσαρμοστεί. Δεν μπορεί να αλλάξει. Μπορεί να αποκρύψει, να εκτοπίσει, να λογοκρίνει, να απωθήσει, να αποσιωπήσει, αλλά δεν μπορεί να αλλάξει. Νιώθει το δέος του ζωώδους μέσα της και κρατάει τις ισορροπίες. Αισθάνεται τί την παίρνει να πει, να αποκαλύψει, να παραδεχτεί, να μοιραστεί.

Είμαστε ψεύτες.

Ο άνθρωπος λοιπόν το έλλογο ζώο. Ο άνθρωπος το κοινωνικό ζώο. Ο άνθρωπος το δημοκρατικό ζώο. Ο άνθρωπος και ως μη ζώο. Όλοι όσοι μας τριγυρίζουν και ζέχνουν και κλάνουν και ρεύονται και κατουράνε και χύνουν και βγάζουν ήχους και αρρωσταίνουν και τρώνε ζώα και πεθαίνουν και βρωμάνε και σφάζονται και κλέβουν και σκοτώνουν και λένε ψέματα και εξαπατούν και πεθαίνουν και πεθαίνουν οι άνθρωποι αυτοί ανώτερα όντα. Οι άνθρωποι που, λες που μαζεύονται τις Κυριακές και λένε μαλακίες και πιστεύουν σε διάφορα πράγματα και ψηφίζουν διάφορα πράγματα και είναι όλοι για τον πούτσο γιατί κανένας δε σκέφτεται και όλοι ακολουθούν ό,τι τους λένε οι άλλοι οι άνθρωποι αυτοί ανώτερα όντα.

Untitled Project, Hans Bellmer,1946 [από το L’Histoire de l’oeil του Georges Bataille]

Είμαστε ψεύτες, πουριτανοί, καλόγριες, χριστιανόπαιδα, παπαδοπαίδια.

Ο ανθρωποσκεπτικισμός είναι η θεωρία που αρνείται λοιπόν αυτήν την ανωτερότητα. Γιατί την θεωρεί μια κοινωνική κατασκευή.

Περιοριζόμαστε σε μια αφύσικη ύπαρξη, αναγκασμένοι να ακολουθήσουμε μια θρησκεία δούλων, να δεχόμαστε δόγματα δούλων, να συμφωνούμε με απόψεις δούλων. Το πάθος των μετρίων και των κατώτερων τους εξασφαλίζει μια ισοπεδωτική κατάσταση, την οποία μπορούν να εκμεταλλευτούν για να επιβάλουν τις αντιδραστικές απόψεις τους. Από φόβο για την διαφορά, από φόβο για την ανωτερότητα στρέφονται εναντίον των ενστίκτων της ζωής, θεωρώντας τα προνομιακό πεδίο ανάδειξης της διαφοράς. Και έχουν δίκιο. Σε μια προγενέστερη βαθμίδα ανάπτυξης του ανθρώπου ήταν τα ένστικτα που χάριζαν το δικαίωμα της ισχύος και του κυβερνάν. Η ρώμη και η επιθετικότητα. Αυτό είναι που χαρίζει και την εξουσία στην φύση, το κατεξοχήν βασίλειο του ενστίκτου.

Οι άνθρωποι διαφέρουν φυσικά. Όπως διαφέρει ένα ισχυρό λιοντάρι από ένα αδύνατο. Αλλά ο άνθρωπος ανώτερο ον, που δεν έχει σχέση με την ζωική του φύση; Ας είμαστε λίγο σκεπτικιστές. Δεχόμαστε την διαφορά ως την συνθήκη ανάδυσης του Δυναμικού του καθενός μας, ως την αναπαλλοτρίωτη περιοχή ανάδειξης σημασιών που δεν περιέχονται στο κυριαρχικό κανονιστικό σχήμα, επιβεβλημένο από μια δουλική κάστα η οποία στα πλαίσια της περιφρούρησης του προνομιακού πεδίου άσκησης της εξουσίας της, στιγμάτισε την διαφορά ως παθολογία. Εμπρός για την κατεδάφιση του παθολογικού, εμπρός για την ανάδειξη της Διαφοράς ως δύναμης εκ νέου κυριαρχικής όχι για την απλή ικανοποίηση λιβιδινικών μετασχηματισμών στο πρόσωπο του ηγέτη (δε μας ενδιαφέρει κάτι τέτοιο πια δούλοι μη φοβάστε), αλλά για την

Untitled Project, Hans Bellmer,1946 [από το L’Histoire de l’oeil του Georges Bataille]

εκπροσώπηση εκείνης της παραμελημένης πλευράς του Εαυτού, η οποία έχει ατροφήσει και η ενδυνάμωση της οποίας μας κάνει να ελπίζουμε στην έλευση μιας μεταανθρώπινης υπόστασης, παραδομένη στην ενστικτική της παρόρμηση, αλλά και κληρονόμος της διαφωτιστικής παράδοσης (η οποία μας έφερε και στην θέση να αναγνωρίσουμε το πρόβλημα σωστά;). Εμπρός για μια νέα Ηδονιστική Λογοκρατία.

Θα ακολουθήσουμε τα άσματα του Maldoror, τον άγιο Mallarme, τον Georg Trakl, την τρέλα του Nietzsche. Θα βρούμε ξανά τον Bataille μπροστά μας, τον Jean-Baptiste Clamence και τον Meursault, θα αρνηθούμε ξανά και ξανά. Παρέα με τον Schoenberg και τον John Cage θα αρνηθούμε την μουσική. Θα ακούσουμε Black Metal και θα θαυμάσουμε το μπλε του Klein ξανά και ξανά.

Η μέθοδος. Το κακό. Το κακό πρέπει να αγκαλιαστεί να αποθεωθεί, το κακό μάς δείχνει το σημείο διαφυγής, τις τρύπες του συστήματος, τα λαγούμια που εξωθήθηκε η σκέψη για να αποφύγει την ασφυκτική πίεση εγκαθίδρυσης της κανονικότητας, το κακό μάς κάνει σοφότερους. Το κακό είναι το ίχνος μιας πορείας που πρέπει να ακολουθήσουμε, ένας τσαλακωμένος χάρτης, ένας φακός μες στα σκοτάδια της ψυχής, μια άρνηση νοήματος.

Και δε θα βλέπουμε τίποτα άλλο από B�la Tarr. Και το βράδυ η τηλεόραση θα παίζει λευκό θόρυβο. Η άρνηση, η πρώτη στιγμή της εγελιανής κίνησης, η αρνητική διαλεκτική μας πρέπει να είναι αμείλικτη. Για να έρθει η σύνθεση, για την έλευση της μουσικής των ηδονών για μια κοινωνία του ζώντος.

Ένα νόημα που πρέπει να περιφρονήσουμε να ακυρώσουμε αφού εμπεριέχει την διαστρέβλωση που ζητάμε να άρουμε. Μια λογοτεχνία του κακού, μια τέχνη του κακού μια σκέψη του κακού μια στάση ζωής Κακή. Μη σας τρομάζει η λέξη. Μια λέξη που δε θά 'χει τη σημασία της όταν ακουστεί η μουσική του μέλλοντος. Το μέλλον θα ακυρώσει την ιστορικά εδραιωμένη αντίληψη του κακού. Η αισθητική είναι η ηθική του μέλλοντος. Ένας Άγιος έχει παρελθόν πίσω του, ένας αμαρτωλός μέλλον μπροστά του.

Untitled Project, Hans Bellmer,1946 [από το L’Histoire de l’oeil του Georges Bataille]

Cult [kuhlt] Noun 1.

a particular system of religious worship, especially with reference to its rites and ceremonies.

της Αθηνάς Παπαναγιώτου

The Master (2012) Η νέα ταινία του Paul Thomas Anderson, ήρθε για να σημαδέψει το κινηματογραφικό 2012, με δυνατό cast και θεματική αξιώσεων. Ο κόσμος μιας φιλοσοφικής γκρούπας, οι σχέσεις εξουσίας που διαμορφώνονται στους κύκλους της, η τυφλή πίστη και η τύφλωση από την πίστη, η ψυχασθένεια και η προτέρα καλή μαρτυρία του σκηνοθέτη ήταν καλοί οιωνοί. Κατά την άποψή μου όμως, ο Anderson δεν κατάφερε να ταξιδέψει στα άδυτα του ανορθολογισμού της αίρεσης, παρότι πρόσφερε ένα αρκετά άρτιο κινηματογραφικό αποτέλεσμα και σίγουρα εντυπωσιακές ερμηνείες.

δομούν τον ζωώδη χαρακτήρα του Freddie. Η υποκριτική αυτή απόδοση στην εξέλιξη της ταινίας γίνεται από καθηλωτική, ολοκληρωτική. Η -δική μου- οθόνη γέμισε από τις ερμηνείες του Phoenix και του Hoffman, που εκτόπισαν τη συζήτηση γύρω από το cult και τους μηχανισμούς του, στο περιθώριο. Όμοια καθηλωτικός, ο Daniel Day Lewis, στο There will be Blood (2007), την προηγούμενη κινηματογραφική επιτυχία του Anderson, κερδίζει το Oscar πρώτου ανδρικού ρόλου το 2008. Τί συνδέει όμως τις 3 ερμηνείες;

Ο Daniel Day Lewis, ο Joaquin Phoenix, ο Philip Seymour Hoffman, φαίνεται Ας σταθούμε στις τελευταίες και στο πόσο τελικά συστηματικά να προσεγγίζουν τους ρόλους που υποδύονται με παρόμοια μέθοδο, τη «Μέθοδο». κόστισαν, στο βάθος της συζήτησης γύρω από το cult. Το 1947, οι Elia Kazan, Cheryl Crawford, Robert Lewis και Anna Sokolow, ιδρύουν Ο Joaquin Phoenix, ενσαρκώνει στο The Master (2012) το Freddie, έναν τραυματισμένο στη Νέα Υόρκη το Actors Studio, ένα μη κερδοσκοπικό οργανισμό που επιδιώκει να ψυχικά βετεράνο, εξαρτημένο από αυτοσχέδια εκπαιδεύσει ηθοποιούς (αλλά και σκηνοθέτες, ναρκωτικά και αδύναμο να ενταχθεί στην σεναριογράφους και λοιπούς επαγγελματίες κανονικότητα της μεταπολεμικής Αμερικής. «Ο του θεάτρου και του κινηματογράφου). Η Σκοπός», η αίρεση που θα φιλοξενήσει στους προσέγγιση που προτείνει βασίζεται στις κόλπους της το Freddie, γίνεται ο μοναδικός διδαχές του Constantin Stanislavskii, και των κοινωνικός κύκλος όπου μπορεί να υπάρξει. συνεχιστών του επί αμερικανικού εδάφους, όπως οι παραπάνω ιδρυτές, η Stella Adler Ο τρόπος που ο Phoenix προσεγγίζει το ρόλο και άλλα μέλη της κολεκτίβας Group Theatre, του, οδηγεί σ’ ένα αποτέλεσμα, που αν μη προφήτη του Actors Studio. τί άλλο κερδίζει τα βλέμματα. Το σώμα του παραμορφώνεται, οι σπασμωδικές κινήσεις Η Μέθοδος, ένα εργαλείο που σκοπεύει σε του μαρτυρούν τα τραύματά του και η ομιλία ρεαλιστικές, αληθοφανείς ερμηνείες, έμελε του, ελλειπτική, χαοτική και ακατέργαστη, 36

να στιγματίσει το Hollywood και να γελάσει επιδεικτικά (δεν μπορεί και αλλιώς), πίσω από μεγάλα ονόματα του αμερικανικού κινηματογράφου. Οι παραλλαγές της μεθόδου πολλές, άλλες τόσες οι περιγραφές, οι ορισμοί, οι οπαδοί και οι κριτές. Αδρά επιδιώκεται η ανάλυση του ψυχολογικού και συναισθηματικού προφίλ του χαρακτήρα και η απόδοση των στοιχείων αυτών από τον ηθοποιό, όχι ως υπόκρισης, μα σαν ζώσα κατάσταση. Στο δρόμο αυτό μαρτυρείται, πως κάποιοι, όπως ο Joker του Σκοτεινού Ιππότη, ταυτίστηκαν τόσο, που έχασαν το δρόμο. Το ενδιαφέρον είναι πως η Μέθοδος, συγκρότησε τελικά σε μεγαλύτερο ή μικρότερο βαθμό, την υποκριτική κουλτούρα του υπερδύναμου Hollywood με υλικά εμβληματικά ονόματα, για τα οποία το Actors Studio αποτελούσε Μέκκα: Al Pacino, Marlon Brando, Robert De Niro, κάνοντας μη απαραίτητη τη φοίτηση στο Actors Studio, την παραδοχή χρήσης της μεθόδου από σκηνοθέτες και ηθοποιούς, ακόμα και τη συνείδηση χρήσης της. Έγινε Cult-ure Ας επιστρέψουμε όμως στο The Master (2012) με τον ίδιο το Phoenix να περιγράφει σε συνέντευξή του, τη «συνεργασία» του με τον Anderson:

«[…]You told the New York Times that Paul showed you a video of a monkey falling asleep and said, 'That’s you.' But what does it mean to be the monkey? Paul called me Bubbles on the set. Bubbles was Michael Jackson’s pet monkey, and I was Paul’s pet monkey. The key to Freddie is an animal, just pure id. For the scene where he’s arrested and put in jail and all that, I just watched videos of wild animals that get into suburbia. If you’ve seen video of a deer or a bear that finds its way into suburbia and the cops have to tranquilize it, it seems as if the brain stops working. If they’re cornered, they’ll slam into walls, or one leg tries to go left while the other is going right. It’s complete fear and chaos. They can’t control themselves at all. That was the key to Freddie. And Paul certainly called me his pet monkey. And did you appreciate that, Joaquin? I did, I didn’t mind it at all! I love having a master. I have no problem serving my director. That’s my job. I want to make them happy. […]»1 Και η αλήθεια είναι πως ο Anderson πρέπει να έμεινε πολύ ευχαριστημένος από ένα

Απόσπασμα από συνέντευξη του Joaquin Phoenix, στο αμερικανικό περιοδικό Time (Σεπτέμβριος 2012): http://entertainment.time.com/2012/09/13/the-masters-joaquin-phoenix-on-animal-inspirations-curb-your-enthusiasm-and-the-pleasures-of-discomfort/ 1

ομολογουμένως θεαματικό Freddie, όμως για 'μένα, το βάρος μετατοπίστηκε από το cult στην προσωπική ιστορία του Freddie και την παράλληλη του Dodd (Hoffman). Ξεπερνώντας -από αδυναμία πρώτα και ύστερα ίσως από θέση- στο ερώτημα ποιά είναι η ιδανική, δέουσα, υποκριτική προσέγγιση, θα έλεγα πως ο τρόπος αυτός, κατασκευάζει υπέροχους χαρακτήρες (Freddie), εμβληματικούς (Michael Corleone στο Νονό), αλλά δε φαίνεται να βοηθά τις ιστορίες -ειδικά όταν οι τελευταίες είναι κάπως αδύναμες- και την προβληματική. «Epic Theatre takes as its starting point the attempt to introduce fundamental change into these relationships. For its public, the stage is no longer ‘the planks which signify the world’ (in other words, a magic circle), but a convenient public exhibition area. For its stage, the public is no longer a collection of hypnotized

test subjects, but an assembly of interested persons whose demands it must satisfy. For its text, the performance is no longer a virtuoso interpretation, but its rigorous control. For its performance, the text is no longer a base of the performance, but a grid on which, in the form of new formulations, the gains of new performance are marked. For its actor, the producer no longer gives him instructions about the effect, but these for comment. For its producer, the actor is no longer a mime who must embodied a role, but a functionary who has to make an inventory of it.»2 Ο Brecht είπε για το «θέατρό του» πως αναζητά την αποστασιοποίηση. Εκείνη τη συνθήκη που δεν θα επιτρέψει στο θεατή να παρασυρθεί άσκοπα από συναισθηματισμούς, αναπαραστάσεις, τέλειες μιμήσεις. Ο σκοπός της τέχνης του δεν ήταν να αναπαραστήσει με τον καλύτερο δυνατό τρόπο την πραγματικότητα, μα να δημιουργήσει ένα χώρο συζήτησης, ένα χρόνο κριτικής και προβληματισμού και όχι έναν ολοκληρωμένο συνεκτικό κόσμο που θα έχει δώσει όλες τις απαντήσεις. Άλλωστε, ποιός κόσμος είναι συνεκτικός και μονοδιάστατος; Ποιός έχει όλες τις απαντήσεις; Ποιός είναι ολοκληρωμένος; Ποιός είναι «αυτός»; 2. an instance of great veneration of a person, ideal, or thing, especially as manifested by a body of admirers: the physical fitness cult. 3. a group or sect bound together by veneration of the same thing, person, ideal, etc. Αντίθετα, ένα χρόνο πριν, ο Sean Durkin, ίσως να τα κατάφερε καλύτερα με το Martha Marcy May Marlene (2011). Η ταινία, στην ίδια θεματική, αποτελεί μια πολύ επιτυχημένη ξενάγηση στον κόσμο του ανορθολογισμού και της χειραγώγησης του cult. Η Martha (Elizabeth Olsen), θυμάται αποσπασματικά την εμπειρία της από μια τέτοια ομάδα, τα μέλη της οποίας ζουν

Walter Benjamin, Understanding Brecht, 1998

απομονωμένα στην ύπαιθρο, επιδιώκουν ένα είδος κολεκτιβικής αυτάρκειας, μυούνται - σεξουαλικά - και καθοδηγούνται από έναν εξαιρετικά αμφιλεγόμενο μέντορα. Ο Sean Durkin περιγράφει μια καλοστημένη αποπλάνηση, που οδηγεί στον βιασμό και την χειραγώγηση με πράξεις τρυφερότητας και βίας, μέσω μιας παρανοϊκής προπαγάνδας. Η εξουσία κυκλοφορεί μέσα στην ιδιόμορφη αυτή κολεκτίβα, με φορείς τα μέλη της, και όταν η Martha κατορθώνει να ξεφύγει, φαίνεται όχι απλά τραυματισμένη, αλλά αποκοινωνικοποιημένη: Σε μία αποκαλυπτική σκηνή η Martha τρυπώνει στο κρεβάτι της αδελφής της, αναζητώντας τρυφερότητα, τη στιγμή που η τελευταία κάνει sex με το σύντροφο της. Όμως η κρεβατοκάμαρα της αδελφής της φαίνεται να έχει άλλα όρια από εκείνα της κολεκτίβας. Οι χαρακτήρες του Martha Marcy May Marlene (2011) δεν ανάγονται σε ναρκισσιστικές, ιδανικές εκδοχές του εαυτού τους, δεν είναι εμβληματικοί, δεν είναι τέλειες προβολές, ιδανικά είδωλα. Όμως ο θεατής φαίνεται να μπορεί να στοχαστεί πιο βαθιά για το θέμα. Όταν ο ηθοποιός αναζητά τη χαμένη ενότητα του χαρακτήρα του σε μια ερμηνεία που θα συγκροτεί ένα ολοκληρωμένο είδωλο, κερδίζει τη χαμένη ενότητα, εκείνη την αίσθηση ταυτότητας και ολοκλήρωσης.

Και αν αντιληφθούμε ναρκισσιστικά τον κινηματογράφο, αυτό αρκεί3. Η αποσπασματικότητα όμως, το ατελές, σημαίνει ανοικτότητα, ερωτηματικό, διαλεκτική και προβληματισμό. Τέλος, η προσέγγιση του Durkin φαίνεται να εστιάζει στις ψυχολογικές συνέπειες μιας τέτοιας εμπειρίας κα όχι στο ευάλωτο ψυχολογικό προφίλ ενός υποψήφιου μέλους, που ανίκανο να ενταχθεί σε μια κοινωνική κανονικότητα, αγκαλιάζει και αγκαλιάζεται από το cult. Η τελευταία ερμηνεία (psychodynamic model), αν και έχει πολλούς υποστηρικτές, φαίνεται να παραγκωνίζεται από τους μελετητές των cult κουλτούρων, από εκείνη τη θεωρία που δίνει περισσότερο έμφαση στις μεθόδους χειραγώγησης, προπαγάνδας και στρατολόγησης που χρησιμοποιούν τέτοιες ομάδες (thought reform model)4. Άλλωστε, όλοι δε νιώθουμε την ανάγκη να ανήκουμε κάπου; Adjective 4. of, for, or attracting a small group of devotees: a cult movie 5. film or book that has a large non mainstream following over a long period of time To be Continued…

Ο τρόπος που περιέγραψε ο Lacan το φαινόμενο του καθρέφτη, εκείνο το στάδιο ψυχικής ωρίμανσης, όπου το παιδί αδυνατώντας να συλλάβει τα όρια μεταξύ του εαυτού του και του περιβάλλοντος και βιώνοντας το σώμα του ως κάτι ασυντόνιστο, ελλειπτικό, τεμαχισμένο, βρίσκει τη χαμένη ενότητά του σε κάτι έξω από αυτό, σε ένα είδωλο (είτε στο είδωλό του στον καθρέφτη, είτε σε ένα άλλο υποκείμενο), μας χρησιμεύει εδώ ως ερμηνευτικό εργαλείο. (βλ. ενδεικτικά: Lorenzo Chiesa, Subjectivity and Otherness: A Philosophical Reading of Lacan, 2007) 3

Michael D. Langone, Clinical Update on Cults, 1996

Βασίλης Μαθιουδάκης Δεν είναι δικό μου δημιούργημα αυτή η έκθεση. Του κράτους είναι. Συνέντευξη στον Αντώνη Σακελλάρη

Βία /αντιβία /εξαθλίωση /αξιοπρέπεια / τρέλα /παιδικά χαμόγελα /βλέμματα / υψωμένες γροθιές /τα κλομπ των ματατζήδων /φτώχεια /αλληλεγγύη /πρέζα /περηφάνεια / χημικά /οδοφράγματα. Η έκθεση του Βασίλη Μαθιουδάκη, «Η Αθήνα στους δρόμους της κρίσης», δεν είναι ευχάριστη. Το αντίθετο. Σε παίρνει από τα μούτρα. Παίρνει την πραγματικότητα του κέντρου της Αθήνας, την κλείνει σε τριάντα φωτογραφίες και τις εκθέτει σε μία αίθουσα. Είναι σαν μέσα σε αυτή την αίθουσα να χωράει η ζωή μιας πόλης και των κατοίκων της. Και αυτό δεν αντέχεται εύκολα. Οι φωτογραφίες αυτές έχουν τραβηχτεί τα 8 τελευταία χρόνια. Πάντα με ενδιέφερε το ρεπορτάζ δρόμου. Τα κινηματικά τα κυνηγάω χρόνια. Ό,τι έχω τραβήξει όμως δεν είχε δημοσιευτεί ποτέ πριν. Τραβούσα ό,τι μου φαινόταν σημαντικό. Δεν είχα συνειδητοποιήσει τον όγκο του υλικού που είχα μαζέψει. Κάποια στιγμή, πριν το καλοκαίρι του 2012, άρχισα να ξαναβλέπω τί είχα τραβήξει. Με έπιασε απελπισία, αλλά αποφάσισα να το κάνω ακόμα πιο μεθοδικά. Για τρεις μήνες ήμουν κάθε μέρα στο δρόμο με τη μηχανή μου. Μετά από αυτούς τους τρεις μήνες είχα εφιάλτες, δεν μπορούσα να το διαχειριστώ. Πάλευα με την κατάθλιψη. Αυτό που με βοήθησε να το αντιμετωπίσω,

ήταν η δημιουργικότητα και η πεποίθηση ότι ο καθένας πρέπει να κάνει ό,τι μπορεί για να αλλάξει αυτή την κατάσταση. Για αυτό αποφάσισα να εκθέσω τις πιο δυνατές στιγμές. Δεν με ενδιέφερε να κάνω μια ωραία έκθεση. Δεν με ενδιέφερε το αισθητικό κομμάτι, για αυτό δεν υπάρχουν πειραγμένες ή στυλιζαρισμένες φωτογραφίες. Για αυτό, οι περισσότερες είναι τραβηγμένες μεσημέρι, ντάλα ήλιο, που έχει το πιο σκληρό φως. Ήταν συνειδητή επιλογή να τραβάω εκείνες τις ώρες. Ήθελα να βασιστώ μόνο στη σύνθεση και στο βλέμμα των ανθρώπων. Εκθέτω ό,τι βλέπω κάθε μέρα που ανοίγω την πόρτα του σπιτιού μου. Αν περπατήσεις από την Κυψέλη μέχρι τα Εξάρχεια, δε θα δεις κάτι διαφορετικό. Είναι η αποτύπωση της θλίψης μου απέναντι στην πραγματικότητα. Μερικές φορές, ούτε η κάμερα μπορούσε να τραβήξει ό,τι είχε απέναντί της. Ήθελα να τραβήξω τα πόδια ενός άστεγου και άρρωστου ανθρώπου. Ήταν μαύρα, σχεδόν σαπισμένα. Η μηχανή μου δεν μπορούσε να εστιάσει. Δεν είναι καλλιτεχνική έκθεση, ούτε φωτορεπορτάζ. Θα έλεγα ότι είναι μάλλον ντοκουμέντο. Στόχος μου ήταν από την αρχή

πώς θα συμβάλω κι εγώ σε ένα κίνημα αντίστασης. Για αυτό έχω επιλέξει να έχει καθαρά αντιεμπορευματικό χαρακτήρα. Δεν εκθέτω σε γκαλερί, ούτε πουλάω καμία φωτογραφία. Για αυτό χαίρομαι όταν κινηματικοί χώροι όπως το Κ*ΒΟΞ, μου ζητάνε να συμπεριλάβουν την έκθεση στις δραστηριότητές τους. Και οι επόμενες στάσεις της έκθεσης θα έχουν κινηματικό χαρακτήρα, τόσο στην Ελλάδα όσο και στο εξωτερικό, όπου γίνεται προσπάθεια να ταξιδέψει. Δεν έχω τη φιλοδοξία να εμπνεύσω κάποιον. Θα με ενδιέφερε όμως να επηρεάσω ανθρώπους στην κατεύθυνση της πιο ενεργητικής συμμετοχής στο πολιτικό/κοινωνικό γίγνεσθαι. Με αυτή την έννοια, η έκθεση δεν έχει σχέση με την τέχνη, αφού και η τέχνη στην Ελλάδα κοιμάται ύπνο βαθύ. Ο μεγάλος απών από τη σύγχρονη τέχνη είναι η κοινωνική και πολιτική ριζοσπαστικότητα. Μόνο τον αναρχικό χώρο μπορώ να συσχετίσω με τη ριζοσπαστικότητα σήμερα. Η τέχνη απουσιάζει από αυτή τη σχέση. Δεν είναι ψυχικά εύκολο να διαχειριστείς αυτά τα θέματα. Πάντα είχα αμφιβολίες για το αν βοηθάω ή αν εκμεταλλεύομαι όλους αυτούς τους ανθρώπους. Αν και ακόμα δεν έχω καταλήξει σχετικά με το αν τελικά τους

χρησιμοποιώ, από τη στιγμή που η έκθεση δεν έχει κανένα ωφελιμιστικό σκοπό, αποφάσισα να το κάνω. Την πρώτη μέρα της έκθεσης στο Κ*ΒΟΞ ήρθε ένας τύπος άστεγος, φορώντας κοστούμι. Πήγε και έκατσε μπροστά στη φωτογραφία που τον είχα τραβήξει πριν από μήνες και χαμογελούσε. Τότε κατάλαβα ποιός είναι. Θα παραφράσω αυτό που λέγεται ότι είπε ο Πικάσο σε ένα Γερμανό στρατιωτικό που θαύμαζε τη Γκερνίκα. Δεν είναι δικό μου δημιούργημα αυτή η έκθεση. Του κράτους είναι. Όταν ολοκλήρωνα το μάζεμα του υλικού, έπεσε στα χέρια μου το ποίημα του Τάσου Λειβαδίτη «Αυτό το αστέρι είναι για όλους μας». Ταυτίστηκα απόλυτα. Δε θα μπορούσα να εκφράσω καλύτερα τα συναισθήματά μου για το υλικό που είχα μαζέψει. Για αυτό αποφάσισα να το χρησιμοποιήσω στην έκθεση.

Φωτογραφίες: Βασίλης Μαθιουδάκης (από την έκθεση «Η Αθήνα στους δρόμους της κρίσης»)

εξώφυλλο ένθετου Concept: Σέργιος Κοτσόβουλος Art Direction: tind Lettering: Βασίλης Γεωργίου

Οι ίδιοι εξηγούν... «Πωλειτισμός είναι η φυσική συνέχεια του Πολιτισμού. Όλα έχουν τιμή. Προς το παρόν ξεπουλάμε γή, ψυχή και ύδωρ. Αύριο θα ξεπουλάμε καρδιά, μυαλό και ήλιο...»

ΠΩΛΕΙΤΑΙ κείμενο: Filio Magenta (Γράφω ως άνθρωπος, ζώο, καλλιτέχνης. Γράφω από ανάγκη στα Θέλω) Την ώρα που χτυπούσαν κόσμο στο Σύνταγμα τα ΜΑΤ Κάποια θέατρα χτυπούσαν το τρίτο κουδούνι Την ώρα που πέφταν χημικά σε μέρες απεργίας Σε κάποια θέατρα πέφταν εφέ καπνού Την ώρα που άναβαν φωτιές στην πλατεία Κάποια θέατρα άναβαν τα φώτα στην πλατεία. Ένα πρωΐ αφού είχε κοπάσει ο κουρνιαχτός, εν μέσω παραστάσεων, προβών, αρχίζουν και χτυπάνε οι πόρτες διάφορων πολιτιστικών χώρων. Όχι απο κάποιους ενοχλημένους γείτονες, αλλά απο μια «ΜΑΦΙΑ» οργανωμένη, θεσμοθετημένη, νόμιμη και καθόλα εκλεγμένη. Ναι, φιλοθεάμων κοινό, ο Δήμος Αθηναίων, με τη δημοτική αστυνομία σαν κλητήρας, που απλά ανακοίνωνε τα καθέστατα, πως ο κάθε χώρος θα σφραγιστεί άμεσα, χωρίς να αφήνουν κανένα περιθώριο.

Άμεσα συστήνεται μια ομάδα απο τους θιχθέντες χώρους, ως Ένωση Χώρων Πολιτισμού Αθήνας και πραγματοποιούν μια συνάντηση στις 26 Μάρτη με το σωματείο ηθοποιών και άλλους φορείς και θέτουν αρχικά δύο στόχους. 1) Την αναστολή αποφάσεων σφράγισης των χώρων που πλήγονται ή και που θα πληγούν απο τους μελλοντικούς ελέγχους του δήμου Αθηναίων. 2) Ανανέωση και εκσυγχρονιμό ενός πεπαλαιωμένου νόμου που αφορά στους χώρους που φιλοξενεί παραστάσεις ο οποίος δεν καθρεφτίζει τη νέα καλλιτεχνική πραγμάτωση των παραστασιακών τεχνών, τόσο στην Ελλάδα όσο και παγκοσμίως. Αναφορικά να πούμε πως αυτός ο νόμος είναι του '37, επί Μεταξά, ξεχασμένος, αλλά τόσο επίκαιρος και συνιφασμένος με τις μέρες που θέλουν να μας φορέσουν και καθόμαστε και τις προβάρουμε και απο πάνω. Η 27 Μάρτη, Παγκόσμια Ημέρα του

Θεάτρου «γιορτάζεται» με τη δημιουργία μιας Δικτυακής Συλλογής Υπογραφών (Petition), με παραλήπτη το υπουργείο δικαιοσύνης για την αναστολή σφράγισης των χώρων, ώστε να μην απονεκρωθεί ο πολιτιστικός χάρτης της Αθήνας και οδηγηθούν και άλλοι εργαζόμενοι στην ανεργία (όσους απασχολεί ο κλάδος, όπου είναι και μεγάλο φάσμα εργαζομένων). Μέχρι στιγμής έχουν φτάσει στις 4000 υπογραφές περίπου. Το μήνυμα του Ντάριο Φο για την ημέρα αυτή δε θα μπορούσε να τονίζει και να υπογραμμίζει καλύτερα την παγκόσμια κατάσταση και να βρίσκει και θέση σε αυτά που συμβαίνουν στην Ελλάδα. Άλλωστε, οι αποφάσεις αυτές δεν είναι, όπως θέλουν να νομίζουν, κάποιων άσχετων με τις τέχνες και τον πολιτισμό, έτσι απλά. Είναι επικίνδυνοι και ταγοί ενός συστήματος που θέλει τον άνθρωπο νοθρό, υποτακτικό, χωρίς βούληση, θέληση και ακρωτηριασμένο για δημιουργία και έκφραση• σε καθέναν που θέλει να εναντιωθεί και η τέχνη είναι και αυτή μια οδός.

Στις 28 Μάρτη πραγματοποιείται η πρώτη ανοιχτή συνέλευση στο θέατρο OLVIO, με παρουσία απο το Σωματείο Ελλήνων Ηθοποιών, το Σωματείο Αστικών Μη Κερδοσκοπικών Εταιριών, Σωματείο Ελλήνων Χορογράφων, ΠΟΘΑ. Παρευρίσκονται ακόμα, δημοτικοί σύμβουλοι, νομικοί, εκπρόσωποι πολιτικών παρατάξεων, δημοσιογράφοι, καθώς και θεατρόφιλοι και άνθρωποι της τέχνης, για την ενημέρωση γύρω απο αυτή την έκρηξη σφράγισης των χώρων, με σκοπό τη συλλογή απόψεων και προτάσεων για αυτή την επικείμενη κατάσταση και ποιές μπορεί να είναι οι επόμενες κινήσεις όλων αυτών των φορέων. Στη συνέχεια, ανακοινώνεται η πρώτη επίσημη λίστα των χώρων που σφραγίζονται, με πρώτη ημερομηνία την 2α Απριλίου, παρακαλώ, το θέατρο Ακαδήμεια, και οι επόμενες μέρες και αυτές με άλλους χώρους και δύο μαζί μέσα στη μέρα. Μετά απο αυτό, αρχίζουν και τοποθετούνται διάφοροι περί του θέματος, πλειοψηφεί η θέση για άμεση κινητοποίηση, παρουσία όλων, σχηματίζοντας αλυσίδα έξω απο κάθε χώρο προς συμπαράσταση και αλληλεγγύη, καθώς και η ανάγκη για νομική κάλυψη και

επαναπροσδιορισμό του νέου ισχύοντος νόμου, που στην ουσία καταβαραθρώνει τους μικρούς χώρους και δίνει άπλετο χώρο στους μεγαλοεπιχειρηματίες και ομίλους που κινουν τα νήματα και μοστράρουν τον πολιτισμό που θέλουν να πουλήσουν. Η συζήτηση ανάβει, και στον χορό μπαίνουν και δικηγόροι που απο την όλη τοποθέτησή τους βγαίνει το συμπέρασμα πως η αντίθετη πλευρά είναι καλυμμένη νομικά, αλλά και ότι πως, αν ακολουθηθεί η δικαστική οδός, σίγουρα θα είναι μακροχρόνια και μέχρι τότε θα έχουν κλείσει πολλοί χώροι. (Αλίμονο, το σύστημα έχει φροντίσει για όλα). Τις επόμενες μέρες αποστέλλεται ένα δελτίο τύπου απο την Ένωση που απαντά στις όποιες δηλώσεις του Καμίνη περί αδειών χώρων ως θέατρα. Όπου επικρατεί μια κατάσταση τρέλας και ένα θέατρο παραλόγου, για το πόσες θέσεις πρέπει να έχει ο χώρος, αν θα είναι σταθερά τα καθίσματα, αν θα έχουν μπράτσα, πόση απόσταση θα έχει η σκηνή απο τους θεατές και άλλα πολλά τέτοια που σε κάνουν να αναρωτιέσαι ΤΙ ΕΙΝΑΙ ΘΕΑΤΡΟ ΚΑΙ ΠΟΙΟΣ ΠΑΙΖΕΙ ΕΝ ΤΕΛΕΙ ΘΕΑΤΡΟ; Μέσα στο επόμενο διάστημα ακολουθούν διάφορες επιστολές συμπαράστασης και στήριξης απο διάφορους φορείς, σωματεία, παρατάξεις και απλούς ανθρώπους που αγωνιούν εξίσου και αυτοί για τη μετεξέλιξη της παρουσίας των μικρών ομάδων που δίνουν ανάσα στις γειτονιές, καθώς και όλων των χώρων που συναθροίζονται και δημιουργούν. Περνάει ένα μικρό διάστημα όπου γίνονται διάφορες συναντήσεις με αρμόδιους φορείς για τα περαιτέρω και στις 4 Απρίλη γίνεται ένα 3

γενικό κάλεσμα -απο την ένωση πάλι-, αυτή τη φορά, έξω απο το Δημαρχιακό Μέγαρο Αθηνών, όπου στο δημοτικό συμβούλιο μπαίνει εκτάκτως και το θέμα των πολιτιστικών χώρων. Απ' έξω έχει μαζευτεί αρκετός κόσμος, άνθρωποι της τέχνης, η ίδια η ένωση με τους εκπροσώπου της και ΜΜΕ που, κάποια από αυτά, όλο το διάστημα αυτό έφεραν το θέμα στην επικαιρότητα, στηρίζοντας φανερά πολλές φορές την πλευρά της δημοτικής αρχής. Μην ξεχνάμε πως αρκετοί καναλάρχες και παράγοντες αυτών των μέσων, στηρίζουν μια πολύ συγκεκριμένη πολιτιστική κουλτούρα και καλλιεργούν καιρό τώρα τον τρόπο διασκέδασης και ψυχαγωγίας. Την είκονα συμπληρώνουν βέβαια και οι δυνάμεις καταστολής που, απο κομπάρσοι, έχουν γίνει πρωταγωνιστές σε κάθε κινητοποίηση, διαδήλωση και συνάθροιση ατόμων που διεκδικούν και αγωνίζονται. Τελικά, το δημοτικό συμβούλιο ψηφίζει την τρίμηνη αναστολή των χώρων που δεν έχουν άδεια θεάτρου, την άμεση συγκρότηση μιας επιτροπής με πρωτοβουλία του δήμου και συμμετοχή των συντελεστών της θεατρικής

τέχνης, όπου, εντος διμήνου, θα επεξεργαστούν και θα προωθήσουν στη Βουλή ενα νέο θεσμικό πλαίσιο προς ψήφιση που θα καλύπτει το σύγχρονο και πολύμορφο τοπίο των θεάτρων και των παραστασιακών χώρων. Αναμένουμε τις όποιες εξελήξεις και καθημερινά η ένωση βρίσκεται σε επαφή με το ευρύ πολιτιστικό φάσμα του δήμου και όχι μόνο, προσπαθώντας να καταγράψει τον πολιτιστικό χάρτη της Αθήνας, τους χώρους και πού επίπτουν αυτοί, ως προς τις προδιαγραφές που θέτονται. Το όλο παράλογο της υπόθεσης που μπορεί να εντοπίσει εύκολα κάποιος είναι πως ο δήμος Αθηναίων, ως δεκανίκι και υπάλληλος της κυβέρνησης, ξαφνικά κόπτεται για την ασφάλεια των θεατών, όταν είναι ο ίδιος -ο δήμος- που αφήνει και πέφτουν σοβάδες στα κεφάλια μαθητών σε σχολεία της Αθήνας και όχι μόνο, που αφήνει χωρίς θέρμανση σχολεία ολόκληρα, που κόβει το ρεύμα σε οικογένειες που είναι άνεργες και δεν μπορούν να ανταποκριθούν, που υποβαθμίζει ολόκληρες περιοχές της Αθήνας, -βλεπε Μεταξουργείο- για να πέσουν μετά οι επιχειρηματίες και να αγοράσουν

σε εξευτελιστικές τιμές, χτίζοντας μεγάλα εμπορικά συγκροτήματα. Πρόσφατο γεγονός και αυτό στην Ακαδημία Πλάτωνος, μια συνοικία της Αθήνας, που αντί να υπάρξει ανάπλαση της γειτονιάς, δημιουργία νέου μουσείου, που θα αναδεικνύει και την ιστορικότητα του χώρου, ο δήμος δίνει το χώρο για να χτιστεί άλλο ένα MALL, κλείνοντας τα μικρομάγαζα και απαξιώνοντας στην ουσία τον πολιτιστικό και εκπαιδευτικό χαρακτήρα του πάρκου. Είναι ο Κύριος Καμίνης και η κουστοδία του που είναι κατά των καταλήψεων, αλλά από την άλλη αφήνει να ρημάζουν τόσοι χώροι που θα μπορούσαν να δημιουργηθούν παιδικοί σταθμοί, πολιτιστικά κέντρα για το λαό. Αυτά και άλλα κοσμούν τη θητεία του Καμίνη και των προκατόχων του. Σαφώς ναι στην ασφάλεια των θεάτρων, αλλά ναι και στην χρηματοδότηση του πολιτισμού, που όλο και κόβεται χρόνο με το χρόνο σε κρατικά θέατρα και ΔΗΠΕΘΕ. Είναι ο Κύριος Καμίνης και οι πολιτικές που πρεσβεύει, δίνοντας άδειες στα κέντρα μαζικής αποβλάκωσης σε γνωστούς δρόμους, όπως η Πειραιώς και η Ιερά Οδός, σε αντίθεση με τα στενά και τις γειτονιές, εκεί που χτυπάει πραγματικά η καρδιά της τέχνης, της συλλογικότητας και της έκφρασης και δημιουργίας στέλνει τα γιουσουφάκια της δημοτικής αστυνομίας να βάλει λουκέτο. Αυτή η πρεμούρα που έχει πιάσει τον Δήμο Αθηναίων, μόνο ως ύποπτη μπορεί να μεταφραστεί, έχουν μπεί μπρος οι εισπρακτικοί μηχανισμοί, καθώς και η φίμωση της ελεύθερης σκέψης. Επιτακτική είναι η ανάγκη για συσπείρωση και επαγρύπνιση όλου του κόσμου. Μας αφορά όλους. Δεν είναι ξέχωρο κομμάτι από τα μαγαζιά που κλείνουν, από τις απολύσεις τόσων εργατών και εργαζομένων σε όλους τους κλάδους. Δεν είναι άσχετο με την διακοπή ρεύματος σε τόσες οικογένειες. Είναι συνυφασμένο με τα τόσα παιδιά που υποσιτίζονται σε παιδικούς σταθμούς και σχολεία• με τα τόσα κτήρια που υπάρχουν και δεν δίνονται στη διάθεση των κατοίκων• που τόσες και τόσες άστεγες καλλιτεχνικές ομάδες 6

μοχθούν για να βρούν χώρους να στεγάσουν τις δραστηριότητές τους, μαζεύοντας από το υστέρημά τους η καθεμία, ώστε να νοικιάσουν ένα χώρο, ίσα ίσα για τις πρόβες τους.

Το έργο γράφεται μέρα με την μέρα Ρόλος υπάρχει για τον καθένα Η παράσταση είναι με ελεύθερη είσοδο Μπορεί να γίνει sold out

Φωτογραφίες: Filio Magenta Κωνσταντίνος Σταθιάς Γαβριήλ Φιλιππόπουλος - Freequency