Korso 94

Page 1

OP O LSK

A G AZ

ZPŁ ETA BE

21 0 N ak 00 0ł ad eg z.

FUNKCJ AN KOMBIV

6 Nr 18 nr ki 201 l p aźdzei xt r apol ska. p w ww e.

Pobierz darmową aplikację

AT NA

www.extrapolska.pl/mobilne

i czytaj gazetę na telefonie lub tablecie

JANKOWSKI/R

EPORTER

ka: a Lisows Ewelin

FOT. ADAM

n n n gazeta BEZPŁATNA n n n gazeta BEZPŁATNA n n n gazeta BEZPŁATNA n n n gazeta BEZPŁATNA n n n gazeta BEZPŁATNA n n n gazeta BEZPŁATNA

gwiazd: Z życia y Jolie Angelin ka Chylińska Agniesz

ski: Karczyń Maciej do Futsal - Z ABW lasa Ekstrak

OG Ó LN

darmow m pobierz telefone tablecie j obrazek telefonie lub na Zeskanu gazetę i czytaj

ą aplikacj

ę

NR 94

l

18 PAŹDZIERNIKA 2016

l

e-mail: extrakorso@extra-media.pl

l

www.extrakorso.extrapolska.pl

Wszyscy chcą, tylko nie u siebie

Dealerzy za kratkami

Zamiast ton stali i metrów sześciennych betonu mamy tony emocji, żalu i zawiści, a także kilometry różnej maści donosów. Kiedy we wrześniu 1939 roku wysadzono w celach strategicznych most na rzece Wiśle w Nowym Korczynie, praktycznie od tego czasu, zdecydowana większość mieszkańców, zarówno po jednej jak i po drugiej stronie Wisły, zgodnie mówiła, iż most koniecznie by się przydał. Gdy w październiku 2013 roku na promie, na środku Wisły, podpisane zostało porozumienie intencyjne w sprawie budowy mostu fakt ten przyjęto z niedowierzaniem, ale kiedy 31 października 2013 roku marszałkowie województw świętokrzyskiego i małopolskiego Adam Jarubas i Marek Sowa parafowali uroczyście porozumienie w sprawie realizacji wspólnej inwestycji pn. „Rozbudowa drogi wojewódzkiej numer 973 na odcinku Busko Zdrój – Nowy Korczyn – Borusowa wraz z budową przeprawy mostowej na rzece Nidzie i rzece Wiśle” widać było radość, zadowolenie oraz wielką nadzieję. Mówiono, że to spełnienie marzeń wielu pokoleń mieszkańców południa województwa świętokrzyskiego i naszej gminy. Więcej na str. 6 reklama

Świętokrzyscy policjanci zatrzymali pięciu mężczyzn z województwa śląskiego i małopolskiego podejrzanych o udział w obrocie blisko 28 kg marihuany. Jest to kontynuacja sprawy z kwietnia tego roku, gdzie policjanci zlikwidowali w Sandomierzu dużą plantację konopi indyjskich. Sąd zdecydował, że czterech z nich następne trzy miesiące spędzi w areszcie. Więcej na str. 2

Zabili psa siekierą Staszowscy policjanci zatrzymali dwóch sprawców przestępstwa znęcania się nad psem ze szczególnym okrucieństwem. Za ten okrutny czyn 45 i 63-letniemu mężczyźnie grozi 3 lata pozbawienia wolności.

W piątek dyżurny Komendy Powiatowej Policji w Staszowie otrzymał zgłoszenie od mieszkanki gminy Staszów, która widziała jak dwaj mężczyźni zaatakowali siekierą psa. Z przekazanych informacji wynikało, że sprawcy mieli dopuścić się tego czynu będąc pod działaniem alkoholu. Na miejsce natychmiast skierowany został policyjny patrol. Po chwili na terenie wskazanej posesji, mundurowi ujawnili zakopanego psa, którego następnie przekazali weterynarzowi do czasu wykonania sekcji zwłok. Dodatkowo na miejscu zdarzenia śledczy zabezpieczyli siekierę. Sprawcami okazali się 45 i 63-letni mężczyźni. Z ustaleń policjantów wynikało, że zabity pies stanowił własność młodszego ze sprawców. Natomiast powodem zaatakowania czworonoga było to, iż pies wcześniej zagryzł gołębia należącego do 63 -latka. Obaj mężczyźni trafili do policyjnego aresztu. Starszy ze sprawców w momencie zatrzymania był nietrzeźwy. Przeprowadzone badanie wykazało ponad pół promila alkoholu w jego organizmie. Teraz 45 i 63-latkowi grozi kara pozbawienia wolAL. ności do 3 lat.


wydarzenia

2

Dealerzy za kratkami

18 października 2016

Rzetelni dla Biznesu

Świętokrzyscy policjanci zatrzymali pięciu mężczyzn z województwa śląskiego i małopolskiego podejrzanych o udział w obrocie blisko 28 kg marihuany. Jest to kontynuacja sprawy z kwietnia tego roku, gdzie policjanci zlikwidowali w Sandomierzu dużą plantację konopi indyjskich. Sąd zdecydował, że czterech z nich następne trzy miesiące spędzi w areszcie.

Policjanci z Wydziału do Walki z Przestępczością Narkotykową Komendy Wojewódzkiej Policji w Kielcach pod nadzorem Prokuratury Okręgowej w Kielcach prowadzą śledztwo w sprawie wprowadzania do obrotu znacznych ilości narkotyków. Wszystko zaczęło się w kwietniu tego roku kiedy to policjanci zlikwidowali dużą plantację w Sandomierzu. Zatrzymano, a później tymczasowo aresztowano wtedy 46-letniego mężczyznę oraz jego 24-letnią partnerkę, którzy uprawiali zabronione rośliny. W specjalnie przygotowanym pomieszczeniu, wyposażonym w systemy nawadniania, wentylacji, oświetlenia oraz ogrzewania mundurowi zabezpieczyli blisko 140 roślin w różnej fazie wzrostu. Oprócz krzewów stróże prawa zabezpieczyli także ponad kilkadziesiąt kilogramów suszu roślinnego konopi, kilkadziesiąt tysięcy złotych oraz przyrządy służące do uprawy zakazanych roślin. Pracując intensywnie nad sprawą śledczy ustalili, że marihuana z sandomierskiej plantacji trafiała do dwóch województw na terenie południowej części kraju. W ubiegłym tygodniu policjanci

Podczas uroczystej gali „Sylwetki i Marki Polskiej Gospodarki” Uzdrowisko Busko-Zdrój SA zostało nagrodzone tytułem „Rzetelni dla Biznesu”. W imieniu Prezesa Zarządu Wojciecha Legawca nagrodę odebrał Dyrektor Uzdrowiskowego Szpitala Kompleksowej Rehabilitacji „Krystyna” dr n. med. Grzegorz Gałuszka.

z Wydziału do Walki z Przestępczością Narkotykową wspierani policjantami z Sekcji Antyterrorystycznej zatrzymali jednocześnie na terenie województwa małopolskiego i śląskiego pięciu mężczyzn w wieku od 26 do 29 lat. Wszyscy usłyszeli

już zarzuty udziału w obrocie znacznymi ilościami narkotyków. Do tej pory śledczy zabezpieczyli mienie podejrzanych, tj. samochody, domy i działki na łączną kwotę blisko pół miliona złotych. Policjanci ustalają czy podejrzane o narkotykowy proceder osoby posiadają inny majątek, który można odebrać. Decyzją sądu czterech mężczyzn następne trzy miesiące spędzi w areszcie. Za to przestępstwo może grozić kara nawet do 12 lat pozbawienia wolności. Do Sądu Okręgowego w Kielcach trafił już akt oskarżenia przeciwko 24-letniej kobiecie która została zatrzymana w kwietniu. Jest ona oskarżona o produkcję kilkudziesięciu kilogramów marihuany. Ź RÓ DŁO : KWP

W

O PR . KT K IEL CACH

Plebiscyt „Sylwetki i Marki Polskiej Gospodarki” to inicjatywa, której celem jest kreowanie i umacnianie etycznych norm oraz standardów w czterech obszarach: przedsiębiorczości, samorządu, instytucji oraz w ochronie zdrowia. Więcej na http://polskagospodarka.org.pl/biuro-prasowe/relacja-z-gali/262-relacja-z-gali-2016.html

Za Nami Senioralia Za nami III Ogólnopolskie Senioralia zorganizowane przez Stowarzyszenie Manko – wydawcę Głosu Seniora.

Data 8 października jeszcze długo kojarzyła się będzie z pełnym atrakcji świętem wszystkich polskich seniorów, od których wielu młodych mogłoby uczyć się entuzjazmu, radości, tego jak korzystać z życia, kreować i włączać się w ważne inicjatywy społeczne. Krakowska impreza cieszyła się dużym powodzeniem – wzięło w niej udział kilkaset osób

z całej Polski. Obchody zainaugurowała Parada Seniorów, która przeszła z Rynku Głównego do budynku Działowni Politechniki Krakowskiej-tegorocznego gospodarza imprezy. Była część artystyczna, wykłady, możliwość bezpłatnych badań zdrowotnych oraz praktyczne panele (Zdrowy Styl Życia i Bezpieczny Senior). Wśród wykładów znalazła się prelekcja Gerarda Jakubowskiego – zecznika prasowego Uzdrowiska Busko-Zdrój S.A. poświęcona pro-seniorskiej polityce polskich uzdrowisk. Przybyli licznie na konferencję seniorzy zapoznali się także z ofertą wystawców, wśród których znalazło się stoisko z ofertą naszego Uzdrowiska Busko-Zdrój SA.

Uroczyste otwarcie Stadionu Miejskiego

reklama

W sobotę, 24 września, w Staszowie odbyło się uroczyste otwarcie zmodernizowanego Stadionu Miejskiego, które zostało połączone z obchodami jubileuszu 50-lecia Grupy Azoty Kopalnie i Zakłady Chemiczne Siarki „Siarkopol” S.A. w Grzybowie.

Oferujemy również dodatkowe zniżki dla posiadaczy ogólnopolskiej KARTY DUŻEJ RODZINY, nawet do 30%

Tego dnia już od godziny 10.00 licznie zgromadzeni młodzi lekkoatleci konkurowali w zawodach sportowych na zmodernizowanym obiekcie, w następujących konkurencjach: bieg na 60 m, 100 m, 300 m, 600 m i 1000 m, w skoku w dal i wzwyż oraz rzucie piłeczką palantową. W zawodach udział wzięli uczniowie szkół z terenu gminy: Szkoły Podstawowej i Gimnazjum Nr 2 w Staszowie, Szkoły Podstawowej Nr 1 w Staszowie, Szkoły Podstawowej Nr 3 w Staszowie, Szkoły Podstawowej i Gimnazjum w Czajkowie, Szkoły Podstawowej w Mostkach, Szkoły Podstawowej w Kurozwękach, Szkoły Podstawowej w Koniemłotach oraz zawodnicy „Żaczka” Połaniec, UKS Czwórka Ostrowiec i Kieleckiego Klubu Lekkoatletycznego. W tym czasie na scenie swoje umiejętności prezentowali artyści Staszowskiego Ośrodka Kultury. Oficjalne uroczystości, podczas których dokonano poświęcenia obiektu rozpoczęły się o godzinie 14.00. Tego dnia burmistrz Leszek Kopeć przyjął w imieniu władz miasta liczne gratulacje z okazji zakończenia pierwszego etapu modernizacji stadionu miejskiego. Również na ręce Karola Dytkowskiego – prezesa Grupy Azoty Kopalni i Zakładów Chemicznych Siarki „Siarkopol” S.A. w Grzybowie zaproszeni goście składali z okazji tak zacnego jubileuszu gratulacje i listy okolicznościowe.

W uroczystościach wzięło udział wielu gości, wśród obecnych byli między innymi: Poseł do Parlamentu Europejskiego Bogdan Wenta, Poseł na Sejm RP Anna Krupka, Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Sportu i Turystyki Jan Widera, Podsekretarz Stanu w Ministerstwie Zdrowia Marek Tombarkiewicz, Dyrektor Departamentu Sportu dla Wszystkich Marcin Kaczmarczyk, Wojewoda Świętokrzyski Agata Wojtyszek, Radni Sejmiku Województwa Świętokrzyskiego Izydor Grabowski i Marek Strzała, Przewodniczący Rady Powiatu Staszowskiego Damian Sierant, Starosta Staszowski Michał Skotnicki, Zastępca Burmistrza Miasta i Gminy Staszów Ewa Kondek oraz Przewodniczący Rady Miasta w Staszowie Ireneusz Kwiecjasz, Radni Powiatu Staszowskiego,

Radni Rady Miejskiej oraz Karolina Kołeczek – lekkoatletka, uczestniczka igrzysk olimpijskich w Rio de Janeiro. Podczas imprezy na mieszkańców czekało wiele atrakcji. Najmłodsi mogli skorzystać z darmowych atrakcji. Były zjeżdżalnie, ścianka wspinaczkowa, trampolina, bungee, plac zabaw oraz warsztaty „Zrób to sam” czy malowania twarzy. Uczestnicy wydarzenia mogli obejrzeć mecz towarzyski piłki nożnej pomiędzy reprezentacjami Urzędu Miasta Staszów i Grupy Azoty KiZCh „Siarkopol S.A. oraz mecz drużyn młodzieżowych „Pogoni” Staszów i „Stali” Mielec. W godzinach wieczornych odbyły się koncerty zespołu „Strachy na Lachy” i Grzegorza Hyżego. Następnie zgromadzona widownia podziwiała „Ice Show”, czyli wycinanie rzeźby z lodu. Dzień pełen atrakcji zakończył się zabawą taneczną przy muzyce DJ-a. T EKST. K.

ATA RZY NA

B A SIŃ SKA


3

Relacje

O Leczeniu Artrogrypozy w Marconim litacyjnym Górka, na czele z dr med. Bartłomiejem Kowalczykiem, gorącym orędownikiem zorganizowania tej konferencji w Uzdrowisku Busko-Zdrój S.A. Uczestnicy odwiedzali stoiska wystawiennicze prezentujące m.in. ofertę Uzdrowiska w tym oczywiście Szpitala Górkaa, a także zapoznali się ze sprzętem medycznym i rehabilitacyjnym. Za udział w konferencji zostały przyznane punkty edukacyjne. Zarząd Uzdrowiska Busko-Zdrój S.A. pragnie niniejszym podziękować współorganizatorom zapomoc wprzygotowaniu konferencji, znamienitym gościom za przybycie a prelegentom za zajmujące, interesujące wykłady.

Już po raz drugi w tym roku Uzdrowisko Busko-Zdrój S.A. było gospodarzem konferencji pod nazwą Dni Kliniczne Buska-Zdroju. Konferencja ta odbyła się w dniach 6 i 7 października w Sanatorium Marconi. Była to już 65 edycja tych ważnych dla środowisk medycznych spotkań. Tematem październikowego zjazdu było Kompleksowe Leczenie Artrogrypozy.

Obrady otworzyli: Wojciech Legawiec, Prezes Zarządu Uzdrowisko Busko-Zdrój SA, dr med. Bartłomiej Kowalczyk z Uniwersyteckiego Szpitala Dziecięcego w Krakowie oraz dr Wojciech Budacz z Vigo Ortho Polska Sp. z o.o. Patronat honorowy nad wydarzeniem objął Marszałek Województwa Świętokrzyskiego Adam Jarubas.

Konferencja miała międzynarodowy, interdyscyplinarny charakter, a wśród gości i wykładowców pojawiły się uznane autorytety ze świata medycyny i fizjoterapii z kraju i zagranicy w tym m.in. Rene Willemsen, Ani Samagrian, Ruth Lester, Harold van Bosse, Emilia Mikołajewska, Andrzej Grzegorzewski, Marek Jóźwiak, Sławomir Snela, Jarosław Czubak czy Kryspin Niedzielski. Wszystkich znamienitych gości nie sposób wymiereklama

nić, dość powiedzieć, że uczestnicy zgodnie podkreślali wysoki poziom szkoleniowy. Podczas wykładów uczestnicy konferencji mogli zapoznać się z najnowszymi naukowymi osiągnięciami, wymienić doświadczenia i pogłębić wiedzę. Całość zagadnień omówionych wciągu dwóch dni trwania konferencji podzielona była na 25 wykładów. Co ważne, w wydarzeniu uczestniczyli rodzice wraz ze swoimi pociechami dotkniętymi artrogrypozą.

Istotną część konferencji stanowiły zajęcia warsztatowe, podczas których lekarze i fizjoterapeuci mogli również w praktyczny sposób przekazać część swojej wiedzy. W trakcie wykładów eksperci często odnosili się do konkretnych przypadków, z którymi zetknęli się w swojej karierze. Znaczący wkład w dorobek naukowy konferencji mieli także lekarze związani ze Specjalistycznym Szpitalem Ortopedyczno-Rehabi-


fotoreportaż

4

18 października 2016

Buskie spotkania z kulturą żydowską

W Busku-Zdroju zrodziła się idea odbudowy bardzo zniszczonego i zaniedbanego placu, na którym przed drugą wojną światową i w czasie okupcji hitlerowskiej znajdował się cmentarz żydowski zwany kirkutem. Jego dewastacja rozpoczęła się w czasie okupacji niemieckiej, po eksterminacji z Buska mieszkańców narodowości żydowskiej. Dziś odrestaurowany stanowi dowód historii współżycia narodowości polskiej i żydowskiej w tym mieście.

Wiadomym jest, że w ziemi tej, na której dawniej znajdował się kirkut, nadal spoczywają szczątki mieszkańców Buska żydowskiego pochodzenia. W akcji zabezpieczenia i oznakowania miejsca dawnego kirkutu wzięło udział Towarzystwo Miłośników Buska, które służyło doradztwem i pomagało wyszukiwać ludzi znających się na renowacji judaików. Ponieważ wiedza o buskich Żydach jest mało znana, dlatego też Towarzystwo Miłośników Buska-Zdroju podjęło się zadania, które ma na celu przybliżyć współczesnym mieszkańcom miasta historię naszych dawnych sąsiadów, którzy w cało-

ści zostali poddani eksterminacji w 1942 roku. To właśnie ta idea, renowacji miejscowego cmentarza żydowskiego, stała się przyczynkiem do zorganizowania w dniach 30 września i 1 październikaXIVSpotkań zKulturą Żydowską. Organizatorem tego ważnego w życiu miasta wydarzenia było Towarzystwo Miłośników Buska-Zdroju i młodzież I Liceum Ogolnokształcącego im. Tadeusza Kościuszki. Spotkania z Kulturą Żydowską są cykliczną imprezą kulturalną zapoczątkowaną w Chmielniku w 2003 roku przez ówczesnego burmistrza tego miasta Jarosława Zatorskiego. Po zaprzestaniu organizowania tych spotkań przez samorząd chmielnicki postanowiono je nadal kontynuować. I tak w ubiegłym roku spotkania odbyły się w Szydłowie, a w tym roku odbyły się w Busku-Zdroju. Okazją do zorganizowania Spotkania z Kulturą Żydowską w słonecznym mieście stała się renowacja miejscowego cmentarza żydowskiego znajdującego się przy ulicy Widuchowskiej, która przeprowadzona została z inicjatywy działającego w tym mieście Towarzystwa Miłośników Buska-Zdroju. Incjatywa ta zyskała pełną aprobatę bur-

mistrza miasta i gminy Waldemara Sikory i starosty buskiego Jerzego Kolarza. Dzięki takiemu podejściu i pełnym zrozumieniu kontynuowana jest piękna idea mająca na celu przypomnienie kultury i tradycji ludności pochodzenia żydowskiego, która do wybuchu drugiej wojny światowej współzamieszkiwała świętokrzyskie sztetle. Wspominając o renowacji cmentarza żydowskiego w Busku-Zdroju należy podkreślić, że sta-

ła się ona możliwa dzięki wsparciu finansowemu Polaków i Żydów. Prezentacje kulturalne, które stanowią ważną część Spotkań z Kulturą Żydowską sfinansowało Narodowe Centrum Kultury przy osobistym zaangażowaniu wiceministra kultury i dziedzictwa narodowego Jarosława Selima. W upamiętnienie rozstrzelanych w czasie wojny na cmetarzu żydowskim członków ruchu oporu włączył się osobiście szef Urzędu ds. Kombatantów i Osób Represjonowanych Jan Kasprzyk przekazując Towarzystwu dotację na ten cel. Prezentacje kulturalne przygotowane zostały przez młodzież I Liceum Ogólnokształcacego im. T. Kościuszki pod kierunkiem Małgorzaty Grabskiej i Konrada Gęsy przy wsparciu Buskiego Samorządowego Centrum Kultury i klubów „Wolna Strefa” działających na terenie miasta i gminy Busko-Zdrój. XIV Spotkania z Kulturą Żydowską w Busku-Zdroju rozpoczęły się w piątek, 30 września, o godzinie 10.00 od rededykacji cmentarza żydow-

skiego przy ulicy Widuchowskiej i od odsłonięcia tablicy upamiętniającej ofiary egzekucji hitlerowskich podczas drugiej wojny światowej. Po uroczystości na miejscowym kirkucie o godzinie 12.00 odprawiona została w kościele pod wezwaniem św. Brata Alberta msza ekumeniczna w intencji pomordowanych Żydów, mieszkańców Buska-Zdroju. Po mszy, o godzinie 14.00, na placu kościelnym odbyło się otwarte spotkanie połączone z wręczeniem pamiątkowych publikacji i z poczęstunkiem kuchni żydowskiej.

W sobotę, 1 października, Spotkania z Kulturą Żydowską kontynuowane były w Buskim Samorządowym Centrum Kultury. Drugi dzień spotkań zapoczatkowały o godzinie 15.00 prezentacje taneczno-muzyczne w wykonaniu młodzieży z Chmielnika i z Szydłowa, a po nich można było posłuchać koncertu w wykonaniu zespołu Chmielnikers. O godzinie 16.30 prelekcję na temat „Kultura żydowska częścią kultury polskiej”, na przykładzie Chmielnika wygłosił Kierownik Ośrodka Edukacyjno-Muzealnego „Świetokrzyski Szteti” Agnieszka Dziermaga. Po prelekcji, o godzinie 17.00 rozpoczęła się projekcja filmu „Busko wczoraj” – heppenig młodzieży licealnej zrealizowany na terenie miasta pod kierunkiem Małgorzaty Grabskiej i Konrada Gęsy. Po projekcji filmu uczestynicy spotkań o godzinie 17.30 wysłuchali interesującego wykładu ks. profesora Pawła Mazanki na temat „Dlaczego Żydzi są mądrzy i bogaci”. A po wykładzie rozpoczęła się dyskusja, po której nastąpiła prezentacja kuchni żydowskiej. XIV Spotkania z Kulturą Żydowską zakoń-

czył o godzinie 19.30 występ Teatr Grup Rafała Kmity pt. „Aj Waj czyli historia z cynamonem”. Gościem honorowym tegorocznych spotkań był Leopold Kozłowski, ostatni klezmer Galicji. T EKST. A N DRZEJ B O RYC KI , F O TO . TA DE USZ U RA .


IV

Miliony

na oczyszczalnię Ponad 2 miliony złotych otrzyma gmina Solec-Zdrój na rozbudowę części osadowej oczyszczalni ścieków w miejscowościach Świnary i Wełnin.

Marszałek Adam Jarubas, Członek Zarządu Województwa Marek Szczepanik i Wójt Gminy Adam Pałys podpisali pre-umowę na dofinansowanie inwestycji z Regionalnego Programu Operacyjnego Województwa Świętokrzyskiego na lata 2014-2020. Wartość całej inwestycji to 3 mln 294 tys. złotych. Projekt pod nazwą „Budowa instalacji odwadniania i kompostowania osadów ściekowych na oczyszczalniach ścieków w Gminie Solec-Zdrój” jako jeden z dwóch, obok projektu gminy Suchedniów, został wybrany do dofinansowania w ramach działania „Gospodarka wodno – ściekowa” Regionalnego Programu Operacyjnego. Dotacja z Rregionalnego Programu Operacyjnego dla Solca-Zdrój wyniesie 2 mln 678 tys. złotych. Stanowi to 80 proc. kosztów kwalifikowalnych. – Solec-Zdrój wraz z gminą Pacanów w poprzednim okresie unijnego finansowania realizował jeden z największych w regionie projektów wodno-ściekowych o wartości ponad 32 miliony złotych. Przedsięwzięcie, na które podpisaliśmy umowę jest kontynuacją podjętych wówczas działań – podkreślał marszałek Adam Jarubas. – Gratuluję gminie, że potrafi składać tak dobre aplikacje. W ramach projektu rozbudowane zostaną dwie oczyszczalnie ścieków na terenie gminy w miejscowości Świniary i Wełnin. W obu całkowicie przebudowana zostanie część mechaniczna i osadowa oczyszczalni. Wybudowane zostaną dwie kompletne stacje przeróbki osadów ściekowych, obejmujące mechaniczne oczyszczanie ścieków w połączeniu z odwadnianiem powstałego osadu biologicznego oraz kompostowanie osadów ściekowych w wydzielonym termo – kompostowniku. – Pozwoli to na odwodnienie odpadów pościekowych do 25 procent wilgotności, a co za tym idzie znacznie ograniczy się ilość tych osadów – podkreślał wójt gminy Adam Pałys. – Liczymy, że jeszcze skuteczniej uda się je zagospodarować rolniczo, jako nawóz. Być może znajdzie się firma, która zdecyduje się ten osad przerabiać na granulat. W ramach projektu wykonana zostanie również kotłownia z kotłem na pellet drzewny. Ciepła woda wykorzystywana będzie głównie na potrzeby technologiczne (podgrzewanie kompostownika) oraz do potrzeb ogrzewania pomieszczeń oczyszczalni ścieków i przygotowania ciepłej wody. W uroczystym podpisaniu umowy z gminą Solec-Zdrój uczestniczyli także Skarbnik Gminy Zofia Kopeć oraz Wicedyrektor Departamentu Wdrażania Europejskiego Funduszu Rozwoju Regionalnego Przemysław Janiszewski.

reklama

18 października 2016


reklama

V

Najlepsi

z najlepszych 48 osiem wniosków o stypendia Lokalnego Programu Stypendialnego Korab wpłynęło do Fundacji. Kapituła po raz kolejny stanęła przed trudnym zadaniem, kogo uhonorować finansową nagrodą w dowód uznania sukcesów naukowych i społecznych.

Wysokość jednego stypendium wynosi od 1000 do 3000 złotych, a kwota do rozdysponowania to 36 tys. złotych, więc niestety nie wszyscy mogą je otrzymać. Kapituła Programu zaprosiła osoby, które złożyły wnioski na spotkanie, by poznać przyszłych stypendystów, porozmawiać o ich pasjach, marzeniach, sukcesach. Rozmowy bardzo ciekawe, młodzież bardzo elokwentna i z wieloma osiągnięciami. Imponująco zaprezentowali się sportowcy Staszowa, którzy w swoich aplikacjach dostarczyli nawet po 20 dyplomów! Trójka młodych ludzi to przyszli lekarze, którzy już w 15 roku życia interesują się osiągnięciami w polskiej i światowej medycynie. Czy jest możliwe, że człowiek wykorzystuje około 20 procent mózgu zastanawiał się wspólnie z Kapitułą kolejny uczeń ubiegający się o stypendium. Inne osoby prezentowały swoją pracę wolontaryjną na rzecz chorych i dzieci. Stypendyści z poprzednich lat prosili, by było więcej spotkań integracyjnych osób działających w Programie i już dziś wykazywali ochotę do prowa-

dzenia nowych akcji dla mieszkańców Staszowa. Rozmowy z młodymi ludźmi w jeszcze trudniejszej sytuacji postawiły Kapitułę przy wyborze stypendystów. Wybór najlepszych z najlepszych był bardzo trudny. W założeniu zaplanowano przyznanie 27 stypendiów, ale rozmowy z uczniami zmusiły członków Kapituły do zwiększenia ich liczby do 33. Uczniów, którzy w tym roku szkolnym nie otrzymali stypendium Kapituła zaprasza do dalszej pracy i składania wniosków za rok. Stypendia Lokalnego Programu Stypendialnego Korab otrzymali: Bąk Julia, Bednarska Weronika, Chynek Żaneta, Durma Barbara, Dziewierz Agata, Dziewierz Paulina, Dziuba Klaudia, Gondek Wiktoria, Grabka Weronika, Grzegrzółka Gabriela, Halota Luiza, Jacak Mateusz, Jacak Paweł, Janicka Magdalena, Kałamaga Michał, Kowalik Gabriela, Krawczyk Kinga, Kuca Miłosz, Majsak Dawid, Miczulis Martyna, Misiaczyńska Diana, Mularczyk Patrycja, Skałbania Natalia, Skrzypek Karol, Skrzypek Rafał, Sobieniak Klaudiusz, Sośniak Jakub, Wieczorek Jakub, Wojterska Anna, Wosińska Iga, Wójcik Krzysztof, Wyrzykowska Agata, Zgrzywa Zuzanna. T EKST. F UNDACJA V IVE SERCE D ZIECIOM , F OTO . I RENEUSZ K APUSTA


Sylwetki

Pamięć o Nim żyć będzie

W piątek, 30 września, w świetlicy wiejskiej w Wysokach Średnich odbyło się spotkanie poświęcone pamięci zmarłego rok temu wielkiemu regionaliście, artyście i nauczycielowi Feliksowi Skowronowi. Tego wielce skromnego, uczciwego człowieka, nauczyciela i wychowawcę wielu pokoleń wspominali jego przyjaciele, koledzy i bliscy znajomi

Feliks Skowron urodził się 23 stycznia 1932 roku w miejscowości Wysoki Duże w gminie Bogoria. Rodzice jego, Karolina z Pietrasów i Franciszek, nadali dziecku dwa imiona Feliks, Jan. W wieku siedmiu lat rozpoczął naukę w Szkole Podstawowej w Szczeglicach, a ukończył podstawówkę w 1947 roku w Bogorii. Szkołę średnią, Liceum Ogólnokształcące, ukończył w 1952 roku w Staszowie zdając maturę. Kształcił się również w Kielcach, gdzie ukończył dwuletnie Studium Nauczycielskie, a późniejszym w terminie Wyższe Studia Zawodowe. W latach młodzieńczych z wielką pasją oddawał się różnym dyscyplinom sportowym, szczególnie upodobał sobie siatkówkę. Wiele fotografował i te pasje pozostały mu na późniejsze lata życia. Pracę zawodową rozpoczął w szkole podstawowej w Grzybowie Szczeglickim w gminie Bogoria. Drugą placówką szkolną były Szczeglice gdzie pracował aż do emerytury, na którą przeszedł w 1982 roku. W trakcie pracy zawodowej często był delegowany do pracy w Powiatowym Sztabie Wojskowym w Staszowie, gdzie pracował jako pisarz. Lubił pracę w wojsku, uwielbiał mundur. Drugi z mundurów, który cenił najbardziej, był mundur harcerski. Jako harcmistrz organizował i prowadził wiele obozów harcerskich, między innymi z harcmistrzem Stefanem Kotlarzem ze Staszowa i wielu, wielu innymi druhami i druhnami. Pracując w szkole podstawowej w Szczeglicach zamieszkał w agronomówce, która po jego przejściu na emeryturę w 1982 roku stała się jego pracownią malarską. Jak do tego doszło? – Otóż, którejś niedzieli – wspomina Władysław Sadłocha – spotkaliśmy się po mszy w Szcze-

glicach. Przy kawie Feliks narzekał, że z uwagi braku zajęcia będzie mu bardzo trudno na emeryturze. Wcześniej znany był jako nauczyciel, społecznik, regionalista i patriota. Po dłuższej dyskusji przy kawie zasugerowałem Feliksowi współpracę w dziedzinie malarstwa. Uśmiał się ze mnie serdecznie, ale pod koniec dyskusji dodał – Wiesz, a może by spróbować? W taki oto sposób zaczęła się przygoda Felka ze sztuką. Wspólnie zorganizowaliśmy kilka wystaw organizowanych na murach zamku

w Ujeździe. Wszystkie cieszyły się dużym zainteresowaniem mieszkańców i turystów z całego kraju. Później przyszedł czas na wystawy indywidualne, prezentowanie własnej twórczości. Artysta wykonał w swoim życiu wiele cykli malarskich, w tym między innymi: Poczet Królów Polskich, Madonny Polskie, kilka wersji Drogi Krzyżowej i przywódców II Rzeczypospolitej. W jego dorobku twórczym jest także wiele dzieł obrazujących obyczaje i zwyczaje wsi kieleckiej, są również cykle przedstawiające martyrologię ludności polskiej. – Kiedy odbudowywałem stodołę w Wyso-

kach Małych – mówi pan Władysław – Feliks przyszedł pierwszy z pomocą. Pomimo słabego zdrowia wykonał wiele prac przy odbudowie, podpowiadał, jak jego zdaniem urządzić w stodole pracownię artystyczną. W 2008 roku stworzyliśmy obiekt o nazwie „Pracownia Artystyczna” i od tego czasu działaliśmy wspólnie. Feliks zajmował się pisaniem, wydał kilka pozycji w tym miedzy innymi: „Żołnierskie drogi”, „Ocalić od zapomnienia”, „Akcja Burza”, „Pomniki, krzyże, figury gminy Bogoria” i „Sta-

tury w Bogorii, Staszowskim Ośrodku Kultury, w „Stodole Artystycznej” w Wysokach Małych i na „Szklarkach” w Sielcu, w Szkołach Podstawowych w Szczeglicach, Jurkowicach i Smerdynie oraz w Małej Wsi u Lipińskich, a także w Muzeum Ziemi Staszowskiej. Często obrazy swe wystawiał w Kościele w Kurozwękach, Kaplicy w Kolonii Pęcławice, Domu Pomocy Społecznej w Kurozwękach i Domu Pomocy Społecznej w Pęcławicach Górnych. Feliks był inicjatorem budowy wielu obelisków i tablic upamiętniających wydarzenia z naszej miejscowej historii. To dzięki jego inicjatywie i osobistemu zaangażowaniu miejsca pamięci narodowej powstały w takich miejscowościach gminy Bogoria jak: Ceber, Jurkowice, Mała Wieś i Szczeglice. Ostatnie kilka lat życia spędził w Domu Pomocy Społecznej w Kurozwękach, gdzie miał znakomitą opiekę i mecenat artystyczny, który pozwolił mu wykonać wiele prac malarskich. Wielka w tym zasługa dyrektor Haliny Romanowskiej, która ceniła talent i pracę swego podopiecznego. Feliks Skowron zmarł 24 października 2015 roku. Odszedł przed południem przeżywszy 83 lata. Pochowany został na cmentarzu parafialnym w Szczeglicach we wspólnej mogile z rodzicami. Żegnali go mieszkańcy Szczeglic, gminy Bogoria,

re budownictwo w gminie Bogoria”. Wspólnie z Henrykiem Górskim z Bogorii napisaliśmy „Krótką Historię Ruchu Ludowego w gminie Bogoria”. Feliks był autorem wielu artykułów w prasie lokalnej poświęconych Sybirakom i żołnierzom Batalionów Chłopskich. Ostatni artykuł, który ukazał się w „Gońcu Staszowskim” poświęcił Kazimierzowi Czubowi, żołnierzowi Batalionów Chłopskich, partyzantowi, mieszkańcowi Kolonii Grzybów. Swoje prace malarskie Feliks prezentował w zamku Krzyżtopór, w Gminnym Ośrodku Kul-

KOLUMNA S AMORZĄDOWA GMINY BOGORIA

5

przyjaciele ze Staszowa i z innych miast, harcerze i młodzież szkolna oraz poczty sztandarowe. Na jego pogrzebie oddany został salut honorowy rycerzy ze Staszowa. 30 września, w pierwszą rocznicę śmierci tego zasłużonego dla regionu nauczyciela, społecznika i patrioty w świetlicy wiejskiej w Wysokach Średnich odbyła się uroczystość „Pro Memoria”Feliks Skowron. W trakcie uroczystości zebranych gości serdecznie powitała dyrektor Gminnego Ośrodka Kultury w Bogorii Zofia Janda. Spotkanie prowadził Władysław Sadłocha, przyjaciel Feliksa Skowrona, przedstawiając drogę życiową artysty. Przypominając postać tego skromnego człowieka, człowieka wielkiego serca i oddanego swojej pasji i pracy, swoimi wspomnieniami dzieli się jego przyjaciele i bliscy znajomi: Lucjan Zaczkowski, ks. Jerzy Rybusiński, Edward Anioł, Stanisław Ratusznik, Kornelia Kozak i Józef Żak. Wiersz recytował staszowski poeta Wiesław Kot. Spotkanie zakończyło się krótkim koncertem pieśni patriotycznych w wykonaniu kapeli „Sami Swoi” z Wysók Średnich oraz poczęstunkiem przy kawie i herbacie. W. S.


6

Z życia gminy

18 października 2016

Wszyscy chcą, tylko nie u siebie Zamiast ton stali i metrów sześciennych betonu mamy tony emocji, żalu i zawiści, a także kilometry różnej maści donosów. Kiedy we wrześniu 1939 roku wysadzono w celach strategicznych most na rzece Wiśle w Nowym Korczynie, praktycznie od tego czasu, zdecydowana większość mieszkańców zarówno po jednej jak i po drugiej stronie Wisły zgodnie mówiła, iż most koniecznie by się przydał. MARZENIE O MOŚCIE

Gdy w październiku 2013 roku na promie, na środku Wisły, podpisane zostało porozumienie intencyjne w sprawie budowy mostu fakt ten przyjęto z niedowierzaniem, ale kiedy 31 października 2013 roku marszałkowie województw świętokrzyskiego i małopolskiego Adam Jarubas i Marek Sowa parafowali uroczyście porozumienie w sprawie realizacji wspólnej inwestycji pn. „Rozbudowa drogi wojewódzkiej numer 973 na odcinku Busko Zdrój – Nowy Korczyn – Borusowa wraz z budową przeprawy mostowej na rzece Nidzie i rzece Wiśle” widać było radość, zadowolenie oraz wielką nadzieję. Mówiono, że to spełnienie marzeń wielu pokoleń mieszkańców południa województwa świętokrzyskiego i naszej gminy. Po latach żmudnych przygotowań procedura inwestycyjna zaczęła powoli nabierać tempa. Dla

mieszkańców województwa świętokrzyskiego to projekt o kluczowym znaczeniu dla ruchu tranzytowego na linii północ – południe. To najkrótsze połączenie świętokrzyskiego z małopolską, a także szybki dostęp do południowego korytarza komunikacyjnego A4. To szansa na rozwój gospodarczy i ożywienie turystyczne Nowego Korczyna, a także całego regionu Ponidzia.

Nowy Korczyn wniosek wraz ze stosownymi dokumentami stanowiącymi załączniki do wniosku o wydanie decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach dla tego przedsięwzięcia. Do wójta gminy Nowy Korczyn ponieważ Gmina Nowy Korczyn jest gminą wiodącą w realizacji tej inwestycji ze względu na fakt, iż jej większość przebiega przez teren tej gminy.

OBWODNICA DLA KORCZYNA

JEST DECYZJA, SĄ PROTESTY

Wówczas nie było mowy o budowie obwodnicy Nowego Korczyna. Pomysł taki zrodził się na kolejnych spotkaniach z władzami województwa świętokrzyskiego z marszałkiem Adamem Jarubasem na czele. To wtedy, w imieniu mieszkańców, rodziców dzieci uczęszczających do Zespołu Szkół, a także nowokorczyńskiej parafii wystąpiłem z wnioskiem o budowę obwodnicy Nowego Korczyna. Rozwiązanie takie miało na celu skierowanie całego ruchu samochodowego z trasy Kraków – Sandomierz, a w szczególności od strony Sandomierza na obwodnicę, aby nie dochodziło do sytuacji jak w sąsiednim Szczucinie, gdzie cały ruch kołowy przebiega przez jego centrum. To wówczas zostały zaproponowane przez Świętokrzyski Zarząd Dróg Wojewódzkich w Kielcach trzy warianty przebiegu obwodnicy z preferowanym tzw. wariantem wschodnim. Podczas zebrań, spotkań i konsultacji w tej sprawie mieszkańcy opowiadali się za wschodnim bądź zachodnim wariantem obwodnicy w zależności, w których miej-

Wraz z wydaniem decyzji w przedmiotowej sprawie zaczęły się protesty oraz burzliwa dyskusja mieszkańców objętych wskazaną inwestycją, tych zbijających polityczny kapitał oraz odwołania, również tych, którzy wcześniej tak głośno wypowiadali się za koniecznością jej realizacji. Podczas licznych spotkań w tej sprawie, gdy padały propozycje realizacji inwestycji w wariancie zachodnim, już wtedy słychać było ciche pomruki niezadowolonych takim rozwiązaniem. No bo dlaczego u nas. Więc wszyscy chcą, wszyscy widzą potrzebę, a nawet konieczność tylko, że nie u nich. Samorządowe Kolegium Odwoławcze na skutek wniesionych odwołań wstrzymało z urzędu wykonanie decyzji wójta gminy ustalającej uwarunkowania środowiskowe dla wariantu wschodniego, a następnie przedmiotową decyzję uchyliło przekazując sprawę do ponownego rozpatrzenia. Udział społeczeństwa w wydawaniu decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach zapewniają przepisy ustawy z dnia 3 października 2008r. o udostępnianiu informacji o środowisku i jego ochronie, udziale społeczeństwa w ochronie środowiska oraz o ocenach oddziaływania na środowisko. Wyrazem udziału społeczeństwa w postępowaniu o wydanie decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach jest przeprowadzenie konsultacji

Złote Gody Sobota, 1 października, była ważnym dniem dla 28 par małżeńskich z terenu gminy Nowy Korczyn, które w tym roku świętowały jubileusz 50-lecia pożycia małżeńskiego. Na uroczystość wręczenia medali „Za Długoletnie Pożycie Małżeńskie” zaproszenie przyjęło 17 par.

Odznaczenia nadane przez Prezydenta RP Andrzeja Dudę wręczył wójt gminy Nowy Korczyn Paweł Zagaja w asyście przewodniczącej Rady Gminy Kazimiery Gołdyn oraz posła na Sejm RP Krystiana Jarubasa. W uroczystości wzięli również udział: przedstawiciel marszałka województwa świętokrzyskiego Adama Jarubasa Karol Kliś, zastępca wójta Piotr Strach, sekretarz Urzędu Gminy Józef Boduszek, kierownik Urzędu Stanu Cywilnego Małgorzata Kaszowicz – Gzyl, proboszcz

scowościach odbywały się spotkania. Inwestor, Świętokrzyski Zarząd Dróg Wojewódzkich w Kielcach, dokonując wyboru wschodniego wariantu obwodnicy złożył do wójta gminy

społecznych, w ramach których istnieje możliwość składania uwag i wniosków. Niewątpliwie uwagi i wnioski składane w związku z udziałem społeczeństwa są istotnym elementem postępowania zmierzającego do wydania decyzji o środowiskowych uwarunkowaniach i powinny być wzięte pod uwagę, ale nie mogą one stanowić jedynej przyczyny wydania decyzji odmownej, co zostało potwierdzone w orzecznictwie sądów administracyjnych. NIE DAJMY SIĘ ZWARIOWAĆ

Obecne wydarzenia są okazją do dyskusji i rozważań nie tylko na temat realizacji tej inwestycji, ale również okazją do zgłaszania wniosków w sprawie nie mniej ważnej jaką jest umacnianie wałów na rzece Wiśle i Nidzie, a przecież zrealizowanie tego celu zapobiegłoby obawom mieszkańców sołectw zagrożonych powodzią, a w szczególności Łęki, Podraja i Podzamcza. Niewiele też się mówi o fakcie, iż sam Nowy Korczyn nie jest obwałowany, co stanowi bardzo poważne zagrożenie powodziowe. Szkoda, że powyższe, jakże ważne sprawy nie stanowią priorytetu, a niekiedy priorytetem staje się podtekst polityczny. Obawiać się należy, iż przy tym sposobie myślenia i postępowania, szansa na realizację tej inwestycji, na którą mieszkańcy tyle lat czekali, zostanie bezpowrotnie zaprzepaszczona, a środki unijne przeznaczone na jej realizację zasilą inne budżety. Aby się tak nie stało w dalszym ciągu zachęcam mieszkańców do żywej dyskusji w tym temacie oraz przekazywanie uwag i spostrzeżeń. PAWEŁ Z AGA JA W ÓJT G MI NY N O WY KOR CZYN

Dęby dla szczęśliwych rodziców parafii Nowy Korczyn ks. Grzegorz Kowalik oraz ks. Dziekan Marek Małczęć. Spotkanie odbyło się w sympatycznej atmosferze. Były gratulacje, kwiaty, pamiątkowe dyplomy, życzenia oraz tradycyjna lampka szampana. Uroczystość uświetnił występ uczniów Gimnazjum Św. Kingi oraz dziecięcego zespołu ludowego „Wianeczek”.

Po raz kolejny władze samorządowe gminy Nowy Korczyn postanowiły uczcić pojawienie się na świecie dzieci z terenu gminy.

W piątek, 7 października, miało miejsce uroczyste przekazanie sadzonek drzew z imionami dzieci urodzonych w bieżącym roku oraz w ostatnim kwartale ubiegłego roku. Na uroczystość tę zaproszono rodziców 38 dzieci. Wójt Gminy Nowy Korczyn Paweł Zagaja w asyście Kierownika Urzędu Stanu Cywilnego Małgorzaty Kaszowicz – Gzyl wręczył sadzonki dębu przybyłym członkom rodziny. – Cieszę się, że tak wiele dzieci rodzi się w naszej gminie. Chcielibyśmy je powitać wśród społeczności lokalnej i wręczyć symboliczny prezent – drzewko, by wraz z tym drzewkiem rosły, rozwijały się oraz by były chlubą dla rodziców – powiedział wójt.

KOLUMNA S AMORZĄDOWA GMINY NOWY KORCZYN


sport

7

W Solcu-Zdroju z udziałem ponad stu zawodników z różnych stron Polski odbył się jubileuszowy 25 wyścig kolarski im. Andrzeja Imosy.

W hołdzie wielkiemu kolarzowi

W niedzielę, 11 września, już po raz dwudziesty piąty odbył się jubileuszowy Wyścig Kolarski im. Andrzeja Imosy. Jest to impreza cykliczna o zasięgu ogólnopolskim, organizowana w Solcu-Zdroju, adresowana zarówno dla amatorów, jak i też zawodowców, która niewątpliwie przyciąga wielu sympatyków kolarstwa.

promowanie zdrowego trybu życia, a także oddanie hołdu znanemu polskiemu, tragicznie zmarłemu, pochodzącemu z gminy Solec-Zdrój czołowemu zawodnikowi regionu i kraju, trenerowi kolarstwa Adrzejowi Imosie. Wyścig Kolarski odbywał się w dwudziestudwóch kategoriach wiekowych, a na starcie stanęło około stu zawodników. Trasa wyścigu biegła ulicami Solca-Zdroju i jej długość zależała od kategorii wiekowej. W wyścigu brali udział zawodnicy nie tylko z terenu gminy Solec-Zdrój, ale też z różnych stron Polski m.in. ze Skarżyska Kamiennej, Kazimierzy Wielkiej, Buska-Zdroju, Staszowa, Dąbrowy Tarnowskiej, Krakowa, Kazimierzy Małej, Tarnowa, Beszowej, Stopnicy, Siesławic, Katowic, Ostrowca Świętokrzyskiego i Chrobrza. Walka wśród zawodników w poszczególnych kategoriach była niezwykle zacięta. Uczestnicy walczyli do końca żeby zająć miejsce na podium. Organizatorzy zapewnili za zajęcie miejsc premiowanych dyplomy i puchary, a dla najmłodszych uczestników nagrody rzeczowe oraz dyplomy i puchary pamiątkowe. Wręczono również puchary i dyplomy dla najmłodszego i najstarszego uczestnika. I tak Magdalena Pałys ze Zborowa otrzymała puchar dla najmłodszego uczestnika, a Stefan Kowalczyk z Buska-Zdro-

Celem tej imprezy jest upowszechnianie kultury fizycznej i sportu w środowisku wiejskim,

ju dla najstarszego uczestnika wyścigu. Zrąk Adama Pałysa, wójta gminy Solec-Zdrój najstarszy zawodnik wyścigu Stefan Kowalczyk otrzymał specjalny puchar i dyplom,, Weterana Kolarstwa”„. Stefan Kowalczyk nie tyko wygrał w tym wyścigu w swojej kategorii ale również zasponsorował upominki dla najmłodszych uczestników i statuetkę kolarza, którą otrzymała Beata Tometczak ze

Ogłoszenie Wójt Gminy Solec-Zdrój informuje, że w dniu 12.10.2016 r w siedzibie Urzędu Gminy Solec – Zdrój oraz na stronie www.solec-zdroj.pl został wywieszony na okres 21 dni wykaz nieruchomości położonych w miejscowości Sułkowice gmina Solec-Zdrój przeznaczonych do dzierżawy. W ÓJT G MI NY S O LEC -Z DRÓJ MGR INŻ . A DAM PA ŁYS

KOLUMNA S AMORZĄDOWA GMINY SOLEC-ZDRÓJ

Stopnicy zdobywczyni pierwszego miejsca w kategorii amatorzy-kobiety. Organizatorami tegorocznego Wyścigu Kolarskiego byli: Urząd Gminy w Solcu-Zdroju, Gminne Centrum Kultury w Solcu-Zdroju, Towarzystwo Przyjaciół Ziemi Soleckiej i Ochotnicza Straż Pożarna w Solcu-Zdroju J USTYNA B ŁASZCZYK


8

reklama

18 paĹşdziernika 2016


Issuu converts static files into: digital portfolios, online yearbooks, online catalogs, digital photo albums and more. Sign up and create your flipbook.