n n n gazeta BezPŁaTna n n n gazeta BezPŁaTna n n n gazeta BezPŁaTna n n n gazeta BezPŁaTna n n n gazeta BezPŁaTna n n n gazeta BezPŁaTna n n n
podróże
z d r o w ie
praca Pol SKa rze czy wI Stość
BaB cIa Sta SIa ra dzI
In do ne zja (4)
– Nie zatrudnię pani, bo jest pani kobietą – usłyszałam na rozmowie kwalifikacyjnej. – Mam kilka kobiet na urlopach wychowawczych i nie chcę kolejnej. Str. IV
Na początek możemy próbować domowymi sposobami zwalczyć dolegliwości. Przeważnie, zwłaszcza, gdy zaczniemy walkę z przeziębieniem w początkowym stadium, są one bardzo skuteczne. Str. V
Tym razem lecimy na Lombok. Bilety zarezerwowane przez internet jeszcze w Polsce, ich zakup na indonezyjskie lokalne połączenia nie sprawiał większych kłopotów. Str. 5
NR 58
l
ROK II
l
10 PAŹDZIERNIKA 2013
dwa słowa Mi łość nie my lić z sek sem Jestem z wyżu, dlatego przez całe moje życie towarzyszył mi tłok. Pełno nas było w szkole i w walce o indeks, jeszcze więcej w kolejce do własnego „M”. A dziś osaczająca nas rzeczywistość budzi lęk o to, że jest nas za mało. Wiele mówi się o niżu demograficznym, ale wydaje mi się, że pod tym eufemizmem kryje się znacznie czarniejsza przyszłość. Drastycznie spada populacja Polaków. Coraz mniej dzieci rodzi się w Polsce. A nawet, jeśli się urodzą, to przy wyjątkowym zwyrodnieniu rodziców nie wszystkie dożywają kilku lat. Aby nas było więcej niektórzy proponują prowadzenie rzeczywistej polityki prorodzinnej, inni chcą wyraźnego otwarcia dla różnych nacji, jeszcze inni mówią o zachęcie do powrotu rodaków ze Wschodu. Możliwe, że pomysły te przyniosą oczekiwane efekty. Ale póki co, spróbujmy zacząć od zupełnie czegoś innego. Może od uczenia miłości, nie mylić z seksem. A może od przywrócenia szacunku kobiecie, której obraz, został całkowicie spaczony i odarty z naturalności, która dzisiaj nie jest, ani medialna, ani atrakcyjna. Obecna moda, na naprawiane botoksem i skalpelem chirurga ciała celebrytek, ociekające seksem i efekciarstwem zagłuszają obraz prawdziwych kobiet. W anturażu z„plastyku” trudno dziewczynie myśleć o prawdziwej miłości i macierzyństwie. W ie s Ła Wa K usz Tal
alkoholowy rekord tygodnia Ponad
3,25 promila alkoholu w organizmie miał 40letni Tomasz S., który jechał rowerem mimo sądowego zakazu w Miesiączkowie w gminie Górzno.
l
NAKŁAD 4000 EGZ.
l
e-mail: brodnica@extra-media.pl
Brod ni cza nin w Must Be The Mu sic
Głosujemy na Maćka!
Brod ni cza nin z ju ror ką Ko rą
Od nie dziel ne go wie czo ru trwa ją nie ustan ne echa wy stę pu dwu dzie sto let nie go brod ni cza ni na – Ma cie ja zie liń skie go – w po pu lar nym show mu zycz nym pro duk cji Pol sa tu „Must Be The Mu sic”. Jesz cze dziś, do go dzi ny 12. 00, mo że my po móc mu w do sta niu się do pół fi na łu pro gra mu. reklama
Niedzielnego wieczoru, wszyscy widzowie Polsatu mogli zobaczyć brawurowy występ Macieja Zielińskiego, który zaprezentował piosenkę z musicalu „Dzwonnik z Notre-Dame” – Belle. Jego występ został bardzo pozytywnie przy jęty przez jury konkursu, w którym, war to wspomnieć, zasiadają: Adam Sztaba, Elżbieta Zapendowska, Olga „Kora” Jackowska, Wojciech „Łozo” Łozowski. Jednogłośnie po-
twierdzili chęć wzięcia Macieja do programu, wróżąc mu przyszłość na deskach teatrów! W programie pojawił się również materiał nagrany przez ekipę Polsatu w naszym mieście. Przygodę ze śpiewem Maciej zaczął stosunkowo niedawno – ponad 2 lata temu, podczas pracy nad musicalem „Metro” tworzonego przez koło teatralne I LO w Brodnicy.
l
www.extrapolska.pl
extra dyżur reporterski Dziennikarze „Extra Brodnica” dyżurują w redakcji – ul. Przykop 55 (wejście od ul. Ogrodowej) poniedziałek od 10.00 – 12.00 wtorek od 10.00 – 12.00 środę od 10.00 – 12.00 czwartek od 11.00 – 12.00 Czekamy na wasze sygnały, uwagi, ciekawe informacje, które mogą stać się impulsem do podjęcia interwencji, w Waszym imieniu, ciekawych problemów, zdarzeń, historii. Przez cztery dni tygodnia – w podanych godzinach – jesteśmy do Waszej dyspozycji. Adres do korespondencji: „Extra Brodnica”, ul. Przykop 55, 87-300 Brodnica, lub e-mail: brodnica@extra-media.pl Biuro ogłoszeń czynne – ten sam adres – w poniedziałek od 12.00 do 14.00, we wtorek od 13.00 do 15.00, w środę, czwartek i piątek od 14.00 do 16.00. Zapraszamy! Nasz telefon: 56/ 649 84 73
2 na tapecie
czwartek, 10 października 2013
Do dat ko we umie jęt no ści uczniów
Barista, florysta? zS w jabłonowie w warszawie – centrum Sukcesu zawodowego 2013
Mammobus w powiecie brodnickim – zba daj się w mie sią cu wal ki z ra kiem pier si! – ape lu ją or ga ni za to rzy ak cji pro fi lak tycz nych ba dań mam mo gra ficz nych w po wie cie brod nic kim. Od 15 do 18 paź dzier ni ka ba da nia mam mo gra ficz ne moż na bę dzie wy ko nać w ma mo bu sie. W każ dym ter mi nie ko bie ty mo gą wy ko nać ba da nie w brod nic kim szpi ta lu.
Badanie mammograficzne (prześwietlenie piersi) to najskuteczniejsza metoda wykrywania wczesnych objawów raka piersi. Już niebawem takie badanie znów można będzie wykonać w mammobusach FADO Centrum Usług Medycznych, należących do grupy LUX MED, które odwiedzą powiat brodnicki. Paniom, które ukończyły 50 rok życia (do 69 lat) przysługuje bezpłatne badanie w ramach Populacyjnego Programu Wczesnego Wykrywania Raka Piersi,
Minister sławomir nowak dotrzymuje słowa
Powstaną obwodnice Inowrocławia i Brodnicy Kil ka mie się cy te mu, pod czas wi zy ty w Brod ni cy, mi ni ster trans por tu sła wo mir no wak nie mal na 100 proc. de kla ro wał wpi sa nie bu do wy ob wod ni cy brod nic kiej na li stę in we sty cji prio ry te to w ych w za kre sie bu dow nic twa dro go we go. i tak się sta ło.
Rada Ministrów przyjęła załącznik
finansowanego przez NFZ. Mammografia trwa jedynie kilka minut i polega na zrobieniu 4 zdjęć rentgenowskich – dwóch projekcji każdej piersi. Badania nie należy się obawiać, ponieważ promieniowanie, które emituje jest nie większe niż przy RTG zęba. Pozwala na rozpoznanie i wykrycie tzw. zmian bezobjawowych (guzków oraz innych nieprawidłowości w piersi) w bardzo wczesnym etapie rozwoju – wtedy, kiedy nie są one wyczuwalne przez kobietę lub lekarza, co bardzo istotnie zwiększa szansę wyleczenia. – Październik to miesiąc walki z rakiem piersi. To dobra okazja do wykonania badania! Zainteresuj się, czy Twoja Żona, Mama i Siostra uczestniczą w profilaktycznych badaniach piersi!- apeluje Agata Jabłonowska z firmy FADO Centrum Usług Medycznych LUX MED, która w październiku organizuje akcję badań mammograficznych w miejscowościach powiatu brodnickiego. Badania w mammobusie można będzie wykonać w miejscowościach: Świedziebnia – 15 października przy Urzędzie Gminy, Świedziebnia 92 nr 6 do „Programu Budowy Dróg Krajowych na lata 2011-2015”, w którym wskazano 12 inwestycji drogowych polegających na budowie obwodnic miast w ciągu dróg krajowych w ramach nowej perspektywy finansowej Unii Europejskiej 2014-2020. Na liście znalazły się dwie obwodnice na terenie Kujaw i Pomorza – Inowrocławia i Brodnicy. – Wpisanie dwóch miast z Kujawsko-Pomorskiego do rządowych planów budowy obwodnic to bardzo dobra wiadomość. Skorzystają na tym zarówno kierowcy jak i mieszkańcy, obwodnice wyprowadzają bowiem uciążliwy ruch tranzytowy poza granice miasta. To szczególnie ważne w przypadku najbardziej przecież uczęszczanych dróg krajowych. Budowę obwodnic będzie uwzględniał kontrakt terytorialny – dokument określający zakres inwestycji re-
W trzech szko łach po wia to w ych re ali zo wa ny jest pro jekt Cen trum suk ce su za wo do we go. Dzię ki pro jek to wi, któ r y po wstał w brod nic kim sta ro stwie, ucznio wie szkól za wo do wych zdo by wa ją do dat ko we umie jęt no ści, po trzeb ne w przy szłej pra cy za wo do wej. edu ka cja pro jek to wa po zwa la też uczniom or ga ni zo wać atrak c yj ne wy ciecz ki.
W Zespole Szkół Zawodowych są m.in. praktyki z biobudownictwa, warsztaty z grafiki komputerowej oraz teoria i metodyka konserwacji budynków ceglanych z XIX i XX wieku. W Zespole Szkół w Jabłonowie Pomorskim postawiono na doskonalenie ekonomistów i techników agrobiznesu.
W ramach projektu Centrum Sukcesu Zawodowego uczniowie trzech szkół powiatowych realizują dodatkowe zajęcia przygotowujące do zawodu. Celem głównym projektu jest podniesienie jakości procesu kształcenia, wyrównanie szans zawodowych w szkołach prowadzonych przez Powiat Brodnicki. Na dodatkowych zajęciach uczniowie zdobywają umiejętności kluczowe, uczestniczą w zajęciach doradztwa zawodowego, w stażach i praktykach zawodowych. Pośród
– W siedzibie Giełdy uczniowie obejrzeli film o tym, jak dobrze zainwestować pieniądze i zarobić – – informuje A. Czyżewska z ZS w Jabłonowie. – Najatrakcyjniejszym punktem wycieczki była wizyta w Centrum Nauki Kopernik. Uczniowie obejrzeli ciekawe wystawy oraz pod okiem specjalistów samodzielnie wykonali interesujące doświadczenia.
różnych zajęć w Zespole Szkół Rolniczych w Brodnicy są dla uczniów m.in. kursy do zawodu baristy, carving, czy florystyka, bukieciarstwo i dodatkowa nauka języka niemieckiego.
We wrześniu uczniowie z klas II T i IV T z Zespołu Szkół w Jabłonowie Pomorskim wraz opiekunami przebywali w Warszawie, z wizytą na Giełdzie Papierów Wartościowych.
W ie s Ła Wa K usz Tal F OT. ( na D e s Ła n e )
Górzno – 16 października przy Szkole Zbiczno – 17 października przy Gminnym Domu Kultury, Zbiczno 169 Jabłonowo Pomorskie – 17 października przy Domu Kultury, ul. Rynek 9 Osiek – 17 października przy Urzędzie Gminy, Osiek 85 Bobrowo – 18 października przy Gminnym Ośrodku Kultury, Bobrowo 52 Organizatorzy akcji proszą o wcześniejszą rejestrację telefoniczną lub poprzez stronę internetową. Call Center czynne jest 7 dni w tygodniu: 58 666 2 444, 801 080 007, www.fado.pl. Badania mammograficzne wykonuje się także w brodnickim szpitalu. Jeśli tylko panie zauważą u siebie niepojące zmiany (np. guzki), mogą zgłaszać się do Poradni Chorób Piersi (tel. 05666-89-223). Lekarz, w razie potrzeby kieruje na badanie mammograficzne albo USG. Nie ma długiej kolejki w wykonywaniu zleconych badań mammograficznych. (BD)
alizowanych w naszym regionie ze środków z Unii Europejskiej i budżetu państwa w nowej perspektywie 2014-2020, który podpiszemy z rządem w pierwszym kwartale przyszłego roku – mówi marszałek Piotr Całbecki. Koszt budowy 17,6-kilometrowej obwodnicy Inowrocławia na drodze krajowej nr 15 wyniesie prawie pół miliarda złotych. To jedna z najdroższych tego typu inwestycji planowanych przez rząd (więcej ma kosztować tylko obwodnica Olsztyna). Budowa obwodnicy Brodnicy o długości 1,4 kilometra na drodze krajowej nr 15 będzie kosztować prawie 70 milionów złotych. Środki na realizację inwestycji będą pochodzić z Krajowego Funduszu Drogowego oraz refundacji z budżetu Unii Europejskiej.
Oddział Okręgowy Polskiego Czerwonego Krzyża w Bydgoszczy podsumował wyniki uzyskane w roku szkolnym 2012/2013 w X turnieju w honorowym krwiodawstwie. W pierwszym wskaźniku – ilość krwi w przeliczeniu na jednego ucznia bezapelacyjnie pierwsze miejsce zajęli uczniowie krwiodawcy z Zespołu Szkół Zawodowych w Brodnicy. Czwartą lokatę w tej kategorii zajęli dawcy krwi z I Liceum Ogólnokształcącego w Brodnicy. W drugim wskaźniku – szkoła, której uczniowie oddali najwięcej krwi w czasie trwania turnieju – ponownie najlepiej spisali się honorowi dawcy krwi z Zespołu Szkół Zawodowych w Brodnicy. – Składamy młodym krwiodawcom, dyrekcjom szkół oraz ich opiekunom, Andrzejowi Wiśniewskiemu i Wojciechowi Sobieszczykowi serdeczne podziękowania i gratulacje – mówi Helena Kaniecka, kierownik biura Oddziału Rejonowego PCK w Brodnicy. – Z niecierpliwością czekamy na wyniki krajowe turnieju.
(BD)
( ever )
Brodniccy krwiodawcy w czołówce województwa Pod su mo wa no dzie sią tą już edy cje tur nie ju w ho no ro wym krwio daw stwie pn. „Mło da krew ra tu je ży cie” za mi nio ny rok szkol ny. Jak wy pa dły brod nic kie szko ły śred nie? Pierw sze miej sce za jął ze spół szkół za wo do wych.
www.extrapolska.pl
na tapecie 3
Ko lej ny od ci nek al ko ho lo we go ma ra to nu
Uważaj! Alkohol na drodze! Ka Sa fI SKal na znIK nę ła Przy ulicy 18 Stycznia w Brodnicy właściciel forda mondeo pozostawił swoje auto otwarte. W samochodzie widoczna kasa fiskalna skusiła złodzieja, który przez nikogo nie zauważony zabrał kasę. Pokrzywdzony wycenił straty na 150 złotych.
wan dal znISz czył la KIer Przy ul. Gen. Sikorskiego w Brodnicy pod osłoną ciemności nocnych wandal uszkodził lakier drzwi przednich i tylnych prawej strony zaparkowanego seata leona. Pokrzywdzona wyceniła straty na 400 złotych.
Uwa żaj Przy co fa nIU Przy ulicy Głównej w Jabłonowie Pomorskim 19-letni kierowca chevroleta nie zachował należytej ostrożności i potrącił idącego chodnikiem 75-letniego mężczyznę. Poszkodowany został odwieziony do szpitala ze złamaną nogą.
USzKo dzo ne aU to Przy ulicy Przykop w Brodnicy właściciel volkswagena tiguana zaparkował swoje auto. W czasie jego nieobecności jakiś wandal uszkodził lakier samochodu. Pokrzywdzony właściciel wycenił straty na 1200 złotych. Wandala szuka teraz policja.
Kar ma dla go łę BI W Cielętach w gminnie Brodnica złodziej włamał się do sklepu z akcesoriami i karmą dla gołębi. Nocą zerwał kłódki na kracie zabezpieczającej i wyłamaniu drzwi wejściowych włamywacz ukradł 20 worków paszy, odzywki i inne akcesoria. Pokrzywdzony właściciel sklepu wycenił straty na 21 tysięcy złotych.
Bezpłatny tygodnik
WyDaWCa: Globetrotter, Tomasz Pielecki na podstawie umowy franchisowej z Pro Media sp. z o.o.
aDres reDaKCJi: ul. Przykop 55 (wejście od ul. Ogrodowej), 87-300 Brodnica, tel. 56 649 84 73, e-mail: brodnica@extra-media.pl reDaKTOr naCzelny: Marek Ewertowski z-Ca reDaKTOra naCzelneGO: Bogumił Drogorób zesPóŁ reDaKCyJny: Wiesława Kusztal, Małgorzata Wiśniewska, współpraca: Wojciech Płotka, Karina Knorps DziaŁ reKlaMy: Estera Kurzętkowska (tel. 600 770 402) Mirosław Karasiewicz (tel. 504 042 280) Anna Malicka (tel. 884 112 129) Redakcja nie ponosi odpowiedzialności za treść zamieszczonych ogłoszeń i zastrzega sobie prawo do skracania nadesłanych tekstów. DruK: Drukarnia Express Media Sp. z o.o. ul. Grunwaldzka 229, 85-438 Bydgoszcz
sro gie ka ry za jaz dę w sta nie nie trzeź wo ści nie spe cjal nie skut ku ją. Mi mo groź by na wet ro ku wię zie nia na dro gach po li cjan ci spo ty ka ją kom plet nie za la nych ro we rzy stów, na do da tek ja dą cych bez oświe tle nia. Kie row cy tak że lu bią za glą dać do kie lisz ka.
Późnym popołudniem policjanci zatrzymali do kontroli drogowej motorowerzystę na Alei Leśnej w Brodnicy. Już z daleka było widać, że jadący ma kłopoty z utrzymaniem równowagi na jednośladzie. 42-letni Marian R. wydmuchał w policyjny alkomat 1,93 promile. Tego samego dnia w Suminie wpadł 58-letni Józef G., który podróżował rowerem mając w organizmie 1,78 promila alkoholu. Rankiem policjanci z Górzna, zatrzymali do kontroli drogowej w Miesiączkowie rowerzystę, który chwiał się na jednośladzie. Badanie alkotestem wykazało, że 40-letni Tomasz S. wsiadł na rower mając 3,25 promila alkoholu w organizmie. To rekordzista tego tygodnia. Po sprawdzenie w policyjnym systemie okazało się, że nie tylko promile ma na sumieniu. Mężczyzna miał już wcześniej orzeczony sądowy zakaz prowadzenia pojazdów. Do 2 lat pozbawienia wolności grozi 30-letniemu Piotrowi D. który jechał wykonać prace polowe w Janowie w gmi-
nie Świedziebnia, mając 1,8 promila alkoholu w organizmie. Traktorzysta trafił do policyjnego aresztu. W Łaszewie w gminie Bartniczka policja zatrzymała 35-letniego Sławomira B. jadącego oplem vectrą. W trakcie kontroli okazało się, że kierowca jest pijany. Wynik badania – 0,67 promila. Policjanci dzięki czujności jednego z kierujących przy ulicy Ustronie w Brodnicy zatrzymali pijanego kierowcę opla astry. Anonimowy rozmówca poinformował, że ulicą Ustronie jedzie pijany kierowca oplem z przyczepką. 44-letni
nar ko ty ki są wśród nas
Mieli coś, czego mieć nie powinni W mi nio nym ty go dniu po li cjan ci za trzy ma li czte rech mi ło śni ków środ ków odu rza ją cych. W dwóch przy pad kach cho dzi ło o ma ri hu anę, a w jed nym o am fe ta mi nę. Je den z za trzy ma nych do star czał am fę ko le gom.
Na ulicy 3 Maja w Brodnicy policjanci zatrzymali do kontroli drogowej kierowcę seata ibizy. W trakcie kontroli funkcjonariusze ze zdziwieniem zauważyli wielka nerwowość legitymowanego 25-letniego Pawła B. Nie potrafił wyjaśnić racjonalnie swojego zachowania.
Piotr T. jechał autem mając 2,47 promila alkoholu w organizmie. Przy ulicy Świerkowej w Brodnicy 47-letni Leszek R. jechał rowerem mając w organizmie 0,54 promile. Policjanci ruchu drogowego pełniący służbę na drogach gminy Świedziebnia, zauważyli dwóch chłopców, którzy jechali rowerami bez oświetlenia. W trakcie kontroli czuć było od nastolatków alkohol. Po sprawdzeniu alkotestem, okazało się, że chłopcy są pijani. 15-letni Łukasz miał 1,32 promile alkoholu w organizmie a jego kolega Kamil ponad 0,5
przy sobie coś, czego mieć nie powinien – mówi Agnieszka Łukaszewska z brodnickiej policji. – Po czym mężczyzna wydał dobrowolnie biały proszek, zawinięty w folię. W związku z podejrzeniem, że mogą być to narkotyki, został zatrzymany i przewieziony do brodnickiej komendy. Po wstępnych badaniach narkotesterem, okazało się że jest to amfetamina o łącznej wadze 0,62 grama. Kolejnego dnia wieczorem w Zbicznie pełniący służbę dzielnicowi zatrzymali do kontroli kierowcę i pasażerów volkswagena golfa. Autem podróżował 20-letni Michał K., 25-letni Piotr K. oraz 19-letni Przemysław M. Stróże prawa okazali się bardzo dociekliwi i znaleźli przy mężczyznach woreczki strunowe z zawartością środka odurzającego w postaci marihuany o łącznej masie 0,94 grama.
W Konojadach w gminie Jabłonowo Pomorskie trzej koledzy – 18-letni Samuel Cz., 17-letni Adrian G. oraz 20-letni Milosz M. postanowili popalić sobie trawkę. Marihuanę zorganizował 18-latek i cała trójka poszła na strych popalić marychę. Zbyt szybko jednak zabrali się za palenie, bo dwóch z nich w konsekwencji wyładowało w szpitalu, a trzeci przestraszony uciekł. Policjanci szybko jednak odnaleźli zbiega i okazało się, że 18-letni Samuel podał kolegom w szklanej cygarniczce marihuanę do palenia.
scu, nie w odległej centrali, co sprzyja bliskim, indywidualnym relacjom z klientami. Pracownicy Banków Spółdzielczych znają swoich klientów, pamiętają ich imię i nazwisko oraz znają i potrafią uwzględnić ich konkretną sytuację. W wielu przypadkach są po prostu sąsiadami. Krótko mówiąc w Banku Spółdzielczym decyzję podejmuje człowiek, a nie system.
Celem uruchomienia programu przez Narodowy Fundusz Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej jest zachęcenie Polaków do energooszczędnych inwestycji, korzystnych dla mieszkańców takich domów i mieszkań, a także dla środowiska naturalnego. Dom energooszczędny pozwala oszczędzać znaczne kwoty w trakcie jego eksploatacji – od 1 800 do nawet 6 000 złotych w zależności od rodzaju paliwa, którym ogrze wany jest budynek. Ponadto zdaniem eksper tów komfort mieszkania w domu pasywnym jest nieporównywalnie wyższy od mieszkania w zwykłym domu.
– Funkcjonariusz zapytał czy mężczyzna ma
Kre dyt na ener go osz częd ny dom lub miesz ka nie?
Najlepiej w Bankach Spółdzielczych z Grupy BPS Ban ki spół dziel cze z Gru py BPs, naj więk sze go zrze sze nia Ban ków spół dziel czych w Pol sce, ja ko jed ne z pierw szych ofe ru ją klien tom kre dy ty hi po tecz ne na bu do wę do mów lub za kup miesz kań ener go osz częd nych.
Domy energooszczędne zazwyczaj budowane są poza aglomeracjami miejskimi, dlatego szczególną rolę w ich finansowaniu odgrywają właśnie Banki Spółdzielcze, tradycyjnie obecne w mniejszych miejscowościach i na terenach wiejskich. Kredyty energooszczędne w Bankach Spółdzielczych udzielane są w szybkim tempie – czas od złożenia wniosku i niezbędnych dokumentów do wydania decyzji to maksymalnie 10 dni. Banki Spółdzielcze działają lokalnie, prezes i inne osoby podejmujące decyzje pracują na miej-
promila. Z brodnickiej komendy musieli odbierać pijanych chłopców rodzice. Nietrzeźwymi nastolatkami zajmie się teraz sąd rodzinny. Policjanci próbują także dowiedzieć się, w jaki sposób chłopcy zdobyli alkohol. Kolejny pijany rowerzysta został zatrzymany na ulicy Dworcowej w Brodnicy. 30-letni Arkadiusz A. wydmuchał 0,62 promila. Okazuje się, że coraz częściej zwracamy uwagę na nietrzeźwych kierowców i rowerzystów na drogach. Jeden z kierowców jadących ze Zbiczna do Brodnicy poinformował policję, że jedzie prawdopodobnie za pijanym kierowcą mercedesa, bo auto jedzie całą szerokością drogi. Skierowany na miejsce patrol zastał zgłaszającego i kierowcę mercedesa na jednym z parkingów w Żmijewku. Badanie alkotestem wykazało, że 64-letni Jerzy P. wsiadł za kierownicę mając 2,2, promile alkoholu w organizmie. Pijany kierowca trafił do policyjnej celi. Jego los podzielił również pasażer auta, który był tak pijany, że nie miał siły dotrzeć o własnych siłach do domu. Przypominamy, że za jazdę w stanie nietrzeźwości rowerem grozi kara do roku pozbawienia wolności, a samochodem do dwóch lat. Sąd może także orzec zakaz prowadzenia pojazdów nawet ( ever ) przez dziesięć lat.
W ramach umowy Banku BPS z Narodowym Funduszem Ochrony Środowiska i Gospodarki Wodnej Banki Spółdzielcze z Grupy BPS udzielają kredytów do 100 proc. wartości nieruchomości, na okres do 30 lat i z możliwością łączenia dochodów nawet czterech kredytobiorców. Oferują także do 24 miesięcy karencji w spłacie. Realizują dopłaty do budowy domów w wysokości nawet 50 tysięcy złotych, a do zakupu mieszkań w wysokości 16 tysięcy złotych. W Bankach Spółdzielczych można też uzyskać refinansowanie kosztów m.in. projektu budowlanego, potwierdzenia osiągnięcia standardu energooszczędnego, aktów notarialnych czy zadatków oraz zaliczek związanych z budową i zakupem nieruchomości.
– Za posiadanie środków odurzających grozi kara do trzech lat więzienia – dodaje policjantka. – Natomiast w przypadku udzielania nieletniemu, do 8 lat. ( ever ) F OT. ( ar C hi W uM )
Dodatkowym bodźcem do budowy domu energooszczędnego jest dyrektywa 2013/31/WE Unii Europejskiej, na mocy której do 2020 roku wszystkie nowo budowane w Polsce domy będą musiały charakteryzować się blisko zerowym zużyciem energii. Oznacza to, że w przyszłości może być trudniej sprzedać dom nie spełniający nowych standardów. ( reK )
4 kultura
czwartek, 10 października 2013
noc ny Ma ra ton Fil mo w y
Brod ni cza nin w Must Be The Mu sic
Kariera zaczyna się od komórki Głosujemy na Maćka! ją realizować – wystarczy choćby komórka. Ten przegląd pokazał, że amatorzy kina są wszędzie – zarówno wśród studentów, jak i urzędników. W tej samej mierze wśród publiczności, jak i autorów filmów. Każdy może chwycić kamerę i coś na niej uwiecznić – wystarczy pomysł, odwaga w jego realizacji oraz wytrwałość w dążeniu do celu. Potem potrzebna jest publiczność, bo przecież film, bez widza nie istnieje.
W ubie gły week end w Brod nic kim Do mu Kul tu ry moż na by ło zo ba czyć naj lep sze fil my pol skie go ki na nie za leż ne go.
Brodniczanie nie zawiedli – było ponad 50 osób. Atmosfera na sali była niemalże rodzinna. Dla wszystkich przygotowano gorącą herbatę z malinami i ka-
Awanse dla nauczycieli Już ju tro w brod nic kim ma gi stra cie spe cjal na uro czy stość. 18 na uczy cie li kon trak to wych szkół pro wa dzo nych przez mia sto, awan su je na sto pień na uczy cie la mia no wa ne go. Przy bę dzie rów nież 8 na uczy cie li dy plo mo wa nych.
Uroczyste wręczenie aktów mianowania nastąpi podczas uroczystości z okazji Dnia Komisji Edukacji Narodowej, na którą wyróżnionych nauczycieli 11 października do magistratu zaprosił burmistrz. Ścieżka rozwoju zawodowego na-
stro fy po etyc kie ani la Marsz na UrodzIny Ja Ci nie życzę gwiazdki z nieba Beztroskich dni, cudownych mocy Ale byś zawsze pamiętała, by tak zwyczajnie podziękować Za to że wstałaś w każdej nocy. Że dzięki Niemu wstajesz rano i dzień zaczynasz z Jego siłą Bo bardzo łatwo to zapomnieć, zwieść się, zatracić Gdy jest miło... Życzę Ci także byś na zawsze zapamiętała to przesłanie Że czekam, tutaj w naszym domu na Ciebie... Zawsze, me kochanie Mama
wę, która bardzo się przydała, zważywszy na to, że seanse trwały aż do 2 w nocy. – W Brodnicy jest sporo osób, które zajmują się amatorsko filmem i wcale nie mam na myśli tylko tych, którzy filmują wesela – mówi Katarzyna Watkowska z Brodnickiego Domu Kultury. – Kino jest pasją, którą łatwo się zarazić i łatwo
W naszym rodzinnym mieście wciąż brakuje reżyserów, choć sporo osób próbuje swoich sił. Na początku szlifowania swojego warsztatu reżyserskiego warto zwrócić się o pomoc i wskazówki do Brodnickiego Domu Kultury. W tym miejscu można poznać znawców, ale też innych amatorów i podzielić się wspólnie wiedzą, doświadczeniem. – Mamy nadzieję, że zarówno publiczność, jak i autorzy znajdą dla siebie miejsce w BDK, którego przecież jednym z zadań jest stworzenie przyjaznego środowiska dla różnej maści twórców – dodaje Katarzyna Watkowska. – Myślę, że nam się to udaje. T eKsT i FOT. KK
Jesz cze dziś, do go dzi ny 12. 00, mo że my po móc mu w do sta niu się do pół fi na łu pro gra mu.
Od tego momentu wiele razy mogliśmy podziwiać jego występy na deskach I Liceum Ogólnokształcącego (którego jest absolwentem, ale nieustannie angażuje się w projekty artystyczne liceum) czy też Brodnickiego Domu Kultury, w którym również włącza się do pracy nad wieloma wydarzeniami. To właśnie w sekcji „ Studio Piosenki” w BDK wciąż rozwija swoje umiejętności wokalne pod bacznym okiem instruktor – Joanny Nehring – Roszkowskiej. Maciek jest studentem inżynierii środowiska na Politechnice Gdańskiej. Choć tam przebywa najwięcej czasu, to do Brodnicy wraca niemal każdego weekendu i nigdy nie ukrywa swojego lokalnego patriotyzmu. Znajomi mówią o nim, że jest bardzo krytyczny, ale niezwykle dokładny i rzetelny. - Dla cze go zde cy do wa łeś się na udział w pro gra mie? Jak wy glą da ją je go ku li sy? Od ra zu tra fi łeś przed głów ne ju ry kon kur su?
- Wziąłem udział w programie, aby stworzyć sobie nowe szanse rozwoju oraz po to aby wysłuchać ocen Adama Sztaby i Elżbiety Zapendowskiej. W tym przedsięwzięciu wspierali mnie najbliżsi znajomi. Jeżeli chodzi o kulisy programu, to oczywiście, pierwszym etapem są pre-castingi, które odbywały się w różnych miastach Polski. - Opi nia tych człon ków by ła dla cie bie naj waż niej sza? roz ma wia łeś ze ju ry po wy stę pie?
- Jak już wcześniej wspomniałem, najbardziej czekałem na opinie Adama Sztaby i Elżbiety Zapendowskiej. Jednak opinie „Kory” i „Łoza” także były dla mnie ważne. Stąd między innymi ten, a nie inny program – uważam to jury za kompetentne. W kulisach miałem okazję przez chwilę porozmawiać z Korą. To bardzo miła osoba, jednak bardzo ekscentryczna, dlatego bywa tak różnie odbierana. - a jak czu łeś się tuż przed wy stę pem i bę dąc już na sce nie?
uczycieli została określona według czterostopniowej skali. Pozycją wyjściową jest stopień stażysty. Po przepracowanym roku i zdaniu stosownego egzaminu, uzyskuje się stopień nauczyciela kontraktowego. Następne trzy lata pracy w zawodzie i zaliczenie kolejnego egzaminu są przepustką do uzyskania mianowania. Najwyższy stopień zawodowy to nauczyciel dyplomowany. Z uzyskaniem stopnia nauczyciela mianowanego i dyplomowanego związany jest wzrost płacy zasadniczej oraz szereg dodatkowych uprawnień. Między innymi w sytuacji nauczyciela mianowanego zmienia się forma zatrudnienia z umowy o pracę na mianowanie. Po roku pracy na stanowisku nauczyciela mianowanego można rozpocząć procedurę awansu na kolejny stopień – nauczyciela dyplomowanego.
Awans zawodowy na stopień nauczyciela mianowanego uzyskali: Beata Perkowska, Marek Tułodziecki, Sławomir Zakrzewski, Nikodem Beksa, ks. Michał Marony, Magdalena Gaszak, Krystyna Cieszyńska, Katarzyna Tatkowska, Magdalena Gabryszewska, Rafał Gabryszewski, Jowita Cybulska, Mariola Czarnecka, Małgorzata Kubacka, Anna Kubacka, Magdalena Czarnecka, Edyta Derlicka, Anita Szwedo i Justyna Kalisz. Stopień nauczyciela dyplomowanego uzyskali: Ewa Kruszczyńska, Jolanta Kalk, Wioleta Sokołowska, Jacek Sokołowski, Wiesława Lewandowska, Aneta Maciejko, Dorota Michalska, Ewa Szuca. Awansowanym nauczycielom gratulujemy.
Szkolenia i swojski chleb
mogli pojechać z rodzinami. Wszyscy poznawali tajniki wypieku swojskiego chleba, a potem wspólnie, pod okiem instruktorów, przygotowywano wykwintny obiad. Dla dzieci frajdą było wspólne gotowanie, ale także przejażdżka na kucykach i zabawa w poszukiwanie z pomocą GPS skarbów ukrytych w lesie. Integracyjny wyjazd zakończył się ogniskiem z kiełbaskami i świeżo upieczonym wiejskim chlebem. Do domu uczestnicy projektu wywieźli nowe doświadczenia i przepisy kulinarne. Projekt współfinansowany był ze (BD) środków Unii Europejskiej.
„Jesteśmy aktywni” to program unijny, realizowany przez Regionalne Centrum Kształcenia Praktycznego i Ustawicznego w Brodnicy. Dla uczestników projektu był cykl szkoleń, a na zakończenie rodzinny wyjazd z wypiekaniem swojskiego chleba. Regionalne Centrum Kształcenia Praktycznego i Ustawicznego w Brodnicy zorganizowało cykl szkoleń dla podopiecznych Gminnego Ośrodka Pomocy Społecznej w Świedziebni. Po zakończeniu zorganizowano wyjazdowe warsztaty kulinarne, na które uczestnicy szkoleń
( ever )
- W czasie występu czułem się dosyć swobodnie, jednak po odsłuchaniu nagrania wiem już, że byłem zdenerwowany. Adrenalina jednak przytłumiła stres.
- W pro gra mie po ja wił się też ma te riał na krę co ny w Brod ni cy, stu diu jesz jed nak w Gdań sku, czy to nie cie kaw sze miej sce dla mło de go czło wie ka?
- Dobrze się tu czuję, dlatego kiedy pojawiła się propozycja kręcenia materiału, padło na Brodnicę. - stu diu jesz kie ru nek in ży nie ryj ny. Co z two ją przy szło ścią? za mie rzasz po łą czyć obie dzie dzi ny?
- Chciałbym związać swoje życie z muzyką, ale zdaję sobie sprawę, jak ciężki jest rynek muzyczny i jak wiele trzeba umieć, żeby się przebić. Zakładam więc, że skończę jako inżynier. Jak na razie, chcę się po prostu rozwijać - W imie niu swo im i Czy tel ni ków extra Brod ni cy, wła śnie te go Ci więc ży czę. Trzy mam kciu ki.
Jeszcze dziś do godziny 12:00 każdy czytelnik posiadający konto na portalu społecznościowym „Facebook”, może wesprzeć w spełnieniu marzeń Macieja Zielińskiego. Choć jury konkursu było zadowolone z jego występu, nie oznacza to, że przejdzie kolejną selekcję. Głosując na jego występ możemy wywalczyć dziką kartę, która zapewni mu miejsce w półfinale konkursu. Bliższych informacja szukaj w wydarzeniu „Maciej Zieliński – Must Be The Music”. TO M asz P iO T rOW s Ki F OT. ( na D e s Ła n e )
iV praca
czwartek, 10 października 2013
Pol ska rze czy wi stość
Kobiet nie zatrudniam ter wyłącznie techniczny, ponieważ pracodawcy wypłacają zasiłki nie ze swoich środków, ale ze środków funduszu chorobowego. Aby otrzymać zasiłek macierzyński pracownica powinna przedstawić zaświadczenie o przewidywanej dacie porodu (przed rozwiązaniem) lub skrócony odpis aktu urodzenia – za okres po narodzinach dziecka.
– nie za trud nię pa ni, bo jest pa ni ko bie tą – usły sza łam na roz mo wie kwa li fi ka cyj nej. – Mam kil ka ko biet na urlo pach wy cho waw czych i nie chcę ko lej nej.
Rząd podjął w obecnym roku pozytywne działania w ramach polityki rodzinnej. Od 17 czerwca ustawodawca przedłużył do 6 tygodni dopuszczalną część urlopu macierzyńskiego, która może być wykorzystana przed przewidywaną datą porodu. Podstawowy urlop macierzyński w całości wynosi nadal 20 tygodni. Może być on jednak przedłużony. Jeszcze do niedawna urlop dodatkowy w przypadku urodzenia jednego dziecka wynosił 4 tygodnie (6 tygodni przy urodzeniu więcej niż jednego dziecka). Obecnie urlop dodatkowy został wydłużony i wynosi 6 tygodni przy jednym dziecku i 8 tygodni w przypadku urodzenia dwojga i więcej dzieci. Dodatkowy urlop macierzyński może być także wykorzystany przez pracownika – ojca dziecka bez konieczności spełnienia dodatkowych warunków. Z takich urlopów mogą skorzystać również osoby, które przyjęły pod opiekę dziecko do 7. lub do 10. roku życia, gdy odroczono mu obowiązek szkolny. Rodzice dzieci urodzonych po 31 grudnia 2012 roku otrzymali też nowe uprawnienie, tzw. urlop rodzicielski w wymiarze 26 tygodni. Liczba tygodni jest niezmienna i nie zależy od liczby urodzonych dzieci. Urlop rodzicielski przysługuje bezpośrednio po wykorzystaniu dodatkowego urlopu macierzyńskiego w pełnym wymiarze. Można go wykorzystać od razu w całości lub maksymalnie w 3 częściach, jednak żadna z nich nie może być krótsza niż 8 tygodni. Z urlopu rodzicielskiego mogą skorzystać oboje rodzice dziecka. Nowe przepisy stwarzają możliwość skorzystania z różnych wariantów tego urlopu: całą pulę urlopu wykorzystuje jeden rodzic, rodzice dzielą się urlopem lub oboje rodzice przebywają jednocześnie na urlopie rodzicielskich (każde z nich będzie miało wówczas prawo do 13 tygodni nominalnego wymiaru urlopu rodzicielskiego). Od 17 czerwca zaszły też zmiany w urlopie wychowawczym. Obecnie można korzystać z niego do ukończenia przez dziecko 5. roku życia. Nadal urlop ten może trwać maksymalnie 3 lata.
– Jest pani jedyną kobietą, którą zaprosiłem na rozmowę spośród 9 osób. Z reguły nie zatrudniam już kobiet – usłyszałam w dalszej części pamiętnej rozmowy kwalifikacyjnej u jednego z brodnickich przedsiębiorców.
Jest jeszcze nowelizacja, która weszła w życie z dniem 1 września bieżącego roku. Za osoby samozatrudnione i wykonujące pracę na podstawie umów cywilnoprawnych, ale także za studentki i kobiety bezrobotne, przebywające na urlopie wychowawczym, państwo odprowadza składki do ZUS-u. Dzięki tej zmianie szerszej grupie osób rezygnujących z pracy w związku z opieką nad dzieckiem z budżetu państwa opłacane są składki emerytalne i rentowe. Są to zatrudnieni na umowę-zlecenie, prowadzący firmy, a także osoby dotąd nieubezpieczone lub dotąd ubezpieczone wyłącznie w KRUS-ie. Dla osób mających co najmniej sześciomiesięczny staż ubezpieczeniowy bezpośrednio przed okresem opieki nad dzieckiem podstawą ustalenia świadczeń jest 60 proc. prognozowanego przeciętnego miesięcznego wynagrodzenia. Dla osób bez stażu ubezpieczeniowego, bezrobotnych oraz ze stażem krótszym niż półroczny jest to 75 proc. minimalnego wynagrodzenia za pracę. W przypadku osób, które mają co najmniej półroczny staż ubezpieczeniowy, budżet finansuje składki na ubezpieczenia emerytalne, rentowe i zdrowotne. Natomiast w przypadku osób dotychczas nieubezpieczonych bądź tych, których staż ubezpieczeniowy jest krótszy niż sześć miesięcy, budżet finansuje tylko składki na ubezpieczenia emerytalne. Miesięczny zasiłek macierzyński za okres urlopu macierzyńskiego i dodatkowego urlopu macierzyńskiego wynosi 100 proc. wymiaru zasiłku. Z kolei
nowe przedszkole dla niepełnosprawnych
wa nia pro jek tu „Przed szko le dla wszyst kich w Brod ni cy”. za pi sy roz pocz ną się już 15 paź dzier ni ka.
Przedszkole dla każdego
W Przedszkolu im. Marii Konopnickiej przy ul. Wyspiańskiego powstanie oddział, do którego zostanie przyjętych 10 dzieci. Będą mogły one uczestniczyć w zajęciach wychowawczych oraz indywidualnych m.in. logopedycznych, terapeutycznych, rehabilitacyjnych, choreoterapii oraz zajęciach korekcyjno-kompensacyjnych. Oddział funkcjonować będzie 10 godzin dziennie. Po-
Już nie ba wem po wsta nie dzie się cio oso bo w y od dział przed szkol ny dla dzie ci, któ re wy ma ga ją spe cjal nej opie ki. To efekt otrzy ma nia do fi nan so -
w urzędach pracy oczekiwanie – to nasza polska codzienność, niestety.
miesięczny zasiłek macierzyński za okres urlopu rodzicielskiego co do zasady wynosi 60 proc. podstawy wymiaru zasiłku. Miesięczny zasiłek macierzyński za urlop macierzyński, dodatkowy urlop macierzyński i urlop rodzicielski wynosi natomiast 80 proc. podstawy wymiaru w sytuacji, gdy pracownica nie później niż 14 dni po porodzie zadeklarowała, że chce skorzystać po urlopie macierzyńskim z pełnego urlopu uzupełniającego oraz z urlopu rodzicielskiego w pełnym wymiarze. Nowe przepisy mają zastosowanie do osób, których dzieci urodziły się po 31 grudnia 2012 r., a także dla osób, które przyjęły po 31 grudnia 2012 r. na wychowanie dziecko w wieku do 7. roku życia, a w przypadku, gdy wobec dziecka odroczono obowiązek szkolny – dziecka w wieku do 10. roku życia, i wystąpiły do sądu opiekuńczego z wnioskiem o wszczęcie postępowania w sprawie jego przysposobienia lub przyjęły na wychowanie dziecko jako rodzina zastępcza (z wyjątkiem rodziny zastępczej zawodowej). I pewnie wszystko byłoby w porządku, gdyby nie fakt, że coraz mniej kobiet będzie mogło skorzystać z tych urlopów. W Polsce kobiety nie chcą rodzić dzieci, bo się boją, że stracą pracę. Kobiety po urodzeniu dziecka często nie mają po co wracać do firmy, bo pracodawca informuje je, że nie ma już dla nich miejsca. Trudną sytuację mają zarówno młode kobiety, jak i kobiety, które są już za tym zajęciami dodatkowym objęte zostaną dzieci z istniejącego już w tym przedszkolu oddziału specjalnego wychowania przedszkolnego. Brodnica otrzymała ze środków Europejskiego Funduszu Społecznego dofinansowanie do projektu „Przedszkole dla wszystkich w Brodnicy”. Projekt jest skierowany do dzieci niepełnosprawnych z orzeczeniem o niepełnosprawności lub z orzeczeniem o potrzebie kształcenia specjalnego, bądź opinią Poradni Psychologiczno -Pedagogicznej.
matkami. Pracodawcy boją się absencji w pracy, zwolnień, chorób dziecka lub niedokładnego zaangażowania kobiet. Głównym powodem, dla którego pracodawcy unikają zatrudniania na podstawie umowy o pracę, są koszty. Wraz z zawarciem umowy o pracę za każdego pracownika pracodawca ma obowiązek odprowadzić różne rodzaje składek ZUS, składać w terminie comiesięczne zeznania podatkowe i odprowadzać również w terminie do urzędu skarbowego podatek od wypłacanego pracownikowi wynagrodzenia. Zgodnie z art. 92 Kodeksu pracy, w razie choroby pracownika, mimo tego, że ten nie świadczy pracy, pracodawca ma obowiązek zapłacić pracownikowi wynagrodzenie za trwającą łącznie do 33 dni w ciągu roku kalendarzowego chorobę tego pracownika (80 proc. wynagrodzenia, chyba że obowiązujące u danego pracodawcy przepisy prawa pracy przewidują wyższe wynagrodzenie z tego tytułu). Obecnie prym wiodą w związku z tym tzw. „umowy śmieciowe”, dzięki którym pracodawcy zwolnieni są od odprowadzania składek za pracownika. Tym samym, pracującym nie należą się urlopy macierzyńskie i wychowawcze. Pewną dozę zrozumienia można byłoby wykazać pracodawcom, którzy za kobiety, które nie są wówczas w firmie muszą odprowadzać składki. Jednakże nie w każdym przypadku. Bowiem zasiłek macierzyński jest obliczany i wypłacany przez Zakład Ubezpieczeń Społecznych, a w przypadku zakładów pracy gdzie zatrudnionych jest więcej niż dwudziestu pracowników – przez płatników składek np. pracodawców. Wypłata zasiłków chorobowych przez pracodawcę ma charakZapisy do nowo powstającego oddziału rozpoczną się od 15 paździer nika 2013 r. War to dodać, że dzieci będą mogły korzy stać z edukacji przedszkolnej przez 20 miesięcy bezpłatnie. Zainteresowanych rodziców prosimy o kontakt z Urzędem Miejskim w Brodnicy. Szczegółowych informacji udzielają na temat projektu: pani Anna Kupczyk, tel. 56 49 30 608 lub pani Małgorzata Trędowska, tel. 56 49 30 318. ( ever )
Kobiety z dziećmi są jednak najczęściej świetnie zorganizowane, odpowiedzialne i bardzo zaangażowane w swoje obowiązki. Jednakże firmach, gdzie kobiety pracują na produkcji oczywiste jest, że w ciąży nie będą doprowadzać siebie do takiego wysiłku fizycznego. Co jednak z firmami, gdzie kobieta pracuje przy biurku i nie męczy się fizycznie? Czy naprawdę w takiej sytuacji musi iść na długie urlopy? Istnieją żłobki, można skorzystać z pomocy opiekunki. Oczywiste, że matka czuje potrzebę przebywania ze swoim dzieckiem i najchętniej wcale by się z nim nie rozstawała. Co zatem z lojalnością wobec pracodawcy? Wybór często nawet 4-letnich urlopów przez kobiety niszczą polski rynek pracy. Zachowanie kolejnych kobiet wybierających nierzetelną postawę w stosunku do swojego pracodawcy utrudnia zdobycie pracy osobom, które chcą solidnie pracować bez korzystania z urlopów. W następstwie kobiety albo nie są zatrudniane, albo są na śmieszne i nic nie warte umowy zlecenia czy umowy o dzieło. – Mam dziecko i planuję następne – powiedziałam. Na reakcję mojego potencjalnego pracodawcy nie musiałam długo czekać. – Dziękuję, do widzenia – z ostentacyjnym uściskiem dłoni otrzymałam na pożegnanie. Nasza współpraca zakończyła się w ekspresowym tempie jeszcze przed jej rozpoczęciem. K a r i n a K nOrPs F OT. a r C hi W uM
www.extrapolska.pl
zdrowie V ogłoszenia drobne
Bab cia sta sia ra dzi
Domowe sposoby na objawy przeziębienia zwy kłe prze zię bie nie, to nie po wód do umie ra nia, ale cał ko wi cie ba ga te li zo wać go nie moż na. nie mu si my od ra zu iść z nim do le ka rza. Pa mię taj my jed nak, że nie le czo ne ob ja w y prze zię bie nia mo gą być przy czy ną wie lu po waż nych cho rób. na po czą tek mo że my pró bo wać do mo wy mi spo so ba mi zwal czyć do le gli wo ści. Prze waż nie, zwłasz cza, gdy za cznie my wal kę z prze zię bie niem w po cząt ko wym sta dium, są one bar dzo sku tecz ne.
gdy do Padł naS Ka Szel Sprawdzoną przez nasze babcie i niezawodną miksturą domowej roboty
na kaszel jest syrop z cebuli. Jeśli zamiast cukru dodamy miód, to otrzymamy skuteczny lek na kaszel i na wzmocnienie organizmu. Również napary z kwiatów czarnego bzu, lub z lipy najczęściej łagodzą kaszel, ale stosowane łącznie z syropem cebulowo-miodowym. na Ból gar dła W miarę skutecznym sposobem na ból gardła jest regularne płukanie wywarami. Kilka razy dziennie naparem z szałwii, lub rumianku dokładnie płuczmy gardło. Dzięki łagodzącemu działaniu i właściwościom przeciwzapalnym ziół ulgę powinniśmy poczuć dość szybko.
Dziad ka le ona spo so by na je sien ne prze zię bie nia
Zamiast naparu z ziół możemy zastosować roztwór wodny z soli kuchennej. Jest trochę mniej skuteczny niż zioła i do tego niesmaczny. Aby całkowicie pozbyć się bólu gardła można stosować okłady z gorących liści kapusty, albo ziemniaków. Przygotowujemy okład. W gazę, lub chustkę, czy ściereczkę owijamy liście kapuściane, lub ziemniaki. Tym okładamy szyję i owijamy szalikiem. na Ka tar Domowych sposobów na pozbycie się kataru jest mnóstwo. Najpopularniejszy to regularne płukanie nosa roztworem wodno-solnym. Nie jest to może zbyt przyjemny zabieg, ale niezwykle
ogło Sze nIa droB ne w „extra Brod nI c a”
skutecznie oczyszcza zapchany nos. Niezłym sposobem na udrażnianie nosa jest również stosowanie inhalacji. Musimy przygotować miskę z gorącą wodą, spory ręcznik i olejek eukaliptusowy, który posiada właściwości bakteriobójcze oraz oczyszczające. Możemy zastosować amol o podobnym działaniu. Ręcznik nakładamy na głowę tak, aby przykrywał także miskę z gorącą wodą i olejkiem. Gorącą parę z olejkiem wciągamy przez nos. Już po pierwszej inhalacji poczujemy znaczną ulgę w oddychaniu. Po gorącej inhalacji nie wychodźmy na zimne powietrze.
Odpowiadając na życzenia naszych Czytelników uruchomiliśmy punkt przyjmowania ogłoszeń drobnych. zainteresowanych zapraszamy do naszego punktu przyjmowania ogłoszeń w Brodnicy przy ul. Wyspiańskiego 10 a (1 piętro) od godz. 10.00 do 17.00 od poniedziałku do piątku.
Kupię stare monety, widokówki, dokumenty, medale, odznaczenia, zegary i inne starocie. Tel. 516 077 854
T eKsT i FOT. W i K
SPrzedam
Herbatka z prądem
l Mieszkanie M4 Brodnica ul. Kazimierza Wielkiego tel.
nie tyl ko bab cie ma ją spo so by na prze zię bie nie. Dziad ko wie też ma ją swo je po dob no, nie za wod ne, me to dy zwal cza nia ob ja wów in fek cji.
l Wynajmę nowe mieszkanie w Brodnicy, 50m2, I piętro, na
605404310 l Działkę ogrodniczą z domkiem murowanym i oczkiem przy ulicy bocznej tel.727361195
Niekwestionowana królowa wśród dziadkowych propozycji, to „herbatka z prądem”. Rozgrzewająca zwykła herbata z dodatkiem nalewki pigwowej, malinowej, lub innego podobnego destylatu. Sposób wykonania tego napoju jest bardzo prosty. Do posłodzonej, może być miodem herbaty, słodzimy według własnego upodobania, należy dolać alkohol. Na 2/3 szklanki herbaty 1/3 alkoholu. Jak mówi dziadek Leon i starzy górale proporcje nie są najważniejsze, ale jest jedna ważna zasada, którą należy bezwzględnie przestrzegać. Ten najlepszy napój na wczesne stadium chorobowe, ze względu na różne formy oddziaływania na organizm, pije się wyłącznie przed snem. Drugi sposób zwalczania przeziębienia zalecany przez dziadka, to również rozgrzewająca her-
batka, tym razem z imbirem. Przygotowanie tego napoju także nie jest skomplikowane. Potrzebne będą: sok z połowy cytryny, kawałek ok. 1,5 cm świeżego korzenia imbiru, miód i przyprawy według uznania, kardamon, goździki, laska cynamonu i kieliszek czystej wódki. Obrany i pokrojony w plastry imbir zalać wrzątkiem, dodać przyprawy, goździki, cynamon lub kardamon i pozostawić pod przykryciem. Po lekkim przestudzeniu bazy dodajemy miód i cytrynę. Nie wkładamy do wrzątku, gdyż pozbawilibyśmy się wszystkich składników odżywczych w miodzie i cytrynie. Dodatki możemy zostawić, albo z obawy przed zbyt intensywnym smakiem i aromatem koniecznie je usuńmy, zwłaszcza imbir, który może spowodować goryczkę. Do lekko przestudzonego napoju dolewamy kieliszek czystej wódki. Po wypiciu tego lekarstwa najlepiej wejść pod ciepłą kołdrę.
ulicy Sobieskiego. tel. 510183490 l
Wózek spacerowy głęboki po jednym dziecku.
Wyposażony w regulowaną wysokość rączki, folię przeciw deszczową, moskitierę, duży kosz na zakupy, duże utwardzone nosidełko oraz torbę, a także pięciopunktowe pasy bezpieczeństwa oraz koła typu ALU z oponką piankową. Tel. 691 821 838 l Fiat Uno 1,0 benzyna. Rok prod.1993, srebrny, stan dobry. Dorzucam komplet kół zimowych. Tel.510 066 725. l Playstation 3 pełen zestaw dwa pady, dwa kontrolery move wraz z kamerą i 6 gier. Konsola w idealnym stanie, pół roku gwarancji. Cena 800 zł tel.691 201 674. l Peugota 406 1,9 TD el. szyby klimatyzacja hak ABS Radio CD AIRBAG Wspomaganie kierownicy. Tel. 607 898 502 l Wynajmę mieszkanie 60m2 w Brodnicy, przy ulicy Witosa tel. 505916911
P O r aD DziaD K a l e O na Wy s Łu C ha Ł a : W ie s Ła Wa K usz Tal dziad ko wy ze staw an ty prze zię bie nio wy
l 23-latka bez nałogów, z doświadczeniem, zaopiekuje się dzieckiem z Jabłonowa Pom. Tel: 609 283 598 Foto sprzedawanych przedmiotów można zobaczyć na portalu sprzedam-kupie.net
extra firma
tu może być
twoja extra firma
www.extrapolska.pl zo sta wia my przy ja zny i bar dzo kli ma tycz ny ho te lik pod ubut i go to wi na dal sze przy go dy je dzie my na lot ni sko do Den pa sar. Da lej sa mo lo tem re gio nal nych li nii lot ni czych prze mie ści my się na ko lej ną wy spę. Tym ra zem le ci my na lom bok. Bi le ty za re zer wo wa ne przez in ter net jesz cze w Pol sce, ich za kup na in do ne zyj skie lo kal ne po łą cze nia nie spra wiał więk szych kło po tów.
podróże 5
z tor by po dróż nej
Indonezja (4) kolejnymi punktami podróży. Niestety, niektóre muszą podporządkować się jakimś regułom np. rozkład lotów. Poza tym na dłużej zatrzymujemy się w miejscach, które nas zaciekawią, albo do których zmierzamy, bo takie było założenie, a nie dlatego, że prowadzi nas przewodnik z biura podróży. Mimo wszystko w dalszym ciągu, możemy pozwolić sobie na odwiedzanie takich zakątków świata, których jeszcze nie skaziła i nie zadeptała masowa turystyka. Korzystamy z tej szansy, bo coraz trudniej znajdować takie miejsca.
Głównie ze względu na odległości i mimo długiego urlopu, jednak ograniczony czas, postanowiliśmy gdzie się da korzystać z przelotów samolotem. ImIę z Przy dzIa łU Na lotnisko wiezie nas kierowca z hotelu, Gede. Szukaliśmy odpowiednika jego imienia w polskim, albo angielskim wydaniu, ale nie udało się nam znaleźć niczego sensownego. Na Bali ciekawostką jest tradycja nadawania imion nowo narodzonym dzieciom, pochodzącym z sudra – ludu. Imiona nadaje się im według bardzo prostego schematu. Pierwsze dziecko otrzymuje imię Wayan, Putu lub Gede; drugie – Made lub Kadek; trzecie – Nyoman lub Komang, czwarte – Ketut. Jeśli w jednej rodzinie rodzi się więcej niż czworo dzieci, to imiona nadawane są od początku tej listy. Tym co łączy wszystkich Balijczyków jest to, że nie używają nazwisk. Z podanego zestawu imion widać, że wielkiego wyboru nie ma. Jak w takim razie w tej samej wsi, czy mieście odróżnić tego Wayana od innego Wayana? Balijczykom nadaje się drugie i trzecie imiona po ojcu. Dzięki wielu kolejnym, nadawanym dziecku imionom, jest szansa na znalezienie tej właściwej osoby. „jedz, módl SIę, Ko chaj” Na szczęście jeszcze przed wyjazdem z miasta przypomniała mi się książka, którą kiedyś przeczytałam „Jedz, módl się, kochaj”. Jednym z bohaterów tej opowieści jest szaman, wywodzący się z okolic Ubut. Pytam naszego kierowcy, czy wie coś o tej książce i szamanie. Oczywiście, że wiedział. Od czasu kiedy szaman został bohaterem książki jego popularność znacznie wzrosła. Chcemy pojechać pod jego dom. Każdy z nas ma swoje wyobrażenie o szamanach, najczęściej oparte na obejrzanych filmach i przeczytanych książkach. je dzIe my Po drodze opowiadam o książce, przepełnionej niezwykłą aurą szczerości. Czytając ją odnosiłam wrażenie, tak ktoś to pięknie ujął, że narracja wypływa prosto z serca autorki Elizabeth Gilbert. Autorka, a zarazem bohaterka, po traumie osobistych przeżyć, właśnie na Bali postanowiła poszukać fizycznej i psychicznej równowagi w swoim życiu. To po pobycie w tym kraju i przy pomocy Ketuta, szamana, miała zwalczyć bezsenność i raz na zawsze odstawić zażywane w niezliczonych ilościach antydepresanty. Chciała odzyskać radość życia. Myślę, że dobre miejsce wybrała. Tu miała szansę na wyleczenie skołatanych nerwów i chorej duszy. Bo Indonezja, to jedno z takich miejsc na świecie, które potrafi leczyć i jedno, i drugie. Okaleczoną duszę i rozdarte traumatycznymi przeżyciami serce. Zgadzam się z autorką, że przy całej złożoności kulturowej i obyczajowej, przyprawionej pięknem i ubóstwem, magią i żywiołem, można tu mimo wszystko znaleźć ukojenie i harmonię. Zatrzymujemy się. Jesteśmy na miejscu? Wyrażam zdziwienie. Nie tak je so-
wal ka na śmierć i ży cie
bie wyobrażałam. Przed nami co prawda w balijskim stylu, ale eleganckie, zadbane i z tablicą informacyjną wejście. Gromada ludzi chętnych na wizytę u szamana. Trzeba uiścić stosowną opłatę, pobrać karteczkę z numerkiem, coś jak w naszych NZOZ-ach i cierpliwie czekać. Nie trudno policzyć jak długo, bo za ściśle określone pieniądze jest ściśle określony czas wizyty. Tak, czy inaczej nie skorzystamy ze spotkania z Ketutem szamanem, bo bez wdawania się w szczegóły, byłoby to kilka godzin czekania. Podobno teraz w sąsiedztwie jego domu stoi hotel Ketuta Liyer, sa. Jednym słowem do świata mistycyzmu, duchów i czarnej magii wkroczyła cywilizacja i komercja. Spodziewaliśmy się szamana w mrocznym pomieszczeniu, siedzącego w oparach gotowanych roślin, wprawiających w stan ekstazy, ziół halucynogennych, grzybków i suszonych pod sufitem rożnych części ciała zwierząt i ptaków, które służą do przepowiadania przyszłości. A tu Francja elegancja. Trochę zawiedzeni metamorfozą szamana i jego otoczenia ruszamy dalej. Bez dro ża I ty gry Sy Jedziemy spokojnie. W dalszym ciągu mamy spory zapas czasu. Tak na wszelki wypadek, gdyby było coś ciekawego do zobaczenia. Nie myliliśmy się, jak zwykle było wiele ciekawych miejsc i sytuacji… Tuż za rogatkami Ubud mijamy liczną grupę mężczyzn, którzy z bambusowych tyk budowali coś w rodzaju bardzo wysokiej wieży. Kierowca mówił, że w tym miejscu odbędzie się ceremonia kremacji jakiegoś zasłużonego zmarłego. Świadczy o tym wielkość tej bambusowej konstrukcji, która przeznaczona jest do spalenia razem z ustawioną na niej trumną. Nie zatrzymujemy się, bo właściwie nie ma po co. W zamian prosimy kierowcę, aby zboczył z głównej drogi. Chcemy w dalszym ciągu oglądać nie tylko folderową Bali. Zdziwił się trochę, ale z uśmiechem stwierdził, że mamy czas, więc dlaczego nie. Przy powstającej bambusowej konstrukcji Gede trochę zwolnił, a my patrzyliśmy z jaką starannością powstaje coś, co za chwilę i tak spłonie....
Tymczasem jedziemy dalej, zostawiając za sobą kurz dziurawej drogi, widok tarasowych pól ryżowych, na których wciąż pracują miejscowi rolnicy i przydrożne kapliczki, pięknie przystrojone. Pewnie z powodu jakiegoś święta jednego z tysięcy tutejszych bogów. Mniej więcej w połowie drogi między Ubud, a Denpasar mijamy mocno już wyblakłą tablicę z wizerunkiem tygrysa. Niedaleko jest balijskie zoo. Podobno w cenie biletów można robić zdjęcia z lwami, tygrysami i innymi kociakami oraz brać udział w ich karmieniu. Nie zjeżdżamy do zoo. Ostatecznie zwierzęta w klatkach też można zobaczyć i gdzie indziej. Ogarnęło mnie niezwykle przyjemne uczucie, kiedy pomyślałam, jak to fajnie, kiedy można z przyjaciółmi podróżować według własnego planu. Nade wszystko ceniąc swoją niezależność dowolnie dysponujemy czasem, jaki mamy między
wej ście do do mu sza ma na Ke tu ta
wal Ka na śmIerć I ży cIe Po drodze zatrzymujemy się przy placyku, na którym zgromadziły się tłumy ludzi. Po raz kolejny naszą ciekawość zaspokaja Gede. Objaśnił, że za chwilę w tym miejscu, przy samej ulicy, odbędzie się walka kogutów. Chcieliśmy to zobaczyć, ciekawi byliśmy co będzie się działo. Nigdy przedtem nie miałam okazji, aby na żywo zobaczyć taki pojedynek. Dwaj mężczyźni postawili naprzeciw siebie koguty. Oba ptaki miały przywiązane do nóg ostrogi i obcięte grzebienie. Widownia okrzykami podgrzewała atmosferę i zachęcała te biedne kuraki do walki. Jest sygnał. Koguty ruszyły na siebie. Po chwili zaczynają fruwać pióra i co kawałek tryska krew. Jeden kogut pada. Widok okropny, a ludzie, jak w amoku. Krzyczą, dopingując do dalszej walki. Osłabionego walką koguta, jego pan spryskuje jakąś mieszanką w aerozolu i ponownie stawia do walki. Zaczęły się prawdziwe jatki. Ten słabszy już jest bez oka. Usiłujemy protestować przeciwko dalszej walce. Nikt jednak nie zwraca na nas uwagi. Mocno zdegustowana tym rodzajem hazardu rezygnuję z oglądania dalszej części tego krwawego widowiska.
Niestety, walki kogutów organizuje się w wielu miejscach na świecie. Często legalnie, jak podobno w Portoryko i Tajlandii. Bywają też organizowane nielegalnie, wbrew prawu, jak chociażby w Stanach Zjednoczonych. Są kraje, w których walki z udziałem zwierząt są prawnie zabronione, a zwyczajowo, jak tu na Bali, dopuszczalne. W wielu kulturach pojedynki kogutów są jeszcze do dziś elementem rytuału religijnego. To rozlewana w bitwie kogucia krew ma obłaskawiać złe duchy, które są ważną częścią duchowego życia tutejszych mieszkańców. Najczęściej jednak takie walki nie mają wiele wspólnego z obrzędami religijnymi. Jest to głównie okazja do zarobienia całkiem niezłych pieniędzy. W większości krwawe pokazy odbywają się według utartego scenariusza. Najczęściej to sami właściciele trenowanych kogutów umawiają się na wysokość przyjmowanych zakładów oraz na ilość rund w pojedynku. Walki z reguły kończą się śmiercią jednego z ptaków, przeważnie jeszcze na oczach widowni, lub jakiś czas później, gdzieś na uboczu. Aby zwiększyć waleczność kogutów przycina im się pióra. Grzebień i dzwonki obcina się, żeby poprawić im widoczność. Na nogi zakłada się dodatkowe ostrogi, które mają zadawać rany dotkliwsze i głębsze. Gede, nasz kierowca, mówi, że Balijczycy kochają swoje koguty. Dobrze je karmią, masują, przytulają, a że potem wystawiają do krwawej walki, to już zupełnie coś innego. Na jakiś czas opuściła mnie wrażliwość na dostrzeganie piękna i radość z podróżowania po tym skądinąd zachwycającym zakątku świata. Bo czy można tylko cieszyć się pięknem, nie widząc ciemnych stron, otaczającej nas rzeczywistości. Takiej Indonezji chciałam. Prawdziwej. Nie tej lukrowanej, folderowej. Ale, czy potrafię swobodnie zajmować się swoimi podróżnymi sprawami, kiedy obok żywe istoty poddawane są takim okrucieństwom. Marzę o świecie w którym nikt nikogo nie będzie zabijał dla sportu, czy dla pieniędzy. T eKsT i FOT. W ie s Ła Wa K usz Tal
6 extra porady
czwartek, 10 października 2013
przyprawy (8)
Kozieradka Kozieradka – Fenugreek – ang. jest jedną z najstarszych roślin stosowanych w medycynie, już przez starożytnych Egipcjan. Nasiona są bogate w śluzy i tłuszcze. Mają zastosowanie w terapii hormonalnej i doustnych środkach antykoncepcyjnych. Zawiera m.in. flawonoidy, lecytynę, witaminy PP, F, D. Kozieradka działa przeciw miażdżycy. Zapobiega marskości wątroby, przyśpiesza procesy odtruwania i eliminacji toksyn z ustroju. Preparaty z kozieradki stosuje się przeciw kaszlowi i przeciw depresyjnie, a także przy osłabieniu fizycznym i psychicznym, wychudzeniu, zaniku mięśni oraz w chorobach reumatycznych i zwyrodnieniowych stawów, przy złamaniu kości, niedokrwistości, zaparcia, kamica żółciowa, stłuszczenie serca, nerek i wątroby, choroby alergiczne, kaszel, nieżyty układu oddechowego. Stosuje się do okładów w stanach zapalnych powiek, spojówek i gałki ocznej. Przy troficznej chorobie skóry (zewnętrznie + doustnie), owrzodzenia skóry, ropnie, przetoki ropne skórne, plamy na skórze, krwiaki, sińce, owrzodzenia błon śluzowych, stany zapalne jamy ustnej, gardła i narządów płciowych, oparzenia, rany, odleżyny; choroba wrzodowa, ostre nieżyty przewodu pokarmowego z bolesną biegunką i bólami brzucha; uprawianie kulturystyki bez wyraźnych efektów przyrostu mięśni, zaburzenia koncentracji i zapamiętywania, niedobór estrogenów, niedoczynność kory nadnerczy, zaparcia, hemoroidy, stany zapalne odbytu. Do irygacji i nasiadówek: stany zapalne pochwy i warg sromowych, świąd sromu. Kozieradka jest uznawana za afrodyzjak, przyczynia się do podniesienia poziomu testosteronu. Zwiększa libido, pomaga w budowie masy mięśniowej. Przetwory z kozieradki zalecane są przy impotencji i w okresie przekwitania. Kozieradkę używają matki, z zaburzeniami laktacji. Dawniej stosowano ją jako środek do powiększania piersi. Obniża poziom cukru we krwi, zmniejsza oporność komórek w cukrzycy typu II na insulinę. Ze względu na dużą wartość odżywczą, zawiera sporo białka i poprawia apetyt, zalecana jest przy wychudzeniu i anoreksji. Kozieradki nie powinny stosować kobiety w ciąży i karmiące. Efektem ubocznym jej stosowania może być dziwny zapach skóry i potu.
być suche. Oliwę podgrzewamy, ale nie za mocno, tylko tyle, aby później zassała zakrętka. Ostrożnie, aby się nie poparzyć zalewamy zawartość słoiczków. Zakręcamy wyparzonymi nakrętkami i odwracamy do góry dnem. Po ostudzeniu wynieść do spiżarni. Można pomidory zalać zimną oliwą, ale wówczas należy przechowywać je w lodówce, nie dłużej niż kilka dni.. Moja rada: Aby łatwo zdjąć skórkę z pomidorów należy je w kilku miejscach nakłuć wykałaczką, następnie sparzyć wrzątkiem, lub opiec w piekarniku. Pomidory doskonale suszą się w suszarce do grzybów. T eKsT i FOT. W iesŁaWa K uszTal
1
1. SUSzone PomIdory w olIwIe Suszone pomidory coraz częściej goszczą w naszej kuchni. Dodajemy je do sosów, zup i sałatek Teraz, kiedy jest mnóstwo naszych krajowych i niedrogich pomidorów, możemy je przygotować samodzielnie. Zyskamy wspaniały, aromatyczny i bez konserwantów dodatek do różnych dań. Składniki: na 3 – słoiczki o poj. ok. 120 ml – 2 kg dojrzałych, mięsistych pomidorów – ok. 300 ml oliwy lub oleju słonecznikowego – 1 duży ząb czosnku – sól – po kilka listków świeżej bazylii i po małej gałązce oregano, – do każdego słoiczka kawałeczek papryczki chili – kilkanaście ziaren pieprzu kolorowego Wykonanie: Odszypułkowane, umyte i obrane ze skórki (niekoniecznie) pomidory dzielimy wzdłuż na ćwiartki. Układamy na ruszcie z piekarnika. Delikatnie
solimy. Ruszt z pomidorami umieszczamy w piecyku. Pod ruszt wkładamy blachę przykrytą folią aluminiową, przyśpieszy suszenie i zabezpieczy piekarnik przed kapiącym sokiem. Pomidory suszymy w temp. 60 – 70 ºC do momentu, aż staną się gumowate i pozbawione soku, ale nie za suche. Można suszyć je pierwszego dnia przez kilka godzin i następnego również. Dobrze jest co jakiś czas na około 5-10 min. podnieść temperaturę. do 90ºC. Suszyć przy uchylonych drzwiczkach. Musi uchodzić para. Ususzone pomidory wyjmujemy z piekarnika, aby nie wyschły za bardzo. Pozostałe suszymy dalej. Gotowe wkładamy do wyparzonych słoiczków. Dodajemy drobno pokrojony czosnek, po 2 – 3 listki bazylii, i gałązkę oregano i po kilka ziaren pieprzu kolorowego. Papryczkę chili kroimy w drobne krążki i wkładamy po 2 – 3 do każdego słoiczka. Wszystkie dodatki powinny
są twarde musimy ugotować prawie do miękkości najpierw same flaki. Dopiero potem dodać następujące składniki: porcję rosołową, marchewkę pokrojoną w kostkę, seler, listek laurowy, pieprz i sól. Gotować aż mięso będzie miękkie. Pod koniec gotowania dodać pozostałe przyprawy: imbir, majeranek, curry. Wlać do miseczek i posypać świeżo posiekaną kolendrą. Podawać z pieczywem. Moja rada: Proporcje flaków można zwiększyć. Wyśmienicie smakują następnego dnia. Flaki można zagęścić zasmażką z mąki. T eKsT i FOT. W iesŁaWa K uszTal
3. fIlet z IndyKa w orzechowej PanIerce O ogromnych dla naszego zdrowia zaletach orzechów pisałam wcześniej. Podaję nietypowy sposób wykorzystania orzechów do przygotowania dania mięsnego. Proponuję przygotowanie panierki orzechowej, w której obtoczymy filety z indyka lub kurczaka. Składniki:
2. flaKI cIelęce Flaczki, to jedna z popularniejszych u nas zup. Dzisiaj proponuję w nieco innej wersji, bardziej egzotycznej. Na jesienną pluchę doskonałe będą rozgrzewające flaki z hinduskimi przyprawami. Składniki: – 75 dag flaków cielęcych już częściowo obgotowanych – drobiowa porcja rosołowa, lub skrzydełka – 2 marchewki – kawałek selera – listek laurowy – kawałek świeżego imbiru (może być sproszkowany) – majeranek – curry 1-2 łyżeczki – chili ½ łyżeczki – sól pieprz – świeża kolendra posiekana – 1 łyżka Wykonanie: Flaki wypłukać. W garnku zagotować wodę i dodać flaki. Obgotować przez chwilę. Odlać na sicie i opłukać. Czynność powtórzyć. Jeśli kupione flaki są w miarę miękkie możemy gotować razem z porcją rosołową. Jeśli
– 0,5 kg piersi z indyka, lub z kurczaka – 5-7 dag zmielonych orzechów (jakie lubimy) – 1 duże jajko (ewentualnie można dodać troszkę mleka) – sól i pieprz – olej do smażenia. Wykonanie: Mięso z indyka pokroić w skośne plastry i lekko pobić tłuczkiem. Podobnie postąpić w przypadku piersi z kurczaka. Jajko rozbełtać z solą i pieprzem, zanurzyć w nim rozbite mięso, dokładnie oblepić jajkiem. Następnie na talerz wysypać zmielone orzechy, dokładnie panierować mięso moczone w jajku i smażyć na rozgrzanym w patelni oleju. Podawać z ziemniakami pieczonymi z przyprawami i z surówką ze świeżo startej marchwi. T eKsT i FOT. W iesŁaWa K uszTal
T eKsT i FOT. W ie s Ła Wa K usz Tal
2
3
www.extrapolska.pl
powiat 7
Dro gi po wia to we co raz lep sze
Lampy solarne przy przejściu Ko lej na, prze bu do wa na grun tow nie dro ga po wia to wa, zo sta ła od da na do użyt ku. no wa na wierzch nia, ka na li za cja desz czo wa, chod ni ki i oświe tlo ne lam pa mi so lar ny mi przej ście dla pie szych – to no wy stan dard na po wia to wych dro gach.
W ostatnich tygodniach oddano do użytku przebudowane drogi powiatowe. Przyjemnie i o wiele bezpieczniej można podróżować drogą z Małk do Pustej Dąbrówki. W pierwszych dniach października dokonano odbioru przebudowanej drogi powiatowej w Osieku na trasie Radziki Duże – Osiek – Dzierzno.
– Zbudowano kanalizację deszczową (z kanałami rurowymi, przykanalikami, studniami rewizyjnymi i ściekowymi), wykonano nową nawierzchnie bitumiczną (podłoże wzmocnione geosiatką, warstwa wiążąco-profilowa i ścieralna) – informuje Czesław Głowacki, dyrektor Zarządu Dróg Powiatowych w Brodnicy Przy drodze wykonano chodnik z kostki brukowej i zjazdy, umocniono krawędzie pobocza. Przy przejściu dla pieszych jest płyta naprowadzająca dla osób niewidomych i lampy solarne. Przebudowę wykonała firma SKANSKA S.A. Oddział Budownictwa Inżynie-
ryjnego w Poznaniu. Koszt całej inwestycji to ok. 1, 4 mln złotych. – Inwestycje drogowe kosztowały prawie dwa miliony złotych i zostały sfinansowane przez Powiat oraz gminy Bobrowo i Osiek, w których przebiegają remontowane drogi. W finansowaniu przebudowy w Osieku główne środki – milion złotych – pozyskano z rezerwy celowej Ministerstwa Administracji i Cyfryzacji. W ich zdobyciu Starostwo wspierał, jak widać bardzo skutecznie, poseł Zbigniew Sosnowski.– informuje starosta Piotr Boiński. (BD) F OT. M a r eK e Wer TOW s Ki
le piej za po bie gać niż le czyć
v Dni ener gii Od na wial nej za koń czo ne
Przeciw zapaleniu wątroby 900 osób w kręgu
Du żym za in te re so wa niem cie szył się pro gram pro fi lak ty ki zdro wot nej, na któ ry miesz kań ców po wia tu za pro si ło sta ro stwo Po wia to we w Brod ni cy. W ra mach pro gra mu bez płat nie wy ko ny wa no ba da nia dia gno stycz ne krwi w kie run ku hBsag oraz na obec ność prze ciw ciał ant -hCv. Po dob ne pro gra my re ali zo wa no też w gmi nach po wia tu brod nic kie go.
Wirusem HCV, który jest przyczyną wirusowego zapalenia wątroby (WZW) typu C, jest w Polsce zakażonych ponad 700 tysięcy osób. Dziewięć na dziesięć nosicieli nie jest świadomych zakażenia i może przekazywać wirusa kolejnym
osobom. Na WZW typu C nie ma szczepionki, natomiast zakażenie można skutecznie leczyć o ile zostanie wcześnie wykryte. Zakażenia w 80 procentach przypadków przechodzą w postać przewlekłą, która bardzo często nie jest rozpoznawana ze względu na mało charakterystyczne objawy: osłabienie, rozdrażnienie, zaburzenia pokarmowe, objawy grypopodobne. Wirusem można zarazić się m.in. w placówkach ochrony zdrowia, podczas wizyty u kosmetyczki, przy wykonywaniu tatuażu czy przekłuwaniu części ciała. Koordynatorem przedsięwzięcia jest Wojewódzki Szpital Obserwacyjno-Zakaźny w Bydgoszczy, a realizatorami ba-
Energia będzie tańsza Kilowat będzie tańszy o ponad 20 procent – to wymierne oszczędności, które uzyskują jednostki Powiatu Brodnickiego, dzięki tegorocznym przetargom na zakup energii. Wykonano je wspólnie z Brodnicką Grupą Zakupową. Powiat już od kilku lat stosował zasadę zintegrowanych zakupów energii dla wszystkich jednostek powiatowych, co przynosiło oszczędności przy zakupie energii elektrycznej i oleju opałowego. W tym roku oszczędności będą jeszcze większe, bo
dań wybrane w drodze konkursu zakłady opieki zdrowotnej posiadające w swoich strukturach laboratoria wykonujące badanie diagnostyczne krwi HBsAg oraz badanie diagnostyczne krwi na obecność przeciwciał anty – HCV. W tym roku Urząd Marszałkowski przeznaczył na realizację programu 300 tysięcy złotych. W badaniach może wziąć udział nawet 6,8 tysiąca osób z całego regionu. Program realizowany jest we współpracy z samorządami terytorialnymi, które zadeklarowały chęć udziału w przedsięwzięciu. Zadaniem samorządów jest nabór uczestników programu i pokrycie połowy kosztów przeprowadzenia badań diagnostycznych dla mieszkańców gminy/powiatu. W badaniach mogą wziąć udział nie tylko mieszkańcy z terenu gmin i powiatów uczestniczących w programie, ale również pacjenci z całego województwa. – 3 października zgłosiło się 140 osób, z miasta (100 osób) i powiatu brodnickiego (40 osób) na bezpłatne badania diagnostyczne. Jeśli badanie krwi w kierunku HBsAg oraz na obecność przeciwciał ant-HCV wskaże zakażenie, będzie czas na podjęcie skutecznego leczenia – mówi Anna Szczepaniak, która koordynowała akcję bezpłatnych badań w programie Powiatu. (WK) F OT. ( na D e s Ła n e )
negocjacje przetargowe przeprowadzono wspólnie dla jeszcze większej liczby podmiotów- razem z Brodnicką Grupą Zakupową. Do BGZ powołanej z inicjatywy Burmistrza Brodnicy przystąpiły samorządy gminne z powiatu, także Starostwo Powiatowe wraz z jednostkami organizacyjnymi Powiatu. W przeprowadzonym we wrześniu przetargu na dostawę energii elektrycznej udało się wynegocjować koszt jednego kilowata energii w cenie o 21 procent niższej od aktualnie obowiązującej. (WK)
sta ro stwo po raz ko lej ny pro pa gu je czy ste śro do wi sko. Przez trzy dni w po wie cie brod nic kim roz ma wia no o ener gii od na wial nej. no wo cze sne tech no lo gie, ener ge tycz ne in we sty cje, no we re gu la cje praw ne i to, jak wpły wa ją one na ży cie nas wszyst kich, zaj mo wa ło uczest ni ków te go rocz nych Dni ener gii Od na wial nej.
– Prawie 900 osób uczestniczyło w V Powiatowych Dniach Energii Odnawialnej w Zespole Szkół w Jabłonowie Pomorskim, w I LO i w ZAZ w Brodnicy. Była to młodzież, samorządowcy, przedsiębiorcy z powiatu, także indywidualni mieszkańcy. Niespodziewanie w seminarium wzięły także udział osoby z Warszawy, które akurat były przejazdem w Brodnicy i o seminarium dowiedziały sie przypadkiem z mediów – mówi Radosław Koj, naczelnik Wydziału Ochrony Środowiska starostwa, który odpowiadał za przygotowanie seminariów. Wykłady prezentowane w czasie V Dni Energii Odnawialnej w I LO, w ZS w Jabłonowie oraz w ZAZ w Brodnicy będą niebawem dostępne na stronie internetowej Powiatu i w wersji drukowanej (o czym będziemy informować). (BD) F OT. n a D e s Ła n e
dr inż. zbigniew wyszogrodzki, jeden z naukowców przybyłych na brodnickie spotkanie
Jak zyskać unijne dotacje Odpowiedzi na to i inne pytania z zakresu możliwości uzyskania unijnego dofinansowania udzielają konsultanci Urzędu Marszałkowskiego na indywidualnych bezpłatnych konsultacjach w Brodnicy. Najbliższy dyżur w Brodnicy – 10 października w godz. 12.00 – 14.00 w Starostwie Powiatowym w Brodnicy (Kamionka 18).
8 sport
czwartek, 10 października 2013
ii li ga pił ki ręcz nej – brod ni cza nie idą jak bu rza
Trzecia ligowa wygrana Brod nic cy szczy pior ni ści od nie śli trze cie ko lej ne zwy cię stwo. Tym ra zem od pra wi li z ba ga żem bra mek dru ży nę la to cha sam bor Tczew wgry wa jąc 40: 26 (22: 11).
Podopieczni Jana Orzecha po zwycięstwie nad drużyną z Grudziądza i wygraną na wyjeździe z Alfą 99 Strzelno, we własnej hali zagrali z Samborem Tczew. W ubiegłym sezonie raz brodniczanie cieszyli się z wygranej raz szczypiorniści z Tczewa. Wielu kibiców zadawało sobie pytanie jak będzie tym razem tym bardziej, że w zespole gospodarzy zabrakło Artura Sadowskiego i Mariusza Bidzińskiego (kontuzja kolana odniesiona w poprzednim meczu). Pierwszą bramkę w meczu zdobyli goście, ale później już na parkiecie szybko powiało optymizmem. Gospodarze
szybko zdobyli dwubramkowa przewagę i systematycznie ją powiększali. Podopieczni Jana Orzecha aktywnie bronili dostępu do własnej bramki i przeprowadzali szybkie ataki. Taka gra spowodowała, że z każdą minutą meczu coraz bardziej dominowali na parkiecie brodnickiej hali. Do szatni oba zespoły schodziły przy stanie 22: 11. Druga odsłona meczu nie zmieniła obrazu gry. Brodniccy szczypiorniści po 10 minutach drugiej części spotkania prowadzili 29: 14. Goście tylko chwilami stawiali zacięty opór, ale w tym meczu nie podnieśli zbyt wysoko poprzeczki, a szczypiorniści MKS potrafili słabość rywala wykorzystać. Wynik spotkania mógł jeszcze ulec zmianie w ostatniej minucie meczu, ale świetnie broniący w bramce gospodarzy Paweł Jankowski,
Xviii Bieg nie pod le gło ści w skrwil nie
119 uczestników na starcie Bie ga cze z Płoc ka do mi no wa li w je sien nym Xviii Bie gu nie pod le gło ści w skrwil nie. Pod kre śle nia wy ma ga fakt, iż w bie gach dzie cię cych i mło dzie żo wych na każ de go uczest ni ka cze kał upo mi nek.
który zdecydował się na wykonywanie podyktowanego rzutu karnego, niestety bramki nie zdobył. Mecz MKS Eltronik Brodnica Sambor Tczew zakończył się wynikiem 40: 26. – Cieszę się z kolejnego ligowego zwycięstwa – mówi Jan Orzech. – Zagraliśmy dobry mecz i zdobyliśmy kolejne punkty. Czeka nas teraz wyjazd na trudne spotkanie do Wejherowa. Doceniając przeciwnika, mam nadzieje na podtrzymanie zwycięskiej serii. MKS Eltronik wystąpił w składzie: Jankowski, Kaczmarski – Olszewski (7), Netz (7), Cichocki (6), Jadanowski (4), Mazur (3), Kryczka (3), Biliński (3), Gniadkowski (2), Kozłowski (2), Każmierczyk (1), Porzeczka (1), Wajc (1), Damian Brzyski, Wiśniewski. T eKsT i FOT. M a r eK e Wer TOW s Ki
Rywalizowano na wielu dystansach, w zależności od kategorii wiekowej. Impreza w Skrwilnie od lat gromadzi biegaczy z wielu stron kraju. Tak było i tym razem. W biegu głównym na dystansie ok. 10 km dominowali biegacze z Płocka – 1. Artur Kamiński, 2. Cezary Mysera, 3. Sławomir Kąpiński. Na 8. Miejscu uplasował się Andrzej Jaranowski z Brodnicy. Wśród pań wygrała Dorota Pawłowska z Kurzętnika przed Dorotą Woźniak z Chojnic i Sylwią Jasińska z Warszawy. Serdecznie podziękowania dla sponsorów: ROTR Rypin, EMIX Rusinowo, Żuchowscy Rypin, Transkup Dołęgowscy Skrwilno, Nadleśnictwo Skrwilno, Narolco Rypin, a także Urzędu Gminy Skrwilno. (BD)
Ostat nie star ty brod nic kich lek ko atle tów
Robert Kaczorek przełajowym mistrzem Ostat nie star ty pod opiecz nych ze no na ro siń skie go w koń czą cym się se zo nie w bie gach prze ła jo wych przy nio sły trzy me da le – zło ty ro ber ta Ka czor ka i brą zo wy alek san dry Wal czak. ro bert z ko lej nych za wo dów przy wiózł brąz.
W Mistrzostwach Województwa w Biegach Przełajowych w Bydgoszczy lekkoatleci trenujący w Miejskim Uczniowskim Klubie Lekkoatletycznym Brodnica Robert Kaczorek i Aleksandra Walczak, reprezentowali swoje szkoły. W biegu na 2000 m świetnie spisał się Robert, który zdobył złoty medal i tytuł mistrza województwa. W biegu na 1500 m Aleksandra Walczak wywalczyła brązowy medal. Ola przegrała tylko z medalistkami mistrzostw Polski w tej kategorii wiekowej.
robert Kaczorek i ola walczak to młode talenty brodnickiej lekkoatletyki
informator Komenda Powiatowa Policji tel. 56/491 42 00 KPP straży Pożarnej tel. 56/495 06 03 szpital tel. 56/498 29 93 straż Miejska tel. 56/498 40 10 Pogotowie energetyczne tel. 991 Pogotowie wodno-kanalizacyjne tel. 56/491 12 00
Trzy dni później Aleksandra Walczak i Robert Kaczorek wystartowali w kolejnych zawodach. Tym razem wzięli udział w Mistrzostwach Polski LZS w Wolborzu. W biegu na 2000 m Robert wywalczył trzecie miejsce i został brązowym medalistą. Ola zmęczona trzema startami w jednym tygodniu zajęła dopiero 11 miejsce. – Większość moich podopiecznych zakończyła już sezon, jest w okresie roztrenowania i odpoczywa – mówi Zenon
do mi nik Ko złow ski zdo by wa ko lej na bram ką dla mKS el tro nik Brod ni ca
spar ta li de rem!
Wyjazdowe zwycięstwa W za le głym me czu 6. ko lej ki iv li gi spar ta Brod ni ca po ko na ła na wy jeź dzie Kraj nę sę pól no Kra jeń skie 5: 1, a w nor mal nym ter mi nie – zdrój Cie cho ci nek 2: 1.
W pierwszym meczu bramki dla brodniczan strzelili: Kretkowski 2 (27, 81), Ł. Ciechowski 2 (63, 89), Prylewski (86). W drugim – Kretkowski 2 (3, 37) Kolejne spotkanie brodniczanie rozegrali także na wyjeździe, a przeciwnikiem był Zdrój Ciechocinek, beniaminek ligi. Wprawdzie brodniczanie już w pierwszej połowie – jak się wydawało – rozstrzygnęli mecz na swoją korzyść, ale nic bardziej mylącego. Nie było to łatwe spotkanie. Rywal z uzdrowiska w drugiej części meczu postawił twarde warunki, zdobył gola kontaktowego, a Sparta nie potrafiła wypracować sobie dogodnej sytuacji. Jednak pod tężniami Sparta pokazała, że jest zespołem lepszym, najlepszym w IV lidzie kujawsko-pomorskiej. I tak nich pozostanie do końca. Kolejnym rywalem Sparty będzie Szubinianka, zespół dzierżący czerwoną latarnię ligowej tabeli, z zerowym dorobkiem punktowym. Pozostaje jedynie pytanie czy zawodnicy z Szubina pofatygują się na mecz do Brodnicy… T eKsT i FOT. ( BD )
Rosiński, trener brodnickich lekkoatletów. – Z dwoma kadrowiczami, Mateuszem Zagórskim i Marcinem Kowalskim, już za kilka dni ruszam w góry. Tam będziemy przygotowywać się do nowego sezonu. W przyszłym roku czekają nas Halowe Mistrzostwa Świata w Sopocie, Mistrzostwa Świata sztafet na wyspach Bahama oraz Mistrzostwa Polski w Szczecinie. Później rozpoczną przygotowania do nowego sezonu pozostali lekkoatleci brodnickiego MUKL. ( ever )
Kibice Sparty oczekują kolejnego zwycięstwa. tak może się stać, pod warunkiem, że Szubinianka przyjedzie do Brodnicy.