Actief in Spanje
Ds. A. de Groot: „Bij de emigratie lieten we onze ouders én de helft van onze kinderen achter.”
Echtpaar Kruis begon na zes jaar verbouwen een Bed & Breakfast in de Pyreneeën.
terdege
12 augustus 2015 32e jaargang nr. 23 Losse nummers: € 3,95
reformatorisch familiemagazine
●
terdege 12 augustus 2015 32e jaargang nummer 23 ● ●
10:32:32
Weer herenigd
Fluitend langs de file „Fietsen is ontspannend en goed voor het milieu”
Thema ‘Vrouw’ Portret Hanneke Kunz: „Als je kind sterft, verander je zelf ook” Opvoeding Generatio wil Evangelie via ouders aan kinderen doorgeven Mijn thuis Een lindeboom als zonwering \TERDEGE\PRODUCTIE\PAGINA\KLAAR\1208-01-TD-vpg_0 3
11-8-2015 11:16:21
interview
Katwijkers in de Pyreneeën Wat doe je als je na 27 jaar trouwe dienst bij de Koninklijke Marine plotseling ontslag krijgt? De Katwijker Gerrit Kruis (53) kwam samen met zijn vrouw Corrina (51) voor die prangende vraag te staan. Ze kozen voor een ongebruikelijk antwoord. tekst en foto’s Sjoerd Poorta
32 terdege ● 12 augustus 2015
\TERDEGE\PRODUCTIE\PAGINA\KLAAR\1208-32-TD-AR06_0 32
11-8-2015 11:29:07
\TERDEGE\PRODUCTIE\PAGINA\KLAAR\1208-32-TD-AR06_0 33
11-8-2015 11:46:10
tafelen e ni met Teu
Tips: • Er zijn veel variaties te bedenken. Bijvoorbeeld gember of abrikozen toevoegen. Of de koek gezonder maken door meel te gebruiken en de suiker te vervangen door honing. • De koek is ideaal voor in het pauzetrommeltje.
tekst en foto’s foto’s Teunie Luijk, Teunie@terdege.nl
16 terdege ● 12 augustus 2015
\TERDEGE\PRODUCTIE\PAGINA\KLAAR\1208-16-TD-HO01_0 16
11-8-2015 11:26:32
Ik ben dol op familierecepten want ze zijn altijd goed Teunie Luijk
Kruidkoek in boterkoekvorm
Bereiding: • Verwarm de oven voor op 160 graden. • Zeef de bloem, het cakemeel en de speculaaskruiden boven een kom. In het recept dat ik kreeg, stond dit niet vermeld. Het is echter een kleine moeite en je ziet het terug in het resultaat. De koek wordt
zachter en fijner.
• Voeg de overige ingrediënten toe. Roer alles goed door elkaar. Vet een boterkoekvorm of lage, ronde taartvorm in. • Een originele boterkoek vorm is lekker handig. U kunt dan na het bakken de koek gemakkelijk uit de vorm wippen door
met het bodemmes een rondje te draaien. • Doe het koekbeslag in de vorm. Bak de koek in het midden van de oven in 55 - 60 minuten gaar. • Houd de koek een minuut of 10 in de vorm staan. Haal hem uit de vorm en laat hem op een rooster afkoelen.
Ingrediënten: • 180 gr bloem • 70 gram cakemeel • 200 gram bruine basterdsuiker • ca. 20 gram speculaaskruiden • 100 gram krenten • 100 gram gesmolten boter • 150 cc melk
Familierecept Een tijdje geleden was ik op het jubileumfeestje van mijn vriendin. Er was iets leuks bedacht: elke gast was verzocht om iets zelfgemaakts aan de jubilaris te geven. Wat een originele dingen kwamen er langs! Eén van de neven was ijverig in de keuken aan de slag gegaan. Hij had een heerlijk geurende koek gebakken. Nieuwsgierig vroeg ik naar het hoe en wat. En wat bleek? De koek was een echt familierecept. Ooit, misschien wel al 30 jaar geleden, was de koek via een vriendin van oma in de familie gekomen. Ik ben dol op familierecepten. Ze zijn altijd goed (want vaak al jaren beproefd). Ze zijn origineel. Meestal met eenvoudige ingrediënten. En, het leukste, er zit een verhaal achter. Het verhaal is, dat men ooit de koek wilde bakken, maar men erachter kwam, dat er niet genoeg bloem was. Daarom werd het tekort aangevuld met cakemeel. En dat beviel prima. Het recept ging zo de familie in. En nu wordt het, met toestemming uiteraard, aan u doorgegeven.
terdege 12 augustus 2015 17 ●
\TERDEGE\PRODUCTIE\PAGINA\KLAAR\1208-16-TD-HO01_0 17
11-8-2015 11:27:01
Digitale Media
Graag aandacht voor de échte wereld
K. (Korstiaan) Karels MSc. onderwijsadviseur bij Ds. G.H. Kerstencentrum
Z
o willen Jarno en Karin het niet, maar wat doe je eraan? Er zullen ouders zijn die deze situatie herkennen. Hoe krijg je kinderen de deur uit? Hoe zorg je ervoor dat kinderen en jongeren belangstelling hebben voor de échte wereld? Begrenzen in tijd is een deel van de oplossing die ook technisch gewoon goed is te regelen. Of zo’n aanpak werkt, hangt vooral af van het wel of niet consequent hanteren van de afspraken. Het verbieden van schermgebruik is echter wat anders dan het stimuleren van bredere interesses. Dáár gaat het hier om. Om de aandacht van de virtuele wereld af te leiden en te laten richten
Regelmatig wordt er op zaterdagmiddag een natuurwandeling gemaakt door het gezin van Jarno en Karin. Niels (13), hun oudste zoon krijgen ze daarvoor echter niet meer te porren. De pc blijkt de belangrijkste boosdoener. op de werkelijkheid om ons heen, kijken we naar de jongere én hun ouders. Kinderen in de basisschoolleeftijd kunnen door ouders nog gestuurd worden: ‘ik wil dat je nu buiten gaat spelen’. En als er een uitstapje gemaakt wordt, is het min of meer vanzelfsprekend dat ze mee gaan. Voor jongeren ligt dat echt anders. Zij komen in een leeftijd dat het juist bij een gezonde ontwikkeling hoort dat zij eigen keuzes gaan maken. Dat betekent niet dat zij volledig vrij gelaten kunnen worden. Het zijn de ouders die de ruimte waarbinnen keuzes gemaakt worden begrenzen en de jongere helpen in de zoektocht naar de eigen identiteit. Tijdsbesteding is daar een onderdeel van. Achter de keuze om niet mee uit te gaan, ligt onder andere de vraag ‘Wat vind ik wel leuk?’ en dat
heeft alles te maken met ‘Wie ben ik?’ Ouders helpen hun kind om hier een antwoord op te vinden door verschillende dingen te stimuleren: Het mee-zoeken naar een vakantiebaantje. Het stimuleren van muziekles. Het investeren van tijd om mee te doen met de hobby van zoon of dochter. Het zijn dus de ouders die voor een groot deel de sleutel in handen om de tijdsbesteding van hun kinderen te beïnvloeden. Daarom volgen hier een paar ongemakkelijke vragen: 1. Kennen we onze kinderen? Weten we waar hun interesses liggen en geven we hen de ruimte om zich daarin te ontwikkelen? 2. Geven we het goede voorbeeld als
36 terdege ● 12 augustus 2015
\TERDEGE\PRODUCTIE\PAGINA\KLAAR\1208-36-TD-AR07_0 36
11-8-2015 11:47:31
het om schermgebruik gaat? Kunnen we zelf de discipline opbrengen om onze apparaten tijdig uit te zetten? 3. Hebben we onze leefruimtes kindvriendelijk ingericht? Nodigt de tuin uit tot activiteit? Is de woonkamer een vertrek waar gespeeld mag worden, of is het een showroom? 4. Zijn we bereid om te accepteren dat kinderen vies mogen worden als ze buiten spelen? 5. Is ons gezin gastvrij genoeg voor de leeftijdsgenoten van onze kinderen? Hoe hoog is de drempel voor onze kinderen om een vriend(je) of vriendin(netje) mee naar huis te nemen? 6. Zijn er voldoende geschikte
Hoe krijg je kinderen de deur uit? boeken in huis om te lezen? En lezen we zelf nog (voor)? Is er een abonnement op de bibliotheek en worden de kinderen begeleid in het kiezen van boeken? 7. Stimuleren we onze kinderen om een muziekinstrument te leren spelen. Is er de bereidheid – als de financiën het toelaten - om ze op muziekles te doen? 8. Nemen we de tijd om met de kinderen uitstapjes te maken in de natuur? Bieden we genoeg gelegenheid om iets van de cultuur te ontdekken? De antwoorden op deze vragen zullen voor elke ouder verschillend zijn. Elke rechtgeaarde
ouder zal het altijd beter willen doen. En de uitvoering van sommige voornemens kosten nu eenmaal meer tijd, geld of ruimte dan er beschikbaar is. Deze lastige vragen worden niet gesteld om de jongere vrij-uit te laten gaan. Ook het kind in het opgroeien heeft zelf een toenemende verantwoordelijkheid om het schermgebruik te beperken. Deze vragen laten echter wel zien dat als het gaat om verantwoorde tijdsbesteding, kinderen en jongeren een omgeving nodig hebben die daartoe uitnodigt. Het is de taak van ouders om die omgeving mede vorm te geven. digitalemedia@terdege.nl
terdege 12 augustus 2015 37 ●
\TERDEGE\PRODUCTIE\PAGINA\KLAAR\1208-36-TD-AR07_0 37
11-8-2015 11:47:53
reportage
Oude ambachten die herleven, deel 1
Potten bakken langs de Maas Acht pottenbakkerijen telde het Noord-Limburgse dorpje Milsbeek, en in de omgeving stonden er nog tientallen meer. Museum De Oude Pottenbakkerij laat het historische ambacht zien. Met klei, water en veel mankracht. „Zodra er ook maar een kleine verdikking in zit, gaat de vaas slingeren.” tekst L. Vogelaar foto’s Anton Dommerholt
44 terdege ● 12 augustus 2015
\TERDEGE\PRODUCTIE\PAGINA\KLAAR\1208-44-TD-AR10_0 44
11-8-2015 11:48:51
\TERDEGE\PRODUCTIE\PAGINA\KLAAR\1208-44-TD-AR10_0 45
11-8-2015 11:49:12
creatief
Plantenhanger van macramé
Jaren geleden maakte ik op school al een lectuurhanger van macramé. Het werken met de lange draden is me wel bij gebleven! Nu is het weer helemaal in om iets van macramé in je huis te hebben. Wat is macramé? Het knopen van draden met de hand, zodat er een patroon verschijnt. tekst Maaike Schiphorst en Arjanne van der Meer foto’s Marianne Witvliet
Zo ga je te werk • Knip van het touw lange draden: 8 van 4 meter. • Pak een draad en doe deze door de ring. Zorg ervoor dat de ring tot halverwege het touw komt. • Doe dit ook met de 8 andere draden. • Knip van het touw 1 meter. Maak hiermee onder de ring de wikkelknoop. Zie afbeelding. • Maak een knoop na 4 cm. • Verdeel de 16 draden nu in bosjes van 4. • Maak per bosje van 4 de halve weitasknoop. De halve weitasknoop gaat kronkelen, dus vond ik deze knoop leuker om te gebruiken dan de gewone weitasknoop. • Maak nu de halve weitasknoop; doe dit totdat je 10 cm hebt geknoopt. Maak dan weer een ‘gewone’ knoop. Laat ongeveer 15 cm vrij. • Pak nu steeds 2 draden van een bosje en 2 draden van een ander bosje. Maak van deze 4 draden de Josephineknoop (zie afbeelding). • Maak nog eens met al de draden een Josephineknoop; laat deze verspringen. • Nu kan er een potje in gezet worden. Pas voorzichtig of de wijdte goed is, anders de knoop naar boven of onderen verschuiven. • Knip weer een draad van 1 meter en eindig met de wikkelknoop. • Knip de draden op de gewenste lengte af.
Halve weitasknoop (zie afbeelding) 1. Linkerdraad voor de twee middendraden leggen. Rechterdraad achter de twee middendraden leggen. Door de lus van de linkerdraad naar voren halen. 2. Rechterdraad achter de twee middendraden leggen. Linkerdraad voor de twee middendraden langs leggen. Door de rechterlus naar achteren halen.
Josephineknoop (zie afbeelding) 1. Maak een lus achter de draad langs. 2. Pak een tweede draad, leg deze voor de lus en achter de onderste draad. En voor de bovenste draad. 3. Achter de draad van de lus voor de draad die over de lus ligt. En onder de draad van de lus. 4. Dit is de Josephine knoop met dubbele draad.
Wikkelknoop (wrap-knot)
Dit heb je nodig • Touw • Houten gordijnring • Schaar
48 terdege ● 12 augustus 2015
\TERDEGE\PRODUCTIE\PAGINA\KLAAR\1208-48-TD-HO03_0 48
11-8-2015 11:51:59
terdege terdege<%D> 12 augustus <%M> <%Y> 2015 49 ●
\TERDEGE\PRODUCTIE\PAGINA\KLAAR\1208-48-TD-HO03_0 49
●
11-8-2015 11:52:34
74 terdege ● 12 augustus 2015
\TERDEGE\PRODUCTIE\PAGINA\KLAAR\1208-74-TD-AR11_0 74
11-8-2015 11:54:39
jongeren
Machteloos zonder de juiste middelen Bouwmateriaal kun je meenemen uit Nederland. Het weer is echter niet te plannen, als je op werkvakantie gaat. Noodweer zorgde voor lokale overstromingen, toen Werkgroep Zegveld in 2010 een Roemeense tandartspraktijk bouwde. „Je probeert te doen wat je kunt voor de armste gezinnen.” tekst Henrieke van Dam foto’s Martin Droog
Z
ware balken worden versjouwd, hamerslagen klinken. Werkgroep Zegveld is in actie, deze warme zaterdag in juli. Vandaag worden de nodige voorbereidingen getroffen voor de komende werkvakantie. En of het nou over isoleren of tackeren gaat: de dames doen mee alsof het hun dagelijks werk is. „Zet een klusser en een prutser bij elkaar en het komt altijd goed”, is het devies van de groep. „Dit jaar gaan we een dokterspost bouwen in een Roemeens bergdorp”, vertellen de werkgroepleden. „Vijf
jaar geleden, het jaar van de overstromingen, bouwden we een tandartspraktijk in Buciumi.” Jan-Willem Bronkhorst (32) uit Uddel, Marco de Jonge (27) uit Bruinisse en Adrie van Gurp (25) uit Ooltgensplaat kunnen zich de zomer van 2010 nog scherp herinneren. „De tandartspraktijk bouwden we in twaalf dagen op”, vertelt Adrie. „In Nederland hadden we de wanden prefab in elkaar gezet,
„De regen kwam met bakken uit de lucht vallen”
in Roemenië deden we al het verdere werk. Veel inwoners van Buciumi en de omliggende dorpen gingen nooit naar de tandarts omdat de reis naar de stad erg lang en duur was. Door onze tandartspraktijk is daar verandering in gekomen.”
Klompendans
De werkvakantie in 2010 was, net als alle vakanties van Werkgroep Zegveld, letterlijk een mix tussen werken en vakantie vieren. „In de weekenden en ’s avonds zagen we veel van de natuur en de cultuur van Roemenië,
terdege 12 augustus 2015 75 ●
\TERDEGE\PRODUCTIE\PAGINA\KLAAR\1208-74-TD-AR11_0 75
11-8-2015 11:55:01