Gerçək Təbiət Tarixi -I-
ÜZGƏC İLƏ AYAQ ARASINDAKI FƏRQ Sümüklər onurğadan ayrıdır
1
Selekant
3
2
İxtiosteqa
Sümüklər onurğaya bitişikdir
4
Selekant üzgəci
İxtiosteqa ayağı
Təkamülçülərin selekant və ona oxşar balıqları quruda yaşayan calıların əcdadı olaraq təqdim etmələrinin əsl səbəbi bu balıqların üzgəclərinin sümüklü olmasıdır. Bu sümüklərin uzun zaman ərzində ayaqlara çevrildiyini fərz edirdilər. Ancaq bu balıqların sümükləri ilə ixtiosteqa kimi quruda yaşayan canlıların ayaqları arasında əsas bir fərq var: Selekantda sümüklər 1-ci şəkildəki kimi onurğaya bitişik deyil. Ancaq ixtiosteqada sümüklər 2-ci şəkildəki kimi birbaşa onurğaya bitişikdir. Bir sözlə, bu üzgəclərin yavaş-yavaş ayaqlara çevrilməsi iddiası tamamilə əsassızdır. Selekantın üzgəclərindəki sümüklərin quruluşu ilə ixtiosteqanın ayaqlarındakı sümüklərin quruluşu 3-cü və 4-cü şəkildə göründüyü kimi cox fərqlidir.
Sözügedən fərqlərin ən çox nəzərəçarpanlarını belə sadalamaq olar: 1. Ağırlığın daşınması: Dənizlərdə yaşayan canlılar öz ağırlıqlarını daşımaq kimi problemlə qarşılaşmırlar. Bədən quruluşları da bu cür funksiyaya uyğun deyil. Lakin quruda yaşayanların böyük əksəriyyəti enerjilərinin 40%-ni bədənlərini daşımaq üçün istifadə edirlər. Quru həyatına keçdiyi iddia edilən bir su canlısının bu enerji ehtiyacını təmin etmək üçün yeni əzələ və skelet quruluşuna ehtiyac hiss etməsi labüddür, lakin bu kompleks formaların təsadüfi mutasiyalarla əmələ gəlməsi qeyri-mümkündür. Təkamülçülərin selakant və buna bənzər balıqları “quruda yaşayan canlıların əcdadı” kimi təsəvvür etmələrinin əsl səbəbi isə bu balıqların üzgəclərinin sümüklü olmasıdır. Bu sümüklərin zaman ərzində ağırlıq daşıyan ayaqlara çevrildiyini güman edirlər. Ancaq bu balıqların sümükləri ilə quru canlılarının ayaqları arasında çox mühüm fərq var: balıqlardakı sümüklər
73