ΔΡΑΣΗ - Τεύχος 10

Page 1

10 2013

“Κοινωφελής εργασία”: το νέο μοντέλο εκμετάλλευσης σελ. 6

ΦΑΚΕΛΟΣ: Στον ορίζοντα των “κοινών”

10

8,9, . λ ε σ

Χρονικό του εγχώριου φασισμού

2,13 σελ. 1

Νέα μετανάστευση: το κύμα της μεγάλης φυγής 4,15 σελ. 1

ΒΙΟΜΕ:

Ένας άλλος δρόμος είναι υπαρκτός!

Α

πλά, καθαρά και ξάστερα: “Αναλαμβάνουμε τη λειτουργία του εργοστασίου με όρους πλήρους αυτοδιεύθυνσης και εργατικού ελέγχου τόσο των παραγωγικών όσο των διοικητικών δομών του. Βασική και κεντρική αρχή λειτουργίας του εργοστασίου, της διεξαγωγής του αγώνα μας και κεντρικός όρος των μελλοντικών μας σχεδίων είναι η ισοτιμία στη συμμετοχή και στη λήψη των αποφάσεων, η οριζοντιότητα και η άμεση δημοκρατία.” (Το 1ο άρθρο του ιδιωτικού συμφωνητικού των εργατών της ΒΙΟ.ΜΕ.) Ούτε νομικισμοί, ούτε επαιτείες, ούτε “διάλογοι” και συνδικαλιές. Ο κύβος ερρίφθη. Το πρώτο αυτοδιαχειριζόμενο εργοστάσιο στη χώρα είναι ένα ιστορικό γεγονός. Παράδειγμα φωτεινό για το ότι μπορούμε να αντιμετωπίσουμε την κρίση, την επίθεση των αφεντικών και των κυβερνήσεών τους, στηριζόμενοι στα δικά μας πόδια, της τάξης μας και της κοινωνίας, στη δική μας συνεργατική ισχύ. Φυσικά, τίποτα δεν είναι εξασφαλισμένο. Όλα θα εξαρτηθούν όχι μόνο από την εκφρασμένη αποφασιστικότητα των εργατών του εργοστασίου, αλλά και (ίσως κυρίως) από το πόσο θερμά θα αγκαλιαστεί από τον κόσμο της εργασίας, του αγώνα και της αντίστασης, αυτό το τολμηρό εγχείρημα. Χωρίς μεμψιμοιρίες, κομματικές σκοπιμότητες και πολιτικαντισμούς, γιατί η ΒΙΟ.ΜΕ. “ανήκει” σε όλους μας, ανήκει στα όνειρά μας για μια άλλη ζωή χωρίς εκμετάλλευση, κέρδος και ανέχεια. Η ύπαρξη της αυτοδιαχειρζόμενης ΒΙΟ. ΜΕ. είναι μια πρόσκληση και πρόκληση για αναγέννηση του εργατικού κινήματος μέσα από το δρόμο της απεξάρτησης από όλα τα καθεστωτικά δεσμά που το οδηγούν από ήττα σε ήττα. Για να σταθεί στα πόδια της, με υλικούς όρους, η χειραφετική προοπτική εδώ και τώρα. Καλό ταξίδι, σύντροφοι της ΒΙΟΜΕ, και μην ξεχνάτε: Η ουτοπία του χθες είναι η αλήθεια του αύριο...

Να τα πάρουμε όλα στα χέρια μας! Με αυτοοργάνωση, άμεση δημοκρατία, αυτοδιαχείριση


10 2013

Έχουμε πόλεμο... Κ

αταστολή, αστυνομοκρατία και ποινικοποίηση των κοινωνικών και εργατικών αγώνων, συνθέτουν το σκηνικό του πολέμου που κήρυξε η κυριαρχία κατά όποιου τολμάει να αντιστέκεται. Από τις καταλήψεις και τους ελεύθερους κοινωνικούς χώρους μέχρι τα αμαξοστάσια του Μετρό, σιδηρόφραχτες και πάνοπλες ορδές μισθοφόρων της εξουσίας αναλαμβάνουν να αποκαταστήσουν την τάξη. Την ίδια ώρα, η καθημερινότητα των πολλών συντρίβεται από τη φτώχεια, την ανεργία και την απόγνωση. Ο εξευτελισμός της μισθωτής εργασίας σε συνθήκες γαλέρας για ένα ξεροκόμματο διαλύει ανθρώπους που «έχουν την τύχη» ακόμη να δουλεύουν για 300 ευρώ. Οι μεγαλύτεροι ασφυκτιούν και οι νεώτεροι φεύγουν με το μεγαλύτερο κύμα μετανάστευσης μετά τη δεκαετία του 1960. Το παν όμως είναι η τάξη και η ασφάλεια -των ηγεμόνων φυσικά- που επιβάλλεται με απαγορεύσεις, στρατιωτικούς νόμους, διατάγματα και τρομοκρατία. Μπάτσοι, δικαστές, φερέφωνα της εξουσίας στα ΜΜΕ και από κοντά ο συρφετός των φασιστικών αποβρασμάτων της Χ.Α. προσπαθούν να επιβάλουν άκρα του τάφου σιωπή και να ξεκαθαρίσουν το τοπίο από οτιδήποτε κρίνεται επικίνδυνο ή απλά ενοχλητικό για το καθεστώς. Έχουμε πόλεμο, κι όποιος κάνει ότι δεν το βλέπει συντάσσεται με την πλευρά του εχθρού. Σε αυτόν τον πόλεμο το κίνημα αντίστασης έχει τα δικά

του όπλα που είναι πολύ πιο ισχυρά από αυτά της εξουσίας. Το όνειρο για μια καλύτερη ζωή με αξιοπρέπεια και αλληλεγγύη δεν μπορεί άλλωστε να πνιγεί από τα δηλητηριώδη αέρια και να ισοπεδωθεί από τις αύρες. Οι «εστίες ανομίας», όπως αρέσκεται να ονομάζει η κυριαρχία κάθε ανάσα ελευθερίας, πληθαίνουν και καινούργια εγχειρήματα ανοίγουν χαραμάδες φωτός μέσα στο σκοτάδι. Το μέλλον είναι τώρα γιατί κανείς δεν αντέχει να βιώσει πλέον αυτό το εφιαλτικό παρόν. Αυτό το μέλλον χτίζουν οι εργαζόμενοι στη ΒΙΟ.ΜΕ. που παίρνουν τη ζωή τους στα χέρια τους, με τη λειτουργία του πρώτου εργοστασίου χωρίς αφεντικά μέσα στη δίνη της κρίσης. Κι είναι μόνο η αρχή. Αυτό το μέλλον υπερασπίζονται εκείνοι που στήνουν τις νέες δομές κοινωνικής οργάνωσης δημιουργώντας

βαθιά ρήγματα στο τείχος της παντοδυναμίας των αγορών και των αγοραίων αξιών. Σε πείσμα των καιρών, τίποτα δεν τελείωσε εκτός από τις μέρες αυτού του σάπιου συστήματος. Όλα τώρα αρχίζουν. Αυτό τον πόλεμο θα τον κερδίσουμε εμείς.


δράσει ενεν δράσει Για την απεργία στο Μετρό και την καταστολή της

Επιταγμένοι μπορεί... Υποταγμένοι ποτέ

Π

Οι μπατσοκαταλήψεις έχουν τη δική τους ιστορία Η σημερινή (ναι... λες και ήταν διαφορετική η χτεσινή!) ΝΔ υλοποιεί το κρατικό «reclaim», το ΠΑΣΟΚ χειροκροτάει και η ΔΗΜΑΡ ...τα ξύνει χουζουρεύοντας τη λατρεμένη νομιμότητα, οπότε ας αναξύσουμε δυο πράγματα: Πρώτο, πιο «ασήμαντο», ο Σαμαράς ήρθε δεύτερος στις εξαγγελίες «ανακατάληψης». Προηγήθηκε με «κύρια ατζέντα» στις εκλογές του 2009, ιδίως στις ομιλίες ΑθήναςΘεσσαλονίκης, ο Καραμανλής. Ασφαλώς όχι μόνο για να ντοπάρει τους ντιπ δεξιούς, στέλνοντας τους λοιπούς στο «δημοκράτη-λεφτά υπάρχουν» Γ.Α.Π. Δεύτερο, κάποτε... ΠΑΣΟΚ ανακαταλάμβανε ... δεξιά χειροκροτούσε!.. 1981 , φρεσκότατης «Αλλαγής», κύμα Αναρχικών καταλήψεων άδειων σπιτιών ανησύχησε σφόδρα «Βραδυνή», «Ακρόπολη» και λοιπές ρετρό έντυπες Τρέμηδες. Τα πράματα έφεραν «ίσα» ΜΑΤ και ΕΚΑΜ, όπως με αιματηρή εισβολή και τον Κορυδαλλό όπου οι φυλακισμένοι που «κάτι» ήλπισαν είχαν εξεγερθεί. Ήταν η επανεμφάνιση των αστυνομικών «κλάδων» που ο Ανδρέας έταξε να καταργήσει. Νταξ’ πετάμε καμιά «σοσιαλιστική» μαλακία, να περνάει η ώρα, αλλά... Όχι και κομμούνες τα σπίτια κι οι φυλακές!... Θ.Γ.Κ.

Όταν ανακατεύονται τα «Αυγά» με τον Καβάφη!... Καθώς οι εγχώριοι εθνικιστές ανέκαθεν έπασχαν από «διανοούμενους», οι πιο «μορφωμένοι» ανοίγουν το λατρεμένο του Μουσολίνι Τζ. Έβολα με την «Ευρωπαϊκή Παρακμή» και το «μυστήριο της προϊστορικής αρκτικής: Θούλη», μπερδεύονται με το Νίτσε, αλλά από εγχώριους;.. Καταφεύγουν στον Παλαμά, με το «Δωδεκάλογο του Γύφτου(!...)», έπιασαν και τον Καραγάτση αλλά δεν τους βγήκε, μαγαρίζουν τον Περικλή Γιαννόπουλο και: Πρόσφατα, η Χ.Α. δαπάνησε 980 λέξεις ανακοίνωσης «τιμής» στον Κωνσταντίνο Καβάφη, με παρονυχίδα «απόρριψης» στις «ιδιαιτερότητες της αυστηρά προσωπικής ζωής του». Ο «ενθουσιασμός» ανέμιζε τη στριμωγμένη μεταξύ άλλων «Αλεξανδρινών» υπογραφής «του» σε τηλεγράφημα υποστήριξης της «Ενώσεως Ελλήνων Φασιστών». Το «βρήκε», παλιότερα, ο γνωστός συντηροσπασίκλας Σ. Καργάκος, στο τεύχος 26 Απρίλη 1928 του «Σκριπτ», πανηγυρίζοντας καταλλήλως χωρίς λοιπό ψάξιμο. Μάλλον ο μεγάλος ποιητής ουδέποτε έμαθε πως ετάχθη υπέρ της «αμιάντου φασιστικής σημαίας», προς «εκρίζωση μαλλιαρισμού, κομμουνισμού, δημοκρατισμού...». «Κακόν αστεϊσμόν» ... Χοντρή φάρσα, αποκάλυψε, μόλις μια βδομάδα μετά, έντυπο εποχής (Ταχυδρόμος 1.05.1928) για το θέμα «υπογραφαί» και όλα τέλειωσαν. Έληξαν όμως οι αναζητήσεις των σύγχρονων φασιστών ή να περιμένουμε εκτενέστερη, εκδικητική, έμφαση στην «αυστηρά προσωπική ζωή του»; Θ.Γ.Κ.

έμπτη 17 Ιανουαρίου - Παρασκευή 25 Ιανουαρίου. Εννέα μέρες που σημάδεψαν τον κόσμο του Μετρό. Ξεκινώντας η απεργία την Πέμπτη σίγουρα ελάχιστοι, ίσως και κανένας, θα φανταζόντουσαν τις εξελίξεις που θα ακολουθούσαν. Τα προβλήματα που υπήρχαν στο εσωτερικό του σωματείου αλλά και η γενικότερη απογοήτευση μεταξύ μας είχαν σαν αποτέλεσμα να φαντάζει δεδομένη η εφαρμογή του ενιαίου φτωχολογίου. Για αυτό και η απεργία δεν ξεκίνησε με την απαραίτητη δυναμική. Καθώς όμως οι μέρες περνούσαν όλο και περισσότεροι συνάδελφοι έμπαιναν στον αγώνα, συμμετείχαν στις συγκεντρώσεις στο αμαξοστάσιο και ερχόντουσαν ίσως και για πρώτη φορά σε επαφή με τον κόσμο του κινήματος που ανταποκρίθηκε στα καλέσματα που έγιναν και έδειχνε την αλληλεγγύη του. Η συνάντηση που πραγματοποιήθηκε το απόγευμα της Δευτέρας σωματείων, συλλογικοτήτων, συνελεύσεων και εργαζομένων αποτέλεσε μια μικρή ένδειξη της κομβικότητας του αγώνα που δίναμε για το σύνολο της εργατικής τάξης στην Ελλάδα. Η αδυναμία αυτής της συνάντησης να καταλήξει σε συγκεκριμένες αποφάσεις και ένα πλάνο δράσης για το επόμενο διάστημα απέδειξε για άλλη μια φορά την άρνηση των εργατοπατέρων να παραχωρήσουν έστω και μία σπιθαμή από την εξουσία τους σε κινηματικές διαδικασίες, την εμμονή τους στο να περιορίσουν τον αγώνα σε τηλεοπτικές αντιπαραθέσεις και μας στέρησε τη δυνατότητα να μετατρέψουμε το αμαξοστάσιο σε πραγματικό κέντρο του αγώνα. Το διάγγελμα της απόφασής τους για την επίταξή μας αλλά και η εισβολή των μπάτσων στο αμαξοστάσιο τα ξημερώματα της Παρασκευής 25/1 και ο ολοκληρωτικός αποκλεισμός από τα στρατεύματα κατοχής, αποδεικνύουν με τον πλέον εμφατικό τρόπο την κοινή μοίρα όλων όσων αντιστέκονται. Τα συναισθήματα που αφήνει αυτό το απεργιακό δεκαήμερο σίγουρα είναι πολλά και ανάμεικτα. Οργή και θυμό για την καταστολή που δεχθήκαμε αλλά και απογοήτευση και απορία για την αδυναμία του Δ.Σ. να διαχειριστεί την κατάσταση στην πιο κομβική μέρα του αγώνα. Όταν το κράτος εξαπέλυσε την επίθεσή του εναντίον μας, τα εκλεγμένα μέλη του σωματείου δεν στάθηκαν στο ύψος των περιστάσεων. Αποδείχτηκε πως δεν υπήρχε πλάνο για μια τόσο οριακή κατάσταση και τα γεγονότα τους ξεπέρασαν. Ειδικότερα το μπάχαλο που επικράτησε την Παρασκευή είχε σαν αποτέλεσμα να μείνουν ξεκρέμαστοι οι εργαζόμενοι, οι οποίοι επηρεασμένοι και από τις προτροπές δικηγόρων, φίλων, γνωστών και χωρίς να υπάρχει μια ξεκάθαρη θέση από το Δ.Σ. αδυνατούσαν να βρουν τρόπους αντίστασης και αντίδρασης στην επίταξη. Η αδυναμία του Δ.Σ δεν αφορά μόνο την Πέμπτη. Συνολικά αυτό το δεκαήμερο δεν έγινε καμία κίνηση από το Δ.Σ για να δημιουργηθεί απεργιακή επιτροπή ώστε να υπάρξει ο απαραίτητος συντονισμός με τον αλληλέγγυο κόσμο και το κίνημα γενικότερα και να μετατραπεί το αμαξοστάσιο σε κέντρο αγώνα. Η πρόταση που κάναμε στη συγκέντρωση της Δευτέρας για απεργιακή συνέλευση έπεσε στο κενό. Δεν υπήρξε καμία διαδικασία που θα οργανώσει και θα τρέξει τα πράγματα. Θα έπρεπε τουλάχιστον από τη Δευτέρα να υπάρχουν κάθε μέρα εκδηλώσεις στο αμαξοστάσιο, να βγούμε οργανωμένα οι εργαζόμενοι στο δρόμο, με πορείες και συγκεντρώσεις, με μοιράσματα ανακοινώσεων στους επιβάτες, να μετατρέψουμε την απεργία από μια στενή εργατική διεκδίκηση σε μια συνολική αντιπαράθεση με την κυβέρνηση, με το σύνολο του κρατικού μηχανισμού. Απέναντι σε ένα κράτος μηδενικής ανοχής και έκτακτης ανάγκης, είναι αναγκαίο να ριζοσπαστικοποιηθούν οι δομές και οι πρακτικές του συνδικαλιστικού κινήματος. Τα σωματεία θα πρέπει να φύγουν από τον αποκλειστικό έλεγχο των συνδικαλιστών και να ανοιχτούν στους εργάτες. Να αντιληφθούμε επιτέλους ότι το σωματείο είμαστε εμείς, και εμείς θα πρέπει να αποφασίζουμε για το τι θα γίνει. Είναι απαραίτητο τα σωματεία να απευθυνθούν στην κοινωνία, να διεξάγουν αγώνες μαζί με το κίνημα, εντάσσοντας στη λογική και στα αιτήματά τους την ικανοποίηση των αναγκών της εργατικής τάξης συνολικά.

Από την ανακοίνωση της Πρωτοβουλίας Εργαζομένων στους χώρους του Μετρό “Ταξικό Μέτωπο”


10 2013

Θ

α μπορούσαμε να παρομοιάσουμε τον σύγχρονο καπιταλισμό με ένα ισχυρό ναρκωτικό που παραλύει κάθε συναίσθημα και συνεπώς κάθε έννοια πραγματικής ζωής. Από τη μια υπάρχουν οι λίγοι πλέον σήμερα που “απολαμβάνουν” το δικαίωμα σε αυτό το ναρκωτικό, που συνοψίζεται στο δικαίωμα της κατανάλωσης, και από την άλλη, οι πολλοί που βρίσκονται σε σύνδρομο στέρησης. Μπορούν, ωστόσο, και οι μεν και οι δε να σκεφτούν καθαρά και να ακολουθήσουν το δρόμο της απεξάρτησης από τον καπιταλισμό-ναρκωτικό, έναν δρόμο δύσκολο που έχουν χαράξει και χαράζουν λίγοι;

Καπιταλισμός σε αφθονία, κοινωνία σε στέρηση Θ

α μπορούσαμε να πούμε ότι ο τόπος που συντελείται αυτή η αλλαγή, δηλαδή το πέρασμα από τη ζωή σε εξάρτηση, σε μια άλλη ζωή, ελεύθερη από καπιταλισμό, είναι το φάσμα των καταλήψεων και στεκιών, όλοι οι αυτοδιαχειριζόμενοι χώροι, που ευδοκιμούν πλέον πιο πολύ απ’ ό,τι στην εποχή των “παχιών αγελάδων”. Κι

ο καπιταλισμός για να αντιμετωπίσει αυτήν την πρωτόγνωρη άνθιση, σπέρνει μίσος, κυνισμό, πικρία, απελπισία, τον θεωρητικό και πρακτικό ωχαδερφισμό, τον κονφορμισμό του μη χείρον βέλτιστον, το φόβο που έγινε παραίτηση. Σε αυτό το πλαίσιο, είναι που φουντώνει η καταστολή, που φύoνται οι φασιστικές ιδέες και πράξεις, με τη στήριξη

του κράτους και του κεφαλαίου. Σήμερα, οι ανάγκες μας για την επιβίωση γίνονται πλέον ξεκάθαρες και απεικονίζονται παράλληλα στις στρατηγικές επιλογές του κεφαλαίου. Αυτά που ονομάζουμε δημόσια αγαθά (κοινά), τα αγαθά που θα έπρεπε να είναι δωρεάν και να ανήκουν σε όλους, είναι αυτά που με τον πιο βάναυσο

τρόπο καταστρατηγούνται, απαξιώνονται και καταστρέφονται. Η υγεία, η παιδεία, οι μεταφορές, η ενέργεια, το νερό, η γεωργία είναι τα κυριότερα. Για μας, η κοινωνική (και όχι η παραγωγική) ανασυγκρότηση περνάει μέσα από τις (αντι)δομές που κομίζουν την ισότητα και την ελευθερία ταυτόχρονα, αναγνωρίζοντας ότι η μια δεν μπορεί να υπάρξει χωρίς την άλλη. Στο πλαίσιο της πλήρους απαξίωσης της εργασίας και της κατάργησης των προηγούμενων συμβολαίων και συνθηκών (που τώρα αναγνωρίζεται η προσωρινότητά τους), το σύστημα επεκτείνει την καταστολή σε ό,τι αντιστέκεται. Καταργείται, στο όνομα της καπιταλιστικής νομιμότητας, ό,τι ξέραμε ως κλασικό τρόπο διεκδίκησης της καλυτέρευσης της ζωής. Πρόσφατο παράδειγμα, η επίθεση στους απεργούς του Μετρό, πρακτική που την έχουν βιώσει πολύπλευρα και άλλοι χώροι. Μέσα, όμως, από τα συντρίμμια της αντίστασης και της πεπατημένης των διεκδικήσεων, δημιουργούνται και οργανώνονται οι δικές μας “εργατικές βίλες” που βάζουν το ζήτημα για επανάκτηση της παραγωγής από το κεφάλαιο. Πρώτη προσπάθεια, η λειτουργία του εργοστασίου της Βιομηχανικής Μεταλλευτικής στη Θεσσαλονίκη από τους, απλήρωτους εδώ και δυο χρόνια, εργαζόμενους σε αυτό. Οι δομές παραγωγής με όρους ισότητας, ελευθερίας και αλληλεγγύης είναι αυτές που θα αποτελέσουν τους φάρους για την εδραίωση όχι μιας άλλης εξουσίας, αλλά μιας εξουσίας που αρνείται τον εαυτό της, για την καταργησή της.

Αλλάζοντας παράδειγμα - Για την αλληλεγγύη στις καταλήψεις

Ο

ι καταλήψεις και όλοι οι αυτοδιαχειριζόμενοι κοινωνικοί χώροι είναι οι προτάσεις μας για το σήμερα, αλλά και προβολές αυτού που επιθυμούμε για το αύριο. Είναι το αποτέλεσμα της έκφρασης του “παίρνουμε τη ζωή και τις τύχες μας στα χέρια μας”, ανάληψη της ευθύνης για την οργάνωση της καθημερινότητάς μας και ρήξη με τον ατομικισμό και την απάθεια. Είναι τόποι αδιαμεσολάβητης συνάντησης των από κάτω, αμφισβήτησης και πολιτικής έκφρασης, παραγωγής ιδεών και πολιτισμού, πέρα και ενάντια σε λογικές κράτους και αγοράς. Μετά από δύο χρόνια κρατικής και μιντιακής προπαγάνδας, το κράτος θέλει να ανακεφαλαιώσει πολιτικά αποκομίζοντας τα “οφέλη” της επίθεσης στον κόσμο της εργασίας και σε όσους/ες ακόμα συνεχίζουν να αντιστέκονται. Η βίαιη επίθεση και καταστολή που έχει εξαπολυθεί το τελευταίο διάστημα σε αυτούς τους αυτοδιαχειριζόμενους χώρους κάθε άλλο παρά συγκυριακή και αποπροσανατολιστική είναι. Αποτελεί τον σύγχρονο μακαρθισμό, το νέο κυνήγι μαγισσών που θέλει να επιβάλει το σύγχρονο αστικό κράτος, έχοντας χάσει το ρόλο του ως εγγυητή της “ευημερίας και ανάπτυξης” και επιδιώκοντας να επιβληθεί εκ νέου μέσα από την παραγωγή και την διαχείριση του φόβου. Στην προσπάθειά του αυτή καταφεύγει στον

παραλογισμό, βαφτίζοντας άδεια μπουκάλια μπύρας “μολότωφ”, τις καταλήψεις “κέντρα ανομίας” και όποιον αντιστέκεται “ύποπτο”. Αφού δεν μπόρεσε να πείσει για την αναγκαιότητα της λεηλασίας, στρέφεται σε μια “κοινωνική νομιμοποίηση” του μνημονίου που μπορεί να στηριχθεί μόνο με όρους αστυνομικού τρομοκράτους. Σε αυτό το καταστροφικό σχέδιο εντάσσεται και η προσπάθεια της κυβέρνησης να εκπροσωπήσει και τους

ακροδεξιούς ψηφοφόρους, υιοθετώντας την ατζέντα των νεοναζί και (ανα)παράγοντας την ολοκληρωτική θεωρία των δύο άκρων, επιδιώκοντας να πατάξει ότι δεν την βολεύει. Προσπαθεί, τέλος, να ορίσει εκ νέου τα “όρια” της αντίστασης και της αμφισβήτησης, επιτιθέμενη σε ό,τι ξεφεύγει από τη “νομιμότητα” της συνδιαλλαγής με την κυριαρχία και από τον έλεγχο της. Στους ελεύθερους κοινωνικούς χώρους και στις καταλήψεις, η αυτονομία γίνεται πράξη, έχοντας τον απαραίτητο χρόνο και χώρο. Είναι χώροι ανασύστασης του κοινωνικού ιστού, συλλογικοποίησης και αναχώματα στον εκφασισμό και τον κοινωνικό κανιβαλισμό. Εκεί στεγάζεται η αληθινή δημοκρατία και ο αγώνας για ζωή με ελευθερία και αξιοπρέπεια. Μπροστά σε αόριστες διακηρύξεις για “κοινωνικά οφέλη” που συνήθως μεταφράζονται σε οικονομικά οφέλη για τα αφεντικά, προτάσσεται η χειραφέτηση και ο επαναπροσδιορισμός της ζωής με όρους ισότητας, αυτοκαθορισμού και αλληλεγγύης. Η αλληλεγγύη σε αυτές οφείλει να είναι συνέργεια και συνδημιουργία. Η γενίκευση των καταλήψεων και των αυτοοργανωμένων χώρων, ο πολλαπλασιασμός των δομών αλληλεγγύης, η συνεχής αλληλοτροφοδότηση και αλληλοϋποστήριξή τους, είναι στο δρόμο για τη γενικευμένη κοινωνική αυτοδιεύθυνση.


Χρέος των καιρών η ανατροπή Ό

λες οι καθεστωτικές μορφές επέμβασης της πολιτικής εξουσίας, της συγκυβέρνησης, οι άτυπες πολιτικές συμμαχίες με ακροδεξιές, φασιστικές λογικές ή νοοτροπίες, είναι επικεντρωμένες στα γενικά και ειδικά συμφέροντα που απορρέουν από την απαρέγκλιτη εφαρμογή των μνημονίων και των δανειακών συμβάσεων, στο πλαίσιο της κρατικής πολιτικής και της σύγχρονης κοινοβουλευτικής χούντας που ζούμε. Κεντρική τους στρατηγική επιλογή, για να λιπανθεί καλά και να ξαναδουλέψει η καπιταλιστική-κρατική μηχανή, είναι η πλήρης εξαθλίωση και η κοινωνικήπολιτική υποταγή των εργαζομένων προς όφελος των τραπεζών, των μεγάλων επιχειρήσεων και της ολιγαρχίας του πλούτου. Για την παραπάνω επίτευξη του στόχου όλοι οι καθεστωτικοί μηχανισμοί κυριαρχίας και εξουσίας συντονίζονται με τις εταιρείες επικοινωνίας και δημοσκοπήσεων και τα αργυρώνητα ΜΜΕ, στήνουν σενάρια διαχείρισης, ελέγχου και αντιμετώπισης της κοινωνικής διαμαρτυρίας, συκοφαντούν, παραπλανούν και παράλληλα αναπροσαρμόζουν την τακτική τους σε πολιτικό-οικονομικόεπικοινωνιακό-στρατιωτικό επίπεδο, προ-

Η συνεχής αναπροσαρμογή του καθεστώτος για τη διαχείριση της κρίσης και των πολύμορφων κοινωνικών αναστατώσεων εκδηλώνεται σε δύο επίπεδα: στην συγκέντρωση όλων των εξουσιών στα χέρια της εκτελεστικής εξουσίας και της συγκυβέρνησης, με βάση την προγραμματική τους σύγκλιση, και στη διανομή περισσότερων ελεγκτικών αρμοδιοτήτων στους τοπικούς και περιφερειακούς κρατικούς εντολοδόχους τους.

κειμένου να αποτρέψουν ή να τσακίσουν μια γενικευμένη κοινωνική εξέγερση των κυριαρχούμενων. Δεν είναι τυχαίο ότι ακόμα και η αστική νομιμότητα, όπως την γνωρίζαμε, έχει αρθεί και η συγκυβέρνηση κυβερνά με πράξεις νομοθετικού περιεχομένου, οριακές πλειοψηφίες, προεδρικά διατάγματα, κρατική τρομοκρατία, χημικά, ποινικοποίηση των εργατικών και κοινωνικών αγώνων, επιτάξεις. Κοινωνικός εχθρός πλέον είναι εκείνος που δεν αποδέχεται τη νέα συναίνεση της εξουσίας και δεν αναγνωρίζει το μνημόνιο, το πρόγραμμα σταθερότητας του καθεστώτος, το μεσοπρόθεσμο, τα χαράτσια, το ξεπούλημα της δημόσιας περιουσίας. Η επίθεση στον κόσμο της εργασίας, της επισφάλειας, της νεολαίας, της τρίτης ηλικίας, κλπ, στο όνομα της τρομοκρατίας του χρέους, είναι η πολιτική τακτική για την αποβλάκωση του πληθυσμού και τη διασπορά του φόβου, γιατί γνωρίζουν καλά ότι το εκρηκτικό μείγμα ανέργων, επισφαλών εργαζομένων, συνταξιούχων, νέων δημιουργεί παράλληλα και νέους ανατρεπτικούς δρόμους και δυνατότητες που έχουν στο στόχαστρο την καρδιά του συστήματος της κοινωνικής λεηλασίας και βαρβαρότητας.

Ο φόβος αλλάζει στρατόπεδο Π

αρά τα σχέδια των κρατούντων, παρά τα ακριβοπληρωμένα τους επιτελεία, την τρομο-ενημέρωση, τις διαρκείς αποφάσεις υποταγής της κοινωνίας, παρά την πρωτοφανή καταστολή, ένας άλλος αστάθμητος παράγοντας αναδύεται στο προσκήνιο: οι κοινωνικοί και εργατικοί αγώνες, οι πολύμορφες δράσεις, οι πρωτόλειες διαδικασίες άμεσης δημοκρατίας, κοινωνικής αυτοοργάνωσης και αυτοδιαχείρισης. Στα τρία περίπου χρόνια από την επικυριαρχία ΔΝΤ-Τρόικα, εκατομμύρια διαδηλωτές αντιστάθηκαν με σθένος στην κρατική πολιτική που εξοντώνει την κοινωνία, διεκδίκησαν άλλη πορεία για τη ζωή και την εργασία τους, πήραν μέρος σε μαζικές Λαϊκές Συνελεύσεις, πρωτοστάτησαν στη δημιουργία νέων συλλογικών θεσμών κοινωνικής αλληλεγγύης, οργανώθηκαν σε ελεύθερους κοινωνικούς χώρους και κέντρα, σωματεία βάσης, κατα-ναλωτικούς και παραγωγικούς συνεταιρισμούς, συνελεύσεις γειτονιών, αυτοδιαχειριζόμενα εργοστάσια, βιοτεχνίες, και δημιούργησαν μαχητικές συνθήκες μπλοκαρίσματος του συ-στήματος στο δρόμο του αγώνα. Αυτός ο δρόμος, το άλλο μέλλον, είναι άμεσο, εδώ και τώρα, χωρίς μεσάζοντες και μεσσίες. Βασίζεται στη χειραφέτηση των κοινωνικά δρώντων, αναδύεται ως το αντίπαλο δέος μέσα στο χάος που προκαλεί το βάρβαρο καθεστώς των μνημονίων, οι υπερεθνικοί μηχανισμοί πολιτικής και οικονομικής διακυβέρνησης, αναδεικνύοντας την

αλληλεγγύη, την αυτοδιαχείριση, την αυτοδιεύθυνση ως τα νέα όπλα μαχητικής σύγκρουσης και δράσης. Ωστόσο, σήμερα δεν μπορούμε να αντιπαλέψουμε την εξουσία, στα ανώδυνα μονοπάτια παραδοσιακών μορφών πάλης του κοινωνικού και εργατικού κινήματος (κατακερματισμένες σποραδικές απεργίες, συλλαλητήρια-λιτανείες, συμβολικές καταλήψεις, αποσπασματικοί αγώνες για το ένα ή το άλλο θέμα κλπ). Η άρνηση του συστήματος, χωρίς απτό νέο κοινωνικό όραμα, χωρίς δημιουργία, χωρίς εξέγερση και λαϊκό ξεσηκωμό δεν πρόκειται παρά να οδηγήσει στην ενδυνάμωση του συστήματος με όξυνση του πολέμου από μέρους του. Χρειάζεται να επινοήσουμε νέες μορφές κοινωνικής και εργατικής οργάνωσης των αγώνων, που θα αποτελούν το δίκτυο πολέμου του κόσμου της εργασίας απέναντι στην εξουσία και τους πολιτικούς εκφραστές της. Ένα ανοιχτό δίκτυο σωματείων βάσης, κοινωνικών και εργατικών συλλογικοτήτων, λαϊκών συνελεύσεων, που θα συγκρούεται με συγκυβέρνηση-τρόικα και θα δημιουργεί όλες εκείνες τις νέες συνθήκες ζωής που θα βασίζονται στις αναδυόμενες αξίες των καταπιεσμένων. Η διάταξη, ο προσανατολισμός του, ο στόχος του, θα παίξουν

καθοριστικό ρόλο στο συνολικό μπλοκάρισμα του συστήματος που μας εξαθλιώνει. Να τελειώνουμε λοιπόν με τις πορείες λιτανείες, την έλλειψη προστασίας των διαδηλωτών από την κρατική τρομοκρατία και τα χημικά, και να εμπλουτίσουμε τις παραδοσιακές μορφές πάλης με τα νέα χαρακτηριστικά της μαζικής σύγκρουσης, των γενικευμένων καταλήψεων σε υπουργεία και υπηρεσίες, το μπλοκάρισμα δρόμων και πλατειών με οδοφράγματα αγώνα και αντίστασης. Να πούμε όχι σε οποιαδήποτε λογική γραφειοκρατικής, κάθετης οργάνωσης της ζωής και των αγώνων. Εργατικές και λαϊκές συνελεύσεις: στη γειτονιά, την πόλη, τη μονάδα παραγωγής και κατανάλωσης, την υγεία, τη μόρφωση, τα σχολεία, και προσπάθεια οργάνωσης της κοινωνικής ζωής στον τομέα της σίτισης, της στέγασης, της ένδυσης, της γνώσης, της ενέργειας, της υγείας, της γνώσης, με νέες οριζόντιες κι αντιεραρχικές δομές, για την κάλυψη των κοινωνικών αναγκών όλων. Στη βάση αυτή η διεκδίκηση της επανάκτησης του κοινωνικού πλούτου και των κοινωνικών αγαθών πρέπει να συνοδεύεται από τη ριζική αλλαγή των λειτουργιών, των μεθόδων και του περιεχομένου τους, στη βάση της κοινωνικής αλληλεγγύης και των δημόσιων κοινωνικών αναγκών. Μόνο τότε η ελευθερία αποκτά το πραγματικό της νόημα, ως ο διαρκής αγώνας ενάντια στην εξουσία και τις αρχές της, που αναπνέει στη συλλογική και ατομική προσπάθεια και δράση για την κοινωνική απελευθέρωση και χειραφέτηση, για να μη ζήσουμε σα σκλάβοι της χούντας της τρόικα, του ΔΝΤ, της Ε.Ε., της συγκυβέρνησης, του κράτους και του κεφαλαίου. Θοδωρής Θεοδωρόπουλος


10 2013

εργασία εργασία

Κοινωφελής, ενοικιαζόμενη εργασία Το νέο κοινωνικό μοντέλο εργασιακής εκμετάλλευσης και ο ρόλος των ΜΚΟ ως σύγχρονα δουλεμπορικά

Ε

δώ και καιρό, με το πρόσχημα της αντιμετώπισης της οικονομικής κρίσης, πραγματοποιείται ολομέτωπη επίθεση στους εργαζόμενους. Κατάργηση ΣΣΕ, επιδομάτων, επιβολή ατομικών συμβάσεων. Το παραγωγικό μοντέλο που υιοθετείται, στηρίζεται στο χαμηλό κόστος, στην παράνομη και νόμιμη ευελιξία, ουσιαστικά στην εθελοντική εργασία. H ανεργία έχει αγγίξει ποσοστά πρωτοφανή, αλλά το σύστημα εκμετάλλευσης πάντα βρίσκει τη λύση, και σε αγαστή συνεργασία με τα γραφειοκρατικά συνδικάτα και τα εργατικά κέντρα, προωθούν και νομιμοποιούν την ενοικιαζόμενη εργασία.

Η

θεσμοθέτηση της ενοικιαζόμενης εργασίας, με τη δημιουργία των εταιριών προσωρινής απασχόλησης (ΕΠΑ) και των ιδιωτικών γραφείων εύρεσης εργασίας (ΙΓΕΕ), η θέσμιση των “κοινοτικών συνεταιριστικών επιχειρήσεων” μαζί με το

ρόλο των ΜΚΟ δημιουργούν το πλαίσιο των προγραμμάτων “κοινωφελούς” εργασίας. Πρόκειται για προγράμματα πεντάμηνης διάρκειας που απευθύνονται σε περίπου 57.000 ανέργους, με αμοιβή 625 ευρώ το μήνα, ανεξάρτητα από την ειδικότητα τους, χωρίς επιδόματα αδείας, δώρα γιορτών, τριετίες ή άλλα επιδόματα που απορρέουν από τις σπουδές και την ειδίκευση του εργαζομένου. Μεσολαβητές για την πρόσληψη ανέργων ή αλλιώς “ενοικίαση”

είναι οι διάφορες ΜΚΟ που μετατρέπονται σε γραφεία ενοικίασης εργαζομένων, τσεπώνοντας για τη μεσολάβηση τους ποσό που αντιστοιχεί στο 5% της μισθολογικής εισφοράς, προκειμένου να καλύψουν πάγιες και διαρκείς θέσεις στους δήμους, στις περιφέρειες, ακόμα και σε νοσοκομεία. Ουσιαστικά, οι ανακυκλώσιμοι εργαζόμενοι σε αυτά τα προγράμματα καλύπτουν θέσεις άσχετες με το αντικείμενο πρόσληψής τους και αντικαθιστούν συμβασιούχους στο δημόσιο που απολύθηκαν ή μόνιμους που τέθηκαν σε διαθεσιμότητα. Σε αυτή τη διαδικασία, σύμφωνα με διάφορα δημοσιεύματα, έχουν εμπλακεί περίπου 125 ΜΚΟ, πολλές από αυτές “μαϊμού”, οι οποίες για τις υπηρεσίες τους θα πάρουν δισεκατομμύρια από εθνικά και κοινοτικά κονδύλια, ενώ τους νέους ανέργους που θα απασχολούν, θα τους ‘’ωφελούν” δίνοντας ψίχουλα αντί μισθού.

Η ΓΣΕΕ το μεγαλύτερο δουλεμπορικό Μία από τις μεγαλύτερες τέτοιες εταιρίες ενοικίασης είναι η ίδια η ΓΣΕΕ, η οποία, μέσω του κέντρου επαγγελματικής κατάρτισης

(ΚΕΚ) του Ινστιτούτου Εργασίας (ΙΝΕ) αλλά και των διαφόρων Εργατικών Κέντρων, μετατράπηκε σε ΜΚΟ και απασχολεί σχεδόν 20.000 άτομα. Η ΓΣΕΕ είναι αυτή που εφάρμοσε πρώτη τις χειρότερες σχέσεις εργασίας, καταπατώντας την ίδια την εθνική συλλογική σύμβαση που υποτίθεται ότι υπερασπίζεται, διαμορφώνοντας μια νέα γενιά πελατών-ψηφοφόρων και δίνοντας το έναυσμα μετατροπής των συνδικάτων σε ΜΚΟ, αναπαράγοντας την κυρίαρχη ιδεολογία περί “ωφέλειας” των νέων εργαζομένων. Τα παραδείγματα αυθαιρεσίας και παρανομίας πολλά: η ΓΣΕΕ, ως εργοδότρια, υποχρεώνει τους εργαζόμενους στα ΚΟΧ να υπογράψουν συμβάσεις “κατά παρέκκλιση” της Εθνικής Συλλογικής Σύμβασης Εργασίας, εκβιάζει τους εργαζόμενους στα Γιάννενα πως αν προβούν σε επίσχεση εργασίας διεκδικώντας τα δεδουλευμένα τους, θα δημιουργήσουν προβλήματα στην εκταμίευση των κονδυλίων και κατά συνέπεια στην καταβολή των αποδοχών τους. Απείλησε τους εργαζόμενους στο ΙΝΕ/ΓΣΕΕ στο Βόλο με απόλυση αν συμμετείχαν στην 48ωρη απεργία που η ίδια η ΓΣΕΕ είχε προκηρύξει (6/7/11).

Μοντέλο εργασίας προς γενίκευση Κ

άποιες ΜΚΟ υποχρεώνουν τους εργαζόμενους να υπογράψουν συμβάσεις όπου η εργοδότρια ΜΚΟ θέτει τον όρο ότι δεν θα ευθύνεται σε περίπτωση καθυστέρησης πληρωμών ή ενσήμων. Χαρακτηριστικό παράδειγμα μία ΜΚΟ στη Κρήτη, η οποία πρότεινε σύμβαση όπου αναγραφόταν ότι δεν θα ευθύνεται ακόμα και για τη μη πληρωμή των εργαζομένων σε περίπτωση που δεν εκταμιευθεί το σχετικό κονδύλι. Είναι πασιφανές ότι για τον κρατικό μηχανισμό, τον γραφειοκρατικό συνδικαλισμό και τις ισχύουσες πολιτικές, οι άνεργοι δεν αντιμετωπίζονται ως εργαζόμενοι, “θύματα” του κοινωνικού κανιβαλισμού, αλλά ως “ευπαθής κοινωνική ομάδα”. Με αυτή τη λογική, οι άνεργοι δεν μπορούν να εργάζονται κανονικά, αλλά “ωφελούνται” λαμβάνοντας ένα πενιχρό ποσό επιβίωσης σε τακτά χρονικά διαστήματα και εφόσον δείξουν καλή διαγωγή και υποταγή στα αφεντικά των διάφορων ΜΚΟ, θα μπορέσουν να εξασφαλίσουν δωρεάν εργασία στο δημόσιο-κοινωφελή τομέα της οικονομίας. Όσοι εργάζονται σε αυτά τα προγράμματα ήδη βιώνουν συνθήκες εργασιακής σκλαβιάς (αμφισβήτηση όλων των εργασιακών δικαιωμάτων όπως άδειες, υπερωρίες, δικαίωμα στην απεργία) που προμηνύουν την καθολική εφαρμογή αυτού του δουλεμπορίου σε όλους τους χώρους εργασίας (δημόσιο και ιδιωτικό τομέα). Για να κρατηθεί ζωντανό αυτό το απάνθρωπο σύστημα εκμετάλλευσης, το μοντέλο του εργαζόμενου που προ-

τάσσεται είναι εκείνο του άμισθου, του υποταγμένου, του σκλάβου σε στρατόπεδα εξαναγκαστικής εργασίας και ομήρου στις ορέξεις των αφεντικών. Όσον αφορά τις συμβάσεις, από τη στιγμή που τα προγράμματα κοινωφελούς εργασίας αποτελούν συμβάσεις εργασίας, ισχύουν οι αρχές του εργατικού δικαίου σχετικά με αμοιβές, άδειες, δικαίωμα στην απεργία, παρ’ όλο που το ΦΕΚ αφήνει επίτηδες ασαφείς σχετικές ρυθμίσεις στοχεύοντας στην αδυναμία των εργαζομένων για διεκδίκηση των δικαιωμάτων τους. Αποτέλεσμα αυτού του παραλογισμού είναι ότι οι εργοδότες, ενώ έχουν απλήρωτους τους εργαζόμενους σε αυτά τα προγράμματα, τους παραπέμπουν στο Υπουργείο Εργασίας, το οποίο εμφανίζεται αναρμόδιο.

Συνεπώς, η εναλλαγή ανέργου-εργαζόμενου, που τείνει να γίνει εργασιακό καθεστώς, αφενός, στοχεύει στον κατακερματισμό του εργαζόμενου προσφέροντας φτηνή εργασία στον κρατικό μηχανισμό, αφετέρου, λειτουργεί ως μέσο τρομοκρατίας προς όλους τους ανέργους, καθιστώντας σαφές ότι όποιος θέλει να εργαστεί πρέπει να αποδεχτεί τους όρους εργασιακής “σκλαβιάς”, γιατί «η ουρά είναι μεγάλη». Απέναντι στη στοχευμένη επίθεση που δέχονται οι εργαζόμενοι στα προγράμματα «κοινωφελούς εργασίας» από ΟΑΕΔ, Δήμους, ΜΚΟ, ΓΣΕΕ, Κράτος, που νομιμοποιούν την ενοικιαζόμενη εργασία, πρέπει να δημιουργηθούν εστίες αντίστασης, παρ’ όλο που η μάχη φαντάζει άνιση. Να γίνει συνείδηση ότι το “δίκαιο” δεν θα επιτευχθεί μόνο μέσα από κινήσεις σε νομικό επίπεδο, αλλά μέσα από αυτοοργανωμένες, οριζόντιες δομές και συλλογικές διαδικασίες ζυμώσεων και αλληλεγγύης. Ν’ ακούμε και να μοιραζόμαστε. Να σκεφτόμαστε και να προτείνουμε, ώστε να δημιουργηθούν οι προϋποθέσεις που θα οδηγήσουν στην κατάλυση αυτού του κοινωνικο-οικονομικού συστήματος της μισθωτής σκλαβιάς και της εκμετάλλευσης ανθρώπου από άνθρωπο. Παραφράζοντας τους γνωστούς στίχους του Καβάφη: Αν δεν μπορείς, προς το παρόν, να αλλάξεις τη ζωή σου πρoσπάθησε, τουλάχιστον, να μην την εξευτελίζεις. Έφη Πανοτοπούλου


εργασία εργασία Από πού πάνε για την “κοινωνική οικονομία”;

Α

ν και ο όρος “κοινωνική οικονομία” έχει ιστορία αρκετών χρόνων, στη χώρα μας το τελευταίο διάστημα έχει αυξηθεί η συζήτηση γύρω από αυτή, λόγω και της επέκτασης σχετικών δομών, τις οποίες στηρίζουν και στις οποίες συμμετέχουν άνθρωποι από διαφορετικές κοινωνικοπολιτικές αφετηρίες, με πολλούς τρόπους και με πολλές μορφές. Σύμφωνα με τον καθηγητή του ΤΕΙ Μεσολογγίου κ. Νικολόπουλο, η κοινωνική οικονομία ''είναι μια οικονομική δραστηριότητα που ξεκινάει «από κάτω». Πρόκειται κατά κύριο λόγο για μια πρωτοβουλία των πολιτών («οικονομία των πολιτών», δηλαδή από τους πολίτες και για τις ανάγκες αυτών) που δεν αποσκοπεί στο κέρδος. Πρόκειται, με άλλα λόγια, για μια οικονομία των (πραγματικών) αναγκών''. Ο παραπάνω ορισμός “καλύπτει ένα ευρύ φάσμα οικονομικών δραστηριοτήτων, από συνεταιρισμούς μέχρι και τα δίκτυα ανταλλαγής, τα χαριστικά παζάρια κτλ”. Ειδικά μετά το κίνημα των πλατειών το καλοκαίρι του 2011, η διάθεση ενός μεγάλου κομματιού του κόσμου να αυτοοργανωθεί και να μπορέσει να καλύψει πολλές ανάγκες του, συνάντησε τις ήδη αυτοοργανωμένες δομές, οι οποίες είχαν ακολουθήσει μια διαφορετική διαδρομή, μέσα από πειραματισμούς αλλά και μέσα από την εμπειρία που αποκόμισε σε βάθος χρόνου. Σε αυτό βοήθησε και το γεγονός ότι, έστω και άτυπα, ένα μεγάλο κομμάτι του πληθυσμού διατηρούσε στους δεσμούς του με την επαρχία και στοιχεία ανταλλακτικής οικονομίας, τα οποία εύκολα ενίσχυσε ελέω κρίσης. Όλο αυτό το κλίμα βέβαια δεν θα μπορούσε να μείνει ανεκμετάλλευτο από τους επιτήδειους του λαϊκισμού και της ψηφοθηρίας, οι οποίοι προσπαθώντας να προλάβουν ή και να καρπωθούν το ρεύμα της αυτοοργάνωσης, αυτοπροβάλλονται ως “φορείς και ειδικοί” της κοινωνικής οικονομίας, ενώ ουδεμία σχέση έχουν με δομές αυτοδιαχείρισης ή ουδέποτε αναρωτήθηκαν ή αμφισβήτησαν το κυρίαρχο μοντέλο. Η κοινωνική οικονομία μάλιστα, με τις ανάλογες προσλαμβάνουσες σε κάθε περίπτωση, παρουσιάζεται πολλές φορές σαν πανάκεια δια πάσαν νόσον. Από το ζήτημα της εργασίας και της παραγωγής, ως την υγεία και την εκπαίδευση, η μεταφορά της ευθύνης γίνεται άτσαλα και βεβιασμένα, κυρίως μέσω των πάντα πρόθυμων ΜΚΟ και της εκκλησίας, δημιουργώντας θέσεις υποτιμημένης

Παίρνουν μπρος οι μηχανές της αυτοδιαχείρισης!

Σ εργασίας και αντικαθιστώντας τις (προβληματικές ίσως αλλά υπαρκτές) κρατικές παροχές με υποδεέστερες σε ποιότητα και έκταση, αφήνοντας με αυτό τον τρόπο μεγάλα κομμάτια του πληθυσμού έκθετα. Η συνεργατική και αλληλέγγυα οικονομία κατατάσσεται, καταχρηστικά ίσως, ως υποκατηγορία της κοινωνικής οικονομίας. Οι δομές που εντάσσονται σε αυτήν δεν χαρακτηρίζονται τόσο από την πολιτικοϊδεολογική προέλευση των συμμετοχόντων ή από το που στεγάζονται (εκτός από κραυγαλέες περιπτώσεις επικίνδυνου λαϊκισμού τις οποίες δεν χρειάζεται να αναφέρουμε), αλλά από το πόσο έχουν εκείνα τα χαρακτηριστικά (οριζόντιες και αντιιεραρχικές συνελεύσεις, αμεσότητα, επαναφορά του μέτρου, ενθάρρυνση της συμμετοχής) που τις κάνουν τέτοιες και κατά πόσο αμφισβητούν το καπιταλιστικό φαντασιακό (ανάπτυξη, παραγωγισμόςκαταναλωτισμός, εκμετάλλευση), ή κατά πόσον, αντίθετα, “ορίζουν στρατηγικές εξανθρωπισμού της καπιταλιστικής οικονομίας”1. Μια δομή, για παράδειγμα, που απλά αναπαράγει μια πελατειακή σχέση, έστω και αν το προϊόν είναι καλύτερο, ή μια σχέση ευεγέρτη-ευεγερτούμενου, χωρίς να σπάει τον πυρήνα της ανάθεσης, του θεάματος και της απάθειας, προσομοιάζει περισσότερο στη φιλανθρωπία, και πιθανότατα θα ακολουθήσει τη διαδρομή που ακολουθούν όλες οι αυταπάτες αυτού του τύπου.

Εμπειρίες και προοπτικές

Σ

ήμερα, σχεδόν δύο χρόνια μετά τις πλατείες της άμεσης δημοκρατίας και του “παίρνουμε τη ζωή μας στα χέρια μας”, τα πολλά παραδείγματα δομών αυτοργάνωσης που έχουμε, πολύμορφα και πολυθεματικά, μας επιτρέπουν να ανιχνεύσουμε μια “καθημερινή διαδικασία αλλαγής -στην πράξη και στο σήμερα- της οικονομικής δραστηριότητας, στα πλαίσια ενός αγώνα με στόχο την απόρριψη του καπιταλισμού και των εκμεταλλευτικών σχέσεων που αυτός ορίζει και ενθαρρύνει” 2. Από την άλλη πλευρά, καθώς η οικονομική κρίση βαθαίνει και μεγάλα κομμάτια του πληθυσμού οδηγούνται στην απελπισία, η φιλανθρωπία, ο οίκτος και η ελεημοσύνη βρίσκουν όλο και περισσότερο έδαφος, μεγαλώνοντας τον κύκλο των “ευεγερτούμενων”. Και αν αυτή τη στιγμή μας φαντάζει προτιμότερο κάποιος να μην μείνει απλά νηστικός, γνωρίζουμε ότι το γενικευμένο ρεύμα υποτίμησης της ζωής και της αξιοπρέπειας μπορεί να ξυπνήσει τους χειρότερους εφιάλτες μας. Από την άλλη, η δικτύωση των δομών συνεργατικής και αλληλέγγυας οικονομίας, χωρίς να χάνεται η αυτοτέλεια τους, αλλά και η δημιουργία νέων, οι οποίες θα καλύψουν όλους τους τομείς της οικονομικής δραστηριότητας, παράλληλα με την ενίσχυση όλων εκείνων των αυτοοργανωμένων χώρων διαχείρισης της καθημερινότητάς μας, μπορεί να οδηγήσει στην απεξάρτηση μας από το κεφάλαιο και το κράτος. Το κομμάτι αυτό του ανταγωνιστικού κινήματος “είναι μία αίσθηση του αδυνάτου, μέσα στην καρδιά της άρνησης της ζωής, μέσα στον πυρήνα του καπιταλισμού”. 3 Μαριάννα Χούσου

1. Δημιουργικές αντιστάσεις και αντεξουσία, Ορ. Βαρκαρόλης, 2012, σελ.45 2. Στο ίδιο 3. σημειώσεις της στέπας, τεύχος δεύτερο, σελ 44.

υνάδελφοι-συναδέρφισες, συναγωνιστές- συναγωνίστριες Θα θέλαμε να σας κάνουμε μια ενημέρωση, για το τι πρόκειται να πράξουν οι εργαζόμενοι της ΒΙΟ.ΜΕ. το επόμενο διάστημα που ακολουθεί, μέχρι και τον Φεβρουάριο. Στην συνάντηση που πραγματοποιήθηκε στο υπουργείο εργασίας, τονίσαμε προς τον υπουργό εδώ και 20 μήνες βάλαμε κάποια αιτήματα που δεν έχουν απαντηθεί και σε όσα υπήρξε μια πρωτοβουλία του υπουργείου εργασίας δεν προχωρούν γιατί κωλύονται από αλλά υπουργεία. Εμείς τονίσαμε πως για μας είναι σύνολο η πολιτεία και όχι το κάθε υπουργείο χωριστά, και πως δεν μπορούμε να περιμένουμε άλλο. Έχουμε φτάσει σε απόγνωση και βλέπουμε πως δεν έχουμε να χάσουμε τίποτα άλλο περισσότερο από αυτό που έχουμε χάσει ήδη. Και ενημερώσαμε πως εμείς ξεκινάμε την λειτουργία του εργοστασίου και δεν μας ενδιαφέρουν οι συνέπειες όποιες και αν είναι γιατί θεωρούμε ότι είμαστε στα χειρότερα. Συνάδελφοι και συναδέρφισες. Οι εργαζόμενοι της ΒΙΟ.ΜΕ. μέσα από την γενική συνέλευση αποφασίσαμε πως η μόνη λύση απέναντι στην λαίλαπα που έρχεται είναι να ελέγξουμε την παραγωγή άμεσα οι εργάτες, να πάρουμε την ευθύνη να διευθύνουμε το εργοστάσιο, μέσα από την γενική συνέλευση των εργαζομένων. και καλούμε όλους τους εργαζόμενους, ανέργους, συνδικαλισμένους και μεμονωμένους να πάρουν θέση και να απαντήσουν στο ζήτημα που μπαίνει πλέον επιτακτικά. Εμείς απαντήσαμε πως θέλουμε πίσω τις δουλείες μας, θέλουμε τις ζωές μας, θέλουμε την αξιοπρέπεια μας. Το αν αυτό θεωρείται παράλογο; ναι είμαστε παράλογοι! Αν θεωρείτε άνομο; ναι είμαστε άνομοι! αν θεωρείτε άπιαστο Όνειρο; ναι τρέχουμε να πιάσουμε το Όνειρο μας, και να ζήσουμε τις οικογένειες μας! Καλούμε: λαϊκές συνελεύσεις γειτονίας, συλλόγους, πολιτικές οργανώσεις, σωματεία, νεολαιίστικα στέκια, να απαντήσουν! Καλούμε κάθε άνθρωπο που μπορεί να αντικρίζει ακόμα τον Ήλιο και να ελπίζει πως, ναι! Δεν είναι ανάγκη να φύγουν τα παιδιά μας για να βρουν καλύτερο μέλλον στο εξωτερικό. Δεν είναι ανάγκη να είσαι υποτακτικός για να δουλεύεις! Δεν πρέπει να κάνεις επαιτεία για να επιβιώσεις! Δώσε μια απάντηση στο ζήτημα που μπαίνει σήμερα!!! Πάρε θέση και σπάσε τα δεσμά που σε περικλείουν! Άνοιξε στόμα και μυαλό και απάντησε! Η γενική συνέλευση του σωματείου εργατοϋπαλλήλων της ΒΙΟ.ΜΕ. http://biom-metal.blogspot.gr


10 2013

στον ορίζοντα στον οριζον

Από την εργασία ως εμπόρευμα στην εργασία ως μέρος των κοινών Της Hilary Wainwright

Υ

πάρχουν θεωρητικά εργαλεία αναπτυγμένα στα συμφραζόμενα της αναζήτησης για μια εναλλακτική, κοινωνικά σχεδιασμένη οικονομία, που μπορούν να βοηθήσουν μια τέτοια επανεξέταση; Οι συνθήκες για τα κοινά (commons) θα μπορούσαν να εφαρμοστούν στην ανθρώπινη δημιουργικότητα, σε μια βάση που δεν θα αρνούνταν την αμετάκλητη ατομική διάστασή της. Μάλλον αυτή η ατομική διάσταση, η πραγμάτωση και τα ευρύτερα κοινωνικά οφέλη από τον τρόπο με τον οποίο είναι οργανωμένη κοινωνία, αποτελούν -όπως συμβαίνει με όλα τα κοινά- ειδικά προβλήματα οργάνωσης και διακυβέρνησης. Σκεφτείτε την ικανότητα του ανθρώπου να δημιουργεί, σύμφωνα με τον ορισμό του Fattori. Είναι μια ικανότητα που μοιράζεται όλη η ανθρωπότητα - πράγματι είναι αυτό που μας κάνει ανθρώπους· μια ικανότητα που είναι ισχυρή κοινωνική δύναμη, αναγκαία συνθήκη για τη ζωή πολλών άλλων κοινών· και η οποία, αν και σε κάθε μοναδική στιγμή είναι ατομικά επικεντρωμένη είναι επίσης κοινωνικά διαμορφωμένη. Εξαρτάται σε μεγάλο βαθμό από τη φύση της εκπαίδευσης,

Η αντίσταση στην αλλοτρίωση παίρνει πολλές μορφές: από την άρνηση της εργασίας, το χιούμορ, το σαμποτάζ και τον συμβατικό συνδικαλισμό, έως μια ποικιλία αγώνων και πειραμάτων για εναλλακτικές ενάντια στο κράτος και την αγορά. Μια εναλλακτική σύλληψη της εργασίας, ως μέρος μιας ευρύτερης εναλλακτικής οικονομίας, θα μας βοηθήσει να κατανοήσουμε και ενδεχομένως να γενικεύσουμε και να διερευνήσουμε τις δυνατότητες αυτών των διάσπαρτων εμπειριών σε δημόσιες, ιδιωτικές ή κοινωνικές σφαίρες.

του πολιτισμού και της διανομής του πλούτου, μπορεί να καλλιεργηθεί και να αναπτυχθεί ή να κατασταλεί, να μην αναπτυχθεί και να σπαταληθεί. Είναι κοινωνικά υλοποιημένη (το αν επιτυγχάνεται αυτή η διανεμημένη δυνατότητα εξαρτάται από τη φύση των κοινωνικών σχέσεων παραγωγής, επικοινωνίας και διανομής) και κοινωνικά καθορισμένη η ωφέλεια από αυτήν (το ποιος επωφελείται από τη δημιουργικότητα των άλλων εξαρτάται και πάλι από τις οικονομικές, πολιτικές και κοινωνικές σχέσεις). Ονομάζοντας έτσι αυτή τη δημιουργική ικανότητα, αυτό το χαρακτηριστικό του συνόλου της ανθρωπότητας, ως κοινά (commons), τονίζοντας τον κοινωνικό καθώς και τον ατομικό χαρακτήρα της και τις συνεταιρικές, κοινωνικές συνθήκες υλοποίησής της, θέτουμε επίσης τη βάση για την ανάκτηση των προϊόντων αυτής της ικανότητας. Σε αυτά περιλαμβάνονται εκείνα που, κατά κάποιο τρόπο, έχουν σφετεριστεί από το κράτος ή από το κεφάλαιο - όπως το “κοινωνικό κεφάλαιο” και άλλες μορφές “ελεύθερης εργασίας”, που είναι τόσο ζωτικής σημασίας για τον σημερινό πληροφοριακό καπιταλισμό.

Επανακτώντας την παράδοση του Ubuntu

Γ

ια να αναπτύξουμε και να εφαρμόσουμε την ιδέα της εργασίας/δημιουργικότητας ως μέρος των κοινών, είναι σημαντικό να τη σκεφτούμε ως μια συλλογή από χρήσιμα εργαλεία που πρέπει να χρησιμοποιηθούν με ευρηματικότητα, και όχι ως πλήρης, έτοιμη προς συναρμολόγηση λύση, όπως η ιδέα του σοσιαλισμού συχνά τα μεταχειρίστηκε. Ας δούμε μερικά από τα είδη των εργαλείων που θα μπορούσε αυτή η ιδέα να προσφέρει. Πρώτον, διανοίγει δρόμους για να δούμε και να κατανοήσουμε το ευρύ δυναμικό των υφιστάμενων πρακτικών στην αλληλέγγυα οικονομία, για την επίτευξη μετασχηματιστικών κερδών στην ευρύτερη κοινωνική, δημόσια και ιδιωτική οικονομία. Ένα παράδειγμα εδώ θα ήταν η σημασία της μάθησης μέσω της πρακτικής και του προβληματισμού σχετικά με αυτήν. Η αντίληψη της δημιουργικότητας ως μέρος των κοινών οδηγεί στην ερώτηση πώς θα μπορούσαμε να οραματιστούμε οικονομικές ρυθμίσεις που οικοδομούν αυτοανάπτυξη, εκπαίδευση και αναγέννηση στην καθημερινή ζωή, σε ό,τι σήμερα χωρίζεται σε εργασία, κατανάλωση και προσωπική ζωή. Η κατανόηση της εργασίας και του δυναμικού της ανθρώπινης δημιουργικότητας ως κοινά αλλάζει την οπτική μας για την εργασία. Μπορούμε να το δούμε αυτό στην πράξη ήδη σε τμήματα της αλληλέγγυας οικονομίας, όπου οι εργαζόμενοι δεν θεωρούνται “περιττοί” και ο στόχος είναι η διαρκής αναδιάταξη και επανεκπαίδευση. Μπορούμε επίσης να δούμε

πώς η, πλέον καταφανής, σκανδαλώδης σπατάλη ανθρώπινης δημιουργικότητας στις καπιταλιστικές οικονομίες σε όλο τον κόσμο υπήρξε οδηγούν κίνητρο στην έκρηξη της αντίστασης από το 2011 και μετά, με επικεφαλής συχνά τους νέους ανέργους (Mason 2012). Η ανθρώπινη δημιουργικότητα ως μέρος των κοινών δείχνει επίσης τη σημασία του να σκεφτόμαστε τα πολλά διαφορετικά επίπεδα οικονομικών και κοινωνικών σχέσεων και τη μεταξύ τους σύνδεση. Έτσι, μας οδηγεί να αναρωτηθούμε τι μπορεί

να σημαίνει σε μικρο-επίπεδο, για το πώς οι επιχειρήσεις ή οι αστικοί χώροι, για παράδειγμα, είναι οργανωμένοι, η ύπαρξη θεσμικών συνθηκών γαλούχησης και υλοποίησης της δημιουργικότητας. Τι μπορεί αυτό να σημαίνει σε μακροοικονομικό επίπεδο, όσον αφορά, για παράδειγμα, τα μέσα διαβίωσης, πέρα ή αυτόνομα από τη μισθωτή εργασία (αυτό που ορισμένοι αποκαλούν “βασικό μισθό”). Και τι θα μπορούσε να σημαίνει αυτό σε ένα συνδυασμό μικρο και μακρο επιπέδων - για παράδειγμα, όσον αφορά νομοθετικά πλαίσια για την οργάνωση του χρόνου (Coote 2010). Έτσι, η αντίληψη της εργασίας ως μέρος των κοινών αμφισβητεί τις τάσεις προς τον επιχειρηματικό ή κοινοτικό εγωισμό, ή ατομισμό, (μια τάση εντός ορισμένων μερών της κοινωνικής οικονομίας, καθώς επίσης και εντός των καπιταλιστικών επιχειρήσεων) και τονίζει τη σημασία της αλληλεγγύης και των ροών αμοιβαιότητας μεταξύ των διαφόρων στοιχείων των προσπαθειών σε μια αλληλέγγυα και βασισμένη στα κοινά οικονομία. Γενικότερα, παρέχει τη βάση για ένα ισχυρό αντίδοτο στον κτητικό ατομικισμό, που έχει λάβει ανεξέλεγκτες διαστάσεις τα τελευταία χρόνια, χωρίς να αντιπαραθέτει έναν πραγμοποιημένο κολεκτιβισμό (Macpherson 1964). Η Hilary Wainwright είναι από τα ιδρυτικά μέλη-συντάκτρια του περιοδικού Red Pepper και συνεργάτιδα του Transnational Institute. Αποσπάσματα από κείμενο που δημοσιεύτηκε στο https://snuproject. wordpress.com Μετάφραση: Κ.Χ.


των των "κοινών""κοινών" τα Από την αγορά και το κράτος στη συλλογική αυτοδιαχείριση

Η ανατρεπτική επικαιρότητα των “κοινών” του Γιώργου Παπανικολάου

Υπάρχουν σημαντικοί λόγοι για τους οποίους η δημόσια συζήτηση περιστρέφεται ολοένα και περισσότερο γύρω από την φαινομενικά νέα έννοια των “κοινών” αγαθών. Πρώτα, η ανάδυση των ψηφιακών κοινών αγαθών που υπενθύμισαν στους πολίτες των δυτικών κοινωνιών την αξία του μοιράσματος. Έπειτα οι επιθετικές περιφράξεις των νεοφιλελεύθερων πολιτικών που στέρησαν εκατομμύρια πολίτες σε όλο τον κόσμο από πρόσβαση σε βασικά αγαθά αλλά και η προφανής ανεπάρκεια ενός συστήματος βασισμένου στο κέρδος να διαχειριστεί την καταστροφή της βιόσφαιρας. Τέλος, η κατάρρευση του κρατικού με κεντρικό σχεδιασμό μοντέλου της οικονομίας και η απαξίωση του νεοφιλελευθερισμού με την κρίση του 2008.

Τ

α κοινά αγαθά αφορούν ανθρώπινες, παραγωγικές σχέσεις. Είναι ο τρόπος που οργανώνεται η παραγωγή, η οικειοποίηση ή η διαχείριση που κάνει τα αγαθά “κοινά” και όχι η φυσική τους υπόσταση. Περιλαμβάνουν μια οικολογία οργανωτικών μορφών που ποικίλλουν σε όλα τα μήκη και πλάτη της γης. Αν κάτι χαρακτηρίζει την έννοια των κοινών αγαθών είναι η ποικιλότητα και ο πλουραλισμός. Η πληθώρα των διευθετήσεων, καθορίζεται από τη φύση τους, το επίπεδο της τεχνικής και προπαντός την ιστορία και τον πολιτισμό των κοινωνιών στις οποίες απαντώνται. Κοινό τους χαρακτηριστικό αποτελεί η δυνατότητα του ατόμων να έχουν πρόσβαση στην χρήση του πόρου μέσα από ένα πλέγμα συλλογικών σχέσεων και διακανονισμών που δεν εμπλέκουν την αγορά, ούτε χαρακτηρίζονται από ασυμμετρία δύναμης που βασίζεται στην ιδιοκτησία. Σε αντίθεση με την ατομική ιδιοκτησία, κανείς δεν μπορεί να επιβάλει στον άλλο τους δικούς του κανόνες στην

χρήση του πόρου και οι κανόνες προκύπτουν μέσα από τη συλλογική διαβούλευση και δράση. Θεσμικά, χαρακτηρίζονται στην καλύτερη περίπτωση από νομικές μορφές συλλογικής ιδιοκτησίας ενώ πολλές φορές οι κανόνες διακυβέρνησης είναι εθιμικοί. Η επικράτηση των μορφών της ατομικής και της κρατικής ιδιοκτησίας και η επέκταση των αγορών εκτόπισε σταδιακά κληροδοτημένους από το παρελθόν θεσμούς κοινής ιδιοκτησίας και διαχείρισης. Υπάρχουν πολλοί τρόποι να ταξινομήσει κανείς τα κοινά αγαθά όπως, για παράδειγμα, η κλίμακα αναφοράς: τοπικά (πχ κοινοτικές πηγές νερού, κοινοτικά βοσκοτόπια) περιφερειακά, εθνικά (δρυμοί, ψαρότοποι, ηλεκτρομαγνητικό φάσμα) ή ακόμα και παγκόσμια (το αίτημα για τη διαχείριση της ατμόσφαιρας σαν παγκόσμιο κοινό αγαθό). Η μεγάλη κλίμακα αυξάνει την οργανωτική πολυπλοκότητα και μπορεί να απαιτεί αντιπροσωπευτικά σχήματα διακυβέρνησης. Μια άλλη σημαντική διάκριση είναι αυτή μεταξύ των ανταγωνιστικών και μη ανταγωνιστικών αγαθών που συνήθως βρίσκονται σε αφθονία. Για παράδειγμα τα ψηφιακά αγαθά και η πληροφορία στις σύγχρονες δυτικές κοινωνίες έχουν σχεδόν μηδενικό κόστος διανομής και αναπαραγωγής. Η χρήση τους από κάποιον δεν τα στερεί από τους άλλους, ούτε περιορίζει τα δικαιώματά τους καθιστώντας τον μεταξύ μας ανταγωνισμό ανούσιο. Η οργάνωση της κοινοκτημοσύνης και της κοινής διαχείρισης είναι τεχνικά εφικτή αλλά προσκρούει στο παρωχημένο και οπισθοδρομικό καθεστώς της πνευματικής ιδιοκτησίας. Οι φυσικοί πόροι μπορεί να είναι ανανεώσιμοι ή πεπερασμένοι γεγονός που καθορίζει τους θεσμούς διακυβέρνησης και τους κανόνες της διανομής. Μπορεί να υπάρχει μια σαφώς καθορισμένη ομάδα οικειοποιητών ή τα αγαθά να είναι ανοικτά για όλους. Η διάκριση ανάμεσα σε κοινά αγαθά που μπορούν να αναπαράγονται κοινωνικά με σχετική αυτονομία εξασφαλίζοντας τη βιωσιμότητά προς όφελος των μελών της κοινότητας και σ’ αυτά που είναι συμβατά ή μπορούν να λειτουργούν στα πλαίσια της διευρυμένης αναπαραγωγής του κεφαλαίου έχει απασχολήσει τη δημόσια συζήτηση, με κάποιους να επιχειρηματολογούν ότι τα δεύτερα θα πρέπει να αποτελούν αντικείμενο αντίστασης και άλλους να υποβαθμίζουν τη σημασία αυτής της διάκρισης, επισημαίνοντας ότι σε συνθήκες ηγεμονίας της καπιταλιστικής οικονομίας είναι σχεδόν κατά κανόνα υβριδικά.

Μελετώντας κυρίως τη διαχείριση φυσικών πόρων, η βραβευμένη με νόμπελ οικονομίας Έλινορ Όστρομ επισήμανε μερικές από τις γενικές αρχές σχεδιασμού που χαρακτήριζαν τους επιτυχημένους και μακροβιότερους θεσμούς συλλογικής διαχείρισης. Ανάμεσα σ’ αυτές συμπεριλαμβάνονται τα ξεκαθαρισμένα όρια του πόρου και των οικειοποιητών του, η συμμετοχή των ατόμων που επηρεάζονται από τους κανόνες στην τροποποίησή τους, αλλά και η ύπαρξη μηχανισμών επιτήρησης και επίλυσης διαφορών όπως και κλιμακούμενων κυρώσεων για τους παραβάτες. Αξιοσημείωτη είναι η επισήμανση της σημασίας της ελάχιστης αναγνώρισης του δικαιώματος αυτοοργάνωσης από τις εξωτερικές διοικητικές αρχές, δηλαδή του δικαιώματος οι οικειοποιητές να επινοούν τους δικούς τους θεσμούς χωρίς αυτοί να αμφισβητούνται από την εξουσία[1]. Τα κοινά αγαθά είναι μια τόσο παλιά πραγματικότητα όσο και οι ανθρώπινες κοινωνίες. Ανήκουμε ιστορικά στις γενιές που βομβαρδίστηκαν από τα ιδεολογήματα των υποστηρικτών της αγοράς και δυσκολευόμαστε να αντιληφθούμε ότι ο ανθρώπινος πολιτισμός οικοδομήθηκε και στηρίζεται διαχρονικά στα κοινά αγαθά. Μπορεί ωστόσο να αποτελούμε στην πραγματικότητα τις γενιές που πιεσμένες από την ανάγκη της επιβίωσης δεν έχουν άλλη επιλογή από το να “επανεφεύρουν” τα “κοινά” αγαθά . Το δίπολο κράτος ή αγορά μονοπώλησε τον πολιτικό ανταγωνισμό για δεκαετίες χωρίς στην πραγματικότητα να προσφέρει μια ουσιαστική εναλλακτική για τις εκμεταλλευόμενες τάξεις. Τα κοινά αγαθά μας υπενθυμίζουν ότι οι άνθρωποι μπορούν να αυτοοργανωθούν και να επιλύσουν με αποτελεσματικότητα ζητήματα παραγωγής και αναπαραγωγής, προβάλλοντας έτσι μια τρίτη εναλλακτική που μπορεί να δώσει λύσεις στην καταστροφή της βιόσφαιρας και την κοινωνική ανισότητα. Υπόσχονται ένα νέο αξιακό σύστημα και μια οικονομία βασισμένη στις ανάγκες, την συλλογικότητα και την συνεργασία. Τα επόμενα χρόνια οι συγκρούσεις θα επικεντρώνονται ολοένα και περισσότερο στη διαπάλη για το ποια αγαθά θα υπάγονται στη σφαίρα της κρατικής οικονομίας, του ιδιωτικού τομέα ή των “κοινών”. Τα κοινωνικά κινήματα πρέπει να συνειδητοποιήσουν την ιστορική ευκαιρία και να κατευθύνουν την επέκταση της σφαίρας των κοινών οικοδομώντας μια νέα, βιώσιμη κοινωνία. [1] Έλινορ Όστρομ. Η διαχείριση των κοινών πόρων. Εκδόσεις Καστανιώτη 2002.


10 2013

στον οριζον

στον ορίζοντα των "κοινών"

Αγώνες για τα Ψηφιακά Κοινά Σ ήμερα έχουμε τις υποδομές για μία οριζόντια αμφίδρομη όλων προς όλους επικοινωνία σε πραγματικό χρόνο χωρίς περιορισμούς. Διαθέτουμε την τεχνολογία, για να καταστήσουμε το σύνολο της ανθρώπινης γνώσης και μνήμης ελεύθερα προσβάσιμο με ίσους όρους σε όλους. Δημιουργούμε συλλογικά τα ψηφιακά μέσα κοινωνικής και πολιτικής έκφρασης, για να ριζοσπαστικοποιήσουμε τη δημόσια σφαίρα και να εκδημοκρατίσουμε την κοινωνική ζωή. Κατέχουμε τα ψηφιακά εργαλεία πολιτιστικής δημιουργίας, για να κάνουμε την τέχνη λαϊκή υπόθεση. Αυτό που ακόμη δεν έχουμε είναι το πολιτικό και οικονομικό σύστημα, για να πραγματοποιήσουμε όλα τα παραπάνω.

Τ

α ψηφιακά κοινά είναι οι δημόσιοι πόροι (ραδιόφασμα, τηλεπικοινωνιακά δίκτυα, ελεύθερο λογισμικό, κοινόχρηστη γνώση και τέχνη, ανθρώπινη δημιουργικότητα και ευφυΐα) καθώς και οι γύρω από αυτούς κοινοτικές παραγωγικές σχέσεις, που γεννιούνται στην κόψη της τεχνολογίας και μπορούν

να μας επιτρέψουν να τα καταφέρουμε όλα αυτά. Εμφανίζονται και διευρύνονται όταν οι άνθρωποι επιλέγουν να μοιράζονται την δημιουργικότητά τους, αντί να την περιφράσσουν, και να συνεργάζονται για την συλλογική πνευματική πρόοδο της κοινότητας, αντί να ανταγωνίζονται και να εκμεταλλεύονται ο ένας τον άλλο. Τα ψηφιακά κοινά ριζώνουν όπου οι άνθρωποι δημιουργούν ριζοσπαστικά δημοκρατικές κοινότητες για τη διαχείρισή τους. Αναπτύσσονται παράλληλα και σε ένταση με τις παραγωγικές σχέσεις, που εμπεδώνονται στην κοινωνία της πληροφορίας από την επίδραση των κρατών και της αγοράς.

Αν επιθυμούμε η δύναμη των πολιτών στην κοινωνία της πληροφορίας να μην κυριαρχείται από τη δύναμη των εταιρειών και των κυβερνήσεων, τότε η ισχυροποίηση των ψηφιακών κοινών είναι η επιλογή, στην οποία πρέπει να στραφούμε και να δώσουμε όλη την ενέργειά μας. Οι αγώνες για τα ψηφιακά κοινά δεν είναι διόλου εύκολοι, επειδή έχουν να κάνουν με τη δημιουργία μεταξύ μας δεσμών άλλων από αυτούς που σήμερα κυριαρχούν, δηλαδή σχέσεων ισότητας, συνεργασίας και αλληλεγγύης. Είναι όμως αγώνες επινοητικοί με την ουσιαστική έννοια, αφού με αυτούς καλούμαστε να χακέψουμε την πραγματικότητα, φτιάχνοντας κοινότητες,

που θα διαχειρίζονται με δημοκρατικό τρόπο τον ψηφιακό κοινό μας πλούτο και θα αποθησαυρίζουν αποτελεσματικά τη συλλογική μας ευφυΐα. Τέτοιοι αγώνες αξίζουν τελικά κάθε μας συνδρομή, γιατί έχουν ως ανταμοιβή την απελευθέρωση της δημιουργικότητάς μας και την αδιαμεσολάβητη επιστράτευσή της στην υπηρεσία της κοινωνικής προόδου. Οι θετοί νόμοι είναι αποτέλεσμα συσχετισμών δύναμης. Οι ισχύοντες σήμερα νόμοι ελάχιστη αναγνώριση έχουν για τα ψηφιακά κοινά, ενώ ουσιαστικά εθελοτυφλούν ή διάκεινται εχθρικά ως προς την ύπαρξη των κοινοτικών θεσμών, που δημιουργούνται για τη διαχείρισή τους. Η επιβολή στο κράτος να αναγνωρίσει την εξουσία στις κοινότητές μας να διαχειρίζονται με αυτόνομο τρόπο την παραγωγή/αναπαραγωγή των ψηφιακών κοινών είναι μια απάντηση. Η νομική αναγνώριση της σφαίρας των ψηφιακών κοινών και της ελευθερίας των ανθρώπων να μοιράζονται, να συνδημιουργούν και να αυτοδιαχειρίζονται ολόκληρες υποδομές της κοινωνίας της πληροφορίας δεν είναι αμελητέα αλλαγή αλλά αποτελεί πλήρη αντιστροφή της λογικής, με την οποία λειτουργεί σήμερα η έννομη τάξη. Η αλλαγή αυτή δε θα συμβεί αν δεν πάρουμε τα πράγματα στα χέρια μας. Πρέπει όμως να αντιληφθούμε ότι έχουμε τη δύναμη να το καταφέρουμε. Αντώνης Μπρούμας

“Βίλα” και το Μετρό;

Η

επιστράτευση των απεργών του μετρό και η επίταξη όλων των ΜΜΜ που αποφάσισε η κυβέρνηση ολοκληρώνει το παζλ της καταστολής του τελευταίου διαστήματος, δείχνοντας καθαρά πού και ποιον στοχεύει “ο νόμος και η τάξη” που θέλουν να επιβάλουν: κάθε κοινωνική κίνηση πραγματικής αμφισβήτησης και σύγκρουσης με το καθεστώς της κοινωνικής λεηλασίας. Κάθε αγώνας που επιχειρεί να ξεφύγει από τα όρια του αστικοποιημένου κρατικού και εργοδοτικού συνδικαλισμού, από τις τακτικές της παράδοσης και της ήττας, και απειλεί με την επιμονή και τη μαχητικότητά του να ανοίξει μια ρωγμή έκφρασης της κοινωνικής οργής απέναντι στο καθεστώς τίθεται αυτόματα εκτός νόμου, γίνεται κι αυτός ...“εστία ανομίας”, μπαίνει στο στόχαστρο της κρατικής καταστολής. Τα περιθώρια στενεύουν για όλους. Για τους κυβερνώντες, καθώς ο σιδερόφραχτος ολοκληρωτισμός που οικοδομούν μεθοδικά τους ξεγυμνώνει όλο και περισσότερο από κάθε

επίφαση κοινωνικής νομιμοποίησης. Και για τους κάτω, καθώς όλα τα παλιά μέσα έχουν αποτύχει να ανακόψουν και να ανατρέψουν τη σύγχρονη δικτατορία του χρήματος και του κεφαλαίου. Αυτό που θα μετρήσει τελικά σε αυτήν την οριακή αναμέτρηση που ωριμάζει είναι πόσα και ποια μέσα θα έχουμε, οι εργαζόμενοι και η κοινωνία, στα χέρια μας, αυτόνομα από τους μηχανισμούς του κράτους, του κεφαλαίου, αλλά και της συνδικαλιστικής γραφειοκρατίας, δημιουργίας των οικονομικών και κοινωνικών σχέσεων της εργατικής και κοινωνικής χειραφέτησης. Να τα πάρουμε όλα στα χέρια μας! Με καταλήψεις και απεργίες διαρκείας. Με αυτοοργάνωση, άμεση δημοκρατία, αυτοδιαχείριση. Αλληλεγγύη και στήριξη στους απεργούς του μετρό και των άλλων ΜΜΜ Κάτω τα χέρια από τις απεργίες! Ανακοίνωση της εργατικής εφημερίδας ΔΡΑΣΗ


κοινωνία κοινωνία Ο αντικαπιταλιστικός χώρος απέναντι στον φασιστικό βραχίονα του κεφαλαίου Αποτελεί επιτακτική ανάγκη να συγκροτήσουμε μια στρατηγική η οποία να μπορεί να είναι ανταγωνιστική και να αντιπαρατεθεί στους βιοπολιτικούς χειρισμούς της καπιταλιστικής εξουσίας. Mέσα στην κοινωνική συνθήκη που περιγράψαμε προηγουμένως από την μια ο φασισμός θα διευρύνει συνεχώς τα ερείσματα του, ενώ οι δυνατότητες για μια χειραφετητική κοινωνική προοπτική θα εκμηδενίζονται μέσα στον κατακερματισμό και την αντιπαλότητα των κοινωνικών (και πολιτικών) δυνάμεων που θα μπορούσαν να συμβάλουν σ’ αυτή.

Π

ρέπει να βαδίσουμε ενάντια στην μορφές βιοπολιτικής διαχείρισης της μεταναστευτικής συνθήκης. Απέναντι στα «σημεία τριβής» πρέπει να αναδείξουμε «τόπους» συνάντησης, συνύπαρξης και συγκρότησης κοινών υλικών συμφερόντων και ανασύστασης του κοινωνικού ιστού των από κάτω ντόπιων & μεταναστών, με στρατηγικό στόχο να ανασυστηθούμε ως ένας νέος Λαός, πέρα από εθνικούς, φυλετικούς, θρησκευτικούς, έμφυλους διαχωρισμούς και ταυτότητες, ως ένας λαός που

κατοικεί σ’ αυτό τον τόπο και δημιουργεί αυτόν τον νέο κόσμο για να ζήσει μια άλλη ζωή. Στην πραγματικότητα ούτε οι φασίστες ούτε το κράτος έχουν στόχο να εξαλείψουν τους μετανάστες και την μετανάστευση, ο στόχος τους είναι να παραμένει και να ενταθεί η βιοπολιτική και επικοινωνιακή τους διαχείριση. Δεν υπάρχει περίπτωση να μην υπάρχουν μετανάστες φτιάχνοντας κάποια στρατόπεδα συγκέντρωσης χωρητικότητας το πολύ λίγων χιλιάδων, επαναπροωθώντας πίσω στις χώρες τους μερικές εκατοντάδες. Ούτε μπορούν να σταματήσουν ανθρώπους που ξέφυγαν από την φρίκη του πολέμου και τα βασανιστήρια δικτατορικών καθεστώτων, ο φράκτης στον Έβρο ή τα πογκρόμ των χρυσαυγιτών. Με τη διατήρηση των μεταναστών σε μια

κατάσταση άγριας εκμετάλλευσης, χωρίς καμία δυνατότητα διεκδίκησης, θέλουν να πετύχουν το καθεστώς παρανομοποίησης και ποινικοποίησης τους . Τον εύκολο χειρισμό τους τόσο στα πλαίσια της «επίσημης» όσο και της εγκληματικής «συμπληρωματικής» οικονομίας μέσα από την συνθήκη του φόβου και της διαρκούς επιτήρησης. Η αυτοάμυνα των ίδιων των μεταναστών, των πολιτικών αντικαπιταλιστικών εγχειρημάτων, των κοινωνικών κινημάτων , αλλά και της αριστεράς κοινοβουλευτικής ή μη, απέναντι στην προσπάθεια να φασιστών να κυριαρχήσουν στους δρόμους, αλλά και να πλασάρουν για τον εαυτό τους την εικόνα των τρομακτικών και αήττητων «ταγμάτων εφόδου» είναι ένα κομβικό σημείο στο οποίο πρέπει να δοθεί η μέγιστή σοβαρότητα και προσοχή. Αντιγράφοντας την ρήση ενός ραβίνου θα προσπαθήσουμε να συμπυκνώσουμε αυτό που πρέπει να κάνουμε στο εξής: «Αν δεν βοηθήσω εγώ τον εαυτό μου ποίος θα το κάνει; Εάν το κάνω μόνο εγώ τότε τι είμαι; ΑΝ ΟΧΙ ΤΩΡΑ, ΤΟΤΕ ΠΟΤΕ;» (...αν όχι κάποιες, πώς;)

Από τα «σημεία τριβής» στους «τόπους συνάντησης»

Τ

ον δρόμο δεν μπορούμε να τον εγκαταλείψουμε, ο δρόμος είναι απαραίτητος για την συγκρότηση του εδάφους των «τόπων συνάντησης». Όμως για να μπορέσουμε να κρατήσουμε τον δρόμο δεν φτάνει μονάχα (όσο απαραίτητη και εάν είναι) η συγκρουσιακή μας διάθεση και διαθεσιμότητα. Απαιτείται μια συνολικότερη στρατηγική «ανακατάληψης» και οικειοποίησης, στην οποία πολλές φορές οι ασύμμετρες πρακτικές & τακτικές, ως προς την κρατική καταστολή, φασιστική βία και μαφιόζική ιδιοποίηση, μπορεί να παίζουν πιο καταλυτικό ρόλο από την άμεση και «κατά μέτωπο» συγκρουσιακή αντιπαράθεση. Η φαντασία, η δημιουργικότητα και η έμπνευση μπορεί να συγκροτήσουν μορφές Δύναμης που να απενεργοποιούν την βία σε μεγαλύτερο βαθμό από το να αντιπαραθέσουμε απλά μια συμμετρική μορφή βίας από την δικιά μας μεριά. Γιατί η δικιά μας δυνατότητα έγκειται στο να υπάρχουν τα κοινωνικά υποκείμενα στον δρόμο, προκαλώντας ασυμμετρίες και όχι στην αντιπαράθεση συμμετρικών «μηχανισμών» βίας, πεδίο στο οποίο μάλλον δύσκολα θα έχουμε την υπεροχή από τον πολύμορφο αντίπαλο μας. Η συγκρότηση των Ομάδων Λαϊκής Αυτοάμυνας είναι απαραίτητη, όχι ως ένας αυτονομημένος μηχανισμός, αλλά ως συμπληρωματική δομή που θα διασφαλίζει την περιφρούρηση όσων περιγράψαμε παραπάνω. Ο ιδεολογικός αντιφασιστικός αγώνας δεν πρέπει να στοχεύει τόσο στην επίκληση της μνήμης από την θηριωδία του φασισμού ( χωρίς αυτό να σημαίνει ότι μπαίνουμε σε μια διαδικασία λήθης), όπως την βίωσαν οι λαοί στο

μεσοπόλεμο και τον Β΄ Παγκόσμιο πόλεμο, αλλά στην ανάδειξη της συμπληρωματικότητας του φασισμού, ως προς την βαθιά καπιταλιστική αναδόμηση που επιχειρείται μέσω της κρίσης. Να στοχεύει στην αποδόμηση του υποτιθέμενου αντισυστημικού της ρόλου (πόσους τραπεζίτες και μεγαλοεπιχειρηματίες έδειρες σήμερα χρυσαυγίτη;), να αναδεικνύει το πόσο βαθιά συστημική είναι η Χ.Α. (π.χ. πρόταση Χρυσής Αυγής για πρόσθετες φοροαπαλλαγές στους εφοπλιστές). Είναι αναγκαίο να καταρρίπτουμε συνεχώς τον μύθο της «αντισυστημικής» Χ.Α. και να αναδεικνύουμε την συμπληρωματικότητα της με το πιο βάρβαρο και άγρια εκμεταλλευτικό πρόσωπο του σύγχρονού καπιταλισμού. Ο φασισμός δεν είναι μια «παρεκτροπή» της αστικής δημοκρατίας , είναι η επιλογή του κεφαλαίου σε συνθήκες ολοκληρωτικής ταξικής επίθεσης στα λαϊκά στρώματα. Είτε καθολική με την συγκρότηση φασιστικών καθεστώτων, είτε συμπληρωματική με την ενίσχυση των φασιστικού βραχίονα καταστολής των ταξικών & κοινωνικών αγώνων και διαίρεσης των από κάτω. Επειδή όμως ο φασισμός είναι μια ιδεολογία που πέρα από το «λογικό» και το «πολιτικό» χειρίζεται το θυμικό

και το ένστικτό, ο ιδεολογικός αγώνας πρέπει να μεταφερθεί και στο πεδίο της «κουλτούρας». Από την μια μεριά η ανασύσταση της ιστορικότητας του αντιφασιστικού αγώνα και η ανάδειξη των ριζωμάτων του στην ιστορία του λαού αυτού του τόπου (είμαστε όλοι εδώ κομμουνιστών εγγόνια...) αλλά και η καλλιέργειας μια βαθιάς πολύ-επίπεδης αντιφασιστικής κουλτούρας που θα μπορεί να βρίσκει ερείσματα και δίαυλους επικοινωνίας με την νεολαία (αντιφά μουσικές μπάντες και συναυλίες, αντιφά κόμικς, και ταινίες, ταύτιση των φασιστών με τους ανεγκέφαλούς μισαλλόδοξους σε αντιπαράθεση με μια αντιφασιστική κουλτούρα δραστήρια, δημιουργική ευφυή, που θα εδράζεται στην πολυσυλλεκτικότητας της σύνθεσης της σημερινής μαθητικής νεολαίας). Μέσα στην αμείλικτη πραγματικότητα που ζούμε δεν έχουμε την δυνατότητα να κάνουμε ούτε βήμα πίσω, έχουμε όμως την ικανότητα να βαδίσουμε τα σωστά βήματα προς τα μπρος; ΟΥΤΕ ΒΗΜΑ ΠΙΣΩ, η συστημική Χρυσή Αυγή να σαρωθεί απ’ τον πολύπλευρο αγώνα μας. Κώστας Σβόλης Αποσπάσματα από κείμενο που έχει δημοσιευτεί στο http://dokimh.espivblogs.net


10 2013

xρονικόΧρονικό του του εγ

«Αίμα-τιμή» - Η προγονική βιολογία στις φλέβες των «χρυσαυγιτών» Ο φασισμός ποτέ δε νύσταξε!... Το αυγό δεν έσκασε άξαφνα!..

Τ

ο ράτος, πέρα από το «μονοπώλιο της νόμιμης βίας» και των «βαθέων» του μηχανισμών, φουσκώνει σε οριακές περιόδους τη φασιστική σαμπρέλα σε πρόσθετο τροχό. Όταν το τρέχον δίκυκλο δεξιά- «σοσιαλδημοκρατία» γλιστράει, το τρίκυκλο αποτελεί δοκιμασμένη «λύση». Με την επανέλευση της «ομαλότητας» η σαμπρέλα της Χ.Α. θα σκάσει,ως άχρηστη, αποκαλύπτοντας απίστευτα (;)σκατά ... να το επόμενο στάδιο ετούτου του καθεστωτικού «προτσές». Εάν ωστόσο θεωρήσουμε ότι ο «αέρας» της σαμπρέλας είναι μεν σαπισμένα επικίνδυνος... πλην κοπανιστός, στραβά θ’ αρμενίσουμε!.. Πόσο «τρελά» το 0,29% των 19.624 ψήφων του Οχτώβρη 2009 σε τρία χρόνια έγινε 441.018, παρά δεκαδικά 7%;.. Πώς οι παιδοβούβαλοι, που ξέδιναν στα συνήθη θύματα του ΣΕΚ καθιέρωσαν «αυτονόητη μαγκιά» στους «πιτσιρικάδες» κάθε Λάρισσας τα ντου σε μαγαζιά «Πάκηδων» (sic), την άνεση της δολοφονίας από «λαϊκούς» ανθρώπους στα Πετράλωνα!.. Τόσο «ακατάληπτα», όσο μετά τη στιβαρή άμυνα στους φασίστες και ναζί εισβολείς, «μόλις» το ’43 «Τσολιάδες» και «Πρότυπα Τάγματα Χωροφυλακής» κονόμησαν χιλιάδες «πληβείους», μα πάντως εθελοντές! Το πασπαρτού «παρθενογενέσεις δεν υπάρχουν» επιβάλλει έρευνα των «γενετικών

«Χιλιάδες εθνικιστές» κοκορεύονται ηλεκτρονικά οι χρυσαυγίτες όταν μαζεύουν τους γνωστούς 150 περιφερόμενους σε «εγκαίνια» κλπ. Προηγούμενοι νεοναζί, σαν του ΕΝΕΚ, ακόμα αναρτούν αντίζηλα δικές τους ογκωδέστερες φωτό, σαν από του «μακρυγιάννη» 1981, παρακαλώ!.. υλικών». Σε πιο «δυνατές δημοκρατικές» περιόδους το φασισταριό, στις εκλογικές «φωτογραφίες της στιγμής» εμφάνιζε «μικρά» σταθερά ποσοστά, εκτός αν ανακάλυπτε ζωτικό χώρο σε «τυπικότερες» Ακροδεξιές συγκροτήσεις (Αβερωφική ΟΝΝΕΔ, ΛΑΟΣ...). Η ανάλυση, υπαρκτών, διαφορών «παραδοσιακής ακροδεξιάς», Φασιστών, Ναζί, δεν αποκαλύπτει «Vs» μεταξύ τους, μα συγκοινωνούντα δοχεία. Διασωληνωμένα μάζευαν πραγματικούς πληθυσμούς, με όση ελαστικότητα κάποιος προπολεμικός Βενιζελικός περνούσε στη «Χ» του Γρίβα, πυροβολούνταν από την αστυνομία στα «Κυπριακά» των ‘56, ψήφιζε Κέντρο

Μεταπολίτευση, δημοκρατία και ...λαϊκά «σταγονίδια» Εκάστοτε «πολιτικά προσωπικά» θαύμασαν ΧίτλερΜουσολίνι, επάνδρωσαν τον «Ιδιώνυμο» Μεσοπόλεμο, τη φασιστική Μεταξική δικτατορία, την Κατοχική ισχύ, το Εμφυλιο-μετεμφυλιακό «Έξω οι Σλάβοι», ως το τρέχον ακροδεξιό Σαμαριστάν. «Οι ‘Μάζες’» , όμως; «Σχεδόν ολόκληρη χώρα μας έκατσε κότα από τις 21.04.67 ...και στις 24 Ιουλίου ’74 αποκτήσαμε 10 εκατομμύρια αντιστασιακούς» σαρκάζει ο απελεύθερος καλοπερασάκιας Παττακός. • «Λαϊκά ερείσματα» η φασιστική δεξιά διέθετε πριν το 1984 οπότε ο Παπαδόπουλος, με ηχογραφημένο «διάγγελμα» που οπαδοί του έβαλαν ανενόχλητα στα μεγάφωνα στις ...μισές πλατείες της Χώρας (..επί Α.Παπανδρεϊκού ΠΑΣΟΚ!) ίδρυε την ΕΠΕΝ, με 2,29% στις ευρωεκλογές, διορίζοντας διαδοχικούς «ηγήτορες» Μιχαλολιάκο - Βορίδη. Στις κάλπες ανήμερα 17 Νοέμβρη’74, η «Εθνική Δημοκρατική(!) Ένωσις» μάζεψε μικρό 1,08%, πλην μεγαλύτερο των αιώνιων 0,... % της εξωκ. Αριστεράς) και η «Εθνική Παράταξις» το 1977 χτύπησε ... χρυσαυγίτικο 6,8%!

το ‘63, γίνονταν Χουντικός το ‘67, άραζε «Αυριανιστής» στο ΠΑΣΟΚ το ‘81, ενώ το εγγόνι του με πέρασμα ενδεχομένως από καταλήψεις του ’91, δηλώνει «δεν είμαι ρατσιστήςφασίστας, στηρίζω Χ.Α. να ξεβρομίσει ο τόπος ΚΑΙ από τους ...φασιστοΑναρχοΣΥΡΙΖΑίους» (γκλουπς!...) απολαμβάνοντας το «Πρώτο Θέμα». Από το Μεσοπόλεμο, οι «εθνικοσοσιαλιστές», με μαζικότερα οργανωτικά, ένοπλα ή κομματικά σχήματα Δεν έπαψαν να υφίστανται στη χώρα. Υπέστειλαν τις σημαίες μόνο όταν: Ι. Το καθεστώς τους απορροφούσε σαν οργανικό «εθνικόφρων» σκέλος (’44-’50 απαλλάσσοντάς τους από το δοσιλογισμό) ή τους έστυβε, στη δική του

• Από τις «γραφικές» χουντοβασιλικές οργανώσεις μέχρι τα «καθαρά χέρια, που χαιρετάνε ..έτσι» του Μιχαλολιάκου, δεξιές χείρες υψώνονταν σε «γραφεία» και δρόμους, ξετύλιγαν αγκυλωτούς και «κέλτικους» κι ο Βορίδης εξυπνάκιζε «έχουμε σημαία σβάστικα... οι Χρυσαυγίτες την κρύβουν στο μπαούλο- δεν τολμάνε να τη βγάλουν στο μπαλκόνι να πάρει αέρα...». ΕΠΕΝ - Λεπέν, ΜΑΤ, μάζεψαν στο Κάραβελ το ’85 το συνάφι τους, ενώ διαχρονικά ανενόχλητα φασιστομαζέματα φιλοξενεί, στους Αμπελόκηπους το «President». Η «κρίσιμη μάζα» μαζεύονταν κάθε χρονιά σε Βίτσι, Μακρυγιάννη, Μελιγαλά, «νεολαίες» ΕΝΕΠ, ΕΝΕΚ, ΦΕΠ, κλπ. και άντρα περιοδικών ή βιβλιοπωλείων όπως «Κίνημα», «Νέα Θέσι», «Ελεύθερη (!....) Σκέψι» πραγματοποιούσαν διαδηλώσεις ή επελάσεις* στο Αθηναϊκό κέντρο. Οχτώβρη «Αλλαγής» ’81, εντυπωσιακή συγκέντρωση του Χουντο- Μαρκεζίνη στο ...Σύνταγμα, ακολούθησε βίαιη φασιστοπορεία στην Πανεπιστημίου για «λευτεριά στο Ρούντολφ Ες»**. Πυρήνες και γραφεία φύτρωναν σε «τυπικά ‘δημοκρατικές’ ζώνες» με, όμως, ακροδεξιά κληρονομικότητα αίματος ... Ιπποκράτους, Βύρωνας, Βόλος, Φάρσαλα, Κοζάνη, Λάρισσα, Αγρίνιο, Λαμία, Χαλκίδα...

«δημοκρατική αναβάπτιση» (Μεταπολίτευση). ΙΙ. Τους τσακίζονταν τα μούτρα σε περιόδους συγκρότησης ή ανασύστασης. Πάνοπλα τα «Τάγματα» τρομοκρατούσαν στις πόλεις και τα εγγύς χωριά... Οσάκις βγήκαν κατά τα βουνά επέστρεψαν ηττημένα. Από τη δε αναβίωση των ‘80ς ο «επίσημος» Βορίδης ομολογεί, εσχάτως, «ήμαρτον τα τσεκούρια», απωθώντας και τα σπασμένα του χέρια. Αντίστοιχα, σήμερα η Χ.Α. αφηνιάζει με ορισμένα «τοπωνύμια»... Εξάρχεια, Χανιά, Αγρίνιο... Μια και ο λόγος για χωροταξίες , δεν υπάρχει φασίστας να μη φαντασιώνεται «Χωροφυλακή Μακρυγιάννη» και «Γράμμους», αλλά πάντα εφιάλτης του είναι ο Μελιγαλάς...

«Φρέσκος» Ιταλικός νεοφασισμός και ντόπα «4ης Αυγούστου» • Ο σκέτος ναζισμός «αποσυρθείς» μεταπολεμικά, βόλεψε αργότερα πολλούς κανακάρηδές του σε Πανεπιστήμια της Ιταλίας ως χαφιέδες Προξενείων της Αθηναϊκής Χούντας. «Εκείνα τα παιδιά» εντάχθηκαν στο νεοφασιστικό MSI της Ιταλίας - αγκαλιά μαύρη νεολαία FUAN και «ελληνική Lega ΕΣΕΣΙ». Ο κρίκος θηλύκωσε, με «Μεταξικής» θεωρίας, καλοστεκούμενους οικονομικά ή και άεργους μεγαλο«εισοδηματίες» («προπάτορα» Πλεύρη, Δενδρινό, Δάκογλου, Σχοινά, Περρωτή...) το εγχώριο «Sieg heil». Από τους «παλαιούς» πλέον, ένα κομμάτι, παρότι περιφρονούσε τη Χρυσή Αυγή, προτιμώντας μέχρι το ΛΑΟΣ του Καρατζαφέρη, εντάχθηκε όψιμα σε αυτήν, ενώ άλλοι δουλεύουν για «πιο Άριο ‘κίνημα’». Σε πόλεις και γειτονιές που ο κόσμος συνεχίζει να γνωρίζεται μεταξύ του, αντικρίζει τοπικούς φυρερίσκους με «όνομα» - όχι «πετυχημένους» στη ρημαδοζωή τους, αλλά από το σκοτεινό επώνυμο πατεράδων και παππούδων σε «άλλες» εποχές. *Η φαιά τρομοκρατία, βόμβες , στρατιωτικό υλικό, εμπρησμοί, επιθέσεις , μαχαιρώματα... θεωρείται μέσες-άκρες γνωστή. Θα απαιτούσε επιπλέον σελίδες της ΔΡΑΣΗΣ, μόνο για στοιχειώδη καταγραφή. ** Ρούντολφ Ες: Ο τελευταίος, τότε, Ναζί κρατούμενος, από τη δίκη της Νυρεμβέργης.


χώριου φασισμού

εγχώριου φασισμού

Από το Μεσοπόλεμο και το Δοσιλογισμό, ώς τον τωρινό Ρατσισμό. Ένα ταξικό Συνεχές

Ε

Η «ομαλότητα» του ΕΣΑτζή

Κ

ατά τις δίκες (ελάχιστων) ΑρχιχουνταίωνΑρχιβασανιστών, έπεσε προβληματισμός μέγας, «ΠΩΣ» Εκατοντάδες «αγνά ελληνόπουλα», που υπηρετούσαν τη θητεία τους «εξετράπησαν» σε σαδιστές εθνοεξεταστές στα κολαστήρια της ΕΣΑ. Γυρίστηκαν ντοκιμαντέρ, ενώ «εξηγήσεις» ίσως δίνουν πολυσυζητημένα πειράματα υπακοής και κυριαρχίας διάφορων Σχολών Ψυχολογίας. Πλην, οι «αγνοί» ΕΣΑτζήδες, συνέχισαν να υπάρχουν σε «κανονικές» ζωές «Πολίτη», όπως άλλοι «απλοί στρατιώτες» που εκτελούσαν «ομοεθνείς» στο Κυπριακό πραξικόπημα του ’74. Ομοίως «ομαλά» επανακοινωνικοποιήθηκαν νεότερα φαντάρια -όχι «επαγγελματίες» μπάτσοι, συνοριοφύλακες κλπ- που σε Ήπειρο ή Θράκη δολοφόνησαν, βασάνισαν, βίασαν Μετανάστες -ριες... Θαμμένες ατομικές μνήμες «μαγκιάς», ελάχιστα ομολογημένες, αντίθετα από τις «περηφάνιες» «φρουρών» Ξερονησιών, «παρακρατικών» του ’5060, «Μπουραντάδων», ΧΙτών κλπ, με «Αντιστασιακές» Συντάξεις, περίπτερα και λοιπά μικροαστικά ευεργετήματα... Παλαιότερα η εθνοτσογλανιά αμοίβονταν!.. Υπάρχει συνέχεια στους «ελληναράδες», που ...ζούσαν ανάμεσά μας πριν εκραγούν από τους αη Παντελεήμονες ως τις κάλπες. Όντως ψήφιζαν ή και γράφονταν μέλη σε ΠΑΣΟΚ, ακόμα και στην Αριστερά, όπως και στη ΝΔ, βεβαίως... Στην πάντα καραδεξιά ΝΔ, οι γκάγκαροι εθνικιστές έτρεφαν μίσος, διότι ο «προδότης» Καραμανλής (θείος...) έχωσε Κορυδαλλό τους «Αξιωματικούς», «έδιωξε το βασιλιά», «νομιμοποίησε τους κομμουνιστάς» ενώ φυλάγοντας τα ρούχα του έκανε ΚΥΠατζήδικα παραμάγαζα τις «εθνικές οργανώσεις». Πλην οι «αντισυστημικοί» βουλευτές της χουντικής «Εθνικής Παράταξης» ψήφισαν πρόεδρο δημοκρατίας το «μισητό». Τώρα με Σαμαρά, Δένδια, «Ξένιους Δίες», κρατικό reclaim σε δρόμους, καταλήψεις κλπ., μάλλον επέρχεται βέρτικο. Στα ναζί σάιτ ο Δένδιας τρώει γαμώ τις αντιπολιτεύσεις!.. Ο Αστός αρχίμπατσος, βλέπετε, βολεύεται με τη βρώμικη δουλειά

των «ταγμάτων», χαπακώνει τη «θεωρία των άκρων», κρατάει τις «ευγενείς» ψήφους στη ΝΔ, αφήνοντας μόνο τις «λαϊκές»- Μπιθουλαίικες στη Χ.Α., η οποία κερδίζει και πασάροντας ως κρατικό main stream την έως πρότινος «καταδικασμένη» ατζέντα της. Μπροσούρα, παλιότερων, φασιστοσυνθημάτων, με μια έμφαση στην «ενωμένη δεξιά». Άλλη διαφορά;.. Τότε άνευ «ξένων», αλλά από μπολσεβίκους, κομμουνιστές και προδότες γέμιζε ο μπαξές

ίναι κατανοητό το συνεχές του Ν. Μιχαλολιάκουυιού Εμφυλιοπολεμικού Χωροφύλακα, όπως και η πορεία του American College θρεμμένου, Αστικού τζακιού Βορίδη, που από τη ν. ΕΠΕΝ, τη Ν.Ο.Π.Ο., τους μαχαιροβγάλτες «σκινς», το «βραστούς θα φάμε τους αστούς», ευδοκιμεί ως υψηλόβαθμη μεταγραφή στη ΝΔ. Ο Δένδιας διαψεύδει πως θήτευσε στο ΕΝΕΚ - «σχολειό» πολλών της «μεγάλης φιλελεύθερης παράταξης». Οι αστοί με τους αστούς, οι αριβίστες με τους «πρώην» νεοφασίστες Κιλτίδηδες και ο … Χωροφυλακόπαις με τους μικροαστούς, λούμπεν, ροζ ξενοδοχεία, υποκλίσεις στη Ντ. Μπακογιάννη… Κάθε κατεργάρης στον πάγκο του, με θέσεις στα «εθνικά ιδεώδη» ταξικά κατανεμημένες. • Στην Κατοχή ποιος μεγαλοαστός θα ντύνονταν κουκούλα-δώστης, ή θα ’παιζε την ακριβή ζωούλα του ως «τσολιάς» στους «Ράλληδες»; Έκανε δουλειές Χριστοφοράκου εποχής, σχεδίαζε «τάγματα» και μέτρα κατά των ...τρομοκρατών Αντιστασιακών, πιο κυριλέ απ’ όσο οι βαμμένοι της έτοιμης από καιρό ΕΣΠΟ (...αυτή ανατινάχτηκε νωρίς!). Σήμερα, που σκληροπυρηνικότατος ναζί πυρήνας περιπολεί στη Νίκαια των μπλόκων της Κοκκινιάς μα και του Χρυσαυγίτικου 9,2% , ξέρουμε ότι οι φανεροί αρχιταγματασφαλίτες Πλυτζανοπουλαίοι και οι μασκοφόροι χαφιέδες Μπαντράνηδες ήταν «παιδιά του λαού», της γειτονιάς τέλος πάντων... «Παιδιά της γειτονιάς» αλώνιζαν ως «Νέοι Εθνικοσοσιαλιστές» στα ίδια μέρη της Νίκαιας μέχρι τα Πειραϊκά «Μανιάτικα», στα ‘80ς, όταν οι σημερινοί «πιτσιρικάδες» που βγαίνουν μαύρη παγανιά ήταν αγέννητοι... • «Ξαφνιαστήκαμε» διότι στη «μάχη των σημαιοφόρων», στα παιδιά μεταναστών επιτέθηκαν, κυρίως Νοματαίοι γόνοι προσφύγων!. Θεωρούσαμε ότι στη «συντηρητική Θεσσαλονίκη» οι Προσφυγομάνες γειτονιές ΘΑ συμπεριφέρονταν αλλιώς!.. Στο πλείστο της χώρας, η εθνικοφροσύνη αντιμετώπισε την Προσφυγιά ως φτηνό προλεταριάτο - «εσωτερικό εχθρό» σε συνοικισμούς απόκεντρα των Πόλεων (Καισαριανή, Ν.Φιλαδέλφεια κλπ - Αθήνα, Άγ. Κωνσταντίνος Αγρίνιο, Ν. Ιωνία - Βόλος...), διήγηρε τον κοινωνικό αυτοματισμό των «ντόπιων», ενώ όπου «γηγενής» και «ξένος» Εργατόκοσμος δε μάσησε, μίλησαν τα όπλα μπάτσων, στρατού και λεχρίτικων τοπικών συμμοριών. Σε Σαλόνικα και τριγύρω, με όμοια ταξική αντιμετώπιση η Προσφυγιά, ωστόσο, «έλυνε το πρόβλημα» της πολυεθνικής Μακεδονίας. Εθνικοσοσιαλιστικά μορφώματα σαν τα διαβόητα «Χαλυβδόκρανα ‘Τρία Έψιλον’», με επιρροή στην Προσφυγιά συν ...Εργατικά και Φοιτητικά τάγματα εφόδου στηρίχτηκαν κρατικά. Η ναζιστική κατοχή και ντόπιοι «καθάρισαν» απαξάπαντος, με το πογκρόμ των Εβραίων, το πασάρισμα σπιτιών και μικρομάγαζιών τους στους «αδελφούς εκ Μ.Ασίας», τη μερίδα του λέοντος στους αστούς και την Πανεπιστημιούπολη του «Αριστοτέλειου», χτισμένη στο ισοπεδωμένο εβραϊκό νεκροταφείο (αφού «λαϊκοί» Έλληνες απάλλαξαν τα λείψανα από χρυσά δόντια και τιμαλφή). Έρευνα- κείμενα, Θανάσης Γ. Κάππος


10 2013

Νέα μετανάστευση Νέα μετανάσ

Το κύμα της μεγάλης φυγής Μαζική μετανάστευση που θυμίζει άλλες εποχές. Πτυχιούχοι, ειδικευμένοι εργαζόμενοι αλλά σήμερα άνεργοι οι περισσότεροι μετανάστες του 21ου αιώνα.

Τ

ην ώρα που η κυριαρχία υψώνει τείχη στον Έβρο και η δαιμονοποίηση των μεταναστών στα αρρωστημένα μυαλά των ψηφοφόρων κεφαλαιοποιείται από τα νεοναζιστικά αποβράσματα της Χ.Α., η μετανάστευση από την Ελλάδα διογκώνεται θυμίζοντας το κύμα φυγής για βιοποριστικούς λόγους της μετεμφυλιακής Ελλάδας και της δεκαετίας του 1960. Οι νέοι μετανάστες είναι κυρίως νέοι, στην πλειονότητά τους πτυχιούχοι επιστήμονες οι οποίοι δεν μπορούν να βρουν δουλειά και ειδικευμένοι εργαζόμενοι σε παραγωγικές ηλικίες που έμειναν άνεργοι. Η ειρωνεία μάλιστα είναι ότι οι χώρες προορισμού των μεταναστών τους αντιμετωπίζουν περίπου όπως η ντόπια πολιτική εξουσία, ενώ τα αφεντικά σπεύδουν να εκμεταλλευτούν τους απελπισμένους οικονομικούς πρόσφυγες από την Ελλάδα της κρίσης, πρακτική που ακολουθούν με συνέπεια και οι εδώ εργοδότες. Στην Αυστραλία, για παράδειγμα, η μετανάστευση είναι απόλυτα ελεγχόμενη και σε πολλές περιπτώσεις γίνεται μέσω της υπογραφής πακέτων με επιχειρήσεις με πιο υποβαθμισμένες αποδοχές και περιορισμένα δικαιώματα. Δέχονται 170.000 το χρόνο, με τον όρο ότι είναι έως 45 ετών και εργάζονται σε συγκεκριμένες ειδικότητες. Σε περίπτωση που ο μετανάστης φθάσει χωρίς να έχει χρήματα για εισιτήριο επιστροφής, εφόσον δεν βρει δουλειά, μπαίνει σε στρατόπεδα μέχρι να απελαθεί. Στη Βρετανία, η κυβέρνηση

ήδη μελετά μέτρα για περιορισμό της μετανάστευσης από την Ελλάδα, για να προλάβει ενδεχόμενο κύμα μεταναστών αν ενταθεί η κρίση ή η χώρα βρεθεί εκτός ευρώ. Παράλληλα, καταγράφονται δεκάδες κρούσματα άγριας εκμετάλλευσης μεταναστών που έπεσαν στην παγίδα επιτήδειων οι οποίοι στήνουν γραφεία ευρέσεως εργασίας ή επιχειρήσεων που αναζητούν προσωπικό και μέσω διαδικτύου βάζουν αγγελίες για θέσεις με αξιοπρεπείς αποδοχές και διαμονή. Το φαινόμενο έχει έξαρση κυρίως στη Γερμανία, και μάλιστα, πολλοί από τους σύγχρονους δουλεμπόρους είναι έλληνες που ζουν ήδη εκεί χρόνια και έχουν επιχειρήσεις ή απλά τιμούν το άθλιο «δαιμόνιο της φυλής» για το οποίοι υπερηφανεύονται οι εδώ κάθε λογής μικρόνοες εθνικιστές και πατριώτες. Πρόκειται για φαινόμενο που πήρε έκταση και εδώ από τη δεκαετία του 1990 όταν άρχισε η μαζική είσοδος μεταναστών και στη συνέχεια έτυχε και κρατικής αναγνώρισης. Δηλαδή, για απατεώνες που, στην πραγματικότητα, δίνουν δουλειά για 10 ώρες την ημέρα έναντι 500-600 ευρώ το μήνα, ενώ οι μετανάστες κοιμούνται σε άθλια δωμάτια ή αποθήκες πέντε-έξι ή και περισσότερα άτομα μαζί. Ελπίδες επιβίωσης στο νέο περιβάλλον έχουν μόνο όσοι φύγουν αφού οι ίδιοι πριν εξασφάλισαν εργασία ή ανήκουν στις ειδικότητες που έχουν ζήτηση στις χώρες προορισμού καθώς και εκείνοι που έχουν συγγενείς εκεί.

Κάθε σπίτι και ένας μετανάστης Ακόμη και σε αυτές τις συνθήκες, πάντως, την τελευταία δεκαετία, τουλάχιστον 850.000 έφυγαν για να εργαστούν ή για να ολοκληρώσουν τις σπουδές τους, ενώ πάνω από το 50% των αποφοίτων

Πανεπιστημίων του εξωτερικού δεν επιστρέφουν στην εργασιακή ζούγκλα των μνημονίων. Ενδεικτικό είναι εξάλλου, ότι μόνο στην ηλεκτρονική πύλη Eures, όπου αναρτώνται οι νέες θέσεις εργασίας στην Ευρωπαϊκή Ένωση, υπάρχουν καθημερινά χιλιάδες βιογραφικά ντόπιων που αναζητούν εργασία σε άλλη ευρωπαϊκή χώρα. Η μεγάλη φυγή αποτυπώνεται και από τη Γερμανική στατιστική υπηρεσία σύμφωνα με τις μετρήσεις της οποίας, η μετανάστευση από την Ελλάδα αυξήθηκε κατά 80% μόνο το πρώτο εξάμηνο του 2012, ενώ σήμερα υπολογίζεται ότι ξεπερνά το 90%. Στον καναδικό τύπο, παράλληλα, αναφέρεται

ότι η μαζική εισροή μεταναστών από την Ελλάδα την τελευταία διετία είναι ανάλογη με εκείνη των αρχών της δεκαετίας του 1970. Η πλειονότητα των νέων μεταναστών στρέφεται προς τις χώρες της Ε.Ε. (70%), ενώ μεγάλο κομμάτι οικονομικών προσφύγων αναζητά καλύτερη τύχη στον Καναδά, τις ΗΠΑ και την Αυστραλία (45%) και μικρός αριθμός κατευθύνεται προς τη Μέση Ανατολή και άλλες χώρες (12%). Σημειώνεται ότι αύξηση της μετανάστευσης παρατηρείται εκτός από την Ελλάδα και από την Ισπανία και την Πορτογαλία, χώρες που επίσης βρίσκονται στη δίνη της κρίσης. Πρώτος λόγος φυγής είναι η ανεργία, ενώ σχεδόν οι μισοί εργαζόμενοι παραγωγικής ηλικίας αναζητούν τρόπους για να μετακινηθούν σε άλλες χώρες. Σύμφωνα με πρόσφατα στοιχεία, το 49% των ατόμων ηλικίας 25 έως και 45 ετών, αναζητά εργασία στο εξωτερικό, ενώ στη μετανάστευση προσανατολίζεται η πλειονότητα των ανέργων πάνω από δύο χρόνια. Για το 36% ο λόγος της μετανάστευσης είναι ο εφιάλτης της ανεργίας και η αδυναμία εύρεσης εργασίας, ενώ το 29% στρέφεται στο εξωτερικό εξαιτίας της έλλειψης προοπτικής. Οι μετανάστες του 21ου αιώνα είναι έτοιμοι να φύγουν για να εργαστούν με μηνιαίες αποδοχές της τάξης 1.500 ευρώ, ενώ το 48% αναζητά θέση ανάλογη με το αντικείμενό του ή σε συναφές αντικείμενο. Το αδιέξοδο που έχει βρεθεί μεγάλο κομμάτι της κοινωνίας διαπιστώνεται από το γεγονός ότι το 52% είναι έτοιμο να φύγει αρκεί να βρει οποιαδήποτε εργασία. Προφανώς για όλα τα παραπάνω οι ελληναράδες έχουν πλήρη άγνοια ή δεν τους αφορούν, γι’ αυτό τολμούν ακόμη να στρέφονται κατά ανθρώπων που έφθασαν εδώ διωγμένοι από τη φτώχεια, τους πολέμους και την καταπίεση των εξουσιαστών. Ωστόσο, είναι τραγικό σε έναν τόπο όπου δεν υπάρχει σπίτι χωρίς τουλάχιστον έναν μετανάστη συγγενή να εκδηλώνεται ρατσιστικό μίσος, την ώρα μάλιστα που τα δικά του παιδιά φεύγουν εξαιτίας του βρώμικου εξουσιαστικού συστήματος που κάποιοι στηρίζουν και συντηρούν με την ανοχή τους. Η προσφυγιά, οικονομική ή πολιτική παλαιότερα, είναι παράγωγο του πολιτικοοικονομικού συμπλέγματος που λυμαίνεται τις ζωές μας και ο μόνος τρόπος για να αντιμετωπιστεί είναι το τσάκισμα αυτού του ανθρωποφάγου μηχανισμού εξουσίας. Μαρία Γερογιάννη


Νέα μετανάστευση τευση

Μαρτυρία νέων μεταναστών Η ανάγκη για επιβίωση κάνει τη μετανάστευση μονόδρομο

Έ

νας βασικός λόγος που οδηγεί πολλούς νέους σε μια ζωή εκτός συνόρων είναι, κακά τα ψέματα, η ανάγκη για εξέλιξη. Να βάζεις στόχους και μέσα από την εκπλήρωση τους να διαμορφώνεις την ποιότητα της ζωής σου. Να θέτεις τα δικά σου όρια, ζυγίζοντας τα θέλω μαζί με τα μπορώ. Αυτό είναι που στερούμαστε στην Ελλάδα της κρίσης. Την υγιή εξέλιξη μέσα από την εργασία μας. Την ελευθερία της επιλογής, τη δυνατότητα της δημιουργίας, την επιβράβευση της επιτυχίας, την ευγενή άμιλλα. Σε αρκετές, βέβαια, περιπτώσεις, η άμεση και επιτακτική ανάγκη για επιβίωση κάνει τη μετανάστευση να είναι μονόδρομος και όχι επιλογή. Οι εργασιακές σχέσεις, στο βωμό της κρίσης, πήραν τη μορφή του καλού ή κακού βασιλιά/εργοδότη όπου στα χέρια του κρίνεται κυριολεκτικά η

επιβίωση του εργαζόμενου. Χωρίς αυτό να αποτελεί, σε αρκετές περιπτώσεις, επιλογή του ίδιου του εργοδότη (δεκάδες επιχειρήσεις κλείνουν). Η απώλεια της εργασίας μοιάζει με νόσημα που αλλάζει εξ ολοκλήρου τον τρόπο ζωής του ασθενούς και με πολύ μικρές πιθανότητες ανάκαμψης. Ο ανταγωνισμός που έχει δημιουργήσει η συνεχώς αυξανόμενη ανεργία σε ρίχνει στην αρένα των λεόντων όπου για να επιβιώσεις πρέπει να απαρνηθείς έμπρακτα όποια κριτική σκέψη σου έχει απομείνει. Το μόνο που πρέπει να σκέφτεσαι είναι ότι εάν δεν

συμβιβαστείς πρώτος, κάποιος άλλος θα είναι πρόθυμος να συμβιβαστεί. Η κρίση δεν είναι μόνο οικονομική. Η κρίση βρίσκεται στα θεμέλια της κοινωνίας. Στην έλλειψη παιδείας, στην έλλειψη προτύπων, στην καιροσκοπική κουλτούρα, στον ατομικισμό του Νεοέλληνα. Δε χρειάζεται να μιλήσουμε για τις ευπαθείς ομάδες. Αυτές είναι ήδη ξηλωμένες από τον κοινωνικό ιστό μας. «Δεν είμαστε οικονομικοί μετανάστες ...κάνουμε διεθνή καριέρα» πειραζόμαστε όταν το κλίμα βαραίνει και αρχίζουμε να μοιάζουμε με κακέκτυπα της δεκαετίας του 1920.

Για να αποφασίσεις μπαίνουν όλα στη ζυγαριά. Η αξιοκρατία, η κοινωνική πρόνοια, οι πολιτισμικές διαφορές, ο ρατσισμός, οι καιρικές συνθήκες, η γλώσσα, η κουλτούρα, οι μικρές και μεγάλες λεπτομέρειες που συνθέτουν το περιβάλλον στο οποίο σκοπεύεις να ζήσεις, σε αντιπαράθεση με το περιβάλλον που ήδη γνωρίζεις. Η οικογένεια στην οποία μεγάλωσες σε αντιπαράθεση με την οικογένεια που θέλεις να αποκτήσεις. Πουθενά δεν βρίσκεται η γη της επαγγελίας. Στο ίδιο γρανάζι θα γυρνάς, το ίδιο σύστημα θα υποστηρίζεις, την ίδια μοίρα μπορεί εν καιρώ να συναντήσεις. «Δεν είναι υλιστικό το θέμα» καταλήγουμε. Δεν είναι τα αμάξια, τα ρούχα, η καριέρα, η καλοζωία του gadget. Είναι το περιθώριο να μπορείς να αναπνέεις, να ονειρεύεσαι και να δημιουργείς σε σύγκριση με τη καθημερινή υποτίμηση της αξιοπρέπειας και της νοημοσύνης σου στη χώρα που γεννήθηκες και σου την ορίσανε σαν το χώρο που σου αντιστοιχεί. Αναρωτιέσαι αν θα έμενες εάν υπήρχε ελπίδα. Εάν υπήρχε κοινωνική σύμπνοια αρκετή για να δημιουργήσει μια καινούργια εποχή, όχι να επιστρέψουμε στις συνθήκες προ κρίσης, αλλά σε ΚΑΤΙ που ΚΑΠΩΣ θα λειτουργεί. Οι προβλέψεις δεν είναι ενθαρρυντικές. Τα όνειρα μας στην Ελλάδα μοιάζουν ανέφικτα. Ίσως όμως να μην είναι... Δημήτρης - Αμαλία

Νέα οράματα, νέος στρατός, ένας «νέος θαυμαστός κόσμος»

Μ

αζί με τις εικόνες των ΕΚΑΜ να εισβάλλουν στο αμαξοστάσιο του μετρό και σε καταλήψεις-«εστίες ανομίας», μαζί με τις σκηνές επιστράτευσης απεργών και τις εικόνες οπλισμένων φαντάρων σε κινητοποιήσεις σε Αθήνα-Θεσσαλονίκη, μια νέα φιλοσοφία αναδύεται στον ελληνικό στρατό και αφορά, περισσότερο παρά ποτέ, την κοινωνία. Σήμερα, «δεν έχουμε ύπαρξη απτής απειλής», αλλά «τη σύγχρονη μορφή ευρέος φάσματος απειλών», που «καθιστούν αδύνατες τις περικοπές στρατιωτικών δαπανών». Είναι τα σύγχρονα δόγματα Άμυνας-Ασφάλειας, οι Ασύμμετρες Απειλές, οι αποφάσεις της Συνόδου Αρχηγών Εθνικής Άμυνας της ΕΕ. Η ενίσχυση του κατασταλτικού ρόλου του στρατού στις καπιταλιστικές μητροπόλεις, υπό το φόβο κοινωνικών εξεγέρσεων, είναι βασική προϋπόθεση των δογμάτων για την επέκταση του ευρωπαϊκού κεφαλαίου σε παγκόσμιο επίπεδο. Το ελληνικό κεφάλαιο, ξεπερνώντας τον εφιάλτη της δικής του χρεοκοπίας, περνάει στην αντεπίθεση: Η ένταση του κοινωνικού πολέμου, σε συνδυασμό με την ένταση του ελληνοτουρκικού ανταγωνισμού και τη συμμετοχή στις νέες ιμπεριαλιστικές επεμβάσεις, αποτελεί τη ραχοκοκαλιά των επιθετικών δογμάτων του κράτους. Έτσι επανασχεδιάζονται οι αποστολές εκτός συνόρων.

Η κυβέρνηση είναι αποφασισμένη να προχωρήσει στην κήρυξη ΑΟΖ, να συμβάλει στην ευρωπαϊκή ενεργειακή αυτάρκεια, να βαθύνει τους δεσμούς με ΗΠΑ-Ισραήλ, ενώ η Αραβική Άνοιξη παραμένει επίδικο κι εντείνεται ο κίνδυνος επέμβασης σε Συρία-Ιράν. Όλα συμπυκνώνονται στο «νέο» πνεύμα «εθνικής ενότητας», όπου είναι σαφές (από το Λαυρεντιάδη ως τη Βίλα Αμαλίας και τις «άγριες» απεργίες - μετρό κλπ) ότι θα εμπεδώνεται ο «Νόμος και η Τάξη»! Σήμερα, οι ανάγκες διευρυμένης στρατιωτικής επέμβασης μέσα κι έξω, ωθούν στην υπέρβαση και ενοποίηση τόσο του μαζικού στρατού εφέδρων όσο και του ευέλικτου επαγγελματικού στρατού των «μονάδων ταχείας επέμβασης». Το νέο μοντέλο εργασίας των ατομικών συμβάσεων και της εκ-περιτροπής-εργασίας (χωρίς εργασιακά δικαιώματα) ανοίγει δρόμο στα πρότυπα του Εφεδρικού Βρετανικού Στρατού ή του πλέγματος εφεδρικών σχηματισμών στην Ελλάδα. Μετά τον φαντάροαναλώσιμο των «ψυχρών πολέμων» και τον μισθοφόροαναλώσιμο των «αστραπιαίων πολέμων», ο «πολίτηςπολεμιστής» θα είναι οργανωμένος, εξοπλισμένος, εκπαιδευμένος (και... στο σπίτι του), να περιμένει να τον φωνάξουν.

Ο μισθοφορικός στρατός δίνει τη θέση του σε σενάρια αύξησης θητείας, υποχρεωτική στράτευση στα 18, «ανώτερη εκπαίδευση». Λέξη-κλειδί είναι η εφεδρεία, η σχέση των πολιτών με το στρατό δια βίου. Μοίρες καταδρομώνΛέσχες εφέδρων-Πολιτοφυλακές, συνιστούν ένα νέο πλέγμα, με ελάχιστα κρατικά έξοδα, δίπλα στον τακτικό στρατό (του οποίου ο πυρήνας θα είναι επαγγελματικός), με μεγαλύτερη «ευελιξία δράσης» ενάντια σε ασύμμετρες απειλές. Εθνικισμός, ρατσισμός, φασισμός κυριαρχούν στο πλέγμα στρατιωτικών-αστυνομικών δυνάμεων. Κάπως έτσι οργανώνονται οι δυνάμεις ασφαλείας της δημοκρατίας εκτάκτου ανάγκης, αλληλοσυμπληρώνονται κι εναλλάσσουν ρόλους. Βάιος Σκαρλάτος, Νίκος Χαραλαμπόπουλος


10 2013

Υποδιοικητής Marcos:

MARICHIWEU! (Θα νικήσουμε!) Λ

ένε οι από πάνω: «Εμείς είμαστε αυτοί που διατάζουμε. Είμαστε ισχυρότεροι αν και λιγότεροι. Δεν μας ενδιαφέρει τι λες-ακούς-σκέφτεσαι-κάνεις, όταν είσαι μουγκός, κουφός και ακίνητος. Μπορούμε να επιβάλουμε στην κυβέρνηση ανθρώπους σχετικά έξυπνους (αν και ήδη είναι δύσκολο να συναντήσεις τέτοιους στην τάξη των πολιτικών), αλλά επιλέγουμε κάποιον εντελώς άσχετο. Γιατί; Γιατί μπορούμε να το κάνουμε! Μπορούμε να χρησιμοποιήσουμε τους αστυνομικούς και στρατιωτικούς μηχανισμούς για να καταδιώξουμε και να φυλακίσουμε πραγματικούς εγκληματίες, αλλά αυτοί συνιστούν ζωτικό μας μέρος. Αντ’ αυτού επιλέγουμε να καταδιώξουμε εσένα, να σε ξυλοφορτώσουμε, να σε συλλάβουμε, να σε βασανίσουμε, να σε φυλακίσουμε και να σε δολοφονήσουμε. Γιατί; Γιατί μπορούμε να το κάνουμε! Αθώος ή ένοχος; Και ποιον ενδιαφέρει τι απ’ τα δύο είσαι; Η δικαιοσύνη είναι μια ακόμη πόρνη σημειωμένη στην ατζέντα μας και, πίστεψέ μας, δεν είναι η πιο ακριβή. Και ακόμη κι αν πληροίς τους όρους του καλουπιού που επιβάλλουμε, ακόμη κι αν δεν κάνεις τίποτα, ακόμη κι αν είσαι αθώος, θα σε συντρίψουμε. Κι αν επιμένεις να ρωτάς γιατί το κάνουμε, θα σου απαντήσουμε: γιατί μπορούμε να το κάνουμε! Αυτό σημαίνει να έχεις την Εξουσία. Γίνεται πολύς λόγος για λεφτά, πλούτη κι άλλα τέτοια. Αλλά πίστεψέ μας πως αυτό που εξιτάρει είναι εκείνο το αίσθημα να μπορείς να αποφασίζεις για τη ζωή, την ελευθερία και την περιουσία οποιουδήποτε. Όχι! η δύναμη δεν είναι τα λεφτά, αλλά εκείνο μπορείς ν’ αποκτήσεις μ’ αυτά. Μέρος της Εξουσίας δεν είναι μόνο η ατιμώρητη επιβολή της, αλλά επίσης και πάνω απ’ όλα, η παράλογη άσκησή της. Και είναι αδιάφορο ποιος εμφανίζεται ποιος βγαίνει μπροστά να μας κατηγορήσει. Αυτά περί δεξιάς και αριστεράς δεν είναι παρά σήματα που δείχνουν στο σοβέρ πού να σταματήσει τ’ αμάξι. Η μηχανή δουλεύει από μόνη της. Δεν χρειάζεται ούτε καν να τιμωρήσουμε το θράσος της αμφισβήτησής σας. Μεγάλες,

μεσαίες και μικρές εξουσίες, από όλο το πολιτικό φάσμα, και επιπλέον διανοούμενοι, καλλιτέχνες, δημοσιογράφοι, πολιτικοί, μέλη της εκκλησιαστικής ιεραρχίας, συναγωνίζονται για το ποιος θα μας πρωτοευχαριστήσει. Οπότε άντε και γαμήσου, άντε χάσου, δεν πας να κουρεύεσαι; ψώφα, απογοητεύσου, παραδώσου. Για τον υπόλοιπο κόσμο δεν υπάρχεις, είσαι ο κανένας. Ναι! έχουμε σπείρει το μίσος, τον κυνισμό, τη μνησικακία, την απελπισία, τον θεωρητικό και πρακτικό ωχαδελφισμό, τον κομφορμισμό του «μη χείρον βέλτιστον», τον φόβο που γίνεται παραίτηση. Και, ναι! τρέμουμε μήπως και όλο αυτό μετασχηματιστεί σε οργανωμένη, εξεγερσιακή βία, με κάθε κόστος. Γιατί το χάος που επιβάλλουμε το ελέγχουμε, το διαχειριζόμαστε, το μετράμε, το τροφοδοτούμε. Οι «δυνάμεις της τάξης» μας είναι οι δυνάμεις για να επιβάλλουμε το χάος μας. Αλλά ο χαμός που έρχεται από τα κάτω... Χμμ, αυτοί... Ούτε καν καταλαβαίνουμε τι

λένε, ποιοι είναι, πόσο κάνουν. Και κάποιες φορές είναι τόσο χυδαίοι που ούτε καν ζητάνε πια, ούτε ελπίζουν, ούτε αιτούνται, ούτε εκλιπαρούν, παρά μόνο κάνουν πράξη την ελευθερία τους. Φαντάσου αισχρότητα! Αυτός είναι ο πραγματικός κίνδυνος. Ο κόσμος που γυρίζει αλλού το βλέμμα, που βγαίνει απ’ το καλούπι, που το σπάει, που το αγνοεί. Ξέρεις τι μας έχει εξυπηρετήσει καλά; Εκείνος ο μύθος της ενότητας με κάθε κόστος. Να συμφωνείς μόνο με το αφεντικό, τον επικεφαλής, τον αρχηγό, τον ηγέτη, ή όπως αλλιώς τον λένε. Είναι πιο εύκολο να ελέγξεις, να διοικήσεις, να περιορίσεις, να εξαγοράσεις έναν/μία παρά πολλούς. Και φτηνότερο. Μαζί και οι ατομικές εξεγέρσεις. Τόσο συγκινητικά άχρηστες. Αντίθετα το επικίνδυνο, το πραγματικό χάος έρχεται όταν ο καθένας γίνει συλλογικότητα, ομάδα, φυλή, οργάνωση, και απ’ το μετερίζι του μάθουν να λένε «όχι» και μάθουν να λένε «ναι», και συμφωνήσουν. Γιατί το «όχι» στοχεύει αυτούς από μας που δίνουν τις διαταγές. Και το «ναι»... ουφ... αυτό είναι μια συμφορά. Φαντάσου καθένας να έχτιζε τη μοίρα του, και να αποφάσιζε τι θα γίνει και τι θα κάνει. Θα ήταν τόσο όσο να πούμε ότι εμείς είμαστε

περιττοί, περισσευούμενοι, ενοχλητικοί, αχρείαστοι, αυτοί που πρέπει να φυλακιστούνε, να εξαφανιστούνε. Ναι! ένας εφιάλτης. Φυσικά για εμάς. Φαντάζεσαι τι αντιαισθητικός θα ήταν αυτός ο κόσμος γεμάτος ιθαγενείς, μαύρους, καφετήδες, κίτρινους, ερυθρούς, τζιβάδες, τατουάζ, πίρσινγκ, πλανώδιους, φρικιά, γκοθάδες, χιπχοπάδες, σκεϊτάδες, κι εκείνη τη σημαία με το «Α» τόσο χωρίς έθνος για να την εξαγοράσεις, νέους, γυναίκες, πούστηδες, παιδιά, γέρους, μάγκες, σοφέρηδες, αγρότες, εργάτες, άξεστους (nacos), πρόλες, φτωχούς, ανώνυμους, και... άλλους/άλλες... Χωρίς ένα προνομιακό χώρο για μας, «the beautiful people”... τον « καλό κόσμο» αν δεν κατάλαβες... γιατί φαίνεται από τη γλώσσα σου ότι δεν έχεις σπουδάσει στο Χάρβαρντ. Ναι! εκείνη η μέρα για μας θα ήταν νύχτα... Ναι! όλο θα ’σκαγε. Και τι θα κάναμε; Απόσπασμα από το κείμενο “αυτοί και εμείς” του υποδιοικητή Μάρκος του EZLN (Εθνικοαπελευθερωτικού Ζαπατιστικού Στρατού), που δημοσιεύτηκε στις 20 Γενάρη 2012. Ολόκληρο το κείμενο μεταφρασμένο και δημοσιευμένο στο http://sindesimecairo.wordpress.com



Issuu converts static files into: digital portfolios, online yearbooks, online catalogs, digital photo albums and more. Sign up and create your flipbook.