Zada~a: Prepoznaj gi i opredeli gi spored zna~ewe prilozite vo slednive primeri: 1.- Ne sudi vedna{ i brzo za sè; barem malku strpi se, takov e ovoj svet! (@. ^ingo, „Srebrenite snegovi“) 2. - Dojdovme kolku da te vidime i da te iznenadime. A ti slezi udolu, ako mo`e{. (G. Popovski, „Bojan“) 3.Tie nemo me gledaa, no ostanaa prisebni i ne reagiraa vedna{. (G. Petrevski, „Sonot za Spomenka“) 4. Dotr~a odnadvor i silno ja gu{na. No i zabele`a: majka ì nikoga{ ne bila tolku sre}na. (G. Petrevski, „Marta“) 5. Tomi i Anika duri sega se setija kako majka im im re~e da ne se zadr`uvaat mnogu. – Za `al, Pipi, sega mora da odime doma – re~e Tomi. – No, utre povtorno }e dojdeme – dodade Anika. – Odli~no – re~e Pipi. (A. Lindgren, „Pipi - Dolgiot ~orap“)
Zapomni: Prilozite se nemenlivi zborovi. Taka polesno }e gi razlikuva{ od drugite menlivi zborovi, kako {to se pridavkite i imenkite. Sporedi: Ubavo cve}e ubavo mirisa Ubavoto cve}e ubavo mirisa. Ubavite cve}iwa ubavo mirisaat. Zimava e prekrasna. (opis na poim iska`an so imenka) Zimava skijame. (prilog za vreme) Potseti se: imenskata forma z& mava i prilogot zimáva imaat razli~en akcent.
PREDLOZI Predlozite se zborovi koi go opredeluvaat odnosot na predmetite vo prostorot, kako i odnosot na imenkata so drugite zborovi vo re~enicata. Predlozite se nemenlivi zborovi. Tie nemaat svoe posebno zna~ewe, ne imenuvaat predmeti, lica ili pojavi kako imenkite, ne ozna~uvaat niti dejstvo kako glagolite, niti, pak, ozna~uvaat nekakva osobina na predmetite i licata. Zaradi vakvite svoi karakteristiki predlozite ne mo`at da bidat samostojni delovi na iskazot. Svoeto zna~ewe predlozite go dobivaat vo sostav so drugi zborovi. Povrzuvaj}i se so polnozna~nite zborovi, predlozite pridobivaat razli~ni zna~ewa, kako na primer: vremensko (]e dojdat na prolet); na~insko (na smea, na {ega, ja isturkaa rabotata); posvojno (ku}ata e na majka mi); izrazuvawe na dativniot predmet vo re~enicata (Mu rekov na deteto) itn.
36