Географија

Page 119

RE^NIK NA POIMI ZEMJEN GAS ‡ gasovito gorivo koe se nao|a vo vnatre{nosta na Zemjata. Se koristi kako efikasno gorivo za razni potrebi na ~ovekot. MORE ‡ pomal ili pogolem krajbre`en del na okeanite. Moriwata od okeanite naj~esto se odvoeni so poluostrovi, ostrovi, podvodni vozvi{enija, a se spojuvaat preku po{iroki ili potesni protoci. NASELENOST ‡ relativno pomal ili pogolem broj `iteli na konkreten prostor. Naselenosta naj~esto se izrazuva preku gustinata na naselenost. NAFTA ‡ te~no mineralno gorivo. Se nao|a vo sedimentni karpi. Golemo zna~ewe ima po pronao|aweto na motorot so vnatre{no sogoruvawe. Se koristi za proizvodstvo na benzin, gazija, motorni masla, parfemi i drugo. OKEAN ‡ najgolema vodna povr{ina na Zemjata. Postojat ~etiri okeani: Tihi, Atlantski, Indiski i Arkti~ki Okean. RELIKT ‡ ostatok od ne{to (rastenija, `ivotni i drugo) od prastari vremiwa, a sè u{te se nao|a vo mal broj na nekoi ograni~eni prostori.

ZAPOMNI ‡ Azija e bogata so raznovidni prirodni bogatstva, kako {to se: nafta, zemjen gas, jaglen, `elezo, kalaj, volfram, {umi, obrabotlivi povr{ini, hidroenergetski potencijal, golemi ribolovni podra~ja.

Nafteno pole

Iskop za jaglen

PRIRODNO-GEOGRAFSKI KARAKTERISTIKI NA AZIJA

Od metalnite surovini se zastapeni: `elezo vo Rusija i vo Kina, kalaj vo Malezija i vo Indonezija, volfram vo Kina i vo Mjanmar itn. [umite vo Azija pokrivaat okolu 30% od teritorijata i pretstavuvaat golemo prirodno bogatstvo, no se te{ko pristapni za eksploatacija. Dali nekoj znae da objasni zo{to? Posebno prirodno bogatstvo se obrabotlivite zemjodelski povr{ini koi zafa}aat okolu 20% od povr{inata na kontinentot. Tie se osnova na koja se odgleduvaat p~enica, oriz, ~aj, kau~uk, za~ini, konop i drugi zemjodelski kulturi. Azija e najgolem proizvoditel na ovie kulturi vo svetot. Posebno prirodno bogatstvo e i hidroenergetskiot potencijal so koj raspolagaat re~nite tekovi koi se spu{taat zra~esto od visokite planini. Toj e mo{ne zna~aen bidej}i stanuva zbor za golemi, dolgi polnovodni reki na koi se izgradeni i se gradat golem broj hidrocentrali. Na rekite se izgradeni pogolem broj ve{ta~ki akumulacii so pove}ekratna namena, oosven za, pokraj proizvodstvo na elektri~na energija se koristat i za navodnuvawe na zemjodelskite povr{ini. Na toj na~in se obezbeduva hrana za mnogubrojnoto naselenie na teritorijata na Ju`na, na Jugoisto~na i na Isto~na Azija. Prirodnite bogatstva na Azija se nadopolnuvaat so iskoristuvaweto na moriwata i na okeanite za obemen soobra}aj i za transport na stoki i kako bogati ribolovni podra~ja.

Naftena platforma ZADA^A ‡ Spored tekstot od u~ebnikot, obidi se da gi pronajde{ lokaciite na razmestenost na prirodnite bogatstva vo Azija za da sozdade{ svoja slika za ovie bogatstva!

119


Issuu converts static files into: digital portfolios, online yearbooks, online catalogs, digital photo albums and more. Sign up and create your flipbook.