Mnogu e va`no da se znae kako pri zagrevawe se {irat razli~nite supstancii poradi nivnata primena vo razli~ni uslovi. Vo minatoto, na `elezni~kite prugi, za da se izbegnat deformaciite na {inite od nivnoto {irewe pri zagrevawe, na odredeni mesta se ostavale “prazni“ prostori od 2-3 cm. Pojavite na toplinsko {ir ew e mor a da se zemat predv id i pri kon strukcijata na mostov i te. Obi~ no krae v ite na mostovite se postavuvaat na metalni cilindri, koi ovozmo`uvaat ~el i~nata konstrukcija, poradi pro men a na temperaturata, nepre~eno da se {iri ili da sobira.
Razmislete, odgovorete 1. [to o~ekuvate da se slu~i ako se obidete zagreana metalna topka da provle~ete niz zagrean prstenest otvor? Izvedete go obidot i objasnete {to ste zabele`ale. 2. Ako sipete vrela voda vo tenka staklena ~a{a, taa najverojatno }e pukne. Vnatr{nata strana na ~a{ata se {iri pobrzo od nadvore{nata i stakloto mo`e da pukne. Ako ~a{ata e napravena od pireks staklo, toa nema da se slu~i. Pogledajte ja tabelata i vrednostite za {ireweto na telata od razli~ni supstancii i objasnete zo{to ~a{ata od pireks staklo nema da pukne. Sostavuvawe bimetalen alarm za po`ar
3. Zo{to se ostaveni prostori me|u betonskite ivi~nici na ulicata? [to }e se slu~i ako gi nema tie prostori? 4. Presmetajte go izdol`uvaweto na `eleznata konstrukcija na most dolg 100 m ako se zagree od 10 oC na 40 oC.
Vnatre{na energija i toplina
123