TEMA 12 ORA 4 HIGJIENA, MBROJTJA DHE SËMUNDJET GJENITALE Organet gjenitale dhe organet për tajitje janë të lidhura ndërmjet vete. Përmes penisit te meshkujt dhe në afërsi të vaginës së femrave, nxirret urina prej organizmit. Në afërsi të këtyre hapjeve është edhe zgavra anale përmes së cilës nxirren jashtë materiet e patretura të panevojshme. Për këtë arsye hapjet e organeve gjenitale janë vende të shpeshta për infeksione të ndryshme. Që të parandalohet paraqitja e infeksioneve të organeve gjenitale duhet t’i përkushtojmë vëmendje të veçantë mirëmbajtjes së higjienës. Higjiena në nivel të lartë duhet të jetë sidomos para dhe pas marrëdhënieve seksuale. Gjithashtu, vëmendje e veçantë duhet t’i përkushtohet higjienës gjatë kohës së ciklit menstrual te gratë. Përveç mirëmbajtjes së rregullt të higjienës, kujdes duhet përkushtuar edhe përdorimit të pajisjeve personale për higjienë personale dhe të veshjes personale. Sëmundjet që barten me marrëdhënie seksuale Sëmundjet që barten përmes kontakteve seksuale janë quajtur sëmundje që barten seksualisht. Në këtë grup bëjnë pjesë lloje të ndryshme të infeksioneve më të lehta, por edhe sëmundje të cilat, nëse nuk ndërmerren masa përkatëse në kohë të duhur, sjellin deri te dëmtimet e përhershme. Infeksionet Infeksionet e organeve gjenitale mashkullore dhe femërore më së shpeshti paraqiten te personat të cilët kanë marrëdhënie seksuale me njerëz të panjohur dhe ato mund të shkaktohen prej llojeve të ndryshme të mikroorganizmave. Më të shpeshta janë infeksionet me klamidia dhe me gonokokë. Këto sëmundje që barten seksualisht te meshkujt shfaqen me nxjerrjen e qelbit përmes kanalit të urinës, gjë që mund të përcillet me ndezje dhe dhembje, veçanërisht gjatë urinimit. Infeksioni mund të përhapet në prostatë dhe epididimin, e nëse janë sulmuar të dy anët dhe nëse infeksioni është mjaft i madh formohet ind me cikatrica (shenja plage) që i shkatërron kanalet, kështu që vjen deri te steriliteti. Fig. 12.12 Spiroketë
Sifilizi është sëmundje që bartet seksualisht e që shkaktohet prej bakterit të grupit të spiroketeve. Ai përhapet shpejt nëpër gjak. Sëmundja e sulmon tërë organizmin, e veçanërisht sistemin nervor. Nëse nuk shërohet me kohë dhe rrënjësisht, sëmundja do të zgjasë me vite dhe i dëmton rëndë indet dhe organet. Nëse gruaja është e infektuar gjatë kohës së shtatzënisë, bakteri e sulmon frytin e gjatë kësaj fëmija ose lind i vdekur ose me dëmtime të rënda. Sëmundja e sifilizit në kohët e fundit është zmadhuar dhe paraqitet posaçërisht në mesin e popullatës së varfër. Më së shumti të sëmurë nga kjo sëmundje ka pasur në vitet para zbulimit të antibiotikëve. Përhapja e tashme e kësaj sëmundjeje është përsëri alarmante, për arsye se lungat gjenitale me qelb
166