TEMA 8 ORA 3 NDËRTIMI DHE FUNKSIONET E LËKURËS, KUJDESI DHE HIGJIENA PËR TË Lëkura ka ndërtim të ndërlikuar dhe kryen shumë funksione në organizëm . Ndërlikueshmëria e ndërtimit, para së gjithash, prania e më shumë organeve në të, shpesh e bëjnë lëkurën si sistem të veçantë në organizëm. mbaresa nervore
gjëndra dhjamore
enë gjaku
epiderma
Ndërtimi i lëkurës Lëkura është e ndërtuar nga dy shtresa kryesore, të cilat dallohen prej të tjerave për nga ndërtimi dhe funksioni. Ato janë: derma
indi dhjamor nënlëkuror
- epiderma, ose shtresa e jashtme, e cila është e ndarë në nënshtresa, e ndërtuar nga qelizat epiteliale, por nuk ka enë të gjakut; - derma ose shtresa e mesme, e ndërtuar prej indit lidhor dhe ka shumë enë të gjakut, mbaresa nervore dhe gjëndra. Epiderma- shtresa sipërfaqësore
Epiderma është shtresa sipërfaqësore e lëkurës, prej të cilës qelizat e jashtme vazhdimisht humben me qërim dhe me Fig. 8.6 fërkim. Meqë nuk ka enë të gjakut në Ndërtimi i lëkurës epidermë, qelizat e gjalla gjenden vetëm në shtresën e saj më të thellë. Qelizat e kësaj shtrese vazhdimisht ndahen dhe formojnë qeliza – bija që drejtohen nga lart kah sipërfaqja dhe i zëvendësojnë qelizat e vdekura në sipërfaqe. Me kalimin e kohës, qelizat e epidermës dalin në sipërfaqe dhe bëhen të rrafshëta dhe të keratinizuara, duke formuar një shtresë që quhet zbokth. Qelizat në pjesën më të poshtme të epidermës formojnë melaninën, pigment i errët që e ngjyros lëkurën. rrënja e qimes
trupthat ndijimorë
gjëndra e djersës
Derma – shtresa e mesme Është e ndërtuar prej indit lidhor elastik në të cilin ka shumë enë të gjakut dhe nerva. Trashësia e epidermës dhe dermës është e ndryshme. Numri më i madh i krijimeve në lëkurë, duke përfshirë edhe gjëndrat e djersës, gjëndrat dhjamore, qimet, janë të vendosura në dermë, ndërsa janë të pranishme edhe në shtresat nënlëkurore.
111