Nh˜ng c©u chuy÷n b◊nh dfi v“ B∏c
ÅNH TRANG B£N: Lµm chÒ khoa h‰c c´ng ngh÷ lu´n lµ nÁi tr®n trÎ cÒa c∏c c∏n bÈ Vi÷n 69 - BÈ T≠ l÷nh B∂o v÷ l®ng ChÒ tfich H Ch› Minh. gia cÚng kh´ng sang Æ≠Óc theo ÆÛng k’ hoπch Æ∑ Æfinh, vi÷c cung c†p l≠Óng dung dfich Æ∆c bi÷t ta Æ∆t hµng cÚng kh´ng c„ tin t¯c g◊. Vi÷n Æ∑ xin ˝ ki’n chÿ Æπo cÒa c†p tr™n, sˆ dÙng sË dung dfich Æ∑ Æ≠Óc bµn giao tı tr≠Ìc vµ tÊ ch¯c lµm thuËc b∂o qu∂n thi hµi B∏c theo ÆÛng k’ hoπch. ß©y lµ thÍi Æi”m kh„ kh®n Æ” th˘c hi÷n nhi÷m vÙ ch›nh trfi song cÚng ch›nh lµ thÍi c¨ Æ” c∏n bÈ, nh©n vi™n Vi÷n 69 v≠¨n l™n, khºng Æfinh s˘ tr≠Îng thµnh cÒa ÆÈi ngÚ c∏n bÈ khoa h‰c Vi÷t Nam. N®m 1995, Vi÷n 69 Æ≠Óc ß∂ng vµ Nhµ n≠Ìc phong t∆ng danh hi÷u cao qu˝ Anh hÔng lao ÆÈng, Æ∏nh d†u mÈt mËc son trong ch∆ng Æ≠Íng ph∏t tri”n. Nh˜ng n®m sau nµy, kh´ng c„ c∏c chuy™n gia Li™n X´ s∏t c∏nh, c∏n bÈ Vi÷n 69 Æ∑ ÆÈc lÀp hoµn thµnh tËt nhi÷m vÙ lµm thuËc cho B∏c, nh≠ng v…n c„ s˘ tr®n trÎ. M∆c dÔ ph›a bπn Æ∑ chuy”n giao dung dfich cho ta qu∂n l˝ lµ mÈt c¨ hÈi lÌn, tπo Æi“u ki÷n Æ” c∏c nhµ khoa h‰c cÒa ta Æi s©u vµo nghi™n c¯u, tıng b≠Ìc næm Æfinh t›nh, Æfinh l≠Óng cÒa dung dfich, mÎ ra mÈt kh∂ n®ng t˘ chÒ h¨n trong th˘c hi÷n nhi÷m vÙ nh≠ng Æi“u Æ„ cÚng kh´ng c„ ngh‹a lµ ta Æ∑ lµm chÒ Æ≠Óc khoa h‰c c´ng ngh÷ pha ch’ dung dfich. Vµ ch∆ng Æ≠Íng ti’p cÀn vÌi c´ng ngh÷ pha ch’ dung dfich Æ∑ Æ∆t ra cho c∏n bÈ Vi÷n 69 mu´n vµn kh„ kh®n vµ th∏ch th¯c. Bªng Æ≠Íng lËi ngoπi giao tinh t’ Æ” thuy’t phÙc c∏c nhµ l∑nh Æπo Trung t©m Nghi™n c¯u y sinh M∏t-xc¨-va cho phäp ta Æ≠Óc pha ch’ dung dfich Æ∆c bi÷t nµy tπi Vi÷t Nam, nh≠ng cÚng ph∂i m≠Íi n®m sau k” tı khi bπn bµn giao dung dfich, lÍi Æ“ nghfi nµy mÌi Æ≠Óc ch†p nhÀn. Vµ Æ” c„ Æ≠Óc s˘ ch†p thuÀn nµy lµ c∂ mÈt qu∏ tr◊nh t›ch lu¸ ki’n th¯c, thu thÀp nh˜ng ph≠¨ng ph∏p nghi™n c¯u vµ tri”n khai th˘c nghi÷m r†t Æ∆c thÔ cÒa tıng chuy™n ngµnh Æ” n©ng cao tr◊nh ÆÈ chuy™n m´n cÒa c∏c c∏n bÈ Vi÷n 69. L´ dung dfich Æ«u ti™n Vi÷n 69 tÊ ch¯c pha ch’ Æ∑ Æ≠Óc hoµn thµnh vµo n®m 2004, l´ th¯ 2 hoµn thµnh n®m 2005. Sau khi ph©n t›ch m…u tr≠Ìc khi Æ≠a vµo sˆ dÙng, ph›a bπn Æ∑ tin t≠Îng tuy÷t ÆËi vµo k’t qu∂ pha ch’ dung dfich cÒa ta. ß©y lµ mÈt thµnh c´ng lÌn, th” hi÷n s˘ cË gæng, tr≠Îng thµnh v≠Ót bÀc cÒa ÆÈi ngÚ c∏n bÈ Vi÷n 69. ChÛng t´i g∆p Th≠Óng t∏, Ti’n s‹ Nguy‘n QuËc Chi’n, chÒ nhi÷m khoa Sinh ho∏, Trung t∏, Thπc s‹ L™ Xu©n Kh∂m - ChÒ nhi÷m khoa Nghi™n c¯u pha ch’ dung dfich lµ nh˜ng ng≠Íi trong nh„m c∏n bÈ tr˘c ti’p pha ch’ dung dfich. C∏c anh cho bi’t, thÍi gian qua, c∏n bÈ Vi÷n 69 Æ∑ c„ nhi“u s∏ng ki’n c∂i ti’n k¸ thuÀt Æ≠Óc BÈ T≠ l÷nh ghi nhÀn. ßi”n h◊nh nh≠ vi÷c c∂i ti’n thi’t bfi thay th’ thi’t bfi l‰c cÒa Li™n X´, Æ∂m b∂o Æ≠Óc t›nh n®ng l‰c v≠Ót trÈi h¨n thi’t bfi cÚ. C∏c anh t©m s˘ {pha ch’ thµnh c´ng dung dfich Æ∆c bi÷t tπi Vi÷t Nam lµ m¨ ≠Ìc cÒa nhi“u th’ h÷ c∏n bÈ khoa h‰c chÛng t´i, tr≠Ìc mæt hay l©u dµi, chÛng t´i cfln r†t nhi“u vi÷c ph∂i lµm Æ” ti’p tÙc hoµn thi÷n quy tr◊nh c´ng ngh÷, x©y d˘ng chu»n ho∏ ch†t, vÀt li÷u Æ” sˆ dÙng cho c´ng ngh÷ Æ∆c bi÷t nµy}. Chia tay c∏c anh, chÛng t´i hi”u vi÷c lµm chÒ khoa h‰c c´ng ngh÷ v…n lu´n lµ nÁi tr®n trÎ trong mÁi c∏n bÈ cÒa Vi÷n 69. Vµ vÌi lflng k›nh y™u v´ hπn vÌi ChÒ tfich H Ch› Minh, c∏n bÈ chi’n s‹ Vi÷n 69 Æang tıng ngµy mang tr‰n tµi n®ng, tr› tu÷ th˘c hi÷n tËt nhi÷m vÙ cao c∂ gi˜ g◊n l©u dµi vµ b∂o v÷ tuy÷t ÆËi an toµn thi hµi cÒa Ng≠Íi.
ChÛ m∆c cÚng nh≠
t´i m∆c
T
rong kh∏ng chi’n chËng Ph∏p, nh©n d©n ta tı c∏c cÙ phÙ l∑o, phÙ n˜, thi’u ni™n nhi ÆÂng, c∏c t®ng ni, phÀt tˆ, ÆÂng bµo theo c∏c t´n gi∏o th≠Íng gˆi kh®n m∆t, ∏o len, ∏o tr†n thÒ t∆ng B∏c. ßÂng bµo bi’t r‚, tuy lµ ChÒ tfich n≠Ìc nh≠ng n≠Ìc cfln nghÃo, B∏c lπi sËng gi∂n dfi, ti’t ki÷m n™n chæc lµ kh´ng muËn may m∆c g◊. ßÂng bµo sÓ B∏c lπnh, kh´ng chËng ÆÏ Æ≠Óc c∏i rät Vi÷t Bæc, nÛi Æ∏, s≠¨ng mÔ... B∏c nhÀn Æ≠Óc ∏o t∆ng, bao giÍ cÚng c„ th≠ c∂m ¨n, nhÍ c∏c chi’n s‹ giao th´ng, V®n phflng Ch›nh phÒ, ûy ban nh©n d©n chuy”n tÌi. Quµ ∏o th◊ nhi“u, nh≠ng nµo B∏c c„ m∆c. Nay B∏c t∆ng ´ng ß∆ng PhÙc Th´ng, mai B∏c lπi nhÍ ng≠Íi Æ’n t∆ng b∏c s‹ Tr«n H˜u T≠Ìc. ߉c b∏o bi’t tin c„ chi’n s‹ li™n lπc c„ thµnh t›ch cao, B∏c chuy”n tÌi ƨn vfi mÈt bÈ qu«n ∏o t∆ng ÆÂng ch› †y. G∆p ai, kh´ng c„ kh®n quµng, B∏c cÎi chi’c kh®n Æang quµng qu†n vµo cÊ kh∏ch... B∏c th≠Íng n„i: - CÙ m∆c, chÛ m∆c cÚng nh≠ t´i m∆c. ChÛ †m cÚng nh≠ t´i †m. MÔa Æ´ng n®m 1948 Î Vi÷t Bæc c„ lœ lµ mÔa Æ´ng rät nh†t trong nh˜ng n®m kh∏ng chi’n chËng Ph∏p. Qu©n d©n ta tuy Æ∑ Æ∏nh tan cuÈc t†n c´ng thu Æ´ng 1947 cÒa gi∆c Ph∏p nh≠ng cÚng ch≠a c„ Æi“u ki÷n Æ” trang bfi nhi“u qu«n ∏o, vÚ kh› cho bÈ ÆÈi. N®m †y Î vÔng Th∏i Nguy™n - Tuy™n Quang Æ’n 9, 10 giÍ s∏ng mµ s≠¨ng mÔ v…n ch≠a tan, m∆t trÍi v…n ch≠a rπng Æ” s≠Îi †m giÛp cho con ng≠Íi. Rät, lπnh, s≠¨ng gi∏ n™n r†t d‘ bfi ho. ßi phÙc k›ch Æfich mµ kh´ng gi˜ Æ≠Óc †m cÊ, ho l™n vµi ti’ng c„ kh∏c g◊ {lπy ´ng t´i Î bÙi nµy}. Kh´ng Æi Æ∏nh Æfich, nh≠ng Î A.T.K (an toµn khu) g∏c Æ™m mµ bfi ho th◊ cÚng kh´ng c„ lÓi. Anh em Æ∑ xin, Æ∑ mua vµ trÂng gıng Æ” ngÀm, cË gi˜ †m ng˘c, Æ” kh´ng ph∂i ho. C„ mÈt chi’n s‹ c∂nh v÷ trŒ, Æ’n phi™n g∏c tπi V®n phflng PhÒ ChÒ tfich. ß™m Æ∑ khuya v…n th†y ng‰n ÆÃn trong phflng B∏c H s∏ng. Anh bi’t lµ B∏c Æang cfln lµm vi÷c. Vµ anh t˘ b∂o lµ ph∂i gi˜ cho Æıng ho. {Ho l™n, lµ gay læm, nh≠ lÍi ti”u ÆÈi tr≠Îng d∆n}. Anh xoa tay vµo cÊ, ngÀm mi÷ng, bfit tay chæn mÚi Æ” kh´ng cho h¨i lπnh vµo ng≠Íi... Nh≠ng rÂi anh v…n ho, ho nhi“u... Nghe ti’ng ho, B∏c Æi ra, Æ’n b™n anh, nh◊n anh qu«n ∏o m·ng manh. B∏c n„i nhã: - Ch∏u m∆c th’ th∂o nµo chºng lπnh. B∏c quay vµo nhµ l†y ra mÈt c∏i tr†n thÒ, Æ≠a cho anh chi’n s‹: - Ch∏u m∆c vµo cho ÆÏ rät. B∏c muËn anh chi’n s‹ trŒ {c¨m ch≠a no, lo ch≠a tÌi} nµy ÆÏ kh„ kh®n v†t v∂. Anh chi’n s‹ lπi th≠¨ng B∏c nhi“u tuÊi, tr®m c´ng ngh◊n vi÷c, n™n kh´ng d∏m nhÀn. Nh≠ hi”u ˝ anh, B∏c giÙc: - ChÛ c¯ gi˜ l†y mµ m∆c. B∏c Æ∑ c„ ∏o kh∏c rÂi. M∆c nh≠ th’ nµy lµm sao mµ chºng ho. Th´i, m∆c vµo ch∏u. Vµ t˘ tay B∏c lÂng c∏i ∏o tr†n thÒ vµo vai anh l›nh trŒ CÙ HÂ. (Tr›ch tı tÀp 3, b∏c h vÌi chi’n s‹, nxb qu©n ÆÈi nh©n d©n - nxb trŒ, h.2001)
11