Το εμπόριο και ο πολιτισμός στο Ισλάμ
ΤΟ ΕΜΠΟΡΙΟ ΑΙΤΙΑ ΑΝΑΠΤΥΞΗΣ: η εξαίρετη γεωγραφική θέση του Χαλιφάτου (μεταξύ Ανατολής και Δύσης) και η εκμετάλλευση των ορυχείων χρυσού και αργύρου της Δυτικής Αφρικής η ίδρυση Αραβικών αποικιών στις ακτές της Ινδίας της ΝΑ Ασίας και της Κίνας και η ενίσχυση των δρομολογίων διαμέσου της Ερυθράς Η δυναστεία των Φατιμιδών που κυριάρχησε στην Αίγυπτο κατά το 10ο αι. ενθάρρυνε τις εμπορικές σχέσεις με τις Ινδίες διάμεσου της Ερυθράς Θάλασσας.
ΟΙ ΔΡΟΜΟΙ ΤΟΥ ΕΜΠΟΡΙΟΥ
κέρδη
Ο κύκλος του μεταπρατικού εμπορίου
ΑΝΑΤΟΛΗ
Μεταπράτης: έμπορος, μεσάζοντας που αγοράζει προϊόντα και τα μεταπουλά έχοντας κέρδος
Αραβικές και βυζαντινές αγορές
ΙΡΑΚ
Καρυκεύματα, μπαχαρικά και είδη πολυτελείας
Τα καρυκεύματα είχαν πολύ υψηλές τιμές και κατέληγαν στο Βυζάντιο, όπου η αγοραστική δυνατότητα του πληθυσμού ήταν υψηλότερη από τη Δύση. Η ζήτηση στην αγορά της Κων/πολης ειδικά τον 12ο αιώνα καθορίζει τις διεθνείς τιμές.
ΚΑΙΝΟΤΟΜΙΕΣ ΤΩΝ ΑΡΑΒΩΝ ΕΜΠΟΡΩΝ 1. 2. 3.
Συγκροτούν εμπορικές εταιρείες Επινοούν την εμπορική επιταγή (τσεκ) Ανέπτυξαν το πιστωτικό σύστημα (τράπεζες, αργυραμοιβοί)
Αραβικό εμπορικό - εξερευνητικό πλοίο.
αργυραμοιβοί= αυτοί που ανταλλάσσουν νόμισμα, ξένο σε εγχώριο ή αντιστρόφως, με αμοιβή τη διαφορά (spread) μεταξύ της τιμής αγοράς και της τιμής πώλησης του νομίσματος (προμήθεια). Οι αργυραμοιβοί δραστηριοποιήθηκαν ουσιαστικά πριν από την ανάπτυξη του τραπεζικού συστήματος που περατώνει πλέον αυτές τις συναλλαγές.
Οι Άραβες καλλιεργούν τα γράμματα και τις επιστήμες Αναπτύσσονται στις μεγάλες πόλεις (Κόρδοβα, Βαγδάτη) και η αραβική λογοτεχνία διαδίδεται και στους χριστιανούς υπηκόους των αραβικών κρατών. Γιατί; 1) εκεί υπάρχουν βιβλιοθήκες, πανεπιστήμια, βιβλιοπωλεία για το ευρύ κοινό, 2) οι Χαλίφες συλλέγουν μανιωδώς χειρόγραφα. Έργα: μεταφράσεις έργων Ελλήνων σοφών (κυρίως μεταφράζουν Αριστοτέλη και Νεοπλατωνικούς φιλοσόφους που τους επηρεάζουν βαθιά και στην τέχνη και στην επιστήμη), Ινδών και Περσών. Αραβικές μικρογραφίες του 13ου αι. πάνω με το Σωκράτη και δύο μαθητές του και κάτω με τον Αριστοτέλη (στα αριστερά) μαζί με κάποιον άραβα μελετητή και με τον Έλληνα Διοσκορίδη, ιδρυτή της φαρμακολογίας, να δίνει φαρμακευτικό φυτό σε μαθητή του.
Η τέχνη των Αράβων Χαρακτηριστικά: • Δανείζεται τεχνικές, τεχνίτες, και υλικά από το Βυζάντιο • Προσηλώνεται για θρησκευτικούς λόγους στην ανεικονική τεχνοτροπία (δεν παριστάνονται ανθρώπινες μορφές σε ιερούς χώρους, επειδή το απαγορεύει το Κοράνι). • Έργα μικροτεχνίας από ελεφαντόδοντο ή άλλα υλικά. Χαρακτηριστικά δημιουργήματα: •Τεμένη(τζαμιά). Ξεχωρίζουν στην Κόρδοβα(Ισπανία) και τη Δαμασκό (μωσαϊκά με φυτικές παραστάσεις που κατασκευάστηκαν από Βυζαντινούς τεχνίτες)
Το Τέμενος της Κόρδοβας
Το Τέμενος της Δαμασκού
Ανεικονική τεχνοτροπία
Έργα μικροτεχνίας
Αριστερά και δεξιά κασετίνες από ελεφαντόδοντο. Κέντρο κεραμικό αγγείο. Πάνω κρεμαστή λάμπα τεμένους από επιχρυσωμένο γυαλί.
Επιστήμες ΜΑΘΗΜΑΤΙΚΑ • Καθιερώνουν την αραβική αρίθμηση • Άλγεβρα
ΓΕΩΓΡΑΦΙΑ • Μακρινά ταξίδια • εξερευνήσεις
ΑΣΤΡΟΝΟΜΙΑ • Υπολογισμός της τροχιάς του ήλιου και των πλανητών
ΧΗΜΕΙΑ •θειικό οξύ •οινόπνευμα •πείραμα
ΙΑΤΡΙΚΗ • Νέα φάρμακα • Πολύπλοκες εγχειρήσεις
Ανθρωπιστικές επιστήμες • Αραβικές λέξεις στις δυτικές γλώσσες • Αραβική λογοτεχνία(π.χ. Χίλιες και μία νύχτες)
Εισήγαγαν στη Δύση και στο Βυζαντινό κράτος:
Το χαρτί, που είναι Κινεζική εφεύρεση. Νέες καλλιέργειες (βαμβάκι, λεμόνι, σαχαροκάλαμο βερίκοκο, αγκινάρα κ.α)
Αριστερά: Αραβικό χειρόγραφο από χαρτί. Κέντρο: Η εξέλιξη των Αραβικών αριθμών Δεξιά: άραβες γεωργοί φυτεύουν αγκινάρες.