Veeteeltvlees april 2019 by CRV Uitgeverij/CRV Publishers

AP RIL 2019

Met vaste rijpaden

meer opbrengst

Ki-stier Jasper scoort ook met

dochtervruchtbaarheid

Wagyuâ&#x20AC;&#x2122;s uit Brusselse Noordrand zoeken eigen weg

ME E R NIEUWS OP WWW.VEETEELTV LEES.NL OF W W W.V EETEELTV LEE S. B E

VV04-cover.indd 2

08-04-19 11:26

Kies voor

BoviClip Anti-vliegen oorlabels

BoviClip is de oplossing! BoviClip kent geen “dip” effect, geeft een bescherming voor het gehele weideseizoen en hoeft slechts 1x te worden toegepast. • 4 maanden werkzaam tegen vliegen • 6 maanden werkzaam tegen luizen • Regen / weerbestendig • Voorkomt mastitis en ooginfecties • Géén wachttijd voor melk en vlees • Geeft rust (gevolg hogere productie) NU MET 10 GRATIS PIJLTJES T.W.V. € 8,BIJ ELKE 20 BOVICLIPS OP = OP ACTIE GELDIG T/M 30 APRIL 2019

Kies voor zekerheid! Kies voor BoviClip.

GRATIS Informeer vandaag nog bij de erkende agrarische handelaar en/of dierenarts! Of kijk en bestel op www.boerenwinkel.nl

BOEREN WINKEL VERKORTE BIJSLUITER BOVICLIP ANTI-VLIEGENPLAATJES.

Benaming: Boviclip Anti-Vliegenplaatsje Werkzame bestanddelen: Permetrine 10g per 100 g. Doeldiersoort: Rund. Indicaties: - Ter voorkoming van jeuk, onrust en hinder veroorzaakt door de volgende soorten vliegen: Haematobia irritans, Hydrotaea irritans, Stomoxys calcitrans, Musca atumnalis. - Ter preventie van zomerwrang. door bestrijding van Hydrotaea irritans. Werkingsduur: 4 maanden.Contra-indicaties: geen. Speciale waarschuwingen voor elke diersoort waarvoor het diergeneesmiddel bestemd is: De beste resultaten worden verkregen wanneer bij alle dieren in het koppel oorlabels worden aangebracht. Speciale voorzorgsmaatregelen bij gebruik bij dieren: Toegepast in combinatie met identificatie en registratie (I&R) oormerken kan een toename van verlies van deze oormerken dan wel van ontsteking/vervorming aan de oren van behandelde dieren tot gevolg hebben. Dit is mede afhankelijk van het gebruikte bevestigingssysteem.Bijwerkingen: Geen bekend. Gebruik tijdens dracht, lactatie of leg: Kan tijdens dracht en lactatie worden gebruikt.Dosering en toedieningsweg: 1 oorlabel per dier aangebracht aan het begin van het weideseizoen. Indien gebruikt ter preventie van zomerwrang: 2 oorlabels per dier. Het oorlabel dient met behulp van een speciaal bevestigingspijltje aan het identificatie en registratie (I&R) oormerk te worden bevestigd. Overdosering: Het risico op overdosering is gering. Wachttijd: (Orgaan)vlees en Melk: 0 dagen. Reg.: REG NL 10159 Kanalisatie: VRIJ Verantwoordelijke onderneming: Bridgefarma BV Postbus 6 4130 EA Vianen. Voor overige informatie, zie bijsluiter.

VV04_p02.indd 2

10-04-19 14:07

INHOUD RUBRIEK E N

5 6 23 24

25 26 28 29 30 31

hoofdartikel vaste rijpaden

Van de redactie Fokkerijnieuws CRV-nieuws Uit de dierenartsenpraktijk: bescherm tegen blauwtong door een dubbele vaccinatie Alpha en Z-generatie: Jan te Riele Managementnieuws Marktinfo voer Marktinfo vee Agenda Anders bekeken HOOFDA RT IK E L

8 Vaste rijpaden geven tot 15 procent meer opbrengst

REPORTAG E

14 Filip Meysmans zoekt met zijn Belgische wagyu’s zelf zijn weg FOKKERIJ

18 Jasper d’Herbuchenne scoort niet alleen met zijn karkasfokwaarden, maar ook met vruchtbaarheid

fokkerij fokwaarden

keuring Hulshorst

KEURIN G

20 Twee stiervaders vrij dominant op keuring in Hulshorst

BIJLAGE

Alle leden van CRV ontvangen bij deze uitgave ook De Boerin.

APR IL 2019

Met vaste rijpaden

meer opbrengst

Ki-stier Jasper t scoort ook me

arheid dochtervruchtba

Wagyu’s uit rand Brusselse Noord

Filip Meysmans:

Jan te Riele:

‘Ik wil voor een consument produceren die meer wil dan zich voeden alleen’

‘Ik ga voor de hoogste kwaliteit en voor ons is dat verbeterd roodbont’

zoeken eigen weg

TVL EES. NL

TEEL OP WWW .VEE MEE R NIEU WS

VV04-cover.indd

TVL EES. BE

TEEL OF WWW .VEE

08-04-19 11:26

BIJ DE COVER

Charmant, ietwat ondeugend is de blik van de kleine wagyukalveren in de stal van Filip Meysmans (foto: Kristina Waterschoot)

25 veeteeltvlees APRIL 2019

VV04-inhoud.indd 3

10-04-19 12:44

VERBETERD ROODBONT: HET ENIGE ORIGINELE NEDERLANDSE VLEESVEERAS Door vanuit roodbonte mrij-dieren te fokken op runderen met luxe vleesvee-eigenschappen, zijn we erin geslaagd het ras verbeterd roodbont te ontwikkelen. De raszuivere verbeterd roodbonte dieren beschikken over topkwaliteiten met hun dubbele bespiering. De uitstraling behoort tot de duidelijke kenmerken van dit ras. Een kleurrijk en handzaam dier, met hoogwaardige vleeskwaliteiten, zeer gunstige slachtrendementen en een goed karakter. Kortom: het enige originele vleesras van Nederlandse bodem! Ook dat is waar BETTER COWS | BETTER LIFE voor staat.

LATORRO VD JACOBUSHOEVE

VAN VOLENBEEK LATIVA 31

87 ontwikkeling 88 rastype 89 bespiering 89 benen 88 algemeen voorkomen

92 ontwikkeling 90 rastype 89 bespiering 90 benen 91 algemeen voorkomen

• Fraaie baggerbonte kleur • Fijn en correct beenwerk • Mooie broekbespiering • Gesekst sperma beschikbaar

• Nationaal kampioen 2018 • Zeer ruime bekkenmaten gemeten: – bekkenhoogte 22,5 cm – bekkenbreedte 18,3 cm

(Gontinus x Noek) Ki-code: 942141

Moeder van Latorro

Wilt u sperma van Latorro of andere stieren bestellen, bezoek dan onze webshop op www.crv4all.nl/shop of neem contact op met de klantenservice via 088 - 00 24 440.

BETTER COWS | BETTER LIFE

179-19 Ad VV-APR-latorro-lativa-NED.indd 1

CRV4ALL.NL

10-04-19 09:49

VAN DE REDACTIE

Niet altijd is iets

zoals het lijkt Ik beken meteen, ook ik had een vooroordeel toen ik een bedrijfsreportage over de wagyu’s van Filip Meysmans aan het voorbereiden was. Het Japanse ras spreekt sterk tot de verbeelding. De verhalen die eromheen verteld worden – het verstrekken van bier of het masseren van de koeien – maken het allemaal nog sterker. Maar vooral spreekt de prijs die men ervoor betaalt in de winkel tot de verbeelding, een prijs tot 100 euro per kilo doet menig vleesveehouder watertanden. Maar, er is een grote ‘maar’. En die werd me duidelijk tijdens het gesprek dat ik had met de wagyufokker zelf. Deze vleesveehouder heeft niet alleen zelf de markt moeten openbreken voor zijn product, weinig handelaren spraken immers hun geloof in zijn idee uit. Ook het volledige proces richting de consument heeft hij uitgewerkt. Een eerlijke prijs die het gehele proces kan bekostigen en de veehouder een inkomen verschaft, is dan toch niet meer dan normaal. Athans, dat zou toch de bedoeling moeten zijn? De werkelijkheid is voor vele vleesveehouders vaak anders. Ook grootwarenhuisketen Colruyt wil hier blijkbaar wat

aan doen. In de Belgische krant De Standaard stelt Stefan Goethaert, directeur Fine Food bij Colruyt, dat ze een oplossing trachten te vinden voor de precaire situatie van de rundveehouder. Ze garanderen de afname van een aantal dieren en een eerlijke prijs. Een nobel initiatief dat alle kansen verdient, al is het aantal veehouders dat ervan kan profiteren vooralsnog beperkt. De markt lijkt me echter ingewikkelder dan dat, onder andere door een overaanbod aan rundvlees in België. Ik ben dan ook niet alleen benieuwd welk vervolg dit initiatief krijgt, maar ook hoe de rest van de markt en de veehandel hierop zullen reageren. Niet altijd is iets zo eenvoudig als het lijkt. Kijk maar naar de discussie over onverdoofd slachten in België. Los van mijn eigen visie heb ik tijdens het maatschappelijke en politieke debat steeds de volgende vraag gehad. Waarom wel verdoven in een slachthuis en niet bij de visserij of de jacht? Misschien is het wel niet hetzelfde, maar dat de vraag legitiem is, blijkt ook uit het advies dat het grondwettelijk hof van België vraagt aan het Europees hof.

WIM VEULEMANS HOOFDREDACTEUR A.I.

veeteeltvlees APRIL 2019

VV04-van de redactie.indd 5

10-04-19 11:58

FOKKERIJNIEUWS

4800 euro voor blonde veilingtopper op COT-veiling Tijdens de 17e editie van de COT-veiling in Laren mocht veilingmeester Dirk Reijne allereerst twaalf stieren van het blonde d’Aquitaineras veilen. Zij werden uiteindelijk verkocht voor een gemiddeld verkoopbedrag van 3100 euro. Een kleinzoon van de bekende Gala van de Franse fokker Planté-Moulet uit een goede koefamilie van de Blommerschothoeve – BAC Nickel – werd verkocht voor 4800 euro. Nummer twee in de toplijst was BAC Nadal van fokker Roel Wiekema uit Ruinen. De Dizier du Moulinzoon werd afgetikt op 4400 euro. Ook vier charolaisstieren werden verkocht, hun opbrengst was gemiddeld 2000 euro. De Limousin Vereniging Nederland had drie stieren op de veiling. Gemiddeld brachten de drie stieren 2666 euro op. De stier Nescio LCO, gefokt door maatschap Smit, werd verkocht voor 3200 euro. Het Limousin Stamboek bood twee stieren te koop aan, beide gefokt door maatschap Zijderveld. De stieren werden verkocht voor 2300 en 1700 euro. Tot slot was er ook een piemontesestier in het veilingaanbod. PCO Fortwijk 281 van fokker Jan Dekker bracht 2200 euro op.

Blondestier BAC Nickel werd verkocht voor 4800 euro

Witblauwveiling Ciney: vijf stieren naar Marokkaanse ki Een Art Decozoon werd op de februariveiling in Ciney verkocht aan een ki-organisatie uit Marokko. Electeur de St. Remacle, geboren bij Bernard Delvaux uit Schaltin, is een ronde stier met sterk beenwerk en met een lineaire beoordeling van 91,7 op bespiering. Hij haalde in het opfokstation een dagelijkse groei van 1710 gram en een voederconversie van 3,46 kg per kg. De Art Decozoon werd verkocht voor 7400 euro en gaat, samen met vier andere stieren, naar een Marokkaans ki-station. Op de veiling werden uiteindelijk dertien goedgekeurde stieren te koop aangeboden. Zij waren goed voor een gemiddeld gewicht op 13 maanden van 573 kg en een gemiddelde hoogtemaat van +6. De gemiddelde verkoopprijs lag deze editie op 3890 euro. Een volgende veiling is gepland op woensdag 8 mei om 14.00 uur.

Electeur (v. Art Deco) is verkocht aan een Marokkaanse ki-vereniging

Freddy Bomers nieuwe voorzitter stamboek verbeterd roodbont Vleesveehouder Freddy Bomers uit Winterswijk is de opvolger van Johan van der Ven als voorzitter van het stamboek verbeterd roodbont. Johan van der Ven nam eerder dit jaar na 25 jaar bestuurswerk afscheid als voorzitter. Bomers (48) heeft zo’n zeventien verbeterd roodbonten, waarbij hij in de fokkerij een

speerpunt heeft gemaakt van natuurlijk kalven. Driekwart van de kalveren op zijn bedrijf wordt zonder keizersnede geboren. Bomers houdt zijn dieren als hobby, naast zijn werk als bouwkundig restaurateur. Een reportage over het bedrijf van Freddy Bomers is te lezen in VeeteeltVlees van juli 2018.

veeteeltvlees APRIL 2019

VV04-fokkerijnieuws.indd 6

10-04-19 12:01

Joris Relaes, administrateur-generaal ILVO

‘Alleen al de fabriek van ArcelorMittal in Gent stoot meer uit aan CO2 dan de totale landbouwsector’ Uit: hoorzitting Vlaams Parlement, 20 maart 2019

20.100 euro voor limousinstier op Franse veiling Op de Franse limousinveiling in Lanaud werden dit voorjaar meer dan honderd stierkalveren te koop aangeboden, 86 vonden een nieuwe eigenaar. Deze limousinveiling zorgde opnieuw voor hoge prijzen. De gemiddelde verkoopprijs bij de stierkalveren met kwalificatie RJ lag deze editie op 5236 euro. 47 van hen kregen een nieuwe eigenaar, goed voor een verkooppercentage van 96 procent. Zes stieren werden verkocht aan buitenlandse bedrijven, waarvan één richting België. De hoogste prijs werd geboden voor Nickel, een zoon van Joliambre TA PX. Voor deze jonge, elegante stier werd een bedrag gegeven van 20.100 euro. Nickel draagt ook het genoomlabel ‘calving+’, een combinatie van een makkelijke geboorte en afkalfgemak. Nog twee andere stieren overstegen een verkoopprijs van 10.000 euro. De ‘Espoirs’ behaalden een gemiddelde verkoopprijs van 3186 euro. Uiteindelijk vonden 37 kalveren hiervan een nieuwe eigenaar, waarvan vier richting Nederland en Italië trekken. Het veilingrecord in deze groep kwam op naam van Oklahoma te staan. Deze stier (Justine RR x Henriques RJ) met volume, diepte

Limousinstier Nickel verwisselde voor 20.100 euro van eigenaar

en lengte werd verkocht voor een bedrag van 5500 euro. Nog twee andere stieren, Obama TD en Napoleon, veranderden van eigenaar

voor een bedrag van meer dan 5000 euro. Een nieuwe veiling in Lanaud is voorzien op woensdag 12 en donderdag 13 juni 2019.

Zoötechnisch certificaat voortaan nodig voor handel Door de invoering van een nieuwe Europese fokkerijverordening is een officieel zoötechnisch certificaat voortaan verplicht wanneer een stamboekdier in een ander stamboek wordt ingeschreven. Per 1 november 2018 is in de Europese Unie een nieuwe fokkerijverordening van kracht. Daarmee wil Europa de fokkerijregels en afspraken meer uniform hebben in alle lidstaten. Ook is er hierop meer onderlinge controle mogelijk. Nieuw in de verordening is dat elk dier dat geregistreerd is in de hoofdsectie van een stamboek en dat in een ander stamboek wordt ingeschreven, voortaan over een zoötechnisch certificaat moet beschikken. Dat

certificaat mag enkel uitgegeven worden door een erkende stamboekorganisatie. Dit certificaat is verplicht voor elk stamboekdier, ongeacht de leeftijd en het geslacht van het dier. Het ontvangende stamboek kan pas na ontvangst van dit zoötechnisch certificaat het dier opnemen in de hoofdsectie van het stamboek. Zonder het certificaat dient het dier geweigerd te worden. In het verleden was een stamboekkaart voldoende om een dier tussen twee stamboeken te laten verhuizen. Vanaf 1 november 2018 is dat door de EU-besluitvorming niet meer het geval. In België verdient dit extra aandacht door de regionale landbouwbevoegdheden. Zo zijn er

in België momenteel twee stamboeken voor Belgisch witblauw erkend, namelijk AWE asbl in Wallonië en CRV Vlaanderen vzw in Vlaanderen. Concreet betekent dit dat als een veehouder een stier verkoopt aan een collega die is aangesloten bij een ander stamboek, een zoötechnisch certificaat aangevraagd moet worden. Dat is ook het geval bij verkoop aan een ki-organisatie. In Vlaanderen is CRV Vlaanderen vzw gemachtigd om zoötechnische certificaten uit te schrijven voor aangesloten vleesveehouders. Dit certificaat is aan te vragen via de CRV Klantenservice. Het volledige aanvraagproces neemt zo’n twee weken in beslag.

veeteeltvlees APRIL 2019

VV04-fokkerijnieuws.indd 7

10-04-19 12:01

HOOFDARTIKEL VASTE RIJPADEN

Vaste rijpaden

geven tot 15 procent m In hoog renderende groenteteelten is het inmiddels gemeengoed: vaste rijpaden. Landen als Denemarken en Schotland kennen ook op grasland positieve ervaringen. Een demo in Nederland toont in het droge jaar 2018 bij enkel maaien een meeropbrengst van 5 tot 15 procent op verdichtingsgevoelige grond in Flevoland. TEKST FLORUS PELLIKAAN

at verdichting van de grond negatief is voor bodemleven en voor de totale opbrengst van het gewas, hoeft anno 2019 eigenlĳk geen toelichting meer. Dus, zo redeneert het boerenverstand dikwĳls, rĳsporen voorkomen door niet altĳd op dezelfde plek veel over het land rĳden. Het gevolg is een egaal gewas op een keurig uniforme bodem. In de zoektocht naar optimalisatie van precisielandbouw is er binnen andere sectoren echter een nieu-

we dimensie ontstaan: vaste rĳpaden ofwel enkele sporen maximaal berĳden en van de rest van het land zorgvuldig afblĳven. Binnen onder meer hoog renderende groenteteelten blĳkt deze techniek in Nederland inmiddels economisch rendabel te zĳn. Ook in het neerslagrĳke Denemarken, waar berĳden nogal eens een probleem kan zĳn, bevalt grasteelt met vaste rĳpaden goed (zie kader op pagina 10). Daar zĳn meeropbrengsten bekend van 15 tot 20 procent.

veeteeltvlees APRIL 2019

VV04-hoofdartikel.indd 8

08-04-19 11:27

t meer opbrengst Ervaringen van elders waren voor Joep den Brok, die in Zeewolde 120 koeien melkt, aanleiding om mede initiatief te nemen om de teeltmethode onder Nederlandse omstandigheden op grasland te beproeven in een demoveld. ‘We boeren hier op klei- op veengrond met veel kwelwater van het Veluwemeer. Het is dus heel gevoelige grond, die we ook nog eens intensief beheren’, vertelt Den Brok. ‘Vanuit het oogpunt van bodemverdichting bemesten we bĳvoorbeeld al jaren met het sleepslangensysteem. In mĳn zoektocht naar verdere verbetering wilde ik graag meer te weten komen over het effect van vaste rĳpaden. Ik ben heel blĳ dat dat paste binnen het POP 3-project Praktĳkschool bodem Flevoland.’

Op het bedrĳf van Den Brok is in grasseizoen 2018 uiteindelĳk een demoveld aangelegd waarbĳ binnen hetzelfde perceel een conventionele berĳdingsmethode is vergeleken met vaste rĳpaden. Loonbedrĳf BMWW uit Nĳkerkerveen was bereid om de mechanisatie af te stemmen op een werkbreedte van ten minste negen meter en alle werkzaamheden op gps uit te voeren. Het project is begeleid door Herman Krebbers, senior adviseur mechanisatie precisielandbouw bĳ Delphy, dat ontstaan is vanuit DLV Advies en veel teeltonderzoek doet. ‘Ondanks onze zorgvuldige manier van werken met gps en het uitmeten van alle behandelingen, spreken we niet over een wetenschappelĳk gedegen onderzoek. We wilden alleen graag weten

Werkbreedte ten minste 9 meter

Tabel 1 – Opbrengsten in kg ds bij de demo vaste rijpaden in Zeewolde (bron: Delphy)

Binnen dit project, een initiatief van de Vereniging voor bedrĳfsontwikkeling van de Rundveehouderĳ (VVB) in Flevoland, worden naast de demo van vaste rĳpaden ook van zestig melkveehouders de resultaten van de KringloopWĳzer gebruikt voor het onderzoeken van diverse managementkeuzes.

Bij de teelt volgens vaste rijpaden vinden alle bewerkingen plaats via hetzelfde spoor

opper- snede 1 snede 2 snede 3 snede 4 snede 5 vlakte (ha) (kg ds) (kg ds) (kg ds) (kg ds) (kg ds) vaste rijpaden controle

2,10 2,08

4.654 4.549

3.282 2.650

1.854 1.711

2.267 *2.710

totaal (kg ds)

2.354 14.411 2.407 14.026

* zeer waarschijnlijk meetfout door nachtelijke oogst

veeteeltvlees APRIL 2019

VV04-hoofdartikel.indd 9

09-04-19 13:59

HOOFDARTIKEL VASTE RIJPADEN

Maaien met een werkbreedte van 9 meter binnen het demoveld in Zeewolde

of er voor dit systeem potentie in Nederland is en de resultaten van deze demo vormen daar een indicatie voor.’ De initiatiefnemers hadden ‘pech’ dat 2018 een uitzonderlĳk droog jaar is geworden met weinig kans op bodemverdichting. ‘Behalve rond de eerste snede’, geeft Krebbers aan. Toen regende het een week voor het maaien 24 millimeter. En dat had gevolgen voor het berĳden van de grond, zo blĳkt nu. In de tweede snede die erop volgde, lag de opbrengst bĳ de vaste rĳpaden namelĳk op 3282 kg droge stof per hectare tegenover 2650 kg droge stof op het controleperceel met een conventionele berĳding. Dat komt neer op een meeropbrengst van 15 procent.

Effect afhankelijk van neerslag Ook binnen de eerste en derde snede was er een klein opbrengstverschil in het voordeel van de vaste rĳpaden.

Gedurende het seizoen werd het effect van de droogte steeds beter zichtbaar en was er op het blote oog geen verschil meer tussen de twee teeltmethoden. Omdat de demo onder praktĳkomstandigheden is uitgevoerd, is er tĳdens de nachtelĳke oogst van de vierde snede een weegfout gemaakt, met een verstoring van de resultaten als gevolg (zie tabel 1). Zelfs zonder de correctie voor de weegfout komt de uiteindelĳke meeropbrengst van de teelt met vaste rĳpaden op circa 4 procent. Na correctie voor de weegfout komt deze gemiddeld over het hele jaar op zo’n tien procent uit, met een uitschieter naar 15 procent voor de tweede snede. ‘Wat we dit jaar geleerd hebben, is dat het effect op de opbrengst heel sterk afhankelĳk is van neerslag en het moment van oogst. Wanneer de omstandigheden niet optimaal zĳn, geven vaste rĳpaden het grootste effect’,

Roland Oosterink: ‘Vaste rijpaden zijn in Denemarken inmiddels gemeengoed’

Sinds ongeveer zes jaar wordt alle landwerk op het melkveebedrijf van Roland Oosterink in Denemarken uitgevoerd over vaste rijsporen. Op dit moment is de actuele werkbreedte van alle machines maar liefst 16 meter. ‘Het bewerken volgens vaste rijsporen wordt al veel langer gedaan binnen de akkerbouw en dan met name de graanteelt. De machines werden steeds groter tot giertanken van

30 ton aan toe waardoor er bij wisselende weersomstandigheden rijschade kon ontstaan’, vertelt Roland Oosterink. Door de akkerbouwmatige manier van grasteelt in Denemarken maakte het berijden volgens vaste rijpaden ook de oversteek naar grasteelt. ‘We zetten grasland hier om de vijf jaar om, waardoor er extra risico is op insporing. Bovendien weiden we niet en zijn percelen dikwijls tussen de 10 en 30 hectare groot. Niets stond de introductie van vaste rijpaden in grasteelt in de weg, dus dat is hier nu gemeengoed.’ Alle percelen en alle rijpaden van Oosterink staan in het gps van de loonwerker, waardoor de werkzaamheden simpel zijn uit te voeren. Een extra voordeel daarvan is dat het gps bij ongelijke percelen precies weet welk rijpad nog bemest kan worden met het restant dat nog in de tank zit. ‘Hierdoor rijden machines niet onnodig over het land. We accepteren daarbij wel een kleine afwijking in de gift. Daardoor kan het gebeuren dat de ene

strook twee of drie kuub meer mest heeft gehad dan een andere.’ Hoeveel meeropbrengst de teeltmethode met vaste rijpaden geeft, weet Oosterink niet exact. ‘Maar het loont heel snel, want extra kosten voor het bewerken via vaste rijpaden zijn er niet.’ Dat zware machines effect hebben op de bodem, blijkt wel als een perceel grasland wordt omgezet. ‘Het rijspoor is ondanks de zanderige grond hier niet te ploegen. Daar moet je eerst met een woeler doorheen.’ Als emigrant kent Oosterink, die in Borris 150 koeien melkt, ook de Nederlandse situatie. ‘Deze techniek is zeker te kopiëren naar Nederland, maar het hangt sterk af van de verkaveling of het zin heeft. Een perceel van drie hectare bewerken met machines van 16 meter breed is niet zo zinvol. Maar er zijn akkerbouwgebieden met een ruime verkaveling waar vaste rijsporen ook binnen Nederland een goede methode kunnen zijn om rijschade te voorkomen.’

veeteeltvlees APRIL 2019

VV04-hoofdartikel.indd 10

08-04-19 11:28

Met vaste rijpaden blijft veel oppervlakte onbereden Bij de traditionele teeltwijze met wisselende breedtes van machines vindt er over het hele perceel berijding plaats en is er dus kans op

verdichting. Bij het bewerken van het land volgens vaste rijpaden hebben alle machines dezelfde werkbreedte en volgt de trekker

CONVENTIONEEL

altijd het zelfde rijpad. Hierdoor blijft een groot deel van een perceel onbereden en verdicht dus niet.

VASTE RIJPADEN

breedte 9 tot 12 m

vertelt Krebbers. Hĳ draait de redenering ook graag om. ‘Dus als de omstandigheden niet optimaal zĳn, kun je met vaste rĳpaden wel oogsten, met waarschĳnlĳk een betere graskwaliteit en eiwitgehalte tot gevolg. Twee tot drie dagen of misschien zelfs een week eerder maaien geeft een hogere graskwaliteit, waardoor er vervolgens minder krachtvoer bĳgevoerd hoeft te worden. Het verder onderzoeken van wat de effecten van vaste rĳpaden op de kwaliteit van het gras zĳn, zou een mooie verdieping zĳn.’ Daarnaast verwacht Krebbers dat een ongestoorde groei ook een betere stikstofopname geeft.

Toplaag functioneert beter Ook Den Brok is enthousiast over het eerste jaar. ‘Als we toch in zo’n droog jaar al een meeropbrengst vinden, dan ben ik benieuwd wat het effect is in een nat jaar.’ En ook Den Brok beperkt zich niet alleen tot het kĳken naar de meeropbrengst. ‘Ik verwacht dat de voordelen steeds groter worden als je dit langer doet. Niet alleen omdat je geen structuurschade onder in de bodem hebt, maar ook omdat de toplaag beter gaat functioneren. De poriën

blĳven open en schimmels blĳven intact. De bovenste 5 centimeter is het filter voor de mest en het verzorgt de opname en het transport van zuurstof de bodem in’, stelt Den Brok. ‘In de natuur groeien de mooiste dingen op plaatsen waar nooit iemand komt. Ook op grasland verwacht ik daarom een toenemend effect. Komend jaar wil ik graag eens in de bodem kĳken wat het effect is van ergens een jaar niet rĳden.’ Veehouder Den Brok heeft ook al een snelle berekening uitgevoerd van wat het financiële effect is van een teeltmethode met vaste rĳpaden. ‘Bĳ een meeropbrengst van 10 procent en een oppervlakte van 30 hectare hoef je dus 3 hectare minder grond te pachten of kun je hier 3 hectare meer verhuren. Dat scheelt zo 10.000 euro. En dat is dan nog los van het effect op kwaliteit.’ Wel benadrukken zowel adviseur als melkveehouder nogmaals dat het resultaten zĳn op verdichtingsgevoelige poldergrond. Ze zĳn niet één op één door te vertalen naar andere gronden. ‘In Flevoland is bovendien veel wisselteelt met na drie jaar gras- weer bouwland. Hierdoor is er veel nieuw ingezaaid grasland, dat gevoeliger is voor rĳschade. Ook

veeteeltvlees APRIL 2019

VV04-hoofdartikel.indd 11

08-04-19 11:28

HOOFDARTIKEL VASTE RIJPADEN

De proeflocatie bij het bedrijf van familie Den Brok met rechts grasteelt volgens vaste rijsporen

daarom is er meer potentie voor vaste rĳpaden, zo zagen we ook al met een demo met verschillende mestuitrĳsystemen in 2012’, aldus Krebbers.

Rijsporen op gps uitwisselbaar De grootste uitdaging voor de introductie van een teeltsysteem met vaste rĳpaden is de beschikbaarheid van mechanisatie. Voor enig effect moet de werkbreedte minimaal 9 meter zĳn en nog liever 12 meter. ‘Door schaalvergroting in de melkveehouderĳ wordt steeds meer werk uitbesteed aan de loonwerker en daardoor zĳn er vaak ruimere werkbreedtes beschikbaar. Machines met werkbreedtes van 9 en 12 meter zĳn er, maar je moet een loonwerker hebben die er wat in ziet om daarin te investeren. De loonwerker krĳgt er wel voor veel werkzaamheden een hogere capaciteit voor terug’, stelt Krebbers. Voor bĳvoorbeeld het oogsten is het noodzakelĳk dat de hakselaar voorzien wordt van een aanpiksysteem waardoor de kar de hakselaar door hetzelfde spoor volgt. In de demo in Flevoland bleek het lastig om het gras in de kieper te blazen die in het spoor 12 meter verder reed. ‘Maar in Denemarken en Ierland is alle techniek aanwe-

zig. Het vraagt een investering door de loonwerker, maar wanneer een groep boeren hiermee aan de slag wil, zĳn ze daar best wel toe bereid’, geeft Krebbers aan. ‘Wanneer de mechanisatie eenmaal voorhanden is, is het een heel simpel systeem om mee te werken met een hoge capaciteit. De rĳsporen op gps zĳn uitwisselbaar tussen trekkers, waardoor het gemakkelĳk werkt.’ Komend jaar is er vanuit het POP 3-project geen budget meer beschikbaar, maar met behulp van VVB Flevoland en enkele studenten willen Den Brok en Krebbers de demo toch graag doorzetten. ‘Naast de opbrengst willen we dit jaar ook beter het verschil in graskwaliteit in beeld brengen. Blĳkt het teeltsysteem nogmaals potentie te hebben, dan is de tĳd misschien rĳp voor wetenschappelĳk onderzoek’, stelt Krebbers. Veehouders die wat in de teeltmethode zien, moeten volgens de adviseur goed in beeld brengen hoe rĳschadegevoelig hun grond is en hoe groot eventuele schade is. Ook de verkaveling speelt een rol. Op kleine percelen, al dan niet gemaakt voor weidegang, is het minder zinvol om grote werkbreedtes te hanteren en vaste rĳpaden aan te leggen. l

Samenvatting

Video over demo vaste rijpaden Op de website van VeeteeltVlees vertelt Herman Krebbers voor de videocamera meer over de demo vaste rijpaden.

Bekijk de film op veeteeltvlees.nl/films

– Werkzaamheden volgens vaste rijpaden uitvoeren leverde in 2018 in Flevoland 5 tot 15 procent meer gras op. – Het verschil in opbrengst was het grootst in de snede na berijden onder natte omstandigheden. – Alle mechanisatie is met een werkbreedte van 9 tot 12 meter beschikbaar. – Het effect op de kwaliteit van gras van onbereden grond wordt komend jaar onderzocht.

veeteeltvlees APRIL 2019

VV04-hoofdartikel.indd 12

08-04-19 11:29

BESTE N RAS L A DBOER

Zetten jouw koeien veel gras om in vlees, werk je met een vernieuwend beweidingssysteem, zijn er veel weidevogels of haal je veel eiwit van eigen land? Dan kom jij in aanmerking voor deelname aan de competitie ‘Beste graslandboer van Nederland en Vlaanderen 2019’.

2019

Gezocht: Boeren met een hart voor gras Grasteelt en weidegang zijn blijvend in het nieuws. Daarom starten Inno4Grass en Veeteelt een competitie waarin gezocht wordt naar veehouders met een hart voor gras. Trotse veehouders die collega’s kunnen inspireren en hun vakkennis en enthousiasme willen delen over hun passie voor gras.

Misschien ben je zelf zo’n veehouder of ken je iemand die daarvoor in aanmerking komt? Geef je dan snel op via het aanmeldformulier op Veeteelt.nl. Inschrijven gaat heel eenvoudig en vooral de motivatie waarom jij grasteelt goed in de vingers hebt, speelt voor de jury een belangrijke rol.

De aanmelding moet voor 14 juni binnen zijn. Aanmelden kan via de website: www.veeteelt.nl

initiatief van:

XA07_adv graslandboer 2019VLA.indd 4

hoofdsponsor:

10-04-19 15:02

BEDRIJFSREPORTAGE MEYSMANS

Meysmans zoekt zelf zijn weg met

Belgische wagyu Met zijn veestapel van raszuivere wagyu’s is vleesveehouder Filip Meysmans een pionier. Zowel voor de voeding als het management als de afzet heeft hij met zijn dieren en met het vlees zelf zijn weg gezocht. Enkel de rechtstreekse afzet ontbreekt nog, bewust zo blijkt. TEKST WIM VEULEMANS

n de Brusselse Noordrand, in de schaduw van het bekende Heizelcomplex, ligt Hof van Ossel, het veebedrĳf van Filip Meysmans uit Brussegem. Het zĳn echter geen witblauwen die er de dienst uitmaken, de egaal zwarte kleur van de wagyu’s overheerst in de stal. In 2007 nam Filip Meysmans het bedrĳf van zĳn oom over en voegde het samen met het bedrĳf van zĳn vader, dat even verderop lag. Op beide bedrĳven waren enkel witblauwen aanwezig. In 2009 werd de nieuwe stal met plaats voor 200 dieren in gebruik genomen.

Produceren voor liefhebber Voor de bouw van de nieuwe stal nam Filip een belangrĳk besluit. Hĳ besloot te investeren in wagyu. ‘Belgisch witblauw was het perfecte antwoord – veel en goedkoop – op de naoorlogse vraag naar meer en beter betaalbaar voedsel’, verduidelĳkt Filip. ‘De McSharry-plannen die later volgden,

hebben daarin hun effect niet gemist. De veehouders hebben gedaan wat van hen verwacht werd, maar worden daar nu op afgerekend. De prĳs is laag en er is te veel aanbod.’ In de eerste jaren waren vooral witblauwen te vinden in de stal, maar Meysmans zocht een antwoord op de problematiek van het witblauw. Voor zĳn bedrĳf was wagyu het antwoord, maar daar zat ook een groot risico aan. ‘Ik wil voor een consument produceren die meer wil dan zich voeden alleen,’ vertelt de veehouder, ‘een consument die wil genieten van zĳn maaltĳd en de beleving rondom vlees meer apprecieert. Alleen had ik toen nog geen idee of er wel een markt was voor mĳn wagyu’s.’ Omdat de markt vanuit Japan voor export van genetica van wagyu gesloten was, besloot Filip embryo’s aan te kopen van zuivere wagyu’s uit Australië. Een kleine twintig wagyu’s werden zo verspreid over een periode van een kleine twee

veeteeltvlees APRIL 2019

VV04-bedrijfsrepo.indd 14

10-04-19 12:05

Brussegem

BEDRIJFSPROFIEL eigenaren plaats veestapel

Sinds de ingebruikname van de stal in 2009 hebben de wagyu’s een steeds groter wordend aandeel in de veestapel

grondgebruik werk buitenshuis

jaar geboren op het bedrĳf. Om het aantal te vergroten besloot Filip de betere dieren te gaan spoelen en de embryo’s in te zetten. Momenteel maken twee eigen stieren er de dienst uit, twee jongere stieren worden aangehouden om hen later te vervangen. De vaarzen worden geïnsemineerd met aangekocht sperma. ‘En toen bleek al meteen dat je het ras goed moet leren kennen’, getuigt Filip. ‘Blĳkbaar hebben de dieren een vrĳ fragiele darm, je moet dus zowel bĳ spoelen als bĳ scannen bĳzonder voorzichtig te werk gaan. Daarbĳ zĳn al ongelukken gebeurd. Bovendien zĳn ze vrĳ vet van binnen, een dracht is dan ook vrĳ moeilĳk vast te stellen. Het gebeurt wel vaker dat we er verschillende weken tot zelfs maanden naast zitten bĳ het inschatten van de geboorte, en dan moet je weten dat ik dat enkel laat uitvoeren door professionele scanners.’

Filip Meysmans (43), Hof van Ossel Brussegem (Merchtem) 150 wagyu’s 30 Belgisch witblauwen, 70 kalvingen per jaar 60 ha land (grasland, tarwe, gerst, snijmais, suikerbieten, aardappelen) deeltijds als adviseur bij DLV

De jongere kalveren hebben door hun lichte geboortegewicht bijzondere aandacht nodig

Wagyu’s leren kennen Leergeld heeft de vleesveehouder ook moeten betalen, het werd hem snel duidelĳk dat wagyu een aantal kenmerken heeft die andere rassen niet hebben. Een blik in de stal maakt al meteen een eerste probleem duidelĳk. Van op afstand merken we een tochtige koe op, een zwarte, net als de andere dieren in de box. Onmogelĳk dus om het dier van afstand te herkennen. ‘Ik heb de dieren moeten leren observeren, zowel op tocht als op ziektesignalen’, benoemt Filip een bĳkomend leerpunt. ‘Het zĳn slimme en koppige dieren, maar vooral hebben ze ongelooflĳk veel karakter. Als een dier ziek is, zal je het amper aan het dier merken. Het zĳn vaak de kleine signalen die je als veehouder moet leren herkennen, zoals een dier dat slechts een fractie later opstaat. Neem van dat dier de temperatuur en het heeft 41 graden Celsius.’ Dat observeren begint al bĳ het kalven. Alle hoogdrachtige dieren worden van nabĳ opgevolgd, hun temperatuur wordt door middel van een sensor van CowsOnWeb bĳgehouden. Maar ook de temperatuurcurve van een wagyu die gaat kalven, bleek net anders te zĳn dan van een wit-

veeteeltvlees APRIL 2019

VV04-bedrijfsrepo.indd 15

10-04-19 12:05

BEDRIJFSREPORTAGE MEYSMANS

De samenstelling van het rantsoen is gelijk aan dat van de witblauwen

Twee stieren zorgen momenteel voor de dekkingen, twee jongere stieren zitten nog in opfok

blauwe. De temperatuurcurve voor de kalving is vrĳ grillig en ook de temperatuurval valt niet altĳd even goed op. ‘Tweemaal daags handmatig de temperatuur meten werkt goed bĳ witblauwen, maar bĳ wagyu’s mis je veel op die manier’, verduidelĳkt Filip. ‘Ook het verslappen van de bekkenbanden wordt veel minder waargenomen. Daarom ben ik gaan werken met de continue monitoring van de temperatuur via de CowsOnWeb-sensoren.’ De pasgeboren kalveren krĳgen meteen biest van de moeder, een eventueel tekort vangt Filip op met biest van een melkveehouder. Deze voorziet hĳ zelf van de gewenste vaccinatiemiddelen tegen diarree. De eerste maand verblĳven de jonge kalveren in een eenlingbox, daarna komen ze in een grote box terecht. ‘De kalveren zĳn bĳzonder licht bĳ geboorte, tot zelfs 20 kilogram’, geeft Filip aan. ‘Ze hebben dan wel veel karakter, maar ze hebben nagenoeg geen reserve in vergelĳking met de witblauwen. Ze kunnen dus flink afkoelen, ze warm houden is dus cruciaal.’

Kwaliteit dieren maximaal benutten Op een leeftĳd van drie à vier maanden en na de nodige vaccinatie tegen de griep verhuizen de kalveren naar de grote stal. De verdere opfok loopt daarbĳ redelĳk gelĳk aan die van witblauwen. ‘Het ruwvoer dat de dieren krĳ-

gen, is hetzelfde als dat van de witblauwen’, verduidelĳkt Filip. ‘Mais en gras zĳn de belangrĳkste ingrediënten, aangevuld met perspulp of voederbieten en soms draf. Het volledige rantsoen mag alleen niet zo krachtig zĳn als dat van de witblauwen. Een rantsoen met 13 à 14 procent ruw eiwit is voldoende. Omwille van de latere marmering van het vlees is groei belangrĳker dan vleesaanzet.’ Voor het afmesten van de dieren heeft de vleesveehouder een speciaal krachtvoer laten samenstellen. Dat krachtvoer moet de kwaliteiten die de wagyu’s genetisch in zich hebben, maximaal tot uiting laten komen. Daarbĳ gaat het vooral over de marmering van het vlees, de kleur van het vlees en het vet, maar ook over het smeltpunt van het vet. Doordat het vet van wagyu een smeltpunt heeft van 36 graden Celsius, smelt het vet voordat het vlees echt gaat bakken. Het gebruik van vetstof is dus niet nodig. De vleesveehouder geeft aan dat de opnamecapaciteit van de wagyu’s ook minder is. Dat bleek vorige zomer duidelĳk op de weide. De wagyu’s hadden geen bĳvoedering nodig, de witblauwen wel en dat op zelfs minder oppervlakte. ‘Daarmee duikt ook een nieuw probleem op met de wagyu’s’, geeft Filip aan. ‘In België hebben we geen voedernormen voor de dieren, maar ook voor de mestuitscheidingsnormen of de veebezetting is er een probleem. Zo beschouwt de milieuadministratie de wagyu’s als “andere dieren”, een indeling op leeftĳd, maar op die leeftĳd wegen ze zelfs nog minder dan de lagere categorie. Bĳ verschillende instanties is het me al meer dan duidelĳk geworden dat ze niet meteen goed weten wat ze met mĳn dieren aan moeten bĳ controles. Ze vallen overal tussenin, passen niet in de controletabellen, en dat is vaak problematisch.’

Afzet volledig in eigen handen De kwaliteiten van het ras tracht Filip maximaal uit te spelen in de afzet van vlees. Maar ook hier dook bĳ de opstart van zĳn wagyufokkerĳ een probleem op. ‘Er waren wel vleeshandelaren die interesse hadden in wagyuvlees, maar niet het financiële risico wilden lopen’, vertelt Filip. ‘Ze wilden dus wel een deel vlees afzetten, maar ik moest zelf de dieren gaan vermarkten en klanten zoeken.’ De vleesveehouder besloot toen maar zelf de volledige afzet op zich te nemen, inclusief bĳhorende risico’s. Want dat bleek de enige manier om met de afzet van start te

veeteeltvlees APRIL 2019

VV04-bedrijfsrepo.indd 16

10-04-19 12:05

Filip Meysmans: ‘De kalveren hebben dan wel veel karakter, maar ze hebben nagenoeg geen reserve in vergelijking met de witblauwen’ kunnen gaan. ‘Ik ben zelf slagers en restaurants gaan zoeken om hen ervan te overtuigen mĳn wagyu’s in hun aanbod op te nemen. De afgemeste dieren ben ik dus in eigen beheer gaan laten slachten en laten versnĳden.’ Dat er geen rechtstreekse afzet is opgestart naar de consument, is voor Filip een bewuste keuze. Hĳ kiest ervoor om de lokale economie mee aan te zwengelen door samen te werken met slagers en restaurants over het hele land. ‘Ook het beroep van slager kan immers een boost gebruiken, net als dat van landbouwer’, zo verduidelĳkt hĳ. In het begin kwam daardoor een aantal van de wagyu’s in het reguliere afzetcircuit terecht en dat vaak tegen een lagere prĳs dan de witblauwen. Leergeld werd betaald, maar Filip investeerde flink in folders, banners en een video over zĳn bedrĳf. Stilaan groeide de omzet en vond hĳ meer afzet voor zĳn dieren. Pas sinds 2016 verlaten de afgemeste wagyu’s het bedrĳf op een manier die de vleesveehouder goed vindt, tot dan was het zoeken naar oplossingen. Op termĳn wil Filip het jaarlĳks aantal af te zetten dieren optrekken naar zestig per jaar. Ook de handel met zĳn wagyuvlees heeft hĳ moeten ontdekken, zoals het versnĳden van het karkas of waarvoor welke stukken van het dier het best gebruikt kunnen worden. ‘De lende is het beste stuk van de wagyu en momenteel ook het meest populair bĳ de afnemers, gevolgd door de wagyuburger en de biefstuk. Je moet al bĳna zelf slager zĳn om voor elk deelstuk van het dier de juiste afzet vinden, want ook de technische deelstukken van wagyu hebben kenmerken die verschillen van wat regulier is.’

Ossen beter dan stieren Op een leeftĳd van twee maanden worden de stierkalveren gecastreerd. ‘Het vlees van stieren is bĳ wagyu niet goed, het is hard en taai en vooral de smaak blĳft achterwege’, verduidelĳkt Filip. ‘De koeien hebben minimaal drie kalvingen nodig om goed te kunnen afmesten. Dan is de marmering van het vlees het best op orde. Tussen vlees van de koeien en van de ossen – die dan toch al drie jaar oud zĳn –- is weinig verschil, de ossen zĳn zelfs uniformer.’ Vaarzen die niet drachtig worden, houdt de vleesveehouder nog enkele jaren aan, zodat de vleeskwaliteit op zĳn best is. Uiteindelĳk leveren de wagyu’s een slachtpercentage van ongeveer 55 procent met een versnĳdingspercentage van 55 procent. Gemiddeld kan het bedrĳf 15 euro

per kilo geslacht gewicht ontvangen voor het afgezette vlees. Daarbĳ moeten wel nog alle kosten voor de versnĳding, verpakking, transport, controles en promotie verrekend worden. Het bedrĳf draagt ook zelf het volledige risico, bĳvoorbeeld wanneer een karkas niet voldoende marmering heeft. Eveneens moet het bedrĳf de vaarzen die niet drachtig worden, langer aanhouden. Ook het feit dat je de markt volledig zelf moet gaan opbouwen, moet met die prĳs worden bekostigd. De wagyu’s van Hof van Ossel hebben duidelĳk hun eigen identiteit. De vleesveehouder promoot zĳn vlees dan ook als Japanse topkwaliteit, gekweekt naar de wens van de Europese consument. Dat verschil zit volgens Filip onder andere in de hoeveelheid vet en de kleur van het vlees. Zo zweert men in Japan bĳ een witte steak met wat lichtrode stippels. Veel vet, minder spier. ‘Niet mĳn verhaal, maar mĳn dieren krĳgen hier ook geen bier te drinken en ook masseren doe ik niet. Al mag altĳd iemand langskomen om het voor me te doen’, lacht de trotse wagyufokker. Hĳ voegt er ten slotte nog een gouden raad aan toe: ‘Je moet je met je product zien te onderscheiden, een eigen identiteit en kwaliteit zĳn belangrĳk. Anders ben je al snel anderen aan het imiteren en loop je weer achter de feiten aan. Ook ik ben gaandeweg gaan beseffen dat ik geen wagyu, maar Belgisch wagyu op de markt breng.’ l

De kwaliteit van het vlees van de ossen evenaart die van de koeien, vlees van stieren is niet gewenst

veeteeltvlees APRIL 2019

VV04-bedrijfsrepo.indd 17

10-04-19 12:41

FOKKERIJ FOKWAARDEPUBLICATIE

Jasper scoort

ook voor vruchtbaarheid Stieren met een goede vruchtbaarheid en een sterke groei bij de nakomelingen zijn bijzonder waardevol voor vleesveehouders. Ze zijn ook het fundament van het Vlaamse fokdoel. De populariteit van stieren als Kubitus en Jasper is hiervan het beste bewijs. TEKST WIM VEULEMANS

egin april publiceerde Coöperatie CRV nieuwe fokwaarden voor Belgisch witblauw. In deze publicatie is standaard aandacht voor karkasfokwaarden en vruchtbaarheid. Ook wordt een vleesindex gepubliceerd, die berekend wordt uit fokwaarden als groei stier of karkasgewicht koe. Zowel vruchtbaarheid als karkasgewicht zĳn belangrĳke onderdelen van het Vlaamse fokdoel Belgisch witblauw dat de Vlaamse vleesveehouders in 2015 samen hebben vastgelegd. Naast een makkelĳke opfok zĳn een krachtige groei, een vlotte eerste dracht en een korte tussenkalftĳd onderdeel van dat Vlaamse fokdoel. Maar evenzeer zĳn ze onderdeel van het bedrĳfseigen fokdoel van vele vleesveehouders.

Vroegrijpe dochters Met goed management, maar ook genetisch, is er winst te halen in vruchtbaarheid. De erfelĳkheidsgraad van vruchtbaarheid is beperkt (2 tot 8%), de spreiding is vrĳ groot. Zo geven de fokwaarden tussenkalftĳd en leeftĳd eerste inseminatie een goede indicatie van de vruchtbaarheid van de dochters van een stier. Het populatiegemiddelde van deze fokwaarde is 100, de standaardafwĳking 4 punten. Een van de meestgebruikte witblauwstieren van de laat-

Maand vertraging voor Waalse Belgisch-witblauwfokwaarden Door onvoorziene omstandigheden is de publicatie van de fokwaarden voor het Belgisch-witblauwras door het Waalse stamboek met een maand uitgesteld. Het Waalse stamboek voorziet de publicatie later in april.

ste jaren, Kubitus de Bray (v. Empire), dankt zĳn populariteit mede aan de betere vruchtbaarheid van zĳn dochters. Met een fokwaarde leeftĳd eerste inseminatie van 104 zĳn de Kubitusdochters gemiddeld 3,6 dagen eerder een eerste keer geïnsemineerd. Met een fokwaarde tussenkalftĳd van 100 zitten zĳn dochters op het gemiddelde van de populatie. Nog meer vroegrĳpheid is terug te vinden bĳ de dochters van Jasper d’Herbuchenne (v. Empereur). Met een fokwaarde leeftĳd eerste inseminatie van 106 winnen zĳn dochters gemiddeld 5,4 dagen – 1,5 keer de standaardafwĳking x 3,6 dagen – bĳ de eerste inseminatie. Andere stieren met vroegrĳpe dochters zĳn: Plombe de Renaumont (110), Resistant d’au Chêne (110), Obama des 1000 Fontaines (112) en Passe-Partout de Maurage (114). Mannequin de Sberchamps heeft zelfs een fokwaarde 120, waardoor zĳn dochters gemiddeld 18 dagen eerder geïnsemineerd kunnen worden. Mannequin heeft dat niet van een vreemde, zĳn vader Accord de Wihogne heeft voor dit kenmerk zelfs een fokwaarde van 122.

Vruchtbaarheid als selectietool De vruchtbaarheid van de veestapel optimaliseren is een werk van lange adem. Het effect van het bĳsturen van het management kan dan wel sneller effect hebben, een keuze voor een genetisch vruchtbaardere veestapel heeft vooral effect op de lange termĳn. Door de grote genetische spreiding loont het echter zeker de moeite. De fokwaarden voor vruchtbaarheid van een stier zĳn pas na enige tĳd beschikbaar. Vaak is een stier dan al niet meer beschikbaar. Als meer vleesveehouders de afstamming gaan registreren, wordt dit publicatieproces sneller. Maar ondertussen kunnen de fokwaarden voor vruchtbaarheid – net als voor karkasgewicht – ook makkelĳk gebruikt worden in het beoordelen van een jongere ki-stier. De fokwaarden van zĳn vadersvader en/of moedersvader vertellen immers al meer over zĳn mogelĳke genetisch profiel en fokkerĳkwaliteit dan enkel het fenotype van de stier. De eerder vermelde Mannequin is hiervan een goed voorbeeld. Eenzelfde verhaal is te vertellen over Nodule des Volées. Deze Impartialzoon staat boven aan de lĳst als het op vruchtbaarheid van zĳn dochters aankomt. Zĳn dochters hebben een kortere tussenkalftĳd (105), een korter interval eerste-laatste inseminatie (105) en een beter percentage non return (105), zĳn dochters zĳn wel wat laatrĳper dan gemiddeld (93). Nodule zelf is niet meer beschikbaar, maar nog wel een aantal zonen. Een van die zonen is Intrepide de Cras Avernas. Hĳ doet het met een fokwaarde tussenkalftĳd van 104 en een fokwaarde eerste-laatste inseminatie van 105 nagenoeg even goed als zĳn vader. Datzelfde kan

veeteeltvlees APRIL 2019

VV04_indexen.indd 18

08-04-19 15:20

ook gesteld worden van andere Nodulezonen als Hannibal van de Schoolhoeve en Nevada van Krakehoeve. Deze drie Nodulezonen hebben voor de vruchtbaarheidsfokwaarden wel een lagere betrouwbaarheid (25 tot 45) dan hun vader Nodule (69).

Karkasfokwaarden voor zeven nieuwkomers De voorjaarspublicatie van Coöperatie CRV bevat ook nieuwe karkasfokwaarden. Zo zĳn er zeven nieuwkomers met een eerste fokwaarde karkasgewicht. Het hoogste debuut is voor Puissant de Hotte. Deze zoon van Kaki staat al langer mede boven aan de Waalse karkaslĳst en debuteert met een fokwaarde van 115. Ook de Empereurzoon Jasper d’Herbuchenne staat door zĳn Waalse fokwaarden al langer gekend als een stier met een hoge vererving voor karkasgewicht. Jasper debuteert met een fokwaarde karkasgewicht van 111. Verrassend is misschien ook wel het debuut van Olympe de la Hasse. Deze Ecranzoon werd al eerder door CRV uit de markt genomen door zĳn tegenvallende indexen bĳ geboorte. Hĳ debuteert met een fokwaarde 110. Daarmee overstĳgt Olympe zĳn fokwaarde op basis van karkasgegevens van Waalse dieren. Even daaronder staan

twee debutanten met een fokwaarde karkasgewicht van 104. Het gaat om Quietzoon Plombe de Renaumont en Tilouiszoon Zougar d’Ozo. Minder goed nieuws is er over het debuut van Magloire de Fontena (v. Argan) en Horace de Haute Somme (v. Obus). Zĳ debuteren met een fokwaarde karkasgewicht van respectievelĳk 84 en 93. Het goede debuut van Reputé de Roupage wordt enkele maanden later opnieuw bevestigd. Deze Attributzoon wint drie fokwaardepunten en stĳgt door naar 106. Verlies – telkens met vier fokwaardepunten – is er voor twee Benhurzonen, namelĳk Fexhois du Pont de Messe en Ultimo van de Ĳzer. Het grootste verlies is deze publicatie echter te noteren bĳ Hannibal van de Schoolhoeve (v. Nodule). De winst die hĳ vorige keer haalde – vĳf fokwaardepunten – verliest hĳ weer. Zĳn fokwaarde karkasgewicht is momenteel 98. l De volledige lijst met karkasfokwaarden en vruchtbaarheidsfokwaarden staat op de site van Coöperatie CRV (www.cooperatie-CRV.nl) en CRV Vlaanderen vzw (www. vereniging-CRV.be). Klik op het tabblad fokwaarden en ga dan naar fokwaardepublicatie. Daar staan de perspublicatie met de fokwaarden van stieren en de functie ‘stierzoeken’.

Jasperdochter Jasmin van de Uilenvlucht toonde op Agriflanders al haar kwaliteiten massa en vruchtbaarheid

veeteeltvlees APRIL 2019

VV04_indexen.indd 19

08-04-19 15:20

KEURING HULSHORST

Mahu en Hazard

zetten de toon in Hulshorst De vleesveetentoonstelling in Hulshorst is met haar elfde editie inmiddels een vaste waarde in de keuringsagenda. Iedereen met Belgische blauwen en verbeterd roodbonten is welkom, ook veehouders met niet-stamboekdieren. Dat leverde verrassende kampioenen op. TEKST ALICE BOOIJ

et aantal dieren dat bĳ de Belgische witblauwen in de ring verscheen, was wellicht wat krap, de kwaliteit

was onomstreden. Zo was de algemeen kampioen, Gerzon van het Hul, een stier van nationaal niveau, zo oordeelde de jury. De

zwartbonte zoon van Hazard, in het bezit van maatschap Lankman, Hans Vis en Lammert Polinder, bezat een megabrede

Van links naar rechts: Bertus, Vds Ideal, Gerzon van het Hul, Eucheuse van de Rieten, Van ’t Staverhul Havina, Carolien 12 Vdw en Rom8e

Tabel 1 – Kampioenen Belgisch witblauw Hulshorst (algemeen kampioenen vetgedrukt)

categorie

leeftijd

naam

geb.datum

vader

eigenaar

mannelijk

0-6 maanden 7-12 maanden 1-2 jaar

Bertus Vds Ideal Gerzon van het Hul

04-11-2018 04-06-2018 12-08-2017

Hazard Hazard Hazard

B. Horlings, Ruinen A. J. Reurink, Oldebroek mts. Lankman, H. Vis en L. Polinder

vrouwelijk

0-6 maanden 7-12 maanden 1-2 jaar > 2 jaar

Rom8e Carolien 12 Vdw Van ’t Staverhul Havina Bucheuse van de Rieten

02-12-2018 01-04-2018 04-04-2017 16-03-2016

Emblème Argan Hazard Panache

A. Soede, Ter Aar J. Worp, Benningbroek mts. Van Ginkel, Uddel J. Worp, Benninkbroek G. Bonestroo, Nunspeet B. Horlings, Ruinen

bedrijfsgroep mannelijk bedrijfsgroep vrouwelijk afst. van één stier

Hazard

veeteeltvlees APRIL 2019

VV04-KeuringHulshorst.indd 20

10-04-19 12:03

bespiering over de rug en in het achterstel, was voorzien van prima beenwerk en ging zonder enige twĳfel naar het algemeen kampioenschap. Concurrentie in de stierenrubrieken kreeg Gerzon alleen maar van halfbroers: alle klassen werden gewonnen door zonen van Hazard. Geen wonder ook dat zĳn afstammelingengroep het kampioenslint kreeg, evenals de groep met vrouwelĳke Hazardnakomelingen uit de stal van Bertil Horlings uit Ruinen.

Jonge algemeen kampioene Bĳ de vrouwelĳke rubrieken was Hazard ook veelvuldig terug te vinden in de uitslagen. Zoals de fraaie Van ’t Staverhul Havina van Tonnie van Ginkel uit Uddel. Jacob Worp uit Benningbroek leverde maar liefst twee vrouwelĳke kampioenen: Carolien 12 Vdw (v. Argan) en bĳ de oudere koeien Bucheuse van de Rieten (v. Panache). In het algemeen valt ook het dagkampioenschap de oudere koe ten deel, maar niet in Hulshorst. De jury was helemaal onder de indruk van de nog geen vier maanden oude Rom8e, een Emblèmedochter van Albert

Soede uit Ter Aar. Rom8e betoverde met haar fraaie bespiering en haar complete voorkomen. Een belofte voor de toekomst.

Blauw bloed De open inschrĳving leverde bĳ de verbeterdroodbontkeuring verrassende kampioenen op. Opvallend was het aantal kampioensdieren met Belgisch-witblauwbloed. Een hoofdrol was hierbĳ weggelegd voor de rode Belgische-blauwestier Mahu, een natuurlĳk dekkende stier uit de stal van Jan te Riele in Vaassen. De lange, sterk ontwikkelde en fraai bespierde kalveren van Mahu tonen mooie lange onderbillen, veel binnenbil en prima beenwerk. De stier zorgde daarmee ook voor de beste afstammingengroep van de dag. Bovendien kreeg dochter Bertha van Vredenburgh het kampioenslint om bĳ de vrouwelĳke dieren tot één jaar. Er bleven nog meer namen hangen na de keuring in Hulshorst. Zo behaalde de familie Westerkamp een paar fraaie overwinningen, waarbĳ het algemeen kampioenschap bĳ de stieren naar haar Simon van de Flevohof ging. Simon is een zoon van Carlo 3

met een machtige voorhand, een goed gebruik van de benen en een heel fraaie bespiering over de rug. Met al dat vlees liet Simon de weegschaal uitslaan naar 1240 kilo.

Witrug roodbontkampioene Ook Aalt van de Bunt uit Dronten verdient een vermelding. Uit zĳn stal kwam onder andere de algemeen vrouwelĳk kampioen Bunthoeve Coba 23, een dochter van Patamon van Knedo, weer een stier met wat blauw bloed. Coba puilde uit van vlees en functionaliteit. De witrug-roodbonte stapte onbetwist als beste vrouwelĳke dier van de dag door de ring. Een kampioen uit onverwachte hoek leverden Gert en Jantine Dennekamp uit Tonden. Hun fraaie rode Vivian (dochter van eigen stier Sven van de Oude Smitse) kreeg dankzĳ een mooie lengte en luxe bespiering de kampioenstitel bĳ de koeien van één tot twee jaar. Een mooie koe, die ook bĳ de komende stamboekkeuringen dit jaar in de ring van het verbeterdroodbontstamboek niet zou misstaan. l

V.l.n.r.: Westhoeve Paulien 40, Bertha v. Vredenburg, Vivian, Bunth.Coba 23, Simon v. Flevohof, Vd Trippenhof, Ronald van ’t Veerhuis, Bunthoeve Silvian

Tabel 2 – Kampioenen verbeterd roodbont Hulshorst (algemeen kampioenen vetgedrukt)

categorie

leeftijd

naam

geb.datum

vader

eigenaar

mannelijk

0-4 maanden tot 1 jaar 2-3 jaar > 3 jaar

Bunthoeve Silvian Ronald van ’t Veerhuis v.d. Trippehof Simon v.d. Flevohof

01-09-2018 15-06-2018 16-12-2016 04-11-2014

Silvester Graaf Charlon Plombe Carlo 3

mts. A. en J. v.d. Bunt, Dronten W. van Deuveren, Elspeet J. W. M. te Riele, Vaassen mts. Westerkamp, Zwolle

vrouwelijk

0-4 maanden tot 1 jaar 1-2 jaar > 3 jaar

v.d. Westhoeve Paulien 40 Bertha van Vredenburgh Vivian Bunthoeve Coba 23

19-11-2018 18-03-2018 14-02-2018 19-10-2013

Topbil Mahu Sven van de Oude Smitse Patamon van Knedo

mts. Westerkamp, Zwolle J. W. M. te Riele, Vaassen G. Dennekamp, Tonden mts. A. en J. v.d. Bunt, Dronten N. van der Schaft, Aalsmeer J. te Riele, Vaassen

bedrijfsgr. vrouwelijk afst. van één stier

Mahu

veeteeltvlees APRIL 2019

VV04-KeuringHulshorst.indd 21

10-04-19 12:03

LANDBOUWFOLIE ACTIE

2019

www.VLEESVEEVOER.nl VOER DIRECT VAN DE FABRIKANT • LANDELIJKE LEVERING VANAF 250KG

BIESTVERVANGER • MELKPOEDER STANDAARD & VOOR ZWAAR BEVLEESDE RASSEN • LIKSTENEN MINERALENEMMERS • VLEESVEEMUESLI VOER ZONDER GMO SOJA • KALVERMUESLI • KALVERKORRELS VLEESVEEBROK • MINERALEN • RUNDVEEKOEKEN ENKELVOUDIGE VOEDERS O.A. SOJASCHROOT & 6MM PULP GRASZAAD

• Kuilfolie • Kunstmestzakken • Veevoederzakken

VOERSCHEMA'S VOOR TRAAGGROEIENDE EN LUXE RASSEN

• Kalvermelkzakken

Bezoek onze website!

• Stretchfolie Alle informatie vindt u op www.landbouwfolierecycling.nl Industrieweg 101a 7202CA Zutphen Tel. +31 (0)575 568 310

info@dalyplastics.nl

• ACTUELE BERICHTEN

• VLEESPRIJZEN • AGENDA

www.veeteeltvlees.nl of www.veeteeltvlees.be

www.plasticrecycling.nl

STARTEN MET SUCCES

GESPECIALISEERD IN OPFOKMELK

- KALVERMELK OP MAAT-

VOOR MELK- EN VLEESVEE

vanlommel.be/veevoeder -

T +32 (0)14 411 396 -

KRAIBURG LOOPVLAKBEDEKKING Geschikt voor elk type rooster- en dichte loopvloer en/of melkstal Voorkom klauwproblemen, kreupelheid en uitglijden!

Dichte vloeren: KURA P/F

Dichte vloeren: PROFI KURA

voor extra grip!

Lijnbaan 33, Oudewater. Tel. 0348 - 56 15 80 info@snelhoutenrubber.nl

Dichte vloeren: PEDI KURA

voor creëren ‘slijtage’ zones

Importeur van:

Roostervloeren

voor melkvee

voor groepshuisvesting of stieren

voor groepshuisvesting < 350 kg

voor groepshuisvesting > 350 kg en stieren

KURA S

Ook in Proﬁen Pedi Kura

LOSPA

KURA SB

LOSPA SB

met 5% afschot naar de sleuf

WWW.SNELHOUTENRUBBER.NL

veeteeltvlees APRIL 2019

VV04_p22.indd 22

10-04-19 14:06

CRVNIEUWS

Limburgse vleesveehouders op excursie in Wallonië Begin maart organiseerde CRV voor vleesveehouders uit Limburg een excursie naar bedrijven in Wallonië. In Jallet (Ohey) werd het bedrijf bezocht van Bruno Crevits met 100 hectare akkerbouw en een vleesveetak met 120 kalvingen per jaar. Alle stieren en de helft van de reformekoeien worden zelf afgemest. Op het bedrijf waren verschillende kalfjes aanwezig van Ravi de Neuve Cour en Persan de Petit Rosière, evenals van hun eigen ki-stier Salut de Hodoumont.

Bij Olivier Servotte in Evelette kalven jaarlijks 250 koeien. Voor de tochtcontrole maakt hij gebruik van responders die activiteit, vreettijd en herkauwactiviteit meten. Hierdoor wordt 35 dagen na afkalven gestart met insemineren en is de tussenkalftijd 405 dagen. Op dit bedrijf zagen de Limburgse vleesveehouders nakomelingen van onder andere Ravi, Occident, Or en Rejoui. Vleesveehouder Bruno Crevits geeft tekst en uitleg aan zĳn aandachtige collega’s

Nieuwe bestuurders

Nieuwe stalnamen Als binnen veertien dagen na publicatie geen schriftelijke bezwaren tegen onderstaande stalnamen zijn ingediend, krijgen deze de officiële status.

Jan te Riele

Joost Huĳbregts

Karsten Bolhuis

Per 1 maart heeft een wisseling van ledenraadsleden van de Coöperatie CRV plaatsgevonden. Bas Basemans nam afscheid van de ledenraad, hij wordt opgevolgd door Jan te Riele. De drie bestuurders voor vleesvee zijn nu: Jan te Riele uit Vaassen, Joost Huijbregts uit Riel en Karsten Bolhuis uit Haren.

stalnaam

naam

pc/woonplaats

Leidsche Hoeven Keesom v.Ruitenbeek van Waardzicht van Schilberg Musschaert Toven Holsteins vd Menningweer Wilskracht vd Staalwijk

J. Heikoop W. H. M. Keesom mts. Van Ruitenbeek H. J. Königkrömer Groenvoorzieningen J. A. G. Beckers melkveehouderij Nagelhoud vof fam. Van Mil vof agr. bedrijf De Menningweer E. Willems W. J. Schakelaar

Tricht Nieuwe Niedorp Hoornsterzwaag Kapel Avezaath Slenaken ’t Harde Ledeacker Zuidschermer Vriezenveen Soest

Bwb-proefstier Solway View Lucifer ki-code 945034 verkoper:

Watret Kevin

schofthoogte: 146 cm (+10) 27 mnd.

fokker:

idem

gewicht:

haarkleur:

zwart-wit

geboren:

16-10-2016 1087 kg 27 mnd. 36 cm op 27 mnd.

schofthoogte 98,00

besp. 84,80

type 82,30

beenwerk 86,00

alg. voorkomen 70,00

BALLYGRANGE ALEX

eindbeoordeling 86,20

Opnieuw heeft BBG een reus vanuit Engeland in het aanbod, een stier die op alle traditionele bloedlijnen kan gebruikt worden. Lucifer is een zeer lange, grote en elegante stier met correct beenwerk en een fenomenaal gewicht. In zijn origine vinden we enkel keuringstoppers in Engeland terug. Langs moederskant vinden we nog de gekende Bringlee Sandy, moeder van Blackstar.

WOODVIEW SOLO BALLYGRANGE ROXY WILODGE ULEX (SR)

BEDGEBURY FLAT OUT xx,x / xx,x / xx,x / xx,x / xx,x / xx,x WILODGE COVER GIRL

WILODGE UPTOWN GIRL ORPHEON DU PONT DE MESSE

GRAPHITE DE DESSOUS LA VILLE BRINGLEE EVADINE

TRACEE DE DESSOUS LA VILLE BRINGLEE NESTOR

BRINGLEE SANDY

ELITE DE L’ORGELOT

veeteeltvlees APRIL 2019

VV04-CRV nieuws.indd 29

10-04-19 14:10

UIT DE DIERENARTSPRAKTIJK TOON MEESTERS Aan de hand van praktĳkvoorbeelden schrĳven drie dierenartsen over ziekten in de vleesveehouderĳ. Omwille van de actualiteit brengt VeeteeltVlees uitzonderlĳk de bĳdrage die dierenart6s Toon Meesters uit Roosendaal schreeft voor Veeteelt. Volgende maand hernemen we dan het reguliere schema van Veeteeltvlees, met de drie vertrouwde gezichten.

Bescherm tegen blauwtong door een dubbele vaccinatie naam aandoening blauwtong type 8 verschijnselen koorts, sloomheid, lagere eetlust, ontstoken ogen, korsten op neus, speekselen en neusuitvloei oorzaak virusoverdracht door knutten behandeling wegnemen van koorts, zwelling en pijn, vaccinatie en vliegenbestrijding

Het was niet de vraag óf het blauwtongvirus onze richting op zou komen, maar wánneer dit zou gebeuren. Eind maart 2019 is op vier bedrijven in het uiterste zuiden van België, een besmetting met het blauwtongvirus type 8 (BTV-8) vastgesteld. Heel België is tot besmette zone verklaard, hierdoor blijft vrij-handelsverkeer voor herkauwers in België mogelijk. De verspreiding van deze ziekte, die door de vliegreikwijdte van de overbrenger, de knut, toch al lastig in toom te houden is, wordt door een transportverbod van besmette koeien zeker niet beperkt. Het beschermen van vee tegen een blauwtonginfectie is voor alle veehouders van belang. Helemaal nu het voorjaar is en de temperaturen oplopen. De knutten, die door bloed te zuigen de infectie van een besmet dier naar een nog onbesmet dier overbrengen, gedijen het best in warme weersomstandigheden. Het toepassen van insecticiden in de vorm van oorflappen en/of pour-on-middelen verkleint in ieder geval enigszins de kans op een knuttensteek. De enige echte bescherming is een dubbele vaccinatie met een blauwtongvaccin (type 8) met een tussentijd van drie weken. 31 dagen na de tweede vaccinatie is een geënt dier volledig beschermd gedurende een jaar. Tijdig vaccineren

is dus belangrijk. Het grote probleem lijkt, net als bij de vorige uitbraak in 2006-2007, het niet voldoende beschikbaar zijn van toereikende hoeveelheden van het vaccin. In België zou vanaf half april weer vaccin type 8 beschikbaar zijn. In Nederland iets later. Blauwtong is een virusziekte bij herkauwers. Het virus beschadigt de bloedvaten van besmette dieren. De ziekteverschijnselen bij runderen zijn hoge koorts, sloomheid, eetlustdaling, neusuitvloeiing, korsten op de neus, speekselen als gevolg van ontstekingen in de bek, ontstoken ogen en kreupelheid als gevolg van gezwollen kroonranden en ondervoeten. Het ziektebeeld lijkt in deze op de ziekte mond-en-klauwzeer. Ook verwerpen en vroeggeboortes horen bij het ziektebeeld. Runderen met blauwtong hebben niet altijd deze heftige verschijnselen. Soms zijn de symptomen milder en een aantal dieren hebben nauwelijks symptomen. Schapen vertonen hetzelfde ziektebeeld, maar bijna altijd in ernstiger mate. De behandeling van zieke dieren is gericht op het wegnemen van de koorts, de zwelling en de pijn. Ontstekingsremmers, vochtafdrijvers bij ernstig oedeem en in het acute stadium corticosteroïden helpen het dier om de infectie door te komen.

veeteeltvlees APRIL 2019

VV04_DAP.indd 24

10-04-19 14:50

GENERATIE ALPHA EN Z J

‘Ik ga voor de hoogste kwaliteit, voor ons is dat verbeterd roodbont’ Elke generatie heeft zo zijn benaming(en). De generatie geboren tussen 1990 en 2000 wordt de (inter)netgeneratie of Z-generatie genoemd. De generatie geboren tussen 2000 en 2010 is de Google-generatie of alpha(α)generatie. Wie is onze alpha- en Z-generatie in de vleesveesector? Wat typeert hen, wat drijft hen, welke dromen hebben ze? Eén zaak staat als een paal boven water: ze (m/v) hebben een passie voor vleesvee. In dit nummer een portret van Jan te Riele (24).

TEKST ALICE BOOIJ

Wanneer je verbeterd roodbonten op een keuring ziet, loop je zeker weten ook Jan te Riele tegen het lijf. ‘Als het aan mij ligt, gaan we naar alle keuringen die er zijn, het is mijn grootste hobby.’ De jonge veehouder uit Vaassen wil graag weten waar hij staat met de koeien en stieren uit de Vredenburgstal, die hij samen met vader Jan en moeder Petra runt. ‘Thuis zoek je de beste dieren uit, maar hoe gaat het in de ring?’, vat hij het avontuur samen. Zolang Jan zich kan heugen, is hij gek van vleesvee. ‘Dat ik ga overnemen, is voor mij eigenlijk vanzelfsprekend. Mijn ouders geven me ook de kans.’ Na zijn agrarische opleiding is hij dan ook thuis aan de slag gegaan, met 350 stuks vleesvee is er werk genoeg. Net als zijn vader heeft hij een baan buitenshuis. ‘Ik werk bij een biologische melkveehouder, maar ik hou meer van het vleestypekoe.’ Koeien met kalfjes in de wei, de enorme bespiering, daar loopt hij warm voor. ‘Ik ga voor de hoogste kwaliteit en voor ons is dat verbeterd roodbont.’ Overstappen op natuurlijk kalvende koeien doet hij niet zomaar. ‘Dan gaan we vleeskwaliteit verliezen.’ Mocht het ooit verplicht worden, dan overweegt de jonge vleesveehouder zelfs om over te stappen op een ander ras. ‘Ik wil niet het risico lopen dat koe of kalf overstuur gaan door een natuurlijke kalving.’ Voorlopig is dat nog niet aan de orde. ‘We gaan eerst nog maar weer eens naar de keuring, met zijn allen genieten van mooie dikbillen.’

veeteeltvlees APRIL 2019

VV04-genratie A en Z.indd 25

10-04-19 11:57

MANAGEMENTNIEUWS

Zestien partijen tekenen Vlaams CO2-reductieplan MAATSCHAPPIJ – Met het ondertekenen van het convenant ‘Enterische emissies rundvee’ zetten zestien Vlaamse partners uit de rundveeketen zich in om de methaanemissie door rundvee te verminderen. Ook genetica en selectie is een onderdeel in het convenant. Namens CRV ondertekende CEO Roald van Noort het convenant. ‘Dit convenant draagt bij aan de doelstelling van het Vlaams Klimaatbeleidsplan 20212030 om de enterische emissies te verminderen met 19 procent ten opzichte van 2005’, stelt minister Koen Van den Heuvel. ‘Via deze ketenbenadering streven we naar een geïnte-

greerde aanpak voor het reduceren van de uitstoot van broeikasgassen.’ De ondertekenaars willen maatregelen ontwikkelen rond een aantal thema’s, zoals het verbeteren van veestapel- en diermanagement op bedrijfsniveau, voedermanagement, genetica en selectie en de monitoring en borging van de maatregelen. Met dit laatste kunnen de geleverde inspanningen vertaald worden naar de emissie-inventaris broeikasgassen die de Vlaamse overheid hanteert om de broeikasgasuitstoot te rapporteren. Met het ondertekenen engageert ook veeverbeteringsorganisatie CRV zich in dit conve-

nant. Een werkgroep ‘Maatregelen rond genetica en selectie’ zal onderzoeken op welke wijze genetica en selectie een rol kunnen spelen in de reductie van de methaanemissies. Rond 1 januari 2020 moet duidelijk zijn welke maatregelen direct implementeerbaar zijn en welke nog meer onderzoek vergen. ‘Vanuit onze eigen onderzoeken weten we dat er voldoende spreiding is in de methaanuitstoot van rundvee’, geeft Roald van Noort aan. ‘Genetische selectie is dus mogelijk. De kennis hierover en het onderzoek dat we op dit gebied hebben gedaan, kunnen we goed inbrengen in dit Vlaamse convenant.’

MAP 6 voor Vlaamse landbouw in finale fase ECONOMIE – Nadat de Europese Commissie eind 2018 al akkoord had gegeven voor MAP 6 (mestactieplan 6), is nu ook de Vlaamse regering erover uit hoe dit nieuwe plan moet worden geïmplementeerd. Het Vlaams parlement moet wel nog een besluit nemen. Volgens informatie van Boerenbond bevat deze vertaling helaas wel extra nieuwe eisen. Boerenbond reageert verontwaardigd op de vertaling van de Vlaamse regering van MAP 6. ‘Het ontwerp-mestactieprogramma bevatte al een heel aantal verstrengingen ten opzichte van het huidige MAP 5. Bovendien wordt

nu een aantal extra maatregelen opgelegd die voor de sector helemaal niet evident zijn en waarmee we het moeilijk hebben’, stelt Boerenbondvoorzitter Sonja De Becker. Een voorbeeld daarvan is de gebiedsgerichte benadering voor verschillende afstroomzones in Vlaanderen. Deze zones worden opgedeeld in verschillende types die aangeven hoe de staat van waterkwaliteit is en op basis daarvan gelden maatregelen om de waterkwaliteit te verbeteren. ‘Dit principe blijft voor Boerenbond lastig te begrijpen. Strenge maatregelen opleggen op basis van ontoerei-

kende grondwaterkwaliteit in bepaalde regio’s, zonder dat duidelijk of zichtbaar kan aangetoond worden dat dit een gunstige impact zal hebben, is dan ook moeilijk om te aanvaarden.’ Ondanks de negatieve uitpak is Boerenbond blij dat er duidelijkheid komt voor de boeren en tuinders. ‘We rekenen op een spoedige goedkeuring in het Vlaams parlement en op een duidelijke en snelle communicatie vanuit de overheid naar de landen tuinbouwers over het nieuwe systeem’, stelt Sonja De Becker.

Het nieuwe MAP6 bevat onder andere een gebiedsgerichte benadering voor verschillende afstroomzones

veeteeltvlees APRIL 2019

VV04-managementnieuws.indd 26

09-04-19 13:38

Derogatie voor Vlaanderen binnen handbereik na positief advies EU ECONOMIE – De 28 EU-lidstaten hebben een positief advies gegeven over de Vlaamse derogatie. Voorwaarde voor definitieve goedkeuring is dat het nieuwe mestdecreet tijdig wordt goedgekeurd in het Vlaamse parlement. De derogatie, die geldt voor heel Vlaanderen, loopt van 1 januari 2019 tot en met 31 december 2022. Dankzij derogatie kunnen landbouwers onder voorwaarden meer dierlijke mest gebruiken dan 170 kg stikstof per hectare, zoals vastgesteld door de Nitraatrichtlijn. Ze mogen meer dierlijke mest toedienen bij teelten met een

hoge stikstofopname en een lang groeiseizoen. Het gaat onder andere om grasland, gras-klaver, mais voorafgegaan door gras of snijrogge, wintertarwe of triticale, gevolgd door een vanggewas en bieten. Of de Nederlandse landbouwsector in aanmerking komt voor derogatie in 2020 en 2021, wordt pas in december bekend. Dat meldde landbouwminister Carola Schouten. Volgens Schouten is eerder duidelijkheid niet mogelijk, omdat de Europese Commissie door de verkiezingen pas na november dit jaar kan besluiten.

Vaak minder droge stof en meer eiwit in graskuil dan op kuiluitslag

VOEDING – Graskuilen bevatten bij het voeren vaak minder droge stof en een hoger gehalte aan ruw eiwit dan het kuiluitslagformulier vermeldt. Dat stelt Koen Luijben, rundveenutritionist bij Trouw Nutrition. Trouw introduceerde tijdens de rundveestudiedag een nieuwe mobiele scanner die op basis van NIR-techniek van een graskuilmonster de kwaliteit kan bepalen. ‘We hebben bij het testen gemerkt dat de waarden voor droge stof vaak lager liggen dan de kuilanalyse. Dat komt waarschijnlijk doordat de inkuilprocessen waarbij vocht vrijkomt, onder het plastic door blijven gaan’, vertelt Luijben. Waarom het eiwitgehalte hoger bleek uit de ervaringen met de scanner, kon hij niet aangeven. Nuijen benadrukt dat hij het laten uitvoeren van kuilanalyses niet ter discussie stelt, maar wel dat de kwaliteit van de kuil die daadwerke-

lijk gevoerd wordt, vaker gemeten zou moeten worden. ‘Hoe representatief is de kuilanalyse bij het moment van voeren? We zien dat het eiwitgehalte bij het voeren vaak hoger ligt. Dat betekent dat er eigenlijk te veel eiwit in het rantsoen zit. Zeker nu het belang van meer eiwit van eigen land halen toeneemt, is het heel relevant dat je weet wat je voert, zodat je ook niet te veel eiwit hoeft aan te voeren.’ Trouw wil de mobiele scanner, die de Noa wordt genoemd, deze zomer gaan vermarkten. De Noa meet onder meer de droge stof, ruw eiwit, suiker en ruwe celstof. De uitslag wordt binnen enkele minuten zichtbaar in een speciale app op een smartphone. Trouw verwacht dat de aanschafkosten tussen de 2500 en 3000 euro liggen. Daar komt nog een abonnement bovenop voor het ijken van de scanner.

Minister Schouten wil af van kortlopende pacht ECONOMIE – Minister Carola Schouten van Landbouw, Natuur en Voedselkwaliteit wil binnen de nieuwe pachtwetgeving kortlopende pacht ontmoedigen en een nieuwe langlopende vorm van pacht introduceren. Dat heeft ze in een brief aan de Tweede Kamer geschreven. De minister beoogt met deze aanpassingen een solide pachtstelsel met een sterkere positie voor de ( jonge) boer en het bevorderen van de bodemkwaliteit. Op dit moment sluiten verpachters veelal kortdurende pachtcontracten af die door schaarste aan grond en liberale prijsvorming hogere prijzen hebben. Minister Schouten wil langdurige pachtcontracten ook voor de verpachter interessanter maken, zodat dit de nieuwe norm wordt. De nieuwe langlopende vorm van pacht zorgt ervoor dat boeren makkelijker langetermijninvesteringen kunnen doen richting bijvoorbeeld bodemvruchtbaarheid. Daarnaast wil de minister ook mogelijkheden scheppen waarmee verpachters eisen kunnen stellen aan goed bodembeleid. Op dit moment wordt er door meerdere partijen gewerkt aan dergelijk meetinstrumentarium. Sinds de evaluatie van het pachtstelsel in 2014 is er met en door betrokken partijen gesproken over een nieuwe inrichting van het pachtstelsel. De minister had graag gezien dat partijen uit het veld zelf de regie hadden genomen voor hervormingen, maar toen dat niet bleek te lukken, heeft de minister dit gedaan. De pachtbrief ziet de minister als richtsnoer voor de nieuwe pachtwetgeving, waarvoor nog dit jaar een conceptwetsvoorstel wordt geschreven.

Meer actueel nieuws?

veeteeltvlees.be veeteeltvlees.nl veeteeltvlees APRIL 2019

VV04-managementnieuws.indd 27

09-04-19 13:38

MARKTINFO VOER

Stabielere prijs voor zetmeelhoudende producten

ENERGIE- EN EIWITPRIJZEN VOER in eurocenten, excl. btw (bron: Wageningen Livestock Research)

– De huidige voederwaardeprijzen zijn berekend door Wageningen Universiteit (WUR) op 12 maart 2019. De waarde van 1000 vem (kvem-prijs) daalt licht naar 17,5 eurocent, eiwit daalt licht naar 61,7 eurocent per kg dve. – In de onderstaande tabel met de voederwaardeprijzen staan verschillende producten opgesomd met bijhorende voederwaarden. De voederwaarde van het product wordt berekend aan de hand van de cijfers die WUR publiceert. Er wordt daarbij een vergelijking gemaakt tussen de marktwaarde en de voederwaarde. Belangrijk om weten is dat men enkel producten mag vergeleken die vergelijkbaar zijn, vergelijk dus geen appelen met peren. Evalueer ook eerst welke producten in het rantsoen passen en kies binnen deze producten de goedkoopste optie. – Alle droge grondstoffen worden goedkoper of zijn gestabiliseerd in prijs. – In de eiwitmarkt blijft soja goedkoop en dat vooral onder impuls van de grote voorraad in de Verenigde Staten en de goede oogst in Brazilië en Argentinië. Daarbij krimpt de Chinese varkensstapel hard door de Afrikaanse varkenspest. De markt voor koolzaadschroot volgt de sojamarkt en is daarmee redelijk stabiel. De voorraden zijn echter toch groter dan voorheen ingeschat werd. DDGS en soja liggen naar voederwaardeprijs dicht bij elkaar. Momenteel kiest men dus wat het beste in het rantsoen past. – Alle zetmeelhoudende producten zijn gestabiliseerd in prijs. Maismeel blijft naar voederwaarde de interessantste, tarwe en gerst liggen hier dichtbij. Ook hier heeft men de keuze voor wat het beste in het rantsoen past. De vullers van brokken – zoals palmpitschroot en sojahullen – zijn verder gezakt en heel goedkoop. Bij ruwvoertekort is het mogelijk om deze in het basisrantsoen op te nemen. De vochtrijke producten zijn bij de huidige droge grondstofprijzen niet interessant om extra op te nemen in het rantsoen.

april 2019 fokvee mestvee

gsv erl ies ma (%) (e/ rktp r ton ijs )

mengvoer

4 4 0 0 0 4 0 0 0 0 0 0 0 0 0 0 5 5 5 5 0 0 0 0

0,0 0,0 255,0 135,0 150,0 130,0 221,0 209,0 200,0 0,0 226,0 330,0 135,0 307,0 234,0 250,0 20,1 47,0 64,8 94,5 220,0 235,0 255,0 245,0

s 975 908 666 438 529 1.290 1.307 1.291 1.414 1.214 1.172 1.235 1.177 1.249 1.008 1.146 1.206 1.248 949 1.122 1.150 1.150 1.150 1.150

rin

kg d i g/

g/k gd 52 67 75 2 21 79 113 115 117 89 103 161 102 251 158 202 119 84 138 96 157 124 124 124

vev

74 173 185 49 70 97 128 120 94 69 97 344 158 482 400 324 132 84 249 197 235 200 200 200

dve

ds g/k g

940 888 694 509 583 1.182 1.180 1.122 1.265 1.067 1.038 1.129 968 1.153 942 1.071 1.099 1.129 943 1.035 1.056 1.056 1.056 1.056

vo (e/ eder ton waa ) ve rde vi pri js ma r k voe tp de rijs t rw .o. aar v. de pri js ( %)

Voederwaardeprijzen geven de verhouding weer van de voederwaarde van mengvoer, grondstoffen en bijproducten in relatie tot de marktprijs. Bij een voederwaardeprijs onder de 100 procent is het voedermiddel prijstechnisch interessant.

natte bijproducten

grondstoffen eiwit

s g/k gd grondstoffen energie

34 45 89 89 89 58 87 87 87 87 87 87 87 87 87 87 11,5 22 27 42 87 87 87 87

vem

s structuur

maiskuil graskuil luzerne gerstestro graszaadstro ccm tarwe gerst maismeel citruspulp droge bietenpulp lijnzaadschilfers palmpitschilfers sojaschroot 44/7 raapzaadschroot DDG tarwe aardappelstoomschillen aardappelsnippers bierbostel maisgluten fokvee standaard (15% re) fokvee eiwitrijk (20% re) afmest groeibrok afmest finish

17,50 61,70 16,10 64,90

Zoek, vervang en bespaar

(bron: Liba)

ruwvoer

y/y

m/m = vergelijking t.o.v. vorige maand y/y = vergelijking t.o.v. dezelfde maand vorig jaar

VOEDERWAARDEPRIJZEN

april 2019

kvem kg dve kvevi kg dve

m/m

62,3 81,9 138,8 63,9 87,9 144,2 246,9 245,8 264,1 220,3 222,3 263,9 222,5 316,7 230,4 274,6 29,7 53,4 62,2 96,9 249,7 231,1 231,1 231,1

y/y

184 211 171 90 90 85 76 0 102 125 61 97 102 91 68 88 104 97 88 102 110 106

veeteeltvlees APRIL 2019

VV04-marktinfo VOER.indd 28

10-04-19 12:02

MARKTINFO VEE

NUCHTERE KALVEREN

BROUTARDS LIMOUSIN

900

700

€ 650

600

€ 625

dikbilstier dikbilvaars dubbeldoel melkvee

500 400 300

€ 225

200 € 60

100 0

25 30 week

bron: veemarkt Les Herolles (Fr.)

euro (max.) per stuk (excl. btw)

bron: veemarkt Ciney (B.)

800

BROUTARDS BLONDE D’AQUITAINE

euro (gem.)/kg levend gewicht (excl. btw)

4,0

U-€3,90

4,0

U-€3,70

3,5 3,0

R -€2,85 R -€2,70

2,5

25 week

R-€ 2,75

2,5

25 week

4,5 4,0 3,5 3,0 2,5 2,0

1,0

4,0 3,5 S-2018

E-€2,55

2,5

E-2018

U-€2,20

U-2018

2,0

R-2018 R -€1,85

1,5 5

25 week

stieren Seurop S2 (2005 = 100)

4,5

110

3,0

S-2018

E-€ 2,30

E-2018

U -€1,95

U-2018

R -€ 1,70

week

120

S-€ 3,05

S-€ 2,65

R-2018

1,5

5,0

U-stieren 250-300 kg R-stieren 250-300 kg U-stieren 300-350 kg R-stieren 300-350 kg

S2-PRIJSINDEX

bron: FOD Economie (B.)

euro (max.)/kg levend gewicht (excl. btw)

4,5

1,0

R-€ 2,90

5,0 U-stieren 250-300 kg R-stieren 250-300 kg U-stieren 300-350 kg R-stieren 300-350 kg

bron: Veemarkt Brugge (B.)

euro (gem.)/kg levend gewicht (excl. btw)

Bron: veemarkt Agen (Fr.)

U-€ 3,15

3,0

KOEIEN BELGISCH WITBLAUW

STIEREN BELGISCH WITBLAUW

bron: veemarkt Brugge (B.)

U -€ 3,17

2,0 1

5,0

2,0

3,5

vereenvoudigde ratio referentieratio (18 m.)

100 90 80 70 60 50 40 ’16 ’16 ’16 ’16 ’16 ’16 ’17 ’17 ’17 ’17 t ’17 ’17 ’18 ’18 ’18 ’18 i ’18 ’18 ’18 ’19 jul aug sep okt nov dec jan feb jun sep ok nov jan feb mrt apr me nov dec jan maand/jaar

veeteeltvlees APRIL 2019

VV04-marktinfo VEE.indd 29

10-04-19 13:04

Ja H

AGENDA KEURINGEN EN PRIJSKAMPEN

VEILINGEN

28 april 2 juni 13 juli 20 juli 24 juli 27 juli 3 augustus 8 augustus 10 augustus

25 april 8 mei 12-13 juni

11 september 30 november

Bwb-keuring, Sint-Niklaas Bwb-keuring, Tielt Bwb-keuring, Sluis Provinciale Bwb-keuring, Wulpen Veeprijskamp Oosterkempen (bwb), Retie Nationale Belgisch-witblauwkeuring, Libramont Grote Prijs Keukens Redant (bwb), Erpe-Mere Vleesveekeuring, Enter Open nationale vleesveekeuring (bwb en vrb) Meerveld/Uddel Bwb-keuring, Oldebroek Nationale Vleesvee Manifestatie, Zwolle

De koeien van de familie Bĳl uit Waarschoot laten zich het winterrantsoen goed smaken Foto: Kristina Waterschoot

Blonde d’Aquitaineveiling, Casteljaloux Bwb-stierenveiling, Ciney Limousinveiling, Lanaud

C O LDEMODAGEN OFON BEURZEN, STUDIEVERGADERINGEN, 26-29 juli

Veeteelt is een uitgave van CRV BV en verschĳnt

Landbouwbeurs, Libramont tweemaal per maand, uitgezonderd januari,

VOORUITBLIK

juni, juli en december.

redactie

hoofdredacteur Jaap van der Knaap adjunct-hoofdredacteur Inge van Drie redactie Jorieke van Cappellen, Annelies Debergh, Guy Nantier, Florus Pellikaan, Ivonne Stienezen en Tĳmen van Zessen fotografie Harrie van Leeuwen, Kristina Waterschoot bureauredactie Mirjam Braam (chef), Lieke van den Broek, Ingrid Sevenster, Rogier van der Weiden vormgeving André Fris, René Horsman, Esther Onida aan dit nummer werkten verder mee Jelle Feenstra, Wichert Koopman en Reimer Strikwerda hoofd uitgeverĳ Rochus Kingmans

MEI JONGVEE

redactie-adres Nederland: postbus 454, 6800 AL Arnhem, In dit nummer heeft VeeteeltVlees aandacht telefoon 026 38 98 800 voor de fokwaardepublicatie vanVan hetThorenburghlaan Waalse Vlaanderen: 14, 9860 Oosterzele, tel. 09 363 92 11, fax 09 363 92 06 stamboek. Door onvoorziene omstandigheden e-mail veeteelt@crv4all.com werd de publicatie van functionele en zoöabonnementsprĳ technische fokwaarden bij de geboorte s/jaar even Nederland en België € 70,30 uitgesteld. overige landen € 132,90 In combinatie met op vakblad Jongvee is ook het hoofdthema van ditabonnement numVeeteeltVlees € 10 korting. mer. Kwaliteitsvol jongvee is excl. het doel vanAbonnementen fokPrĳzen 6% btw. zĳn gebaseerd kalenderjaar en worden jaarlĳks kerij, de nieuwe generatie moetopimmers de rol in februari gefactureerd. Opzegging is mogelĳk van haar voorgangersper overnemen. kwartaal. Maar jongBelgeld. voor Het opgave van jongeen abonnement: vee opfokken kost ook juiste Nederland: CRV-klantendienst (088 00 24 440) vee is dan ook de boodschap. Veeteeltvlees(078 15 44 44) België: VRV-klantendienst gaat op zoek naar de e-mail meestklantenservice.nl@crv4all.com efficiënte manier om dat juiste jongvee advertentie-afdeling – ook het aantal – in de Jannet Fokkert, Willem Gemmink, stal te krijgen. Froukje Visser postbus 454, 6800 AL Arnhem telefoon 026 38 98 820 fax 026 38 98 824 e-mail advertenties@crv4all.com

illustraties/foto’s

De foto’s zĳn van de eigen fotodienst van Veeteelt. Uitzonderingen (voor zover niet op de foto aangegeven) zĳn de foto’s van Nico Bons (7), BASF (32), PPO (33), Altic (33), GD (58) Mark Pasveer (58), MS Schippers (68) en Agrifirm (68).

COLOFON VeeteeltVlees is een uitgave van CRV BV in opdracht van Coöperatie CRV ua. De leden van de Coöperatie CRV ontvangen VeeteeltVlees gratis, als onderdeel van het lidmaatschap. VeeteeltVlees verschijnt maandelijks. redactie hoofdredacteur Guy Nantier, Wim Veulemans (a.i.) redactie Inge van Drie, Florus Pellikaan, Jaap van der Knaap, Wichert Koopman en Grietje de Vries fotografie Harrie van Leeuwen, Kristina Waterschoot foto- en beeldbewerking Rogier van der Weiden vormgeving André Fris, René Horsman, Esther Onida eindredactie Lieke van den Broek, Ingrid Sevenster hoofd eindredactie en vormgeving Mirjam Braam hoofd uitgeverij Rochus Kingmans aan dit nummer werkte verder mee Alice Booij, Annelies Debergh redactie-adres Nederland: postbus 454, 6800 AL Arnhem telefoon 026 38 98 800 Vlaanderen: Buchtenstraat 7, 9051 Sint-Denijs-Westrem telefoon 078 15 44 44 fax 09 363 92 06 e-mail veeteelt@crv4all.com

abonnementsprijs/jaar Nederland en België € 50,00, overige landen € 96,00. In combinatie met abonnement op vakblad Veeteelt € 12 korting. Prijzen excl. 9% btw. Abonnementen zijn gebaseerd op kalenderjaar en worden jaarlijks in februari gefactureerd. Opzegging is mogelijk per kwartaal. Bel voor opgave van een abonnement: België: CRV Klantenservice (078 15 44 44) e-mail klantenservice.be@crv4all.com Nederland: CRV Klantenservice (088 00 24 440) e-mail klantenservice.nl@crv4all.com

Overname van artikelen is alleen toegestaan na toestemOvername artikelen isvan alleen ming van de redactie. Hoewel aan devan samenstelling de toegestaan na van de inhoud de meeste zorg is toestemming besteed kan door deredactie. redactie Hoewel aan de samenstelling van de inhoud de meeste zorg is geen aansprakelijkheid worden aanvaard voor mogelijke besteed, kan de redactie geen aansprakelĳkheid onjuistheden of onvolledigheden. aanvaarden voor mogelĳke onjuistheden of Alle auteursrechten en overige intellectuele eigendomsonvolledigheden. rechten ten aanzien van (de inhoud van) deze uitgave Alle auteursrechten en overige intellectuele worden uitdrukkelijk voorbehouden. Deze rechten berusten eigendomsrechten ten aanzien van (de inhoud bij CRV BV c.q. de betreffende auteur. Artikelen uit uitdrukkelĳk van) deze uitgave worden VeeteeltVlees mogen uitsluitend verveelvoudigd en/of berusten bĳ CRV voorbehouden. Deze rechten openbaar gemaakt worden schriftelijke toestemming BVnac.q. de betreffende auteur. Artikelen uit Veeteelt mogen uitsluitend verveelvoudigd en/ van CRV.

advertentie-afdeling Jannet Fokkert, Froukje Visser en Hilda van der Wal postbus 454, 6800 AL Arnhem telefoon (+31)(0)26 38 98 698 e-mail advertenties@crv4all.com

toestemming van CRV. Druk: Senefelder Misset Doetinchem ISSN 1570-3312

illustraties/foto’s De foto’s zijn van de eigen fotodienst van Veeteelt. Uitzonderingen zijn foto’s van Theo Janssen (6), AWE (6), France Limousin Sélection (7), melkveebedrijf Oosterink (10), Alice Booij (20-21) en BBG (23).

of openbaar gemaakt worden na schriftelĳke Druk: Senefelder Misset Doetinchem ISSN 01.68-7565

Coöperatie

veeteeltvlees APRIL 2019

VV04-agenda.indd 30

VX01-editorial.indd 7

10-04-19 12:04

vo tu of lĳk cir To fee du lĳk Vl Aa ge nu m de 20 ga dr va tra ui

O P

Ar in sta Jas

ANDERS BEKEKEN

veeteeltvlees APRIL 2019

VV04-anders bekeken.indd 31

09-04-19 13:40

MET BELGISCH BLAUW NAAR RENDEMENT Belgisch blauw staat van oudsher bekend om zijn imposante spiermassa en economische kwaliteiten. CRV heeft dan ook een breed aanbod kwaliteitsvolle Belgisch blauwe stieren. Zeker nu rendement belangrijker is dan ooit! Wij bieden u stieren die uitblinken in correctheid én groei met behoud van vleeskwaliteiten. Ook dat is waar BETTER COWS | BETTER LIFE voor staat.

SKETCH DE L’ORGELOT

PERSAN DE PETIT ROSIÈRE

• Geboortegewicht: 91 • Gewicht: 109 (index 14 mnd) • Hoogtemaat: 110 (index 14 mnd) • Karkasindex: 103

• Geboortegewicht: 90 • Bespiering geboorte: 131 • Excellent fenotype • Super evolutie

(Jackpot x Blackstar)

(Nodule x Adajio)

Wilt u sperma van Sketch, Persan of andere stieren bestellen, bezoek dan onze webshop op www.crv4all.nl/shop of neem contact op met de klantenservice via 088 - 00 24 440.

BETTER COWS | BETTER LIFE

179-19 Ad VV-APR-persan-sketch-NED.indd 1

CRV4ALL.NL

10-04-19 09:50