JEANNY GOLEMBIEWSKI
(1961- 2021) Horizontaal - Verticaal 4 23 maart – 12 mei 2024
. . . en zo werd de gewaarwording een feitelijkheid . . .
Cazimir Malewicz
catalogus bij de tentoonstelling van Jeanny Golembiewski (1961- 2021)
Horizontaal - Verticaal 4 23 maart – 12 mei 2024 ruimteCAESUUR Lange Noordstraat 67 4331 CC Middelburg caesuur@zeelandet.nl | www.caesuur.nu
Jeanny Golembiewski
Horizontaal-Verticaal 4
In het oeuvre van Golembiewski zijn tegenstellingen een sleutelbegrip.
Licht tegen donker; vervaging tegenover scherpte; zien tegen “niet” zien. Waar begint de waarneming en waar stopt die, en wat zijn daar de consequenties van: wanneer ben je nog toeschouwer of ben je onderdeel van het kunstwerk, doordat je je bewust bent van je “kijken”, je waarneming en wat dat met je doet.
Psychologie van de waarneming dus, en onderzoek naar de uitersten van de visuele ervaring, het zoeken naar optische spanningen.
Maar ook horizontaal tegenover verticaal, wellicht ook als een symbool voor duidelijkheid, een vorm van helderheid, die b.v. ook zwart-wit kan geven.
Horizontaal-verticaal dus: in schilderijen, collages, tekeningen: altijd is er die basis, soms letterlijk als basis, maar vaak ook als hoofdthema, als doel. En ook in ruimtelijke settings speelde ze met deze tegenstellingen.
Horizontaal-verticaal als doel.
En daardoor helderheid als doel: niet in de zin van helder licht, maar in de zin van duidelijk zijn, helderheid scheppen.
En daarmee gelijk een wereld an sich creëren, een wereld die besloten ligt in een lijnen- en/of vlakkenspel.
Een wereld an sich: een visuele wereld, maar een die het vermogen heeft om te raken, in verwarring, in verwondering te brengen. En je als toeschouwer onderdeel van de kunst te voelen.
Jeanny Golembiewski zelf:
De oneindige veelheid van de visuele ervaring kan voor mij nooit in een één op één vertaling van het geziene gevat worden, dus het uitzuiveren en abstraheren is een noodzakelijkheid, maar tegelijk een geschenk omdat dit een esthetisch avontuur oplevert waar geen realisme tegen op kan.
Een avontuur dat ik als schilder niet kan negeren. februari 2024, Toon Truijens
Horizontaal - Verticaal 1
Willem 3, Vlissingen, 2005
Horizontaal - Verticaal 2 Kunstcentrum Sittard, 2006
HL-5, 18 x 24 cm, acryl op doek, 2006
Horizontaal - Verticaal 3
For Your Eyes Only
Kunstcentrum Signe, Heerlen, 2007
Horizontaal - Verticaal 4
ruimteCAESUUR, Middelburg, 2024
Uit de openingstekst uitgeproken
door leon riekwell in ruimteCAESUUR
( . . . ) Vanuit mijn kantoor, in kunstruimte de Willem3 in Vlissingen, stonden
Jeanny en ik een keer bij de toegangsdeur die uitkeek op het dak met daarachter het zicht op de Westerschelde. Het was mijn dagelijks uitzicht.
Jeanny liet mij kijken, zoals zij keek naar de horizon, naar het breken van het licht, de trillingen van licht op het water. Er was een moment van stilte. Zij liet mij in dat moment opnieuw kijken.
Haar waarnemen van het licht bleef mij al die jaren bij, wanneer wij spraken over haar werk.
Daarom ben ik hier, vertrouwde ze me toe, om die verwondering van wat het licht doethieraan dekust.
Jeanny was uiterst precies in het benoemen van haar zoektocht en het beschouwen van haar drive om te schilderen wat ze schilderde.
De oneindige veelheid van de visuele ervaring kan voor mij nooit in een een op een vertaling van het geziene gevat worden, dus het uitzuiveren en abstraheren is een noodzakelijkheid, maar tegelijk een geschenk !
De trillingen van het licht, ze maken onderdeel uit van mijn waarneming als ik aan het schilderij begin. Ik schilder dus niet wat ik zie, ik probeer de eerdere visuele ervaring teverbeelden.
Feitelijk ordent zij het licht tot een verstilling op het doek, dat bij waarneming weer in beweging verandert.
Deze schilderkunstige vertaling van haar waarneming vormt op het doek een (noem het maar) geometrisch beeld, een combinatie van vaak tegengestelde kleuren die zo helder mogelijk en met een nauwelijks waarneembare kwast-streek zijn aangebracht.
Het zien van de combinatie van kleuren verwart het denken, waarbij het ene moment de ene kleur wordt geregistreerd en direct daarop de andere.
Zelf zegt zij hierover Tegenstellingen zijn voor mij een sleutelbegrip – Licht en Donker / Vervaging tegenover Scherpte/
/ Zien tegenover Niet Zien. Waar begint de waarneming en waar stopt deze? Waar ben je nog beschouwer en op welk moment wordt je onderdeel van het kunstwerk ?
Kenmerkend in haar oeuvre zijn ook de werken waarin ze grote ruimte transformeert tot een schilderkunstige ervaring.
Dat waren de momenten dat je als beschouwer werd ondergedompeld in haar werkelijkheid. Je was op dat moment onderdeel van haar schilderij. In de tijdelijke galerie Wallstreet 25 in Vlissingen was zo'n werk te zien mede als een drager van kleinere werken.
Een ervaring van schilderkunst die het sterkst overkwam als je deze alleen en in alle stilte kon ervaren. wer ondergedompeld
Het reizen per fiets van Zoutelande naar Vlissingen, Middelburg of de omgeving, het beschouwen, soms meer onderzoeken van het landschap en de kust en daarin de ervaring van de werking van het licht kreeg vorm in nieuwe series van uiterst gelaagde werken.
Bescheiden van formaat maar daarom niet minder monumentaal in vergelijking met haar eerdere grote werken.
Meer ingetogen van kleur, verstild in het beeld, maar gedacht vanuit eenzelfde schilderkunstige zoektocht die zo kenmerkend voor Jeanny was.
Naast haar dagelijks werk in haar bescheiden atelier bij Kunstwerkplaats KipVis was er ook een andere werkelijkheid. Fysiek was dat de worsteling met het leven, een proces dat haar kust en daarin de ervaring van de
lijkheid. Fysiek was dat de worsteling met het leven , een proces dat haar uiteindelijk noodzaakte om het schilderen zoals ze gewend was op te geven. Veel te vroeg heeft ze haar werk moeten beëindigen.
Het is daarom bijzonder dat wij hier in ruimteCAESUUR een moment met haar werk kunnen zijn, een bescheiden maar afgewogen keuze uit een deel van haar oeuvre dat zij nu met ons deelt.
23 maart 2024 | leon riekwell
colofon
Het concept en de uitwerking van Horizontaal -Verticaal 4 kwam in belangrijke mate tot stand door Toon Truijens, schilder en levenslange partner en schilderkameraad van Jeanny.
Hij verzorgde de selectie van het werk en de teksten over Jeanny en haar werk in deze catalogus.
Het © van die foto’s berust dus bij Toon; hij maakte alle foto’s.
ruimteCAESUUR
ruimteCAESUUR
Sinds 1995 worden er in ruimteCAESUUR tentoonstellingen actuele, hedendaagse kunst gemaakt, vanaf 1999 aan de Lange Noordstraat 67 in Middelburg.
Scheppende kunsten, aansluitend bij het hedendaagse kunstdiscours, zijn altijd de leidraad voor een tentoonstelling, maar ook een historisch en sociaal perspectief bepalen mede onze keus.
ruimteCAESUUR staat voor de autonomie van de kunst, ingebed in grotere systemen en stelt het oeuvre van de kunstenaar centraal in het organiseren van (solo)tentoonstellingen. Zowel jonge, beginnende als ‘gearriveerde’ kunstenaars wordt een podium geboden ten einde in een niet-commerciële omgeving hun werk te kunnen presenteren. De ont-moeting en het leren van elkaar nemen binnen de jaarplanning van ruimteCAESUUR een belangrijke plaats in.
De tentoonstellingen worden ook in 2024 waar mogelijk georganiseerd samen met kunstenaarsinitiatieven uit andere landen, zoals Lípa Art Collection en Luxfer Open Space, beide uit Tsjechië, Gallery Durden and Ray uit Los Angeles, U.S.A., Slipvillan uit Zweden, etc.
Uitwisseling met Nederlandse kunstenaars zorgt voor de wederkerigheid in dit proces. ruimteCAESUUR is een particulier initiatief, zonder enig winstoogmerk, met als vaste kern Willy van Houtum en beeldend kunstenaar Hans Overvliet; zij vormen het bestuur van ruimteCAESUUR. teamCAESUUR wordt meer dan gecompleteerd door de kunstenaars Jorieke Rottier en Giel Louws.
De unieke samenstelling van dit team overschrijdt de grenzen van kunstpraktijken, gender en generaties.
2021) Horizontaal - Verticaal 4 23 maart – 12 mei 2024
JEANNY GOLEMBIEWSKI
(1961-
