nยบ5 | winter 2016
van uw biologische specialist
100% bio + vegan feelgoodmenu Fair trade: lekker eerlijk Planken vol borrelhappen Zoete zuurkoolstamp met dadels
f e o Pr
de kerstspirit
DE PATENTEN KUNNEN DE BOOM IN ©
Steun de actie en doe mee!
© © ©
©
©
©
©
www.degrootstezaadbank.nl
RED ONZE ZADEN! 2 s m a a k m a k e n d 5 | kerst 2016 Een campagne van
inhoud
Kerst 2016 12 16 4 recepten in dit nummer 4 Tarte tatin van rode biet | Paprika amandelsoep | Seitan in rode wijnsaus | Gewokte spruitblaadjes | Gemarineerde worteltagliatelle | Vegan chocotaartje
16 Coverfotografie Sven Benjamins | Styling Ulrika Gustavsson | Koken Ingmar Niezen
Bio-borrelhappen
21 Zoete zuurkoolstamp met specerijen en dadels | Italiaanse spelttaart met pompoen | Piadina met zeewierburgers en boerenkool
4 Echt feestgevoel
Het idee van het Rotterdamse bio-restaurant Spirit is simpel: goed eten smaakt beter in je mond, in je hoofd én in je hart. En daarom zetten zij feestelijke gerechten op het kerstmenu die met respect voor mens, dier en milieu zijn gemaakt: 100% biologisch én 100% vegetarisch
12 Geef om de boeren van verder weg!
Kies je voor biologische producten, dan is er een eerlijke prijs voor betaald. Met een fair trade keurmerk ben je ervan verzekerd dat de boeren in Azië, Afrika en Zuid-Amerika steun en verbeterplannen ontvangen
16 Bio-snack attack
Alle glazen gevuld? Met lekkere happen erbij is de borrel compleet. Pak uit met zilte tijgergarnalen, gerookte mini mozzarella’s of donkerpaarse kalamata-olijven. En er is nog heel veel meer
en verder in dit nummer 11 21 27 31
Campagne tegen patenten op zaden Elke dag lekker Winkelwaar Een frisse kijk: Thomas Erdmann | kerst 2016 3
Groen kerstmenu V
met een echt positief gevoel
Spirit menu voor 6 personen
U
Tarte tatin van rode biet
H
Paprikaamandelsoep W
Seitan in rode wijnsaus Gewokte spruitblaadjes Gemarineerde worteltagliatelle
Y
Vegan chocotaartje
Spirit in Rotterdam is 100% vegetarisch en als een van de weinige bio-restaurants in Nederland EKO-gecertificeerd. De naam van het restaurant past bij de filosofie dat het eten lekker is en dat het de eter en alles om hem heen ‘goed doet’. Op de korte en de lange termijn. Dat geeft eten een nog betere smaak. Dat is nog eens een positieve kerstgedachte! Daarom is . Daniel Saat van restaurant Spirit dit jaar gevraagd om het kerstmenu samen te stellen. 4 s m a a k m a k e n d 5 | kerst 2016
Wijnsuggesties door sommelier Robert Frederiks van Spirit E S T I E W IJ N S U G G
Tarte tatin t van rode bie k
rtige smaa Bij de zoete en ha frisheid van van de biet en de st de e de salsa verd pa
Viognier-Verdil
n van Nelema s, rond en fri is wijn uitstekend. Deze lf uur van ha n wijn ee boterig. Haal de dt elkast, daar wor tevoren uit de ko n. va r de wijn zachte
5
Heerlijke gerechten van Daniël Saat van vegetarisch en bio-restaurant Spirit in Rotterdam Daniël: ‘Het is bij ons altijd gezellig druk met gasten die de tijd nemen voor én met elkaar. Er wordt veel gepraat, mobiele telefoons zie je bijna nooit op tafel. Gasten eten hier echt met aandacht en plezier. Sommige gasten komen al tien jaar bij ons over de vloer en het aantal wordt alleen maar groter. Ik denk dat dit komt omdat we zo toegankelijk zijn. Mensen kunnen zelf kiezen wat en hoeveel ze eten. Ze hebben keuze uit 50 vegetarische en biologische gerechten die ze zelf opscheppen bij de counter en daarna afrekenen bij de kassa.’ ‘We hebben per seizoen een aantal vaste recepten. Wanneer nieuwe gerechten een succes zijn, voegen we ze toe aan vaste aanbod. Zo breidt het assortiment zich langzaam uit en is er dus voor ieder wat wils.’ Een kleine greep uit het assortiment: rijk gevulde, dampende paddenstoelensoep, rolletjes tofu gedrenkt in Oosterse marinade, omwikkeld met zeewier en gevuld met knapperige wortelgroenten, gestoofde aubergine omhuld met sesamsaus of knapperige, winterse knolselderijsalade. Spirit is onderdeel van een groter geheel. Een supermarkt, academie, cadeauwinkel en meubelzaak in hetzelfde pand maken het gedachtegoed compleet. De missie van ons familiebedrijf is om de macrobiotische levensstijl te promoten op een laagdrempelige en toegankelijke manier. Dit positieve gedachtegoed willen ze verder uitbreiden en daarom zijn ze binnenkort ook te vinden in Amsterdam en nu in Smaakmakend met dit speciaal samengestelde kerstmenu, uit de keuken van Spirit. 6 s m a a k m a k e n d 5 | kerst 2016
Tarte tatin van rode biet
Paprikaamandelsoep
voorgerecht 6 personen – pagina 5
voorgerecht 6 personen – pagina 7
6 voorgekookte rode bieten, in dikke plakken | 60 g sojamargarine | 50 ml rijststroop | 60 ml agave siroop | ½ pak vegan bladerdeeg
voor de salsa verde: 2 teentjes knoflook | 4 el groene olijven | 20 g augurk | ¹⁄³ bosje basilicum, fijngehakt | ¹⁄³ bosje kervel, fijngehakt | ¹⁄³ bosje bieslook, fijngehakt | ¹⁄³ bosje peterselie, fijngehaktvet | vetvrij papier | 6 taartvormpjes (ø 10 cm) | keukenmachine Verwarm de oven voor op 200 °C. Laat voor de karamel de sojamargarine in een pan smelten, voeg de rijst- en agavesiroop toe en laat dit op laag vuur al roerend karamelliseren tot het mengsel de dikte en kleur van stroop heeft. Steek met een taartvormpje 6 rondjes uit het bladerdeeg. Bekleed de taartvormpjes met vetvrij papier en schenk in ieder vormpje wat karamel. Leg hierop de plakken rode biet en dek af met de rondjes bladerdeeg. Bak de taartjes in de oven in 20 minuten mooi goudbruin. Maak de salsa verde: maal de groene olijven met de knoflook fijn in een keukenmachine en voeg de olijfolie toe tot er een stevige pesto ontstaat. Maal de augurken ook kort in de keukenmachine. Meng in een kom alle ingrediënten voor de salsa verde door elkaar. Laat de tarte tatins buiten de oven in de vormpjes wat afkoelen. Keer ze nog warm elk op een bord, lepel er wat saus over en geeft de rest apart erbij.
2 el olijfolie | 75 g ui, in kleine blokjes | 75 g wortel, in kleine blokjes | 75 g prei, in kleine blokjes | 75 g bleekselderij, in kleine blokjes | 75 g venkel, in kleine blokjes | 600 gr rode paprika, in kleine blokjes | 3 teentjes knoflook, fijngehakt 175 g geroosterde amandelen | ± 1,25 liter dashi bouillon | 3 el geschaafde amandelen | staafmixer of keukenmachine Verwarm de olijfolie in een soeppan en stoof hierin alle groenten met de ui en knoflook zachtjes 5 minuten. Schenk de dashi erbij en kook de soep heel zachtjes 20 minuten. Voeg de geroosterde amandelen toe en pureer de soep mooi glad en romig. Voeg eventueel nog wat dashibouillon toe wanneer de soep te dik is. Breng op smaak met zout en peper. Schenk de soep in borden of kommen en garneer met de geschaafde amandelen.
W IJ N S U G G E S T I E
Paprikaamandelsoep
Deze soep is romig do or de amandelen en niet pittig. Hier zou dezelfde witte wijn als bij de tarte tat in gedronken kunnen worden of een lichte rode wijn als de
Pinot Noir of een
S paanse Garnacha De rode wijnen zijn oo
k licht gekoeld erg lekker.
| kerst 2016 7
W IJ N S U G G
ESTIE
Seitan in r od wijnsaus e
Bij dit gerecht ku n je dezelfde rode wijn drinke n als die in het gerecht gebruikt wordt. Bij Spirit gebruiken we hi er de
Sangiovese van Perlag e
voor, maar een m
ooie
Chianti
kan natuurlijk oo
k.
Seitan in rode wijnsaus
W IJ N S U G G E S T I E
hoofdgerecht 6 personen
Vegan chocotaartje
3 uien, gesnipperd | 3 teentjes knoflook, fijngehakt | 1½ el olijfolie | 1 rode paprika, in reepjes | blaadjes van klein bosje tijm | 4 el tomatenpuree | 400 ml rode wijn | 75 ml shoyu | 75 ml mirin | 100200 ml water | 6 plakken seitan | zonnebloemolie om te frituren | staafmixer Fruit eerst de ui en het knoflook in de olijfolie in een hapjespan. Voeg de paprika, tijm en tomatenpuree toe en fruit het geheel een paar minuutjes. Voeg vervolgens de rode wijn, shoyu, mirin en water toe en laat de saus inkoken. Verhit de zonnebloem olie tot ca. 180 °C. Dep de plakken seitan droog en frituur ze in zonnebloemolie goudbruin. Maak de saus af door deze te pureren en breng op smaak met zout en peper. Snijd de plakken seitan in reepjes en serveer ze in de saus.
Groentetips Gemarineerde wortel tagliatelle: Schaaf winterwortels in brede linten. Maak een dressing van olie, witte-basalmicoazijn, zout, peper en fijngeknipt bieslook en marineer de wortel hierin minimaal 2 uur.
Gewokte spruitblaadjes Haal de blaadjes van groene spruiten los en roerbak ze in wat olie knapperig.
Bij dit dessert hoort een dessertwijn als
Heaven on Earth of een
Vin Santo
Extra feestelijk wordt het met een licht mousserende
Moscato d’Asti
Vegan chocotaartje nagerecht 6 personen
voor de cacao topping: 200 g riz condé: (500 g dessertrijst, 2 x 250 ml rijstmelk, 2 el rijststroop, mespuntje vanillepoeder) | 150 g appelpuree | 150 g zijden tofu | 100 g cacaoboter | 3 el rauwe cacao (poeder) | 100 ml sojamelk | 150 ml agavesiroop | 2½ g agar agar
voor de bodem: 175 g zelfrijzend bakmeel | 1 tl vanillepoeder | 1 tl zuiveringszout | mespunt zout | 70 g sojaboter | 90 ml sojamelk | 70 ml agave siroop | 175 g appelpuree | aardbeienjam | pecannoten | rechthoekige taartvorm (ca. 18 x 18 cm), ingevet | keukenmachine Maak eerst de riz condé. Kook de dessertrijst met 250 ml rijstmelk op laag vuur in ca. 30 minuten gaar. Voeg de rijststroop, 250 ml rijstmelk en de vanille toe en laat de pap afkoelen. Weeg hier 200 g van af.
Verwarm de oven voor 140 °C. Meng voor de taartbodem het meel met de vanillepoeder, het zuiveringszout en gewoon zout. Smelt de sojaboter en meng van het vuur af de sojamelk, agavesiroop en de appelpuree erdoor. Meng dit met de droge ingrediënten tot een beslag. Giet het cakebeslag in de taartvorm en bak 20 minuten in de oven. Laat de bodem afkoelen. Doe voor de topping 200 g riz condé, de appelpuree, cacaopoeder en de zijden tofu in de keukenmachine. Smelt de cacaoboter au bain marie (in een schaal op een pan met kokend water) en breng tegelijkertijd de sojamelk met de agavesiroop en agar agar aan de kook. Laat de sojamelk 3 minuten zachtjes koken. Voeg de gesmolten cacaoboter en het sojamelk mengsel bij het riz condé mengsel in de keukenmachine. Meng alles goed tot een glad beslag. Bestrijk de taartbodem met aardbeienjam en schenk hier de cacaotopping op. Laat de taart 2 uur in de koelkast opstijven. Snijd de taart in vierkanten en garneer met pecannoten. | kerst 2016 9
K
Kalfje bij de koe Kalfje-bij-de-koe is voor Armando Kok een stap in de richting van een zo natuurlijk mogelijke melkveehouderij. Hij legt het uit:
ZUIVER IN ZUIVEL
“Bij ons lopen de kalfjes bij de melkkoeien in de kudde. Voor de moederkoe is het fijn om haar kind bij zich te houden: daarmee kan ze haar natuurlijke moederinstinct uitleven. Naast de jonge kalfjes heb ik ook graag wat koeienwijsheid – oudere koeien – in de kudde staan. Door die verschillende leeftijden vormen onze koeien een evenwichtige kudde: ik zie sterke sociale banden en ze helpen elkaar. ”
WWW.ZUIVERZUIVEL.NL
NIEUW! Biologische Kokosbloesemstroop Wist je dat kokosbloesemstroop de meest duurzame zoetmaker van de wereld wordt genoemd? Onze kokosbloesemstroop wordt gemaakt van vers biologisch kokosbloesemsap. De stroop heeft een licht caramelachtige en zoete smaak. Heerlijk op een pannenkoek, door yoghurt, over muesli of als zoetmiddel bij het bakken van koekjes! Net als onze overige zoetmiddelen is de kokosbloesemstroop een goed en smaakvol alternatief voor geraffineerde suiker.
www.detraay.com
10 s m a a k m a k e n d 4 | kerst 2014
Patenten op zaden
de strijd gaat door ‘Wij blijven campagne voeren totdat er geen patenten meer worden verleend op natuurlijke eigenschappen van klassiek veredelde gewassen’
W
EET U HET NOG? De campagne die Bionext begin mei lanceerde om iedereen te wijzen op het gevaar van patenten op natuurlijke eigenschappen van planten? Mensen kochten massaal zakjes zaden van door patenten bedreigde gewassen en stopten ze in hun vriezer of moestuin ‘als verzekering voor de toekomst’. En werden zo houder van een eigen filiaal van de Grootste Zaadbank van Nederland. Eind juni kon aan het Europees Octrooi Bureau een poster met meer dan 3300 ‘filialen’ van De Grootste Zaadbank van Nederland worden voorgeschoteld. Tegelijkertijd haalde Bionext maar liefst 50.000 euro op om rechtszaken te voeren tegen al verleende patenten en om aanpassing van de wetgeving af te dwingen.
Tekst Nicole Willemse
Spannend vervolg op de campagne ‘Goed nieuws,’ aldus Maaike Raaijmakers van Bionext, ‘mede door onze campagne kwam de Europese Commissie onlangs met een notitie waarin duidelijk stelling wordt genomen tégen patenten op natuurlijke eigenschappen van planten en dieren. Die slag hebben we gewonnen. Maar we zijn er
nog niet: dit uitgangspunt moet in beleid verankerd worden. Hiervoor is het nodig de maatschappelijke druk op de Europese politiek hoog te houden. We gaan daarom door met deze campagne totdat er geen patenten op eigenschappen van klassiek veredelde gewassen meer verleend worden!
Wat is er aan de hand? In het kort: steeds vaker vragen grote internationale bedrijven patent aan op natuurlijke eigenschappen van groenten. Dat betekent dat ze eigenaar worden van alle zaden, vruchten en planten met diezelfde eigenschap, bijvoorbeeld een resistentie tegen een ziekte. De controle over de wereldwijde zaad- en voedselproductie komt daarmee bij enkele multinationals te liggen. Resultaat: door een afnemende diversiteit en stijgende prijzen dreigt er minder keuze op het land en dus op je bord. Er zijn al meer dan honderd patenten op natuurlijke eigenschappen van planten verleend en meer dan duizend aangevraagd. Om dit proces te stoppen moet de Europese octrooiwet worden aangepast. Bionext en andere Europese coalitiepartners voeren grootscheepse acties om dit voor elkaar te krijgen.
Veel mensen weten nog steeds van niets Casper Kromkamp, eigenaar van De Natuurwinkel in Almere, doet als ondernemer mee aan de zadencampagne. ‘Ik wil me er hard voor maken, want het is natuurlijk belachelijk dat een bedrijf patent kan krijgen op een natuurlijk verschijnsel. Ik heb het groot aangepakt en kwam erachter dat veel mensen niet op de hoogte waren of geen idee hadden van de gevolgen. Sommigen schrokken echt, dit kon toch niet de bedoeling zijn! De zaden vlogen de winkel uit. Ze zullen ook ongetwijfeld gezaaid zijn in eigen tuin, maar ik vraag me wel af wat ervan blijft hangen. Daarom werkt de kracht van de herhaling goed, laat mensen maar bij ons in de winkel tegen zo’n display opbotsen.’
Doe mee! In december vraagt Bionext weer aandacht voor patenten op onze groenten. Doe mee en laat zien dat wat jou betreft de patenten de boom in kunnen! Check hoe je mee kunt doen op www.degrootstezaadbank.nl
| kerst 2016 11
biologisch & fair trade
Dubbel goede verhalen
Waarom naast bio ook fair trade? Wie voor biologische producten kiest, kan ervan verzekerd zijn dat er altijd een eerlijke prijs voor is betaald. Het fair trade keurmerk garandeert steun en verbeterplannen voor boeren en arbeiders verder weg. Want in Azië, Afrika en Zuid- Amerika moeten zij vaak hard werken terwijl ze continu in onzekerheid over hun inkomen verkeren. Omdat ze zijn overgeleverd aan sterk fluctuerende wereldmarktprijzen, is het moeilijk om het hoofd boven water te houden. Dat is niet fair. Daarom dwingt fair trade eerlijke handel af om boeren buiten Europa de mogelijkheid te geven zich te ontwikkelen en plantage12 s m a a k m a k e n d 5 | kerst 2016
arbeiders betere lonen en werkomstandigheden te bieden. Het fair trade systeem is erop gericht om de duurzaamheid en kwaliteit van de productie geleidelijk te vergroten. Ook voor fair trade boeren die hun gewassen nietbiologisch verbouwen, gelden strikte milieueisen. Hoewel biologisch geen voorwaarde is voor certificering, stimuleert fair trade kleinschalige boeren en plantages om hun producten biologisch te verbouwen door een extra toeslag boven op de fair trade premie te geven. Veel coöperaties kiezen na een paar jaar fair trade certificering wel voor biologische productie. W
Darmon Koffie Indonesië
Tekst Nicole Willemse | Beeld Max Havelaar, Nathalie Bertrams, Kyonne Leyser, Eric St-Pierre
Biologische en fair trade producten: dan weet je zeker dat niet alleen de aarde maar ook de mensen er beter van worden . Wat is er nou mooier dan dat er van fair trade premies nieuwe wegen worden aangelegd of beter onderwijs wordt gegeven ?
Jayanthi Thee Sri Lanka
Adama Guébré Cacao Ivoorkust
14 s m a a k m a k e n d 5 | kerst 2016
‘Fair trade dwingt eerlijke handel af om
boeren de mogelijkheid te geven zich te ontwikkelen en plantagearbeiders betere lonen en werkomstandigheden te bieden’
W
Keurmerken voor duurzame handel uit ontwikkelingslanden in de bio-speciaalzaak Stichting Max Havelaar is in Nederland eigenaar van het keurmerk Fairtrade, dat garandeert dat producten voldoen aan eerlijke handel. De boeren en telers krijgen een prijs betaald die ze instaat stelt te leven van hun werk en te investeren in een duurzame toekomst. De telers krijgen op z’n minst een minimumprijs en daarbij een extra premie ter verbetering van de sociale situatie van de arbeiders. De Fairtrade premie komt boven op de markt- of minimumprijs en wordt besteed aan scholen, medische voorzieningen, toegangswegen en gezamenlijke machines. Producten met het Fairtrade keurmerk zijn o.a. bananen, cacao, citrusfruit, groente, honing, koffie, thee, rietsuiker, sap en wijn. Oké Fair Trade is geen keurmerk maar het logo van het Nederlandse Agro Fair, opgericht door Solidaridad en in 1996 de eerste die fair trade bananen naar de EU importeerde. Intussen is Agro Fair marktleider in fair trade tropisch fruit. Het fruit is duurzaam geteeld en de boeren krijgen een eerlijke prijs; Agro Fair zet zich zelfs in voor eerlijke producten die voor iedereen winstgevend zijn. Rainforest Alliance is een milieuorganisatie uit de VS. Dit keurmerk beschermt o.a. het welzijn van arbeiders. Het keurmerk prijkt op bananen, tropische vruchten, chocolade, koffie en thee.
UTZ Certified is een keurmerk voor duurzame handel. Het keurmerk staat op koffie, thee en chocolade van boeren die werken met oog voor milieu en minder (en deels biologische) bestrijdingsmiddelen en die hun arbeiders goede, veilige werkomstandigheden en voldoende loon garanderen. UTZ-boeren krijgen vaak meer geld voor hun waar, maar niet op basis van prijsgaranties. De prijs komt tot stand door onderhandeling tussen koper en producent en wordt beïnvloed door certificatie en kwaliteit. EcoSocial is een Braziliaans keurmerk op o.a. sojadrank. Het garandeert dat biologische (dynamische) boeren een eerlijke prijs krijgen. EcoSocial spant zich in voor verbetering van de levensomstandigheden van kleine boeren, werkomstandigheden van de arbeiders en stimuleert de zelfredzaamheid. Handelaren betalen een meerprijs voor EcoSocial-gecertificeerde soja en stellen geld beschikbaar voor het verbeterplan.
Bio & Fair trade Een greep uit de schappen van de natuurwinkel: Granen en noten van Greenage Koffie van Simon Lévelt Oliën van Bio Planete Basmatierijst en Casewnoten van De Nieuwe Band Thee van Piramide en Pukka Honing van De Traay Chocola van Raw Chocolate Company | kerst 2015 15
Borrelhappen
Wereldse smaken
4
Zin om lekker uit te pakken bij de borrel? Het bio-assortiment biedt oneindig veel verrassende smaken om uit te proberen. Van mediterraanse artisjoktapenade tot oosterse zeewierballetjes.
1 5 6
7
2 3
1
2
3
4
5
6
7
8
Oosters & exotisch
8
De zilte, pittige en stevige smaken uit de oosterse keuken vullen elkaar aan en dagen elkaar tegelijkertijd uit. Heerlijk bij stevige bieren en mousserende wijnen. Tijgergarnalen van Lacor 1 hebben een stevige vlezige structuur met een zilte smaak. Fijn in combinatie met de frisse en knapperige bamboescheuten van Yakso 3.
9
Productie Femke Mosch | Fotografie Sven Benjamins | Styling Ulrika Gustafsson | Bereiding Ingmar Niezen
Salade Bretonne van de Hobbit 2 is gevuld met tempeh en zeewier, stevig en zilt van smaak. Lekker op een toastje met een stevig biertje erbij. De mungbonen crackers van Terra Sana 6 zijn flinterdun, krokant en aards van smaak. Serveer ze eens met de romige mango chilli spread van De Nieuwe Band 9. Deze spread is ook lekker bij de licht pittige Indiase lijnzaad crackers van BioBites 4. In de zeewierballetjes van ProLaTerre 7 proef je het zeewier echt. Serveer ze warm of koud, bijvoorbeeld in combinatie met de pittige hummus met wasabi van Florentin . Heel bijzonder is de zeewiersalade met sesam en gember van BioVerde 8. Zilt, notig en pittig; lekker op een toastje of als topping op stukjes avocado. Zout en spicy tegelijk zijn de knapperige linzenchips van Lima . Ook lekker om te dippen in een guacamole. De miniloempia’s van Soto 5 hebben een lekkere groentevulling. Er is een Thaise en Chinese variant. Bak ze in wat olie en serveer ze met lichtzoete chilisaus. | kerst 2016 17
9
1
2
5
4
3
6 7
8
18 s m a a k m a k e n d 5 | kerst 2016
1
2
3
4
5
6
7
Zonnig & mediterraans
De warme, lichtzoute smaken uit de landen rond de het Middellandse zee geven midden in de winter een zomers gevoel. Heerlijk met rode wijnen uit de wat zuidelijkere streken.
Mozzarella is ook de vulling van Mozerella rollini van Soto 1. Dip ze na het bakken eens in de zonnige dip en spread van geroosterde paprika van Organico 2.
Plantaardige olijvenpaté van Tartex 3 is lekker hartig van smaak. Perfect op een toastje. De donkerpaarse ontpitte kalamata-olijven van Bio Idea 7 zijn pittig van smaak, de grote, groene Bella di Cerignola van Green Age 4 juist frisser. Serveer ze op een tapasprikker met een blaadje basilicum.
9
De gerookte mini mozzarella’s van ÖMA 5 passen perfect bij een robuuste Italiaanse wijn. Serveer ze vooral niet te koud, dan komt de smaak het best tot zijn recht. In de plantaardige pesto’s van Artigiana 8 9 is tofu de vervanger van Parmezaanse kaas. Lekker als dip of als smaakmaker op een stukje stokbrood. Ideaal voor vegans. Licht fruitig, zacht en romig is de artisjoktapenade van Green Age , gemaakt van de vroege artisjokoogst in november. Lekker op de licht gezouten, spicy pizza croccantina van Terra Sana 6. Aan de artisjokharten op kruidige olie van Green Age zit de steel nog vast. Dat is bijzonder. Serveer ze naturel en snijd ze eventueel in de lengte in kwarten. De pittige droge worst van St. Hendrick is het lekkerst in dunne plakjes. Eventueel geserveerd met een augurkje of olijf. Er zijn verschillende smaken, waaronder knoflook en paprika. | kerst 2016 19
8
9
Het oude graan voor een modern leven
KAMUT® khorasan tarwe, met zijn zachte en nootachtige smaak, wordt gewaardeerd voor zijn hoge voedingswaarden en zijn lichte verteerbaarheid. Voedingswaarde en energie. KAMUT® khorasan tarwe levert meer energie dan moderne tarwe en bevat meer eiwitten, aminozuren, vitaminen en mineralen, als zink, kalium, ijzer, fosfor, magnesium en vooral selenium, een spoorelement dat bekend staat om zijn sterke antioxidante eigenschappen. Verteerbaarheid en onderzoek. KAMUT® khorasan tarwe werd nooit genetisch gemanipuleerd en bevat minder complexe gluten die gemakkelijker te verteren zijn. Het is een uitstekend alternatief voor moderne tarwe. Uit een studie blijkt dat de meeste personen, die niet aan coeliakie leden maar wel gevoelig waren voor moderne tarwe, geen problemen hadden met het eten van KAMUT® khorasan producten.
Proef het verschil. Door zijn unieke smaak en gemakkelijke verteerbaarheid is KAMUT® khorasan tarwe de ideale graansoort voor tal van verschillende bereidingen, gaande van een snelle hap tot een volledige maaltijd. De zachte smaak van deze graansoort elimineert daarenboven de behoefte aan extra suiker in de producten. Naast meel, het basisingrediënt van brood, pannenkoeken, koekjes en cake, is dit graan ideaal voor snacks, ontbijtgranen en muesli, pasta, boulgour, couscous, pizza, plantaardige dranken, bier, kweekgrassap, enz. Onze recepten zijn beschikbaar op www.kamut.com Herkomst. Een voorouder van moderne tarwe, khorasan tarwe is afkomstig van Mesopotamië, gelegen in de Vruchtbare Sikkel, een gebied in het Midden-Oosten dat zich uitstrekt van Egypte tot de valleien van de Tigris en de Eufraat. 20 s m a a k m a k e n d 5 | kerst 2016
Het KAMUT® handelsmerk garandeert: authentiek khorasan graan altijd biologisch verbouwd nooit genetisch gewijzigd een eiwit gehalte van 12-18% tussen 400 en 1000 ppb (µg/kg) selenium 98% vrij van alle sporen van ziekten 99% vrij van contaminerende variëteiten van modern tarwe Wat zegt de wetenschap: hoge voedingswaarden antioxidante en ontstekingsremmende eigenschappen gunstig voor de darmflora verbetering van de symptomen van het prikkelbare darmsyndroom vermindering van cardiovasculaire risicofactoren gunstig voor mensen die lijden aan glutengevoeligheid niet gebonden aan coeliakie bescherming tegen de ontwikkeling van diabetescomplicaties Het volledig onderzoeksprogramma kunt u raadplegen op www.kamut.com Dit alles is mogelijk dank zij: biologische landbouw audits bij verdelers hoge kwaliteit gegarandeerd dank zij het KAMUT® handelsmerk controle mogelijkheid om de puurheid van eindproducten na te gaan Waar kopen. KAMUT® khorasan producten zijn verkrijgbaar in de meeste natuurvoedingswinkels, biologische winkels en bakkerijen. Alle beschikbare producten, per land en per categorie, zijn terug te vinden op www.kamut. com Voor meer informatie, contacteer nele.callebert@kamut.com
MERK KHORASAN TARWE MERK KHORASAN TARWE
nele.callebert@kamut.com - www.kamut.com - Tel. +33 (0)6 64 87 72 92
b
elke dag lekker
w
Zoete zuurkoolstamp met specerijen en dadels
NIEUWE BAND DADELS Deze Deglet Nour dadels komen uit TunesiĂŤ. De boeren die ze telen krijgen eerlijke prijzen en landbouwkundige begeleiding. De dadels worden in november en december geoogst en daarna in hete luchtovens gedroogd. Het proces eindigt met zorgvuldig ontpitten. Deze aromatische dadels zijn heerlijk als gezond snoepje zo uit de hand, in taarten en desserts, en ook in combinatie met hartige ingrediĂŤnten als snack. | kerst 2016 21
OOK KIPPEN HOUDEN VAN UITDELEN
Op zoek naar een origineel en duurzaam (relatie)geschenk voor Sint of Kerst? Geef een Kipkado en geniet van de lekkerste bio-eitjes.
Bestel nu op www.adopteereenkip.nl 22 s m a a k m a k e n d 5 | kerst 2016
b
Italiaanse spelttaart met pompoen
elke dag lekker
w
NIEUWE BAND SPELTBLOEM De spelt voor deze speltbloem wordt gemalen in de Commandeursmolen in het Limburgse Mechelen. Molenaar Raoul Schyns (vijfde generatie!) zorgt ervoor dat de temperatuur niet boven de 40 °C komt. Zo blijft de smaak optimaal behouden. Ook wordt de kiem mee gemalen; dat zorgt voor smaak en voedingswaarde, maar betekent wel dat de bloem iets minder lang houdbaar is. Speltbloem kun je gebruiken voor o.a. brood, koekjes en taartbodems. | kerst 2016 23
ITALIAANSE SPELTTAART MET POMPOEN
PIADINA MET ZEEWIERBURGERS EN BOERENKOOL
hoofdgerecht, 3-4 personen – pagina 21
hoofdgerecht, 4 personen – pagina 23
hoofdgerecht, 2 personen – pagina 25
2 uien, in ringen | 3 tenen knoflook, fijngehakt | 2 eetlepels olijfolie | 500 g verse zuurkool | 2-3 anijssterren | 1 groot kaneelstokje, gebroken | 40 g fijngehakte verse gember | 1 eetlepel gedroogde tijmblaadjes | 125 ml appelsap | 750 g zoete aardappel, geschild en in stukken | 200 g ontpitte dadels | 150 g ontbijtspek, in plakjes
Voor de bodem: 250 g speltbloem | 125 g boter of harde margarine, in blokjes | snufje zout
2 eetlepels olie | 500 g middelgrote rode uien, in kwarten | 2 eetlepels balsamicoazijn | 2 eetlepels palmsuiker | 1,25 kg kruimige aardappels, geschild | 100 ml melk | 3 eieren | 100 g blauwe kaas, in stukjes | 500 g zuurkool | 1 eetlepel Italiaanse kruiden | dichte metalen bakvorm (ø 24 cm), ingevet
Fruit in een ruime pan de uien en de knoflook in de olijfolie. Schep de zuurkool met de steranijs, kaneelstokjes, gember en tijm erdoor en bak al omscheppend even mee. Schenk het appelsap in de pan en stoof de zuurkool afgedekt 20 minuten. Leg de zoete aardappels en de – eventueel gehalveerde – dadels op de zuurkool en stoof nog 20 minuten. Verwijder de anijssterren en het kaneelstokje. Maak de zoete aardappel fijn met een stamper en schep alles door elkaar. Bak de plakjes spek in een droge koekenpan uit en serveer ze bij de zuurkoolstamp.
24 s m a a k m a k e n d 5 | kerst 2016
voor de vulling: 1 grote ui, gesnipperd | 3 tenen knoflook, fijngehakt | 2 eetlepels olijfolie | 1 volle eetlepel Italiaanse kruiden | cayennepeper | 500 g flespompoen, in blokjes | 3 grote eieren | 125 g ricotta | 75 g gepelde walnoten, grof gehakt | 100 g geraspte Parmezaanse kaas | 40 g rucola Doe speltbloem, boter en zout in een kom en wrijf de boter met de vingertoppen door de speltbloem tot het een korrelig geheel is. Voeg 5 eetlepels water toe en kneed tot een deegbal. Druk de bal plat, verpak dit in huishoudfolie en leg minimaal 30 minuten in de koelkast. Fruit voor de vulling de ui met knoflook 5 minuten in de olijfolie. Schep de blokjes pompoen, de Italiaanse kruiden en wat cayennepeper erdoor. Voeg 3 eetlepels water toe en stoof de pompoen afgedekt, in ca. 15 minuten gaar. Laat afkoelen. Rol het deeg uit op een met speltbloem bestrooid werkvlak en bekleed de vorm ermee. Klop de eieren goed los en roer de ricotta, kaas, walnoten en gestoofde pompoen erdoor. Schep de vulling in de taart. Bak de taart in de onderste helft van de oven in ca. 45 minuten goudbruin en gaar. Serveer de taart lauwwarm in punten met een pluk rucola.
Meng in een pan de oestersaus, 2 eetlepels zonnebloemolie en het water, leg de boerenkool erop en stoof afgedekt in 8-12 minuten gaar. Schud de pan af en toe. Roer de mayonaise met naar smaak wasabi goed door elkaar. Verwarm de resterende eetlepel olie in een koekenpan en fruit hierin de uiringen zachtjes 3 minuten. Leg de zeewierburgers in de pan en bak ze met de ui mee. Verwarm intussen de piadina wraps volgens de aanwijzingen op verpakking. Halveer de burgers. Bestrijk de piadina wraps met de wasabimayo, strooi er flink wat boerenkool op, leg hierop uien en een halve zeewierburger. Strooi de sesamzaadjes erover en vouw de piadina wraps dubbel.
Recepten Anneke Ammerlaan | Fotografie Sven Benjamins | Styling Ulrika Gustafsson | Koken Ingmar Niezen
ZUURKOOLSTAMP MET SPECERIJEN EN DADELS
b
Piadina met zeewierburgers en boerenkool
elke dag lekk er
w
PROLATERRE VEGAN ZEEWIERBURGERS De smaakmaker in deze bijzondere burgers is kombu; geteeld zeewier van Zeewaar uit Zeeland. Andere ingrediĂŤnten zijn o.a. soja, rijst, groenten en tarwesoorten. En alles 100% bio. De pittige burgers passen natuurlijk op een hamburgerbroodje, maar ze zijn ook lekker als maaltijdcomponent. Zowel bij oosterse als westerse gerechten.
| kerst 2016 25
Ook bij een goed glas wijn Echt biologisch, echt lekker
CRACKERS
HEERLIJK
Als tapas, antipasta of borrelhap
Laat u verrassen door 5 verfijnde smaken
De paté is zacht van smaak, de boerenham sappig en bij de salami van st. Hendrick eet je je vingers bijna op. Een vrijdagmiddagborrel met vrienden of een zaterdagavond voor de buis? Het bekende toastje krijgt een nieuw leven met de biologische vleeswaren van st. Hendrik. Of je het nu tapas noemt, antipasta of een borrelhap, met onze rauwe ham of pittige chorizo weet je dat je je gasten iets lekkers geeft. Bij St. Hendrick heeft ieder product zijn eigen verhaal: de salami wordt op natuurlijke wijze gerookt en krijgt de tijd om te drogen. Het gebraden gehakt wordt gegrild in de oven waardoor de geur al doet watertanden. Alle vleeswaren komen bovendien van eigen bodem. Voor goede tapas hoef je de grens niet meer over. St. Hendrick houdt goede smaak dichtbij.
Kijk voor meer info op: www.sthendrick.nl
biologisch vlees sinds 1981
EKIBIO - FRANCE - www.lepaindesfleurs.bio - www.ekibio.fr
Alternatief voor “gewone” Zuivel
ive
Zu
A2
l
el v i u z r e ! o t l e D oe ar
m
ee
je
je
v r te
wa
Be
A2 zuivel verschilt van ‘gewone’ zuivel door het type eiwit in de melk. Vroeger bevatte alle koemelk het eiwit betacaseïne A2, de zogenaamde oermelk. Eeuwen geleden vond er bij de Europese rassen een mutatie plaats waardoor de genetische samenstelling in het bètacaseïne eiwit veranderde. Deze gewijzigde betacaseine wordt A1-betacaseine genoemd. Er zijn mensen die intolerant zijn voor A1 melkeiwit, wat zich kan uiten in problemen met de vertering. Zuivel gemaakt van A2 melk is voor sommige mensen makkelijker te verteren.
el zuiv len. e h ra isc olog en mine i b n ben rrib itamine e e W um, v alci vol c
WWW.WEERRIBBENZUIVEL.NL
Winkelwaar
Dag kloofjes!
Genieten
Fijn geraspte stukken van pure chocolade die alleen maar wachten om te worden opgelost in warme melk en slagroom. Aan het begin van de 18e eeuw zorgde dit in Europese aristocratische kringen – toentertijd weliswaar met gemalen cacaobonen – voor een romig drankgelag. Met Hot Chocolate van Vivani is deze feestelijke drank er voor iedereen. De chocoladestukjes zijn ook heerlijk in muesli, taarten of desserts. http://www.vivani-chocolate.de Adviesprijs € 6,99 | 280 g
In dit seizoen vragen handen en nagels om extra zorg en bescherming. Speick Natural Activ hand- en nagel balsam bevat biologische aloë vera gel en natuurlijke vitamine F die de huid hydrateren en fair trade arganolie en organische camellia olie die de nagelriemen en nagels verzorgen. De balsem wordt snel opgenomen door de huid. Lekker smeren dus: thuis, op het werk of onderweg. www.natrada-biologischeverzorging.nl Adviesprijs € 4,99 | 50 ml
Voor de plantaardige ni keuken! euw Nieuw van Lima: Rice Drink Protein en Oat Drink Protein zijn verrijkt met plantaardig erwteneiwit en vormen zo een uitstekend alternatief voor sojaproducten. Door hun delicate smaak is het niet alleen een heerlijke drank, maar ook lekker in een saus, dessert, smoothie of ontbijt. Beide granendranken zijn bron van eiwitten, lactosevrij en bevatten geen toegevoegde suikers. De rijst-variant is bovendien ook glutenvrij. www.limafood.com Adviesprijs Oat Drink Protein € 2,39 Rice Drink Protein € 2,79 | 1 l
Extra grote zak
Goed nieuws voor liefhebbers van peulvruchten! De Nieuwe Band heeft nu voordelige kiloverpakkingen van de meest populaire soorten: spliterwten en rode linzen. Dat wordt weer volop genieten van dampende erwten- of linzensoep of kruidige Indiase linzenschotels. En een fijne gedachte: de teelt en productie van peulvruchten heeft een lage klimaatbelasting. www.nieuweband.nl Adviesprijs rode linzen € 4,75 – spliterwten € 3,95 | 1 kg | kerst 2016 27 | kerst 2016 27
.nl
BD t p-opleidingen
Barstensvol leven Inspiratiejaar met natuur voeding als leidraad.
Boer Paco Salcedo is de trotse voorzitter van de
coöperatie Almendrera del Sur in Andalusië, Spanje. Sinds 1995 koopt Horizon alle biologische amandelen van deze coöperatie. Daardoor verbouwen nu al ruim 400 boeren amandelen op biologische wijze. Want wat goed is, groeit natuurlijk.
Natuur voeding in een notendop
Nieuw van de Traay! Gezichtsproducten voor verschillende huidtypen. Met een nieuwe naam die beter weergeeft waar we voor staan en wat onze producten zo bijzonder maakt. www.beehonestcosmetics.com
Winkelwaar
NIEUW!
Ekoland komt met vijf nieuwe soepen die allemaal naar meer smaken. De soepen zijn er in de smaken tomaat, pompoen & kokos, champignon, linzen en erwten. Er zitten geen onnodige toevoegingen in. Even opwarmen, roeren en je zet een voedzame soep op tafel! Heb je wat meer tijd, dan maak je heerlijke soepen of sauzen met een van de nieuwe bouillons of fonds. www.ekoland.eu Adviesprijs vanaf € 3,69 | 800 ml
Lekker frisss
Krokante appelsmaak
De Thermal Sensitief Deo Stick van Speick houdt de oksels fris met thermaal water en kiezelzuur uit de minerale bronnen van Schlangenbad in Duitsland. Deze deo bevat geen aluminiumzouten, synthetische geuren, siliconen, parabenen of op minerale olie gebaseerde ingrediënten. Voor een effectieve, langdurige frisheid met een subtiele fruitige geur. www.natrada-biologischeverzorging.nl Adviesprijs € 6,79 | 40 ml
Lekker als tussendoortje, deze
knapperige appelchips! Om ze te maken worden de appels eerst ontdaan van hun klokhuis, daarna in schijfjes gesneden, en dan worden ze met schil en al langzaam gedroogd in een oven. Omdat de appelchips van nature al lekker zoet zijn is er niks aan toegevoegd. En wist je dat er voor een ons appelchips een hele kilo verse appels wordt gebruikt? www.nieuweband.nl Adviesprijs € 2,59 | 80 g
Pure mayonaise van Tons mosterd Ton maakt pure mayonaise van 100 procent bio ingrediënten: zonnebloemolie, eieren van blije kippen die buiten lopen én van Tons eigen mosterd van Duits en Texels mosterdzaad. Verder is de mayo zonder zooi: geen verdikkingsmiddel, stabilisator, suiker en geen gluten. Het verhaal van de mayo is er ook een van Zeeuwse zuinigheid met het milieu: de fabriek in Zierikzee draait voor de volle 100 procent op zonne-energie! www.tonsmosterd.com/zon Adviesprijs € 2,25 | 170 ml en Adviesprijs € 2,95 | 300 ml
| kerst 2016 29 | kerst 2016 29
advertenties
de beste bio-adresjes Vers en diepvries biologisch vlees van rund, varken, kip en lam. Direct van de boerderij! kijk op www.degroenegeer.nl De Roek Vakantiebungalows bij Otterlo, 1500m van Hoge Veluwe. Met biologische winkel, speeltuin, kinderboerderij en vegetarische maaltijden
De artisjokken lagen bij nachte, zij lagen bij nacht in het veld, zij hielden vol trouwe de wachte, tot de boer ze had geteld
www.deroek.nl OBILOT NATUURTEXTIEL in Zutphen. Mode, basics, biobabyuitzet, Demeterwol, hennep, biokatoen, zijde, kinderwagens, bed en zo. Groenmarkt 1,
Daar hoorden zij de gril al zingen, knoflook en olie staan klaar, GreenAge kon zich niet bedwingen, vers verpakt voor viering van Kerst & nieuwjaar!
www.obilot.nl Biologische en natuurlijke kleding, garens en textiel, bezoek www.ecotex.nl,
UG
LA
- P
Van GreenAge voor de etensgenieter: artisjokken uit Cerignola (Puglia), van koelvers tot in olie met Italiaanse groene kruiden, heel en met steel & tapenade. Onze artisjokken zijn geteeld door Michele – gegrild, ingelegd en tot tapenade gemaakt door Giovanni – en naar ons begeleid door Carlo. Geen 3 koningen, wel 3 broers – met kroonjuwelen van artisjokken en liefde voor jammie! GreenAge wenst je een jammie Kerst en nieuw biojaar!
GNO
LIA
RI
DI CE
BIO-RON. bio logisch voor dier, plant en mens wenst u fijne feestdagen en een vruchtbaar 2017, het jaar van de haan. EKO textiel bij PURE COVERZ: bed-bad-tafel-keuken & stoffen www.purecoverz.nl 0226341965 NIEUW! WELEDA SKIN RETREAT. HOLISTISCHE BEHANDELINGEN
www.anitakamerbeek.nl Eco-logies in de Achterhoek. Modern comfort, warme sfeer.
www.detimmerschuur.nl www.gezichtspunten.nl. Brochures over gezondheid van lichaam, ziel en geest Wilt u hier ook adverteren? Dat kan al vanaf 60,00 (ex. btw). Meer info: Bionext, Renáta Horenová, tel. (06) 186 50 517 en horenova@bionext.nl of kijk op www.smaakmakend.nl
Voor meer informatie, recepten en tips:
www.greenage.nl
Vaker biologisch nieuws ontvangen? Op www.bionext.nl/nieuwsbrief kun je je opgeven voor verschillende digitale biologische nieuwsbrieven.
colofon SMAAKMAKEND 5 • kerst 2015 Smaakmakend is een uitgave van Bionext. Het blad verschijnt vijf keer per jaar en wordt u aangeboden door uw biologische specialist. In Smaakmakend vindt u recepten met biologische producten en verhalen over de herkomst van ons voedsel. Vragen of opmerkingen? Mail of schrijf Bionext. Uitgever Bionext | Laan van Vollenhove 3221 | 3706 AR Zeist | tel (030) 233 99 70 | smaakmakend@bionext.nl Redactie Anneke Ammerlaan (hoofdredacteur) | Sabine Horsting (redactieraad) | Casper Kromkamp (redactieraad) | Vormgeving Marc van Meurs | Yullan Oosterhof Fotografie & Illustratie Sven Benjamins | Shutterstock.com Aan dit nummer werkten mee Bianca Daniels | Ulrika Gustafsson| Femke Mosch | Ingmar Niezen | Nicole Willemse Lithografie Grafimedia Amsterdam Drukwerkbegeleiding Machiel Oudheusden, Sumis Printmanagement Druk Roto Smeets Acquisitie Renáta Horenová | Advertenties kunnen zonder opgaaf van redenen worden geweigerd. ISSN: 1385-9625 © Niets uit deze uitgave mag worden overgenomen en/ of gereproduceerd zonder schriftelijke toestemming van de uitgever en fotograaf. Deze uitgave is met zorg gemaakt. Voor eventuele onjuistheden is Bionext niet aansprakelijk. Smaakmakend wordt gedrukt op chloorvrij en gerecycled papier.
een frisse kijk
Thomas Erdmann is een van de drijvende krachten achter BioSpirits, de eerste biologische distilleerderij van ons land, en sinds kort ook van zusterbedrijf BioDrinks dat biologische softdrinks en premixen produceert.
Tekst Nicole Willemse | Fotografie Kato Tan
Wat is BioSpirits? ‘In 2012 begon mijn vader dit destilleerbedrijf uit pure passie en omdat hij toe was aan een nieuwe uitdaging. Sinds 2015 doen we het samen. Erdmann senior heeft de ervaring, junior de frisse blik. We produceren jenever, korenwijn, gin, rum, wodka, eau de vie, wodka en diverse likeuren, waaronder bierlikeur van eigen gebrouwen bier.’ Biologisch alcohol? ‘We hebben controle over het hele productieproces. De meeste industriële distilleerderijen kopen alcohol in, vaak uit Italië. Die komt in grote tankauto’s deze kant op. Het is pure, schone alcohol, maar wel industrieel gemaakt: in de smaak zit een ‘hard randje’ en het is vrij agressief in de keel. Biologische alcohol – of beter: biologisch gedestilleerd – mag uitsluitend gemaakt zijn uit gecertificeerde grondstoffen. We stoken onze eigen alcohol, dat betekent dat je daarnaast ook als destillateur biologisch gecertificeerd moet zijn.
Het duurde even om de certificering via Skal rond te krijgen, want die bestond niet voor onze tak.’
Waarin onderscheidt BioSpirits zich verder? ‘Het stempel biologisch geeft geen garantie voor de smaak. BioSpirits is een kleinschalig familiebedrijf. We hebben geen haast, we nemen de tijd. Onze wodka wordt vijf keer gedestilleerd. Dat proef je, de destillaten kenmerken zich door een zachte afdronk. Natuurlijk, er zit nog steeds alcohol in, dus je krijgt dat warme gevoel vanbinnen, maar niet die branderige, prikkende ervaring. Door ouderwets vakmanschap
bereiken wij de smaak en kwaliteit die voor de industriële distilleerderij al lang niet meer haalbaar is.’
En toen was er tonic. ‘Ja, dankzij een razendsnelle crowdfunding ontstond BioDrinks. Binnen 24 uur was de streefsom van 75.000 euro binnen. Het idee ontstond op een van de vakbeurzen. We kregen de vraag of we voor onze biologische gin ook biologische tonic wilden maken. Gin-tonic is razend populair in Nederland. We hebben meteen een hele lijn biologische softdrinks ontwikkeld, vrij van E-nummers, conserveringsmiddelen en zo’n 70 procent minder suiker dan de reguliere varianten. Door de authentieke smaken bieden we de consument een biologisch alternatief zonder in te leveren op de smaakbeleving. Ook leveren we gin-tonic en andere cocktails als biologische premixen.’
Waar zijn deze biologische drinks te koop? ‘Online, in onze webwinkel. De producten van BioSpirits mogen vanwege het alcoholpercentage uitsluitend via de horeca en slijterijen worden verkocht, onze BioDrinks mogen wel in de biosupermarkt worden verkocht, en zijn als het aan ons ligt nieuw in het assortiment als dit nummer in de winkels ligt.’
Wat is het mooie aan biologisch? ‘Als wij in Nederland mooie producten maken zonder rotzooi en grondstoffen op een eerlijke manier en zo lokaal mogelijk verbouwen, dan is dat beter voor het milieu. Ik vind het naar als een biologische producent zijn producten hier niet kwijt kan omdat de winkels vol liggen met spullen uit Egypte.’
En jullie kiezen voor duurzaam ‘Wij willen zo duurzaam mogelijk werken. We kopen onze gecertificeerde producten zo lokaal mogelijk in, op het dak liggen zonnepanelen. Maar we zijn niet roomser dan de paus; ik rijd nog steeds in een auto. Door biologische producten op de markt te brengen, bieden we consumenten een keuze, ook dat is duurzaamheid.’ V www.biospirits.nl en www.biodrinks.nl
‘Er zijn best veel mensen die biologisch eten in Nederland, maar biologisch drinken loopt daarmee vergeleken behoorlijk achter.’ | kerst 2016 31
Ook wantproducten productendie die Ookwij wijstaan staanachter achter biologisch, want maximaal dierenwelzijn maximaalbijdragen bijdragen aan gezondheid, gezondheid, dierenwelzijn enenmilieu onzeschappen! schappen! milieugeven geven wij graag een plek in onze EnEndankzij keurmerkisishet het dankzijhet het betrouwbare keurmerk makkelijk kiezen. Ook Ook Ook wij wij wij staan staan staan achter achter achter biologisch, biologisch, biologisch, want want want producten producten producten die die die maximaal maximaal maximaal bijdragen bijdragen bijdragen aan aan gezondheid, gezondheid, gezondheid, dierenwelzijn dierenwelzijn dierenwelzijn Ontdek hoe ook achter biologisch kunt Ontdek hoe jijaan biologisch kunt enenen milieu milieu milieu geven geven geven wij wij wij graag graag graag een een een plek plek plek ininonze inonze onze schappen! schappen! schappen! staan op Ontdekbio.nl/achterbio. staan op Ontdekbio.nl/achterbio. EnEnEn dankzij dankzij dankzij het het het betrouwbare betrouwbare betrouwbare keurmerk keurmerk keurmerk isishet ishet het makkelijk makkelijk makkelijk kiezen. kiezen. kiezen. Ontdek Ontdek Ontdek hoe hoe hoe jijjij ook jij ook ook achter achter achter biologisch biologisch biologisch kunt kunt kunt staan staan staan opop Ontdekbio.nl/achterbio. op Ontdekbio.nl/achterbio. Ontdekbio.nl/achterbio.
32 s m a a k m a k e n d 5 | kerst 2016