Jane Birkin & Serge Gainsbourg: “Je t’aime… Moi non plus” (single), 1968. Edición orixinal internacional (esq.) e edición española censurada (dta.)
á realidade que a rodeaba. Lembremos que, por exemplo, os concertos
que la rodeaba. Recordemos que, por ejemplo, los conciertos de los
dos Beatles en España tiveron varios miles de espectadores en cada cita,
Beatles en España tuvieron varios miles de espectadores en cada cita,
así que non era unha cantidade relevante pero si que empezaba a ser
así que no era una cantidad relevante pero sí empezaba a ser digna de
digna de consideración. Para seguir mantendo o poder, o réxime
consideración. Para seguir manteniendo el poder, el régimen franquista
franquista entendeu que tamén se lles debía prestar atención.
entendió que también se les debía prestar atención.
HF: Algúns historiadores consideran que os franquistas de novo cuño
HF: Algunos historiadores consideran que los franquistas de nuevo
que iniciaron a apertura, como o propio Fraga, entendían que o turismo
cuño que iniciaron la apertura, como el propio Fraga, entendían que el
tiña que vir da man da apertura cultural para que o réxime mellorase a
turismo tenía que venir de la mano de la apertura cultural para que el
súa imaxe exterior. Supoño que era inevitable que os turistas, ademais
régimen mejorase su imagen exterior. Supongo que era inevitable que
de divisas, trouxesen novas ideas e discos de rock baixo do brazo. Eran
los turistas, además de divisas, trajesen nuevas ideas y discos de rock
xente nova e esa é ademais a época de auxe da contracultura.
bajo el brazo. Eran gente joven y esa es además la época de auge de
XV: Todo contribuíu á apertura, e así foi tamén no mundo da música.
la contracultura.
A xuventude estaba exposta a coñecer outras culturas, outros modos de
XV: Todo contribuyó a la apertura, y así fue también en el mundo de
expresión. Non obstante, eu diría que foron máis relevantes aqueles
la música. La juventud estaba expuesta a conocer otras culturas, otros
locutores que traían discos de fóra e os programaban nas radios ou nas
modos de expresión. Sin embargo, yo diría que fueron más relevantes
emisoras das bases norteamericanas en España polas que se propagaba
aquellos locutores que traían discos de fuera y los programaban en las
o rock entre a xente nova que as escoitaba.
radios o las emisoras de las bases norteamericanas en España por las
HF: Chama moitísimo a atención que haxa tan pouca documentación sobre a censura musical antes da lei de 1966. XV: Non a hai porque a censura na música ata 1970 fíxoa unha
que se propagaba el rock entre los jóvenes que las escuchaban. HF: Llama muchísimo la atención que haya tan poca documentación sobre la censura musical antes de la ley de 1966.
única persoa na Dirección Xeral de Radiotelevisión e nunca deixou
XV: No la hay porque la censura en la música hasta 1970 la hizo una
escritos os motivos. Para el era suficiente con pór nunhas listas que
única persona en la Dirección General de Radiotelevisión y nunca dejó
enviaba ás emisoras as cancións que censuraba e non necesitaba expor
escritos los motivos. Para él era suficiente con poner en unas listas que en-
as súas razóns porque, primeiro, suponse que era un gran traballo para
viaba a las emisoras las canciones que censuraba y no necesitaba ex-
el só e, segundo, ao non haber posibilidade de recursos administrativos,
poner sus razones porque, primero, se supone que era un gran trabajo
non lle tiña que explicar a ninguén as súas razóns. O réxime censuraba,
para él solo y, segundo, porque al no haber posibilidad de recursos ad-
impuña o seu criterio, e iso era todo.
ministrativos, no tenía que explicar a nadie sus razones. El régimen cen-
HF: Pero desde 1966 os censores fanse profesionais ao tempo que o sistema se fai máis administrativo, máis legalista. XV: Nos últimos anos do réxime franquista, a captación de lectores
suraba, imponía su rodillo, y eso era todo. HF: Pero desde 1966 los censores se profesionalizan al tiempo que el sistema se hace más administrativo, más legalista.
variou un tanto para acoller a funcionarios novos, profesionais con
XV: En los últimos años del régimen franquista, la captación de lecto-
dificultades para encontrar traballo ou persoas cun certo grao de
res varió un tanto para acoger a jóvenes funcionarios, profesionales con
cultura, adaptándose así á evolución do ministerio, que pasou de ser
dificultades para encontrar trabajo o personas con un cierto grado de cul-