Luís Arsuaga e Ignacio Martínez ofrécennos en A especie elixida a mellor e máis documentada síntese achega do enigma do ser humano.
C
LER
harles Darwin (18091882), ao publicar a súa obra A orixe das especies, presentou a súa teoría da evolución natural que, pasados máis de cento cincuenta anos, continúa sendo a base da interpretación da natureza da bioloxía moderna. O libro tivo un gran éxito desde a súa primeira edición, suscitou grandes polémicas e a súa influencia fíxose notar non só na comunidade científica, senón en toda a sociedade.
E VER CIENCIA NA BIBLIOTECA
Boletín da Biblioteca do IES FRAGA do EUME con textos de IRENE PORTAS
O
pulso entre neandertais e cromañóns, os homes actuais, durou miles de anos. Os neandertais, membros dunha humanidade paralela que evolucionou en Europa durante centos de miles de anos, eran humanos non só no sentido de pertencer a noso mesmo grupo evolutivo, senón tamén no máis espiritual das crenzas e os sentimentos, no da mente. Con todo, os neandertais non desenvolveron a nosa especialización extrema na produción de símbolos. Eran máis realistas, podería dicirse, o que non os fai inferiores. Un libro didáctico, ameno e rigoroso, escrito polo codirector do Proxecto Atapuerca e coautor de A especie elixida.
É
Pontedeume, Nov. 2017
o home, «a especie elixida», a consecuencia necesaria da longa marcha da evolución? É, pola contra, un accidente, o resultado dunha de tantas opcións posibles na historia da vida? Que foi antes, un ser bípedo ou un ser intelixente? Desde cando falan os seres humanos? Eran monógamos os nosos antepasados, como vivían, de que se alimentaban? Este libro foi concibido para dar respostas a estas e a moitas outras preguntas acerca das nosas orixes. Co rigor científico que se espera de investigadores de primeira fila mundial, Juan
B
io... que? Que ten que ver a tecnoloxía -ese oficio de enxeñeiros- cos biólogos, que deben andar detrás de tubos de ensaio e ratiños? Moito que ver: da unión destes dous saberes veñen da man as vacas que producen leite con propiedades farmacolóxicas, a famosa soia transxénica, vacinas e fábricas enteiras dentro de minúsculos microorganismos. Neste libro, Alberto Díaz, un pioneiro das investigacións biotecnológicas na Arxentina, cóntanos as aventuras biotecnolóxicas reais e posibles que están a cambiar o mundo. Un mundo máis bio e máis tecno, ao que haberá que ir afacéndose...
nosa vida cotiá. Algunhas terán unha explicación razoable, outras terán que ver co funcionamento da nosa mente, outras coas particularidades da nosa cultura e outras… Só tes que pescudar!
reescribir a historia para adaptala ao que o Partido considera a versión oficial dos feitos... ata que decide reformularse a verdade do sistema que os goberna e somete. Obra mestra da literatura universal.
A
novela describe un mundo no que finalmente se cumpriron os peores vaticinios: triunfan os deuses do consumo e a comodidade, e o urbe organízase en dez zonas en aparencia seguras e estables. Con todo, este mundo sacrificou valores humanos esenciais, e os seus habitantes son procreados in vitro a imaxe e semellanza dunha cadea de montaxe. Camiñamos cara o mundo feliz de Huxley?
M
estura de ciencia e de fición na súa dose xusta, esta obra ofrece un divertido percorrido polo polémico e apaixonante tema da evolución, central na teoría de Darwin. A pesar de estar plenamente aceptada no ámbito científico, a teoría evolucionista evolutiva é aínda hoxe materia de debate, sobre todo no que respecta ao seu ensino nas escolas públicas. Para terciar nesta cuestión, os autores propoñen un orixinal percorrido novelado polos avatares da teoría darwiniana desde os seus inicios. Presentada por personaxes reais e imaxinarios que protagonizan unha sorte de diálogo socrático nunha máxica noite no Museo Nacional de Ciencias Naturais, o texto resulta unha ferramenta de traballo ideal para internarse no tema e actualizar o debate ao redor das teorías da evolución, e á controversia co creacionismo.
N
o ano 1984 Londres é unha cidade lúgubre na que a Policía do Pensamento controla de forma asfixiante a vida dos cidadáns. Winston Smith é un peón desta engrenaxe perversa, o seu labor é
sucederá cos postos de Q ue traballo na época das máquinas todopoderosas? Poderemos facer algunha tarefa mellor que un autómata? Será o home biónico persoa á fin e ao cabo? Deixaremos o coidado da saúde en mans de médicos-máquinas? Será Internet o gran sistema nervioso que conectará a seres vivos e cousas, nun organismo estrambótico?... Atréveste a desafiar a imaxinación e viaxar cara á sociedade que vén, ou que se nos vén encima?
D
escobre o pasado, presente e futuro da ciencia que alimentará a Humanidade: da selección natural á hibridación entre especies, dos cultivos de tecidos in vitro á transxénese. O potencial biotecnolóxico descuberto nas plantas está a revolucionar a súa forma de utilizalas, e abre novas posibilidades para o futuro, cun notable impacto en diversos sectores produtivos. De entre eles destaca a agricultura por ser a fonte principal de alimento para a humanidade, pero non é o único. O obxectivo deste libro é dar a coñecer estas novas posibilidades que a moderna biotecnoloxía vexetal bríndanos, creando as plantas que nos imos a comer, que imos ver, e das que nos imos a servir... as plantas do futuro.
C
iencia actual, suxestivo, contada con sentido do humor. Un goce de lectura, un pracer para os sentidos. Copito de Neve, Franz Kafka, Nicolae Ceausescu e Elizabeth Taylor; a anorexia, o sexo, a intelixencia, o amor e o asasinato, todos desfilan polas páxinas deste novo libro do gran escritor da divulgación científica española. O estudo da mente é tamén o estudo de quen somos. Nun ámbito como o da Neurociencia, no que os descubrimentos se suceden a un ritmo vertixinoso, é imperativo mirar cara atrás para ver canto avanzamos, todo o que percorremos, e deducir así canto nos falta aínda por descubrir, por saber.
N C
omo explicarlle que uns tiremos comida e outros morran de fame? Que lles poñamos pixamas aos peluches? Como explicarlle o que é unha morcela? Exploraremos xuntos un bo puñado de paradoxos da
esta última década a fición policíaca e criminal instalouse nas nosas vidas, pondo o foco de atención en algo que até agora quedara oculto e restrinxido a un gremio moi especializado: o dos científicos forenses. J. M. Mulet mergúllanos, coa rigorosidade dun científico e o
seu rexistro próximo e desenfadado, na parte máis escura da condición humana, con luvas de experto. Grazas a este libro por fin entenderás calquera das técnicas que utiliza a policía científica para resolver crimes, algunhas curiosidades e os fallos máis típicos que cometen as series e as películas.
A
presente obra pon ao alcance do lector as achegas, de vital transcendencia para a nosa evolución como seres humanos. Polas súas páxinas desfilan, como paradigmas, soados personaxes históricos: Einstein, Lenin, San Francisco de Agarrades, Ulrike Meinhof, Dalí, Juan Negrín, Freud, Leonardo dá Vinci…; distintos trastornos e patoloxías: a enfermidade de Alzheimer, a anorexia, o autismo, a enfermidade das vacas tolas; diferentes contidos sobre recentes e revolucionarias investigación……
E
ste libro non pretende dicirlle ao lector o que debe comprar ou non. Nada mais lonxe do seu obxectivo. O que se persegue é contar ao consumidor o que di a ciencia sobre a efectividade de famosos produtos para que, con toda a información na man, poida decidir que opción elixir entre as moitas que ofrece o mercado. Neste libro non só se pon de manifesto a verdade que esconden famosos produtos alimentarios e cosméticos pertencentes ás principais multinacionais, senón que ofrece propostas de mellora, iniciativas que deben aplicar diferentes colectivos públicos e privados, para que o cidadán, cando vaia aos puntos de venda e centros comerciais, poida estar seguro de que non o enganan.
LER E VER CIENCIA
C
oñece aos orangutáns , aos chimpancés e aos gorilas a través da vida de tres importantes primatólogas. Biruté Galdikas estudou un dos simios máis descoñecidos e á vez máis parecidos a nós, o orangután. Dian Fossey protexeu con firmeza o hábitat dos gorilas. Jane Goodall estudou como ninguén antes aos chimpancés.
NA BIBLIOTECA
Boletín da Biblioteca do IES FRAGA do EUME con textos de IRENE PORTAS
G N
o logo explica a irritación que as grandes marcas suscitan en amplos sectores da sociedade e convídanos a un itinerario fascinante: desde as luxosas tendas de roupa das grandes urbes a certos talleres indonesios nos que o traballo equivale á degradación ou desde os grandes centros comerciais até as sedes de os piratas informáticos que se opoñen ás multinacionais que violan os dereitos humanos.
uiadas pola súa propia curiosidade, Maria A. Blasco, bióloga molecular, e Mónica G. Salomone, xornalista, emprenden neste libro unha aventura persoal para explorar este cambio de paradigma científico. Pregúntanse que é realmente o envellecemento, por que cada especie vive o que vive e que podemos facer hoxe para vivir máis e mellor. Que cambios vitais nos esperan como persoas e como sociedade? A que dilemas éticos nos enfrontaremos?
Pontedeume, Nov. 2017
E
A
conta atrás é un libro audaz, intelixente e provocador, que nos explica cales son os efectos do noso desmesurado crecemento demográfico e expón a alternativa máis rápida e razoable para restaurar o equilibrio. Unha investigación de conclusións revolucionarias que cambiará a maneira en que vemos as nosas vidas e o noso destino.
ste libro desenvolve un amplo abano de contidos matemáticos seleccionados a partir daqueles que conforman os currículos do bacharelato, tentando poñer de manifesto cales son os seus fundamentos, ou porque da sua pertinencia, que rol desempeñan na ciencia e na cultura, que procesos conduciron a súa creación e como evolucionaron.
U E
U
nha introdución sinxela, visual, divertida e moi divulgativa sobre os misterios da química. Todo é cuestión de química achéganos ao mundo desta ciencia desde unha mirada próxima e divulgativa. Este libro descríbenos, a través de exemplos cotiáns, moitos conceptos, desde que é un átomo ou unha molécula, até como funciona un misto ou unha pila.
ste libro trata sobre os principais acontecementos na historia do ADN, desde ou seu descubrimento, no século XIX, até as investigacións máis recentes, nos albores do XXI.O libro, escrito nun estilo claro e ameno, diríxese a un público amplo, sen necesidade de coñecementos previos de xenética, mais con curiosidade por achegarse a ela con rigor, fuxindo de simplificacións que poidan empobrecer a comprensión do seu significado.
nha interesante viaxe ao interior do cerebro para coñecer o seu funcionamento. De que esta feito o teu cerebro? Como funciona a memoria? Que é unha neurona e como funciona? Se algunha vez te fixeches algunha destas preguntas, en Neurocomic atoparás unha resposta. Grazas aos doutores en neurociencias Matteo Farinella e Hana Ro, con Neurocomic accederemos aos segredos do funcionamento do cerebro dunha forma sinxela e amena.
nha apaixonada chamada á acción en defensa do medio ambiente do ex director de Greenpeace en España,detido nun cárcere de Dinamarca e posto en réxime de illamento por coarse no banquete que a raíña danesa ofreceu aos xefes de Estado mundiais e despregar unha pancarta coa lema: «Os políticos falan, os líderes actúan» . Desta forma querían protestar de maneira pacífica contra a pasividade dos gobernos ante a ameaza do cambio climático.
E E
U
Klein demostra que o capitalismo emprega constantemente a violencia, o terrorismo contra o individuo e a sociedade.
ste é un libro de viaxes convertido nunha aventura de divulgación científica, ou relato dun periplo de once meses arredor do planeta Terra no que se mesturan as anécdotas que van xurdindo ao longo dás distintas etapas coas descricións da ciencia que hai detrás dos espectáculos que a natureza lles vai amosando aos viaxeiros.
sta obra revolucionaria explora por que na nosa cultura nos mostran tan dispostos a comer algúns animais mentres que nin se nos pasa pola cabeza comer outros. Melanie Joy, psicóloga social, afirma que este fenómeno se explica por un proceso de negación. Facemos caso omiso dos feitos: da capacidade de conciencia dos animais, da súa capacidade para sentir dor, das crueis prácticas gandeiras, de que non necesitamos comer carne e de que, polo xeral, sen ela viviriamos máis e mellor.
N
este relato apaixonante Klein sostén que o capitalismo utiliza constantemente a violencia, o choque, e pon ao descuberto os fíos que moven as marionetas tras os acontecementos máis críticos das últimas catro décadas.
O
s seres humanos serán os responsables da maior extinción na Terra desde que un asteroide impactou contra ela e acabo cos dinosauros. Kolbert explora como a actividade humana, o consumo de combustibles fósiles, a acidificación dos océanos, a contaminación, a deforestación e as migracións forzadas ameazan contra formas de vida de todo tipo. PELÍCULAS E DOCUMENTAIS RELACIONADAS COAS CIENCIAS NATURAIS
ciencia acreditou que o sexo, os narcóticos e a música foron e son tres dimensións imprescindibles na incesante procura do pracer por parte do Homo sapiens. A divulgadora científica Zoe Cormier xuntou razoamentos rigorosos e datos empíricos para explicar, entre outros, o que fai tan especial á sexualidade humana fronte á doutras
gunta: “o Océano, que vén ser o Océano?”. Cun orzamento de máis de 50 millóns de euros, "Océanos" está publicitada como a maior e máis espectacular produción documental da historia.
iniserie de TV (6 episodios). Viaxando a través de xunglas, desertos, montañas, illas, devesas e cidades, esta serie documental explora as características dos habitantes máis icónicos da terra e os seus extraordinarios modos de supervivencia.
n equipo de artistas e activistas reúnense nunha nova operación secreta que ten como obxectivo ensinar ao mundo o tráfico de especies protexidas e a loita para previr as extincións masivas. Percorrendo o planeta para infiltrarse nos mercados negros máis perigosos e obter probas da relación directa entre as emisións de CO2 e as extincións, a documental cambiará a nosa maneira de ver o mundo.
O
céanos pregúntase acerca do sinal do home na vida silvestre respondendo por medio de emotivas imaxes á pre
A
mbicioso documental sobre a migración das aves, unha viaxe que percorre máis de 40 países. 4 anos de traballo e máis de 140 persoas contribuíron á creación dun singular estudo, non só das diferentes aves migratorias e os seus patróns migratorios, senón do ecléctico, espectacular e sorprendente planeta no que vivimos. Estivo nomeado ao Óscar ao mellor documental.
N
os seus 200.000 anos de existencia, o home rompeu o equilibrio de case 4.000 millóns de anos de evolución da Terra. O prezo a pagar é considerable, pero é demasiado tarde para ser pesimistas. Yann ArthusBertrand coloca, con esta película, unha pedra do edificio que temos que reconstruír, todos xuntos.
M
U A
sospeitoso de ser o seu amante, un activista defensor dos dereitos humanos da rexión. Quayle decide entón investigar os asasinatos, e comeza a descubrir moito máis do que esperaba…
especies, o cando e o por que empezamos a utilizar as drogas para ser creativos ou o efecto estimulador da música sobre os nosos oneurotransmisores.
S
endo un neno, a Marcos o seu pai entregouno a un terrateniente para saldar unha débeda, e este deixouno en mans dun pastor de cabras que vivía nunha cova. Con el, Marcos aprendeu a cazar, a buscar comida e a facer lume. Á vez que se ía gañando a confianza dos lobos da zona, Marcos queda só ao falecer o pastor…
N
athan, un programador multimillonario con fama de reclusivo, selecciona a Caleb, un mozo empregado da súa empresa, para que pase unha semana con el nun lugar remoto nas montañas co obxectivo de que participe nun test no que está involucrada a súa última creación: Ava, un robot-muller no que intelixencia artificial o é todo.
o
pequeno robot WALL•E (acrónimo de Waste Allocation Loade Lifter EarthClass) descobre unha nova misión na súa vida (ademais de colleitar cousas inservibles) cando se atopa cunha moderna e lustrosa robot exploradora chamada EVE. Ambos viaxarán ao longo da galaxia e vivirán unha emocionante e inesquecible aventura...
C
o fin de curar a ferida que lle causou un xabaril furibundo, o mozo Ashitaka salgue en busca do divos Cervo, pois só el pode liberalo do meigallo. Ao longo do seu periplo descobre como os animais do bosque loitan contra homes que están dispostos a destruír a Natureza.
abía unha vez unha casa no medio do mar, onde unha muller esperaba tocando un violoncelo melancólico... Agardaba ao seu amado, un pintor que sempre quixo ser mariñeiro para navegar entre as medusas, as estrelas de mar e os peixes de mil colores que soñaba nos seus cadros.
N
A
principios dos anos noventa, o mozo e idealista Christopher McCandless (Emile Hirsch), adopta o nome de Alexander Supertramp, deixa as súas posesións e os seus aforros á beneficencia e abandona o mundo civilizado con rumbo á salvaxe Alaska para entrar en contacto coa Natureza e descubrir o verdadeiro sentido da vida.
H
lia vendeu contra a súa vontade. Pero para iso, necesita contar coa axuda do seu tío, unha vítima da crise, do seu amigo Rafa e de todo o pobo. O problema é saber en que lugar de Europa está a oliveira.
A
mbientada nunha sociedade futura, na que a maior parte dos nenos son concibidos in vitro e con técnicas de selección xenética. Vincent, un dos últimos nenos concibidos de modo natural, nace cunha deficiencia cardíaca e non lle auguran máis de trinta anos de vida. Considéraselle un inválido e, como tal, está condenado a realizar os traballos máis desagradables.
A Quayle (Fiennes) é un J ustin diplomático británico destinado en Kenya cuxa muller é asasinada xunto a un home
lma ten 20 anos e adora ao seu avó, un home que leva anos sen falar. Cando o ancián se nega tamén a comer, a moza decide recuperar a árbore milenaria que a fami-
unha sociedade utópica futurista, as emocións humanas foron erradicadas e todo o mundo vive en paz. Pero cando unhas enfermidades novas xorden, todo cambia para o ilustrador Silas (Hoult) e o seu axudante, Nia (Stewart), Ambos están infectados, e para sobrevivir deben fuxir xuntos.
M
iniseria de televisión. Un dos documentais máis aclamados sobre o planeta Terra e as forzas naturais que lle dan forma. Un planeta que loita pola supervivencia dende hai miles de millóns de anos, superando cataclismos e desastres naturais, recuperándose, rexenerándose continuamente e preservando a vida que, nas súas distintas formas, acolle
D
ocumental sobre os efectos devastadores do cambio climático. O exvicepresidente norteamericano Al Gore mostra un contundente e preocupante retrato da situación do planeta.