Kijk ook op www.energiegids.nl
energiegids 10 OKTOber 2015 jaargang 8
Het Vakblad over energie-efficiency
beursspecial
6, 7 & 8 oktober Brabanthallen Den Bosch
Deelnemerslijst
Plattegrond
Activiteiten
commentaar Energietransitie Vakbeurs Energie 2015 zal dit jaar vooral in het teken staan van de energietransitie. Die lijkt dit jaar in een stroomversnelling te komen. Het AD meldde in september dat tientallen gemeentes lege bouwgronden vol willen zetten met megagrote zonneparken. Ontwikkelaars worden overspoeld met aanvragen. Als alle plannen de eindstreep halen, verdubbelt het aantal zonnepanelen in Nederland in één klap. Daarnaast zien we de introductie van de thuisaccu’s. Tesla lanceerde op 1 mei 2015 in Californië zijn batterij voor thuisopslag en stroom. Solarwatt volgde op 7 mei dit jaar en meerdere aanbieders staan klaar om zich op deze jonge markt te storten. Accu’s bieden namelijk de mogelijkheid om zelf duurzaam opgewekte stroom op te slaan en te gebruiken op momenten dat er minder duurzame stroom voorhanden is. Denk aan ’s nachts wanneer de zonnepanelen geen stroom opwekken. Toch lijken de thuisaccu’s pas succesvol te kunnen worden na afschaffing van de salderingsregeling, die het nu nog aantrekkelijker maakt om het overschot aan opgewekte stroom tegen een marktconform tarief aan het net terug te leveren in plaats van op te slaan. De elektrische mobiliteit neemt ook snel toe. Tesla’s, diverse typen Renault, Nissan LEAF, KIA Soul, VW E-Up, Citroen C-Zero; het is maar een greep uit de vele elektrische modellen die inmiddels geluidloos over het wegennet zoeven. Overal zie je nu ook laadpalen en snellaadstations. Nog even en rijden op fossiele brandstof wordt net zo ongemakkelijk als roken in een restaurant. Energieneutrale woningbouw is inmiddels ook al niet meer bijzonder. We denken nu na over energieneutrale gebieden. Smart Grids worden ontwikkeld om vraag en aanbod van energie optimaal op elkaar af te stemmen. Energiemonitoring rukt op, want inzicht in ons energieverbruik maakt energiebesparingsopties helder zichtbaar. Verder staat de industrie voor de grote uitdaging om energieverspilling te reduceren. Vooral hergebruik van restwarmte en beperken van warmte-/energieverlies staan hoog op de agenda. En dan hebben we nog de ontwikkelingen in de windenergie. Windmolens worden steeds groter en efficiënter. In de Noordzee en IJsselmeer verrijzen complete windparken. De vraag is zelfs of we in de toekomst genoeg duurzame energie kunnen opwekken om onafhankelijk te worden van gas en olie. Eigenlijk zijn er teveel ontwikkelingen op energiegebied om op te noemen. Alleen daarom is het al interessant om Vakbeurs Energie te bezoeken. Want waar vindt u alle ontwikkelingen op het gebied van energie nou zo overzichtelijk bij elkaar? Kortom; u mag deze beurs eigenlijk niet missen! Wie weet ontmoeten we elkaar op de beursvloer of bij één van de talrijke evenementen! Ing. Frank de Groot Hoofdredacteur EnergieGids
9
Nieuwe opzet voor Vakbeurs Energie 2015
17
Activiteiten Energie Vakbeurs 2015
BEURSWIJZER 36 38 40 43 60
Deelnemers Plattegrond Deelnemers (vervolg) Beursnieuws Vakbeurs Energie 2015 Beursnieuws Ecomobiel
inhoud
09 67
Het belang van energie monitoring Passief Bouwen Event
34 Windcongres 2015: Actualiteiten en kansen 69 Energie besparing in industriĂŤle bakkerijen 74 Column: ‘Ben van Beurden op Vakbeurs Energie 2015
PUBLIREPORTAGE
EnERGy And BUILdInG SOLUTIOnS The Bosch Group The Bosch Group is a leading global supplier of technology and services. In 2013, its roughly 281,000 associates generated sales of 46.1 billion euros. Its operations are divided into four business sectors: Mobility Solutions, Industrial Technology, Consumer Goods, and Energy and Building Technology. The Bosch Group comprises Robert Bosch GmbH and its more than 360 subsidiaries and regional companies in some 50 countries. If its sales and service partners are included, then Bosch is represented in roughly 150 countries Bosch as a supplier Who chooses Bosch as a supplier of solutions for projects in the Building Sector, chooses for the sharpest technology with a global reach. Our products and services are subject to the most stringent criteria in terms of health, safety, security, communications, climate and energy. Looking for innovative building solutions? You are searching for an expert, someone with knowledge of things that keep their promises.
Everything under one roof is not an empty slogan; it simply means that Bosch is your first point of contact. We are indeed present in almost all aspects of an infrastructure project. Going from heating and warm water, over applications of renewable energy, through security and household appliances, to drive and control systems, and the most innovative power tools for professionals, you can rely on us. Innovative technology is paramount: many of our inventions find their way to all construction sites around the world. Is sustainability also important for you? Yes, then you are at the right place with Bosch. From product development to completion, energy efficiency is a priority. Bosch thus makes an important contribution to quality of life with solutions that are both innovative and beneficial. In this way the company offers technology worldwide that is ‘Invented for life�. Together we ensure that your project will be solid as a rock.
Bosch is a house of faith, a partner to build upon. Your ideas get form through our solid collaboration; we provide the building modules allowing you to get started.
N.V. RobertRobert Bosch Bosch S.A. | Rue | 1070 Brussel-Bruxelles | T:9160 +32 2 525 5111 B.V. Henri-Joseph | De Wel 22 - Genessestraat 24 | 3871 MV 1Hoevelaken | T: +31 33 247 info.bosch@be.bosch.com | www.bosch.be | www.bosch.com info.bosch@bosch.com | www.bosch.nl | www.bosch.com
Energie: uw vak, onze expertise U werkt aan duurzame energie en energiebesparing? Dan kunt u vast onze hulp gebruiken. Financiële ondersteuning voor uw investeringen bijvoorbeeld. Of kennis over de nieuwste technieken. Dat is precies wat de Rijksoverheid u biedt. Nu op de Energievakbeurs en jaarlijks aan meer dan 200.000 ondernemers en organisaties.
Ontmoeting….. Op onze beursstand 02.B024 zijn adviseurs aanwezig om u te informeren over energieinnovatie, energiebesparing en energietoepassingen in de gebouwde omgeving of de industrie. Ook kunt u hier andere ondernemers ontmoeten.
Inspiratie…. Ons RVO.nl-theater ‘Rijksoverheid: Kennis en Financiering’ biedt een podium aan uw collega-ondernemers die laten zien wat de technische mogelijkheden zijn op gebied van Smart Grids, duurzaam bouwen, elektrisch rijden en energiebesparing in uw organisatie.
Tot uw dienst! De Rijksoverheid biedt financiering, kennis en partners. De Rijksdienst voor Ondernemend Nederland (RVO.nl) voert dit uit voor ministeries als: Economische Zaken, Infrastructuur en Milieu en Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties.Elk jaar maken meer dan 200.000 ondernemers en organisaties gebruik van onze diensten. Wat kunnen wij voor u betekenen? Kijk op www.rvo.nl
Kennis… In ons RVO.nl-theater verzorgen we drie dagen lang 8 presentaties per dag. Ondernemers en adviseurs leggen uit hoe u fiscaal voordeel kunt behalen met energiebesparing, ze praten u bij over de trends en ontwikkelingen van energiebesparing in de gebouwde omgeving of vertellen hun ervaringen met alternatieven als WKO of Biomassa-ketels.
Ga naar www.energievakbeurs.nl/ programma/ voor meer informatie over ons programma en om u aan te melden.
De volgenDe stanDhouDers begroeten u graag
6-8 oktober 2015
brabanthallen Den bosch
Wij zijn totaalleverancier van waterbehandelingsoplossingen. Avf Water denkt mee, kan gericht adviseren en biedt u veel mogelijkheden op het gebied van onderzoek, systeemscans en levering van apparatuur, chemische oplossingen en totaalconcepten. Wij hebben in ons pakket hoogwaardige producten zoals; · Unieke gecombineerde ontgassings- en drukbehoud installaties; · (Magneet) filtratie; · Ontharding en osmose systemen; · Doseer- en controlesystemen; · Additieven voor conditionering en specifieke reinigingen; · Chemievrije desinfectie en corrosiebescherming.
BKS is allround leverancier, adviseur en installateur voor lage en hoge druk stoominstallaties voor ziekenhuizen, farmaceutische industrie, Voedingsindustrie en de maakindustrie. Wij leveren en bouwen stoominstallaties binnen Europa en ver daarbuiten. BKS is exclusief importeur van Jumag stoomketels uit Duitsland. Wij denken steeds met onze opdrachtgevers mee, daar waar nodig staan eigen gekwalificeerde technici altijd klaar voor onderhoud of storingen.
De systemen van Brink Climate Systems doen op talloze plaatsen in Europa onzichtbaar hun werk. Ze verwarmen bijvoorbeeld uw huis, zorgen voor warm badwater of houden uw werkplek in de zomer heerlijk koel. Van specialist in luchtverwarming is Brink uitgegroeid tot adviserend fabrikant en leverancier van systemen voor verwarming, koeling, ventilatie en warmwaterbereiding. Met Brink heeft u dus het hele jaar door een gezond, comfortabel en energiezuinig binnenklimaat. Ons uitgangspunt? Maximaal comfort bieden met lage energiekosten en een betaalbare prijs. Goed dus voor mens en milieu! Dat is Brink. Dat is Air for life. Kijk voor meer informatie op www.brinkairforlife.nl
Kom bij ons langs op de stand en win advies in bij onze specialisten!
De toekomstige schaarste van fossiele brandstoffen verplicht ons creatief en zuinig met energie om te gaan. In onze divisie energietechniek worden creatieve en innovatieve toepassingen uitgedacht om energie te besparen.
Avf Water Stand: Telefoon: E-mail: Webside:
BKS Stand: Telefoon: E-mail: Website:
Brink Climate Systems Stand: 04.B020 Telefoon: +31(0)522 469 944 E-mail: info@brinkclimatesystems.nl Website: www.brinkairforlife.nl
05.C034 +31(0)164 212 835 info@avf.dehon.com www.avfwater.nl
Burgerhout ontwikkelt en optimaliseert krachtige systemen op het gebied van rookgasafvoer en luchtdistributie. Veiligheid en optimaal installatiegemak zit verweven in al onze producten. Dat het milieuaspect niet uit het oog verloren wordt is voor ons vanzelfsprekend. Hoogwaardig en recyclebaar kunststof, waaraan Burgerhout een aantal unieke eigenschappen toevoegt, kan heden ten dage steeds vaker worden toegepast. Onze producten voldoen vanzelfsprekend aan de wettelijke keuringseisen. Betrouwbare en veilige producten die in veel situaties toegepast kunnen worden is onze standaard.
Burgerhout B.V. Stand: 04.E024 Telefoon: +31(0)592 34 30 43 E-mail: info@burgerhout.nl Website: www.burgerhout.nl
05.D052 +31(0)344 633 483 bks@bks-tiel.nl www.bks-tiel.nl
BUVA is dé producent en leverancier op het gebied van hang- en sluitwerk, ventilatie, verwarming, hardglas ramen, aluminium profielen en glasvezelversterkte onderdorpels voor zowel de woning- als de utiliteitsbouw. Daarnaast is BUVA vooral een onafhankelijk productontwikkelaar, zo goed en volledig mogelijk inspelend op de behoeften van de markt. BUVA staat voor doordachte en oplossingsgerichte innovatie, innovatie die alom gewaardeerd wordt. Niet voor niets zijn de diverse bouwproducten van BUVA in vele woningen en gebouwen in Nederland terug te vinden.
BUVA Stand: Telefoon: E-mail: Website:
05.D002 +31(0)180 697 580 info@buva.nl www.buva.nl
Celsius Benelux is een van de meest toonaangevende bedenkers en leveranciers van kennis en techniek voor gebouwbeheersystemen. Begonnen in 1996 heeft het bedrijf inmiddels grote projecten (Ministerie van Justitie en Binnenlandse Zaken, Rijkswaterstaat, Wereld Natuur Fonds, provinciehuis Utrecht) gerealiseerd. Celsius Benelux voegt klimaat, licht, energiebeheer en beveiliging samen in ComfortKey, het zeer gebruikersvriendelijke gebouwbeheersysteem. Deze aanpak biedt de mogelijkheid de gebouwgebonden installaties optimaal in te zetten tegen zo laag mogelijke kosten. Met ComfortKey krijgt de gebouwmanager perfecte controle over de vijf energiestromen op zijn locatie en kan hij de exploitatiekosten optimaal analyseren en begroten.
Celsius Benelux B.V. Stand: 05.B022 Telefoon: +31(0)33 454 59 50 E-mail: info@celsiusbenelux.nl Website: www.celsiusbenelux.nl
energiegids.nl
Vakbeurs Energie
Nieuwe opzet voor Vakbeurs Energie 2015 Vakbeurs Energie 2015 kent dit jaar een nieuwe opzet. Binnen Vakbeurs Energie zijn nu twee specifieke platforms ingericht: Energie & Gebouw en Energie & Industrie. Beide platforms krijgen een eigen inhoudelijk programma en aparte presentaties op de beursvloer. Op het gebied van duurzame mobiliteit kunnen bezoekers terecht op de aangrenzende vakbeurs Ecomobiel. Vakbeurs Energie vindt plaats op 6, 7 en 8 oktober in de Brabanthallen in Den Bosch. Vakbeurs Energie en Vakbeurs Ecomobiel, de twee leidende vakevenementen in Nederland op het gebied van Energie en Mobiliteit staan voor het eerst onder één dak. De organisatie van beide evenementen is nu in handen van 54events, de oorspronkelijke organisator van Ecomobiel. Beursmanager Wendy van de Geijn is blij met de ontwikkeling: ‘Inhoudelijk zijn er zeer veel raakvlakken tussen beide platforms. Denk bijvoorbeeld aan duurzame energieopwekking voor elektrische- of groengas voertuigen, de benodigde EV laad- en metering infrastructuur of een thema als smartgrids. Het was dan ook altijd jammer dat beide evenementen weliswaar tegelijkertijd, maar op andere locaties plaatsvonden.’
Twee kernvragen Vakbeurs Energie geeft bezoekers antwoord op twee kernvragen: hoe kom ik aan mijn energie? En vervolgens: hoe zet ik deze optimaal in? Deze tweede vraag splitst zich daarbij verder uit in de toepassing bij gebouwen (Energie & Gebouw) en de toepassing in het proces (Energie & Industrie). In aanvulling op het uitgebreide aanbod van de deelnemers wordt ook een inhoudelijk programma georganiseerd.
Inkoop & opwekking Tijdens de beurs worden alle aspecten van inkoop en opwekking belicht; van het optimaal inkopen van gas en elektriciteit tot decentraal energie opwekken door middel van zon, wind, biogas of geothermie. Elk van deze aspecten komt zowel op de beursvloer als in het inhoudelijke programma naar voren.
Zo wordt in samenwerking met Bosch & Van Rijn en NWEA de derde editie van het Windcongres georganiseerd. Hierin staat centraal hoe de doelstellingen uit het Energieakkoord (6.000 MW wind op land in 2020) moeten worden behaald. Verder worden in het Duurzaam Theater (samenwerking met onder andere Holland Solar) diverse cases behandeld op het gebied van onder andere zonne-energie.
9
De volgenDe stanDhouDers begroeten u graag
6-8 oktober 2015
brabanthallen Den bosch
Specialist en leverancier op het gebied van meerdere soorten brandersystemen van 45 kW tot 45.000 kW • Gasbranders • Oliebranders • Combinatiebranders • Premixbranders Universele brander- en ketelservice volgens Certificatieregeling
Sinds de oprichting in 1991 is Duco Ventilation & Sun Control uitgegroeid tot een toonaangevende Europese speler op het vlak van natuurlijke ventilatie- en zonweringsystemen. Voor elke situatie heeft Duco dé oplossing in huis: zo biedt het bedrijf een uitgebreid gamma aan ventilatieroosters en architecturale zonwering aan als garantie voor een gezond, comfortabel én energiezuinig binnenklimaat. Een doordachte combinatie van basisventilatie, buitenzonwering en nachtventilatie zorgt voor een optimale luchtkwaliteit binnenshuis. Duco biedt zowel voor woning, kantoor, school of zorginstelling een innovatie totaaloplossing waar gezondheid steeds centraal staat. Duco, Home of Oxygen.
ECONNETIC is een onafhankelijk adviesbureau gespecialiseerd in het ontwikkelen en financieren van duurzame energie projecten. Kennis en ervaring met betrekking tot de ontwikkeling, financiering, realisatie en exploitatie van duurzame energieprojecten stellen ECONNETIC in staat om gedurende het gehele proces de rol van regisseur op zich te nemen. ECONNETIC is volledig onafhankelijk, ontwikkelt altijd voor derden en nooit voor eigen rekening en risico, maar committeert zich wel aan resultaat. ECONNETIC is betrokken bij diverse projecten met een totaal vermogen van 500 MW, waarvan 270 MW aan windenergie, 200 MW zonne-energie en 30 MW geothermie- en biomassaprojecten. Onder de opdrachtgevers van ECONNETIC bevinden zich (semi)overheden, bedrijven, banken en verstrekkers van risicokapitaal.
Dreizler Benelux BV Stand: 05.E051 Telefoon: +31(0) 73 657 65 85 E-mail: info@dreizler.nl Website: www.dreizler.nl
Duco Ventilation & Sun Control Stand: 05.A014 Telefoon: +32(0)58 330 033 E-mail: info@duco.eu Website: www.duco.eu
ECONNETIC Stand: 03.B009 Telefoon: +31(0)343 44 53 98 E-mail: info@ econnetic.nl Website: www. econnetic.nl
Elco Burners is fabrikant van gas- en oliebranders inclusief de gasstraten, schakelkasten en de daarbij behorende appendages.
Endress+Hauser is een toonaangevende leverancier van producten, solutions en services voor industriële procesmetingen en -automatisering. Wij bieden uitgebreide procesoplossingen voor flow, niveau, druk, analyse, temperatuur, registratie en digitale communicatie in een breed scala van industrieën. Met het maximaal haalbare aan kwaliteit, veiligheid en efficiëntie helpen onze producten en diensten het concurrentievermogen van de klant te verbeteren.
Fortes Import toont u AquaHeat Stations: warmteunits en (prefab) afleverstations voor warmte- en koudedistributiesystemen voor woningbouw-, utiliteit en industrie. Diehl energiemeters: slimme ultrasone energiemeters voor warmte-, koude- en (warm) watersystemen. Nieuw is het lekdetectiesysteem, een waterzijdige “aardlek” die een lekkage en/of leidingbreuk in gesloten systemen kan detecteren. De systemen zijn gebaseerd op radiografische of m-bus technologie.
Daarnaast hebben wij een servicedienst met dekking in geheel Nederland die 24/7 bereikbaar zijn en in het geval van storingen snel ter plaatse zijn. Specifiek voor de Energiebeurs 2015 heeft Elco als thema de gevolgen van de BEMS regelwijzigingen in 2017 voor de NOx emissie op bestaande ketels en hoe dit oplosbaar is. Daarnaast komt vanuit de industrie steeds meer de vraag naar voren om de bestaande installatie te optimaliseren en efficiënter te maken. De ervaring leert dat door het slim koppelen van de elektronische besturing, touch screen en het bedrijfsnetwerk de procesinformatie gevisualiseerd wordt en daarmee toegankelijker en inzichtelijker wordt waarmee direct op kwaliteit wordt bijgestuurd en uitval wordt voorkomen. Elco Burners B.V. Stand: 05.E045 Telefoon: +31(0)88 695 73 11 E-mail: info@elco.nl Website: www.elco.nl
Endress+Hauser heeft jarenlange ervaring in energiemetingen en -oplossingen. Tijdens deze editie van de Vakbeurs Energie laten wij u kennismaken met stoom; van productie tot transport en gebruik. Het financieel sterke en onafhankelijke familiebedrijf staat voor continuïteit, het breedste productaanbod in de markt voor procesautomatisering en een duurzame relatie met zijn klanten.
Endress+Hauser BV Stand: 05.D048 Telefoon: +31(0)524 512 345 E-mail: info@nl.endress.com Website: www.nl.endress.com
VeXve kogelafsluiters: Hoogwaardige kogelafsluiters voor terreinleidingsystemen in district energy systemen en HVAC. AquaHeat warmwatersystemen voor nieuwbouw en renovatie. Van 200 t/m 5.000 liter met indirecte oplaadplatenwarmtewisselaars en regelsystemen. Kingspan Solar systemen, bekend van de toonaangevende VARISOL zon thermische vacuümbuis systemen. Voor warmwatersystemen, maar ook voor ondersteuning van verwarming. Fortes Import BV Stand: 05.B010 Telefoon: +31(0)30 293 02 36 E-mail: info@fortes-import.nl Website: www.fortesimport.nl
energiegids.nl
Energie & Gebouw Hoe optimaliseer je een gebouw zodat er maximaal comfort ontstaat met minimaal energieverbruik? Bij deze vraag komen tal van aspecten kijken die stuk voor stuk terug komen op de beursvloer en in het inhoudelijke programma. Binnen het platform Energie & Gebouw laten toonaangevende aanbieders innovatieve oplossingen zien, variërend van de gebouwschil tot het binnenklimaat en van verlichting tot warmwatervoorziening. Ook inhoudelijke thema’s als Esco’s, energielabels en energie coöperaties komen hierbij uitgebreid aan bod.
Vakbeurs Energie
Hans van der Spek, Programmamanager van FME Cluster Energy: ‘Wij vinden het belangrijk om de industrie te inspireren om besparingen en vernieuwingen op het gebied van energie door te voeren. Dat Vakbeurs Energie hieraan specifiek aandacht besteedt door het onderdeel Energie & Industrie, vinden wij positief. Vanuit het FME Cluster Energy helpen wij bedrijven om de kansen van de energietransitie om te zetten in business. Er zijn legio kansen. De technologische industrie biedt 1.001 mogelijkheden voor een efficiënte en meer duurzame bedrijfsvoering.’
Ecomobiel
PassiefBouwen Event Tijdens Vakbeurs Energie vindt ook dit jaar het PassiefBouwen Event plaats. Passief bouwen slaat de brug tussen energieneutraal bouwen en comfortabel wonen, met slimme oplossingen en innovaties die zowel de bouwer als de bewoner ten goede komen. De samenwerking met de Stichting PassiefBouwen omvat een gericht aanbod van exposanten. In het PassiefBouwen Theater delen gerenommeerde sprekers en exposanten hun visie op projecten en producten op het gebied van passief bouwen. Hendrik Nolles van de Stichting PassiefBouwen: ‘Een hal vol productaanbod en gericht advies maakt passief bouwen duidelijk toonbaar.’
Nieuw: Energie & Industrie Voor het eerst dit jaar heeft de industriële sector op de beursvloer een eigen hal, waarbij een driedaags inhoudelijk programma wordt georganiseerd. Hiermee komt de beursorganisatie tegemoet aan de behoefte aan een breder en meer uitgebalanceerd aanbod en dito programmering. Wendy van de Geijn licht toe: ‘Energie & Industrie is een verbijzondering van Vakbeurs Energie en heeft als doel de industriële vakbezoeker beter te kunnen informeren. Uiteraard kunnen zij wat betreft het gebouw hun hart al ophalen op de beurs. 37% van deze bezoekers gaf in 2014 echter aan dat hun primaire focus ligt op energiebesparing in het proces. Hier is nog veel te winnen en daar willen wij als organisatie graag een platform voor bieden.’ De beursorganisatie werkt hierin samen met diverse brancheorganisaties waaronder FME, Stoomplatform en FedEC.
Uit de evaluaties van eerdere edities van Vakbeurs Energie kwam naar voren dat bezoekers behoefte hadden aan meer informatie over energiebesparing op het gebied van mobiliteit en elektrische voertuigen. Het verplaatsen van de vakbeurs Ecomobiel, die eerder in Rotterdam plaatsvond, is dan ook een welkome verbreding van het aanbod. ‘Zonder energie is er geen mobiliteit’, aldus Van de Geijn. ‘Door de bundeling van de krachten ontstaat veruit het meest complete platform in de Benelux op het gebied van (energie) besparing en energietransitie in gebouwen, industriële processen en mobiliteit. In de combinatie bieden we een aanbod van ruim 300 toonaangevende en innovatieve partijen. Gezien de vele onderlinge raakvlakken verwachten wij een mooie kruisbestuiving. Bezoekers worden verrast en geïnspireerd en er ontstaan voor exposanten en stakeholders van beide beurzen nieuwe kansen. Een ander voordeel is dat de co-locatie de versnippering van de evenementenkalender tegengaat.’
11
“Deze investering in een duurzame toekomst levert ook ons direct iets op.”
TONZON VLOERISOLATIE
TONZON Vloerisolatie® Meer wooncomfort en lagere woonlasten TONZON Vloerisolatie is gebaseerd op het Thermoskussen, een revolutionair isolatiemateriaal dat in 1980 in Nederland werd ontwikkeld. Het is volledig opvouwbaar en isoleert als een thermosfles. Het materiaal is handig te verwerken in vaak krappe kruipruimtes en blijkt in de praktijk een hoger effect op de vloertemperatuur te hebben dan andere isolatiematerialen. De opmerkelijke werking is onder meer bevestigd met liveexperimenten voor de tv-camera’s van ‘Wist Je Dat?’ (RTL4) en VARA’s ‘Kassa Groen’. De hogere vloertemperatuur biedt niet alleen meer wooncomfort, maar ook een veel grotere energiebesparing die Doorsnede van een kruipruimte met TONZON Thermoskussens en Bodemfolie
bij vloerverwarming kan oplopen tot wel 40 procent!
wordt gestopt door een stevige, kamerbrede bodemfolie.
TONZON Vloerisolatie: grotere energiebesparing en toch heel betaalbaar Omdat het opvouwbare materiaal handig te verwerken is in vaak krappe kruipruimtes, valt de investering reuze mee. De all-in richtprijs voor het aanbrengen van TONZON Vloerisolatie (inclusief materiaal, montage en btw) bedraagt bij een oppervlakte van 30 m2 € 1.325,- en bij 50 m2 € 1.850,-. En dat is nog zonder de eventuele subsidie! Daarvoor krijgt u niet alleen een warme vloer, ook het vocht uit de kruipruimte
De belangrijkste voordelen van deze dubbele aanpak op een rijtje: • Meer wooncomfort • Minder vochtproblemen • Hoog rendement op uw investering • Duurzame oplossing tempert klimaatverandering Waarom nog langer wachten? Kijk snel op www.tonzon.nl T: 0900 - 28 66 966 (€ 0,10 p/min) E: info@tonzon.nl
TONZON Vloerisolatie • sinds 1980 de oplossing
energiegids.nl
Vakbeurs Energie
Het onderwerp laadinfrastructuur heeft een prominente plaats als het gaat om een koppeling tussen Vakbeurs Energie en Ecomobiel. ABB - Ecomobiel deelnemer van het eerste uur - is wereldmarktleider op het gebied van snelladers voor elektrische voertuigen. Daan Nap, Sales Manager Western Europe, is dit jaar een van de sprekers op Ecomobiel: ‘E-mobility is sterk groeiende en een belangrijke pijler voor een succesvolle energietransitie. Het biedt enorme kansen voor alle betrokkenen en een vakinhoudelijk platform zoals Ecomobiel om de laatste ontwikkelingen te delen is daarbij essentieel.’ Op het programma van Ecomobiel staat op 6 oktober een themamiddag van SmartGridsNL gepland. Projectmanagers Rik Luiten en Ron Visser, werkzaam bij Movares, zorgen voor de invulling van het programma. Ook Kennisplatform NKL - het centrale aanspreekpunt voor innovatie rond publieke laadinfrastructuur - is aanwezig. Het doel is om met gezamenlijke projecten de kosten voor publieke laadinfrastructuur te verlagen. Tijdens vakbeurs Energie is NKL aanwezig met een Kennisloket en presenteert zij de eerste resultaten met betrekking tot Kennisdeling en Regulering en Processen. Wat levert kennisdeling in de praktijk tot nu toe op? En welke projecten dragen daadwerkelijk bij aan de doelstelling van kostenreductie?
Praktische informatie Openingstijden Dinsdag 6 oktober: 10.00 – 17.00 uur Woensdag 7 oktober: 10.00 – 17.00 uur Donderdag 8 oktober: 10.00 – 17.00 uur Locatie Vakbeurs Energie 2015 vindt plaats in de Branthallen in Den Bosch. Gratis toegang Registreer nu voor gratis toegang via www.energievakbeurs.nl. Vakbeurs Energie is uitsluitend toegankelijk voor professionals. Toegang is gratis bij voorregistratie t/m 5 oktober 2015. Registratie en toegang tijdens de beursdagen kost € 35,- excl. BTW. Route U kunt de Brabanthallen in Den Bosch eenvoudig bereiken met de auto of met het openbaar vervoer. Komt u met de trein, dan kunt u vanaf station ’sHertogenbosch naar de Brabanthallen lopen (een klein kwartier) of de (pendel)bus nemen.
Provincie Noord-Brabant De Provincie Noord-Brabant heeft een actieve rol op zowel Vakbeurs Energie als Ecomobiel. Ecomobiel is voor de provincie een mooi platform om het energiebeleid in NoordBrabant en daarbinnen de samenwerking met onderwijsinstellingen en clusterorganisaties op gebied van zero emissie mobiliteit, circulaire economie (biobased) en de verbinding met duurzame energieproductie vorm te geven. Daarnaast wil de Provincie actief inzetten op een inhoudelijk programma en (inter)nationale matchmaking samen met Duitse partners. Baden-Wurttemberg is deelnemer aan Ecomobiel. Ook is men gastheer van de Openingsborrel op 7 oktober.
Nationale Energie Week Kennispartner en co-founder van Vakbeurs Energie, Karin de Ferrante van F&B kijkt naar de toekomst: ‘Door de combinatie van Energie, Ecomobiel en niet te vergeten de vele partnerevents zoals het Passief Bouwen Event, het Windcongres en het Stoomplatform die tijdens deze dagen plaatsvinden, kun je eigenlijk al spreken van een soort Nationale Energie Week.’ Van de Geijn: ‘Wij vermenigvuldigen door te delen. We coveren al veel in Den Bosch, maar er zijn diverse kleine en grote thema’s die nog niet aan bod komen. Denk bijvoorbeeld aan een thema als energiebesparing in de agrosector. Voor een top event op dit vlak is specialistische kennis nodig die wij op dit moment nog niet in huis hebben. Wij hopen in de toekomst dat ook andere organisaties gebruik gaan maken te maken van het platform en de communicatiekracht die een Nationale Energie Week kan bieden om hun eigen bijeenkomsten te organiseren. Dat kan in Den Bosch, maar ook elders in het land. Hoe meer aandacht voor het thema hoe beter. Samen versnel je zo de energietransitie in Nederland.’
13
MC2011-325
Stop energieverlies Verbeter uw concurrentievermogen op lange termijn door uw energieverbruik te monitoren en daar waar mogelijk besparingen te realiseren. Endress+Hauser helpt met alles betreffende energieverbruik. Als een toonaangevende, wereldwijde full-range leverancier, bieden wij alles wat u nodig heeft om volledig voordeel te halen uit uw potentiĂŤle energiebesparing: van nauwkeurige meetinstrumenten met datatransmissie tot softwarepakketten voor het analyseren en evalueren van de energiestromen. www.nl.endress.com/ems Endress+Hauser BV Postbus 5102 1410 AC Naarden
Tel. (035) 695 86 11 info@nl.endress.com www.nl.endress.com
De volgenDe stanDhouDers begroeten u graag
6-8 oktober 2015
brabanthallen Den bosch
Fullriver engineers and manufactures a full range of maintenance free lead acid batteries in its modern manufacturing facilities in Guangzhou, China. We are a trend setter offering tomorrow’s energy storage solutions today: superior quality and performance, safe and long life, reliable and competitive, easy to use and compact. The European office and warehouse provides shorter lead times through competitive and dedicated logistics. Fullriver Europe is your local partner for clean and
Geveke Besturingstechniek levert systemen en componenten welke sterk bijdragen tot een stabiele en energiezuinige energievoorziening. Spanningsstabilisatoren tot 1MVA voor die applicaties waarbij hoge procentuele spanningsafwijkingen een bedreiging vormen voor uw bedrijfs- of productiecontinuïteit. Flexibele no-break systemen zijn, met verschillende modulaire vermogensconfiguraties en door parallel/ redundant te schakelen, tot maximaal 900kVA op te bouwen. Is er een noodzaak of behoefte aan meer vermogen? U kunt tot het maximale vermogen van 900kVA flexibel uitbreiden - `pay as you grow`verbetering van uw Total Cost of Ownership (TCO).
Startpunt autonome energiesystemen De in Zwitserland geproduceerde omvormers-lader units van de Xtender-serie bieden een onovertroffen gebruiksvrijheid dankzij de vele functies. De nieuwste ontwikkeling van STUDER is de VARIOTRACK laadregelaar. Met deze “Maximum Power Point Tracker” - regelaar wordt het maximale uit het solar-systeem gehaald. De kracht van een OPTIMA batterij is dat men uitgaat van een spiraalcel. Je kunt hierdoor een hoogwaardige loodsoort gebruiken en dat resulteert weer in een lage interne weerstand. Door de lage interne weerstand van een OPTIMA batterij, herstelt deze heel snel na ontlading.
green energy solutions.
Energiezuinige vermogens- en distributietransformatoren volgens Europese Norm EU548:2014, ook leverbaar in uitvoering met amorf kernmateriaal.
Fullriver Europe BVBA Stand: 03.A027 Telefoon: +32(0)3 380 00 00 E-mail: info@fullrivereurope.com Website: www.fullrivereurope.com
Geveke Besturingstechniek Stand: 05.B028 Telefoon: +31(0)20 582 91 11 E-mail: info@geveke-besturingstechniek.nl Website: www.geveke-besturingstechniek.nl
De Hoeve Multipower b.v. Stand: 02.D030 Telefoon: +31(0)416 693 155 E-mail: info@de-hoeve.nl Website: www.studeromvormers.nl
Home-NRG is één van de vele Importeurs en Groothandels van Zon PV systemen. Home-NRG onderscheidt zich in de markt door altijd te kiezen voor hoogwaardige technische producten uit vooral Duitsland en Japan.
Gebruikt u veel energie, of wekt u deze zelf op? Heeft uw organisatie veel energieaansluitingen of krijgt u veel energiefacturen binnen? Dan wilt u als energiebeheerder toch ook grip op uw energiestromen en besparen op uw energiekosten?
Intellisol Intergas Verwarming behoort in Nederland tot de pioniers op het gebied van hoog rendement cv-techniek. Al meer dan 20 jaar richt Intergas zich op het perfectioneren van HR-ketels.
Naast het gewoonlijke ‘dozenschuiven’ ondersteunt Home-NRG installateurs bij projecten met calculatie, montage en elektrotechnische service. Tevens biedt Home-NRG onderhouds-, verzekerings-, en servicecontracten aan. Dit gebeurt vanuit een eigen geheel energieneutraal pand.
Besparen op energiekosten I-Real’s Smart Energy Software is een platform dat uw energiekosten automatisch in 4 stappen verlaagd! Met iedere stap optimaliseert u uw processen, resulterend in effectief, kostenbesparend energiemanagement. Na het creëren van eenduidig overzicht in uw energie-infrastructuur, detecteert het systeem automatisch opvallende fouten in uw energierekeningen of pieken en dalen in uw energieverbruik. Een uitgebreid dashboard geeft u een helder inzicht in uw energiestromen. Het systeem kan op basis van intelligente algoritmes automatisch energieverbruikers of –opwekkers aansturen. De Smart Energy Software kan geïntegreerd worden in uw eigen smart-grid omgeving.
www.home-nrg.nl Import en Groothandel zon PV systemen
Als één van de weinigen in deze branche wordt onze kwaliteit door ISO/NEN 9001 en 14001 certificering gewaarborgd. Kwaliteit duurt het langst!
Home-NRG Stand: 03.A021 Telefoon: +31(0)541 292 831 E-mail: info@home-nrg.nl Website: www.home-nrg.nl
I-Real B.V. Stand: 03.C002 Telefoon: +31(0)314 366 600 E-mail: info@i-real.nl Website: www.i-real.nl
De Kombi Kompakt HR is al jaren één van de best verkochte HR-ketels in Nederland. De unieke dubbel HR-technologie was een regelrechte doorbraak en vormt de basis voor de nieuwste generatie HRketels, de Kombi Kompakt HReco. Het succesvolle ontwerp van de Kombi Kompakt HReco wordt onderstreept door de Consumentenbond. In zowel de test van 2012 als in de meest recente test is de HReco uitgeroepen tot “Beste uit de Test”.
Intergas Verwarming B.V. Stand: 05.D018 Telefoon: +31(0)524 512 345 E-mail: info@intergasverwarming.nl Website: www.intergasverwarming.nl
S TI NG e RA A ijd G EG erz d TO on
e Zi
GEZOND ONDERNEMEN BEGINT MET VEILIG WERKEN Meer winst met veilig werken, juist nu!
Veilig en gezond werken verlaagt het ziekteverzuim, beperkt risico’s en voorkomt boetes en schade. Arbeidsveiligheid verhoogt veelal de efficiency en creëert extra omzetkansen. Kortom, veilig en gezond werken levert geld op en past in het beleid van MVO en duurzame inzetbaarheid van personeel. Ontdek ook úw mogelijkheden voor meer rendement op Veilig Werkt Beter 2015.
Naast Energie 2015
Nederlands grootste vakevent voor veilig en gezond werken toont u alles voor het tiptop in orde hebben van arbeidsveiligheid. Van arbomanagementsysteem tot incidentbestrijding. Van een (brand)veilig gebouw met een gezond binnenklimaat, een veilige werkplek en comfortabele werkhouding tot PBM. Van regelgeving tot gedrags- en cultuurverandering. Van RI&E tot BHV. Kom naar Veilig Werkt Beter 2015 en profiteer van de nieuwe oplossingen voor meer winst met veilig en gezond werken.
Alles over meer winst met veilig en gezond werken 6 t/m 8 oktober 2015 Brabanthallen ’s-Hertogenbosch
2 0 1 5
Open: di t/m do 10 – 17 uur. Gratis toegang met voorregistratiecode: VWB 100 102 00 zie www.veiligwerktbeter.nl @veiligwerkt voordrachten • binnen- & buitendemonstraties • zelf testen • innovaties • groot deelnemersveld Founders o.a.
energiegids.nl
Vakbeurs Energie
17
Activiteiten Vakbeurs Energie 2015 Dinsdag 6 oktober Opening Waar: Energie Theater Wanneer: dinsdag 6 oktober 2015, 10.00-10.30 uur
Openingsdebat
Uitreiking Awards 2015 Wat: Tijdens Vakbeurs Energie 2015 worden twee Awards uitgereikt: Energie Professional van het Jaar 2015 en het Energie Talent van het Jaar 2015. Energie-experts die onlangs een opvallend, energiebesparend en/of verduurzamend project hebben uitgevoerd, konden zich aanmelden voor deze wedstrijd. Voor meer informatie: zie pagina 27. Waar: Energie Theater Wanneer: dinsdag 6 oktober 2015, 11.30-12.00 uur
Redacteurendebat Wat: Vakbeurs Energie 2015 gaat zoals iedere editie van start met een bruisend openingsdebat. Tijdens dit debat gaan kopstukken uit de wereld van energie in debat over actuele energievraagstukken, zoals het Energieakkoord, de gasvoorziening en opschaling naar duurzame energie. Het thema is: ‘Unite and Inspire’. Internationale samenwerking en kennisdeling is noodzakelijk om de energietransitie te laten slagen. Binnen het thema ‘Unite and Inspire’ delen nationale en internationale experts hun kennis. Wat zijn de beste ingrediënten voor optimale samenwerking? Welke barrières zijn er nog te overwinnen? Wie: • Kristof de Smet, President Eureopean Network for Environmental Professionals (ENEP). • Bram van As, waarnemend bestuursvoorzitter FedEC. • Overige sprekers worden nader bekendgemaakt. Waar: Energie Theater Wanneer: dinsdag 6 oktober 2015, 10.30-11.30 uur
Wat: Vier (hoofd)redacteuren van gerenommeerde vakmedia nodigen u uit om met hen in gesprek te gaan over het delen van uw en hun kennis op het gebied van energie. Wie: • Siebe Schootstra, hoofdredacteur Energiemedia. • Frank de Groot, hoofdredacteur van onder andere EnergieGids. • Cees Brinkhuizen, redacteur/medeoprichter FluxEnergie.nl. • Drs. Norbert Cuiper, redacteur Ensoc.nl en Ensoc Magazine. Waar: Energie Theater Wanneer: dinsdag 6 oktober 2015, 11.30-12.00 uur
Themamiddag Smartgrids NL Programma: • 13.00 uur: Ontvangst met lunch(buffet) op de beursvloer bij segment/theater Smart Grid . • 14.00 uur: Start programma in Parade zaal, welkom door voorzitter. • 14.00 uur: Lezingen (Wie? Zie verderop). • 16.00 uur: Start expert panel. • 16.30 uur: Afronding programma. Wie: • Frank Geerts, Alliander. Elektrisch vervoer binnen Smart Energy Ecosystems: sleutel ligt in IT. • Marten van der Laan, OSEF. De waarde van flexibiliteit in de energieketen. • Harm-Jan Idema, APPM. Slimme netten en elektrisch vervoer. • Evert Raaijen, Alfen. Power by the sun, duurzame snellaadstations langs de A2. • Jacco van der Burg, Cofely. Smart Grid V2X, Energy & Mobility. • Martijn Huibers, DNVGL. Project Nemo, impact van EV en andere modern leads & generators. Waar: Parade Zaal Wanneer: dinsdag 6 oktober 2015, 13.00-16.30 uur
Minisymposium Gas inkoop 2015-2020 Wat: De gasmarkt verandert. Dit heeft op allerlei fronten gevolgen. Te denken valt aan de kwaliteit, opslag en ook het transport. Tijdens dit Minisymposium geven de gasexperts u handvatten om uw gasinkoop op deze veranderende aanpak af te stemmen. Waarom en hoe precies de (Nederlandse) gasmarkt gaat veranderen en vooral waar u op moet letten, hoort u in het minigassymposium.
REAL VALUE DE NIEUWE SUNMODULE PROTECT: STERK EN MOOI
Een paneel waarop men decennialang kan vertrouwen: de Sunmodule Protect is door het innovatieve gebruik van de nieuwste glastechnologieën vrijwel onverwoestbaar en garandeert een langdurig hoog rendement. Ook vanuit optisch oogpunt weet de Sunmodule Protect te overtuigen, want ze is compleet in het zwart verkrijgbaar – de cel, het frame en zelfs de paneelhoeken. 40 JAAR ZONNESTROOMERVARING: Als PV-pionier beschikken we over 40 jaar technologie-ervaring. Deze knowhow zetten we om in topkwaliteit en vooruitstrevende oplossingen voor onze klanten. WWW.SOLARWORLD-BENELUX.COM
N BRA EE
ND
GR
SOLARWORLD QUALITY – VALUE YOU CAN COUNT ON
20 14 / 2015
energiegids.nl
Programma: • 14.30-14.40: Opening en een financiële visie op de gasmarkt. • 14.40-14.55: Beleid, Groningen, schaliegas, onrust Midden Oosten, IS en andere ontwikkelingen in Europa en de wereld van invloed op gasmarkt, visie marktanalist. • 14.55-15.10: Aanbod van gas voor NL en Europese markt. D. (Daniel ) Krug, sales manager, Total Gas & Power Nederland. • 15.10-15.25: Gas inkoop 2016-2020, nu inkopen, de prijs gaat stijgen! F.J. (Frans) Peters MBE rea, directeur, Energy Circle B.V. • 15.25-15.30: Discussie. Waar: Energie Theater Wanneer: dinsdag 6 oktober 2015, 14.30-15.30 uur
Financiering van energietransitie Wat: De energietransitie brengt kosten met zich mee. Hoe moeten deze kosten worden gefinancierd? Sprekers van het onder andere het Windcongres & Holland Solar delen hun kennis en gaan hierover met elkaar en de zaal in gesprek. Wie: • Dagvoorzitter: Renate van Drimmelen, Directeur BreedofBuilds, energy & process solutions for industry • Ricard Verbree, CEO Inventum BV, lid Top Team Energie • Jeroen van Doornik, Investment Manager Participatiefonds Duurzame Energie NoordHolland • Hans Timmers, Voorzitter Nederlandse Wind Energie Associatie (NWEA) Waar: Energie Theater Wanneer: dinsdag 6 oktober 2015, 15.30-16.30 uur
Vakbeurs Energie
Windcongres 2015
Wat: Het thema van het Windcongres is dit jaar ‘Actualiteiten en Kansen’. Het windcongres steekt in op de positieve ontwikkelingen rondom windenergie op land. Er ontstaat steeds meer draagvlak voor windenergie doordat participatie van omwonenden en inwoners structureel aangepakt wordt. Er is geen windproject meer zonder financiële participatie, bijvoorbeeld van een duurzame energie-coöperatie. Het Ministerie van Economische Zaken monitort de doelstelling voor wind op land en faciliteert de SDE+. De provincies in Nederland maken de windparken planologisch mogelijk. Dit resulteert in een toenemend aantal windprojecten in Nederland op weg naar 2020! Waar: Bosch Zaal Wanneer: dinsdag 6 oktober 2015, 12.00-17.00 uur
Zie elders in deze beursspecial voor meer informatie.
Woensdag 7 oktober Industrial Morning 2015 Wat: Volgens het IEA zullen de wereldwijde jaarlijkse investeringen in energiebesparing groeien van 200 miljard dollar in 2015 naar 533 miljoen dollar in de periode tussen 2031 en 2035. Energiebesparing is daarmee een duidelijke groeimarkt. Energiebesparing komt ook steeds hoger op de politieke agenda en dat is niet verwonderlijk want besparen is nog altijd goedkoper dan duurzaam opwekken. Ook in Nederland zien we een toenemende aandacht voor energiebesparing maar het daadwerkelijk realiseren van besparing blijkt in de praktijk best lastig. In het Energieakkoord is een extra besparing van 100 Peta Joule voorzien in 2023. Om die extra besparing te realiseren moet er nog heel wat gebeuren. Zowel beleidsmatig maar ook in gebouwen, bedrijven en (agro)industriële processen. De Industrial Morning 2015 geeft een update van de laatste stand van zaken op gebied van innovatie en
19
beleid op gebied van energiebesparing in de industrie. Programma: • Yes, we can! Vijf technologie bedrijven geven een pitch van hun energiebesparende innovaties. • Lancering Expertise Centrum Energiebesparing. In het energieakkoord is de oprichting van een expertisecentrum voor energiebesparing afgesproken. Dit expertisecentrum zal per 1 oktober 2015 operationeel worden. • FME Energiebesparing in industrie en agro: business case?! Twee industriële afnemers vertellen over de ins en outs van hun business case voor energiebesparing. Wat heb je nodig om tot een acceptabele business case te komen en de investering bij het management te verantwoorden? • Debat: 100 PetaJoule, een (on)haalbare doelstelling? In het Energieakkoord is een extra besparing van 100 PetaJoule voorzien. Kopstukken uit bedrijfsleven en politiek gaan met elkaar in debat over de hindernissen en geven hun visie op mogelijke oplossingsrichtingen. Wie: • Dagvoorzitter: Hans van der Spek, programmadirecteur Cleantech bij FME. De Industrial Morning is een initiatief van FME, de ondernemersorganisatie voor de technologische industrie in samenwerking met Vakbeurs Energie. • Margreet van Gastel, Programma Manager Energie Centrum van het Ministerie van Economische Zaken • Drs. Frank Buijs, directeur VNMI namens energie-intensieve industrie • Ton van Dril, senior policy adviser ECN • Rob Burghard, directeur EnergQ Waar: Energie Theater Wanneer: woensdag 7 oktober 2015, 10.30-12.00 uur
De zekerheid van Zantingh Web-based oplossingen in gasbrandertechniek Zantingh heeft een leidende positie als fabrikant van professionele gasbranderinstallaties, CV-componenten en SCIOS gecertificeerde services. Wij leveren een
Vakbeurs Energie 2015 standnummer 05.D041
compleet pakket innovatieve oplossingen voor de gebouwenmarkt en de industriële sector. Doel is leidend te zijn in het ontwikkelen van duurzame, betrouwbare en efficiënte energiesystemen. In toenemende mate maken wij gebruik van web-based technologie met optimaal rendement en minimale emissies - zoals een lage NOx uitstoot - zowel bij nieuwbouw als bij retrofit.
Tel. +31 (0)297 219 100 | www.zantingh.com
You can count on our expertise
Isolatieoplossingen van Termokomfort
Milieubewust en innovatief! Door alle aandacht voor energiebesparing en milieu in de media is het isoleren van woningen en gebouwen ‘hotter’ dan ooit.
100% natuurlijk product Gecertificeerd energiezuinig Hoogste isolatiewaarden in de markt 100% veilig voor mens en milieu Flexibel in de verwerking Inzetbaar voor vele vormen van isolatie dakisolatie
dakisolatie
spouwisolatie
spouwisolatie
kruipruimteisolatie
kruipruimteisolatie
akoestischeisolatie
akoestische isolatie
Bij Termokomfort is de isolatie van gebouwen pas echt in ‘groene’ handen. Dat komt onder andere omdat we recyclebare en biologisch afbreekbare grondstoffen voor onze isolatieproducten én -systemen gebruiken die zorgen voor een minimale belasting van het milieu. BioFoamPearls bijvoorbeeld is 100% plantaardig, cradle-to-cradle gecertifi ceerd en biedt de allerhoogste isolatiewaarde in de markt.
Bel vandaag nog voor een vrijblijvend gesprek en wij vertellen u graag hoe Termokomfort de beste ‘groene’ isolatieoplossingen in de markt kan bieden!
✆ (036) 538 75 58 www.termokomfort.nl
maakt het behaaglijk
energiegids.nl
Kostenreductie publieke laadinfrastructuur Wat: Kennisplatform NKL is het centrale aanspreekpunt voor innovatie rond publieke laadinfrastructuur. Het doel is om met gezamenlijke projecten de kosten voor publieke laadinfrastructuur te verlagen, wat een verdere opmars van elektrisch rijden mogelijk maakt. Tijdens vakbeurs Energie is NKL aanwezig met een Kennisloket en presenteert zij de eerste resultaten met betrekking tot Kennisdeling en Regulering en Processen. NKL is vanaf 2014 actief bezig met het uitrollen van projecten. Wat levert kennisdeling in de praktijk tot nu toe op? En welke projecten dragen daadwerkelijk bij aan de doelstelling van kostenreductie? Tijdens de presentatie gaat het NKL met haar achterban in discussie, waarbij ook ruimte is voor inbreng van bezoekers van Vakbeurs Energie. Wie: • Nationaal Kennisplatform Laadinfrastructuur (NKL) Waar: Parade Zaal Wanneer: woensdag 7 oktober 2015, 11.00-12.30 uur
VVM-FedEC-TEG Debat Wat: Thema: De rol van de adviseur voor Energieprestatiekeur (EPK) en de handhaver. Hoe kunnen bedrijven hun energieprestaties verbeteren? Welke maatregelen kunnen zij treffen? En hoe maken zij resultaten inzichtelijk, ook voor de toezichthouder van bevoegd gezag? De Energie Prestatie Keuring (EPK) kan hen daarbij helpen. Om te onderzoeken of het idee ook in de praktijk werkt, zijn recent 9 EPK-pilotprojecten gestart. Een aantal van deze EPK’s worden getoond. Daarna gaan diverse industrie experts van VVM, FedEC en TEG met elkaar en de zaal in debat. Wie: • Ron Ongenae, CEO EPRO Consult BV • Michiel Steerneman, directeur Industrial Energy Experts Waar: Energie Theater Wanneer: woensdag 7 oktober 2015, 13.30-14.30 uur
Vakbeurs Energie
Energy Storage Day 2015
21
Europese Commissie seminar Energie audits grote bedrijven Wat: Artikel 8 van de Energie-efficiëntie Richtlijn uit 2012 bepaalt dat in grote ondernemingen om de vier jaar energie-audits moeten worden uitgevoerd. De eerste deadline is op 5 december 2015, dus dat nadert snel.
Foto: VVBFOTO/John Voermans.
Wat: Energieopslag: sleuteltechnologie van de toekomst?! In de transitie naar een volledig duurzame en schone energievoorziening zal de opslag van energie een steeds grotere rol gaan spelen. Bijvoorbeeld door het opslaan van energie uit windmolens en zonnepanelen voor tijdstippen dat het niet waait en er geen zon schijnt, het opslaan van energie in elektrische voertuigen of het opslaan van zonnewarmte in de bodem. Opslag van energie wordt onmisbaar voor een betrouwbaar en betaalbaar energiesysteem. Tijdens deze Storage Day wordt er ingezoomd op de kansen die energie opslag biedt, de ervaringen die inmiddels zijn opgedaan, de technologie die beschikbaar is en de belemmeringen die grootschalige uitrol tegenhouden. Programma: • 13.30: Yes, we can? Hans van der Spek, Programma directeur CleanTech bij FME. • 14.00: Storage Show, deel 1. In een wervelende Storage Show laten ESNL(Energy Storage NL)-leden diverse technologieën en toepassingen zien van opslag van energie in warmte, elektriciteit, water, gas, chemische verbindingen, enzovoort. Iedere 6 minuten komt een andere technologie aan bod. • 14.20: Energieopslag: waar liggen de kansen in Nederland? Jillis Raadschelders, voorzitter van ESNL, brengt de kansen in beeld voor energieopslag in binnen- en buitenland. • 14.50: Storage Show, deel 2. • 15.10: De opslag paradox. Spreker: Jos Blom, Innovation & Strategy Consultant bij Alliander. • 15.40: Storage Show, deel 3. • 16.00: Einde programma. Wie: De Energy Storage Day wordt georganiseerd door Energy Storage NL, een initiatief van het FME Cluster Energy en gefaciliteerd door de Energie Vakbeurs. Kijk voor meer informatie op www.energystoragenl.nl of www.fme.nl/nl/energy. Waar: Bosch Zaal Wanneer: woensdag 7 oktober 2015, 13.30-16.00 uur
Wie: • Moderator: Hamilcar Knops, senior adviseur bij de Adviesraad voor Wetenschap, Technologie en Innovatie (AWTI). • Key note speaker: Erik Olsen, DG Energie, Europese Commissie. • Ministerie van Economische Zaken. • FedEC. Na de presentaties is er gelegenheid voor het publiek om vragen te stellen aan de sprekers. Waar: Parade Zaal Wanneer: woensdag 7 oktober, 13.30-16.30 uur
Elektrische Mobiliteit 2015-2020
Wat: Elektrische mobiliteit 2015-2020, de ontwikkelingen op het gebied van laadpalen, bemetering, levering en smart grids. Sprekers zijn afkomstig uit de wereld van leveranciers laadpalen, smart grids, bemetering en levering elektriciteit. Wie: • Daan Nap, Sales Manager North Western Europe for EV Charging at ABB Benelux, en anderen. Waar: Energie Theater Wanneer: woensdag 7 oktober 2015, 14.30-15.30 uur
5PQ LXBMJUFJU OFUPNWPSNFST
De beste kwaliteit, scherp geprijsd!
Project Groevenbeek Noord is uitgevoerd met GoodWe DT-serie 3 fase omvormers
t ;FFS IPPH SFOEFNFOU t (FMVJETBSN t ,MFJO FO MJDIU t &FOWPVEJHF JOTUBMMBUJF t .POJUPSJOH WJB 8J'J
3VJN PQ WPPSSBBE CJK -JCSB &OFSHZ
Kijk op www.libra.solar voor meer informatie
Uw groothandel voor:
Zonnepanelen - netomvormers - montagesystemen -JCSB &OFSHZ #7 Heemstederweg 14 1902 RP Castricum 0251 - 656 277 info@libra.solar www.libra.solar
energiegids.nl
Innovatie & Bouwen, voorbeeldprojecten van de Topsector Energie Wat: Op welke manier kunt u energie besparen en rendabel energie opwekken in de schil van gebouwen? Enkele zonne-experts brengen u op de hoogte en tonen u live de mogelijkheden. Enkele voorbeelden van projecten van de Top Sector Energie worden hier getoond, inclusief live demonstraties. Wie: • Paul Stassen, TULIPPS Solar Systems Solutions • Wim van de Wall, CEO WallVision Waar: Energie Theater Wanneer: woensdag 7 oktober 2015, 15.30-16.30 uur
Donderdag 8 oktober Innovatie & Bouwen
Vakbeurs Energie
of infrastructuurelementen, zoals een geluidswand of wegdek (BIPV-systemen). Binnen het innovatieprogramma van de TKI Urban Energy werken bedrijven en onderzoeksorganisaties nauw samen aan de ontwikkeling en validatie van dergelijke multifunctionele bouwelementen. Wie: • Wijnand van Hooff, Programmadirecteur TKI Urban Energy, Topsector Energie • John Post, Programmadirecteur TKI Urban Energy, Topsector Energie Waar: Energie Theater Wanneer: donderdag 8 oktober 2015, 10.30-11.15 uur
Inkoop van Elektriciteit Wat: De inkoop van elektriciteit is geen gemakkelijke zaak. Welke aspecten spelen een rol bij de inkoop? Welke partijen zijn er op de markt? Welke informatie is er uit de factuur te halen? Experts uit de markt delen hun kennis en geven u handige tips en trucs. Wie: • Maikel van den Corput, Algemeen Directeur PS Energy Services BV Waar: Energie Theater Wanneer: donderdag 8 oktober 2015, 11.15-12.00 uur
Meten van duurzaamheid Wat: De sector Energie is één van de negen sectoren die het Kabinet heeft aangewezen als topsector. Bedrijven, wetenschappers en de overheid werken in de Topsector Energie samen aan de Innovatieagenda en innovatieprogramma’s, waarin zij aangeven met welke maatregelen de sector kan blijven concurreren op de wereldmarkt. Ondernemers en wetenschappers van de 9 topsectoren werken samen in Topconsortia voor Kennis en Innovatie (TKI). In deze TKI’s zoeken ze naar manieren om vernieuwende producten of diensten op de markt te brengen. TKI Urban Energy, onderdeel van de Topsector Energie presenteert zich! Ontwikkeling gebouw geïntegreerde zonneenergieproducten Er gebeurt veel meer dan u denkt! Inmiddels is een groot aantal prachtige multifunctionele zonne-energieproducten ontwikkeld die volledig zijn geïntegreerd in bouwelementen voor dak en gevel
Wat: Er zijn diverse meetinstrumenten voor het inzichtelijk maken van duurzaamheid. Welke meetinstrumenten zijn er? Wanneer moet u voor welk instrument kiezen en welke mogelijke instrumenten zijn er voor de industrie? Aan bod komen onder andere BREEAM-NL en de CO2 Prestatieladder, maar ook GPR Gebouw, Greencalc, LEED, DPL en EPL. Wie: • Ing. Machiel Karels, consultant DWA. Waar: Energie Theater Wanneer: donderdag 8 oktober 2015, 13.30-14.30 uur
23
Energierecht Wat: Wat zijn de gevolgen van de nieuwe energiewetgeving voor u? Wie: • Dagvoorzitter: dr. Hamilcar Knops, Senior Advisor at AWTI and Energy Policy Expert • Mr. Iman Brinkman, Pels Rijcken & Droogleever Fortuijn Waar: Energie Theater Wanneer: donderdag 8 oktober 2015, 14.30-15.30 uur
Erkenningsregelingen Energieadviseurs Wat: De Europese Unie stelt binnen de Europese richtlijn Energy Efficiency Directive (EED) eisen met betrekking tot gecertificeerde adviseurs. FedEC, de Federatie van Energieadviseurs heeft hier tijdig op geanticipeerd. Binnen de FedEC zijn er diverse manieren voor leden om zich te erkennen. Zo is er het Certificaat van Erkenning en het FedEC-Certificaat Kwaliteitsborging (CKB) EPA-U’. Wat is de waarde van deze erkenningsregelingen in de markt? En hoe kunt u hiervoor in aanmerking komen? Wie: • Ir. Ewoud van der Koogh, bestuurslid FedEC Waar: Energie Theater Wanneer: donderdag 8 oktober 2015, 15.30-16.30 uur
Wij staan voor high tech
meterdiensten, maar vooral
voor service als vanouds!
Met onze meterdiensten bent u nooit ‘verkeerd verbonden’. Als hét meetbedrijf voor het Westland, de tuin van Europa, weten we precies wat er omgaat aan energie in uw kas. En u waar u aan toe bent. Dat is en blijft het voordeel van een kleine en slagvaardige organisatie als de onze: korte lijnen, persoonlijke benadering en altijd één aanspreek punt. Meer weten? Kijk op westlandinfra.nl. Of beter nog: bel 0174 236 236.
Middenspanning
Infrastructuren
Energiemonitoring
Verkoop stoom- en warmwaterketels
Eco Steam Trading & Consultancy bv
www.eco-steamandheating.com +31 (0)13 583 94 40 | info@eco-steamandheating.com
De volgenDe stanDhouDers begroeten u graag
6-8 oktober 2015
brabanthallen Den bosch
Kamstrup is dé wereldwijd toonaangevende leverancier van oplossingen voor het slim meten van energie en water. Wij helpen energiebedrijven, waterleveranciers en eigenaren van vastgoed bij het leveren van efficiëntere, meer veilige en meer flexibele manieren om het verbruik van energie en water te meten en te managen. Als marktleider in Nederland en Europa leveren wij slimme warmtemeters aan alle stadsverwarmingsbedrijven in Nederland. Daarnaast worden onze meters en systemen ook afgenomen door woningcorporaties en installateurs. Neem vandaag nog contact met ons op voor een helder advies!
Kingspan Insulation produceert en verkoopt resol
Libra Energy is een internationale groothandel en en PIR hardschuim isolatie voor de woning- en distributeur op het gebied van zonne-energie. Met vestigingen in Castricum, Verenigd Koninkrijk en utiliteitsbouw en industriële toepassingen. Deze Duitsland zijn wij marktleider in Europa. vinden afname in heel Europa onder de merknamen Libra Energy levert uitsluitend hoogwaardig kwalitatieve Kooltherm® , Tarec®, Therma™, iSoEasy™ en producten tegen scherpe prijzen voorwaarden. Dankzij onze moderne faciliteiten en ruime voorraden, kunnen Selthaan®. Ook levert Kingspan OPTIM-R™ we onze klanten een constante beschikbaarheid vacuüm isolatie, met een buitengewoon hoge garanderen en hoge servicegraad bieden. isolerende werking bij extreem dunne isolatiedikte, met een λ-waarde van 0,007 W/m·K. Door te kiezen Libra Energy is Authorized Distributor & Service Partner voor JA Solar en Canadian Solar. Voor al onze merken voor isolatiemateriaal van Kingspan Insulation omvormers verzorgen wij zelf de service en support. is de hele bouwkolom verzekerd van duurzame CleanTech projects, onderdeel van Libra Energy, kan installateurs volledig ondersteunen bij de realisatie hoogwaardige isolatie. van grotere commerciële zonnestroom installaties. Met partners programma’s, Roadshows en ons Libra Kingspan Insulation is onderdeel van de Kingspan Trainingsplan bieden wij langdurig partnership en praktische technische support. Group plc, die haar basis heeft in Ierland.
Slim meten van energie en water Kamstrup Stand: Telefoon: E-mail: Website:
03.E012 +31(0)314 820 900 info@kamstrup.nl www.kamstrup.com
LOGSTOR, ‘s werelds grootste fabrikant van energie efficiënte geïsoleerde leidingsystemen voor het transport van gassen en vloeistoffen voor het stadswarmte, Industrie & Olie & Gas, neemt dit jaar deel aan de Energiebeurs in ’s Hertogenbosch. LOGSTOR’s leidingsystemen stellen u in staat om elk aspect van het ontwerp, de implementatie en het onderhoud van de infrastructuur te optimaliseren voor het verplaatsen van vloeistoffen. Hierbij wordt speciaal aandacht gegeven aan duurzaamheid en integriteit van het systeem voor een levensduur van minimaal 30 jaar. Door te focussen op de totale investerings-kosten, kan aankoopprijs van LOGSTOR systemen kan hoger zijn, maar de financiële voordelen beginnen met de planning, optimalisatie en installatie, en worden beter gedurende de verlengde levensduur.
Kingspan Insulation B.V. Stand: 03.F010 Telefoon: +31(0)543 543 210 E-mail: info@kingspaninsulation.nl Website: www.kingspaninsulation.nl
Als u hecht aan kwaliteit!
Libra Energy Stand: 03.C042 Telefoon: +31(0)251 656 277 E-mail: info@libra-energy.eu Website: www.libra-energy.eu
Verkooporganisatie voor Isobooster.
In een tijd waarin milieu en energiebesparing en luchtdichte producten een almaar hogere prioriteit krijgen, heeft Pilzecker, met de uitvinding van tochtband, de basis gelegd voor de marktleider positie van de Benelux op het gebied van zelfklevende isolerende materialen.
Isobooster het isolatiemateriaal dat op rol met een
Pilzecker onderscheidt zich in technologische voorsprong en knowhow, wij beschikken over een eigen afdeling productontwikkeling, drie coatingmachines en een uitgebreide dubbelzijdig klevende converting capaciteit, daarnaast voeren wij een uitgekiend programma aan zelfklevende lijmen. Met deze tools en een efficiënte organisatie kan Pilzecker kwaliteits oplossingen bieden voor uitdagingen uit de praktijk. Pilzecker is uitgerust voor de toekomst!
Isobooster is een isolatiemateriaal dat bijzonder efficiënt
breedte van 1200 mm geleverd wordt, met halfhout verbinding als zijoverlap, waardoor het eenvoudig goed verwerkt kan worden.
werkt. Het reflecteert, of, stuurt warmte terug waar het vandaan kwam. Het isoleert zogezegd de temperatuur van de ene kant van de temperatuur van de andere kant. Hoe groter het temperatuurverschil, hoe beter het werkt en dat bij een gelijkblijvende dikte. Dat is slim en dat is Isobooster, het dunne isolatiemateriaal waarmee je dik kunt verdienen.
LOGSTOR Nederland B.V. Stand: 05.B044 Telefoon: +31(0)23 563 25 34 E-mail: logstor@logstor.com Website: www.logstor.com
Pilzecker Industrie bv Stand: 03.F023 Telefoon: +31(0)481-421944 E-mail: info@pilzecker.nl Website: www.pilzecker.nl
PXA Nederland Stand: 03.F015 Telefoon: +31(0)30 666 69 63 E-mail: info@pxanederland.nl Website: www.pxanederland.nl
Actief met Massief Passief Bouwen? Laat je inspireren door Recticel Insulation en win fantastische prijzen! Download nu ons gratis passiefhuisboek en DĂŠ na-isolatiegids
www.recticelinsulation.nl
Tijdens Energie 2015 toont Recticel Insulation de nieuwste ontwikkelingen op het gebied van Massief Passief Bouwen. Als trendsetter in Massief Passief Bouwen combineert Recticel Insulation alle ecologische voordelen van een passiefhuis met de duurzaamheid van een traditionele baksteen woning. Isolatie vindt plaats met ultradunne polyurethaan platen met zeer hoge isolatiewaarde. Zo zijn er geen kasteeldikke muren nodig om de passiefhuisnormen te halen. Het resultaat: extreem lage energiekosten, altijd frisse lucht in huis en geen tocht of grote temperatuurschommelingen. Maar ook goede geluidsisolatie, lagere onderhoudskosten en beter waardebehoud. Pure winst dus voor bewoners en gebouweigenaar.
WIN!
Kom naar de beurs voor overtuigende praktijkvoorbeelden en maak dagelijks kans op een spectaculaire rondvlucht of een Apple Watch. Tot ziens in stand A.022.
Voor gratis toegang tot de beurs kun je je registreren op:
www.recticelinsulation.nl
energiegids.nl
Vakbeurs Energie
Stoomplatform op Vakbeurs Energie 2015 Ook dit jaar heeft Het Stoomplatform weer een stand op Vakbeurs Energie. Het Stoomplatform is een onafhankelijke branchevereniging en heeft als doel om vraag en aanbod van kennis van stoomtechniek samen te brengen. Tevens worden initiatieven ontwikkeld om aan de kennisbehoefte en systeemoptimalisatie tegemoet te komen. Kennis van stoomsystemen bevordert de veiligheid, systeemefficiëntie en energiebesparing. Dus bezoek het Stoomplatform en laat u informeren. Op het Stoomplein wordt specifiek aandacht besteed aan stoomtechniek. Specialisten op het gebied van onder meer stoomketels, appendages, condenspotten, brandertechniek, verhuur, waterbehandeling, onderhoud en keuringen tonen hun producten en geven persoonlijk advies. U bent van harte welkom op de beurs en in het bijzonder in onze stand. U kunt ter zijner tijd gratis entreekaarten aanvragen.
Vakbeurs Energie lanceert twee nieuwe Energie Awards 2015 Vakbeurs Energie introduceert dit jaar twee nieuwe Awards: de Energie Professional en het Energie Talent van 2015. Kandidaten die als (aanstormend) energieprofessional betrokken zijn bij een opvallend, energiebesparend en/of verduurzamend product of -project. De genomineerden presenteren zich op 6 oktober tijdens Vakbeurs Energie in de Brabanthallen in Den Bosch. De vakjury maakt vervolgens de winnaars bekend. De winnaars ontvangen een Award en een certificaat, en zijn daarnaast exclusief als Delegate en/of spreker aanwezig bij de Strategie Summit Energie & Utilities in Santpoort (t.w.v. € 1.295,-), waar 70 topbestuurders uit de gehele energieketen bijeenkomen om te discussiëren over de meest actuele energie topics. Selectiecriteria project 1. Het gerealiseerde project en/of de gerealiseerde bijdrage van het Energie Talent moet passen binnen (één van) de segmenten die op de beurs zijn vertegenwoordigd, te weten: energie(besparing) in de gebouwde omgeving, energie(besparing) in de industrie of slimme en duurzame mobiliteit 2. Het project en/of de bijdrage moet innovatief zijn en aantoonbaar energie besparen en duurzame toepassingen bevatten. Bewijsmateriaal hiervoor moet worden meegeleverd (bijvoorbeeld labelsprong, lagere energierekening door middel van het toepassen van (duurzame) innovaties). 3. Het project moet niet alleen een bijdrage leveren aan de energietransitie, maar ook voor een transitie in de markt zorgen en als voorbeeld dienen voor anderen. 4. Het project moet gerealiseerd zijn in Nederland.
Selectiecriteria kandidaat 1. Het Energie Talent 2015 is een aanstormend energie expert binnen zijn/haar organisatie. 2. Het Energie Talent 2015 is een innovatieve inspirator en blinkt uit in het motiveren van zijn omgeving om tot grote prestaties te komen om projecten te realiseren en klanten tevreden te stemmen. 3. Het Energie Talent 2015 beschikt over goede communicatievaardigheden om zijn/haar plannen te presenteren. 4. Het Energie Talent 2015 is iemand die niet alleen de eigen organisatie maar ook de omgeving daarbuiten stimuleert om energietransitie te realiseren. Vakjury De beoordeling van de inzendingen is gedaan door een vakjury, onder voorzitterschap van prof. dr. Kornelis Blok. Prof. dr. Blok is hoogleraar Hernieuwbare Energie aan de Universiteit Utrecht, waar hij leiding geeft aan het Masterprogramma Energy Science. Tevens is hij ambassadeur van de Federatie van Energieconsultants (FedEC). Eén van de juryleden is drs. Jorien Schreuder, opleidingsmanager ED&I en E-technology Techniek Hogeschool van Amsterdam. Ook is zij opleidingsmanager Elektrotechniek, lid van het Managementteam en projectleider van de nieuwe opleiding Technische Natuurkunde. Waar: Energie Theater Wanneer: 6 oktober, 11.30 - 12.00 uur
27
6, 7 en 8 oktober 2015 Brabanthallen, Den Bosch
Hét platform voor duurzame energieopwekking en energiebesparing & industrie
Registreer direct voor gratis toegang via www.energievakbeurs.nl
& gebouw
Gespecialiseerde congressen, lezingen en workshops, o.a.: • FME Industrial Morning • VVM-FedEC-TEG Debat over het Energieprestatiekeur (EPK) • Windcongres 2015 • Minisymposium Gas Inkoop 2015 – 2020 • Themamiddag SmartgridNL • Seminar ‘Financiering van de Energietransitie’ • En nog veel meer! Awards: • Energie Professional 2015
•
Energie Talent 2015
Co-locatie: • Energie & Gebouw • Energie & Industrie • Ecomobiel, vakbeurs voor duurzame mobiliteit Bijdragen van o.a.: • RVO.nl • Topsector Energie • TNO • EU • FME • ABN Amro • Passief Bouwen • Holland Solar • NWEA • Stoomplatform • FedEC • Ministerie van Economische Zaken • Ministerie van Infrastructuur & Milieu 300 toonaangevende exposanten!
www.energievakbeurs.nl
energiegids.nl
Vakbeurs Energie
29
Interactieve KIEN Technodag KIEN organiseert tijdens Vakbeurs Energie op donderdag 8 oktober een interactieve Technodag. Op het programma staan onder andere energieopslag en Power Quality. Deelnemers worden geïnformeerd, zijn actief betrokken in discussies en hebben gelegenheid tot netwerken. Knooppunt Innovatie Elektrotechniek Nederland (KIEN) organiseert jaarlijks meerdere Technodagen om e-installateurs uit het hele land te informeren over voor hen interessante onderwerpen. Deze interactieve bijeenkomsten staan in het teken van kennisdeling en ervaringsuitwisseling om samenwerking en innovatie verder te stimuleren. Op het programma tijdens Vakbeurs Energie staan onder andere energieopslag, energiedistributie en Power Quality. Deelnemers krijgen waardevolle informatie van toonaangevende inleiders, worden actief betrokken in discussies en hebben alle gelegenheid om de sprekers, de projectleiders van KIEN en andere professionals te ontmoeten. Programma Tijd: 12:30 – 20:00 uur • 12:30 – 13:00 uur. Ontvangst. • Blok 1, 13.00 – 14.30 uur. Uitdagingen bij aansluiten PV in een bestaande elektrische installatie. • 14.30 – 15.00 uur. Koffiepauze. • Blok 2, 15.00 – 16.15 uur. Energieopslag. • 16.16 – 16.30 uur. Koffiepauze. • Blok 3, 16.30 – 19.30 uur. Workshop Power Quality, inclusief diner. • 19.30 – 20.00. Borrel en afsluiting. Toegang is kosteloos. Tijdens de workshop in het derde blok kunt u gebruikmaken van een dinerbuffet. Indien u deelneemt aan het eerste blok, kunt u bij binnenkomst een broodje eten. Stichting KIEN Stichting KIEN is in 2011 opgericht om innovatie in de elektrotechniek te stimuleren. KIEN is een knooppunt waar kennis, ervaring en onderzoek samenkomen. Samen met overheden, bedrijven, instellingen, netwerkorganisaties en gebruikers onderzoekt de Stichting innovatieve oplossingen voor maatschappelijke thema’s waarmee e-installateurs aan de slag kunnen. Meer weten? Kijk op www.stichtingkien.nl of volg KIEN op twitter @stichtingkien.
- uw warmtemeting, ons vak - uw warmtemeting, ons vak -
Brinck biedt een verscheidenheid aan producten, Brinck biedt een verscheidenheid aan producten, diensten en oplossingen voor energiediensten en oplossingen voor energieen watermeting, regeltechniek en ‘smart-metering’ en watermeting, regeltechniek en ‘smart-metering’ -systemen. -systemen. De ultrasone warmtemeters van Brinck worden De ultrasone Brinck wordenin gebruikt voorwarmtemeters het meten vanvan energieverbruik gebruikt voor het meten van energieverbruik in warmte- en koude circuits. warmte- en koude circuits. Het toepassingsgebied van de hoge precisie Het toepassingsgebied van de hoge precisie flowsensor reikt van collectieve warmte installaties in flowsensor reikt van collectieve warmte installaties in woning- en utiliteitsbouw t/m grootverbruik woning- en utiliteitsbouw t/m grootverbruik meti ngen in in WKO WKO installati installaties; es;e.e.a. e.e.a.volgens volgensde de metingen Warmtewet 2014. Warmtewet 2014. Goedkeuring volgensde deNederlandse NederlandseMetrologiewet Metrologiewet Goedkeuring volgens en MID 2004/22/EG 2004/22/EGgeeft geeftde dezekerheid zekerheiddat dat en Europese Europese MID elke meter voldoet aan de hoogste kwaliteitseisen. elke meter voldoet aan de hoogste kwaliteitseisen.
Vanzelfsprekend ondersteunende despecialisten specialistenvan van Vanzelfsprekend ondersteunen Brinck u graag graag bij bij de deselecti selectieevoor voorde deopti optimale malemeti meti ngng in uw installati installatie. e. 036-5479500 036-5479500 -- www.brinck.nl www.brinck.nl- -verkoop@brinck.nl verkoop@brinck.nl
98559_Brink.indd 1
9/21/2015 12:42:20 PM
CT02_TH02_ADV_NL_09_15_B190xH130mm+3refil.pdf
1
17/09/15
14.45
C
M
Y
CM
MY
CY
CMY
K
Maak nu voordelig van uw smart-phone een slimme thermostaat Met de Incomfort速 app van Intergas Verwarming regelt uzelf uw comfort waar u ook bent. Zo kunt u van afstand bekijken hoe warm het thuis is en kunt u op afstand de temperatuur aanpassen. Daarnaast geeft de app direct inzicht in de prestaties van Uw ketel en staat u in direct contact met uw installateur. Met de app stelt u eenvoudig uw persoonlijke weekprogramma samen in waardoor u niet onnodig stookt. Het enige wat u nodig heeft is de incomfort set, een opentherm kamerthermostaat en de app, deze kunt u gratis downloaden in de App Store of via Google play.
www.intergasverwarming.nl
Betrouwbaar in warmte
energiegids.nl
Theater Binnenklimaat Warmtepomp uurtjes in theater Binnenklimaat In de huidige EPC-berekening, alsmede de vervolgstappen die gaan komen om in 2020 te komen tot energieneutrale woningen en gebouwen, heeft de toepassing van warmtepompen een belangrijk aandeel. Om de duurzame kansen die warmtepompen kunnen bieden ook in de praktijk tot zijn recht te laten komen, werkt het Nederlands Platform Warmtepompen (NPW) nauw samen met haar kennispartners en organisaties aan verdere verbetering van de kennis en know-how voor de realisatie van betrouwbare en daarmee energiezuinige warmtepompsystemen.
Warmtepomp met bodem als bron.
De Leergang Warmtepompen biedt gerichte cursussen en het NPW organiseert jaarlijks congressen en workshops om de actuele kennis en nieuwe ontwikkelingen & inzichten met de markt te delen. Om in dit geval de beursbezoekers optimaal te bedienen organiseert het NPW tijdens Vakbeurs Energie dagelijks rondom het middaguur in hal 5 in het theater Binnenklimaat ‘een warmtepomp uurtje’ met interessante workshops waar de bezoeker wordt bijgepraat. Hier zal het niet alleen gaan over de marktontwikkelingen, maar zullen vooral ook de kansen en mogelijkheden aan bod komen die voor de toepassing van de verschillende warmtepomp-opties in het verschiet liggen. Dit alles om ervoor te zorgen dat, in het verlengde van het Energieakkoord, met de inzet van warmtepompen een optimale duurzame energievoorziening in de gebouwde omgeving gaat worden behaald. Of het nu gaat om grondgebonden warmtepompen, lucht-waterdan wel hybride warmtepompen, of de toepassing van gas-warmtepompen, elk project heeft zijn eigen kernmerken en mogelijkheden. Maar vooral ook kansen om met een warmtepomp tot een duurzame energievoorziening te komen.
Vakbeurs Energie
31
Alles over Bodemenergie
Bodemenergie geldt, naast windenergie, zonne-energie en bio-energie, als één van de vier duurzame opties in de gebouwde omgeving die voor een belangrijk deel moet gaan zorgen dat de Energiedoelstellingen uit het Energieakkoord ook daadwerkelijk gehaald gaan worden. De besparingen die met bodemenergie in dit kader zijn te behalen, zijn nog niet bij iedereen bekend. Een goede reden om het begrip bodemenergie en de mogelijkheden die het te bieden heeft op Vakbeurs Energie nadrukkelijk naar voren te brengen. BodemenergieNL is dé brancheorganisatie voor alle bedrijven en organisaties die op enige manier te maken hebben met bodemenergie. Daarbij is het goed om te weten dat de vereniging BodemenergieNL zich, samen met haar leden, in de markt nadrukkelijk inzet om eventuele knelpunten die verdere ontwikkeling in de weg zouden staan, weg te nemen en partijen in de markt bij elkaar te brengen om tot goede projectresultaten te komen met dito kwaliteit. Dat kwaliteit daarbij serieus wordt genomen kan onder andere worden afgeleid uit het feit dat voor de bedrijven die bodemenergiesystemen ontwerpen, realiseren en/of beheren, ondertussen een verplichte certificering geldt. Daarbij heeft BodemenergieNL, in aansluiting op het certificeringstraject, een Leergang Bodemenergie ontwikkeld met de daarbij behorende cursussen, opdat de toegang tot de kennis die voor het realiseren van kwalitatief goede bodemenergiesystemen minimaal benodigd is, voor de bedrijfstak beschikbaar is. Theater Binnenklimaat Op Vakbeurs Energie is BodemenergieNL te vinden in hal 3, standnummer B.044. Hier kunt u nader kennismaken met de vereniging en natuurlijk ook uw vragen kwijt rondom onder meer de certificering, de cursussen en alle andere BodemenergieNL activiteiten. Maar natuurlijk bent u ook van harte welkom als u wilt weten wat het lidmaatschap van BodemenergieNL voor uw bedrijf zoal kan bieden. Verder zal dagelijks in het theater Binnenklimaat een lezing worden verzorgd waar geïnteresseerden worden bijgepraat over recente ontwikkelingen en kansen voor een duurzame toekomst door het gebruik van bodemenergie. BodemenergieNL www.BodemenergieNL.nl
Op de NPW stand, maar vooral ook bij de warmtepomp-workshops in het theater Binnenklimaat in hal 5, bent u tijdens de Energiebeurs van harte welkom om over het actuele onderwerp ‘warmtepompen’ met het NPW in discussie te gaan. r. Standn D011 Hal 05,
Nederlands Platform Warmtepompen www.platformwarmtepompen.nl
Stand Hal 03 nr. , B044
Overzicht Bodemenergiesystemen
energiegids.nl
Vakbeurs Energie
r. Standn B026 1, 0 l a H
Ecomobiel Brabantlounge
Studenten ontwikkelen snelste auto ter wereld De Provincie Noord-Brabant heeft een actieve rol op zowel Vakbeurs Energie als Vakbeurs Ecomobiel. Tijdens de beurs kunnen bezoekers terecht in de Brabant Lounge. De provincie hoopt dat bezoekers van de beurs de Brabant Lounge gebruiken om met hun netwerk samen te komen en mooie innovatie projecten te starten. Zelf geven ze graag een mooi voorbeeld uit hun eigen provincie.
veel sneller is op de rechte stukken én veel harder de bocht door gaat’, zegt Diederen. ‘En dat kost maar de helft van de energie die een Formule 1-auto verbruikt.’ Dit lage energieverbruik is te danken aan een slimmigheid. De studenten voorzien de auto van een motor die de auto niet voortstuwt, maar die als een generator werkt om alle benodigde stroom op te wekken die nodig is om 24 uur te blijven rijden. Met de huidige accu’s is dat onmogelijk.
Een groep studenten van de TU Eindhoven en Fontys Hogescholen heeft zich op de Automotive Campus in Helmond verenigd in de stichting Automotive Technology InMotion. Sinds mei 2012 werken ze aan de ontwikkeling van wat de snelste auto ter wereld moet worden, met een topsnelheid van 440 kilometer per uur. De studenten hebben twee concrete doelen voor ogen. ‘Wij willen met een hybride racewagen de snelste ronde ooit rijden op de Nürburgring én we willen in 2018 de 24-uurs race van Le Mans uitrijden’, zegt hun pr- en marketingmanager Colin Diederen, derdejaars student Automotive. InMotion wil deze sneller rijden dan een Formule 1-wagen en met de helft van de brandstof die zo’n wagen verbruikt. ‘We willen op een spectaculaire manier laten zien dat zuinigheid en snelheid hand in hand kunnen gaan.’
‘Technologieën die wij ontwikkelen zullen hun weg vinden naar de consument. Als wij tweemaal zo zuinig kunnen zijn als een Formule 1-auto, dan kan datzelfde concept ook gewone auto’s zuiniger maken. De helft minder brandstof betekent de helft minder uitstoot van CO2 en koolmonoxide’, aldus Diederen. De studenten laten met dit project zien waarom Brabant behoort tot de top van de kennis- en innovatieregio’s in Europa en is een schoolvoorbeeld van wat de samenwerking tussen onderwijs, bedrijfsleven en overheid tot stand kan brengen. Hoe dat er concreet uitziet? Op 17 oktober is de presentatie van het allereerste prototype van deze raceauto van de toekomst. Die vindt plaats om 10.00 uur bij Radio Royaal in Eindhoven, Philips’ voormalige energiehuis. Voor iedereen die zijn nieuwsgierigheid niet kan bedwingen...
Geheim Wat is het geheim van zo’n supersnelle en toch zuinige auto? In gewoon Nederlands: een optimale balans tussen grip en snelheid. In TU-termen: het geheim is de aerodynamische efficiëntie; ofwel de verhouding tussen de ‘downforce’ (hoe hard wordt de auto op de weg gedrukt) en de ‘drag’ (de weerstand die de auto daarvan ondervindt). Die efficiëntie wordt tienmaal zo hoog als bij een Formule 1-auto. ‘Dat betekent dat de auto met minder energie
Meer weten? Kijk op http://inmotion.tue.nl Provincie Noord-Brabant www.brabant.nl
33
34
Vakbeurs Energie
energiegids.nl
Windcongres 2015:
Actualiteiten en kansen Op dinsdagmiddag 6 oktober zal tijdens Vakbeurs Energie 2015 wederom het Windcongres plaatsvinden. Het thema van het Windcongres is dit jaar ‘Actualiteiten en Kansen’. In samenwerking met Bosch & Van Rijn geven wij u een update van de huidige stand van zaken op het gebied van windenergie. Ook wordt u op de hoogte gebracht van de vele kansen die de komende jaren in de sector windenergie sector te zien zullen zijn.
Programma 12.00-13.00 Lunch in de Bosch Zaal 13.00-13.05 Welkom en introductie door dagvoorzitter Geert Bosch
Het Windcongres bestaat uit acht presentaties. Elke presentatie wordt gegeven worden door een expert uit de windwereld. Onder andere zullen Meindert Smallenbroek, Directeur Generaal van het Ministerie van Economische zaken, Hans Timmers, voorzitter van NWEA en Sander Lansink, ECN, als sprekers optreden. Ook zal namens Google gesproken worden over het nieuwe datacenter in Eemshaven dat 100% op windenergie zal gaan draaien.
Virtual Reality Gedurende de gehele vakbeurs is Bosch & Van Rijn ook vertegenwoordigd zijn met een stand op de beursvloer. Zij presenteren hier Virtual Reality als communicatiemiddel en marketingtool. Aan beursgangers wordt de mogelijkheid geboden te ervaren hoe het is om met Virtual Reality tussen windturbines te lopen, over offshore windparken te vliegen en op een turbine te staan. Voor consumenten is het interessant om te ervaren hoe het landschap nu echt verandert op het moment dat windturbines geplaatst worden. Maar het biedt ook mogelijkheden om te ervaren hoe een windturbine er van dichtbij uitziet. Voor producenten en projectontwikkelaars biedt het de mogelijkheid hun ideeën en projecten op zo’n manier te communiceren dat het een realistische ervaring wordt in plaats van alleen maar een theorie op papier.
13.05-14.00 Eerste presentatieronde Kansen • Hans Timmers, voorzitter NWEA. Betekenis van de windenergiesector voor de BV Nederland. • Ruud van Rijn, Bosch & Van Rijn. Omgevingsmanagement, participatie en draagvlak. • Siward Zomer, Rescoop. De rol van 350 energiecoöperaties. • Gerrit Modderkolk, gemeente Deventer. DeventerEnergie partner in windpark. 14.00-14.30 Pauze 14.30-15.30 Tweede presentatieronde Actualiteiten • Meindert Smallenbroek, Directeur Energie en Omgeving bij Ministerie van Economische Zaken. Voortgang in projecten. • Sander Lansink, ECN. SDE+ tarieven 2016 • Gedeputeerde namens IPO. Versnelling ten koste van goede ruimtelijke ordening? • Arnold Spek, Eneco. Betere zoekresultaten op windenergie. 15.45-16.45 Debat in het Energie Theater: Symposium financiering van energietransitie Dit programma is onder voorbehoud. Kijk voor de laatste stand van zaken op www.energievakbeurs.nl.
De volgenDe stanDhouDers begroeten u graag
6-8 oktober 2015
brabanthallen Den bosch
Om overheidsbeleid in praktijk te brengen is een uitvoerende organisatie nodig. De Rijksdienst voor ondernemend Nederland faciliteert ministeries en andere opdrachtgevers en voert overheidsbeleid voor ondernemers uit. RVO.nl stimuleert namens de opdrachtgevers Nederlandse ondernemers bij duurzaam, agrarisch, innovatief en internationaal ondernemen. Met financiering, het vinden van zakenpartners, het verkrijgen van kennis en het voldoen aan wet- en regelgeving. De Rijksdienst voor Ondernemend Nederland is onderdeel van het ministerie van Economische Zaken en voert ook opdrachten uit namens het ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties, het ministerie van Buitenlandse Zaken, het ministerie van Infrastructuur & Milieu, de Europese Unie en provincies en gemeenten.
Rijksdienst voor Ondernemend Nederland Stand: 02.B024 Telefoon: +31(0)88 042 42 42 E-mail: klantcontact@rvo.nl Website: www.rvo.nl
SolarWorld staat voor kwaliteit van een echt en eerlijk in duitsland geproduceerd zonnepaneel.
Saia Burgess Controls ontwikkelt en produceert verbruiksregistratie- en energiemanagementsystemen, besturings-systemen, oplossingen voor bediening en visualisatie, engineering- en programmeertools. Ontwikkeling vindt plaats in eigen huis, waardoor SBC onafhankelijk is van externe leveranciers en het mogelijk is om technologische voorsprong te behouden. Daarbij is SBC in staat om flexibel in te spelen op de behoeften van individuele gebruikers.
SolarNRG is een van de grootste leveranciers van Nederland op het gebied van zonnepanelen. Ze bestaan sinds 2003 is nu nog het enige overgebleven bedrijf uit de begintijd van het zonne-energietijdperk in Nederland. Met meer dan 30 werknemers beschikt SolarNRG over enorm veel technisch kennis en ervaring.
Honeywell B.V. / Saia Burgess Controls Stand: 05.E031 Telefoon: +31(0)182 543 154 E-mail: info.bnl@saia-pcd.com Website: www.saia-pcd.com
SolarNRG Stand: Telefoon: E-mail: Website:
Benut u al uw subsidiekansen?
Bij het plaatsen van zonnepanelen is de keuze voor
SolarNRG is onder andere leveranicer voor o.a. Vereniging Eigen Huis, Samen Zonneenergie en Heijmans Bouw. In het magazijn van 4500m2 worden de pakketten samengesteld bestaande uit topmerken zonnepanelen zoals Yingli, Canadian Solar, Ja Solar en CSun en De producten staan hoog aangeschreven inverterfabrikanten zoals SMA, SolarEdge, Huawei en om hun kwaliteit, innovatie, levensduur en Growatt. Het montagemateriaal is van eigen productie de wereldwijd geroemde Zwitserse precisie. en wordt altijd exact op maat voor uw systeem gemaakt. Aansprekende voorbeelden: Saia kWh-meters, Gaat u voor kwaliteit dan kiest u voor SolarNRG. Power Quality Analyser en S-Monitoring voor energiebeheer en Energy Controller met standaard aanwezige webserver en ftp-server, Web-HMI en open communicatie op basis van technologiestandaards.
Subvention helpt u bij het behalen van het maximale De in eigen beheer productie van silicium, wafer, cell subsidieresultaat bij diverse subsidievraagstukken. en assemblage van PV module, plus 40 jaar ervaring, Wij zijn onder andere gespecialiseerd in energie-, waarborgt de 25jaar garantie. Compromiseloos innovatie- , bouw- en renovatieprojecten. ontwerp en componenten keuze biedt maximale bouwkwaliteit wat resulteert in een product met Subsidieadvies uithoudingsvermogen ; wellicht de belangrijkste factor Subvention is een onafhankelijk subsidieadviesbureau in de berekening van de economische en technische met vestigingen in Zwolle, Enschede, Gouda haalbaarheid. Een risikomijdende investering, iets en Uden. Subvention is gespecialiseerd in het dat meer en meer onderkent wordt gezien het feit dat verwerven van subsidies voor onder andere bouwSolarWorld panelen inmiddels volop gekozen worden en investeringsprojecten. In nauw overleg met alle in agrarische en commerciele SDE+ projekten, maar betrokken partijen begeleiden wij subsidietrajecten ook een 2,0MW vrijveld installatie door een zeer en vormen wij de ‘spin in het web’. Subvention vooraanstaande energieproducent. ontzorgt en geeft u gedegen advies. Hierdoor krijgt u concrete kansen en werkt u efficiënt naar het Wij nodigen u uit op onze stand F050 - Hal 3, gewenste resultaat toe. Brabanthallen – Den Bosch
SolarWorld Benelux Stand: 03.C070 Telefoon: +31(0)6 533 27 254 E-mail: ton.kroef@solarworld.com Website: www.solarworld-benelux.com
Subvention BV Stand: 03.D036 Telefoon: +31(0)413- 782 110 E-mail: info@subvention.nl Website: www.subvention.nl
02.C022 +31(0)174 444 171 info@solarnrg.nl www.solarnrg.nl
het juiste montagesysteem essentieel voor: • een solide ondersteuning van de zonnepanelen • een optimale bescherming van de dakbedekking • een maximaal rendement van de installatie SUNBEAM is uitgegroeid tot een van de meest populaire montagesystemen voor zonnepanelen op platte daken, op basis van kwaliteit, duurzaamheid en installatiegemak.
Sunbeam BV Stand: 03.C032 Telefoon: +31(0)30 430 03 33 E-mail: info@sunbeam-pv.com Website: www.sunbeam-pv.com
36
Deelnemers Vakbeurs Energie 2015
ABB 01.F011
Alphabet 01.B010
ABL SURSUM 01.F037
Anode Energie 03.E010
ABN AMRO Energie Theater
APPM Parade Zaal
ACR Klimaat B.V. 05.E036
Aquaco B.V. 05.D010
ADRA Nederland 02.C013
Atal B.V. 05.E011
Adurolight 04.E030
Atechpro 03.B047
Aerocompact 02.B021
Atonex B.V. 03.D087
Baden-Wuerttemberg International 01.D020
Bringo Electric Vehicles 01.A044
Bals Nederland 01.F029
Brink Climate Systems 04.B020
BaOpt Benelux B.V. 05.D017
Audi 01.E038
Autarco B.V. 03.B038
Albrand B.V. 05.A025
Alfen / MisterGreen Products Parade Zaal
btwteruggaafzonnepanelen.nl 03.G040
Betec Controls B.V. 05.B004 Burgerhout 04.E024 Beter Benutten 01.E030
Bio Energie Op Maat 05.B055
BKS Verkoop en advies B.V. 05.D052 Airview Luchtbehandeling B.V. 05.C024
energiegids.nl
BMW Group NL 01.B010
BodemenergieNL 03.B044 Autoleasewereld 01.F015 Bosch 01.E051
AliusEnergy 03.D067
AvEPA - Associatie van Energie Prestatie Adviseurs 03.G041
AL-KO Luchttechniek 05.D014
Avf Water 05.C034
Allego 01.E020
AWB 05.D026
Alliander Parade Zaal
AWTI Energie Theater
BouwBelang 04.C010
Allmotive 01.A051
B&B Humidification 05.B031
Brinck Meettechniek 03.E002
Bosch & Van Rijn 03.D005
Cobouw 04.C010
Cofely Nederland N.V. Parade Zaal
Condair 05.B021
Cumulus Nederland B.V. 05.E018
BUVA 05.D002
Daikin Airconditioning Netherlands B.V. 05.C009
BWT Nederland 05.D035
De Architect 04.C010
BYD 01.D034
De Groene Stroomfabriek 03.C054
Calvin InMotion 01.C044
De Hoeve Multipower 02.D030
Camfil BV 05.E002
Carbomat NL 03.D060
Celsius Benelux 05.B022
Bouw & Aanbesteding 04.C010
Chiko Solar 03.D087
Bouwaktua 04.C010
Cleantron 01.A004
Climarad 05.C011
Climasol International B.V. 04.C023
De Telegraaf - Rhijnvis Media 04.C010
Delto B.V. 03.F032
DencoHappel 04.C016
DMEGC 03.C026
DNVGL Parade Zaal
DRAABE Luchtbevochtiging 05.B039
energiegids.nl
Dreizler Benelux B.V. 05.E051
DUCO Ventilation & Sun Control 05.A014
Dutch Heatpump Solutions 05.A048
Dutch Solar Systems 02.C006
Deelnemers Vakbeurs Energie 2015
Electric Motorcycles Nederland 01.D035
Energy Circle Energie Theater
Electrive.com 04.C010
Energy Technology Services (E.T.S.) 05.E055
Electro Drive B.V. 05.E010
Enexis 01.E014
Electrocar 01.A037
Enphase Energy 03.D054 / 03.D068
Elka Air B.V. 05.A002
Ensoc Magazine 04.C010
Emco 01.B036
EPRO Consult B.V. Energie Theater
Duvama 03.F036
DWA Energie Theater
F&S Solar Holding B.V. 02.D007 GasNed B.V. 03.D061 FedEC 03.F034 Gawalo 04.C010 Financieel Dagblad Media Planet 04.C010
Gemeente Deventer Bosch Zaal
Geo Holland 03.A039
Getec Benelux B.V. 05.E052 FlatFix / ClickFit 03.D068
Eneco Bosch Zaal
E-Trucks Europe 01.A036
ECN Energie Theater
Geveke Besturingstechniek 05.B028
FluxEnergie.nl Energie Theater Energiegids 04.C010
Elco Burners B.V. 05.E045
G2 Energy 02.C004
Gascon Engineering B.V. 05.C037
ESTG 03.D068
Ebbon-Dacs 01.E048
Ecotap 01.E010
Fullriver Europe 03.A027
FLAMCO 03.D035 Endress+Hauser B.V. 05.D048
Econnetic 03.B009
F&B specialisten in Energie & Milieu 03.F038
ESNL Bosch Zaal
Eagle Energy 03.A006
ECOdrive 01.E052
Exposanten- en perslounge 02.D036
Fischer Benelux 03.C036 EMOSS B.V. 01.A026
Eco Steam and Heating Solutions 05.D044
37
Energiemedia: EnergieBusiness en EnergieVastgoed 04.C010
ETU Software GmbH 03.C084
European Network for Environmental Professionals (ENEP) Energie Theater
Energiemissie B.V. 03.A004
Energie-opslag.nl 03.D072
Energieteam 03.G027
EnergQ Energie Theater
Europese Commissie Parade Zaal
EV Company 01.E002
EXASUN 03.A008
Global-E-systems 04.D010 FME Energie Theater / Bosch Zaal
Formule E-Team Energie Theater
Fortes Import Agency & District Energy Systems 05.B010
Fronius International GmbH 03.A021
Fudura 01.E014
Gobike 01.D046
Green Design 04.B025
Greenflux 01.F023
Greening Energy Lease Solutions B.V. 05.D030
Groen Gas Nederland 01.E033
Stoom
Solar Biomassa Geothermie
03 0 05 4
(Smart)HALLEN Metering & Data
Industrie (processing)
01
02
Energielabel & Advies Isolatie
(Smart) Metering & Data
Stoom
Solar
Industrie (pr
Biomassa
Verlichting
Geothermie
Passief Bouwen Event
Energielabel & Advies
Test & Drive Parcours Automotive Isolatie naar de openbare weg
Binnenklimaat
Theater Kennis
Verlichting Passief Bouwen Event Binnenklimaat
HAL 0 D036
F040
F010
F024
D047D041D035 C048 C044 C040
Light Electric Vehicles (LEV) B026
Stadsdistributie A026
B006
B004
A036
Seminars Vakbeurs Ecomobiel
A051
A037
A023
Seminars Vakbeurs Energie
A004
A008
A059
E010 F011 F015
A020 B008
A044
B021
D011
B010
B040 B036
Test & Drive Parcours 1, 2 en driewielers (LEV)
D002
Theater
D020
B039
C022
B024
A006
D040
D046
F029
E033
Laden & InfrastructuurD028 C052
HAL 01
C056
Catering
E030
E020
E051
Automotive
D034
Stadsdistributie
F037
E038
E052 E048
D0 D030 34
B002
Light Electric Vehicles (LEV)
E014 F023 F019
Laden & Infrastructuur
F002
F030
E002 E004
Automotive
A002
Entre Ecom
HAL 05
D002
D012
D010
C010
D017 D011 C014
B034 B028
A048
C011 B016
B0 B031 35
B039
C009
B022
B010
B021 B017
B011
A0 02
A014
E0 29 D0 28
D0 44
A0 47
A0 43
D072
C019 D017
A0 10
Geothermie
B025
A019 A0 15
G027 F0 36
F0 32
F0 38
F034
Energielabel & Advies
F035 D054
Isolatie
G0 G011 17 F0 F014 F010 20
F028
F030
F0 F0 23 19
D030
Verlichting
F0 F0 15 11
B040 B0 44
A039
C042
D049 C036
D029 D0 D0 25 21
C026
D013
D014
C0 48
D035 D0 D0 45 41
C020
A0 38
A0 28
A016
A010
A034
A027
E0 02 D0 05
Binnenklimaat
D0 03 D0 02
C013
B038 B035 B0 33
Passief Bouwen Event
E010
D020
D010
C054
D048 C032
D061
A040
A0 48
D067
A044
C070 B047
C076 B055
D002
C088 C084 D087
D060
Biomassa
B011
G020
F0 F0 47 43 D068
Solar
B010
E012
A052
B013
B015
B010
B059
C0 C0 C0 15 13 11
C0 06 C0 05 C0 04 B0 02 B0 03
A054
C022
F044
F050
(Smart) Metering & Data C010
A014
D036
F060 D0 07 D003
C016 C011
B017
A025 G0 40 G0 41 G0 37
E010
D010
B020
A022
HAL 03
D082
D023 D021
B036
B026
Duurzaam Theater
02
D022
D023
B029
r Rijksoverheid: en Financiering
E018
D032
D031
Passief Bouwen Theater
E024
E030
D003 E003
HAL 04
rocessing)
Binnenklimaat Theater
A017 A011
A025
A033
5 ifty 4our events
B004
C029 C023
A026
A078
B044
E011
C040 C034
B040
B050
B056
C037
C028
D035 D029
B024
C058
D025 D045 D041 C0 C0 C0 54 50 46
D018
E031
D030
D044
D048
D052
E027
Stadsentree
E055 E051 E053 E045
E018 E010 E0 E002 08
E032
D014
E036
D026
Industrie Lounge
C024
E058 E052
A021
A009
B0 09 A0 08
B0 07 A0 06
C0 02
Smart metering & data Theater
A004
Automotive Laden & Infrastructuur
ee mobiel
Hoofdentree
Light Electric Vehicles (LEV) Stadsdistributie
Energie Theater Dit is een impressie van de beurs. Wijzigingen onder voorbehoud
40
Hanwel Environment and Energy B.V. 05.C058
has.to.be 01.A008
Hogeschool van Amsterdam Energie Theater
Holland Solar 02.C011
Home-NRG 03.A021
HRsolar 04.B010
HSF 03.D035
Deelnemers Vakbeurs Energie 2015
INNAX GEBOUW & OMGEVING 03.F035
Installatie & Bouw 04.C010
Installatie Journaal 04.C010
Installatietotaal 04.C010
Intergas Verwarming B.V. 05.D018
Inventum 04.B017
IPO Bosch Zaal
ista Nederland 03.D013
IVA Driebergen 01.C056 / 01.F030
JA Solar 03.D068
Jaga Nederland B.V. 04.A014
MyBuilding prestatieborging 05.B035
Mastervolt B.V. 03.A028
Nederland Elektrisch Energie Theater
Isolatiebedrijf Pluimers 03.F019
KTC-Nederland 05.B017
Isovlas Oisterwijk B.V. 03.F011
Libra Energy 03.C042
Kia Motors Nederland 01.F024
KSB Nederland B.V. 05.B016
Industrie Magazine 04.C010
MuoviTech 03.A040
Nederland Eled 05.A033
IsoBouw Systems 03.C020
Isolatie.com B.V. 03.F014
Liander 03.C013
Logstor 05.B044
Kingspan Insulation B.V. 03.F010
Industrie lounge 05.E042
Moteo enjoy the ride 01.C040
Kara Energy B.V. 03.B059
iRoutes - Mobility Solution 01.A002
Isolatiebedrijf van Waas 03.F020
Less Energy B.V. 04.B026
NBD-online.nl 04.C010
HygroTemp B.V. 05.A011
Industrial Energy Experts Energie Theater
ModiForce 01.B040
Lightway Nederland 04.B029
I-Real 03.C002
iMaintain 04.C010
Lek / Habo 03.B040
Kamstrup 03.E012
Huismerk Energie N.V. 03.C054
IBC Solar 03.A010
energiegids.nl
Kieback&Peter Nederland BV 05.A026
kWh People 03.B033
Last Mile Solutions 01.E004
Mennekes 01.D011
Mercedes Benz Nederland 01.E033
Milieudefensie 03.G034
Ministerie van Buitenlandse Zaken 02.B024
Ministerie van Economische Zaken 02.B024
Ministerie van Infrastructuur & Milieu 02.B024
LED Magazine 04.C010
LEDSGOGREENER 04.E018
Mobile Green Energy Laadpunt EV’s hoofdentree
Nederlands Platform Warmtepompen (NPW) 05.D011
Nefit 04.D022
NEHO Speciaal Techniek B.V. 03.A038
NIBE 05.C014
Ninebot 01.D040
Ningbo Ulica Solar Science & Technology Co., Ltd 03.F043
Nissan 01.F010
energiegids.nl
NKL - Nationaal Kennisplatform Laadinfrastructuur 01.F019
Numan & Kant 05.E032
Deelnemers Vakbeurs Energie 2015
Pilzecker Industrie B.V. 03.F023
Renault 01.F040
ScooterXpress 04.C010
SolarNRG 02.C022
Renusol GmbH 03.D041
Segway Nederland 01.A006
SolarWorld AG 03.C070
Poujoulat B.V. 03.C088
Rescoop Bosch Zaal
Sensor BV Flir Distributeur 03.G020
Spirax Sarco Netherlands B.V. 05.C046
PowerOak 02.D003
RIHO Climate Systems 04.E010
Sharp Solar Benelux 03.A028
Spirotech 05.C028
Shenzhen INVT Electric Co., Ltd. 03.C048
Start Green Capital Energie Theater
PON 01.E038
NWEA Energie Theater
Olandia Park 04.A015 Priva 03.F028 Open Universiteit 02.B002
OptiVolt Systems 04.D028
Panasonic 05.A048
Passiefbouwblok 03.D021
Pebble Green Systems 02.B010
Pellets Unique 03.B055
41
Provincie NoordBrabant 01.B026
Rijkdsdienst voor Ondernemend Nederland (RVO.nl) 02.B024
Rijksoverheid 02.B024 PT Industrieel Management 04.C010
Putman Installatietechniek 05.E008
PXA Nederland 03.F015
QIES B.V. 02.D034
Shenzhen SOFARSOLAR Co.,Ltd. 02.B010
Stelrad B.V. 05.D029 Rijkswaterstaat 02.B024
SMA 03.F074 Stichting KIEN Parade Zaal
Rofianda Consultancy B.V. 04.D032
Rolande LNG 01.B039
Smargrids NL Parade Zaal
Smart E-Mobility 04.C010
Roofclix 03.D025
Solar Frontier Europe GmbH 03.A021
Rรถssel Nederland B.V. 05.C029
Solar Magazine 03.B035
RSS NanoCoatings B.V. 02.D002
Solarclarity BV 03.D082
Pels Rijcken & Droogleever Fortuijn Energie Theater
Qonnex 03.D002
Petrochem 04.C010
Recticel Insulation 04.A022
Peutz B.V. 03.F030
Registratie Test & Drive LEV 01.C056
Saia Burgess Controls 05.E031
SolarEdge Technologies 03.A016
Registratie Test & Drive snel parcours 01.F030
Schone Winst / Biomassatechniek 03.A054
Solar-Log - Solare Datensysteme GmbH 03.D045
PHOE - Opleidingen in Energie 03.F038
Stedin Meetbedrijf 03.D014
Stichting PassiefBouwen.nl 04.B036
Stichting Zonne-Energie Recycling Nederland 03.F074
Stint 01.A023
Stoomplatform 05.E055
Stulz Group B.V. 04.D003
Subvention 03.D036
42
Sun Solutions B.V. 03.D010
Sunbeam 03.C032
Deelnemers Vakbeurs Energie 2015
Theater Smart Metering & Data 03.A002
Thermaflex Isolatie B.V. 03.D020
SunNed B.V. 03.D061 Thermatras B.V. 05.B034 Switch2Solar 02.C005 ThermoShield 03.G017 TecforRec 01.F002 TimmerSelekt Groep 05.C010 Techcomlight B.V. 04.D023 TNO Energie Theater Techneco 04.D021 Tonzon 04.A025 Termokomfort Europe B.V. 03.D029
The Sustainables B.V. 02.B013
Theater Binnenklimaat 05.B002
Theater Duurzaam 03.F074
Theater Ecomobiel 01.D010
Theater PassiefBouwen Event 04.A033
Theater Rijksoverheid: Kennis en Financiering 02.D009
TU Delft Energie Theater
TULiPPS B.V. 03.F060
energiegids.nl
Viessmann Nederland B.V. 05.D045
Vindsubsidies.nl 03.F044
UNETO VNI Energie Theater Vitotherm B.V. 05.C054 Universiteit Utrecht Energie Theater VNMI Energie Theater USEF Parade Zaal Voestalpine Sadef N.V. 03.F050 Utilities 04.C010 Volgroen B.V. 04.E029 Van Beek Ingenieurs 03.F028 Volkswagen 01.E038 Van der Valk Solar Systems 03.D048
Topsector Energie Energie Theater Van Hall Larenstein 02.B003 Total Energie Theater
WallVision Energie Theater
Watts Industries Belgium B.V.B.A. 05.B056
Van Wijnen Oost B.V. 05.A048 Traffic Radio Lopende reporter
Webeasy 05.C023 Veolia 05.B050
Trikke Electric Vehicle 01.D041
Weijers Waalwijk 05.B040 Vereniging DOET Carousselbar
Triple Solar 04.A019
Tritec 03.A009
TROX Nederland 05.B011
Trygga 01.B002
Vereniging Meetbedrijven Nederland (vmned) 03.D003
Wes Wood Drying & Energy Systems B.V. 03.A047
Windenergie Magazine 04.C010
Vereniging voor Zonnekracht Centrales 02.C015
Wolf Energiesystemen 03.D030
Victron Energy B.V. 03.A038
WTH 04.C011
W端rth Nederland b.v. 03.F047
Xylem Water Solutions Nederland B.V. 05.B024 Zantingh B.V. 05.D041
Zero Motorcycles 01.C052
Zeversolar GmbH 03.A034
energiegids.nl
Beursnieuws Vakbeurs Energie
Beursnieuws Vakbeurs Energie Laadregelaars halen 30% meer rendement uit zonnepanelen Mastervolt introduceert twee innovatieve solar laadregelaars voor off-grid, mobiele, maritieme, off-shore en infrastructuur toepassingen. De Solar ChargeMaster 25 MPPT is voorzien voor kleine en middelgrote systemen, de Solar ChargeMaster 60 MPPT-MB voor middelgrote en grote systemen. Beide solar laadregelaars hebben een rendement van 98% en zijn voorzien van een Maximum Power Point Tracker waardoor met hetzelfde aantal zonnepanelen een 30% snellere laadtijd wordt gerealiseerd. Naast de traditionele 36-cells en 72-cells zonnepanelen zijn de nieuwe laadregelaars van Mastervolt ook geschikt voor de zeer voordelige 60-cells panelen.
nepanelen in serie aan te sluiten. Kabelverliezen en benodigde installatietijd worden hiermee sterk gereduceerd. Beide modellen zijn uitgerust met een heldere, gebruiksvriendelijke display, een robuuste behuizing en bescherming tegen vocht en vuil conform IP23. Mastervolt www.mastervolt.nl/producten/solar-laadregelaars/ Standnr. Hal 03, A.028
Van afleverstation tot energiesysteem Op de stand van Fortes Import treft u de laatste ontwikkelingen aan op het gebied van afleverstations voor warmte- en koude distributie (District Energy); energiemeters; platenwarmtewisselaars; warmwatersystemen en zon thermische energiesystemen. Wij geven vast een overzicht van de noviteiten.
De nieuwe Mastervolt laadregelaars zijn ruimtebesparend, stil en gebruikersvriendelijk en zijn geschikt voor alle accutypen, inclusief Lithium Ion. Via de ingebouwde display kunnen voorgeprogrammeerde oplaadprofielen worden geselecteerd. De accuspanning wordt automatisch gedetecteerd. Ingebouwde bescherming tegen overbelasting, te hoge of lage accuspanning, oververhitting, kortsluiting en omgekeerde polariteit waarborgen de veiligheid. Beide modellen zijn voorzien van een geïntegreerde MPPT (Maximum Power Point Tracker). Solar ChargeMaster 25 MPPT De SCM25 MPPT is toegespitst op kleinere en middelgrote systemen. De laadregelaar is uitgerust met een schakelbare uitgang en een akoestisch alarm. De SCM25 MPPT is geschikt voor 12 en 24 volt accu’s en levert een laadstroom van 25A. Afhankelijk van de accusysteemspanning kan er tot 700Wp aan zonnepanelen worden aangesloten. Naast gel, AGM en natte lood-zuur accu’s is de regelaar ook geschikt voor de Lithium-Ion accu’s. Solar ChargeMaster 60 MPPT-MB De grote broer SCM60 MPPT-MB is voorzien van MasterBus en levert een laadstroom van 60A. Deze laadregelaar is daarmee geschikt voor middelgrote en grote energiesystemen. De SCM60 MPPT-MB is inzetbaar in 12, 24 en 48 volt systemen met alle bovengenoemde accutypen. Afhankelijk van de accusysteemspanning kan er tot 3.600Wp aan zonnepanelen worden aangesloten. Installatievriendelijk De Mastervolt MPPT laadregelaars werken met een hoge ingangsspanning waardoor het mogelijk wordt meerdere zon-
AquaHeat Station Arctic-DP-100.
AquaHeat Stations. Een nieuwe generatie warmte-units en grote (prefab) afleverstations voor warmte en koude distributiesystemen. In een capaciteitsbereik van 25 kW tot 15 MW, voor woningbouw-, utiliteits- en industriële projecten. De selectie, ontwikkeling en productie is in eigen beheer. U bent verzekerd van hoge kwaliteit en zekerheid met 15 jaar ervaring door de uitvinders van AGH warmte-units. AquaHeat warmwatersystemen voor nieuwbouw en renovatie, woongebouwen, hotels en toepassingen waar op elk moment van de dag warmwater gewenst is. Verkrijgbaar van 200 t/m 5.000 liter met indirecte oplaad platenwarmtewisselaars en regelsystemen. Voor systemen tot 1.000 liter en 85 kW, zijn de ‘Plug & Play’ AquaHeat VITES SLC oplaadsystemen beschikbaar. Voor scholen en sportaccommodaties introduceert AquaHeat het Pacific FWC concept, waarbij energiebesparingen van wel meer dan 50% realiseerbaar zijn.
43
44
Beursnieuws Vakbeurs Energie
energiegids.nl
Warmtepomp innovaties voor nieuw- en bestaande bouw Techneco toont op de beurs de Elga: een slimme modulerende warmtepomp die samenwerkt met een (bestaande) HR-ketel of een stadsverwarmingsaansluiting. Deze winnaar van de Nationale Innovatieprijs is geschikt om bijna alle woningen in Nederland 50 tot 70 procent minder gas te laten verstoken. Een andere ontwikkeling is de Toros Vision. Dat is een grondgekoppelde warmtepomp voor nieuwbouw met uitgebreide monitoring en de mogelijkheid om PV-panelen en zonnecollectoren te integreren. Fortes groot afleverstation.
Diehl energiemeters. Voorheen Hydrometer, fabrikant van slimme ultrasone energiemeters voor warmte-, koude- en (warm) watersystemen. Nieuw is het lekdetectiesysteem, een waterzijdige ‘aardlek’, die een lekkage en/of leidingbreuk in gesloten systemen kan detecteren. Voor al deze toepassingen worden geavanceerde uitlees- en monitoringsystemen van de afgenomen energie gepresenteerd. Deze systemen zijn gebaseerd op radiografische of m-bus technologie. Alle producten van Diehl zijn voorzien van het kwaliteitscertificaat DIN ISO 9001en van milieucode 14001. Tevens officieel erkend voor EN45001. VeXve kogelafsluiters voor las en/of groefkoppeling verbindingen. Deze hoogwaardige kogelafsluiters voor toepassing in terreinleidingsystemen voor district energy systemen, worden nu ook gepresenteerd voor de HVAC markt. Verkrijgbaar van DN10 t/m DN600 vervaardigd van staal of RVS. Voor grotere diameters biedt VeXve ook las vlinderafsluiters aan t/m DN1400.
Kingspan Solar systeem.
Kingspan Solar systemen, bekend van de toonaangevende VARISOL zon thermische vacuümbuis systemen. Voor het verwarmen van warmwatersystemen, maar nu ook voor ondersteuning van de verwarming. Door toepassing van de nieuwe HT-buizen (Hoge Temperatuur), zijn deze zon thermische systemen uitermate geschikt geworden voor WKO projecten. Hierdoor krijgen deze systemen een hoger rendement en worden bestaande systemen weer in balans gebracht. Fortes Import B.V. Agency & District Energy Systems www.fortes-import.nl Standnr. Hal 05, B.010
De warmte uit de zonnecollectoren kan gebruikt worden om het warme tapwater te bereiden, de woning te verwarmen of de bron te regenereren en hierdoor de brontemperaturen de verhogen. Dit maakt dit systeem uitermate geschikt voor ‘nul op de meter’ projecten. Met de slimme naregeling is een buffervat niet meer nodig. Door het loskoppelen van het boilervat van de warmtepomp is er meer flexibiliteit ontstaan in de keuze van de hoeveelheid tapwaterbereiding en de mogelijke opstellingsruimte. Daarbij zorgt de nieuwe geluidsbox voor een dusdanig laag geluidsniveau dat de warmtepomp ook in de trapkast kan worden geplaatst. Een gasaansluiting is in de meeste situaties verleden tijd met deze techniek, al is voor grotere woningen een bivalent systeem ook een rendabele optie. Om de kwaliteit van deze grondgekoppelde warmtepompsystemen te borgen en om de prestaties van de systemen te verbeteren is er een nieuwe certificering in het leven geroepen, de BRL 6000-21. Techneco is volledig gecertificeerd voor alle onderdelen hiervan. Eén van de plichten is het vastleggen van de prestaties van de warmtepompinstallatie aan de hand van de Seasonal Performance Factor. Dit is het reële rendement van een warmtepomp. Deze wordt tijdens het ontwerp bepaald en vervolgens elk jaar tijdens het beheer gecontroleerd. Hierdoor is de eindgebruiker er zeker van dat de installatie de beloofde rendementen en besparingen haalt. Een ander belangrijk aspect van deze regelgeving is de integratie van de verschillende onderdelen van het warmtepompsysteem. Ook hierin onderscheidt Techneco zich door ook de bronberekeningen uit te voeren en het afgiftesysteem met vloerverwarming te berekenen en tekenen. Techneco Energiesystemen www.techneco.nl Standnr. Hal0 4, D.021
energiegids.nl
Beursnieuws Vakbeurs Energie
Uitbreiding warmte/koude meters De recent geïntroduceerde nieuwe generatie Ultrasone warmtemeter Sensus Pollustat kan nu ook worden voorzien van een permanente netvoeding. Tevens is de meter optioneel uit te rusten met een communicatiemodule die voldoet aan het MODbus protocol. Hij is dus bij uitstek geschikt voor toepassingen waarbij de meetwaarden uit de meter gebruikt moeten worden in de klimaatregeling.
Naast de bekabelde communicatie is de draadloze Sensus RF module beschikbaar waarin zowel het Sensus RF protocol als het OMS (WMbus) protocol aanwezig is. De Sensus Pollustat beschikt hiermee over alle gangbare communicatie faciliteiten die universele toepassing mogelijk maken. Telpulsen (standaard aanwezig) Mbus, Modbus en draadloze communicatie zijn mogelijk via optionele modules. Tijdens Vakbeurs Energie 2015 kunt u ook kennismaken met de ‘smart’ watermeter iPerl en een demonstratie bekijken van de draadloze communicatie faciliteiten van deze watermeter. De statische watermeter bewaakt de drinkwaterstromen in het waterleidingnet en alarmeert bij situaties die ongewenst zijn, zoals leidingbreuk, lekkage en terugstroming. Registratie middels driveby- en walkby opname zijn standaard aanwezig, waarbij ook permanente draadloze bewaking tot de mogelijkheden behoort. Brinck Meettechniek Website: www.brinck.nl Standnr. Hal 03, E.002
30% rendementsverhoging van mini-WKK’s Is het mogelijk een mini-WKK te ontwikkelen met een relatief hoog rendement en lage emissies tegen lage kosten? GASCON Engineering, een leverancier van WKK-installaties, denkt van wel en startte onlangs een nieuw project met de genoemde ambitieuze uitdaging. De hoge kosten van de voedingsstromen bij het covergisten zijn de hoofdoorzaak van slechte bedrijfsresultaten. Mono vergisting kan hiervoor een goed alternatief zijn. Dat levert echter relatief weinig gas op. Het is dus essentieel dat de omzetting van dit gas en de kosten hiervan zo gunstig mogelijk zijn. Met deze uitdaging heeft GASCON Engineer een nieuw project gestart; de ontwikkeling van een mini-WKK (20 tot 50 kWe) met een relatief hoog
rendement en lage emissies, tegen lage kosten. De meeste WKK’s functioneren op 1.500 toeren per minuut, omdat hierbij de 50 Hz netkoppeling het eenvoudigst is. Grote industriële motoren zijn speciaal ontwikkeld op dit toerental. Kleine motoren echter niet; deze hebben het beste rendement bij hogere toerentallen. Dit is dan ook één van de redenen, dat kleine WKK’s veel lagere rendementen hebben dan de grote industriële WKK’s. Door een vernieuwd ontwerp van de motor/generatorcombinatie, is het GASCON Engineering gelukt het rendement en het opgewekte vermogen met 30% te verhogen. Naast de lage aanschafkosten (prijs per kWe) zijn lage onderhoudskosten een pre. Onderhoud aan een mini-WKK verschilt van onderhoud aan een industriële WKK. Klein onderhoud moet lokaal gebeuren, reviseren moet volgens een ruilprincipe. De mini-WKK is daarom zo ontworpen dat het uitwisselen van de motor/generator eenvoudig is. De werkelijke revisie wordt gedaan in de werkplaats in Ede. Op dit moment is het bedrijf bezig met de duurtesten van de 30 kWe mini WKK GASCON 30. GASCON Engineering B.V. www.gascon.nl Standnr. Hal 05, C.037
45
De volgenDe stanDhouDers begroeten u graag
6-8 oktober 2015
brabanthallen Den bosch
Innovatieve warmtepomp voor de woningbouw Al ruim 20 jaar zet Techneco zich in om een doorbraak in de toepassing van warmtepompen te realiseren. Denken in oplossingen ten aanzien van het gebruik van duurzame energiesystemen. Betrouwbaarheid, vernieuwing en gedrevenheid kenmerken onze werkwijze. Techneco ontwikkelt warmtepompsystemen voor zowel de nieuwbouw, als de bestaande bouw. Voor woningen ontwikkelden we oplossingen die even simpel is als doeltreffend zijn. Zoals de Elga, een slimme modulerende warmtepomp die samenwerkt met een (bestaande) HR-ketel of een stadsverwarmingsaansluiting. En de Toros Vision, een grondgekoppelde warmtepomp voor de nieuwbouw met uitgebreide monitoring en de mogelijkheid om PV panelen en zonnecollectoren te integreren. Techneco Energiesystemen BV Stand: 04.D021 Telefoon: +31(0)15 219 10 00 E-mail: info@techneco.nl Website: www.techneco.nl
Veolia is wereldleider op het gebied van geoptimaliseerde inzet van grond- en brandstoffen. Veolia ontwikkelt innovatieve technologische oplossingen voor beheer en onderhoud, energie, water en afval die bijdragen aan een duurzame toekomst van zowel steden als industrieën. Met onze 3 complementaire kernactiviteiten zorgen wij ervoor dat grond- en brandstoffen toegankelijk blijven, efficiënt worden ingezet en hergebruikt. In 2014 heeft Veolia 96 miljoen mensen voorzien van drinkwater, voor 60 miljoen mensen afvalwater gezuiverd, 52 miljoen Megawatt uur energie geproduceerd en 31 miljoen metrische ton afval hergebruikt om nieuwe materialen en energie te creëren.
Veolia Nederland Stand: 05.B050 Telefoon: +31(0)30 609 61 11 E-mail: Nieuwegein.nl@veolia.com Website: www.veolia.nl
We’re Building Control Bij gebouwen gaat het om beheersing. Eén manier om alle installaties te benaderen, besturen en beheren. Ongeacht wel merk. Ongeacht waar u bent. Ongeacht welk moment van de dag. Het kan. Met Webeasy beheerst u klimaat- en ruimteregeling, douche-automatisering, energiemanagement, toegangscontrole, inbraakbeveiliging, videobewaking en verlichtingsmanagement. Vanuit elke webbrowser. Ook op uw smartphone of tablet. Wij kunnen alle techniek in een gebouw aansturen. Met eigen producten, producten van derden of een combinatie daarvan. Dat maakt Webeasy het enige plug-and-play gebouwbeheersysteem ter wereld.
Webeasy Stand: Telefoon: E-mail: Website:
05.C023 +31(0)184 - 433932 info@webeasy.nl www.webeasy.nl
Energiebewuste keuzes kunnen uw bedrijf veel opleveren. Omdat zo effectief mogelijk met natuurlijke hulpbronnen omgegaan wordt. Een cruciale rol kan in uw proces weg gelegd zijn voor de juiste keuze waterbehandeling. BWT helpt u de juiste waterbehandeling installatie te integreren in uw bedrijf en de duurzame, energiebesparende techniek af te stemmen op ùw wensen en mogelijkheden. Bezoek ons daarom op de Energievakbeurs in Hal 5, stand 05.D035
6-8 OKTOBER 2015 BRABANTHALLEN DEN BOSCH
BWT: praktische waterbehandeling. BWT Nederland B.V., Energieweg 9, 2382 NA Zoeterwoude Tel.: 088 750 90 00, Fax: 088 750 90 90, info@bwtnederland.nl
www.bwtnederland.nl
energiegids.nl
Beursnieuws Vakbeurs Energie
Keuzehulp geeft overzicht in wirwar solarsystemen De sterk groeiende populariteit van solarsystemen zorgt ervoor dat continue naar nieuwe toepassingen wordt gezocht voor de montage van zonnepanelen. De wensen zijn uitgebreid en de daken divers. Maar ook kwaliteitseisen en normeringen een belangrijke rol. Hoe vind je je weg binnen de diverse daken met elk hun eigen vereisten en eigenschappen? Van der Valk Solar Systems heeft een zeer handige keuzehulp ontwikkeld waarmee voor nagenoeg iedere situatie eenvoudig het juiste systeem kan worden gekozen.
De Triple Solar heeft een oplossing waarbij met gratis energie uit de buitenlucht, diffuus licht en uit direct zonlicht, gebouwen kunnen worden verwarmd en warm water gemaakt kan worden. Het bedrijf maakt hiervoor gebruik van een eigen ontwikkeling: zelf geproduceerde aluminium panelen, in combinatie met een warmtepomp. De panelen kunnen op een dak of op een gevel worden gemonteerd. De benodigde hoeveelheid elektriciteit wordt op hetzelfde oppervlak opgewekt. Gratis energie van het dak, voldoende om water te verwarmen voor de verwarming en voor warm tapwater: in alle jaargetijden, ‘s nachts en overdag, ongeacht de oriëntatie. Vaak is dakoppervlak in Nederland niet voldoende om ‘zelfvoorzienend’ te zijn. Triple Solar benut het oppervlak echter dubbel, voor zowel de opwekking van warmte als van elektriciteit. Dit zorgt niet alleen voor de grootste besparing van CO2 per m2, maar ook voor echte onafhankelijkheid van fossiele brandstoffen. De oplossing is ideaal bij energieneutrale renovatie. Het systeem kan overal worden ingezet waar nu met gas wordt verwarmd: denk aan woningen, sportaccommodaties, zwembaden, appartementen, utiliteitsgebouwen, et cetera. Triple Solar www.triplesolar.com Standnr. Hal 04, A.019
Of het nu gaat om bijvoorbeeld een pannendak of een Kalzip dak en of de panelen hier nu in landscape of portrait opstelling moeten komen; uw benodigde montagesysteem staat erbij! Doordat het Nederlandse bedrijf uniek is in de veelzijdigheid van solar montagesystemen, kunnen al deze systemen snel en met een scherpe prijs door haar zelf worden geleverd via een netwerk van distributeurs. Uiteraard met alle ondersteuning, zoals gratis rekentools, handleidingen en animatievideo’s.
Stadsverwarming op de rol Het netwerk op de rol, Flexanet, wordt geleverd op een haspel. Het bestaat uit een kunststof leiding met de aftakkingen daaraan gemonteerd. Hiermee kan een straat of een wijk in zeer korte tijd voorzien worden van een stadsverwarmingsleiding. Dit bespaart tijd en geld.
Van der Valk Solar Systems www.valksolarsystems.nl Standnr. Hal 03, D.048
Verwarmen zonder gas Triple Solar introduceert een totaal oplossing voor het verwarmen van een woning zonder gas, in combinatie met het opwekken van elektriciteit. Hiervoor maakt het bedrijf gebruik van aluminium panelen, in combinatie met een warmtepomp. Tijdens Vakbeurs Energie 2012 werd door Warmtenetwerk de Innovatie Award aan Thermaflex uitgereikt. Het betrof het idee van een (stadsverwarmings)netwerk op een rol, dat kant-en-klaar kon worden geleverd. Het idee dat destijds alleen op papier bestond, is in de tussentijd werkelijkheid geworden en zal tijdens Vakbeurs Energie 2015 als product en oplossing te zien zijn. Door een netwerk op rol te leveren wordt de installatietijd op het project fors verminderd; alleen de verbindingen aan het begin en het einde van de leiding hoeven nog gemaakt te worden. Het is nu een kwestie van de leiding (inclusief huisaansluitingen) van de haspel afrollen en in de sleuf leggen. Naast dat er tijd wordt bespaard, neemt ook de kans op fouten en dus risico’s af. Het netwerk van de rol wordt projectspecifiek in de fabriek ge-
47
48
Beursnieuws Vakbeurs Energie
energiegids.nl
de energieprestatie van de ventilatiesystemen is uitgevoerd op basis van de VLA (Vereniging Leveranciers van Luchttechnische Apparaten) gelijkwaardigheidsmethodiek.
maakt. De basis is het kunststof leidingsysteem Flexalen. Goede tekeningen en maatvoeringen zijn essentieel om het leidingnetwerk op de juiste maat, en met de aftakkingen op de juiste plaats, in de fabriek te kunnen maken. Ook afstemming over datum en tijd van leveren is belangrijk, zodat alle werkzaamheden goed op elkaar afgestemd zijn. Het netwerk van de rol is toepasbaar bij zowel nieuwbouw- als renovatieprojecten. In de afgelopen tijd is Flexanet toegepast in een aantal proefprojecten in binnen- en buitenland. Hierbij is gebleken dat de te realiseren tijdwinst aanzienlijk is. De pilotprojecten zijn ook gebruikt om de oplossing op technisch gebied te verbeteren en te optimaliseren. Vanaf nu is de Flexanet oplossing voor iedereen beschikbaar. Thermaflex Isolatie www.thermaflex.com/en/solutions/renovation Standnr. Hal 03, D.020
Energiezuinige ventilatiesystemen BUVA heeft de energieprestatie van haar BUVA Vital Air System (VAS) Q Time, Quali Solo en Quali Comfort en Vital Air System SMART LUX door Nieman Raadgevende Ingenieurs laten onderzoeken. Hieruit blijkt dat de verschillende systemen energiezuiniger ventileren dan de referentiesystemen uit de NEN 8088-1.
Voor een standaard woning levert een VAS Q Quali Comfort al snel 0,06 extra EPC-besparing op ten opzichte van een handgestuurd gestuurd systeem, in combinatie met 1Pa zelfregelende roosters. Bij het VAS SMART LUX levert dit al snel 0,03-0,04 extra EPC-besparing op ten opzichte van een CO2 gestuurd systeem, met sensoren in alle verblijfsruimten. De besparingen zijn gebaseerd op een referentiewoning met EPC 0,4. Het onderzoek naar
Geluid Naast energiezuinig ventileren is het ook van belang dat er geluidsarm geventileerd wordt. De geluidsproductie van installaties in woningen, waaronder een ventilatiesysteem, mag volgens Bouwbesluit 2012 maximaal een geluidsniveau van 30 dB in de verblijfsruimten (zoals slaapkamers) tot gevolg hebben. In analogie met de ‘Trias Energetica’, heeft BUVA de Trias Acoustica opgesteld. De volgorde is: • Pas een geluidsarme BUVA ventilatie-unit toe. • Ontwerp met het BUVA FlexStream ventilatiekanaalsysteem. Dit flexibele en zeer eenvoudig te verwerken kanaalsysteem levert een kanaalstelsel met lage weerstand en geluidsuitstraling op. • Neem indien nodig passende maatregelen, zoals het toepassen van geluidsdempende kanalen, geluidswerende schotten of eventueel een omkasting. In de BUVA Geluid Garantie Pakketten wordt gewerkt volgens de Trias Acoustica. In samenwerking met adviesbureau Peutz B.V. zijn voor de verschillende agentschap.NL referentiewoningen de BUVA Geluid Garantie Pakketten ontwikkeld. In deze pakketten zijn uitgangspunten en maatregelen geformuleerd, waarmee woningen, zo eenvoudig mogelijk, aan de geldende geluidseisen voldoen. BUVA www.buva.nl Standnr. Hal 05, D.002
Luchtbevochtiger voor absolute hygiëne De Condair DL (voorheen Condair Dual) is een adiabatische luchtbevochtiger met 100% hygiëne garantie en zeer lage operationele kosten. De vernieuwde versie levert nog betere bevochtigingsprestaties en nog lagere energie- en onderhoudskosten. Onafhankelijke instituten hebben voor de DL een 100% hygiëne certificaat afgegeven. Hierdoor is de Condair DL als enige adiabatische luchtbevochtiger volledig veilig toe te passen in verpleeg- en ziekenhuizen.
De DL heeft een bijzonder hybride ontwerp: lagedrukpomp, verstuivers en een naverdampingssectie zijn namelijk gemaakt van keramiek. Hierdoor heeft deze luchtbevochtiger het laagste elektrisch vermogen in de markt. Tevens wordt er door het bij-
energiegids.nl
Beursnieuws Vakbeurs Energie
zondere ontwerp zeer weinig kostbaar osmosewater verspild. Het spoelwateraandeel is maximaal slechts 5%. Naast een besparing op exploitatiekosten, worden al bij het selecteren van een luchtbehandelingskast de kosten in acht genomen. Met een inbouwlengte vanaf 600 mm kan de bevochtigingssectie aanzienlijk korter worden gehouden dan bij een hogedruk bevochtigingsvariant. De keramische platen zorgen voor een volledig aerosolvrije luchtstroom na de sectie, waardoor een druppelvanger overbodig wordt. Door de afwezigheid van de druppelvanger en het zeer korte bevochtigingstraject wordt een enorme besparing gerealiseerd.
gaan zien en voelen hoe dit concept op de zolder van hun woning eruit zal zien. Voor de ingang van Vakbeurs Energie tonen Van Wijnen en DHS dit concept in een aandachttrekker van formaat die voor de bezoeker niet te missen zal zijn.
Condair BV www.condair.nl Standnr. Hal 05, B.021
Introductie van warmtepompconcepten Naast de bekende Hydrotop lanceert Dutch Heatpump Solutions (DHS) op Vakbeurs Energie de HydroCap. Tevens wordt een opvallend installatie-ontwerp in samenwerking met ontwikkelaar en bouwbedrijf Van Wijnen getoond. DHS toont daarmee aan dat het ontwerpen en aanbieden van een integraal warmtepompconcept een echt specialisme is.
Innovatief fluisterstil kanalensysteem Climate Recovery.
Fluisterstille luchtkanalen Op de stand van DHS is tevens het allernieuwste concept van fluisterstille luchtkanalen te zien. Samen met het onderdeel R-Vent Group, ook actief binnen de Bergschenhoek Groep, introduceert DHS deze nieuwe Climate Recovery-kanalen. Het zijn ventilatiekanalen gemaakt van gerecycled glas, zand en soda die de helft lichter zijn dan metalen kanalen en tegelijk voor veel meer geluidsreductie zorgen. Een lucht/water-warmtepomp in combinatie met Climate Recovery-kanalen zal de bewoner nog meer comfort bieden in de vorm van stille en rustige nachten, ook op zolder.
Het nieuwe warmtepompconcept Hydrocap zorgt ervoor dat de warmtepomp aan de buitenzijde niet als zodanig herkenbaar is.
De HyrdroCap is samen met zusterbedrijf Cox Geelen uitontwikkeld. Bij dit concept wordt de buitenunit van een Panasonic warmtepomp fraai en onzichtbaar weggewerkt in een metalen schoorsteenkap die op daken van woningen kan worden geplaatst. In de woning, direct onder het schuine dak waarop de HydroCap staat, plaatst men de binnenunit van het warmtepompsysteem. Het installatiewerk is daarmee minimaal en de ontwerper van de woning, maar ook de bewoner, hoeft zich niet druk te maken over een losse buitenunit die in de tuin of op een balkon moet worden geplaatst. Samen met ontwikkelaar en bouwbedrijf Van Wijnen werkt DHS, onderdeel van de Bergschenhoek Groep, aan een installatieconcept waarmee zij duurzaamheid niet zo maar rendabel, maar vooral fraai en leuk voor de bewoner maken. Op de Energiebeurs zullen zij dit met een opvallend, volledig uitgewerkt energieconcept tonen. Bezoekers kunnen niet alleen het verhaal over dit concept aanhoren maar kunnen ook met eigen ogen en handen
Tijdens Vakbeurs Energie toont Van Wijnen het ‘All Electric In Dak’, ontwikkeld in samenwerking met Dutch Heatpump Solutions (DHS). Dit innovatieve concept is niet te missen; de bezoeker vindt deze innovatie prominent naast de ingang van de beurs. Dutch Heatpump Solutions www.dutchheatpump.nl Strandnr. Hal 05, A.048
49
50
Beursnieuws Vakbeurs Energie
energiegids.nl
Innovatieve afvoerventilator en WTW Duco Ventilation & Sun Control toont tijdens de beurs de laatste ontwikkelingen voor een gezond, comfortabel en vooral energiezuinig binnenklimaat. Zo worden onder meer de DucoBox en het Duco WTW System voor het voetlicht gebracht.
DucoBox Silent.
DucoBox Focus.
De DucoBox is een compacte en energiezuinige afvoerventilator die in twee varianten beschikbaar is. De DucoBox Silent is superstil: deze heeft een minimaal geluidsvermogen van 57,5 dB(A) bij aanzuig en 46,5 dB(A) bij afstraling van de kast. De DucoBox Focus is een superslimme afvoerbox dankzij een geïntegreerd regelkleppensysteem. De regelkleppen, op basis van CO2- en vochtsturing, garanderen een slimme en efficiënte afvoer. Dit gebeurt enkel waar en wanneer nodig én in de juiste hoeveelheid, zodat er maximaal energie kan worden bespaard. Het Duco WTW System combineert Vraaggestuurde Natuurlijke Ventilatie (VNV) met warmteterugwinning (WTW) uit de ventilatieretourlucht. De teruggewonnen warmte komt via het centrale verwarmingssysteem opnieuw de woning binnen. Dit leidt tot een EPC-winst tot 0,32 bij nieuwbouw en maar liefst twee EPA-labels bij renovatie. Voorts kan de bezoeker kennismaken met de verschillende totaalconcepten - DUCO at HOME, DUCO at SCHOOL en DUCO at CARE - die het bedrijf heeft uitgewerkt. Dankzij een weldoordachte combinatie van natuurlijke dagventilatie, buitenzonwering en nachtkoeling wordt er steeds een gezond, comfortabel én energiezuinig binnenklimaat gerealiseerd. DUCO Ventilation & Sun Control www.duco.eu Standnr. Hal 05, A.014
een goede manier de efficiency te berekenen en te bewaken van bijvoorbeeld geproduceerde stoom, stoom gebruikt bij de ontgasser, ketelvoedingswater, condensaat warmteterugwinning, rookgastemperatuur, zuurstof en brandstoffen. Een deel van deze genoemde meetpunten zijn verplicht en moeten aan speciale eisen voldoen voor de subsidieregeling SDE (Stimulering Duurzame Energieproductie). Endress+Hauser kan u helpen de juiste meting hiervoor te selecteren. Tijdens het transport van stoom naar het proces, verliest stoom energie waardoor natte stoom wordt gevormd. Bij niet goed functionerende condensaatpotten blijft water achter in de stoomleiding waardoor procesefficiency terug zal lopen. Elk extra procent water in stoom zorgt voor minder beschikbare energie voor het proces. De nieuwe generatie Vortexmeter is naast de detectie van stoom in staat het werkelijk percentage condens in de stoom te meten (stoomkwaliteit). Dankzij de ingebouwde stoomtabellen (IAPWS IF97), de kwaliteitsmeting en de kwantiteitsmeting is een betrouwbaar meetresultaat van nuttige energie beschikbaar.
Voor elke industrie geldt: beschikbaarheid van utilities is de sleutel tot een betrouwbaar productieproces. De meest gebruikte energievormen zijn water, perslucht, gas, elektra, stoom en thermische olie. Endress+Hauser heeft jarenlange ervaring in energiemetingen en energieoplossingen. Tijdens deze editie van Vakbeurs Energie laat het bedrijf u kennismaken met stoom; van productie tot transport en gebruik.
EEED Sinds 5 juni 2014 is de European Energy Efficiency Directive (EEED) van kracht. Grote bedrijven (omzet > 50 miljoen en meer dan 250 werknemers) zijn verplicht elke vier jaar een energie efficiency audit te laten uitvoeren. De eerste moet uiterlijk op 5 december 2015 gereed zijn! Endress+Hauser Systemplan is gespecialiseerd in energie-audits en ontwikkeling van besparingsmogelijkheden. Dit bedrijfsonderdeel heeft ruime ervaring opgedaan door de samenwerking met klanten uit de chemische industrie, farmaceutische industrie, diervoeder- en voedingsmiddelenindustrie en automotive. Zij ondersteunt bedrijven in heel Europa bij het invoeren van een energiemanagementsysteem ISO50001 en energie-audits volgens EN16247-1.
Een efficiënt werkende ketel betekent optimalisatie van de investering, reduceren van storingen en minimaliseren van bedrijfskosten. De juiste instrumentatie is noodzakelijk om op
Endress+Hauser BV www.nl.endress.com Standnr. Hal 05, D.048
Stoom; van productie tot transport en gebruik
energiegids.nl
Beursnieuws Vakbeurs Energie
Netbeheerder levert realtime meetdata Grootverbruikers van energie hebben vaak onvoldoende inzicht in hun energieverbruik en/of -opbrengsten. Het is dan ook niet altijd even simpel om snel een overzicht te krijgen wanneer er veel energie verbruikt of opgewekt wordt. Door gebruik te maken van I-Real’s RealM2M software is Liander nu in staat realtime meetdata aan te bieden aan grootverbruikers van energie. De klant kan zo zijn energieverbruik inzien. Het nieuwe dakelement SlimFix RenoTwin.
Voor het automatisch binnenhalen van de gegevens levert I-Real een compleet modem. Deze wordt op verzoek van de grootverbruikers door de monteurs van Liander geïnstalleerd en aangesloten op een digitale meter. Dit zijn zowel verbruiksals productiemeters. Iedere 5 minuten pushed het modem de verbruikswaarden naar de webservice van I-Real. Hierbij zijn meerdere eenheden mogelijk; onder andere vermogen, stroom, spanning en cos phi. De gegevens worden door de software automatisch ingelezen en kunnen online geraadpleegd worden in het bestaande energie-beheersysteem van de klant. Doordat de applicatie als webservice draait, is de software te integreren in bestaande monitoringsystemen. Dit maakt het systeem leveranciersonafhankelijk en oproepbaar vanaf alle bestaande platformen.
bestaat uit een constructief sterke isolatieplaat die vrijdragend gemonteerd kan worden, dankzij het gebruik van stelschroeven. Opvullen van de oneffen onderconstructies is dan ook overbodig. De elementen zijn tweezijdig gecacheerd met een thermisch reflecterende alu-folie. De bovenzijde bevat drie ingelijmde houten regels die het element extra constructieve sterkte geven en die zijn afgestemd op de bevestiging van de stelschroeven. De langszijden zijn voorzien van een messing/groef-verbinding waardoor warmtelekken worden voorkomen. Het dakelement is waterdicht, maar toch dampopen. Er zijn speciale profielen leverbaar die voor een extra waterdichte afsluiting van de langsnaden zorgen. SlimFix® RenoTwin is leverbaar met een Rc-waarde tot 8.0 m2K/W.
RecaPan®.
IsoBouw toont op Vakbeurs Energie onder meer twee innovaties: het nieuwe dakelement SlimFix RenoTwin en een geoptimaliseerde versie van RecaPan®. Met haar nieuwe dakelement SlimFix RenoTwin heeft IsoBouw een ingenieuze oplossing bedacht voor na-isolatie van oudere daken die doorhangen of waarop, veelal in de jaren zeventig, een bescheiden isolerend enkelschalig dakelement is gekomen. Het bedrijf toont verder de geoptimaliseerde versie van RecaPan®. Het na-isolatie element van EPSHR is gebruiksvriendelijker geworden en er is BioFoam® aan toegevoegd.
RecaPan® Vorig jaar breidde IsoBouw haar assortiment renovatieproducten uit met het na-isolatiesysteem RecaPan®. Snel en voordelig verhoogt u hiermee het isolerend vermogen van het dak met een Rc-waarde van circa 3,0 m2K/W. Een belangrijk voordeel is dat bestaande pannen niet van het dak af hoeven. Na het leggen van de eerste rij RecaPan®-elementen kunnen de pannen direct verplaatst worden op de isolatie. Opvallend is verder de toevoeging van BioFoam®. Dit cradle to cradle gecertificeerde materiaal wordt geproduceerd van plantaardig afval en gedeeltelijk toegevoegd in de RecaPan®-elementen. Hierdoor wordt de CO2-footprint van de elementen nog verder verlaagd. Het nieuwe element is leverbaar in meerdere varianten, afhankelijk van de gewenste panlatafstand (RecaPan® S, M, L en XL). RecaPan® Nok en RecaPan® Goot zijn speciaal ontwikkeld voor een optimale goot- en nokafwerking. Indien gewenst levert IsoBouw ook aluminium goot- en boeiprofielen voor de esthetische afwerking. De elementen zijn voorzien van ISSO-certificaten.
SlimFix RenoTwin kan direct worden toegepast op de bestaande dakconstructie. Bovendien kan een reeds aanwezige isolatielaag worden geïntegreerd in het nieuwe isolatiepakket. Het systeem
IsoBouw Systems b.v. www.isobouw.nl Standnr. Hal 03, C.020
I-Real BV www.i-real.nl Standnr. Hal 03, C.002
Innovatieve na-isolatie voor daken
51
52
Beursnieuws Vakbeurs Energie
Bouwbedrijf sluit samenwerkingscontract voor zonne-energie
energiegids.nl
Aangepaste rekenmethodiek daglichtberekeningen in nieuwe BREEAM-richtlijn
Na een uitvoerige voorbereidingsfase hebben Bouwbedrijf Heijmans en zonne-energie experts Libra Energy BV een samenwerkingscontract gesloten. Met name voor de nieuwbouwprojecten waarbij het plaatsen van zonne-energie een serieuze bijdrage kan leveren aan de verlaging van de EPC van de woningen, is het goed om de juiste disciplines met elkaar te verbinden.
Eind vorig jaar is de nieuwe richtlijn BREEAM-NL Nieuwbouw en Renovatie 2014 gelanceerd. Op dit moment worden de eerste projecten daadwerkelijk met deze richtlijn gecertificeerd. Voor de categorie ‘Gezondheid’ zijn de daglichteisen van de credit HEA 1 ‘Daglichttoetreding’ in de nieuwe richtlijn significant verzwaard. Peutz BV beschikt over de kennis en instrumenten die helpen ontwerpers hun ideeën te verwezenlijken. Sinds 1 juli 2012 geldt voor nieuwbouw van woningen en voor utiliteitsbouw de norm; NEN 7120. Hierin zijn de bepalingsmethoden voor nieuwbouw, bestaande bouw, utiliteitsbouw en woningbouw geïntegreerd. Ook is de methode aangepast aan Europese normen. De NEN 7120 waardeert bovendien de laatst bewezen technieken en rekent met gedetailleerdere klimaatgegevens. Hiermee is de methode klaar voor mogelijke verdere aanscherping van de eisen naar een niveau voor (bijna) energieneutrale gebouwen. Heijmans heeft speciaal voor zonne-energie een tweetal partners geselecteerd voor de planning en realisatie van de verschillende projecten. Heijmans loopt daarmee voorop in de bouwwereld. Libra Energy BV levert vanuit haar EPC dochter Cleantech Projects een waardevolle bijdrage voor zowel nieuwbouw als renovaties. Libra Energy B.V. www.libra-energy.eu Standnr. Hal 03, C.042
Waar eerst voor daglichtberekeningen volstaan kon worden met een eenvoudige rekenregel op basis van met name het raamoppervlak en de afmetingen van een vertrek (de zogenaamde BREformule), moet nu de gemiddelde daglichtfactor berekend worden met een gevalideerd rekenpakket. Aan de hand van (ontwerp) tekeningen moet voor alle verblijfsruimten van een gebouw per te onderscheiden functie (kantoor, onderwijs, winkel, wonen, logies of bijeenkomst) de gemiddelde daglichtfactor per verblijfsruimte bepaald worden. De uitdaging is om veel daglicht te laten toetreden zonder dat dat leidt tot hinderlijk hoge lichtniveaus of te grote luminantieverhoudingen. Met een gebalanceerde daglichttoetreding kan immers bespaard worden op energie die anders nodig is om de elektrische verlichting te laten branden. Tegelijkertijd dient ongewenste opwarming door zontoetreding in de zomer beperkt te worden om de koellast zo laag mogelijk te houden. Voor het uitvoeren van de hiervoor benodigde daglichtberekeningen maakt Peutz gebruik van rekenprogramma’s, zoals Radiance, om ook ongebruikelijke geometrieën of complexe raamsystemen te kunnen beoordelen. Dergelijke fysisch-realistische rekenpakketten bieden de mogelijkheid om van elk ontwerp goed te onderzoeken of voldaan kan worden aan enerzijds de (nieuwe) eisen in de BREEAM-richtlijn voor credit HEA 1 en anderzijds overige eisen en wensen ten aanzien van daglicht en bezonning. Naast het fysisch correct modelleren van de daglichttoetreding biedt deze ray-tracing software uitstekende visualisatiemogelijkheden. Dat geldt bijvoorbeeld voor zowel direct zonlicht en diffuus daglicht als kunstlicht en combinaties van deze drie. Hierdoor worden deze rekenmodellen ook vaak toegepast om bezonningsstudies te verrichten. Peutz BV www.peutz.nl Standnr. Hal 03, F.030
energiegids.nl
Beursnieuws Vakbeurs Energie
Slagvaste, stof- en waterdichte led tubes
Nanocoating houdt zonnepanelen schoon
Rofianda Consultancy heeft in samenwerking met en voor Fuij Tilburg speciale led tubes ontwikkeld voor de ruimtes waar wordt gewerkt met foto- en ontwikkelingsplaten. De tubes zijn volledig slagvast, stof- en waterdicht en leverbaar in verschillende wattages en lengtes. De tubes zijn ontwikkeld met een specifieke lichtkleur van 597 ± 2nm.
Led tubes in parkeergarage Paleiskwartier Den Bosch.
Led tubes in parkeergarage Paleiskwartier Den Bosch.
Naast de led tubes met de speciale kleur zijn de led tubes ook leverbaar in 3000/4000/5000/6000K kleur. Deze tubes zijn zeer geschikt voor industrieel gebruik, parkeergarages, autowasstraten en commerciële ruimtes. Bedrijven zoals Unilin Oisterwijk, Koole Amsterdam en parkeergarage Paleiskwartier Den Bosch, Groenrijk Tilburg zijn tevreden gebruikers van deze verlichting. Tevens worden deze led tubes aanbevolen in de agrarische sector; zowel op paarden- als rundveebedrijven. Rofianda Consultancy B.V. heeft daarnaast samen met haar partner YESSS Electrical, vestiging Rotterdam, de opdracht gekregen om de verlichting van het gehele buitenterrein van Ahoy te vervangen. Op dit buitenterrein zal zowel led- als inductieverlichting worden geïnstalleerd. De centrale masten worden voorzien van led verlichting van AAA-Lux. De aanrijdroute en de verlichting boven de laaddeuren zal worden vervangen voor inductie straatverlichting. Verder heeft het bedrijf speciale led tubes ontwikkeld. Rofianda www.rofianda.nl. Standnr. Hal 04, D.032
Onderzoek van TNO heeft uitgewezen dat het reinigen van zonnepanelen een positief effect heeft op het rendement van een PV-installatie. Door zonnepanelen te behandelen met een Nanocoating zal het af parelende effect van de coating ervoor zorgen dat het grootste deel van het vuil met het water van het oppervlak afspoelt en tijdens een regenbui de waterfilm in druppels verandert. Stof, bladeren of uitwerpselen van vogel kunnen zonnepanelen zodanig vervuilen dat dit het rendement van de panelen vermindert. Gemiddeld vervuilt een zonnepaneel 4,4 tot 7,7% per jaar. Daarnaast weerkaatst de waterfilm, die na een regenbui achterblijft op een zonnepaneel, 20% van het aanwezige daglicht. De Nanocoating voorkomt vervuiling van de zonnepanelen. Deze coating is zo samengesteld dat gladde, glasachtige oppervlakten het contact met vuil en water reduceren. Door de hydro- en oleofobe werking kunnen vuildeeltjes, zoals vet en olieachtige stoffen, kalk en stoffen uit atmosferische vervuiling weinig tot geen hechting krijgen. Deze laten zich door de waterafstotende Nanocoating zonder agressieve reinigingsmiddelen eenvoudig verwijderen (easy-to-clean effect). Door deze eigenschappen behalen behandelde zonnepanelen een gemiddelde rendementsverhoging tot 8%, in vergelijking met onbehandelde panelen. Juist in de natte periodes van het jaar, wanneer de zonnepanelen minder rendement opleveren, zal een Nanocoating meer opbrengst tot gevolg hebben. Ook sneeuw en ijs zullen minder grip hebben op het oppervlak van een zonnepaneel. Dit tot wel acht jaar lang! RSS Nanocoatings www.rss-nanocoatings.nl Standnr. Hal 02, D.002
53
54
Beursnieuws Vakbeurs Energie
Dashboard voor het gebouw Webeasy introduceert ‘the NXT LVL’ in gebouwautomatisering. En daarvoor hoeft de klant niets te doen. Alle informatie die nodig is om zijn gebouw te kunnen beheren, wordt op een presenteerblaadje aangereikt via het nieuwe dashboard, zoals dat tegenwoordig ook bij de nieuwe generatie auto’s te zien is.
NXT is een softwarepakket waarmee de gebruikers de prestatie van een gebouw(en) kunnen meten en bewaken. Daarmee zijn allerlei gewenste rapportages samen te stellen. Het pakket genereert naast geëvalueerde historische data ook proactieve data in de vorm van meldingen die de gebouwbeheerder wijzen op een mogelijk probleem. Dit leidt tot grote kostenbesparingen, comfortverhoging en levensduurverlenging van installaties. NXT is als softwareproduct op de PC te gebruiken, maar ook in de cloud als een SaaS-oplossing. In dat laatste geval heet het pakket NXT LVL. The NXT LVL van Webeasy presenteert alle gegevens via ‘sexy’ vormgegeven webpagina’s, zoals een energiespiegel. Het dashboard is ook beschikbaar voor de smartphone en tablet. Naast de installaties van Webeasy kan de gebruiker ook andere systemen integreren in NXT of in NXT LVL. Dat maakt NXT breed inzetbaar als beheersoftware voor installateurs en eindgebruikers. De gebruiker krijgt hiermee zijn eigen, persoonlijke portaal. Het softwarepakket bestaat uit verschillende applicaties. De belangrijkste zijn: Visualisatie (basis module), inclusief logging, alarmen, et cetera, Mobiele interface voor tablet en smartphone, Alarmopvolging (inclusief dienstrooster), Database back-up, Weersvoorspelling, Geothermisch, Analyse en Energiespiegel (Dashboard). Webeasy www.webeasy.nl Standnr. Hal 05, C.023
energiegids.nl
Handige tool maakt terugverdientijd pompen inzichtelijk
Onafhankelijk wereldwijd onderzoek heeft aangetoond dat 10% van de wereldwijde elektrische energie op gaat aan pompen. Met zo’n getal is het interessant te weten hoe op installaties bespaard kan worden, op de energiekosten, maar ook als het gaat om minder uitstoot van CO2. Xylem heeft hiervoor de Xylem Energy Scan ontwikkeld. Een handige tool waarin met behulp van een open calculatie de ROI (terugverdientijd) van pompen in gebouwen kan worden berekend. De ROI ligt vaak lager dan vijf jaar en veelal tussen de twee en drie jaar. In veel installaties en ketelhuizen wordt nog gebruik gemaakt van niet-toerengeregelde pompen. Dit maakt het interessant om oudere en vaak nog goed werkende pompen uit te wisselen. Voor een Xylem Energy Scan zijn alleen het merk en type pomp, de energieprijs inclusief transportkosten, het toerental, de aansluitspanning en indien beschikbaar de inbouwmaten nodig. Op basis van deze gegevens maakt de Energy Scan inzichtelijk wat bespaard kan worden op de pompkosten. De Energy Scan doet dit door de huidige pomp te vergelijken met een Lowara pomp uit de e-range serie. Ongeacht het merk of type pomp kan er een eerlijke en betrouwbare berekening worden gemaakt. In het rapport dat volgt staan overzichtelijk de terugverdientijd, de besparing in kWh en € en de CO2-reductie. Xylem Water Solutions Nederland B.V. www.xyleminc.com/nl Standnr. Hal 05, B.024
energiegids.nl
Beursnieuws Vakbeurs Energie
Strengere emissie-eisen voor middelgrote stookinstallaties
Nieuwe flowmeter toont druk en flow HK Instruments, de leverancier van Betec Controls voor druken flow-metingen in lucht, heeft de nieuwe DPT-Flow-Batt gelanceerd voor het tonen van druk en flow. De DPT-Flow-Batt werkt met een standaard 9V batterij en kan gebruikt worden voor omgevingen en toepassingen waar geen elektriciteit beschikbaar is.
Al geruime tijd moeten alle nieuw geleverde gasbranders voor ketels met een nominaal vermogen > 0,4 MW voldoen aan een door de overheid ingestelde NOx-emissiestandaard (< 70 mg/nm3 bij 3%O2). Bestaande installaties > 1 MW dienen uiterlijk op 31 december 2016 aan deze eis te zijn aangepast c.q. te zijn vervangen door moderne branders. Vanaf 1 januari 2017 moeten vrijwel alle middelgrote stookinstallaties (<50 MWth) voldoen aan de emissie-eisen van het Activiteitenbesluit (hoofdstuk 3.2). Behalve gasketels, gelden de eisen onder andere ook voor gas- en vloeistofmotoren en gasturbines. Omdat de NOx-emissiehandel is beëindigd, moeten ook alle stookinstallaties die tot 1 januari 2014 onder de NOx-emissiehandel vielen, aan de NOx-emissie-eisen in het Activiteitenbesluit voldoen. Het type en de leeftijd van de installatie bepalen wat de consequenties zijn in elke, specifieke situatie. Om aan de weet te komen of de installatie voldoet aan de eisen, is het raadzaam een officiële emissiemeting uit te laten voeren; de zogenaamde Scope-6 meting die is ontwikkeld door SCIOS (Stichting Certificatieregeling Inspectie en Onderhoud van Stookinstallaties). Aan de hand van een SCOPE 6-verklaring kan worden bepaald welke aanpassingen aan de installatie noodzakelijk zijn. Dit kan een retrofit van de bestaande of levering van een nieuwe gasbrander zijn. Maar het kan ook betekenen dat de stookinstallatie volledig moet worden vervangen. Bedrijven die onlangs hun branderinstallatie hebben vervangen, voldoen ongetwijfeld aan de nieuwe emissiestandaard van 70 mg. Ook voor hen is het wettelijk verplicht, dat voor de nieuwe installatie binnen 4 weken na ingebruikname van de installatie een geldige Scope 6-verklaring kan worden overlegd. Alleen in 2015 worden investeringen in aanpassing of vervanging van de gasbrander nog financieel ondersteund door de MIA en VAMIL regeling. Het gaat om bedrijfsmiddelcode A 4121 uit de Milieulijst, die nog geldig is tot en met eind 2015. De ‘A’ in de bedrijfsmiddel-code betekent, dat de investering voor 27% voor MIA en volledig voor VAMIL in aanmerking komt. De Rijksoverheid heeft een speciaal informatiepunt geopend wat kan worden geraadpleegd voor wet- en regelgeving van stookinstallaties op milieugebied: www.infomil.nl/stookinstallaties2017 Zantingh B.V. www.zantingh.com Standnr. Hal 05, D.041
De DPT-Flow-Batt is ontworpen als een flowmeter in combinatie met een meetpijp (bijvoorbeeld FloXact) of met een ventilator met drukmeetaansluiting en een K-waarde. Ook kan de DPTFlow-Batt gebruikt worden als display voor de locale meting van statische of verschildruk. Door de intelligente gebruikersinterface kunnen eenvoudig de instellingen geselecteerd worden. Betec Controls BV www.beteccontrols.nl Standnr. Hal 05, B.004
Verbeterde luchtbevochtiging
Luchtbevochtiging in een luchtbehandelingskast.
Elka Fog heeft de afgelopen jaren hard gewerkt aan de verbetering van luchtbevochtiging in luchtbehandelingskasten. Door verstuiverleidingen te plaatsen in de natte sectie wordt de luchtvochtigheid omhoog gebracht tot de gewenste waarde. Ook is er een woonhuisbevochtiger gelanceerd. Elka Fog kan stoom, ultrasoon, hoge druk en perslucht bevochtiging aanbieden. De Elka Fog hogedruk bevochtiging onderscheidt zich door zijn uiterst nauwkeurige regeling. Deze regeling maakt gebruik
55
56
Beursnieuws Vakbeurs Energie
van zestien stappen. Dit gecombineerd met een fluctuerende werkdruk geeft een mooie overlap van de capaciteiten. Hierdoor ontstaat een zo goed als traploze regeling die al functioneert vanaf 7% van de totale capaciteit. Daarnaast heeft men de WT 3000 woonhuisbevochtiger gelanceerd. Deze stoombevochtiger is te installeren na de WTW unit van een woonhuis en is uitgerust met een besturing die de luchtvochtigheid constant meet en regelt. Dit is een geheel zelfstandig werkend systeem dat naadloos aansluit op de WTW installatie en verzekert u van een comfortabel binnenklimaat. Elka Fog heeft meer dan 50 jaar praktijkervaring. Het bedrijf adviseert over de luchtbevochtiging, maar kan u ook in contact brengen met de juiste partijen in de markt om overige zaken te regelen. Denk hierbij bijvoorbeeld aan de verplichting voor het hebben van een risicoanalyse ten aanzien van legionella bij het vernevelen van water. Elka Air BV www.elka-air.nl Standnr. Hal 05, A.002
Verbruiksafhankelijke afrekening en inzicht leiden tot besparing Uit diverse onderzoeken is gebleken dat verbruiksafhankelijke afrekening leidt tot besparing, door een bewuster stookgedrag. Het bieden van transparantie in het verbruik leidt nog eens tot een extra besparing. Regelmatig tussentijdse inzage in het verbruik biedt namelijk de mogelijkheid om het verbruiksgedrag aan te passen. Om deze redenen wordt verbruiksafhankelijke afrekening en inzicht in het energieverbruik verplicht. ista Nederland is binnen Nederland al 60 jaar specialist in het beheren van uw energie-, warmteen waterverbruik.
energiegids.nl
ista heeft diensten ontwikkeld om beheerders en bewoners volledige transparantie te bieden in het verbruik, zowel op woningniveau als in uw ketelhuis. Men levert nauwkeurige verbruiksmeters en maakt gebruik van de nieuwste radiotechnologie, waarmee alle apparatuur op afstand kan worden gemonitord, uitgelezen en afgerekend. Met de dienst Monitoring is het voor u als beheerder snel en eenvoudig mogelijk verbruiksanalyses van uw complexen te maken. Zo krijgt u bijvoorbeeld inzicht in het verbruik van de bewoners ten opzichte van elkaar en ten opzichte van vorig jaar. Maakt u gebruik van deze dienst dan kunt u uw bewoners kosteloos de monitoringtool en ista App aanbieden. Deze tools bieden uw bewoners wekelijkse transparantie in hun individuele verbruik. Door gigajoulemeting in uw ketelhuis biedt het bedrijf u transparantie in het rendement en de leverantie van uw warmtevoorziening. Het levert u tevens informatie voor de berekening van de juiste GJ-prijs. Zo kunt u op ieder gewenst moment toetsen of u voldoet aan de eisen van de Warmtewet. Daarnaast is een volgende fase van keteloptimalisatie en rendementsverbetering in ontwikkeling. Hierbij kan de ketel elk half uur uitgelezen worden, waardoor u een goed beeld krijgt van wanneer ketel brandt en wanneer niet. Ook wordt duidelijk of en waar een rendementsverbetering te behalen valt. Met de dienst Debicasso hoeft u zich geen zorgen meer te maken over het incasseren van voorschotbedragen, de betalingen aan het nutsbedrijf en de afrekening met uw bewoners. Al deze zaken neemt ista Nederland u uit handen, terwijl u via de webportal volledig inzicht behoudt in de dagelijks bijgewerkte incassoactiviteiten. Om u nog verder te ontzorgen is er voor bewoners een portal ontwikkeld waar zij gegevens kunnen raadplegen en verzoeken kunnen indienen. ista Nederland B.V. www.istanederland.nl Standnr. Hal 03, D.013
Terugwinning van verloren warmte CV-buizen We kennen terugwinning van warmte uit ventilatielucht en douchewater. Nieuw is de terugwinning van de warmte die CV-buizen in de kruipruimte verliezen. TONZON BV uit Enschede heeft een eenvoudige en kosteneffectieve methode ontwikkeld om deze warmte nuttig te gebruiken voor de opwarming van (een deel van) de vloer. Veel kruipruimtes onder bestaande woningen en gebouwen in Nederland worden nodeloos opgewarmd door CV-buizen, ook wanneer deze buizen goed zijn ge誰soleerd met buisisolatie. Een deel van deze warmte gaat verloren door uitstraling, een ander deel doordat de lucht rondom de buisolatie wordt opgewarmd. Eerder al kwam TONZON met een speciale Bandagefolie die om de buizen wordt gewikkeld. Maar deze met bandagefolie verbeterd ge誰soleerde CV-leidingen warmen nog steeds de lucht om zich heen op. Deze convectieve warmte ging tot nu toe verloren. TONZON heeft nu een methode ontdekt waarmee het convectieve warmteverlies wordt opgevangen en naar de bovenkant van de vloer wordt geleid. Om de CV-buizen komt een TONZON-folie die in een V-vorm aan de boven gelegen Thermoskussens wordt
energiegids.nl
Beursnieuws Vakbeurs Energie
gekoppeld. De CV-buizen warmen de lucht onderin de V op. Deze warme lucht stijgt op, verwarmt de onderkant van het Thermoskussen, dat de warmte weer doorgeeft aan de lucht aan de andere kant. Deze warme lucht stijgt ook weer op en verwarmt de volgende laag folie. Uiteindelijk komt de warmte bij de onderkant van de vloer, waar het door geleiding naar de bovenkant wordt getransporteerd. Op de infraroodfoto is te zien dat het principe werkt. Het is een zekere mate mogelijk de warmte te sturen naar een bepaald deel van de vloer. Deze innovatie werkt echter alleen in combinatie met het TONZON Vloerisolatiesysteem met Thermoskussens. De all-in richtprijs voor particuliere huiseigenaren voor het aanbrengen van deze vloerisolatie (inclusief materiaal, montage en btw) bedraagt bij een oppervlakte van 30 m² € 1.325,- en bij 50 m² € 1.850,-. En dat is nog zonder de eventuele subsidie. Daarvoor krijgt men niet alleen een warme vloer, ook het vocht uit de kruipruimte wordt gestopt door een stevige kamerbrede Bodemfolie. TONZON www.TONZON.nl/warmteterugwinning. Standnr. Hal 04, A.025
Energie besparen en groen zaken doen Energie besparen is niet alleen een kwestie van duurzaamheid, maar ook van groen zaken doen. Met de oplossingen voor energie-monitoring van Saia Burgess Controls (SBC) worden beide doelen bereikt. Zo snijdt het mes aan twee kanten. Voor het vergroenen van bedrijven is energiemonitoring een must. Voor een optimaal resultaat moet deze wel lean worden uitgevoerd. SBC introduceert daarom S-Monitoring. Een gemakkelijk te beheersen bottom-up benadering om snel zichtbare resultaten te boeken. Deze ‘lean’ aanpak is het alternatief voor dure, top-down oplossingen. De basis hiervoor is standaard Web+IT technologie; gemakkelijk te installeren en betaalbaar in aanschaf en onderhoud. De energiemeters van SBC zijn geschikt voor toepassingen van 0,25 - 6000 A enkel- en driefasen en hebben een S0-pulsuitgang of seriële interface voor M-Bus, Modbus of Saia S-bus. Ze meten spanning, vermogen (actief en reactief) en cosφ. Voor gebouwen met zonnepanelen of windmolens heeft SBC bidirectionele kWh-meters. Dus voor meting van energie die vanuit het netwerk
wordt afgenomen en die vanuit de eigen installatie aan het netwerk wordt teruggegeven. Alle energiemeters van SBC voldoen aan de MID ofwel Measuring Instruments Directive, de Europese richtlijn voor meetinstrumenten. De meters worden gebruikt voor afrekening van geleverde energie en hoeven niet te worden gekalibreerd. De meters worden ’plug & count’ op de E-Monitor aangesloten. Het verbruik per meter wordt direct geregistreerd en getoond op het touchscreen, zonder programmering. Ook andere verbruiksmeters, zoals gas-, warmte- en watermeters kunnen worden aangesloten. De E-Monitor kan via LAN/internet vanaf iedere locatie worden uitgelezen. Opgeslagen gegevens kunnen ook per email verstuurd worden. In netwerken waar lokaal geen display nodig is, biedt de E-Controller uitkomst. Deze is geschikt voor DIN-railmontage in besturings-kasten. SBC introduceert verder een Power Quality Analyser om de kwaliteit van het net te meten en te bewaken. Naast spanning, stroom, vermogen en verbruik, worden onder andere ook harmonischen (tot 40ste), onder- en overspanning, faseverschuiving, dips en pieken gemeten, opgeslagen (csv/PQDIF) en geanalyseerd. Saia Burgess Controls www.saia-pcd.com Standnr. Hal 05, E.031
57
58
Beursnieuws Vakbeurs Energie
Energiemanagement en gebouwbeheersysteem in één
energiegids.nl
Nieuwste ontwikkelingen in Massief Passief Bouwen
Kieback&Peter Nederland introduceert het gebouwbeheersysteem Qanteon. Dit systeem is ontwikkeld voor technische installaties in kleine en middelgrote gebouwen. Het is een aanvulling op het bestaande Neutrino gebouwbeheersysteem en rekent af met complexe en dure gebouwbeheersystemen. Waar voorheen twee systemen nodig waren, maar ook twee scholingen, twee in bedrijfstellingen, et cetera, volstaat nu één ‘Building & Energy Management System’.
Tijdens Vakbeurs Energie 2015 toont Recticel Insulation de nieuwste ontwikkelingen op het gebied van Massief Passief Bouwen. Bezoekers maken ook nog eens kans op een aantal aantrekkelijke prijzen, zoals een spectaculaire rondvlucht en een sportieve Apple Watch.
In de praktijk is niet altijd duidelijk welke installatiedelen een bepaalde hoeveelheid energie gebruiken. Inzicht geeft kennis en een goed beheersysteem kan het besparingspotentieel omzetten in een aanzienlijke energiebesparing. Het nieuwe gebouwbeheersysteem Qanteon helpt het besparingspotentieel te ontdekken, energiebesparingen te realiseren en het effect te controleren. Het systeem heeft een consequente en intuïtieve bedienfilosofie die het u makkelijk maakt. Het is ook een flexibel systeem, want het kan eenvoudig aan elk gebouwtype en de wensen van de individuele beheerder worden aangepast. Een installatiedeel kan met een druk op de knop op verschillende manieren worden getoond, van de bekende DIN-voorstellingen tot unieke 3Dweergaven. Daardoor kunt u snel en efficiënt werken. Alle details zijn direct uit het aanzicht naar voren te halen, het zoeken naar installatiedetails behoort tot het verleden. De bediening is zowel op een PC, tablet of een Smartphone mogelijk. Dit is voor elk apparaat geoptimaliseerd, zodat het voor de beheerder altijd eenvoudig en duidelijk is. Qanteon is in HTML5 geschreven en is daarmee niet afhankelijk van besturingssystemen en hardware. Daardoor is eenvoudige integratie mogelijk, maar het systeem kan ook als stand alone functioneren. De communicatie tussen de Qanteon-server en de clients gebeurt uitsluitend met een beveiligd protocol. Zo zijn data en installatiedelen optimaal beschermd tegen onbevoegd gebruik. Kieback&Peter Nederland B.V. www.kieback-peter.nl www.youtube.com/climotion Standnr. Hal 05, A.026
Recticel Insulation combineert alle ecologische voordelen van een passiefhuis met de duurzaamheid van een traditionele woning in baksteen en isolatie met harde polyurethaan platen. Een sprekend voorbeeld hiervan is het woonzorgcomplex van Mijande Wonen in het Overijsselse Vroomshoop, dat afgelopen februari de PassiefBouwen Award 2014 heeft gewonnen. Dit gebouw in traditionele baksteen is zo goed als energieneutraal, met relatief lage bouwkosten en een hoog comfort voor de bewoners. Voor de isolatie in het woonzorgcomplex in Vroomshoop werd gebruik gemaakt van Eurowall (PUR) en Eurofloor (PIR). Deze platen hebben een hoge isolatiewaarde, terwijl ze ultradun zijn. Met als voordeel dat er geen kasteeldikke muren nodig zijn om de passiefhuisnormen te halen. Het resultaat mag er zijn: extreem lage energiekosten, altijd frisse lucht in huis, geen tocht, geen koudevallen of grote temperatuurschommelingen. Maar ook goede geluidsisolatie, lagere onderhoudskosten en beter waardebehoud. Bij hun bezoek aan de Recticel Insulation stand maken bezoekers kans op een rondvlucht voor vier personen boven een locatie naar keuze en een Apple Watch. Recticel Insulation www.recticel.nl Standnr. A.022
energiegids.nl
Beursnieuws Vakbeurs Energie
24/7 inzicht in gebouwprestaties
Modulair ventilatiesysteem Het revolutionaire HybalansPlus ventilatiesysteem is modulair opgebouwd. Dat bespaart kosten bij ontwerp, montage, voorraadbeheer en onderhoud. De eenvoud van het systeem voorkomt kostbare ontwerp- en montagemissers. Onlangs is het systeem verder uitgebreid met het HybalansPlus Ovaal systeem.
De slimme tool van MyBuilding Prestatieborging monitort 24/7 klimaatinstallaties van gebouwen op vooraf ingestelde KPI’s. Hierdoor komt er direct inzicht in onder andere energieverbruik, energiestromen en storingen. Door het 24/7 monitoren van de vooraf vastgestelde kritische prestatieindicatoren (KPI’s) en het direct opvolgen van meldingen zijn energiebesparingen tot 25% mogelijk en worden comfortklachten voorkomen. Uit onderzoek van TNO komt naar voren dat 70% van de klimaatinstallaties niet optimaal functioneert en gemiddeld 25% teveel energie verbruikt. Ook blijkt in de resultaten van een onderzoek van Jones en LaSalle dat de potentie van energiezuinige gebouwen nog onvoldoende wordt benut. Doordat MyBuilding 24/7 de data uit het gebouwbeheersysteem haalt wordt inzichtelijk wat de prestaties van het gebouw zijn, welke componenten niet efficiënt (samen) werken, waar comfortklachten vandaan komen en hoe hierop geanticipeerd kan worden. Hiervan worden maandelijkse rapportages gegenereerd. MyBuilding bewaakt drie processen: • Comfort: gewenste temperatuur, CO2 en relatieve luchtvochtigheid. • Installatie: functioneren van de onderdelen. • Energie: efficiency en inzichtelijkheid van de energiestromen. De online tool op www.mybuilding.nl biedt de gebruiker een keur aan functionaliteiten waar gebruik van gemaakt kan worden. Zo is er een dashboard dat in één oogopslag een totaaloverzicht biedt. In het KPI overzicht kan er per onderdeel gekeken worden naar de processen en onderliggende meetwaarden. Daarnaast blijven ook de historische gegevens bewaard en zijn er grafieken beschikbaar voor een duidelijk dag- of jaaroverzicht. Meldingen kunnen worden bekeken en er is altijd toegang tot belangrijke documenten en opgeslagen rapportages. MV Comfort BV www.mvcomfort.nl Standnr. Hal 05 B035
Ronde HybalansPlus kanalen hebben de voorkeur, maar er zijn situaties die plattere oplossingen vereisen. Daarom introduceert Burgerhout nu ook HybalansPlus in Ovale uitvoering. De kanalen zijn uitzonderlijk laag; slechts 52 cm. Ze zijn daardoor geschikt voor opbouw, onderbouw en wandmontage. Met HybalansPlus zijn ventilatieproblemen verleden tijd. Ook gebruikers kunnen het systeem niet per ongeluk ontregelen. De inregeling kan alleen worden aangepast door in de kanaalopening van de verdeelkast een diafragma met een andere doorsnede te plaatsen. Elk vertrek is verder individueel verbonden met de verdeelkast. Vertrekken worden dus niet naar elkaar ‘doorgelust’. Bovendien worden bij nieuwbouwprojecten in samenwerking met de bekende leveranciers van kanaalplaatvloeren alle sleuven en uitsparingen al prefab aangebracht. Burgerhout www.burgerhout.nl Standnr. Hal 04.E024
59
60
Beursnieuws Ecomobiel
energiegids.nl
Beursnieuws Ecomobiel Koploper in milieuvriendelijk transport
trische motorfietsen omdat wij geloven dat dit de toekomst van het motorrijden en groot deel van de mobiliteit is’, aldus het bedrijf.
Steeds vaker vragen gebruikers naar milieuvriendelijke en zuinige bedrijfsvoertuigen. Immers, de milieuvoorschriften worden steeds strenger en binnen veel wagenparken valt er nog veel te verbeteren ten aanzien van duurzaamheid. Allmotive heeft jarenlange ervaring op het gebied van milieuvriendelijke transportoplossingen. CityTransporter is daarbij volgens het bedrijf de meest duurzame, compacte en prijsbewuste bestelwagen die in de Benelux leverbaar is.
Duurzaam ondernemen zal de komende jaren een steeds grotere vlucht gaan nemen. Niet alleen bij gemeenten, provincies en semi-overheden, maar ook het MKB en met name het binnenstedelijk vervoer zal in sterk toenemende mate te maken krijgen met strengere milieu-eisen. De CityTransporter biedt een antwoord op deze ontwikkeling en is bijzonder veelzijdig vanwege de geringe breedte van het voertuig. Deze is bijvoorbeeld geschikt om op moeilijk bereikbare plaatsen, zoals fietspaden en in de binnenstad, ingezet te worden. Het interieur is daarbij verrassend ruim met voldoende opbergmogelijkheden. In de dubbele-cabine variant is er zelfs genoeg zitruimte voor drie personen. Diverse uitvoeringen en opbouwen zijn geheel naar wens te realiseren, zoals open laadbakken, veegvuilopbouwen, kipperopbouwen, koel-en vriesopbouwen en marktwagenopbouwen. Allmotive B.V. is niet alleen importeur van Citytransporter voor de gehele Benelux, ook bij de ontwikkeling van vormgeving en constructie van deze groene lichte bedrijfswagens is zij nauw betrokken. De CityTransporter is bijzonder veelzijdig en wordt volledig op maat gemaakt, waarbij naast benzinemotoren gekozen kan worden voor 100% elektrisch of op GroenGas rijden. Momenteel is het bedrijf bezig met een grootschalige uitbreiding en optimalisatie van haar dealernetwerk om zodoende de servicegraad en spreiding nog verder te verbeteren. Allmotive B.V. www.allmotive.eu Standnr. Hal 01, A.051
In 3 seconden naar 100 met elektrische motorfiets Binnen drie seconden naar 100 km/h. Het kan met de elektrische motorfiets Energica Eco die Electric Motorcycles Nederland op Vakbeurs Energie laat zien. Dit bedrijf importeert, verkoopt en promoot volledig elektrische motorfietsen van diverse merken. ‘Wij hebben ons volledig toegelegd op elek-
De Energica Ego is het topmodel. Met 195 Nm en de 100 Kw krachtige elektromotor word je razendsnel naar de 100 km/h gelanceerd. De af te leggen afstand is niet meer beperkt tot de range op één acculading. Door de mogelijkheid van DC snelladen (25 - 30 min, 80% SOC) is range-axienty een term die tot het verleden behoort. Het geavanceerde kleurendisplay functioneert als een compleet informatiesysteem met ongekende mogelijkheden. Combineer dit met de diverse rijmodi en de totale motorbeleving wordt naar een nieuw niveau gebracht. Ook de remmen zijn opgewassen tegen dit enorme vermogen, met 330 mm schijven en ABS. Tijdens een noodstop wordt een voorwaartse roll-over voorkomen door het ge-avanceerde Bosch ABS-Systeem. Electric Motorcycles Nederland www.electricmotorcycles.nl Standnr. Hal 01, D.035
Kleinste oplaadstation ter wereld Maak tijdens Ecomobiel 2015 kennis met de nieuwe praktische oplossing om uw elektrische auto op te laden: het eMH1 oplaadstation van ABL Sursum. De eMH1 is de kleinste lader ter wereld die past in iedere garage. Wanneer uw auto snel opgeladen moet worden, is de eMH2 de juiste keuze. De oplaadtijd wordt aanzienlijk verlaagd dankzij het laadvermogen van maximaal 22 kW. Afhankelijk van de beschikbare stroom van uw installatie is de stroomsterkte individueel instelbaar. De eMH2 heeft een weerbestendige behuizing en is perfect voor particuliere en semi- openbare ruimten, zoals parkeerplaatsen van een hotel en bedrijf. Het oplaadstation is ruimtebesparend door het compacte ontwerp en is direct te gebruiken. Via de LED kunt u op ieder gewenst moment de operationele status aflezen. U heeft gecontroleerde toegang tot uw laadstation met het afsluitbare deksel. Het oplaadstation heeft een geïntegreerde aardlekschakelaar en DC detectie op lekstromen. Ook is het systeem voorzien van RFID met teach-in functie en smart update en een GSM communicatie
energiegids.nl
Beursnieuws Ecomobiel
selstroom naar gelijkstroom waardoor een separate omvormer in het laadpunt overbodig wordt. Hierdoor laadt de Renault ZOE bij een regulier laadpunt gemiddeld drie tot zes maal sneller op dan concurrerende modellen. De Caméléon lader van de R240 motor kan met maximaal 22 kW laden, de huidige Q210 motor kan met maximaal 43 kW laden. Om die reden blijft ook de huidige Q210 motor leverbaar voor de mensen met een grote behoefte om te kunnen snelladen, waarbij de batterij voor 80% is gevuld in 30 minuten. De R240 motor zal 80% geladen zijn in 60 minuten bij een snellader of bij een regulier laadpunt met een vermogen van 22kW. Opladen via een regulier geaard stopcontact zal bij de R240 motor 3 uur sneller zijn dan voor de Q210 motor. Bij de introductie van de nieuwe motor krijgt de huidige Q210 motor een meerprijs van € 500,- en de toevoeging ‘Quickcharge’. Renault http://media.renault.nl/persbericht/grotere-actieradius-voor-renaultzoe/ Standnr. Hal 01, F040
Nissan showt elektrische line-up module met de OCPP standaard. Het laadstation kan gekoppeld worden aan andere laadstations RS 485 interface. Jacs. Koopman BV www.koopman.nu/elektro Standnr. Hal 01, F.037
Grotere actieradius voor ZOE
Als wereldwijde EV-marktleider en leverancier van onder meer de Nissan LEAF, e-NV200 en e-NV200 Evalia is Nissan op Ecomobiel aanwezig om haar voortrekkersrol op het gebied van elektrisch vervoer verder uit te dragen. Naast de reguliere uitvoeringen van de e-NV200 en e-NV200 Evalia is een aantal varianten van de e-NV200 ter plaatse die met coachbuilder Veth, zijn ontwikkeld. Naast de mogelijkheid om de diverse uitvoeringen op de stand te bekijken, zijn er ook proefritten te maken.
Renault presenteert op Ecomobiel 2015 een nieuwe motor voor de volledig elektrische ZOE. De in eigen huis ontwikkelde krachtbron (R240) draagt bij aan een grotere efficiency. De actieradius neemt toe tot 240 kilometer (volgens NEDC). In de praktijk, bij overwegend gematigde temperaturen, kunnen klanten rekenen op een bereik van circa 170 kilometer.
Met de huidige Q210 aandrijfunit kan de Renault ZOE een afstand van zo’n 150 kilometer overbruggen. De prijzen van de Renault ZOE beginnen bij 20.990 euro met nieuwe motor. De prijzen van de batterijverhuur blijven ongewijzigd. Ook de R240 motor is uitgerust met de gepatenteerde Caméléon lader. Deze lader maakt het mogelijk om op wisselstroom op zeer hoge vermogens op te laden. De lader converteert zelf de wis-
De elektrische e-NV200 is bijzonder ruim. Als dichte bestelauto biedt hij een laadvolume van 4,2 kubieke meter (goed voor twee europallets) en een laadvermogen tot wel 795 kilo. Per kilometer is tot wel 5 eurocent aan brandstofkosten te besparen. Wegenbelasting betalen hoeft niet. En de onderhoudskosten van de auto liggen tot wel 40 procent lager dan die van een vergelijkbare bestelauto met dieselmotor. De elektrisch aangedreven zevenzitter e-NV200 Evalia is met name voor kinderdagverblijven, hotels en (airport) shuttleservices zeer interessant. Maar ook voor gezinnen met meer dan drie kinderen en voor leaserijders. Nissan levert de e-NV200 Evalia voor prijzen vanaf 31.574,95 euro. Daar komt de batterijhuur dan nog
61
62
Beursnieuws Ecomobiel
bij (vanaf 88 euro per maand). Inclusief batterij is de zevenpersoons Nissan e-NV200 Evalia verkrijgbaar vanaf 37.479,75 euro. Daarnaast is de e-NV200 Evalia tot minimaal 2016 vrijgesteld van MRB. De volledig elektrisch aangedreven Nissan e-NV200 Pick-Up is in samenwerking met het Veth Automotive ontwikkeld en per direct in diverse uitvoeringen leverbaar, ook als kipper. Door de compacte afmetingen en de praktische laadbak is deze ideaal voor bijvoorbeeld gemeenten, hoveniers reinigingsdiensten en sociale werkplaatsen. Het volledig elektrische bedrijfsvoertuig was al leverbaar als gesloten bestelauto én als vijfzits personenvariant. De Nissan LEAF is tot slot de bestverkochte elektrisch aangedreven auto aller tijden. Vorig jaar liet de LEAF een recordverkoop noteren, met een kwart méér verkochte exemplaren dan de nummer 2 op de ranglijst. Met meer dan 180.000 verkochte LEAF’s wereldwijd en meer dan 30.000 in Europa is Nissan marktleider in meerdere Europese landen, zoals Spanje, Italië, Denemarken, Zweden, Finland, Noorwegen, België en het Verenigd Koninkrijk. Nissan www.nissan.nl Standnr. Hal 01, F.010
energiegids.nl
De HALO wallbox is een slim laadstation voor thuis en semipublieke plaatsen zoals parkeergarages, hotels en kantoren. Dit laadstation is het kleinste en slimste laadstation van EV Company, om te laden op het werk of thuis. Met een krachtige processor en connectiemogelijkheden zoals Wi-Fi en RFID, is een laadstation gecreëerd dat slim is in design. Maar het wordt ook mogelijk controle te hebben over het verbruik in daluren, het heeft een elektronisch slot voor diefstalpreventie, een voorziening voor het leveren aan meerdere gebruikers en real-time informatie. EV Company www.evcompany.eu Standnr. Hal 01, E.0211
Groenere taxiwagenparken Groen rijden wordt een must in de taxibranche, waar de brandstof zorgt voor de grootste kostenpost. Naast brandstofbesparende motoren en alternatieve brandstoffen biedt ECOdrive nog andere methode om brandstof te besparen. ECOdrive is een intelligente stimulator die het rijgedrag afstemt op specifieke omstandigheden.
Innnovatieve laadoplossingen EV Company presenteert op Ecomobiel twee nieuwe innovatieve laadoplossingen: de LEVIAMP met flexibele arm en de HALO wallbox. Die laatste is een slim laadstation voor thuis en semipublieke plaatsen.
ECOdrive is een in Nederland ontwikkeld en vervaardigd product van hoogwaardige kwaliteit. Bijzonder aan deze techniek is dat de maximumsnelheid, de acceleratie en het toerental per versnelling worden aangepast. Tribus biedt nu deze stimulator bijvoorbeeld aan in de TriflexAIR, die in combinatie met de ultralichte constructie en de ECOdrive nog meer aan brandstofkosten laat besparen. Twee voordelen waarmee u volgens Tribus duizenden euro’s aan brandstof bespaart. Het resultaat? Chauffeurs die rustiger en dus veiliger rijden. Met ECOdrive wordt er optimaal gebruikgemaakt van het motorvermogen van het voertuig. De stimulator geeft sturing aan uw vermogen en draagt zorg dat er alleen meer vermogen wordt geleverd op de momenten dat het nodig is. ECOdrive www.ecodrive.eu Standnr. Hal 01, E052
De LEVIAMP heeft een uniek ontwerp, waardoor deze perfect past in garages. Met de 180° flexibele arm kunt u uw auto vanuit elke gewenste positie opladen. Door de arm naar boven te klappen, wanneer de lader niet in gebruik is, benut u de ruimte van uw garage optimaal. De lader is uitgerust met een verstelbare bevestigingsrail om hem snel te kunnen monteren op de bestaande verlichting. U laadt uw auto op de huidige bedrading op, zonder complex installatieproces.
energiegids.nl
Beursnieuws Ecomobiel
Smartphone-verbinding met uw elektrische scooter
Succesvolle proef met elektrische vrachtwagens
Met de emco Controller 2.0 verbindt u uw smartphone met de nieuwe kwaliteitscontroller van de scooter. Zo voert u zelf uw persoonlijke instellingen in. De controller genereert een draadloos netwerk, dat u met de smartphone-app selecteert. Voordat u gaat rijden kiest u met de app één van de vier rijstijlen: ‘eco’, ‘custom’, ‘power’ of ‘wheely’. Zo beslist u zelf of u bij lange afstanden liever de ‘eco’ modus instelt of dat u sportief en snel de weg op gaat.
EMOSS ontwikkelt en produceert geavanceerde elektrische bussen en vrachtwagens, en elektrische powertrains en auxiliary- en batterijsystemen. Een proef met elektrisch vrachtwagens in het kader van het project ‘Proeftuinen Hybride en Elektrisch rijden’ is succesvol afgerond. Alle acht 100% elektrische trucks die deelnamen aan dit project bleken meer dan een jaar lang dagelijks volledig inzetbaar voor activiteiten op het gebied van stadsdistributie, verhuizingen, kledinginzameling en drank- en versdistributie.
De controller geeft de huidige laadtoestand van de accu via een CANBUS-koppeling tussen accu en controller aan de smartphone door. Maar ook wordt informatie doorgegeven over de stroom-, spanning- en vermogensstand en de gemiddelde snelheid van de scooter. Deze informatie is door middel van de app direct af te lezen. Overigens houdt de app zowel de dagelijkse kilometers als het totaal aantal kilometers bij. Kleine storingen, zoals met sensoren of onderspanning, registreert de app ook gelijk in een storingsgeheugen. Op basis van de dan bestaande status van de scooter kan besloten worden in welke modus de elektrische scooter verder rijdt. De nieuwe controller is voor de modellen uit de retro- en classicserie optioneel verkrijgbaar. Al eerder gekochte modellen uit deze series kunnen ook worden voorzien van deze controller. emco www.emco.de/nl Standnr. Hal 01, B.036
Het project met de elektrische vrachtwagens is op initiatief van acht transporteurs – waaronder Heineken - uitgevoerd. Zij besloten in 2012 om gezamenlijk aan te tonen dat een elektrische vrachtwagen een volwaardig alternatief is voor activiteiten op het gebied van stedelijke distributie. Met de ondersteuning van de Rijksdienst voor Ondernemend Nederland (voorheen AgentschapNL) kochten zij acht voertuigen die door EMOSS zijn gebouwd en onder de naam Hytruck op de weg gezet. De aflevering van het laatste voertuig vond in juli 2014 plaats. Daarmee zijn alle voertuigen inmiddels ruim één tot anderhalf jaar in dienst en is er een hoop nuttige data verzameld en zijn er ervaringen uitgewisseld. De volledig elektrisch aangedreven vrachtwagens zijn klantspecifiek ontworpen. Buiten de verschillende tonnages (tot 10 ton netto laadvermogen) hebben de elektrische vrachtwagens afhankelijk van het gekozen accupakket een actieradius van 150 tot ruim 200 kilometer. De transporteurs hebben hun eerste ervaringen met zero-emissie distributie zonder uitzondering als zeer positief ervaren. De chauffeurs zijn vooral te spreken over de stilte en het rijcomfort. Zowel qua laadvermogen als actieradius passen de elektrische vrachtwagens goed in het bestaande distributiewerk. De elektrische truck overstijgt bovendien het beleid van veel steden om vervuilend vervoer uit de binnensteden te weren. EMOSS www.emoss.biz/nl Standnr. Hal 01, A.026
63
64
Beursnieuws Ecomobiel
Nieuw programma wandladers Mennekes heeft een compleet nieuw programma wandladers ontwikkeld dat zich duidelijk onderscheidt van andere oplossingen: AMTRON® Wandladers. Deze wandladers onderscheiden zich vooral door het design, de functies en een uitgebreid pakket om in iedere individuele situatie een passende oplossing te bieden.
Voor de particuliere omgeving introduceert Mennekes nieuwe wandladers onder de naam AMTRON®. Deze wandladers hebben een modern design, waarbij de behuizing ook functioneert als kabelophanging. Mennekes levert de wandladers met vaste laadkabel met laadkoppeling Type 2 of Type 1, en wandladers met een laadcontactdoos. Voor het laden met de uitvoering AMTRON® Start is autorisatie niet nodig. Bij andere uitvoeringen kan autorisatie plaatsvinden met een sleutelschakelaar, RFID kaarten of de Mennekes Charge App. Met de gratis Charge App voor smartphone of tablet kan de gebruiker de wandlader bedienen. Ook kan hij/zij alle informatie over de bedrijfstoestand van het laadstation, een overzicht van de geladen energie in de auto en de kosten van de stroom zien. Ook kan men zelfs tijd gestuurd laden, dus met het gunstigste stroomtarief. De AMTRON® Wandladers zijn verkrijgbaar met een laadvermogen van 3,7 kW, 7,4 kW, 11 kW en 22 kW. Bij enkele uitvoeringen kan het vermogen worden ingesteld. Voor de beveiliging van personen is een aardlekschakelaar nodig, in de wandlader of in de verdeler. Hateha BV www.hateha.nl Standnr. Hal 01, D.011
energiegids.nl
Nog lagere CO2-uitstoot door elektrische auto te delen BMW Group heeft verschillende concepten ontwikkeld op het gebied van Carsharing. Samen met dochteronderneming Alphabet biedt BMW i als eerste marktpartij een totaalconcept voor het delen van auto’s: een combinatie van 100% elektrische BMW i3’s met het product AlphaCity. Zo worden BMW i3’s ingezet voor bedrijven, waarmee bijvoorbeeld een bijdrage kan worden geleverd aan de verduurzaming van het wagenpark of een oplossing wordt geboden voor overbezette parkeerterreinen. Ook de medewerkers profiteren, want zij kunnen buiten kantooruren desgewenst over de auto’s beschikken.
Door de inzet van elektrische deelauto’s, die door meerdere medewerkers gebruikt kunnen worden, wordt de CO2-uitstoot van het totale wagenpark lager, de footprint van het bedrijf groener en het levert voor het bedrijf bovendien een interessante kostenbesparing op. AlphaCity is een complete dienstverlening voor het delen van auto’s die perfect geïntegreerd is in de BMW i3. Alle deelauto’s zijn voorzien van een keycard-lezer die is gekoppeld aan een online reserveringssysteem. Iedere medewerker kan zichzelf aanmelden, registreren en een keycard aanvragen die toegang geeft tot bepaalde auto’s. Zo kan een auto gereserveerd worden voor een bepaalde periode. Door de keycard voor de lezer te houden, krijgt de medewerker toegang tot de gereserveerde auto. In de auto activeert de medewerker de auto met een eigen pincode. Zo is altijd inzichtelijk wie op welk moment van welke auto gebruik maakt. Laden (of tanken, in geval van de BMW i3 met range extender) kan met de laadpas die in de auto aanwezig is. Na afloop van de gebruiksperiode wordt de auto weer afgesloten met de keycard. Medewerkers kunnen optioneel de auto’s buiten kantoortijden en dus ook in de weekeinden tegen vergoeding gebruiken voor privédoeleinden. Voor het bedrijf is dit een voordeel, want auto’s die normaal gesproken tijdens kantooruren stilstaan, kunnen nu inkomsten genereren. Voor de medewerkers heeft dit als voordeel dat zij wellicht niet zelf een auto hoeven te bezitten, omdat ze zo op gewenste momenten over een auto kunnen beschikken. BMW GROUP www.bmwgroup.nl Standnr. Hal 01, B.010
energiegids.nl
Beursnieuws Ecomobiel
Elektrisch motorrijden voordeliger dan gedacht
‘s Werelds eerste volledig elektrische SUV
Voor veel motorrijders is elektrisch motorrijden iets om zeker eens te proberen, maar nog niet direct iets om serieus te overwegen. Tot het moment dat de 2015 modelserie elektrische motorfietsen van Zero Motorcycles in beeld komt: vier verschillende modellen volwaardige motorfietsen met Bosch ABS, Pirelli banden en volledig instelbare Showa vering.
In september 2014 maakte ’s werelds eerste volledig elektrische SUV - de Kia Soul EV - zijn opwachting in Nederland. De auto is nu op Ecomobiel te bewonderen. Dankzij een batterijcapaciteit van 27 kWh heeft de Soul EV volledig opgeladen een gecombineerde actieradius (NEDC) van 212 kilometer, wat in de praktijk neerkomt op ongeveer 160 kilometer. De wagen is voorzien van een 81,4 kW (110 pk) sterke elektromotor met een koppel van 285 Nm. De acceleratie van 0 naar 100 km/u vindt plaats in slechts 11,2 seconden.
De Zero SR ZF12.5 heeft een topsnelheid van 160 km/u, 67 PK en 144 Nm en doet daarmee niet onder voor veel benzine aangedreven motoren. En met een reikwijdte tot wel 243 kilometer in stadsverkeer is een Zero al snel de ideale motorfiets voor forenzen. Dat de aanschafprijs nog vaak een reden is om niet tot de aanschaf over te gaan lijkt in eerste instantie een valide argument, maar is gemakkelijk te weerleggen. Een elektrische motorfiets heeft nagenoeg geen onderhoud nodig. De remblokjes en banden zijn standaard slijtage onderdelen, maar er zijn geen oliën, bougies of kettingsets om te vervangen. Je hoeft bovendien nooit meer benzine te tanken. Op een elektrische Zero motorfiets kun je 100 kilometer afleggen voor minder dan € 2,- aan elektriciteit. Niet zo vreemd dus, dat er naast forenzen ook politiekorpsen, boswachters en rijscholen met elektrische motorfietsen van Zero Motorcycles rondrijden. Naast de kostenbesparing op het gebied van onderhoud en brandstof is er voor zakelijke rijders ook een aanzienlijk fiscaal voordeel te behalen. Dankzij de KIA en MIA regeling kan in het eerste jaar na aanschaf respectievelijk 28% en 36% worden afgetrokken. De normale afschrijving komt daar nog bij. De investering in een Zero S of DS ZF 12.5 voor een eenmanszaak of VOF na vijf jaar bedraagt in de hoogste schaal van inkomstenbelasting slechts € 1.961,04. Zero Motorcycles www.zeromotorcycles.com/nl/ Standnr. Hal 01, B.052
Kia heeft de Soul EV vanaf de basis als elektrische auto ontwikkeld. Dat blijkt bijvoorbeeld uit het batterijpakket dat in de bodem van de auto is geïntegreerd. Die constructie komt de stabiliteit van de auto ten goede vanwege het lage zwaartepunt en beperkt de interieurruimte nauwelijks. Opladen van het batterijpakket kan via een (snel)laadpaal of een regulier stopcontact, middels twee aansluitingen voorin de neus. De aansluitingen worden aan het oog onttrokken, door een afdekklep die van binnenuit te openen is. De Soul EV wordt geleverd met twee verschillende laadkabels: één voor een laadpaal en één voor een normaal stopcontact. De laadtijd van een volledige batterijlading varieert van 14 tot 15 uur via een normaal stopcontact (3,6 kW) tot 4 à 5 uur via een wandbox (6,7 kW). Via een laadpaal behoort ook snelladen standaard tot de mogelijkheden. Hiermee wordt 80% van de batterijcapaciteit bereikt in 60 minuten bij 20 kW of 30 minuten bij 50 kW. De Soul EV heeft een dual zone climate control met ‘driver only’ functie en geeft het navigatiesysteem de dichtstbijzijnde publieke laadpunten weer. Verder is de wagen uitgerust met een warmtepomp die de warmte van onder meer de elektromotor en andere elektronische apparatuur hergebruikt voor het verwarmen van het interieur. De Nederlandse prijs van de volledig elektrische Kia Soul EV bedraagt € 32.995,-. Zakelijke rijders profiteren van de laagste fiscale-bijtellingcategorie van 4%, wat overeenkomt met een netto maandlast van slechts € 47,- (op basis van 42% inkomstenbelasting). De ‘full operational’ leaseprijs is € 549,- ex. BTW op basis van een looptijd van 60 maanden/100.000 km. Daarnaast kunnen ondernemers gebruikmaken van gunstige fiscale regelingen als de Milieu Investeringsaftrek (MIA). Met de MIA-regeling kan
65
66
Beursnieuws Ecomobiel
bijvoorbeeld 36% van de aanschafkosten, inclusief een eventuele laadpaal of wandbox, worden afgetrokken van de bedrijfswinst vóór belastingen. De eigenaar krijgt 7 jaar/150.000km fabrieksgarantie van Kia. Uiteraard is de garantie ook van toepassing op het batterijpakket. Kia Motors Nederland BV www.kia.com/nl Standnr. Hal 01, F.024
energiegids.nl
Pon presenteert de Volkswagen XL1 Deelnemer Pon is met Fleetwise aanwezig op Ecomobiel. Fleetwise is binnen Pon hèt kennisplatform voor zakelijke mobiliteit en geeft in die hoedanigheid zakelijke rijders advies en duidelijkheid over de mogelijkheden die er zijn wat betreft duurzaamheid, fiscaliteit en innovatie.
Mobiele laadfaciliteiten voor elektrische en hybride auto’s Mobile Green energy levert al sinds zomer 2013 duurzame, mobiele laadfaciliteiten voor elektrische en hybride auto’, die op elke locatie kunnen worden ingezet. De laadunit kan twaalf tot veertien voertuigen tegelijkertijd opladen als stand-alone, maar beschikt ook over de mogelijkheid om gebruik te maken van walstroom indien gewenst en aanwezig.
Door het gebruik van 100% duurzame bio-diesel, kan men een CO2-neutrale oplossing bieden. Deze duurzame mobiele stroomvoorziening wordt ingezet voor evenementen, gemeentes en importeurs van gerenommeerde automerken. Naast een hoge servicegraad, zoals valet parking en het monitoren van laadbehoefte, heeft MGE de unit doorontwikkeld. Deze biedt nu ook de mogelijkheid om sneller te kunnen laden. Normaliter wordt er geladen met 16 ampère aan beide zijden, nu kan de relatie kiezen om de laadtijd te verkorten door voor twee snellaadpunten te kiezen op 32 ampère. Mobile Green Energy www.mobilegreenenergy.nl Parkeerterrein Brabanthallen
Op de stand van Fleetwise is o.a. de nieuwe Volkswagen XL1 zien. Niet alleen heeft de XL1 een futuristisch design, deze Plug-in hybride rijdt ook nog eens zeer zuinig. Op slechts 8.4 PK rijdt de XL1 een constante snelheid van 100 kilometer per uur. Met een verbruik van 1 op 111 zou dit de aller zuinigste auto ter wereld zijn. De VW groep heeft nu in alle aandrijftechnieken een beschikbare propositie; Clean diesel, Groen Gas, Plugin, Hybride en volledig elektrisch. Pon www.fleetwise.nl Standnummer: 01.E038
energiegids.nl
Vakbeurs Energie
Gratis spoedcursussen op Passief Bouwen Event Het Passief Bouwen Event is een unieke ontmoetingsplaats voor geïnteresseerden in beter, of eigenlijk superieur, bouwen met een ‘Echte Energieprestatie’. Er is grote belangstelling voor de blijde boodschap dat we zodanig kunnen bouwen dat het thermisch comfort hoger is bij een betere kwaliteit binnenlucht. Met een extreem lage energiebehoefte op de koop toe. Dat dit niet noodzakelijkerwijze met extra hoge kosten gepaard gaat is voor velen daarenboven nog een blijde verrassing. Het is echter alleen mogelijk als op passief bouwen wordt ingezet vanaf het moment dat alle papier nog blanco is. Door ir. Chris Zijdeveld, voorzitter Stichting PassiefBouwen.nl
De stedenbouwkundige moet de min of meer zuid-oriëntatie niet onmogelijk hebben gemaakt. Jammer genoeg wordt er bij de opleiding van stedenbouwkundigen kennelijk te weinig bij stil gestaan dat een zuid georiënteerde wijk op straatniveau ook nog een beter microklimaat oplevert. Een bakstenen uiterlijk moet niet dwingend zijn voorgeschreven (wat is eigenlijk de terugverdientijd van die versiering) en ook de vormgeving moet niet in een keurslijf worden gedwongen. Als aan die voorwaarden is voldaan kan passief bouwen een heel voordelige optie blijken. Wie op een fout stedenbouwkundig ontwerp een bestaand gebouwontwerp passief maakt krijgt onvermijdelijk meerkosten. Zo zijn er veel geruchten in omloop gekomen over de vermeende hoge meerkosten van passief bouwen. Maar het moet dan ook anders. Het hele ontwerp moet vanaf het begin positief zijn. Zo zijn er alleen maar voordelen zonder grote meerkosten.
Gratis spoedcursussen De Stichting PassiefBouwen.nl was de eerste die een aantal jaren geleden de deelname aan het Event combineerde met kennisoverdracht. Tijdens de beurs werden vele tientallen lezingen vanuit de deelnemerskring gehouden. Dat bleek een groot succes en wordt dus inmiddels veelvuldig gekopieerd. Ook nu zullen er elke ochtend weer dergelijke lezingen zijn (zie het programma op deze pagina’s). Maar voor de middagen komen we ook met een primeur. Omdat we steeds weer de grote noodzaak van kennisverbreiding over passief bouwen bijna aan den lijve voelen is er voor de middag een nieuwe formule. Op de eerste dag zullen er elke middag twee spoedcursussen worden gegeven. Eén over passief bouwen en één over de logische weg naar de nulwoning met een echte energieprestatie. Deze laatste formulering is bewust gekozen omdat we vinden dat er een einde moet komen aan de praktijk om suboptimale casco´s, met als aflaatbrieven gebruikte zonnepanelen, toch op papier het voorgeschreven prestatiegetal te laten halen.
Elke spoedcursus zal ongeveer een uur duren. Ze worden met een pauze ertussen na elkaar gegeven. De deelname is gratis en het aantal deelnemers wordt alleen beperkt door de capaciteit van de ruimte. Voorinschrijving is niet nodig. Op tijd binnenkomen en gratis kennis opzuigen is de boodschap. Wie aan beide cursussen deelneemt ontvangt dus gratis een cursuswaarde van enige honderden euro´s.
Eeuwenoude techniek te onbekend Ons initiatief is ontstaan uit frustratie over het grote kennisgat dat we vaststellen over een eeuwenoude ontwerpmethodiek die zijn superieure waarde in de praktijk ruimschoots heeft bewezen. Dat die methodiek juist de oplossing biedt voor de problemen waarvoor we zijn gesteld en een grote bijdrage kan leveren aan een drastische kwaliteitsverbetering van de bouw, is voor de Stichting PassiefBouwen.nl een extra motivatie. Wie met aandacht deelneemt zal weten waar het over gaat en zal, afhankelijk van de eigen beschikbare kennis en ervaring, een eind komen in het maken of beoordelen van ontwerpen. Uiteraard is er voor diegenen die dieper willen gaan informatie over handboeken en verdere cursussen beschikbaar. We zijn nog in onderhandeling over beursaanbiedingen, vanuit partijen die deze zaken kunnen leveren.
67
68
Vakbeurs Energie
Primeur Met een beetje geluk kunnen we u ook een primeur tonen. Bij insiders is al bekend dat de Stichting Passief Bouwen samen met de SBR werkt aan het Praktijkboek Passiefhuis. Dat boek ligt nu bij de drukker. We hopen tijdens het Event een exemplaar ter inzage te hebben. Uiteraard met bestelformulieren, zodat u tegen een aantrekkelijke beursprijs als één van de eersten over dit door topdeskundigen geschreven handboek kunt beschikken. De Stichting PassiefBouwen.nl is er trots op dat een aantal deelnemers op dit Event interessante nieuwe producten zal tonen die een bijdrage kunnen leveren aan gebouwen die in de winter bijna vanzelf warm en in de zomer bijna vanzelf koel blijven. Dat alles met een ongekend thermisch comfort en een goede kwaliteit binnenlucht. De lage energievraag is dan mooi meegenomen en is een ‘Echte Energieprestatie’ in plaats van een kunstmatig getal.
energiegids.nl
We hopen dus veel bezoekers te kunnen verwelkomen. We zijn er zeker van dat ze daarna het Event wijzer zullen verlaten.
Dinsdag 6 oktober
Woensdag 7 oktober
Donderdag 8 oktober
10.30 - 10.50 uur ‘Lightway: de daglichtoplossing in passiefbouw’ Frank Leenders, Lightway Nederland
10.30 - 10.50 uur ‘WTW-D zonder filtervervanging’ Robert Verbrugge/Fredo van Noordenburg, Inventum
10.30 -10.50 uur ‘Brink Customize: Samenwerken aan het optimale binnenklimaat’ Albert van Lohuizen, Brink Climate Systems
11.00 -11.20 uur ‘Brink Customize: Samenwerken aan het optimale binnenklimaat’ Albert van Lohuizen, Brink Climate Systems
11.00 - 11.20 uur ‘Belang van ventilatie bij isolatie’ Jan Verdonck, Jaga
11.30 - 11.50 uur ‘Bouwfysisch rekenen voorspelt resultaten PassiefBouwen’ Carl-peter Goossen, namens Recticel Insulation 12.00 - 12.20 uur ‘Belang van ventilatie bij isolatie’ Jan Verdonck, Jaga 12.30 - 12.50 uur ‘WTW-D zonder filtervervanging’ Robert Verbrugge/Fredo van Noordenburg, Inventum
11.30 - 11.50 uur ‘Brink Customize: Samenwerken aan het optimale binnenklimaat’ Simon van de Kamp, Brink Climate Systems 12.00 - 12.20 uur ‘Bouwfysisch rekenen voorspelt resultaten PassiefBouwen’ Carl-peter Goossen, namens Recticel Insulation 12.30 - 12.50 uur ‘Lightway: de daglichtoplossing in passiefbouw’ Frank Leenders, Lightway Nederland
14.30 - 15.15 uur ‘Spoedcursus PassiefBouwen (en passief renoveren)’ Chris Zijdeveld, Stichting PassiefBouwen.nl
13.00 - 13.20 uur ‘Passief of energiezuinige woningen verwarmen met een CV haard’ John van Viegen, DRU Verwaming en Pieter Brink, B&O Architecten
15.30 - 16.15 uur ‘Spoedcursus De Logische weg naar Nearly Zero Energy Buildings’ Chris Zijdeveld, Stichting PassiefBouwen.nl
14.30 - 15.15 uur ‘Spoedcursus PassiefBouwen (en passief renoveren)’ Chris Zijdeveld, Stichting PassiefBouwen.nl 15.30 - 16.15 uur ‘Spoedcursus De Logische weg naar Nearly Zero Energy Buildings’ Chris Zijdeveld, Stichting PassiefBouwen.nl
11.00 - 11.20 uur ‘Lightway: de daglichtoplossing in passiefbouw’ Frank Leenders, Lightway Nederland 11.30 - 11.50 uur ‘Belang van ventilatie bij isolatie’ Jan Verdonck, Jaga 12.00 - 12.20 uur ‘WTW-D zonder filtervervanging’ Robert Verbrugge/Fredo van Noordenburg, Inventum 12.30 - 12.50 uur ‘Bouwfysisch rekenen voorspelt resultaten PassiefBouwen’ Carl-peter Goossen, namens Recticel Insulation 14.30 - 15.15 uur ‘Spoedcursus PassiefBouwen (en passief renoveren)’ Chris Zijdeveld, Stichting PassiefBouwen.nl
energiegids.nl
Vakbeurs Energie: Energie & Industrie
Vakbeurs Energie: Energie & Industrie
Energiebesparing in industriĂŤle bakkerijen De Nederlandse industriĂŤle bakkerijsector bestaat uit circa 60 productielocaties waar met name broden, bolletjes, gebak en specialiteiten geproduceerd worden. Een gedeelte van het brood wordt door de retailer of klant nog afgebakken. De belangrijkste afnemers zijn supermarkten en landelijke ketens. Met een typisch energieverbruik van 0,5-1 miljoen Nm3 aardgas en 2-4 miljoen kWh behoren deze bedrijven tot de middelgrote energieverbruikers.
69
70
Vakbeurs Energie: Energie & Industrie
energiegids.nl
Gezamenlijk met de deelnemende bedrijven is een tweetal aanpakken ontwikkeld en getest. Bij de eerste aanpak ligt het initiatief voornamelijk bij het bedrijf en heeft de adviseur een begeleidende rol. Hierbij wordt gebruikgemaakt van een Excel tool bestaande uit een branchegemiddelde energiebalans, bedrijfsspecifieke verbruiksgegevens en maatregellijsten. Met deze tool kan het bedrijf zelf maatregelen selecteren. Per maatregel wordt een beschrijving gegeven en indicatie van de besparingen, investeringen en de terugverdientijd. De maatregelen zijn opgedeeld in oplopende ambitieniveaus brons, zilver en goud. Daarnaast is een maatwerk aanpak ontwikkeld, waarbij de rol van de adviseur groter is. De adviseur stelt gezamenlijk met het bedrijf de energiebalans op en werkt de maatregelen uit. Bij het maatwerk zijn de energiebalans en de maatregelen specifiek voor het bedrijf opgesteld, waardoor de nauwkeurigheid groter is. Tevens krijgt het bedrijf een plan voor de implementatie van de maatregelen. Losstaand van de gekozen aanpak moet energiemanagement een belangrijke rol spelen in de vermindering van het energieverbruik. Energie moet een vast punt zijn op de agenda. Alleen op deze manier kan een structurele aanpak van het verminderen van het verbruik bereikt worden.
nadrukkelijk kansen liggen voor de sector om de energieefficiency te verbeteren. De top 5 aandachtsgebieden zijn: 1. Luchtovermaat branders broodovens Brood wordt gebakken in tunnelovens. Deze ovens worden veelal direct of indirect met aardgas verwarmd. Voor de verbranding van aardgas is lucht (zuurstof) nodig. De verhouding lucht/aardgas wordt uitgedrukt in de luchtfactor, waarbij een luchtfactor 1 overeenkomt met exact genoeg lucht voor volledige verbranding. Om te voorkomen dat aardgas onvolledig verbrandt, wordt over het algemeen een verbrandingsfactor van 1,1-1,2 aangehouden. Bij veel ovens in bakkerijen is deze luchtfactor veel hoger. Dit betekent dat er veel meer rookgassen ontstaan, waardoor veel warmte verdwijnt door de schoorsteen. Door het beter afstellen van de branders kan op eenvoudige manier, aanzienlijk worden bespaard. 2. Isolatie van leidingen en appendages Binnen bakkerijen zijn vaak diverse leidingsystemen aanwezig voor stoom, warm water, thermische olie maar ook ijswater. Vaak is de isolatie van deze leidingsystemen niet op orde. Appendages zijn niet geïsoleerd of isolatie is in de loop der jaren verdwenen. 3. Scheiden van warme en koude ruimtes Met name bij de ovens komt veel warmte vrij, waardoor de temperatuur in dit gebied flink op kan lopen. In andere gedeeltes van de productie, zoals de deegbereiding, moet de ruimte gekoeld worden. Vaak is er geen of onvoldoende scheiding aanwezig tussen deze productieruimtes. 4. Inzet van restwarmte In industriële bakkerijen komt veel restwarmte vrij, zoals bij de ovens, stoomketel, persluchtcompressoren en koelinstallatie. Deze restwarmte kan worden teruggewonnen en worden ingezet voor bijvoorbeeld verwarming van gebouwen en warm tapwater. 5. Regeling van rijskasten Na het aanmaken en kneden gaat het deeg door een voor- en/ of narijskast. In deze kasten worden de temperatuur en luchtvochtigheid geregeld, zodat het deeg rijst. Voor de regeling van het klimaat in deze kasten kan zowel verwarmd, gekoeld, bevochtigd en ontvochtigd worden. Bij een slechte regeling kan zowel gekoeld als verwarmd worden. Door kritisch de regeling te volgen en aan te passen en indien mogelijk gebruik te maken van buitenlucht, kan het energieverbruik voor de rijskasten aanzienlijk verminderd worden.
Top 5 aandachtsgebieden
Vervolg EPK-pilots
Uit de ontwikkeling van de tool, de feedback van de bedrijven en het maatwerk komt een aantal thema’s naar voren waarop
De EPK-pilot voor industriële bakkerijen is onderdeel van in totaal negen pilots. Deze pilots zijn allen in juli afgerond. De resultaten van deze pilots worden geëvalueerd waarna er een advies wordt uitgebracht over het vervolgtraject. De Kleijn staat positief tegenover een vervolg op de EPK-pilot. Door een combinatie van kennisoverdracht, ondersteuning van bedrijven door een onafhankelijke adviseur en de samenwerking met het bevoegde gezag zal de EPK een positieve impuls geven aan de doelstellingen voor energiebesparing. Wij zien in het maatwerk een toegevoegde waarde voor deze sector om tot een structurele vermindering van het energieverbruik te komen.
Door: Ir A.J.H. (Bram) van As MBA
Een groot deel van de producten wordt dagvers geleverd. Dit houdt in dat voor de industriële bakkerijen leveringszekerheid en productkwaliteit belangrijke aandachtsgebieden zijn. Voor energie efficiëntie is tot op heden geen structurele aandacht bij de meeste bedrijven. Tot voor kort werd er tevens weinig gehandhaafd door het bevoegd gezag. Project Techniek en De Kleijn Energy Consultants & Engineers hebben het initiatief genomen om gezamenlijk met een deel van de sector deel te nemen aan een EPK (Energie PrestatieKeur) pilot. In het Energieakkoord is aangegeven dat een EPK een systeem moet worden waarbij private dienstverleners een toetsende rol gaan krijgen in de vorm van een periodieke keuring van de energieprestatie van een bedrijf. Een EPK beoogt bedrijven te stimuleren om proactief aan de slag gaan met energiebesparing, waardoor het tempo van energiebesparing omhoog gaat.
Vrije of maatwerk aanpak
Over Ir A.J.H. (Bram) van As MBA Bram van As is algemeen directeur en eigenaar van De Kleijn Energy Consultants en Engineers en bestuurslid van de FedEC (beroepsvereniging van energieadviseurs). De Kleijn richt zich met name op energiebesparing voor industriële bedrijven. De Kleijn ondersteunt bedrijven met zowel energieadvies als engineering en bouwondersteuning bij de realisatie van energie gerelateerde projecten.
energiegids.nl
Vakbeurs Energie: Energie & Industrie
71
FedEC activiteiten op Vakbeurs Energie Standnummer Hal 03, F.034
FedEC Certificaat Kwaliteits-borging
FedEC is ook dit jaar weer te vinden op Vakbeurs Energie. In het Energie Theater in Hal 2 organiseert FedEC met VVM en TEG een bijeenkomst over de rol van de adviseur voor Energieprestatiekeur (EPK) en de handhaver.
Ook in het Energie Theater reikt Chris Zijdeveld, voorzitter Stichting Passief Bouwen, het FedEC Certificaat Kwaliteitsborging uit aan één van de eerste verkrijgers. Wanneer: donderdag 8 oktober van 15.30 – 16.30 uur
Wanneer: woensdag 7 oktober van 13.30 - 14.30 uur.
Hoe kunnen bedrijven hun energieprestaties verbeteren? Welke maatregelen kunnen zij treffen? En hoe maken zij resultaten inzichtelijk, ook voor de toezichthouder van bevoegd gezag? De Energie Prestatie Keuring (EPK) kan hen daarbij helpen. Om te onderzoeken of het idee ook in de praktijk werkt, zijn recent negen EPK-pilotprojecten gestart. Een aantal van deze EPK’s wordt getoond. Daarna gaan diverse industrie-experts van VVM, FedEC en TEG met elkaar en de zaal in debat.
Chris Zijdeveld (1944) studeerde af aan de Technische Universiteit Delft en studeerde rechten aan de Erasmus Universiteit. Zijn carrière bewoog in een andere richting in 1974, met zijn verkiezing als een gemeenteraad en bestuurslid in Schiedam (NL). Hij pionierde met duurzame stadsplanning, vervoer en de bouw en het gebruik van hernieuwbare energie in gebouwen. Hij kreeg de First National Solar Energy Award en erkenningen van milieuorganisaties. Hij was voorzitter van de Nederlandse afdeling van Friends of the Earth, voorzitter van het Nationaal Comité Lokale Agenda 21 en voorzitter van de International Solar Cities Initiative. Momenteel is hij voorzitter van de Nederlandse Stichting Passief Bouwen en voorzitter van de Werkgroep Energie, Milieu en Economie van de Partij van de Arbeid.
Water is ook een installatiecomponent… …en het heeft grote invloed op het energierendement en de operationele kosten van verwarmings- en koelinstallaties.
Spirotech biedt: • drukbehoud en vacuümontgassers • magnetische vuilafscheiders • hydraulische verdelers met lucht- en vuilafscheiding • toevoegingen en spoelmiddelen • analyses en adviezen • bewezen resultaten • tot 20 jaar garantie
www.spirotech.com
maximising performance
72
Vakbeurs Energie
energiegids.nl
Lancering van nieuwe energiemonitor Energiemissie lanceert op Vakbeurs Energie een volledig nieuwe release van haar energiemonitoringsysteem. Dit bedrijf is een onafhankelijke dienstverlener op het gebied van energiemonitoring en energiemanagement. In dit interview met Jurgen Sprik, Implementatiemanager bij Energiemissie, leest u meer over de nieuwe release. Zijn bestaande opdrachtgevers betrokken in de nieuwe ontwikkeling? ‘Ja, wij hebben onze opdrachtgevers hierbij betrokken. Wij zijn van mening dat je niet kan door ontwikkelen zonder betrokkenheid van opdrachtgevers. Vanuit de opdrachtgevers ontstaat de vraag naar aanvullende oplossingen. Wij proberen hier zo effectief en innovatief mogelijk invulling aan te geven. Ook geeft dit ons enorm veel inspiratie omdat je vragen van diverse opdrachtgevers met elkaar kan combineren tot één unieke oplossing. Ons systeem is bijvoorbeeld zo compleet geworden doordat we een specifieke gebruikersgroepen hebben met elk hun eigen wensen.’ ‘We benaderen vraagstukken vanuit verschillende invalshoeken. Niet alleen vanuit een technische- of cijfermatige invalshoek, maar ook vanuit gebruiksvriendelijkheid en het visuele. Hierbij denken wij bijvoorbeeld ook samen met onze opdrachtgevers na over de toepasbaarheid van het systeem binnen de verschillende niveaus van een organisatie.’
Jurgen Sprik, implementatiemanager Energiemissie B.V.: ‘Door actief energiemonitoring en energiemanagement kan binnen utiliteitsen kantoorgebouwen al gauw 10-15% aan energiebesparing worden bereikt.’
Door Sophie Boltendal
Energiemissie heeft al een compleet energiemonitoringsysteem, waarom een volledig nieuwe release? ‘We hebben inderdaad al een compleet energiemonitoringsysteem. Maar de digitalisering gaat steeds verder en als innovatief bedrijf gaan we daar natuurlijk in mee. De wereld van energiemonitoring wordt steeds professioneler. Daarnaast waren er op het gebied van softwareontwikkeling nieuwe toepassingen mogelijk die onze applicatie nog veel beter konden maken.’ ‘De technologische ontwikkelingen en onze strategie op toekomstbestendigheid is voor ons het beslismoment geweest om over te gaan op een totaal nieuwe structuur. Deze nieuwe structuur maakt het ons mogelijk om snel en eenvoudig nieuwe innovatieve toepassingen en verbeteringen door te voeren.’
Kun je een aantal nieuwe bijzonderheden noemen? ‘We hebben het energiemonitoringsysteem volledig vernieuwd. Daarnaast hebben we met de nieuwe release 32 nieuwe unieke eigenschappen toegevoegd aan het systeem. Een paar nieuwe eigenschappen waar we bijzonder trots op zijn, zijn bijvoorbeeld: • Alle meetvelden van de slimme meter zijn zichtbaar. We vertalen alle gegevens die we ontvangen, van meetdata tot en met de status van de meter, direct naar de eindgebruiker. Staat er een meter in storing? Dan ontvangt de gebruiker een notificatie. • Verbeterde analyses. De gebruiker kan verschillende organisatieniveaus nu snel met elkaar vergelijken. Hierbij kan de gebruiker een sommatie van het totale verbruik maken, die voorzien zijn van duidelijke grafieken. Hierbij kun je ook laten zien welke aansluiting de stijging in het verbruik veroorzaakt. Een top 5 stijgers en dalers geeft de gebruiker hier direct inzicht in. • We hebben een nieuwe administratieve functie dat de eindgebruiker in staat stelt om het mutatieproces te versnellen en bij te houden. Iedere aansluiting kan via de applicatie in- of uitgehuisd worden bij de leverancier. Geen omslachtige PDF bestanden meer, maar een mail
energiegids.nl
Vakbeurs Energie
73
Grafiek 1 Dag analyse.
direct uit ons systeem aan de leverancier voorzien van de verplichte gegevens. De statuswijziging wordt direct opgenomen in het aansluitingenregister. • Voor de digitale factuurcontrole is sinds september 2015 een landelijk format voor de digitale energie factuur geformuleerd. Een geweldige prestatie van de Nederlandse energie- en netbeheer brancheverenigingen onder begeleiding van TNO. Energiemissie heeft deze standaardisatie geïnitieerd. Dankzij onze vernieuwde structuur hebben we onze unieke digitale factuurcontrole een stuk efficiënter gemaakt. De validatieregels zijn opnieuw bepaalt en worden optimaal toegepast. Voor wie is het energiemonitoringsysteem een ‘must have’? ‘De applicatie is een ‘must have’ voor alle organisaties met meerdere energie-aansluitingen waarbij het energiebeheer aan een efficiëntieslag toe is en/of waarbij duurzaamheid een bedrijfsdoelstelling is. Het energiemonitoringsysteem is modulair opgebouwd. Hiermee kan ons systeem in elke fase van de efficiëntieslag worden ingezet en uitgebreid.’
Wat is het besparingspotentieel voor bijvoorbeeld kantoorgebouwen bij actief energiemonitoring en energiemanagement? ‘Dit is een aanzienlijke besparing. Binnen utiliteits- en kantoorgebouwen kan dit al gauw leiden tot 10-15% aan energiebesparing. De kostenbesparing ligt vaak zelfs 5% hoger, omdat er ook een administratieve besparing valt te behalen.’ Wat verwacht je van Vakbeurs Energie? ‘We komen hier graag om onze (potentiële) opdrachtgevers én de markt te ontmoeten. We zijn daarom al jarenlang standhouder. Dit jaar staan we er natuurlijk met een totaal vernieuwd product en daarom gaan we groter uitpakken dan voorgaande jaren. Bezoekers willen we een goede eerste indruk geven van ons nieuwe energiemonitoringsysteem. Ik hoop dat we wederom een drukke stand zullen krijgen en we veel inspiratie zullen opdoen.’ Energiemissie www.energiemissie.nl Standnr. Hal 03, A.004
Grafiek 2, Periode analyses.
74
Column energiegids.nl
Ben van Beurden op Vakbeurs Energie - ‘Meneer Van Beurden van Shell, u hier? Op Vakbeurs Energie? Ik herkende u bijna niet in spijkerbroek en met bril.’ ‘Ssst, niet verder vertellen. Ik loop hier al een dag incognito rond.’ - ‘Wat doet de CEO van één van de grootste oliebedrijven ter wereld op Vakbeurs Energie?’ ‘Als je belooft dat je het aan niemand vertelt dat je me hier hebt gezien, zal ik het je vertellen. Ik ben op zoek naar investeringsmogelijkheden. Ik heb besloten af te zien van het zoeken naar olie op de Noordpool. Dat is een project dat pas in 2030 geld kan opleveren en tot die tijd alleen maar negatieve publiciteit genereert. Afzien van onze Noordpoolexpeditie betekent dat we de komende 15 jaar een miljard dollar per jaar kunnen investeren in iets anders.’ - ‘Ik hoor Shell altijd zeggen dat alleen fossiele brandstoffen de groeiende wereldbevolking en de groeiende welvaart van energie kunnen voorzien.’ ‘Ik ben de afgelopen dertig jaar zo druk geweest met olie en gas, dat ik dacht dat er geen betaalbare alternatieven waren. Ik heb me nooit gerealiseerd dat de energietransitie al die tijd al gaande was. Terwijl het steeds moeilijker en duurder werd om olie uit de grond te krijgen, werden zonnepanelen honderden malen goedkoper. Ik heb hier een architect ontmoet die er al twintig jaar van overtuigd is dat gebouwen energie kunnen produceren in plaats van gebruiken. Ik zag dakpanelen, die isoleren en tegelijk elektriciteit en warmte opwekken. Ik sprak een ondernemer die al twintig jaar warmtepompen ontwikkelt, die aardgas overbodig maken. Er staan hier bouwbedrijven die energieneutrale huizen bouwen. Deze beurs staat vol met ondernemers die laten zien dat we kunnen overstappen op duurzame energie. Het moment waarop duurzame energie goedkoper wordt dan fossiele energie nu zo dichtbij dat wij mee moeten gaan doen, anders zijn we te laat.’
Mark van Baal is energiejournalist en oprichter van Follow This, een beweging van Shell-aandeelhouders die Shell willen bewegen over te schakelen op duurzame energie, zodat de wereldwijde energietransitie veel sneller gaat. Kijk op www.follow-this.org.
‘Ik denk dat duurzame energie de redding is voor de hele energieindustrie. Zie je die man daar in dat groene poloshirt en verderop die man in die zonnebril? Ze proberen allebei niet op te vallen, maar ik herken mijn collega’s van Total en BP wel. Ik ga nu snel door voordat zij de beste duurzame technologie hier wegkapen.’ Mark van Baal
Column
- ‘Denkt u dat duurzame energie een kans voor Shell is?’
50% KORTING OP ELKE 2E NIBE LUCHT/WATER WARMTEPOMP!
Energie 2015 Bezoek onze stand! Hal 5, standnummer C014
Bestelt u als installateur vóór eind dit jaar één of meer NIBE lucht/water warmtepompcombinaties uit de populaire NIBE AIRLINE, dan betaalt u voor elke tweede lucht/ water warmtepompcombinatie slechts de helft van de prijs! Uw voordeel kan hierbij oplopen tot € 8.000,-. Bestel direct en profiteer maximaal van de NIBE Najaarsactie! Kijk voor de actievoorwaarden en een overzicht van alle actieproducten op www.nibenl.nl.
NIBE AIRLINE: De breedste range lucht/water warmtepompen in de markt Met vier verschillende productseries biedt NIBE u de breedste range lucht/water warmtepompen in de markt. En dát geeft u – zeker omdat er geen bronboringen of andere ingrijpende aanpassingen nodig zijn – alle kansen op succes op de vervangingsmarkt. Daarnaast zijn NIBE lucht/ water warmtepompen natuurlijk uitstekend toepasbaar in nieuwbouwprojecten!
NIBE Energietechniek B.V. Energieweg 31 4906 CG Postbus 634 4900 AP OOSTERHOUT (NB) Tel. +31 (0) 168 477722 Fax +31 (0) 168 476998 info@nibenl.nl www.nibenl.nl
NL Campaign air_water sep 190x270 2015X.indd 1
2015-09-16 11:26
VERTREKPUNT VAN ENERGIEBESPARING
Steeds meer organisaties werken aan een effectief energiebeleid.
managementinformatie. Hiermee kunnen uw energiedoelstellingen
De beschikbaarheid van goede energieverbruiksdata is hiervoor
concreet worden gekoppeld aan de commerciĂŤle en financiĂŤle
essentieel. Stedin Meetbedrijf helpt door deze data accuraat
doelstellingen van uw organisatie. Niet voor niets is
te verzamelen en te vertalen naar bruikbare, klantvriendelijke
Stedin Meetbedrijf uw vertrekpunt van energiebesparing.
Kijk snel op onze website
stedinmeetbedrijf.nl