Atlantic Review - Autumn 2009 by Atlantic Airways

FREE COPY / TAG BLADET MED HJEM HEYST / AUTUMN 2009

GUÐRUN & GUÐRUN

Vælkomin á ft.fo – okkara 7. Telebúð

Føroya Tele hevur fingið nýggja heimasíðu

Á nýggju heimasíðu okkara leggja vit dent á at geva tær eina góða uppliving, hvørja ferð tú vitjar síðuna. Her eru nógvir møguleikar til tín, sum vitjar í privatum ørindum, og til tín, sum vitjar í vinnuligum ørindum. Harumframt hevur nýggja online Telebúðin eitt stórt úrval til tín, sum leitar eftir tí nýggjasta nýggja.

Vælkomin á ft.fo

Við Realkredittláni frá Føroya Banka veitst tú júst, hvat tú fært Føroya Banki bjóðar nú Realkredittlán til nýbygging ella keyp av fastogn. Vit leggja okkum eftir at veita eina dygga og óhefta ráðgeving, har vit finna fram til tað slagið av láni, ið hóskar tær. Okkara greiðu og gjøgnumskygdu prísir gera okkara Realkredittlán til tað besta realkredittproduktið á marknaðinum. Við dugnaligari ráðgeving og einføldum prísupplýsingum vil Føroya Banki tryggja tær, at tú altíð veitst, hvat tú fært, tá ið tú tekur Realkredittlán. Fá meira at vita á foroya.fo/realkreditt ella ring til Kundatænastuna á tel. 330 330.

www.foroya.fo/realkreditt

Færøsk luxusbrand brager igennem

Føroysk alivinna í heimsflokki

Drengene med de store drømme

Framskygdi verðinsmaðurin úr Oyndarfirði

Til reiðar at bjarga mannalívum

Summary, page 14

Summary, page 24

Summary, page 32

49 Barnasíða 51

Søgan um Atlantic Airways

Nyttig info

Facts about the Faroes

Breaking Through the Clouds In this edition of Atlantic Review, emphasis is placed on people and companies with courage and success in a time otherwise characterised by financial decay. In this magazine we present you with an article about the Faroese fish farming industry, which gained its momentum in the 80s, but encountered two severe setbacks caused by disease. Today Faroese fish farming has regained its footing and is now so well organised that international experts deem it a role model to the international aquaculture community. The fashion designer duo Guðrun og Guðrun are two of several Faroese designers that have made it their goal to put the Faroes on the map in terms of designer fashion.

In 1999 when they began developing their exclusive Faroese brand, they never really imagined that the whole world would one day be their market. However, after 10 years in the fashion business, Guðrun og Guðrun have been on the cover of Vogue, fashioned clothes for celebrities such as Naomi Campbell and Helena Christensen and opened showrooms in New York and Milan. The Faroese punk rock group The Dreams have been topping the Faroese and Danish charts since the band participated in the Danish qualifying round for the 2007 Eurovision Song Contest. The Dreams now face the biggest challenge to date in their short career. This autumn sees the release of the first single from their forthcoming album in 40 countries around the world.

Fish farming, fashion design and music have little in common, but the force driving the individuals seeking to make a name for themselves in these industries is captivating. It's an inspirational experience for all of us to follow Faroese success stories on an international level and it encourages us as an airline to further develop international traffic to and from Faroe Islands. By shedding lights on these breakthroughs, we wish you a pleasant flight!

Magni Arge CEO

ATLANTIC REVIEW is published by Atlantic Airways, Vaga Airport, FO 380 Sørvágur, tel. +298 34 10 00, fax. +298 34 10 01, e-mail: info@atlantic.fo. Layout and advertising: Sansir P/F, Dvørgastígur 7, Postbox 1099, FO 110 Tórshavn, tel. +298 355 355, fax. +298 355 350, e-mail: info@sansir.fo. Printed by Føroyaprent. Edited and coordinated by Sansir, in cooperation with Atlantic Airways. Responsibility: Magni Arge. This publication may only be reproduced in agreement with the publishers. Cover: Guðrun & Guðrun

www.trygging.fo www.ferdslutrygd.fo

Allar inntøkur av Guðrun & Guðrun endurskinsvestinum fara óskerdar til arbeiðið at skapa tryggleika fyri børnum í ferðsluni. Vesturin fæst til keyps í øllum deildunum hjá Tryggingarfelagnum Føroyum, Guðrun & Guðrun og ymiskum klædnabúðum kring landið

fyri

Færøsk d n a r b s u x lu brager igennem art tensen elsker dem, og sn ris Ch a len He , et r eje n to Bill Clin e Guðrun og Guðrunsk rø fæ De . rk Yo w Ne i t danser de balle nens sigt som et af modeverde op re ør st ig ad st er kk designs væ dder i den færøske uld. rø be dy ed m ds an br e mest eksklusiv Vang RUN, Jens Kristian FOTO GUÐRUN & GUÐ TEKST Anna V. Ellingsgaard

ATLANTIC REVIEW 03/2009

Guðrun Ludvig og Guðrun Rógvadóttir

Pludselig glider de tunge døre i den store, gule flyhangar op. I det skarpe sollys anes omridset af en model, der langsomt går ind i den enorme hangarhal. Blandt publikum sidder godt 100 af verdens travleste designere, indkøbere, modejournalister og -fotografer, som i hast er fløjet ind fra København midt i de hektiske forberedelser til årets modeuge. Endnu aner de ikke, at den færøske designerduo Guðrun og Guðrun har tyvstartet Copenhagen Fashion Week 2008 for øjnene af dem. Eller at morgendagens overskrifter vil blive stjålet af to færøske piger og deres smørgule uldsweatre, strikkede herregamacher og stormaskede kjoler, der intet overlader til fantasien. First we take Japan ”Øjeblikket, da himlen, den friske brise og lyset nærmest væltede ind, var guddommeligt,” siger designeren Guðrun Ludvig, som husker hangar-showet i Færøernes Lufthavn som en af sine største oplevelser, siden Guðrun og Guðruns spæde start i 1999. ”Det var virkelig grænseoverskridende for mig, for normalt er jeg meget genert,” tilføjer hun stille. ”Den sygdom har jeg heldigvis aldrig lidt af,” ler Guðrun Rógvadóttir, designerduoens marketingschef, som også fik idéen til det opsigtsvækkende show.

Kombinationen af den spagfærdige designer og den ambitiøse businesskvinde har da også vist sig at være særdeles effektiv. Efter blot få år i modebranchen har Guðrun og Guðrun prydet Vouge-sider, klædt verdensstjerner som Naomi Campell og Helena Christensen på, haft besøg af Bill Clinton, åbnet showrooms i New York og Milano og øget deres omsætning fra 600.000 i 2006 til 5 millioner i 2008. Et øjeblik har Guðrun Rógvadóttir også svært ved at fatte, at det er gået så stærkt. ”Jeg kan da godt huske, dengang Guðrun sendte mig en sms-besked, hver gang hun havde solgt et par futter hjemme i vores lille butik i Tórshavn,” smiler Guðrun Rógvadóttir, der dog lige fra begyndelsen havde tårnhøje ambitioner for det nye, eksklusive færøske brand. ”Derfor sagde jeg også straks ja tak, da vi fik en ordre på 70 striktrøjer på vores første modemesse - uden at ane, hvordan vi skulle skaffe de trøjer,” siger Guðrun Rógvadóttir. ATLANTIC REVIEW 03/2009

”Jeg tænkte bare ”åh nej, hvad gør vi nu,” for min mor var den eneste, der strikkede for os på det tidspunkt,” husker Guðrun Ludvig. Den store ordre kom fra en japansk indkøber, og lige siden har det færøske luxsusbrand vakt stadig større opsigt på det japanske modemarked. En af grundene er ifølge Guðrun Rógvadóttir, at de japanske indkøbere altid er på udkig efter unikke, nicheprægede designs, der peger fremad. ”Den japanske modeverden er konsekvent to til tre år foran resten af verden, som siden følger efter. På de fleste områder har Guðrun og Guðrun også været forud for sin tid fra begyndelsen, og derfor passer vores brand perfekt til de japanske krav,” siger Guðrun Rógvadóttir. Dansende færøuld i New York De to stod derfor også allerede klar, da resten af modeverdenen kom i tanker om at hæfte buzzwords som økologi, bæredygtig, organic og storytelling på tidens designs. Med deres håndstrikkede avantgardistiske kreationer i færøsk fåreuld bygget over gamle færøske traditioner var den eftertragtede historie nemlig der fra begyndelsen. Og nu har deres unikke historie igen bragt det færøske luxsusbrand ud på nye eventyr, hvor de skal få den færøske fåreuld til at danse ballet i New York. Med deres sædvanlige næse for utraditionelle fremstød indgik designerduoen for nylig samarbejde med den verdenskendte balletmester, Stephen Petronio, i New York, hvor de skal kreere costumer til hans nyeste dansevideo. ”Idéen opstod, da Petronio fik øje på vores strikkede nederdel i lyserødt hulmønster og spontant udbrød: »This skirt must dance!« Og selvfølgelig skal den det. Derfor har jeg lige været i Montpellier og set The Petronio Company på scenen for at undersøge, hvordan vores designs kan spille sammen med kroppens og ballettens bevægelser,” siger Guðrun Ludvig.

"Øjeblikket, da himlen, den friske brise og lyset nærmest væltede ind, var guddommeligt"

ATLANTIC REVIEW 03/2009

ke s n a p a j n e "D r e n e d r e v mode e r t l i t o t t n e konsekv f a n e t s e r n år fora n e d i s m o s verden, følger efter"

ATLANTIC REVIEW 03/2009

Guðrun Rógvadóttir er især spændt på den utraditionelle sammensætning af kunstformer, der kendetegner Stephen Petronio Company, som før har arbejdet med designernavne som Vivienne Westwood og musikere som Nick Cave, Lou Reed og Rufus Wainwright. ”Det er jo i de tilsyneladende utænkelige konstellationer, at nye ideer og muligheder opstår. Det er på den måde, vi kan blive ved, og egentlig startede vi også på denne måde,” minder Guðrun Rógvadóttir om. Guðrun Ludvig tilføjer: ”Nød lærer nøgen kvinde at spinde, siger man på Færøerne, og sådan føler jeg det stadig, når jeg sidder alene hjemme på Færøerne og skaber mine designs. Jeg har hverken storbyens puls og dens moderne materialer, men jeg har den færøske natur, freden, tågen, hverdagen og ulden.” Provokerende enkelt Resultatet er en række designs, der nærmest er provokerende enkle og skrøbelige i al deres nøgenhed. Kreationer, der udstiller sig selv på en måde, der kan få den mest selvsikre designer til at ryste på hånden bare ved tanken. ”Jo, det kræver mod at lancere en kollektion, der ikke kan skjule sig bag noget overhovedet. Har du lavet noget dårligt, bliver du afsløret omgående. Til gengæld er man heller ikke i tvivl, når det er godt,” siger Guðrun Rógvadóttir.

"Den japanske modeverden er konsekvent to til tre år foran resten af verden, som siden følger efter"

ATLANTIC REVIEW 03/2009

De enkle designs har da også fristet hundredevis af færøske kvinder til at strikke efterligninger af især den usædvanlig populære stjernetrøje, som Sofie Gråbøl havde på i den danske krimiserie »Forbrydelsen.« ”Det tager jeg ikke så tungt. De finder alligevel hurtigt ud af, at trøjen ikke er helt så nem at kopiere," siger Guðrun Ludvig, der brugte lang tid på at udtænke det tilsyneladende besnærende enkle design. Til gengæld var hun vred, da en dansk butik pludselig begyndte at sælge falske stjernetrøjer. ”Jeg blev også ked af det, for det pinte mig at se vores trøje i en så ufattelig grim kopiudgave,” siger Guðrun Ludvig. Guðrun og Guðrun vandt da også sagen i retten, men spørgsmålet om kopiering er nok altid en svær balance, erkender Guðrun Rógvadóttir. ”Coco Chanels ramte jo ikke helt ved siden af, da hun sagde, at hvis du ikke bliver kopieret i denne branche, så har du et problem.”

sansir.fo

tHE NORDic HOusE iN tHE FAROE islANDs

Norðurlandahúsið – Norden s Hus With its stunning architectu re and versatile facilities the Nordic House is a per fect venue of all cultural and business events , hosting more than 250 annual events. The Nor dic House embraces and accommodates both larg e international business meetings and sm all “edgy” performances. We welcome today’s superstars and tomorrow’s talents. We wel come you.

HigHligHts FROM tHE

PROgRAMME

sEPtEMbER: 27.09 Autumn concert with the Faroese Symphony Orch estra OctObER: 03.10 Barbara by Tróndur Bog ason, composer, and Ingrid Tranum Jensen, coreographer – a cont emporary music & dance perfo rmance 09.10 Exhibition with Johannes Foss et al. 10.10 Jákup Veyhe show “Me ðan vit liggja við Kaj” 17.10 Concert with singer-so ngwriter Lisa Ekdal (SE ) 24.10 Rising stars – classica l concert series with aspiring soloists 24.10 “Vinaløg” – concert with Jógvan Hansen (FO) and Fríðr ik Ómar ( IS) 31.10 Føroyar móti krabba – national fundraising event for the Faroese Cancer Society NOvEMbER: 07.11 Concert with members of the Nordic Soloists Asso ciation 25.11 Concert with Danish based In Evidenza Ensemble 26.11 Christmas concert with Linda Andrews (FO) and Stig Rossen (DK) 28.11 Havnar Fimleikarafelag 100 ár – performance by the Torshavn based gym-team to celebrate their 100 years DEcEMbER: 06.12 Annual Christmas conc ert with

the Faroese Symphony Orch estra

For the full programme, hav e a look at www.nlh.fo

Photo: Ingi Sørensen

ATLANTIC REVIEW 03/2009

Moden hjælper I dag har Guðrun Ludvigs strikkende mor fået hjælp af 20 jordanske kvinder, der sidder og strikker Guðrun og Guðruns designs i deres egne hjem i Jordan. Produktionen i Jordan er led i det hjælpeprojekt, som Guðrun og Guðrun har været en del af i flere år med støtte fra den færøske regering. Formålet med projektet er at give underpriviligerede kvinder mulighed for at tjene deres egne penge, samtidig med at de opfylder deres huslige pligter, så de ikke mister status som kvinder i det jordanske samfund. Desuden får de indblik i, hvordan en mikrovirksomhed bygges op. ”Hvem ved, måske de engang får lyst til at starte deres egen lille virksomhed. Vi vil i hvert fald gerne være med til at styrke dem i troen på, at man kan, hvad man vil, for netop det har vi to almindelige piger, der startede med ingenting, hele tiden troet på,” siger Guðrun Rógvadóttir og Guðrun Ludvig.

SUMMARY Guðrun og Guðrun - Breakthrough for Faroese Luxury Wool Design When Guðrun Ludvík and Guðrun Rógvadóttir began developing the exclusive Faroese brand Guðrun & Guðrun, they never imagined that the whole world would one day be their market. However, after only a few years in the fashion business, Guðrun & Guðrun have been on the cover of Vogue, fashioned clothes for celebrities such as Naomi Campbell and Helena Christensen, hosted a visit by Bill Clinton, opened showrooms in New York and Milan, sold several large orders to Japan and increased their revenues from 600.000 DKK in 2006 to 5 million DKK in 2008. The combination of the quiet, mild designer and the ambitious businesswoman has proven a very efficient one. The next stop is New York, where their woolly sweaters from the Faroes are going to the ballet.

s a n s i r. fo

Urban Cruiser. Royn hann á Reyni Service!

Kenslan av koyrigleði og nýhugsan kemur heilt vist til sjóndar tá ein koyrir nýggja Urban Cruiser. Bilurin kemur við Toyota Optimal Drive, tøkni ið avmarkar brennievnis nýstluna og co2 útlátið, uttan at minka um kraft evni og koyrigleði. Fæst við bensin ella diesel motori, forhjóls ella fýrahjólstrektur. Prísir úr 205.850,-

ATLANTIC REVIEW 03/2009

Ru na ví t u Æ k v 2 ðu ík ví k

KLAKSVÍK

440

To f

re n

Ku n H oy ar al ds s. Ár H Vi v na ða an fjø re na ið rð su i ur nd

410

y ól

Fares on buses

Please check www.ssl.fo.

101

sansir.fo

ng sf j.

Fu nn i

Se i la tra Sk ð ál i

da lu r

Ko l

0 30

TÓRSHAVN

504

tir

k ví Kv í

la fj.

480

Ka Fu m gl bs af d. j.

G Fu jó nn gv in gu r

ði Ei nu ví k ør Tj an na Ve st m u Sø r rv á FL gur O G M VØ LL ið v U R Sa águ nd r av ág ur

Bø

in es yk M

482

KOLLAFJ.TUNNILIN

Fares on ferries

ræ

Sk in

úl

600

av ála ík vík

ús ur al D

úv

601 66

Sa KRAMBATANGI

700

500 Bus route number 7

Ferry route number

Return ticket

Shorter routes

Suðuroy

Mykines

Adults Return ticket 10-trip-travelcard Monthly travelcard

40 340 450

80 680 900

120 510

Children/Pensioners Return ticket 10-trip-travelcard Monthly travelcard Students

20 170 225 30

40 340 450 60

60 255

140 1.190

200 1.700

1.500 280 280 20 40

2.000 400 400 30 60

Vehicles (incl. driver) Return ticket Car < 5m 10-trip-travelcard Monthly travelcard < 5m Car with trailer Car with caravan Bicycle Motorcycle

1 70

jin

m Fa

Lo Vá Po H Ø ov ra pr gu rk ví a er r k i

k a ri ví lb oy nd va vør H T

Strandfaraskip Landsins, the Faroese public transport service, publishes an annual timetable (Ferðaætlan) containing details of all ferry and bus schedules. It is available from Farstøðin Passenger Terminal in Tórshavn and all tourist information centres. All travel times in the annual timetable are subject to changes and you are therefore advised to check Strandfaraskip Landsins´ website, www.ssl.fo, before you travel. All Strandfaraskip Landsins bus and ferry routes are included in the following map:

ík rv ta at

400

ja rk Ki

203

OYRARBAKKI

oy ín Sv

SKÁLABOTNUR

500

R ík LU irv A Le UD ður T r Ø jø G arf ld Sø

100

201

202 200

506

r s d. ur sa ne al ra ú d la H yð la øl S k i Tr M fj. da yn O

Domestic buses and ferries

Please note that these prices are for guidance only. Please check www.ssl.fo before you travel.

ATLANTIC REVIEW 03/2009

Í ringunum svimja laksarnir, og á heimsmarknaðinum svinga prísirnir. Soleiðis hevur gongdin verið í fleiri áratíggju, og tá best hevur staðið til, og mest hevur verið selt, hevur alivinnan fingið føroyingar at droyma um æviga framgongd. Men dyggir smeitir við sjúku og húsagangum hava lært alararnar, at vinna við lívrunnum tilfeingi er viðkvom og má skipast á burðardyggan hátt. Í dag er føroyska alivinnan so væl skipað sum ongantíð áður og heimsins alarum til fyrimyndar

Føroysk alivinna í heimsflokki TEKSTUR Helgi Jacobsen MYNDIR MARINE HARVEST

Leiðin hjá føroyskari aling at gerast fyrimynd í heiminum hevur tikið 40 ár. Tær fyrstu veruligu royndirnar vórðu gjørdar í 1968, tá uppilagsti skiparin, Júst í Túni, fór at ala ælabogasíl. Sami stovnur av hesum sílum er enn í Føroyum, og í fleiri ár hava hesi sílini verið brúkt til sushi-rættir í Japan. Alingin í sjeytiárunum var í eini royndartíð, og almenna felagið Fiskaaling bygdi spakuliga upp eina vitan um bæði síla- og laksaaling. Við hesum sum grundarlag fóru fyrstu privatu feløgini undir laksaaling í 1980. Laksaaling var nýggj í heimshøpi um hetta mundið, og eftirspurningurin ATLANTIC REVIEW 03/2009

Tá ILA kortini varð staðfest fyrstu ferð í apríl 2000, gjørdi sjúkan sum frá leið so nógv um seg, at heilsufrøðiligi myndugleikin og vinnan máttu ásanna, at øll tann føroyska aliskipanin mátti byggjast upp av nýggjum.

var stórur. Prísurin bara hækkaði og kom í 1985 heilt upp á 70 krónur fyri kilo. Menn fingu laksafepur, samstundis sum bygdamenningarpolitikkurin legði grundarlag undir, at alibrúk ella smoltstøð var í aðruhvørjari bygd í landinum. Men høga príslegan helt sær ikki leingi. Bæði í Føroyum og aðrastaðni kom inflasjón í alingina, og prísirnir dalaðu líka skjótt, sum teir vóru hækkaðir. Sjúkur og hóttafall So komu sjúkurnar, og í kjalarvørinum á sjúkunum kom fíggjarligt hóttafall. Vøksturin í alivinnuni hevði yvirhálað skilagóðu ráðgevingarnar frá serfrøðinginum, Andriasi Reinert, um vandarnar við ov nógvari aling á somu økjum. Tá so bæði land og bankar komu í gjaldtrot í 1989-92, hóraðu bara teir bestu alararnir undan. Peningastovnar og smoltstuðul hildu lív í alingini fyrrapartin av nítiárunum, og hvør royndi sum frægast at fáa lønsemi í raksturin. 18

ATLANTIC REVIEW 03/2009

Men alivinnan kom einaferð enn fyri seg, og aftur vórðu stórar íløgur gjørdar. Tá herviliga ILA-sjúkan síðst í nítiárunum fór at gera um seg í grannalondunum, høvdu føroyingar eina turkatrúgv uppá, at Føroyar sluppu undan hesi lemjandi sjúku, nú tað var lættari at samskipa verjutiltøkini, eftir at talið á feløgum var minkað úr 63 í 1989 niður í 21 feløg í 1995. Tá ILA kortini varð staðfest fyrstu ferð í apríl 2000, gjørdi sjúkan sum frá leið so nógv um seg, at heilsufrøðiligi myndugleikin og vinnan máttu ásanna, at øll tann føroyska aliskipanin mátti byggjast upp av nýggjum. Partarnir samdust um eina sjúkutilbúgvingarætlan, har øll aliøkini í landinum skuldu hvíla í eitt hálvt ár, áðrenn

THOR OFFSHORE Ship owners THOR, based in the Faroe Islands, manage and operate: tug, standby, supply, chase/support, and guard vessels world wide. THOR also operates a ship agency in the Faroe Islands. We have years of experience and international expertise. For further information please refer to our website: www.thor.fo

Ragnar Joensen, formaðu

r í Føroya Havbúnaðarfel

alingin kundi byrja av nýggjum. Eisini kundi bara ein árgangur vera á einum øki í senn. Nýggja ætlanin bygdi fyrst og fremst á reint umhvørvi og natúrligar umstøður hjá laksinum, soleiðis at hann ikki verður strongdur. Fyri at øll aliøkini við jøvnum millumbilum kundu hvíla, skuldu øll alifeløgini hava eitt skiftisøki. Ætlanin bygdi eisini á, at bara eitt felag kundi vera á sama øki. Alt hetta læt seg gera við at byggja upp eitt nýtt álit millum heilsufrøðiliga myndugleikan og alararnar, men tað eydnaðist við góðum vilja frá øllum pørtum. Avgerandi batar Næsta stigið var at bøta um lønsemið. Alifeløgini fingu sum frá leið eina sonevnda vertikala integrasjón við smolt, sjógvaling, kryvjing og sølu, og tey kundu tí neyvari enn áður stýra framleiðsluni. Ein týðandi partur í effektiviseringini var at bara seta heilt frísk og byrg smolt út.

Thor Ltd, Bryggjan 5, FO-420 Hosvik, tel: (+298) 422503, Fax (+298) 422383 www.thor.fo, www.thor-offshore.com

ATLANTIC REVIEW 03/2009

Fimm avgerandi batar sóust við nýggju skipanini, sum fyrst og fremst er grundað á trivnaðin hjá laksinum. Fóðurnýtslan er minkað munandi, fellið minkaði úr 18 prosentum niður í at kalla einki, laksurin veksur nógv skjótari, framleiðslutíðin er stytt einar seks mánaðir, og tøkan fyri hvørt útsett smolt er økt úr 3,5 kilo upp í 5,25 kilo. Alt hetta hevur gjørt, at føroyingar hava ein sera lágan framleiðslukostnað, samstundis sum heilsufrøðiligu úrslitini hava vakt stóran ans uttanlands. ”Higartil hava vit brúkt alla orku upp á at fáa nýggju karmarnar at virka og til at bøta uppaftur meira um umhvørvisligu viðurskiftini. Tað næsta stigið verður, at føroyska alivinnan fer at marknaðarføra seg við teimum fyrimunum, hon hevur í dag,” sigur Ragnar Joensen, formaður í Føroya Havbúnaðarfelag. Mark fyri framleiðslu Og tað eru ikki hissini søgur, sum kunnu selja føroyska laksin. Á marknaðinum hevur Norra gjaldoyrafyrimunir, og tí er trupult at kappast við norsku stórfeløgini um prísin. Men Føroyar hava so nógv annað at bjóða. ”Góðu karmarnir hjá okkum gera, at vit hava lægst felli í heiminum, eingin hevur betri fóður enn vit, føroyski

laksurin er ikki fongdur við sjúku og fær heldur ikki antibiotika. Vit hava skjalfestar heilsufrøðiligar mannagongdir, eins og sporføri undir allari framleiðslugongdini tryggjar keyparunum eina dygdarvøru,” sigur Ragnar Joensen. Umfatandi tiltøkini til tess at fáa eina burðardygga og nærum vistfrøðiliga aling hava sett mark fyri, hvussu nógv kann alast í Føroyum við verandi tøkni og vitan. Framleiðslan í 2009 verður útvið 50.000 tons, men við alsamt at bøta um karmarnar roknar Havbúnaðarfelagið við, at alivinnan spakuliga kann økja framleiðsluna upp í eini 60.000 tons árliga. ”Vit hava í dag eina laksaaling, sum er heilt serstøk sammett við alingina í øðrum londum. Frá natúrunnar hond kemur laksur úr norsku og íslendsku áunum til havøki norðan fyri Føroyar at vaksa upp. Hann kennir seg

Higartil hava vit brúkt alla orku upp á at fáa nýggju karmarnar at virka og til at bøta uppaftur meira um umhvørvisligu viðurskiftini. 20

ATLANTIC REVIEW 03/2009

Take some memorable experiences home from Suðuroy

heima her, tí umstøðurnar eru fullkomnar. Eisini hetta kunnu vit selja,” vísir Ragnar Joensen á.

You can take a sailing trip, try your luck on a fishing trip, walk in the beautiful and unique nature or visit museums, churches and historic places. Welcome to Suðuroy!

The Tourist Information in Suðuroy Tvørávegur 37, FO-800 Tvøroyri, info@tvoroyri.fo, Tel +298 37 24 80, Fax +298 37 18 14 Vágsvegur 30, FO-900 Vágur, info@vagur.fo, Tel +298 73 30 90, Fax +298 73 30 01

www.visitsuduroy.fo

ATLANTIC REVIEW 03/2009

Størri og færri eindir Ein dagførd alilóggáva á vári 2009 hevur hert umhvørviskrøvini uppaftur meira, men ein onnur avgerandi lógarbroyting er, at tey fimm alifeløgini, sum eftir eru, kunnu leggja saman í uppaftur størri eindir. Markið er, at eingin kann eiga meira enn 50 prosent av allari alivinnuni. Sagt á annan hátt kunnu tvey feløg nú eiga alla ta føroysku alivinnuna. Hetta ger, at føroysku alifyritøkurnar ikki longur nýtast at vera pinkuframleiðarar, men kunnu gerast sjónligar millum stóru, altjóða feløgini. ”Sum stórur stendur tú nógv sterkari í samráðingum við eitt nú fóðurveitarar og altjóða handilsketur. Við stórum eindum verða fíggjarliga orkan og leiðsluførleikin eisini ment, soleiðis at øll framleiðslutilgongdin verður lyft upp. Fyri starvsfólkini er tað harumframt meira spennandi at arbeiða í stórum fyritøkum, tí har eru munandi betri umstøður at menna førleikan,” sigur Ragnar Joensen. Á sumri 2009 løgdu tvær tær størstu fyritøkurnar, Vestsalmon og Bakkafrost, saman, og góðtaka kappingarmyndugleikarnir samanleggingina, er slóðin ruddað fyri einum stórum føroyskum aktøri á altjóða marknaðinum. Ragnar Joensen væntar, at aðrar samanleggingar verða at síggja í vinnuni seinni. Føroyskur laksur verður fyri tað mesta seldur feskur. Stóri marknaðurin hevur verið í ES, og fyri nøkrum árum

Besta og lagaligasta siglingarkervið á marknaðinum. Punktum. Grundartangi Reykjavík

Reyðarfjørður Vestmannaoyggjar Tórshavn

Frederikstad Gøteborg Aarhus Immingham Hamburg Rotterdam

Nýggjar tíðir – nýggjar leiðir Faroe Ship hevur lagað siglingarkervið til ynskini hjá kundum okkara. Enn eina ferð. Fyri okkum er hetta ein sjálvsagdur og neyðugur partur av at vera best. Síðan 1919 hevur Faroe Ship verið fremsta samband føroyinga við útheimin. Frá fyrstu túrunum við »Tjaldrinum«, til Faroe Ship gjørdist liður í flutningskervinum hjá Eimskip – heilt úr Kina til Hamburg og á Havnarvág.

Góð sambond síðan 1919

síðani kom Russland afturat. Eftir at trupulleikar tóku seg upp á russiska marknaðinum, samstundis sum ILA køvdi kilensku alivinnuna, hevur føroyskur laksur fingið fótafesti á amerikanska marknaðinum. At ein munandi partur av laksinum eisini fer til porsjónir fyri javnt høgar prísir, ger framtíðarútlitini fyri føroyska alivinnu bjørt.

ENNEMM / SÍA / NM37029

SUMMARY Top Class Faroese Fish Farms Faroese fish farming really got going in the 80s, and quickly

became an important element in the Faroese economy of the time. There were 63 aquaculture facilities in 1989, but disease and financial bankruptcy forced many of them to shut down and in 1995 the number of aquaculture facilities dropped to 25. Again in 2000 the fish farming industry was struck with disease and it was necessary to reorganize the entire industry in order to get it back on its feet and be able to operate on a sustainable and biologically sensible manner. Today the Faroes have 5 large aquaculture facilities and according to international experts, Faroese fish farming is now so well organised that it can stand as an example to the international aquaculture community.

Door - to - door services to and from Faroe Islands Global knowledge - Local expertise

Yviri við Strond 23

ATLANTIC REVIEW 03/2009

Tel. 308800

Fax. 308801

torshavn@samskip.com

www.samskip.com

Together we make things happen

s a n s i r. fo

Staravegur 7 · 100 Tórshavn · tel. 315588 · www.skemman.fo · skemman@skemman.fo

BÁRÐUR EKLUND TEKST Stefan í Skorini FOTO

ATLANTIC REVIEW 03/2009

Punkgruppen The Dreams står foran deres største udfordring hidtil i deres korte karriere. Til efteråret kommer den første single fra deres nye alb um på gaden i omkring 40 lande. Drengene fra Torshavn er godt på vej til at lægge verden for sine fødder. Spø rgsmålet er nu, hvordan verden vil tage imod dem.

ATLANTIC REVIEW 03/2009

The Dreams er: Hans Edward: vokal og guitar, Eirikur Gilstón Corfitz Andersen: bas og kor, Heini Gilstón Corfitz Andersen: guitar og kor, Heini Mortensen: trommer og percussion

”Når jeg går i gang med et projekt, ser jeg altid det store billede for mit indre øje. Vores indstilling fra starten har været, at vi skal komme videre ud i verden med vores musik, og vi satser stort. Hvis du ikke selv er overbevidst om, at du har en fed gruppe, så vil ingen anden tro på det, lyder det fra den 25-årige forsanger i The Dreams,” Hans Edward Andreasen. Han står nu sammen med vennerne på tærskelen til det forjættede land. Pladeselskaber står i kø for at få deres underskrift, og bookingfirmaer står på spring for at brede deres musik ud til de fire verdenshjørner. Signalerne fra musikbranchen har således været særdeles positive i forbindelse med det nye album, som kommer på gaden en af de kommende måneder.

ATLANTIC REVIEW 03/2009

Dette må være beskrivelsen af enhver musikers drøm, og Hans Edward indrømmer også, at tilbagemeldingerne fra de udenlandske pladeselskaber har oversteget de vildeste forventninger. ”Responsen fra udlandet har været fuldstændig åndssvag. Vi har fra starten haft det som vores overordnede mål at slå igennem ude i verden, og de signaler, som vi har fået, kunne tyde på, at det vil lykkes,” siger Hans Edward med en vis portion selvsikkerhed i stemmen. Forsangeren og guitaristen føler også, at gruppen er godt forberedt til et muligt gennembrud. Han påpeger, at gruppen har spillet omkring 120 store koncerter i Danmark og på Færøerne. Derfor er gruppen godt sammentømret og klar til at fremtidige udfordringer uden for Danmark. MTV satte skub i tingene The Dreams er dermed parat til at tage det næste skridt i det forløb, der startede med en optræden i en MTV-konkurrence i London, hvor

den verdenskendte sangerinde Anastacia blev betaget af de fire unge mænd, der fyrede den af på scenen. ”Selv om vores målsætning hele tiden har været at komme ud i den store verden, har vores strategi været at tage et skridt ad gangen. Vi prøver ikke at nå det hele på en gang,” siger Hans Edward. Han forklarer videre, hvordan gruppen startede med at deltage i MTV-konkurrencen i England, og hvordan de derefter flyttede tilbage til Færøerne for at lave et coveralbum med gamle færøske numre fra

firserne og halvfemserne. Albummet Tazy blev meget populært på Færøerne, og de brugte det næste år på at spille koncerter der. Efter en våd aften hjemme i Torshavn besluttede drengene at pakke kufferten og flytte til Danmark for at satse på en karriere som fuldtidsmusikere. De ville leve drømmen fuldt ud. Det var enten nu eller aldrig. Drømmen fik et skub i den rigtige retning, da de meldte sig til konkurrencen. Global Battle of the Bands i Danmark, hvor Chief 1, alias Lars Pedersen, var en af dommerne. Han faldt med det samme for de fire uslebne diamanter og ville indspille en plade sammen med dem. ”På vores første møde med Chief snakkede han uafbrudt i en time, og ingen af os forstod et kvæk af det,

han sagde. Han sluttede med at sige, at fire færinger skulle lave den første danske emo-plade,” siger Hans Edward om gruppens første møde med deres nuværende producer og manager. ”På det tidspunkt overvejede jeg for alvor at udvandre i protest. Jeg kunne dårligt nok snakke dansk, og folk kunne ikke forstå, hvad jeg sagde,” siger Hans Edward med et smil. Efter to ugers betænkningstid besluttede gruppen dog at give det en chance. Efterfølgende er det nok ikke for meget sagt, at det var en klog beslutning, indrømmer Hans Edward blankt. Albummet Den Nye By blev sendt på det danske marked og ramte tydeligvis en nerve i unge danskere, der bare havde ventet på en gruppe som The Dreams, som de kunne kaste al deres sprudlende kærlighed, ungdommelige entusiasme og indestængte vrede over på. ”Jeg er så heldig, at jeg har fundet tre andre fyre, der har de samme visioner som mig, og gider satse alt på denne drøm. Vi er alle 100 procent med i dette projekt, og vi tror fuldt og fast på, at det skal lykkes for os. De

sidste måneder har kun styrket os i den tro,” siger Hans Edward. The Dreams består af de to Corfitzbrødre, Eirikur og Heini, der spiller henholdsvis bas og guitar, samt Heini Mortensen på trommer. I løbet af efteråret 2009 vil gruppen efter planen blive lanceret i Tyskland, som er det tredjestørste marked for musik efter USA og Storbritannien. Ingen færøsk gruppe er nogensinde blevet promoveret så vidt og bredt, som The Dreams vil blive i den kommende tid, og på den måde skaber de færøsk musikhistorie. Udfyldte et tomrum The Dreams har hidtil været kendt som en gruppe, som mest appellerer til unge teenagere, med mørke tekster om venner, som dolker hinanden i ryggen. Pessimismen har også præget deres tøjstil, som mest har været sort og rød. ”Teksterne fra vores danske album skrev jeg flere år før sangene blev

ATLANTIC REVIEW 03/2009

indspillet, og de afspejler også min ungdomstid. Alle mine tekster handler om virkelige ting, som jeg personligt har oplevet i mit liv,” forklarer Hans Edward om sine tekster, som for det meste behandler livets dystre sider og ungdommelig vrede. Albummet, som kom ud i februar 2008, blev modtaget med åbne arme af unge i Danmark. Manageren havde i lang tid drømt om at lave cool amerikansk inspireret punk-rock med danske tekster. The Dreams udfyldte for alvor et tomrum i den danske musikverden, og der opstod

ATLANTIC REVIEW 03/2009

hurtigt en subkultur af dreamere, som deres fans kalder sig. Albummet har solgt godt og slået flere rekorder på danske hitlister. Men på det nye album har gruppen besluttet at anlægge en ny stil. ”Det nye album vil være mere rettet imod et ældre, mere voksent publikum sammenlignet med det forrige. Punkmusikken er tonet noget ned, og det bliver et mere udpræget rockalbum,” siger Hans Edward. Det er altså et nyt koncept, hvor The Dreams tager sit næste skridt i den rivende udvikling, som bandet har været i de seneste tre år. ”Det bliver et lysere udtryk med gladere musik, hvor vores gamle mørke image ikke er lige synligt, som det har været. Derimod bliver det et typisk The Dreams-album med iørefaldende musik, som appellerer til et bredt publikum,” skynder han sig at tilføje. The Dreams´ nye lyse image blev afprøvet på gruppens fans i august,

da de optog en ny video på en tom grund i Vanløse i København. Der var omkring 3-400 fans mødt op til optagelserne, men betingelserne for at medvirke var, at man ikke havde noget sort tøj på. Alle de fremmødte fans var således klædt i spraglet og farvestrålende tøj for at give et positivt indtryk på den nye video, som nok bliver den første single, der udkommer fra det nye album. ”Det var en utrolig vellykket optagelse, hvor vi bare giver den gas på en forladt grund med fed graffiti på væggene og en masse festglade mennesker, der synger med på vores sange, selv om de ikke har hørt dem før,” siger en entusiastisk Hans Edward om deres nyeste video. Den kommende tid vil byde på en masse hårdt promotionarbejde for de fire drømmere. Det indebærer, at gruppen skal spille såkaldte showcases, som er en slags udstillingsvindue for udenlandske pladeselskaber. The Dreams indtog først Færøerne, så erobrede de Danmark og nu står resten af verden for tørn.

Seafood for a better life Marine Harvest is the worldÂ´s largest producer of farmed salmon leading the way with innovation and responsibility. Marine Harvest is present in 20 countries worldwide including the Faroe Islands. The salmon of Marine Harvest Faroes is healthy and lives in a welfare friendly environment. The salmon is fed a natural diet which includes a high content of omega-3 fatty acids. Omega-3 fatty acids are essential for good health and vital to normal brain development. Oil-rich fish such as salmon have beneficial effects on the heart. For more information: Marine Harvest Faroes Ternubrekkan 1 FO-695 Hellurnar Faroe Islands Telephone: +298 444733 email: office.faroes@marineharvest.com www.marineharvest.com

SUMMARY The Dreams - Faroese Punk Rock Taking on the World The Faroese punk rock group The Dreams have been topping the Faroese and Danish charts since the band participated in the Danish qualifying round for the 2007 Eurovision Song Contest. With their own brand of melodic punk rock, the band has filled a void in the Faroese and Danish music scenes. The band has also acquired a following of "dreamers" - as the band's fans call themselves. The Dreams now face the biggest challenge to date in their short career. This autumn sees the release of the first single from their forthcoming album. The single will be released in 40 countries around the world. The boys from Tórshavn are well on their way to conquer the world with their music. The question is now: How will the world receive them?

CAFÉ · KARAOKE BARR Alt frá country & western til rokk Vel ímillum meira enn 3000 løg Nógvar kappingar og góðir vinningar Karaoke fyri ung og eldri Karaoke alt kvøldi

Grím Kambansgøta 13 www.glitnir.org

ATLANTIC REVIEW 03/2009

»Framtíðin er tryggjað«

Ein trygg framtíð við Lív Hjá Lív gert tú eina tryggjandi íløgu í tína framtíð. Verður tú óarbeiðsfør av sjúku ella óhappi, so ert tú kortini fyrireikað og kanst geva tær og tínum eina trygga tilveru. Sum kundi hjá Lív ert tú í tryggum hondum. Vit geva tær eina dygdargóða og skilagóða ráðgeving, sum tekur støði í júst tínum tørvi.

www.liv.fo

The best of fish just got better H A RV E S T I N G · P RO C E S S I N G · S A L E S · D I S T R I B U T I O N

w w w. f a r o e . c o m

ATLANTIC REVIEW 03/2009

Framskygdi

ATLANTIC REVIEW 03/2009

OTO, føroyskar ISTOCKPH MYNDIR Hansen L. ni U TEKSTUR

søgur

verðinsmaðurin

Í fjør komu nakrar filmsrullur frá tjúgunum og tríatiárunum undan kavi í Oyndarfirði í sambandi við verkætlanina “Føroyskar Søgur.” Upptøkumaður var tann púra ókendi Julius Høgnesen. Framúrskarandi upptøkurnar bera vitnisburð um ein verðinsmann, ið telist millum fyrstu filmsdokumentaristar í Føroyum Týskarar hava ikki meira enn lagt vápnini á sumri 1945, og bretar eru í holt við at rigga av í Føroyum, tá eitt tungt lastað skip stevnir inn á Oyndarfjørð. Henrietta Høgnesen, sum í 40 ár hevur búð í Keypmannahavn, flytur aftur til heimbygdina og barndómsheimið Inni á Víkum í Oyndarfirði at búgva. Henrietta, ið er ógift, hevur klárað seg væl í Keypmannahavn. Hon hevur arbeitt í kenda stórhandlinum Messen, verið eitt kent andlit har og umgingist betra borgaraskapin í danska høvuðsstaðnum, so tað er ikki hissini av viðføri, hon hevur við sær heim. Ein heilan dag føra smáir, søkk-

ladnir bátar førningin til lands, stólar, borð, kommodur, kistur og mangt annað. Millum alt viðførið, ið fyrst verður skipað upp á land og síðan borið niðan í húsini Inni í Víkum, er ein undarligur trækassi og tvær gamlar køkueskjur. Ommubeiggin var frammalaga 63 ár seinni komi eg á gátt í gomlu húsunum Inni á Víkum. Í sambandi við filmsverkætlanina “Føroyskar Søgur,” sum eg eri settur at samskipa, havi eg fingið eitt prei um, at tað í Oyndarfirði finst ein gamal filmur, ið kann vera ATLANTIC REVIEW 03/2009

øgnesen, "Ommubeiggi, Julius H

var øgiliga frammalaga,

og her liggja nakrir filmar, ið hann hevur filmað.

Men hvat er á teimum, du

gi eg ikki at siga tær."

áhugaverdur fyri verkætlanina. Hugskotið við “Føroyskum Søgum” er at gera eina filmsfløgu, sum lýsir gerandisdag føroyinga seinastu 100 árini við dokumentariskum upptøkum, ið vanligir føroyingar og onnur hava filmað í Føroyum, síðan filmsmiðilin varð uppfunnin. "Jú, tað er rætt," hevði Andrias Klein ásannað í telefonini nakrar dagar frammanundan. "Ommubeiggi, Julius Høgnesen, var øgiliga frammalaga, og her liggja nakrir filmar, ið hann hevur filmað. Men hvat er á teimum, dugi eg ikki at siga tær." Tað vísir seg, at umframt alt tað, hon sjálv hevði savnað saman, hevði Henrietta Høgnesen eisini tey ting, hon hevði arvað eftir beiggjan, Julius Høgnesen, við sær til Føroya. Ein tíðarlummi Tað kennist sum at koma í ein tíðarlumma at stíga inn í gomlu sethúsini Inni á Víkum. Nærum alt sær út, sum tað gjørdi, tá húsið varð bygt. Nakað, ið Andrias Klein, sum í dag eigur húsini, leggur stóran heiður í.

Pápi Henriettu og Julius, Klæmint Høgnesen úr Stórustovu í Oyndarfirði, bygdi sær handil og stór og prýðilig sethús Inni á Víkum í 1856-1858. Klæmint, sum doyði í 1916, var sum 17 ára gamal farin í læru hjá Kongliga Einahandlinum í Klaksvík. Tá einahandilin varð avtikin 1. januar 1956, og danin Jørgen Bech uppkeypti handilsvirksemið í Klaksvík, var tann ungi Klæmint skjótur at gera sær dælt av møguleikanum og seta á stovn handilsstøð í Oyndarfirði. Handilin í Oyndarfirði var fyrsti úthandilin hjá Jørgen Bech & Sønner og gjørdist eisini nógv tann størsti úthandilin og avskiparin av klippfiski til høvuðshandilin í Klaksvík. Klæmint hevði eisini eitt skifti úthandlar í Fuglafirði, Elduvík og við Gjógv, og hansara virksemi hevði við sær, at Oyndarfjørður gjørdist miðdepil og var høvuðsbygd á hesum leiðum í seinnu helvt av 1800-talinum. Fólk komu til Oyndarfjarðar úr øllum heraðshornum í Føroyum at vinna sær til lívsins uppihald. Menninir komu at rógva út – Klæmint Høgnesen átti sjálvur fýra bátar – og tískil varð kjallarin í teimum stóru sethúsunum gjørdur til tilhaldsrúm hjá útróðrarmonnum. Og so plagdu upp í 80 fólk, konur og børn, at ganga ta longu leið úr Fuglafirði til Oyndarfjarðar at arbeiða fisk um sumrini. Ein heimsborgari Í dag er torført at ímynda sær, at Oyndarfjørður hevur havt hesa støðu. Bygdin er at rokna sum ein sovibygd, sum er best kend fyri sínar rinkusteinar, ið eru eitt væl umtókt ferðafólkamið. "Her eru filmarnir," sigur Andrias Klein og setir kakueskjurnar, ið upprunaliga vóru í viðførinum hjá Henriettu, men sum í skjótt sjeyti ár hava ligið undir væðingini í húsunum Inna í Vikum, á stovuborðið. So skjótt lokini verða tikin av eskjunum, er tað eins og andin er sloppin úr fløskuni, og ein mynd av einum

ATLANTIC REVIEW 03/2009

FØROYSKAR SØGUR - Upplivingar úr gerandisdegnum Føroyskar Søgur er røð av filmsfløgum um føroyingar, og hvussu fólk hava livað og virkað í oyggjunum seinastu 100 árini í viðráki og mótráki. Føroyskar Søgur er størsta mentanarverkætlan av sínum slag nakrantíð í Føroyum. Tilfarið er burturav gamlar dokumentariskar filmsupptøkur, ið eru innsavnaðar við hjálp frá eldhugaðum privatpersónum, felagsskapum, fjølmiðlum, virkjum, skjalagoymslum og søvnum í Føroyum og Danmark. Tær mongu hundraðtals filmsrullurnar, ið eru drignar undan væðingini hjá privatfólkum og fram úr goymslum og søvnum, eru allar yvirspældar til eitt nýtt, framtíðartryggjað format og verða latnar føroyskum skjalagoymslum, so tær kunnu vera til gagn fyri søgufrøðingar, tíðindafólk og ikki minst komandi ættarlið av føroyingum.

framskygnum, lívsnjótandi verðinsmanni úr Oyndarfirði tekur skap. Í eskjunum liggja nakrar 35 mm filmsrullur, ið Julius Høgnesen filmaði bæði í Føroyum og útlondum í tveyti- og tríatiárunum. Viðburðurin hjá Klæminti Høgnensen hevði nevniliga við sær, at børnini hjá honum og Marin Malenu Jacobsdatter av Biskupsstøð í Klaksvík fingu bestu skúlagongd, ið var at fáa. Julius, ið varð føddur jóladag 1876 og var yngstur av nýggju systkjum, flutti blaðungur til Keypmannahavnar at lesa til apotekara. Hann stóð seg væl og var fíggjarliga væl fyri. Julius hevði stóran áhuga fyri tøkni og átti tíðliga bæði bil, myndatól og eisini filmsupptøkutól, ið á ongan hátt var hvørsmans ogn tá í tíðini. Og so hevði hann ráð at ferðast. Hann búði eitt skifti í Sveis, har hann møtti konuni Signa, áðrenn tey fluttu aftur til Danmarkar. Øgiliga fínur harri Filmsrullurnar í køkueskjunum avdúka hugvekjandi upptøkur av eini ferð hjá Juliusi til Føroya í juni 1930. Har eru ótrúligar upptøkur av bygdalívinum í Oyndarfirði. Filmstólið snarar, meðan menn, kvinnur og børn breiða fisk út til turkingar á fiskastykkinum, seyðurin verður royttur og kúgvin mjólkað. Týðum sæst Julius sjálvur í myndini, meðan hann antin kemur gangandi arm í arm við stórusystrini, Apoloniu, ella er í holt við at leikstjórna smádreingjunum í Oyndarfirði í, hvussu teir skulu uppføra seg framman fyri filmstólinum. Napoleon Andreasen, sum í dag er búsitandi í Leirvík, var smádrongur, tá Julius Høgnesen filmaði í Oyndarfirði. Hann minnist væl Julius Høgnesen og filmstólið: »Julius var ein øgiliga fínur harri, ið altíð gekk í klædningi og við keppi á høvdinum. Tað varð sæð upp til hann. Men hann var bæði blíður og týður, og eg kann minnast, at

Stereoskopið hjá Juliusi Høgnesen, sum er varðveitt síðan 1930

ATLANTIC REVIEW 03/2009

hann vísti okkum smádreingjum, hvussu vit skuldu gera framman fyri filmstólið. Eitt sovorðið høvdu vit ongantíð sæð áður.« Søgunnar veingjasús Upptøkurnar hjá Juliusi Høgnesen hava í dag eitt ómissandi søguligt virði. Tær eru eitt gylt innlit í gerandisdagin á bygd um hetta mundið. Men upptøkurnar kenna eisini søgunnar veingjasús. 1930 var eitt politiskt rokár, tá nógvir føroyingar fylktust um kravið, at Føroyar skuldu viðurkennast sum sjálvstøðug tjóð við eitt nú egnum flaggi. Julius var til staðar við filmstólinum, tá ungmannafelagið "Merkið" sunnudagin 15. juni skipaði fyri fólkafundi á Gøtueiði, og hann var eisini klárur í Fuglafirði, tá Christian kongur 10. vitjaði bygdina. Kongur ger eitt legg til Føroya ávegis til Íslands, har hann er heiðursgestur í 1000 ára hátíðarhaldinum fyri íslendska altinginum. Seinni sama ár kóka hesar báðar hendingarnar, ið Julius hevur filmað, saman. Tjóðskaparsinnað í Føroyum verða í øðini inn á danska forsætisráðharran, Thorvald Stauning, tá hann vegna donsku sendinevndina hótti við at rýma av 1000 ára hátíðarhaldinum hjá Altinginum, um óalmenna føroyska flaggið, Merkið, sum veitraði á Tingvøllum í sambandi við hátíðarhaldið, ikki varð tikið niður. Flaggið varð strikað. Á ólavsøku endar ein fólkafundur á Doktaragrund við einari mótimælisgongu ímóti donsku framferðini í Íslandi. Leiðin gongur niðan til løgtingshúsini, har tingið júst er sett. Stemningurin er spentur, og Páll Patursson úr Kirkju38

ATLANTIC REVIEW 03/2009

bø ger ikki mætari enn, at hann fer upp á loftið í løgtingshúsinum og kvettir flaglínuna, so Dannebrog fellir til jarðar. Meðan amtmaðurin rýmir í øðini, leggur Páll Patursson Merkið út av tinghúsvindeyganum. Andaðist árið eftir Julius Høgnesen andaðist árið eftir, hann filmaði sín "Færøfilm" í 1930, einans 54 ára gamal. Tíverri fingu Julius og Signa, ið andaðist tvey ár frammanundan, eingi børn. Tískil er tað sera avmarkað, hvat vit vita um Julius. Tann persónurin, ið kendi Julius best, systirin Henrietta, var ógift og fekk heldur eingi børn. Tískil eru filmsrullur, ið familjan so trúliga hevur goymt øll hesi árini, hansara arvur og bera vitnisburð um hendan verðinsmann úr Oyndarfirði, ið var so mikið framskygdur, at hann skjalfesti sína samtíð á filmi. Julius vildi kanska bara undirhalda fólkinum í Oyndarfirði við sínum upptøkum ella hava eitt minni um heimlandið til ellisárini. Men hann má roknast millum okkara fyrstu filmsdokumentaristar, tí hansara upptøkur hava í dag fingið eitt ómissandi søguligt virði og eru partar av Føroya søgu. Og forrestin, tá oyndfirðingar fór at hyggja nærri at undarliga trækassanum hjá Juliusi, ið eisini var í viðførinum hjá Henriettu Høgnesen, vísti kassin seg at vera eitt Le Taxiphote stereoskop – eitt optiskt tól, ið franski Jules Richard framleiddi millum 1915 og 1930, sum verður brúkt til at hyggja eftir myndum í 3D.

Quality

Innovation

Reliabilty

THE CHAIN OF EXCELLENCE Located in the Faroe Islands, Bakkafrost is present at the source of supply surrounded by the icecold waters of the North Atlantic Ocean and the Gulf Stream providing the most ideal and unique conditions for producing quality fish products. Bakkafrost offers a wide range of salmon products supplied by own processing facilities. Controlling the process from salmon roe to ready packed products makes Bakkafrost a reliable partner capable of concluding longterm contracts and ensuring stable supplies of large quantities. All stages of the production – from salmon roe to ready packed products – are subject to the highest quality assurance. We are fully upgraded to meet EU requirements and all stages in our chain of production have been approved according to HACCP / IFS and BRC standards.

P/F Bakkafrost

FO-625 Glyvrar

Faroe Islands

www.bakkafrost.com

Frá

HUGSKOTI til LIÐUGTGERÐ Vit bjóða okkum til at vera við allan vegin - heilt frá at tekna húsini og til tey standa lyklaklár. Eisini átaka vit okkum alt arbeiði í sambandi við umbygging og umvæling av ymsum slagi.

v/Kára Simonsen, Smærugøta 16, tel 216187

www.kstimburhus.fo

ATLANTIC REVIEW 03/2009

di til reiðar í Vágum at an nd sta r rlu ty vt ha s ay rw Í átta ár hevur Atlantic Ai um og l útbúgvið lið av flogskipar væ tt Ei . di lan og i gv sjó á bjarga mannalívum flog og stendur eisini fyri á a far at ið gv bú til ið gr dø bjargingarfólkum er alt sam ir a ferð um vikuna eru boð eft ein al eð m Í . m nu ju gg oy í i øllum sjúkraflutning gað mannalívum hevur hon bjar m gu on m og , ni rlu rty ga gin bjar DIR ATLANTIC AIRWAYS TEKSTUR Uni ARGE MYN

ATLANTIC REVIEW 03/2009

Sigur onkur Atlantic Airways, hugsar tú kanska beinanvegin um flogfør. Men tyrludeildin er eisini ein týðandi partur av virkseminum hjá felagnum, og hennara uppgávur eru bæði fjølbroyttar og týdningarmiklar. Tyrlurnar hjá Atlantsflogi hava flogið rutuflúgving millum oyggjarnar síðan 1994, og síðan 2001 hava tær eisini staðið fyri leiting og bjarging á sjógvi og landi í Føroyum. Bjargingararbeiði er landsuppgáva, men Atlantic Airways røkir tænastuna fyri landsstýrið sambært sáttmála, sum felagið gjørdi við Fiskimálaráðið í 2001. Sáttmálin áleggur felagnum at hava tyrlu og manning til reiðar alt samdøgrið allar ársins dagar at fara á flog innan ein tíma, skuldi okkurt verið áfatt. Bjargingartænastan umfatar leiting og bjarging í oyggjunum og heilt út á 200 fjórðinga sjómarkið. Felagið hevur 12

tyrluflogskiparar umframt væl útbúgvin bjargingarfólk, ið verða boðsend í neyðstøðu. MRCC-støðin í Havn kallar á tyrludeildina, tá neyðstøða er, og tilbúgvingin í Vágum fer tá beinanvegin til verka eftir fastari ætlan. “Manningin hevur sínar dagligu mannagongdir. Hon fylgir væl við veðurlíkindunum fyri dagin og komandi dagarnar, og hon kannar eitt nú eisini, hvussu nógvir bátar eru úti, tá várróður er, hvar fólk ganga, meðan fjøllini verða gingin, og hvussu veit við hjá smábátum á veg til Føroya,” greiðir Terji Jacobsen, flogovasti á tyrludeildini hjá Atlantic Airways, frá. Nógvar venjingar Atlantic Airways hevur tvær Bell 412-tyrlur og eina nýggja tyrlu av slagnum Agusta Westland 139. Onnur Bell-tyrlan verður nýtt sum bjargingartyrla og hin í rutuflúgving kring oyggjarnar. Higartil hevur Agusta Westland-tyrlan verður nýtt í frálandavinnuni í Hollandi. ATLANTIC REVIEW 03/2009

Flogskipararnir verða útbúnir í Danmark og USA, og tá teir skulu undir víðari útbúgving, verða teir útbúnir bæði í Italia, Danmark, Noregi, Onglandi, Svøríki og USA. Í simulatori venja teir í Italia og USA, og hesar venjingar kunnu vara upp í 14 dagar hvørja ferð. Meira enn so kemur eisini fyri, at serfrøðingar uttaneftir koma til Føroya at standa fyri útbúgvingum. Tyrlumanningin venur sjálva tilbúgvingina á flogvøllinum fleiri ferðir um vikuna, so hon støðugt er væl fyri at taka við avbjóðingini, tá boð verða eftir henni. Hon venur eisini saman við øðrum bjargingarliðum í Føroyum og uttanlands, eitt nú saman við Falck í Noregi og Danmark, har manningin venur at sleppa úr tyrlum undir vatni og handfara bjargingarbátar í ringum sjógvi. ”Okkara manning er sera væl útbúgvin, og hetta krevst 44

ATLANTIC REVIEW 03/2009

eisini í bjargingararbeiði, tí umstøðurnar kunnu av ymsum orsøkum vera sera truplar at arbeiða undir. Tyrludeildin hevur loyst nógvar truplar uppgávur og bjargað mongum mannalívum, júst tí manningin er væl útbúgvin og vand til hesar uppgávur,” sigur Terji Jacobsen. Flyta sjúklingar Tíbetur er tað ikki gerandiskostur, at bjargingartyrlan fer á flog í sambandi við óhapp, vanlukkur ella sjúkraflutning. Boð eru eftir tyrluni umleið eina ferð um vikuna, og hóast hetta ikki kann tykjast ofta, so er tænastan støðugt ein góð trygd hjá fólki, ikki minst í sambandi við sjúkraflutning. ”Ein av okkara mest vanligu uppgávum er at flyta sjúklingar av oyggjum á Landssjúkrahúsið ella av sjúkrahúsunum í Klaksvík og á Tvøroyri á Landssjúkrahúsið.

sansir.fo

Múraraarbeiði til almennar, vinnuligar og privatar kundar

Vit eru eisini grov til tað fína Hevur tú eina uppgávu, sum tú vilt hava gjørda av dugnaligum fakfólki? Vit gera múraraarbeiði sum part av størri byggivirksemi og sum smærri, sjálvstøðugar arbeiðsuppgávur – bæði til almennar, vinnuligar og privatar kundar. Talan kann vera um múraraarbeiði til heilar bygningar/sethús og/ella køkar, baðirúm, gangir v.m. Innan- og uttandura. Vit seta dygd og tænastu í hásæti. A r ticon P/ f · á Hjalla 2 0 · 18 8 H oy vík · Tel. 3 5 0 70 0 · ar ticon@ ar ticon.fo · w w w.ar ticon.fo

ATLANTIC REVIEW 03/2009

Atlantic Airways og bjarging Atlantsflog hevur sambært sáttmála átikið sær at veita Fiskimálaráðnum tyrluflúgving viðvíkjandi · leiting og bjarging á sjónum · eftirlitsflúgving · leiting og bjarging á landi · sjúkraflutning · annan bráðfeingis tyrflutning Tyrla við manning og vanligari Search & Rescue-útgerð skal vera tilbúgvin at fara á flog úr Vágum seinast 60 minuttir frá tí, at Atlantsflog hevur móttikið útkallið.

Eisini kann koma fyri, at boð eru eftir okkum at flyta sjúklingar av fiskiskipum kring Føroyar. Hetta hendir, tá persónar eru vorðnir álvarsliga sjúkir og mugu undir læknahond á Landssjúkrahúsinum,” greiðir Terji Jacobsen frá. Leitingar og bjargingar fara fram alt árið. Boð kunnu vera eftir tyrluni í sambandi við fjallgongu, ella tá menn eru farnir at skjóta haru. Eisini kunnu ferðafólk hava gingið seg føst á sumri, og so kemur bjargingartyrlan teimum til hjálpar. ”Vit hava eisini verið til hjálpar, tá skip hava verið um at søkka. Tá kann uppgávan vera at fara út til skipið við lensipumpu, so skipið kann bjargast. Um skipið ikki kann bjargast, er uppgávan at bjarga manningini av skipinum, og tað skal so sjálvandi kunna gerast í øllum veðri nátt sum dag, tó uttan at bjargingarfólkini seta egið lív í vága,” sigur Terji Jacobsen.

ATLANTIC REVIEW 03/2009

VASTI

FRAMTÍÐARKONTA

Legg framtíðina til rættis Framtíðarkontan tryggjar tær eitt betri byrjunarstøði til víðari útbúgving og bústað Framtíðarkontan er ein uppsparingarkonta, har tú kanst spara upp til víðari útbúgving og bústað við høgari grundrentu + eykarentu.

Upp til 50% av innistandandi kunnu takast út, tá tú fert undir víðari útbúgving, og 100% kunnu brúkast til at keypa ella byggja egnan bústað.

www.eik.fo

www.lm.fo tel. +298 351220 / +298 471220

Tórshavn / Kambsdalur

ATLANTIC REVIEW 03/2009

Vit hava motorar til bæði stuttleikabátar og til vinnuna

RASMUSSEN & WEIHE InternatIOnal wOrldwIde cOOperatIOn

Our services include •

Auditing and accounting

•

Economic consultation

•

Management consultance

•

Tax advising

•

Consultance related to establishment of business activities

“We are confident that we always and in every respect can provide our clients with a highly qualified service, and we would be happy to assist you, should you need advice on business activities in the Faroe Islands”

Á Glaðsheyggi • Box 30 • Fo -110 Tórshavn • Reg. nr. 3752 Tel (+298) 35 17 0 0 • rasmussen@rasmussen.fo • www.rasmussen.fo

Rundingur 20 · Postmoga 101 · FO-110 Tórshavn · Telefon: 31 17 35 · Fax: 31 38 35 bt@bt.fo · www.bt.fo

BEST WESTERN sansir.fo

enjoy Copenhagen at it’s best ! Faroe Law provides legal assistance to business enterprises with an emphasis on the commercial, practical and pragmatic objectives of the client. our areas of practice include: Mergers and acquisitions company law • Project development and financing • restructuring and insolvency law • Building and construction law

Banking and financing law oil and gas law • Maritime law • Tax law • international contracts

•

Faroe law is an independent Faroese law Firm with associated offices in copenhagen, aarhus, nuuk, Moscow and Kiev. We are result oriented and provide a personal tailored service to our clients. www.faroe-law.fo · faroe-law @ faroe-law.fo

Helgolandsgade 4, 1653 København V Tel.: +45 33 31 69 06 - www.hebron.dk - info@hebron.dk

ATLANTIC REVIEW 03/2009

sansir.fo

Stay at Best Western Hotel Hebron

Faroe Islands Faroe law P/F Tróndargøta 19 Postbox 158 Fo - 100 Tórshavn Tel. (+298) 35 99 00

Copenhagen Delacour Dania law Firm langebrogade 4 1411 København K Tel. (+45) 70 11 11 22

Aarhus Delacour Dania law Firm lille Torv 6 8000 aarhus c Tel. (+45) 70 11 11 22

Greenland nuna advokater a/S Qulilerfik 2, 6 Postbox 59 3900 nuuk/Godthaab Tel. (+45) 32 13 70

Russia Delacour Dania law int. aps M. Dmitrovka 23/15, ap. 3 127006 Moscow Tel. (+7) 495 589 1189

Ukraine Delacour Dania law int. aps 59, Zlylyans´ka Street Suite 107 Kiev 01033 Tel. (+38) 04 42 07 08 98

ATLANTIC REVIEW 03/2009

Søgan um Atlantic Airways

REYKJAVÍK

FAROE ISLANDS BERGEN

AALBORG BILLUND

COPENHAGEN

LONDON

1987 / Atlantic Airways stovnað 1988 / Fyrsti túrur millum Danmark og Føroyar 1992 / Cimber Air úr felagnum 1995 / Fyrsta yvirskotið 1995 / Íslands-rutan stovnað 1998 / Grønlands-rutan stovnað 1998 / Nýtt flogfar leigað 1998 / Skotlands-rutan stovnað 1999 / Noregs-rutan stovnað 1999 / Nýtt flogfar til flotan 2007 / Skrásett á virðisbrævamarknaðinum

ATLANTIC REVIEW 03/2009

ATLANTIC AIRWAYS fleyg sín fyrsta túr millum Føroyar og Danmark 28. mars í 1988. Felagið varð formliga sett á stovn 10. november í 1987 við tveimum eigarum, Føroya Landsstýri og Cimber Air. Men tað var ikki nøkur løtt uppgáva at loysa Atlantic Airways úr lagdi. Raksturin gav fyrstu árini hall, og tá búskaparkreppan í Føroyum av álvara fór at gera um seg í 1992, var eginognin hjá felagnum horvin. Cimber Air var tá farið úr felagnum, og landsstýrið mátti tí einsamalt taka um endan. Loysnin var, at Landsstýrið teknaði 75 milliónir krónur í nýggjum partapeningi, og við tí eydnaðist at geva føroyska flogfelagnum nýtt lív. Tey ringastu kreppuárini eydnaðist ikki at fáa Atlantic Airways at geva avlop, men gongdin skuldi sum fráleið venda. Í 1995 hevði felagið á fyrsta sinni avlop á rakstrinum. Hetta árið varð virksemið spakuliga víðkað til eisini at umfata flúgving til Íslands. Atlantic Airways átók sær at standa fyri hesi flúgving í samstarvi við Air Iceland. Árini eftir gekk tað skjótt hjá Atlantic Airways. Felagið fór at flúgva millum Ísland og Grønland og fleiri leigutúrar úr Keypmannahavn til Bosnia. Og í 1998 avgjørdi Atlantic Airways at leiga eitt flogfar aftrat.

Við tveimum flogførum bar til at víðka flúgvingina uppaftur meira. Fyrst varð túratalið millum Føroyar og Danmark økt. Í 1998 fór felagið at flúgva til Skotlands og í 1999 eisini til Noregs. Víðkaða flúgvingin fekk stóra undirtøku millum manna, og felagið fekk tí tørv á eini varandi loysn fyri flogfør. Farið varð til samráðingar um keyp av nýggjum flogfari í oktober 1999. Sáttmáli varð undirskrivaður í november, og 2. februar í 2000 stóð næsta flogfarið av slagnum British Aerospace 146-200 í Vágum. Síðan hevur Atlantic Airways víðkað nógv um talið á flogførum og fráferðum. Í dag eru sjey flogfør og fýra tyrlur í flotanum. Í háárstíðini hevur felagið 60 fráferðir um vikuna og flýgur til 10 ymiskar evropeiskar býir, teirra millum Keypmannahavn, Reykjavík, London, Stavanger, Stokkholm og Billund. Atlantic Airways varð í 2007 skrásett á íslendska virðisbrævamarknaðinum, tá landsstýrið einskildi ein triðing av felagnum. Felagið er nú til próvtøku hvønn gerandisdag á altjóða fíggjarmarknaðinum, har partabrøvini verða keypt og seld.

OY-RCA OY-RCB OY-RCW

SN: E2045 SN: E2094 SN: E2115

Type: Seats: Engines:

BAe 146-200 92 4 stk Honywell ALF502R-5 Turbofan Lenght: 28,55 M Wingspan: 26,34 M Max Cruisingspeed: 784 Km/T Min Speed: 170 Km/T Max Altitude: 9.160 M Max Flighttime: 3,5 Hours Max Range: 2.500 Km

OY-HSN Type: Engines:

SN: 31129

Agusta Westland AW139 2 STK Pratt & Whitney PT6C-67C Lenght: 13,52 M Width: 4,22 M Main-rotor, diameter: 13,80 M Sling: 2200 KG Max Speed: 310 Km/T Average Speed: 290 Km/T Max Altitude: 20.000 FT Max Flighttime: 4 Hours Max Range: 1061 Km Seats: 15

OY-RCC OY-FJE

SN: E3357 SN: E3234

Type: Seats: Engines:

AVRO/RJ-100 97 4 STK Honywell LF507-1F Turbofan Lenght: 31,00 M Wingspan: 26,34 M Max Cruisingspeed: 800 Km/T Min Speed: 170 Km/T Max Altitude: 10.668 M Max Flighttime: 4 Hours Max Range: 3.000 Km

OY-HSR OY-HSJ

OY-RCD OY-RCE

SN: E2235 SN: E2233

Type: Seats: Engines:

AVRO/RJ-85 95 4 STK Honywell LF507-1F Turbofan Lenght: 28,55 M Wingspan: 26,34 M Max Cruisingspeed: 800 Km/T Min Speed: 170 Km/T Max Altitude: 10.500 M Max Flighttime: 4 Hours Max Range: 3.000 Km

SN: 36133 SN: 36069

Type:

BELL Helicopter Textron BELL 412EP/HP Engines: 2 STK Pratt & Whitney PT6T-3D Lenght: 12,90 M Width: 2,50 M Main-rotor, diameter: 14,00 M Sling: 1300 KG Max Speed: 259 Km/T Average Speed: 231 Km/T Max Altitude: 6000 FT Max Flighttime: 4 Hours Max Range: 874 Km Seats: 10 (13)

G 01

14 15

G T

ATLANTIC REVIEW 03/2009

NYTTIG INFO

Af-isning Om vinteren kan man komme ud for, at flyet bliver oversprøjtet med en væske før start. Dette for at forhindre eller fjerne isdannelser på flyet, mens det er på jorden. Når flyet er i luften, holdes det isfrit af indbyggede afisningssystemer. Aircondition Alle moderne trafikfly er udstyret med trykkabine, der gør, at trykket i kabinen svarer til trykket i knap 3 km højde, selv om flyet befinder sig i 8 km højde. Elektronisk udstyr Alle apparater, der afgiver signaler, det vil sige mobiltelefoner, personsøgere, radiostyret legetøj, walkie-talkie og radiosendere af enhver art, skal være slukket om bord på flyet. Det er forbudt at bruge bærbar radio- og TV-modtagere, da disse også kan afgive signaler. Det er tilladt at bruge elektronik, der ikke afgiver signaler, f.eks. walkmen, CD-walkmen, videospil, videokameraer, lommeregnere og bærbare computere. Disse skal for en sikkerheds skyld være slukket under start og landing. Med hensyn til bærbare PC-ere skal det understreges, at der ikke må tilkobles printere, diskettedrev o.lign., da de i så fald afgiver signaler. Der må kun skrives ombord. Håndbagage Håndbagagen bringer du selv om bord i flyet. Den skal placeres under sædet foran eller i hattehylden over sæderne. Håndbagagen bør 52

ATLANTIC REVIEW 03/2009

begrænses til enenkelt taske, og den må ikke være større end 45x35x20 cm. og ikke veje over 5 kg. I luften Som bekendt er sikkerhedskravene i forbindelse med ruteflyvning meget høje. Hvert døgn kontrolleres flyet grundigt af autoriserede mekanikere, og piloterne foretager før hver flyvning en omfattende kontrol af flyets instrumenter og tekniske systemer. Rygning Rygning er ikke tilladt. Sikkerhedsbæltet Sikkerhedsbæltet skal være fastspændt under start og landing, og når “Fasten Seat Belt” - skiltene lyser. Forøvrigt anbefaler vi, at du altid har bæltet fastspændt, når du sidder ned, således at du undgår ubehageligheder ved eventuelle uventede urolige luftforhold. Småbørn Af sikkerhedsgrunde skal småbørn i aldersgruppen 0-2 år holdes fast på skødet under flyveturen - ikke fastspændt sammen med den voksne i sikkerhedsbæltet. Babylifts, klapvogne og lignende skal så vidt muligt sendes som bagage, og vil blive lastet sidst og losset først. “Unormale” lyde Måske vil du undervejs reagere på en del “unormale” lyde. Derfor vil vi her forklare årsagen til nogle af de mest almindelige på vort fly. Under udkørsel til start afprøves

forskellige systemer, og flyets “flaps” - der er et hjælpemiddel til at øge vingens bæreevne ved lave hastigheder - sættes i position, og dette afgiver nogle karakteristiske lyde. Under starten kan man selvfølgelig høre og føle trykkraften fra flyets motorer, der i alt yder et tryk på 15 tons! Når flyet ved en hastighed af ca. 200 km/t er lettet, trækkes understellet op for at formindske luftmodstanden, og det giver ret kraftig støj efterfulgt af bump, når hjulene er oppe. Når flyet er nået op i en fart af ca. 400 km/t, trækkes “flaps” ind, og det giver også en karakteristisk lyd. Derefter er lydene forholdsvis ensartede, indtil ca. 10 min. før flyet skal lande. Først vil man kunne mærke luftbremsen, der giver lidt vibrationer i flyet. Dernæst kommer den lyd, der er mest karakteristisk for vort fly, det er når “flaps” sættes ud ved ca. 400 km/t. Her kan man høre en hvislende lyd, der fremkaldes af luften, der suser om de endnu ikke helt udfældede “flaps”. Denne lyd varer i ca. 30 sek. Dernæst høres lyden af hjulene, der går ud og låses fast i nedfældet position. Alt dette er lyde, der er normale og karakteristiske for hver flytype, og lyde som den rejsende efterhånden vænner sig til. Urolig luft Urolig luft forekommer især i skyer samt under start og landing i kraftig vind. Den kan endvidere forekomme i klar luft i stor højde, når kolde og varme luftmasser møder hinanden. Under start og landing i lufthavnen på

Færøerne vil fjeldene bevirke, at der en gang imellem forekommer særdeles urolig luft. For den uvante kan den urolige luft virke meget ubehagelig, men heldigvis er man jo fastspændt i sædet. Man kan se at vingerne med motorer bevæger sig lidt op og ned, ligesom man måske kan høre bevægelserne i flyets skrog og interiør. Selv om det ikke er behageligt, kan man med sindsro slå sig til tåls med, at flyet er konstrueret til disse og langt kraftigere påvirkninger. Elasticiteten er netop udtryk for flyets enorme styrke over for lufthavets påvirkninger. Til trods for eventuelt ubehag kan du altså tænke: Flyet er konstrueret til det her, og Atlantic Airways BAe 146 er faktisk “skræddersyet” til de særlige forhold på Færøerne, idet det flyver ind med hastigheder, der er 10% lavere end sammenlignelige flytypers hastighed. Alt i alt De fleste mennesker er lidt nervøse første gang de skal flyve, og det er helt naturligt. Det store flertal vænner sig imidlertid hurtigt til det, og kun meget få bliver ved med at være nervøse. Positivt kan man sige, at jo oftere man flyver, desto mere naturligt bliver det for en. Og statistisk set er flyvning jo en af de sikreste transportformer der findes. God tur og velkommen igen på Atlantic Airways BAe 146.

Explore unique locations by

TAXI

So far away and yet so close ...

or Mini-Bus! 24 cars for 4 passangers 3 Mini-Busses for 6 passangers 1 Mini-Bus for 8 passangers 24 hours regular Taxi Service

Fur further information, please visit www.taxi.fo postur@taxi.fo

Beautiful new rooms in private settings located right by the guesthouse of Gjógv surrounded by remarkably beautiful nature

GJÁARGARÐUR Guesthouse of Gjógv

Tel. (+298) 423171 Mob. (+298) 211590 info@gjaargardur.fo www.gjaargardur.fo

AIRPORT

SHUTTLE BUS The best transportation in the Faroe Islands

tion ect connec d There is dir e airport an between th ence. 0,0 0 your resid 15 K DK : price One way ,00 and DKK 75 ars. for adults ye 12 r de n un for childre

Phone: +298 31 31 61, Mobile: +298 21 34 61, bussferdir@bussferdir.com

ATLANTIC REVIEW 03/2009

Facts about the Faroe Islands

Capital

Tórshavn 62°00 N 06°47 W Official languages Faroese, Danish Ethnic groups 91.7% Faroese 5.8% Danish 0.4% Icelanders 0.2 % Norwegian 0.2% Poles Demonym Faroese Government Parliamentary democracy within a constitutional monarchy Monarch Margrethe II Prime Minister Kaj Leo Johannesen Autonomous province of the Kingdom of Denmark Home rule 1 April 1948 Area Total 1,399 km2 (180th) Water (%) 0.5 Population January 2009 48 778 (202nd) 2007 census 48,500 Density 34/km2 (176th) Currency Faroese króna (DKK) Internet TLD .fo Calling code 298 Source: Wikipedia

Hospitals There are three hospitals in the Faroe Islands, one in Tórshavn, Klaksvík and Tvøroyri, each with an accident and emergency department. There are also several doctors spread throughout the country. Information Offices Klaksvík, tel. 45 69 39 Fuglafjørður, tel. 44 48 60 Saltangará, tel. 44 94 49 Miðvágur, tel. 33 34 55 Vágar Airport, tel. 35 33 00 Tórshavn, tel. 31 57 88 Sandur, tel. 36 18 36 Tvøroyri, tel. 37 24 80 Vágur, tel. 37 43 42 Health Insurance The health insurance regulations for EU countries do not apply to the Faroe Islands; however, citizens of the 54

ATLANTIC REVIEW 03/2009

Nordic countries and the UK are covered by their own national health insurance. Hospital, doctor or dental expenses should be reclaimed from your home municipalty. Chemists There are chemists in Tórshavn, Klaksvík, Rúnavík and Tvøroyri. It is possible to buy non-prescription medicines from larger shops in the towns and villages. Banks There are several banks throughout the country. Opening hours are: Monday Friday 09.00 or 09.30 until 16.00. Thursday 09.00 or 09.30 until 18.00. Post office There are post offices in almost every town and

village, although the smallest ones are only open for a few hours each day. The post office in Tórshavn is open: Monday, Tuesday, Wednesday and Friday 10.00 - 16.00 and Thursday 10.00 - 18.00. Parcels can be collected from the post office at Óðinshædd 2 which is open Monday - Friday 09.00 - 17.00. Transport A well developed transport network makes it easy to travel around the islands. Timetables for the helicopter, buses and ferries can be found in all travel and tourist offices, as well as on board all ferries and in the hotels. Car hire It is possible to hire a car at the airport in Vágar, in Tórshavn and several other

places around the islands. For more information, contact the tourist offices. Mountain hiking Due to the changeable weather, it is advisable to take a map and warm clothes. Never go alone. Time difference The local time is GMT, which is one hour behind CET (Denmark - Norway - Sweden). Summer time is GMT + one hour and runs from April to October. Useful tel. numbers: In an emergency Tel. 112 Accident dep. Tel. 30 45 00 Police station Tel. 35 14 48

Airport

Føroya fremsti miðil

...les Dimmalætting

Your personal transport in the Faroes - the convenient way www.dimma.fo

Take a seat

on the shuttle bus www.sansir.fo

Airport / tórshAvn / DKR. 150.00

The Airport Shuttle Service is the direct bus connection from the airport to homes and hotels in Tórshavn, Eysturoy and Klaksvík. Trips to Eysturoy and Klaksvík need to be booked in advance. Please enjoy the beautiful nature while travelling confortably. Book in advance at phone no. +298 580 580 or at danny@leita.fo

AiRpoRt Shuttle SeRvice tel. +298 580 580 www.shuttlebuss.com

ATLANTIC REVIEW 03/2009

Samanrunnið Samskifti

Lore

m Ipsu m

Lore

m Ipsu m

Lore

m Ipsu m

– tá telefon og dáta renna saman í eitt … Tit kunna nú styrkja munandi um samskiftið við kundar tykkara, effektivisera mannagongdir og betra um starvsfólkatrivnaðin við nýggju samskiftistænastuni frá Elektron.

P/F elektron Staravegur 9 // P.O. Box 3219 // FO-110 Tórshavn // Faroe Islands Tel: +298 345100 // Fax: +298 345101 // www.elektron.fo