parijatapaharanam

‘ÓHê* sêeTqèwüßí&ÉT bÕ+&ÉTs¡+>∑e÷Vü‰‘·à´+ ì>∑eTX¯s√àbÕU≤´q+ ñVüQΩq ôVAe÷–ï j·T÷"<äH=\¢"&ÉT >±ì $s¡Vü≤»«sês¡TÔ"&Ó’ yÓ#·Ãq÷s¡ Tà dü+<Ûä´≈£î" Åu≤s¡∆Hê+»* |òüT{Ï+|ü"&ÉT >±ì jÓTi">∑T ˙sê¸ø£cÕ sTT‘·\ø£]ú Hê>∑eTyê<ä+ãT˝Ö">±<äq"&ÉT >±ì $≥yê<äeTT˝… rs¡Tà y˚– ˝Ò∫ ø£+ãT uÛÑè‘êŒ<√<äø£+ãT Å>√\"&ÉT >±ì j·TÚ‘ê<Ûäs¡ o<ÛäTHêì #=≈£îÿ ãTD´ ∫Vü≤ï+ãT\|ü|òüTq+ãTq |òüT{Ï+|ü dæ>∑TZ|ü&ÉT">±ì ø£s¡qK•Ks¡ *Kq C≤‘· q÷‘·ï ø£å‘ê+ø£eTT˝Ÿ düeTà‹+#·T Hês¡»eTT MT] j·÷ <äT]«Vü‰s¡ Vü‰]

506

uÛ≤e+: Ä ì>∑eTX¯s¡à ñVüQΩq ôVAe÷–ïì s¡>∑T\T ø=H˚˝≤ }<ä&ÉT. mqï&É÷ n–ï ôVAÅ‘·+ Åy˚\Ã&ÉT. ø±˙ $s¡Vü≤|ü⁄ ø±ø£‘√ ì≥÷ºs¡Tdü÷Ô ñ+{≤&ÉT. dü+<Ûä´ yês¡Ã&ÉT. >±j·TÅ‹ øÏ qeTdüÿ]+#·&ÉT. y˚<ä dü+ã+<ÛäeTsTTq #·s¡Ã\˝À bÕ˝§Zq&ÉT ø±˙ ñ<äj·÷H˚ï ˝Ò∫ $≥yê<ë\T rs¡Tdü÷Ô ñ+{≤&ÉT. <˚e‘ês¡Ãq #˚dæ |ü⁄D´ »˝≤ìï d”«ø£]+#·&ÉT. ø±˙ j·TTe‘·T\ n<ÛäsêeTè‘êìï Å‘ê>∑&ÜìøÏ sTTwüº|ü&É‘ê&ÉT. X¯+K #·Åø±~ |ü⁄D´ ∫Vü‰ï\qT y˚sTT+#·Tø√&ÜìøÏ dæ>∑TZ |ü&É‘ê&ÉT. ø±˙, y˚XÊ´ uÛ≤eT\#˚ ø=‘·Ô ø£s¡ø£å‘ê\T qK ø£å‘ê\≈£î n+^ø£]kÕÔ&ÉT. ÇM ì>∑eT X¯s¡à <äs¡è«‘·TÔ\T. ì>∑eTX¯s¡à Ç#êä $Vü‰s¡+ ~qyÓ#·ÃeTTq≈£îHÓ’ ‘·qy˚Tq" >∑\ kıeTTà ø=<äTø£ø£ ã∫Ã+≥ >∑T<äTe yÓ’#·T ˙"<äT ^dæqØ‹ ì+#·TøÏ+#·Tø£ #˚] –\u≤&ÉT" <ä*¢ô|’">∑\ |üdæ+&ç ‘·+Å&çøÏ ì&ɶ |üÅ‘·eTT\T <=+–* b˛sTT b˛sTTq+‘·≈£îì∫à bıs¡j·TT">=+‘· $T+&É e&ç¶øÏ H√]à eTè‘·T´s¡÷|üeTT˝…’q kÕVüQ\#˚ ãTTDÅ>±Væ≤j·T>∑T qT >∑T&ɶeè‘·TÔ\T, eè‘·TÔ\T, >=\T#·T>∑T‘·Ô #˚\T Å>∑e÷+X¯eTT\T Hê~Û H˚\˝…\¢ »q|ü<äT\ø£eTà"p|ü⁄ ì#êä$Vü‰s¡ e]Ô — yê&˚$T>±qTqïyê+&= MT"<ä !

507

uÛ≤e+: s√EyêØ Ks¡TÃ\ ø√dü+ ‘·q e+{Ï MT<ä >∑\ q>∑\˙ï ø√eT{Ï+≥ ‘êø£≥Tº ô|&ÉT‘·÷ ñ+{≤&ÉT. ‘·*¢ì ^dæ ^dæ u≤~Û+∫, ÄyÓT ˇ+{ÏMT~ ã+>±s¡+ ˝≤≈£îÿH˚ yê&ÉT. ‘·+Å&ç e<ä›>∑\ ãTTD|üÅ‘ê\qT <=+–*+#·T ø=ì b˛sTT m+‘· eùdÔ n+‘· s=ø£ÿ+ rdüT≈£îH˚ yê&ÉT. u≤s¡T e&û¶øÏ eTè‘·T´y˚ s¡÷|ü+>±>∑\ kÕVüQ\ <ä>∑Zs¡ n|ü⁄Œ #˚ùd yê&ÉT.

yês¡T n|ü⁄Œ\T edü÷\T #˚j·T&É+˝À eTVü‰ ø£s¡ÿX¯+>± ñ+{≤s¡T. n+<äT πø eTè‘·T´s¡÷|ü⁄\T. Çø£ eTTø±ÿs¡T |ü+≥\T |ü+&˚ e÷>±DÏ uÛÑ÷eTT\qT »q|ü<äT\≈£î n$Tà y˚ùdyê&ÉT. Ä ì>∑eTX¯∏ä s¡à n&É÷¶ Ä|üP ˝Ò≈£î&Ü ‹]π> ‹s¡T>∑TuÀ‘·T. Çø£ MT<ä≥ yê&ÉT @+ ø±uÀ‘·THêï&√ ! m+‘· ÅuÛÑwüߺ |ü{Ϻ b˛‘ê&√, j˚TyÓ÷ ! ì>∑eTX¯s¡à nø£ÿ ‘·eTTàìøÏ ñ|ü#êsê\T #˚dæ, ãT<äT∆\T #Ó|ü⁄Œ≥ ‘·\ >∑&ç–+∫,<ÛÍ‘·|ü]<ÛëqeTT >∑≥º">∑ì∫Ã, ˝…dü‡>± q\ø£\j·T+<äT">∑\TZ >∑\TZ ‘·&çj·÷i∫, Åø=$«s¡T˝≤|ü{Ï+∫, yÓTÆ eT\j·T»#·s¡Ã ùddæ, >∑èVü≤e÷<Ûäe<ä‘·Ô eTH√v„uÛÀ»q+ ãT ˝§dü"¬> <ä*¢‘·+Å&ç ì»|ü⁄Å‘·T\T uÛÑs¡Ôj·TT"<√ uÛÑTõ+|ü">∑Hé

508

uÛ≤e+: ì>∑eTX¯s¡à nø£ÿ ‘·eTTà&çøÏ ‘·\+≥T b˛dæ+~. ñ‹øÏq ‘Ó\¢ì ã≥º\T ø£≥Tºø√&ÜìøÏ Ç∫Ã+~. #·ø£ÿ>± E≥Tº ‘·&ç ˝Ò≈£î+&Ü ‘·T&ç∫+~. ø=|ü⁄Œ˝À |ü⁄e⁄«\T eTT&ç∫+~. ˇ+{Ï MT<ä >∑+<Ûä ˝Ò|üHê\T |üPdæ+~. ‘·*¢<ä+Å&ÉT\÷, ‘·q ø=&ÉT≈£î\÷, uÛÑs¡Ô düVü≤|ü+øÏÔ>± uÛÀ»q+ ô|{Ϻ+~. ÇwüºeTT˝…’q e+≥ø£eTT*≥T¢ uÛÑTõ+∫, j·T‘·+&ÉT yê]à dü+ ‘·Twüº eTqdüTÿ"&Ó’ ‘·q<äT ‘=j·T´* M&É´eTT #·T{Ϻ sT÷ , eTVü‰ •wüߺ"&Éb˛˝…" ~HÓï|üsTT" õs¡ï>∑y=|üŒ">∑" >∑÷s¡T#·Tqï#√" ãTwæº düeTdüÔeTTHé >∑&É|æ |ü⁄∫à ‘·<äÅ>∑» |üPs¡í ∫‘·ÔjÓÆT

509

uÛ≤e+: s¡T∫ø£sê˝…’q e+≥ø±\‘√ Ç˝≤ uÛÀ»q+ #˚dæ, yê]Ã, ì>∑eT X¯s¡à ‘·è|æÔ>± >=|üŒ Ä#ês¡ |üsêj·TDT&ç˝≤ Ç+{Ï ns¡T>∑T MT<ä ≈£Ls¡TÃHêï&ÉT. uÛ≤s¡´ n‘·ìøÏ ‘ê+ã÷\+ ø£{Ϻ Çk˛Ô+~. n|ü⁄Œ&ÉT düqT\˙ï #·ø£ÿu…≥Tºø=ì ì+&ÉT eTqdüT‘√ ì>∑eTX¯s¡à nø£ÿ nø£ÿ&çøÏ e∫Ã+~. Ç+‘·\T q+‘·\T q>∑T ‘·q dü+‘êqeTT #·+≥ yÓ+≥ dü+<ä&ç ùdj·THé Åu≤+‘·eTTq ì*∫, ‘·eTTàì ≈£î+‘·\ã+<Ûä+ãT $&ç∫, ≈£îX¯˝≤X¯j·TjÓÆT

510

uÛ≤e+: nø£ÿ ãVüQdü+‘êqe‹. yêfi¯fl+‘ê n$&É #·T≥÷º eT÷– dü+<ä&ç #˚ düTÔHêïs¡T. ns¡T>∑T MT<äøÏ e∫Ã, yê&ç u≤>√>∑T\T ‘Ó\TdüTø√ >√]q<Ó’ ‘·eTTà&ç E≥Tº eT&ç $|æŒ+~. m\j·TT d”‘êÿs¡eTT\‘√&É ˙fi¯ófl"Å>∑TøÏÿ j·T+≥T¢ q+≥T¢qT ã]øÏ+∫ j·T +≥¢"u§&ç∫ >√s¡TeTT≈£îÿ\ ~>∑<äT$« ‘·÷s¡Tô|‹Ô HÓiT\" >∑*–q ù|\ìï+{Ï" ~–∫

511

uÛ≤e+: N<ä]+#·T ≈£î+≥÷ yê&ç ‘·\ ˝Àì n+≥T¢ ≈£îøÏÿ+~. <äTyÓ«q‘√ á\T sê*|ü&˚˝≤ <äT$«+~.ù|\T ≈£îøÏÿ+~.

yÓT&ÉeTqTïq\"∫ j·T\ø£\T eTT&ç>=ì ì»bÕDÏ|ü<äàeTT\T >∑s¡>∑s¡>±" >∑&ç–ø=ì ‘·q≈£î eTi<ä\T $&ÓyÓTTdü">∑T#·T ãdüì |üdæ&ç MyÓqMeHé

512

uÛ≤e+: yê&ç yÓT&É MT<ä eTqTï q*∫+~. yê&ç E≥Tº eTT&ç y˚dæ+~. ‘· q |ü<ëà\e+{Ï #˚‘·T\T #·ø£ÿ>± ø£&ÉT>∑T≈£î+~. eTs¡<ä\T $&Ó+ Çdü÷Ô ã+>±s¡T MyÓq‘√ $düTs¡T‘·÷ ñ+&É>±. #˚{Ïø±˙‘· |”]ƒø±d”q j·T>∑T#·T" ã<äàø£]íø£" >=\Te⁄qï |ü<äày√˝…" >∑T&çe\q ì+‘· jÓ÷s¡>±" >=eTs¡T yÓTidæ _&ɶ #·qT"Å<ëe ì≥¢qT _düs ¡TVü‰øÏå

513

uÛ≤e+: <ëdæ ‘Ó∫Ãq |”≥ MT<ä ≈£Ls¡TÃ+~. n|ü⁄Œ&ÜyÓT |ü<äà+ MT< ≈£L s¡TÃqï \ø°åà <˚$˝≤ ñ+~. ÄdüeTj·T+˝À ÄyÓT ≈£î&çy˚|ü⁄q _&ɶ #·qTu≤\T Å‘ê>∑T‘·÷ ñ+~. ‘·eTTàì‘√ nø£ÿ Ç˝≤ n+~: ÅbÕs¡+_Û+∫q y˚<äbÕsƒ¡eTTq≈£îHé Åã‘·÷´Vü≤ eTÚq+#·TH√ j˚Tsê ‘·eTTà"&É ! qqTï"p&É" »qT<˚ yÓHêïfi¯flH√ j·TT+&ç #· ≈£åL sêJej·TT>∑+ãT yê#Ó ìqT">∑H√Z≈£îìÿ MT u≤ej·TTHé ˙sêø£˝Ÿ eT~">√s¡T" »+Å<äTbı&ÉT|ü⁄Hé ˙sêø£s¡+ãTHé ã˝…Hé

514

uÛ≤e+: @sê, ‘·eTTà&Ü ! yÓTT<ä\T ô|{Ϻq y˚<ä bÕsƒê\≈£î Ä≥+ø£+ ø£ \T>∑T‘·T+<äHê, Ç+‘· ø±\+ qqTï #·÷&É&ÜìøÏ Ç+{ÏøÏ sê˝Ò<äT ? ‘êeTs¡\ e+{Ï Hê ø£fi¯ófl ˙ ø√dü+ #·÷dæ #·÷dæ yê∫ b˛j·÷sTT. MT u≤e ≈£L&Ü ˙ sêø£ ø√dü+ #·+Å<äT&ç sêø£ ø√dü+ m<äTs¡T #·÷ùd düeTTÅ<ä+˝≤ m<äTs¡T #·÷düTÔHêïs¡T ‘Ó\TkÕ ! l˝≤*‘·´eTT ì‘·´X¯ó~∆j·TT >∑TD√‘˚‡ø£+ãTqTHé >∑*Z j·TT <˚«\ |üPŒ¤]Ô" <ä*s¡Tà ‘·+Å&çj·TqT q_∆Hé »+Å<äT"&Ó’ ‘√"∫qHé uÀ\THé>±ø£, uÛÑyê<äèX¯ó+&ç‘·s¡T"&Ó’ |ü⁄D´+ãT\Hé u≤dæqHé kÕ\Å>±eT KìHé »ì+#·THÓ ø£<ë ! C≤‘·´\ŒbÕcÕDeTT˝Ÿ

515

uÛ≤e+: düTìï‘·‘·«+, dü<ë#ês¡+, eT+∫ >∑TD≤\T ø£*–q yê&ÉT ˙ ‘·+Å& ç. n{Ϻ ‘·+Å&ç nH˚ düeTTÅ<ëìøÏ #·+Å<äT&ç˝≤ qTe⁄« ø£qã&Ü*. n+‘˚ ‘·|üŒ ˙˝≤+{Ï yê&ÉT |ü⁄D´ø±sê´\T $&ç∫ ô|{Ï º <äTsêÁZ es¡Ôq\T ø£*– ñ+fÒ m˝≤>∑sê ! kÕ\Å>±e÷\T <=]πø >∑ì˝À |üìøÏ e÷*q sêfi¯ófl |ü⁄&É‘êj·÷ !

|üs¡y˚Twæ˜ qT+&ç ˙‘·s¡eTT<ë"ø£ $X¯ó<ä∆ ‘·s¡yÓTÆq e+X¯+ãT <ä\"#· yÓ’‹ ‘·iÏ"Å<=øÏÿ j·TTqï sT÷‘·*¢<ä+Å&ÉT\" C≤\" ãi#·yÓ’ dü+‘√wü |üüi#· yÓ’‹! q–ïkÕøÏå>∑" u…+&ç¢ j·÷&çq sTT˝≤¢* ì˝≤¢*‘êø±s¡ H=\¢yÓ’‹ <Ûäs¡àXÊÅkÕÔs¡∆ $‘·ÔeTT\ $‘·ÔeTT\#˚ q\]+∫ $U≤´‹q+<äyÓ’‹ o\eTœ\+ãT ì~ |æ*¢o\eTqT#·T" »<äTe⁄\ìïj·TT ì$ ∫\ÿ #·<äTe⁄\qT#·T ‘√&ç yês¡\T qe« Hê‘√&É ! j˚T\ uÒ\yÓ’‹ sT÷ >∑TD+uÒ\ ˙≈£î !

516

uÛ≤e+: ÅãVü≤à qT+&ç ˙ ‘·s¡+ yê] es¡≈£L #ê˝≤ |ü$Å‘·yÓTÆq ˙ e+X¯+ m˝≤+{Ï<√ ≈£L&Ü Ä˝À∫+#·e⁄. #êe⁄øÏ ø±fi¯ófl #ê|ü⁄ ø=ì ñqï ‘·*¢‘·+Å&ÉT\qT eT÷s¡Tâ&ÉyÓ’ dü+‘√wüô|≥º&É+ ˝Ò<äT. n–ï kÕøÏå>± ô|[fl #˚düT≈£îqï á düT≈£îe÷], ˙ Ç˝≤¢* >∑T]+#·sTTHê Ä˝À∫+#·&É+ ˝Ò<äT. <ÛäHêìï |ü+&ç ‘·T\≈£î Ç∫à ù|s¡T dü+bÕ~+#·e⁄. ˙ ‘√&ç yês¡T ˙~ |æ*¢ o\+ ( <=+>∑ ãT~›) n˙, ˙$ ∫\Tø£ #·<äTe⁄\T n˙ Hê <ä>∑Zs¡≈£î e∫Ã, qe⁄«‘·THêïs¡Tsê ! Ç+‘· uÒ\yÓ’ b˛j·÷y˚$Tsê ! ˙ø° ne>∑TD≤˝…+<äT≈£îsê ! ª Hê<äT düôVA<äs¡T+&ÉT düT»q düÔe˙j·T qj·TÅ|üX¯dæÔ Åã Vü‰à<äT\ yÓT#·Ã" &˚ q‘·ì j·Tv„eTTq+ >∑&ÉT" ã÷E´sê\HÓ’ y˚~ j·T\+ø£]+‘·T µ qì y˚e⁄] ˝À|ü\ Hê&ÉTø=+<äT ! ˙ y˚~j·TT ˝Òø£ düs¡«>∑TDV”≤qT"&É yÍ≥ jÓTiT+>∑" ! <äeTTà&Ü !

517

uÛ≤e+: Hê ‘·eTTà&ÉT eT+∫ yêfi¯fl #˚‘· bı>∑&Éã&ÉT‘·÷, ˙‹ es¡Ôq+˝À Ä ÅãVü≤à <˚e⁄&çì ≈£L&Ü ‘·\ <äH˚ï˝≤ ñ+{≤&ÉT. H˚qT n‘·qT #˚ùd j·÷>±\˝À $TøÏÿ* |üPE´sê*HÓ’ j·Tv„ y˚~ø£qT n\+ø£]+∫ ≈£Ls¡TÃ+{≤qT nì n+<ä]‘√ n+≥÷ ñ+{≤qT. qTy˚«yÓ÷, n<˚MT ˝Ò≈£î+&Ü düeTdüÔ <äTs¡TZ D≤\÷ n\es¡#·T ø=ì ñHêïeì Hê≈£î ‘Ó*j·T<äTsê !

Msêy˚X¯eTT <ë*à düs¡«<ÛäqeTTHé yÓ∫Ã+‘·T >±πø$T ! eTT ø±ÿs¡T+ã+&ÉT qK+&É ùd‘·Teè‘·eTT˝Ÿ ø±oàs¡K+&É+|ü⁄" π> <ës¡+ãT˝Ÿ ‘Ó>∑qeTà">±" »qTHÓ ! ìsê›s¡T+&Éy˚ ? yÓqÿ HÓ yê«s¡THé ˝Ò¬s ? düôVA<äsê<äT\T ? ≈£î\<Ûä«+dü+ãT ˙ø£s¡Ωy˚T ?

518

uÛ≤e+: Msêy˚X¯+‘√ yÓTT‘·Ô+ <Ûäq+ n+‘·{Ï˙ Ks¡Tà #˚XÊe⁄. düπs, eT÷&ÉT ø±˝≤\˝À |ü+&˚ ø±oàs¡ <˚X¯|ü⁄ Å|üX¯düÔyÓTÆ q uÛÑ÷eTT\ e+{Ï e÷>±D° uÛÑ÷eTT\qT ôd’‘·+ ‘Ó>∑q$Tà y˚j·T&É+ ˙≈£ î ‘·>∑THê ? yÓqø± eTT+<ä÷ ˙¬øes¡÷ k˛<äs¡T\T ˝Òsê ? Ç˝≤ ≈£î\+ ÅuÛÑwüߺ |ü{Ϻ+#·&É+ ˙≈£î ‘·>∑THê #Ó |ü⁄Œ !

ø±eT$ø±s¡‘·e÷‘·à qe>±&ÛÉ‘·" <ë*Ãqj˚Tì, ìs¡“¤s¡ lyÓTij·T+>∑ s¡÷|ü>∑TDo\ ≈£î˝Àqï‹ >∑\TZ $Å|ü ø£ Hê´eTDT\Hé düVü≤ÅdüeTsTTqHé e]sTT+∫ s¡$T+#·sê<Ó ! j˚T MT ! eTTqT˝Ò >∑èVü≤düTú\T — s¡$T+#·T≥ jÓT¬>Z ≈£î˝≤+>∑Hê‘·‹Hé

519

uÛ≤e+: ˙≈£î eT<äq$ø±s¡+ eTØ n+‘· ‘·≥Tºø√ ˝Òì~>± ñ+fÒ, n+<ä+, #· +<ä+, ≈£î\+, >∑TD+ ñqï @ Åu≤Vü≤àD ø£q´\qT y˚sTT eT+~HÓ’Hê ø£≥Tºø=ì yê]‘√ ˙ düs¡<ë\T rs¡TÃø√ e#· TÃqT ø£<ë ! @+ ?, >∑èVü≤düTú\T eTTqT˝ÒMT ø±s¡T ø£<ë ! ≈£î\ Åd”Ô\‘√ ≈£L&É&É+ ‘·ù|ŒMT ø±<˚ ! nø£ÿ yês¡ø±+‘·\ <äTwüº es¡ÔHê<äT\T #Ó|æŒ, Ç˝≤ n+~ $&ÉTe⁄$T"ø£ HÓ’q ì{Ϻ j·T$y˚ø£eTT e÷eTø£ ãT~∆|ü<ä∆‹Hé q&ÉTe⁄eTT ! ˙≈£î">±e\ôdHê , Vü≤] øödüTÔuÛÑ yÓTÆq" <Ó#ÓÃ<äHé ! >∑&ÉTdü] j·T#·Ã≈£Lfi¯|ü\T>±≈£î\ M&ÉTeTT ! #˚sTT MT"<äT>±" q&É∫q |üPs¡íø±eTT"&Ée⁄ ! Hêj·TqT»qTà"&É $≥T¢ ùdj·TT<˚ ?

520

uÛ≤e+: Çø£ qsTTHê Ç˝≤+{Ï ‘Ó*$e÷*q |üqT\T $&ç∫ ô|≥Tº ! H˚qT #Ó|æ Œq≥Tº>± q&ÉT#·Tø√ ! ˙≈£î ø±yê\+fÒ Ä Vü≤]øödüTÔuÛ≤qïsTTHê ‘Ó∫à ÇkÕÔqT ! Ä ≥ø£ÿ] yÓ÷dü>∑‘ÓÔ\ ÅbÕ|üø £+ $&ç∫ ô|≥Tº ! #˚sTT MT<äT>± q&ç∫q yê&ç$. ˙≈£î ˝ÀfÒ$T{Ï ! Hê nqT+>∑T ‘·eTTà&ç$. Ç˝≤ #˚j·T e#·TÃHê ! (Ä ‘˚HÓ |üPdæq ø£‹Ô ì>∑eTT&ÉT nø£ÿ e÷≥\T $ì e÷]b˛sTTq≥Tº q{Ï+∫, Hê\T>∑T s√E\T ãT~∆>± ñ+&ç ˇø£ sêÅ‹ y˚fi¯ ª |ü&ÉTø=qï |ü&Éø£≈£î ≈£L&Ü #Ó|üŒ≈£î+&ܵ Ç+{À¢ì q>± qÅ{≤‘√ ñ&ÜsTT+#ê&ÉT ! Ç+{Ï yê] <ä'K+ n\$ ø±ì<äsTT+~,) XÀøÏ+#·T eè<ä∆uÛÑ÷düTs¡T"&Ü‘·à |æ‘·è<ä‘·Ô <äs¡“¤eTTÅ~ø£≈£î" õ‘· Ô+ãT >∑\"– j·T‘·Ô >±]∫Ãq Vü≤]düT<äs¡Ùq|ü⁄" uÒs¡Tq≈£î eTT‘Ó’Ô<äTe eq≥" u§+<äT" Å>=‘·Ô>±" CÒsTT+#·Tø=qï eTTø£ÿs¡≈£î HÓ’ j·T&É\T <äTsê«s¡jÓÆT j· ÷"&ÉT_&ɶ C≤e÷‘· yÓ‘·H=+<äT yê´yÓ÷Væ≤jÓÆT qeÅ>∑Vü≤ ø£s¡íy˚wüº ÅuÛÑ+X¯eTTq≈£î HÓ+‘· <äTs¡T“~∆ ! jÓT+‘· <äTÅsꓤ+‹ ! j·TVü≤Vü≤ ! düs¡«<ÛäqeTT\T q<äT›sê#ês¡o\T" &É÷#·eTT≥Tº>∑ ì\T <√∫ j·TTiÏøÏ #·qT≥ jÓTiT">∑s√ø±ø£ ! j·Ty˚«fi¯ jÓTiTø£ >∑\<Ó ?

521

uÛ≤e+: ‘·+Å&ç >±s¡T Ç∫Ãq <äs¡“¤ eTTÅ~ø£ b˛sTT+~ ø£<ë, nì, eTTdü * Åu≤Vü≤àDT&ÉT ( ‘·+Å&ç) s√~+#ê&ÉT.

n‘·Ô >±s¡T Ç∫Ãq Vü≤] düT<äs¡Ùq|ü⁄ ù|s¡T b˛sTT+~ ø£<ë, nì, eTTdü * eTT‘·ÔsTT<äTe ( ‘·*¢) yÓTT‘·TÔ≈£î+~. ø=‘·Ô>± eTT#·Ã≥|ü&ç #˚sTT+#·T ø=qï eTT¬øÿs¡ ø√dü+ nø£ÿ uÛÀs¡Tq j˚T&ç∫+~. qeÅ>∑Vü≤ ø£s¡íuÛÑ÷wüD≤\T m‘·TÔø£ b˛j·÷&ÉT ø£<ë, nì e÷eT >±s¡T $#ê]+#ê&ÉT. m+‘· <äTsêàs¡Z+ ! njÓ÷´ ! Ä <ä Tsê#ês¡ o\T&ÉT }#·eTT≥Tº>± Ç+{À¢ ì q>± qÅ{≤ n+‘ê <√#·T≈£î b˛j·÷&ÉT. n¬s ! ø±qTø√ ˝Òø£ b˛j·÷+ ø£<ë ! |ü⁄&ÉØ≈£î&çøÏ Å|ü‘·´ø£åyÓTÆq lø£èwüßíì s¡÷|ü kÂ+<äs¡´ es¡íq \*‘· •Øwü |ü⁄wüŒ eTè<äT\+ãT\T ˙ #·s¡D+ãT \ø£ÿ{≤ sTT\ sTT~ s¡÷ø£å $T≥Tº \\sTT+#·T≥ ø±<äì ÅbÕs¡∆Hê eTè<ä÷ ≈£îÔ\T ôd\>∑+>∑ y˚ bı~$ ‘=\Ã<äTe⁄˝Ÿ ‘·>∑T $qï|ü+ãT\Hé ã\TeTiT CÒj·TT #·+<äeTTq ã+>∑s¡T≥+~j·T \TZ&ç+|ü>∑Hé

522

uÛ≤e+: lø£èwüßíì bÕ<ä|ü<ëà\≈£î ã+>±s¡T n+<Ó\T ñHêïsTT. n$ ÅyÓ÷>∑T‘·÷ ñ+&É>± q&É∫ e#êÃ&ÉT ø£èwüßí&ÉT. ‘=* #·<äTe⁄\sTTq y˚<ë\T Ä bÕ<ë\qT bı~$ |ü≥Tºø=ì, n&ÉT>∑&ÉTøÏø°, |ü<˚|ü<˚ ‘·–q $qïbÕ\T #˚düTÔqï≥Tº>± Ä n+<Ó\ ÅyÓ÷‘· ñ+~. ª kÕ«MT ! ˙ bÕ<ë\T \*‘·yÓTÆq ~]ôdq |ü⁄e⁄«\ ˝≤>± #ê˝≤ düT≈£îe÷s¡yÓTÆq$. á H˚\ #ê˝≤ ø£]ƒq+>± ñ+~. ˙ bÕ<ë\T M{Ï MT<ä ô|≥º&É+ ‘·>∑<äT !µµ nì ø£ èwüßí&çøÏ eTè<äTyÓ’q e÷≥\‘√ $qïbÕ\T #˚düTÔqï≥Tº>± Ä n+<Ó\T ÅyÓ÷>∑T‘·÷ ñHêïsTT ! n\ø£ ‹$Ts¡+ãT ‘·qT >∑|ü⁄ŒqqT uÛÑj·TeTTq eTTKdüT<Ûëdü÷‹ qTqT yÓ\T¢ eTT*øÏ >∑÷]Ã, düe<ä]+∫q dæ+–DÏ #êj·T, H=dü* e+ø£ #·÷|ü⁄q <ä>∑ >∑iÏ e+ø£ u§eT\T.

523

uÛ≤e+: ( kÕ«$T yê] ø£qTu§eT\ es¡íq) n\ø£ nH˚ ‹$Ts¡+ e∫Ã, ‘·qì ø£|æŒ y˚düTÔ+~ nH˚ uÛÑj·T+‘√ eTTK #·+Å<äT&ÉT $\T¢ m≈£îÿ ô|{Ϻ ≈£Ls¡TÃHêï&ÉT. düqïì yÓ\T>∑T nH˚ u≤D≤ìï ( eTT\T≈£îì) dæ<ä∆+ #˚düT≈£îHêï&ÉT.n‘·ì q\¢ì ø£qT u§eT\T dæ+–DÏ ( <ÛäqTdüT‡) ˝≤>± ñHêïsTT. ø£qT u§eT\T u≤D|ü⁄ eTT*øÏ e˝… ñHêïsTT. n$ kÕ«$T eTTK #·+Å<äT&çì n\ø£\T ø£|æŒ y˚j·T≈£î+&Ü ø±bÕ&É&ÜìøÏ dæ<ä∆+>± m≈£îÿ ô|{Ϻq u≤D|ü⁄ eTT\T≈£î\ e˝… ñHêïsTT n$ H=dü* y˚|ü⁄ #·÷düTÔHêïsTT. n˝≤+{Ï ø£qTu§eT\T >∑\ ø£èwüßí&ÉT Å|ü‘·´ø£å eTj·÷´&ÉT !

eT+#·q πøj·T÷s¡u≤VüQ #·]Å‘·+ u≤\s¡kÕ\kÕ\ |ü⁄wüŒ qe |ü\¢e ø√eT\ ø±e´ ø£q´≈£Hé >∑÷fi¯\ øÏ∫à j·T|üŒ&ÉT|ü⁄ ≈£L&ÉT uÛÑTõ+#·T≥ ø£+f… dü‘·ÿe⁄˝Ÿ Vü‰*≈£î ˝…’q H˚$T ? eTiÏj·T+‘·≈£î Hêj·T‹ ˝ÒìHê&ÉT >ö <ë›*≈£î ˝…’q H˚$T ì»<ës¡ düT‘√<äs¡ b˛wüD≤s¡∆yÓTÆ

524

uÛ≤e+:˝Ò‘· e÷$T&ç #Ó≥Tº jÓTTø£ÿ |ü⁄cÕŒ\T, ø=‘·Ô ∫>∑Tfi¯Sfl e+{Ï düT≈£îe÷s¡yÓTÆq ø±e´+ nH˚ ø£q´qT ˙#·T\≈£î Ç∫Ã, Ä |ü&ÉT|ü⁄ ≈£L&ÉT ‹q&É+ ø£Hêï eT+∫ ø£e⁄\T Vü‰*≈£î\sTT‘˚ ‘·ù|ŒeTT+~ ! n+‘·≈£L ã‘·T≈£î >∑&Éeø£ b˛‘˚, uÛ≤sê´ |æ\¢\qT b˛wæ+#·&É+ ø√dü+ H˚\qT Å‘·$« ø£+<äeT÷˝≤\T ‹ì ã‹øÏ‘˚ @eTsTT+~? _j·T´eTTq≈£î dü] ‘Ó’\+ n$Tàq yÓ’X¯´ u≤*ø£ ø£<∏ä (ø£+∫˝À ˇø£ yÓ’X¯ó´&ÉT ‘·q ≈£îe÷s¡T&ÉøÏ ‘Ó*yÓ’q e<ÛäTe⁄ ø√dü+ yÓ‘·T≈£î‘·÷ ùde≈£î\qT |ü+|æ+#ê&ÉT) |üì∫q yês¡T yÓ’X¯´≈£î\ u≤\\"p#·T#·T q|ü⁄Œsê+>∑D+ ãq H=ø£ Åπøe H=ø£ÿs¡T&ÉT e÷f…"&ÉT ÅbÕ\≈£î q÷HÓ dü+‘·˝À >=q" »qT <Ó+∫ _j·T´eTTq≈£îHédü] ‘Ó’\eTT y√j·TTeTqï Hê ‘·ì |ü\T ¬øe«s¡THé $qø£ ‘·<ä›j·TT qe⁄«#·T" π>* ùdj·TT#·THé

525

uÛ≤e+: Ä ùde≈£î\T yÓ’X¯´ u≤*ø£\qT #·÷dü÷Ô |ü≥ºD+˝À ‹s¡T>∑T ‘·T Hêïs¡T. n|ü⁄Œ&ÉT dü+‘·˝À ˇø£&ÉT _j·T´eTTq≈£î dü]b˛j˚T ø=\‘·˝À q÷HÓ ø=+{≤qì n+≥÷ dü+‘·˝À ‹s¡T>∑T‘·÷ ñ+&É>± n+‘ê qe⁄«‘·÷ yê&çì ùV≤fi¯q #˚j·T&É+ #·÷XÊs¡T. |üfiËfls¡+ãT" <Ó∫à |ü≥T ãT~∆ _j·T´+ãT <ëìì+&É" >=ì eTT<ä+ãT ‘√&É q+<äy√ôd" <Ó’\ eT+#·T\T ~>∑Tyêi, q$«<Ûä+ãT yÓT#·Tà HêeVæ≤+|ü !

526

uÛ≤e+: n|ü⁄Œ&ÉT ˇø£ yÓ’X¯´ u≤*ø£ ˇø£ |üfiËfl+ ‘Ó∫Ã, n+<äT˝À n‘·ì qT+&ç _j·T´+ ø=*|æ+∫ rdüT≈£î+~. Ä |üfiËfl+˝ÀH˚ n+#·T\T ~π>˝≤ q÷HÓ b˛dæ Ç∫Ã+~ ! ÄyÓT ‘Ó*$øÏ n+‘ê dü+‘√wæ+#ês¡T ! (XË{ϺøÏ ‘·–q ø√&É\T <=]øÏ+<äì y˚πs #Ó|üŒ qø£ÿs¡ ˝Ò<äT ø£<ë ! )

eT‹e÷*q >∑s¡TZì ø£<∏ä ( >∑s¡TZ&ÉT nH˚ Åu≤Vü≤àDT&ÉT <äTs¡ZqT >∑T]+∫ |òüTÀs¡ ‘·|üdüT‡ #˚dæ eTè‘·dü+Je˙ $<ä´ es¡+>± bı+<ë&ÉT. ‹]–, ‘·q |ü≥ºD≤ìøÏ yÓfi¯SÔ ñ+&É>± nø£ÿ&=ø£ #·∫Ãq |ü⁄* <˚Vü≤+ ø£ì|æ+∫+~. <äTs¡Z ‘·qøÏ∫Ãq e Å|üuÛ≤e+ |ü]o*<ë›eTì nqT≈£îHêï&ÉT >∑s¡TZ&ÉT) <äTs¡Z es¡+ Çe«&É+ ‘·\"∫q e÷Å‘· Hê‘·à ø£s¡‘êeTs¡dü+ãTq qTqï yêì ì eTTà\">∑è|ü ùddæ Mì s¡düeTT+ ãsTTô|’" õ*øÏ+|ü">± X¯e eTTà\≈£îqT Åu≤DeTT˝Ÿ >∑*–eTT+<ä{Ï s¡÷|üeTT e∫à ‘˚»eTT+ ã\eTTqT C…+~ |üPs¡« >∑TDuÛÑ+–" »]+#·T≥ ø£\TZ HÓ˝…¢&ÉHé

527

uÛ≤e+: <äTsêZ <˚$ >∑s¡TZ&çøÏ ‘·\e>±H˚ Å|ü‘·´ø£åeTsTT+~. |ü<äà+ ˝≤+{Ï #˚‘·T\˝À ñqï |ü#·Ãì Ä≈£î\qT yêìøÏ Çdü÷Ô Ç˝≤ #Ó|æŒ+~: M{Ï s¡dü+ |æ+&ç, ∫*øÏùdÔ #·∫Ãq X¯yê\≈£ î |üPs¡«+ ñ+&˚ ‘˚»düT‡, s¡÷|ü+, >∑TD≤\T ‹]– ekÕÔsTT. #·qTHÓ&É ìs¡àqTwü´eT>∑T #·ø£ÿ{Ï qô|ŒqT >±q HÓ+&ç b˛ sTTq jÓTTø£ |ü⁄+&ÉØø£ X¯e MTs¡eTT yÓ\Œ\ qTqï" CÒs¡">±" »ì ‘·q ø£qï j·TÚwü<ÛäeTT X¯øÏÔ ì»+ãT>∑" p&É HÓ+∫ #˚ ‘· q*|æ j·÷≈£î\+ ãdüs¡T <ëì |üsTT+ _&ç#Ó+ >∑TãT~∆ jÓÆT

528

uÛ≤e+ : n˝≤ yÓfi¯SÔ ñ+&É>± ìsêàqTwü´+>± ñ+&˚ Ä n&É$˝À ˇø£ bı<ä yÓ\T|ü\ ˇø£ ô|<ä› |ü⁄* X¯e+ n‘·ìøÏ ø£ì|æ+∫+~. <ëìì #·÷dæ, Ä ‘Ó*$ ‘·≈£îÿe Åu≤Vü≤àDT&ÉT <˚$ Ç∫Ãq es¡ + m+‘· es¡≈£L ì»yÓ÷ #·÷<ëeTì Ä Ä≈£î\qT #˚‹˝À |æ+&ç, Ä s¡dü+ #·∫Ãq |ü⁄* X¯Øs¡+ MT<ä ∫\ø£]+#ê&ÉT. |æ&ç∫q H˚$T #Ó|üŒ q‹ ;Ûø£s¡<äTdü‡Vü≤ |ü⁄+&ÉØø£ eT |ü⁄Œ&É ‘·q ìÅ<ä y˚T\ÿìq b˛*ø£ ÅyÓ÷>∑T#·T _≥Tº ˝Ò∫ j·T yÓ«&É>∑T $Å|ü⁄" >∑÷ sTT&É">∑ Åy˚dæ eTè‘·T+ u§q]+∫ Å$T+¬> y˚T \«&Édæj·TT ãT~∆ #ê\ì j·TuÛ≤>∑T´\T ‘·‘·Œ¤\eT+<ä H˚s¡TÔπs ?

529

uÛ≤e+: Ä >∑s¡TZ&ÉT n˝≤ <˚$ Ç∫Ãq Ä≈£î\qT Ä |ü⁄* X¯e+MT<ä |æ&Ée>±H˚ @$T #ÓbÕŒ* ! Ä n‹ uÛÑj·T+ø£s¡yÓTÆq |ü⁄* n|ü⁄Œ&˚ ìÅ<ä ˝Ò∫q <ëì˝≤>± ˇø£ÿ kÕ]>± ˝Ò∫, >∑]®dü÷Ô, Ä yÓÅ ] Åu≤Vü≤àDT&çì #·+|æ ‹ì y˚dæ+~. y˚T\T bı+~ ≈£L&Ü <äTs¡<äèwüºe+‘·T\T <ëì |òü*‘êìï n+<äTø√ ˝Òs¡T ø£<ë !

q+~ ‹eTàq bÕ]C≤‘ê|üVü≤s¡D+ Ç~ uÛÀC≤‘·à» øÏ∫Ãq+ –qTø£‘√ H˚eT+#·T q÷Væ≤+#·TH√ eT~ kÕÅ‘êõ‹ <ëì πø ì|ü⁄&ÉT Åù|eT+ ã+|æ|üHé Bì HÓ *¢<äeTT+ CÒdæq C≤&É <√"#·TH=ø= j·TÚ ˝…$Tà+<äT H˚ qTìÿ" HÓ \¢<äTy√ j˚T]øÏ" ã+|ü">± qqT#·T ©\Hé s¡TøÏàD°ø±+‘·≈£î≈£îHé

530

(lø£èwüßí&ÉT s¡TøÏàDÏ Ç+≥qT+&É>± Hês¡<äT&ÉT ˇø£ bÕ]C≤‘· |ü⁄cÕŒìï ‘Ó∫à Ç#êÃ&ÉT. <ëìì m]øÏ Çyê«˝≤ nì ø£èwüßíì $∫øÏ‘·‡) uÛ≤e+: á bÕ]C≤‘·+ s¡TøÏàDÏøÏ ÇùdÔ dü‘·´≈£î ø√|ü+ e∫à @eT+≥T+<√ ! Ä dü‘·´πø ÇùdÔ s¡TøÏàDÏ ‘êqT #·T\ø£q>± uÛ≤$düTÔ+<˚yÓ÷ ! H˚qT Çø£ÿ&É ñ+&É>± Bìì y˚s=ø£s¡øÏ |ü+|ü&É+ ‘·> ∑<äT. nì ‘·\∫ ø£èwüßí&ÉT <ëqì s¡TøÏàDÏøÏ $˝≤ dü+>± Ç#êÃ&ÉT. n*˙˝≤\ø£ ! ˙e⁄ ˙|ü‹ s¡Vü≤dü´Åø°&É e]+#·T y˚ fi¯\‘ê+‘êj·TT<Ûä dü+>∑s¡+ãq≈£î qT˝≤¢dü+ãT >∑*Œ+#·T qT »®«\ BbÕ+≈£îs¡ yÓTÆ s¡‹ÅX¯eT‘·q÷dü+C≤‘· <∏ësê|òüT s¡à\e+ãT ˝§›\" –+|ü">± düTs¡{ÏjÓÆT s¡+õ\T¢ ì#êä>∑‹Hé

531

uÛ≤e+: ‘·TyÓTà<ä\ e+{Ï q\¢ì ≈£îs¡T\T >∑\<ëHê ! ˙e⁄, ˙uÛÑs¡Ô @ø±+‘· Åø°&É˝À ñqï|ü⁄Œ&ÉT Ç~ n~Ûø£ dü+‘√cÕìï ø£\>∑CÒdü÷Ô eTVü‰CÀ´‹jÓÆT yÓ\T>∑T‘·T+~ MT≈£î s¡‹e\q ø£*–q ùd«<ä + b˛>=fÒº Meq ne⁄‘·T+~.(nì Hês¡<äT&ÉT) n&ç–q j·T+‘·˝Àq düs¡kÕqïeTT\ q‡eT≈£Ls¡Tà Hê"ø£≥ q“&É*ø£" C…+<ä˙ø£ j·TX¯óuÛÑ+ãT \&É+#·T »>∑Å‘·Ôj·T+ãTq+ ã&Éj·T">∑ sêì düs¡«>∑TDuÛÑe´eTT düT$Tà~ Bì" <ë*à sTT |üŒ&É"‘·T\˝À" >∑qT+>=qT eTbÕs¡ eTVü‰eTVæ≤e÷qT uÛ≤eeTT˝Ÿ

532

uÛ≤e+: á bÕ]C≤‘·+ n&ç–q yÓ+≥H˚ s¡T#·´eTT˝…’q |ü<ësê∆\qT #˚≈£L]à Äø£* b˛>=&ÉT‘·T+~. n\dü≥ ø£\T>∑˙j·T<äT. nX¯óuÛ≤\T b˛>=&ÉT‘·T+~. eTT˝À¢ø±\˝Àq÷ á$<Ûä+>± düeTdüÔ>∑TD≤\≈£L Ä\yê\yÓTÆ ˇ|ü⁄Œ‘·T+~.

Bìì <Ûä]+∫ düe‘·T\˝À >=|üŒ ◊X¯«s¡´+‘√ ‘·T\‘·÷>∑TeTT.

≈£îe\j·T H˚Å‹ ! HÓiÏ>=|ü⁄Œq ˙≈£îdüTeT+ãT <ë\TÃ≥Hé düe‘·T\T e∫à ˙ #·s¡DkÕs¡düj·TT>∑àeTT HêÅX¯sTT+|ü">± <Ûäe⁄" &Éi ˝Òì≈£L]à »e<ë≥"ø£ ˙ |ü\T ø±<ä]+|ü">± q$s¡fi¯ uÛÀ>∑uÛ≤>∑´ eTVæ≤e÷ì«‘·yÓ’ $Vü≤]+‘·T >±e⁄‘·Hé

533

uÛ≤e+: |ü<äà+ e+{Ï ø£qTï\T ø£\ z s¡TøÏàD°<˚M ! <äeT´yÓTÆq ˙ ø=|ü⁄Œ˝À á bÕ]C≤‘·+ <Ûä]+∫‘˚ ˙ düe‘·T\T e∫à ˙ bÕ<äùde #˚düT≈£î+{≤s¡T. ˙ uÛÑs¡Ô ˙|ü≥¢ $TøÏÿ* Åù|eT ø£*– ñ+{≤&ÉT. ˙ e÷≥ »e<ë≥&ÉT. ˙ e÷≥\qT dü<ë Ä<ä]kÕÔ&ÉT. ˙≈£î n+‘·T ˝Òì uÛÀ>∑uÛ≤>±´\T ø£\T>∑T‘êsTT. Çwüº yÓ’uÛÀ>±\T nqTuÛÑ$kÕÔe⁄ ! Çìï ~q+ãT\THé düe‘·T *+<äi˝À q\dü‘·´uÛ≤eTø£Hé düqï\" Å~eTàs¡THé Vü≤] eX¯+e<äT" &Ó’ j·Tq $+<äT" >±ì jÓ÷ ø£ìïj·T ! ˙ jÓT&É+ >∑\T>∑T >±s¡e yÓTjÓT´&É" p∫ ø±q ˝Ò ≈£îqï qqs¡È´ ~e´ ≈£îdüTyÓ÷‘·ÔeT y˚T]øÏ HÓ’q ì#ÓÃH˚ !

534

uÛ≤e+: z s¡TøÏàD°<˚M ! Çìï s√E\ qT+&ç ø£èwüßí&ÉT Ä dü‘·´uÛ≤e÷ $<Û˚j·TT&ÉT nì , ÄyÓT ø£qTdüqï˝À q&ÉTkÕÔ&É˙ $HêïqT. ø±˙ á ~e´ bÕ]C≤‘·+ ˙≈£î Çe«&É+ #·÷XÊø£ Ä e÷≥ nã<ä∆+ nì ‘˚*b˛sTT+~ ! n+‘˚ ø±ø£ Vü≤]øÏ ˙MT<ä >∑\ nyê´C≤qTsê>∑+ ≈£L&Ü yÓ\¢&ç nsTT+~! n+<äi˝Àq" u…<ä› eTVæ≤e÷ì«‘· s¡TøÏàDÏ >±q" ã÷e⁄ >√ $+<äT"&ÉT <ëì øÏ#ÓÃ" <ä>∑y˚ j·Tì \ø£åD jÓ÷¬sà ôd’"#Ó" >± [+~ X¯$T+#Ó uÛÑÅ<ä j·Te⁄ ˝…eTàì j·T÷s¡&ç˝…Hé düT<ä+‘· ˝À" >∑T+<äT≥ e÷HÓ C≤+ãe‹ ø√|ü eT&É+#ÓqT $TÅ‘·$+<äj·TTHé

535

uÛ≤e+: düe‘·T\T n+<ä]˝Àq÷ s¡TøÏàDÏ ô|<ä›~ ø£qTø£ ø£èwüßí&ÉT ÄyÓT≈£î bÕ]C≤‘·+ Çe«&É+ Hê´j·Ty˚T nì \ø£åD, ø±[+~, uÛÑÅ<ä, düT<ä+‘·, C≤+ãe‹,$TÅ‘·$+<ä yÓTT<ä\sTTq <˚y˚s¡T\T dü]› #Ó|ü⁄Œ ≈£îHêïs¡T. dü‘·´ ÅÄ>∑Vü≤+ m+‘·≈£î ˝Ò"&ÉT Hês¡<äeTT˙+Å<äT"&ÉT XÖ] $q+>∑ s¡TøÏàD° ø±+‘· $q+>∑ H˚qT $q">±" ã*¬ø+ ªã‹" >∑÷s¡TÃ<ëq Hê eT+‘·{Ï yês¡T ˝Òs¡ì j·TVü≤+ø£è‹ HÓ|ü⁄Œ&ÉT $i¿M">∑T#·THé e+‘·≈£î e#·Tà dü‘·´>∑s¡Te+ _"ø£ C…\¢µ <ä≥+#·T e÷ì˙

536

uÛ≤e+: Ä Hês¡<äT&ÉT m+‘·¬ø’Hê ‘·–q yê&Ée÷à dü‘·´uÛ≤e÷ <˚M ! ø£èwüßí&É÷, s¡TøÏàD° , ˙ #Ó*ø£‘ÓÔqsTTq H˚q÷

$+≥÷ ñ+&É>± m+‘·˝Òdæ e÷≥\T nHêï&ÉT ! ª H˚qT m|ü⁄Œ&É÷ Hê uÛÑs¡ Ô ø£èwüßí&çì ø=+>∑T≈£î ø£≥Tº≈£îì ‹s¡T>∑‘êqT !

Hê n+‘·{Ï yês¡T ˝Òs¡T! µ nì Ä dü‘·´uÛ≤eT >∑s¡«+‘√ m|ü⁄Œ&É÷ $i¿M>∑T‘·÷ ñ+≥T+~ ! Ä$&É >±] >=|üŒ<äq+ Çø£ #Ó\¢<äT ! nHêï&Ée÷à ! (nì #Ó*ø£‘ÓÔ dü‘·´‘√ n+~) nq$ì Åy˚≥Te&ɶ j·TTs¡>±+>∑q j·TT+ã˝… H˚sTT y√j·T uÛÑ >∑Zq <ä]ø=qï ;ÛwüD VüQ‘êX¯qø°\ j·Tq+>∑ ˝Ò∫ ôV≤ ∫Ãq ø£qT<√sTT ¬ø+|ü⁄ <äq #Ó≈£îÿ\" >∑T+≈£îeT |üÅ‘· uÛÑ+>∑ dü+ »ì‘· qMq ø±+‹ yÓ<ä»\¢">∑ >∑<äZ<ä œqï ø£+]ƒ jÓÆT

537

uÛ≤e+: #Ó*ø£‘ÓÔ Ç˝≤ nq>±H˚, dü‘·´uÛ≤eT <ä+&É‘ê&ç‘· uÛÑT»+>∑+ ˝≤>±q÷, H˚sTT k˛j·T>± uÛÑ>∑TZq eT+&˚ uÛÑj·T+ ø£s¡yÓTÆq n–ï C≤«\ ˝≤>±q÷ ‘·{≤\Tq ˝Ò∫+~. ø√|ü+‘√ mi¿ã&çq ÄyÓT ø£qT\ ø±+‘·T\T ≈£î+≈£îeT, eTø£]ø± |üÅ‘· s¡#·q\ #˚‘· n+<ä+>± ñ+&˚ ÄyÓT #ÓøÏÿfi¯fl MT<ä Å|üdü]+#êsTT. >=+‘·T u§+>∑Ts¡T y√sTT+~. @y˚TMT ! ø£\Vü‰X¯qT+ &É#·{Ϭø’ j˚T‘Ó+∫ sTT{≤¢&ÓHê ? j·÷ e÷≥ ˝…Ã$ jÓTT–Z ‘ê $ìjÓTHê j·÷ >√|æø± e\¢uÛÑT+ &˚y˚T e÷&ÓqT s¡TøÏàD°dü‹j·TT ? ˙ $+πø{ÏøÏHé <ë"#Ó<˚ ! ˙ yÓ÷e÷≥\T e÷ì ˙s¡»eTTF ìø£ÿ+ u…iÏ+–+|üy˚ !

538

uÛ≤e+: @$T{° ! Ä ø£\Vü≤Å|æj·TT&Ó’q Hês¡<äT&ÉT nø£ÿ&çøÏ e∫à n˝≤ e÷{≤¢&Ü&Ü ! Ä e÷≥\T #·ø£ÿ>± #Ó$ ˇ–Z, >√$+<äT&ÉT $Hêï&Ü ! Ä s¡TøÏàDÏ @eT+~ ? Ç+ø± m+<äT≈£î <ëkÕÔy˚ ? ˙ yÓTTKe÷{≤\T #ê\TqT >±˙ ì»+ @$T{À n+‘ê <ë#·≈£î+&Ü dü]>±Z #Ó|ü⁄Œ ! |ü]øÏ+|üs¡T ‘·eTC≤&É\T ‘·s¡TDT\ ‘·>∑T\eTT\T qeTà" <ä>∑<ä+Å&ÉT eT~Hé X¯s¡<ä+ãT<ä #·\∫‘·TÔ\T |ü⁄s¡Twüß˝… b˛ yê] qeTà" uÀ\THÓ #Ó*j·÷ !

539

uÛ≤e+: eT>∑yês¡T ‘·eT Å|ües¡Ôq\˝À eT+N, #Ó&É÷ #·÷&És¡T. j·TTe‘·T\ nqTsê>∑+ qeTà ≈£L&É<äT n+{≤s¡T. n+‘˚ ø±˙ ‘·eT Å|ües¡Ôq\qT ã{Ϻ j·TTe‘·T\ es¡Ôq+ ñ+≥T+<äqTø√s¡T . u≤>± Ä˝À∫ùdÔ eT>∑yêfi‚fl y={Ϻ #·|ü\∫‘·TÔ\T ! z #Ó© ! yêfi¯flì qeTà≈£L&É<˚ ! Çìï ~q+ãT\THé düe‘·T *+<äi˝À" >∑&ÉT >±s¡e+ãTq+ >∑ìïj·T qqTï e\¢uÛÑT"&ÉT ø£qTï\" >∑|ü⁄Œø=q+>∑ qT+&ç j·÷ eHÓïj·TT yêdæj·TT+ <äiÏ"– yês¡T qqT+ <ä\˝…‹Ô #·÷&É">± düqï\" C≤j·T\+ ã\Tø£ ôd’"‘·THÓ ÅbÕDeTT ˝…+‘· rbıø√ !

540

uÛ≤e+: ÇHêïfi¯Sfl Hê e\¢uÛÑT&ÉT düe‘·T\T n+<ä] ø£+f… qqTï $TøÏÿ* eTT<äT›>± #·÷düT≈£î+≥THêï&ÉT. Ç|ü⁄Œ&ÉT Ä‘·&ÉT #˚dæq á nee÷q+ e\¢ n+<ä]ø° H˚qT #·T\ø£q nsTTb˛q÷! Ç+ø£ yêfi¯fl+‘ê ìs¡“¤j·T+>± #·÷dü÷Ô @y√ dü+v„\ #˚‘·H√, ø±øÏ MT<√, |æ#·TÃø£ MT<√ ô|{Ϻ qqTï ùV≤fi¯q >± e÷≥˝≤&ÉT‘ês¡T. n~ H˚qT düVæ≤+#· >∑\Hê ! á ÅbÕD≤\ MT<ä m+‘· eTeTø±s¡yÓ÷ ! n+<äTπø Çìï nee÷Hê\T bı+~ ≈£L&Ü ÅbÕD+ $&ÉTe ˝Òø£ b˛‘·THêïqT ø£<ë !

Hê yÓTT>∑yÓ÷≥¬ø’ e\ì Hê≥ø£eTT˝Ÿ >∑{ÏsTT+∫ s¡TøÏàD° ø±$Tì MT"≥ >∑\T>∑T >ös¡eeTT+ >∑è|üj·TT+ Å_j·T+ãT" <ë H˚$Tj·TT" >±q˙ø£ sTT≥ ììï ~q+ãT\T qqTï" <˚˝…à z ‘êeTs¡kÕøÏå! yÓT#·Ã e\<ë eTTs¡<ëqe uÛÒ~ ø£è‘·´eTT˝Ÿ

541

uÛ≤e+: Hê <ä>∑Zs¡ eTTKe÷≥+ ø=B› mH√ï q≥q\T ø£qãs¡∫ ø£èwüßí&ÉT Ä s¡TøÏàDÏ MT<ä >∑\ >ös¡yê<äsê\÷, Åù|eT, <äj·T @M ≈£L&Ü Hê eTT+<äTø£qãs¡#· ≈£î+&Ü C≤Å>∑‘·Ô |ü&ܶ&ÉT. . ÇHêïfi¯Sfl qqTï dü+‘√wüô|{≤º&ÉT. Ä ø£èwüßí&ç #ê‘·Ts¡´+ yÓT#·TÃø√ ‘·–q~ ø£<˚ ? z #Ó* ! XÖ] øÏ#Óà q"≥ jÓTTø£ÿ \‘ê+‘·eTT <Ó∫à Hês¡<äT+ &Ü #·|ü˝≤øÏå øÏ#Óà q"≥ j·÷‘·"&ÉT q$«] — sTT{Ϻ e÷≥ ˝≤ Vü‰ ! #Óe⁄\ ì«q+ã&çj·TT"Åu≤DeTT <ë˝…Ã<ä y˚Tq — ì+‘·>± H√"∫‹ ì+ø£ HÓ{Ϻ$ ø£qT+>=q HÓyÓTàsTT qTqï<ëqH√ !

542

uÛ≤e+: #Ó© ! Ä Hês¡<äT&ÉT ˇø£ |ü⁄e⁄« ‘Ó∫à Vü≤]øÏ Ç#êÃ&ÉT≥ ! <ëìq‘·&ÉT s¡TøÏàDÏøÏ Ç#êÃ&ÉT≥ ! njÓ÷´ ! Ç˝≤+{Ï e÷≥\T #Ó$ì |ü&ç ≈£L&Ü H˚qT ÅbÕD≤\‘√ ñHêïqT. H˚qT H√∫q H√eTT\T n+‘˚ ø±uÀ\T ! Ç+ø± eTT+<äT eTT+<äT m˝≤+{Ï$ #·÷&Ée\dæ edüTÔ+<√ ø£<ë ! ø£\˝Àq HÓ’q qe⁄«\ ¬ø’q Hêe÷≥ »e<ë"≥ yÓi#·TH√ #·+Å<äe<äq ! j˚T |ü<ës¡∆+ãT Hê jÓT<äT≥" u…≥ºø£ eTTqï jÓTyê«] ø=dü">∑"&√ sTT>∑Ts¡T"uÀ"&ç ! #Ó\T\T Hê‘√ H˚$T #Ó|ü⁄Œ<äTs√ j·Tì \+#·+ãT *#·Tà H√ #·+#·˝≤øÏå ! ‘√&ç #˚&çj·T\T Hê‘√&ç e+‘·T\≈£î sê düsTT]+|ü"C≤\" &√ düqTï‘ê+– ! j·Ts¡eTs¡\T ˝Òì≈£L]$T düq"– ô|q"– ø=<ä\T Biì ø√s¡Tÿ\" >∑÷&ç e÷&ç ø£|ü≥ yÓTiT">∑ì eTeT‘·\" >∑\dæ yÓT\dæ j·TTqï $uÛÑT"&ç≥T¢ ùdj·TTH˚ jÓ÷\‘ê+– !

543

uÛ≤e+: ø£\˝À ≈£L&Ü qe⁄«˝≤≥ø£sTTHê Hêe÷≥ »e<ë≥&ÜìøÏ uÛÑj·T|ü&˚ yê&ÉT. @ |ü<ësê∆\÷ yÓTT<ä≥ HêeTT+<äT ô|≥ºì<˚ me]ø° Ç#˚Ãyê&ÉT ø±<äT. #Ó*ø£‘ÓÔ\T Hê‘√ @#Ó|ü⁄ Œ&ÉT e÷≥\T #ÓãT‘ês√ nì yê]øÏ

\+#ê\T Ç#˚Ãyê&ÉT. ‘√&ç düe‘·T\T Hê‘√ e+‘·T≈£î sêe&É+ düVæ≤+#˚ yê&ÉT ø±<äT. dü+<˚Vü≤+, uÛÒ<ä+ ˝Òì ùdïVü≤+ #·÷ù| yê&ÉT. ø£|ü≥+ ˝Òì eTeT‘·\T Å|ü<ä]Ù+#˚ yê&ÉT. ø£\dæ yÓT\dæ ñ+&˚ yê&ÉT. n˝≤+{Ï Hê Hê<∏äT&ÉT Ç˝≤ #˚XÊ&˚y˚T ? <Ûäq$T∫à |ü⁄#·Tà ø=qïqT eTqeTTq H√s¡«+>∑ e#·T eT>∑ yê&ç+‘·T\≈£ îHé »q$∫Ã|ü⁄#·TÃø=qïqT eTq e#·TÃHÓ sTT+ø£ H˚{Ïe÷≥\T #Ó*j·÷ !

544

uÛ≤e+: z #Ó© ! eT>∑yê&ÉT |üsêsTT Ä&ÉT<ëìøÏ <Ûäq+ Ç∫à |ü⁄#·TÃ≈£ î+fÒ, b˛˙˝Ò nì düVæ≤+#· e#·TÃqT. ø±˙ #·qe⁄ (e\|ü⁄) Ç∫à |ü⁄#·TÃ≈£î+fÒ m˝≤ düVæ≤+#·&É+ ! y˚sTT e÷≥\T Ç+¬ø+<äT≈£î˝Ò ! e÷dæq Ns¡ >∑{Ϻø=ì eTÚqeTT‘√&É ìs¡düÔuÛÑ÷wü jÓÆT yêôdqø£≥Tº >∑{Ϻ ì&ÉTyê*ø£ ø£düTÔ]|ü≥Tº yÓ{Ϻ ˝À >±dæ* N"ø£{Ï+{Ïø£&É ø£+ø£{Ïô|’ »\<ë+‘· #·+Å<ä πs U≤ dü<äèXÊ+– jÓÆT bıs¡˝… >±&ÛÉ eTH√»$cÕ<ä y˚<äqHé

545

uÛ≤e+: Ä dü‘·´ uÛ≤eT e÷dæq Ns¡ ø£≥Tº≈£î+~. ÄuÛÑs¡D≤\˙ï rdæ y˚dæ+~. ‘·\≈£î yêôdq >∑T&ɶ ø£≥Tº≈£î+~.

•s√uÛ≤s¡+ dü÷∫+#·&ÜìøÏ ø£dü÷Ô] |ü≥Tº y˚düT≈£î+~. Nø£{Ï Ç+{À¢ X¯j·T´ MT<ä |ü&ÉT≈£î+~. n|ü⁄Œ&ÜyÓT y˚T|òü÷\ eT<Ûä´ ñ+&˚ #·+Å<ä πsK e˝… ñ+~. >±&ÛÉyÓTÆq eT<äq <äT'U≤ìï nqTuÛÑ$dü÷Ô eT+#·+ MT<ä bıs¡\T‘√+~. l ø£èwüßí&ÉT dü‘ê´<˚$ >∑èVü‰ìøÏ e#·TÃ≥ ns¡<äeTT HÓøÏÿ πø‘·q|ü{≤+#·\ #·+#·\ yÓTÆq‘ê*à‘√" <äTs¡>∑»e+ãT eTTqZ&É|ü" Å<√∫ ø£&É++¬>&ÉT ‘·‘·Ôi+ãT‘√" ~]¬>&ÉT ã+&çø£\+&É¢ |ü–~Hé ÅuÛÑ$TsTT+#·T eTq+ãT ‘√&É Hê Vü≤] düqT <Ó+#Ó dü‘·´ düeTT<ä+∫‘· ø±+#·q kÂ<ÛäM~∏øÏHé

546

uÛ≤e+: lø£èwüßí&ÉT dü‘·´uÛ≤eT jÓTTø£ÿ ã+>±s¡T kÂ<ÛëìøÏ e#êÃ&ÉT. n˝≤ e#˚Ã≥|ü⁄Œ&ÉT n‘·ì <ÛÓ’s¡j·T+ s¡<Ûä jÓTT ø£ÿ f…¬øÿeTTq≈£î ñ+&˚ |ü‘êø£+ ø£+f… $|üØ‘·+>± #·*+∫ b˛sTT+~. nì eTqdüT‡ s¡<Ûä#·Åø£+ y˚>∑+ ø£+f… n~Ûø£+ >± ÅuÛÑ$T+∫+~. bÕ≥\ >∑+~∏ ∫‘·ÔeTTq" u≤{Ï\T ø√|üuÛÑs¡+ãT Bs¡Œ HÓ bÕŒ≥qT u≤≥T >±$T eTè<äT |ü\¢e ø√eT\ ‘·‘·Œ<ä<ä«sT÷ bÕ≥\ø±+‹ eTÚ[eTDÏ|ü+øÏÔøÏ eìïj·T yÓ≥º Hê»>∑ Hêï≥ø£ dü÷Å‘·<Ûë] j·T<äTq+<äqT" &É]à* ÅyÓTT¬øÿ — ÅyÓTTøÏÿqHé

547

uÛ≤e+: ø£èwüßí&çøÏ Ä dü‘·´uÛ≤eT eTqdüT‡˝À HÓ\ø=qï ø√|ü+ b˛>=≥º& ÜìøÏ @ $<Ûä+>±q÷ kÕ<Ûä´+ ø±˝Ò<äT. ˝Ò‘· ∫>∑Tfi¯fl e˝… mÅs¡qsTTq ÄyÓT bÕ<ë\ ø±+‹, ‘·q •s¡düT q+<ä* eTDÏeTj·T s¡‘·ï ø±+‘·T\≈£î eT]+‘· XÀuÛÑqT #˚≈£Ls¡Tdü÷Ô ñ+&É>±, Ä »>∑Hêï≥ø£ dü÷Å‘·<Ûë] Åù|eT‘√ ÄyÓT bÕ<ë\≈£î qeTdüÿ]+#ê&ÉT ! »\C≤‘êdüq yêdüyê~ düTs¡|üPC≤ uÛ≤»q+ u…’ ‘·q s¡Tà \‘ê+‘êj·TT<ÛäT ø£qï ‘·+Å&ç •s¡ eT#√à yêeTbÕ<ä+ãTq+ <=\">∑+ Å<√#Ó \‘ê+– ! j·T≥¢ j·T>∑T — Hê<∏äT ˝Òïs¡eTT ˝Ò‡j·T" uÒ s¡\Tø£+ C…+~q j·T{Ϻ ø±+‘· \T∫‘· yê´bÕs¡eTT ˝Òïs¡TÔπs ?

548

uÛ≤e+: ÅãVü≤à, Ç+Å<äT&ÉT yÓTT<ä\sTTq <˚e‘·\ #˚‘· |üP»\T n+<äTø=+≥÷ ˇ|ü⁄Œ q{Ϻ Ä eTqà<∏äTì ø£qï ‘·+Å&çj·T >∑T lø£èwüßíì ‘·\ô|’ ÄdüeTj·T+˝À ‘·q m&ÉeT ø±*‘√ Å|üø£ÿøÏ ‘=*– b˛e⁄q≥T¢>± Å‘√dæ y˚dæ+~ dü‘·´uÛ≤eT. n+‘˚ eT] ! uÛÑs¡Ô\T H˚s¡+ #˚ùdÔ $TøÏÿ* n\Tø£ eVæ≤+∫q Åd”¢\T ‘·–q ns¡ΩeTT˝…’q |üqT\T #˚kÕÔsê ? qqT uÛÑeBj·T <ëdüTì eTq+ãTq HÓj·T´|ü⁄"–qÿ"ã÷ì ‘ê" ∫qj·T~ Hê≈£î eTqïqj·T ! #Ó\«>∑T ˙|ü<ä|ü\¢e+ãT eT ‘·ÔqT |ü⁄\ø±Å>∑ø£+≥ø£$‘êqeTT <ë"øÏq H=#·Tà q+#·T H˚ qìjÓT<ä ! q\ÿ e÷qe⁄ >∑<ë , sTT"ø£HÓ’q qsêfi≤fi¯≈£î+‘·˝≤ !

549

uÛ≤e+: z ≈£î{Ï\eTT˝…’q •s√C≤\T ø£\<ëHê ! dü‘·´uÛ≤e÷ ! ˙ ùde≈£î&É HÓ’q qqTï Å|üDj·T ø√|ü+‘√ ‘·qTï≥ Hê≈£î düe÷àqy˚T ! n+<äyÓTÆq ˙ |ü<ä |ü\¢e+ Hê X¯Øs¡eT+<ä* s√e÷+#ê\T nH˚ eTT+&ÉT¢ ‘êøÏ u≤<Ûä|ü&É‘êj·Tì H˚qT n+≥THêïqT. Çø£HÓ’Hê ˙ ø√|ü+ $&ÉTee⁄ ø£<ë ! dü‘·´ Ç+ øÏ≥T ìqTï qeTà, qqT H˚$T{ÏøÏ+ ¬>s¡*+#Ó <Ó+‘· j·TT+ u§+ø£eTT >±ì ˙e\ì u§+≈£î\T e÷#·$ >±e⁄ s¡TøÏàD° |ü+ø£»|üÅ‘· ≈£îqT Åu≤D|ü<ä+ãT\T >±ì — |ü\¢M øÏ+ø£s¡ ! #ê\T" C≤\T qT&çøÏ+|ü≈£îì+|ü≈£î ˝Òì ≈£Ls¡TeTT˝Ÿ !

550

uÛ≤e+: z |ü\¢M øÏ+ø£s¡T&Ü ! ( ø£]ƒq •ø£å\T neT\T|ü]#˚ z ùde≈£î&Ü) Ç+ø£ ìqTï H˚qT qeTàqT. Ç+ø± qqTï m+<äT≈£î ¬s#·Ã>=&É‘êe⁄ ? n+‘ê nã<ä∆+ ! qTe⁄« #Óù|Œ ndü‘ê´\T e÷≈£î s¡T∫+#·e⁄. n˝≤+{Ï ˙ <=+>∑ e÷≥\T s¡TøÏàD° <˚$πø ÅbÕDÅ|ü<ë\T . #ê\T ! #ê\T ! Ç+ø£ |ü]Vü‰dü+ #˚j·T e<äT› ! <=+>∑ ùdïVü‰\T #·÷|æ+#·≈£î !

ádüTq" ãT{Ϻ &Ó+<äeTTq ôV≤∫Ãq XÀø£<äyêq\+ãT#˚ >±dæ* j˚T&ÓÃ" Åu≤D$uÛÑT ø£f…º<äT≥Hé \*‘ê+– |ü+ø£» ldüKyÓTÆq yÓ÷eTT|üsTT" CÒ\#Ói+ –&ç u≤\|ü\¢e Å>±düø£cÕj·Tø£+sƒ¡ ø£\ø£+sƒ¡ e<Ûä÷ø£\ ø±ø£© <Ûä«ìHé !

551

uÛ≤e+: düT+<äs¡ eTsTTq X¯Øs¡+ >∑\ Ä dü‘·´uÛ≤eT eTqdüT˝À ás¡¸´ #˚‘· XÀø£+ nH˚ n–ï |ü⁄{Ϻ eè~∆ #Ó+~+~. <ëì #˚‘· u≤<ÛäqT bı+~+~. ÅbÕDHê<∏äT&ÉsTTq lø£èwüßíì m<äT≥ |ü<ä à+˝≤+{Ï eTTK+ MT<ä Ns¡ #Ó+>∑T ø£|ü⁄Œø=ì ˝Ò‘· ∫>∑Tfi¯ófl ‹q&É+ #˚‘· rj·THÓ’q ø√øÏ\\ jÓTTø£ÿ ne´ø£Ô eT<ÛäTs¡yÓTÆq ø£+sƒ¡+‘√ @&çÃ+~ ! |æ+>∑[ dü÷s¡q ø£fi≤|üPs√í<äj·T+ ‘·$T" ã÷" B¬>\" <ä÷">∑T ≥TjÓT´\\" ã+‘ê˝≤&ÉT#·T+ <ä÷">∑T Hê ø=eTs¡T+ Åu≤j·T|ü⁄ >∑_“ >∑Tu…“‘·\ j·T+Å|òüTT˝Ÿ #·ø£ÿ>±" C≤– $T+ {Ï yÓTT>∑+u…’ #·qT<Ó+#·T ؃$" >∑qT" >=+fÒ ~e´eTÚ˙+Å<ä ! Hê ø£ eTè^H˚Å‘·\ MT"<ä" >∑j·T´eTTq≈£î+ >±˝Ÿ kÕ"#·T ˝≤ >=ô|Œ&ÉTHé !

552

( ø£\uÛ≤wæDÏ #Ó\T\‘√ eq+˝À }jÓT\\T }>∑T‘√+~. Ä düeTj·T+z\ Äø±X¯ e÷s¡Z+˝À edüTÔqï Hês¡<ä eTDÏø£+ <Ûäs¡T\ ø£+≥ Ä <äèX¯´+ |ü&ç+~. eTDÏø£+<Ûäs¡T&ÉT Ä <äèXÊ´ìï Ç˝≤ e]í+#ê&ÉT) uÛ≤e+: |üP\ r¬>\ ‘·÷>∑T≥Tj·÷´\ ˝À |ü+‘ê˝≤&ÉT‘·÷ >=|üŒ y˚>∑+>± }>∑T‘·Tqï Ä ˝ÒÅu≤j·T|ü⁄ >∑Tã“\T ø£\ eì‘·\ ؃$ #·÷XÊyê z Hês¡<ä eT˙+Å<ë ! yê] bÕ<ë\T #·ø£ÿ>± kÕ–, Äø±X¯+ es¡≈£L ‘ê≈£î‘·÷ <˚e ø£q´\‘√ ø£j·÷´ìøÏ ø±\T #êdüTÔqï≥Tº>± ñ+~ ø£<ë ! eTDÏø£+<Ûäs¡TìøÏ Hês¡<äTì Å|üX¯+dü ª ã[sê ! dü‘·ÿ$ yÍ<äT Me⁄ ! ìø£ÿeT ‘·>∑Hé uÛ≤$+∫ ˙eqï j·÷ jÓT\"Åu≤j·T+|ü⁄ $T{Ï]ø£‘ÓÔ\ u…&É+ π> HÓ+<äTqT+ >±q, yê s¡\ &√˝≤ #·\ H√#·Ã\ #·Ãs¡DeTT˝Ÿ Å‘Ó’$wüº|ü Åd”Ô\ j·TÚ <ä\" <äqï+ »qT q≥T¢ $T+#Ó qìq+ <äù|Œ$T ? jÓTTù|Œ j·T>∑THé !µµ

553

uÛ≤e+: ôdu≤dt ! #ê˝≤ u≤>∑T+~ eTDÏø£+<Ûäsê ! u≤>± #ÓbÕŒe⁄. qTe⁄« >=|üŒ ø£$$ ø±>∑\e⁄ ! ì»+>± #·ø£ÿ>±

Ä˝À∫+∫ ˙e⁄ #Ó|æŒq≥Tº>± , Ä ej·TdüT˝À ñqï kı>∑düT ø£‘ÓÔ\ $˝≤dü+ H˚qT mø£ÿ&Ü #·÷&É ˝Ò<äT. yês¡T n˝≤ }jÓT\ }>∑T‘·÷ ñ+fÒ, Äø±X¯+ es¡≈£L ‘êøÏq yê] bÕ<ë\T dü«s¡Z ˝Àø£ Åd”Ô\ ‘·\\T ‘·qï&ÜìøÏ yÓfi¯óÔHêïj·Tì nHêï ≈£L&Ü ‘·ù|ŒMT ˝Ò<äT ! n~ ˇù|Œ ne⁄‘·T+~ ! ‘·T+ãTs¡Tìô|’ Hês¡<äTì >±q e÷‘·‡s¡´+ @qTHé y˚>∑eT j˚T– Hê |ü&çq bÕ{°¢&˚s¡ Hêø£+ãT˝À" >±˙, ø±+#·q >∑s¡T“¤ ø=\T« q&ÉTeT+>±˙, |ü⁄s¡~«≥‡uÛÑ+ >±˙, ‘=*¢{Ï $wüßí <˚e⁄ ø£&ÉH˚ ø±˙, eTBjÓ÷˝≤¢dü <ëZq ÅbÂ&Ûçì yê<äT" ã÷ì ¬>\T‘·THé >∑s√«qï‹Hé ‘·T+ãTs¡THé

554

uÛ≤e+: ‘·«s¡>± yÓ[fl, H˚qT Hê nee÷q+ n+‘ê b˛j˚T≥≥Tº>± Ä ‘·T+ãTs¡Tì‘√ >±q $<ä´˝À b˛{°|ü&ç ¬>\TkÕÔqT ! dü«s¡Z+˝À ø±˙, Åã Vü≤à <˚e⁄ì ø=\Te⁄˝À ø±˙, |ü⁄s¡düuÛÑ˝À ø±˙ |üPs¡«+ H˚qT nee÷q+bı+~q Ä $wüßí<˚e⁄ì <ä>∑Zπs ø±˙ , Ä ‘·T+ãTs¡Tì‘√ >±q $<ä´˝À ‘·\|ü&É‘ êqT. ‘·\|ü&ç ¬>\TkÕÔqT ! (nqTø=Hêï&ÉT Hês¡<äT&ÉT) ( ‘·q≈£î ‘·T+ãTs¡Tì‘√ >±q e÷‘·‡s¡´+ @s¡Œ&É&ÜìøÏ ø±s¡D+ qs¡<äT&É T eTDÏø£+<Ûäs¡Tì‘√ #ÓãT‘·THêï&ÉT) yÓ’≈£î+sƒ¡+ãTq H=ø£ÿHê"&É‘·T*‘Ó’X¯«s¡T´+&ÉT $wüßí+&ÉT Hê ∞ø£ Åb˛<ä∆ã eTTK´ <˚e>∑DeTT˝Ÿ ùd$+|ü, jÓ÷^X¯«sê ˙ø£+ãT˝Ÿ ì>∑e÷+‘· dü÷≈£îÔqT e]í+|ü+>∑ H=&√¶\>∑+ u…’…Æ ≈£Ls¡TÃ+&Ó eTVü‰ düuÛÑHé dü <äeq yê´bÕs¡bÕØDT"&Ó’

555

uÛ≤e+: >=|üŒ dü+|ü<ä\T ø£\yê&Ó’q eTVü‰ $wüßíe⁄ ˇø£ Hê&ÉT ‘·q <˚ edüuÛÑ˝À Vü‰sTT>± ≈£Ls¡TÃì ñHêï&ÉT. n|ü⁄Œ&É‘· ìì ÅãVü≤à yÓTT<ä\sTTq <˚e‘·\T ùd$dü÷Ô ñHêïs¡T. jÓ÷>∑T\T y˚<ä dü ÷≈£îÔ\qT e˝…¢ y˚dü÷Ô ñHêïs¡T. (n|ü⁄Œ&ÉT nø£ÿ&çøÏ H˚qT, ‘·T+ãTs¡T&ÉT, $XÊ«edüT&ÉT yÓTT<ä\sTTq yêfi¯fl+ yÓfi≤fl+) yê]<ä |ü+øÏÔ˝À yÓ&É* e#·Tà yÓTiT+>∑\ |æ+&ÉTHê, düF yês¡eTT‘√ s¡e÷s¡eTDÏ e#ÓÃqT, ôV≤>∑Z&ç ø£‘ÓÔ ˝…+<äiÒ >√] uÛÑõ+|ü,Hê ø=\Te⁄≈£L≥eTT eTT+<äiÏ e+ø£ H=|æŒ dæ+ >±s¡|ü⁄ <√"≥ qT+&ç j·T~Ûø£+ã>∑T yÓ’uÛÑe $T+|ü⁄ MTi">∑Hé 556 uÛ≤e+: n|ü⁄Œ&ÉT y˚T|òü÷\ es¡Tdü\˝ÀqT+&ç ø±+‹ |ü⁄+»+ e∫Ãq≥Tº>±, l\øÏåà düuÛÑ˝ÀøÏ e∫Ã+~. ÄyÓT edü÷Ô ñ+fÒ ôV≤>∑Z&ç ø£‘ÓÔ\T #ê˝≤ eT+~ <ë] #·÷|ü⁄‘·÷ ÄyÓTqT ùd$düTÔHêïs¡T á á $<Ûä+>± ÄyÓT X¯è+>±s¡eq+ qT+&ç eTVü‰ yÓ’uÛÑe+>± e∫Ã+~.

HÓ#ÓÃ* |æ+&ÉT <ëqTqT e˙düú*<ä+&É H=øÏ+‘· >±q">± e#ÓÃH= sê<=, j·÷ø£eT\yêdæì, j·T+‘·HÓ j˚T$T #Ó|ü⁄Œ<äTHé ôV≤∫Ãq dü+ÅuÛÑeT+ãTq qH˚≈£î\T ã<ä›\ yês¡ ˝…ø£ÿ&ÉHé e∫ÃjÓTT yÓ÷"~ sê ø=\Te⁄ yê]" >∑ø±$ø£˝…’ #·qHé e&çHé !

557

uÛ≤e+: Ä l\øÏåà e˙düú* qT+&ç sêe&É+ ˇøÏ+‘· ø£ì|æ+∫+<√ , ˝Ò<√, @+ #Óù|Œ~ ! eTVü‰ dü+ÅuÛÑeT+‘√ mø£ÿ&Óø£ÿ&ç ã<ä›\ yês¡÷ ( y˚Å‘·Vü≤düÔ\T. »Hê\qT Å|üø£ÿ\≈£î ‘·s¡ TeTT‘·÷, u…‘êÔ\‘√ dü+<ä&ç #˚ùd yês¡T) _\_˝≤ e∫Ã. <=]øÏq yê ]q+<ä]˙ #êeu≤<˚s¡T ! »qeT+‘ê ø£ø±$ø£˝…’ bÕ]b˛j·÷ s¡T. ( n|ü⁄Œ&ÉT ã<ä›\yês¡T ‘·T+ãTs¡T&çì #·÷dæ, |ü\ø£]+∫ n‘·ìì ‘·eT‘√ ø=\Te⁄ ˝ÀìøÏ rdüTø=ì b˛j·÷s¡T. H˚qT nø£ÿ&˚ $T–* b˛j·÷qT !) n|ü⁄Œ&ÉT H˚qT Hê eTqeTTq+ ª ~‘·ì+ _*|æ+#·T f…{§¢ø√ sTT|ü⁄Œµµ &É≥+#·T ì*à j·Ts¡sTT+|ü, $q+ã&çjÓTHé ì»+ãT>± ªq|ü⁄Œs¡Tc˛‘·ÔeTT+&ÉT ‘·q j·T+>∑q‘√ $qT#·Tqï yê"&ÉT kı+ bı|üŒ">∑ <äBj·T >±q µ eTì jÓTT<ä›"»]+#·T yês¡T #Ó|üŒ">∑Hé

558

uÛ≤e+: n|ü⁄Œ&ÉT H˚qT Hê eTqdüT‡˝À ª $wüßíe⁄ á ‘·T+ãTs¡T&ÉT ˇø£ÿ&çH˚ m+<äT≈£î |æ*|æ+#ê&√ ! nì nqT ≈£î+≥÷ ñ+&É>ª±, ªÄ |ü⁄s¡c˛‘·ÔeTT&ÉT ‘·q <˚y˚]‘√ bÕ≥T ‘·T+ãTs¡Tì >±q+ m+‘√ Å|”‹‘√ $+≥THêï&ÉTµ nì Å|üø£ÿqTqï yês¡T #Ó|üŒ>± Hê≈£î $qã&ç+~. ( Ç+‘·˝À Vü≤] ø=\Te⁄e ˝ÀqT+&ç ‘·T+ãTs¡T&ÉT sêe&É+ »]–+~) ªnìô|Hê ? j˚T$T#Óà ? qTqT#·TqT dü+ÅuÛÑeT+ãTq dü+<ä&ç+#·T#·T eT÷">∑T yês¡T ªdüπs«X¯«s¡T+&ÉT ldü‹ ‘√&É >±q+ãT $qTq"≥ ! j·T&ÉT>∑ H˚ µ \HÓ&Ó yês¡T ª>∑&ÉT qqTÅ>∑Vü≤eTT HÓø£ÿ&É ˝Òì sT÷ sT÷– |üdüj·T ‘Ó˝…Œ&ÉT q+#·T" ã\T≈£î yês¡T ª˙ y=ø£ÿ"&Éy= ? eTiÏ j˚Tyês¡ ˝…’q qjÓT´&É qT+&çs√ ?µ j·Tì j·T&ÉT>∑T yês¡T q>∑T#·T düTs¡\ eTTqT\T qs¡T<ä+<ä yÓTÆ|üP"‘·&É+ãT‘√&É e#ÓÃ" <äT +ãTs¡T+&ÉT ø£&É\ yê]ì >∑qø£ kÕïq e÷&ç+#·T |ü<äø£eTqT, düTH˚Å‘·|ü≥eTT"<ë*à !

559

uÛ≤e+: ‘·T+ãTs¡T&ÉT ãj·T{ÏøÏ sê>±H˚ n+‘ê n‘·ì #·T≥÷º eT÷>±s¡T. ˙≈£î Vü≤] @$T∫à |ü+bÕ&ÉT ? nì ≈£î‘·÷ Vü≤\+‘√ n&ÉT>∑T‘·÷ n‘·ì #·T≥÷º #˚sês¡T ø=+<äs¡T. ÄVü≤] ‘·q dü‹ l\øÏåà‘√ bÕ≥T >±q+ $+{≤&É≥ ! eTπs+

ø±yê* ! nH˚ yês¡T ø=+<äs¡T, Ä nqTÅ>∑Vü≤+, Ä <ëq>∑TD+ ìqTï #·÷dü÷ÔH˚ ‘Ó\Tdü÷Ô ñ+~ nH˚yês¡T ø=+<äs¡T . nø£ÿ&É Vü≤] ø=\Tee⁄˝À qTe⁄« ˇø£ÿ&çy˚ ñHêïyê ? eT¬ses¡sTTHê ñHêïsê ! nì n&çπ> yês¡T ø=+<äs¡T.Ç˝≤ n+≥÷ <˚e‘·\T, eTTqT\T. qs¡T\T Ä ‘·T+ãTs¡Tì #·T≥TºeTT{≤ºs¡T. n‘·ìì #·÷dæ ÄX¯Ãs¡´ b˛‘·THêïs¡T. y˚Tq düT>∑+<Ûä Å<äyê´\ |üP‘·\‘√, nø£ÿ&ç yê]ì ã+>∑s¡T kÕïq+ #˚sTT+#˚ |ü‘·ø£+ , H˚Å‘·|ü≥+ <Ûä]+∫ qe⁄«‘·÷ ‘·T+ãTs¡T&ÉT e#êÃ&ÉT. (n˝≤ e∫Ãq ‘·T+ãTs¡Tì #·÷dæ Hês¡<äT&ÉT ás¡¸´ |ü&ÉT≥) ‘·qT" Å>∑eTài+>∑" _*Ãq y˚fi¯j·T+<ä, Hê‘√ $#ê]Œø£ b˛e⁄f…≥T¢ ? b˛jÓT" uÀ, qqT" _\« CÒj·Tø£, ‘ê H=ø£ HÓi C≤DjÓÆT $<ä´ HÓi|ü⁄ f…≥T¢ ?

HÓiô|"uÀ Å|üuÛÑTe⁄ eTìï+#·THê" &Éì MT"<äT |ü]øÏ+|ü ø° kıeTTà |ü ≥Tº f…≥T¢ ? |üf…≥º" uÀ, <=+>∑" <˚\TZ{Ϻq {Ϻ$ &Ü"∫ø=+#·T" uÀeø£ yÓTisTT+#·T f…≥T¢ ? ˝Ò"&ÉT ‘·>∑e] jÓT+<äTqT ª eT÷&ç" C§∫à yê‘· yÓfiËfl&ÉT yê&Ó jÓTyê«"&ÉTµ q+#·T" u≤|æ ! ‘·T+ãTs¡T"&Ü ! j·T+#·T, ã+&ÉT¢ >=iT≈£î ø=+#·T ˝À˝Àq qT&ç øÏ‹" >=+‘· ‘·&Ée⁄ .

560

uÛ≤e+:n‘·q÷, H˚q÷ ø£*ùd ø£<ë Çø£ÿ&çøÏ e#˚Ã+ ! Hê‘√ e÷≥ e÷Å‘·eTsTTHê #Ó|üŒ ≈£î+&Ü n˝≤ Vü≤] ø=\Te⁄ ˝ÀøÏ yÓ[fl b˛e&Éy˚THê ?b˛j·÷&˚ nqTø√, qqTï |æ*|æ+#· ≈£L&É<ä÷ ? ‘êqT ˇø£ÿ&˚ HÓiC≤D˝≤ $<ä´ Å|ü<ä]Ù+#ê˝≤ ? b˛˙ n˝≤ #˚ùd&˚ nqTø√. Å|üuÛÑTe⁄ <äj·T#·÷|æ Ç#êÃ&É+≥÷ øÏ+<ë MT<ë #·÷&É≈£î+&Ü á ø±qTø£\T rdüTø√e&Éy˚THê ? rdüT≈£îHêï&˚ nqTø√. ‘˚\T ≈£î{Ϻq <=+>∑˝≤ yê{Ïì <ë∫ y˚dæ #·\¢>± yÓ[fl b˛≈£î+&Ü, yê{Ïì &ÜãT>± #·÷|ædü÷Ô yÓfi≤fl˝≤ ! á ‘·T+ãT]&ç ˝≤+{Ï ‘·>∑e] eTs=ø£&ÉT ˝Ò&ÉT. ªe÷&ç #=∫à yê‘· yÓfi‚fl yê&Ó me&ÉsTTHêµ µn+≥÷ ( á kÕyÓT‘· ns¡∆+ ? ) ˇπs, bÕbÕ‘·Tà&Ü ! ‘·T+ãTs¡T&Ü ! n+≥÷ |üfi¯ófl ø=s¡T≈£î‘·÷ ˝À˝À|ü\ ñ&çøÏb˛j·÷qT. ø=+‘· ùd|ü⁄ nø£ÿ&˚ >∑&çbÕqT. Hêø£+f… <ëqT |òüTqT"&˚ ? j·÷ ø=\"~j·TT ãj·T\T ùdj·TTq+‘·≈£î H˚ j˚T b˛ø£\" uÀsTTq" uÀìMTà ø£s¡DÏ+ EDÏ"– b˛e ì‘·TÔHÓ MìHé ?

561

uÛ≤e+: Hê ø£+f… >±q $<ä´˝À á ‘·T+ãTs¡T&ÉT |òüTqT&Ü ! Ç<˚$T{À ‘˚ ˝Ò es¡≈£L M&çì e<ä\qT ! ( ‘·q ndü÷j·T Å|ü#·Ts¡+ ø±˙ø£, Hês¡<äT&ÉT ‘·T+ãTs¡Tì‘√ m|üŒ{Ï e˝… düK´‘· q{Ïdü÷Ô ˇø£ Hê&ÉT ‘·T+ãTs¡Tì Ç+{ÏøÏ yÓfi≤fl&ÉT. n|ü⁄Œ&˚ ‘·T+ãTs¡T&ÉT ‘·q MD…qT ÅX¯ó‹ #˚dæ ô|{Ϻ Ç+{À¢øÏ yÓfi≤fl&ÉT. n|ü⁄Œ&ÉT Hês¡<äT&ÉT yÓT\¢>± >∑T≥Tº>± Ä MD…qT |ü]o*+#ê&ÉT)

@qTqT, ª <äT+ãTs¡T+ &Ó#·{Ï πø"¬> ? >∑èVü≤+ãTq qTqïyê'&Ó ? µ j· T+ #ê ìø£≥+ãTqHé yÓT\">∑Tq{Ϻ »q+ãT\" ã*ÿ, ª MD… sTT #√à ì&ç, ˝Àì πø"¬> µ qqT düT~› $q+ã&É ª ˙ $|ü+∫ jÓT yê«ì<=µµ j·T+#·T qT+&ç ‘·$T ª yêì<Ó #·÷‘·µ eT≥+#·T q\¢qHé

562

uÛ≤e+: ˇø£ s√E ‘·T+ãTs¡Tì Ç+{ÏøÏ yÓ[flq H˚qT, ª ‘·T+ãTs¡T&ÉT ˝Ò &Ü ? mø£ÿ&çøÏ yÓfi≤fl&ÉT µ nì n&ÉT>∑T‘·÷ Ä Ç+{Ï ˝ÀøÏ Å|üy˚•+#êqT. nø£ÿ&É ñqï »q+ ˝Àq* qT+#˚ ª MD Çø£ÿ&É ô|{Ϻ Ç|ü⁄Œ&˚ Ç+{Ï ˝ÀøÏ yÓfi≤fl&ÉTµ nq&É+ $ì|æ+∫+~. ª á MD me«]<√, ‘·T+ãTs¡Tì<˚ nsTT ñ+≥T+~, #·÷<ë+ µ nqT≈£î+≥÷ ≈£î‘·÷Vü≤\+ ‘√ yÓT\¢>± ( Ä MDqT Hês¡<äT&ÉT |ü]øÏ+#ê&ÉT) |ü⁄#·TÃø=ì |ü*øÏ+∫, j·T|üPs¡«yÓTÆq ÅX¯ó‘·T\ ô|+|ü⁄, ìs√›wü‘· q‘·T\ eT>∑T#·T" >∑&ÉT yÓi >=qs¡Œ, <ëì qø£ÿ&Éq ô|{Ϻ $T>∑T\ \õ®+∫ e∫Ë eT–&ç j·T |ü⁄&ÉT.

563

uÛ≤e: n˝≤ Ä MDqT |ü*øÏ+∫ #·÷dæ $TøÏÿ* ÄX¯Ãs¡´ b˛j·÷qT ! <ëì ÅX¯ó‹ n<äT“¤‘·+ ! ìs¡T›wüº+>± ñ+~. Hê≈£î #ê˝≤ ÄX¯Ãs¡´+ ø£*–+~. ‘·T+ãTs¡Tì MD >=|üŒ‘·q+ ‘Ó*dæ e∫Ã+~. Ä MDqT nø£ÿ&˚ ñ+∫, dæ>∑TZ‘√ nø£ÿ&ç e∫à y˚XÊqT . ø£&ÉT" Åu≤MD´ <ÛäTØDT"&û‘·" &ÉsTTqHé, >±+<Ûäs¡« dü+|üP]Ô HÓ ˝…¢&É" ÅãU≤´‹ eVæ≤+#·T Hê≈£î, qø£{≤ ! sT÷ ‘·T+ãTs¡T+&ç+‘· jÓT ≈£îÿ&ÉT>± >±qeTT H˚"{Ï<ë"ø£, qì dü+ø£å_Û+#·T#·THé ª <ë&ç" <ä HÓï&ÉT $q+ <ä\" <äHÓï&ÉT yê"&ÉT >∑\" &ÉH˚«wæ+|üµ q+#Ó+∫‹Hé

564

uÛ≤e+: á ‘·T+ãTs¡T&ÉT >=|üŒ >±q $<ë´ <ÛäTØDT&ÉT . dü+<˚Vü≤+ ˝Ò<äT. nsTTq|üŒ≥ø°, >±+<Ûäs¡«+˝À #ê˝≤ Å|üU≤´‹ bı+~q Hê≈£î ‘·\ rdæqfÒº ñ+~ nì u≤<Ûä |ü&ÉT‘·÷ ª ‘ê&çì ‘·H˚ï yê&ÉT ˇø£&ÉT ñ+fÒ, yê&ç ‘·\ ‘·H˚ï yê&ÉT eTs=ø£&ÉT ñ+{≤&ÉT ø£<ë !µµ nì nqT≈£îHêïqT. qHÓï#√&ÉT&ÉT ≈£îeTs¡dü+uÛÑe+ n\ø£\ bı\TŒ ‘˚{Ï>∑eTT\+<äT eT<ëdü\j·÷q©\ Vü≤+ dü\ø£&É, eÅø£ÔuÛ≤‹ »\»+ãT\ô|’. " <äqTø√eT\+ãT r >∑\ <Ódü, <äè–«˝≤düeTT eTè>∑+ãT\#˚, q>∑C≤‘· sTT\¢&É˝Ÿ >∑\j·T">∑" u…f…ºHê, <äqT $ø±düeTT ˝Ò<Ó" <ä|ü' Å|üdü+>∑‹Hé !

565

uÛ≤e+: •e⁄ì uÛÑs¡Ô>± ø√] bÕs¡«‹ |òüTÀs¡yÓTÆq ‘·|üdüT‡ #˚dæ+~. ÄyÓT ‘·q÷ $˝≤dü+ HêHê{Ïø° ‘·]– b˛sTT+~. Ç~ es¡ø£{Ï ø£fi¯ø±+‘·T\T ˝Òe⁄. ‘·b˛Bø£å yÓTT<ä\T ô|{Ϻq ‘·s¡Tyê‘· bÕs¡«‹ ‘·q eTT+>∑Ts¡T\ kı>∑düT ‘·TyÓTà<ä\ <ä>∑Zs¡, q&Éø£\ $˝≤dü+ Vü≤+dü\ <ä>∑Zs¡, eTTK ø±+‹ |ü<ëà\ <ä>∑ Zs¡, X¯Øs¡ ø√eT\‘·«+ r¬>\ <ä>∑Zs¡, ‘·Tfi¯ó≈£î #·÷|ü⁄\T ˝Òfi¯fl <ä>∑Zs¡ Ç\¢&É ô|{Ϻq≥Tº>± ÄyÓT ‘·q÷ $˝≤deü n+‘ê Ä ‘·b˛ Bø£å˝À ø£qTeTs¡T>∑sTT+~ ! ( Ç\¢&É ô|≥º&É+ n+fÒ ‘ê‘êÿ*ø£+>± eTq <Ûäq+ Ç‘·s¡T\ <ä>∑Zs¡ ñ+#·&É+) bÕs¡«‹ y˚dü$ y˚fi¯ ‘·|üdüT‡ #˚dæ+~. Ä y˚dü$ es¡íq.

Vü≤]X¯s¡~Û Å>∑T+¬ø quÛÑe⁄&ÉT düTs¡q~ <ä\<ë˝…Ã, qã®E"&ÉT Å>∑eTài q+ ãTs¡TVü≤+ãT kı#ÓÃ, q‹ <äTdüÔs¡ <äTdü‡Vü≤ rÅe‘·s¡ ì<ë|òüT uÛÑj·T eTTqHé

566

uÛ≤e+: Ä y˚dü$ m+&É\T uÛÑ]+#· ˝Òø£, $wüßíe⁄ düeTTÅ<ä+˝À Å|üy ˚•+#ê&ÉT ! •e⁄&ÉT >∑+>∑qT ‘·\ô|’ <Ûä]+#ê&ÉT ! ÅãVü≤à <˚e⁄&ÉT ‹]– |ü<äà+ ˝ÀøÏ yÓ[fl b˛j·÷&ÉT ! ( $wüßíe⁄ ø°ås¡ düeTTÅ<ä+˝À X¯j·Tì+#·&É+, •e⁄&ÉT >∑+>∑qT ‘·\ô|’ <Ûä]+#·&É+, ÅãVü≤à ø£eT\ >∑s¡“¤+˝À qT+&ç »ì+#·&É+ |ü⁄sêD Å|üdæ<ë∆˝Ò ø£<ë ! ø±˙ y˚dü$ uÛÑj·T+ #˚‘· yês¡T n˝≤ #˚XÊs¡ì ø£$ #·eT‘êÿs¡+ !) Ä‘·|ü;Û‹ ˙&É\T s¡j·T+ãTq Åe÷≈£î\ ÅøÏ+<äT <ä÷¬sH√ j·÷ ‘·s¡T\T+ <äècÕ_ÛVü≤‘·T˝…’ ‘·eT ˙&É\T ‘ês¡ Å‘ê¬>H√ uÛ≤‹ qq+>∑ ˙&É \Ts¡TbÕ<ä|ü eT÷\eTT\+ <ä&É+¬> Å^ cÕà‘·dü eT<Ûä´ yêdüs¡eTT\+<äT »*+|üø£j·TT+&ÉT HÓ+&É\Hé

566

uÛ≤e+: m+&É≈£î uÛÑj·T|ü&ç ø±uÀ\T ˙&É\T ≈£L&Ü |üs¡T>∑T |üs¡T>∑Tq yÓ[fl #Ó≥¢ yÓTT<äfi¯flñ #˚sêsTT. Ä #Ó≥T¢ ≈£L &Ü rÅeeTsTTq <ëVü≤+‘√ ‘·eT ˙&É\qT ‘êy˚T Å‘ê– y˚XÊj·÷ nqï≥Tº>± Ä y˚|ü$ ø±\+ |ü>∑{Ï |üP≥ $T≥º eT<Ûë´Vü≤ï ø±\+˝À m+&É\T eT+&ç b˛‘·THêïsTT ! ÇqTeTT s¡dü+ãT˝À qT&ÉT>∑ ¬ø|ü⁄Œ&ÉT q÷ìq>±ì ø±<Ó ø±+ #·q, eTeTsêÅ~ yêj·TdüeTT dü+‘··‘·eTTHé edæsTT+∫ ø±ì j˚T ø£qø£eTT #êj·T>±<äT ∫s¡ø±\ düTùdeq >±ì ø±#Ó dü qàqeTTq ìHé <ä\+#·T {§ø£ e÷Å‘·j·T #ê\<Ó eTTøÏÔ ø°X¯«sê !

567

uÛ≤e+: z |üs¡y˚TX¯«sê ! ÇqTeTT m+‘√ ø±\+ bÕ<äs¡dü+˝À Hêì‘˚ ø±˙ ã+>±s¡+>± e÷s¡<äT. ø±øÏ y˚Ts¡T |üs¡«‘·+ MT<ä #ê˝≤ø±\+ ìedæùdÔ ø±˙ ã+>±s¡T s¡+>∑T <Ûä]+#·<äT. n˝≤>∑ ∫s¡ø±\+ ìqTï ùd$ùdÔ ø±ì eTTøÏÔ \_Û+#·<äT ø£<ë !

n[ <Ûä$Tà\¢ eTèD≤\Vü≤düÔ, >∑eT˙j·÷es¡Ô Hê_ÛHé, eTVü‰ ‘·Œ\ >∑+~ÛHé >∑\Vü≤+düj·÷q, $\dü<ä“+<ä÷ø£ s¡ø√Ôwü˜, qT ‘·Œ\ H˚Å‘·Hé, >∑eT˝≤dü´, q+>∑»s¡kÕ+uÛÑ'|üPs¡, <ä‘êŒs¡«r »\C≤yêdüeTT" C§∫à j·÷&Éø£ eTH√C≤‘êq\+ u≤s¡TH˚ ?

568

uÛ≤e+: á |ü<ä´+˝À ø£$ kÕs¡«‹ì düs√es¡+‘√ b˛\TdüTÔHêï&ÉT.bÕs¡ «‹ E≥Tº ‘·TyÓTà<ä˝≤¢ ñ+~.#˚‘·T\T ‘êeTs¡ ‘·÷&ÉT˝≤¢ ñHêïsTT. u§&ÉT¶ ˙{Ï düT&ç˝≤ ñ+~. kÕs¡«‹ |ü~à˙ C≤‹ Åd” Ô ø£qTø£ |ü<äà düT>∑+<Ûä+‘√ ˇ|ü⁄Œ‘·÷ ñ+~. q&Éø£\T Vü≤+düj·÷Hê\T. ô|<ä$ eT+¬øq |ü⁄e⁄«˝≤ ñ+~. ø£qT\T mÅs¡ ø£\Te˝≤¢ ñHêïsTT. eTTK+ |ü<äà+˝≤ ñ+~. düs√es¡+˝À ˙s¡+‘ê X¯è+>±s¡ s¡düy˚T. Ç≥Te+{Ï bÕs¡«r düs√es¡ +˝À á<äT˝≤&Éø£ b˛‘˚ eT<äHê–ï #·˝≤¢s¡T‘·T+<ë ! nqT≈£îHêï&ÉT •e⁄&ÉT !

Hê#·q k˛eTT&ÉT ñ‘·Ôs¡ Vü≤]e+X¯+ Vü≤+dü&çuÛÑø√bÕU≤´q+ ( Vü≤+dü&çuÛÑ≈£î\T <äTsê«dü eTTìì nee÷ì+#·T≥) $T&ç¬ø&ÉT ô|<äe⁄\T Åy˚fi¯ó\T eT&ç#Ó<äT ø£qT<√sTT yÓTT–&ç e÷ jÓT<äTs¡">∑&ÉTHé yÓ&ÉMø£ jÓTT&É\T #˚ôd<äT ø£&É|ü\ »|üeTTq≈£î H˚&ÉT >∑\<√ ˝Ò<√ ?

569

uÛ≤e+: ô|<äe⁄\T ø£<äT|ü⁄‘·÷, Åy˚fi¯ófl eTT&ÉTdü÷Ô , ø£fi¯ófl ≥|ü≥|ü˝≤&çdü÷Ô e÷ m<äT≥ Ä|ü≈£î+&Ü ‘·|ü+ #˚düTÔHêïe⁄. eT∞fl #˚kÕÔy√, ˝Ò<√ ! ‹]dæq ≈£L&ÉT"<Ó∫à q\T ~≈£îÿ\ uÀ<ä\T ‹+&ç ô|≥º">±" u…]–q bı≥º ‘√&É bıø£M≥ |üsTT+ <√s¡y√˝… HÓe«]Hé düs¡≈£î >=q+&ÉT |ü≥Tºø=ì #ê" >∑i >=qï ã˝Ò jÓTiT">∑T ø£ÿ] ã\T yÓ÷|ü⁄ yÓ÷#·T qj·T>±]‘·q+ _s¡Te⁄{Ϻ >∑{ϺqHé

570

uÛ≤e+: q\T ~≈£îÿ˝≤ mes√ ô|≥º>± ‹]|üyÓT‹Ô ‘Ó∫Ãq ≈£L&ÉT ‹ì Mì bı≥º ô|]– b˛sTT+~. ô|<ä› <=s¡˝≤>± me ]˙ \ø£å´ ô|≥+≥&É+ ˝Ò<äT. M&çì ø£{Ϻ y˚dæ ø=&ç‘˚ <ë]ø=kÕÔ&ÉT. ( n˝≤ <äsê«dü eTTìì nee÷q |üs¡TdüTÔqï Vü≤+dü&çuÛÑ≈£î\qT #·÷dæ n~ ‘·|üŒì yê] HÓ#ÓÃ*ø±&ÉT »Hês¡›qT&ÉT ôV≤#·Ã]+#ê&ÉT)

>∑Ts¡Te⁄\T ôd|üŒπs #·<äTe⁄" >=+‘· $y˚ø£eTT $TeTTà" CÒs¡<˚ ‘Ós¡Te⁄q" uÀø£ H˚"&ç~ eTBj·T eTH√e´<Ûä" CÒôd" _eTà≥Hé Vü≤s¡T&ÉT|ü<˚X¯ $T∫Ãq~ j·T+‘·j·TT" >±ã\+ãTqHé eTVü‰ |ü⁄s¡Twüß\ ¬ø>∑TZ ùdj·T" <ä\ b˛j·T">∑ Hêj·TyÓT b˛jÓT"u≤|üyÓTÆ

571

uÛ≤e+: MT≈£î >∑Ts¡Te⁄\ #·<äTe⁄ #Ó|üŒ ˝Ò<ë ? $y˚ø£+ ˝Ò<ë ? MT <ë]q MTs¡T b˛≈£î+&Ü Hê≈£î eTH√e´<Ûä ø£*–düTÔ Hêïs¡T. •e⁄&ÉT MTøÏ∫Ãq es¡+ eTVü‰ |ü⁄s¡Twüß\≈£î ø°&ÉT #˚j·T&Üìπ øHê ? Ä˝À∫ùdÔ Hê´j·Ty˚T bÕ|üyÓTÆ b˛sTT+~ . kÕj·T"<ä>∑T $TeTTà" >∑qTe÷]"ã&É" u§dü">∑T $wüeTT Å<ëe⁄≥ jÓ÷>∑´+ãT yÓ*¢ ˝Àq eTTqT>∑T≥T∫‘·+ãT MT¬s\¢" >∑qT">=q+>∑ Hê‘·à $&ÉT#·T≥ #·qT q≈£î qqT#·T q&É*.

572

uÛ≤e+: MT≈£î ø£qã&É≈£î+&Ü $TeTà*ï $&ç∫ yÓ[flb˛e&É+ eT+∫~. $wü+ Å‘ê>∑&ÉyÓ÷, q~˝À eTTq>∑&ÉyÓ÷, MTs¡+‘ê #·÷dü÷Ô ñ+&É>± Ä‘·à‘ê´>∑+ #˚düT ø√e&ÉyÓ÷ Hê≈£î ‘·>∑TqT. nì »Hês¡›qT&ÉT ∫+‹dü÷Ô ñHêï&ÉT. #·Åø£<Ûäs¡T&ÉT u≤]düeTT>∑ qTHêï&ÉT $T$Tà+ø£ y˚i… ø√|üy˚T\ Hê≈£î ? ‘Ói>∑T e÷* ‘·e⁄&ÉT" ~ì #·#·Tà yêìøÏ $wüeTT yÓ≥Tº yê"&ÉT yÓiÏ¿> ±&Ó !

573

uÛ≤e+: düπs ˝…+&ç. $wüßíe⁄ m˝≤>∑÷ $TeTà*ï #·+|ü uÀ‘·THêï&ÉT. ‘· e⁄&ÉT ‹ì #êe uÀj˚T&Ü&çøÏ $wü+ ô|fÒºyê&ÉT yÓÅ]yê&˚ ø£<ë ! MT #êe⁄ m˝≤>∑÷ ‘·|üŒ<äT ! ( ‘·+Å&ç ÅãVü≤à <ä‘·TÔ&ÉT #˚ùd j·Tv±„ìøÏ \eD+ ø£|üŒ+>± ‘ÓeTàì Vü≤+dü&çuÛÑ≈£î\T >∑s¡«+‘√ ‘·eT #Ó*ø±&ÉT »Hês¡›qTì lø£èwüßíì <ä>∑Zs¡T ≈£î |ü+|ü⁄≥) ø£ìjÓT+ >ödüTÔuÛÑ s¡‘·ï uÛÑ÷wüDT, e\‘·ÿs¡÷Œs¡ Vü‰sêe∞ eì‘ê #ê*‘· ‘êfi¯ eè+‘·|üeq yê´<Ûä÷‘· #˚˝≤+#·\THé eTqTC≤BÛX¯ øÏØ≥ ø√{Ï |ü]wüqà<Ûä´düú dæ+Vü‰Hê+ ≈£îì" <˚»' Å|üdüs¡ Å|üuÛ≤‘· ‘·s¡DÏHé >√bÕ\ #·÷&ÜeTDÏHé

574

uÛ≤e+ : n˝≤ ãj·T\T <˚]q »Hês¡›qT&ÉT øödüTÔuÛÑ s¡‘êïìï <Ûä]+∫q yê&É÷, ø£s¡÷Œs¡ Vü‰sê\T yÓT&É˝À <Ûä]+∫q yê&ÉTq÷ï eì‘·\T ‘ê{Ï ø£i¿ Meq\#˚ $düTs¡T‘·÷ ñ+fÒ, m>∑Ts¡T‘·Tqï ô|’ã≥º ø£\yê&É÷, sê»düeT÷Vü≤+ eT<Ûä´ dæ+Vü‰düq+ MT<ä ≈£Ls¡TÃqï yê&É÷ , eTVü‰ ‘˚»düT‡‘√ yÓ*– b˛‘·Tqï yê&É÷ nsTTq lø£èwüßí&çì #·÷XÊ&ÉT.

( Vü≤+dü&çuÛÑ≈£î\ ≈£îX¯\+ n&ç–q lø£èwüßí&ç‘√ »Hês¡›qT&ÉT) ñ+&ÉT≥ ‘·|ü⁄Œ, yê] ø£&É qT+&É$T ‘·|ü⁄Œ, ‘·|æŒ≥ sêø£ ‘·|ü⁄Œ, sê ≈£î+&çq ‘·|ü⁄Œ, ‘·|ü⁄Œ\≈£î H=|ü⁄Œ\≈£îHé >∑‹ ˙e <˚e ! j˚T H=+&=ø£s¡T+&ÉH˚, |ü\Tø£ ≈£Ls¡ø£ H˚s¡ø£ j·TT+&É" CÒj·TT M iÏ&ç ‘·q+ãT #˚‘· ìdæiÏ+‘·\T yêi…&ç" õ‘·Ô $T|ü⁄Œ"&ÉTHé !

575

uÛ≤e+: z ø£ècÕí ! yê] <ä>∑Zs¡ ñ+&É&É+ ‘·|ü⁄Œ. ñ+&Éø£ b˛e&ÉeT÷ ‘·|ü⁄Œ ! Çø£ÿ&É≈£î sêe&É+ ‘·|ü⁄Œ. sêø£ b˛e&ÉeT÷ ‘·|ü⁄Œ ! ‘·bıŒ|ü⁄Œ\T nìï+{Ïø° ˙y˚ ~≈£îÿ ! H˚qT |üsêsTT yê&çì ø±qT ø£<ë ! e÷≥˝≤&É ≈£î+&Ü }]πø ñ+&É ˝Òø£ yÓÅ]‘·q+‘√ @<√ n+≥÷ ñ+{≤qT. Hê eTqdüT rÅe+>± ø£ \‘· |ü&ÉT‘√+~. nqT&ÉT »Hês¡›qT+&ÉqT »Hês¡›qT‘√ $qT, <ä÷‘· ø£è‘·´eTT+ ãìe&ç |üPì j˚T*ø£\ Å|ü\¢<äqyÓTÆqqT" C…|üŒ" C…\T¢ — <ä |üŒì |ü\T¬ø’q" uÀ\T $q" ã+‘·eTT #·\¢≈£î e∫à eTT+‘· <ë" ∫q >∑‹ ì+‘· e÷≥Te&É" CÒdæq" >±s¡´eTT >±q e#·TÃH˚ ?

576

uÛ≤e+: n|ü⁄Œ&ÉT ø£èwüßí&ÉT »Hês¡›qTì‘√ ª $qej·÷´. <ä÷‘·>± e∫Ã, @*q yê] #Ó&ɶ nsTTHê #Ó|üŒ&É+ ‘·|ü⁄Œ ø±<äT #Ó&ÉT e÷≥\sTTHê y˚TeT÷ $qø£ rs¡<äT. #·\¢≈£î e∫à eTT+‘· <ë#·&É+ m+<äT≈£î ? n˝≤ #˚ùdÔ |üì »s¡T>∑T‘·T+<ë ? nì nHêï&ÉT. sêe\<˚ |ü+∫q |üì, ùde≈£î\≈£î" u≤eTT ø±≥T d”s¡" <äT&ç∫q+ uÀe⁄HÓ ! yêπseTìs√ ˙y˚˝≤ <ë#Ó " <˚$T H˚s¡$T ˙≈£îHé.

577

uÛ≤e+: |ü+|æq |üì #˚j·T&ÜìøÏ ùde≈£î\T sêø£ rs¡<äT ø£<ë ! bÕeTT ø±≥T Ns¡‘√ ‘·T&çùdÔ b˛‘·T+<ë ! yêπs+ nHêïs√ #Ó|ü⁄Œ. Ç+<äT˝À ˙ ‘·|ü⁄Œ @+ ñ+~ ø£qTø£ ! ( ø£|üŒ+>± ‘·qqT+&ç ñ|ü⁄Œ ‘ÓeTàHêïs¡ì $ì Vü≤] s√wü+‘√) sê»dü÷j·T ø£s¡Ô ÅãVü≤à<ä‘·TÔ+&Éf… ! s¡uÛÑdü yÓTdü">∑ Vü≤+dü&çuÛ Ñ≈£î \f…º #˚j·T ã+#·T yês¡T ! #Ó˝…¢" uÀ \eD+ãT yÓ÷#·T yê&É ø±ø£ eTTs¡ $s√~Û !

578

uÛ≤e+: zôVA ! ÅãVü≤à<ä‘·TÔ&ÉT sê»dü÷j·T+ #˚düTÔHêï&Ü ! n+<äT≈£î >±qT ø£|üŒ+ ‘ÓeTàì Vü≤+dü&çuÛÑ≈£î\T |ü+|æ+#êsê ! u≤>∑T+~ ! Çø£ á eTTs¡$s√~ÛøÏ ( ø£èwüßíìøÏ) ñ|ü⁄Œ yÓ÷j·T&É+ ‘·|üŒ<äT ø±uÀ\T !

n|üŒq yÓT+‘· >±e˝… qVü≤+ø£s¡D+ãT <=i+– sTT∫Ãq+ >∑|üŒeTT ù|s¡ H˚&ÉT H=&çø±] ‘·q+ãTq yÓ÷dü|ü⁄#·Ã">± qT|ü⁄Œ\T <Ó‘·TÔπs düeTs¡jÓ÷>∑´ ‘·\+ãTq yÓ’] ø√{Ï‘√ qT|üŒq" ãf…º ˝≤&ÉTHÓ&É qT|ü⁄Œ\T <Ó‘·TÔs¡T >±ø£ j·÷<äe⁄˝Ÿ !

579

uÛ≤e+: nVü≤+ø±s¡+ $&ç∫ ÇùdÔ yê]øÏ ø£|üŒ+ nH˚ ù|s¡T‘√ m+‘· n|ü Œq+ m+‘· ø±yê* ? ˇ&ÉT|ü⁄>± yÓ÷dü|ü⁄∫à j·TT<ä∆ s¡+>∑+˝À ˇ&ÉT|ü⁄>± ñ|ü⁄Œ\T ‘ÓkÕÔsê ? ˝Òø£, X¯Å‘·Te⁄\‘√ ñ|üŒq ã≥T≥ Åø°&É˝≤&˚+<äT≈£î ñ|ü⁄Œñ\T ‘ÓkÕÔsê ? ø£\sê sTT+‘·≈£î eTTqTï j·÷<äe⁄\#˚" >∑|üŒ+ãT" <Ó|æŒ+|ü>±" >∑\ sêE\T >±E\+ <=&Ée⁄>±" >∑*Œ+∫sê ø±≈£î\+ >∑\ø£+sƒ¡+ãT\" CÒôdHê ø£≥ø£{≤ ! >öØX¯«s¡T+&˚$T>±" >∑\ yês√ sTT≥ MT"<ä Vü≤+dü&çuÛÑ≈£î˝Ÿ >∑sê«+<Ûä ø±s¡+ãTqHé

580

uÛ≤e+: Ç+‘·≈£î eTT+<äT m|ü⁄Œ&ÉsTTHê j·÷<äe⁄\ #˚‘· ø£|üŒ+ ‘Ó|æŒ+#· >∑*–q sêE\T ˝Àø£+˝À ñHêïsê ! n+‘ê >±E\T ‘=&ÉT>∑T ≈£îHêïsê ? njÓ÷´ ! ø±≈£î\ eT<Ûä´ ø√øÏ\\T ñ+&˚˝≤ #˚kÕ&ÉT áX¯ó&ÉT. Çø£ MT<ä Vü≤+dü &çuÛÑ≈£î\T @$T ø±qTHêïs√ ø£<ë ! j·÷<äe⁄ \T|ü⁄Œ yÓ÷e">∑ eTTsê]øÏ k˛\\T yÓ÷e øÏ+ø£" uÀ sê<äT, Vü≤˝≤j·TT<ÛäT+ >=\Te s¡eTàq ¬s’]≥T >±ì j·÷>∑eTT+ >±<ä #˚j·T Vü≤+dü&çuÛÑø£ øÏå‹ bÕ\≈£îe÷s¡T \+#·T Hê ;<ä\ πø\"uÀ>∑Tã&ç ô|<ä›iÏø£+ãTqT " C…≥º ;s¡eTTHé

581

uÛ≤e+: j·÷<äe⁄\T ñ|ü⁄ŒyÓ÷j·T&É+ Ç+ø£ ‘·|üŒ<äT ! Ä ñ|ü⁄ŒqT ø=\e&ÜìøÏ ø£èwüßíq≈£î k˛\˝À ( ø=\ bÕÅ‘·\T) yÓ ÷j·Tø£ ‘·|üŒ<äT. ø=\e&ÜìøÏ ã\sêñ&çì |æ*|æ+#ês¡T ø±<äT ! n˝≤ #˚ù dÔ ø±˙, Vü≤+dü&çuÛÑ≈£î\≈£î j·÷>∑+ #˚dæq ≥Tº ø±<äT ø±uÀ\T ! nì yÓ≥ø±s¡+>± n+≥÷ ø£èwüßí&ÉT yê]øÏ sT÷ >=|üŒ<äq+, |üìøÏ sêì ô|<䛑·q+ , |üìøÏ e÷*q <ä+ã+ m+<äT≈£î ! n+≥THêï&ÉT. yÓ<äø£+uÀsTTq re ø±\" <ä$˝…Hé y˚j˚T\ <äTsê«düT#˚ yÓTT<ä≥Hé dü+#·ø£s¡+ãT Vü≤+dü&çuÛÑø√ q÷à\ÅøÏj·÷ πø[≈£î+ >∑T<äT¬s’ j·TTqï~ bÕ{Ï">±ø£ sTT≥eT‘√ÿ<ä+&É ø±+&√<äs¡ Å|ü<äs¡ Å|ües¡D≤+ãT<ä Å|üø£≥ X¯+bÕ ø£+|ü XÊ‘êÿs¡eTT˝Ÿ

582

uÛ≤e+: yÓ‘·ø£uÀsTTq r>∑ ø±*øÏ ‘·–*+~. y˚sTT e÷≥\T m+<äT≈£î ? yÓTT<äfÒ Ä <äTsê«düTì #˚‘· Ä Vü≤+d

&çuÛÑ≈£î\ #êe⁄ ìX¯Ãj·TyÓTÆ b˛sTT+~. Ç|ü⁄Œ&ÉT Hê jÓTTø£ÿ ø√<ä+&É + nH˚ <ä≥ºeTyÓTÆq y˚T|òü÷\˝À yÓ\Te&çq yÓTs¡T|ü⁄ \T |æ&ÉT>∑T\T yê&çì <äVæ≤+∫ y˚kÕÔsTT. |æ\¢\eTÅ] |æq Ms¡ uÛÑÅ<äT&ÉT X¯è+>±s¡ XÊ≈£î+‘·\+ n‘·Ôyê]+{ÏøÏ yÓfi¯óÔqï X¯≈£î+‘·\≈£î ø£D«eTTì #Ó|æŒq Væ≤‘√≈£îÔ\T n‘·Ô e÷eT\≈£î ˙j·T |üH˚$T yÓ≥ºø£ ø£qTdüdüï" CÒj·TTMT |üqT ˝…iÏ" – ÅbÕD $TÅ‘·eTT\T>± uÛ≤$+∫ j˚T Åbı<äT› , düe]+|ü⁄MT Åù|eTdüe‘·T\+<äT uÛÑs¡Ô jÓTTø£ÿø£ y˚fi¯ ãVüQe÷q yÓTTq]+|ü, >∑~j·T sê˙≈£îMT >∑s¡« πsK |ü‹ ∫‘·Ô yÓTiÏ"– ‘·‘·Œ]»q+ãT\ MT<ä" CÒj·TTMT $T>∑T\ sêøÏåD´>∑]eT ø£\ø£ H=+<ä≈£îMT <Ûäe⁄"&É*– q|ü⁄&ÉT |ü\T≈£î\qT CÒs¡˙≈£îMT |üs¡T dü<äqeTT Mì yÓ*>±">∑" ~s¡T>∑T H˚ yÓ\~ jÓÆTq" >∑T\eTTq≈£î Hê~Ûj·T>∑T"EMT ≈£L"‘·T >∑Ti¿ !

583

uÛ≤e+: z X¯≈£î+‘·˝≤ ! n‘·Ôe÷eT\≈£î @ |ü˙ e<ä\ø£ yê] ø£qTdüqï\˝À |üqT\T #˚dü÷Ô ñ+&ÉT. ˙ düe‘·T\q ÅbÕD Å|ü<ä+>± #·÷düTø√. ˙ uÛÑs¡Ô ìqTï n$T‘·+>± Ä<ä]ùdÔ @MT >∑ s¡«+ #Ó+<ä e<äT›. uÛÑs¡Ô eTqdüT ‘Ó\TdüT≈£îì eTdü\Tø√. |ü]»Hê\ |ü≥¢ <äj·T #·÷|æ+#·T. uÛÑs¡Ô ø√|æ+∫Hê qTe⁄« ø£\ø£ #Ó+<ä e<äT›. zs¡TŒ eVæ≤+#·T. e÷≥ ø£s¡T≈£î <äq+ ≈£L&É<äT. M{ÏøÏ $s¡T<ä∆+>± uÛÑs¡Ô Ç+≥ Å|üe]Ô+#˚ j·TTe‘·T\T ≈£î˝≤ìøÏ #Ó&ɶ ù|s¡T ‘ÓkÕÔs¡T düTMT ! n\Tô|iT+>∑ø£ ‘êeø±\yê\eTT\≈£î, HÓ$Tà‘√ ìs¡e+<ä ˙s¡T y√dæ Åø£eTeè~∆" u§+<äT e÷s¡Z+ãT ˝≤s¡dæ e∫Ã, |üP≥|üP≥≈£î" C≤\ Åb˛~ #˚ dæ Åù|eT‹πsø£‘·" Å_j·T eT+&É|üeTTq≈£î, ∫>∑Tsê≈£î " >=q>√s¡" õ<äTeT yÓs¡∫ |ü]bÕ{Ï q\¢q Å|üdüy√<äZeT+u…’q, düKT\T <ëqTqT eTôVA‘·‡e yÓTTq]à ‘·*¢jÓÆT ô|+#Ó $TeTTà H˚ ‘·*s¡T"uÀ"&ç j·T‘·Ôyê]+{Ï ø£]"¬>&ÉT Hê \‘ê+– øÏå‹s¡TVü≤eTT˝≤s¡ ! |ü⁄wüŒ\‹ø£˝≤s¡! j·TqTeT ‹+‘·Ts¡T >±ø£ ø£˝≤´D j·÷Å‘· !

584

uÛ≤e+: Ä X¯≈£î+‘·\ n\T|ü⁄ nH˚~ ˝Ò≈£î+&Ü #Ó≥¢≈£î <√Vü≤<ä+ #˚ùd~. Åù|eT‘√ ˙s¡T b˛ùd~. Ä yÓTTø£ÿ\ Åø£eT+>± ô|s¡T>∑T‘·÷ ñ+&É&É+ Äq+<ä+>± #·÷dü÷Ô ñ+&˚~. Å|ü‹ |üP ≥ yê{ÏøÏ <√Vü≤<ä+ #˚ùd~. ø=q>√≥ ∫>∑Tsê≈£î\qT ∫<äTeT&ÜìøÏ uÛÑj·T|ü&˚~. Ä yÓTTø£ÿ\T |üP\T |üPùdÔ düKT\‘√ bÕ≥T >=|üŒ>± ñ‘·‡yê\T #˚ùd~. Ä #Ó≥¢qT ‘·*¢˝≤ ô|+∫+~. n˝≤+{Ï X¯≈£î+‘·\ Ç|ü⁄Œ&ÉT n‘·Ôyê]+{Ïø Ï yÓfiÀÔ+~. z eèø£åsê»eTT˝≤sê ! z |üP\ r¬>˝≤sê ! ÄyÓT X¯óuÛÑ Å|üj·÷D≤ìøÏ MTs¡T nqTeT‹+#·+&ç !

X¯≈£î+‘·\ |æ‘·è$jÓ÷>∑ y˚<äq »q≈£î&ÉT+&Ó&ÉT qqTcÕ˜q y˚~ø£" p#·T" p∫ Åø£eTài" uÀsTT #·÷&É e#· Tà kÕïHês¡∆ ìj·T$T‘· »\C≤ø£s¡eTT" p#·T" p∫ Åø£eTài" uÀsTT #·÷&Ée#· Tà ì»Vü≤düÔ b˛wæ‘· ≈£î»e*¢ø£\T p#·T" p∫ Åø£eTài"uÀsTT" p&É e#·Tà >∑T+» ø√≥s¡, ≈£î{° Åø√&É M<ÛäT\T"p#·T"p∫ Åø£eTài" uÀsTT"p&É e#·Tà ‘·+Å&ç u≤j·T+>∑ ˝Òì dü+‘ê|ü »\eTT q‘·Ô yê]+{Ï πø¬>&ÉT Vü≤s¡¸»\eTT >√s¡T yÓ#·Ãì bÕ*+&É¢ ø=q\T"<ä&ÉT|ü HÓ&É|ü <ä&É|üq" ãjÓT´<ä" <äT &ç∫ ø=qT#·T.

585

uÛ≤e+: X¯≈£î+‘·\ n‘·Ôyê]+{ÏøÏ ãj·T\T <˚]+~. yÓfi¯SÔ, ‘·+Å&ç ñ+&˚ nqTcÕ˜q y˚~ø£ y˚|ü⁄ #·÷dæ+~. Hê\T>∑&ÉT >∑T\T eTT+<äT≈£î y˚dæ ‹]– yÓqTø£≈£î e∫à #·÷dæ+~. ‘êqT ì‘·´+ kÕïq+ #˚ùd ø=\qTqT |ü<˚|ü<˚ #·÷dü÷Ô ñ+~. ‘êqT ‘·q #˚‹‘√ ô|+∫q |üP\ bı<ä\qT eTØ eTØ #·÷dü÷Ô ñ+~. bı<ä\T, #Ó≥Tº ‘=i¿\T ≈£î{° Åø√&É eTT\qT ‹]– ‹]– #·÷dü÷Ô ñ+~. ‘·+Å&çì $&ç∫ yÓfi¯fl ˝Òø£ b˛‘·Tqï+<äT e\q ø£*–q <äT'U≤ÅX¯óe⁄\T ÄyÓT bÕ*+&ÉT¢ ‘·&ç|æ y˚dü÷Ô ñ+&É>± n|ü⁄Œ&É|ü⁄Œ&ÉT ô|’≥‘√ ‘·T&ÉT#·T ≈£î+≥÷ n‘·Ôyê]+{ÏøÏ ãj·T\T <˚]+~. ø£<ä\T Hê\T>∑T eT÷"&ÉT" ã<äeTT\T, Åø£eTài ‘·+Å&ç bÕ<ä+ãT ˝Ö<ä\ |òüT{Ï+#·T" >=+‘· <äy˚«>∑T, H˚>∑T#·T e∫à ø£DT«ì ø£&ÉT|ü⁄˝À"<ä\ yÓ÷|æ øö–*+#·T qs¡T>∑T" >=+&=ø£ H˚\" ~]– eTÚqT\≈£î ª e÷ j·Tj·T´ düT&û !µµ j·T ì j·T|üŒ–+#·T >∑eTøÏ+#·T ô|&ÉeT]¢ ø±X¯´|ü⁄ <Ódü"p∫ H˚" uÀ<äT q+#·T ø£˙ïs¡T ì+#·T »q≈£î"&ÉT|ü˝≤\qeTT ùdj·TT, dü+j·TMT+Å<ä uÛ≤eT\~*+|ü, qqdü÷j·T|ü {Ϻ ‹>∑Te ì–&ç j·T&ÉT–&Ó H=ø£uÛÑ+– eT–&çeT–&ç #·÷#·Tø=+#·T X¯≈£î+‘·˝≤ dü÷ q>∑+~Û.

586

uÛ≤e+: X¯≈£î+‘·\ n‘·Ôyê]+{ÏøÏ ãj·T\T <˚], Hê≥T&ÉT>∑T\T ø£~*, ‹]– yÓqTø£øÏ e∫Ã, ‘·+Å&ç bÕ<ë\ MT<ä |ü&ç qeTdüÿ]düTÔ+~. ø=+‘· <ä÷s¡+ yÓ[fl ‹]– e∫Ã, ø£DT«ì ø£&ÉT|ü⁄˝À ‘· \ ô|≥Tºø=ì øö>∑*düTÔ+~. ø=+‘· <ä÷s¡+ yÓ [fl yÓqøÏÿ e∫Ã, nø£ÿ&ç eTTqT\≈£î ‘·q ‘·+Å&ç u≤<Ûä´‘·\T n|üŒ–düTÔ +~. ø=+‘· <ä÷s¡+ yÓ[fl, Ä– , yÓqTø£≈£î e∫à ‘· +Å&ç y˚|ü⁄ #·÷dæ ø£˙ïfi¯ófl ô|≥Tº≈£î+≥T+~. n|ü⁄Œ&ÉT ÄyÓT ‘·+Å&ç ø£DT«&ÉT ÄyÓTqT z<ësêÃ&ÉT. eTTì uÛ≤eT\T ‘=+<ä s¡ ô|{≤ºs¡T. #Ó*ø£‘ÓÔ nqdü÷j·T #˚sTT |ü≥T≥ÿˇì n–+~. n|ü⁄Œ&Ü |üP \düTyêdü\T X¯Øs¡+ ø£\ Ä X¯≈£î+‘·\ yÓfi¯SÔ Ä– Ä– ‹]– yÓqTø£øÏ #·÷düT≈£î+≥÷ , yÓfi¯óÔ+~. eTTìuÛ≤eT\T q\T e+ø£\ »q<˚s¡">∑ ìs¡à˝À]à dü+>∑‘·j·T>∑T#·Tq j·T´ì$Twü q~ s¡‘êïø£s¡eTTq πø"¬>&ÉT uÛÑ+– ø£<ä* b˛e⁄#·T HÓ<äTs¡Hé

587

uÛ≤e+: Hê\T>∑T ~≈£îÿ˝≤ eTTìuÛ≤eT\T edü÷Ô ñ+&É>±, ìs¡à\yÓTÆq >∑ +>±q~ düeTTÅ<ëìï ø£*j·T&ÜìøÏ b˛‘·Tqï $<Ûä+>± X¯≈£î+‘·\ n‘·Ôyê]+{ÏøÏ ãj·T\T <˚]+~, <Ûä÷s¡®{Ï ø±fi¯Vü≤d”ÔX¯«s¡ X¯‘·ø£+ düTsêbÕq eT‘·TÔ˝…’q #Ó+#·T\ es¡íq e÷≥˝≤&É <ä\+∫ eTs¡∫ b˛jÓT&ÉT yês¡T, q&Ée"uÀe⁄#·T" <=Å≥T |ü&Ó&ÉT yês¡T q÷s¡≈£î+&Ó<äeTì j·TT+&ÉH√|üì yês¡T ˝Ò#Ó<äeTì ˝Òe˝Òì yês¡T ãì˝Òì |üì ã≥ºãj·T\T ~f…º&ç yês¡T u≤&É H˚s¡ø£ j·TTqT u≤&ÉT yês¡T HÓ<äT¬s’q yê]øÏ HÓ\¢ ÅyÓTT¬øÿ&ç yês¡T ÅM&Ü$V”≤qT˝…’ j·÷&ÉT yês¡ T C≤\ Å~$j·TT eT>∑T&É CÒkÕ#·T yês¡T <=&É] j·TT|ü<ä+X¯ uÛ≤+&ÉeTT ˝§›&ÉT≈£î yês¡T HÓ’] eTè>∑j·÷~ <Ó’e‘· j·÷Å‘·j·T+<äT u≤qeTT\ CÒdæ X¯ãs¡<ä+|ü‘·T\T s¡‘·T\

588

uÛ≤e+: Ä≥$ø£ <Ó’yêìøÏ »]π> C≤‘·s¡˝À Ä≥$≈£î\T u≤>± ‘ê– ‘·+<äHê\T Ä&ÉT‘·÷ ñ+{≤s¡T. yê] Å|üeüs¡Ôq Ç˝≤ ñ+≥T+~ : e÷≥˝≤&Ü\qT ≈£î+{≤s¡T. eT]∫ b˛‘ês¡T. q&ÉTeuÀ‘·÷ ‘=Å≥TbÕ≥T |ü&É‘ês¡T. ìX¯Ùã›+>± ñ+ &Ü\qT ≈£î+{≤s¡T . n˝≤ ñ+&É ˝Òs¡T. ˝Ò<ëeTì nqTø=ì ˝Òe ˝Òs¡T. |üì ˝Ò≈£î+&Ü ‹fÒº yês¡÷, bÕ&É ˝Òø£ b˛sTTHê bÕ&˚ yês¡÷, m≈£îÿe ø£\T¢ Å‘ê– ≈£L&Ü Ç+ø± ø±yê\ì #˚sTT #ê#˚ yês¡T ≈£î+&É˝À yÓ‘·T≈£îÿH˚ yês¡÷ , nø£ÿ&É Ä≥$ø£ <Ó’yêìøÏ #˚ùd C≤‘·s¡˝À ø£ì|ædü÷Ô ñ+{≤s¡T. X¯ãs¡ <ä+|ü‘·T\T s¡‘·T\˝À ‘˚\T‘·÷ ñ+{≤s¡T. kÕMT Ç≥Te+{Ï ø=+&É<ä]˝À H=+{Ï+ ãT\T˝Ÿ dæ+>∑eTT˝Ÿ >±dæ+ u…f…º&ç ≈£îÅ≥q≥º&É$˝À >∑\T®$« Åø°˙&É H˚ j·÷dü+ >∑{Ϻ‹ y˚{Ï >∑&ɶ ì\T ˙ yêø=qï#√ ≈£L&ÉT˙ fi‚fldüT≥º+ãT\T <Ó∫à ô|f…º<äs¡T ? ˙ øÏ+ <˚{Ï πø *+>∑e÷ !

589 uÛ≤e+: (eTT>∑∆ uÛÑ≈£îÔ&ÉT ‹qï&ÉT •e*>∑++‘√ |ü*øÏq~ ) z kÕ«MT ! á <ä≥ºyÓTÆq n&É$˝À á |üs¡«‘· ÅbÕ+‘·˝À u≤~Û+#˚ |ü⁄\T\÷, dæ+Vü‰\÷ ‹s¡T>∑T‘·÷ ñ+{≤sTT. á E$« #Ó≥Tº ˙&É˝ À @ ÄX¯‘√ ñHêïej·÷´? Ä>∑T. ˙≈£î Äø£* y˚ùdÔ ≈£L&ÉT, ˙fi¯ófl mes¡T ‘ÓkÕÔs¡j·÷´ ? Ç+‘· u≤<Ûä ˙¬ø+<äTø£j·÷´ ! ø±\y= Åø=e«y= e÷&É+>± ˝Òy= #·$>±y√ ˙≈£îHé C≤\y= j·T\e&Éy√ ‹qy˚˝≤ ø£s¡≈£î≥T¢ ? bÕs¡«rX¯«sê ! #Ó|ü⁄e÷ !

590

uÛ≤e+: z |üs¡y˚TX¯«sê ! H˚qT ‘Ó∫Ãq á |ü<ësê∆\T m+<äT≈£î ‹q&É+ ˝Ò<äj·÷´ ! á ø£s¡≈£î≥T¢ dü]>± ø±\ ˝Ò<ë ? Åø=e⁄« |ü{Ϻ ˝Òyê ? s¡T∫>± ˝Òyê ? ˙≈£î Ç$ dü]b˛ ˝Ò<ë ? Çwüº|ü&É&É+ ˝Ò<ë ? #Ó|ü⁄Œ !