Vexpansie 1 - 2016 by Het Branche Bureau

JAARGANG 30 - 2016

Woningcorporaties in spagaat met parkeren Demografische verandering en verstedelijking

VEX

platform parkeren nederland

Perfect parking management begins at your customer’s home.

Perfect parking management speelt niet alleen op de parkeerlocatie een belangrijke rol. Het begint ook niet pas bij aankomst, maar al bij uw klanten thuis met het reserveren van een parkeerplaats. Ook na vertrek eindigt het niet. Want bonuspunten, een handig overzicht van alle gebruikte diensten en talrijke andere voordelen zijn een waardevol onderdeel van het parkeerproces. Voor uw gasten, maar ook voor u: een bron van informatie, in één oogopslag en op maat gesneden marketing activiteiten, maken een langdurig en direct contact met uw klanten thuis mogelijk. Bezoek ons op de Intertraffic, SKIDATA Stand 09100

Colofon VEXPANSIE

Vexpansie is een uitgave van Vexpan, Platform Parkeren Nederland. De redactionele inhoud verwoordt niet noodzakelijk de standpunten van Vexpan, noch neemt Vexpan verantwoordelijkheid voor de inhoud van redactionele artikelen. Vexpan - Platform Parkeren Nederland Postbus 5135, 1410 AC Naarden Telefoon: 035-694 32 45 e-mail: info@vexpan.nl www.vexpan.nl

Voorwoord

Nederland gidsland

COVERFOTO

Martijn Akkerman - Singapore HOOFDREDACTIE

Martijn Akkerman, martijn.akkerman@vexpan.nl

MARTIJN AKKERMAN hoofdredacteur

EINDREDACTIE

Anya Vos, telefoon: (035) 694 28 78, e-mail: vexpansie@vexpan.nl REDACTIEADVIESRAAD

Peter Martens, Jitze Rinsma, Sjoerd Stienstra en Jeroen Quee VERSPREIDING EN ABONNEREN

Vexpansie wordt in een oplage van 1.900 exemplaren verspreid onder de leden van Vexpan en andere personen en organisaties die zich professioneel bezighouden met parkeren. Zoals adviesbureaus, bouw bedrijven, lokale overheden, landelijke instanties et cetera. Neemt u voor meer informatie over abonneren contact op met Vexpan. ADVERTENTIEVERKOOP

Herman Wessels, telefoon: (035) 694 28 78, e-mail: herman@appr.nl VORMGEVING

Merit op de Dijk (art direction), APPR DRUK

Ten Brink, Meppel VERSCHIJNINGSFREQUENTIE

4 maal per jaar AUTEURSRECHT

Zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van Vexpan mag niets uit deze uitgave openbaar worden gemaakt of op welke wijze dan ook vermenigvuldigd. LIDMAATSCHAP

Informatie over lid worden en uw lidmaatschap van Vexpan kunt u vinden op www.vexpan.nl

platform parkeren nederland

Een paar weken geleden was ik voor een werkbezoek in Singapore. De stadsstaat die bekend staat om zijn hoge gebouwen en schone straten. Misschien bij de gemiddelde Vexpansie-lezer ook wel bekend vanwege de Electronic Road Pricing (ERP) en het zeer goed functionerende metrosysteem (MRT) dat gebruikmaakt van dezelfde technologie als “onze” ov-chipkaart. Niet geheel toevallig, want in de tijd dat in Nederland volop gedebatteerd werd over de kilometerheffing en de ov-chipkaart vlogen er vele delegaties naar Singapore om daar te horen en te ervaren hoe die systemen in de praktijk werken. Singapore als gidsland voor Nederland. Tijdens mijn reis bracht ik kennis over hoe wij fietspaden ontwerpen en hoe wij ondergronds (fiets)parkeergarages bouwen naar Singapore. Deze keer is het hun beurt om van ons te leren, zullen we maar zeggen. En passant maakte ik nog een mooie foto van een niet-alledaags invalidenvoertuig dat geparkeerd stond in een parkeergarage, de coverfoto van dit nummer. Volgend jaar vindt het congres van de European Parking Association (EPA) plaats in Rotterdam. Een prestatie van formaat van de betrokken leden. Tijdens een discussie in de nieuwe programmaraad van Vexpan hebben we over de kansen die dit congres aan onze leden biedt gesproken. De parkeerkennis, het beleid en de dienstverlening in Nederland zitten op meerdere thema’s in de voorhoede van Europa. Het EPA-2017 congres biedt ons allemaal daardoor de mogelijkheid deze voorhoedepositie te benutten door actief deel te nemen aan dit congres en kennis en ervaring te delen met de achterhoede, Nederland als gidsland. Ik ben er van overtuigd dat dit gaat leiden tot succesverhalen waarvan we er vast een aantal terug gaan lezen in Vexpansie. Voor het zover is, gaan we in dit nummer eerst in op de eerste van de vier trends: demografische ontwikkelingen in de vorm van een bijdrage van het Planbureau voor de Leefomgeving. Verder in dit nummer: Toekomstbeeld, parkeergarages als batterijen, oneerlijke overheidsconcurrentie, woningcorporaties in spagaat met parkeren en natuurlijk de vaste juridische bijdrage van Bas Brekveld en Anouk van Beek, deze keer over privacy versus parkeerbelastingen. Wilt u ook een bijdrage leveren aan Vexpansie? Neem dan contact op met bladmanager Anya Vos.

vexpansie 2016

anpr innovators

THE NEXT STEP...

ANPR | HIGH ACCURATE GPS | PANORAMIC VIEW

ScanGenius

INNOVATIVE MOBILE PARKING ENFORCEMENT

VISIT ARVOO AT BOOTH 11.804 scangenius.arvoo.com

Inhoud

In deze Vexpansie

En verder

12 Garagenieuws

3 Voorwoord

Parkeren met een knipoog

6 Parkeernieuws:

EPA: Parking in the City Lounge

Toekomstbeeld: parkeergarages als batterijen

9 Vexpannieuws

Maak kennis met Vexpan-leden

18 Juridisch: Privacy versus

Parkeren met een knipoog

Trends: demografische verandering en verstedelijking

Ward Vleugels-scriptieprijs

Stop oneerlijke overheidsconcurrentie in de parkeerbranche

Woningcorporaties in spagaat met parkeren

Is parkeren wel smart en sustainable

Liften in parkeergarages

In de parkeermedia

P + Fiets: ervaringen en kansen

Beter Benutten

Intertraffic

parkeerbelastingen 22 Product-en bedrijvennieuws 44 Bouw(regel)geving: controlepunten voor brandveiligheid

53 Expertteam 54 Servicepagina

vexpansie 2016

Parkeernieuws

Intertraffic Amsterdam 2016 Dit voorjaar staat Intertraffic weer op het programma. Van 5 tot en met 8 april 2016 vindt in RAI Amsterdam het grootste, meest toonaangevende innovatieve platform ter wereld voor (duurzame) mobiliteitsoplossingen en producten/diensten op het gebied van infrastructuur, verkeersmanagement, veiligheid en parkeren plaats. Met ongeveer 800 exposanten uit 45 landen en een uitgebreid kennisprogramma is Intertraffic Amsterdam de toonaangevende internationale vakbeurs voor de verkeerindustrie. De show omvat meer dan 60.000 vierkante meter tentoonstellingsruimte en verwelkomt meer dan 27.000 professionals uit 125 landen. Intertraffic heeft een gesegmenteerde beursvloer, onderverdeeld in vijf hoofdthema’s: Infrastructuur, Traffic Management, Slimme Mobiliteit, Veiligheid en Parkeren. CONNECTIVITEIT RODE DRAAD INTERTRAFFIC Online en mobiele platforms zijn nodig om functies, producten, diensten en technologieën te integreren en ICT-technologie zal hiervoor de nodige oplossingen gaan bieden. Intelligente vervoersnetwerken, de toename van smartphone-gebruik, de beschikbaarheid van data en de mogelijkheid om deze te verwerken in the cloud zijn de belangrijkste pijlers van verandering. INNOVATIEHAL In hal 9 - tijdens Intertraffic omgedoopt tot Innovation Hall - zal een Smart Mobility Center en InnovationLAB gecreëerd worden met de nieuwste producten en diensten, trends en ontwikkelingen op het gebied van slimme, persoonlijke, veilige en duurzame mobiliteit. In deze hal vinden diverse interactieve presentaties, paneldiscussies, demonstraties en netwerkactiviteiten plaats. In het Smart Mobility Theater en InnovationLAB

vexpansie 2016

On Stage komen thema’s als Automated Driving, Talking Traffic, Mobility as a Service, Efficient Use of Infrastructure, Eco Driving en Zero Casualties aan bod. Met connectiviteit als linking pin. Want connectiviteit is essentieel om mobiliteitsdoelstellingen als efficiënte route- en verkeersinformatie, gepersonaliseerde en betaalbare mobiliteit voor reizigers en een duurzame en verkeersveilige leefomgeving voor inwoners te realiseren. INNOVATION AWARD 2016 Slim en innovatief denken en dat omzetten in nieuwe producten wordt beloond op Intertraffic Amsterdam. Tijdens het openingsprogramma op de eerste beursdag worden de winnaars van de Intertraffic Innovation Awards 2016 bekendgemaakt. Een internationale jury heeft zich gebogen over meer dan 90 inzendingen en na rijp beraad een shortlist van 15 genomineerden vrijgegeven. Categorie-awards zullen worden uitgereikt in de segmenten Infrastructuur, Verkeersmanagement, Veiligheid, Parkeren en Slimme Mobiliteit. Een van deze vijf winnaars zal de Intertraffic Innovation Award 2016 ten deel vallen. NOMINATIES IN DE CATEGORIE ‘PARKEREN’ • Park Assist LLC (USA) – M4 Smart-Sensor System – Stand 03.203 Dit met camera’s uitgeruste Park Assist M4 smart-sensorsysteem zorgt voor onmiddellijke gegevensverwerking, direct op locatie bij de parkeerplaatsen. Elke individuele sensor heeft de mogelijkheid om de surveillancevideo te streamen

Links: Park Assist LLC (USA) – M4 Smart-Sensor System Boven: Parkmobile Group (Nederland) – RingGo Rechts: Parkmobile Group (Nederland) – ParkNow Onder: HR Groep B.V. (Nederland) – MB multilayer parking

naar een videomanagementsysteem, terwijl ook het verzenden van data voor de geïntegreerde kentekenherkenning (LPR) en bezettingsgraad mogelijk is. • HR Groep B.V. (Nederland) – MB multilayer parking – Stand 01.409 Het meerlaags fietsparkeersysteem wijkt af van alle bestaande systemen. Belangrijke verschillen zijn dat de fiets vanaf de vloer in een horizontale positie is tot hij in zijn houder wordt geplaatst in de tweede laag, en zodoende gemakkelijk in gebruik is voor iedereen. De hoogte van het systeem is lager dan de bestaande rekken vanwege een uniek parkeersysteem waarbij de bovenste fietsen in een schuine hoek boven de onderste worden geparkeerd. • Parkmobile Group (Nederland) – RingGo – Stand 02.105 RingGo, een parkeeroplossing die zonder los geld werkt, stelt automobilisten in staat om de beschikbaarheid van parkeerplaatsen in het centrum van de stad Londen te checken, er direct naartoe te navigeren en te betalen voor de beschikbare ruimte. Het product maakt gebruik van een uniek algoritme dat anonieme historische parkeergegevens koppelt met realtime sensorinformatie van de parkeervakken. Dus zoeken, navigeren en betalen. Daarnaast is Parkmobile ook een van de genomineerden in de categorie Slimme Mobiliteit en aangezien ParkNow alles met parkeren heeft te maken, willen we dat niet onvermeld laten. Parkeer, betaal en reserveer met gebruikmaking van in-car tech-

nologie is niet langer iets van de toekomst, maar iets van vandaag! ParkNow, in samenwerking met BMW en de Parkmobile Group, biedt een premium parkeerervaring met gebruikmaking van het dashboard van de auto. ParkNow is het eerste bedrijf dat betalen voor een parkeerplaats en het reserveren van een parkeerplaats met behulp van het dashboard van de auto implementeert en zo bijdraagt aan slimme mobiliteit. Jurylid Peter Martens licht de ontwikkelingen in de categorie Parkeren toe: ‘Discussies over parkeren schuiven meer en meer van het daadwerkelijke parkeren an sich naar de bereikbaarheid van stedelijke gebieden en optimale klantinformatie. Goed parkeerbeheer en correcte informatievoorziening helpen steden het autoverkeer in centra te verminderen en milieudoelstellingen te bereiken, terwijl de stad levendig gehouden wordt. Vele inzendingen op Intertraffic zijn ondersteunend in dit beleid door de toegang tot informatie (routing en prijzen) en de daadwerkelijke beschikbaarheid van parkeerfaciliteiten te verzamelen en om te zetten naar relevante informatie voor bezoekers en ze hiermee in staat te stellen om de beste parkeerkeuze te maken.’ MEER INFORMATIE Bezoekers kunnen zich tot en met 28 maart gratis voorregistreren via de Intertraffic-site. Vanaf 29 maart zijn hier kosten aan verbonden tenzij men registreert op uitnodiging van een exposant. Meer informatie over de beurs, exposanten en innovaties is terug te vinden op www.intertraffic.com.

vexpansie 2016

5.6.7.8 APR

2016

Internationale vakbeurs voor infrastructuur, verkeersmanagement, verkeersveiligheid en parkeren

RAI Amsterdam

’s Werelds toonaangevende vakevenement voor verkeerstechnologie, hét zakenplatform voor verkeersprofessionals • Ontmoet 800+ exposanten uit meer dan 50 landen • Netwerk met 25.000+ vakgenoten • Ontdek de laatste mondiale trends en ontwikkelingen • Neem deel aan workshops, theatersessies en demonstraties Registreer

vóór 29 maart voor

uw gratis bezoekerspas U kunt zich nu al online registeren www.intertraffic.com

Organisatie:

• Laat u inspireren door het Smart Mobility Center • Bekijk de nieuwste innovaties in het InnovationLAB

Vexpannieuws ESPA Awards De ESPA (European Standard Parking Award) is een onderscheiding die namens de EPA (European Parking Association) wordt uitgereikt en staat voor de kwaliteit van de garage. De ESPA wordt in Nederland uitgereikt door Vexpan. De volgende garages zijn onlangs ge-

keurd en beloond met een ESPA-Award: • Citadel Assen • Nieuwe Kolk Assen • P2 Zoetermeer • P8 Zoetermeer Ook de keuringen van parkeergarage Mercatorplein Amsterdam en parkeer-

garage Houtwal in Harderwijk staan op het programma. Het overzicht van garages die over een ESPA-Award beschikken is te bekijken op de website van Vexpan: www.vexpan.nl/kwaliteit/certificeringespa/

Innovatietour en nieuwjaarsreceptie Op donderdag 14 januari 2016 was het mogelijk om een exclusief kijkje achter de schermen te nemen van de, met de Espa Gold bekroonde, parkeergarage onder de Markthal in Rotterdam. Interparking en Vexpan organiseerden een innovatietour, gecombineerd met de Vexpan-nieuwjaarsreceptie, die ook in de Markthal plaatsvond. Insiders Johan Tol en Rolf Oostendorp vertelden onder andere over de achtergronden en de marketing rondom parkeren. In een paneldiscussie werd er door Peter Spakman, Maarten van Lier en Hans de Jong gesproken over de impact van de Markthal op de omgeving. Ook was het mogelijk de Markthal, de parkeergarage en de parkeerloge van Interparking te bekijken. Twee groepen kregen

onder leiding van de heren Tol en Oostendorp een rondleiding. Aansluitend was er de Vexpan-nieuwjaarsreceptie, eveneens op deze unieke locatie. Onder het genot van een glaasje en een hapje keken we samen met Vexpan-voorzitter Monique Pluijm terug op een succesvol 2015, met als afsluiting een proost op een mooi 2016! Uit de evaluatie blijkt dat 91 procent van de bezoekers de Innovatietour en nieuwjaarsreceptie met een‘goed tot zeer goed’ beoordeeld. Gemist? Een impressie van deze goed bezochte Innovatietour en nieuwjaarsreceptie en de presentatie van Rolf Oostendorp van Interparking kunt u vinden op www.vexpan.nl/vexpaninnovatietour-nieuwjaarsreceptie.

vexpansie 2016

Vexpannieuws

Digitalisering van parkeren Verslag Vexpan-lunchbijeenkomst 11 februari 2016 De digitalisering van parkeren neemt een grote vlucht en de ontwikkelingen gaan snel. Gemeenten komen daarbij voor uitdagingen te staan – niet alleen op technisch vlak maar ook in beleidsmatig en organisatorisch opzicht. Op de Vexpanlunchbijeenkomst van 11 februari luisterden 42 mensen naar de presentaties van de gemeenten Delft en Haarlem Matthijs van der Pijl, teammanager afdeling Veiligheid en Handhaving van de gemeente Haarlem, ging in op de ervaringen met digitalisering en de politieke arena. Het parkeren in Haarlem is goed voor jaarlijks circa 18,5 miljoen euro aan baten. In het kader van het Programma Beheer en Onderhoud werd aan parkeren een taakstelling van 1 miljoen euro bezuiniging opgelegd. Een belangrijk deel van de oplossing hiervoor werd gezien in digitalisering. Het “ophalen” van 1 miljoen euro in een complexe gemeentelijke organisatie met veel stakeholders is echter geen eenvoudige opgave. Op ambtelijk niveau waren veel tegenstrijdige belangen. Voor de vernieuwing van het beleid – als grondslag voor de digitalisering – werd mede een beroep gedaan op inbreng van de bevolking. Met name de beoogde fiscalisering van het schilgebied C leidde tot veel maatschappelijk verzet en politiek debat. Na een hernieuwde – beter georganiseerde - ronde van raadpleging van de bevolking kreeg het nieuwe parkeerbeleid gestalte. Voor de beleidsuitvoering betekende dit goedkopere uitvoering door digitale regelingen te baseren op het kenteken en daarnaast extra service te bieden. Voor de handhaving wordt al langere tijd een scanvoertuig ingezet. Vanuit de aanwezigen werd aan Van der Pijl de vraag gesteld of het inzetten van minder handhavers op straat niet ten koste gaat van het gastheerschap. Van der Pijl gaf hierop als antwoord dat doordat de gemeente steeds meer handhavingstaken krijgt (onder andere onder de Drank- en Horecawet) er nog steeds handhavers zichtbaar op straat zijn. Overigens maken gemeenten hierin verschillende keuzes. Belangrijke aspecten zoals Haarlem die bij de digitalisering heeft ervaren, zijn de intensieve discussie over privacy en het risico dat bij focus op techniek het belang van de leefbaar-

vexpansie 2016

heid op de achtergrond raakt. In de raadpleging van de bevolking heeft Haarlem hier veel aandacht aan besteed. Delft Klaas Mast (intern opdrachtgever) en Tom Cornax (hoofd toezicht en handhaving) van de gemeente Delft gaven een toelichting op de ervaringen met het digitaliseringsproces. Ook in Delft lag er een bezuinigingsopgave. De gemeente wilde deze realiseren door in te zetten op meer efficiëntie van de handhaving, van het Klant Kontakt Centrum (KKC) en door minder bezwaar en beroep. Bij de handhaving ging het daarbij om meer informatiegestuurde inzet, monitoring en sturing van de mobiliteit. Alle parkeerrechten werden gekoppeld aan het kenteken en centraal beheerd in de Parkeer Rechten Database (PRDB). Bij het Uitvoeringsprogramma Parkeren werden alle disciplines betrokken. Belangrijke elementen van de aanpak van de transitie waren risico-analyse, draagvlak bij de gebruikers en aandacht voor de privacy. Hiervoor werd onder meer een Privacy Impact Analyse gehanteerd. Door het intensief “meenemen” van het bestuur werd het politieke draagvlak bewaakt. Belangrijke aandachtspunten die de gemeente bij de technische implementatie tegenkwam, waren: • doordat er geen integrale aanbieders zijn, is het aanbesteden in losse onderdelen onvermijdelijk; • nieuwe partijen op de markt; • het uitgangspunt van SaaS (Software as a Service) brengt een nieuwe regierol voor de gemeente met zich mee; • leveranciers moeten met elkaar samenwerken. Als lessons learned gaven Mast en Cormax als succesfactoren onder andere aan het belang van goede voorbereiding, een integraal projectteam met projectleider, risico-analyse en hands-on aanpak. Verbetering is nog mogelijk op het gebied van het “zwaluwstaarten” van beleid en uitvoering, de aansturing van de leveranciers en de borging van cruciale functies in de lijn. Delft is trots op de behaalde resultaten waarbij een flinke toename is bereikt van belparkeren, de ondernemers tevreden zijn en bezuiniging is gerealiseerd. Jeroen Quee, Grontmij

Vexpan’s Programmaraad is van start Binnen Vexpan is de volle breedte van het parkeervak vertegenwoordigd. Onder andere beleid, techniek, organisatie, exploitatie, straatparkeren en parkeergarages; onze leden houden zich met een veelheid aan onderwerpen bezig en op al die werkterreinen wordt nieuwe kennis ontwikkeld. Kennis vergaren en kennis delen Om alle ontwikkelingen aan bod te laten komen, zijn kennis vergaren en kennis delen belangrijke doelstellingen van Vexpan. Met interessante artikelen in Vexpansie en elk jaar vele bijeenkomsten, zoals het Nationaal Parkeer Congres, lunchbijeenkomsten en een drukbezochte themadag voor gemeentes wordt invulling gegeven aan deze doelstellingen. Diverse commissies zijn het hele jaar bezig om de inhoudelijke kant van al deze activiteiten te bedenken en om die vervolgens met de mensen van het verenigingsbureau APPR samen

te smeden tot boeiende bijeenkomsten en een mooi blad. In september 2017 komt daar ook het EPA Congres bij, als Vexpan gastheer is in Rotterdam van dit tweejaarlijkse evenement. Op initiatief van de Programmacommissie hebben op 1 februari de leden van deze commissie samen met de Redactieraad en de commissie Gemeentes besloten tot de oprichting van de Programmaraad om nog beter alle initiatieven op elkaar af te stemmen. Welke onderwerpen vragen om verdieping tijdens een lunchbijeenkomst? Wat is interessant voor de lezers van Vexpansie? Welke trends zijn er te signaleren waarvan we onze leden op de hoogte moeten brengen? Dat soort vragen stelt elke commissies zich nu. Door de discussie binnen de Programmaraad te laten plaatsvinden, denken we er nog beter voor te zorgen dat alle relevante onderwerpen en ontwikkelingen zo goed mogelijk aan bod komen.

Brede vertegenwoordiging Met het samenbrengen van alle huidige leden van de genoemde commissies zijn al veel werkvelden vertegenwoordigd, toch constateerde de Programmaraad dat er nog enkele lacunes zijn. Bovendien komen er steeds weer nieuwe Vexpan-leden bij die een frisse blik op parkeren hebben en soms een geheel nieuw marktsegment vertegenwoordigen. Daarom gaan we alle nieuwe leden uitnodigen voor de Programmaraad. Maar ook bestaande leden die menen een bijdrage te kunnen leveren zijn van harte welkom om mee te praten en actief deel te nemen aan de organisatie van een van de vele activiteiten. Wilt u erbij zijn? Op 31 oktober 2016 zet de Programmaraad de lijnen uit voor 2017.

Ernst Bos, Voorzitter Programmaraad Vexpan

Nieuwe Vexpan-leden Bedrijfsnaam

Plaats

Gemeente Gorinchem

Gorinchem

Akzonobel

Sassenheim

Rendon onderhoudsgroep

Arkel

Egis Parking Services

Amsterdam

Themadag gemeenten 24 mei 2016 Veranderende mobiliteit. Op dinsdag 24 mei 2016 organiseert de commissie Gemeenten van Vexpan een themadag over veranderende mobiliteit. Parkeren we nog in 2030? Deze themadag is toegankelijk voor de verantwoordelijken voor parkeren bij gemeenten. Voor deze dag zijn we te gast bij de gemeente Almere. Zie voor meer informatie: www.vexpan.nl/ events/themadag-gemeentenveranderende-mobiliteit/

Vexpan Age nd

5 tot en met 8 april Intertraffic, RA I Amsterdam 7 april 2016 Women In Pa rk

ing Informat

ional Networ king Event. RA I Amsterdam 12 mei 2016 Vexpan-lunc hbijeenkomst “Slimmer aa parkeren?”. nbesteden Locatie: zie en contract www.vexpa eren n.nl voor mee r in formatie 24 mei 2016 Themadag ge meenten ‘Ver anderende mobiliteit’.G emeente Alm 16 juni 2016 ere Parking Golf Open, golfb aan landgo ed Blijenbee k in Afferden

vexpansie 2016

Garagenieuws

Ondergronds van parkeergarage naar ziekenhuis De afgelopen jaren is de parkeergarage H.J. van Heek in Enschede aangepast aan medegebruik door bezoekers van het Medisch Spectrum Twente (MST). Daarbij is gekozen een ondergrondse verbinding tussen de parkeergarage en het MST en deze te voorzien van rolpaden zodat de afstand van de parkeergarage naar het MST in korte tijd is af te leggen. Een bijzonder project. TEKST: TIMO KEMERINK OP SCHIPHORSTâ&#x20AC;&#x192; FOTOâ&#x20AC;&#x2122;S: GEMEENTE ENSCHEDE

Het Medisch Spectrum Twente (MST) is een topklinisch ziekenhuis in Enschede met een groot verzorgingsgebied met 1.100 bedden en circa 290.000 polikliniekbezoekers (exclusief begeleiders) per jaar. Het MST was gevestigd op twee locaties in de binnenstad. De beide locaties waren met elkaar verbonden door een loopbrug. De vele autoverkeersbewegingen bij de hoofdingang op de drukke Haaksbergerstraat leidde regelmatig tot verkeersopstoppingen. Kiezen voor noodzakelijke nieuwbouw in de binnenstad betekende compact bouwen en daarbij was de vraag hoe de bereikbaarheid kon worden verbeterd en de parkeervraag van bezoekers kon worden opgelost. Door de aanwezigheid van de gemeentelijke H.J. van Heek parkeergarage nabij het MST en een overcapaciteit door de week kon daarin worden voorzien. HET PLAN OP HOOFDLIJNEN In overleg tussen het MST en de gemeente is een plan ontwikkeld zodat de bezoekers van het ziekenhuis in de garage

vexpansie 2016

kunnen parkeren. Door een extra auto-ingang te realiseren, wordt het verkeer in de omgeving van het nieuwe MST meer gespreid en wordt de bereikbaarheid van de parkeergarage en dus het MST verbeterd. De afspraken tussen MST en gemeente zijn in een raamovereenkomst vastgelegd. De gemeente verplichtte zich de aanpassingen aan de garage te doen en de openbare ruimte aan te passen. De businesscase voor wat betreft de kosten van de aanpassingen aan de garage zijn door de gemeente gebaseerd op het uitgangspunt dat voor de bezoekers van het MST hetzelfde parkeertarief geldt als dat reguliere gebruikers van de garage moeten betalen die een bezoek brengen aan de binnenstad. DE UITVOERING Bouwactiviteiten zoals een groot nieuw ziekenhuis, een nieuwe ingang naar de garage, een verbindingstunnel en de herinrichting van de openbare ruimte was een complexe opgave die veel puzzelwerk en overleg vroegen. Overleg was er vanuit de gemeente met de projectorganisatie van het MST, de binnenstadondernemers, de direct belanghebbenden en ook de gehandicaptenorganisatie. De gemeente onderscheidde intern twee deelprojecten, te weten de aanpassingen onder de grond: de garage en de verbindingstunnel en de bovengrondse werkzaamheden in de openbare ruimte. Voor de ondergrondse aanpassingen heeft de gemeente zich laten bijstaan door architectenbureau PRO. Voor de constructie door bureau Bartels, bureau Peutz voor de brandveiligheid en Valstar Simonis voor het installatieadvies. Hegeman Beton en industriebouw heeft de nieuwe inrit ge-

realiseerd en de totale afbouw. De ruwbouw van het nieuwe stuk tunnel is uitgevoerd door de bouwcombinatie die ook de nieuwbouw van het MST uitvoerde. Een omgevingsmanager heeft voorafgaande aan en tijdens alle bouwwerkzaamheden via het zogeheten Bereikbaarheid Leefbaarheid Veiligheid Communicatieoverleg (BLVC) veel afgestemd, bijgestuurd en betrokkenen veelvuldig geïnformeerd. Betrokkenen waren alle bouwende partijen, het openbaar vervoer bedrijf, nutsbedrijven, hulpdiensten en direct belanghebbenden. Zij zijn er samen in geslaagd, ondanks beperkingen in de bereikbaarheid van de binnenstad en de in gebruik zijnde parkeergarage, het geheel in een bouwperiode van circa drie jaar te realiseren zonder veel klachten. DE GANG EN TUNNEL In de garage is een uitritrijbaan van de westelijke uitrit afgescheiden van de garage (dit noemen we de gang) en daarin zijn twee keer twee rolpaden aangebracht met een netto breedte van 1 meter zodat men elkaar als voetganger kan passeren en ook rolstoelgebruikers daarvan gebruik kunnen maken. Aan het einde van deze gang is een nieuw stuk ondergrondse tunnel met eveneens twee rolpaden aangelegd (dit noemen we de tunnel) om aansluiting te krijgen op het MST. Om de lengte van de route visueel korter te laten lijken , zijn in de gang en tunnel “portalen” aangebracht met interne verlichting. Deze verlichting in de portalen is door de Duitse kunstenares Claudia Wissman ontworpen en kan wat betreft verlichtingsniveau en kleuren wisselen. Verder is het verlichtingsniveau in de gang en tunnel hoger dan in de garage en in het MST weer hoger dan in de gang en tunnel. Toezicht op

de rolpaden gebeurt via camera’s en actieve intercoms. Via een nieuw stijgpunt in de garage is door middel van een lift of trap ook via het maaiveld (het nieuwe Koningsplein) het MST te bereiken. In de praktijk blijkt dat nauwelijks te gebeuren. In de tunnel (bestaande garage) was geen ruimte om een looppad naast de rolpaden te realiseren. Omdat zich onder de bezoekers van het ziekenhuis veel ouderen bevinden, soms met een beperking, is de snelheid van de rolpaden teruggebracht naar 0,5 meter per seconde. Op basis van een uitgebreid onderzoek van de TüV is het gebruik van rollators op de rolpaden verboden. Ook de luchtkwaliteit in de tunnel en gang was een belangrijk onderwerp. Er moest voorkomen worden dat lucht uit de parkeergarage het ziekenhuis zou binnen komen. Daartoe is een luchtverversingssysteem aangebracht waarbij de stromingsrichting vanaf het MST naar de garage is en deze in de garage wordt afgezogen. De lucht wordt indien nodig opgewarmd tot 9 graden Celcius om condensvorming op de glaswanden van de gang te voorkomen. o

AANPASSINGEN EN FACELIFT Gelijktijdig met de fysieke aanpassingen van de garage is het afgelopen najaar het toegangscontrolesysteem van de parkeergarage vervangen door een systeem van IP parking dat is voorzien van onder andere kentekenherkenning. Vanwege extra camera’s waarmee de gang en tunnel kunnen worden geobserveerd, is ook de beheercentrale in de parkeergarage aangepast. Daarbij zijn bijvoorbeeld vanwege ergonomische redenen de monitoren elektrisch verstelbaar gemaakt. Voorts is de wayfinding in de parkeergarage onder handen genomen. >

vexpansie 2016

Garagenieuws Er is een nieuwe parkeerroute ontworpen, met een verwijzing naar het gedeelte waar MST-bezoekers kunnen parkeren en een verwijzing naar de drie uitritten via nieuwe intern verlichte borden. De oriëntatie in de parkeergarage wordt verder verbeterd door een systeem van straten en nummers in te voeren. Ook de vindbaarheid van de stijgpunten wordt verbeterd door onder andere het lichtniveau te verhogen. Tenslotte wordt de laag -1 van de parkeergarage van een nieuwe coating voorzien met ander contrast (geel) dan de huidige. HET BEHEER De gemeente is eigenaar van de verbinding en rolpaden tussen de parkeergarage en het MST. De gang- en tunnelzone vormen de entree van het ziekenhuis. Het MST heeft daarom de hospitality op zich genomen. In de gang en tunnel zijn gedurende de openingsuren stewards van het MST aanwezig en toezicht via camera’s. De gemeente draagt zorgt voor het onderhoud. Het ontwerp voldoet niet aan de eisen van de vluchtafstanden. Hierdoor heeft het bevoegd gezag geëist een risicoinventarisatie uit te voeren voor de ingebruikname. De grootste risico’s (iemand valt, wordt onwel of men drukt de

noodstop in of brand) zijn beschreven. Bij een incident onderneemt de afdeling beveiliging van het MST de nodige acties. Dat kan betekenen dat bij een incident zo nodig de bedrijfshulpverlening van het MST ter plaatse gaat kijken en indien noodzakelijk een ambulance wordt opgeroepen. De beheerorganisatie van de parkeergarage is achtervang’ en wordt bij incidenten conform de beschreven procedures op de hoogte gehouden van de voortgang. HOE VERDER? Begin januari 2016 zijn het nieuwe MST en de verbinding tussen de parkeergarage en het MST in gebruikgenomen en vanaf dat moment parkeren bijna alle bezoekers van het MST in de parkeergarage. De komende tijd wordt het functioneren van alle voorzieningen regelmatig geëvalueerd. Daarbij zal ook het parkeer(dag)tarief voor lang parkerende bezoekers aan de orde komen. Bezoekers van het ziekenhuis ervaren dit nu als te hoog en vinden de door MST aangeboden kortingsregelingen te beperkt. TIMO KEMERINK OP SCHIPHORST, Parkeerbedrijf gemeente Enschede

Parkeren met een knipoog Parking del Drago Aan de noordkust van Tenerife bevindt zich het pittoreske plaatsje Icod de Los Vinos. Dit is een van van de oudste stadjes op Tenerife, met de beroemde drakenboom (Drago Milenario). Niet alleen de boom is een bezienswaardigheid, ook de parkeergarage Parking del Drago is de moeite waard. In december is er ieder jaar een Belén (Bethlehem) expositie en zijn de wanden voorzien van muurschilderingen.

Ook een bijzondere parkeerervaring? Uw foto is welkom op info@vexpan.nl Foto’s: Dexter Paulich

vexpansie 2016

EPA Congress and Exhibition 2017

Parking in the City Lounge 18th EPA Congress and Exhibition 20-22 September 2017

Tijdens het afgelopen EPA Congres in Berlijn is bekendgemaakt dat Vexpan in 2017 gastheer zal zijn van dit tweejaarlijkse evenement dat in Rotterdam zal plaatsvinden. Het wordt een combinatie van congres en vakbeurs met als thema Parking in the City Lounge. TEKST PETER MARTENS

De voorbereidingen voor het EPA Congres & Exhibition 2017 zijn in volle gang. Op basis van evaluaties van het afgelopen congres in Berlijn zijn een aantal keuzes gemaakt en door het bestuur van de European Parking Association is een brede programmacommissie aangesteld. De onderwerpen zijn ingedeeld in drie centrale thema’s: • Communicatie over parkeren en parkeermanagement • Innovaties op parkeergebied en effecten van innovaties op de parkeersector • Standaardisaties Het eerste thema betekent niet alleen promotie en reclame, maar vooral uitleggen waarom parkeerbeleid belangrijk is voor de bereikbaarheid van binnensteden en andere publiekstrekkers. Daarbij spelen thema’s als gerichte toegankelijkheid (welke doelgroepen willen we faciliteren en welke doelgroepen willen we ontmoedigen) en eerlijke verdeling van kosten. Voor het tweede thema zijn inmiddels door EPA twee projectgroepen opgezet die een onderwerp gaan bestuderen en in september 2017 daarover een whitepaper gaan presenteren: • De rol van digitale dienstverleners op

gebied van informatie, reservering, navigatie en betalen. Er lijkt internationaal een explosie van aanbieders in deze sector met diverse diensten en vaak lokaal georienteerd. Inmiddels proberen een aantal Amerikaanse partijen ook voet op Europese bodem te krijgen. Wat betekenen dergelijke partijen voor parkeerexploitanten en gemeenten als gebieds- en mobiliteitsbeheerder? • Wat levert de ontwikkeling van zelfrijdende auto’s ons op, al dan niet in combinatie met autodelen. Meningen over de snelheid van ontwikkelingen lopen sterk uiteen, maar iedereen is het er over eens dat onze wereld er over twintig tot dertig jaar heel anders uit zal zien. Het rapport van het Kennisinstituut voor Mobiliteitsbeleid (KiM) Chauffeur aan het stuur? (ook in het Engels beschikbaar als Driver at the wheel?) geeft daarin vier scenario’s die ook internationaal voor veel inspiratie zorgen. Op het derde thema standaardisaties zijn er twee actuele onderwerpen: • Standaardisatie in betaalsystemen, waaraan ook nieuwe betaalsystemen zich kunnen conformeren. Dit betekent voor exploitanten en gemeenten gemakkelijker acceptatie

van deze nieuwe betaalsystemen (bijvoorbeeld betaalapps) en voor ontwikkelaars een gemakkelijker entree tot de markt. • Internationale standaardisatie in regelingen en processen in straatparkeren. Daarmee kunnen buitenlandse bezoekers gemakkelijker worden geïnformeerd over onze regelingen zodat ze die ook kunnen opvolgen. Vervolgens kan ook de handhaving met betrekking tot buitenlandse voertuigen worden vereenvoudigd. Dit project start met een inventarisatie van overeenkomsten en verschillen tussen de landen. Vexpan-leden, die geïnteresseerd zijn in deelname in een van deze projectgroepen kunnen zich melden via het Vexpan-secretariaat: info@vexpan.nl of rechtstreeks bij een van onderstaande contactpersonen. In de volgende Vexpansie zullen we u nader informeren over de voortgang met betrekking tot de vakbeurs, als onderdeel van het EPA Congres & Exhibition 2017. Vanuit Vexpan wordt de organisatie gecoordineerd door de bestuursleden Bart Monster en Peter Martens. Als u suggesties of vragen heeft, kunt u bij een van deze contactpersonen terecht.

vexpansie 2016

Toekomstbeeld: parkeergarages als batterijen De opmars van de elektrische auto en ontwikkeling in de energieopwekking brengt zowel kansen als uitdagingen met zich mee. De combinatie van een elektrisch aangedreven wagenpark en lokale energie door wind- en zonne-energie kan kostenbesparend zijn mits het slim wordt gecombineerd. TEKST JEROEN QUEE EN LENNART VAN DER BURG BEELD TNO

Het aantal elektrische auto’s in ons land neemt gestaag toe. Dat is positief voor duurzame ontwikkeling en voor de milieukwaliteit. Met name de CO2 uitstoot van autoverkeer kan door elektrisch rijden sterk worden gereduceerd. Daarmee groeit ook de behoefte aan oplaadmogelijkheden. Vooral fiscale regels hebben een sterke stimulans gegeven aan de omvang van het elektrische wagenpark. Deze regels zijn ingegeven door milieu- en duurzaamheidsdoelstellingen. Eind 2015 waren in Nederland zo’n 90.000 elektrische auto’s geregi-

vexpansie 2016

streerd, waarvan circa 10.000 volledig elektrische auto’s (electric vehicles/EV). Met het elektrische wagenpark groeit ook het aantal oplaadpunten. Eind 2015 waren er 7.300 publiek toegankelijke laadpunten en 10.000 semipublieke laadpunten. Daarnaast zijn er duizenden private laadpunten op eigen terrein bij bedrijven en particulieren. EV EN PV

Elektrische auto’s zijn geen incident meer en in de toekomst zal een substantieel groter deel van het wagenpark elektrisch worden

voortbewogen. Tegelijk is een ontwikkeling gaande in onze energievoorziening. Een steeds groter deel van de energie zal worden opgewekt door lokale bronnen, waaronder wind- en zonne-energie (PV: Fotovoltaïsche zonne-energie wordt vaak afgekort naar PV, van het Engelse photovoltaic). Lokaal opwekken en gebruiken van deze energie is het meest efficiënt en kan in potentie kosten besparen, mits EV + PV slim wordt gecombineerd. De combinatie van een elektrisch aangedreven wagenpark en lokale energie door wind-

en zonne-energieopwekking brengt zowel uitdagingen als kansen met zich mee. De uitdaging hangt vooral samen met het feit dat energieopwekking niet synchroon loopt met het verbruik. Voor het opladen van auto’s geldt dat de grootste behoefte zich voordoet in de avonduren maar de opwekking van zonne-energie vindt overdag plaats. Bij grote toename van EV en PV zijn extra investeringen in het elektriciteitsnet nodig. De kans is de slimme inzet en integratie: ONTWIKKELING IN 3 STAPPEN

1. Slim laden (Grid2Vehicle) Om pieken in het energieverbruik van EV te voorkomen, is slim laden de oplossing. Met ICT is dit technisch goed mogelijk. Vaak is de tijd voor laden van een auto korter dan de tijd dat deze geparkeerd staat. Binnen de parkeertijd kan dus worden gekozen voor het gunstigste tijdsblok om stroom af te nemen uit het elektriciteitsnet. Logischerwijs is dat de periode dat er de minste “overige” vraag is en daarmee de prijs van de stroom op dat moment het laagst is. Dit kan worden gerealiseerd door het laadgedrag van de auto zoveel mogelijk af te stemmen op de lande-

lijke energiehandelsplaats Amsterdam Power Exchange (APX). Optimalisatie is denkbaar door het laden af te stemmen op de lokale opgewekte energie in straat of wijk. Verdere innovatie is nodig om dit balanceren op lokaal niveau ook daadwerkelijk mogelijk te maken.

is voor de te maken rit. Zo kunnen “volle”auto’s in de parkeergarage of laadplein beschikbaar blijven om de opslagcapaciteit optimaal te benutten. Daarnaast levert het autodelen bij gelijk gebruik een aanzienlijke energiebesparing op ten opzichte van autobezit. STEDELIJKE BATTERIJ

2. Slim ontladen (Vehicle2Grid) Op momenten dat er een tekort aan stroom is in het elektriciteitsnet kan de EV-batterij ook (korte periodes) stroom leveren om het net in balans te houden. Zeker bij grote aantallen EV kan dit pieken opvangen in de ochtend en avond. Dit biedt perspectief, ook al is verder onderzoek nodig naar het effect van veel ontladen op de levensduur van de batterij. 3. Slim delen (car sharing) Extra efficiëntie en duurzaamheidswinst ontstaan wanneer auto’s op basis van beschikbaarheid worden gebruikt. Dit sluit aan bij de ontwikkeling waarbij auto’s steeds meer worden gedeeld door gebruikers. Auto’s kunnen dan worden gebruikt op basis van de hoeveelheid stroom in de batterij die nodig

Middels deze drie stappen kan de gebruiker gewend raken aan het slim laden en delen. Door inzet van techniek en ICT kan dit in potentie tegen lagere kosten ook zonder verlies aan gemak en comfort. Dit laatste is essentieel voor grootschalige introductie. Samenwerking van meerdere partijen in de keten van netbeheerder tot parkeergarageexploitant is nodig om deze integratie tot een succes te brengen. Daarna kan het beeld van parkeergarages en laadpleinen als stedelijke batterij langzaam maar gestaag werkelijkheid worden!

JEROEN QUEE, adviseur bij Grontmij en LENNART VAN DER BURG, Business Developer Sustainable Energy & Smart Grids bij TNO

vexpansie 2016

Juridisch In de rubriek Juridisch wordt in iedere uitgave van Vexpansie een parkeergerelateerde juridische casus op begrijpelijke wijze toegelicht.

Privacy versus parkeerbelastingen Schendt de gemeente met een systematiek van verplichte kenteken invoer bij de uitvoering van de gemeentelijke parkeerbelasting de privacy van de parkeerders? Dat was de cruciale vraag die in een langlopende procedure tussen mijnheer X en de gemeente Amsterdam beantwoord moest worden. TEKST ANOEK VAN BEEK & BAS BREKVELD BEELD NFP PHOTOGRAPHY – PIETER MAGIELSEN

eel in het kort. Op 1 augustus 2013 parkeerde mijnheer X op de Parnassusweg te Amsterdam. Tijdens de controle om 15:12 uur was er geen parkeerbelasting betaald. Er volgde een naheffingsaanslag. In het bezwaarschrift schreef mijnheer X dat die naheffingsaanslag een onaanvaardbare inbreuk maakte op zijn recht om niet permanent door de overheid te worden gevolgd op alle plekken en plaatsen van dit land. Het verplicht invoeren van een kenteken zou een inbreuk maken op dat recht. Na de bezwaarfase volgde beroep bij de rechtbank Noord-Holland en hoger beroep bij het gerechtshof Amsterdam (hierna: het hof). Beide instanties hebben de gemeente Amsterdam in het gelijk gesteld. De uitspraak van het hof dateert van 7 januari 2016. Bij het hof aangekomen, was de argumentatie van mijnheer X gebaseerd op het zwaarste geschut dat denkbaar is: het systeem van verplichte invoer van het kenteken zou in strijd zijn met de Wet bescherming persoonsgegevens (Wbp) en met het Europese Verdrag voor de Rechten van de Mens (EVRM).

vexpansie 2016

Het hof Amsterdam overwoog echter dat, mede gelet op het doel van het kentekenparkeren namelijk de daarmee beoogde efficiency en effectiviteit, er geen strijd is met de Wbp en het EVRM. Daarbij gelden wel een aantal waarborgen. VERSLEUTELING KENTEKENS

Bij de betaling van de parkeerbelasting versleutelt de gemeente Amsterdam de door de automobilisten ingevoerde kentekens. In versleutelde vorm worden deze kentekens verzonden naar het Servicehuis Parkeer- en Verblijfsrechten (hierna genoemd het Servicecentrum. Dit Servicecentrum beschikt niet over kentekengegevens in onversleutelde vorm. De kentekengegevens zijn op deze wijze niet identificeerbaar in relatie tot een natuurlijk persoon. Om deze reden mist de Wbp toepassing. NATIONAAL PARKEERREGISTER (NPR)

De kentekengegevens en de betaalgegevens dan wel geregistreerde parkeerkeerrechten worden opgeslagen in het NPR. Deze gegevensverwerking geschiedt op basis van een overeenkomst van dienstverlening tussen het Servicecentrum en de Rijksdienst voor Wegverkeer (RDW).

De gemeente Amsterdam registreert (scant) kentekens van geparkeerde voertuigen en verstrekt deze gegevens in versleutelde vorm aan het Servicecentrum. Aan de hand van deze gegevens constateert het Servicecentrum of ter zake van het parkeren van een voertuig een parkeerrecht is geregistreerd. Indien blijkt dat er geen parkeerrecht is geregistreerd, wordt de gemeente Amsterdam in versleutelde vorm geïnformeerd over het kenteken dat het betreft. Van het desbetreffende kenteken wordt de versleuteling vervolgens ongedaan gemaakt. Met dat gegeven wordt de heffingsambtenaar van de gemeente Amsterdam geïnformeerd over het ontbreken van een parkeerrecht. De heffingsambtenaar vraagt vervolgens bij de RDW – zoals dat ook het geval was vóór de invoering van het verplichte kentekenparkeren – op basis van het kentekenregister van de RDW de bij het desbetreffende kenteken behorende persoonsgegevens op, teneinde te kunnen vaststellen wie de kentekenhouder is. Bas Brekveld en Anoek van Beek

NA 48 UUR WISSEN

Van belang is voorts dat het Servicecentrum een bewaartermijn van 48 uur in aanmerking neemt; dit

om mismatches als gevolg van eventuele storingen te ondervangen, alsmede voor de check met eventuele latere betalingen. Bijvoorbeeld als de parkeerder gebruik heeft gemaakt van betaling via de telefoon. Als er een mismatch door het Servicecentrum wordt geconstateerd, dus als er geen parkeerrecht is geregistreerd, wordt de gemeente daarover op basis van versleutelde gegevens geïnformeerd. In de overige gevallen worden zowel de gegevens over de parkeerrechten als de scangegevens na 48 uur gewist. ECONOMISCH WELZIJN VAN NEDERLAND

Omdat de reikwijdte van het EVRM ruimer is dan die van de Wbp, is het in beginsel mogelijk dat de verplichting om het in kader van het kentekenparkeren opgave te doen van het kenteken van het voertuig dat wordt geparkeerd, in strijd komt met het EVRM. Zelfs indien er overigens geen sprake is van een niet-naleving van de Wbp. Zelfs als de waarborgen als hiervoor omschreven in acht zijn genomen. Het gerechtshof overwoog hierover het volgende. Voor zover al het verplichte kentekenparkeren kan worden aangemerkt als een inmenging van het openbaar gezag (gemeente Amsterdam) in de uitoefening van het recht op respect voor iemands privéleven als bedoeld in het EVRM, dan nog is die inmenging toegestaan voor zover deze bij wet is voorzien en in een democratische samenleving noodzakelijk is in het belang van het economisch welzijn van het land. Met betrekking tot de in het EVRM bedoelde “noodzakelijkheid” geldt mede als uitgangspunt dat voor de aanwezigheid daarvan aan de wetgever een zekere beoordelingsvrijheid wordt gelaten. Dat geldt naar het oordeel van het hof ook voor de gemeenteraad als lokale wetgever. Daarbij gaat het hof er tevens vanuit dat tot het in de EVRM bedoelde “economisch welzijn van het land” ook elementaire taken van de gemeentelijke overheid kunnen behoren. Tot dergelijke taken rekent het hof in ieder geval de heffing van gemeentelijke parkeerbelastingen, zoals parkeerbelasting. CONCLUSIE

Het hof besliste dat het huidige systeem van het verplichte kentekenparkeren niet in strijd komt met het EVRM dan wel de Wbp. Dat is goed nieuws. De schrijvers van dit artikel kunnen niet genoeg benadrukken hoe belangrijk het is om de waarborgen in acht te nemen zoals het hof heeft omschreven. Zorg er bovendien voor dat de gegevens geen dag langer worden bewaard dan strikt noodzakelijk is voor de uitvoering van de wettelijke taak om parkeerbelastingen te heffen en in te vorderen! Bronvermelding: uitspraak gerechtshof Amsterdam, kenmerk 15/00036, 7 januari 2016 Anoek van Beek is juridisch medewerker bij de Dienst Belastingen Gemeente Amsterdam; Mr Bas Brekveld is inspecteur bij de Dienst Belastingen Gemeente Amsterdam

vexpansie 2016

Maak kennis met Vexpan-leden

Bestaand lid NAAM

Mandy von Eckardstein WERKT BIJ

Arcadis SINDS

1999

Wat doet het bedrijf waarvoor u werkt? Arcadis is een wereldwijd opererende ontwerpen consultancy-organisatie op het gebied van de natuurlijke en gebouwde omgeving. Door de toepassing van onze diepe marktsectorkennis in combinatie met onze ontwerp, consultancy, engineering, projecten managementdiensten werken we samen met onze klanten aan uitzonderlijke en duurzame resultaten. Wij zijn met 28.000 mensen die in ruim 70 landen meer dan 3 miljard euro aan omzet genereren. Wij ondersteunen UN-Habitat met kennis en expertise om de leefomstandigheden in snel groeiende steden over de hele wereld te verbeteren.

FUNCTIE

Adviseur en projectmanager AANTAL MEDEWERKERS

28.000 LID VAN VEXPAN SINDS

Wat is uw persoonlijke drijfveer in uw werk? Ik krijg energie van het samenbrengen van alle disciplines die bij het ontwerp en de bouw van een parkeergarage aan bod komen. Het geheel is een grote puzzel want alle randvoorwaarden en de belangen van alle betrokken partijen moeten uiteindelijk wel tot een mooi en geslaagd project leiden. Als dat lukt, geeft dat een enorme kick.

2003 Waarom bent u lid geworden van Vexpan? Ik ben lid geworden om meer kennis op te doen en om meer mensen uit de branche te ontmoeten. Het hoort ook bij mijn rol om de materie en de mensen te leren kennen. Voldoet Vexpan aan uw verwachtingen? Jazeker, er worden leuke en nuttige bijeenkomsten georganiseerd en het is een goed platform om te netwerken en kennis op te doen. Wat zou u graag anders willen zien in de parkeerbranche? Dat er beter wordt nagedacht over de routing in de parkeergarages. Wat is uw (werk/levens)motto? Heb plezier in wat je doet en geniet van de kleine alledaagse momenten, zoals op een mooie zonnige ochtend de kinderen fietsend naar school brengen. Waar kunt u privé en/of zakelijk niet zonder? Qua werk vind ik het prettig om in een team te werken. Privé kan ik niet zonder een tuin. Lekker buiten zijn en met je handen bezig zijn en dingen creëren. Het mooie is dat als er wat misgaat, je het altijd weer kunt corrigeren. Wat is het meest ontroerende, grappige of gekke verhaal dat u kent op parkeergebied? Dat ik parkeeradvies geef, maar zelf niet erg goed ben in parkeren en geregeld parkeerschade oploop.

vexpansie 2016

Nieuw lid Wat doet uw bedrijf? Together is een advies-& onderzoeksbureau voor parkeren en mobiliteit. Wij adviseren en ondersteunen opdrachtgevers op maat bij parkeer- & mobiliteitsvraagstukken. Wat ons bijzonder maakt is dat, door het centraal stellen van de klant, het opdrachtgevers helpt hun klanten en diens gedrag (beter) te leren begrijpen. Alleen zo kunnen zij inspelen op de wensen en behoeften van hun klanten ten aanzien van bereikbaarheid en parkeren. Samen met de opdrachtgever het parkeren klantvriendelijker maken en zorgen dat klanten zich welkom voelen als ze een bestemming bezoeken, is waar Together naar streeft.

NAAM

Dagmar Bisschops WERKT BIJ

Together SINDS

2014 FUNCTIE

Eigenaar/ Adviseur / Onderzoeker Wat is uw persoonlijke drijfveer in uw werk? Bewustzijn creëren dat het bij parkeer- en mobiliteitsvraagstukken in de basis gaat om mensen, hun behoeften en hun gedrag. En door middel van het begrijpen van mensen bijdragen aan het integraal en op maat oplossen van parkeer- en mobiliteitsproblemen waardoor er een prettigere leefomgeving en aantrekkelijke bestemmingen ontstaan.

AANTAL WERKNEMERS

Zzp’er, maar werk wel soms samen met partners LID VAN VEXPAN SINDS

2015

Waarom bent u lid geworden van Vexpan? Ik ben lid geworden van Vexpan om kennis en ervaringen met elkaar te kunnen uitwisselen en actief bij te kunnen dragen aan de ontwikkeling van het parkeren, vooral ook op het gebied van “wie is die klant.” Wat zijn uw verwachtingen van Vexpan? De brede vertegenwoordiging van belanghebbenden binnen de parkeerbranche maakt Vexpan tot een waardevol netwerk waar leden samenwerken om de parkeerbranche verder te brengen. Zo moeten we er samen voor zorgen dat we met parkeren de aansluiting blijven houden bij de veranderingen die er zich aan de kant van de bestemmingen voordoen. Uiteindelijk dient het parkeren namelijk faciliterend te zijn aan de bestemming. Wat zou u graag anders willen zien in de parkeerbranche? Veel meer aandacht voor de klant en dan bedoel ik de parkeerder, want uiteindelijk doen we het daarvoor. Wat is uw (werk/levens)motto? Bekijk het eens anders, bekijk het eens vanuit een ander perspectief. Waar kunt u privé en/of zakelijk niet zonder? Plezier in het werk, Als je iets met plezier doet dan kom je altijd tot het beste resultaat. Privé kan ik niet zonder ontspannen, het hoofd leegmaken en genieten van het samenzijn en leuke dingen doen met mijn man en mijn drie jongens. Wat is het meest ontroerende, grappige of gekke verhaal dat u kent op parkeergebied? Ontroerend, grappig en gek niet, maar wat mij steeds opnieuw blijft verbazen is hoeveel emotie er bij parkeren komt kijken. Iedereen heeft ermee te maken en heeft er een mening over. Daarom is het begrijpen en betrekken van je doelgroepen cruciaal bij het vinden van een oplossing voor het parkeerprobleem.

vexpansie 2016

Product- en bedrijvennieuws Vloeren in parkeergarages Een vloeistofdichte vloer in parkeergarages is van belang voor de bescherming van de vloer. De afsluitende laag coating vervult, wanneer deze met zorg is geselecteerd, een belangrijke bijdrage aan duurzaamheid en aan de beleving van de garage door de parkeerconsument. TEKST JITZE RINSMA

Peter Staal, manager Parking bij Bolidt, geeft aan dat zij als bedrijf sinds 1964 kunststof vloersystemen ontwikkelt, produceert en met eigen medewerkers appliqueert voor onder andere parkeergarages, ziekenhuizen, scholen, foodindustrie, brugdekken en schepen. Ze zijn in Nederland marktleider op het gebied van vloeren en wereldwijd toonaangevend. ‘We combineren de kennis en kunde van parkeergarages met veel expertise en tientallen jaren ervaring op het gebied van slijtlagen op bruggen en wegen wereldwijd. Van hieruit ontwikkelde Bolidt voor elke ruimte van de garage een specifieke vloeroplossing. Alle systemen worden getest in ons eigen laboratorium. Door de aanwezigheid van een laboratorium in huis en het hebben van eigen applicateurs zijn de lijnen kort. Dat betekent dat er snel feedback vanuit de uitvoering bij het laboratorium is waardoor bijvoorbeeld vloersystemen kunnen worden aangepast aan de situatie. Daar komt bij dat de ervaring met bijvoorbeeld slijtlagen op druk bereden verkeersbruggen in snelwegen wordt benut voor het verbeteren van producten van de parkeermarkt.’ VLOERSYSTEMEN Belangrijke aspecten voor parkeervloeren zijn de hechting aan de ondergrond en slijtvastheid. Voor de parkeermarkt heeft Bolidt verschillende vloersystemen welke specifiek zijn afgestemd op de vloerbelasting en de gewenste duurzaamheid. Een Boligrip-vloersysteem is een systeem op basis van kunsthars. Het type Boligrip-vloersysteem is afhankelijk van de eisen die gesteld worden aan bijvoorbeeld rijbanen, parkeervakken en hellingbanen. Staal constateert de laatste jaren een aantal ontwikkelingen. ‘Er is in toenemende mate aandacht voor het toepassen van kleuren zodat een nieuw vloersysteem een belangrijke bijdrage levert aan een prettiger verblijfklimaat. Daarbij is aard van het instrooimateriaal bepalend voor de duurzaamheid. Zo ontstaat bij het gebruik van kwartszand na enige tijd en afhankelijk van de intensiteit van het verkeer “slijtagestippen” in de coating doordat de coating van het kwartszand is afgesleten. Dit probleem is opgelost door materiaal van Bolidt te gebruiken met een hogere PSVwaarde (Polish Stone Value) in een lichte kleurstelling. Staal: ‘Opdrachtgevers hechten de laatste jaren meer belang aan duurzaamheid dan aan prijs. Dat betekent bijvoorbeeld dat hellingbanen, in- en uitritten en zones bij de parkeerapparatuur vaak worden uitgevoerd in de zeer slijtvaste Boligripslijtlaag, welke in één dag kan worden aangebracht. Ook voor markeringen zijn nu duurzame producten beschikbaar. Bijvoorbeeld het product Boliplast. Deze markering is veel duurzamer dan een markering welke is aangebracht met behulp van een coating. Duurzaamheid betekent ook dat er minimaal afval in het productieproces ontstaat en dat de vloersystemen een lange gebruiksduur kennen. Opdrachtgevers vragen om langjarige garanties van bijvoorbeeld tien of vijftien jaar. We den-

vexpansie 2016

ken niet alleen mee voor de korte termijn maar ook voor de lange termijn.’ Door opdrachtgevers wordt de laatste jaren ook in toenemende mate belang gehecht aan een korte uitvoeringsduur van behandeling van vloeren, zeker van die delen waar slechts een korte onderbreking van het gebruik van de garage ten gevolge van werkzaamheden acceptabel is. SCHEUROVERBRUGGEND Waar nodig wordt, aan de hand van inspectie en bepaling van het dynamische karakter van de scheuren in het beton en aan de hand van de eisen uit de NEN-EN1062-7 (Part 7: Determination of crack bridging properties), een vloersysteem geselecteerd. Het geselecteerde coatingsysteem dient zodanig scheuroverbruggend te zijn dat er geen scheuren terugkomen. Daarom is het van belang dat in een zo vroeg mogelijk stadium van de bouw of renovatie van vloeren van parkeergarages in overleg met opdrachtgever en constructeur advies kan worden gegeven om tot een goede en duurzame vloer te komen. Staal geeft tot slot aan dat er in de coatingmarkt veel beloftes worden gedaan die zelden succesvol zijn. ‘Het is van groot belang dat het constructieve ontwerp van het vloersysteem en de daarop aan te brengen coating op elkaar zijn afgestemd. Dat betekent bijvoorbeeld dat als meer wapening en meer dilataties in een vloer worden toegepast, de te verwachten scheurvorming kleiner is en kan worden volstaan met een vloersysteem met minder scheuroverbruggend vermogen. Een andere benadering is, dat als er veel dynamische scheuren worden verwacht geen extra constructieve maatregelen te nemen en een vloersysteem toe te passen met veel scheur overbruggend vermogen. Tussen beide uiterste oplossingen zijn uiteraard varianten mogelijk.’aldus Staal. JITZE RINSMA, Keypoint Parking.

Infoman: slimmer gebruikmaken van parkeerdata voor optimale parkeerhandhaving Agendum presenteert op de Intertraffic de vernieuwde Infoman, de geavanceerde rapportagetool voor digitaal parkeerhandhaven. Deze tool is webbased en genereert glasheldere rapportages over productiviteit en de mogelijkheden om het handhaafproces verder te verbeteren. Uitgangspunt zijn de doelstellingen van de gemeente. De nieuwe Infoman laat bijvoorbeeld zien hoe de betalingsgraad en de intensiteit van het handhaven tot elkaar in verhouding staan; essentiële informatie voor teamleiders, management en beleidsmakers om het handhavingsproces en het parkeerbeleid verder te verbeteren. De vernieuwde Infoman is al succesvol

in gebruik genomen in Utrecht. Steeds meer steden in binnen- en het buitenland stappen over op digitale parkeerhandhaving met scanauto en Agendums IT platform Scanman om het proces meer kostenefficiënt en renderend te maken en meer controle op het proces te krijgen. Gemeenten die zich oriënteren op deze manier van parkeerhandhaving kunnen op de stand terecht voor een realtime simulatie van het digitale handhaafproces. Via een “virtual journey” wordt getoond hoe digitale parkeerhandhaving met scanauto en Scanman in zijn werk gaat. Men kan het hele proces volgen: van de chauffeur die in de scanauto stapt en

inlogt op het systeem tot en met de opvolgactie van de handhaver op straat. De nieuwe rapportagetool en de virtual journey zijn te zien op de Intertraffic Amsterdam (5-8 april 2016), stand 03.227. Informatie: info@agendum.nl

Grontmij wordt Sweco Grontmij is op 1 oktober 2015 onderdeel geworden van Sweco. Deze nieuwe combinatie is het grootste architecten- en ingenieursadviesbureau van Europa. In de nieuwe organisatie zijn in totaal 14.500 experts in dienst, verspreid over 15 landen in Europa. Sweco heeft een jaaromzet van circa 1,7 miljard euro en is genoteerd aan de Nasdaq Stockholm. Op 4 april 2016 zal de merknaam Grontmij in Nederland veranderen in Sweco. De naam Grontmij zal dan verdwijnen. De vertrouwde manier van werken, de medewerkers en expertise blijven. De parkeermarkt blijft op dezelfde manier bediend.

De bekende vestigingen in Nederland.blijven in gebruik. Daarbij kan worden geprofiteerd van de aanvullende expertise en het netwerk van de gehele Sweco-organisatie op het gebied van technische installaties, engineering, architectuur, bouw en vastgoed, mobiliteit, energie en water.Informatie: www.grontmij.nl

Parkeren met een knipoog

vexpansie 2016

Omdat elke stilstaande lift er één te veel is

Nu het eerste adviesgesprek GRATIS Stilstaande liften schaden de kwaliteitsbeleving van uw parkeergarage. Door kritisch te sturen op de kwaliteit van het onderhoud, de reactietijd op storingen en het uitvoeren van revisies tilt Eurlicon de bedrijfszekerheid naar een hoog niveau. Ook wordt er gekeken of de kosten van het onderhoud in verhouding staan met de geleverde inspanning. Benieuwd wat de liftadviseurs van Eurlicon kunnen betekenen? Bel voor een eerste gratis adviesgesprek: 020 - 494 27 40.

www.eurlicon.nl ERL20160096 Adv. Vexpansie 190x135 def.indd 1

15-02-16 15:43

NEXT GENERATION

PARKING MANAGEMENT

Intertraffic 2016

Stand 10.101 / 10.203

Het gebruik van nieuwe betaalmethoden, zoals contacloos betalen op basis van NFC-technologie, is sterk in opkomst. Vanzelfsprekend biedt de ParkAdvance™ apparatuur de mogelijkheid om contactloos te betalen. Met deze en andere innovatieve, digitale toepassingen van WPS biedt u uw klanten optimaal betaalgemak op basis van de laatste techologiën. Daarnaast optimaliseren onze schaalbare webbased ParkiD™ en ParkiD™ Cloud parkeeroplossingen, in combinatie met de robuuste ParkAdvance™ hardware, ook uw bedrijfsprocessen, ongeacht de omvang van uw parkeerorganisatie. Met ons compleet scala aan producten en diensten is er altijd een oplossing die past bij uw situatie. Op Intertraffic 2016 vertellen wij u er graag meer over. U vindt ons op de stand van Dynniq, standnummer 10.101 /10.203.

Smart, Reliable, Future-proof www.wpsparkingsolutions.com

No limits

Slijtlagen voor parkeerdekken Door onze innovatieve manier van denken zijn wij freerunners in hart en nieren; als het nuttig of nodig is, kijken wij over de grenzen van ons vakgebied heen. Want uiteindelijk telt alleen het resultaat: Bolidrain速 en Boligrip速 parkeersystemen. Geluiddempend, scheuroverbruggend, slijtvast, antislip, verwarmbaar, onderhoudsvriendelijk en kleurrijk. Bolidt, no limits. http://og.bolidt.nl

Geﾃｯnspireerd door het geslaagde Nationaal Parkeercongres in oktober 2015, waar Shawn Conrad, CAE Executive Director International Parking Institute (IPI) een aantal wereldwijde trends op parkeergebied schetste, is ook in Vexpan-verband stilgestaan bij de trends die wij voor de Nederlandse parkeermarkt signaleren. Deze trends zijn beschreven in het artikel Trends, trends en nog eens trends in Vexpansie 4 van 2015. Dit jaar zal Vexpansie op ieder van deze trends nader inzoomen. Wij doen dat door voor ieder onderwerp een specialist op het betreffende terrein van buiten de parkeerwereld zijn of haar visie op het thema, en de relevantie voor de parkeerwereld, te laten toelichten.

Demografische verandering en verstedelijking Regionale demografische ontwikkelingen en het Nederlandse autopark: inzichten uit de nieuwe WLO toekomstverkenning

In 2015 signaleerde Vexpan vier trends in de parkeermarkt: demografische verandering en verstedelijking, wijzigend verplaatsingsgedrag, technologie en samenwerking tussen partijen. In dit artikel geven medewerkers van het Planbureau voor de Leefomgeving (PBL) hun visie op de eerste trend: demografie en verstedelijking. TEKST DANIﾃ記LE SNELLEN, JAN RITSEMA VAN ECK EN ANDRIES DE JONG 窶ィEELD PBL

De vraag naar parkeren hangt samen met allerlei factoren, zoals omvang van de bevolking, bezoekersintensiteit van een plek, economische ontwikkelingen, de keuzes die mensen maken ten aanzien van mobiliteit en autobezit en het aanbod en de prijs van parkeervoorzieningen. Al die factoren kennen hun eigen ontwikkelingspad in de tijd, en die paden zijn ieder op zich weer meer of minder eenduidig of onzeker. In dit artikel kijken we in detail naar een van de belang-

vexpansie 2016

rijkste drijvende krachten achter de omvang van het autopark van de toekomst, namelijk de demografische ontwikkeling in Nederland en de ruimtelijke neerslag daarvan in stad en land. We baseren ons voor de lange termijn op de Toekomstverkenning Welvaart en Leefomgeving (WLO) van het Planbureau voor de Leefomgeving (PBL) en Centraal Planbureau (CPB) die eind 2015 is verschenen (zie ook www.wlo2015.nl). Voor de wat kortere ter-

mijn is dit aangevuld met inzichten uit de bevolkings- en huishoudensprognose van PBL en CBS (zie ook www.pbl.nl/themasites/ regionale-bevolkingsprognose). AUTOBEZIT

De behoefte om te parkeren, begint met een auto. De omvang van het autopark in de toekomst is dus een relevante factor. Het autobezit van personen en huishoudens is met name relevant voor de parkeervraag in

woongebieden. Uit bezit volgt autogebruik en de parkeervraag op bestemmingslocaties, maar daar ligt in dit artikel de nadruk niet op. Bevolkingsomvang en –samenstelling zijn belangrijke drijvende krachten van autobezit. Bevolkingsgroei leidt tot meer auto’s en huishoudensverdunning kan dit nog versterken: het autobezit per persoon is in kleinere huishoudens namelijk groter. Verder neemt het autobezit onder oudere huishoudens toe: ouderen blijven tot hogere leeftijd vitaal en actief en hebben vaker dan vroeger een rijbewijs. Daar staat tegenover dat het autobezit in een stedelijke omgeving gemiddeld lager is dan elders. De WLO-scenario’s voorzien een groei van het autopark in Nederland van 7,7 miljoen personenauto’s in 2010 tot 10,4 miljoen auto’s in 2050 in het hoge scenario en tot 8,5 miljoen auto’s in het lage scenario (figuur 1, pagina 28). Ook het aandeel 18-plussers dat een auto bezit, neemt toe. Nadere beschouwing leert dat het leeuwendeel van de groei van het autopark wordt verklaard door demografische ontwikkelingen en inkomensontwikkelingen. Veranderingen in kosten

van autobezit en autorijden remmen de groei enigszins af, in het hoge scenario vooral omdat auto’s door scherpere emissie-eisen duurder worden en in het lage scenario vooral door relatief hogere gebruikskosten. Ook een sterkere verstedelijking dempt de groei iets. MENSEN EN HUISHOUDENS

Het aantal auto’s in ons land hangt dus in belangrijke mate samen met de omvang en samenstelling van de bevolking en het soort huishoudens dat ze vormen. Dat de bevolking groeit, leek in de afgelopen decennia een vanzelfsprekendheid. Aanhoudend nam het aantal inwoners en het aantal huishoudens toe en was de opgave in planning en beleid gericht op het faciliteren (huisvesten, vervoeren, werk bieden) van die toenemende bevolking. In de toekomst is groei echter onzeker. De bevolkingsprognose voorziet voor 2030 voor Nederland als geheel nog wel groei, maar voor diverse provincies/ regio’s stabilisatie of krimp van de bevolkingsomvang. De scenario’s uit de WLO laten een gedifferentieerd beeld zien, waarbij de

bevolkingsomvang in 2050 uiteen kan lopen van ruim 19 miljoen in een hoog scenario tot bijna 16,5 miljoen in een laag scenario. De nationale bevolkingsontwikkeling hangt af van geboortes, sterftes en internationale migratie. Als het economisch goed gaat in Nederland leven mensen gezonder, worden ze ouder en krijgen ze meer kinderen. Ook komen er meer immigranten naar ons land. Doet de economie het slechter, dan zie je dat allemaal niet. Vergrijzing zal in alle toekomstbeelden optreden; het aandeel ouderen neemt toe, van een kleine 18 procent nu tot rond een kwart in 2050 (zie tabel 1, pagina 28). Dit zal overal in Nederland optreden. Tegelijkertijd neemt het aandeel mensen in de leeftijd tussen 19-65 jaar – traditioneel gezien als de potentiële werkzame bevolking – flink af, al varieert de mate waarin tussen de scenario’s. Wel wordt de afname van de potentiële beroepsbevolking afgeremd door het verhogen van de pensioenleeftijd. Het aandeel jongeren neemt ook iets af. Al met al verandert de samenstelling van de bevolking flink. Het aantal huishoudens volgens deze scena-

vexpansie 2016

Figuur 1. Autopark en autobezit onder 18-plussers volgens WLO-scenario’s 2012-2050 (CPB/PBL 2015a)

Omvang bevolking

Prognose

Hoog

2015

2030

2050

Laag 2030

2050

16,9

17,6

18,0

19,2

17,1

16,4

0-19 jaar

3,8

3,7

3,9

4,2

3,5

3,3

20-64 jaar

10,0

9,7

9,9

10,0

9,4

8,8

65 en ouder

3,0

4,2

4,3

5,0

4,1

4,4

Aandeel bevolking 0-19 jaar

22,5%

21,0%

21,7%

21,9%

20,5%

20,1%

20-64 jaar

59,2%

55,1%

55,0%

52,1%

55,0%

53,7%

65 en ouder

17,8%

23,9%

26,0%

24,0%

26,8%

Tabel 1. Bevolking naar leeftijd op 1 januari volgens PBL/CBS prognose en WLO-scenario’s (CPB/PBL 2015b, PBL/CBS 2013)

BRONNEN CPB/PBL (2015a) Toekomstverkenning Welvaart en Leefomgeving: cahier mobiliteit. Den Haag: Centraal Planbureau/Planbureau voor de Leefomgeving. CPB/PBL (2015b) Toekomstverkenning Welvaart en Leefomgeving: cahier demografie. Den Haag: Centraal Planbureau/Planbureau voor de Leefomgeving. CPB/PBL (2015c) Toekomstverkenning Welvaart en Leefomgeving: cahier regionale ontwikkelingen en verstedelijking. Den Haag: Centraal Planbureau/Planbureau voor de Leefomgeving. PBL/CBS (2013) Regionale bevolking- en huishoudensprognose. Den Haag: Planbureau voor de Leefomgeving/Centraal Bureau voor de Statistiek.

vexpansie 2016

rio’s varieert in 2050 tussen 9,4 miljoen bij het hoge scenario en 7,8 miljoen bij het lage scenario; nu bedraagt het rond 7,7 miljoen (zie tabel 2). De ontwikkeling van het aantal huishoudens hangt deels af van de invulling van de levensloop. Dit hangt weer samen met economische omstandigheden en culturele factoren. In het hoge scenario is verondersteld dat jongeren eerder het huis verlaten en mensen vaker alleen wonen omdat ze minder vaak een relatie vormen of deze sneller beëindigen. In het lage scenario zijn de veronderstellingen over de levensloop juist omgekeerd. De prognose zit hier weer tussenin. Opmerkelijk is dat het aantal en aandeel alleenstaanden in zowel de prognose als beide scenario’s in de toekomst toeneemt.

STAD EN LAND

Voor de vraag naar parkeren is een meer lokale invulling van de verwachte bevolkingsontwikkeling nog interessanter dan de nationale ontwikkeling. Zal de concentratie in de steden aanhouden of komt er weer een tegengestelde trend? Ofwel, wat zijn de ruimtelijke verschillen in verwachte ontwikkeling van bevolking en huishoudens. Uiteraard speelt onzekerheid hierbij een rol. Er zijn immers vele krachten denkbaar die ontwikkelingen de ene, dan wel de andere kant op kunnen sturen. Een verkenning van die onzekerheden heeft uitgewezen dat er goede argumenten zijn om aan te nemen dat de actuele trek naar de stad voorlopig verder doorzet, maar op termijn is een afzwakking

Figuur 2 bevolkingsontwikkeling in stad en land volgens WLO-scenario’s 2012-2050 (CPB/PBL 2015c)

2015

Prognose

Hoog

2030

Laag 2050

2030

2050

Aantal huishoudens

7,7

8,4

8,7

9,4

8,0

7,8

waarvan alleenstaand

2,9

3,4

3,7

4,3

3,1

3,2

37,7%

40,5%

42,5%

45,7%

38,8%

41,0%

Tabel 2. Huishoudens op 1 januari volgens PBL/CBS prognose en WLO-scenario’s (CPB/PBL 2015b, PBL/CBS 2013)

van die trend ook plausibel. Daarom is de beste manier om de toekomst te verkennen het bepalen van de gevolgen van beide ontwikkelrichtingen. Dan wordt helder welke groei of krimp robuust lijkt en welke sterker afhangt van allerlei sociale, economische of culturele trends. In de Toekomstverkenning WLO is uitgegaan van een sterk doorzettende verstedelijkingstendens in het hoge scenario, terwijl bij het lage scenario op termijn een afzwakking van die trend is verondersteld. In beide scenario’s is de bevolkingsgroei het sterkst in de steden, vooral die in de Randstad (zie figuur 2). Dit komt vooral omdat hier de natuurlijke aanwas het sterkst is door de relatief jonge bevolkingsopbouw en omdat

deze gebieden relatief aantrekkelijk zijn voor migranten (zowel binnenlands als buitenlands). In het lage scenario treedt buiten de steden bevolkingskrimp op, vooral buiten de Randstad. De huishoudensontwikkeling vertoont een minder geconcentreerd patroon dan de bevolkingsontwikkeling. Zo is het verschil tussen de groei in de steden en het ommeland veel kleiner. Dat komt omdat daar de huishoudens buiten de steden nog in sterkere mate kleiner worden, terwijl de steden (en vooral in de Randstad) voorop liepen in dit proces.

toekomstige omvang van het autobezit, een drijvende kracht achter de toekomstige vraag naar parkeren. Verschillende scenario’s zijn denkbaar. Groei van de bevolking is niet vanzelfsprekend meer. Verdere verstedelijking en concentratie in de Randstad, de actuele trend, lijkt aannemelijk. Maar ook dat proces kan vertragen of mogelijk zelfs omkeren. Het autopark zal naar alle waarschijnlijk wel blijven groeien omdat naast demografische ontwikkelingen hier ook economische en andere factoren een rol spelen.

CONCLUSIES

DANIËLLE SNELLEN, JAN RITSEMA VAN ECK en

Regionale demografische ontwikkelingen spelen een relatief belangrijke rol in het

ANDRIES DE JONG, Planbureau voor de Leefomgeving (PBL)

vexpansie 2016

Ward Vleugels Q-Park Thesis Award 2015 uitgereikt De Ward Vleugels-scriptieprijs is een samenwerking van de Erasmus Universiteit Rotterdam en Q-Park. De Erasmus Universiteit streeft naar kwalitatief hoogwaardig academisch onderwijs, ingebed in maatschappelijke behoeften. Q-Park streeft als toonaangevend bedrijf op het gebied van parkeeroplossingen naar innovatie en duurzaamheid. Deze samenwerking leidt tot verrassende bijdragen van de studenten en interessante inzichten voor de parkeerpraktijk. TEKST PETER MARTENS BEELD NAAM

Sinds twee jaar organiseren de Erasmus universiteit en Q-Park de wedstrijd om de Ward Vleugels Q-Park Thesis Award: een competitie om de beste masterthesis aan de Universiteiten in Nederland en Vlaanderen over parkeren in de breedste zin van het woord. Dit jaar waren er zeven scripties ingediend, van vier universiteiten: Delft, Rotterdam, Hasselt en Eindhoven. Een jury van wetenschappers van verschil-

vexpansie 2016

lende universiteiten hebben op basis van de wetenschappelijke aspecten twee finalisten uit de inzendingen geselecteerd: • Verkenning van de mogelijkheden om bij gebruik van waterstoftechnologie een parkeergarage te gebruiken als energiecentrale, door Jurriaan Coomans (TU Delft) • Analyse van effecten van parkeermaatregelen in een stedelijke context, door Johannes Martens (Universiteit Hasselt)

DE PARKEERGARAGE ALS ENERGIECENTRALE

Deze thesis blikt verder in de toekomst dan het benutten van accucapaciteit van elektrische auto’s om pieken in de energievraag af te vlakken. Als waterstoftechnologie als aandrijving voor personenauto’s doorzet, biedt dit mogelijkheden om een parkeergarage ook als energiecentrale te benutten. De waterstofauto staat

Vlnr: Ward Vleugels, oprichter van Q-Park, Johannes Martens, Giuliano Mingardo, Erasmus Universiteit, Juriaan Coomans en Frank De Moor, CEO Q-Park.

nu nog in de kinderschoenen (Toyota is de eerste start-up producent). De waterstofauto zet feitelijk waterstof om in electriciteit, die de elektromotor van de auto aandrijft. Een huidige windturbine heeft evenveel vermogen als circa 25 personenauto’s. Voordeel van de waterstofauto’s is dat die ook kunnen draaien als er geen wind is en er alleen water uit de uitlaat komt. Als je je automotor laat draaien, terwijl je thuis geparkeerd staat, heb je je eigen energiecentrale (en grote kans dat je thuis bent om die energie te gebruiken). Als een auto de helft van de tijd bij de woning geparkeerd staat (4.000 uren per jaar), kunnen circa 15 auto’s per jaar evenveel energie leveren als een windturbine. Er zijn nog wat hobbels te nemen: de waterstof moet geproduceerd en opgeslagen worden (hoge druk, veiligheid) en het economisch model moet nog geoptimaliseerd worden(de huidige eerste waterstofauto’s zijn nog duur). De economisch vereiste grootschalige toepassing moet in de maatschappelijke context ingepast worden met een omvattend transitieproces.

EFFECTEN VAN PARKEERMAATREGELEN IN STEDELIJKE CONTEXT

In plaats van een gebruikelijk lokaal statedpreference mobiliteitsonderzoek (respondenten gevraagd naar gedragsaanpassing bij een maatregel ter plaatse) is in dit onderzoek onderscheid gemaakt naar diverse pushmaatregelen in verschillende steden. Push betekent ontmoedigen van een bepaalde vervoersvorm door blokkades (bijvoorbeeld capaciteitsbeperking of extra kosten). Dit onderzoek spitst toe op parkeermaatregelen. Bewoners van Geel in België zijn ondervraagd omtrent hun reisgedrag, niet alleen in de stad zelf maar ook naar omliggende steden als Turnhout en Antwerpen. Er is gevraagd naar het effect van tariefverhogingen, reductie van capaciteit en het sluiten van de normaliter gebruikte parkeervoorziening. Volgens het onderzoek leidt reductie van capaciteit tot grotere verschuiving in gedrag dan verhoging van het parkeertarief: binnen de stad meestal naar gebruik van de fiets, buiten de stad wordt vaker een andere locatie gekozen (bijvoorbeeld voor winkelen) of verschuiving naar het openbaar vervoer. Op basis van een modeloefening wordt ge-

concludeerd dat uitbreiding van parkeercapaciteit en verlaging van parkeertarief of subsidiëring van ov-kosten zou kunnen leiden tot (beperkte) toename van de aantrekkingskracht. Als de subsidie van het ov wordt bekostigd uit verhoging van het parkeertarief zal de aantrekkelijkheid per saldo niet toenemen. AND THE WINNER IS...

Een panel van parkeerexperts uit de praktijk heeft op basis van originaliteit van het onderwerp en diepgang van de uitwerkingen Jurriaan Coomans als winnaar uitgeroepen. De cheques voor de winnaar en de runnerup zijn op 25 februari door Ward Vleugels, oud CEO van Q-Park, uitgereikt tijdens een bijeenkomst in de Automotive Campus in Helmond. Ook in 2016 is er weer een competitie voor de Ward Vleugels Q-Park Thesis Award. Scripties kunnen tot 1 oktober 2016 worden ingediend via quintessence@q-park.com.

PETER MARTENS, Director Business Intelligence Q-Park

vexpansie 2016

Parkmobile toont u de toekomst van parkeren! Niet ĂŠĂŠn, maar twee nominaties voor de Intertrafffic Innovation Awards. In de App tonen wij u de real-time beschikbaarheid van parkeerplaatsen. Tevens kunt u zelf uw parkeerplaats zoeken, reserveren en betalen via het dashboard. Nu al nieuwsgierig? tomas.novak@parkmobile.com | 020 560 10 50 | parkmobile.com

: c ffi a r t r e t In st

5 0 1 . 2 and 0 obile Parkm

| ParkN

Stop oneerlijke overheidsconcurrentie in de parkeerbranche!

De Wet Markt en Overheid (Wet M en O) biedt ondernemers in de praktijk te weinig bescherming tegen overheden die concurrerende activiteiten ontplooien. Ook private exploitanten in de parkeerbranche lijden hier in toenemende mate onder. Bijvoorbeeld als gemeenten het parkeertarief verlagen of parkeren gratis maken. TEKST MR. B.J.H. BLAISSE-VERKOOIJEN

Sinds 2012 bestaat in Nederland de Wet Markt en Overheid (Wet M en O). Deze wet maakt onderdeel uit van de Mededingingswet en had moeten voorkomen dat overheden op oneerlijke wijze concurreren met ondernemers. Daartoe is een aantal gedragsregels voor overheden in het leven geroepen, zoals onder meer de verplichting om bij het uitvoeren van economische activiteiten ten minste kostendekkende prijzen in rekening te brengen. Inmiddels zijn er vanuit meerdere branches stevige signalen gekomen, waaruit volgt dat de Wet M en O niet werkt (zie het Zwartboek van MKB-Nederland en VNO-NCW, dat in december 2015 is verschenen, getiteld Naar een nieuwe Wet Markt en Overheid. De wet biedt ondernemers in de praktijk veel te weinig bescherming tegen overheden die concurrerende activiteiten ontplooien. Ook private exploitanten in de parkeerbranche lijden hier in toenemende mate onder.

vexpansie 2016

GRATIS PARKEREN

Het verslechterde economische klimaat en de opkomst van het internet zijn twee factoren die leegstand in binnensteden tot gevolg hebben. Het staat buiten kijf dat dit onwenselijk is voor de omzetten van de in de binnenstad gevestigde retail- en horeca-ondernemers en voor de werkgelegenheid. In reactie hierop en vanuit een gevoel van onmacht besluiten veel gemeenten, zonder voorafgaand een gedegen onderzoek te hebben uitgevoerd, om dan maar de parkeertarieven in de gemeentelijke parkeergarages te verlagen of zelfs parkeren helemaal gratis te maken in de hoop dat dit een aanzuigende werking op winkelend publiek zal hebben. De gemeenten in kwestie gaan er daarbij geheel ten onrechte aan voorbij dat door deze maatregelen een andere groep ondernemers – de exploitanten van de private parkeergarages – direct wordt benadeeld. Door de parkeertarieven sterk te laten dalen

of parkeren zelfs geheel gratis te maken, zal een gemeente al snel handelen in strijd met de in de Wet M en O opgenomen verplichting om bij het ontplooien van economische activiteiten ten minste kostendekkende tarieven in rekening te brengen. De parkeerexploitant die deze oneerlijke concurrentie een halt wenst toe te roepen, heeft in beginsel de mogelijkheid een klacht in te dienen bij de Autoriteit Consument en Markt (ACM). Aan het indienen van een dergelijke klacht worden niet al te zware eisen gesteld en van een door de ACM in te stellen onderzoek zal per definitie een afschrikwekkende werking uitgaan. In een uiterst geval kan de ACM – indien een gemeente naar haar oordeel in overtreding is – handhavend optreden en een last onder dwangsom opleggen. Dat houdt in dat de ACM de desbetreffende gemeente kan gelasten de kortingsactie te staken. Deze dreiging zou voldoende moeten kunnen zijn om bij de betreffende overheid

te bewerkstelligen, dat de parkeertarieven alsnog (weer) naar een marktconform niveau worden getild. LEGE HULS

In de praktijk maken gemeenten echter op grote schaal gebruik van de “escape-route” die de Wet M en O hen biedt. In de wet is namelijk bepaald dat de gedragsregels niet van toepassing zijn, indien sprake is van een activiteit die plaatsvindt in het algemeen belang. Zodra een gemeente dus een zogenaamd Algemeen Belang Besluit (ABB) neemt, is de Wet M en O niet langer van toepassing en komt aan de ACM geen bevoegdheid meer toe om handhavend op te treden. Het staat de gemeente dan bijvoorbeeld vrij om in concurrentie met private partijen economische activiteiten uit te oefenen waarbij tarieven beneden de kostprijs in rekening kunnen worden gebracht. Wanneer precies sprake is van een activiteit

die plaatsvindt in het algemeen belang wordt in de Wet M en O niet geregeld. Dat staat in beginsel ter beoordeling van de desbetreffende overheidsinstantie. Deze in de wet opgenomen “escape-route” maakt de Wet M en O voor ondernemers in feite tot een lege huls. De kans om met succes op te komen tegen een genomen ABB lijkt zeer gering¹. Bij de totstandkoming van de wet is hier door een aantal Kamerleden expliciet op gewezen, maar desalniettemin heeft de wetgever het nodig geacht de algemeen belang bepaling in de wet op te nemen. Uit een onderzoek dat de ACM enige tijd na

de inwerkingtreding van de Wet M en O heeft uitgevoerd en waarbij onder meer de parkeersector is onderzocht (zie het artikel Mededinging in parkeerland in Vexpansie 4-2015) volgt dat van de wettelijke mogelijkheid om bezwaar aan te tekenen tegen een ABB vooralsnog geen gebruik is gemaakt. Tóch meen ik dat private parkeerexploitanten die hun omzetten zien kelderen vanwege gemeentelijke parkeeracties hiertegen zouden moeten opkomen. Er bestaan zowel formele als materiële argumenten om hiertegen in het geweer te komen. ALGEMEEN BELANG

Tegen een door de gemeenteraad geno

men ABB kan in eerste instantie bezwaar worden aangetekend bij de gemeenteraad, vervolgens eventueel beroep bij de mededingingskamer van de rechtbank Rotterdam en hoger beroep bij het College van Beroep voor het Bedrijfsleven.

Overheden hebben weliswaar ruime vrijheid om te bepalen dat een bepaalde activiteit wordt uitgevoerd in het algemeen belang, maar deze vrijheid is niet onbegrensd. In de eerste plaats zal de motivering die aan een algemeen belang besluit ten grondslag ligt zodanig moeten zijn, dat toetsbaar is of

vexpansie 2016

prijs rekenen. Dat kan geen enkele ondernemer. Zij zullen de concurrentiestrijd, waar zij door gemeenten op oneigenlijke wijze in worden getrokken, altijd verliezen. De balans die met de komst van de Wet M en O had moeten worden (terug)gebracht, raakt op deze manier dus verder zoek. VENRAY EN KERKRADE

daadwerkelijk sprake is van een algemeen belang. In de tweede plaats dient te zijn afgewogen of het noodzakelijk én proportioneel is om een bepaalde activiteit aan te merken als een activiteit van algemeen belang. Dit betekent dat een gemeente onderzocht zal moeten hebben of het algemeen belang, dat gemoeid is met de uitvoering van de bedoelde activiteiten zonder toepassing van de gedragsregels in de Wet M en O, zwaarder weegt dan het belang van private ondernemers bij eerlijke concurrentieverhoudingen. In de derde plaats dient sprake te zijn van marktfalen. Dit betekent dat er geen sprake kan zijn van een activiteit van algemeen belang, indien de markt zelf voorziet in het aanbod van de desbetreffende goederen of diensten. Een motivering van een ABB inzake parkeren, die erop neerkomt dat het te dienen belang is gelegen in het faciliteren van de aanwezige detailhandel en horeca door meer bezoekers aan te trekken, zou geen stand moeten kunnen houden. Een dergelijke motivering houdt in dat een gemeente er blijkbaar voor kiest om ondernemers die zich richten op detailhandel en horeca te bevoordelen ten koste van andere ondernemers die in diezelfde gemeente grote financiële investeringen doen om parkeergarages te kunnen exploiteren. Hier is sprake van onevenredige benadeling

vexpansie 2016

van de ene groep ondernemers in het voordeel van een andere groep ondernemers. Er wordt evident geen algemeen belang gediend, maar een specifiek belang. Indien er private parkeergarages in de nabijheid van de gemeentelijke garages zijn gesitueerd, is bovendien van marktfalen geen sprake. CONCURRENTIEVERVALSING

Daar komt bij dat op basis van verschillende onderzoeken – van onder meer de Erasmus Universiteit, Goudappel Coffeng, het CROW en WPM Research – is gebleken dat de hoogte van de parkeertarieven niet (althans slechts beperkt) van invloed is op de omzet van winkeliers en horeca-ondernemingen. Gemeenten dragen met deze regulering dus niet bij aan hun eigen beleidsdoelstellingen. Niet alleen exploitanten van private parkeergarages worden hierdoor benadeeld, maar ook de burger. Gemeentelijke parkeerbedrijven die stunttarieven rekenen of parkeren zelfs geheel gratis maken, brengen immers minder in de gemeentekas. De tekorten worden door de burger via de belastingen aangevuld. Een dergelijke situatie komt neer op zuivere concurrentievervalsing en is niet in lijn met het doel en de strekking van de Wet M en O. Exploitanten van private parkeergarages kunnen onmogelijk tarieven beneden kost-

Recentelijk hebben twee gemeenten die waren gestart met een proef gratis parkeren – te weten Venray en Kerkrade – ingezien dat hiermee niet het beoogde effect wordt gesorteerd én dat er negatieve bijeffecten optreden zoals overlast van geparkeerde auto’s en ongewenste verkeersstromen. Bovendien zijn er (te) hoge kosten aan verbonden. Uit berichtgeving in de media volgt dat de gemeente Kerkrade een half miljoen euro aan parkeergeld en –boetes is misgelopen en dat in de gemeente Venray – waar de opbrengst uit parkeergelden überhaupt al niet kostendekkend was – de kosten die gepaard gaan met de proef gratis parkeren zelfs 1,4 miljoen euro bedragen. Beide gemeenten hebben besloten de proef te staken. Bij de inwerkingtreding van de Wet M en O is bepaald dat de wet in beginsel op 1 juli 2017 van rechtswege vervalt. Voor die datum zal de wet worden geëvalueerd. Inmiddels hebben in het najaar van 2015 de Kamerleden Ziengs en Verhoeven een initiatiefnota ingediend, waarmee zij ervoor pleiten dat de Wet M en O in het kader van de evaluatie wordt aangescherpt zodat deze in de toekomst alsnog het doel kan vervullen waarvoor zij in het leven is geroepen, te weten het tegengaan van oneerlijke concurrentie door de overheid. Het zal nog enige tijd duren voordat het mogelijke wetgevingstraject, dat kan worden ingezet op basis van de initiatiefnota, duidelijkheid biedt. Hierop hoeft niet gewacht te worden. Zolang er geen ABB inzake parkeren is genomen, kan een benadeelde parkeerexploitant de ACM benaderen in geval gemeentelijke parkeertarieven beneden de kostprijs dalen. Indien een gemeente de “escape-route” door middel van een ABB wel reeds heeft ingezet, kan hiertegen – zolang het besluit niet onaantastbaar is – bezwaar worden gemaakt. Zoals uit het voorgaande volgt, zijn daarvoor steekhoudende argumenten aan te dragen. De tijd is rijp om het tij te keren en het level playing field in de parkeersector te herstellen!

MR. B.J.H. BLAISSE-VERKOOIJEN, advocaat bij Pot Jonker Advocaten in Haarlem

Woningcorporaties in spagaat met parkeren Woningcorporaties worden in de media soms afgeschilderd als financiële bolwerken. Op parkeervlak is dat zeker niet het geval. De rijksoverheid draagt de corporaties op zich te beperken tot de kernactiviteit wonen. Gemeentes blijven met parkeernormen de bouw van (vaak ondergrondse) parkeerplaatsen bij de woningen eisen. En bewoners vinden het parkeren in de parkeergarages te duur. Wat betekent dit voor de betrokken partijen?

TEKST PETER MARTENS BEELD STUDIO HENO

De woningcorporatie Stadgenoot exploiteert in Amsterdam 32.000 woningen, verdeeld over 700 complexen, waarin ca. 2.500 gebouwde parkeerplaatsen (in circa 50 garages) en 700 individuele garageboxen. Jenna Munster, adviseur Parkeren bij Stadgenoot Amsterdam en verantwoordelijk voor de exploitatie en beheer van de parkeerportefeuille van Stadgenoot, schetst waarom ‘‘parkeren” voor een woningcorporatie een ingewikkeld product is. VERENIGINGEN VAN EIGENAREN

Een woningcorporatie ontwikkelt wooncomplexen en is verplicht daarbij, volgens de normen, parkeergelegenheden te realiseren. Dat vertaalt zich in Amsterdam vaak in verdiepte parkeergarages. Na de ontwikkeling worden er soms woningen en parkeerplaatsen verkocht en blijft Stadgenoot daarnaast ook eigenaar van woningen en parkeerplaatsen binnen het complex. De woningen en parkeerplaatsen worden overigens vaak niet gekoppeld verkocht. Elke woning en elke

parkeerplaats heeft namelijk vaak een eigen appartementsindexnummer en kan dus apart worden verkocht. Stadgenoot vormt met de particuliere eigenaren de Vereniging van Eigenaren (VvE), die gezamenlijk over het beheer van het complex besluiten. Bij de bouw van een parkeergarage wordt niet geanticipeerd op eventuele verhuur van parkeerplaatsen aan niet-bewoners van het complex/derden. Er moet dan gedacht worden aan het sluitplan, of afspraken in de akten en reglementen. Als bewoners van het complex (die geen parkeerplaats hebben gekocht) in dat geval geen parkeerplaats huren, wordt Stadgenoot geconfronteerd met leegstand in de betreffende garage. In dat geval betaalt Stadgenoot netjes de VvE bijdrage, maar staan daar geen huurinkomsten tegenover. Binnen een VvE is vaak sprake van tegengestelde belangen. Stadgenoot wil haar huurders een bepaalde service level aanbieden, wat kosten met zich meebrengt. Hierbij kun je bijvoorbeeld denken aan het bieden van

Jenna Munster

vexpansie 2016

een schone parkeerplaats. Dan wil je bijvoorbeeld niet één keer per jaar de garage schoon laten maken, maar één keer per maand. De overige eigenaren hebben vaak als doel de kosten zo laag mogelijk te houden. Zij hebben immers geen belang bij meer service en zien geen toegevoegde waarde in het één keer per maand schoonmaken van de garage. Stadgenoot krijgt in zo’n geval geen grip op het product parkeren en kan de verwachtingen van huurders maar moeilijk managen, omdat het product ‘‘parkeren” per VvE en dus per garage verschilt. RIJKSBELEID

Het rijksbeleid voor de woningcorporaties komt van het Directoraat-generaal Wonen en Bouwen (met een eigen minister), onderdeel van het ministerie van Binnenlandse Zaken en Koninkrijksrelaties. Woningcorporaties moeten zich volgens de Woningwet 2015 concentreren op het bouwen, verhuren en beheren van sociale huurwoningen en enkele andere maatschappelijke taken. De Woningwet 2015 noemt dit: Diensten van Algemeen Economisch Belang (DAEB). DAEB-activiteiten zijn: • Bouw, verhuur en beheer van sociale huurwoningen: het huisvesten van mensen met een smalle beurs. • Beheer van maatschappelijk vastgoed, bijvoorbeeld een buurthuis, een wijkbibliotheek, een kapperszaak of een huisartsenpraktijk. • Investeren in leefbaarheid, bijvoorbeeld huismeesters of initiatieven om overlast te bestrijden. Deze activiteiten worden samen met de gemeente vastgesteld. Voor niet-DAEB-activiteiten gelden strenge eisen. Een woningcorporatie mag alleen een niet-DAEB-activiteit uitvoeren als commerciële bedrijven geen interesse hebben. Dit moet blijken uit een door de gemeente uit te voeren markttoets. Volgens de nieuwe Woningwet moeten woningcorporaties hun DAEB- en niet-DAEBactiviteiten splitsen om risico’ s van commerciële activiteiten op de kernactiviteit te voorkomen en de controle door de overheid op geld, bestemd voor sociale woningbouw te vereenvoudigen. Dit jaar moet deze splitsing door de woningcorporaties worden voorbereid en voorgelegd aan de Autoriteit Woningcorporaties. GEMEENTELIJK BELEID

In het algemeen stellen gemeenten parkeernormen bij het bouwen van woningen, waarbij volgens de CROW-kencijfers 0,6 –

vexpansie 2016

0,8 parkeerplaats per woning/appartement in de sociale sector gebruikelijk is. Echter wordt het product ‘‘parkeren” door de rijksoverheid beschouwd als een niet-DAEBactiviteit. Het verplicht realiseren van een niet-DAEB-product brengt de corporatie in een lastige positie. Als de corporatie een parkeergarage bouwt, stelt de gemeente in het vooruitzicht op betaald parkeren in te voeren. Als invoering van betaald parkeren om bepaalde redenen wordt uitgesteld, is er voor bewoners weinig reden om een parkeerplaats in de garage te huren. Leegstand is dan het gevolg. Iedereen parkeert dan op straat en de parkeersituatie moet eerst uit de hand lopen, alvorens bewoners bereid zijn een parkeerplaats te huren. De prijzen voor het huren van een parkeerplaats bij Stadgenoot variëren globaal van 60 euro per maand buiten de ring tot 200 euro per maand in de binnenstad. De bewoners van appartementen waaronder een parkeergarage is gelegen, komen niet in aanmerking voor een parkeervergunning op straat, tenzij alle parkeerplaatsen in de parkeergarage zijn verhuurd of verkocht. Dit beleid is opgesteld door de gemeente. Een parkeervergunning varieert van 8 euro per maand in Nieuw West tot 44 euro per maand in het centrum van Amsterdam en is dus goedkoper. Stadgenoot is echter verplicht de dure garages te bouwen en kan niet concurreren met de prijs van een parkeervergunning op straat. Bewoners komen vervolgens verhaal halen bij Stadgenoot, want de huurprijzen zijn “belachelijk”. Terwijl Stadgenoot slechts het overheidsbeleid uitvoert en op het realiseren en beheren van de parkeergelegenheden geld toe moet leggen. In oudere wijken met veel parkeerdruk op straat probeert de gemeente juist wél parkeren van de straat in de garages te brengen. Alleen blijkt dat niet zo eenvoudig te zijn. Stadgenoot wordt bijvoorbeeld door de gemeente benaderd om de resterende, versnipperd in de garage gelegen, parkeerplaatsen aan hen te verhuren. Het parkeersysteem moet dan geschikt worden gemaakt voor de gestandaardiseerde techniek met betrekking tot vergunninghouders. De vergunninghouders worden geautoriseerd om een bepaalde garage binnen te rijden, als er nog plek is, en kunnen vervolgens op een willekeurige parkeerplaats parkeren. Dit plan is echter niet uitvoerbaar, omdat het aanpassen van het parkeersysteem en de parkeergarage in overleg met de VvE dient te gebeuren. Heel ongenuanceerd gezegd, wil een VvE liever

niet dat een willekeurige derde de auto kan parkeren in de garage. Ook zit de VvE niet te wachten op een aanpassing aan het parkeersysteem. En daarnaast moet vaak ook nog het gehele sluitplan van het complex worden aangepast, als dat al mogelijk is, zodat derden zich niet kunnen begeven in het woongedeelte van het complex. De kans dat er door een vergunninghouder illegaal wordt geparkeerd op een parkeerplek van een particuliere eigenaar, is ook groot (blijkt uit eerdere ervaringen), wat een intensieve beheertaak tot gevolg heeft. Ook zijn het zeer tijdrovende trajecten om bovenstaande te organiseren. Dit plan had wel kans van slagen gehad als bij de oplevering van een gebouw was geanticipeerd op eventuele verhuur en het liefst verkoop aan de gemeente. Stadgenoot zou er bijvoorbeeld voorstander van zijn, dat als ze verplicht wordt door de gemeente om bij een ontwikkeling een parkeergarage te bouwen, die parkeergarage bij nieuwbouw wordt gekocht door de gemeente. De gemeente gaat de garage beschouwen als “maaiveld” en geeft vergunningen af aan bewoners om te parkeren in de parkeergarage. Dan gaat de gemeente haar eigen parkeerbeleid uitvoeren in plaats dat ze de verantwoordelijkheid van haar parkeerbeleid neerlegt bij woningcorporaties. Gevolg is dan wel dat de vergunningen waarschijnlijk iets duurder zullen worden, omdat een verdiepte garage veel kosten met zich meebrengt. DOELGROEP CORPORATIE

De primaire doelgroep van de woningcorporatie voor het product “parkeren”, zijn de bewoners van het complex die immers geen parkeervergunning op straat kunnen krijgen van de gemeente. Zoals eerder al aangegeven is een parkeervergunning vele malen goedkoper dan een parkeerplaats in een garage. Daarom willen de bewoners zo weinig mogelijk betalen voor hun parkeerplaats in de garage. Als de corporatie de plaatsen niet kan verhuren aan bewoners van het complex, kunnen in sommige gevallen deze plaatsen worden aangeboden aan bewoners uit de buurt of andere derden. Echter verwachten deze mensen service op een professioneel niveau. Echter kan de corporatie dat serviceniveau niet leveren, omdat er geen sprake is van een gestandaardiseerd product en de VvE’s de kosten zo laag mogelijk willen houden. Oftewel: de ene doelgroep wil zo min mogelijk betalen en de andere doelgroep verwacht een hoog serviceniveau. Hierdoor is het managen van de verwachtingen een uitdaging.

Gemeente

Ministerie Wonen

Woningcorporatie Stadgenoot

Vereniging van Eigenaren Particuliere eigenaren

VICIEUZE CIRKEL OF GULDEN MIDDENWEG?

Bovenstaande vier onderwerpen geven aan dat de dynamiek van een woningcorporatie op gebied van parkeren erg ingewikkeld is: Gemeentelijke normen vereisen parkeervoorzieningen, bewoners willen zo min mogelijk geld betalen, volgens de Woningwet mogen fondsen niet aan parkeren worden besteed en daardoor kan geen attractief aanbod voor derden worden gecreëerd. Munster ziet, zoals aangegeven, geen optie om de gemeente of een andere partij de bestaande parkeerportefeuille van een woningcorporatie te laten exploiteren. Dit is jammer, want door gebruik te maken van de organisatie van exploitanten van parkeergarages (private exploitanten dan wel gemeenten) kunnen toezicht en storings-

Huurders woningen Stadgenoot

diensten efficienter en beter worden uitgevoerd. Dit leidt uiteindelijk tot een aanvaardbaar en gestandaardiseerd product, waardoor de verwachtingen van de huurder beter kunnen worden gemanaged. Echter kan hier alleen voor worden gekozen op het moment dat een garage wordt ontwikkeld en er op zaken die betrekking hebben op de eventuele verhuur aan derden kan worden geanticipeerd (sluitplan van het complex, voorwaarden in akten et cetera). Het is nog maar de vraag of woningcorporaties bij nieuwbouwprojecten nog parkeergarages willen ontwikkelen, omdat parkeren als een ‘‘niet-DAEB-product” wordt bestempeld door de Rijksoverheid. Daarom is het de vraag hoe deze discussie tussen de gemeente en woningcorporaties bij toekomstige nieuwbouwprojecten zal verlopen.

Huurders derden

Oftewel, voor nieuwbouwprojecten kan het beleid wellicht worden aangepast en een nieuwe weg worden ingeslagen. Voor de erfenissen uit de afgelopen dertig jaar zijn aanpassingen in techniek en houding van de betrokken belanghebbenden noodzakelijk om uit de vicieuze cirkel op de gulden middenweg te geraken. De hierboven geschetste problematiek lijkt niet enkel van toepassing voor de woningcorporatie Stadgenoot of de gemeente Amsterdam. Het zal een een flinke uitdaging zijn voor alle betrokken partijen en de parkeersector om deze infrastructuur economisch en duurzaam te benutten.

PETER MARTENS, vicevoorzitter Vexpan.

vexpansie 2016

Is parkeren wel Smart en Sustainable Recentelijk nam Peter Martens, vicevoorzitter Vexpan, deel aan twee internationale conferenties in Brussel over Smart Cities en Sustainable Urban Mobility Plans. In eerste instantie verwachtten congresdeelnemers dat parkeerbeheer niet strookt met verduurzaming van mobiliteit en smart cities. De vraag is, hoe krijgen we in die omgeving parkeren over de bühne? TEKST PETER MARTENS

Parkeerbeheer is een uitstekend middel tot selectieve toegang voor autoverkeer in binnensteden: werknemers die de hele dag hun auto in de binnenstad willen parkeren worden ontmoedigd en bezoekers aan winkels of andere attracties in de binnenstad worden gefaciliteerd. Op deze wijze kan een parkeerplaats in de binnenstad in de loop van de dag worden gedeeld door meerdere bezoekers. Vervolgens kan met het prijsmechanisme een passende balans tussen vraag en aanbod worden gezocht al naar gelang de (gewenste) capaciteit van de infrastructuur. Om winkels te laten overleven, is een meer aantrekkelijke omgeving nodig om naast boodschappen doen ook “beleving” een plaats te geven. Minder parkeerplaatsen op straat is daar een belangrijk maar ook gevoelig onderwerp: vervanging van goedkope bewonersvergunningen op straat (veelal

vexpansie 2016

minder dan een euro per dag) door andere alternatieven blijkt een zeer stroperig proces.

gelmatige patronen zet veel meer zoden aan de dijk dan bij de eerder genoemde speciale gelegenheden.

GEDRAG VERANDEREN

Ook het verleiden van bezoekers om niet met de auto tot in het hart van de steden te rijden maar op enige afstand te parkeren (Park & Walk of Park & Ride wordt herkend. Dan blijkt parkeren een proces met hardnekkige gewoontes: veel mensen blijven de oude gewoonte volgen en klagen dat het steeds duurder wordt. Vooraf informeren over de alternatieven doe je eigenlijk alleen als je iets bijzonders doet: een bezoek aan een andere stad met een speciale gelegenheid. Dat zijn ook de gelegenheden om vooraf te boeken: luchthaven, grote concerten, hotels. Bij de regelmatige stadsbezoeken rijdt het overgrote deel van de bezoekers naar de bestemming en begint daar een parkeerplek te zoeken. Gedragsverandering in deze re-

INFORMEREN

De smart cities – smart mobility programma’s bieden mogelijkheden om in de dagelijkse routines van weggebruikers in te breken met de noodzakelijke informatie om bezoekers op andere (parkeer)gedachten te brengen. Zolang bezoekers per auto niet weten dat ze elders in de buurt veel goedkoper kunnen parkeren en toch gemakkelijk de gewenste bestemming kunnen bereiken, blijven ze het huidige (politiek niet gewenste) gedrag vasthouden en klagen alleen maar over het dure parkeren. Of ze gaan helemaal niet meer naar de stad en kopen vanaf de bank via internet. In de discussies vond de noodzaak om weggebruikers te voorzien van informatie over

Weg- en parkeer infrastruc tuur

Dienstverlener A Data

Dienstverlener B

Weg- en parkeer infrastruc tuur

Informatie verkeer & parkeren

Informatie verkeer en openbaar vervoer

Consumenten maken keuzes voor vervoersmodaliteit

Data Dienstverlener C

Informatie openbaar vervoer

parkeeralternatieven en de realtime beschikbaarheid veel weerklank. Het Nederlandse initiatief van het nationale parkeerdataplatform werd daarbij toegejuicht. In veel situaties is deze data enkel op stedelijke of regionale schaal via een app voor de gebruikers beschikbaar. Het beschikbaar maken van informatie voor gebruikers via apps en dergelijke wordt daarbij gezien als dienstverlening die door marktpartijen moet worden opgepakt. Deze marktgerichte aanpak werd in de presentaties door de Eurocommissaris voor Transport, Violeta Bulc, en de aanwezige vertegenwoordigers van DG Move en DG Connect onderstreept.

leners naar de consumenten/reizigers. De data omtrent de infrastructuur (zowel weg, parkeren als openbaarvervoernetwerken) en de actuele situatie (gebruik, verstoringen et cetera) horen bij de infrastructuur. Vervolgens is het aan marktpartijen om op basis daarvan diensten voor de consumenten te ontwikkelen. Het bovenstaande schema brengt dit in beeld: links de door de overheden beschikbaar gestelde infrastructuur, midden de commerciële dienstverleners die uit de verschillende databronnen informatiediensten ontwikkelen en rechts de consumenten, die aldus bewuste keuzes kunnen maken uit de vervoersmodaliteiten.

DATA BESCHIKBAAR STELLEN

KEUZES BEÏNVLOEDEN

In de discussies kwam het onderscheid naar voren tussen de infrastructuur (in beheer bij diverse de overheden) en de dienstver-

Vanuit stedelijke vertegenwoordigers werd de vraag gesteld ten aanzien van de controle door het beleid: hoe kan worden voorkomen

dat reizigers onbedoelde sluiproutes krijgen aangeboden en dat adviezen worden gegeven om de daarvoor bedoelde omleidingsroutes te gebruiken. Het antwoord op deze vraag is feitelijk zeer fundamenteel: houdt de bestuurder autonomie over de eigen reis of wordt de keuze bepaald door de beheerder van de infrastructuur? Dit geldt zowel voor de keuze van de modaliteit, reisroute en eventuele parkeerlocatie. Daarbij is de keuze voor de parkeerlocatie als onderdeel van de reis het duidelijkst te beïnvloeden met tarieven naar gelang van tijdstip en parkeerduur. Daarmee vormt parkeerbeleid en de informatie daaromtrent een heel direct sturingsmiddel in concepten voor smart cities en smart mobility.

PETER MARTENS, vicevoorzitter Vexpan

vexpansie 2016

Liften in parkeergarages

Een lift die niet werkt, of nog erger, vast komen te zitten in een lift; je moet er niet aan denken. Het overkomt minimaal 125 mensen per dag. Hoe gaan parkeergarageexploitanten om met hun lift? Wie komt er bij technische problemen? En hoe snel? TEKST JITZE RINSMA EN IMRO GARCIAâ&#x20AC;&#x192; BEELD EURLICON

Om parkeergarages openbaar toegankelijk te maken, zijn in bijna elke parkeergarage personenliften aanwezig. Er zijn vele merken en type liften, die door verschillende leveranciers worden geleverd en onderhouden. De laatste jaren wordt er vaker gekozen voor glazen liften. Dit zijn liften waar de wanden van de schacht en de liftcabine van glas zijn. Je kunt dan vanuit de lift de omgeving zien en de mensen die buiten de lift staan, kunnen zien wat er in de lift gebeurt. Glazen liften geven mensen een veiliger gevoel en aangevuld met cameratoezicht neemt de veiligheid in de lift ook daadwerkelijk toe en neemt vandalisme af. KEURING

De technische veiligheid wordt geborgd door een periodieke keuring van een onafhankelijke keuringinstantie. Voor parkeergarages van de gemeente Enschede en Eindhoven is dat bijvoorbeeld het Liftinstituut. In Nederland wijst het Ministerie van Sociale Zaken en Werkgelegenheid keurende instanties voor

vexpansie 2016

liften aan. In de lift is aan de wettelijk verplichte keuringsticker te zien of de lift gekeurd is en tot wanneer deze keuring geldig is. Liften in parkeergarages zijn belangrijk voor een ieder die niet of moeilijk de trap kunnen gebruiken, zoals mensen in een rolstoel, een scootmobiel of met een kinderwagen of winkelwagen. Het is voor deze doelgroep noodzakelijk dat de liften goed functioneren en de parkeergarage bereikbaar blijft. Een hoge bedrijfszekerheid is daarom van groot belang. En als er toch een defect optreedt moet dit snel worden verholpen. Vooral bij een opsluiting is het belangrijk dat de reactietijd om mensen te bevrijden zeer kort is. In moderne liften zit daarom een alarmknop voor directe verbinding met een hulpdienst. Meestal is dit een meldkamer van de onderhoudsfirma, maar het kan ook de meldkamer van de parkeergarage-exploitant zijn. Zij kunnen aangeven hoelang het gaat duren voordat een monteur aanwezig is. Dit soort hulpmiddelen maakt een opsluiting minder dramatisch, maar voorkomen is beter. Het is

daarom belangrijk om de liften goed te beheren en te onderhouden. BEHEER

Veelal wordt door de eigenaar van een lift een servicecontract afgesloten met een onderhoudsbedrijf voor liften. Er worden afspraken gemaakt over het aantal onderhoudsbeurten, reactietijd bij storingen, het verhelpen van storingen, het 24/7 beantwoorden van noodoproepen bij opsluiting in de lift en het bevrijden van gebruikers. Er zijn ook parkeergarage-exploitanten die ervoor kiezen om noodoproepen in de lift zelf aan te nemen, omdat zij sneller dan het liftonderhoudsbedrijf aanwezig kunnen zijn bij de lift waar de opsluiting plaatsvindt. Zij kunnen afhankelijk van de situatie beslissen of zij zelf de bevrijding van passagiers uitvoeren (afhankelijk of zij daarvoor opgeleid en bevoegd zijn), een monteur oproepen of de brandweer inschakelen. Een voordeel van deze laatste optie is dat de exploitant direct betrokken is bij storing en in overleg met de

Parkeergarage Katwijk aan zee Boulevard - Zeezijde

liftmonteur, getuigen en eventuele camerabeelden kan bepalen wat de oorzaak kan zijn geweest. Maatregelen ter voorkoming van storingen kunnen, afhankelijk of deze veroorzaakt zijn door verkeerd gebruik, door vandalisme of door een technisch defect, direct worden doorgevoerd. ONDERHOUD

Ter voorkoming van storingen is het noodzakelijk om het onderhoud goed uit te voeren. De basis hiervan is het correctief en preventief onderhoud, dat ervoor moet zorgen dat de technische staat van de lift goed is. Daarnaast is het op tijd reviseren (vervangen van onderdelen) van liften ook belangrijk, omdat versleten onderdelen ook met goed onderhoud uiteindelijk tot storingen leiden. Het bijzondere bij liften is dat, in tegenstelling tot veel andere installaties in de parkeergarages, deze niet altijd worden onderhouden door de leverancier van de (lift)installatie. Onderhoud en revisie van een lift kunnen ook door andere partijen dan de leverancier worden

uitgevoerd. Dit betekent dat als zowel de opdrachtgever als de exploitant ontevreden is over de geleverde prestatie of over het onderhoudscontract zij kunnen switchen naar een andere onderhoudsfirma. Omdat het niet eenvoudig is om de juiste partij te selecteren, wordt er door veel opdrachtgevers gebruikgemaakt van gespecialiseerde liftadviseurs. Zo maakt de gemeente Enschede gebruik van de diensten van Eurlicon. Zij kunnen de opdrachtgever helpen bij een uitvraag/aanbestedingstraject, om zo de juiste aanbieder te selecteren en ze kunnen ook controleren of de opdrachtnemer zijn beloftes wel nakomt. Doelstelling hierbij is om het aantal storingen te minimaliseren, reactietijden zoals afgesproken te halen en onderhoud uit te voeren zoals gepland. CONCLUSIE

Eigenaren en exploitanten van parkeergarages hebben veel invloed op het functioneren van de liften in hun parkeergarage. Het begint bij de aanschaf van een kwalitatief

goede liftinstallatie. Hierbij dient niet alleen naar de technische geschiktheid van de installatie te worden gekeken, maar ook naar de sociale wensen en eisen. Na oplevering dienen goede afspraken te worden gemaakt over het onderhoud van de lift en moet budget worden gereserveerd voor het, op termijn, reviseren van de lift. Het is van belang te controleren op de naleving van de gemaakte afspraken met betrekking tot onderhoud en revisie. Periodiek dient de exploitant of eventueel een door hem aangestelde adviseur, met de onderhoudsfirma de resultaten te bespreken en eventuele gebreken in de naleving af te dwingen. Dit alles om ervoor te zorgen dat gebruikers van de garage in vol vertrouwen de liften zullen en kunnen gebruiken, zodat liften bijdragen aan een positief gevoel van bezoekers van parkeergarages.

JITZE RINSMA, Keypoint IMRO GARCIA, Manager Eurlicon

vexpansie 2016

Bouwenregelgeving

10de editie Essentiële Bouwkundige Controlepunten voor brandveiligheid Brandweer Nederland, Vereniging Bouw- en Woningtoezicht Nederland en Brandveilig Bouwen Nederland (BBN) hebben samen deze nieuwe, 10 de editie tot stand gebracht. Sinds de eerste editie in 2005 vindt er jaarlijks een update plaats waarin voortschrijdende inzichten en terugkoppeling uit de praktijk en wetgeving zijn verwerkt. De Essentiële Bouwkundige Controlepunten (EBC) beoogt een bijdrage te leveren aan brandveiliger gebouwen. Dat wordt gedaan door duidelijk te maken welke punten in ieder geval van belang zijn als het gaat om bouwkundige brandveiligheid. Voor eigenaren en exploitanten van parkeergarages is een aantal controlepunten uit de publicatie voorafgaande aan de bouw, bij oplevering en bij verbouwingen aan parkeergarages van belang. Brandsterkte en brand-

vexpansie 2016

dichtheid zijn bij gebouwen en zeker ook bij parkeergarages de belangrijkste uitgangspunten. Brandsterk wil zoveel zeggen als blijft het gebouw staande bij brand? Branddichtheid wil zoveel zeggen als is het gecompartimenteerd en worden brand en rook zo beheerst dat vluchten nog mogelijk is en dat niet het hele gebouw afbrand. Daarvoor is het van belang dat brandwerende constructies, branddeuren en schermen, brand en rookwerende doorvoeringen, brandwerend glas, platen/ blokken isolatiemateriaal in de juiste kwaliteit geleverd zijn en volgens fabrikantvoorschrift geplaatst en onderhouden worden. Opvallend en leuk is hoe in de publicatie via cartoons de verantwoordelijkheid van de eigenaar ten aanzien van brandveiligheid wordt weergegeven. Voor diegenen die verdieping willen over deze publicatie is er een training

beschikbaar van één dag. In 2016 wordt die gegeven op 20 april, 9 juni, 21 september en 20 oktober. Daarnaast is er een studiedag over brandveiligheid op 10 november. Download de publicatie via www.bbn.nu. Ook bij BBN als printversie te bestellen. BBN is een vereniging met als leden vooraanstaande leveranciers van brandveilige bouwmaterialen en constructies. BBN beoogt verbetering van de brandveiligheid van gebouwen, door vergroting van kennis over en verantwoordelijkheidsbesef voor bouwkundige brandpreventie en de toepassing van brandveilige bouwmaterialen en –constructies. Daarnaast treedt BBN op als kwalitatief gesprekspartner voor alle betrokkenen bij bouwkundige brandpreventie. Meer informatie: www.bbn.nu.

TEKST JITZE RINSMA, KEYPOINT PARKING CARTOON WWW.BBN.NU

CUR-Aanbeveling 118:2015 Specialistische instandhoudingstechnieken - repareren van beton CUR-Aanbeveling 118:2015 biedt vernieuwende inzichten en eenvoud bij betonreparatie. De CUR-Aanbeveling geeft definities, classificaties, eisen en regels voor de specialistische instandhoudingstechniek betonreparatie. In deze CUR-Aanbeveling wordt onderscheid gemaakt in drie uitvoeringsklassen, te weten esthetische betonreparatie, technische betonreparatie en constructieve betonreparatie. Hiermee wordt het voorschrijven, het controleren en het borgen van betonreparatie binnen

Nederland flink vereenvoudigd. Deze CUR-Aanbeveling biedt tevens een verduidelijking en/of aanvullende eisen op de normdelen van NEN-EN 1504 "Producten en systemen voor de bescherming en reparatie van betonconstructies." Deze verduidelijking en/of aanvullende eisen zijn onder andere noodzakelijk omdat: • in NEN-EN 1504 informatieve, vrijblijvende teksten zijn opgenomen die in Nederland via de CUR-Aanbevelingen 53 tot en met 55 bindend waren, en/of;

• er behoefte was aan nadere invulling of duiding voor in Nederland specifieke zaken of gebruiken. CUR-Aanbeveling 118:2015 heeft ook als doel om onduidelijkheid en verwarring in de markt weg te nemen over de te hanteren regelgeving, respectievelijk de te stellen eisen aan de materialen en uitvoering. Met de publicatie van de nieuwe CURAanbeveling 118 komen CUR-Aanbevelingen 53, 54 en 55 te vervallen.

Nieuwe norm voor bepaling van slipweerstand gepubliceerd Het opnemen van de slipweerstand als eis bij de uitvraag van het aanbrengen van nieuwe coating of het renoveren van bestaande coating op parkeergaragevloeren blijft vaak achterwege. Dat hoeft nu niet meer. Per 1 oktober 2015 is de nieuwe NEN 7909 van kracht geworden. Deze norm die de NTA 7909 uit 2003 vervangt, geeft de eis ten aanzien van de slipweerstand op horizontale en hellende vlakken beloopbare vlakken in openbare en arbeidsruimten en de methode hoe dat bepaald moet worden. Met de NEN 7909 wordt aangesloten op de Europese meetmethode die het meest geschikt wordt geacht voor metingen op locatie. De belangrijkste wijzigingen ten opzichte van de praktijkrichtlijn NTA 7909 2003 zijn: • de methode die wordt voorgeschreven

•

• • •

voor de bepaling van de dynamische wrijvingscoëfficiënt is gewijzigd om aan te sluiten bij de Europese CEN/TS 16165; de eisen ten aanzien van de minimale slipweerstand van een beloopbaar oppervlak zijn gewijzigd en meer gespecificeerd naar de verschillende toepassingen. Bij droge oppervlakken is de eis dat de dynamische wrijvingscoëfficiënt µ≥ 0.30 is en bij natte oppervlakken µ ≥0.40; er worden geen eisen meer gesteld aan de maximale slipweerstand; er worden geen eisen meer gesteld aan het maximale verschil in slipweerstand; de bepalingsmethode voor het vaststellen van de “maatgevende” slipweerstand zowel op locatie als in het laboratorium is verder aangescherpt. De bepaling gebeurt met een

zogenaamde Tribometer. Dat is een apparaat met een omschreven massa met daaronder bevestigd drie rubberen voetjes van omschreven hardheid en afmetingen die met een vaste snelheid over het te beproeven oppervlak wordt getrokken. Over de meetlengte wordt de wrijvingskracht geregistreerd en gemiddeld. De dynamische wrijvingscoëfficiënt wordt bepaald door de wrijvingskracht te delen door de normaalkracht; • de rapportage van de uitgevoerde slipweerstandsmetingen is uitgebreid ten opzichte van de NTA 7909. Met het van kracht worden van deze norm is de NTA 7909 uit 2003 door het NNI ingetrokken. Deze nieuwe norm betekent ook dat artikel 6.6.5 van de NEN 2443 2013 niet meer juist is en gewijzigd dient te worden.

vexpansie 2016

TOTAAllEvErAnciEr vOOr niEUwBOUw En rEnOvATiE vAn PArkEErGArAGES Bent u op zoek naar een partner die complete oplossingen kan bieden voor zowel de nieuwbouw als renovatie van uw parkeergarages? Sika kan dankzij haar brede portfolio de juiste partner zijn om u te helpen bij de bescherming van uw constructie. Of u nu de juiste hulpstoffen zoekt voor uw beton, de correcte waterdichtende membranen moet kiezen voor de kelder, de perfecte voegkitten moet aanbrengen of uw betonnen of stalen constructie wil repareren en beschermen. Sika staat voor u klaar!

Sika NederlaNd B.V. Zonnebaan 56 3542 EG Utrecht Postbus 40390 3504 AD Utrecht

Tel: +31 (0)30 - 241 01 20 Fax: +31 (0)30 - 241 44 82 info@nl.sika.com www.sika.nl

We are here to stay

Heliumstraat 130 - Zoetermeer - www.scheidt-bachmann.nl

We are here to stay

Column

With or without a car, that’s the question PARKING ANGEL

Het autobezit was in aanvang een luxe, om vervolgens uit te groeien tot een heilige koe. Uiteindelijk is het autobezit verworden tot een “recht” en hebben vele huishoudens er meer dan één en slibben onze wegen dicht. De gevolgen zie je in het klein; te veel mensen met een rijbewijs dat lijkt te zijn verkregen bij elk tweede pak wasmiddel, een file bij de eerste regendruppels op het wegdek en steeds minder arbeidsuren om reden van file of filemijding. De grotere gevolgen zijn de negatieve invloed op de economie door een haperende infrastructuur en milieuvervuiling door een stijgende uitstoot van gassen. De mens is creatief genoeg om voor allerlei problemen een oplossing te vinden. Zo ontstaan er kleinere auto’s, worden wegen verbreed, gebruiken we andere brandstoffen, bouwen we zelfrijdende auto’s en voeren we allerlei financiële prikkels in om het autoge-

bruik te sturen. Maar het blijft dweilen met de kraan open. Waarom? Eenvoudig: de mens heeft voor alles een oplossing, behalve voor zichzelf. Want wie is de veroorzaker van dit alles? De mens als automobilist! Maar wie is er moedig genoeg om de auto te laten staan? Niet de oudere generatie, want die rijdt rustig door, ondanks slechter wordend gezichtsen reactievermogen. Ook van ons, hardwerkende loonslaven, mag je niet verwachten

dat we onze auto zullen laten staan. Toch? Dus zal het moeten komen van onze jongere generatie. Gelukkig zien we een tendens in de afname van autobezitters van onze medemens onder de 25 jaar. Maar juich niet te vroeg, want het zijn vooral de grootsteedse jongeren met voldoende openbaarvervoervoorzieningen. En wat als de economie weer aanslaat? Ik hoor u denken! Maar waar staan wij, de parkeerbranche, in dit verhaal? Nou nergens, want het gaat hier over het probleem van rijdende voertuigen. Maar wat als iedereen stopt met autorijden en er minder vraag naar parkeerplaatsen ontstaat? Denkt u nu echt dat de mens zichzelf een mobiliteitsbeperking gaat opleggen? Ik zou zeggen: leun lekker achterover en geniet van het uitzicht. Eindelijk eens een probleem waar we niet verantwoordelijk voor worden gehouden.

vexpansie 2016

P + Fiets: ervaringen en kansen

Vrij Baan Leeuwarden

vexpansie 2016

Op 16 februari organiseerde CROW-KpVV in Deventer een themabijeenkomst gewijd aan het onderwerp P + Fiets. In deze bijeenkomst werd ook de eerste uitgave van de CROW-publicatie P+Fiets, snel en slim in de stad gepresenteerd. Deze uitgave is een leidraad voor professionals die werken aan fietsbeleid. TEKST JEROEN QUEE BEELD MARTIN RIJPSTRA FOTOGRAFIE

In de spits maken meer auto’s van het stedelijk wegennet gebruik dan de wegen aankunnen. Dit levert ernstige vertragingen op die gepaard gaan met nadelige gevolgen voor de luchtkwaliteit, bereikbaarheid, geluid en leefbaarheid. Daarnaast is de parkeerruimte in de stad schaars en duur en worden de milieueisen voor het verkeer in binnensteden strenger. Als auto’s aan de rand van de stad kunnen parkeren en reizigers op een andere manier verder kunnen reizen kan dat de overlast en de parkeerproblematiek beperken. In veel steden zijn daarvoor Park + Ride voorzieningen gerealiseerd. In middelgrote steden is het openbaar vervoer echter onvoldoende om aantrekkelijke P + R aan te bieden. Het aanbieden van de mogelijkheid om de ‘last mile’ te fietsen kan een aantrekkelijk alternatief zijn. Leeuwarden en Maastricht zijn hier al mee begonnen, maar P + Fiets kan ook voor andere steden een interessante mogelijkheid zijn. KANSEN EN ORGANISATIE

Hans Voerknecht van CROW-KpVV belichtte in zijn openingsinleiding de voordelen van P + Fiets als eenvoudig, goedkoop en flexibel principe. Dat er nog niet veel P + Fiets bestaat, is mogelijk terug te voeren op het feit dat het nog te veel een “overheidsding” is. Marktpartijen zijn flexibeler en kunnen sneller tot realisatie komen. De gemeente moet wel meedenken over de businesscase en kan bijvoorbeeld bijdragen door verbeteringen in de fietsinfrastructuur. Er komen ook steeds betere systemen beschikbaar voor het beheer van deelfietsen. De eerste ervaringen met P + Fiets zijn positief en bieden veel mogelijkheden voor de toekomst. Rob de Vree van bureau &Morgen lichtte toe hoe een stappenplan voor P +Fiets er uit zou kunnen zien. In de publicatie wordt hier ook op ingegaan.

LEEUWARDEN EN MAASTRICHT

Tijdens de bijeenkomst kwamen ervaringsdeskundigen aan het woord, die zijn betrokken bij projecten in Maastricht en Leeuwarden. P + Fiets in Leeuwarden maakt deel uit van het project Werk Slim, Reis Slim van Leeuwarden Vrij-Baan en richt zich op de bereikbaarheid van Leeuwarden. Leeuwarden adviseert om klein en eenvoudig te beginnen. Het P + Fiets-systeem is sterk afgestemd op de wensen van bedrijven die in het project participeren. Deze samenwerking met de werkgevers ziet de gemeente als de belangrijkste succesfactor. Bij de werkgeversbenadering is onder meer gebruikgemaakt van ondersteuning vanuit het programma Beter Benutten en de campagne “Rij2op5”. Langs alle invalswegen in Leeuwarden zijn of komen kleinschalige P + Fiets-locaties, die bij toenemend gebruik kunnen uitgroeien. Flinke investeringen in de fietsinfrastructuur ondersteunen het project. Leeuwarden is bij uitstek een befietsbare stad. Op de eerste P + Fiets-locatie in Goutum, net buiten de stad, zijn fietskluizen geplaatst. Bij de recent toegevoegde locaties worden afgesloten boxen toegepast waar vijf fietsen in passen. Maastricht ziet P + Fiets als middel om spitsmijdingen te realiseren in het woonwerkverkeer. Ook worden mogelijkheden gezien om bij evenementen het autoverkeer te beperken en om een alternatief te bieden voor het ov-gebruik door studenten. Maastricht ontwikkelt P + Fiets als onderdeel van een deelfietssysteem, BikeShare, dat de mogelijkheid biedt om uit te groeien tot een zelfdragende businesscase, dat wil zeggen dat het systeem zichzelf bekostigt. Ook Maastricht constateert dat bedrijven bereid zijn om een actieve rol te spelen bij de ontwikkeling van P + Fiets. Een van de drijfveren van werkgevers is het bereiken

van een lager ziekteverzuim. Aandachtspunten bij de verdere ontwikkeling van het systeem zijn onder meer de inpassing van stallingslocaties voor de deelfietsen in de historische binnenstad, de vergunningverlening en de mogelijke aansluiting op het ov-chipkaart systeem voor ketenverplaatsingen. REFLECTIE EN PUBLICATIE

In een reflectie op de presentaties gaf Syb Tjepkema van de gemeente Zwolle, fietsstad 2014, aan dat de verandering van denken, ingezet door het programma Beter Benutten heeft bijgedragen aan het vergroten van de kansen voor ketenmobiliteit zoals P + Fiets. Er wordt daarbij niet meer – zoals vroeger – een top-downbenadering gevolgd, maar er wordt intensief samengewerkt met de gebruikers: met bedrijven en scholen. Er ontstaan daarbij nieuwe marktpartijen die een bijdrage kunnen leveren aan het realiseren van de nieuwe concepten. Als besluit van de bijeenkomst werd de eerste uitgave van de CROW-publicatie P+Fiets, snel en slim in de stad gepresenteerd. De publicatie is een initiatief van adviesbureau &Morgen, CROW-KpVV, CROWFietsberaad en het programma Beter Benutten van het ministerie van Infrastructuur en Milieu. Wim van Tilburg, directeur van CROW-KpVV overhandigde de eerste exemplaren van P+Fiets, snel en slim in de stad aan Sebastiaan Mulder van gemeente Leeuwarden, Joost Beenker van Maastricht Bereikbaar en Syb Tjepkema van de gemeente Zwolle. De publicatie is beschikbaar via de website van CROW: www.crow.nl/publicaties/p-fiets-dl

JEROEN QUEE: adviseur bij Grontmij

vexpansie 2016

Parkeermedia Gevolgen nieuw geld In Zweden worden in het najaar van 2016 nieuwe munten en bankbiljetten ingevoerd. Dat betekent dat alle parkeerautomaten in het hele land daarop zullen moeten worden aangepast. Onder de kop Myntets vara eller icke vara (to be or not be van munten) onderzoekt Parkeringsnytt welke gevolgen dit heeft voor de parkeerindustrie in het hele land. Verschillende steden, zoals bijvoorbeeld Borås en Stockholm, grijpen deze gelegenheid aan om volledig over te gaan op muntloos parkeren, onder meer om de reden dat betaling met munten vier keer zo duur is als alternatieven als betaalkaart of telefoon. Andere plaatsen, zoals onder andere Göteborg, stellen muntloos betalen nog even uit. Göteborg kiest er daarbij voor de bestaande 1.200 automaten te vervangen door 700 nieuwe, een investering van 20 à 30 miljoen kronen (ruim 21 à 31 miljoen euro). advertentie

Digitale Parkeerbalie maakt parkeerzaken regelen makkelijk Via de Digitale Parkeerbalie regelen uw inwoners alles eenvoudig zelf online, van het aanvragen of verlengen van een vergunning tot het wijzigen van een kenteken. Met de digitale bezoekersregeling kunnen zij daarnaast bezoekers aan- en afmelden en het parkeersaldo opwaarderen. Allemaal zonder dat zij daarvoor de deur uit hoeven. Handig, voor inwoners die graag zelf hun parkeerzaken regelen, waar en wanneer dat hen uitkomt. Ga voor meer informatie naar centric.eu/parkeren

SOFTWARE SOLUTIONS | IT OUTSOURCING | BPO | STAFFING SERVICES

www.centric.eu

advertentie

TEKST: SJOERD STIENSTRA

In het jubileumnummer (de honderdste!) van Shopping Centre News wordt een speciaal dossier gewijd aan parkeren. Naast een uitgebreid verslag van de Vexpan-lunchbijeenkomst in september en, in het digitale supplement een verslag van het Nationaal Parkeercongres op 8 oktober in de Amsterdam ArenA, worden een aantal artikelen gewijd aan de rol van parkeren in relatie tot winkelgebieden.Jildau Schuilenburg, de dagvoorzitter van het parkeercongres, benadrukt dat voor de aantrekkelijkheid van de binnensteden een proportioneel parkeertarief noodzakelijk is, en vooral betaalgemak van invloed is op de tevredenheid van bezoekers van de binnenstad. Rob Ebbing (Spark)stelt in zijn bijdrage dan ook dat “gratis” parkeren niet de kern van de discussie is, maar dat meer de nadruk dient te liggen op gastvrijheid, en hoe te voorkomen dat betalen voor parkeren als ongastvrij wordt ervaren. Retailers zouden zich meer moeten realiseren dat parkeren een plek in hun marketingmix verdient. Johan Haringsma (WPM Groep) heeft onderzocht hoe de consument parkeren ervaart. Ook uit dat onderzoek blijkt dat als de verhouding tussen parkeertarief en aantrekkelijkheid van het centrum redelijk is, betaald parkeren voor velen geen probleem is. Zijn conclusie is dan ook dat de consument best bereid is voor het parkeren te betalen, maar dat de parkeertarieven wel in verhouding moeten staan tot de customer journey, ofwel dat wat het winkelgebied de consument te bieden heeft.

FOTO: COLLECTIE BEN VAN MEERENDONK, IISG (A’DAM)

Parkeren in de binnenstad

DE BESTE RESULTATEN MET PARKEERHANDHAVING Agendum levert oplossingen voor transparant en kosten-efficiënt parkeerhandhaven. We bouwen en koppelen daarvoor de systemen voor alle fasen in het digitale handhaafproces: planning, uitvoering, rapportage en management. Onze technologie wordt in verschillende Europese steden succesvol ingezet. We laten u graag zien hoe het werkt: bezoek onze stand 03.227 op de Intertraffic Amsterdam, 5 t/m 8 april 2016. • • • •

Lagere kosten Hogere inkomsten Controle en transparantie Heldere analyse van parkeerdata

Slimme verwerking van scans voor een accurate en efficiënte parkeerhandhaving

Bezoek van de paus Eind september 2015 bezocht paus Franciscus Philadelphia (verenigde Staten). In The Parking Professional wordt beschreven welke parkeermaatregelen moesten worden genomen om dit bezoek in goede banen te leiden. Binnen de veiligheidszone moesten 6.500 parkeerplaatsen buiten gebruik worden gesteld. De bewoners die daardoor hun vaste parkeerplaats kwijtraakten kregen een parkeerplaats tegen gereduceerd tarief aangeboden in parkeergarages van de Philadelphia Parking Authority (PPA) en kregen een bewijs, waarmee hun auto tot het laatst mogelijke moment werd ontzien bij het wegslepen van geparkeerde auto’s binnen de veiligheidszone. De PPA organiseerde daarnaast een uitgebreid communicatieprogramma over de parkeerorganisatie voor en tijdens het pauselijk bezoek. Hierdoor werden de parkeermaatregelen goed nageleefd (90 procent), een veel beter resultaat dan bij eerdere grote evenementen, waarbij nooit meer dan 75 procent werd bereikt.

Analyse van parkeerdata voor betere resultaten, transparantie en verantwoording

Automatische planning: handhaving op het juiste moment, op de juiste plaats

www.agendum.nl • info@agendum.nl T: +31 (0)10 437 22 69 Intertraffic Amsterdam RAI 5 t/m 8 april 2016, stand 03.227

BeterBenutten

IMMA, privacy in de wereld van mobiliteitsdiensten Beter Benutten is een programma waarin het Rijk, decentrale overheden en private stakeholders in twaalf stedelijke regio’s in Nederland werken aan het verbeteren van de bereikbaarheid. Het programma heeft als kernbegrippen gedragsbeïnvloeding, innovatie en samenwerken. Veel projecten in dit programma hebben een directe of indirecte relatie met het thema parkeren. In dit artikel wordt ingegaan op het thema privacy in de wereld van mobiliteitsdiensten. TEKST CASPER STELLING PLANTENGA

Deze week las ik een artikel over kentekenregistraties die zijn uitgevoerd om deelnemers te werven voor een Beter Benuttenproject. Dergelijke gegevensverzameling enverwerking is alleen toegestaan met een legitiem doel. In dit geval is hier een politieke discussie over ontstaan. Dit is geen opzichzelfstaand debat. Ook in de parkeersector is privacy een belangrijk onderwerp. Eind vorig jaar zette de rechter een streep door kentekenparkeren. Ook de toepassing van kentekenregistratie bij slagboomparkeren ligt onder de loep. Ikzelf ben nog steeds verrast als de slagboom bij het uitrijden al opengaat voordat ik mijn parkeerticket heb aangeboden. Ik vind het wel handig, maar het roept ook altijd vragen op. IMMA

Beter Benutten heeft de handschoen opgepakt om weggebruikers beter te beschermen. Rijk en regio’s hebben samen een Integrale

vexpansie 2016

Mobiliteits Management Architectuur (IMMA) opgezet. IMMA bevat landelijke afspraken tussen overheden en private partijen voor een meer uniforme, efficiënte en verifieerbare manier van organiseren en uitvoeren van Beter Benuttenprojecten en verkeersonderzoeken. Een van de bouwstenen is de Privacy Referentiearchitectuur, opgesteld door het IMMA-team en Consideratie. Hierin zijn de wettelijke eisen voor privacy uiteengezet en toegelicht met voorbeelden. Denk aan verantwoordelijkheid, legitimiteit, dataminimalisatie, delen met derden, beveiliging en bewaren en vernietigen van persoonsgegevens. Deze referentie leidt tot een eenduidige en rechtmatige omgang met privacy. Begin dit jaar hebben vijftien marktpartijen een IMMA-kwalificatie ontvangen. Verder hebben tien overheidsinstanties zich als opdrachtgever voor IMMA gemeld. Beide kanten conformeren zich hiermee ook aan

de Privacy Referentiearchitectuur. Het project dat in de media kwam, maakte gebruik van de toen al beschikbare IMMA-documentatie. Of er feitelijk iets niet in orde was, is voer voor experts. De betrokkenen kennende verwacht ik dat niet. Wel is wederom benadrukt dat cameraregistratie een gevoelig onderwerp is. Ik adviseer dan ook iedereen die vergelijkbare technieken wil inzetten om kennis te nemen van de IMMA Privacy Referentiearchitectuur en daarnaast vroeg in het proces het gesprek aan te gaan met collega’s met ervaring, privacy-experts, betrokken bestuurders, politici en maatschappelijke organisaties. Dat is een goede manier om te toetsen of er voldoende draagvlak is voor het project. Zie voor meer informatie over IMMA en de Privacy: beterbenutten.nl/imma CASPER STELLING PLANTENGA, MuConsult

Het Expertteam

Een ogenschijnlijk eenvoudige vraag leidt tot uitgebreid vervolgtraject Een stedelijk parkeerbedrijf stond bij de bouw van een ondergrondse parkeergarage voor de vraag hoe de betonvloer te gaan behandelen. Uitsluitend polieren lijkt op lange termijn niet voldoende om scheurvorming, vochtindringing en dergelijke tegen te gaan. Andere mogelijkheden zijn de betonvloer te coaten of te impregneren. Om hierin een verantwoorde keuze te maken, werd het expertteam gevraagd welke methoden er zijn om betonnen garagevloeren te behandelen. Wat zijn de kenmerken van die methoden en welke afwegingscriteria zijn er in de keuze voor een behandelmethode? Uit het onderzoek van het expertteam komt naar voren dat de keuze van de behandeling van veel factoren afhankelijk is. Belangrijke factoren zijn onder andere het vloersysteem en de te verwachten scheurvorming. Verder is de vraag relevant of vanuit functioneel oogpunt een waterdichte vloer vereist is of dat alleen eisen worden gesteld aan de duurzaamheid. Kostenoverwegingen zullen daarbij veelal ook een belangrijke rol spelen. Op hoofdlijnen kan onderscheid worden gemaakt tussen de volgende twee uitersten: • Zeer beperkte maatregelen vooraf in het ontwerp en in de uitvoering, en achteraf aanvullende maatregelen nemen; • Maatregelen nemen tijdens het ontwerp en de uitvoering om scheurvorming te beperken en lekkages te voorkomen. Tussen beide uitersten zijn vele, vaak projectspecifieke, tussenvormen mogelijk.

PLATFORM BETONONDERHOUD

Van belang is dat betrokken partijen vooraf de risico’s en verantwoordelijkheden bespreken, die tijdens het ontwerp en de uitvoering worden genomen ten aanzien van de scheurvorming en daar op aan te brengen coating (scheuroverbruggendheid, hechtsterkte, stroefheid, schoonmaken). Tijdens de diverse fasen van een project zal moeten worden gecontroleerd of aan de eisen wordt voldaan, en ook tijdens de gebruiksfase zijn regelmatig inspecties nodig. Het expertteam heeft bij de beantwoording nauw samengewerkt met enige externe experts en is er contact gelegd met het Platform Betononderhoud. Gezamenlijk constateerden zij dat betononderhoud in parkeergarages te weinig aandacht krijgt. Uit het onderzoek van het expertteam is dan ook het initiatief van Vexpan en het Platform Betononderhoud voortgekomen om de handen ineen te slaan, en de kennis van betononderhoud voor de parkeersector op een hoger peil te brengen. Het eerste resultaat daarvan was de studiedag op 16 maart 2016 in Ede, het startschot voor het kennistraject op het gebied van betononderhoud. HEBT U EEN VRAAG VOOR HET EXPERTTEAM? Bijvoorbeeld over de omvang van het parkeerareaal in Nederland of het aantal parkeerplaatsen in ondergrondse parkeergarages? Of een vraag van bouwtechnische, juridische of beleidsmatige aard? Uw vraag is welkom op: info@vexpan.nl

vexpansie 2016

Service

Over Vexpan BESTUUR

EUROPEAN STANDARD PARKING AWARD (ESPA)

• • • • • • •

De ESPA is een onderscheiding die namens de EPA wordt verstrekt. De ESPA wordt in Nederland uitgereikt door Vexpan. De ESPA is in het leven geroepen door de Europese parkeerbranche, omdat zij de kwaliteit en het imago van parkeervoorzieningen wil verhogen. Bij de toetsing wordt gebruikgemaakt van een uitvoerige checklist, waarbij onderdelen als verlichting, gebruiksgemak, veiligheid, comfort en betaalsystemen aan de orde komen.

Voorzitter: Monique Pluijm - Empaction B.V. Vicevoorzitter: Peter Martens - Q-Park NV Penningmeester: Bart Monster - Almsystems Wouter van Boggelen - IP Parking Peter Dingemans - TKH Parking Solutions André Wielaard - Brick Parking B.V. Walter Prot - Gemeente Amersfoort

WOORDVOERING

Mocht u uw garage willen laten toetsen voor de ESPA, dan kunt u via onze website het aanvraagformulier downloaden. Meer informatie vindt u op www.vexpan.nl of neem contact op met het secretariaat: info@vexpan.nl of 035 - 694 32 45.

Peter Martens: contact via het secretariaat: info@vexpan.nl of 035 - 694 32 45.

KEURMERK STRAATPARKEREN

SECRETARIAAT

Contactgegevens: info@vexpan.nl, 035 - 694 32 45.

LID WORDEN

Voor informatie over uw lidmaatschap of lid worden van Vexpan kunt u kijken op www.vexpan.nl of neem contact op met ledenmanager Annelies Zijp, a.zijp@vexpan.nl, 06 - 53 69 00 72. EUROPEAN PARKING ASSOCIATION

Het Keurmerk Straatparkeren voor gemeenten is een waardering van de kwaliteit van het parkeren op straat. Het keurmerk garandeert kwaliteitsnormen ten aanzien van onder andere: parkeerbeleid, parkeerbebording en –bewegwijzering, betalingsmogelijkheden en communicatie met parkeerders. Meer informatie vindt u op www.vexpan.nl of neem contact op met het secretariaat: info@vexpan.nl of 035 - 694 32 45.

Vexpan is als onafhankelijke beroepsvereniging lid van de European Parking Association (EPA). Contactpersoon: Peter Martens – Q-Park NV

platform parkeren nederland

vexpansie 2016

PrivaPark INOX Dit is de grote broer van de standaard PrivaPark parkeerbeugel! Extra groot en robuust uitgevoerd en daardoor perfect voor op de openbare weg. Tevens is deze parkeerbeugel geschikt als vervanger van de slagboom, een inzinkbare paal bij kleine doorgangen of voor op parkeerplaatsen van bijvoorbeeld geld- of vrachtwagens. Door de extra sterke beugel en zwarte kap is de parkeerbeugel ongevoelig voor aanrijdingschade en kan hij makkelijk tegen een stootje. Ook bij deze parkeerbeugel zijn er diverse uitvoeringen en bedienings-mogelijkheden denkbaar en is hij gemakkelijk te installeren op beton of asfalt.

Ook verkrijgbaar met een accu die laadt door het daglicht.

www.privapark.nl PrivaPark Nederland BV Julianastraat 32-34, 1814 EB ALKMAAR Tel: 072 - 511 59 27, fax: 072 - 511 64 04, mobiel 06 - 150 73 063 info@privapark.nl

d! erd! ceer ifi e rtfic certi geece 01g 9001 O40 IS 1 O IS

arten.com

arkeerka .p w w w aarten.com

.n t e n a l p @ n rte parkeerkaa erk

info@parke

Leverancier van parkeerkaarten voor alle systemen PARKINGSUPPLIES B.V. TRANSPORTCENTRUM 21 7547 RT ENSCHEDE TELEFOON 053 - 43 22 688 FAX 053 - 43 25 350