Vexpansie 2021-2 by Het Branche Bureau

JAARGANG 35 - 2021

Vooruit INPARKEREN

ENERGIEPOSITIEVE

houten parkeerhub

Innovatie in kaart

WG-plein 516 I 1054SJ AMSTERDAM I info@trajan.nl I www.trajan.nl

Colofon VEXPANSIE

Vexpansie is een uitgave van Vexpan, Platform Parkeren Nederland. De redactionele inhoud verwoordt niet noodzakelijk de standpunten van Vexpan, noch neemt Vexpan verantwoordelijkheid voor de inhoud van redactionele artikelen. Vexpan - Platform Parkeren Nederland Postbus 5135, 1410 AC Naarden Telefoon: 035-694 32 45 e-mail: info@vexpan.nl www.vexpan.nl EINDREDACTIE

Voorwoord

Verval in oude patronen? MARTIN CURFS InPublic en actief Vexpan lid

Anya Vos, telefoon: (035) 694 28 78, e-mail: vexpansie@vexpan.nl REDACTIE

Jeroen Quee, Jitze Rinsma, Sjoerd Stienstra, Tjeerd Velders, Jacob de Vries en Ronald van der Weerd Met dank aan Peter Martens VERSPREIDING EN ABONNEREN

Vexpansie wordt verspreid onder de leden van Vexpan en andere personen en organisaties die zich professioneel bezighouden met parkeren. Zoals advies bureaus, bouwbedrijven, lokale overheden, landelijke instanties et cetera. Neemt u voor meer informatie over abonneren contact op met Vexpan. Wilt u Vexpansie niet meer ontvangen: mail ‘afmelden’ naar info@vexpan.nl en wij zullen uw gegevens verwijderen. ADVERTENTIEVERKOOP

Robbert van Dommelen, tel. 06-4896 4070, e-mail: Robbert@hbb.nl VORMGEVING

Studio Het Branche Bureau COVERBEELD

CircuHUB van Continental Car Parks, modelleur Arno Wentink STOCKFOTO’S

iStock.com DRUK

Wilco BV VERSCHIJNINGSFREQUENTIE

4 maal per jaar

AUTEURSRECHT

2021© Zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van Vexpan mag niets uit deze uitgave openbaar worden gemaakt of op welke wijze dan ook vermenigvuldigd. LIDMAATSCHAP

Informatie over lid worden en uw lidmaatschap van Vexpan kunt u vinden op www.vexpan.nl

platform parkeren nederland

Langzaam maar zeker breekt de tijd aan van ‘na corona’. Het virus zal onder ons blijven maar naar verwachting controleerbaar zijn door vaccins, een testcultuur en hopelijk ook snel een medicijn. Stap voor stap gaat de wereld weer open. Vervallen we in oude patronen? Of gaat parkeren, en mobiliteit in het algemeen, transformeren naar nieuwe en andere gewoontes, gedrag, infrastructuur en invulling. Zien we alleen de dreiging van deze transitie of grijpen we juist de kansen? Veel verkiezingsprogramma’s hadden in de voorbije verkiezingen één ding gemeen: anders denken en omgaan met mobiliteit. Al dan niet gekoppeld aan te behalen klimaatdoelen. Rekeningrijden – of beter: betalen naar gebruik – is nog slechts een kwestie van tijd. Wat betekent dit voor de mobiliteit? Gaat men de auto minder gebruiken of gebruik meer spreiden door bijvoorbeeld het inzetten van het mechanisme differentiatie naar moment van de dag? Blijft gebruik en bezit nog wel in evenwicht? Met beprijzen van louter gebruik wordt bezit in theorie goedkoper. Lossen we straks de files op, maar stapelen de gestalde – niet rijdende auto’s – zich op in de woonwijken? Samen met onder andere de ontwikkeling van deelmobiliteit, de elektrificatie van het wagenpark en plannen voor snellere – Lightrail - en ‘gratis’ OV, vraagt dit om een andere invulling van parkeeroplossingen. Invullingen die meer oog zullen moeten hebben voor de leefomgeving en klimaat. Vraagstukken en onderwerpen die ook terug zijn de vinden op de longlist zoals opgesteld door de Vexpan programmacommissie. Vraagstukken waar wij ons binnen InPublic dagelijks mee bezighouden en die ook de rode draad vormen voor de invulling van het naderende Vexpan Nationaal Parkeercongres op 16 september, waar ik deel uitmaak van de organisatie. Ik denk daarbij graag in kansen en stel mezelf ook regelmatig de vraag of ik weer tot dezelfde oplossing zou komen met nieuwe verworven kennis of ervaring. En waar laten we ons door beïnvloeden? Is de context van doorslaggevend belang voor de oplossing, of zijn we als parkeerwereld in staat om anders te denken en te vernieuwen en parkeren en leefomgeving hand in hand te laten gaan? Zaken waarbij we u op het congres graag uitdagen. Ik nodig u dan ook van harte uit om 16 september alvast te reserveren in uw agenda.

vexpansie 2021

Column

Van de praktijkparkeerder...

Het parkeren in parkeergarages wordt voor ons als klanten steeds gemakkelijker gemaakt. Wegens het besmettingsgevaar via cashgeld kunnen we steeds vaker met allerlei kaarten betalen en is sinds corona in veel parkeergarages cash betalen zelfs afgeschaft. En naar verwachting blijft dat zo, ook als we weer corona-vrij zijn. Want het is toch wel gemakkelijk als er geen beveiligingsbedrijf meer het cashgeld moet komen ophalen en wisselgeldcassettes bijgevuld moeten worden. En de nieuwe trend is de uitbreiding van het ‘mobiel parkeren’ (volgens mij een oxymoron), zoals op straat, naar de parkeergarages. Het kenteken van de auto wordt aan de inrit herkend, slagboom gaat vanzelf open en bij het uitrijden idem dito. Het parkeergeld wordt automatisch van de rekening afgeschreven en bonnetjes kun je via internet downloaden. Met dit gemak hopen gemeentes het gebruik van parkeergarages te stimuleren, zodat meer

vexpansie 2021

ruimte op straat aan voetgangers en fietsers teruggegeven kan worden. Onlangs zag ik een krantenbericht dat een gemeente in het midden des lands volledig slagboomloos parkeren in haar garages wil invoeren. Dat lijkt bijna het toppunt van klantvriendelijkheid, alleen nog overtroefd door gratis parkeren. Het betalen kan met de app die je ook gebruikt voor parkeren op straat. Of je kunt afrekenen aan een betaalautomaat in de garage, net als op straat: kenteken invoeren en parkeertijd kopen en afrekenen met een betaalkaart. Het is nog wel een uitdaging om de klant duidelijk te maken dat, ondanks de afwezigheid van slagbomen, het parkeren niet gratis is en dat er op een of andere manier toch betaald moet worden. Want de gemeentelijke scanauto maakt wel zijn controlerondjes door de parkeergarage. Inderdaad: het is net als straatparkeren en het wordt juridisch en fiscaal ook gezien als straatparkeren. In plaats van een btw-belaste commerciële activiteit door de gemeente wordt het gewoon parkeerbelasting, waarover geen btw hoeft te worden afgedragen en de parkeeropbrengst volledig bij de gemeente blijft. Was het nu het toppunt van klantvriendelijk parkeren of gewoon een middel om de gemeentebegroting weer op orde te krijgen...

vexpansie 2021

Inhoud

In deze Vexpansie

En verder

Paul en Robert Jan Staartjes

Voorwoord

Succesvolle mobiliteitshub met de juiste inzet van parkeren

Column: De praktijkparkeerder

Fietsenstalling Zwolle

Vexpannieuws

Aanbeveling verlichting

Juridisch: Van wie is de stoep?

Snelladen in de stad

33 Parkeermedia

Brainstormsessie Young Vexpan -gemeente Rotterdam

44 Bouwenregelgeving

Vooruit Inparkeren

Gastcolumn: Matthijs Dicke-Ogenia

Het tackelen van parkeerproblematiek in vier stappen

Het Expertteam

John Bongarts

50 Servicepagina

Primeur: energiepositieve houten parkeerhub

Slim parkeren helpt woningbouwopgave en mobiliteitstransitie

Gastvrij parkeren in Hoorn

Kwaliteitssprong fietsparkeren

vexpansie 2021

Vexpannieuws EPA-projectgroep herziening ESPA van start In de afgelopen maanden is een internationale EPA-projectgroep gestart met de herziening van het ESPA-keurmerk. De groep telt vertegenwoordigers uit acht landen en staat onder voorzitterschap van Peter Dingemans, bestuurslid van zowel Vexpan als EPA. Ook Peter Martens is actief betrokken als projectlid in deze projectgroep. Onderwerp van deze projectgroep is de ESPA voor parkeergarages. Er wordt ook gesproken over een ESPA voor straatparkeren, maar daar zijn de landelijke regelgevingen zo verschillend, dat een uniforme Europese normering erg ingewikkeld wordt. Er kunnen vrij weinig kwaliteits criteria worden gedefinieerd, zonder ergens in één van de landen met lokale regelgeving in conflict te komen. Deze herziening van de ESPA voor parkeergarages is nodig omdat sinds de laatste versie van 2014/2015 er veel is veranderd in parkeerland en op deze wijze ook voorzieningen die een bijdrage leveren aan duurzame stedelijke ontwikkeling en mobiliteit als zodanig ook gewaardeerd kunnen worden: • Digitalisering heeft sterk doorgezet, zowel in identificatie (bijvoorbeeld op basis van kenteken) als in betaalprocessen.

•E lektrificering van het autopark met laadfaciliteiten in parkeergarages. • Transitie van straatparkeren naar garageparkeren om zo meer kwalitatieve ruimte voor voetgangers en fietsers beschikbaar te krijgen. Tijdens de eerste twee vergaderingen zijn aanpassingen voor criteria en waarderingen besproken, die later in het bestaande rekensysteem worden ingebracht. Dit zelf calculerend systeem wordt in het algemeen in de landen qua gebruiksgemak goed gewaardeerd. Dat systeem willen we dus zoveel mogelijk behouden. Ook bij parkeergarages moet rekening worden gehouden met lokale regelgevingen. Zo is bijvoorbeeld in Duitsland identificatie en inrijden met een creditcard volgens privacywetgeving niet toegestaan. In Spanje is tarifering per minuut verplicht, zodat tarieven op tienden van eurocenten per minuut uitkomen. Ook de ontwikkeling van het elektrisch autopark verschilt per land en daarmee ook de laadfaciliteiten in de parkeergarages. In het vervolgtraject, waar de waardering wordt gedetailleerd, moet er voor gewaakt worden dat nationale regels geen aanleiding kunnen zijn

Daniel di Tella (Vexpan) en Martina Huijsmans (Wethouder Ruimtelijke ordening, Mobiliteit en Dienstverlening, gemeente Delft)

voor blokkering van een standaard ESPA- award. Als de criteria en waarderingen zijn ingevuld, wordt nauwkeurig gekeken naar de puntentelling en het vereiste aantal punten voor een standaard ESPA of Gold ESPA. Het totale gewicht van de criteria mag niet te veel afwijken van het bestaande systeem: een garage die zich nu wel kwalificeert mag volgend jaar niet ineens buiten de boot vallen. Doel van de projectgroep is om in het najaar, tijdens de algemene ledenvergadering van de EPA het resultaat te presenteren. Het EPA-congres in Brussel is als gevolg van de pandemie naar 12-14 september 2022 verplaatst. Intussen dus nog werk genoeg voor de projectgroep!

ESPA Gold Awards voor Delft Woensdag 21 april jl. heeft wethouder Martina Huijsmans van gemeente Delft uit handen van Vexpan bestuurslid Daniël di Tella vier ESPA Gold Awards ontvangen voor de parkeergarages Phoenix, Zuidpoort, Markt en Prinsenhof. Met deze onderscheiding toont de parkeerbranche zijn waardering voor de hoge kwaliteit en het gebruiksgemak van deze parkeergarages in het centrum van Delft. De parkeergarages in Delft maken een belangrijk onderdeel uit van de totale parkeercapaciteit in de Delftse binnenstad. Met name in de Prinsenhofgarage is nog ruimte beschikbaar voor bewoners. In plaats van met een parkeervergunning op straat te parkeren, kan tegen een scherp tarief gebruik worden gemaakt van een parkeerplaats in een hoogwaardige garage. In de loop van 2021 wordt bezien of ook in de Zuidpoort- en Marktgarage meer bewonersabonnementen kunnen worden uitgegeven. De ESPA (Gold) Award is door de European Parking Association (EPA) in het leven geroepen om parkeergarages van topkwaliteit te onderscheiden van de standaard waaraan iedere parkeergarage zou moeten voldoen.

vexpansie 2021

Nieuw Vexpanlid: Gemeente Ede

Christian Ratering

De Gemeente Ede is een dynamische stad met 115.000 inwoners met sterke cultuurhistorische wortels en tegelijkertijd de blik vooruit. Het is dan ook geen wonder dat veel mensen hier graag wonen, werken en ontspannen. Sterker, gemeente Ede is volgens de Atlas voor gemeenten de gemeente waar mensen het gelukkigst zijn. Dit betekent niet dat Ede niet dezelfde parkeerproblemen heeft als iedere andere stad. Het is ook hier steeds zoeken naar de juiste balans tussen parkeeraanbod en parkeervraag. En ook hier kan parkeerproblematiek niet opzich-

Parkmobile Group

zelfstaand aangevlogen worden. Meer en meer is parkeren verbonden met andere maatschappelijke opgaven als verduurzaming, elektrificatie, het verminderen van CO2 uitstoot, het bijdragen aan de kwaliteit van de fysiek ruimtelijke omgeving, het ontmoedigen van autogebruik en het tegelijkertijd mogelijk maken van de woningbouwopgave. Dit stelt ons vakgebied tot uitdagingen: het anders omgaan met parkeernormen, het zoeken naar maatwerkoplossingen, het toepassen van parkeerregulering, het laden van elektrische voertuigen in de openbare ruimte, het ontwikkelen van mobiliteitshubs, het toepassen van deelmobiliteit en het structureel waarborgen hiervan.

Vexpan lidmaatschap Het Vexpanlidmaatschap wordt vooralsnog ingevuld door Christian Ratering die bijna twintig jaar voor gemeente Nieuwegein heeft gewerkt, vanuit die rol eerder een aantal bijdragen heeft geleverd aan Vexpansie op het thema “anders omgaan met parkeernormen” en sinds begin 2020 in Ede aan de slag is gegaan. Voor gemeente Nieuwegein heeft hij het meest recente parkeerbeleid verzorgd dat in september 2020 is

vastgesteld. Sinds begin 2020 werkt hij ook aan het parkeerbeleid voor gemeente Ede. Naast het ontwikkelen van parkeerbeleid in relatie tot parkeernormen houdt hij zich hier bezig met parkeren in de breedste zin van het woord waaronder ook parkeerregulering, fietsparkeren, en duurzame mobiliteit in relatie tot parkeren. Momenteel vervult hij op verzoek van Provincie Gelderland een rol in de klankbordgroep van de “parkeerhandreiking”. Zie het artikel hierover op pagina 40 en 41 in deze Vexpansie. Anderzijds haakt Rikkert Snitselaar aan die zich binnen de gemeente Ede onder andere bezighoudt met het beleid rond de uitrol van laadinfrastructuur voor elektrische voertuigen. Momenteel werkt hij, ondersteund door de Samenwerkingsregio Oost (Gelderland en Overijssel), aan een nieuwe laadvisie en plaatsingsbeleid voor laadinfrastructuur in Ede. “Gezien de complexiteit van veel ruimtelijke opgaven in Ede hopen wij zo nu en dan een beroep te kunnen doen op de kennis en kunde van andere Vexpan-leden. Andersom delen wij ook graag onze kennis om anderen verder te helpen”.

Vexpan Agenda 17 september 2021 Vexpan Nationaal Pa rkeercongres Thema: Parking reinven ted

premium partner van Vexpan Wilt u ook partner worden? Lees over de mogelijkheden: www.vexpan.nl/evenementen-

12-14 september 20 22 20e EPA-congres en -te ntoonstelling, Brussel België

sponsormogelijkheden

vexpansie 2021

Vexpannieuws

Daniel di Tella (Vexpan) en Ashley North (Wethouder Leiden)

Gold Award voor Garenmarkt Leiden Wethouder Ashley North uit Leiden (Duurzame Mobiliteit) heeft een ESPA Gold Award ontvangen voor Parkeergarage Garenmarkt in Leiden. Met deze onderscheiding toont de parkeerbranche zijn waardering voor de hoge kwaliteit en het gebruikersgemak van de jongste parkeergarage in Leiden. In aanwezigheid van Daniel di Tella, bestuurslid van Vexpan gaf wethouder North het Gold Award-bordje direct een ereplaats in de parkeergarage. Parkeergarage Garenmarkt is de vierde garage in Leiden die met goud wordt bekroond; eerder kregen parkeergarages Lammermarkt en Soestdijkkade en Ringkade bij het Kooiplein deze award. Kortom, Leiden kent inmiddels een viertal hoog-

IP Parking

premium partner van Vexpan Wilt u ook partner worden? Lees over de mogelijkheden: www.vexpan.nl/evenementensponsormogelijkheden

vexpansie 2021

waardige parkeergarages. Meteen al op de openingsdag medio februari 2020 bleek de nieuwe parkeergarage met 425 parkeerplaatsen ongekend populair, mede vanwege de aanrijroute en de locatie in de binnenstad. De moderne architectuur en verlichting geven de garage een prettige sfeer. De kentekenherkenning bij de slagboom en dynamische verwijsborden dragen bij aan het gemak. Daarna brak de coronacrisis uit en daalde het aantal bezoekers aan de stad en dus ook parkeerders in de garage sterk.

Toekomstbestendig Door de plannen voor een autoluwe binnenstad en de invoering van vergun-

Goudappel

premium partner van Vexpan Wilt u ook partner worden? Lees over de mogelijkheden: www.vexpan.nl/evenementensponsormogelijkheden

ninghouderplaatsen in vrijwel de hele Leidse binnenstad, zullen meer parkeerders in de toekomst gebruikmaken van de parkeergarages in en rond het centrum. Leiden heeft met de bouw van twee ondergrondse parkeergarages alvast voorgesorteerd op de toekomst: auto’s worden buiten het zicht geparkeerd en er komt ruimte vrij voor recreatie, extra woningen en groen. Zoals het mooie groene plein dat boven op de Garenmarkt is aangelegd. Ook het ruime aantal laadplekken voor elektrische auto’s - 25 in totaal – toont dat Parkeergarage Garenmarkt klaar is voor de toekomst.

Resultaten ledenonderzoek Zoals u zich wellicht nog kunt herinneren is er in december van het afgelopen jaar een ledenenquête gehouden. Met een response van 44 procent en een goede afspiegeling van leden uit de verschillende branches is er input gegeven op een aantal stellingen en vragen rondom de Vexpan dienstverlening. Resultaten Vexpanleden enquête 42 procent van de respondenten vindt het contact met collega’s uit de branche het meest belangrijke aspect van het Vexpanlidmaatschap. Daarnaast scoren het activiteitenaanbod (26 procent) en informatievoorziening (21 procent) hoog. De algemene waardering van het lidmaatschap is ondanks de beperkingen door de pandemie voor 16 procent van de ondervraagden zelfs toegenomen of in ieder geval gelijk gebleven (53 procent). Van de evenementen worden het Nationaal Parkeercongres, de lunchbijeenkomsten en de nieuwjaarsreceptie het meest gewaardeerd. De informatievoorziening rondom belangrijke onderwerpen in de parkeerbranche wordt als goed (26 procent) en voldoende (60 procent) ervaren. De communicatie via Vexpansie, de nieuwsbrief en de website worden als goed tot zeer goed gewaardeerd. Kennisdeling (76 procent) en netwerken (13 procent) zijn de belangrijkste redenen voor het deelnemen aan de Vexpan-activiteiten. De contributie afgezet tegen de waarde van het lidmaatschap wordt als redelijk en naar verhouding gewaardeerd (63 procent), een percentage van 21 procent van de respondenten vindt de contributie te hoog. Het is goed te constateren dat volgens de respondenten Vexpan meer dan voldoende bekend is in de branche en Vexpan levert wat er van een brancheorganisatie verwacht mag worden. Suggesties voor onderwerpen waar volgens de ondervraagden meer aandacht aan besteedt zou mogen worden zijn: MaaS, parkeerdata, parkeernormen, laadinfrastructuur en brandveiligheid in parkeergarages.

stond bij de onderwerpen die aan bod kwamen. Ondanks enkele technische schoonheidsfoutjes is dit congres goed verlopen, goed bezocht en omlijst met een prachtig muzikaal kader. Er zijn na afloop al diverse positieve reacties ontvangen en dit zagen we ook terug in de enquêteresultaten. De opzet van het programma werd door 73 procent van de respondenten als goed tot zeer goed beoordeeld. De sessie over gedrag en fietsen van Marco te Brömmelstroet scoorde het hoogst als meest interessante sessie. 59 procent van de respondenten heeft het gehele congres bijgewoond. Het congres als virtueel event werd door 73 procent van de respondenten als voldoende (18 procent) tot goed (41 procent) en zeer goed (14 procent) ervaren. De virtuele borrel en het netwerkmoment werd door 81 procent met voldoende tot zeer goed gewaardeerd. Daarnaast zijn er in de response verschillende onderwerpen genoemd die we voor volgende evenementen of bijeenkomsten kunnen meenemen. Het congres als geheel werd met een 7,2 beoordeeld en daar zijn we voor een eerste geheel virtueel uitgevoerd Parkeercongres zeker tevreden mee.

Resultaten enquête Lunchbijeenkomsten 2020 In 2020 zijn er 6 digitale lunchbijeenkomsten gehouden en kunnen we terugkijken op gemiddeld genomen goed bezochte sessies. De enquêteresultaten van deze lunchbijeenkomsten geven ons de volgende inzichten. De inhoud en opzet van de lunchbijeenkomsten wordt door maar liefst 85 procent van de respondenten als goed tot zeer goed gewaardeerd. Ondanks het digitale karakter van de bijeenkomsten wordt ook de gastvrijheid en de manier van vragen stellen door 85 procent als goed tot zeer goed gewaardeerd. Bij de digitale opzet wordt de interactie als belangrijk ervaren en dient de ruimte daarvoor gewaarborgd te zijn. Als alternatief voor de fysieke lunchbijeenkomsten wordt de digitale versie als prima alternatief gezien al wordt er wel (terecht) opgemerkt dat de heerlijke lunch wel gemist wordt. Als bestuur waarderen wij de response van de leden en wordt de input meegenomen in de uitwerking van de komende activiteiten en events. Mooie resultaten die al opvolging hebben gekregen zijn er al te benoemen zoals ‘wandelen met Vexpan’, facultatief netwerken en de Vexpan-koffiebreak. Peter Dingemans - Bestuurslid Vexpan

Resultaten enquête Vexpan Nationaal Parkeercongres 2020 Het afgelopen jaar is het Parkeercongres op 22 oktober voor het eerst als virtueel event gehouden. Een congres waarbij het thema ‘gedrag’ centraal

vexpansie 2021

Vexpannieuws

Vexpanteam In Vexpansie 2020 # 4 hebt u kennisgemaakt met de redactie van Vexpansie. De dagelijkse aansturing van activiteiten, administratie en communicatie zijn ondergebracht bij het verenigingsbureau van Vexpan, Het Branche Bureau. Ook dit team willen wij u graag aan u voorstellen

Femke Kuipers

Esmee de Keijzer

Robbert van Dommelen

Terug van weggeweest! De meesten van jullie kennen mij al, misschien niet persoonlijk, maar zeker van de correspondentie per e-mail. In 2017 ben ik voor het secretariaat van Vexpan gaan werken. Het organiseren van de evenementen, zoeken van locaties en zorgen voor alles rondom de administratie waren toen mijn taken. Dit was ook de eerste keer dat ik mij begaf in de wondere wereld van Hét Parkeren! Sinds september 2020 heb ik de rol van verenigingsmanager overgenomen. In deze rol ondersteun ik het bestuur en coördineer alle acties die voortkomen uit de bestuursvergaderingen. De acties die daaruit voorkomen bespreek ik met het interne team zodat iedereen weet wanneer wat moet gebeuren. Daarnaast neem ik regelmatig deel aan de vergaderingen met de diverse geledingen, zoals het Expertteam, de Young Vexpan, Commissie Gemeenten, lunchbijeenkomsten en de organisatie van het Nationaal Parkeercongres. Zo zorg ik voor de verbinding en breng ik de juiste mensen met elkaar in contact. Last but not least, ontmoet ik onze leden bij de evenementen, helaas nu digitaal, en heb ik veel contact met onze Premium Partners.

Mijn naam is Esmee de Keijzer, inmiddels alweer twee jaar werkzaam voor Vexpan. Ik houd mij voornamelijk bezig met de organisatie van de Vexpan evenementen, daar zou u mij ook zeker wel een keer kunnen zijn tegengekomen. Naast de evenementen heb ik de afgelopen jaren ook de ledenadministratie onderhouden, dit stukje heeft mijn collega Grace Luinge nu overgenomen. Ik zie jullie heel graag weer op de aankomende evenementen!

Ik wil mijzelf graag voorstellen als de contactpersoon voor de advertenties in Vexpansie. Ik heb dit vanaf het begin van 2021 voor mijn rekening genomen en dat is mijn bijdrage aan Vexpansie. Het is leuk om al veel contacten te hebben gelegd in de parkeerwereld en ik hoop die kring nog meer uit te breiden! Mocht er interesse zijn om te adverteren of wilt u meer informatie over de mogelijkheden? Ik ben u graag van dienst!

vexpansie 2021

Anya Vos Als communicatiemedewerker met een journalistieke opleiding en achtergrond ben ik werkzaam voor diverse opdrachtgevers bij Hét Branche Bureau waarvan Vexpan er één is. Vanaf 2014 ben ik als bladmanager/eindredacteur verantwoordelijk voor Vexpansie. Zonder de inzet van alle onbezoldigde redactiemedewerkers en mensen uit het veld, leden en nietVexpanleden, zou Vexpansie er niet zijn. En ook de samenwerking met mijn collega’s van het Vexpanteam is uitermate belangrijk om u in Vexpansie van alle verenigingsnieuws te kunnen voorzien.

Desirée Suoth

Geo Hoogenraad Sherlock Holmes. Een eervolle bijnaam voor het speurwerk, wat ik mag verrichten voor de diverse opdrachtgevers van Het Branche Bureau. Sinds 2018 ben ik werkzaam voor Vexpan en verzorg ik de maandrapportages en het jaarwerk. Dit alles in samenspel met het secretariaat en penningmeester Albert de Vries van Vexpan. Ik ben geboren in ’s-Gravenzande een mooi kustplaatsje in het Westland (De Glazen Stad), met heel veel kassen. Sinds een aantal jaren woonachtig in Woudenberg met een landelijke omgeving. In het dagelijkse leven ben ik trotse vader van vijf kinderen. Zeker in deze coronatijd een uitdaging om alles in goede banen te (blijven) houden. In mijn vrije tijd hou ik van wandelen en fietsen in de natuur. Tevens gaan we graag op vakantie naar Denemarken. We mochten ook kennismaken met het parkeren in Aarhus. Een bijzondere ervaring.

Zeven jaar geleden verhuisde ik, nadat ik mijn opleiding communicatie aan de Hanze Hogeschool had afgerond, van Groningen naar Almere om te gaan werken als communicatiemedewerker bij APPR, nu Het Branche Bureau. Daar werk ik voor diverse opdrachtgevers, waarvan Vexpan mijn allereerste opdrachtgever is. In die zeven jaren hebben jullie veel van mijn werk voorbij zien komen: samen met het Vexpanteam heb ik bijvoorbeeld verscheidene congressen en (lunch)bijeenkomsten georganiseerd - zowel op locatie, als online! -, maar ook heb ik ontzettend veel nieuwsbrieven, social mediaberichten en andere (online) communicatie-uitingen gemaakt en verzonden. Nu ik mij aan jullie voorstel, mag ik jullie ook meteen vertellen dat het nu tijd is voor mij om een andere weg in te slaan. Vanaf juni a.s. draag ik het communicatiestokje aan iemand anders over. Ik moet nog erg wennen aan het idee – werk zonder Vexpan! -, maar tegelijkertijd ben ik ook enthousiast dat ik elders verder ga. Ik kijk terug op een fijne tijd, waar ik ontzettend veel geleerd heb, maar ook enorm genoten. Ik hoop dat ik mijn steentje heb kunnen bijdragen aan de parkeer- en mobiliteitswereld - waarvan ik trouwens nooit gedacht had dat die zo groot is! -, maar uiteraard ook aan Vexpan als vereniging. Ik wil de (oud-) bestuurs-, projectgroep- en commissieleden, maar ook het interne Vexpanteam, van harte danken voor de fijne samenwerking. Wie weet tot ziens!

Grace Luinge Ik ben nieuw bij het secretariaat van Vexpan; half februari ben ik hier gestart en op dit moment ben ik de achtervang/back-up voor Esmée en zit ik nog midden in de inwerkperiode. De komende weken zal ik steeds meer voor het secretariaat van Vexpan gaan doen, een hele andere omgeving dan mijn vorige werk, namelijk het Emma Kinderziekenhuis AMC. Andere omgeving, maar wel met een grote overeenkomst: dienstverlening aan degene je ondersteunt. Dus wie weet zien we elkaar binnenkort ergens (online) of hebben we contact via e-mail.

vexpansie 2021

Vepannieuws

Lunchbijeenkomsten Normaliter organiseert Vexpan viermaal per jaar een lunchbijeenkomst waar u twee uur lang, onder het genot van een lunch, een presentatie kon bijwonen. De digitale lunchbijeenkomsten zijn een reeks webinars die in plaats van deze reguliere lunchbijeenkomsten plaatsvinden. Deelname aan een digitale lunchbijeenkomst is gratis voor Vexpanleden. Voor niet-leden bedraagt deelname 150 euro (excl. btw). Niet-leden die de digitale lunchbijeenkomst voor het eerst bijwonen krijgen 50 procent korting! Bij het aanmelden kunt u aangeven of u wel, of niet eerder een lunchbijeenkomst heeft bijgewoond. Na aanmelden ontvangt u een factuur. Dit jaar hebben we onder andere onderstaande onderwerpen belicht.

Convenant met Ministerie IenW over laadinfrastructuur in parkeergarages Nadat tijdens het Vexpan Nationaal Parkeercongres op 10 oktober 2019 de intentieverklaring voor ontwikkeling van laadinfrastructuur in parkeergarages door het Ministerie voor Infrastructuur en Waterstaat en Vexpan was ondertekend, werd op 4 maart 2021 het uitgewerkte convenant door staatssecretaris Stientje van Veldhoven en André Wielaard, voorzitter van Vexpan ondertekend. In het convenant is afgesproken dat het ministerie en Vexpan zich gezamenlijk inzetten voor voldoende laadinfrastructuur in parkeergarages, zowel kwantitatief als kwalitatief. In 2025 zal 5 procent van alle plekken in parkeergarages voorzien moe-

vexpansie 2021

ten zijn van laadinfrastructuur en in 2030 gemiddeld 10 procent. Zie het verslag:

Fietsparkeren en de uitdagingen van de toekomst Dagelijks zien we dat het belang van de fiets in het verkeersbeeld steeds verder toeneemt. En dat is mooi want fietsen is gezond en heeft geen nadelig effect op het milieu. Het faciliteren van de fiets staat dan ook bij gemeenten en bij partijen die bezig zijn met mobiliteit hoog op de agenda. Het voorzien in oplossingen voor het parkeren van fietsen wordt daarmee eveneens een steeds belangrijker onderwerp. In de door 37 belangstellenden bijgewoonde digitale lunchbijeenkomst op 18 maart ging Wim Bot van de Fietsersbond hier nader op in. Bot is als belangenbehartiger voor de fiets nauw betrokken bij alle ontwikkelingen rond het faciliteren van de fiets. Zie het verslag:

Bescherming tegen schadelijke microben door gerichte hygiëne Op donderdag 15 april 2021 organiseerde Vexpan in samenwerking met WALO Hygiëne & Reinigingssystemen en SC Johnson Professional een digitale lunchbijeenkomst over hygiëne in parkeergarages en de loges/meldkamers binnen de parkeerbranche. Door de huidige coronasituatie is hygiëne nog nooit zo actueel geweest, met bijzondere aandacht voor een frequente schoonmaak en, uiteraard, handdesinfectie. Hoe worden en blijven onze parkeergarages een zo hygiënisch mogelijke (werk)omgeving voor medewerkers en bezoekers? Zie het verslag:

Zie voor actuele informatie over de komende lunchbijeenkomsten www.vexpan.nl

Normec Fire Safety & Security

premium partner van Vexpan Wilt u ook partner worden? Lees over de mogelijkheden: www.vexpan.nl/evenementensponsormogelijkheden

Koffiebreaks Op 19 maart, 30 april en 4 juni jl. vonden er Vexpan koffiebreaks plaats. Een moment waar we op een vrijdagochtend online met een klein gezelschap even konden bijpraten en netwerken. Het vervangt natuurlijk nooit het echte netwerken, maar toch even een contactmoment.

Walo Hygiëne en Reiningingssystemen

premium partner van Vexpan Wilt u ook partner worden? Lees over de mogelijkheden: www.vexpan.nl/evenementensponsormogelijkheden

platform parkeren nederland

an Word lid v

n a p x e V e d r ie h s e en le : voordelen

Parkeertickets

RFIDMedia

CTTickets

Mailpacks

more than just tickets CardServices

Individuele vereisten hebben individuele oplossingen nodig. Vertrouw op onze 30+ jarige expertise en ervaring – van OEMgecertificeerde tickets, via Card-Services, tot aan RFID gebaseerde toegangs- en identificatiemedia. Simply more than just tickets.

welkom.nl@nagels.com · nagels.com

Juridisch

Van wie is de stoep?

Over (deel)fietsen in de openbare ruimte In steeds meer gebieden zijn inmiddels commerciële aanbieders van deelscooters en deelfietsen actief. Daarbij worden scooters en fietsen op de stoep geparkeerd. Dit roept de vraag op in hoeverre de openbare ruimte gebruikt mag worden voor het stallen van deelscooters en deelfietsen.

TEKST MAAIKE DE WIT

et Hotel had op de stoep voor haar deur een aantal fietsen geplaatst, met een kettingslot afgesloten en voorzien van een sticker met daarop een nummer. Volgens de gemeente was dit commercieel uitstallen van fietsen in strijd met de APV. Volgens artikel 4.3 van de APV is het namelijk verboden om zonder vergunning voorwerpen op de weg te plaatsen en/of te hebben, tenzij het gaat om voertuigen. Citaat: Artikel 4.3 Voorwerpen en stoffen op, aan, in of boven de weg 1. Het is verboden zonder vergunning van het college voorwerpen of stoffen op, aan, in of boven de weg te plaatsen, aan te brengen, te hebben of te storten. 2. Het verbod geldt niet voor: […] c. voertuigen, met inbegrip van kinderwagens, kruiwagens en dergelijke kleine voertuigen; […] De gemeente had het Hotel daarom een zogenoemde last onder dwangsom opgelegd, een sanctiebesluit waarbij het Hotel werd verplicht om de fietsen weg te halen op straffe van een boete. Het Hotel vecht het besluit aan.

vexpansie 2021

OORDEEL RECHTBANK

De rechtbank gaf de gemeente gelijk. Het plaatsen van fietsen kon volgens de rechtbank vergeleken worden met winkeluitstallingen, die evenmin niet zijn toegestaan op de stoep. Ook het stallen van de fietsen werd immers uit commerciële overwegingen gedaan. Volgens de rechtbank was niet gebleken dat de fietsen in gebruik waren bij de hotelgasten of medewerkers. De fietsen leggen beslag op de openbare ruimte in het private belang van de onderneming dat ten koste ging van de publieke functies van de ruimte. Juridisch vertaald waren de fietsen daarom aan te merken als ‘voorwerpen’ in de zin van de APV – die niet op de stoep mogen worden geplaatst - en niet als ‘voertuigen’, die wel in de openbare ruimte mogen worden gestald. Het Hotel gaat in hoger beroep. OORDEEL RAAD VAN STATE

In hoger beroep krijgt het Hotel gelijk. Het Hotel had in hoger beroep onder meer aangevoerd dat de fietsen niet waren uitgestald met een commercieel oogmerk, maar bedoeld waren voor gebruik door hotelgasten en hotelmedewerkers. Daarom waren het voertuigen (en niet:

voorwerpen) en mochten ze wel op de stoep worden gezet. Het Hotel krijgt van de Raad van State gelijk, maar om andere redenen. Geoordeeld wordt volgens de tekst van de APV dat onder het begrip ‘voertuig’ ook een fiets valt en dat nergens uit de APV blijkt dat fietsen die door een hotel worden ingezet niet langer als ‘ voertuig’ kunnen worden beschouwd. Aangezien het zogenoemde legaliteitsbeginsel met zich meebrengt dat bij sancties zoals een last onder dwangsom heel duidelijk moet zijn omschreven voor welke handelingen men een sanctie kan krijgen, kon de gemeente niet op grond van de APV een sanctie opleggen. DE ‘WIJZE LES’ VOOR DE PRAKTIJK

Amsterdam zal haar APV op dit punt moeten aanpassen om alsnog handhavend te kunnen optreden tegen de manier waarop het Hotel gebruik maakt van de stoep. De wijze les uit deze uitspraak is dus dat als een gemeente het stallen van (deel)fietsen en (deel)scooters op de stoep/ het openbaar gebied aan banden wil leggen, dit expliciet in de APV moet worden beschreven. MAAIKE DE WIT, advocaat partner Straatman Koster Advocaten

vexpansie 2021

Paul en Robert Jan Staartjes: Organising mobility for a sustainable society Waysis, met als werkmaatschappijen TMC en Brickyard, is te vinden in de voorhoede van de Nederlandse markt van verkeer en mobiliteit. Hun producten bestrijken het gebied van parkeren, handhaving, stadsafsluiting en

Paul Staartjes

aanverwante verkeerstechniek. De broers Paul, Robert Jan en Eric Staartjes zijn al decennia de drijvende kracht achter dit van oorsprong familiebedrijf. Wij spraken met de eerstgenoemde twee over hun bedrijfsgeschiedenis en hun visie op stedelijke mobiliteit en parkeren.

TEKST SJOERD STIENSTRA

vexpansie 2021

Hoe zijn jullie in de parkeerwereld verzeild geraakt? Dat begon eigenlijk al 1927. Onze grootvader had een fietsenstalling in Hilversum, een fietsparking, en verkocht daar onderdelen van fietsen. In die tijd kwamen er steeds meer auto’s, en die werden heel ‘kaal’ geleverd, zonder ruitenwisser, zonder clignoteur, noem maar op. Hij ging dus ook autoonderdelen verkopen, en dat werd in de loop van de jaren een enorm groot bedrijf, een van de allergrootste bedrijven in carcomponents. Daar kwamen ook andere toepassingen bij, bijvoorbeeld tachografen voor vrachtauto’s en taximeters (vandaar de naam TaxameterCentrale, TMC) In die tijd waren wij jonge jochies, wij wilden andere dingen gaan doen in de wereld. Dat is inderdaad even gebeurd, maar toen begin jaren ’90 onze vader richting pensioengerechtigde leeftijd ging gaf hij aan het bedrijf te willen verkopen en vroeg wat wij daar van vonden. Toen zijn wij bij elkaar gaan zitten en hebben we het bedrijf overgenomen, eerst met zijn tweeën en later is daar ook onze derde broer, Eric, die in de financiële sector zat, bijgekomen. In de zestiger jaren is het bedrijf ook al met parkeren begonnen, met een parkeermetertje van Kienzle. Toen wij het bedrijf overnamen in 1993 kwam net de fase dat de meters van straat gingen en vervangen werden door parkeerautomaten. Die eerste fase hebben we ons vooral geconcentreerd op het verkopen van parkeerautomaten en we hebben we wat andersoortige bedrijfsonderdelen afgestoten en focus aangebracht op TMC. Maar al

vrij snel, een paar jaar daarna, hebben we door een overname ook de parkeerhandhaving in ons pakket opgenomen. Dat speelt nog steeds een enorm belangrijke rol, onder meer met scanauto’s, milieuzones en camerahandhaving. En in die tijd zaten we ook nog wel in andere dingen: telecommunicatie, apparatuur voor taxi’s en dergelijke, we waren toen nog wat wilder dan nu. Maar we zijn steeds meer gaan focussen, en het werd steeds meer parkeren, parkeren, parkeren, en handhaving. Hoe staan jullie daar nu in, met de razendsnelle technologische ontwikkelingen? Innovatie is voor ons steeds een belangrijke drijfveer geweest. Al in de negentiger jaren zagen wij dat in de mobiliteit heel veel dingen samenhangen, dat je breder moest kijken. Wij waren bijvoorbeeld de eerste in Nederland met het verzamelen van mobiliteitsdata in de cloud. Ook in de ontwikkeling van belparkeren liepen we voorop. Via via kwamen wij contact met een Fins bedrijf dat daarmee experimenteerde. We hebben daarmee een proef gedaan, maar dat was nog niet uitontwikkeld. Toen zijn we het zelf gaan doen en zijn we begonnen met wat nu Yellowbrick heet. Dat werd heel succesvol, wij hebben dat heel goed in de markt kunnen zetten. Maar dat is wel een heel kapitaalintensieve business, we hebben het daarom een aantal jaren geleden verkocht. We zaten toen al in 16 landen, vele honderden steden. Het is nu één van de grotere ter wereld. Wat we daar wel aan overgehouden hebben is onze clearingfunctie, het afhandelen van betalingen.

Welke toekomstige ontwikkelingen op parkeergebied

de gereguleerde gebieden groter worden. Voorlopig zullen de automaten niet uit het straatbeeld verdwijnen, er blijft een (langzamerhand kleiner wordende) groep parkeerders over die geen gebruik maakt van belparkeren of soortgelijke systemen. Maar de eisen voor parkeerautomaten veranderen wel steeds sneller, onder invloed van innovaties als hightech hosting, betalingsafwikkeling en dergelijke. Dat betekent dat er bijna elk jaar updates moeten plaatsvinden. Dat is een hele specifieke markt waarin wij erg sterk zijn. Daarbij komt ook nog dat elke gemeente zijn eigen specifieke wensen heeft, waardoor in de praktijk geen twee bestekken gelijk zijn. Automaten krijgen allemaal nieuwe functionaliteiten, bijvoorbeeld milieuzonering, aparte tarieven voor voertuigen met verhoogde uitstoot of juist elektrische voertuigen. Dat betekent dat de auto-

staan ons de komende jaren te wachten? We zien ten eerste dat de automaten verdunnen in de steden, ze staan verder uit elkaar, maar tegelijkertijd zien we dat parkeren nog steeds uitbreidt en

maat, om het juiste tarief te bepalen het kenteken moet herkennen, via de hostingcentrale contact zoeken met de RDW, en een signaal teruggeven: deze wagen is klasse X, tarief is Y.

Want dat is wat je eigenlijk doet met Taxameter en Brickyard. Als jij bij een parkeerautomaat betaalt komt die via onze afhandeling binnen in een speciale stichting en wij clearen dat naar de steden. Wij zijn dan ook een officiële door De Nederlandse Bank ‘vrijgestelde betaaldienstverlener’. Wij kunnen dus betalingen verwerken, niet alleen voor onze eigen systemen maar ook voor anderen. We doen dat op dit moment nog alleen in de parkeerbranche, maar we kunnen in principe ook betalingen verwerken voor derden. We bundelen de betalingen per gemeente en geven rapportages af aan de steden. Voor hun een enorm gemak omdat ze geen stapel data hoeven te verwerken; minder werk en minder kosten.

Wij hebben nog wel een paar ideetjes. De broers zijn nog niet klaar!

En niet alleen betalingen, maar ook handhaving zal steeds geavanceerdere technieken vragen om kentekens te herkennen en te classificeren. Camerasystemen zullen daarin een belangrijke rol spelen. Dat is vooral ook het terrein van Brickyard, niet alleen voor parkeerhandhaving, maar bijvoorbeeld ook toegangscontroles, bijvoorbeeld voor binnensteden (in plaats van bollards), of het tegengaan van doorgaand sluipverkeer, brommers op fietspaden, auto’s op busbanen, noem maar op. In historische binnensteden met een beperkt aantal toegangen zou je zelfs kunnen denken aan een verblijfsheffing, in plaats van parkeertarieven. Cameratechniek biedt ook uitgelezen mogelijkheden om openbaar medegebruik van particuliere parkeerterreinen, bijvoorbeeld bij bedrijven, mogelijk te maken. Ontwikkelingen genoeg, en wij hebben nog wel een paar ideetjes. De broers zijn nog niet klaar! SJOERD STIENSTRA, redactie Vexpansie

Robert Jan Staartjes

vexpansie 2021

Succesvolle mobiliteitshub met de juiste inzet van parkeren De Nederlandse leefomgeving en het mobiliteitssysteem toekomstbestendig en economisch vitaal maken is een uitdagende opgave. Niet alleen een samenhangend en goed werkend netwerk van knooppunten en mobiliteitshubs is dan van cruciaal belang. Ook het parkeren van allerhande voertuigen speelt een grote rol. Kennisinstituut CROW en -platform KpVV (Onder de vlag van CROW wordt een aantal grotere programma’s uitgevoerd. Eén daarvan betreft het Kennisprogramma Verkeer en Vervoer, KpVV, red.) wilden meer inzicht in de wijze waarop parkeren van invloed is op het functioneren van die genoemde knooppunten en hubs. En dus gingen adviesbureau Empaction en Royal HaskoningDHV de samenwerking aan. Het resulteerde onder meer in de nieuwe leidraad (te downloaden via de QR-code onderaan dit artikel). Voor diegenen die aan de vooravond van de inrichting, uitbreiding of evaluatie van een mobiliteitshub staan een meer dan welkome hulp.

Waar moet je aan denken bij het inrichten van een mobiliteitshub of knooppunt? En hoe zet je parkeerinstrumenten in om op deelmobiliteit te sturen en het gebruik van de hub te stimuleren? De nieuwe 'Leidraad parkeren bij knooppunten en mobiliteits hubs’ van CROW en KpVV biedt uitkomst.

TEKST MARCO DE JONG

vexpansie 2021

PARKEREN VAAK STRUIKELBLOK

In de huidige tijd van stedelijke verdichting, kiezen veel gemeenten ervoor om die groei binnenstedelijk op te vangen. Maar parkeren is dan vaak een bottleneck. Want er is eigenlijk geen ruimte voor. En ondergrondse voorzieningen bouwen is duur. Daarnaast nemen rijdende auto’s veel plek in beslag, waardoor toegangswegen naar ruimtelijke ontwikkelingen overvol kunnen raken. Met mobiliteitshubs kan de druk van automobiliteit op steden verminderd worden. Het zijn knooppunten in multimodale mobiliteitsnetwerken waar verschillende vervoerswijzen en hun infrastructuur, groottes en schaalniveaus samenkomen. We hebben het dan over personen-, maar ook over goederenvervoer (logistiek en stadsdistributie). Een hub fungeert als begin-, eind- of overstappunt in de reis. Bij het inrichten van zo’n mobiliteitshub wordt vaak vanuit de locatie of het aanbod vertrokken. Dat geeft een enigszins valse start, zo blijkt uit een uitgebreid literatuuronderzoek en uit ver-

In de leidraad van CROW-KpVV staat niet de locatie, maar de opgave centraal

schillende workshops die in de aanloop naar het samenstellen van de leidraad plaatsvonden. Vertegenwoordigers van gemeenten, provincies, het Ministerie van Infrastructuur en Waterstaat, Rijkswaterstaat, de NS, vastgoedbedrijven en diverse marktpartijen op het gebied van deelmobiliteit alsook het beheer en de exploitatie van parkeer-/hub-locaties deelden daar hun ondervindingen. Hoe je wel tot een succesvolle hub komt? Op basis van de verzamelde ervaringen en studies werd een logisch opgebouwd model ontwikkeld. Daarmee kan bepaald worden hoe parkeren bijdraagt aan de maximale werking van een specifieke hub. De leidraad neemt de lezer stapsgewijs mee. VANUIT OPGAVE NAAR DOELGROEP

In de leidraad van CROW-KpVV staat niet de locatie, maar de opgave centraal. Denk daarbij aan een verdichtingsopgave, efficiënt gebruik van de openbare ruimte en het verbeteren van de ketenreis. Vanuit de opgave wordt gekeken naar het gebied (bijvoorbeeld een stationsgebied, centrum, wijk of buurt) en het type hub (regio-, stads-, wijk-, of buurthub). Vervolgens wordt ingezoomd op welke doelgroep(en) je met de hub wilt bereiken. En wat de specifieke mobiliteitswensen van die groep(en) − op wie het aanbod afgestemd moet worden − zijn. Zoomen we vervolgens in op parkeren bij knooppunten en mobiliteitshubs, dan zijn er twee belangrijke typen sturingselementen te benoemen. Allereerst de ‘pushmaatregelen’; de inzet van parkeerinstrumenten om het gebruik van de hub te bevorderen. Parkeerregulering, parkeren op afstand en geen of minder parkeerplaatsen voor de eigen auto bijvoorbeeld. Deze maatregelen worden onder andere geborgd in de nota parkeernormen. De ‘sturing op deelmobiliteit’ is het tweede element. Hierbij gaat het onder andere om de invulling van de Algemene Plaatselijke Verordening (APV), sturing op vergunningsuitgifte voor het aanbod van ‘de wielen’ en de (digitale) inrichting van Mobility as a Service (MaaS). Dit wordt onder meer vastgelegd in het parkeer- en mobiliteitsbeleid. Adviesbureau Empaction weet uit ervaring: de combinatie met deelmobiliteit is, mits goed aangeboden, een effectieve manier om de openbare ruimte anders in te richten. Uit verschillende onderzoeken blijkt immers dat deelmobiliteit kan zorgen voor een aanzienlijke vermindering van het autogebruik en -bezit. Autodelers verkopen hun eigen auto eerder en rijden gemiddeld minder kilometers dan autobezitters. Gebruikers kopen daarnaast geen (extra) auto meer. Het onderwerp ‘deelmobiliteit’ heeft in dezen dan ook veel aandacht gehad.

SAMENWERKING EN ROL GEMEENTE

VOORUITKIJKEN

Bij mobiliteitshubs in de openbare ruimte is wie wat doet of moet doen zeker nog geen vanzelfsprekendheid; het is complex. Zowel publieke als private partijen staan klaar om een rol te vervullen. Het is daarbij van fundamenteel belang dat er een gebiedsregisseur wordt aangesteld. Om de benodigde samenwerking te regisseren en de verschillende belangen te verenigen. En omdat marktwerking geen natuurlijke bondgenoot van samenwerking is, is het noodzakelijk dat de gemeente in kwestie de regie pakt en flankerend beleid voor parkeren en deelmobiliteit opstelt. Die conclusie is overigens extra belangrijk voor binnenstedelijke hubs die moeten aansluiten op een regionale aanpak.

Een mobiliteitshub hoogwaardig en rendabel neerzetten is tot op heden geen sinecure gebleken. Succesvolle hubs schieten nog niet als paddenstoelen uit de grond. Belangrijk is om lering te trekken uit opgedane ervaringen en best practices als goede lessen te zien. Vooruitkijken is daarbij zeker zo belangrijk als het gebruik van de achteruitkijkspiegel. Het mag dan complexe materie zijn en het succes − zeker gezien de ervaringen tot nu toe − onzeker, de potentiële (maatschappelijke) winst van een succesvol netwerk van mobiliteitshubs en knooppunten is zeer groot en gewenst. Parkeerbeleid is een middel dat bij juiste inzet een positieve impact heeft. Een middel om de toenemende mobiliteitsen bereikbaarheidsbehoefte gelijk op te laten gaan met een duurzame en leefbare omgeving. Je daarmee bezighouden is als het spelen in de Champions League van de mobiliteit. Vanuit Empaction en Royal HaskoningDHV is vol toewijding een bijdrage geleverd, zodat gemeenten en andere spelers samen de wedstrijd kunnen winnen.

BUSINESS CASE

Hoe zorg je ervoor dat een mobiliteitshub zijn eigen financiële broek op kan houden? Want we weten: een groot deel van de parkeergarages in Nederland is niet rendabel. Daarbij kan voor een deelauto niet hetzelfde parkeertarief worden gerekend als voor bezoekers in een commerciële garage. Maar de kosten voor beheer en onderhoud van de fysieke ruimte zijn even hoog. Gelukkig biedt een hub ook kansen op dit vlak. Zo zijn de stichtingskosten soms in een gebieds- of grondexploitatie te verdisconteren en kunnen er naast deelautoabonnementen ook commerciële abonnementen aangeboden worden. Daarnaast kijkt men steeds vaker naar extra functies, zoals het aanbieden van oplaadfaciliteiten, vergaderruimtes, winkels en fitnessstudio’s. Door het mengen van functies zijn investeringen eerder haalbaar. En een structurele bijdrage vanuit de overheid is verdedigbaar. Besparing op langetermijninvesteringen in de infrastructuur en vergroting van de leefbaarheid van de omgeving zijn hiervoor de maatschappelijke argumenten.

Download hier de ‘Leidraad parkeren bij knooppunten en mobiliteitshubs’ MARCO DE JONG, partner en adviseur parkeren en deelmobiliteit bij Empaction

vexpansie 2021

Fietsenstalling Zwolle Nederland heeft er sinds 8 maart 2021 een grote fietsstal ling bij (5.800 plaatsen): bij het centraal station in Zwolle. De nieuwe ontwikkeling past in de trend van vernieuwing van stationsstallingen in Nederland. Eerder al gingen Utrecht (12.500 plaatsen), Den Haag (8.000 plaatsen) en Amsterdam (7.000 plaatsen) de stad voor. TEKST JACOB DE VRIES

De stalling is al sinds december 2020 open, maar is op 8 maart 2021 officieel geopend door demissionair staatssecretaris Stientje van Veldhoven. Net als andere stationsstallingen kun je er de eerste 24 uur gratis parkeren en moet er betaald worden wanneer langer wordt geparkeerd. Daarmee bedient de stalling vooral forenzen die met de trein komen en gaan. De fietsstalling is onderdeel van een groter project bovengronds. Daar wordt nu nog aan gewerkt. Waar de gemeente het ontwerp bovengronds heeft gemaakt is de stalling als design and construct contract apart uitgevraagd. Vanzelfsprekend was er samen met ProRail een breed pakket aan eisen neergelegd, maar de gemeente liet zich ook graag verrassen door de markt. “Dat is goed gelukt”, volgens de projectleider van het plan, Niels Munnik. “Juist de verbinding tussen bovengrond en ondergrond was een belangrijk item bij de uitvraag, daar zijn architecten op uitgedaagd en dan zie je dat daar met dit ontwerp goed op gescoord is.” Naast eisen over breedte van gangpaden en piekintensiteiten die de stalling moet kunnen afvoeren was ook de capaciteit een belangrijk item bij de uitvraag. De gemeente had als eis

Demissionair Staatssecretaris Stientje van Veldhoven met Wethouder Ed Anker

vexpansie 2021

gesteld een minimum van 4.800 plaatsen, maar daarbovenop een incentive gezet dat er een fictieve korting kon worden bedongen voor elke plek extra. Dat zijn er uiteindelijk 5.800 geworden. Zwolle, met een taakstelling van ongeveer 12.000 fietsparkeerplaatsen rond het station in 2030, is hiermee toegetreden tot een rijtje steden met een hypermoderne ondergrondse fietsstalling. De stalling is uitgerust met een HBF-systeem (Handhaven en Benutten Fietsenstalling) voor verwijzing en inzicht in parkeerduur. DUURZAAMHEID

Zwolle heeft volgens Munnik een groene ambitie en de stalling past hier volgens hem helemaal in. Het ontwerp heeft als concept ‘water, lucht en groen’ en dat is terug te zien in de uitvoering. De entree aan de westkant heeft een waterwand en aan de oostkant is een hap uit de wand genomen waardoor er ruimte is ontstaan voor het inplanten van groen. Op het plein komen veel bomen en struiken en dat maakt dat het een prettige plek wordt om te zijn. Duurzaamheid was volgens

Je ervaart bijna niet dat je ondergronds zit Munnik een speerpunt bij het ontwerp. Om die reden is afgezien van een tapis roulant bij de entree. “Dat hebben we echt losgelaten vanwege de energiebehoefte ervan” stelt Munnik. De vraag hoe het comfort van de fietser dan gegarandeerd kon worden, is opgelost met het fietstransportbandsysteem van LoMinck. Ook is gekeken naar de verlichting, deze brandt alleen volop als het echt nodig is.

Als het in bepaalde hoek niet nodig is, brandt de verlichting daar een tandje lager. Met het veranderende klimaat kan de stalling ook op dat vlak een rol spelen, het fungeert namelijk als waterberging bij extreme wateroverlast. Water wordt opgevangen, gefilterd en gebruikt voor de vijver bovenop de stalling, maar ook voor het doorspoelen van de toiletten van de medewerkers. Leuk detail is dat er bij de entrees lokaal essenhout is verwerkt van bomen die moesten worden gekapt, en waarvan het hout nu een tweede leven krijgt in de stalling. Zoals in veel moderne stallingen is veel nagedacht over lichtinval in de stalling. “Je ervaart bijna niet dat je ondergronds zit” stelt Munnik. “Die hap uit de stalling aan oostzijde zorgt ervoor dat er veel lichtinval is aan die kant. Ook over het plafond is nagedacht. De eis was een vlak plafond. Armaturen en kabelgoten zitten daarom in het plafond verwerkt. Dit zorgt ervoor dat je een mooi strak plafond hebt. Samen met een lichte vloer maakt dit dat het een hele lichte stalling is geworden.” LOCATIE

Opvallend is de optimale ligging ten opzichte van het station. Zwolle heeft de keuze gemaakt om het busstation naar de andere kant van station te brengen. Daarmee kwam het stationsplein vrij om de grond in te gaan voor het realiseren van een fietsstalling en ontstond de mogelijk om bovengronds een parkachtig plein te realiseren. Munnik: “Als fietsgebruiker leg je een comfortabele en logische route af. Nu ga je omhoog en sta je direct voor de poortjes van de NS. Het totaalplan was: we moeten iets met de kwaliteit

aan de voorkant van het station. Als gemeente willen we een mooie, gastvrije entree hebben, passend bij Zwolle. Op het plein stonden bussen, de straten voor het station langs stonden vol met etagerekken. Parkeerders moesten soms minuten lopen voordat ze bij het station waren. Nu is aan de noordzijde alles ondergronds. Er is geen maaiveldparkeren meer, het wildparkeren is helemaal weg. Die bussen zijn naar de achterkant en de straten worden opgeknapt.” AMBITIE

Om de taakstelling van 12.000 parkeerplekken in 2030 te kunnen rondmaken wordt ook gekeken naar de zuidkant. Aan de noordzijde wordt de oude overdekte stalling geschikt gemaakt voor buitenmodel fietsen. De plannen voor de zuidkant liggen nu nog op de tekentafel. Het regime aan de noordzijde is 24 uur gratis, aan de zuidzijde 14 dagen vrij parkeren. “We willen wel kijken wat dit betekent voor Zwolle. Zorgt dit voor een verschuiving in parkeergedrag? De ene groep wil juist veilig en overdekt stallen en de andere wil graag snel parkeren. Die zullen dan eerder naar de zuidzijde gaan. Het kan zijn dat dit tot verschuivingen leidt en we willen weten wat dit doet met het parkeergedrag. Misschien moet je wel gaan sturen als gemeente, je kunt niet aan een kant oneindig veel rekken bijplaatsen. Hoe is de reactie van de parkeerders? Munnik: “Ja goed!. Het is de eerste echte grote ondergrondse stalling voor Zwolle. De oude stallingen waren echt gedateerd. De nieuwe stalling is superdicht bij de treinen, comfortabel en in combinatie met HBF vinden mensen snel hun fiets terug.” En wat vindt ProRail? “die vindt het de mooiste, de nieuwste fietsenstalling ook waar echt geïnvesteerd is op kwaliteit.” Tot nu toe dan. JACOB DE VRIES, redactie Vexpansie

vexpansie 2021

Aanbeveling verlichting Op 12 november 2019 is de nieuwe aanbeveling verlichting voor parkeergarages, parkeerdekken en parkeerterreinen van de Nederlandse Stichting Voor Verlichtingskunde (NSVV)gepresenteerd. In Vexpansie 2019 # 4 is daar aandacht aan geschonken. Hoe staat het er nu mee?

TEKST JITZE RINSMA BEELD NSVV

Goede verlichting is een belangrijke kwaliteit voor parkeergarages. Het verbetert de zichtbaarheid van mensen en obstakels. Ook draagt het bij aan gebruiksgemak, veiligheid en het zich prettig voelen. Als verlichting wordt anno 2021 alom led toegepast zowel in nieuwe garages als bij het

NSVV is het onafhankelijke Nederlandse kenniscentrum voor licht en verlichting. Zij delen en verbinden hun kennis via publicaties, workshops, congressen en samenwerkingsverbanden.

vervangen van bestaande verlichting in parkeergarages, op parkeerdekken en op terreinen. De nu geldende norm, de NEN 2443:2013 is niet op led geschreven. Dat is de reden geweest dat de Nederlandse Stichting Voor Verlichtingskunde (NSVV) het NNI heeft gevraagd hoe daar mee om te gaan en daarbij heeft voorgesteld eisen voor ledverlichting uit te werken die kunnen worden opgenomen in de volgende herziening van de NEN 2443. Het NNI heeft aangegeven open te staan voor een voorstel. De NSVV heeft daarop een aanbeveling opgesteld, waarin de eisen zijn uitgewerkt. HOGERE EISEN

Terug in de tijd. In 1978 is er voor het eerst door de NEN een Nederlandse Praktijk Richtlijn (NPR) met eisen voor verlichting voor parkeergarages uitgebracht. In de NPR 2443:1978 zijn als eisen aan de minimaal gemiddelde verlichtingssterkte vermeld: op rijstroken 40 lux en op parkeerstroken 20 lux, 1m boven de vloer gemeten. In de eerste ontwerpnorm voor parkeergarages de NEN 2443:2000 staat dat de standaard verlichtingssterkte op rijstroken respectievelijk op parkeerplaatsen beide 40 lux met een

Roermond

vexpansie 2021

gelijkmatigheid index van 0.5 op de vloer moet zijn. In de NEN 2443 is de eis ten opzichte van de NPR dus verhoogd. In de laatste geldende NEN 2443: 2013 is de eis ten aanzien van de minimale gemiddelde verlichtingssterkte op rijstroken respectievelijk parkeerplaatsen verder verhoogd tot 75 lux op de vloer van het rij- en parkeerdeel met wederom een gelijkmatigheidsindex van 0.5. Daarbij wordt verwezen naar onder andere de NENEN 12464-1:2011. AANBEVELING NSVV

Zoals aangegeven zijn in de NEN 2443:2013 mogelijke gevolgen van het algemeen toepassen van ledverlichting niet verwerkt. De NSVV heeft na een gesprek met NEN daarover een nieuwe aanbeveling voor de verlichting van parkeergarages opgesteld met led als uitgangspunt. Volgens de NSVV blijkt vaak dat een gelijkmatigheid van 0.5 praktisch niet haalbaar is zonder aanzienlijke investeringen in extra armaturen. Daarom stelt de aanbeveling, naast een lagere eis aan gelijkmatigheid namelijk <= 0.4, een eis aan de verticale verlichtingssterkte om een goede veiligheids-beleving te bereiken. Deze eis wordt gemeten op 1,2 m boven vloerniveau. Deze eis is ook opgenomen in de Duitse DIN 67528 uit 2018. De aanbeveling gaat in op eisen en is daarmee ook een kennisdocument voor: • diverse (licht)technische aspecten zoals kleurtemperatuur, kleurherkenning, verblinding, energieverbruik en lichtschakeling; • lichttechnische eisen (om redenen van duurzaamheid dient de ontwerpwaarde van horizontale verlichtingssterkte bij voorkeur hoogstens 50 procent hoger dan de minimale eis te zijn); • lichtberekeningen, het effect van reflectie en de behoudfactor; • de invloed van lichthinder; • beoordeling van verlichtingskwaliteit; • uitvoeren van metingen en het beoordelen ervan. Daarmee is deze aanbeveling niet alleen een aanbeveling, maar ook een kennisdocument dat aan eigenaren, exploitanten en beheerders veel up-to-date achtergrondinformatie verstrekt. Als een eigenaar over deze informatie beschikt kan hij aan adviseurs en leveranciers de goede vragen stellen en zijn verwachtingen

Carparks Delft

In de NEN 2443:2013 zijn mogelijke gevolgen van het algemeen toepassen van ledverlichting niet verwerkt duidelijk maken om tot een goede verlichting te komen of deze te verbeteren. Daarmee kunnen teleurstellingen dat achteraf niet aan de verwachtingen wordt voldaan worden voorkomen. EISEN NSVV EN CRITERIA ESPA

De eisen van de NSVV en de criteria van de ESPA zijn niet aan elkaar gelijk en het is goed om bij deze verschillen stil te staan omdat ze soms beide worden gebruikt bij een project. Het is van belang zich te realiseren dat bij de NSVV-aanbeveling de eis van gelijkmatigheid van 0.4 de laagste gemeten waarde van (uitgebreide) metingen volgens de NEN 1891 betreft (zie Vexpansie 2016 #3). Bij de ESPA wordt de gelijkmatigheid op een daarvan afwijkende wijze berekend namelijk door de standaardafwijking van het rekenkundig gemiddelde van alle 10 metingen in procenten te hanteren. Daarmee worden extreme waarden geëlimineerd. Een principieel heel verschillende benadering. Bij aanbestedingen van garages of het vervangen van verlichting wordt zowel de eis gesteld dat dient te worden voldaan aan de NEN 2443:2013 of aan de nieuwe NSVV-aanbeveling, en dat een bepaalde score volgens de ESPA dient te worden behaald. Omdat deze verschillend zijn is het van belang expliciet te bepalen welke eisen daarbij het zwaarst wegen, zodat voorbeeld na de lichtberekeningen, na aanleg of na opleveringsmeting de uitkomst niet tot discussie leidt of de verlich-

ting wel of niet aan de gestelde eisen voldoet. Het is nog even de vraag wanneer de eisen uit de NSVV-aanbeveling worden opgenomen in de NEN 2443. De afgelopen jaren heeft de NEN de eisen aangepast wat betreft brandveiligheid van auto’s die rijden op traditionele brandstoffen, maar de normaanpassing hiervan ligt voorlopig stil, in afwachting van de ontwikkeling van te stellen brandveiligheidseisen aan nieuwe parkeergarages waarin ook alternatief aangedreven voertuigen parkeren. IN DE PRAKTIJK.

Op Parkeervak 2019 is met een presentatie het verschijnen van de aanbeveling aangekondigd. Sinds het verschijnen is er onder andere in Vexpansie en maar ook in andere media bekendheid gegeven aan de aanbeveling. In 2020 is er in een lunchbijeenkomst van Vexpan aandacht aan besteed. De markt pakt de aanbeveling op en in meerdere aanbestedingen worden de lichttechnische eisen uit de aanbeveling al opgenomen. De aanbeveling is te koop bij de NSVV zie:

JITZE RINSMA, Rinsma Parkeeradvies

vexpansie 2021

Snelladen in de stad Een essentiële toevoeging aan het laadnetwerk Snelladers vind je nu voornamelijk langs de snelweg. Om te voldoen aan de toenemende snellaadbehoefte zijn er meer snelladers in de stad nodig. De parkeerduur van de gebruiker en het benodigde vermogen van het snellaad station moeten daarbij op elkaar afgestemd worden.

TEKST DAAN HAMMER BEELD OVER MORGEN

vexpansie 2021

Goed nieuws: de snellader voor elektrische auto’s is in opkomst. In maart 2021 waren er al 2.109 snellaadpunten in Nederland (bron: RVO). Het netwerk van laadinfrastructuur moet naast reguliere laadpalen ook uit voldoende snelladers bestaan om de transitie naar elektrisch vervoer op grote schaal te kunnen realiseren. Reguliere laadpalen zijn vooral geschikt om thuis of op bestemming de elektrische auto langdurig te laden. Snelladers zijn van essentieel belang voor elektrische rijders die lange afstanden willen afleggen. Echter, nu worden snelladers nog voornamelijk langs de snelweg geplaatst. In de toekomst zijn meer snelladers in de stad essentieel om ook tussen de ritten door bij te kunnen laden. Bovendien kunnen snelladers het reguliere laadnetwerk ontlasten.

WAT IS SNELLADEN?

Het verschil tussen snelladen en regulier laden is het vermogen waarmee een elektrische auto opgeladen wordt. Bij reguliere laders wordt er met een maximaal vermogen van 22 kilowatt (kW) geladen. Bij snelladers kan het vermogen variëren van 43 kW tot 350 kW. Een elektrische auto laadt bijvoorbeeld bij een reguliere laadpaal 200 kilometer in ongeveer 200 minuten, terwijl een snellader met een vermogen van 350 kW hetzelfde aantal kilometers laadt in ongeveer 8 minuten. In figuur 1 figuur zijn de laadtijden bij verschillende vermogens weergeven. Het benodigde vermogen van een snellader is afhankelijk van het voertuig en de gebruiker. Hoewel elektrische auto’s een steeds grotere actieradius hebben, blijft snelladen noodzakelijk voor automobilisten die veel onderweg zijn. Dit zijn bijvoorbeeld taxi’s en (stads)logistiek, ook wel ‘veelrijders’ genoemd. Daarnaast gebruiken particuliere elektrische rijders snelladers ook als rangeextender. Op basis van de verschillende type gebruikers zien we een behoefte aan snellaadinfrastructuur op drie schaalniveaus:

Thuis laden wallbox

Reguliere laadpaal

Snellader

11 kW

11-22 kW

50 kW

175 kW

350 kW

200 min.

46 min.

16 min.

8 min.

Gemiddelde laadtijden om 200 km bij te laden bij verschillende type snelladers Figuur 1

Gemiddelde laadtijden om 200 kmop bij te elkaar laden afgestemd bij verschillende snelladers worden,type bijvoorbeeld door • Bestemmingsladen: het parkeerladen de verkeersstromen in kaart te brengen. Een straat, in parkeergarages, bij bedrijven en analyse van de potentiële snellaadlocaties zal bij mensen thuis. Dit zijn zowel openbare laten zien dat er meer geschikte locaties zijn laadpalen als (semi-)private laadpunten en kan snel- en regulier laden zijn. dan alleen een deel van de bestaande tanksta• Snelladen langs corridors: snelladers of tions. Snelladers kunnen bijvoorbeeld een meerwaarde hebben op taxistandplaatsen, snellaadstations langs wegen met de meeshoreca- en winkellocaties. te vervoersbewegingen en waar de langste ritten worden gemaakt: snelwegen en Gemeenten spelen een grote rol bij het plaatprovinciale wegen. sen van snelladers. Het is als gemeente be• Snelladen in de stad: snelladers én -stations langrijk om daarbij vooruit te denken. Neemt in de stad of gemeente. de gemeente zelf het initiatief of wordt het overgelaten aan de markt? De snellaadbehoefte is mogelijk op dit moment nog niet De meeste bestaande snelladers staan langs groot, maar in de toekomst zal deze becorridors. Denk hierbij bijvoorbeeld aan de hoefte steeds groter worden. Naast de eleksnellaadstations van Fastned en Ionity langs trificatie van personenauto’s is de elektrifide snelweg en snellaadstations van Tesla en catie van logistiek en taxi’s inmiddels ook Allego bij Van der Valk hotels. Snellladers aan het versnellen. De gemeente Utrecht langs een corridor worden gebruikt door heeft hier al invulling aan gegeven met een doorgaand elektrisch verkeer dat een lange concessie openbaar snelladen. In deze conafstand aflegt en even snel moet ‘bijtanken’. cessie zitten 19 locaties, waaronder bedrijSnelladers in de stad zien we nog relatief weinig. Voor elektrische veelrijders, zoals venterreinen en winkelcentra, waar in totaal taxi’s of pakketbezorgers, zijn deze snelladers 61 snelladers geplaatst kunnen worden. In de gemeente Den Haag zijn er al drie snelonmisbaar. Zij leggen dagelijks lange afstanlaadstations in de stad, waaronder aan de den af binnen de stad en moeten tussen de Laan van Meerdervoort. Het begin van het ritten door op kunnen laden. Een enkele snellader met bijvoorbeeld een relatief laagsnellaadnetwerk in de stad is er dus al. Nu is vermogen bij een supermarkt is dan niet het tijd om in heel Nederland door te pakken genoeg. Deze snelladers zijn vooral nuttig om te voldoen aan de toenemende snellaadvoor particulieren en ontlasten daarmee het behoefte van elektrische auto’s. reguliere laadnetwerk. Om de transitie ook voor andere doelgroepen mogelijk te maken, Meer informatie over een toekomstbestendig netwerk van snelladers vind je hier: zijn er meer snelladers nodig in de stad. WAAR PLAATS JE SNELLADERS IN DE STAD?

Bij het kiezen van een snellaadlocatie is het belangrijk om te analyseren wat de huidige en toekomstige gebruikersgroepen zijn van elektrisch vervoer. Deze gebruikersgroepen vormen het uitgangspunt voor de locaties. De parkeerduur van de gebruikers en het vermogen van de snellader moeten daarbij goed op

DAAN HAMMER, Adviseur Duurzame Mobiliteit bij Over Morgen

vexpansie 2021

Meer groen door parkeerplaatsen kantoorgebouwen efficiënt te benutten Brainstormsessie over dubbelgebruik tussen de gemeente Rotterdam en Young Vexpan De gemeente Rotterdam werkt samen met partners in het Nationaal Programma Rotterdam Zuid (NPRZ) aan een gezonde toekomst voor zeven focuswijken op Zuid. Samen met Young Vexpan heeft de gemeente verkent hoe aan deze ambitie kan worden bijgedragen door efficiënter gebruik te maken van parkeercapaciteit bij bedrijven buiten kantoortijden. Dit principe staat bekend als dubbelgebruik.

TEKST CASPER VAN DER HAM, EDWIN VAN DER GRACHT, JEROEN VAN LUYN EN MARTIN CURFS

Een van de wijsheden over parkeren luidt: er zijn in Nederland twee keer zo veel parkeerplaatsen dan dat er auto’s zijn. Je zou dus kunnen stellen dat voor iedere auto een parkeerplaats beschikbaar is op de plaats van herkomst en op de plaats van bestemming. Dit betekent dat mensen overdag thuis een lege parkeerplaats achterlaten en in de avond en nacht grote aantallen parkeerplaatsen onbezet blijven op bestemmingslocaties. Het principe van dubbelgebruik komt neer op het voorkomen van deze kostbare leegstand. In de besproken casus zouden bewoners uit Rotterdam-Zuid, in de avond, nacht en in de weekenden gebruik kunnen maken van parkeerplaatsen bij werken kantoorlocaties. DUBBELGEBRUIK WEERBARSTIG

Dubbelgebruik klinkt vrij eenvoudig. In de praktijk blijkt het toch ingewikkelder dan dat het op het eerste gezicht lijkt. Parkeerplaatsen bij bijvoorbeeld kantoorgebouwen zijn veelal privaat terrein en worden afgesloten buiten kantoortijden, waardoor bewoners hier ’s nachts niet zomaar kunnen parkeren. Ook bevinden deze locaties zich vaak op een langere loop- of fietsafstand van de woning, waarbij de routes naar de wijk vaak te wensen

vexpansie 2021

overlaten. En omdat bewoners bijvoorbeeld een fiets willen gebruiken om vanaf de parkeerlocatie thuis te komen, moeten er daarvoor ook faciliteiten worden geregeld. Tijdens de brainstormsessie tussen Young Vexpan en de gemeente Rotterdam wordt de voorzichtige conclusie getrokken dat met de benodigde investeringen in aantrekkelijke looproutes, deelfietsen bij de parkeerlocatie en verschillende afspraken op het vlak van beheer dubbelgebruik ‘technisch gezien’ mogelijk is. De uitdaging is om een samenwerking op te zetten die kansen biedt voor zowel de eigenaren van parkeervoorzieningen als voor de bewoners. Welke kansen zijn dit? DUBBELGEBRUIK BIEDT KANSEN

Wanneer nagedacht wordt over dubbelgebruik, kost het weinig moeite om redenen te bedenken waarom dubbelgebruik niet van de grond zal komen. Een gedachte die voorbijkwam was: eigenaren van kantoorgebouwen staan niet open voor dubbelgebruik, zij maken zich namelijk zorgen over de gevolgen van ‘vreemden’ op hun terreinen. Ook hebben zij niet de garantie dat bewoners in de ochtend weer zijn verdwenen zodat de parkeerplaatsen weer beschikbaar zijn voor werknemers en bezoekers. Nadat de zorgen waren uitgesproken, werd tijdens de brainstormsessie de stap gezet naar het denken in kansen. Anders dan misschien vooraf gedacht, werd vrij snel voor zowel de eigenaren van kantoorgebouwen als de bewoners een overzicht gevormd met kansen. Op basis van de brainstormsessie wordt een top 3 gegeven. Kans 1: dubbelgebruik creëert extra faciliteiten op en rond de kantoorgebouwen Zoals beschreven moeten er faciliteiten worden geregeld om dubbelgebruik aantrekkelijk genoeg te maken voor bewoners. Concreet kan hierbij gedacht worden aan

Bron: Platform Unsplashed, fotograaf:John Matychuk

deelfietsen of een nieuwe halte voor de bus. Deze faciliteren zorgen ervoor dat het kantoorgebouw ook voor medewerkers en bezoekers beter bereikbaar wordt. Ook (extra) oplaadpunten voor elektrische voertuigen vormen in dit kader een kans. Kans 2: de leefbaarheid verbeteren zonder in te leveren op parkeergelegenheid voor bewoners In het kader van het NPRZ is in RotterdamZuid een zoektocht gaande naar ruimte om de leefbaarheid te verbeteren door extra groen, meer water en meer ruimte voor lopen en fietsen. Deze zoektocht resulteert veelal in (het voornemen om) parkeerplaatsen op straat op te heffen. Bewoners zien in hun wijk de parkeergelegenheid afnemen. Met dubbelgebruik wordt hiervoor een alternatief geboden. Bewoners zullen hierdoor sneller openstaan voor het opheffen van parkeerplaatsen – als de leefbaarheid op deze manier kan worden verbeterd. Kans 3: opgaven in een breder spectrum met elkaar verbinden en verknopen Een derde kans ligt feitelijk buiten het vakgebied mobiliteit en parkeren. Deze kans gaat over het in een breder spectrum verbinden en verknopen van opgaven en behoeften die spelen, met als doel een publiek-private samenwerking opzetten waar dubbelgebruik

onderdeel van is. In deze samenwerking wordt breder gekeken dan alleen ‘efficiënt gebruik maken van leegstaande parkeerplaatsen’. CONCLUSIES

De brainstormsessie over dubbelgebruik tussen de gemeente Rotterdam en Young Vexpan heeft verschillende interessante inzichten opgeleverd. Een belangrijk inzicht is dat voor het organiseren van dubbelgebruik gemeenten zullen moeten inspelen op lokale behoeften. Er is niet een universele aanpak waarmee eigenaren van kantoorgebouwen achter het idee van dubbelgebruik geschaard kunnen worden. Young Vexpan wenst de gemeente Rotterdam veel succes met deze vooruitstrevende opgave! CASPER VAN DER HAM (gemeente Rotterdam), EDWIN VAN DER GRACHT (Spark), JEROEN VAN LUYN (Goudappel) en MARTIN CURFS (InPublic).

Een van de wijsheden over parkeren luidt: er zijn in Nederland twee keer zo veel parkeerplaatsen dan dat er auto’s zijn

Young Vexpan hoopt dat ze de gemeente Rotterdam verder hebben kunnen helpen met het beschreven parkeervraagstuk. Bent u ook geïnteresseerd geraakt om uw eigen vraagstuk aan Young Vexpan voor te leggen? Neem dan contact op via info@vexpan.nl

vexpansie 2021

Om als aanbieder van parkeerplekken toekomstbestendig te zijn, is het van belang dat uw parkeerfaciliteiten online zichtbaar en verhandelbaar worden. Het is een trend die ook voor ú vele voordelen biedt.

Park-Spot Optimale gebruikerservaring Park-spot is dé online verkooptool waarmee een hogere bezetting van uw parkeerfaciliteiten en meer omzet kan worden gegenereerd. De abonnementenmodule is eenvoudig te implementeren in uw eigen website. Gebruikers sluiten een abonnement voor uw parkeerfaciliteit met hetzelfde gemak af als een Netflix of Spotify abonnement. Uw klant vult eenmalig zijn gegevens in en het abonnement wordt automatisch ingeregeld. Na betaling ontvangt hij een link naar een app die hij kan downloaden op zijn smartphone.

Park-Spot Abonnementen Direct na de betaling kan gebruik worden gemaakt van het abonnement. Voor in- en uitrijden wordt kentekenherkenning toegepast. Het voordeel hierbij is dat er geen benodigdheid voor kaartjes is. Als backup kunnen de slagbomen en loopdeuren ook geopend worden met een QR-code in de app. Dankzij het hoge selfservicegehalte van de abonnementenmodule zijn uw abonnees volledig in controle. De belasting voor uw organisatie zal aanzienlijk verminderen, aangezien de abonnee onder andere zelf zijn profiel kan aanpassen, zijn kenteken kan wijzigen of toevoegen, parkeerhistorie kan inzien, facturen kan uitdraaien en het abonnement kan verlengen of opzeggen. De betaling van een abonnement verloopt automatisch.

Het platform Park-spot is een platform dat u de mogelijkheid geeft om de abonnementenmodule in uw eigen huisstijl te implementeren. De module kan in meerdere online omgevingen worden toegepast. Hierdoor is de module breed inzetbaar voor samenwerkingen met omliggende bedrijven, die structureel gebruikmaken van uw parkeerfaciliteit. Geen zorgen: als beheerder houdt u altijd de controle over uw eigen systeem. Zo bepaalt u zelf vanaf welk moment een nieuwe abonnee gebruik kan maken van uw parkeerfaciliteit en stelt u eenvoudig vast tegen welk tarief een bepaalde hoeveelheid abonnementen kan worden afgenomen. Deze gegevens kunnen realtime worden aangepast.

Inzicht in prestaties Als beheerder heeft u realtime inzicht in de prestaties van de abonnementenmodule. Denk aan de belangrijkste KPI’s, zoals aantal abonnees en gegenereerde omzet. Het systeem biedt u de mogelijkheid om continu te meten hoe uw gebruikers zich online gedragen, zodat u hier vervolgens op bij kunt sturen. Dit stelt u in staat uw klanten een nóg betere parkeerbeleving te bieden. Daarnaast reikt het dashboard u slimme tools aan voor maximale conversie en het sturen van gebruikers.

Kijk voor meer informatie op: ipparking.nl

Vooruit Inparkeren Parkeren met een GPK? Dat kan beter! De gehandicaptenparkeerkaart (GPK) is al jaren een hoofdpijndossier voor

naderen. Dit is wat het innovatie team ‘Vooruit Inparkeren’ heeft ge

KNELPUNTEN

uitval bij scanauto’s, bezwaarproce dures tegen onterecht uitgeschreven parkeerboetes. Steeds meer gemeen ten grijpen naar parkeervergunnin gen. Het kan ook anders, door het probleem vanuit de gebruiker te be

daan. Velen kunnen niet wachten tot de app echt bestaat.

TEKST MIKE ALDERS

vexpansie 2021

GEBRUIKER CENTRAAL

Gehandicaptenparkeren bezien vanuit het perspectief van de gebruiker. Het team ‘Vooruit Inparkeren’ heeft een aanpak gevolgd waarin de gebruiker van een GPK centraal staat, van begin tot eind. Er zijn zo’n 20 gebruikers geïnterviewd om de huidige problemen te identificeren. Dit heeft een grote lijst knelpunten opgeleverd. Vervolgens zijn oplossingen uitgewerkt. Deze zijn telkens getoetst met gebruikers en in verschillende iteraties steeds verder verbeterd. In de ontwerpfase zijn zo’n 50 diepteinterviews gehouden, zowel met bestuurders als met passagiers. Het resultaat is een ontwerpvoorstel dat een oplossing biedt voor de (echte) problemen die gebruikers van een GPK ervaren.

veel gemeenten. Vermeende fraude,

"Ontwikkel een digitaal scanbare parkeervoorziening met respect voor de privacy van mensen met een beperking”. Met deze opdracht is het innovatieteam ‘Vooruit Inparkeren, van de gemeenten Amsterdam, Haarlem en Leiden in oktober 2020 gestart, dankzij een NL DIGIbeter Innovatiebudget. Eén van de redenen om dit innovatietraject te starten, was dat de papieren gehandicaptenparkeerkaart (GPK) digitalisering van de parkeerketen in de weg staat. De GPK bevat geen kenteken waardoor er uitval ontstaat bij scanauto’s. Bovendien is de kaart erg fraudegevoelig. Met de kaart mag in veel steden gratis geparkeerd worden, waardoor de kaart een gewild object is. Fraude is een probleem voor gemeentes, maar ook voor mensen die aangewezen zijn op de parkeervoorziening. Zij hebben daarnaast nóg een grote frustratie: de wirwar aan parkeerregels.

De interviews hebben een groot aantal knelpunten opgeleverd, de belangrijkste zijn: • Regels verschillen per gemeente. Soms is het parkeren gratis, soms geldt een tijdslimiet. De informatie op gemeentelijke websites is slecht vindbaar, afwezig of verouderd. Ook is er een trend dat steeds meer gemeenten een digitale vergunning in het leven roepen met (alweer) eigen regels en registratiesystemen. • Een vrije gehandicaptenparkeerplaats is moeilijk te vinden. De plekken zijn schaars en vaak bezet. Dit geeft stress en onrust en leidt tot rondjes rijden en soms tot het mijden van een bestemming. • Niet elke gehandicaptenparkeerplaats is geschikt. Soms is deze niet toegankelijk. Voor een rolstoelbus zijn veel plaatsen niet

Overzicht van (vrije) gehandicaptenparkeer plaatsen nabij het Groninger Museum

Detailinformatie van gehandicapten parkeerplaats

360 graden weergave van gehandicaptenparkeerplaats

Om te zorgen dat gebruikers direct, zonder gedoe aan de slag kunnen, bieden we de app aan in drie niveaus. NIVEAU 1: EEN (VIRTUEEL) KIJKJE TER PLEKKE De app is na het downloaden meteen te gebruiken. Alle regels van gemeenten zijn beschikbaar. In de app is zichtbaar of een gehandicaptenparkeerplaats vrij is, of niet. Ook is de plek vooraf te bekijken in 360 graden view. Naast afmetingen en de parkkeerrichting is ook de aanwezigheid van een opritje naar de stoep zichtbaar.

ruim genoeg. Voor personen die vanuit een auto in een rolstoel overstappen is een parallelle, hoge stoep lastig. Ook een lantaarnpaal of het parkeerbord aan achter- of zijkant kan uitstappen belemmeren. • Mensen met een GPK ervaren last van (vermeende) fraude met de kaart. Soms zien zij gezinnen parkeren waarbij niemand een beperking lijkt te hebben. Soms ook worden zij zelf aangesproken door anderen, wanneer zij geen zichtbare beperkingen hebben, alsof zij de kaart ten onrechte gebruiken.

parkeerapp voor mensen met een beperking, gebaseerd op maximale privacy, waarmee ook zij ‘zonder gedoe’ op pad kunnen. De parkeerapp kent drie niveaus van gebruik.

De interviews hebben nog veel meer knelpunten opgeleverd. De rode draad in alle interviews is dat gebruikers met een GPK vaak allerlei zaken moeten uitzoeken voordat ze op pad gaan, op basis van niet altijd actuele informatie.

VOORDELEN GEMEENTEN

LANDELIJKE APP

Het team heeft daarom een voorstel ontwikkeld voor een landelijke, gebruiksvriendelijke

PRIVACY BY DESIGN

Privacy van de gebruiker is een belangrijk aandachtspunt in de oplossing. De gebruiker laat geen digitaal spoor achter door parkeeracties. In het NPR wordt de beperking niet geregistreerd; de GPK blijft veilig op de telefoon bij de gebruiker.

De oplossing biedt tal van voordelen voor gemeenten. Gemeenten houden controle over eigen beleid en voorwaarden. Lokale regels worden in de app getoond, mits deze in het NPR zijn vastgelegd. Als gemeenten elkaars gehandicaptenparkeervergunningen overnemen, vermindert dit de druk op vergunningverlening en zorgt dit voor meer efficiëntie. De app past in het

streven van gemeenten naar inclusiviteit, het parkeren wordt toegankelijk voor alle burgers. VOORDELEN GEBRUIKERS

De app maakt een eind aan de grootste knelpunten voor gebruikers. Ze kunnen hiermee ‘zonder gedoe op pad’: vooraf een gehandicaptenparkeerplaats bekijken en zien waar geparkeerd kan worden als deze plek bezet is. Geen gedoe meer van bezwaar en beroep bij onterecht toegekende parkeerboetes. En minder zorgen dat de papieren GPK wordt gestolen. VOORTGANG

Het ontwerp is enthousiast ontvangen. Niet alleen bij gebruikers, ook bij elf grote en middelgrote gemeenten en deskundigen uit het parkeerdomein. Bovendien is draagvlak voor de app bij belangenorganisaties als Ieder(in) en Cliëntenbelang en deskundigen uit het parkeerdomein. Het ontwerp lost een probleem op dat al lang hoog op de agenda staat

vexpansie 2021

NIVEAU 2: ONBEZORGD PARKEREN MET DE DIGITALE GPK De GPK kan in de app worden geladen. Hiermee wordt niet alleen diefstal van de GPK uit de auto voorkomen. Ook kan, met de GPK in de app en het kenteken, een parkeeractie worden gestart voor parkeren op fiscale plaatsen. In veel gemeenten gratis. Als de gebruiker een parkeeractie start, wordt eerst gecontroleerd of het GPK-nummer geldig is en of er niet al een parkeeractie loopt voor deze GPK. De parkeeractie wordt vervolgens doorgegeven aan het Nationaal Parkeer Register (NPR). De gebruiker kan alleen een parkeeractie starten op de huidige locatie. De controles en het delen van de locatie beperken het risico op fraude.

Gratis parkeren op straat als GPK in de app is geladen

Gratis parkeren op straat als parkeerver gunning in de app is geladen

bij diverse gemeenten. Er is nu momentum om deze app te realiseren. Het ontwerp is beschikbaar als klikbaar prototype, aangevuld met een ontwerpbeschrijving en een animatie. Het innovatiebudget is op, maar het team 'Vooruit Inparkeren' blijft wel actief om de app daadwerkelijk gerealiseerd te krijgen. Daarbij liggen – op het moment van schrijven – verschillende scenario’s open: een losse app, al dan niet op basis van een bestaande parkeerapp of een implementatie binnen de bestaande parkeerapps. Voor beide scenario’s geldt dat een eerste stap zal zijn om het beleid van alle gemeenten in het NPR vast te leggen. Dit vraagt een inspanning van gemeenten die ook blijvend ingericht zal moeten worden. Het SHPV, GNMI, RDW hebben zich bereid getoond het stokje over te nemen van het team 'Vooruit Inparkeren' en het project naar een volgende fase te brengen. Gemeenten kunnen meedoen, ook als zij zelf geen betaald parkeren hebben. Elke gemeente heeft immers inwoners die met hun GPK in een andere gemeente willen parkeren. Het is een gezamenlijke verantwoordelijkheid om te zorgen dat iedereen zonder gedoe op pad kan. In heel Nederland!

Wil je meer weten of aansluiten bij dit initiatief? Kijk voor meer informatie op id.amsterdam.nl/zonder-gedoe-op-pad (of scan de QR-code). Of neem contact op met Mike Alders: mike.alders@amsterdam.nl.

MIKE ALDERS, Team Lead 'Vooruit Inparkeren' gemeente Amsterdam

Detailweergave van een gehandicaptenparkeerplaats

NIVEAU 3: DIGITALE VERGUNNINGEN EFFICIËNTER (EN WELLICHT ZELFS OVERBODIG) Het is ook mogelijk een parkeervergunning in de app te laden. Dan kan in gemeenten worden geparkeerd waarvoor een vergunning is vereist. Het streven is dat gemeenten elkaars vergunning vertrouwen, zodat er een domino-effect ontstaat. De gebruiker hoeft maar één vergunning aan te vragen en gemeenten kunnen ‘meeliften’ met andere gemeenten bij de beoordeling van de vergunning. Met de vergunning in de app, kan geparkeerd worden met één van de kentekens die in de vergunning is opgenomen. Ook hier geldt dat eerst wordt gecontroleerd of de GPK geldig is en of er niet al een parkeeractie loopt voor deze GPK.

vexpansie 2021

Parkeermedia

TEKST: SJOERD STIENSTRA

AI De mensen maken zich zorgen dat computers te slim worden en de wereld gaan overnemen. Het echte probleem is echter dat computers te dom zijn, en de wereld al hebben overgenomen. Onder dit motto, een citaat van een hoogle raar van de universiteit van Washington besteedt The Parker (Canada) een arti kel aan de mogelijkheden om beter ge bruik te maken van de mogelijkheden van computers. Computers verzamelen grote hoeveelheden (parkeer-)data, maar er wordt nog te weinig gebruik ge maakt van de mogelijkheden om door middel van machine-learning parkeren slimmer te maken. Door op één moment het aantal auto’s op een (camera-) beeld te tellen is iets te zeggen over be

zetting en beschikbare capaciteit, maar door dit over langere tijd (met slimmere computers) te volgen krijg je inzicht in belangrijke KPI’s (key performance indi cators). En dat geeft weer mogelijkhe den om daarop het exploitatiebeleid

Nieuwe wet zet parkeerexploitatie onder druk De Britse regering heeft nieuwe parkeerwetgeving aangekondigd die onder an dere inhoudt dat de tarievenstructuur van private exploitanten in lijn moet worden gebracht met de door de overheid gehanteerde tarieven. De British Parking Asso ciation (BPA) voorziet hierdoor grotere problemen voor de parkeersector. In Parking News zijn hieraan verschillende artikelen gewijd. Een belangrijk knelpunt is de maxi male toegestane boete voor overtredingen (£ 50), waarop echter bij onmiddel lijke betaling een reductie van 50 procent wordt toegepast. De verwachting is dat het op veel plaatsen voor langparkeerders interessant wordt de auto te parkeren op gereguleerde terreinen, of zelfs op gratis parkeerplaatsen bij supermarkten, en daarvoor af en toe een bedrag van £ 25 te moeten betalen. Als deze parkeerwet geving inderdaad zou worden ingevoerd verwacht de BPA dat het voor erkende parkeerexploitanten onmogelijk wordt om tot een sluitende exploitatie van private parkeerlocaties te komen, en de markt zal worden overgenomen door ‘cowboys’ die zich niet aan de nieuwe regels houden.

aan te passen, bijvoorbeeld met tarie ven, doelgroepenbeleid en dergelijke. Door de computers niet alleen data te laten verzamelen maar ook in te zetten voor de analyse daarvan kan de opera tor zich meer bezighouden met beleid.

Transformeerbare parkeergarages Een drietal Duitse bouwgerelateerde be drijven hebben gezamenlijk onder de naam PARK>>RAUM een duurzaamheids concept voor de bouw van parkeergara ges ontwikkeld, dat er op gericht is een parkeergebouw dat zijn functie als par keergarage verliest zonder te veel inspan ning te kunnen transformeren naar een andere functie. In een artikel in Parken Aktuell wijst een van de initiatiefnemers op de veranderende inzichten in mobi liteit en stedenbouw, waardoor ook de functie van bestaande parkeergarages ter discussie kan komen te staan. Bij de bouw van parkeergarages moet er daar om rekening mee worden gehouden dat een deel daarvan, onder invloed van nieuwe binnenstadsconcepten, toename van elektrische of waterstofaangedreven auto’s, deelmobiliteit et cetera, na ver loop van kortere of langere tijd zijn functie als parkeerlocatie verliest. PARK>>RAUM bouwt daarom parkeergarages die voor bereid zijn op een mogelijke transforma tie naar een andere functie, ook als de afschrijvingstermijn van het gebouw nog niet is afgelopen. Door de herbruikbaar heid van het gebouw wordt een belang rijke bijdrage aan de duurzaamheids doelstelling geleverd. In Berlijn zijn in 2019 en 2020 al enkele parkeergarages vol gens dit principe opgeleverd, verder zijn in Aken, Rostock, Berlijn, Kiel en Dortmund soortgelijke garages in aanbouw.

vexpansie 2021

Het tackelen van parkeer problematiek in vier stappen De discussie over parkeerproblematiek wordt vol emotie ge voerd. Het thema staat dicht bij burgers en politiek, en vaak zijn er grote financiële belangen mee gemoeid. Om de proble matiek duidelijk te krijgen en draagvlak te creëren voor oplos singsrichtingen heeft MuConsult een stappenplan opgesteld. De vier stappen zijn gebaseerd op een integrale benadering.

TEKST FALCO LIEVAART EN CASPER STELLING

vexpansie 2021

Veel gemeenten ervaren parkeerproblematiek door een capaciteitstekort. Dit leidt tot ongewenste effecten. Automobilisten zijn langer bezig met het zoeken naar een vrije parkeerplaats, met meer zoekverkeer als gevolg. In een gebied waar naast bewoners ook andere doelgroepen van binnensteden parkeren (werknemers, studenten en bezoekers van binnensteden) ervaren bewoners parkeerproblematiek.

De discussie over parkeerproblematiek wordt meer dan in andere domeinen van de mobiliteitssector vaak vol emotie gevoerd. Het thema staat dicht bij de burger en de politiek, en vaak zijn er grote financiële belangen mee gemoeid. Parkeerproblemen ontstaan door passief of reactief (parkeer)beleid. MuConsult heeft op basis van een integrale aanpak een stappenplan ontwikkeld om overheden te ondersteunen bij het ontrafelen van het probleem en het realiseren van ambities. Uniek aan deze aanpak is dat niet alleen wordt gekeken naar de parkeerdruk in het studiegebied, maar ook naar het autobezit en autogebruik van inwoners, werknemers, bezoekers en andere specifieke doelgroepen. Het stappenplan begint met een integrale probleemanalyse. Vervolgens worden oplossingsrichtingen afgewogen, waarbij draagvlak cruciaal is. De uiteindelijke oplossingsrichtingen worden geprogrammeerd in visies en uitvoeringsplannen. De laatste stap is het monitoren van het beleid, waarbij wordt getoetst of de oplossingsrichtingen het gewenste effect hebben.

STAP 1: DEFINIËREN VAN HET PROBLEEM

Startpunt van de aanpak is een gedegen analyse van het probleem. Met behulp van objectieve data en de beleving van doelgroepen en stakeholders wordt de problematiek ontrafeld. Ervaring leert dat een parkeerprobleem vaak meerdere oorzaken heeft. In deze eerste stap wordt dit in kaart gebracht, waarmee inzicht wordt verkregen in de opstapeling van problemen en de veroorzakers daarvan, alsmede de belangen en mogelijke inbreng van alle stakeholders in het gebied. Met parkeerdrukonderzoeken is de bezettingsgraad voor een bepaald moment vast te stellen. Dit is een eerste stap maar geeft nog geen compleet beeld van het probleem. In het stappenplan is doelgroepenonderzoek toegevoegd als onderzoeksmethode waarbij zowel een kwalitatieve (semi-gestructureerde interviews van parkeerders) als kwantitatieve benadering (kentekenonderzoek) mogelijk is. Door vast te stellen hoe groot het aandeel geparkeerde auto’s van bewoners en niet-bewoners bijvoorbeeld is, kunnen voorspellingen worden gedaan over de bezettingsgraad op verschillende tijdstippen. Mocht het zo zijn dat in het studiegebied een grote verscheidenheid is aan doelgroepen, wordt een combinatie van de semi-gestructureerde interviews en het kentekenonderzoek geadviseerd.

STAP 2: OPLOSSINGSRICHTINGEN AFWEGEN

De tweede stap is het onderzoeken van oplossingsrichtingen. Ook hier kiezen wij voor een integrale benadering: naast oplossingen in de parkeersector worden ook oplossingen gezocht om het autobezit en gebruik van de relevante doelgroepen te beïnvloeden en alternatieven te stimuleren. Voorbeelden van deze maatregelen zijn in figuur 1 weergegeven. Uit ervaringen MuConsult blijkt dat het samenstellen van een integraal maatregelenpakket waarbij alle stakeholders een actieve rol spelen het meest kansrijk is. Om het draagvlak te vergroten is het opstellen van een maatregelenpakket in co-creatie met de politiek, de stakeholders en belanghebbenden cruciaal.

Parkeerproblemen ontstaan door passief of reactief (parkeer)beleid

STAP 3: BELEID PROGRAMMEREN

De oplossingsrichtingen worden in stap 3 in visies en uitvoeringsplannen geprogrammeerd, voor zowel de korte-, middellange- als de lange termijn. Voorbeelden hiervan zijn het vertalen van parkeeronderzoek naar concreet beleidsadvies, het opstellen van parkeer(normen)nota’s en -verordeningen en het ontwerpen van integrale gebiedsgerichte aanpakken. Voor de lange termijn maakt MuConsult geregeld beleidskaders op basis van prognoses van de ontwikkeling van het autobezit en gebruik van doelgroepen. Langetermijneffecten van corona worden hierin verwerkt. Ook worden uitvoeringsplannen opgesteld voor mobiliteitsmanagement maatregelen voor gemeenten en regionale samenwerkingsverbanden om autobezit- en gebruik te verminderen en het parkeren op de gewenste plek te stimuleren. Daarnaast zijn wij in staat om het beleid in te bedden in bredere gemeentelijke, provinciale en landelijke kaders, bijvoorbeeld via het MIRT beleid of het Klimaat- of Schone Luchtakkoord.

STAP 4: MONITOREN VAN HET BELEID

De laatste stap van het stappenplan is het monitoren van het beleid. Dit is een cruciale stap die vaak wordt overgeslagen. Door maatregelen te monitoren en te evalueren wordt duidelijk of deze maatregelen (zoals verwacht) bijdragen aan een oplossing van het parkeerprobleem. De monitoring kan plaatsvinden met de onderzoeksmethoden zoals in stap 1 zijn benoemd. Door deze onderzoeken op

Regulerend parkeerbeleid

meerdere momenten te herhalen, worden ontwikkelingen door de tijd duidelijk. De herhalingsonderzoeken kunnen bijvoorbeeld één keer per jaar plaatsvinden. De monitoringscijfers krijgen betekenis als zij vergeleken worden met de vooraf gestelde doelen van de aanpak en/of met de ontwikkelingen in soortgelijke gebieden. De uitkomsten van de monitoring zijn tweeledig: verantwoording en bijsturing. Verantwoording betekent dat de monitoringsresultaten worden gebruikt om de genomen maatregelen en de hierbij horende besteding van publieke middelen te beoordelen op (kosten)effectiviteit. Bijsturing betekent dat de monitoringsresultaten worden gebruikt om maatregelen te optimaliseren (“doen we de dingen goed”), en als dat na een aantal keer nog steeds niet leidt tot hogere effecten de maatregelen stop te zetten en andere maatregelen te nemen (“doen we de goede dingen”). TOT SLOT

Dit stappenplan is een gestructureerde manier om integrale bereikbaarheidsproblemen via de parkeersector aan te pakken. Eerste ervaringen met de methode leren dat de aanpak leidt tot een bredere beleidsmatige afweging, meer begrip voor maatregelen vanuit de samenleving en meer actieve inzet van private partners in het onderzoeksgebied. FALCO LIEVAART en CASPER STELLING, MuConsult

Alternatieve stimuleren

Maatwerk parkeernormen

Fietskwaliteit verbeteren

Capaciteit beter benutten

OV-kwaliteit verbeteren

Gedifferentieerde parkeertarieven

Op afstand parkeren / stallen

Toegangs- en tijdsuurbeperking

Multimodale hubs inrichten

Sturend vergunningenbeleid

Deelmobiliteit invoeren

Innovatieve parkeerverwijzing

Figuur 1: Oplossingsrichtingen

vexpansie 2021

JOHN BONGARTS 36

vexpansie 2021

Parkeren is mijn hobby

Markante personen uit de parkeerwereld:

John Bongarts

John Bongarts heeft ooit bij Ruijters-parking “kwaliteit in parkeren” tot leven gebracht en is vervolgens directeur van Q-Park geworden. Na vijftien jaar maakte hij de overstap naar start-up ParkKing om daar de koningsklasse in parkeren op te bouwen. We hebben hem lang niet meer gesproken, tijd voor een gesprek in Venlo. TEKST PETER MARTENS

Je werkte bij de gemeente Venlo in het bredere verkeersdomein. Wat bracht je ertoe om in 1989 naar Ruijters-parking over te stappen en je alleen nog met parkeren bezig te houden? In Venlo kreeg ik als 20-jarige leerling tekenaar een ontwerp van een ingenieursbureau voor het Roermondseplein op mijn tekentafel. Ik had daarvoor een alternatief bedacht en een paar dagen later moest ik bij de burgemeester komen. Die zei: “Dat gaan we zo doen”. Zo ben ik in verkeer terechtgekomen en daar kwam ook parkeren bij. In 1985 hadden we problemen met de Arsenaalgarage. Ik wilde graag een centraal gestuurd parkeersysteem met achteraf betalen realiseren, met aanduidingen van beschikbare plekken langs de toegangswegen. Dat vonden we bij Nederlandse leveranciers nog nergens. Uiteindelijk kwamen we via Scheidt & Bachmann bij een voorbeeld in Trier. Toen we dat hadden gebouwd kwamen ze van overal kijken: het was uiteindelijk het eerste centraal gestuurde parkeersysteem. De uitbesteding van het parkeerbeheer door de gemeente was reden om mee te gaan naar de private partij. “Parkeren is mijn hobby” zo werd bij zijn afscheid de kop in de krant en dat werd het ook. Ruijters had toen vier garages in Maastricht en twee in Heerlen. Met Venlo erbij verdubbelde het aantal parkeerplaatsen zo ongeveer. Ruijters Parking was echt een Limburgs bedrijf. Hoe gingen de eerste stappen buiten Limburg? Met onze garages in Maastricht, Heerlen en Venlo stuitten we al snel op de grenzen van onze groeiambities. Omdat ik de enige binnen Ruijters was met een gemeentelijke achtergrond, gingen we met gemeenten in gesprek over de rol van parkeren in de totale mobiliteitsbeleid . Dat had succes. In 1995 was Den Haag de eerste grote stap met overname van vijf bestaande openbare garages, een pakket bewonersgarages en de Laakhavengarage in aanbouw. In 1997 was het portfolio uitgebreid tot 30 openbare garages tot in Groningen en Amsterdam. Daarbij was de samenwerking met MBO/ING als financier van groot belang.

Kwam in die periode ook al de Q van quality naar voren die later in de naam Q-Park is “verankerd”?

jaar later ook toegepast bij de renovatie van de Vrijthofparking in Maastricht. Wat zie je, achteraf gezien, verder nog als belangrijke ontwikkelingen in parkeren? Vanaf de negentiger jaren werd parkeren steeds duurder, tarieven stegen sneller dan inflatie en parkeren kreeg een negatief imago. We probeerden parkeren zonder cashgeld te stimuleren. Eerst met betaalkaarten met Interpay maar dat kwam niet van de grond. Toen zijn we met NEDAP uit Groenlo gestart met transponders: een kastje achter de voorruit dat herkend werd door een lezer boven de in- en uitrit. Slagbomen openden met een druk op de knop en de parkeertijd werd achteraf via de bank verrekend.

Al in Venlo was het streven om in garages een veilige en aangename atmosfeer te bieden en binnen Ruijtersparking vond dat ook gehoor. De gouden regel was, Snelheid, Comfort en Veiligheid. De Klant moet niet nadenken, wij moeten nadenken!!! Mijn klik met Ward Vleugels was ook top. Vanaf 1998 werd het merk Q-Park geïntroduceerd en bij nieuwe garages en renovaties werd de huisstijl ingebracht. Dat betekende betere verlichting met lichtgrijze vloeren en gemarkeerde schuine parkeervakken. De nieuwgebouwde Laakhavengarage in Den Haag bracht in 1999 de eerste internationale EPA-award naar Q-Park. Belangrijke kwaliteitsstap was ook de centrale meldkamer, die in 2000 in gebruik werd genomen. Daarmee was de toegang tot een garage niet meer gebonden aan personeel ter plaatse en konden alle garages 7/24 uur open. Dat voorkwam extra voorrijkosten betalen als je na 8 uur ’s avonds je auto uit de garage moest hebben. Personeel in de garage zat niet meer achter een kassa te wachten tot er een klant kwam: klanten betalen sindsdien allemaal aan de betaalautomaat en personeel is zichtbaar in de garage aanwezig als gastheer/gastvrouw en om de garage schoon en netjes te houden. In 1989 liepen alle parkeerwachters nog met een stofjas. In 1992 kregen ze modieuzer werktenue, en werkten we met zelfsturende teams per locatie.

De oplossing haalde het tv-programma “De wondere wereld” van Chriet Titulaer. Dit heeft jaren gewerkt en wordt nu pas ingehaald door kentekenherkenning.

Wat waren voor jou de meest markante parkeergarages qua ontwerp, kwaliteit, et cetera? De meest bijzondere parkeergarage is voor mij zonder meer de Ossenmarkt in Groningen. De spiraalvormige parkeervloer, zodat je direct naar beschikbare parkeerplekken kunt rijden en via een aparte spiraal weer naar de uitrit, dat was top, snelheid, comfort en veiligheid! Daarnaast ook de garage Museumplein in Amsterdam, met de aparte voetgangersgalerij. Die is destijds geopend met een grootse avondparty tijdens de Intertraffic in 2001. Hetzelfde concept is twee

En daarna? Sinds drie jaar ben ik, naast wandelen en golfen, voor 30 u/ per week bezig als voorzitter van HumanitasNoord-Limburg. Nu maken we een plan ter voorkoming van loonbeslag. 62 procent van de bedrijven heeft met enige regelmaat te maken met loonbeslag van personeel (volgens NIBUD). Dat betekent stress, ziekteverzuim, administratieve belasting en kost circa 13.000 euro per geval. Genoeg redenen om aandacht voor te vragen dus...

Rond 2000 ging Q-Park internationaal naar Duitsland, België en Engeland. Hoe heb jij dat ervaren? Toen werd Q-Park Nederland een onderdeel van een groter geheel. Andere landen liepen achter op kwaliteit en moesten een inhaalslag maken. Nederland kon niet verder vooruitlopen op de rest. Dat voelde voor mij als een rem en in 2004 ben ik bij Q-Park gestopt. Toen ben je met ParkKing begonnen: hoe was dat? Daar wilden we de kwaliteitsslag voortzetten op hoogwaardige lokaties. We hadden de eerste jaren succesvolle locaties (zoals Rembrandtplein en Waterlooplein in Amsterdam en Mauritskade in Den Haag), maar door gebrek aan input uit de financieringsmarkt was er uiteindelijk onvoldoende ruimte voor groei. Vervolgens heb ik het concept van samenwerking tussen garage-exploitant en omgevingspartners doorgezet als adviseur met Optipark. Door samenwerking met partijen in de omgeving te zoeken werden hun klanten geattendeerd op garages, waardoor een winwin situatie ontstond.

PETER MARTENS – redactie Vexpansie

vexpansie 2021

Primeur: energiepositieve houten parkeerhub Echt duurzaam bouwen gaat veel verder dan alleen energieneutraal of circulair bouwen Continental Car Parks heeft een nieuw bouwsysteem ontwikkeld voor een energiepositieve houten parkeervoorziening. Het concept genaamd CircuHUB is speciaal ontwikkeld voor bovengrondse parkeergarages en mobiliteitshubs. Commercieel directeur Jeroen Drenth: “Wij merken steeds meer interesse in parkeervoorzieningen van hout. Daarnaast is er behoefte is aan duurzame en efficiënte parkeeroplossingen binnen gebiedsontwikkelingen.”

TEKST FEMKE KLOOSTER-BORGONJE

CircuHUB, de houten energiepositieve mobiliteitshub van Continental Car Parks

vexpansie 2021

Mobiliteit en parkeervraagstukken maken de laatste jaren een enorme verandering door. De geplande energietransitie, ruimtegebrek, deelmobiliteit en elektrische auto’s vragen om creatieve oplossingen. De coronapandemie doet daar nog een schepje bovenop doordat men steeds flexibeler kijkt naar de invulling van ruimtes. Al deze ontwikkelingen vragen om inventieve en toekomstbestendige oplossingen. Continental Car Parks ziet daar haar uitdaging en de kans om een nieuw concept te ontwikkelen. “CircuHUB is onze energiepositieve houten mobiliteitshub. Slim gebruik van de beschikbare ruimte, circulaire materialen en energiepositiviteit maken het dé oplossing voor gebiedsontwikkelingen”, vertelt Jeroen Drenth, commercieel directeur van Continental Car Parks. FLEXIBILITEIT

CircuHUB is modulair en volledig demontabel en heeft daarmee een uitstekende circulaire potentie. Deze flexibiliteit zorgt ervoor dat er eenvoudig kan worden ingespeeld op de klantvraag. Als de vraag naar parkeercapaciteit wijzigt of er is behoefte aan andere functies, dan is de voorziening eenvoudig aan te passen of te demonteren. Doordat het gebouw en de materialen grotendeels opnieuw inzetbaar zijn ontstaat een hoge mate van circulariteit. Het concept is in verschillende samenstellingen in te zetten op straat-, buurt- of regionaal niveau. Het bouwsysteem bestaat voornamelijk uit houten bouwelementen. “We gebruiken speciale modules om de hub multifunctioneel te maken. Zo kunnen we er bijvoorbeeld een pakketafhaalpunt, fietsenstalling of ontmoetingsruimte aan toevoegen”, aldus Drenth. Uiteraard is er ook ruimte gereserveerd voor deelmobiliteit zoals elektrische auto’s, fietsen en scooters.

Ongeveer tachtig procent van de voorziening bestaat uit houten onderdelen maken we nog wel van beton, de liggers en de vloeren zijn van hout. Ongeveer tachtig procent van de voorziening bestaat uit houten onderdelen.” CircuHUB is minder zwaar dan traditionele bouwsystemen wat resulteert in een lichtere constructie. Bouwen met hout is qua bijdrage aan de CO2belasting dubbel aantrekkelijk: Ten opzichte van staal en beton komt bij de productie van hout nauwelijks CO2 vrij. Hout slaat zelfs langdurig CO2 op. “Een hub van ca. 165 parkeerplaatsen houdt ca. 1.500 ton CO2 langdurig vast en groeit gemiddeld in ca. 400 seconden weer aan. Dus op duurzaamheid scoort hout ook zeker goed.” ENERGIETRANSITIE

Het concept speelt in op de geplande energietransitie. “Zonnepanelen zijn tegenwoordig van hoge kwaliteit en daarmee maken wij ons concept energiepositief. Het dak van de parkeervoorziening gebruiken we voor een veld van zonnepanelen, waarmee de garage meer energie levert dan het gebruikt. De opgewekte energie kan je gebruiken voor het opladen van elektrische auto’s, maar ook om de andere functionaliteiten van de hub of in de omgeving van energie te voorzien. Je kunt onze hub op deze manier zelfs gebruiken als buurtbatterij.”

HOUT IS VEILIG EN DUURZAAM

Na onderzoek blijkt dat hout uitermate geschikt is voor het realiseren van parkeergarages. “Wij lieten verschillende partijen onderzoek doen naar de haalbaarheid van de houten parkeergarage”, vertelt Drenth. “We dachten eerst dat je bij brand aan de goden bent overgeleverd en hadden onze vraagtekens bij de belastbaarheid van hout. Ook vroegen wij ons af hoe duurzaam hout is.” Onderzoek nam alle twijfel weg. “Bovendien merken wij dat zowel gemeenten als projectontwikkelaars veel interesse hebben in onze houten parkeeroplossing. Het concept past vaak goed binnen de bestaande ideeën om met hout aan de slag te gaan. De fundatie van de parkeergarage

UITSTRALING

Binnen gebiedsontwikkelingen is de inpasbaarheid van een voorziening een belangrijk onderdeel. Zowel de gemeente als bewoners zitten vaak niet te wachten op een betonnen parkeergarage. “Omdat ons concept van hout is en een natuurlijke, warme uitstraling heeft is het veel makkelijker draagvlak te creëren. Houten parkeergarages worden minder gezien als noodzakelijk kwaad. Zeker als je er ook nog eens handige functionaliteiten aan toevoegt. Dan is een spectaculaire gevel niet eens meer nodig. In de basis is houtbouw wel iets duurder dan een garage van staal en beton”, geeft Drenth toe. “Echter omdat het gebouw

al een mooi uiterlijk heeft kun je flink besparen op het bouwen van een gevel.” CircuHUB is gemaakt van Europees grenenhout. Het hout wordt eerst bewerkt tegen bacteriën en invloeden van buitenaf. Vervolgens wordt het materiaal brandwerend gemaakt. CIRCULAIRE PARKEEROPLOSSING

Nederland staat voor een enorme woningbouwopgave. De komende jaren moeten er 300.000 woningen worden gebouwd om het woontekort op te lossen. Mobiliteit maakt daar een onlosmakelijk deel van uit. Ondergrondse parkeergarages worden vanuit veiligheidsoogpunt steeds risicovoller en dus kostbaarder. Het wordt daarom steeds belangrijker efficiënt om te gaan met de schaarse ruimte en fraaie invullingen mee te nemen in gebiedsontwikkelingen. “Onze CircuHUB speelt in op deze behoefte. Met ons concept blijven woonwijken autoluw en goed bereikbaar en is er meer ruimte om de leefbaarheid van het gebied te vergroten in de vorm van bijvoorbeeld groen of ontmoetingsplekken. De modulaire, circulaire en duurzame eigenschappen van onze houten CircuHUB zijn een primeur op het gebied van mobiliteitshubs,” aldus Drenth. KOPPELING PARKEERMANAGEMENTSYSTEEM

Door de ontwikkeling van elektrische auto’s wordt ook de vraag naar het vooraf kunnen reserveren van oplaadpunten actueel. Want wat is er prettiger dan de garantie van een opgeladen auto na je bezoek aan een wijk of stad. Continental Car Parks maakte in het concept van de CircuHUB een cross-over tussen het parkeermanagementsysteem en de laadpaal. En dat met eigen duurzaam gewonnen energie. “Dat is als businessmodel nieuw in de markt en daar zijn we best trots op”, sluit Drenth af. FEMKE KLOOSTER-BORGONJE, Communicatiemedewerker Aan de Stegge Twello B.V.

vexpansie 2021

Slim parkeren helpt woningbouwopgave en mobiliteitstransitie Handreiking Parkeren om gemeenten te helpen kansen te benutten We combineren steeds meer functies in onze fysieke leefomgeving. De concurrentie om het gebruik van de ruimte neemt toe. Professionals die zich bezighouden met parkeervraagstukken moeten steeds vaker keuzes maken, die aansluiten bij de totale mobiliteitsbehoefte en die impact hebben op de kwaliteit van de fysieke leefomgeving.

TEKST ELINE DEVILLERS, JOOST KESSLER, HENK VAN RHIJN EN CHRISTIAN RATERING

Ontwikkellocatie in Zutphen

vexpansie 2021

De parkeernormen die regelmatig gebruikt worden, zijn niet altijd passend in deze nieuwe situatie. Rigide toepassing ervan kan leiden tot een hoge parkeerdruk enerzijds of juist leegstaande parkeervoorzieningen anderzijds. Door met meer maatwerk en flexibiliteit om te gaan met de parkeernormen, kan er meer rekening gehouden worden met de gewenste inrichting van de leefomgeving en gewenste veranderingen qua mobiliteit en duurzaamheid. De mobiliteitsexperts van Ecorys ontwikkelen in opdracht van provincie Gelderland, samen met de Gelderse gemeenten, een handreiking. Deze handreiking helpt professionals bij het maken van passende, innovatieve keuzes op het gebied van mobiliteit en parkeren. Projectleider Henk van Rhijn van provincie Gelderland ziet hierin kansen om de woningbouwopgave te versnellen. DE OPGAVE

Overheden staan voor samenhangende uitdagingen op gebied van economie, mobiliteit, woningbouw en leefbaarheid. Parkeren is een onderwerp dat aan al deze aspecten raakt. Hierbij ontstaat steeds meer behoefte aan maatwerk en flexibiliteit. De parkeerbehoefte blijkt in de praktijk regelmatig niet (meer) overeen te komen met de traditionele benadering vanuit parkeernormen. Er is een toene-

mende trend naar meer deelmobiliteit en toekomstbestendige vervoerswijzen als openbaar vervoer en fietsen. Zeker in verstedelijkte gebieden, waar andere vormen van mobiliteit goede alternatieven bieden, kan een gemeente volstaan met lagere parkeernomen. Door meer maatwerk en flexibiliteit bij de toepassing van parkeernormen kan het parkeerbeleid sterker bijdragen aan andere ambities. Bijvoorbeeld die op het gebied van ruimtelijke kwaliteit, oog houden voor de belangen van de inwoners en de functies in het gebied en voldoende flexibiliteit naar de toekomst. Steeds meer gemeenten zoeken daarom naar mogelijkheden om toekomstgerichter om te gaan met parkeerbeleid. De provincie ondersteunt haar gemeenten graag bij het delen van kennis en ervaringen en het bieden van concrete handvatten voor passende parkeernormen. Ecorys is gevraagd om deze handreiking samen met provincie en gemeenten op te stellen. Hierin wordt niet alleen aandacht besteed aan de inhoudelijke onderbouwing, maar ook aan de juridische verankering, de samenwerking met projectontwikkelaars en de participatie met de omgeving. VERSCHILLENDE BELANGEN

Van de mobiliteitsprofessional bij een gemeente wordt een goede onderbouwing bij de gemaakte keuzes verwacht. Christian Ratering van gemeente Ede is één van de mobiliteitsprofessionals die hier in de dagelijkse praktijk mee te maken krijgt. Hij herkent het belang van goed onderbouwde keuzes. “Er zijn altijd voor- en tegenstanders van beleidskeuzes. De voorstanders tonen begrip en hechten waarde aan de kwaliteit van hun leefomgeving. Zij willen graag bijdragen aan een betere luchtkwaliteit, aan minder geluidsoverlast en kiezen bewust voor schonere vervoersmiddelen. Er zijn ook mensen die

Bron provincie Gelderland

Doorgaan op de manier zoals we het altijd deden kan eigenlijk niet meer daar niet voor openstaan. Zij vinden dat parkeerdruk door anderen wordt veroorzaakt en beschouwen het als hun recht om een parkeerplaats op openbaar terrein te hebben, liefst zo dicht mogelijk bij hun voordeur. Voor beide groepen geldt dat we een goed, breed gedragen verhaal willen vertellen. Dit vergt een andere aanpak dan we gewend zijn. Parkeren en parkeernormen zijn slechts een onderdeel van het verhaal, waarin de kwaliteit van de fysieke leefomgeving en de totale mobiliteitsbehoefte centraal staan.” SAMEN MET GEMEENTEN

De handreiking die Ecorys opstelt, helpt de professional bij het maken van keuzes op het gebied van parkeren en mobiliteit in dit bredere perspectief. En om op een innovatieve manier om te gaan met de concurrentie in de fysieke leefomgeving. Mobiliteitsexpert Joost Kessler van Ecorys kijkt er nuchter tegen aan. Denk goed na over wat je vastlegt in het juridische kader van de parkeernota. Het is vervelend wanneer je onnodig tegen de grenzen van de parkeernota aanloopt. Ook ziet hij veel

kansen in het slim verknopen van (parkeer) data zodat parkeervraagstukken meer over de realiteit gaan dan over normen. Christian Ratering maakt deel uit van de klankbordgroep voor de handreiking. Hij vindt het belangrijk dat gemeenten kennis op het terrein van mobiliteit en parkeernormen met elkaar delen en elkaar verder helpen. “De mobiliteitswereld is in transitie. Deze transitie hangt sterk samen met de energietransitie en de transities op het gebied van duurzaamheid en wonen. Doorgaan op de manier zoals we het altijd deden kan eigenlijk niet meer. Overheden zijn nadrukkelijk bezig met deze mobiliteitstransitie. Maar dat betekent nog niet dat dit verhaal bij mensen in de hoofden zit.” Dat geldt evengoed voor hemzelf. Ook voor hem is nog een wereld te ontdekken. Ook zijn persoonlijke kijk op het omgaan met parkeernormen, mobiliteit en duurzaamheid is voortdurend in ontwikkeling waaraan dit traject ook zeker zal bijdragen. ELINE DEVILLERS, JOOST KESSLER (Ecorys), HENK VAN RHIJN (Provincie Gelderland) en CHRISTIAN RATERING (gemeente Ede).

vexpansie 2021

Gastvrij parkeren in Hoorn Nooit meer een parkeerkaartje

Bij de gemeente Hoorn staat gastvrijheid voorop bij het in- en uitrijden van de gemeentelijke garages. Daarom koos de gemeente voor ticketloos parkeren. Na de eerste gewenningsperiode vertelt Robin Wijnen, senior accountmanager bij WPS Parking Solutions over de volgende stap in gastvrij parkeren: automatisch afrekenen. TEKST ROBIN WIJNEN BEELD WPS PARKING SOLUTIONS

We zijn allemaal opgegroeid met een parkeerkaartje. Dat parkeerkaartje was het bewijs dat je een parkeergarage was binnengereden op een bepaald tijdstip. Je had het kaartje nodig om te betalen en de parkeergarage weer uit te rijden. Maar aan die gedachteloze routine komt in Hoorn na decennia een einde. Met de komst van ticketloos parkeren is een parkeerkaartje in de parkeergarages ‘t Jeudje en schouwburg Het Park verleden tijd. Bij ticketloos parkeren wordt het kenteken het verificatiemiddel om te parkeren. Er komt geen kaartje meer aan te pas. Bij binnenkomst wordt je kenteken gescand en gaat de slagboom na registratie open. Wil je vertrekken, dan hoef je alleen je kenteken in te geven bij de betaalautomaat om te betalen. Bij het uitrijden wordt je

Bij het afrekenen passen we fuzzy matching toe Parkeergarage Het Park

vexpansie 2021

kenteken weer gescand, de slagboom gaat open en je kunt direct doorrijden. Dat biedt veel voordelen. Zo verbetert de doorstroming en er zijn geen papieren tickets meer nodig. Niet alleen prettig vanuit het oogpunt van duurzaamheid, het is ook minder storingsgevoelig omdat het hele systeem minder componenten kent. Er kunnen nu geen kaartjes meer klem komen te zitten bijvoorbeeld. Voor de gebruikers is ticketloos parkeren een uitkomst. Je kunt makkelijker in- en uitrijden en je kunt je kaartje niet meer verliezen. Ook bewoners met een vaste parkeerplek in een van de garages zijn erg tevreden met het nieuwe systeem. Zij rijden inmiddels moeiteloos in- en uit.

Parkeergarage Het Park

Voor gemeente Hoorn was de resolute keuze voor ticketloos parkeren best een spannende. Na tientallen jaren een kaartje trekken bij de poort zijn sommige parkeerders aangenaam verrast dat ze zo door kunnen rijden. Maar bij het betalen blijkt dat niet iedereen zijn kenteken uit het hoofd kent. Het is dus even wennen in het begin. Daarom raden wij altijd aan om de komst van het nieuwe ticketloze systeem goed te communiceren. Bijvoorbeeld met een bericht op social media, informatie op de website en in de lokale krant. Maar ook posters in de trappenhuizen en de garage zelf met de oproep om het kenteken te onthouden, zijn een goed idee. Meestal zijn parkeerders er binnen een paar weken aan gewend en rijden ze in een vloeiende beweging de parkeergarage in en uit.

‘slimmer’ worden en kentekens ook leren herkennen als ze deels onleesbaar zijn geworden door sneeuw of modder. Bij het afrekenen passen we fuzzy matching toe; als een bezoeker zijn kenteken niet helemaal goed ingeeft, zoekt de computer het dichtstbijzijnde kenteken in de garage op. Via het touchscreen bevestigt de bezoeker zijn correcte kenteken, waarna de bezoeker alsnog kan betalen en uitrijden. Daarnaast biedt het WPS-parkeersysteem allerlei mogelijkheden om abonnementen, kortingsacties en flexibele tarieven te verwerken. Zo kunnen bezoekers van de schouwburg via een app korting krijgen op het parkeertarief. Voor de gemeente Hoorn betekent dat die vlotte en vriendelijke parkeerervaring rechtstreeks bijdraagt aan het gevoel van gastvrijheid wat Hoorn wil uitdragen.

SPRONG IN DE TIJD

TICKETLOOS NIET SLAGBOOMLOOS

Het gemiddelde parkeersysteem is in Nederland tien tot twaalf jaar in gebruik. Beheerders, zoals de gemeente Hoorn, die op zoek gaan naar een nieuw systeem maken dan technisch een flinke sprong in de tijd. Maar tien tot twaalf jaar ‘wachten’ op de nieuwste innovaties behoort gelukkig tot het verleden. Met ons parkeersysteem ParkID profiteren onze klanten direct van de laatste ontwikkelingen in gastvrij parkeren. De hardware blijft hetzelfde terwijl de software continu wordt geüpdatet. Zo zetten we kunstmatige intelligentie in zodat de camera’s die bij binnenkomst het kenteken scannen steeds

Bij WPS Parking Solutions zien we dat ticketloos parkeren de nieuwe standaard is. Een parkeerkaartje kopen op straat en achter je autoruit leggen, is in de meeste steden nu al een zeldzaamheid. Die trend zet zich voort in de parkeergarage. In Hoorn kun je sinds begin 2021 ticketloos betalen bij de betaalautomaat of je kiest ervoor om met apps als ParkMobile of Yellowbrick te betalen. Dat zou volgens sommigen betekenen dat slagboomloos de volgende stap wordt in gastvrij parkeren. Een interessante gedachte, en op veel parkeerterreinen goed toepasbaar. Maar in de meeste geval-

RESOLUTE KEUZE

len zal de slagboom niet verdwijnen. Door de komst van ticketloos parkeren krijgt de slagboom namelijk een andere functie. Was de slagboom eerst een barrière die het trekken van een parkeerkaartje afdwong, nu creëert diezelfde slagboom een gevoel van veiligheid. ‘Je komt er niet zomaar in’ is de gedachte. Voor bewoners in Hoorn met een vaste parkeerplaats is dat een hele geruststelling. Als het druk is, gaat voor hen de slagboom wel open, terwijl de garage voor kortparkeerders gesloten blijft. GASTVRIJ PARKEREN

Als het gaat over de toekomst van gastvrij parkeren, dan zetten wij, naast de samenwerking met lokale ondernemers voor kortingsacties en combitickets, vooral in op automatisch afrekenen. Op dit moment start en beëindigt de parkeerder een parkeeractie zelf door te betalen, of dat nu aan de automaat is of via de parkeerapp. Met de SHPV-koppeling kan de beheerder vandaag nog beslissen dat automatisch afrekenen mogelijk wordt. Gebruikers die de optie ‘automatisch afrekenen’ hebben aangezet in hun parkeerapp, hoeven voortaan alleen nog hun eigen autodeuren aan te raken. Geen wachtrijen bij de automaat, geen oponthoud; in- en uitrijden én betalen verloopt soepel, gastvrij en coronaproof.

ROBIN WIJNEN, senior accountmanager bij WPS Parking Solutions

vexpansie 2021

Bouwenregelgeving

Wijzigingen Bouwregelgeving

Met ingang van 1 juli 2021, 1 januari 2022 en 1 juli 2022 treedt een aantal wijzigingen van het Bouwbesluit 2012 in werking. Het betreft de volgende wijzigingen: TOEGANKELIJKHEIDSEISEN

Per 1 juli 2021 treden nieuwe toegankelijkheidseisen in werking voor publiek toegankelijke gebouwen. De drempel van de hoofdtoegang van nieuwe gebouwen, zoals winkels en cafés, mag maximaal 20 millimeter hoog zijn. Dit geldt ook voor de route van de openbare weg naar het gebouw. Daarnaast dienen in nieuwe voor het publieke toegankelijke gebouwen trapmarkeringen te worden aangebracht en worden aanvullende eisen gesteld voor de eigenschappen van trapleuningen. De toegankelijkheid voor mensen met een visuele beperking wordt hierdoor verbeterd. Voor nieuwbouwwoningen geldt dat de eis van maximaal 20 millimeter gaat gelden voor alle toegangen tot de woning. Dit geldt ook

vexpansie 2021

voor de route van de openbare weg naar de woning. Tot nu toe is slechts één toegankelijke toegang (bijvoorbeeld aan de achterkant) verplicht. Deze verbrede eis treedt in werking op 1 januari 2022. Deze drempelverlaging maakt het makkelijker voor bijvoorbeeld mensen in een rolstoel of met een rollator om gebouwen en woningen binnen te gaan. EISEN BRAND- EN VLUCHTVEILIGHEID GEBOUWEN

Per 1 juli 2021 treden nieuwe eisen in werking voor de brand- en vluchtveiligheid van gebouwen. Per 1 juli 2021 gaan in nieuwe gebouwen strengere eisen gelden tegen rookverspreiding die zijn afgestemd op de Europese classificatie Sa en S200. Woningtoegangsdeuren in woongebouwen moeten zowel bij nieuwbouw en verbouw hieraan voldoen. Daarnaast moeten deze deuren zelfsluitend worden uitgevoerd.

Per 1 januari 2022 (tegelijk met de inwerkingtreding van de Omgevingswet) gelden nieuwe bouwkundige eisen aan liften in nieuwe woongebouwen. Deze beogen een betere bescherming van liften tegen brand en rook waardoor de kans wordt vergroot dat de liften bij brand door minder zelfredzamen gebruikt kunnen worden. Daarnaast treedt medio 2022 de al vorig jaar aangekondigde verplichting in dat bestaande woningen moeten zijn voorzien van een rookmelder op iedere verdieping. Om eigenaren voldoende tijd te geven gaat deze verplichting pas per 1 juli 2022 in.

Gastcolumn

Parkeergedrag getackeld DR. MATTHIJS DICKE-OGENIA

Het is waarschijnlijk een mannendingetje, in ieder geval heb ik er last van. Op een drukke parkeerplaats je auto parkeren, naar je bestemming lopen en zien dat er een plekje dichterbij beschikbaar was. Het doet toch altijd een beetje pijn. Vergeet daarom de dure persoonlijkheidstesten en assessments. Laat me zien hoe je parkeert en ik vertel je wie je bent. Want parkeren, dat komt vanuit het diepste van wat we zijn. Ons basisgedrag dat bijna onveranderbaar is en dat vooral zichtbaar wordt als we onder druk komen te staan. Ik ben graag toeschouwer van de ruzies tussen twee mensen die dezelfde schaarse parkeerplek uitkozen. Ik schud meewarig mijn hoofd bij de middelbare man (altijd!) die het verkeer blokkeert op het drukste winkelmoment omdat zijn vrouw ‘even een boodschap doet’, hij geen parkeerplek kan vinden en geen andere oplossing kan bedenken dan zo dicht mogelijk bij de winkel te wachten. Ik verbaas me over de brutaliteit van mensen die alleenrecht opeisen op de openbare ruimte direct voor hun huis. Ik kom in actie als iemand op de stoep parkeert en kinderen daardoor de weg op moeten om die auto te passeren. De meeste automobilisten zijn welwillend als het gaat om verkeersveiligheid, zeker als het om kinderen gaat. Maar vraag ze niet

omwille van verkeersveiligheid hun auto ergens anders te zetten. Dat raakt mensen blijkbaar diep. Wat er dan gebeurt is voer voor een verkeerspsychiater. Achter parkeergedrag ligt een diepere oorzaak. Parkeren is veel meer dan het wegzetten van je auto. Parkeren gaat over macht en territoriumdrift en het recht van de sterkste. Over onbedwingbare woede, zucht naar controle en sociale angst. Er is niets rationeels aan parkeren. Buitenaardse wezens hebben ons allang ontdekt, maar hebben geen interesse de strijd om een parkeerplek aan te gaan. Territoriumdrift zorgt voor een grote con-

troverse in mijn leven (mijn puberdochter zou het hypocrisie noemen). Als verkeerspsycholoog ontmoedig ik bij volwassenen elke vorm van territoriumdrift. Als rugbytrainer leer ik kinderen tussen 5 en 8 jaar deze territoriumdrift juist aan. Rugby is een sport van terrein winnen, waar om iedere centimeter gevochten wordt. Kinderen hebben een natuurlijke neiging om na het krijgen van de bal naar achteren te lopen en dan met een wijde boog om het kluitje tegenstanders en medespelers te rennen en zo eenvoudig een try te scoren. Een groep met 13 kinderen botst altijd tegen elkaar aan. Succes op de korte termijn, maar voor de lange termijn moeten ze leren land te veroveren. Altijd recht vooruit. Worden rugbyers met deze ‘opleiding terrein winnen’ later asociale of domme parkeerders? Ik denk het niet. Rugby is naast een teamsport bovenal een sport waar respect en zorg voor elkaar topprioriteit heeft. Een voorbeeld voor de maatschappij. Met die koters komt het wel goed schat ik in. En de parkerende volwassene? Ik moet helaas constateren dat sommigen van hen zich ontwikkeld hebben tot bijzonder vervelende kinderen. DR. MATTHIJS DICKE-OGENIA, Verkeerspsycholoog bij Goudappel

vexpansie 2021

Het Expertteam

7,5 jaar Expertteam Het Expertteam van Vexpan is sinds begin 2014 operationeel, en functioneert dus nu 7,5 jaar. In die tijd is een scala aan belangwekkende vragen aan de orde gekomen, die hebben bijgedragen aan een verdieping van kennis en inzicht in het gecompliceerde fenomeen ‘parkeren’. TEKST SJOERD STIENSTRA, JACOB DE VRIES

Na het weer is parkeren waarschijnlijk één van de meest besproken onderwerpen in de maatschappij. Feit en fictie over parkeren van elkaar scheiden is soms moeilijk. Vragen en misverstanden leiden soms tot felle debatten. Ook bij Vexpan komen regelmatig vragen binnen. Soms zijn dit specifieke detailvragen over bouwtechnische, juridische of beleidsmatige onderwerpen, maar vaak ook over meer fundamentele thema’s die ‘branchebreed’ van belang zijn om kennis en inzicht te verbreden. Om gestructureerd een bijdrage te leveren aan de functie van Vexpan als kenniscentrum en daarmee aan de beroepsmatige kwaliteit van de branche, is in 2014 het Expertteam opgericht. Het Expertteam bestaat uit vakinhoudelijke professionals van bij Vexpan aangesloten adviesen onderzoeksbureaus, die vanuit hun verzamelde expertise de aan Vexpan gerichte parkeervragen -zowel van leden als van anderen- beantwoorden. Terugkijkend zijn grote verschillen in

vexpansie 2021

aard en scope van binnengekomen vragen te onderkennen. Wel zijn in grote lijnen een drietal hoofdthema’s te onderscheiden, namelijk bedrijfsvoering, parkeerbeleid en beleidsonderzoek en techniek. BEDRIJFSVOERING

De allereerste vraag die het Expertteam kreeg voorgelegd was meteen één met een grote reikwijdte: Welke kritieke prestatieindicatoren (KPI’s) zijn bruikbaar als stuurinformatie voor gemeentes? In het antwoord gaf het Expertteam aan dat gemeenten zijn betrokken bij parkeren omdat ze een publieke taak te vervullen hebben. Welke beleidsdoelstellingen hieraan ten grondslag liggen verschillen van gemeente tot gemeente. Benodigde stuurinformatie of KPI’s zijn dan niet eenduidig te generaliseren. Toch is er wel een aantal KPI’s die voor veel

organisaties zullen voldoen, zoals kosten, opbrengsten en bezettingsgraden. Ook valt te denken aan kwaliteitsindicatoren, de betrouwbaarheid en inzetbaarheid van apparatuur of snelheid van afhandeling van vragen door het Klant Contact Centre. Andere vragen die onder deze noemer aan de orde kwamen waren onder meer verdere kwantificering van KPI’s en de problematiek van privacy (kentekenherkenning). PARKEERBELEID EN BELEIDSONDERZOEK

Soms doet het Expertteam ook zelf kleinschalig onderzoek. Een voorbeeld hiervan is de analyse van tariefstructuren in parkeergarages en op straat. Het is steeds minder gebruikelijk parkeertarieven per uur of half uur te berekenen. Daarmee kan ook het principe dat parkeren in een parkeergarage goedkoper moet zijn dan het (betaald) straatparkeren in gedrang komen. De effectief te betalen prijs voor parkeren kan in een garage hoger uitvallen dan op straat. Het Expertteam voerde daarom een inventarisatie uit van tariefstructuren bij enkele middelgrote gemeenten. Hieruit bleek dat bij kleine verschillen in het ‘omgerekende tarief per minuut’ parkeerders op straat regelmatig goedkoper uit bleken dan parkeerders die eenzelfde tijd parkeren in een parkeergarage, die met grotere tijdseenheden werkte. Het gebruik van parkeergarages stimuleren door tariefmaatregelen vraagt om invoering van een tariefstructuur waarbij de parkeergarage altijd goedkoper is dan straatparkeren. Kleinere stappen in de tariefstructuur bieden mogelijkheden. Zoveel mogelijk cashless betalen ligt voor de hand en vermindert kosten en risico’s. Andere onderwerpen op dit gebied betroffen onder andere de effecten van invoering van koopzondagen, avondopening en de afnemende betekenis van de koopavond op de te hanteren aanwezigheidspercentages in parkeerbehoefteberekeningen, en een eerste verkenning van onderzoeksresultaten van de effecten van invoering van ‘gratis’ parkeren in winkelgebieden. TECHNIEK

Ogenschijnlijk eenvoudige vragen kunnen leiden tot uitgebreide vervolgtrajecten. Het Expertteam werd gevraagd een overzicht te geven van methoden om betonnen garagevloeren te behandelen. Wat zijn de kenmerken van die methoden en welke afwegingscriteria zijn er in de keuze voor een behandelmethode? Uit het onderzoek van het Expertteam kwam naar voren dat de keuze van de behandeling afhankelijk is van onder andere het vloersysteem en de te verwachten scheurvorming. Verder is de vraag relevant of vanuit functioneel oogpunt een waterdichte vloer vereist is of dat alleen eisen worden gesteld aan de duurzaamheid. Kostenoverwegingen

zullen daarbij veelal ook een belangrijke rol spelen. Vooraf zullen betrokken partijen de risico’s en verantwoordelijkheden moeten bespreken ten aanzien van scheurvorming en toe te passen coating. Niet alleen tijdens de bouw maar ook in de gebruiksfase zijn regelmatig controles en inspecties nodig. In deze kwestie is nauw samengewerkt met enige externe experts en is er contact gelegd met het Platform Betononderhoud. Gezamenlijk constateerden zij dat betononderhoud in parkeergarages te weinig aandacht krijgt. Dit leidde tot het initiatief om de handen ineen te slaan en de kennis van betononderhoud voor de parkeersector op een hoger peil te brengen. EXPERTTEAM BESTRIJKT BREED SPECTRUM

Naast deze ‘grote onderwerpen’ zijn ook ‘kleinere’ vragen welkom bij het Expertteam. Recent is bijvoorbeeld een vraag opgepakt of openbaar gebruikte privé (supermarkt) parkeerterreinen al dan niet kunnen worden meegeteld in de bepaling van beschikbare restcapaciteit, en ook is een vraag behandeld over de herkenbaarheid en gebruiksgemak van parkeerapparatuur voor visueel en anderszins gehandicapten. Vragen aan het Expertteam blijken al met al een breed spectrum te omvatten. Soms gaat een vraag de mogelijkheden van het Expertteam te buiten. Dat gold bijvoorbeeld voor een zeer brede vraag over parkeernormen. Deze viel buiten de scope van het Expertteam vanwege de tijd en middelen die beantwoording zou kosten. Een vraag over de beleidsvrijheid van gemeenten bij het vaststellen van parkeertarieven viel buiten de eigen (niet-juridische) expertise. Het komende jaar wil het Expertteam de werkafspraken en ook de zichtbaarheid van de bevindingen optimaliseren. Momenteel wordt intern bekeken op welke wijze dat kan worden vormgegeven zodat bijvoorbeeld kleinere vragen sneller kunnen worden behandeld. De bevindingen van het Expertteam worden breed gedeeld via de publiciteitskanalen van Vexpan: website, nieuwsbrief, twitter, LinkedIn en een rubriek in Vexpansie.

HEEFT U (GROTE OF KLEINERE) VRAGEN OVER HET PARKEREN? Het Expertteam pakt het graag voor u op. SJOERD STIENSTRA, JACOB DE VRIES, leden Vexpan Expertteam

vexpansie 2021

Kwaliteitssprong fietsparkeren Waarom wenselijk, en hoe bereiken we het? Een fietsenstalling kan een fietsnetwerk of herontwikkeling maken maar ook breken. Wat is het belang voor de fietser, en waarom zou een gemeente of ontwikkelaar hiermee aan de slag moeten? Maar ook: hoe dan?

TEKST RENS JONKER

Nieuwe fietsen gaan de afgelopen jaren in Nederland voor steeds meer geld over de toonbank. Waar in 2003 nog een derde van de nieuwe fietsen goedkoper dan 300 euro was, was dit vorig jaar slechts nog 12 procent. Fietsen met een prijskaartje van meer dan 900 euro, waaronder veel e-bikes, zijn daarentegen steeds gewilder. Helaas worden er nog steeds ontzettend veel fietsen gestolen, in 2019 zo’n 466.000. Er is dus objectief behoefte aan veilige stallingsplekken voor fietsen. Tegelijk waren veel van onze huidige stallingen nooit echt ontworpen voor e-bikes. Zo zijn stuurdragende fietsenrekken vaak niet berekend op de vele kabels aan het stuur van een e-bike en kan er schade ontstaan aan boordcomputers. Door het gewicht van de e-bike is bij ouderwetse voorwielrekken een slag in het wiel snel veroorzaakt en bij het dubbellaags parkeren krijgt de gemiddelde gebruiker hem niet altijd op de bovenste laag. Dit kan bijdragen aan parkeren op ongewenste plekken. De toegepaste kwaliteit moet dus meegroeien met de ontwikkelingen in het fietslandschap!

Houd aan de voorkant van een herinrichting of (her)ontwikkeling rekening met parkeren voor fietsen 48

vexpansie 2021

Ook verandert de rol van de (elektrische) fiets in de samenleving. Fietsen naar werk is niet meer alleen voor de fanatiekelingen weggelegd. In dure steden wordt dit zelfs een statussymbool: je laat zien dat je op fietsafstand van je werk woont! Verder is de fiets zelf steeds vaker een lifestyle-item. De hedendaagse fietser stelt dus steeds hogere eisen aan een stallingsplek voor haar pronkstuk. Voor een laatste reden waarom kwalitatief hoogwaardige fietsenstallingen essentieel zijn in ons fietsnetwerk, kijken we naar IKEA. De reden dat IKEA bij de uitgang van haar winkels hotdogs en ijsjes voor spotprijzen verkoopt? Door de vriendelijke prijzen wordt de negatieve ervaring van het afrekenen van meubels omgezet in een positief gevoel. IKEA weet als geen ander dat het laatste deel van een ervaring het beste blijft hangen. Je kunt dus nog zo’n mooie (snel) fietspaden aanleggen, maar zonder passende stallingsplekken wordt de fietsrit alsnog met een negatief gevoel afgesloten. NUT

Het belang van een kwalitatief hoogwaardige stalling voor de gebruiker is duidelijk, maar wat levert het op voor de faciliterende partij? Zoals net aangegeven is gemeentelijke fietsinfrastructuur niet compleet zonder goede stalmogelijkheden. Ook bij het ontwikkelen van een appartementencomplex of kantorenpand zorgt zo’n stalling voor een aantrekkelijker totaalaanbod. Als deze strategisch ontworpen en geplaatst is, kan zo’n kwaliteitsstalling zelfs een flink lagere parkeernorm rechtvaardigen. Binnenstadmanagers en ondernemers(ver enigingen) doen er eveneens goed aan om meer aandacht aan fietsparkeren te besteden. Het is meerdere malen aangetoond dat de fietsende bezoeker door meerdere bezoekjes in totaal soms meer besteedt dan de bezoeker per auto. Meer aandacht voor fietsparkeerplaatsen bij winkelgebieden is dus zeker gerechtvaardigd. In plaats van één autoparkeerplaats voor de winkel kunnen zó tien fietsparkeerplaatsen worden gerealiseerd, waarmee je dus méér klanten kunt ontvangen. Dit zorgt ervoor dat meer bezoekers met de fiets zullen komen in plaats van de auto, wat kan bijdragen aan klimaatdoelen.

ZO LIEVER NIET

HOE DAN?

We zien in de dagelijkse praktijk genoeg voorbeelden waar verbeteringen mogelijk zijn. Een binnenstad heeft volle fietsrekken, terwijl de bewaakte fietsenstalling niet goed vindbaar is of uit de richting ligt. De werknemer komt op de e-bike naar kantoor waar deze gestolen wordt wegens ontbreken van een veilige stalling. Zelfs nu nog worden talloze appartementencomplexen ontwikkeld waar de fietsenstalling achteraan staat bij de ruimteverdeling. Bewoners moeten hun fiets in een kleine kelderberging stallen, achter meerdere deuren én zonder stroompunt. De bakfiets staat uit noodzaak op de autoparkeerplaats. Bij een in 2018 opgeleverd wooncomplex in Nijmegen leidde dit ertoe dat bewoners de fiets noodgedwongen op het maaiveld begonnen te stallen. Hierdoor verrommelt de openbare ruimte, kunnen bezoekers van de bedrijven in de plint hun fiets niet kwijt en worden routes voor hulpdiensten geblokkeerd. Een kleine verbetering vooraf kan veel ongemak besparen.

Zodra het belang van goede fietsenstallingen door alle partijen gewaardeerd wordt, is een goed proces belangrijk. Houd aan de voorkant van een herinrichting of (her)ontwikkeling rekening met parkeren voor fietsen. Zo voorkom je dat de fietser blijft zitten met de restjes. Probeer jezelf in het proces te verplaatsen in de eindgebruiker. Als het veilig stallen slecht vindbaar is, of te veel moeite kost zullen veel fietsers kiezen voor de makkelijke optie. Ondersteuning van het planningsproces met integraal advies is in dit geval een goede oplossing; verkeerskundig kloppend, met oog voor gedrag, ruimtelijke inpassing en andere belangen. Om tot gebruiksvriendelijke oplossingen te komen moet de fietsenstalling minstens op hetzelfde kwaliteitsniveau zitten als de autoparkeergarage. Liefst met een net iets aantrekkelijkere plek voor de fiets. 24 uur in- en uitrijden voor auto’s? Dan ook 24 uur bij je veilig gestalde fiets kunnen. Overdekt van de geparkeerde auto naar de winkel of het kantoor? Dan ook een droog gestalde fiets met overdekte

passage naar de bestemming. Zo wordt de fiets voor steeds meer bestemmingen een volwaardige vervanger voor de auto en voelt de fietser zich gewaardeerd en gestimuleerd. Tot slot is het belangrijk dat de stalling past bij het doel van het bezoek; fietsparkeerplaatsen op verschillende plaatsen voor kort bezoek en goed vindbare en gebruiksvriendelijke bewaakte stallingen voor een langer bezoek. Zo voerde Loendersloot Groep voor gemeente Nieuwegein een subsidiescan uit om de financieringsmogelijkheden te onderzoeken van twee extra bewaakte stallingen. Het resultaat mag er zijn. Voor elke aanrijroute komt binnenkort een eigen stalling beschikbaar, met meer comfort en gebruiksgemak voor de fietser. Genoeg reden om meer aandacht te besteden aan fietsparkeren dus! Er moet aan veel gedacht worden om deze kwaliteitssprong mogelijk te maken, wij denken graag met u mee. RENS JONKER is business innovator bij Loendersloot Groep

vexpansie 2021

Service

Martje Hoofs

André Wielaard

Albert de Vr ies

Ronald van der Weerd

ans Peter Dingem

Daniel de Te lla

Otto Meijer

Over Vexpan

Ties de Groot

BESTUUR

EUROPEAN STANDARD PARKING AWARD (ESPA)

• Voorzitter: André Wielaard - EasyPark Group • Penningmeester: Albert de Vries - Gemeente Leiden • Martje Hoofs - Gemeente Amsterdam • Daniel di Tella - BKS Parking • Ronald van der Weerd - Gemeente Tiel • Peter Dingemans - ParKam • Otto Meijer- Skidata • Ties de Groot - TeDeGe Advies.

De ESPA is een onderscheiding die namens de EPA wordt verstrekt. De ESPA wordt in Nederland uitgereikt door Vexpan. De ESPA is in het leven geroepen door de Europese parkeerbranche, omdat zij de kwaliteit en het imago van parkeervoorzieningen wil verhogen. Bij de toetsing wordt gebruikgemaakt van een uitvoerige checklist, waarbij onderdelen als verlichting, gebruiksgemak, veiligheid, comfort en betaalsystemen aan de orde komen.

SECRETARIAAT

Contactgegevens: info@vexpan.nl, 035 - 694 32 45.

Mocht u uw garage willen laten toetsen voor de ESPA, dan kunt u via onze website het aanvraagformulier downloaden. Meer informatie vindt u op www.vexpan.nl of neem contact op met het secretariaat: info@vexpan.nl of 035 - 694 32 45.

WOORDVOERING

André Wielaard: contact via het secretariaat: info@vexpan.nl of 035 - 694 32 45. LID WORDEN

Voor informatie over uw lidmaatschap of lid worden van Vexpan kunt u kijken op www.vexpan.nl of neem contact op met Femke Kuipers via info@vexpan.nl of 035 - 694 32 45 EUROPEAN PARKING ASSOCIATION

Vexpan is als onafhankelijke beroepsvereniging lid van de European Parking Association (EPA). Contactpersoon: Peter Dingemans - ParKam

VEXPAN EXPERTTEAM

Het Expertteam is er om uw parkeer-vakinhoudelijke vragen te beantwoorden. Vragen kunnen gaan over de omvang van het parkeerareaal in Nederland en het aantal parkeerplaatsen in ondergrondse parkeergarages tot vragen over bouwtechnische, juridische of beleidsmatige onderwerpen. Vexpan heeft die kennis in huis. Er is een team van professionals in het leven geroepen om de vragen objectief te beantwoorden: het Vexpan Expertteam. Heeft u een inhoudelijke vraag? Uw vraag is van harte welkom op info@vexpan.nl

platform parkeren nederland

vexpansie 2021

Wil jij meebouwen aan de parkeervoorzieningen van de toekomst? Wij zoeken collega’s in verschillende functies!

Jouw werk bij Car Parks SPRAAKMAKENDE PROJECTEN TEAMWORK • GEZELLIGHEID JEZELF ONTWIKKELEN • PLEZIER UITDAGING • FLEXIBEL • AMBITIE BEL/APP JEROEN • 06-11206943 CARPARKS.NL/VACATURES

d! erd! ceer ifi e rtfic certi geece 01g 9001 O40 IS 1 O IS

m m rkaarten.co rkaarten.co e e e e k k r r a a .p .p w w .com ww n.com ww e t r a a k r e e k info@par

.nl .nl t t e e n n a a l l p p @ @ n n rte erkaarte parkeerkaa

er van parkeerkaarten Leverancier van parkeerkaarten or alle systemen voor alle systemen Van Dodeweerd B.V. PParkingsupplies ARKINGSUPPLIES B.V. 31 RANSPORTCENTRUM 6 TVeerdijk 1531 MS 7547 RW Wormer ENSCHEDE Telefoon 075 7122 062 TELEFOON 05320 - 43 688

FAX 053 - 43 25 350

Vexpansie 2021-2

Articles inside

Slim parkeren helpt woningbouwopgave en mobiliteitstransitie

Het Expertteam

Gastvrij parkeren in Hoorn

Primeur: energiepositieve houten parkeerhub

John Bongarts

Servicepagina

Kwaliteitssprong fietsparkeren

Bouwenregelgeving

Voorwoord

Juridisch: Van wie is de stoep?

Succesvolle mobiliteitshub met de juiste inzet van parkeren

Brainstormsessie Young Vexpan -gemeente Rotterdam

Vexpannieuws

Vooruit Inparkeren

Aanbeveling verlichting

Parkeermedia