ရဟန္းႏွင္႔ ၀ိနည္းဆိင ု ရ ္ ာ ဗဟုသတ ု မ်ား
Www.bbfse.org
(၁) ရဟန္း ဟူသည္- ရဟန္းရဲ ႔ မူရင္း ပထမအက်ဆံးု အဓိပၸါယ္ ဖြငဆ ္႔ ိုခ်က္ကို ဒီဃနိကာယ္ ၊မဟာ၀ဂ္ ၊ မဟာပဒါနသုတ္ မွာ ကိယ ု တ ္ င ို ္ ဖတ္ၾကည္ႏ ႔ င ို ပ ္ ါတယ္။ ေထရ၀ါဒ ပါဠိေတာ္မာွ ဘုရားေလာင္းကို သူအ၊ို သူနာ၊ သူေသ၊ ရဟန္း နိမတ ိ ္ (၄)ပါးျပခန္းမွာ ၀ိပႆီ ဘုရားေလာင္း ရဲ႔ ကာလက ဇာတ္ေတာ္ေတြကသ ို ာ ေဂါတမ ဘုရားရွငက ္ ျပန္ျပီး ေဟာျပထားပါတယ္။ ရဟန္းဟူသည္ - တရားကို ေကာင္းစြာက်င္႔ျခင္း ၊ မွနစ ္ ာြ က်င္႔ျခင္း ၊ ကုသလ ို ္ျပဳျခင္းသည္ ေကာင္း၏၊ ေကာင္းမႈျပဳျခင္းသည္ ေကာင္း၏၊ မညွငး္ ဆဲျခင္းသည္ ေကာင္း၏၊ သတၱ၀ါတိက ု႔ ို သနားျခင္းသည္ ေကာင္း၏ ဟု ႏွလးံု သြငး္ က်င္႔ေနသူ ျဖစ္ပါတယ္။ သာမေဏရ ပဗၺဇၹ လို႔ အေခၚနည္းနည္း ေျပာင္းလိက ု ရ ္ င္ေတာ႔- လြတေ ္ ျမာက္ေအာင္ က်င္ေ ႔ နသူ ၊ အေႏွာင္အဖြက ဲ႔ င္းသူ၊ (တဏွာကင္းေအာင္ ၾကိဳးစားေနသူ ) ဖိအားကင္းေအာင္ေနသူ၊ ျငိမး္ ခ်မ္းေအာင္ေနသူ လို႔ အဓိပါၸ ယ္ေတြ ထြကလ ္ ာပါတယ္ ။ ဘီစီ (၆၀၀)ေက်ာ္လာတဲ႔ ေဂါတမဘုရား မပြငခ ္႔ င္ အနီးဆံးု ေသာ ကာလမွာေတာ႔ ျဗာဟၼဏတုိ႕က ႏိုငင ္ ေ ံ ရး၊ စီးပြားေရး၊ လူမေ ႈ ရးတိ႕ု တြင္ အဘက္ဘက္က အသာစီး ယူေနၾကသည္ကုလ ိ ည္း မေက်မနပ္ ျဖစ္လာၾကတဲ႔ ဘ၀လြတေ ္ ျမာက္ေရးကို
အလိရ ု ၾွိ ကသူေတြဟာ အိမရ ္ ာတည္ေထာင္ လူတ႕ို ေဘာင္ကုိ စြန္႕ခြာျပီး ဆိတၿ္ ငိမ္ရာ ေတာအရပ္သု႕ိ ခ်ဥ္းကပ္ကာ အားထုတက ္ ်င့္ႀကံ ႀကိဳးပမ္းၾကရာမွ တရားဘာ၀နာ ပြားမ်ားမႈသေဘာ ေပၚေပါက္လာတယ္္။ ေတာထဲတင ြ ္ သစ္ပင္ေအာက္၌ တစ္ကယ ို တ ္ ည္း ထိင ု ေ ္ နရင္း စိတမ ္ န ွ ္းျဖင့္ ယဇ္ပေ ူ ဇာ္မျႈ ပဳျခင္း၊ ျဗဟၼာကို အာရံုျပဳျခင္းမ်ား ျပဳလုပရ ္ ာမွ ကသိဏ ု ္းက်င္စ ႔ ဥ္မ်ား ေပါက္ကာ စ်ာန္လမ္းစဥ္ကုိ ေတြ႕ရွၾိ ကသည္။ အ၇ူပစ်ာန္ (၄)ပါးအထိ ေအာင္ျမင္ခ႔ဲၾကပါတယ္။ ထို႕ေၾကာင့္ အာရညကေခတ္ေခၚ ေတာမွရ ီ ေသ့ ေခတ္ဥးီ တြင္ ေ၀ဒလမ္းစဥ္ ေမွးမွန ိ ္ခရ ဲ့ ပါတယ္။ အရညဟူသည္ ကေတာ႔ ေတာမွရ ီ ေသ့တ႕ို ကို ေခၚဆိေ ု သာအမည္ျဖစ္ျပီး ထိရ ု ေသ့သည္ သညာသီ၊ ပရဗိဇ ု ႏ ္ ွင့္ ဘိကဳၡ ဟု သံးု မ်ိဳးရွသ ိ ည္။ သညာသီႏင ွ ့္ ပရဗိဇ ု တ ္ ႕ို မွာ အ၀တ္ျဖဴ၀တ္၊ ၀တ္လစ္စလစ္ စသည္ျဖင့္ အမ်ိဳးမ်ိဳးေသာ ဂိဏ ု ္းမ်ားကို ဆိလ ု သ ို ည္။ ဘိကၡဳဆိသ ု ည္မာွ ထမင္းကို အလွဴခံ စားေသာက္ေသာေၾကာင့္ ေခၚေသာအမည္ျဖစ္ျပီး ၊ ေနာင္အခါ ဗုဒသ ၶ ည္ မိမတ ိ ပည္ရ ့ ဟန္းမ်ားကို ဘိကဳၡ ဟု ေခၚဆိေ ု လသည္။ ဘိကၡဳ ကိလ ု ဲ ဗုဒဘ ၶ ာသာ၀င္ ရဟန္းလို႔ နားလည္ၾကရပါမယ္။ အခုေနာက္ပင ုိ း္ ေတာ႔ ကမၻာေပၚမွာ ဘိကၡဳ ဆိတ ု ဲ႔ အသံးု နဲ႔ ျမန္မာေတြရဲ ႔ ဆရာေတာ္ ဆိတ ု ဲ႔ အေခၚ ကို တြငတ ္ င ြ ္က်ယ္က်ယ္သံုးေနတာ ေတြရ ႔ ပါတယ္။ ထိင ု ္းက ႏိင ု ္ငံျခားသာသနာျပဳ ရဟန္းေတာ္ေတြကလဲ ျမန္မာေတြရဲ ႔ ဆရာေတာ္ ဆိတ ု အ ဲ႔ သံးု ကို သူတို႔ ေက်ာင္းေတြမာွ သံးု ေနေၾကာင္း ၀မ္းသာဖြယ္ ေတြရ ႔ ပါတယ္။ (၂) ရဟန္းကို ဘာေၾကာင္႔ ရိေ ု သေလးစား ရွခ ိ ိုးထိက ု သ ္ လဲ ရဟန္းကို ဘာေၾကာင္႔ ရိေ ု သေလးစား ရွခ ိ းို ထိက ု တ ္ ယ္ ဆိတ ု ာကို ဗုဒက ၶ မုနိ သုတေ ္ တာ္ မွာ ဒီလုိ အသိေပး ဆံးု မခဲပ ႔ ါတယ္။ ကိယ ု ဟ ္႔ ာကို တရားက်င္႔ျပီး အနာဂါမ္ ျဖစ္ေနတဲ႔ အရိယာ လူပဂ ု ဳၢိ လ္ ကေတာင္ ဒီကေန႔မာွ သဃၤနး္ ၀တ္ထားတဲ႔ ပုထဇ ု ဥ္ ကိရ ု င္ေလးကို ရွခ ိ းို ရမယ္ လို႔ ဆိုပါတယ္။ တရားသိမ၊ႈ က်င္႔ၾကံေပါက္ေျမာက္မမ ႈ ာွ ကိယ ု က ္ သာေနေပမယ္႔ သာသနာ၀န္ထမ္း ရွငသ ္ ာမေဏေလးကို ရွခ ိ ိုးထိက ု တ ္ ယ္။ ဘာေၾကာင္ဆ ႔ ရ ို င္ ရွခ ိ ိုးထိက ု ေ ္ သာ အသြငအ ္ ျပင္အားျဖင္႔ (၂)မ်ိဳးရွတ ိ ယ္။ ရွခ ိ းို ထိက ု ေ ္ သာ ဂုဏအ ္ ရည္အခ်င္းအားျဖင္႔
အခ်က္ေပါင္း(၂၀) တိတရ ိ ေ ွိ နတယ္။
အသြငအ ္ ျပင္အားျဖင္႔ (၂)မ်ိဳးကေတာ႔ (၁) ဖန္ရည္ဆိုးေသာ သဃၤနး္ ကို ၀တ္ရျံု ခင္း ၊(လွပတင္႔တယ္ေသာ အေရာင္အဆင္းရွတ ိ ဲ႔ အ၀တ္အစား ကို ေရွာင္ၾကဥ္လက ို ္ျခင္း၊ ကာမဂုဏက ္ ုိ အသြင္ျဖင္႔ သတ္ျခင္း ၊ (၂) ဦးေခါင္းကို ရိတတ ္ းံု ထားျခင္း ။ ( ဦးေခါင္းတန္ဆာဆင္ျခင္းကို ေရွာင္ၾကဥ္ျခင္း၊ ႏႈတခ ္ မ္းေမႊး၊ မုတဆ ္ တ ိ ေ ္ မႊး အလွအပထားျခင္း မ်ားကို ေရွာင္ၾကဥ္ျခင္း ၊ အိႏိယ ၵ မွာေတာ႔ ဒါေတာ္ေတာ္ကို စြနပ ္ တာတဲပ အစဥ္အလာ လုပရ ္ ပ္လု႔ိ ဆိပ ု ါတယ္။ သူတက ို႔ ဆံပင္၊ ႏႈတခ ္ မ္းေမႊး၊ မုတဆ ္ တ ိ ေ ္ မႊးကို အရမ္းအလွဆင္တဲ႔ တိင ု း္ ျပည္ျဖစ္ေနလိတ ု႔ )ဲ႔ ဒီႏစ ွ ခ ္ ်က္မာွ တင္ သူ၏ ျခိဳးျခံမႈ ၊ အလိန ု ည္းမႈ ၊ လူအ ႔ သြငအ ္ ျပင္ သဘာ၀ကို ေရွာင္ခာြ ကာ ျမင္႔ျမတ္ေသာ အသြငက ္ ို ယူမေ ႈ တြဟာ သာမာန္လထ ူ က္ သာလြနေ ္ နလို႔ ရွခ ိ းို ခံထိုကေ ္ နျပီ လို႔ ေဟာေတာ္မပ ူ ါတယ္။ ဒီေနရာမွာ သီလ သမာဓိ ပညာရွျိ ခင္းေတြကို ဘုရားရွငက ္ ဘာမွ မဆိလ ု ေ ို သးပါ။ မိလႏ ိ ၵ ပညာမွာလဲ ဒီအတိုင္းပါပါတယ္ ။ အရွငန ္ ာဂသိနက ္ ေတာ႔ ဒီအသြင(္ ၂)ပါးယူျပီးတာနဲက ႔ ို ဘုရား၏ အလိက ု ် အသြငအ ္ ျပင္ စျဖစ္ေနျပီ..တဲ။႔ ဒါေၾကာင္လ ႔ ဲ ရွခ ိ ိုးခံထက ို ္တယ္ လို႔ ဆိပ ု ါတယ္။ ရွခ ိ းို ထိုကေ ္ သာဂုဏအ ္ ရည္အခ်င္းအားျဖင္အ ႔ ခ်က္ေပါင္း(၂၀)။ (၁) ေသကၡ ပုဂၢ ိဳလ္ အသြငရ ္ ိျွ ခင္း (၂)ရဟႏၱ ာအသြင္ ရွျိ ခင္း (၃) အရီယာႏွငတ ႔္ ေ ူ သာ အက်င္႔ရေ ွိ နျခင္း (၄)တူေသာေနထိင ု ္ျခင္းရွၾိ ကျခင္း
(၅)တူေသာဣေျႏၵ ရွၾိ ကျခင္း (၆)တူေသာဆင္းရဲျခင္းရွျိ ခင္း၊ (၇)တူေသာသည္းခံျခင္းရွိျခင္း (၈ )တစ္ကယ ို ္ထီးတည္းက်င္႔ၾကံအားထုတႏ ္ င ို ျ္ ခင္း (၉) တစ္ကယ ို ္ထီးတည္းေမြ႔ေလွ်ာ္ျခင္း (၁၀) တစ္ကယ ို ္ထီးတည္းကိ်န္းေအာင္ျခင္း (၁၁)မေကာင္းမႈမရ ွ က ွ ျ္ ခင္း (၁၂)မေကာင္းမႈမွ လန္ျ႔ ခင္း (၁၃)သ ဓမၼ အက်င္က ႔ ို အားထုတ္ျခင္း (၁၄)ကုလလ ို က ္ ို မေမ႔ေလ်ာ႔ျခင္း၊ (၁၅)သုတလ ္ တ ႊ ္ျခင္းကဲ႔သေ ို႔ သာ ကာမဂုဏက ္ ို ဖယ္ၾကဥ္ျခင္း၊ (၁၆)ပါဠိသင္ယူျခင္း (၁၇) အ႒ကထာ ေခၚအက်ယ္အနက္ သင္ယျူ ခင္း (၁၈ ) သီလ၊သမာ ပ ိ ညာဂုဏတ ္ တ ို႔ ြငေ ္ မြေ ႔ လ်ာ္ျခင္း၊ (၁၉)ကင္းေသာတပ္မက္မရ ႈ ွိျခင္း၊ (၂၀) ဘုရားရွငသ ္ တ္မတ ွ ေ ္ သာ သိကၡ ာပုဒမ ္ ်ားကို ျဖည္က ႔ ်င္ျ႔ ခင္း
ဒီအခ်က္ေတြေၾကာင္လ ႔ ဲ ရွခ ိ းို ခံထက ို ေ ္ နပါတယ္။ အေပၚက အခ်က္ေတြနဲ႔ တစ္ခ်က္ ျခင္းအက်ယ္ကုိ သီတဂူဆရာေတာ္၏ ရာဟုလာသုတန ၱ ္ နဲ႔ ရဟန္းတစ္ပါးတန္ဖးို တရားေတာ္မာွ နာယူမတ ွ သ ္ ားႏိင ု ပ ္ ါတယ္။ ဓမၼေစတီဆရာေတာ္ ပဗၺဇဟ ၹ သ ူ ည္ (ရဟန္းခံျခင္းဆိင ု ရ ္ ာ တရား ) (အကယ္ဒမီဥးီ ညြန၀ ္႔ င္း အိမမ ္ ာွ ေဟာတဲ႔ တရား )နဲ႔ သာမညဖလသုတအ ္ က်ယ္ ၊ မဟာပဒါနသုတႏ ္ င ွ ္႔ မိလႏ ိ ၵ ပညာတိမ ု႔ ာွ လဲ ပါပါတယ္။ သုခမွတစ ္ မ ု ွာလဲ ေလ႔လာႏိင ု ပ ္ ါတယ္။ ၀ိနည္းေတာ္မ်ားပညတ္ျခင္းအေၾကာင္း (၁၀) ခ်က္ ၁။ သံဃာေတာ္၏ ေကာင္းပါၿပီဟု ၀န္ခက ံ ်င့္သံုးရန္။ ၂။ သံဃာေတာ္မ်ား ခ်မ္းသာေစရန္။ ၃။ အက်င္သ ့ လ ီ ေဖာက္ဖ်က္သတ ူ က ို႔ ို ႏွမ ိ န ္ င္းရန္။ ၄။ အက်င္သ ့ လ ီ ကို ခ်စ္ျမတ္ႏးို ေသာ ရဟန္းတို႔ ခ်မ္းသာစြာေနႏိင ု ရ ္ န္။ ၅။ မ်က္ေမွာက္၌ျဖစ္ကန ု ေ ္ သာ ဆင္းရဲအထူးတို႔ကပ ို ယ္ရာွ းရန္။ ၆။ ေနာင္ျဖစ္လတၱက ံ႔ န ု ေ ္ သာ ဆင္းရဲအထူးတိက ု႔ ပ ို ယ္ရာွ းရန္။ ၇။ မၾကည္ညဳိ ေသးေသာ သူတက ု႔ိ ၾို ကည္ညဳိ ေစရန္။ ၈။ ၾကည္ညဳိ ၿပီးေသာသူတု႔က ိ ို တိးု ၍ၾကည္ညိဳေစရန္။ ၉။ သူေတာ္ေကာင္းတရား( သာသနာသံုးရပ္ ) တည္တေ ့ံ စရန္။ ၁၀။ ၀ိနည္း(စည္းမ်ဥ္းဥပေဒ)ကို ခ်ီးေျမာက္ရန္။
၀ိနည္းပိဋက ၊ ပါစိတပ ္ ါဠိေတာ္ (ဘိကဴၡ နီ ၀ိဘင္၊ပါရာဇိက အခန္း) ပါတိေမာက္ ျပေတာ္မျူ ခင္း ။ အရွငသ ္ ာရိပတ ု ရ ၱ ာ ျမတ္စြာဘုရားရွင္ အား ဤ သာသနာေတာ္ ၾကာျမင္႔စာြ တည္ေစရန္ ျမတ္စာြ ဘုရားသည္ တပည္႔တအ ို႔ ား အၾကင္ သိကာၡ ပုဒက ္ ုိ ပညတ္ေတာ္မရ ူ ာ၏၊ အၾကင္ပါတိေမာက္ကို ျပေတာ္မရ ူ ာ၏ ၊ ယခု အခ်ိနတ ္ န္ေနပါျပီ ဘုရား လို႔ ေလွ်ာက္ထားတယ္။ သာရိပုၾတာ သင္ဆင ို း္ ငံဥ ႔ းီ ေလာ႔ ။ ဘုရားရွငတ ္ ု႔သ ိ ာ သိကာၡ ပုဒပ ္ ညတ္၇န္ အခ်ိန္ ၊ ပါတိေမာက္ျပရန္ အခ်ိနက ္ ို သိေပမည္။ သာသနာေတာ္ အတြင္းမွာ အာသေ၀ါတရား တည္ေစမည္႔ လြနက ္ ်ဴးေသာ တရားေတြကို သံဃာေတာ္ေတြ မလြနက ္ ်ဴးသမွ် ဘုရားရွငတ ္ ို႔ မည္သည္ သိကာၡ ပုဒပ ္ ညတ္ေတာ္မမူ ၊ ၊ ပါတိေမာက္ ျပေတာ္မမူလို႔ မိန႕္ ၾကားေတာ္မပ ူ ါတယ္။ ယခု ၀ါႏုေနၾကေသးလို႔ ရဟန္းေတြမွာ လြနက ္ ်ဴးမႈ တရားေတြ မေပၚေသးပါ။ ၀ါရင္႔ လာလွ်င္ (ရဟန္းမ်ားလာလွ်င္ ) ထိတ ု ရားတို႔ ထင္ရာွ းေပၚလာပါလိမမ ႔္ ည္။ ထိအ ု ခါမွ အၾကင္ သိကာၡ ပုဒက ္ ို ပညတ္ေတာ္မရ ူ ာ၏၊ အၾကင္ပါတိေမာက္ကို ျပေတာ္မရ ူ ာ၏ ၊ ယခု ရဟန္းေတြမာွ လာဘ္လာဘ မမ်ားေသးလို႔ လြနက ္ ်ဴးမႈ တရားေတြ မေပၚေသးပါ။ လာဘ္လာဘမ်ားလာလွ်င္ ) ထိုတရားတို႔ ထင္ရာွ းေပၚလာပါလိမမ ္႔ ည္။ ထိအ ု ခါမွ အၾကင္ သိကာၡ ပုဒက ္ ို ပညတ္ေတာ္မရ ူ ာ၏၊ အၾကင္ပါတိေမာက္ကို ျပေတာ္မရ ူ ာ၏ ၊ ယခု ရဟန္းေတြမာွ အၾကားအျမင္ ဗဟုသတ ု မမ်ားေသးလို႔ လြနက ္ ်ဴးမႈ တရားေတြ မေပၚေသးပါ။ အၾကားအျမင္ ဗဟုသတ ု မ်ားလာလွ်င္ ) ထိုတရားတို႔ ထင္ရာွ း ေပၚလာပါလိမမ ္႔ ည္။ ထိအ ု ခါမွ အၾကင္ သိကာၡ ပုဒက ္ ို ပညတ္ေတာ္မရ ူ ာ၏၊ အၾကင္ပါတိေမာက္ကို ျပေတာ္မရ ူ ာ၏ ၊ ပါတိေမာက္ျပျခင္း ဆိတ ု ာ ရဟန္းေတြ ဥပုသ္ ျပဳျခင္းပါပဲ ။ ရဟန္းေတြဟု ေနရာမွာ ရဟန္းတစ္ပါးက ဒီလုိ ပါတိေမာက္ျပရပါတယ္။
အရွငဘ ္ ရ ု ားတို႔ သံဃာသည္ ကြ်ႏ္ပ ု ၏ ္ စကားကို နာေတာ္မေ ူ လာ႔ ။ အကယ္၍ သံဃာအား သင္တ ႔ င္႔ ေလ်ာက္ပတ္ေသာ အခါရွေ ိ သာ ကံသည္ ျဖစ္ျငားအံ႔ ၊ သံဃာသည္ ဥပုသ္ျပဳရာ၏ ၊ ပါတိေမာက္ျပရာ၏။ သံဃာသည္ ေရွးဦးစြာ ပုဗက ၺ စ ိ ၥ ကိုးပါးကို ျပဳျပီးျပီေလာ ၊ အရွငဘ ္ ရ ု ားတို႔ အာပတ္မွ စင္ၾကယ္ေၾကာင္း ေျပာကုနေ ္ လာ႔ ၊ ပါတိေမာက္ျပေပအံ႔ ။ အၾကင္ ရဟန္းသည္ အာပတ္ရက ွိ ထင္ရာွ းစြာ ေျပာရာ၏။ အာပတ္မရွမ ိ ူ ဆိတဆ ္ တ ိ ေ ္ နရာ၏။ ဆိတဆ ္ တ ိ ေ ္ နသျဖင္႔ လဲ အာပတ္ကင္းစင္သည္ဟု သိရာ၏။ အာပတ္ရရ ွိ သ ဲ႔ ားနဲ႔ အာပတ္မရွသ ိ လို ေနျငားအံ႔ ။ ထိုရဟန္းသည္ မုသား၀ါဒ ျဖစ္မည္။ မုသားဆိုျခင္းမည္သျဖင္႔ စ်ာန္၊မဂ္၊ဖိလ ု ္ တရားမ်ား ကို မရရွေ ိ အာင္ အႏၱရာယ္ ျပဳရာ၏ ဟု ျမတ္စာြ ဘုရား ေဟာေတာ္မထ ူ ားသည္။ အာပတ္ရေ ွိ သာ ရဟန္းသည္ အာပတ္ကို သတိရျပီး စင္ၾကယ္ျခင္းကို အလိုရသ ွိ ျဖင္႔ အာပတ္ကုိ ထင္ရာွ းစြာ ဖြငဟ ္႔ ေလွ်ာက္ၾကားျပီး ခ်မ္းသာေအာင္ ျပဳရာ၏။ (နည္းနည္းေတာ႔ ၀ါက် ပံစ ု ေ ံ လးေတြ ေျပာင္းလိက ု တ ္ ယ္။ ေရွးစာေတြလို ျဖစ္ေနလို႔ )။
သိကာၡ တင္ျခင္း (ရဟန္းခံျခင္း ) ။ သိကာၡ တင္ျခင္းဆိသ ု ည္မာွ ရဟန္းေတာ္မ်ားက သိမအ ္ တြငး္ ရဟန္းေလာင္းကို ဥတၱစ ိ တုတၳ ကမၼ၀ါစာ ဖတ္၍ ရဟန္းခံေပးျခင္းပင္ျဖစ္သည္။ သိကာၡ တင္ရာ ေအာက္ပါ အခ်က္ (၅) ခ်က္ႏင ွ ့္ ျပည္စ ့ ရ ံု မည္၊ မျပည္စ ့ ပ ံု ါက ရဟန္းမျဖစ္ႏုင ိ ေ ္ ခ်။ ၁.ရဟန္းေလာင္းသည္ လူသား ေယာက္်ားစင္စစ္ ျဖစ္ျခင္း၊ (နဂါး၊ ဂဠံဳတိက ု႔ လူေယာင္ေဆာင္ထားသူ မျဖစ္ေစရ)၊ (နပံးု ပ႑ဳက္ႏင ွ ့္ မိနး္ မ မျဖစ္ေစရ။) ၂.သန္ရ ႔ င ွ း္ စင္ၾကယ္ေသာ သိမအ ္ တြင္း ရွိျခင္း၊ ၃.သီလစင္ၾကယ္ေသာ ရဟန္းေကာင္း အနည္းဆံးု (၅) ပါး ရွျိ ခင္း၊
၄.ႆတ္ဖတ္ၾကားရာ ႒ာန္က႐ိဏ ု း္ တိက် မွနက ္ န္ျခင္း၊ ၅.ကမၼ၀ါစာ (၃) ႀကိမက ္ ို မွနက ္ န္စာြ ဖတ္႐တ ြ ္ေပးျခင္း။ သိကာၡ ခ်ျခင္း သိကာၡ ခ်ျခင္းဆိသ ု ည္မာွ မိမသ ိ ည္ ရဟန္းသီလကို က်င္သ ့ းံု ႏိင ု ျ္ ခင္း မရွေ ိ တာ့ပါေၾကာင္း ဖြငဟ ့္ ေျပာၾကားျခင္းပင္ ျဖစ္သည္၊ သိကာၡ ခ်ၿပီးေနာက္ ပါရာဇိက အမႈမ်ားကို က်ဴးလြနပ ္ ါက ရဟန္းမဟုတေ ္ တာ့ၿပီျဖစ္၍ ပါရာဇိက အာပတ္မသင္ေ ့ တာ့ပါ၊ ပါရာဇိကက် ၿပီးေသာ ရဟန္းမွာလည္း သီလသိကာၡ မရွေ ိ တာ့ၿပီျဖစ္၍ သိကာၡ ခ်ရန္ မလိုေတာ့ပါ၊ သိကာၡ ခ်ရာ ေအာက္ပါအခ်က္ (၆)ခ်က္ႏင ွ ့္ ျပည္စ ့ ရ ံု မည္။ ၁။ အမွနတ ္ ကယ္ ရဟန္းအျဖစ္ျဖင့္ မေနလိျု ခင္း(သိကာၡ ခ်လိုစတ ိ ရ ္ ွိျခင္း )၊ ၂။ သတ္မတ ွ ထ ္ ားသည့္ သိကာၡ ခ် စကားလံုး မွနက ္ န္ျခင္း၊ ၃။ ပစၥဳပၸနက ္ ာလျဖင့္ ေျပာဆိုျခင္း၊ ၄။ ႏႈတျ္ ဖင့္ ပီသစြာဆိုျခင္း၊ (လက္ဟန္ျပျခင္း၊ စာေရးျခင္းျဖင့္ သိကာၡ ခ် လွ်င္ သိကာၡ မက်ေခ်၊) ၅။ ထိေ ု ျပာဆိေ ု သာ စကားကို နားေထာင္သူ (သိကာၡ ခ်ေပးသူ) မွာ လူသား စင္စစ္ျဖစ္ျခင္း၊ ၆။ နားေထာင္သက ူ ခ်က္ျခင္း နားလည္ျခင္း။ သိကာၡ ခ် စကားလံုး ၂၆-လံုး ၁. ဘုရားကို စြနပ ္႔ ါ၏။ (ဗုဒၶံ ပစၥကာၡ မိ) ၂.တရားေတာ္ကုိ စြနပ ္႔ ါ၏။ (ဓမၼံ ပစၥကာၡ မိ)
၃.သံဃာေတာ္ကို စြနပ ္႔ ါ၏။ (သံဃံ ပစၥကာၡ မိ) ၄.ရဟန္းသိကာၡ ကို စြနပ ္႔ ါ၏။ (သိကၡံ ပစၥကာၡ မိ) ၅.၀ိနည္းေတာ္ကို စြနပ ္႔ ါ၏။ (၀ိနယံ ပစၥကာၡ မိ) ၆.ပါတိေမာက္ (၀ိနည္းသိကာၡ ပုဒ္ မာတိကာ) ကို စြနပ ္႔ ါ၏။ (ပါတိေမာကၡံ ပစၥကာၡ မိ) ၇.၀ိနည္းသိကာၡ ပုဒ္ အက်ဥ္းခ်ဳပ္ကို စြန႔ပ ္ ါ၏။ (ဥေဒၵသံ ပစၥကာၡ မိ) ၈.ဥပဇၩာယ္ဆရာကို စြနပ ္႔ ါ၏။ (ဥပဇၩာယံ ပစၥကာၡ မိ) ၉.ဆရာကို စြနပ ္႔ ါ၏။ (အာစရိယံ ပစၥကာၡ မိ) ၁၀.အတူေနတပည္က ့ ို စြနပ ္႔ ါ၏။ (သဒၶ၀ ိ ဟ ိ ာရိကံ ပစၥကာၡ မိ) ၁၁.အနီးေန တပည္က ့ ို စြနပ ္႔ ါ၏။ (အေႏၲ၀ါသိကံ ပစၥကာၡ မိ) ၁၂.ဥပဇၩာယ္တူ ရဟန္းကို စြနပ ္႔ ါ၏။ (သမာႏုပဇၩာယကံ ပစၥကာၡ မိ) ၁၃.ဆရာတူတပည္က ့ ို စြနပ ္႔ ါ၏။ (သမာနာစရိယံ ပစၥကာၡ မိ) ၁၄.အတူေန သီတင္းသံးု ေဖာ္ကို စြနပ ္႔ ါ၏။ (သျဗဟၼစာရႎ ပစၥကာၡ မိ) ၁၅.အကြၽႏ္ပ ု က ္ ို လူ၀တ္ေၾကာင္ဟ၍ ူ မွတပ ္ ါေလာ့။ (ဂိဟတ ီ ိ မံ ဓာေရဟိ) ၁၆.အကြၽႏ္ပ ု က ္ ို ဥပါသကာဟူ၍ မွတပ ္ ါေလာ့။ (ဥပါသေကာတိ မံ ဓာေရဟိ) ၁၇.အကြၽႏ္ပ ု က ္ ို အရာမ္ေစာင့္၊ ေက်ာင္းေစာင္ဟ ့ ၍ ူ မွတပ ္ ါေလာ့။ (အာရာမိေကာတိ မံ ဓာေရဟိ)
၁၈.အကြၽႏ္ပ ု က ္ ို ရွငသ ္ ာမေဏဟူ၍ မွတေ ္ တာ္မပ ူ ါေလာ့။ (သာမေဏေရာတိ မံ ဓာေရဟိ) ၁၉.အကြၽႏ္ပ ု က ္ ို တိတၳိ (မိစၦာဒိ႒ိဆရာႀကီး ) ဟူ၍ မွတပ ္ ါေလာ့။ (တိတေ ၳိ ယာတိ မံ ဓာေရဟိ) ၂၀.အကြၽႏ္ပ ု က ္ ို တိတတ ၳိ ပည္ဟ ့ ၍ ူ မွတပ ္ ါေလာ့။ (တိတယ ၳိ သာ၀ေကာတိ မံ ဓာေရဟိ) ၂၁.အကြၽႏ္ပ ု က ္ ို ရဟန္းမဟုတေ ္ တာ့ဟ၍ ူ မွတပ ္ ါေလာ့။ (အသမေဏတိ မံ ဓာေရဟိ) ၂၂.အကြၽႏ္ပ ု က ္ ို သာကီ၀င္မင္းသား ဘုရားသားေတာ္မဟုတဟ ္ ၍ ူ မွတပ ္ ါေလာ့၊ (အသက်ပုတေ ၱိ ယာတိ မံ ဓာေရဟိ) ၂၃.ဘုရားသည္ ငါ့အတြက္ အက်ိဳးမရွ၊ိ ေတာ္ၿပီ၊ တန္ၿပီ၊ (အလံ ေမ ဗုေဒၶန) ၂၄.ဘုရားသည္ ငါ့အတြက္ ဘာလုပဖ ္ လ ို႔ ဲ၊ (ကႎ ႏု ေမ ဗုေဒၶန) ၂၅.ငါသည္ ဘုရားကို အလိမ ု ရွိၿပီ၊ ဘုရားသည္ ငါ့အတြကမ ္ လိေ ု တာ့ၿပီ၊ (နအေတၳာ ေမ ဗုေဒၶန) ၂၆.ငါသည္ ဘုရားလက္ေအာက္မွ လြတေ ္ ျမာက္ၿပီ၊ (သုမေ ု တၱာ ဟံ ဗုေဒၶန) အထက္ေဖာ္ျပပါ သတ္မတ ွ ထ ္ ားေသာ သိကာၡ ခ် စကားလံးု ၂၆-လံးု တိအ ု႔ နက္ တစ္လုးံ လံုးကို ပါဠိဘာသာျဖင့္ ျဖစ္ေစ၊ မိမန ိ ားလည္ရာ အျခားဘာသာ စကားျဖင္ျ့ ဖစ္ေစ ႐ြတဆ ္ ခ ို င ြ ရ ့္ သ ွ ည္။ ဘုရားကို စြန႔ခ ္ ၿဲ့ ပီဟု အတိတက ္ ာလျဖင့္ လည္းေကာင္း၊ ဘုရားကို စြနေ ္႔ တာ့မည္ဟု အနာဂတ္ကာလျဖင့္ လည္းေကာင္း ေျပာဆိလ ု ်ွ င္ သိကာၡ မက်ေခ်၊ စြနပ ္႔ ါ၏ဟု ပစၥဳပၸနက ္ ာလျဖင့္ ေျပာဆိမ ု သ ွ ာ သိကာၡ က်သည္။ သိကာၡ ခ်ရာ ေယာက္်ား မိနး္ မ မည္သထ ႔ူ ံ မဆို သိကာၡ ခ်ႏိင ု ၏ ္ ။ နားေထာင္သူ အေနျဖင့္ ဤရဟန္းသည္ သိကာၡ ခ်သည္ဟု ခ်က္ခ်င္းနားလည္ရမည္။ ေျဖးေျဖးစဥ္းစားၿပီးမွ (သူတပါးရွင္းျပမွ) နားလည္ လွ်င္ သိကာၡ မက်ေခ်။ ထိေ ု႔ ၾကာင့္ ၀ိနည္း နားလည္သူ ထံတင ြ သ ္ ာ သိကာၡ ခ်သင္၏ ့ ။ ၀ိနည္းနားမလည္သထ ူ ံ
သိကာၡ ခ်လိပ ု ါက သိကာၡ ခ်ျခင္း၏ အဓိပာၸ ယ္ကို ႀကိဳတင္ရင ွ း္ လင္း ေျပာၿပၿပီး ေနာက္မသ ွ ာ သိကာၡ ခ်သင္သ ့ ည္။ (ဒါေၾကာင္႔ ၀ိနည္းကို နားလည္သင္႔တယ္ ဆိုတာ ဒါလို အခ်က္ေတြ ေၾကာင္႔ အေရွမ ႔ ွာ ေရးခဲတ ႔ ာပါ ) ထို႔ျပင္ ျမန္မာစကား မတတ္သထ ူ ံ ျမန္မာဘာသာျဖင့္ သိကာၡ ခ်လွ်င္ ပါဠိစကား မတတ္သထ ူ ံ ပါဠိဘာသာျဖင့္ သိကာၡ ခ်လွ်င္၊ သိကာၡ မက်ေခ်။ ႐ုပပ ္ ာြ းဆင္းတုေတာ္ေရွ႔ လည္းေကာင္း၊ သစ္ပင္ လည္းေကာင္း၊ တိရစ ိ ၦာန္ထံ လည္းေကာင္း သိကာၡ ခ်လွ်င္ သိကာၡ မက်ေခ်။ ဤေခတ္ ဒုလ ံ ဘရဟန္းခံသတ ူ သ ို႔ ည္ သိကာၡ က်ေအာင္ သိကာၡ ခ်ဖို႔ အေရးႀကီး၏။ သိကာၡ မက်ဘဲ လူ၀တ္လဲ၍ မိမအ ိ မ ိ ္ျပန္လာပါက သကၤန္း၀တ္စဥ္က ပါရာဇိကမက်ဘဲ ပုဆးို ၀တ္ၿပီးမွ ပါရာဇိကက်မည္ကုိ သတိျပဳသင့္ၾကသည္။ အပါယ္က်မည္သ ့ ူ (၃) ဦး။ ရဟန္းေတြကို စြပစ ္ ေ ြဲ ျပာဆိရ ု ာမွာ ကိယ ု ေ ္ တြ႕ကလဲ ေသခ်ာတိက်ဖို႔ လိပ ု ါတယ္။ ဒီလမ ုိ ဟုတဘ ္ ဲ မေသမခ်ာနဲ႔ စြပစ ္ ရ ြဲ င္ ေအာက္ကအခ်က္ေတြထက ဲ ဒုတယ ိ အခ်က္နဲ႔ ျငိျပီး အပယ္က်ႏိင ု ေ ္ ၾကာင္း ဘုရားရွင္ ေဟာထားတဲ႔ သုတေ ္ တာ္ကုိ ေဖာ္ျပလိက ု ပ ္ ါတယ္။ ရဟန္းတို႔၊ ဤအယုတတ ္ ရားတိက ု႔ ို မစြနပ ္႔ ယ္ျခင္းေၾကာင့္ အပါယ္သလ ို႔ ား ရမည္သ ့ ၊ူ ငရဲသို႔ ေရာက္ရမည္သ ့ တ ူ ို႔သည္ ဤသံုးမ်ိဳးတိတ ု႔ ည္း (၁) မျမတ္ေသာအက်င္က ့ ို က်င္သ ့ ျူ ဖစ္ပါလ်က္ ျမတ္ေသာအက်င္က ့ ို က်င္၏ ့ ဟု ၀န္ခသ ံ သ ူ ည္ လည္းေကာင္း၊ (ရဟန္းမဟုတဘ ္ လ ဲ ်က္ ရဟန္းဟု ၀န္ခသ ံ ။ူ ) (၂) ျမတ္ေသာအက်င္က ့ က ို ်င့္ေသာ စင္ၾကယ္ေသာ ပုဂဳၢိ လ္ကို အေျခအျမစ္ မရွေ ိ သာ မျမတ္ေသာ အက်င့္ျဖင့္ စြပစ ္ ြဲသသ ူ ည္ လည္းေကာင္း၊ (ရဟန္းေကာင္းကို ပါရာဇိက အာပတ္ျဖင့္ စြပစ ္ ြဲဖ်က္ဆးီ သူ။) (၃) ကာမဂုဏခ ္ စ ံ ားမႈ အျပစ္မရွဟ ိ ု ယူဆ၍ ကာမဂုဏက ္ ို သံုးေဆာင္ ခံစားသူသည္ လည္းေကာင္း၊ ရဟန္းတို႔၊ ဤသူသုးံ မ်ိဳးတိသ ု႔ ည္ ဤအယုတတ ္ ရားသံးု ပါးကို မစြနပ ္႔ ယ္ျခင္း ေၾကာင့္
အပါယ္သု႔ိ လားေရာက္ရမည္သ ့ ူ၊ ငရဲသို႔ က်ေရာက္ရမည္သ ့ မ ူ ်ား ျဖစ္ကန ု ၏ ္ ။ (အဂၤတ ု ဳၱိ ရ္ပါဠိေတာ္၊ ပထမတြဲ စာမ်က္ႏာွ -၂၆၉၊ အာပါယိကသုတ္။) အနာမာသ၀တၱဳမ်ား (ရဟန္းမ်ားမထိမကိင ု ေ ္ ကာင္းေသာအရာ၀တၱဳမ်ား ) ၁. မာတုဂါမ = ယေန႔ေမြးစ သူငယ္မကိပ ု င္ မကိုငရ ္ ၊ သာယာစိတ္ ရွလ ိ ွ်င္ သံဃာဒိသသ ိ အ ္ ာပတ္ သင္၏ ့ ။ သာယာစိတမ ္ ရွေ ိ သာ္လည္း တမင္သက္သက္ကင ို လ ္ ွ်င္ ဒုကဋ ၠ အ ္ ာပတ္ သင္၏ ့ ။ မေတာ္တဆ ထိမတ ိ ုးိ မိလ်ွ င္ အာပတ္မသင္။့ မိခင္, ႏွမ စေသာ ေဆြမ်ိဳးေတာ္ စပ္သက ူ ို မိသားစုခ်စ္ခင္စတ ိ ္ျဖင့္ ကိင ု လ ္ ်ွ င္ ဒုကဋ ၠ အ ္ ာပတ္ သင္သ ့ ည္။ ေရႏွစေ ္ သာမိခင္,္ ေရတြငး္ ထဲက်ေသာ မိခင္ကပ ို င္ လက္ျဖင့္ မဆြဲမကိင ု ရ ္ ၊ ၀ါးလံးု , ႀကိဳး စသည္ကို လွမး္ ေပး၍ ဆြတ ဲ င္ကယ္ဆယ္ရမည္။ လက္ကုလ ိ မ ွ း္ ဆြဲပါဟုမေျပာရ၊ ေၾကာက္ အား လန္အ ႔ ားျဖင့္ လာေရာက္ဆြဲကိုငဖ ္ က္ထားပါမူ ကမ္းစပ္ေရာက္ေအာင္ ကူးခပ္လာရမည္။ အာပတ္မသင္ေ ့ ခ်။ မိမ၏ ိ ကာယပေယာဂ, ၀စီပေယာဂ မပါေစရ။ ၂. မာတုဂါမ၏ အသံးု အေဆာင္၊ ၃. မာတုဂါမ၏ ႐ုပပ ္ ,ံု ဓာတ္ပ,ံု ႐ုပထ ္ ၊ု ၄. စပါးအမ်ိဳးမ်ိဳး၊ ၅. ပဲအမ်ိဳးမ်ိဳး၊ ၆. ထန္းသီး, အုနး္ သီး, ငွကေ ္ ပ်ာသီး စေသာ အသီးအမ်ိဳးမ်ိဳး၊ ၇. ပုလ,ဲ ပတၱျမား, ေ႐ႊ, ေငြ စေသာ ရတနာအမ်ိဳးမ်ိဳး၊ ၈. ေငြစကၠဴ, ေငြအဂၤါး အသျပာ အမ်ိဳးမ်ိဳး၊ ၉. လက္နက္ အမ်ိဳးမ်ိဳး၊
၁၀. တူရယ ိ ာ အမ်ိဳးမ်ိဳး။ အထက္ပါ ပစၥညး္ ၀တၱဳတိက ု႔ ို ကိင ု တ ္ ယ ြ သ ္ ံုးသပ္ပါက ဒုကဋ ၠ အ ္ ာပတ္ သင္သ ့ ည္။
ပရိတေ ္ ရႏွင့္ ပရိတခ ္ ်ည္ျပဳလုပေ ္ ပးျခင္း ပရိတျ္ ဖင့္ အရံအတားျပဳေတာ္မပ ူ ါ၊ ပရိတ႐ ္ တ ြ ၍ ္ ေစာင့္ေရွာက္ ေပးေတာ္မပ ူ ါဘုရားဟု ေတာင္းပန္ ေလွ်ာက္ထားရာၸ ပရိတမ ္ ႐ြတအ ္ ပ္။ ]]ပရိတတ ္ ရားေတာ္ ခ်ီးျမႇငေ ့္ တာ္မပ ူ ါဘုရား၊ သိမ ု႔ ဟုတ္ ပရိတ႐ ္ တ ြ ေ ္ တာ္မပ ူ ါဘုရား}}ဟု ေလွ်ာက္ထားပါက ပရိတ႐ ္ တ ြ ္ခင ြ ရ ့္ ၏ ွိ ၊ မလိမာၼ ေသာ ဒါယကာအား နားလည္ေအာင္ ရွငး္ လင္းေျပာျပ၍ ၀ိနည္းႏွငည ့္ ေ ီ အာင္ ျပန္လည္ေလွ်ာက္ထားေစရမည္။ ပရိတေ ္ ရႏွင့္ ပရိတခ ္ ်ည္ကို ရဟန္း၏ ပစၥညျ္ ဖင့္ ျပဳလုပမ ္ ေပးရ၊ ဒါယကာတိပ ု႔ င ို ္ေသာ ေရႏွင့္ ခ်ည္ခင္တျို႔ ဖင့္ ပရိတေ ္ ရႏွင့္ ပရိတခ ္ ်ည္ျပဳလုပ္ ေပးရမည္၊ ရဟန္းသည္ ပရိတ႐ ္ ြတေ ္ နစဥ္ ေရကို လက္ျဖင့္ ေမႊေႏွာက္ေပးျခင္း၊ ခ်ည္ကလ ို က္ျဖင့္ ကိင ု တ ္ ယ ြ သ ္ ံုးသပ္ေပးျခင္းျဖင့္ ပရိတေ ္ ရႏွင့္ ပရိတခ ္ ်ည္ကို ျပဳလုပေ ္ ပးႏိင ု ၏ ္ ။ ဂါထာမႏၲနျ္ ဖင့္ မန္းမႈတ္ျခင္း၊ ဓာတ္လးံု ႏွင့္ လက္ဖအ ြဲ႔ ေဆာင္ေပးျခင္း ေဆးကုသျခင္းဟု ဆိရ ု ာ စားေဆး၊ ထိုးေဆး၊ လိမ္းေဆးတို႔ျဖင့္ ကုသျခင္းကိသ ု ာ ဆိလ ု သ ို ည္မဟုတ၊္ ဂါထာမႏၲနျ္ ဖင့္ မန္းမႈတေ ္ ပးျခင္း၊ အထက္လမ္းႏွငေ ့္ အာက္လမ္း ပေယာဂနည္းမ်ားျဖင့္ ေဆးကုသျဖင္းေပ်ာက္ေစနည္းျဖင့္ ေဆးကုသျခင္းကိလ ု ည္း ရဟန္းေတာ္မ်ား ျပဳလုပခ ္ င ြ မ ့္ ရွေ ိ ခ်။ အင္း၊ အိင ု ္၊ ခါးလွဲ႔၊ လက္ဖ႕ြဲ ၊ ဂ၀ံ႐ ံ ပ ု စ ္ ေသာ အေဆာင္မ်ားအဂၢရ ိ တ္ ဓာတ္လုးံ မ်ားကို ေပးျခင္းသည္လည္း ဒါယကာတိ၏ ု႔ သဒၶါတရားအစစ္အမွနက ္ ို ပ်က္စီးေစေသာေၾကာင္႔ ကုလဒ အမႈ အက်ံဳး၀င္၏။ ဓာတ္႐ုက ိ ္ ဓာတ္ဆင္၊ ေဗဒင္ေဟာျခင္းကိလ ု ည္း အလားတူ ကုလဒ အမႈဟု ဆိအ ု ပ္၏။ ေဆးကုျခင္း ရဟန္းေတာ္မ်ားသည္ လူဒါယကာ ဒါယိကာမတိအ ု႔ ား ေဆးမကုအပ္၊ ေဆးမေပးအပ္၊
ေဆးေပးေဆးကုလွ်င္ ဒုကဋ ၠ အ ္ ာပတ္ သင္၏ ့ ။ ေဆးကုေကာင္းေသာ ပုဂဳၢိ လ္မ်ား ရဟန္းႏွင့္ သာမေဏမ်ား၊ မိမမ ိ ယ္ေတာ္ ခမည္းေတာ္ႏင ွ ့္ မယ္ေတာ္ ခမည္းေတာ္တအ ု႔ိ ား ျပဳစုလပ ု ေ ္ ကြၽးသူ၊ မိမအ ိ ား ေ၀ယ်ာ၀စၥျပဳလုပေ ္ ပးသူႏင ွ ့္ ရွငေ ္ လာင္းတိအ ု႔ ား ေဆးကုေပးအပ္၏။ လူနာအား ေဆးနည္းကို ေျပာျပျခင္း၊ ထိလ ု န ူ ာ၏ ပစၥည္းျဖင့္ ေဆးေဖာ္စပ္ေပးျခင္း၊ သိမ ု႔ ဟုတမ ္ မ ိ ိပစၥညး္ ျဖင့္ ေဆးေဖာ္စပ္တက ို ္ေကြၽးကုသျခင္းျပဳႏိင ု ၏ ္ ။ အကယ္၍ မိမိၸ ေဆးပစၥည္းမရွပ ိ ါက ေဆြးမ်ိဳးမ်ားႏွင့ဖ ္ တ ိ ၾ္ ကားထားေသာ ဒါယကာမ်ားထံမွ အလွဴခံ၍ လည္းေကာင္း၊ မရပါက ေနမြန္းလြအ ဲ ခ်ိနတ ္ ြင္ အိမစ ္ ဥ္လည ွ ့လ ္ ည္ရပ္၍ ဆြမ္းခံသကဲသ ့ ို႔ ေဆးပစၥညး္ အလွဴခံ၍ လည္းေကာင္း ေဆးပစၥည္း ရွာေဖြေဖာ္စပ္ ကုသရမည္။ ထိျု႔ ပင္ရဟန္းႏွင့္ ေဆြခန ု စ္ဆက္ မ်ိဳးခုနစ္ဆက္ ေတာ္စပ္သမ ူ ်ားအား ၎င္းတိ၏ ု႔ ေဆးပစၥညး္ ျဖင့္ ေဆးေဖာ္စပ္၍ ကုသခြင့္ရ၏ ွိ ၊ အကယ္၍ မိမေ ိ ဆးပစၥညး္ ျဖင့္ ကုသေပးရပါက ေနာင္တစ္ခ်ိနတ ္ င ြ ္ အစားေပးၾကရန္ ေျပာဆို၍ ကုသရမည္၊ အလိက ု သ ္ ိ၍ အစားျပန္ေပးက ယူရမည္၊ ျပန္မေပးက မေတာင္းရ။ ေဆးပညာ တတ္ကြၽမ္းေသာ ရဟန္းသည္ မိမအ ိ တူေန ဆရာရဟန္း၊ တပည္ရ ့ ဟန္း၏ မိခင္ဖခင္တအ ို႔ ား မလြမ ဲ ေရွာင္သာ၍ ေဆးကုသေပးရပါက ထိရ ု ဟန္းပိင ု ္ ေဆး၀ါးျဖင့္ ကုသေပးရမည္၊ ထိရ ု ဟန္း ေဆးမရွပ ိ ါက မိမေ ိ ဆး၀ါးမ်ားကို ထိရ ု ဟန္းပိင ု ္ အျဖစ္ေပးအပ္ၿပီးမွ ထိုေဆးျဖင့္ ကုသေပးရမည္။ ထိျု႔ ပင္ အႏၲရာယ္ျပဳႏိုငေ ္ သာ ဥပေဒမဲ့ လက္နက္ကင ို မ ္ ်ား၊ စစ္႐ံဴွ းလာေသာ ဘုရင္ႏင ွ ့္ မင္းမႈထမ္းမ်ား၊ ခရီးသည္ႏင ွ ့္ ေဆြမရွိ မ်ိဳးမရွိ အထီးက်န္သတ ူ သ ို႔ ည္ မက်န္းမာသျဖင့္ ဘုနး္ ႀကီးေက်ာင္းသို႔ ၀င္ေရာက္ခုလ ိ ာပါက ေဆးကုသေပးႏိင ု သ ္ ည္။ သဒၶါတရားႏွင့္ ျပည္စ ့ ံု၍ ပစၥညး္ ဥစၥာၾကြယ၀ ္ ေသာ ဘုရားဒါယကာ ေက်ာင္းဒါယကာ အလွဴဒါယကာတိက ု႔ ို ေဆးေပးျခင္း၊ ေဆးကုျခင္းမျပဳရ။ ထိပ ု စၥည္းေလးပါး ဒါယကာက တပည္ေ ့ တာ္၏ မိခင္ ေနမေကာင္း၍ ေဆးနည္း ေျပာျပပါဘုရား ေဆးေကာင္း ၫႊန္ျပပါ ဘုရားဟု ေလွ်ာက္ထားလွ်င္၊ ေဆးပညာတတ္ေသာ ရဟန္းသည္ တိုက႐ ္ က ို ္ျပန္မေျပာရ၊
အနီးရွိ ရဟန္းသာမေဏတစ္ပါးအား မည္သည္ရ ့ ဟန္း မည္သည္ေ ့ ရာဂါ ျဖစ္စဥ္က မည္သည္ေ ့ ဆးျဖင့္ ကုသေပ်ာက္ကင္းဖူးေၾကာင္း ေျပာၾကားရမည္။ ဒါယကာျဖစ္သက ူ နံေဘးမွ ၾကားနာမွတသ ္ ား၍ သူ၏မိခင္အား ထိေ ု ဆးနည္းအတိင ု ္း ကုသပါလွ်င္ ထိရ ု ဟန္းမွာ ကုလဒ အမႈ ျပဳရာ မေရာက္၊ အာပတ္မသင္ေ ့ ခ်။ သိမ ု႔ ဟုတ္ ဒါယကာျဖစ္သူ ၀ိနည္းနားလည္သျဖင့္ မည္သဖ ူ ်ားနာသည္၊ မည္သအ ူ တြကဟ ္ ူ၍ မရည္ၫန ႊ း္ ဘဲ ဤေရာဂါကို မည္သည္ေ ့ ဆးျဖင့္ ကုသရသနည္းဟု ေဆးပညာသေဘာ သက္သက္ ကိသ ု ာ ေမးရာ ထိေ ု ရာဂါ ေပ်ာက္ကင္းေစႏိင ု သ ္ ည့္ ေဆးနည္းမ်ားကို ေျပာျပခြငရ ့္ ၏ ွိ ။ ဆြမ္းမခံအပ္ေသာ (၆)ဌာန ရဟန္းသံဃာေတာ္မ်ားသည္ ေအာက္ေဖာ္ျပပါ (၆)ဌာနသို႔ အကြၽမ္းတ၀င္ ျပဳ၍ အၿမဲ ဆြမ္းမခံအပ္ ၁. ျပည္တ ့ န္ဆာမအိမ္၊ ၂. မုဆးို မအိမ၊္ ၃. အပ်ိဳႀကီးအိမ္၊ ၄. ပ႑ဳက္ (မိန္းမရွာ) အိမ၊္ ၅. ဘိကဳၡ နီမေက်ာင္း ၆. ေသတင္းကုပ္ (အရက္ဆင ို )္ ။ အၿမဲတမ္း ဆြမ္းမခံအပ္ေသာ္လည္း တစ္ခါတစ္ရံ ဆြမး္ ရပ္ခင ြ ရ ့္ ၏ ွိ ။ ၎တို႔က လမ္းဆံုး လမ္းမသို႔ ထြက၍ ္ ဆြမး္ ေလာင္းလွ်င္လည္းေကာင္း၊ ေက်ာင္းသို႔ လာေရာက္ ဆြမ္းပိလ ု႔ ွ်င္ လည္းေကာင္း ခံယသ ူ းံု ေဆာင္ ေကာင္း၏။
ထိန ု ည္းအတူ တိတဆ ိၳ ရာႀကီးမ်ားႏွင့္ ၎တိ၏ ု႔ တပည္သ ့ ာ၀ကမ်ား ရဟန္းသံဃာကို ဆဲေရး ေစာ္ကားေသာ သူမ်ား၏ အိမ္ ဆြမး္ မခံ ေကာင္းေခ်။ မသိဘဲ ဆြမ္းရပ္မတ ိ ာေတြေတာ႔ ရွမ ိ ာွ ေပါ႔ေလ။ မလိလ ု ားအပ္တဲ႔ ျပႆနာေတြ ၊ စြပစ ္ မ ြဲ ေ ႈ တြ မတက္ေအာင္ တားထားတာမို႔ ၾကီးမားတဲ႔ အျပစ္ေတာ႔ မရွဘ ိ းူ ထင္ပါတယ္။ သံဃာဒိသသ ိ အ ္ ာပတ္ ကုစားျခင္း အာပတ္ ခုနစ္ပရ ံု ရ ွိ ာတြင္ ပါရာဇိက အာပတ္ၿပီးလွ်င္ သံဃာဒိသသ ိ အ ္ ာပတ္သည္ အျပစ္အႀကီးေလးဆံုးျဖစ္သည္။ ပါရာဇိက အာပတ္ သင့္ေသာ ရဟန္းသည္ ရဟန္းသိကာၡ ဆံးု ပါသြားၿပီျဖစ္၍ လူသာမေဏ ဘ၀သို႔ ေျပာင္းျခင္းမွတပါး အျခားနည္းျဖင့္ ကုစားရန္မရွဟ ိ ု ဆိရ ု မည္ျဖစ္သည္။ သံဃာဒိသသ ိ အ ္ ာပတ္ မွာမူ သင့္ေရာက္ေသာ အာပတ္ကို ျပန္လည္ ကုစားခြင့္ ရွ၏ ိ ။ သိေ ု႔ သာ္ ခက္ခဲစာြ ကုစားရသျဖင့္ သံဃာဒိသသ ိ အ ္ ာပတ္ကို ရဟန္းေတာ္မ်ား အေလးအနက္ထား၍ ထိနး္ သိမး္ ၾကရေပ၏။ ဖံးု လႊမ္းထားသေလာက္ ၀တ္ေဆာက္တည္ရ သံဃာဒိသသ ိ အ ္ ာပတ္ သင့္ေသာ ရဟန္းသည္ ထိေ ု န႔မာွ ပင္ ရဟန္းတစ္ပါးအထံ မိမတ ိ င ြ ္ သံဃာဒိသသ ိ အ ္ ာပတ္ သင့္ေရာက္ေၾကာင္းကို ဖြငဟ ့္ ေျပာၾကား ၀န္ခရ ံ သည္။ ဖြငဟ ့္ ေျပာၾကားျခင္း မျပဳဘဲ ထိေ ု န႔ညကုနဆ ္ းံု ၍ အ႐ုဏတ ္ က္သြားပါက တစ္ရက္ဖုးံ လႊမး္ ရာ ေရာက္ၿပီး သံဃာဒိသသ ိ အ ္ ာပတ္ ကုစားရာတြင္ ဖံုးလႊမး္ သည့္ ရက္၊ လ၊ ႏွစႏ ္ င ွ အ ့္ မွ် ပရိ၀ါသ္ေဆာက္တည္ရသည္။ သံဃာဒိသသ ိ အ ္ ာပတ္ သင့္ေရာက္ပါလ်က္ ဖံုးလႊမး္ ရာမေရာက္ေသာ ခြၽင္းခ်က္ သံုးမ်ိဳးရွ၏ ိ ။ ယင္းခြၽင္းခ်က္သံုးမ်ိဳးႏွင့္ အမွနအ ္ ကန္ႀကံဳေတြ႕ေနရပါက ဖံးု လႊမ္းရာမေရာက္ေပ။ ၁. သံဃာဒိသသ ိ အ ္ ာပတ္ သင့္ေသာ္လည္း ထိအ ု ာပတ္သင္သ ့ ည္ကို မသိျခင္း။ ၂. သံဃာဒိသသ ိ အ ္ ာပတ္ သင့္သည္ကုိ သိေသာ္လည္း ထိည ု ဥ့္ မကုနမ ္ ီ ဖြငဟ ့္ ေျပာၾကားရန္ အနီးပတ္၀န္းက်င္ ရဟန္းတစ္ပါးမွ် မရွျိ ခင္း။ ၃. သံဃာဒိသသ ိ အ ္ ာပတ္ သင့္ေရာက္သည္ကို ဖြငဟ ့္ ေျပာၾကားရန္ အနီး ရဟန္းတစ္ပါး
ရွေ ိ သာ္လည္း ထိရ ု ဟန္းထံ သြားေရာက္ေျပာၾကားရန္ လမ္းခရီးတြင္ အမွနတ ္ ကယ္ အႏၲရာယ္ရေ ွိ နျခင္း။ ၀တ္ေဆာက္တည္ျခင္း ၀တ္ေဆာက္တည္ျခင္းမွာ သံဃာဒိသသ ိ သ ္ င္သ ့ ည္ကို ဖြငဟ ့္ မေျပာဘဲ ဖံးု ထားမိသည္ကို သံဃာေတာ္မ်ားထံ ဖြငဟ ့္ ေျပာၾကားၿပီး သံဃာကေပးေသာ က်င္၀ ့ တ္ကို ေဆာက္တည္ျခင္းဟု ဆိလ ု သ ို ည္။ ပရိ=ထက္၀န္းက်င္=၀သ=(၀သ္)က်င့္သံုးျခင္း ထက္၀န္းက်င္ စင္ၾကယ္ေအာင္ က်င္သ ့ းံု ျခင္းျဖစ္သည္။ ဖံးု ကြယထ ္ ားသည့္ ရက္ႏင ွ အ ့္ မွ် ၀တ္ေဆာက္တည္ရသည္။ ၀တ္ေဆာက္တည္ရာတြင္ အနည္းဆံးု သံဃာေတာ္ ေလးပါးျဖင့္ သိမအ ္ တြင္း ၀င္ေရာက္၍ ေရွးဦးစြာ ဉတၱစ ိ တုတၳ ကမၼ၀ါစာ ႐ြတဖ ္ တ္ကာ သံဃာဒိသသ ိ အ ္ ာပတ္ သင္သ ့ ရ ူ ဟန္းအား ၀တ္ေပးရသည္။ ထိေ ု႔ နာက္ မိမသ ိ င္ေ ့ ရာက္ခသ ဲ့ ည့္ အာပတ္အမ်ိဳးအမည္ႏင ွ ့္ ဖံးု လႊမ္းထားခဲေ ့ သာ ညဥ္အ ့ ေရအတြက္ တိက ု႔ ို ထုတေ ္ ဖာ္ေလွ်ာက္ထားၿပီး ၀တ္ေဆာက္တည္ရသည္။ အကယ္၍ အမ်ိဳးအမည္ အေရအတြက္ မမွတမ ္ ပ ိ ါက (အမ်ိဳးမ်ိဳးေသာ သံဃာဒိသသ ိ အ ္ ာပတ္ မ်ား (သဗၺဟလ ု ာ နာနာ၀တၳဳကာ အာပတၱေ ိ ယာ)ဟု ေျပာဆိုေဆာက္တည္ရသည္။ ဆြမ္းကပ္ပေ ုံ လး ေသခ်ာသိေအာင္ ကူးေရးေပးလိက ု ပ ္ ါတယ္။ ၀ိနည္းမွာေတာ႔ ဒႏၱေပါထ သိကာၡ ပုဒ္ (အကပ္မခံဘဲ စားမႈ)ျဖစ္ပါတယ္။ ဒီအခ်က္မာွ ရဟန္း အာပတ္မသင္ေ ႔ အာင္ ကြ်န္ေတာ္တက ို႔ လဲ စနစ္တက် ကပ္လဴွ ရပါမယ္။ ဒါမွ ကိယ ု ဒ ္႔ ါနကလဲပီျပင္မယ္။ အကပ္ခအ ံ ဂၤါ (၅) ပါး ၁) ဆက္ကပ္လသ ို ည့္ ပစၥည္းကို အကပ္ခမ ံ ည့္ ရဟန္းထံသု႔ိ ေရွ႕႐ႈေဆာင္ယူျခင္း (အနည္းငယ္မွ်ပင္ျဖစ္ေစ ေရွ႕႐ႈၫတ ြ ေ ္ စျခင္း )။ (၂) ေပးလႉေသာလက္ႏင ွ ့္ ခံယေ ူ သာလက္ မွတစ္ပါး အျခားေသာ ကိယ ု အ ္ ဂၤါျဖင့္ တစ္ဥးီ ႏွငတ ့္ ဦး ႏွစေ ္ တာင္ထ ့ ြာ ဟတၳပါသ္ အတြငး္ သိေ ု႔ ရာက္ျခင္း။
(၃) ကပ္အပ္ေသာပစၥညး္ ႏွင့္ ထည္ရ ့ ာ တင္ရာျဖစ္ေသာ သပိတ၊္ ပန္းကန္၊ ခြက္၊ စားပြခ ဲ ံု စေသာ ၀တၳဳသည္ အားအလယ္အလတ္ ရွေ ိ သာ ေယာက္်ား ေျမႇာက္ခ်ီႏင ို ေ ္ သာ ၀တၳဳျဖစ္ျခင္း။ (၄) ဆက္ကပ္ေသာ ပုဂဳၢိ လ္၏ ကိုယအ ္ ဂၤါျဖင့္ ေပးလႉ ဆက္ကပ္ျခင္း။ ကိယ ု အ ္ ဂၤါႏွငဆ ့္ က္စပ္ေသာ သပိတ္၊ ပန္းကန္၊ ခြက္ စသည္ျဖင့္ ေပးလႉဆက္ကပ္ျခင္း။ ခံယေ ူ သာ ရဟန္း၏ လက္၊ သပိတ္၊ ခြကစ ္ သည္တို႔ၸ က်ေရာက္ေအာင္ ပစ္လင ႊ ၍ ့္ ဆက္ကပ္ျခင္းအားျဖင့္ သံးု မ်ိဳးေသာ ဆက္ကပ္ျခင္းတိတ ု႔ င ြ ္ တစ္မ်ိဳးမ်ိဳးျဖင့္ ဆက္ကပ္ျခင္း။ (၅) အကပ္ခေ ံ သာရဟန္း၏ ကိယ ု အ ္ ဂၤါ(လက္)ျဖင့္ ခံယျူ ခင္း၊ ကိယ ု အ ္ ဂၤါႏွငဆ ့္ က္စပ္ေသာ သပိတ၊္ ပန္းကန္၊ ခြက္ စသည္ျဖင့္ ခံယူျခင္း အားျဖင့္ ႏွစမ ္ ်ိဳးေသာ ခံယျူ ခင္းတိတ ု႔ င ြ ္ တစ္မ်ိဳးမ်ိဳးျဖင့္ ခံယျူ ခင္း၊ ဤအဂၤါ ငါးပါးႏွငည ့္ ေ ီ အာင္ ဆက္ကပ္ခယ ံ လ ူ ွ်င္ အကပ္ေျမာက္သည္။ အကပ္မေျမာက္။ ။ မေျပာင္းမေ႐ႊ႕ႏိင ု ေ ္ သာ ပ်ဥ္ခ်ပ္ ေက်ာက္ဖ်ာစသည္ျဖစ္ေစ၊ သစ္ငတ ု ္ သစ္ပင္စသည္ႏင ွ ့္ တြခ ဲ ်ည္ထားေသာ ေညာင္ေစာင္း၊ အင္းပ်ဥ္ စသည္ျဖစ္ေစ ဆက္ကပ္ရန္ ပစၥညး္ ကို တင္၍ ကပ္လ်ွ င္ အကပ္မေျမာက္။ သစ္ပင္ျဖစ္ (ေပါက္) ေန၍ မခူး ရေသးေသာ ပဒုမာၼ ၾကာ႐ြက္၊ ေပါက္႐က ြ ္၊ အင္ဖက္ စသည္ ထည္၍ ့ ကပ္လ်ွ င္လည္း အကပ္မေျမာက္။ ဆက္ကပ္မည့္ ပစၥညး္ ကို ေဆာင္ယ၍ ူ မရႏိင ု ေ ္ လာက္ေအာင္ ေသးငယ္ေသာ မန္က်ည္း႐ြက္၊ သွ်ား႐ြက္ စသည္ ထည္၍ ့ ကပ္လွ်င္ အကပ္မေျမာက္။ အားအလယ္ အလတ္ရေ ိွ သာ (ထာမမဇၩိမ) ေယာက်္ား မေျမႇာက္ႏင ို ေ ္ လာက္ေအာင္ ၾကီးေသာ စားပြဲခၾံု ကီး ေပၚ ခဲဖယ ြ ္ ေဘာဇဥ္တက ု႔ိ ို တင္၍ ကပ္လွ်င္ အကပ္မေျမာက္။ ထမင္း ဟင္း ပါေသာ ထမင္းအိုးၾကီး၊ ဟင္းအိးု ၾကီးစသည္ကို လူအမ်ား ၀ိင ု ္းမ၍ ကပ္လွ်င္ အကပ္မေျမာက္။ အကပ္ပ်က္ျခင္းအဂၤါ (၆) ပါး အကပ္ခၿံ ပီးေသာ ပစၥညး္ မ်ားသည္ေအာက္ပါ အေၾကာင္း တစ္ပါးပါးေၾကာင့္ အကပ္ပ်က္၏။ သံးု ေဆာင္လုလ ိ ွ်င္ ထပ္မံ အကပ္ခရ ံ ၏။ ၁။ သိကာၡ ခ် (လူထက ြ )္ ျခင္း၊
၂။ သူခုးိ ဓားျပတို႔ အႏိုငအ ္ ထက္ လုယျူ ခင္း၊ ၃။ ေသ (ပ်ံလန ြ )္ ျခင္း၊ ၄။ ရဟန္းေယာက်္ားအျဖစ္မွ ရဟန္းမိနမ ္ အျဖစ္ ေျပာင္းလဲ သြားျခင္း၊ ၅။ (အစြနခ ္႔ ံ ပုဂဳၢိ လ္ ထင္ရာွ းမရွဘ ိ ဲ မိမဘ ိ ာသာ မစားေတာ့ၿပီ၊ ေတာ္ၿပီတန္ၿပီဟု ဆံးု ျဖတ္ကာ) ကိုယအ ္ ဂၤါ၊ စိတ္ ႏွစပ ္ ါးလံးု ျဖင့္ ျဖစ္ေစ၊ စိတသ ္ က္သက္ျဖင့္ျဖစ္ေစ စြနလ ္႔ တ ႊ ္ျခင္း။ ၆။ လူ သာမေဏ စသည္တအ ို႔ ား စိတအ ္ ာလယျပတ္ ေပးစြနျ္႔ ခင္း စသျဖင့္ အကပ္ပ်က္ျခင္းအဂၤါ ေျခာက္ပါးရွ၏ ိ ။ မကပ္ဘဲ အပ္ေသာ၀တၳဳမ်ား ႏြားလွညး္ ၊ ျမင္းရထား၊ ကား စသည္တို႔ သြားေသာအခါ ထေသာဖုန္ ျမဴမႈနမ ္႔ ပါ၊ စင္ၾကယ္ေသာ ေရကို အကပ္မခံဘဲ ေသာက္ေကာင္း၏။ ေဖ်ာ္ရည္၊ သားငါးအရည္၊ ထမင္းရည္ စသည္တႏ ို႔ ွင့္ မေရာမေႏွာ စင္ၾကယ္သန္ရ ႔ င ွ ္းေသာ ေရကို မကပ္ဘဲ ေသာက္ေကာင္း ၏။ ႐ြံ႕၊ ၫြန္ စသည္တႏ ို႔ င ွ ့္ ေရာေနေသာ ေရျဖစ္လ်ွ င္ ဓမက႐ိဏ ု ္ (ေရစစ္) ျဖင့္ စစ္ၿပီးမွ ေသာက္ရ၏။ သြားေခ်းသည္ သြားႏွငက ့္ ပ္ၿငိေနစဥ္ စားလိက ု အကပ္မခံဘဲ စားေကာင္း၏။ မေတာ္တဆ ၀မ္းတြငး္ သို႔ ေရာက္သာြ းေသာ္လည္း အျပစ္မရွ၊ိ သြားတိက ု တ ္ ၊ံ ဒန္ပစ ူ သည္တျို႔ ဖင့္ ျခစ္မ၍ ိ သြားမွလတ ြ လ ္ ွ်င္ အကပ္ခၿံ ပီးမွ စားေကာင္း၏။ ႏွပ္ (ႏွာရည္) သည္ ႏွာေခါင္းအတြငး္ ကပ္ၿငိေနစဥ္ ႏွာေခါင္းမွ တြလ ဲ ်ားက်၍ ေအာက္သို႔ ျပတ္မက်ေသးမီ စားလိက ု အကပ္မခံဘဲ စားေကာင္း၏။ ႏွာေခါင္းမွေအာက္သု႔ျိ ပတ္က်သြားလွ်င္ အကပ္ခၿံ ပီးမွ စားေကာင္း၏။ မ်က္ေခ်း၊ နားေခ်း
(နဖာေခ်၊ ကိယ ု ေ ္ ပၚေခြၽးထြက၍ ္ ေပါက္ေသာ ဆား၊ မ်က္ရည္၊ တံေတြး၊ သလိပ၊္ က်င္ငယ္။ က်င္ၾကီးတိလ ု႔ ည္း အလားတူပင္ ျဖစ္ၾကသည္။ ကိယ ု အ ္ ဂၤါ ကပ္ၿငိေနစဥ္ ကိယ ု အ ္ ဂၤါမွ တြလ ဲ ်ားက်ေသာ္လည္း ၪပတ္ျပတ္မက်ေသးမီျဖစ္လွ်င္ အကပ္မခံဘဲ သံုးစြေ ဲ ကာင္း၏။ ဟတၳပါသ္တင ို း္ နည္း ဤသိကာၡ ပုဒ္ အကပ္ချံ ခင္းႏွင့စ ္ ပ္၍ (ဟတၳပါသ္အတြငး္ ေရာက္ရမည္)ဟု ပါရွသ ိ ျဖင့္ ဟတၳပါသ္တင ို း္ နည္းကို နားလည္ရန္လအ ို ပ္၏။ ႏွစေ ္ တာင့္ထာြ ဟတၳပါသ္တင ို း္ ရာ ေရွ႕ကလာ၍ ကပ္ရာ ရဟန္းက ထိင ု ္ေနလွ်င္ တင္ပါး၏ ေနာက္ဘက္အစြန္းျဖင့္၊ ရပ္ေနလွ်င္ ဖေနာင္စ ့ န ြ း္ ျဖင္၊့ ေစာင္းလ်က္ လွေ ဲ နလွ်င္ ေစာင္းေသာ နံပါးအျပင္ဘက္ အစြန္းျဖင္၊့ ၀မ္းလ်ားေမွာက္၍ေနရာ ဦးေခါင္းနား လာ၍ ကပ္ရာ ဦးေခါင္းစြနး္ ၏ အဦးဆံုးျဖစ္ေသာ လည္ပင္းျဖင့္ ဤသိလ ု႔ ်ွ င္ လွမး္ ယူေသာ လက္မတ ွ စ္ပါး အဦးဆံုးကိယ ု အ ္ ဂၤါ၏ ေနာက္ဘက္စန ြ း္ ျဖင့္ တိင ု း္ ရမည္။ ကပ္သအ ူ တြကတ ္ ည္း လွမး္ ၍ ေပးေသာလက္မတ ွ စ္ပါး အျခားေသာ အဦးဆံးု အဂၤါ၏ ဤဘက္အစြန္းျဖင့္ တိင ု ္းတာရမည္။ အခုတတ ို ရ ို င ွ း္ ရွင္း ေျဖသင္တ ႔ ာက သံသရာ ကေန လြတဖ ္ ို႔ အတြက္ ဘာ့ေၾကာင့္ ရဟန္း ၀တ္ဖို႔ လိအ ု ပ္ပါသလဲ လူ၀တ္အျဖစ္နလ ဲ႔ ည္း သံသရာ က လြတရ ္ ာ လြတေ ္ ၾကာင္းကို က်င္ႀ့ ကံႏင ို ပ ္ ါသလား ဆိတ ု ဲ႔ ေမးခြနး္ ပါ။ ဒါကိေ ု တာ႔ မိလႏ ိ ပ ၵ ညာကပဲ က်မ္းကိးု ခ်င္ပါတယ္။ ပိဋကတ္ေတာ္ေတြမာွ ေတြေ ႔ ပမယ္႔ ေသေသခ်ာခ်ာ မရွာႏိင ု လ ္ ို႔ သြယ၀ ္ က ို ေ ္ နတာေတြပဲ ေတြေ ႔ နရပါတယ္။ ဒီမလ ိ ႏ ိ ပ ၵ ညာမွာကေတာ႔ ဒီေမးခြန္းကို တိတက ိ ်က်ပါပဲ။
၃-ဂိဟပ ိ ဗၺဇတ ိ သမၼာပဋိပတၲိပဥွာ (လူနဲ႔ ရဟန္းေကာင္းစြာက်င္ျ႔ ခင္း ျပႆနာ) ဒီမာွ ေျပာၾကေမးၾကတာလဲ ဒီေမးခြန္းေတြပါပဲ ။ မင္းၾကီး ။ အရွငဘ ္ ရ ု ား နာဂေသန ရဟန္းတို႔ လူေသာ္၄င္း၊ ရဟန္းေသာ္၄င္း ေကာင္းစြာ က်င္ျ႔ ခင္းကို ငါဘုရား ခ်ီးမြမ္း၏။ လူေသာ္၄င္း၊ ရဟန္းေသာ္၄င္း ေကာင္းစြာ က်င္ျ႔ ခင္းေၾကာင္႔ မဂ္ကသ ု လ ို တ ္ ရားကို ျပီးစီးေစႏိုင၏ ္ ။ ဤစကားကို ျမတ္စာြ ဘုရားေဟာေတာ္မ၏ ူ ။ လူသည္အ၀တ္၀တ္၊ ပန္းနံသ ႔ ာ ေဆာင္၊ ေ၇ႊေငြသာယာ၊ ပတၱျမားနားေတာင္း္ စသည့္ တန္ဆာဆင္ ကာမဂုဏခ ္ စ ံ ား၊ သားမယားနဲ႔ အိမမ ္ ာွ ေန ေပမယ္႔ ေကာင္းစြာက်င္ရ ႔ င္ မဂ္ကသ ု လ ို က ္ ို ျပီးစီးေစမယ္ ဆိုရင္၊ ရဟန္းေတြမွာ ဖန္ရည္ဆုးိ ၀တ္၊ ဦးေခါင္းတံးု ၊ သူတပါးဆီ ဆြမ္းခံစား၊ သီလ(၄)ပါး ၊ သိကာၡ ပုဒ္ ၂၂၇ သြယ္၊ ဓူတင္ (၁၃)ပါး စသည္ေတြ ေဆာက္တည္ေနရတယ္။ လူနဲ႔ ရဟန္း မဂ္ရႏိုငတ ္ ာျခင္းတူတူ ဘာထူးလဲ ။ အက်င္သ ႔ ီလေတြ ေဆာက္တည္ေနရတာ အလကားအက်ိဳးမရွိ ျဖစ္ေနျပီ၊ သိကာၡ ပုဒ္ ၂၂၇ သြယ္ ေဆာက္တည္ရျခင္းကလဲ ျမံေ ု နျပီ၊ ဓူတင္ေဆာက္တည္ျခင္းလဲ အခ်ည္းႏွီး ျဖစ္ျပီနည္း ။ ရဟန္းအျဖစ္ ဆင္းဆင္းရဲရဲ က်င္သ ႔ းံု ရျခင္း အက်ိဳးကား အဘယ္နည္း။ ကာမ(ခ်မ္းသာ)ျဖင္သ ႔ ာလွ်င္ နိဗာၺ န္ေရာက္ႏင ုိ မ ္ ည္ မဟုတပ ္ ါေလာ။ အရွငန ္ ာဂေသန၏အေျဖ။ မင္းၾကီး ဘုရားရွင္ ေဟာေတာ္မသ ူ ည္မာွ ဒီအတိင ု ္းမွနေ ္ ပ၏။ ေကာင္းစြာက်င္ေ ႔ သာ သူသည္သာျမတ္၏။ ရဟန္းျပဳသူသည္လဲ ေကာင္းစြာမက်င္ပ ႔ ါက ရဟန္းအျဖစ္မွ ေ၀းသည္သာတည္း။ ျမတ္ေသာအျဖစ္မွ ေ၀းသည္သာတည္း။ လူျဖစ္ျဖစ္၊ ရဟန္းျဖစ္ျဖစ္ ေကာင္းစြာက်င္မ ႔ သ ွ ာ မဂ္ကသ ု လ ို တ ္ ရားကို ျပီးေစမည္။ မင္းၾကီး ရဟန္းျဖစ္မသ ွ ာလွ်င္ ရဟန္းအျဖစ္ကို ၾကီးမွးူ ၏၊ အစိုးရ၏။ ရဟန္းအျဖစ္မာွ မ်ားေသာ ဂုဏရ ္ ၏ ွိ ။ မႏွဳိ င္းယွဥႏ ္ င ို ေ ္ သာဂုဏရ ္ ၏ ိွ ။ ဥပမာအားျဖင္႔ အလိဆ ု ႏၵဟသ ူ မွ်ကို ေပးေစႏိင ု ္ေသာ ပတၱျမားကို ဤပတၱျမားရတနာ၏ တန္ဖုးိ သည္ ဤမွ်ေလာက္တည္းဟု မႏွဳိ င္းယွဥႏ ္ င ို ္။ မဟာသမုဒရ ၵ ာ တြင္ လွဳိ င္းတံပိုး ဒီေလာက္ရတ ွိ ယ္လို႔ ျပမရသလိပ ု င္ မ်ားေသာ ဂုဏရ ္ ေ ွိ သး၏။
ရဟန္းသည္ ျပဳဖြယက ္ စ ိ ၥ တစံတ ု ရာ ရွပ ိ ါက လွ်င္ျမန္စြာ ျပီးျပည္စ ႔ ၏ ံု ။ ရဟန္းဆိတ ု ာ အလိန ု ည္းတယ္၊ ေရာင္႔ရလ ဲ ယ ြ ္တယ္။ ကာမမွ ကင္းဆိတတ ္ ယ္။ ကာမနဲ႔ မေရာေႏွာ ။ ျမဲျမံေသာ ၀ီ၇ယ ိ ရွ၏ ိ ။ ျငိကပ္မမ ႈ ွ ကင္းလြတ၏ ္ ။ တပ္မက္မႈ တဏွာဟူေသာ အိမမ ္ ရွိ ၊ ျပည္စ ႔ ေ ံု သာ သီလ ရွ၏ ိ ။ ေခါင္းပါးေသာ အက်င္ရ ႔ ၏ ွိ ။ ဓူတင္အက်င္မ ႔ ာွ လိမာၼ ၏။ ထိသ ု ေ ို႔ သာ အေၾကာင္းမ်ားေၾကာင္႔ ရဟန္းတြင္ ျပဳဖြယ္ကစ ိ ၥ တစံတ ု ရာရွျိ ငားအံ႔ ။ ျပဳဖြယအ ္ ားလံုးသည္ လ်ွင္ျမန္စာြ ျပီးစီး၏။ အဖုအထစ္ကင္းလွ်က္ ေကာင္းစြာေျဖာင္႔မတ္ေအာင္ ပြတတ ္ က ို ္ထားေသာျမားသည္ ေကာင္းစြာလိရ ု ာ ေရာက္သလိတ ု ည္း။ ထိေ ု႔ ၾကာင္႔ မဂ္တရားတြင္လည္း လူထက္ပျို ပီး လွ်င္ျမန္စာြ ၇ႏိင ု ေ ္ သာေၾကာင္႔ ရဟန္း၀တ္ျပီး အားထုတၾ္ ကရသည္။ ခ်မ္းသာၾကပါေစ သၾကၤမင္း ျပန္လည္ မွ်ေ၀ပါသည္။