DORADZTWO
.a .C B.
.D
KONSULTANT TECHNICZNO-HANDLOWY DORADZA
Rys. 1. Budowa kołeczkowego aparatu wysiewającego: A . zastawka, B . wałek wysiewający, C . mieszadło, D . dno aparatu
Optymalna dawka Jeśli ustawiliśmy wszystkie zespoły siewnika, pozostaje nam wyregulować najważniejszy parametr, czyli dawkę ziarna (w kg/1 ha), zwaną też normą wysiewu. Chcąc zwiększyć bądź zmniejszyć dawkę nasion na hektar w siewnikach z kołeczkowym aparatem wysiewającym, należy dobrać prędkość obracania się wałków wysiewających. Dokonujemy tego skrzynią przekładniową, która może być stopniowa (należy dobrać odpowiedni bieg, podobnie jak w przypadku skrzyni biegów w samochodzie) lub bezstopniowa, gdzie ustawiamy wychylenie dźwigni regulacyjnej (zdj. 6). Natomiast w aparatach roweczkowych należy ustawić oprócz przełożenia w przekładni także czynną powierzchnię pracy wałka przez poosiowe wysuwanie lub chowanie go za przesłoną, co jest wykonywane za pomocą śruby mikrometrycznej (zdj. 7 − rozwiązanie marki KUHN). Przykładowe wartości ustawień dla poszczególnych zbóż i dawek można znaleźć
Zdj. 2. Roweczkowy aparat wysiewający KUHN
34
Zdj. 3. Dźwignia den w siewniku UNII Poznaniak
w instrukcji obsługi w tzw. tabeli wysiewu, która najczęściej jest także zamieszczana na pokrywie zbiornika w siewniku. Ze względu na różną wartość masy ziaren dla nasion nawet w obrębie jednej odmiany należy przeprowadzić bardzo ważną próbę pracy, popularnie zwaną próbą kręconą. W tym celu należy wypełnić skrzynię siewnika ziarnem, które będziemy używać do siewu, podstawić rynienki pod aparaty wysiewające, a jeśli ich nie ma, to plandekę bądź naczynia pod redlice. Lekko unieść siewnik, zakręcić kołem napędowym, aby wypełnić aparaty ziarnem. W instrukcji odnajdujemy informację, ile obrotów wykonuje koło napędowe lub korba przekładni na zasianie 1 ha. Kolejno przeprowadzamy próbę, kręcąc kołem lub korbą, najczęściej przyjmując liczbę obrotów 1/100 wartości podanej w instrukcji dla 1 ha. Wydozowane w ten sposób nasiona należy zważyć − dzięki temu dowiemy się, ile kilogramów nasion wysialiśmy na 1 ar. Na przykład, jeśli podczas próby zważyliśmy 1,8 kg, to mnożymy to przez 100 i w ten sposób uzyskujemy wartość normy wysiewu w kg/ha (w tym przypadku 180 kg). Co jednak zrobić, gdy nie mamy instrukcji obsługi. Liczbę obrotów, jaką wykona koło napędowe na 1 ha, można obliczyć za pomocą prostych wzorów, dokonując jedynie pomiaru średnicy koła napędowego.
Zdj. 4. Podwójne wałki wysiewające (UNIA Poznaniak)