ЕКОНОМИЈА „Кромберг и Шуберт“ - пионери во поставувањето нови стандарди за работа

пионери во поСтавувањето нови Стандарди за работа KSMK: Our commitment as a company is to keep all the people that are part of our team, regardless of their age, education, nationality, religion, etc. We create interdiciplinary teams, with constant investment in the professional development of our employees through different types of internal and external trainings. Within the company, more than 1,000 employees have already been part of internal training in leadership that included development of soft skills and competencies such as: development of team work, emotional intelligence, analytical thinking, effective communication, goal orientation, proactivity and advice for the increase of selfconfidence of the teams and the employees themselves. Additionally, we organise in parallel trainings aimed at development of technical competences, expert skills and presentation of various auxiliary tools intended for the production process, i.e. its control and quality assurance, whereby the emphasis is placed on the entire processes, activities and attitudes. Our orientation is to have satisfied employees. Therefore, we constantly invest in their additional professional and educational development and we are proud of the fact that more than 5,000 employees have been a part of internal and/or external training. The focus is placed on orienting our employees to accomplishment of the objectives of the company, and our intention is to make it keep up with the implementation of their career ambitions. Our objective is to have satisfied clients and satisfied employees, and therefore we care about the increase of salaries of our employees. In the seven years of our operation, whenever the results allowed it, we always increased the salaries, and the monthly, quarterly and semi-annual bonuses are paid regularly to all our employees, our employees have many benefits through various businesses in the city and generally in the region, such as discounts or possibilities for payment in instalments in various shops for clothes, sports equipment, home appliances, supermarkets, private hospitals, fitness centres, banks, we provide tickets for sport or cultural events, etc. We constantly work and take care that the overall working conditions improve continuously, we invest in healthy meals for the employees and strive in general to influence positively on their quality of life, we endeavour to nourish positive values arising from the size of our company, such as: fellowship, collegiality, solidarity, care about one’s own. With the last change of the salaries, our company is ranked among several companies in Macedonia where the employees have the best salaries and working conditions in general. Additionally, as of this year we are joining the Dual Education Project, i.e. we will have амо со искрена намера, вистински дела, почит и повторно заживување на позитивните вредности, веруваме дека веќе имаме и ќе продолжиме да имаме удел во спречувањето на внатрешните иселувања, давајќи му шанса на секој регион во нашата држава да има пристојни услови за живот. С МАРИЛИ: По сѐ изгледа моментно иселувањето е најгорливиот проблем на нашата држава. Бројката од 500.000 иселени македонски граѓани, која ја презентираше Светска банка во октомври, е поразителна, особено ако се има предвид дека најголем дел од оние што си заминуваат се млади и работоспособно население. Какви се Вашите сознанија од аспект на компанија со најголем број вработени во државата, повеќе од 6.000, дали и Вие, како брзорастечка фирма, се соочувате со недостиг на луѓе? КШМК: Како членови на бизнис-заедницата и ние сме свесни и секојдневно се среќаваме со појавата на миграција на работоспособното население од нашата држава. Ваквата појава влијае и врз нашето дејствување бидејќи и ние, како компанија, се соочуваме со фактот дека повремено некои наши вработени, како и можеби потенцијалните кандидати за вработување се иселуваат од државата, претежно во европските држави, најчесто во Германија и во прекуокеанските земји, најмногу во Австралија. Напуштањето на работното место и заминувањето во други држави има директен ефект врз нашиот производен процес и секако дека создава тешкотии во долгорочното планирање на деловните активности на друштвото, односно ги ограничува можностите за раст и развој бидејќи постои неизвесност дали ќе бидеме во состојба да го обезбедиме потребниот број вработени, ако размислуваме за изграба на уште една фабрика или, пак, за зголемување на постојниот производствен капацитет. МАРИЛИ: Како „Кромберг и Шуберт“ се обидува да ги задржи своите млади вработени, а со тоа да биде позитивен пример и за други компании? Дали можеби создавате можност за доедукација, за професонално унапредување во рамките на самата компанија, редовни и високи плати...? КШМК: Нашата заложба како компанија е да се задржат сите луѓе што се дел од нашиот тим, без оглед на годините, образованието, националноста, религијата итн. Креираме интердисциплинарни тимови, со постојано вложување во професионалниот развој на нашите вработени преку разни видови интерни и екстерни обуки. Во рамките на компанијата повеќе од 1.000 вработени биле дел од интерните обуки за лидерство што вклучуваат развој на меките вештини и компетенции, како што се: развој на тимска работа, емоционална интелигенција, аналитичко размислување, ефективна комуникација, ориентираност кон целта, проактивност и совети за зголемување на самодовербата на тимовите и кај самите вработени. Дополнително, паралелно се организираат и обуки чија цел е развој на техничките компетенции, експертски вештини и презентација на различни помошни алатки што се насочени кон производствениот процес, односно негова контрола и обезбедување квалитет, при што акцент се става на целокупните процеси, дејства и ставови. Нашата ориентираност е да имаме задоволни вработени. Поради тоа постојано инвестираме во нивниот дополнителен професионален и едукативен развој и горди сме на фактот дека повеќе од 5.000 вработени биле дел од интерна и/или екстерна обука. Фокусот е ставен на тоа нашите вработени да се ориентирани кон остварувањето на целите на компанијата, но наша интенција е тоа да биде во чекор со остварувањето на нивните кариерни амбиции. Наша цел е да Економија

the first class with 12 children, mainly children of our employees, which is additional motivation for people and an opportunity for better future of the next generations. Moreover, we have cooperation with the Bitola University as with many other faculties in the country, we award scholarships, enable practical work for about 50 students per year, in short, we exert our efforts and work to be a positive example in any aspect of the work. Here we can include many sponsorships, donations and humanitarian activities that we regularly implement in various fields, which we do not show off about but we let our acts speak. That is the right way. Our greatest ambassadors and promoters are in fact our employees who very often share on social networks everything that is important to them and what they identify with.

MARILI: What is your connection to the campaign #SakamDaOstanam (I want to Stay)? What activities do you plan within this campaign? KSMK: We as a company and a part of our employees as individuals are taking part in the campaign #SakamDaOstanam. It is a campaign created by a group of people who have no party preference and are not politically involved in any way, and it is aimed at instilling new values, opening questions and finding answers among our citizens through proactive thinking about how to improve the conditions in the country and reduce the level of emigration of citizens, especially the young ones from Macedonia, and make them start looking for their future here, at home, in the country where they were born. Additionally, the aim of this campaign is to encourage the development of awareness about positive values, principles and ideals that have been forgotten for a long while, while the young people are left on the margins of the society without a possibility to change something or to be masters of their lives. For a long time in Macedonia, idols have been some negative persons to whom “everything is forgiven” only because they have made a lot of money, no matter how many laws they have violated or how great injustice or damage they have caused. For a long time, everybody has only talked about some divisions and differences, nobody discusses what joins us and in what we are the same or similar as people living in the same country. For a long time, honesty, professionalism, modesty, cordiality by which the Macedonian people are known, helping by acting (not only by sharing something on social networks), care about others, joy in small things... have been forgotten. We hope to contribute to the gradual change of things to better, i.e. to return them to normal, since

As a truly socially responsible company with a different type of management, we continue to work intensively, to strive, and we believe strongly in the idea that both here, in Bitola, and in Macedonia one can succeed, build a career and contribute for everybody.

имаме задоволен клиент и задоволни вработени, па поради тоа се грижиме да се зголемуваат платите на нашите вработени. Во овие седум години од нашето дејствување секогаш, кога резултатите го дозволувале тоа, сме ја зголемувале платата, редовно се исплаќаат месечните, кварталните и полугодишните бонуси за сите вработени, нашите работници имаат многу придобивки преку различни бизниси во градот и воопшто во регионот, како што се попусти или можности за плаќање на рати, во разни продавници за облека, спортска опрема, бела техника, апарати за домаќинство, супермаркети, приватни болници, фитнес-центри, банки, обезбедуваме билети за спортски или за културни настани итн. Постојано работиме и водиме сметка севкупните услови за работа континуирано да се подобруваат, инвестираме во здрави оброци за вработените и воопшто се трудиме генерално позитивно да влијаеме врз нивниот квалитет на живеење, настојуваме да се негуваат позитивните вредности што произлегуваат од големината на нашата компанија, како што се: заедништво, колегијалност, солидарност, грижа за своето. Со последните промени во платите нашата компанија влегува во рангот на неколку компании во Македонија каде што вработените имаат најдобри плати и воопшто услови за работа. Дополнително, од оваа година се вклучуваме во Проектот за дуално образование, односно ќе ја добиеме првата паралелка со 12 деца, повеќето се деца на наши вработени, што е дополнителна мотивација за луѓето и можност за подобра иднина на следните генерации. Исто така, имаме соработка со Универзитетот во Битола, како и со повеќе други факултети во државата, доделуваме стипендии, овозможуваме практикантска програма за околу 50 студенти годишно, во кратки црти се трудиме и работиме да бидеме позитивен пример во секој аспект од работата. Тука спаѓаат и многубројните спонзорства, донации и хуманитарни акции што редовно ги спроведуваме во различни области, за кои не се фалиме, туку оставаме делата да го кажат своето. Тоа е правилниот начин. Наши најголеми амбасадори и промотори, всушност, се нашите вработени што многу често споделуваат на социјалните мрежи сѐ што е важно за нив и со што се идентификуваат.

МАРИЛИ:Која е Вашата поврзаност со кампањата #СакамДаОстанам. Какви активности се планирани во рамките на оваа кампања?

what has been happening in Macedonia for the last twenty years is not something that is normal.

Apart from our company, the campaign includes many other companies, individuals, famous persons from our country, and various activities have been planned to take place in all large cities in the country, i.e. various workshops and projects will be organised in high schools and universities, and public debates, forums are planned in many municipalities in Macedonia. Among the planned activities, installation of boards in the cities in our country is under way, and every citizen will have an opportunity to think and write down the causes that bind them to our homeland. Until now, we have been in Bitola, Prilep, Resen, Strumica, Kavadarci, Veles, and additionally we plan to visit Skopje, Ohrid, Tetovo, Štip and other cities. It is interesting that the reactions of the citizens are very positive and they welcome this idea to think optimistically and consider the positive things offered by our country. People are eager for positive examples as well. In addition, the competition application for an essay which involved secondary school students finished with the theme of the competition named "Why I want to stay in Macedonia". The best three essays were awarded with one laptop each, and the winners were announced in mid November. As we mentioned before, many other activities are planned, but they will be announced in the course of the activities.

MARILI: Do all these measures that you take make you sufficiently attractive for the employment of young people from the wider region, not only from Bitola, and do you think that companies like Kromberg & Schubert operating in different parts of the country could stop the internal migration that is almost completely directed to the capital?

КШМК: Ние како компанија и дел од нашите вработени како поединци учествуваме во кампањата #СакамДаОстанам. Тоа е кампања креирана од група луѓе што не се партиски определени, ниту како било политички инволвирани и има цел да внесе нови вредности, да отвори прашања и да најде одговори меѓу нашите сограѓани преку проактивно размислување како да се подобри состојбата во државата и да се намали степенот на иселување на граѓаните, особено на младите од Македонија и тие да почнат својата иднина да ја гледаат тука, дома, во земјата каде што се родени. Дополнително, целта на оваа кампања е да се поттикне развивање свест за позитивните вредности, принципи и идеали што се подзаборавени веќе подолг период, додека младите се оставени на маргините на општеството без можност да променат нешто или да се господари на својот живот. Долго време во Македонија идоли се некои негативни ликови на кои „сѐ им се простува“ само поради тоа што направиле многу пари, без оглед колку закони прекршиле или колку неправди и штети предизвикале. Долго време сите само зборуваат за некакви поделби и разлики, никој не дискутира што нѐ спојува и во што сме исти или слични како луѓе што живеат во една држава. Долго време се заборавени чесноста, професионалноста, скромноста, срдечноста по која е познат македонскиот народ, помагањето со дела (не само со споделување на социјалните мрежи), грижата за другите, радувањето на малите работи... Се надеваме дека ќе придонесеме постепено да се менуваат работите на подобро, односно да се враќаат во нормала бидејќи ова што ни се случува во Македонија последниве дваесетина години и не е нешто нормално.

Освен нашата компанија, во кампањата се вклучени и голем број компании, поединци, познати личности од нашата држава и планирани се најразлични активности што ќе се реализираат во сите поголеми градови во земјата, односно ќе се организираат разни работилници и проекти во средните училишта и на факултетите, а планирани се и јавни дебати, форуми во повеќето општини во Македонија. Од планираните активности во тек е поставувањето табли во градовите во нашата земја, каде што секој граѓанин ќе има можност да размисли и да ги напише причините што го врзуваат со нашата татковина. Досега сме биле во Битола, Прилеп, Ресен, Струмица, Кавадарци, Велес, а дополнитено е планирано да ги посетиме Скопје, Охрид, Тетово, Штип и други градови. Интересно е што реакциите на граѓаните се многу позитивни и ја поздравуваат оваа идеја да се размислува оптимистички и да се согледаат и позитивните страни што ги нуди нашата држава. Луѓето се желни за убави работи и за позитивни примери. Исто така, имаше конкурс за есеј од средношколци кои требаше да пратат есеј на тема „Зошто сакам да останам во Макенија“. Најдобрите три есеи бeа наградени сo лаптопи, а добитниците беа објавени кон средината на ноември. Како што споменавме и погоре, планирани се и многу други активности, но тие ќе ги објавуваме тековно. Економија

Како вистински општествено одговорна компанија и поинаков менаџмент, ние продолжуваме интензивно да работиме, да се бориме и силно да веруваме во идејата дека и тука, во Битола, во Македонија, може да се успее, да се гради кариера и да се придонесува за сите.

МАРИЛИ: Дали сите овие мерки што ги преземате Ве прават доволно атрактивни за вработување млади луѓе и од поширокиот регион, не само од Битола и дали сметате дека компании од типот на „Кромберг и Шуберт“ во различни региони на државата би можеле да ја запрат внатрешната миграција што речиси целосно е насочена кон главниот град? КШМК: Апсолутно, да. Можеби ќе звучи малку нескромно, но ефектите од таканаречениот „крошувизам“ веќе се чувствуваат во целиот Пелагониски Регион. Се разбира, не е идеално и има уште многу работа, меѓутоа е подобро – а, подобро е ДОБРО. Нашата инспирација од задоволни вработени не застанува во рамките на компанијата, туку се грижиме како директно, така и индиректно да го подигнеме нивото на квалитетот на животот за сите граѓани. Кога ние ќе направиме нешто, другите компании

KSMK: Absolutely yes. It may sound a little immodest, but the effects of the so-called “kroschuvism” are already felt in the whole Pelagonija region. Of course, not everything is ideal and there is a lot of things to be done, but it is better – and better is GOOD. Our inspiration from satisfied employees does not end within the company, and we consider raising the quality of life for all the citizens, both directly and indirectly. When we do something, other companies must react in a way. Being the largest, we set the trends. Others take our measures, follow or copy us, and this is good because in the end, the effect is seen in the economy, working habits created by people, and through new positive practice that is developed, and is up to the contemporary mode of work. Only with sincere intention, real work, respect, and revival of positive values, we believe that we already have and will continue to have a share in preventing internal displacement, giving a chance to each region in our country for decent living conditions. As pioneers in all activities we are linked not only to enabling good conditions for our employees but setting a role model for a truly socially responsible company and a different kind of management, we continue to work intensively, to strive, and we believe strongly in the idea that both here, in Bitola, and in Macedonia one can succeed, build a career and contribute for everybody. It is not and will not be easy, we are aware of everything that we are going to face (and are already facing every day), but it is worth for a man to fight for something that is theirs, work for something that is theirs, take care and love something that is theirs, whether it is their close family, the company where they earn for sustenance, the place where they live or the country where they were born. All these things are worth and man should do everything they can about them. Pain, hardship, problems will push us all until vision pulls us up! Or, as Modžo, who is also a part of the team of #SakamDaOstanam, would say – OUR FIGHT IS HERE. It is worth for a man to fight for something that is theirs, work for something that is theirs, take care and love something that is theirs, whether it is their close family, the company where they earn for sustenance, the place where they live or the country where they were born. Therefore we are a part of the campaign #SakamDaOstanam (I want to stay). мора да реагираат некако. Бидејќи сме најголеми, ние поставуваме трендови. Другите ги преземаат нашите мерки, нѐ следат или нѐ копираат, меѓутоа, сето тоа е добро бидејќи на крајот ефектот се гледа во економијата, работните навики што се создаваат кај луѓето, како и преку новите позитивни практики што се развиваат, а се во чекор со современиот начин на работа. Само со искрена намера, вистински дела, почит и повторно заживување на позитивните вредности, веруваме дека веќе имаме и ќе продолжиме да имаме удел во спречувањето на внатрешните иселувања, давајќи му шанса на секој регион во нашата држава да има пристојни услови за живот. Како пионери во сите активности поврзани не само со овозможувањето добри услови за нашите вработени туку и со поставувањето пример на вистински општествено одговорна компанија и поинаков менаџмент, ние продолжуваме интензивно да работиме, да се бориме и силно да веруваме во идејата дека и тука, во Битола, во Македонија, може да се успее, да се гради кариера и да се придонесува за сите. Не е и нема да биде лесно, свесни сме со што сѐ ќе се соочиме (веќе се соочуваме секојдневно), меѓутоа вреди човек да се бори за своето, да работи за своето, да се грижи и да го сака своето, било тоа да е потесното семејство, компанијата во која го заработува лебот, местото каде што живее или државата каде што се родил. Сите овие нешта вредат и за нив човек треба да направи сѐ што може. Болката, маката, проблемите ќе нѐ туркаат сѐ додека визијата не нѐ повлече нагоре! Или, како што би рекол Моџо, кој, исто така, е дел од тимот на #СакамДаОстанам, ТУКА НИ Е БОРБАТА. Поддржувачи на #СакамДаOстанам Supporters of #IWantToStay Вреди човек да се бори за своето, да работи за своето, да се грижи и да го сака своето, било тоа да е потесното семејство, компанијата во која го заработува лебот, местото каде што живее или државата каде што се родил. Затоа сме дел од кампањата #СакамДаОстанам.

t• Дигитална маркетинг стратегија • Планирање и извршување дигитални кампањи • Интегриран дигитален маркетинг пристап • Сопствена платформа на повеќе од 60 македонски сајтови KeepAnEye.mk • Централизиран менаџмент на премиум имиџ кампањи на сите македонски сајтови • Имиџ кампањи на Google Display Network • YouTube видео реклами • AdWords search кампањи • Пласирање, таргетирање и мерење на дигитални кампањи со алатките на Гемиус • Менаџмент на Фејсбук фан страници • Организатори на манифестацијата Сајт на годината во Македонија од 2010 година Пакет 1 Менаџирање на фејсбук фан страна 100 евра

Пакет 2 Менаџирање на фејсбук фан страна 600 кликови на keepaneye.mk 200 евра

Пакет 3 Менаџирање на фејсбук фан страна 600 кликови на keepaneye.mk Повеќе од 100,000 импресии на GDN 300 евра

StrategytrategyStrategy

GoalGoal

Budget Budget Media Solutions Marketing channels Banners YouTube Facebook Keep an Eye Google AdWords Impressions Clicks Metrics ketingMar Google A Keep an Eye

Clicks Impr ordsdWGoogle A Keep an Eye

essions Impr channels Google A Facebook ubeYouT Banner

Metr Clicks sBanner

icsMetr Media Solutions

LinkLinkL

Landing Pagesanding PL agesanding Panding PL ages

Content Management Actions Codes Special Offers Budget Optimization odes C ctionsA ontent ManagementC Special Offer odes C

cial Offers odes

pO Budget timization tg i i i

Full service digital marketing agency

www.mediasolutions.mk

Interview with Daniela Kitanova, Manager at Elektrodistribucija

A Computer expert trApped in the energy AdrenAline

>> EVN is a company that values its employees very much and enables their advancement and development in any areas, a company where the activity, processes and procedures are regulated meticulously with clear and logical rules, on behalf of the employees and clients

MARILI: You are the Manager at Elektrodistribucija, a company owned by EVN Macedonia. Could you tell us more specifically what your position and obligations are? KITANOVA: I have had different positions in my 23-year career in this company, which has undergone several transformations, with its primary activities – distribution and supply of electricity. I have dealt with the same problems since the first working day however the way I organise myself, the manner in which I accomplish and experience in person the goals and experiences is different. The reason for that is the pace of the profession and organisation of the work.

I accept every change in my career development with gratitude and in any position I feel a field where I can give myself a hundred percent. I started as a computer expert in the Development and Investment Department and after a while I became the Head of the Automated Data Procession Department in Elektrodistribucija – Strumica (former ESM), and a few years later, I was appointed Director of this Subsidiary. My professional story continued with the privatisation of ESM, the arrival of EVN from Austria and change of the ownership from the state-run to private, when I was appointed one of the four Regional Coordinators to cover the Southeast Region. After a while, I was appointed