BOŻENA DOŁKOWSKA Program Leonardo da Vinci jest programem stworzonym przez Komisję Europejską w 1994 roku w celu wdrażania polityki Wspólnoty Europejskiej w zakresie kształcenia i szkolenia zawodowego poprzez promowanie wzajemnego zrozumienia systemów i założeń kształcenia oraz doskonalenia zawodowego w krajach europejskich, a także poprzez wspieranie polityki kształcenia ustawicznego. Głównym założeniem programu jest propagowanie działań, które koncentrują się na poprawie jakości systemów kształcenia i szkolenia zawodowego oraz dostosowaniu systemu edukacji do potrzeb rynku pracy. Realizację programu Leonardo da Vinci rozpoczęto w 1995 roku. Polska uczestniczy w programie od marca 1998 roku. Program dofinansowuje wyłonione w drodze konkursu projekty, zgłoszone przez instytucje lub organizacje we współpracy międzynarodowej. Projekty realizowane są przez grupy partnerów reprezentujących różnego typu instytucje. Mogą to być instytucje szkoleniowe, uczelnie, ośrodki badawcze, przedsiębiorstwa, partnerzy społeczni czy reprezentanci władz państwowych. Instytucje mogą pełnić rolę promotora projektu, bądź partnera w projektach prowadzonych przez inne organizacje. Obecnie trwa druga faza programu przewidziana na lata 20002006. Program stanowi kontynuację wcześniejszych programów Wspólnot Europejskich w zakresie wstępnego kształcenia zawodowego, kształcenia ustawicznego, kształcenia otwartego i na odległość, doskonalenia umiejętności językowych, wspierania współpracy uczelni i przedsiębiorstw w zakresie transferu nowych technologii oraz wyrównywania szans dostępu różnych grup społecznych do rynku pracy. Program stwarza możliwości realizacji różnorodnych działań w ramach następujących typów projektów: • wymiany i staże, • projekty pilotażowe, w tym tzw. akcje tematyczne, • projekty językowe, • międzynarodowe sieci instytucji, • badania i analizy, • akcje wspólne. Miejski Ośrodek Pomocy Społecznej w Gdańsku wykorzystał szansę, jaką niesie dla jego pracowników możliwość wymiany i refleksji pomiędzy osobami odpowiedzialnymi za kształcenie i doskonalenie zawodowe w zakresie tematów stanowiących przedmiot wspólnego zainteresowania na poziomie europejskim. Niedawno zakończono projekt finansowany przez Program Leonardo da Vinci Wymiany i Staże, faza druga 2000-2006 „Wymiana doświadczeń zawodowych w zakresie poradnictwa zawodowego dla osób długotrwale bezrobotnych”. W trakcie realizacji są kolejne dwa projekty do programu Leonardo da Vinci: • Program Leonardo da Vinci. Wymiany i Staże, faza druga 2000-2006 „Europejskie standardy aktywizacji zawodowej
220
osób z zaburzeniami psychicznymi i osób bezdomnych”, na które uzyskano dofinansowanie w kwocie 25 968 Euro; • Program Leonardo da Vinci. Krajowa Agencja Programu, Pilotaż, faza druga 2000-2006 „Innowacyjne metody podnoszenia kwalifikacji zawodowych pracowników pomocy społecznej”, na które uzyskano dofinansowanie w kwocie 203 926 Euro. Pierwszy z realizowanych projektów rozpoczął się 01 lipca 2005r., a jego zakończenie jest przewidziane na 30 czerwca 2005r. Uczestniczy w nim dwudziestu czterech beneficjentów. Osiemnastu z nich jest pracownikami MOPS w Gdańsku. Pozostałych zaproszono z kilku współpracujących z MOPS organizacji pozarządowych w Gdańsku: Towarzystwa Pomocy św. Brat Alberta – Koło Gdańskie, Stowarzyszenia Opiekuńczo-Resocjalizacyjnego PROMETEUSZ i Pomorskiego Stowarzyszenia Menadżerów Leczenia Psychiatrycznego ZGODA. Celem projektu jest wymiana doświadczeń zawodowych beneficjentów w zakresie metod i narzędzi pracy dotyczących indywidualnego poradnictwa oraz aktywizacji osób z zaburzeniami psychicznymi i osób bezdomnych poprzez międzynarodową wymianę doświadczeń instytucji działających na rzecz przeciwdziałania wykluczeniu społecznemu tych osób w Danii i Hiszpanii. Po zakończeniu wstępnych szkoleń wewnętrznych beneficjenci w dwóch grupach odbyli tygodniowe wizyty studyjne w Danii i Hiszpanii. Partner hiszpański, Fundacja FISLEM w Toledo, skupił się na przedstawieniu beneficjentom projektu problemu aktywizacji i integracji ze społeczeństwem osób z zaburzeniami psychicznymi. Partner duński, Storstroms Amt, Forsorgshjemmet Saxenhoj w Saksobing przygotował naszą wizytę pod hasłem: „Rola instytucji w systemie duńskiej polityki społecznej oraz aktywizacja osób bezdomnych i osób z zaburzeniami psychicznymi”. Autorka, jako pracownik Referatu ds. Osób Bezdomnych MOPS wybrała tzw. grupę duńską. Wizyta studyjna w Danii trwała od 26.09.2005r. do 30.09.2005r. Zatrzymaliśmy się w Danhostel, młodzieżowym schronisku turystycznym mieszczącym się w centrum Sakskobing, skąd mieliśmy blisko do Den Sociale Virksomhed Saxenhoj. Ośrodek powstał w 1866r. Jest przeznaczony dla osób z zaburzeniami psychicznymi, uzależnionymi od alkoholu i narkotyków oraz dla osób bezdomnych. Utrzymanie placówki jest finansowane głównie przez gminę i rząd. Oferta Saxenhoj obejmuje różne formy aktywności począwszy od Sax-Center (sport, fotografowanie, robótki ręczne, malarstwo, ceramika, ruch), sklepik, kafeterię do ogrodnictwa i ekologicznego gospodarstwa rolnohodowlanego. Ośrodek dysponuje też miejscami stacjonarnymi, w tym niewielkim osiedlem barakowym dla osób bezdomnych. W trakcie wizyty odwiedziliśmy również warsztaty dla osób długotrwale bezrobotnych i uzależnionych w Maribo i Nykobing