enatotevxos by 3ods

Τα μυστικά του θρανίου

Εξαμηνιαία έκδοση των μαθητών του 8/θέσιου Δημοτικού Σχολείου 3ου Κισάμου ΕΤΟΣ: Δ΄

ΤΕΥΧΟΣ 9

Φθινόπωρο - Χειμώνας 2011

Τα μυστικά του θρανίου Εξαμηνιαία έκδοση των μαθητών του 8/θέσιου Δημοτικού Σχολείου 3ου Κισάμου ΕΤΟΣ: Δ΄ ΤΕΥΧΟΣ: 9,

Φθινόπωρο - Χειμώνας 2011

Δ/νση Σχολείου: Κίσαμος Χανίων Τ. Κ. 73400, τηλέφωνο-Fax: 28220-23194 e-mail: mail@3dim-kisam.chan.sch.gr Ηλεκτρονική Δ/νση Σχολείου: http://3dim-kisam.chan.sch.gr/ ΕΠΙΜΕΛΕΙΑ ΕΚΔΟΣΗΣ: Εκπαιδευτικοί και μαθητές ΕΞΩΦΥΛΛΟ: Βασιλική Τζανουδάκη, Τάξη Α΄ ΟΠΙΣΘΟΦΥΛΛΟ: Αντωνομανωλάκης Μάριος, Κουνελάκης Στέφανος, Τάξη Α΄

ΠΕΡΙΕΧΟΜΕΝΑ Πρόλογος

……………………………………………………...………………...1

Ο τρύγος – Η προσφορά του αμπελιού – Μεσοστιχίδα … που μπορεί να μεθύσει .......2 Νόστιμη. . . μεσοστιχίδα – Εκδρομή στην Ποταμίδα..….………………....................3 Μια υπέροχη εκδρομή ……………………………………………….……………4 Εδώ Πολυτεχνείο ! . . . εδώ Πολυτεχνείο! ................................................................5 Χριστούγεννα – Ήθη και έθιμα .………….......…………………...……..………...8 H Χριστουγεννιάτικη γιορτή του σχολείου μας ………….……………………….….9 Παγκόσμια ημέρα των ζώων …..…………………………..………………….…10 Ζώα υπό εξαφάνιση …….…………………………………………………...…...11 Ακροστιχίδα της χελώνας καρέτα – καρέτα. ……………..…..…………………... 12 Ανέκδοτα - Εξυπνάδες………………………………………..…………….........13 Παροιμίες – Μαντινάδες - Αινίγματα ………………………..…………................14 Το ηλιακό μας σύστημα…..…………………………………………………... .…15 Ώρα για ξεκούραση…………………………..…...………………..….…….........17 Γνωρίζετε ότι . . . - Βιβλιοπροτάσεις……………………….. ………..……..........18 . . . και οι λύσεις μας…………………………………………………………...........19 Μαθητές που παρέδωσαν εργασίες …………...……………………….……. .…20

Π Ρ Ο Λ Ο Γ Ο Σ . . . Πόσο γρήγορα περνάει, αλήθεια, ο καιρός! Νεράκι είναι ο χρόνος. Νεράκι δροσερό που κυλά μέσα απ’ τα χέρια και αφήνει τη δροσιά του. Έτσι κύλησε και το καλοκαίρι και άφησε πίσω σαν σταγόνες δροσιάς τις αναμνήσεις απ’ τις όμορφες στιγμές του. . . . Σεπτέμβρης! Έφτασε κιόλας! Τα σχολεία άνοιξαν και το καράβι μας ξαναγύρισε στο γνωστό του λιμάνι. Φέτος πάλι θα ταξιδέψει σε καινούριους κόσμους, μαγευτικούς. Αχ! Πόσο όμορφο, πόσο ονειρεμένο είναι να ταξιδεύεις στον κόσμο της γνώσης, να βουτάς μέσα σ’ αυτόν και να βγαίνεις πιο σοφός, πιο ώριμος, πιο μεγάλος! . . . Το ταξίδι μας άρχισε. Πόσα καινούρια λιμάνια μας περιμένουν και φέτος! Σταματάμε στο πρώτο, για να μυρίσουμε το φθινόπωρο που φεύγει και λυπημένο ρίχνει τα φύλλα των δέντρων για να μας αποχαιρετίσει. Και μεις, οι μικροί ταξιδιώτες, βρισκόμαστε στην Ποταμίδα και το αποχαιρετάμε στην αυλή ενός «μουσείου σχολικής ζωής», γευόμενοι φρέσκο ζυμωτό ψωμί. Γνωρίζουμε από κοντά το «κρυφό σχολειό», ταξιδεύουμε στο χρόνο, και με τα μαγικά μάτια της φαντασίας μας βλέπουμε τους πρώτους μαθητές του να τρέχουν κρυφά, μα με τόση δίψα για γράμματα! . . . Λίγο πιο κάτω άλλο λιμάνι μας καρτερά. Είναι ο τρύγος. Ακούμε τα τραγούδια των τρυγητάδων. Πώς να μην είναι χαρούμενοι, αφού το αμπέλι – αυτό το δώρο Θεού – πόσα και πόσα δεν θα τους χαρίσει. Αμέτρητα τα δώρα του. Σαν την αγάπη του δημιουργού του. . . . Και φτάνουμε στην 28η Οκτωβρίου. Είναι χρέος μας να σταματήσουμε έστω για ένα λεπτό σιωπηλοί γι’ αυτούς που μας χάρισαν την ελευθερία, ενώ στις 17 Νοέμβρη θα τιμήσουμε τους νεότερους ήρωες της ελληνικής ιστορίας, αυτούς που μας δώρισαν με τη θυσία τους τη δημοκρατία. . . . Στον ορίζοντα φαίνεται η τελευταία στάση μας για φέτος. Τα Χριστούγεννα! Η Γέννηση του Θείου Βρέφους. Κοιτάμε με κρυφή ελπίδα τον ουρανό μήπως και δούμε το λαμπερό αστέρι να ξεχωρίζει στον αχανή κόσμο του διαστήματος. Ταπεινά προσκυνάμε στη φάτνη Του, ελπίζοντας ν’ ακούσει τις προσευχές που βγαίνουν απ’ τις παιδικές καρδούλες μας: «Χριστέ μου, όχι άλλοι πόλεμοι! Όχι άλλη φτώχεια! Ειρήνη, Γαλήνη, Αγάπη!» Ας ελπίσουμε πως θα τα στείλεις και σαν απαλές χιονονιφάδες θα σκορπιστούν στη Γη μας. Η διάθεσή μας είναι αστείρευτη, οι εργασίες μας πάμπολλες, το μεράκι των δασκάλων μας να μας βοηθήσουν και να μας στηρίξουν, ανεξάντλητο. Οι οικονομικές συγκυρίες όμως αναγκάζουν το αγαπημένο περιοδικό μας «ΤΑ ΜΥΣΤΙΚΑ ΤΟΥ ΘΡΑΝΙΟΥ» να γίνει εξαμηνιαίο, με την ελπίδα ότι πολύ γρήγορα θα ξεπεραστούν οι όποιες δυσκολίες και θα συνεχίσει έτσι ακριβώς όπως ξεκίνησε.

Βερυκάκη Τόνια, Τάξη Β΄

Μαστοράκη Ελευθερία Τάξη A΄

Ο ι μ α θ η τ έ ς ... Σκαλιδάκης Διομήδης, Τάξη Γ΄

και . . . οι δάσκαλοι του Σχολείου Σπανουδάκης Αντώνιος, Δ/ντής Σχολείου, Κουτσαυτάκη Πηνελόπη, Α΄ τάξη, Μαζοκοπάκη Ελένη, Β΄ τάξη, Κουτσουρά Αιμιλία, Γ΄ τάξη, Καλλίνη Ευαγγελία, Δ΄ τάξη, Κουσάταλη Αλεξάνδρα, Ε 1΄ τάξη, Ταγγίλη Νεκταρία, Ε2΄ τάξη, Χαχλάκης Γεώργιος, ΣΤ1΄τάξη, Καψαλίδου Ελένη, ΣΤ2΄τάξη, Ζουμπούλη Ιωάννα, Ολοήμερο Τμήμα, Τριανταφύλλου Αθανασία, Τμήμα Ένταξης, Ορφανουδάκη Αργυρώ, Αγγλικής Γλώσσας, Μεντάκης Εμμανουήλ, Φυσικής Αγωγής, Κυριακίδου Αναστασία, Γερμανικής Γλώσσας, Λιναριτάκη Λευκωσία, Μουσικής, Χαρτζουλάκης Δημήτριος, Πληροφορικής, Ολοήμερου

Ο Τ Ρ Υ Γ Ο Σ Σεπτέμβριος, ο μήνας του τρύγου. Στην εικονογραφία των μηνών, ο Σεπτέμβριος παριστάνεται ως τρυγητής με τρυγοκόφινο, να τρυγάει ο ίδιος ή να πατά σταφύλια στο πατητήρι, περιστοιχισμένος από άνδρες και γυναίκες σε ευθυμία που τρυγούν το μεθυστικό καρπό του αμπελιού. Τα σταφύλια έχουν μια μακρόχρονη ιστορία. Υπάρχει αναφορά τους σε προϊστορικούς χρόνους. Τα στοιχεία δείχνουν ότι καλλιεργήθηκαν στην Ασία από το 5.000 π. χ. Το σταφύλι διαδραμάτισε ένα σημαντικό ρόλο σε πολυάριθμες βιβλικές ιστορίες, όπου αναφέρεται ως «φρούτο της αμπέλου». Τα σταφύλια απεικονίστηκαν επίσης με ιερογλυφικά σε αρχαίους αιγυπτιακούς τάφους. Κατά τη διάρκεια των αρχαίων Ελληνικών και Ρωμαϊκών πολιτισμών, τα σταφύλια είχαν την τιμητική τους θέση για τη χρήση τους στην οινοπαραγωγή. Ζουριδάκης Κωνσταντίνος Τάξη ΣΤ1 Η Π Ρ Ο Σ Φ Ο Ρ Α Τ Ο Υ Α Μ Π Ε Λ Ι Ο Υ Ο Σεπτέμβρης είναι ο μήνας που τρυγάμε τ’ αμπέλια γι’ αυτό λέγεται και τρυγητής. Μόλις ο αμπελουργός μαζέψει τα σταφύλια, τα πάει στο πατητήρι. Εκεί, μέσα σε κλίμα χαράς, τα πατάνε. Ο χυμός των σταφυλιών που βγαίνει, ονομάζεται μούστος και θα μπει σε βαρέλια για να «ζυμωθεί» και να γίνει κρασί. Οι νοικοκυρές βέβαια θα κρατήσουν λίγο μούστο για να φτιάξουν μουσταλευριά, μουστοκούλουρα και ένα σωρό άλλες «μουστονοστιμιές». Από το πάτημα των σταφυλιών θα μείνουν τα άδεια τσαμπιά που λέγονται στράφυλα. Αυτά θα τα φυλάξει ο νοικοκύρης και τον άλλο μήνα τον Οκτώβρη, Θα πάει στο αποστακτήριο ή «καζάνι». Εκεί θα φτιάξουν τσικουδιά και βέβαια θα γιορτάσουν άλλη μια φορά με μεζέδες, κρασάκι και τσικουδιά. Πόσο ευλογημένο είναι το αμπέλι! Και τι δε μας δίνει! Μούστο, κρασί, ρετσίνα, τσικουδιά, αμπελόφυλλα για ντολμαδάκια, πετιμέζι, σταφύλια, σταφίδες! ! ! Λουβιτάκη Κατερίνα Τάξη Δ΄ Μ Ε Σ Ο Σ Τ Ι Χ Ι Δ Α . . . ΠΟΥ ΜΠΟΡΕΙ ΝΑ ΣΕ ΜΕΘΥΣΕΙ ! ! ! 1. Κ - - - - - 2. Ρ - - - - - 3. - - - Α - - - 4. Σ- - - - - - 5. - - - - - Ι 1. Τα φυτά του αμπελιού 2. Προϊόν του αμπελιού, την πίνουμε δροσερή το καλοκαίρι 3. Τα βάζουμε στο καζάνι και μας δίνουν τσικουδιά 4. Νόστιμος καρπός του αμπελιού 5. Θέλει φροντίδα για να μας δώσει τους καρπούς του Βεστάκης Γιάννης Τάξη Δ΄

Νόστιμη... ΜΕΣΟΣΤΙΧΙΔΑ !!! 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7. 1. 2. 3. 4. 5. 6. 7.

Τα φτιάχνουμε με μούστο Μεθυσμένα κουλουράκια με μούστο Μ’ αυτά φτιάχνουμε ντολμαδάκια Τα σταφύλια όταν λιαστούν γίνονται . . . Πολύ . . . γλυκό φάρμακο Αυτός καλλιεργεί τ’ αμπέλια Την παίρνουμε απ’ τα σταφύλια

Μ - Ο - - - - - - -Υ Σ - - Τ - - - - - Ο - Σ

- - - - - - - - - - - - - - - -

- - - - -

Βεστάκης Χρήστος,

Τάξη Δ΄

Όποιος δεν πίνει τσικουδιά, δεν έχει δράμι γνώση. Γι’ αυτό καλιά ‘ναι να την πιει για θα το μετανιώσει ! ! ! Σκαλιδάκης Διομήδης, Τάξη Γ΄

Ε Κ Δ Ρ Ο Μ Η Σ Τ Η Ν Π Ο Τ Α Μ Ι Δ Α Η εκδρομή στην Ποταμίδα ήταν τέλεια. Η πιο ωραία μπορώ να πω. Περάσαμε τέλεια. Πρώτα κατεβήκαμε από τα λεωφορεία. Εκεί μας περίμενε η κυρία Κατίνα, η παλιά μας δασκάλα. Αμέσως μετά οι δάσκαλοί μας, μας πήγαν σε κάτι άσπρα βουνά, τους κομολίθους και μας εξήγησαν πως δημιουργήθηκαν. Στη συνέχεια πήγαμε στο κρυφό σχολειό – όπως λέει η παράδοση - που πήγαιναν κρυφά τα παιδιά χωρίς να το ξέρουν οι Τούρκοι. Μας είπαν πολλά σημαντικά πράγματα γι’ αυτό. Επίσης, μας διάβασαν στην είσοδο του κρυφού σχολείου μια πλάκα που είχαν σκαλίζει αυτοί που το έκτισαν. Μετά πήγαμε στο παλιό σχολείο της Ποταμίδας και μας είπαν ότι λειτουργούσε μέχρι το 1994. Μπήκαμε μέσα και ζωγραφίσαμε με πένες, όπως παλιά. Κατόπιν παίξαμε στο τεράστιο γήπεδο, που είχε και παιδική χαρά. Περάσαμε υπέροχα.

Είναι η ωραιότερη εκδρομή που κάνουμε. Γι’ αυτό άλλωστε τη ζητάμε κάθε χρόνο από τους δασκάλους μας. Δε θα την ξεχάσω ποτέ. Μαρεντάκης Γιάννης, Τάξη ΣΤ΄ Μ Ι Α Υ Π Ε Ρ Ο Χ Η Ε Κ Δ Ρ Ο Μ Η Στις 19 Οκτωβρίου, πήγαμε όλοι οι μαθητές του σχολείου εκδρομή στην Ποταμίδα. Αν και έχουμε ξαναπάει, είναι ένα μέρος που μας αρέσει πολύ και είναι και μια ευκαιρία να ξαναδούμε την παλιά και αγαπημένη μας δασκάλα, την κυρία Κατίνα. Το πρωί, ξεκινήσαμε χαρούμενοι. Η μέρα ήταν υπέροχη. Ο ήλιος έδιωξε όλα τα σύννεφα και αποφάσισε να μας κάνει το χατίρι, να μας αφήσει να παίξουμε. Στην αρχή πήγαμε στους κομολίθους. Είδαμε κάτι παράξενους λόφους από χώμα που τα έφτιαξε η φύση, σιγά-σιγά, με μεγάλη υπομονή ύστερα από πολλά χρόνια. Στη συνέχεια πήγαμε στο «κρυφό σχολειό». Είναι ένα παλιό μισογκρεμισμένο κτίριο και λέγεται ότι εκεί στα χρόνια της Τουρκοκρατίας, τα παιδιά, με μεγάλες προφυλάξεις πήγαιναν κρυφά τις νύχτες και μάθαιναν λίγα γράμματα. Ήταν τόση η δίψα τους για να μάθουν γράμματα και να διαβάζουν που δε λογάριαζαν ούτε τη νύχτα, ούτε τους Τούρκους και έτρεχαν με λαχτάρα στο «κρυφό σχολειό». Ο τελευταίος μας προορισμός ήταν το σχολείο της Ποταμίδας. Το σχολείο αυτό δε λειτουργεί σήμερα. Ήταν μονοθέσιο και έκλεισε το 1994. Η αγάπη της κυρίας Κατίνας το διαμόρφωσε σε μουσείο σχολικής ζωής. Έχει παλιά θρανία, σχολικά βιβλία (παλιά και καινούρια), τετράδια καλλιγραφίας και εκθέσεων παλιών μαθητών και πολλές ζωγραφιές. Το σχολείο αυτό έχει κάτι μαγικό. Όταν το επισκέπτονται παιδιά, νομίζω πως χαίρεται πολύ. Λάμπει που ανοίγει την πόρτα του και ακούει τις παιδικές φωνούλες που τόσο τις έχει νοσταλγήσει. Έχει και μια υπέροχη αυλή. Εκεί παίξαμε πολλή ώρα, φάγαμε ζεστό ψωμί που ζύμωσαν οι κυρίες του συλλόγου του χωριού, δοκιμάσαμε υπέροχα παραδοσιακά καλιτσούνια και ένα φανταστικό γλυκό. Ήταν μια υπέροχη εκδρομή. Λυπάμαι όμως γιατί του χρόνου, που σίγουρα τα παιδιά θα ξαναπάνε, εγώ θα είμαι μαθήτρια γυμνασίου. Κρατώ ομως μέσα μου, σαν δώρο ακριβό, τις υπέροχες ώρες που πέρασα εκεί. Καστανάκη Ιωάννα, Τάξη ΣΤ΄

Ε Δ Ω Π Ο Λ Υ Τ Ε Χ Ν Ε Ι Ο ! . . . Ε Δ Ω Π Ο Λ Υ Τ Ε Χ Ν Ε Ι Ο ! ( μέσα από συνεντεύξεις μας) - Θεία, πόσο χρονών ήσουν τότε; - Ήμουν δώδεκα. - Συμφωνούσατε με τη χούντα; - Όχι, όπως όλος ο κόσμος. - Ακούγατε τους φοιτητές από το ραδιόφωνό σας; - Ναι, τους ακούγαμε. - Τι σας απαγόρευε ο Παπαδόπουλος; - Ν’ ακούμε τραγούδια του Μίκη Θεοδωράκη, να ακούμε ξένους σταθμούς στο ραδιόφωνο π. χ. το B.B.C. και να μην Ζωγραφική: Ξεφτέρη Αντωνία, Τάξη Γ΄ υπάρχουν σύλλογοι. - Είχες πάει στο Πολυτεχνείο, τότε; - Εγώ δεν είχα πάει. Θυμάσαι κάποια από τα συνθήματα των φοιτητών; Ναι, θυμάμαι. «Κάτω η Χούντα», «Κάτω ο Παπαδόπουλος», «Ψωμί – παιδεία – ελευθερία», και πολλά άλλα. Θυμάμαι επίσης ότι υπήρχε το πιστοποιητικό κοινωνικών φρονημάτων. Αυτό το χαρτί έλεγε ότι συμφωνούσες με τη χούντα. Χωρίς αυτό δεν μπορούσες να βγάλεις άδεια οδήγησης και να βρεις δουλειά. - Θεία, σ’ ευχαριστώ γι’ αυτά που μου είπες. Δημοπούλου Δήμητρα, Τάξη Ε΄

- Παππού, θυμάσαι τα γεγονότα του Πολυτεχνείου; - Ζωούλα μου, θυμάμαι και παραθυμάμαι αφού κι εγώ πήγα εκείνες τις μέρες εκεί. Τότε ζούσα στην Αθήνα. Για εφτά χρόνια είχαμε δικτατορία. Ο λαός δεν άντεχε την καταπίεση και το ξύλο που «έτρωγε» καθημερινά στα μπουντρούμια της αστυνομίας. - Και γιατί «τρώγατε» ξύλο, παππού; - Γιατί πιστεύαμε στην ελευθερία. Ψωμί, παιδεία, ελευθερία! Αυτά ήταν τα συνθήματά μας. Να σκεφτείς, ο αδερφός μου ήταν εφτά χρόνια στη Μακρόνησο εξορία και στη φυλακή γιατί πίστευε στη δημοκρατία. Έτσι λοιπόν οι φοιτητές συγκεντρώθηκαν και παρέμεναν στο Πολυτεχνείο. Καλούσαν τον απλό κόσμο να τους συμπαρασταθεί, να τους πάει φαγητά, φάρμακα, νερό αλλά και να αγωνιστεί μαζί τους ενάντια στη δικτατορία. Καλούσαν κι από το ραδιόφωνο με το δικό τους σταθμό: «Εδώ Πολυτεχνείο, εδώ Πολυτεχνείο . . .» - Παππού, γιατί κλαις; - Από συγκίνηση παιδί μου και γιατί σκέφτομαι ότι τότε ήμασταν ενωμένοι, όλοι μαζί, όχι όπως τώρα . . . Κατεβήκαμε λοιπόν κι εμείς στο Πολυτεχνείο μαζί με άλλους φίλους. Πήρα και τον μπαμπά σου μαζί μας. Υπήρχε πολύς κόσμος. Φωνάζαμε συνθήματα και οι αστυνομικοί μας ρίχνανε ξύλο. Ξαφνικά ένας φίλος μου έπεσε τραυματισμένος από σφαίρα. - Ρίχνανε και σφαίρες; Πυροβολούσαν, δηλαδή; - Ναι, υπήρχαν προδότες και ελεύθεροι σκοπευτές στις ταράτσες των πολυκατοικιών. Γεμάτος αίματα, αφού βοήθησα το φίλο μου, αρπάζω τον πατέρα σου, που ήτανε μικρός τότε, στην αγκαλιά μου κι άρχισα να τρέχω με όλη μου τη δύναμη. Δεν το περίμενα ότι θα υπήρχε τόση βία. Δε με ένοιαζε για μένα. Το παιδί μου ήθελα να σώσω. Αργά τη νύχτα έμαθα ότι η αστυνομία δεν τα έβγαζε πέρα και έτσι οι δικτάτορες διέταξαν το στρατό να συνεχίσει. Στείλανε τα τανκς στους δρόμους. Σπάσανε τη σιδερένια πόρτα του Πολυτεχνείου. Πολλοί άνθρωποι, πολλοί φοιτητές σκοτώθηκαν. Σκοτώθηκαν για να έχουμε εμείς δημοκρατία και να ζούμε ελεύθεροι! - Παππού, σ’ ευχαριστώ πολύ γι’ αυτά που μου είπες. Θα τα θυμάμαι πάντα!

Μπαχουντάκη Ζωή, Τάξη Γ΄

- Γεια σου Θείε. Μπορώ να σου κάνω με ρικές ερωτήσεις; - Ναι, Μάριε. Ρώτα με ότι θες. -Τι είναι η χούντα και η δικτατορία; - Χούντα είναι μια ομάδα ανθρώπων που προσπαθούν να επιβάλουν τις απόψεις τους στην κοινωνία. Δικτατορία, δηλαδή. Ο λαός δεν μπορεί να λέει ελεύθερα τη γνώμη του και να ψηφίζει τους ηγέτες του. - Πότε έγινε η δικτατορία στην Ελλάδα; - Στις 21 Απριλίου 1967. - Πως αντέδρασε ο λαός; - Στην αρχή ξαφνιάστηκε αλλά σύντομα πολλοί άνθρωποι έκαναν αντίσταση εναντίον της χούντας. Αυτό το πλήρωσαν με βασανιστήρια, φυλακίσεις και εξορίες. - Τι έγινε στο Πολυτεχνείο και πότε; - Το Νοέμβριο του 1973 ξεσηκώθηκαν οι φοιτητές εναντίον της χούντας. - Ποια συνθήματα φώναζαν; Ζωγραφική: Καστανάκης Στρατής, Τάξη Ε΄ - «Κάτω η χούντα», «Κάτω ο Παπαδόπουλος», «Ψωμί – Παιδεία – Ελευθερία». - Πότε έπεσε η χούντα; - Τον Ιούλιο του 1974. - Σ’ ευχαριστώ πολύ θείε. Στρατάκης Μάριος, Τάξη Γ΄

«Εδώ Πολυτεχνείο! Εδώ Πολυτεχνείο!» Σας μιλά ο ραδιοφωνικός σταθμός των ελεύθερων αγωνιζόμενων φοιτητών, των ελεύθερων αγωνιζόμενων Ελλήνων. «Κάτω η χούντα», «Κάτω ο Παπαδόπουλος», «Έξω οι Αμερικάνοι», «Κάτω ο φασισμός», «Η χούντα θα πέσει από το λαό», «Ψωμί – Παιδεία – Ελευθερία», «Λαέ, κατέβα στο πεζοδρόμιο, Έλα να μας συμπαρασταθείς, τη λευτεριά σου για να δεις». Στις 16 Νοεμβρίου ο συγκεντρωμένος λαός γύρω από το Πολυτεχνείο έχει πλέον ξεπεράσει τους 100.000 και συνεχίζει να αυξάνεται. Το απόγευμα ο Παπαδόπουλος δίνει εντολή στην αστυνομία να χτυπήσει. Αρχίζουν να πέφτουν δακρυγόνα και σφαίρες που ρίχνουν νεκρούς πολίτες και φοιτητές αθώους. Τα μεσάνυχτα προς την 17η Νοεμβρίου αρχίζουν να κυκλοφορούν τανκς στους δρόμους της Αθήνας, διαλύοντας τα εμπόδια μα και τα μπλόκα που είχε στήσει ο κόσμος. «Αδέλφια μας στρατιώτες, αδέλφια μας στρατιώτες, πως είναι δυνατόν να πυροβολήσετε τα’ αδέρφια σας; Πως είναι δυνατόν να χυθεί ελληνικό αίμα;» Οι φοιτητές ζητούν διαπραγματεύσεις μα ο Παπαδόπουλος ετοιμάζει επίδειξη δύναμης για παραδειγματισμό. Ξημέρωμα Σαββάτου της 17ης Νοεμβρίου 1973, δίνεται η εντολή και το δολοφονικό τανκς γκρεμίζει την είσοδο του Πολυτεχνείου. Από εκείνη τη στιγμή άρχισε η αρχή του τέλους της εφτάχρονης δικτατορίας. Κωνσταντουλάκης Στέλιος Τάξη Ε΄

- Παππού, θα μου μιλήσεις για το Πολυτεχνείο; - Ναι, Μάνο μου. Από ότι γνωρίζω στις οι φοιτητές την περίοδο εκείνη έκαναν αντίσταση κατά της χούντας. Πολλές μέρες πριν τις 17 Νοεμβρίου, οι φοιτητές έκαναν αντίσταση, καλώντας το λαό να ξεσηκωθεί κατά της χούντας. Έφτιαξαν ένα ραδιοφωνικό σταθμό και μέσα από αυτόν καλούσαν τον κόσμο να κατέβει στους δρόμους, να πάει στο Πολυτεχνείο με φάρμακα και τρόφιμα. Η χούντα είχε ακροβολήσει στις γύρω πολυκατοικίες ελεύθερους σκοπευτές με σκοπό να διαλύσουν το πλήθος του κόσμου. Τραυματίστηκαν και σκοτώθηκαν πολλοί άνθρωποι. Όμως ο κόσμος συνεχώς και γινόταν περισσότερος. Στη συνέχεια κατέβηκαν τα τανκς και μετά από διαταγή των χουντικών εισέβαλαν στο χώρο του Πολυτεχνείου. Με το που έριξε το τανκς την πόρτα του Πολυτεχνείου ξεκίνησε και η αντίστροφη μέτρηση για τους χουντικούς. Δηλαδή οι φοιτητές και ο απλός κόσμος τους νίκησε και μάλιστα χωρίς όπλα. - Σ’ ευχαριστώ πολύ παππού. Καληνύχτα. Σταθάκης Μάνος, Τάξη Γ΄ - Μαμά, μπορείς να μου πεις μερικά λόγια για το Πολυτεχνείο; - Ναι, θα σου πω, αν και δεν έζησα τα γεγονότα. Στο Πολυτεχνείο, ξεσηκώΘηκαν οι φοιτητές κατά της δικτατορίας. - Τι είναι δικτατορία; - Δικτατορία είναι ένα καθεστώς που απαγορεύει στους πολίτες να επιλέγουν τους κυβερνήτες του με δημοκρατικές εκλογές καταργώντας συνάμα και πολλές άλλες ελευθερίες και δικαιώματα. - Ποιοι ήταν οι δικτάτορες, μαμά; - Ήταν αξιωματικοί του στρατού που πήραν την εξουσία με τα όπλα. - Και πότε έγινε αυτό; - Στις 21 Απριλίου 1967. - Οι Έλληνες δέχτηκαν τη δικτατορία με χαρά; - Όχι βέβαια. Πολλοί φυλακίστηκαν και εξορίστηκαν επειδή δε συμφωνούσαν. - Ούτε οι νέοι του Πολυτεχνείου συμφωνούσαν; - Οι φοιτητές στις 17 Νοεμβρίου 1973 πρόβαλαν την αντίθεσή τους στη δικτατορία διεκδικώντας «Ψωμί – Παιδεία – Ελευθερία». - Οι δικτάτορες πως αντέδρασαν; - Έστειλαν στρατό εναντίον των φοιτητών και μάλιστα διέταξαν ένα τανκς να μπει στο χώρο του Πολυτεχνείου, ρίχνοντας τη βαριά σιδερένια πόρτα. - Χτύπησε κανείς; - Δυστυχώς. Και τραυματίστηκαν και σκοτώθηκαν. - Σ’ ευχαριστώ, μαμά. Παπαδογιωργάκη Όλγα, Τάξη Γ΄

Απόσπασμα από το ραδιοφωνικό σταθμό του Πολυτεχνείου «Αδέλφια μας στρατιώτες! Αδέλφια μας στρατιώτες! Πως είναι δυνατόν να πυροβολήσετε τ’ αδέρφια σας; Πως είναι δυνατόν να χυθεί ελληνικό αίμα; Αφού όλοι πιστεύουμε στη λευτεριά. Εγώ πρώτος αρχίζω τον Εθνικό Ύμνο, το αιώνιο σύμβολο της ελευθερίας: Σε γνωρίζω από την κόψη του σπαθιού την τρομερή . . . . . Ελληνικέ λαέ, πρέπει να μάθεις! Πρέπει να μάθεις ότι αυτή τη στιγμή αγωνίζονται τα παιδιά σου! Όλος ο ελληνικός λαός και προπάντος ο λαός της Αθήνας, βρίσκεται στους δρόμους, μπροστά στα τανκς. Εδώ Πολυτεχνείο! Εδώ Πολυτεχνείο!» Αναγνωστάκη Μαρία, Τάξη Ε΄

Μπεκίρι Οργκές, Τάξη Γ΄

Χ Ρ Ι Σ Τ Ο Υ Γ Ε Ν Ν Α Χριστούγεννα! Η καλύτερη γιορτή του χρόνου – για μας τα παιδιά. Αυτό σημαίνει δύο εβδομάδες διακοπές από το σχολείο, χριστουγεννιάτικα δώρα, γλυκά και φυσικά τα . . . κάλαντα. Α, στολίζουμε και το χριστουγεννιάτικο δέντρο! Από το πρωί της παραμονής τα παιδιά με τα τρίγωνά τους πηγαίνουν από σπίτι σε σπίτι και ρωτάνε: «Να τα πούμε;» Και η συνηθισμένη απάντηση: «Να τα πείτε! Να τα πείτε!» Και αμέσως αρχίζουν: «Καλήν ημέρα άρχοντες . . . » Την παραμονή, μετά την εκκλησία, τρώμε όλοι μαζί και ευχόμαστε «χρόνια πολλά». Ανήμερα των Χριστουγέννων μαζευόμαστε οικογενειακά. Παππούδες – γιαγιάδες, Θείοι – θείες, ξαδέρφια. Τρώμε γουρουνόπουλο ψητό, χριστόψωμο, μελομακάρονα, κουραμπιέδες και διασκεδάζουμε όλοι μαζί. Χρόνια πολλά με υγεία και ειρήνη σε όλο τον κόσμο! ! ! Κοκκινάκη Γιάννα, Τάξη ΣΤ΄

Πατεράκης Γιάννης, Τάξη Β΄

Η Θ Η

Καρεφυλλάκη Μαργαρίτα, Τάξη Β΄

Δημοπούλου Χριστίνα,

Κ Α Ι

Ε Θ Ι Μ Α

Γλυκά. Τα παραδοσιακά γλυκά των γιορτών είναι τα μελομακάρονα, οι κουραμπιέδες, τα σαρίκια, οι λουκουμάδες και η βασιλόπιτα. Ποδαρικό. Ο πρώτος άνθρωπος που θα πατήσει με το πόδι του (ποδαρικό) στο σπίτι, μετά την είσοδο του νέου χρόνου. Αυτός ο άνθρωπος πρέπει να είναι τυχερός για να φέρει τύχη στο σπίτι και να πατήσει πρώτα με το δεξί του πόδι για να πάνε όλα «δεξιά». Νερό. Την ημέρα της Πρωτοχρονιάς, μεταφέρουν νερό από τη βρύση στο σπίτι και ο νοικοκύρης λέει: «Όπως τρέχει τούτο το νερό, έτσι να τρέχουν και τα καλά στο σπίτι μας». Πέτρα. Επίσης την ημέρα της Πρωτοχρονιάς ο νοικοκύρης μεταφέρει μια πέτρα (σιδερόπετρα) στο σπίτι και λέει: «Όπως είναι γερή τούτη η πέτρα, έτσι να είναι γερό και το σπίτι μας» Εικόνα. Την παραμονή της Πρωτοχρονιάς, συνήθως ένα παιδί της οικογένειας πηγαίνει μια εικόνα της Παναγίας ή του Χριστού ή κάποιου Αγίου που υπάρχει στο σπίτι, στην εκκλησία και η οποία αφού λειτουργηθεί μπαίνει αυτή πρώτα στο σπίτι και κάνει το «ποδαρικό». Κάλαντα. Ψάλλονται την παραμονή των Χριστουγέννων, της Πρωτοχρονιάς και των Φώτων από παιδιά, από σπίτι σε σπίτι, με τρίγωνα, λύρες, βιολιά και λαούτα. Μνημονεύουν τα γεγονότα των εορτών και καταλήγουν σε ευχές για το νοικοκύρη και το σπιτικό του. Παπαδάκη Αθηνά, Τάξη ΣΤ΄

Τάξη Β΄

Πιέτρι Χριστιάνα, Τάξη Β΄

Η Χ Ρ Ι Σ Τ Ο Υ Γ Ε Ν Ν Ι Α Τ Ι Κ Η Γ Ι Ο Ρ Τ Η Μ Α Σ

Π Α Γ Κ Ο Σ Μ Ι Α Η Μ Ε Ρ Α Τ Ω Ν Ζ Ω Ω Ν Η παγκόσμια ημέρα των ζώων πρωτογιορτάστηκε το 1931 σ’ ένα συνέδριο περιβαλλοντιστών στη Φλωρεντία της Ιταλίας ως ένας τρόπος για την ευαισθητοποίηση κοινού και ειδικών για τα υπό εξαφάνιση ζώα. Από τότε, η γιορτή διευρύνθηκε και περιλαμβάνει όλα τα είδη του ζωικού βασιλείου. Η 4η Οκτωβρίου καθιερώθηκε ως παγκόσμια ημέρα ζώων, επειδή συμπίπτει με τον εορτασμό της μνήμης του Αγίου Φραγκίσκου της Ασίζης, που έχει αναγορευτεί από την καθολική εκκλησία ως προστάτης των ζώων και του περιβάλλοντος.

ΔΙΕΘΝΗΣ ΔΙΑΚΗΡΥΞΗ ΔΙΚΑΙΩΜΑΤΩΝ ΤΩΝ ΖΩΩΝ (Παρίσι 1978) Άρθρo Πρώτo Όλα τα ζώα γεννιούνται με ίσα δικαιώματα στη ζωή και στη δυνατότητα ύπαρξης. Άρθρο Τρίτο 1. Κανένα ζώο δεν πρέπει να υποβάλλεται σε κακομεταχείριση ή απάνθρωπη συμπεριφορά. 2. Αν η θανάτωση ενός ζώου θεωρηθεί υποχρεωτική πρέπει να γίνει στιγμιαία, ανώδυνα και χωρίς καμιά πρόκληση αγωνίας του ζώου. Άρθρο Πέμπτο 1. Κάθε ζώο που από παράδοση θεωρείται κατοικίδιο δικαιούται να ζήσει με το ρυθμό και τις συνθήκες ζωής και ελευθερίας που αντιστοιχούν στο είδος του. 2. Η διαφοροποίηση αυτών των συνθηκών από τον άνθρωπο έχει σκοπούς κερδοσκοπικούς και είναι αντίθετη προς τη διακήρυξη. Άρθρο Έβδομο Αναφορικά με τα ζώα που προσφέρουν τις υπηρεσίες τους στον άνθρωπο, η διάρκεια και η ένταση δουλειάς πρέπει να είναι σε λογικά πλαίσια, η διατροφή τους ικανοποιητική και η ανάπαυσή τους υποχρεωτική. Άρθρο Ένατο Τα ζώα που εκτρέφονται για τη διατροφή του ανθρώπου πρέπει να στεγάζονται, να τρέφονται, να μετακινούνται και να θανατώνονται χωρίς πρόκληση πόνου και αγωνίας. Άρθρο Ενδέκατο Κάθε πράξη που χωρίς λόγο προκαλεί θάνατο ζώου είναι βιοκτονία, είναι έγκλημα απέναντι στη ζωή.

Άρθρο Δέκατο Τρίτο 1. Σεβασμός επιβάλλεται ακόμη και στο νεκρό ζώο. 2. Κάθε σκηνή βίας στην τηλεόραση και το σινεμά, με θύματα ζώα πρέπει να απαγορευτεί και μόνο οι σκηνές που έχουν σκοπό να ενημερώσουν για τα δικαιώματα των ζώων οφείλουν να προβάλλονται.

Τζανουδάκη Αντιγόνη,

Άρθρο Δεύτερο 1. Ο άνθρωπος οφείλει να σέβεται τη ζωή κάθε ζώου. 2. Ο άνθρωπος ανήκει στο ζωικό βασίλειο και δεν μπορεί να εξοντώνει ή να εκμεταλλεύεται τα άλλα είδη του ζωικού βασιλείου. Αντίθετα, οφείλει να χρησιμοποιεί τις γνώσεις για το καλό των ζώων. 3. Κάθε ζώο δικαιούται φροντίδας, προσοχής και προστασίας από τον άνθρωπο. Άρθρο Τέταρτο 1. Κάθε ζώο δικαιούται να ζήσει στο φυσικό του χώρο (γη, θάλασσα, αέρας) και να αναπαράγεται σύμφωνα με τους φυσικούς νόμους. 2. Η στέρηση ελευθερίας του ζώου ακόμη κι αν γίνεται για μορφωτικούς σκοπούς είναι αντίθετη προς τη διακήρυξη δικαιωμάτων αυτού. Άρθρο Έκτο 1. Κάθε ζώο που αποτελεί σύντροφο του ανθρώπου έχει δικαίωμα διάρκειας ζωής ανάλογης με τη φυσική του μακροβιότητα. 2. Η εγκατάλειψη ενός ζώου θεωρείται πράξη απάνθρωπη και εξευτελιστική. Άρθρο Όγδοο 1. Οποιοσδήποτε πειραματισμός πάνω στα ζώα, ιατρικός, επιστημονικός, κλπ. αντιτίθεται προς τα δικαιώματα των ζώων, εφόσον προκαλεί πόνο σωματικό ή ψυχικό. 2. Πρέπει να επιδιώκεται η αντικατάσταση του πειραματισμού πάνω στα ζώα από άλλες υπάρχουσες τεχνικές.

Άρθρο Δέκατο 1. Απαγορεύεται η εκμετάλλευση των ζώων για τη διασκέδαση των ανθρώπων. 2. Η έκθεση ζώου και τα θεάματα που χρησιμοποιούν ζώα αποτελούν καταστρατήγηση της αξιοπρέπειας και του σεβασμού προς τη ζωή του ζώου.

Άρθρο Δωδέκατο 1. Κάθε πράξη που προκαλεί θάνατο μεγάλου αριθμού άγριων ζώων αποτελεί "γενοκτονία", έγκλημα απέναντι στο είδος. 2. Η μόλυνση και οποιαδήποτε καταστροφή του φυσικού μας περιβάλλοντος οδηγούν στη γενοκτονία. Άρθρο Δέκατο Τέταρτο 1. Οι οργανισμοί προστασίας και προάσπισης των ζώων πρέπει να αντιπροσωπεύονται από κάθε κυβέρνηση. 2. Τα δικαιώματα του ζώου πρέπει να κατοχυρωθούν από τους νόμους, όπως ακριβώς και τα δικαιώματα του ανθρώπου.

Βαλεντίνα, Μυλωνάκης Ιωάννης, Πατεράκης Μπεκίρι Σάρα, Πολυχρονάκης

Στράτος, Πατεράκη Δημήτρης,

Αργυρώ, Ντεντάκη Τάξη Ε΄

Ζ Ω Α

Υ Π Ο

Ε Ξ Α Φ Α Ν Ι Σ Η

Αγριόγατος Πιο ογκώδης και μεγαλόσωμος από την κατοικίδια γάτα, ο αγριόγατος ξεχωρίζει κυρίως από τη φουντωτή ουρά του που έχει μήκος γύρω στα 30 εκατοστά, η οποία φαρδαίνει προς την άκρη και στολίζεται με σκούρες ρίγες. Το κεφάλι του είναι επίσης πιο ογκώδες από της γάτας. Το τρίχωμά του έχει ποικιλία καστανόξανθων τόνων. Ως τυπικό σαρκοφάγο, όλα του τα δόντια είναι κατάλληλα για το σκίσιμο του κρέατος. Δεν μασάει την τροφή του, αλλά απλά την τεμαχίζει και την καταπίνει. Όπως και τα άλλα αιλουροειδή πιάνει τη λεία του με τα νύχια και την αποτελειώνει με μια δαγκωνιά στο λαιμό. Κυνηγάει συνήθως το βράδυ στήνοντας καρτέρι έξω από τις τρύπες των ποντικών και καμιά φορά σκαρφαλωμένος σε κάποιο δέντρο ή κάποιο βράχο. Η διατροφή του βασίζεται κατά 90% σε ποντίκια, ενώ ευκαιριακά τρώει μικρά πουλάκια, βατράχια, έντομα, σαλιγκάρια, λαγούς σκίουρους κ. τ. λ. Οι αγριόγατοι είναι μοναχικά ζώα, διαμένουν αν η τροφή είναι άφθονη σε μια περιοχή, μέσα στην οποία χρησιμοποιούν σταθερές διαδρομές. Είναι γνωστή η ύπαρξή του στην Κρήτη. Άγνωστος όμως είναι ο πληθυσμός του, πιθανά πολύ μικρός. Ζει σε φαράγγια με θαμνώδη βλάστηση και σχετικά μεγάλο υψόμετρο.Η καταστροφή βιοτόπων και η ανθρώπινη παρουσία είναι αρνητικοί παράγοντες για την επιβίωσή του. Προστατεύεται επίσημα σύμφωνα με τη σύμβαση της Βέρνης.

Κόκκινο ελάφι Το κόκκινο ελάφι κάποτε ζούσε σε όλη την Ασία και σε όλη σχεδόν την Ευρώπη. Σήμερα, λόγω των πυρκαγιών, της αποφίλωσης και του παράνομου κυνηγιού, κινδυνεύιε. Έχουν απομείνει στην Αυστραλία και τη Νέα Ζηλανδία μόνο δυο κοπάδια. Στη Σαρδηνία, υπολογίζονται σε τριακόσια και εκατόν εξήντα στο Κασμίρ, κάτω από το αυστηρό καθεστώς προστασίας. Στην Ελλάδα, ο ακριβής πληθυσμός του είναι άγνωστος. Πριν δεκαπέντε περίπου χρόνια, εξαφανίστηκε ολόκληρος πληθυσμός της Σιθωνίας, ενώ ο αντίστοιχος της Πάρνηθας μάχεται –παρά την ανεξέλεγκτη λαθροθυρία και την πυρκαγιά του 2007 για την επιβίωσή του. Ο πληθυσμός του κόκκινου ελαφιού στη χώρα μας υπολογίζεται σε τριακόσια με πεντακόσια ζώα.

Μυλωνάκης Γιάννης, Τάξη Ε΄

Καφέ αρκούδα Το πιο εντυπωσιακό θηλαστικό του δάσους. Απειλείται με εξαφάνιση. Στη χώρα μας ζουν περίπου εκατόν πενήντα καφέ αρκούδες στις περιοχές της βόρειας και κεντρικής Πίνδου και της δυτικής Ροδόπης.

Μαυρογύπας Ένα από τα πιο απειλούμενα αρπακτικά στην Ευρώπη γιατί δεν μπορεί να βρει τροφή. Η αλλαγή στον τρόπο ζωής των κατοίκων των αγροτικών περιοχών και η ταφή των νεκρών ζώων στερεί το μαύρο γύπα από την κυριότερη πηγή τροφής.

Δελφίνι Το δελφίνι κινδυνεύει από τη θαλάσσια ρύπανση, την τυχαία αιχμαλωσία σε δίχτυα, από τη χρήση εκρηκτικών (δυναμίτη) και από την εσκεμμένη θανάτωσή του. Σχοινοπλοκάκης Γιώργος, Τάξη Δ΄

Λύκος

Στην χώρα μας εμφανίζεται ο λύκος με καφέ τρίχωμα και γκρίζα ράχη στις ορεινές περιοχές της κεντρικής και βόρειας Ελλάδας. Κινδυνεύει από την παράνομη χρήση δηλητηριασμένων δολωμάτων, τα μεγάλα τεχνικά έργα και στη δυσκολία στο να βρει τροφή. Καστανοπουλάκης Γιάννης - Σχοινοπλοκάκης Γιώργος, Τάξη Δ΄ Χελώνα καρέτα-καρέτα Η θαλάσσια χελώνα καρέτα – καρέτα, είναι ένα ζώο υπό εξαφάνιση. Έχει βάρος περίπου ενενήντα κιλά και μήκος ένα μέτρο. Το όστρακό της είναι κόκκινο και καφέ. Στην Ελλάδα τη συναντάμε στις παραλίες της δυτικής Πελοποννήσου, Ζακύνθου, Κρήτης, Κεφαλλονιάς και Ρόδου. Γεννάει εκατόν δεκαπέντε αυγά κατά μέσο όρο ανά γέννα, με περίοδο επώασης έως εξήντα έξι ημέρες.

Κύριες απειλές είναι: Καταστροφή ή υποβάθμιση των περιοχών ωοτοκίας λόγω ανεξέλεγκτης τουριστικής ανάπτυξης, εμπλοκή σε αλιευτικά εργαλεία και ρύπανση της θαλασσας. Οι θαλάσσιες χελώνες καρέτα – καρέτα ενηλικιώνονται ύστερα από είκοσι έως τριάντα χρόνια και ζουν μέχρι εκατό χρόνια. Η φωλιά της έχει τριάντα έως πενήντα εκατοστά βάθος. Τα αυγά της έχουν μαλακό κέλυφος με σχήμα και μέγεθος μπάλας του πιγκ-πογκ. Κάθε δύο με τρία χρόνια, η μητέρα χελώνα γεννάει ως και τέσσερις φορές το καλοκαίρι, από ογδόντα έως εκατόν δέκα αυγά τη φορά, στη διάρκεια της νύχτας. Τα χελωνάκια, σε περίπου δύο μήνες, βγαίνουν από τη φωλιά μετά τη δύση του ήλιου ή τα ξημερώματα. Η φωτεινή γραμμή του ορίζοντα και η κλίση της παραλίας τα βοηθούν να τρέξουν προς τη θάλασσα.

Πρέπει όμως να ξέρουμε ότι μόνο ένα στα χίλια χελωνάκια καρέτα – καρέτα θα καταφέρει να ζήσει ! ! !

Δημοπούλου Δήμητρα, Τάξη Ε΄

Η ΑΚΡΟΣΤΙΧΙΔΑ ΤΗΣ ΧΕΛΩΝΑΣ ΚΑΡΕΤΑ - ΚΑΡΕΤΑ

Γεννάνε αυγά και στην . . .

Από αυτά βγαίνουν τα χελωνάκια . . .

Και σε αυτό το νησί γεννάνε τα αυγά τους . . . Τόσα περίπου χρόνια ζουν οι χελώνες . . .

Είναι το φαγητό τους . . .

Παραλία της Ζακύνθου (αντιστρ) . . .

Α ΤΙ ΕΙΝΑΙ; Όταν φοβάται κρύβεται στο σπίτι μέσα μπαίνει! Tο σπίτι αυτό το κουβαλά όπου και να πηγαίνει.

Εργασίες μαθητών ΣΤ΄ τάξης στο πρόγραμμα «ΟΔΥΣΣΕΑΣ 2011»

Α Ν Ε Κ Δ Ο Τ Α Στο κατάστημα ρούχων - Κύριε, πόσο κάνει αυτή η μπλούζα; - 100 €, κυρία μου. Είναι από αγνό παρθένο μαλλί. - Μα τι λέτε; Μέσα γράφει ότι είναι συνθετικό μαλλί. - Α! ξέρετε, αυτό το γράφουμε για να ξεγελούμε το σκόρο . . . Σεχάι Γιώργος, Τάξη Δ΄ Θεέ μου, κάνε σε παρακαλώ, να γίνει η Θεσσαλονίκη πρωτεύουσα της Ελλάδας! - Γιατί χρυσό μου; Ρωτάει η μαμά του. - Γιατί έτσι έγραψα στο διαγώνισμα της Γεωγραφίας σήμερα στο σχολείο. . . Αναγνωστάκη Μαρία, Τάξη Ε΄ - Γιώργο, με το να ρουφάς την κοιλιά σου την ώρα που ζυγίζεσαι, δεν πρόκειται να δείξει λιγότερα κιλά η ζυγαριά. - Το ξέρω, βρε Μαρία. - Τότε γιατί τη ρουφάς; - Για να δω τι γράφει η ζυγαριά ! ! ! Κωνσταντουλάκης Στέλιος, Τάξη Ε΄ - Τάκη, δείξε μας στο χάρτη την Αμερική. - Χμ . . . νάτην εδώ, κύριε. - Μπράβο, παιδί μου. Τώρα, εσύ Πέτρο, πες μας ποιος την ανακάλυψε; - Ο . . . Τάκης, κύριε ! ! ! Παπαδάκης Κώστας, Τάξη Γ΄

- Μαμά, τι είναι διαίρεση; – Όταν έχουμε έξι μήλα και θέλουμε να τα μοιράσουμε σε σένα και μένα έτσι ώστε να πάρουμε και οι δυο τα ίδια. - Δηλαδή, αν έχω δέκα καραμέλες, θα πάρεις πέντε εσύ και πέντε εγώ. - Μπράβο, παιδί μου! - Εντάξει, μαμά, κατάλαβα τι είναι διαίρεση. Όταν όμως θέλουμε να τα μοιράσουμε σε τρία άτομα θα κάνουμε τριαίρεση; Τσιγγέλης Χριστόφορος, Τάξη Γ΄

Ε Ξ Υ Π Ν Α Δ Ε Σ ! ! ! Πότε πέφτει ο Τοτός με τα μούτρα στο βιβλίο; Όταν τον παίρνει ο . . . ύπνος ! ! ! Πώς λέγεται η μελισσούλα που δεν κάνει μέλι; Σούλα ! ! ! - Δουλεύει το ρολόι σου; - Ναι. -Τι δουλειά κάνει; Ποια έχει τέσσερα μάτια αλλά δε βλέπει; Η κουζίνα ! ! ! Τι είναι ένας ψύλλος πάνω σε ένα πανί; Πανύψηλος ! ! ! Νίκο, κλίνε μας μια αντωνυμία. Αντώνη-μία, Αντώνη-δύο, Αντώνη-τρία . . . Τσουρουπάκη Ειρήνη, Τάξη ΣΤ΄

-Τι λεφτά είναι αυτά που μου έφερες, Νικόλα; - Τα λεφτά που μου δώσατε για το γραμματόσημο, κύριε. - Καλά, δεν κόλλησες γραμματόσημο στο γράμμα; - Όχι, κύριε. Αφού δε με κοίταζε κανένας δεν έβαλα γραμματόσημο και έριξα το γράμμα γρήγοραγρήγορα στο γραμματοκιβώτιο ! ! ! Σκαλιδάκη Ειρήνη, Τάξη ΣΤ΄

- Μπαμπά, μπαμπά, σε πήρε . . . ο ύπνος ! ! ! - Καλά, καλά, πες του να με πάρει αργότερα ! ! ! Αναγνωστάκη Μαρία, Τάξη Ε΄

Π Α Ρ Ο Ι Μ Ι Ε Σ Μ Α Ν Τ Ι Ν Α Δ Ε Σ        

Ο Θεός ψηλά θωρεί και χαμηλά ξεκρίνει. Αμίλητος τρελός για γνωστικός περνιέται. Τα’ άδεια βαρέλια πιότερο Θεός βροντούν. Τα χρυσά φλουριά κάνουν πέτρα την καρδιά. Αυλάκωσε τ’ αμπέλια σου να φας γλυκιά σταφίδα. Κακό μυαλό ανήσυχα πόδια Βρήκε η κορφή τον πάτο κι ήρθανε τα πάνω κάτω. Κράτα το θυμό σου και κάνε το σταυρό σου. Τζανουδάκης Θοδωρής – Φουρναράκης Τάκης Τάξη Δ΄

. . . για τους μήνες 

Του Νοέμβρη η βροχή, η χαρά του θεριστή. Νοέμβρη οργώματα κι ελιές, δεν τελειώνουν οι δουλειές. Τσιτσιριδάκη Αλεξάνδρα, Τάξη Β΄

  

Χιόνι του Δεκεμβριού, χρυσάφι του καλοκαιριού. Ο Φλεβάρης αν θυμώσει μες στο χιόνι θα μας χώσει. Λείπει ο Μάρτης απ’ τη Σαρακοστή; Σημαντηράκης Νίκος, Τάξη Β΄

 

Από Μαρτιού καλοκαιριού κι απ’ Αύγουστο Χειμώνα. Ο Μάης ρίχνει τη δροσιά κι Απρίλης τα λουλούδια. Κωνσταντουλάκη Αναστασία, Τάξη Β΄

 

Κάθε πράμα στον καιρό του κι ο κολιός τον Αύγουστο. Ο Μάρτης ο πεντάγωνος, πέντε φορές εχιόνισε και πάλι το μετάνιωσε που δεν εξαναχιόνισε. Τσιγγέλη Μαρία, Τάξη Β΄

 

Ο Γενάρης κι αν γεννά, του καλοκαιριού μηνά. Ο Γενάρης δε γεννά μήτε αυγά, μήτε πουλιά μόνο κρύα και νερά. Ο Αύγουστος για τα πανιά κι ο Μάρτης για τα ξύλα. Πατεράκης Γιάννης, Τάξη Β΄



 



Μάρτης, γδάρτης και κακός παλουκοκαύτης. Πατεράκη Ελευθερία, Τάξη Β΄

 

Άσπρος Γενάρης, νηστικός μεροκαματιάρης. Ζήσε Μάη μου να φας τριφύλλι και τον Αύγουστο σταφύλι. Τον Ιούνη αφήνουν το δρεπάνι και σπέρνουν το ρεπάνι. Αλωνάρη με τα’ αλώνια και με τα χρυσά πεπόνια. Ο Αύγουστος κι ο τρύγος δεν είναι κάθε μέρα. Του Σεπτέμβρη οι βροχές πολλά καλά μας φέρνουν. Οκτώβρη, αν δε βρέξεις, ας ψιχαλίσεις. Κάτι θα δροσίσεις. Δεκέμβριος, Χριστού γέννηση και καλός μας χρόνος. Κάστια Αγγελίνα, Τάξη Β΄

     

Όντε θα βγει ο αετός ψηλά πάνω στα νέφη στ’ άλλα πουλιά του ουρανού τους κόβεται το κέφι Όλα τα’ αστέρια τ’ ουρανού θα στείλω εκεί κοντά σου τη νύχτα να φωτίζονται όλα τα όνειρά σου Μιράνκα Αλέξανδρος, Τάξη ΣΤ΄ Είσαι νεράιδα μάτια μου και το γιαλό ορίζεις Θέλεις μου παίρνεις την καρδιά, θέλεις μου τη χαρίζεις Ήλιε μου οι αχτίδες σου σβήνουν και πάλι ανάβουν και τα δικά μου βάσανα καθημερινά δεν παύουν Παπαδάκης Κώστας, Τάξη Γ΄ Μικρό μικρό ‘ναι το μικρό μα όντε θα μεγαλώσει έχει δυο μάτια πράσινα και τίνος θα τα δώσει Κοτζαμπασάκη Αγγελική, Τάξη Γ΄ Της θάλασσας τα κύματα πατώ και δε βουλούνε σα θέλω εγώ να σ’ αγαπώ κανένα δε φοβούμαι Ξηρουχάκης Κωνσταντίνος, Τάξη Γ΄ Η Κρήτη κι η παράδοση είναι δεντρό στη φύση και θέλει απ’ όλους πότισμα μη μαραθεί και σβήσει Σταθάκης Μάνος, Τάξη Γ΄ Ο Κρητικός σαν αγαπά τη μαντινάδα βγάνει τον πόνο που ‘χει στην καρδιά τραγούδι τον εκάνει. Αρμύρα, νιότη κι άνοιξη, θάλασσα, όρη κι άστρα γλεντούνε στο δοξάρι σου Κρήτη μου ξελογιάστρα Παπαδογιωργάκη Όλγα, Τάξη Γ΄ Κοίταξα τ’ άστρα τ’ ουρανού και δάκρυσαν μαζί μου γιατί κι αυτά ενιώσανε τον πόνο της ψυχής μου Λουλούδι ομορφότερο λένε πως είν’ ο κρίνος μα στη δική σου ομορφιά μαραίνεται κι εκείνος Πάρε τσι πιο καλές ευχές και βάλτες στην καρδιά σου δε θα ‘μια εγώ, μα ας είναι αυτές, όπου κι αν πας, κοντά σου Εκεί που κάνει αντίλαλο μ’ αρέσει να πηγαίνω για να φωνάζω σ’ αγαπώ κι απάντηση να παίρνω Κατσικανδαράκης Αντώνης, Τάξη Ε΄

Α Ι Ν Ι Γ Μ Α Τ Α  Ποια σπάει μόλις πούμε το όνομά της; Τι είναι;  Γεννιέται ψηλό και πεθαίνει χαμηλό. Τι είναι Λαμαζάκης Δημήτρης, Τάξη Γ΄  Έχει γυριστή ουρά και στη λάσπη κολυμπά. Τι είναι; Ξυπολιτάκη Όλγα, Τάξη Ε΄

Τ O H Λ Ι Α Κ Ο Μ Α Σ Σ Υ Σ Τ Υ Μ Α Η Αφροδίτη έχει ίδιο μέγεθος με τη γη και σκεπάζεται με σύννεφα που κρατούν τη θερμότητα. Στο έδαφος η θερμοκρασία είναι υψηλή, μεγαλύτερη από 450ο C. Η ατμόσφαιρα της Αφροδίτης είναι βαριά και γεμάτη θανατηφόρα αέρια. Η Αφροδίτη είναι ορατή με γυμνό μάτι από τη Γη. Μπορεί κανείς να τη δει είτε νωρίς το πρωί, πριν την ανατολή του Ήλιου, ή λίγο μετά τη δύση. Η Αφροδίτη είναι ο πιο εύκολα προσεγγίσιμος πλανήτης του ηλιακού μας συστήματος για αποστολές από τη Γη· ένα ταξίδι έως αυτήν απαιτεί, με τη σημερινή τεχνολογία, μολις τέσσερις μήνες.

Το έδαφος του Άρη, όπως και της Σελήνης, είναι γεμάτο μικρούς και μεγάλους κρατήρες. Ο πλανήτης αυτός είναι κόκκινος γιατί περιέχει σίδηρο που έχει σκουριάσει. Ο Άρης έχει δύο μικρούς παράξενους δορυφόρους που είναι βράχοι γεμάτοι εξογκώματα. Πρόσφατες έρευνες από τα διαστημικά οχήματα που βρίσκονταν σε τροχιά γύρω του, έδειξαν την παρουσία νερού στον πλανήτη, προφανώς κάτω από την επιφάνειά του. Σε συνδυασμό με τη φωτογράφηση γεωλογικών σχηματισμών που θυμίζουν ποτάμια και λίμνες, εικάζεται ότι ο Άρης είχε κάποτε μεγάλες ποσότητες επιφανειακών νερών, οπότε είναι πιθανό να αναπτύχθηκε και εκεί ζωή, όπως στη Γη.

Η Γη απέχει από τον Ήλιο 150.000.000 χιλιόμετρα. Για να κάνει μια περιφορά γύρω από αυτόν χρειάζεται ένα χρόνο. Η γη είναι ο μόνος πλανήτης στον οποίο υπάρχει οξυγόνο και γι’ αυτό υπάρχει ζωή σ’ αυτόν. Ο πλανήτης σχηματίστηκε πριν από 4,5 δισεκατομμύρια έτη και έχει έναν φυσικό δορυφόρο, τη Σελήνη. Η Γη είναι ο μόνος πλανήτης του ηλιακού μας συστήματος όπου στην επιφάνειά της κυριαρχεί το υγρό στοιχείο Το νερό καλύπτει το 71% της επιφάνειάς της.

Ο Δίας είναι ο πιο μεγάλος πλανήτης του ηλιακού μας συστήματος. Είναι 1.330 φορές μεγαλύτερος από τη Γη. Δεν έχει έδαφος αλλά είναι μια ατμόσφαιρα από αέρα. Ο Δίας έχει μια μεγάλη κόκκινη κηλίδα που απασχόλησε τους αστρονόμους για 400 περίπου χρόνια. Σήμερα, ξέρουν πια ότι πρόκειται για έναν διαρκή κυκλώνα. Ο Δίας αποτελείται κυρίως από υδρογόνο και περιβάλλεται επίσης από τουλάχιστον εξήντα τρία φεγγάρια.

Ο Κρόνος είναι ένας μεγάλος πλανήτης από αέρια. Η διάμετρος του είναι εννέα φορές μεγαλύτερη από της Γης. Μετά τους τέσσερις προηγούμενους πλανήτες είναι ο τελευταίος που διακρίνεται με γυμνό μάτι. Οι ραβδώσεις του είναι μακρόστενα σύννεφα. Το δαχτυλίδι που τον περιβάλλει είναι πολύ λεπτό. Αυτό το δαχτυλίδι έχει δημιουργηθεί από εκατοντάδες μικρότερους δαχτύλιους κολλημένους μεταξύ τους, που αποτελούνται από πάγου και πετρωμάτων. Τον Κρόνο συνοδεύουν εξήντα δύο δορυφόροι.

Ο Ουρανός μοιάζει με το Δία και τον Κρόνο αλλά είναι μικρότερος. Έχει έναν πολύ λεπτό και ελαφρύ δακτύλιο. Ο άξονάς της τροχιάς του έχει τη μεγαλύτερη κλίση απ’ όλους τους πλανήτες. Τον Ουρανό ανακάλυψε με το μεγάλο του τηλεσκόπιο, ο Άγγλος Ουίλιαμ Χέρσελ, το 1781. Στην αρχή νόμισε ότι ήταν ένας κομήτης, αλλά αργότερα κατάλαβε ότι ήταν ένας καινούριος πλανήτης. Ο Ουρανός έχει είκοσι εφτά δορυφόρους.

Ο Ποσειδώνας είναι ο πιο μικρός από τους γιγάντιους πλανήτες. Η διάμετρός του είναι μόλις τέσσερις φορές μεγαλύτερη από της Γης. Χρειάζεται εκατόν πενήντα χρόνια για να κάνει την περιφορά του, σε απόσταση τεσσεράμισι δισεκατομμύρια χιλιόμετρα από τον Ήλιο.

Ο Ερμής βρίσκεται τόσο κοντά στον Ήλιο ώστε είναι πολύ δύσκολο να τον διακρίνουμε από τη Γη και ελάχιστα πιο μεγάλος από τη Σελήνη. Η επιφάνεια του μοιάζει πάρα πολύ με την επιφάνεια της Σελήνης, ενώ αντίθετα το εσωτερικό του μοιάζει περισσότερο με αυτό της γης. Στον Ερμή δεν υπάρχουν ούτε άνεμοι, ούτε βροχές και δεν υπάρχει προστασία από τη ζέστη ή το κρύο.

ΚΟΜΗΤΕΣ Οι κομήτες είναι σφαίρες από βρώμικο χιόνι. Αποτελούνται από πάγο και σκόνη. Η σκόνη έχει διάμετρο μερικών χιλιομέτρων που δημιουργεί μια μακριά ουρά από αέρια και σκόνη. Οι κομήτες κάνουν μεγάλες διαδρομές που τους φέρνουν άλλοτε μακριά και άλλοτε πολύ κοντά στον Ήλιο. Όταν πλησιάζουν πολύ κοντά στον Ήλιο τα αέριά τους εξατμίζονται.

ΓΑΛΑΞΙΑΣ Στο κέντρο του ουρανού, ανάμεσα από τα λαμπερά αστέρια, ξετυλίγεται μια άσπρη ταινία, ο Γαλαξίας. Στην πραγματικότητα αυτή η ταινία περιλαμβάνει χιλιάδες άστρα που αποτελούν το Γαλαξία στον οποίο βρίσκεται η Γη, δηλαδή τον Γαλαξία μας. Τσουρουνάκη Μαρία, Τάξη ΣΤ΄

. . . ώ ρ α γ ι α ξ ε κ ο ύ ρ α σ η ! Γ Ι Ο Ρ Τ Ι Ν Α Π Σ Β Μ Ψ Χ Ρ Ο Ζ Ι Α Λ

Α Β Θ Κ Τ Ρ Ο Κ Χ Μ Γ Κ

Χ Τ Λ Κ Ζ Ι Υ Α Ψ Ε Ι Ο

Ν Ε Δ Η Α Σ Ν Μ Ω Λ Ο Υ

Κ Ρ Υ Π Τ Ο Λ Ε Ξ Α Ι Λ Α Τ Κ Τ Τ Ι Β Ο Σ Ρ

Δ Κ Τ Δ Ι Ο Ο Ν Ν Μ Β Α

Ι Η Ν Χ Ρ Υ Λ Α Μ Α Α Μ

Α Θ Χ Δ Ε Γ Φ Δ Λ Κ Σ Π

Ε Ρ Ι Ε Μ Ε Ω Α Χ Α Ι Ι

Δ Ο Ο Ν Κ Ν Τ Β Ι Ρ Λ Ε

Φ Μ Ν Τ Ι Ν Ξ Φ Ο Ο Η Δ

Θ Δ Ι Ρ Ο Α Γ Ε Ν Ν Σ Ε

Μ Α Ψ Ο Υ Σ Φ Σ Ο Ο Τ Σ

Ω Θ Α Γ Λ Κ Α Τ Σ Η Α Π

Ε Ξ Σ Ρ Ω Ο Γ Ο Τ Υ Ρ Ι

Λ Ω Τ Α Κ Υ Ι Λ Ι Ρ Α Κ

Α Τ Ε Μ Α Φ Α Ι Β Ψ Ν Λ

Τ Ι Ρ Μ Λ Α Ν Δ Α Σ Δ Η

Ο Κ Ι Α Τ Κ Υ Ι Δ Κ Ο Ν

Π Α Ν Γ Σ Ι Χ Α Α Θ Σ Γ

Μ Λ Φ Δ Ε Μ Τ Η Π Π Λ Φ

Γ Ξ Ε Φ Σ Τ Α Υ Ρ Ν Κ Δ

ΠΑΙΧΝΙΔΙΑ, ΕΛΚΗΘΡΟ, ΧΙΟΝΙ, ΔΕΝΤΡΟ, ΤΖΑΚΙ, ΧΡΙΣΤΟΥΓΕΝΝΑ, ΡΟΥΝΤΟΛΦ, ΚΑΜΙΝΑΔΑ, ΕΛΑΤΟ, ΧΙΟΝΟΣΤΙΒΑΔΑ, ΜΕΛΟΜΑΚΑΡΟΝΟ, ΑΓΙΟΣ ΒΑΣΙΛΗΣ, ΚΟΥΡΑΜΠΙΕΔΕΣ, ΞΩΤΙΚΑ, ΑΣΤΕΡΙ, ΓΡΑΜΜΑ, ΚΑΛΤΣΕΣ, ΤΑΡΑΝΔΟΣ, ΣΚΟΥΦΑΚΙ, ΑΓΙΑ ΝΥΧΤΑ, ΣΤΟΛΙΔΙΑ Καρεφυλλάκη Ιωάννα, Τάξη Ε΄ Ττφ Κ Ο Υ Ρ Α Μ Π Ι Ε Δ Ε Σ Ψ Ω Γ Δ ΧΡΙΣΤΟΥΓΕΝΝΑ, ΜΕΛΟΜΑΚΑΡΟΝΑ, Φ Μ Γ Η Ρ Κ Ο Β Ψ Δ Υ Ω Ρ Σ Α Χ ΚΟΥΡΑΜΠΙΕΔΕΣ, ΔΕΝΤΡΟ, ΕΛΑΤΟ, Ν Ε Γ Π Σ Σ Ψ Φ Β Η Χ Ξ Μ Η Μ Κ ΕΥΧΕΣ, ΣΤΟΛΙΔΙΑ, ΚΑΛΑΝΤΑ, Γ Λ Ρ Ξ Χ Ζ Χ Ψ Ω Β Ε Ν Μ Η Γ Α ΤΡΑΓΟΥΔΙΑ Η Α Φ Ω Γ Α Σ Δ Φ Γ Σ Ξ Δ Λ Λ Λ Υ Τ Ν Ρ Χ Ρ Ι Σ Τ Ο Υ Γ Ε Ν Ν Α Τσουρουπάκη Ειρήνη, Τάξη ΣΤ΄ Δ Ο Μ Σ Η Ε Ρ Τ Υ Θ Ι Ο Ν Λ Κ Ν Ε Φ Θ Μ Τ Τ Η Τ Ω Φ Σ Ν Τ Η Τ Τ Τ Ρ Α Γ Ο Υ Δ Ι Α Β Β Φ Ρ Ν Τ Α Σ Σ Τ Ο Λ Ι Δ Ι Α Γ Ρ Ν Ο Β Ν Δ Μ Ε Λ Ο Μ Α Κ Α Ρ Ο Ν Α Σ Ξ Τ Θ Κ Ρ Υ Π Τ Κ Ρ Ε Σ Δ Φ Ε Ε Ψ Β Κ Α Β Ο Ρ Α Υ Ι Ρ Κ Σ Α Ι Ψ Κ Α Λ Α Σ Δ Σ Ψ Α Ε Ρ Τ

Ο Λ Ε Ξ Ο Μ Μ Υ Γ Ω Β Ρ Τ Υ Γ Ω Ψ Φ Α Σ Α Υ Γ Δ Φ Η Ρ Ε Β Α Μ Π Φ Η Λ Χ Λ Α Κ Ο Τ

Τ Δ Ν Θ Χ Ο Α Ν Υ Ο Α Δ Ο

Η Σ Δ Ι Ε Η Γ Ι Ο Β Η Λ Ι Υ Τ Τ Ο Θ Ι Κ Ι Χ Α Ι Γ Π Ο

Ι Α Δ Φ Κ Ν Α Ρ Μ Α Τ Ν Ω Υ

Παπαδογιωργάκη Όλγα, Τάξη Γ΄

Τ Ρ Ο Ω Γ Τ Φ Μ Α Κ Κ Δ Ε Ε Σ Α Τ Ε Υ Δ Η Ο Γ Χ Φ Λ Ο

Φ Η Τ Ξ Β Γ Χ Γ Α Λ Α Μ Η Γ

Σ Η Θ Γ Λ Γ Ι Α Ο Υ Ρ Τ Ι

Μ Ι Φ Μ Ψ Τ Γ Ω Β Ν Μ Ξ

ΚΡΕΜΜΥΔΙ, ΦΑΣΟΛΙΑ, ΚΑΛΑΜΠΟΚΙ, ΑΡΑΚΑΣ, ΜΗΛΟ, ΑΧΛΑΔΙ, ΝΤΟΜΑΤΑ, ΚΟΥΚΙΑ, ΦΑΚΕΣ, ΨΑΡΙ, ΡΕΒΥΘΙΑ, ΑΥΓΑ, ΓΙΑΟΥΡΤΙ, ΓΑΛΑ, ΛΑΧΑΝΟ, ΚΟΤΟΠΟΥΛΟ Γεωργιλάς Νίκος, Τάξη Γ΄

Τσιγγέλη Μαρία, Τάξη Β΄

Γ Ν Ω Ρ Ι Ζ Ε Τ Ε

Ο Τ Ι . . . Βρέθηκε από παλαιοντολόγους στην περιοχή Γραμπούσα Κισάμου, απολιθωμένο κεφάλι πιθανότατα δελφινιού – του οποίου η ηλικία υπολογίζεται ότι ξεπερνάει τα 5.000.000 χρόνια; Η εύρεση αυτή αποτελεί μέρος πολύτιμων παλαιοντολογικών ευρημάτων, τα οποία βρέθηκαν από παλαιοντολόγους και γεωλόγους του Πανεπιστημίου της Ουψάλας Σουηδίας τον Οκτώβριο του 2011, που έκαναν έρευνες στην περιοχή; Ντεντάκη Αντιγόνη, Τάξη Ε΄

Ο γυπαετός ο κοκκαλάς ζει και στην Κρήτη, το μήκος του είναι περίπου ένα μέτρο και το άνοιγμα των φτερών του σχεδόν τρία μέτρα; Έχει τεράστιο ράμφος με μουστάκι και τρώει κόκαλα, αφού πρώτα τα αφήσει να πέσουν από μεγάλο ύψος και να σπάσουν; Απειλείται από έλλειψη τροφής και από δηλητηριασμένα δολώματα;

Παπαδάκης Κώστας, Τάξη Γ΄

Β Ι Β Λ Ι Ο Π Ρ Ο Τ Α Σ Ε Ι Σ Ένας καλικάντζαρος στην παρέα μας Ο Μιχάλης, η Μάνια, ο Μάριος, η Ρίτα, ο Τέλης και η Σόνια είναι μια παρέα παιδιών που καταφέρ-νει πάντα να μπλέκεται σε διάφορες συναρπαστικές περιπέτειες. Τα παιδιά αυτά περνάνε τα Χριστούγεννα με ένα καλικαντζαράκι, που το έχει σκάσει από την παρέα του. Μέσα από τις περιπέτειές τους μαθαίνουμε ήθη και έθιμα των Χριστουγέννων και τη σωστή διατροφή.

Τσιρμιράκη Βαγγελιώ Τάξη Δ΄

Μανούλα από χιόνι Ένα μικρό λευκό αρκουδάκι χάνει τη μανούλα του. Για να έχει συντροφιά όσο θα την περιμένει, αρχίζει να φτιάχνει μια μεγάλη αρκούδα από χιόνι. Όλοι οι φίλοι του έρχονται και το βοηθούν. Όμως όταν πέφτει το σκοτάδι, τους φωνάζουν οι μαμάδες τους και γυρνάνε στα σπίτια τους. Και το αρκουδάκι μένει πάλι μόνο. Το λευκό αρκουδάκι χώνεται στην αγκαλιά της χιονομαμάς του και περιμένει να ξημερώσει. Την ώρα που κοιμάται, φυσάει ζεστός άνεμος και το χιόνι αρχίζει σιγά-σιγά να λιώνει. Όμως . . . Μια γνώριμη μυρωδιά, κάνει το λευκό αρκουδάκι να ξυπνήσει! . . . Διαβάστε το. Είναι πολύ ωραίο βιβλίο και θα μάθετε . . . ποιος ήταν ! ! ! Χριστοφοράκη Βασιλική Τάξη Δ΄

Γιορτινά κρυπτόλεξα . . . σελ. 16 Π Σ Β Μ Ψ Χ Ρ Ο Ζ Ι Α Λ

Α Β Θ Κ Τ Ρ Ο Κ Χ Μ Γ Κ

Χ Τ Λ Κ Ζ Ι Υ Α Ψ Ε Ι Ο

Ν Ε Δ Η Α Σ Ν Μ Ω Λ Ο Υ

Ι Λ Α Τ Κ Τ Τ Ι Β Ο Σ Ρ

Δ Κ Τ Δ Ι Ο Ο Ν Ν Μ Β Α

Ι Η Ν Χ Ρ Υ Λ Α Μ Α Α Μ

Α Ε Δ Φ Θ Μ Θ Ρ Ο Μ Δ Α Χ Ι Ο Ν Ι Ψ Δ Ε Ν Τ Ρ Ο Ε Μ Κ Ι Ο Υ Γ Ε Ν Ν Α Σ Φ Ω Τ Ξ Γ Φ Δ Α Β Φ Ε Σ Λ Χ Ι Ο Ν Ο Κ Α Ρ Ο Ν Ο Σ Ι Λ Η Σ Τ Π Ττφ Ι Κ Κ Ε ΟΔ ΥΕ ΡΣ

Τσιτσιριδάκη Αλεξάνδρα, Τάξη Β΄ Κρυπτόλεξο της διατροφής . . . σελ. 16 Κ Σ Ε Β Β Α Ρ Α Κ Α Σ Ε

Ρ Δ Ε Κ Ο Υ Κ Ι Α Σ Ψ Ρ

Ε Φ Ψ Α Ρ Ι Σ Ψ Λ Δ Α Τ

Μ Γ Ρ Γ Φ Α Δ Ρ Α Φ Χ Κ

Μ Ω Τ Ω Α Υ Φ Ε Μ Η Λ Ο

Υ Β Υ Ψ Σ Γ Η Β Π Λ Α Τ

Δ Ν Θ Χ Ο Α Ν Υ Ο Α Δ Ο

Ι Η Ι Β Λ Υ Τ Θ Κ Χ Ι Π

Ε Γ Ο Η Ι Τ Ο Ι Ι Α Γ Ο

Δ Φ Κ Ν Α Ρ Μ Α Τ Ν Ω Υ

Ω Θ Α Γ Λ Κ Α Τ Σ Η Α ΑΠ

Ε Λ Α Τ Ο Π Μ Γ Ξ Ω Τ Ι Κ Α Λ Ξ Σ Τ Ε Ρ Ι Ν Φ Ε Ρ Α Μ Μ Α Γ Δ Φ Ω Κ Α Λ Τ Σ Ε Σ Ο Υ Φ Α Κ Ι Μ Τ Γ Ι Α Ν Υ Χ Τ Α Ο Λ Ι Δ Ι Α Η Υ Τ Ι Β Α Δ Α Π Ρ Υ Ρ Ψ Σ Κ Θ Π Ν Ρ Α Ν Δ Ο Σ Λ Κ ΜΙ ΠΚ Ι Λ Ε Η ΔΝ ΕΓ ΣΦ ΨΔ Ω

Ω Τ Μ Κ Δ Ε Α Ε Δ Ο Χ Λ

Γ Φ Α Κ Ε Σ Τ Υ Η Γ Φ Ο

Τ Ξ Β Γ Χ Γ Α Λ Α Μ Η Γ

Η Θ Γ Λ Γ Ι Α Ο Υ Ρ Τ Ι

Μ Ι Φ Μ Ψ Τ Γ Ω Β Ν Μ Ξ

Καστανοπουλάκης Γιάννης,

Τάξη Β΄

ΑΙΝΙΓΜΑΤΑ . . .σελ. 14

1. σιωπή, 2. κερί, 3. γουρούνι ΑΚΡΟΣΤΙΧΙΔΑ . . . σελ. 12 - ΤΙ ΕΙΝΑΙ;. . . σελ. 12: χελώνα Σημαντηράκης Νίκος, Τάξη Β΄ Κ

Δημοπούλου Χριστίνα, Τάξη Β΄ Ρ

ΤΑΞΗ Α΄ Μετζιδάκη Ρούλα, Τζανουδάκη Βασιλική, Αντωνομανωλάκης Μάριος, Κουνελάκης Στέφανος, Νικολακάκης Χριστόδουλος, Νικολακάκη Χρυσούλα, Κατσικανδαράκη Ελένη, Δραπανιώτης Γιάννης, Λαλάκου Χριστίνα, Χοχλάκης Κωνσταντίνος, Καστανάκης Λευτέρης, Κουτρουμπίλας Νικόλας, Πολυχρονάκης Νίκος, Γεωργουδάκης Αντώνης, Παπαδογιωργάκη Δέσποινα, Φουρναράκη Αλεξάνδρα, Μαστοράκη Ελευθερία, Βερυκάκη Αντωνία

ΤΑΞΗ Β΄ Πατεράκης Γιάννης, Πατεράκη Ελευθερία, Καστανοπουλάκης Γιάννης, Κάστια Αγγελίνα, Σημαντηράκης Νίκος, Τσιτσιριδάκη Αλεξάνδρα, Δημοπούλου Χριστίνα, Καρεφυλλάκη Μαργαρίτα, Σγουρομάλλης Μανώλης, Πιέτρι Χριστίνα, Τσιγγέλη Μαρία, Κωνσταντουλάκη Αναστασία,

ΤΑΞΗ Γ΄ Μπεκίρι Οργκές, Κοτζαμπασάκη Αγγελική, Κουνελάκη Κωνσταντίνα, Μπαχουντάκη Ζωή, Ξηρουχάκης Κωνσταντίνος, Σκαλιδάκης Διομήδης, Παπαδογιωργάκη Όλγα, Σταθάκης Μάνος, Παπαδάκης Κώστας, Στρατάκης Μάριος, Γεωργιλάς Νίκος, Λαμαζάκης Δημήτρης, Ξεφτέρη Αντωνία, Τσιγγέλης Χριστόφορος

Ζωγραφική: Μετζιδάκη Ρούλα, Τάξη Α΄

ΤΑΞΗ Δ΄ Χριστοφοράκη Βασιλική, Τζανουδάκης Θοδωρής, Σχοινοπλοκάκης Γιώργος, Λουβιτάκη Κατερίνα, Βεστάκης Γιάννης, Τσιρμιράκη Βαγγελιώ, Φουρναράκης Τάκης, Βεστάκης Χρήστος, Καστανοπουλάκης Γιάννης, Σεχάι Γιώργος,

ΤΑΞΗ Ε΄ Δηλαβεράκης Ραφαήλ, Δημοπούλου Δήμητρα, Αναγνωστάκη Μαρία, Καστανάκης Στρατής, Σαλάκος Φίλιππος, Τζανουδάκη Βαλεντίνα, Κωνσταντουλάκης Στέλιος, Κατσικανταράκης Αντώνης, Ντεντάκη Αντιγόνη, Μπεκίρι Σάρα, Πολυχρονάκης Δημήτρης, Πατεράκη Αργυρώ-Δέσποινα, Πατεράκης Στράτος, Ξυπολιτάκη Όλγα, Λέσι Λένι, Μυλωνάκης Γιάννης,

ΤΑΞΗ ΣΤ΄ Τσουρουνάκη Μαρία, Σκαλιδάκη Ειρήνη, Πατερομιχελάκη Άρτεμις, Καστανάκη Ιωάννα, Αμπουχάνης Παντελής, Μαρεντάκης Γιάννης, Μιράνκα Αλέξανδρος, Παπαδάκη Αθηνά, Κοκκινάκη Γιάννα-Αριστέα, Δραπανιώτης Σπύρος, Ζουριδάκης Κωνσταντίνος, Τσουρουπάκη Ειρήνη,

Ζωγραφική: Κάστια Αγγελίνα, Τάξη Β΄

Νικολακάκης Χριστόδουλος Τάξη Α΄

Χοχλάκης Κωνσταντίνος Αντώνης Τάξη Α΄

Πατεράκης Γιάννης Τάξη Β΄

Νικολακάκη Χρυσούλα Τάξη Α΄

Καστανάκης Λευτέρης Τάξη Α΄

Κατσικανταράκη Ελένη Τάξη Α΄

Δραπανιώτης Γιάννης Τάξη Α΄

Κουτρουμπίλας Νικόλας

Πολυχρονάκης Νίκος

Τάξη Α΄

Πιέτρι Χριστιάνα Τάξη Β΄

Στρατάκης Μάριος, Τάξη Γ΄

Λαλάκου Χριστίνα Τάξη Α΄

Γεωργουδάκης Τάξη Α΄

Καρεφυλλάκη Μαργαρίτα Τάξη Β΄

Μπαχουντάκη Ζωή, Τάξη Γ΄

ΚΑΛΗ ΧΡΟΝΙΑ