executive
6 min
1/6
Nieuwsbrief voor bestuurders | 11 | Donderdag 7 juni 2012 | www.zorgvisie.nl
Uw kennispartner in de bestuurskamer
rapporten
Zweden halveert SEH-bezoek Een betere begeleiding van risicopatiënten door speciaal getrainde verpleegkundigen heeft het beroep op de spoed eisende hulp in de ziekenhuizen in Stockholm gehalveerd.
benchmark
De basis moet goed!
Foto: anp/Koen Suyk
Gezondheidsraad Kwaliteit bij een Basis Spoedeisende Hulp in een regionaal netwerk, februari 2012
> Lees de samenvatting op pagina 3 > Download het hele rapport
Geleverde zorg wijkt af van indicatie Sommige cliënten krijgen ruim twee keer zo veel zorg als waar zij volgens hun indicatie recht op hebben, andere juist minder dan de helft van de geïndiceerde zorg. Foto: TvV online
buitenland
> Lees verder op pagina 2 > Lees verder op pagina 4
Nederland de Maat Genomen in het kort
RIVM Monitoring van risicofactoren van de algemene bevolking, januari 2012
• Eén procent van de bevolking doet een kwart van de SEH-bezoeken • Kosten nemen af met 39 procent
‘Deze mensen krijgen niet de juiste zorg op het juiste tijdstip. Daardoor doen ze een beroep op de acute zorg’ Ann Fjellner, beleidsmaker voor de gezondheidszorg in Stockholm
> Lees de samenvatting op pagina 5 > Download het hele rapport
Aanmelden Ga naar www.zorgvisie.nl/executive
in het kort • Assertieve cliënten trekken vaker aan de bel • Historische scheefgroei leidt tot spanningen tussen locaties en afdelingen
‘Het is onontkoombaar de verdeling van middelen in lijn te brengen met de zorgzwaarte’ Berenschot-onderzoeker Wine te Meerman
executive
5 min
Nieuwsbrief voor bestuurders | 11 | Donderdag 7 juni 2012 | www.zorgvisie.nl
Uw kennispartner in de bestuurskamer
buitenland
advertentie
Zweden halveert SEH-bezoek Een betere begeleiding van risicopatiënten door speciaal getrainde verpleegkundigen heeft het beroep op de spoedeisende hulp in de Zweedse provincie Stockholm gehalveerd. In Zweden zijn jaarlijks twee miljoen SEHbezoeken op een bevolking van negen miljoen inwoners. Een relatief klein deel van de bevolking is verantwoordelijk voor een groot deel van deze bezoeken. In de Zweedse provincie Stockholm is één procent van de bevolking verantwoordelijk voor een kwart van de kosten voor acute zorg. Deze groep patiënten maakt dertig procent van de kosten van de hele gezondheidszorg. Gemiddeld komen deze patiënten 64 keer per jaar in contact met zorgverleners. ‘Deze mensen krijgen niet de juiste zorg op het juiste tijdstip. Daardoor doen ze een beroep op de acute zorg’, vertelt Ann Fjellner, beleidsmaker voor de gezondheidszorg in Stockholm. ‘We willen met betere voorlichting door speciaal getrainde verpleegkundigen het onnodige gebruik van de acute zorg en het ziekenhuis terug-
dringen. We willen de patiënt weer bij de huisarts krijgen.’ Minder naar het ziekenhuis De Zweden hebben de veelgebruikers in beeld gebracht. Een pilot van 1 juni 2010 tot 1 maart 2011 in twee ziekenhuizen telde 513 veelgebruikers. Van hen werkten er 194 mee. Ze bespraken met een verpleeg-
2/6
kundige wat er aan de hand is. Deze legde de patiënten uit hoe ze beter met hun aandoening kunnen omgaan. Na dit consult was de ondersteuning telefonisch. Indien nodig is er wekelijks telefonisch contact. De resultaten van de pilot zijn veelbelovend. Het aantal ziekenhuisbezoeken is na een jaar met 48 procent gedaald. De patiënten bezoeken ook minder vaak de huisarts: een afname van 6 procent. De interventie bespaart veel geld. De kosten zijn met 39 procent afgenomen van 17.800 euro per patiënt tot 10.800 euro. Het werk van de verpleegkundige kost per patiënt tussen de 1000 en 2000 euro. Inmiddels hebben dertien Zweedse ziekenhuizen de werkwijze overgenomen. Samen zijn ze goed voor de helft van de Zweedse ziekenhuiszorg. Verpleegkundigen begeleiden nu meer dan 4000 veelgebruikers. (bk)
executive
4 min
3/6
Nieuwsbrief voor bestuurders | 11 | Donderdag 7 juni 2012 | www.zorgvisie.nl
Uw kennispartner in de bestuurskamer
rapport
De basis moet goed! GR Kwaliteit bij een Basis Spoed eisende Hulp Foto: anp/Koen Suyk binnen een regionaal netwerk, februari 2012 > Lees de hele publicatie
Recensie Innovatief gehalte Praktische bruikbaarheid Leesbaarheid Vormgeving
Quote
‘In nachtelijke uren is het doelmatiger om niet alle basis-SEH’s open te houden’
samenvatting
Betere acute zorg vergt bindende afspraken Verbetering van de spoedeisende hulp in het hele land vraagt om bindende regionale afspraken over de taakverdeling. Er moeten wetenschappelijke kwaliteitsnormen komen voor basisafdelingen voor spoedeisende hulp. Lang niet elke acute patiënt hoeft naar een volledig toegeruste spoedeisendehulpafdeling (SEH). Je kunt onderscheid maken tussen basis-SEH’s in ziekenhuizen waar een aantal essentiële specialismen aanwezig is, profiel-SEH’s waar ook andere specialismen zijn en complete SEH’s die ‘alles’ hebben. Dit uitgangspunt van de werkgroep-Breedveld uit 2009 is breed geaccepteerd, maar nog geen werkelijkheid. Op verzoek van de minister van VWS heeft de Gezondheidsraad bekeken aan welke minimumeisen een basis-SEH moet voldoen. Eerste vereisten zijn een gediplomeerde SEH-verpleegkundige en een ervaren arts die kan reanimeren en de situatie inschatten. Bij voorkeur is dat een SEH-arts, maar daarvan zijn er te weinig. De benodigde specialismen in het zieken-
huis zijn verloskunde, chirurgie, cardiologie, interne geneeskunde, kindergeneeskunde, KNO-heelkunde, anesthesiologie en radiologie. Er moet een operatieteam beschikbaar zijn, net als laboratorium- en röntgenfaciliteiten, een 24-uursverkoeverfunctie en een observatieafdeling. Ook ondersteunende specialismen moeten snel beschikbaar zijn: apotheek, klinische chemie, medische microbiologie en pathologie. Taakverdeling Een intensivecareafdeling vindt de Gezondheidsraad geen must. Als ic-zorg nodig is, moet een patiënt worden overgeplaatst. In elke regio moet een goede taakverdeling komen tussen de verschillende typen SEH’s. Dat vraagt om bindende afspraken onder verantwoordelijkheid van een regionaal orgaan en met betrokkenheid van de zorgverzekeraar, naar het voorbeeld van de traumazorg. Sinds 2009 zijn elf traumaregio’s ingericht rond evenzoveel – meest academische – ziekenhuizen met een intensivecareafdeling op niveau 1. Die elf hebben complete SEH’s.
Van de overige 56 acutezorgafdelingen die dag en nacht open zijn en voldoende achtervang hebben, is nog onduidelijk tot welk type ze behoren. De Gezondheidsraad adviseert dit vast te stellen op basis van aanwezige deskundigheid en faciliteiten. De wetenschappelijke verenigingen moeten vervolgens gedetailleerde kwaliteitseisen opstellen. Daluren Bij een goede regionale taakverdeling hoeft volgens de raad niet elke basis-SEH permanent open te zijn. Op minder drukke uren, vooral ’s nachts, kunnen de profielen complete SEH’s alle patiënten wel aan. Sluiting van basisafdelingen tijdens daluren maakt het mogelijk extra specialisten in te zetten op de uitgebreidere SEH’s. Om te voldoen aan de wettelijke 45-minutennorm (van melding tot aankomst bij de spoedhulp) zal in sommige regio’s bredere inzet van de traumahelikopter nodig zijn en samenwerking met ziekenhuizen over de grens. (kk) > zie ook: www.gezondheidsraad.nl
executive
3 min
4/6
Nieuwsbrief voor bestuurders | 11 | Donderdag 7 juni 2012 | www.zorgvisie.nl
Uw kennispartner in de bestuurskamer
benchmark
advertenties
Geleverde zorg wijkt af van indicatie Sommige cliënten krijgen ruim twee keer zo veel zorg als waar zij volgens hun indicatie recht op hebben, andere juist minder dan de helft van waar zij aanspraak op kunnen maken. Dat blijkt uit een analyse door Berenschot naar de besteding van de zzp-inkomsten bij enkele aanbieders in de ouderenzorg. Op organisatieniveau zijn de inkomsten over het algemeen in balans met de uitgaven. Maar op cliëntniveau manifesteren
zich grote verschillen. De zorgzwaartefinanciering koppelt de indicatie aan een te besteden bedrag per cliënt. De figuur illustreert dit. Op de x-as staan de individuele indicaties van cliënten, de y-as laat het percentage van de gerealiseerde uren zorg (exclusief behandeling) per week zien vergeleken met de indicatie. Sommige cliënten krijgen maar 25 procent van waar zij recht op hebben, terwijl andere, die dezelfde indicatie hebben, meer dan tweehonderd procent ontvangen.
Toenemende spanningen De verschillen zijn historisch gegroeid. De zorgzwaartefinanciering is in 2009 budgetneutraal ingevoerd in de intramurale instellingen, legt Berenschot-onderzoeker Wine te Meerman uit. ‘Zorginstellingen hebben geredeneerd: “Als er voor de hele organisatie onder de streep maar hetzelfde bedrag uit komt”. Maar organisaties komen steeds moeilijker weg met een historische verdeling die niet eerlijk is. Assertieve cliënten of hun mantelzorgers trekken steeds vaker aan de bel als ze ontdekken dat er een kloof is tussen de gerealiseerde zorg en de indicatie. Dat leidt tot toenemende spanningen.’ Scheefgroei Ook tussen locaties en afdelingen leidt het tot spanningen als ze inzicht krijgen in de historische scheefgroei. ‘Als afdelingen cliënten hebben met een veel grotere zorgzwaarte en toch minder geld krijgen, geeft dat scheve ogen’, zegt Te Meerman. ‘Zorgaanbieders ontkomen er niet aan de verdeling van middelen in lijn te brengen met de zorgzwaarte van hun cliënten.’ (bk)
Procesoptimalisatie, zorglogistiek, zorginkoop en nazorg DOT. Eiffel staat 29 ziekenhuizen bij.
WIJ MAKEN STRATEGIE WERKZAAM.
Van 9 tot en met 12 december 2013 vindt in Orlando het congres van IHI (Institute for Healthcare Improvement) plaats. Dit congres is het beste en meest toonaangevende en meest inspirerende congres op het gebied van kwaliteit en veiligheid van de zorg in de wereld.
VvAA organiseert een groepsreis naar dit congres. Deelnemers aan deze reis ontvangen 25% korting op de kosten van congres en workshops. Meer informatie vindt u binnenkort op de website www.vvaa.nl/qualitytime Ook kunt u bellen naar 030 247 48 16
executive
2 min
5/6
Nieuwsbrief voor bestuurders | 11 | Donderdag 7 juni 2012 | www.zorgvisie.nl
Uw kennispartner in de bestuurskamer
rapport
samenvatting
Nederland de Maat Genomen RIVM Monitoring van risico factoren van de bevolking, januari 2012 > Lees de hele publicatie
Recensie Innovatief gehalte Praktische bruikbaarheid Leesbaarheid Vormgeving
Quote
‘Ten opzichte van tien tot vijftien jaar geleden is vooral de toename van de middelomtrek opvallend’
Het buikje rukt op Ruim de helft van de bevolking is te zwaar. Vooral de buikomvang groeit, blijkt uit onderzoek onder duizenden Nederlanders. Een kwart van de mensen vertoont drie of meer risicofactoren voor hart- en vaatziekten. Hoeveel Nederlanders hebben matig tot ernstig overgewicht, diabetes en verhoogd risico op hart- en vaatziekten? Het Rijksinstituut voor Volksgezondheid en Milieu (RIVM) heeft dit onderzocht in opdracht van het ministerie van VWS. Een kleine vierduizend mannen en vrouwen tussen de 30 en 70 jaar hebben vragenlijsten ingevuld en zijn lichamelijk onderzocht op onder meer gewicht, bloeddruk en de omtrek van hun middel. De uitkomst is dat 60 procent van de mannen en 44 procent van de vrouwen te zwaar is, gemeten naar hun Body Mass Index. Bij 13 procent van de mannen en 14 procent van de vrouwen gaat het om obesitas, dus ernstig overgewicht. Samenhang Ruim een kwart van de Nederlanders heeft een zogenaamd metabool syndroom: een
ongunstige score op minstens drie van vijf risicofactoren voor hart- en vaatziekten. Het gaat om een hoge bloeddruk, een hoog cholesterol- en glucosegehalte, een laag gehalte van het gunstige HDL-cholesterol, en/of een te dikke buik ofwel abdominale obesitas. Met die laatste risicofactor kampt 27 procent van de mannen en 39 procent van de vrouwen. Het is volgens het RIVM de opvallendste toename sinds het vorige grootschalige onderzoek naar risicofactoren onder de Nederlandse bevolking, vijftien jaar geleden. Ook een hoge bloeddruk komt nu vaker voor. Het onderzoek toont een duidelijke samenhang van obesitas met ongunstige cholesterolgehalten en een hoge bloeddruk, en vooral met het metabool syndroom. Dit komt voor bij 80 procent van de mannen en 64 procent van de vrouwen met obesitas, tegenover 12 procent van de mannen en 8 procent van de vrouwen met een normaal gewicht. Een andere uitkomst die niet verrassend is, maar wel onverminderd pijnlijk, is dat alle risicofactoren vaker voorkomen bij lageropgeleiden. (kk) > zie ook: www.rivm.nl
advertentie
presenteert op 12 oktober het eenmalige seminar:
Meer kwaliteit, minder kosten Specialist st & van nees en Abon ontvang Ziekenhuis: ie is g v Zorg 00 kortin €1 het kan samen! Gary Kaplan en Jack Silversin komen speciaal voor Zorgvisie Executive naar Nederland. Een unieke kans om te leren van het beste ziekenhuis van de VS! Leer op 12 oktober in Hotel Houten alles over de succesvolle Virginia Mason methode: • meer kwaliteit • meer veiligheid • minder verspilling en minder kosten • nauwe samenwerking tussen ziekenhuis en medisch specialisten Er is tevens ruimte om uw persoonlijke casus te bespreken.
www.reedbusinessevents.nl/executive Exclusief voor: • Leden raden van bestuur • Directeuren Zorg in ziekenhuizen
• Hoger management in ziekenhuizen • Medisch specialisten
executive
1 min
6/6
Nieuwsbrief voor bestuurders | 11 | Donderdag 7 juni 2012 | www.zorgvisie.nl
Uw kennispartner in de bestuurskamer
meer zorgvisie
Adverteren
Colofon
Emile van der Velden Key Accountmanager
Eric Bassant Hoofdredacteur bassant@zorgvisie.nl 020 515 97 04
emile.van.der.velden@reedbusiness.nl 06 13 34 46 00
Marike Cloosterman Key Accountmanager marike.cloosterman@reedbusiness.nl 06 51 33 15 17
Marc Nuhn Accountmanager
Zorgvisie Magazine Het magazine voor beleid en management in de zorg verschijnt maandelijks.
Zorgvisie Special Tweemaal per jaar verschijnt een glossy gewijd aan één thema.
Zorgvisie Weekoverzicht Abonnees ontvangen tevens het Zorgvisie Weekoverzicht.
Bart Kiers Redacteur kiers@zorgvisie.nl 020 515 97 31 Krista Kroon Freelance journalist
direct naar > Abonneren
Alie Zwart en Berber Bast Eindredactie hr en zorg eindredactie@zorgvisie.nl 020 515 97 35/41
marc.nuhn@reedbusiness.nl 06 51 69 52 27
Rewina Ratiram Accountmanager
Ben Konings Uitgever
rewina.ratiram@reedbusiness.nl 020 515 98 55
Zorgvisie e-nieuwsbrief Elke werkdag nieuws en een speciale zondageditie.
Direct naar
Zorgvisie.nl De website Zorgvisie.nl is hét online platform voor zorgmanagers.
Zorgvisiebanen.nl Op de online vacaturebank kunnen managers in de zorg terecht voor actuele vacatures.
> Tarieven
Congressen
> Aanleverspecificaties
Reed Business Events organiseert in samenwerking met Zorgvisie congressen voor bestuurders en managers in de zorg met een actueel en informatief inhoudelijk programma, uitgaande van een origineel concept.
Vormgeving Twin Media bv Op gebruik van deze nieuwsbrief zijn de volgende regelingen van toepassing: Gebruiksvoorwaarden en Privacystatement
© Reed Business bv. Auteursrecht voorbehouden