Z
ilt
MAGAZINE VOOR ZEILERS nummer 4 - 11 mei 2007
ACTUEEL: Hans Bouscholte's Noordzee record! --- Jezelf tegenkomen in drie zeeraces --- Anatomie van een broach --Y-toren kiest korte baan --- Michiel Scholtes over zee, zout en solo --het Zilt weerbericht --- Plus: filmpjes1 en slideshows.
dit is zilt... Ziltilt Z
4/2007 1/2007
Fruit versus Vensters De vorige keer meldden we terloops dat de computers van een klein deel van de Zilt-lezers inburgeringsproblemen hadden. Hoe ongepast die opmerking was, realiseerden we ons pas nadat de toorn van een deel van de 2,8% grote minderheidsgroepering over ons werd uitgestort. Laf benadrukten we nog eens dat we de schuld bij onszelf legden en op zoek waren naar een oplossing, maar het leed was al geschied. Plotseling waren we het middelpunt van een stammenstrijd en een godsdienstoorlog geworden. In korte tijd werden we bijgepraat over machtsmisbruik, meerderheidsterreur en het onbenul van de rest van de computerwereld. Dat alles, opgehangen aan de heilige leer van de Goudreinet, waarvan we ook nog eens, "Jullie vinden jezelf toch zo modern...", een logo uit een inmiddels verrotte oogst misbruikten. "En als jullie het niet snel oplossen," zo meldde een volgeling van krijgsheer Jobs, "snijden we de trossen met Zilt definitief los...". Schuldbewust dook de technische dienst van Zilt - in een weekend met 25 graden en 20 knopen wind, maar dat geheel terzijde - maar weer eens onder in de spelonken van Amstelveen. Om er pas uit te komen op het moment dat zeilend Nederland, inclusief die 2,8% met een witte computer dus, bruinverbrand naar huis toe reed.
2
Maar gelukkig hoefden we niet met lege handen weer aan het daglicht te wennen. We hebben een oplossing gevonden waar mogelijk- we houden nog even een slag om de arm - zowel de fruittelers als de glaszetters een gelukkiger leven van krijgen. Als jullie, of die anderen, ons willen vertellen wat je daar van vindt, zal het antwoord even op zich laten wachten. Onverwacht is er namelijk een nieuwe dreiging van zinloos geweld ontstaan, dit keer vanuit huiselijke kring. De komende twee dagen zijn ook wij dus op de boot... Ruud Kattenberg PS: Begrijp je helemaal niets van dit stukje, dan behoor je vrijwel zeker tot die zevenennegentig komma twee procent van de Zilt-abonnees zonder Apple computer.
Internationale familie Zilt wordt overal ter wereld gelezen. Uit een dertigtal landen hebben lezers zich aangemeld. Zo weten we dat er Nederlandse zeilliefhebbers zitten in: Amerika, Angola, Argentinië, Aruba, Australië, België, Brazilië, Canada, China, Denemarken, Duitsland, Egypte, Finland, Frankrijk, Grenada, Groot-Brittannië, Hong Kong, Ierland, Indonesie, Italië, Maleisië, Malta, Nederlandse Antillen, Oostenrijk, Panama, Portugal, Roemenië, Singapore, Spanje en Turkije. Welkom in de internationale Zilt-familie. En laat eens wat horen over de zeilactiviteiten ter plaatse. 3
Zilt
4/2007
Deze foto, gemaakt door de Sea of Time bemanning, verscheen op postzegelformaat in het vorige nummer van Zilt. Op veler verzoek promoveren we hem tot jullie bureaublad voor de komende twee weken. Klachten van werkgevers over een verminderde productie worden niet door Zilt in behandeling genomen. 4
Download deze foto als bureaublad
DOWNLOAD
5
in deze zilt... Z
ilt
2
Fruit versus vensters
4
Download
8
Lekker hard werken in voorjaarsklasssieker
De uitlaatklep van de redactie wordt deze keer gebruikt door Ruud Kattenberg. Een wereldplaat voor je bureaublad.
Y-toren 2007 kiest korte baan en Zilt was er bij. Een eigen reportage die zeilt...
14
Herhaling
18
In de Wind
22
Heet van de Naald
26
Waarheen, waarvoor?
Michiel Scholtes verwoordt een gevoel dat elke zeiler wel eens bekruipt. Zeilnieuws vanuit de hele wereld en filmpjes waar de haven morgen over praat.
Hans Bouscholte’s Noordzee record! Gisteren gefinisht, vandaag in Zilt!
Deze zomer vertrekken drie grote races en rally's naar verre bestemmingen. Een inventarisatie.
4/2007
6
32
Zoute Noten
34
Zilte Spullen
36
Anatomie van een broach
40
Aangewaaid
44
Zilte Wereld
Zilt presenteert wind- en watergerelateerde liedjes.
In de etalage van Zilt staat nuttig naast onzin, hangen goedkoop en onbetaalbaar door elkaar. Uit het roer lopen kan zelfs de beste zeilers overkomen. De plek voor jullie eigen zeilnieuws.
Oh, zijn jullie dááár! Kijk op de kaart, zoom in en volg Zilt-zeilers op de zeven zeeën.
48
Weer & Wind
51
Bemanningslijst
Storm, windstilte of een lekker lopend windje? Het zeilersweerbericht door Henk Huizinga.
Zilt
4/2007
7
Y -Toren 2007 kiest korte baan
Lekker hard werken in voorjaarsklassieker
foto Ruud Kattenberg Zilt Magazine
8
tekst: Ruud Kattenberg
Y-toren Race Ook bevrijdingsdag ontneemt de Durgerdammerdijk niet zijn landelijke dromigerheid. De houten huizen in pasteltinten staren even onverstoorbaar over het water als vier eeuwen geleden. Ogenschijnlijk niet gehinderd door de SUV’s op hun stoep of Amsterdamse expansiedrang aan de oprukkende horizon. De haven van zeilvereniging Het Y, halverwege de dijk, vormt een groot contrast met de rust van het dorp. Daar bereiden tweeëntachtig boten zich voor op de jaarlijkse Y-toren race. Het is een bont gezelschap, variërend van anonieme 22voeters tot uitbundig bestickerde racemonsters. Als twee uur later het eerste startschot valt, blijken groot en klein ook een belangrijke overeenkomst te hebben; zonder uitzondering wordt er erg fanatiek gevaren. Geholpen door het schitterende zeilweer, maar vooral door de korte banen blijven de races spannend tot op de finish. De beelden vertellen het verhaal van twee dagen prachtige sport.
video
9
foto Ruud Kattenberg Zilt Magazine
10
tekst: Ruud Kattenberg
11
uitslagen
foto Sjors van der Woerd Zilt Magazine
12
tekst: Ruud Kattenberg
De Y-toren Race is een van de voorjaarsklassiekers op de wedstrijdkalender. Toch leek het er even op dat het evenement zijn langste tijd had gehad. Sinds een paar jaar is de race echter met een opmerkelijke revival bezig.
Volgens organisator en Y-toren-regelneef Joop van Rijn, komt dat vooral door het aanpassen van de formule. In het verleden zeilden de deelnemers een driehoek die een groot deel van het Markermeer bestreek. Die ouderwetse langeafstands - ‘eten en drinken mee’ - races, worden volgens Joop steeds minder populair. “In plaats daarvan wilden we het spectaculairder maken met korte banen en meerdere starts per dag. We zeilen nu een aantal up- en downwindbanen, vier op zaterdag en drie op zondag, en dat slaat aan.” Je krijgt dan veel boathandling, maar ook kun je fouten uit eerdere races nog herstellen. Het merendeel van de zeilers wil gewoon hard werken en niet te lang op de kant zitten. Luister naar Joop van Rijn’s indrukken van de Y-toren Race.
Gideon Messink Sr. sleepte de Y-toren trofee in de wacht, de prijs voor de snelste boot in de grootste eenheidsklasse. De schipper van de FF65 65+, bekend om zijn eigen mening, hield in zijn dankwoord een pleidooi voor het racen in eenheidsklassen: “Op dat geouwehoer over handicaps zit helemaal niemand te wachten.”
13
Herhaling Dwars over de kuip, half liggend half staand, registreer ik waar het allemaal pijn doet. Het hout van de kuipbank drukt in mijn heup. De scherpe relingdraad snijdt in de vingers van mijn linkerhand. Zout water lekt langs de manchet in mijn mouw en klotst koud om mijn elleboog. Mijn stuurarm verkrampt, de helmstok trekt als een uitgelaten hond. Onvermoeibaar beest. Voor me beweegt het zeegezicht wild heen en weer. De boot druipt, hangt, nijgt, klimt en duikt. Het log zakt niet onder de zes knoop. De natte fok weerkaatst de middagzon. De kluiver trilt, stuurt zijn opwinding door want, mast, dek, spiegel en helmstok, mijn rechterarm trilt mee. Het grootschoot staat te ruim, het voorlijk kilt. Een tweede rif zou beter zijn, maar dan moet ik naar voren waar buiswater bij bakken in het grootzeil striemt.
foto Martin Bischoff
14
tekst: Michiel Scholtes
Ik verdraai mijn ogen en gluur net over het kuipzeiltje naar loef. Wight. Een groene vlek in de rechterbovenhoek van een blauw veld met witte vlekjes. Net een van te dichtbij bekeken pointilistisch schilderij. Ik krijg het beeld niet in focus. Druppels lillen aan de capuchonrand en waaien in mijn linkeroog. Barst. Even verzitten. Touwtje op de helmstok aanhalen. Omdraaien. Niet vallen! Twee handen op de reling en mijn ogen er net bovenuit. Capuchon waait af... Mooi beeld. Tot aan de horizon, voorbij St. Catherines Point, een rollende zee van vloeibaar Delfts blauw. Meer naar rechts, onder Godshill en Ashy Down in Sandown Bay, valt de slagschaduw van het eiland over het water en kleurt het bijna zwart. Maar ik zeil hier in de volle zon noordwest naar Nab Tower en Spithead. Onwillekeurig buig ik opzij en kijk over het schot of Ewoud daar niet slaapt aan lij. De kooi is leeg. Jaren geleden was hij mee in dit gebied. Ook toen ruimde hier de wind en nam toe tot een dikke bries. Ook toen besloot ik mee te draaien naar de luwe kant van Wight. "Gaat het goed daarboven?" Hij voelde dat alles anders bewoog. "Ja, maar de wind is naar westzuidwest gedraaid," riep ik door het luik, "vanavond douchen in Portsmouth." Hij grijnsde en draaide zich nog eens om. De boot maakt een haal, ik kruip weer in mijn oude houding en leg hem weer op koers. Ewoud is er niet en ik zeil hier alleen. Voor de rest is alles gelijk: boot, eiland, zonlicht, golven, wind. Ik ben alleen strammer, kouwelijker, ouder. En weemoedig, bijna verdrietig. Waarom? Is het niet mooi hier? Geeft het geen voldoening dat je hier de weg weet, dat je Nab Tower in de verte bijna achteloos achter de fok houdt, zeker weet dat je veilig bent voor het Princessa Shoal en straks vanzelf zicht krijgt op de oostkardinaal van Bembridge Ledge? Het is toch bevredigend, die zeemanschappelijke omgang met tientallen zeegaten ver van huis. Kun je de aarde vuriger liefhebben dan door je te laten vervoeren door water en wind? 15
‘ Kun je de aarde vuriger liefhebben dan door je te laten vervoeren door water en wind?’
foto Catherine Dumont de Chassart
16
tekst: Michiel Scholtes
Ik kijk een tijdje naar het opdoemende bekende silhouet van de kust en voel hoe de zee rustig wordt. We zeilen hard, maar minder wild. Misschien zit de weemoed juist in de herhaling. Nee, in het besef dat aan elke reeks een einde komt, anders was het geen reeks maar eeuwigheid. Ewoud zeilt hier niet meer, straks ik ook niet. Een onprettige gedachte. Daarom droom ik van verre bestemmingen die geen deel zijn van een reeks. Wie ver reist blijft jong, wat je ook op de hielen zit. Zolang je vernieuwt heb je niets te vrezen, het oude vertrouwde is de dood in de pot. Leve deze illusie. Achteruit klinkt gebrom. Ik kom uit mijn kramp en draai me om. Daar komt een loodsboot aangescheurd. Zijn boeggolf spuit aan weerszijde weg. In een minuut is hij langszij, grommend als een oordeel. Geen mens te zien, geen gezicht achter de beslagen ramen, geen groet. Zijn hekgolf dendert op ons af, tilt ons op, zet de boot op zijn kop, dan op zijn staart. Dat de giek niet naar binnen slaat, is een maat voor hoe hard het waait. Een waterpiek slaat over het achterdek en gorgelt door de spuigaten aan lij. Dan is hij voorbij, een grof insect dat pendelt tussen plant en nest. Terwijl ik me nog erger aan zoveel misbaar, merk ik ineens dat mijn stemming om is. Hoezo herhaling? Je zult hier maar loods zijn of veerman. Nooit kunnen varen waar je wilt, een bekend traject nooit ervaren als de prelude van een reis. Altijd op schema. Het water een snelweg. Wind en golven niet meer dan weerstand, te overwinnen met pk's. Ik zit zowaar te lachen, blij met het water in mijn mouw en blauwe plekken op mijn been. De golven zijn nu klein genoeg om te gaan staan en de boot in zijn hele lengte te zien dansen en streven onder de druk van teveel zeil. Dwars over Warner Shoal, over de geul en langs Hors Sand. En als ik bij Outer Spit in het hier en nu op de boegspriet zit, de kluiver strijk, mijn rechterlaars vol schep en een uitvarend Engels jacht uitbundig zwaait, is mijn hart licht en zwaai ik geestdrifig terug.
17
in de wind
9 dagen, 13 uur, 30 minuten en 18 seconden
Franck Cammas en zijn bemanning, onder wie navigator Marcel van Triest, hebben het record verbeterd van de trans-atlantische Ontdekkingsroute. De maxi-trimaran Groupama verbeterde de tijd van Playstation met ruim 2 uur en die van Christofer Columbus, de eerste die de route van Cadiz foto Yvan naar Zedda de Bahamas aflegde, met 62 dagen. foto Yvan Zedda 18
In de Wind De Grijze Golf Er is nog hoop voor alle zeilende babyboomers. Terwijl de 68-jarige Tony Bullimore uiteindelijk toch vertrok voor zijn poging om het rond de wereld record van Ellen McArthur te verbeteren (lees Zilt 3), voltooide zijn generatiegenoot Robin Knox-Johnston (67) zijn derde wereldomzeiling, dit keer als deelnemer in de Velux 5 Oceans. In 1969 was Knox Johnston de allereerste die de wereld in zijn eentje rondde zonder te stoppen. Het contrast tussen de lekkende houten Suhaili van toen en Sir Robin’s huidige Open 60 racemachine Grey Power kon niet groter zijn. Desondanks verklaarde de Engelsman regelmatig naar de eenvoud van 40 jaar geleden te verlangen.
Dat je misschien ook te lang kunt doorgaan, toonde Ikuo Kashima (77) aan. De Japanner wilde de oudste zeiler worden die solo rond de wereld zeilde, maar moest deze week na 9 maanden door de Australische kustwacht worden gered. Ikuo houdt de mogelijkheid open dat hij voor een nieuwe recordpoging vertrekt. Helaas wordt het record voor de bejaarde Japanner wel elke dag scherper gesteld. 19
in de wind David en Goliath Voor de kust van het Caribische eiland Antigua vond de afgelopen week weer de jaarlijkse regatta plaats. De foto dateert van de vorige editie, maar die willen we je toch niet onthouden. De kleinste boot is een, toch echt bovenmodale, J42 van ruim 12 meter. De boot die zo vriendelijke is om aan lij te passeren is de 80-voet Swan Nephele.
foto Daniel Forster/Rolex
20
In de Wind Duizend dagen reis begint slecht Net als het Sailrocket team verging het ook andere zeilers die Zilt (no.3) haalden, minder goed. Op de 15e dag van wat een 1000 dagen lange reis moet worden, zijn Reid Stowe en Soanya Ahmad tegen een vrachtschip opgevaren. De bemanning is ongedeerd en de romp onaangetast, maar de schade aan de schoener Anne is aanzienlijk. De boegspriet en preekstoel zijn volledig verwoest en ook de rolreefinstallatie heeft het incident niet overleefd. De aanvaring gebeurde ongeveer 600 mijl ten noordoosten van Bermuda. Of de ontwikkelingen een voorlopig eind betekenen van de recordpoging is nog niet bekend. De eeuwige optimist Reid Stowe houdt er serieus rekening
mee dat hij de schade aan boord kan herstellen. Volgens de meest recente positierapporten ligt de Anne nog steeds op een oostelijk koers. Luister naar Reid’s eigen verslag van de gebeurtenissen.
21
in de wind
Lowestoft - IJmuiden 6 uur, 22 minuten en 30 seconden
foto Sybrand Treffers
22
In de Wind Hans Bouscholte verpulvert Noordzeerecord. Een gemengd Nederlands/Belgisch zeilteam onder leiding van Hans Bouscholte heeft de Noordzee in recordtijd overgezeild. De Brunel Open 60, vertrok donderdag 10 mei kort na middernacht uit Lowestoft en arriveerde al in de vroege ochtend in IJmuiden. Het traject van 105 mijl werd met een gemiddelde snelheid van 16,5 knoop afgelegd in 6 uur, 22 minuten en 30 seconden. Het record dat sinds 2005 op naam stond van kitesurfer Stef de Jong werd daarmee anderhalf uur scherper gesteld. Het Zilt-meteo team speelde een belangrijke rol bij de recordpoging. Zij voorzagen een afname van de wind en adviseerden Hans om al ‘s nachts te vertrekken. Het ongemak van het donker werd ruimschoots gecompenseerd door ideale omstandigheden. Het hele traject kon worden afgelegd met een zuidwestenwind tussen de 25 en 30 knopen. Direct na aankomst vertelde Hans zijn verhaal voor de Zilt-microfoon. luister
23
Photo : Chris Cameron/ETNZ
in de wind
Halve finalisten Louis Vuitton Cup bekend De wedstrijdserie die de uitdager van America’s Cup houder Alinghi moet opleveren, heeft de voorrondes afgesloten. Vier van de elf teams hebben zich verzekerd van een halve finaleplaats. Team New Zealand, BMW Oracle en Luna Rossa maakten de verwachtingen waar en bezetten de eerste drie plaatsen van het klassement. De zwaarbevochte vierde plek ging tot grote vreugde van de Spaanse toeschouwers naar de thuisploeg Desafio Espagnol. Nadat BMW Oracle heel lang ongeslagen bleef, is het toch Team New Zealand dat de rangschikking na de voorrondes aanvoert. Na een aarzelend begin zijn Dean Barker en zijn team erg in het toernooi gegroeid. De vooruitzichten op een finaleplaats zijn buitengewoon reëel, zeker nadat Nieuw Zeeland als lijstaanvoerder zelf mocht bepalen tegen wie ze de halve finale zeilen. Het verbaasde niemand dat zij voor Desafio kozen. Nieuw Zeeland’s beslissing betekent dat BMW Oracle het opneemt tegen Luna Rossa. De eerste halve finale race staat gepland op maandag 14 mei. 24
In de Wind Mislukte lancering De Sailrocket (zie Zilt no. 2) probeert nog altijd in Walvisbaai de magische 50 knopen barrière te doorbreken. De omstandigheden voor de kust van NamibiÍ zijn uitstekend, maar keer op keer duiken nieuwe technische problemen op. Ook deze week was het weer raak. Wat er precies gebeurde, vertellen de beelden veel beter dan we kunnen opschrijven. Het commentaar is van schipper, of liever astronaut, Paul Larsen. Of de schade het hele project in gevaar brengt is nog niet bekend. Misschien is het een troost voor het Engelse team dat zij nu wel het wereldrecord 'uit het roer lopen' stevig in handen hebben.
video
Toerzeilers vieren zevende lustrum Komend weekend, 12 en 13 mei, komen de leden van de Nederlandse Vereniging van Toerzeilers naar Enkhuizen. Vanaf het middaguuur lopen de schepen de gemeentehaven binnen. De organisatie verwacht er circa 180! Niet verwonderlijk, want de NVvT telt circa 3000 leden... Op de kade wordt een maritieme markt gehouden en 's avonds is er een feest in het Zuiderzeemuseum. Het overdragen van kennis en ervaring is belangrijke taak van de vereniging die tientallen cursussen organiseert. Zie ook: www.toerzeilers.nl 25
Waarheen, waarvoor? Deze zomer staan drie grote zeeraces of rally´s op stapel. De Driehoek Noordzee, Cork 2007 en de 1000 Mijl. Waar gaan ze naartoe, voor wie zijn ze bedoeld, en waarin onderscheiden ze zich van elkaar? Een inventarisatie van 2670 mijl zeilen met z´n allen.
foto Ben Hoekendijk
26
Jezelf tegenkomen in de Driehoek De Driehoek Noordzee is ooit begonnen als tocht om de Noordzee te bedwingen, zonder moderne hulpmiddelen. Elektronica was uit den boze. Het kwam aan op doorzettingsvermogen. En dat laatste geldt nog steeds, ook al zijn moderne navigatieapparatuur en stuurautomaten allang toegestaan. In de Driehoek kom je jezelf tegen. De Driehoek is een ruim 1100 mijl lange prestatietocht voor duobemanningen en toerzeilers die meer ervaring willen opdoen met langere zeezeiltochten. Goed zeemanschap telt vooral. De organisatie beoordeelt logboeken en deelt daar een prijs voor uit. Het aandoen van de etappeplaatsen is een feestelijk onderdeel. Het is een treffen met plaatselijke zeilverenigingen. De Driehoek Noordzee heeft twee varianten. De Duotocht wordt gezeild met twee opvarenden. Ze moeten binnen zestien dagen terug zijn in Den Helder. De Toertocht kan met meer bemanningsleden worden gevaren. Het kan een aanbreng zijn voor een zeilvakantie. 'Een test voor boot en bemanning' - Een veteraan vertelt "Het is een test voor boot en bemanning," zegt veteraan Ben Hoekendijk over het karakter van de Driehoek Noordzee. "Tijdens de Driehoek komen dingen aan het licht die op gewone tochten niet zo gauw naar boven komen. Dat kunnen 27
foto Ben Hoekendijk
28
technische mankementen zijn, maar ook beperkingen van de bemanning. De eerste oversteek van Den Helder naar de Shetlands of de Orkneys duurt meteen een dag of vier.� “De Driehoek is een goede testcase voor zeilers die lange afstanden willen gaan varen. Dick Koopmans heeft ooit opgemerkt: 'Als je de Driehoek hebt gezeild, ben je klaar om alle kapen te ronden.' " Naast de ontbering is er volgens Hoekendijk veel gezelligheid. "Het is een gezellige tocht, waarin je vrienden maakt. Je maakt met z'n allen iets mee, gaat ergens doorheen. Voor mijzelf komt daar het element van het noorden nog bij. De zee verandert van kleur naarmate je noordelijker komt. Eerst grijs, daarna diep donkerblauw. Je ziet paradijselijk mooie luchten en veel zeeleven. Het is fris en ruig en ik kreeg daar de smaak voor het noorden te pakken." Ben Hoekendijk zeilde de allereerste Driehoek in route 1979. Met een Delta van 7,90 meter, een houten kaart Van de Stadt ontwerp.
Racen en toeren naar Cork "Het is een combinatie van een race en een rally," meldt secretaris Rocus de Groot. "De deelnemers krijgen de kans hun grenzen te verleggen door een langere tocht op zee te zeilen. Bovendien is de bestemming zo gekozen dat men daar een vakantie op kan laten aansluiten." De Stichting Zeilrace & Rally organiseert 29
het evenement voor de 8ste keer. Eerdere reisdoelen waren onder andere La Rochelle, Gijón, Vilamoura, Lissabon en de Azoren. Dit keer is de Royal Cork Yacht Club in Crosshaven, Cork de bestemming. De organisatie wil naast het wedstrijdelement ook ruimte voor ontspanning inbouwen en heeft in Cork de nodige feestelijkheden gepland. De route naar Cork is 570 mijl lang. Zeezeilervaring route is nodig. Het traject voert immers langs de Engelse kaart Zuidkust en vanaf Cornwall volgt de oversteek van de Ierse Zee. Dat is voor een deel de route van de beruchte en befaamde Fastnet-race. ’Het is op en af' - Ervaring van een deelnemer "Teamwork is belangrijk op zo'n lange tocht," zegt Joost Jacobi (foto). In de vorige Race en Rally, die naar La Rochelle voerde, was hij voordekker op de Northern Comfort Excalibur van Nelleke Fontijn. "Het was toen flink bikkelen tijdens het eerste stuk naar de zuidkust van Engeland, het kwam aan op doorzettingsvermogen. We hadden windkracht 7 op de kop. In het tweede deel van het traject kregen we juist te maken met windstiltes en sterke stroom. Op zo'n lange tocht slaap je onregelmatig, het is op en af. Al raak je op een gegeven moment wel in een trance. Maar het vraagt foto team Excalibur wel concentratie." De ploeg van de Excalibur maakt zich nu op voor de rally naar Cork. In dezelfde samenstelling. "De chemie is goed, ja," verklaart Joost de ongewijzigde club, "we hebben samen ook IJspegels gezeild. En onze schipper Nelleke heeft ontzettend veel ervaring!" 30
1000 mijl voor koppels De 1000 mijl Doublehanded Race is een nieuw initiatief. De race combineert shorthanded langeafstandzeezeilen met wedstrijdzeilen. De race bestaat uit drie etappes tussen Nederland, Noorwegen en Shetland. De finish is het Noorse Bergen (foto). Anders dan de deelnemers in de Driehoek zeilen de deelnemers aan de 1000 Mijl een op-enneertje tussen de Shetlands en Noorwegen. route Etappe 1: IJmuiden-Bergen (600 mijl) kaart Etappe 2: Bergen-Lerwick (200 mijl) Etappe 3: Lerwick-Bergen (200 mijl) De eisen voor deelnam zijn kort maar krachtig: veel zeezeilervaring, een zeewaardig schip van minimaal 27 voet, gezeild door twee bemanningsleden, van er ĂŠĂŠn de gehele race moet uitzeilen. Het tweede bemanningslid mag na elke etappe worden gewisseld. Ook in deze race worden zeemanschap en ontbering op zee afgewisseld met feestelijkheden in de etappeplaatsen. Er wordt daar opnieuw gestart nadat de vloot weer compleet is.
foto: Bergen Tourist Board/Per
31
Als het golft De zee inspireert! Dichters, schrijvers en ook muzikanten. Laurens van Zijp speurt naar wind-en-water gerelateerde liedjes. Deze aflevering: Als het golft Door: De Dijk CD: Zevende Hemel, 2000, Mercury Records Net als wind zijn golven onverbrekelijk verbonden met het zeilen. Ze vergroten de kans op nattigheid. Wie wel eens heeft gevoordekt of op de hoge kant heeft gezeten, kan dat beamen. Je hebt zo een kouwe klets in je nek. Gek, aan dek blijf ik het liefste droog, terwijl ik op een cat of in m'n Laser niet maal om een beetje water. Beroepshalve heb ik dikwijls wat te stellen gehad met golven. Neem Medemblik bij oostenwind. Lagerwal = holle zee; juist daar. Dan met een fotoboot naar de bovenboei stuiteren is een vak apart. Goeie training voor motorcrossen. En op dat soort momenten flitst het nummer van De Dijk door mijn brein: Als het golft dan golft het goed Niet te stuiten, niet te sturen Duurt het dagen, duurt het uren Als het golft dan golft het goed
foto Ruud Kattenberg Zilt Magazine
Een verrukkelijk walsend lied, met een tekst die zanger Huub van der Lubbe op het lijf geschreven lijkt. Op de mooiste zomeravond Bij de ondergaande zon In de hand het laatste glaasje Niemand weet hoe het begon... Het zou best kunnen dat Huub zijn inspiratie tijdens het zeilen heeft opgedaan. Het vergelijk met een zeiltocht is namelijk levensgroot:
32
Zoute Noten Op de rimpelloze vlakte Van een vlekkeloos bestaan Kan het plotseling gaan waaien Ook al wil je er niet aan We kunnen trouwens met genoegen op de haven afkoersen, want: In de luwte van de leegte In de kelder van de kroeg Waar de vaten rustig wachten Iedereen heeft toch genoeg Alsof de schrijver weet dat menig zeiler een zuipschuit is die Brakeboer en Ome Ko permanent als waypoint heeft ingevoerd. En net als tijdens een zeiltocht moet je in het leven rekening houden met een weersomslag: Op de dansvloer van het leven Met een tango voor de boeg Kan het zomaar heftig stormen Ook als niemand er om vroeg Als het golft dan golft het goed Niet te stuiten, niet te sturen Duurt het dagen, duurt het uren Als het golft dan golft het goed Een band van wereldformaat, die De Dijk. De mannen hebben zich door noeste arbeid opgewerkt tot topact. De Dijk is geen slap marketingbedenksel; de groep heeft de lange weg langs feesttenten en buurthuizen gevolgd. Dat alleen al maakt De Dijk sympathiek. De muziek staat als een huis; de teksten zijn uit het leven gegrepen en doen ertoe. Huub van der Lubbe is een markant frontman die de liedjes op elke locatie weet 'te brengen'. Op Zevende Hemel staat geen enkel zwak nummer. Naast Als het golft, zijn We beginnen pas en het geestige Jeuk ('t Is niet de strop, het is het hangen) aanraders. En bij dezen verheffen we Als het golft tot beste 'Aandewindse liedje' ooit... 33
Neem het op tegen Alinghi De Zilt-redactie zul je niet snel met een joystick voor een scherm aantreffen en zeilen associĂŤren we, heel ouderwets, toch vooral met wind door je haren en waterdruppels in je nek. Toch zijn we onder de indruk van de America's Cupversie van het spel Virtual Skipper 5. De simulator ziet er werkelijk prachtig uit en zorgt voor meer zeilgevoel dat je op een bureaustoel zou verwachten. De teams, boten en weersomstandigheden zijn zo natuurgetrouw nagebootst dat je bijna vergeet, dat je in een virtuele wereld rondzeilt. Bovendien lijkt de game ons een prima droogtrainer voor iedereen die zich wil bekwamen in het matchracen. Voorwaarden zijn een vlotte computer en een creditcard die goed is voor 45 Euro. Wie het eerst eens wil ervaren kan een probeerversie ophalen via www.virtualskipper-game.com. Die demo is trouwens wel 283 Mb groot. Ook daarmee weten de makers de overtreffende trap van de echte America's Cup dus goed te imiteren
video
34
Zilte Spullen Goede eigenschappen gecombineerd Ankers, of liever gezegd de voor- en nadelen van verschillende types, blijken een populair onderwerp. Na onze aandacht voor de opmerkelijke Hydrobubble variant werden we door verschillende lezers geattendeerd op het Rocna anker. Het concept is bedacht door een Nieuw-Zeelandse yachtie en dat staat waarschijnlijk garant voor een dosis ervaringsdeskundigheid. Het Rocna anker lijkt vooral een combinatie van types die zich al bewezen hebben. We herkennen elementen van het Delta ploegschaaranker en van - het vrijwel uitsluitend onder Duitse zeilers mateloos populaire - Bßgel anker. Diezelfde ankers komen ook aan bod in de proeven die de fabrikant op video heeft vastgelegd. Het zal weinigen verbazen dat Rocna’s eigen product alle concurrenten tijdens die test ruim overtreft. Zonder uitgebreide eigen proef willen we daar niet aan twijfelen. terker nog, we geloven wel in die combinatie van de goede eigenschappen van anderen. Of het Rocna anker daarmee het eerste universele anker is dat op elke bodem, voor elke boot en onder alle weersomstandigheden de optimale oplossing is, zal echter nog moeten blijken. Wij vonden het onderwerp in ieder geval interessant video genoeg om de volledige achtenhalve minuut matige beeldkwaliteit uit te zitten.
35
Anatomie van een broach Uit het roer lopen kan zelfs een ervaren wedstrijdbemanning als die van de Daikin Airco overkomen. Erick Veldhuis van Zeezeilschool Scheveningen was toevallig op het juiste moment op de goede plaats om dat vast te leggen.
36
foto´s en tekst: Erick Veldhuis - Zeezeilschool Scheveningen
2
1
De stuurman wil oploeven. De De boot krijgt te veel helling. Bij bemanning viert de loefschoot en het verhuizen naar de hoge kant houdt de lijschoot strak... neemt de stuurman ongewild het stuurwiel een paar graden mee...
3 Door de stuurfout gaat het echt mis. De neerhouder staat nog strak en de giek sleurt door het water. Afvallen is onmogelijk, de zeilen verliezen wel hun druk...
4 Daardoor keert de rust terug, maar de neerhouder wordt niet gevierd en ook de lijschoot staat na het weer afvallen te strak...
6
5 De boot vliegt opnieuw uit de bocht. "Hiken jongens, jullie moeten met je gewicht naar de hoge kant..."
OkĂŠ, het is lekker weer, we proberen het nog een keer. Afvallen maar...
37
7 De neerhouder heeft nog geen ruimte gekregen en de lijschoot staat nog steeds te strak...
8 Wat een heerlijk zeilweertje...
9 Zo langzamerhand wordt het toch wel tijd om eens af te vallen...
10 Kijk, dat gaat de goede kant op. Nu alleen die lijschoot nog. En wie deed ook weer de giekneerhouder?
11 Te laat! Opnieuw wil de boot alleen nog maar naar de wind toe. De derde schuiver...
12 Wat is er toch aan de hand? Drie man nemen een kijkje op het voordek...
38
foto´s en tekst: Erick Veldhuis - Zeezeilschool Scheveningen
13 Het extra gewicht op de boeg helpt ook al niet...
14 Shit, daar gaat ie weer...
15 Nu de voordekker tot zijn hals in het water is geweest, houden ze het voor gezien...
16 De spinnaker wordt binnengehaald...
17 Jammer van dat spinnakerrak...
18 Nog even alle bemanningsleden tellen...
39
Heb je een wedstrijd georganiseerd, bestaat je vereniging 25 jaar, ben je op zoek naar gelijkgestemden of wil je anderen laten delen in een bijzonder moment? Mail het ons, stuur een leuke foto of video mee, en je hebt zomaar kans dat je in ‘Aangewaaid’ terecht komt...
Cadettalenten Mooie foto’s van de Cadet 8334. In actie tijdens de United 4 in Medemblik, afgelopen weekend. De NED 8334 Tomahawk is van Lotte (13) en Dafne (11) Wijnbergh uit Amsterdam. Ze noteerden in Medemblik een serie van 5-12-8-18-17-2 waarmee ze 7de werden. De United 4 is een reeks wedstrijden voor jeugd gedurende het seizoen, op diverse locaties en voor verscheidene klassen. Stuurvrouw Lotte zeilt al sinds haar zevende en komt uit de Optimist. Met Remy Oomens eindigde ze op het WK Cadet in Australië als 6de. Nu zeilt ze met zus Dafne. ‘Als ik in mijn boot zit voel ik me pas echt goed,’ meldt Lotte. Zus Dafne bemant en wil dat naar eigen zeggen ook het liefst blijven doen. ‘Het leukste van zeilen vind ik hangen en planeren,’ aldus Dafne. Ze begon op haar 8e in de Cadet en met Sven Oomens eindigde ze als 8e op het WK in Australië. We gaan vast nog veel van dit talentvolle duo horen. Kijk ook eens op www.topcadetten.nl
Foto’s Floris en Annemiek Wijnbergh
40
Aangewaaid
Marjon g Patrick van Gool en loe rp ke an Sp ilt! ze t Di Ha! n lopen. e hard een Spanker ka van Utteren laat zien ho lasse
De laatste winter nkerk foto richard de jonge/spa
Rappe klassieker Hij mag onderhand gerust tot de klassiekers gerekend worden: de Spanker. In de jaren zestig en zeventig kende de klasse een explosie. Vooral omdat ontwerpbureau Van de Stadt de tekeningen verkocht aan vele zelfbouwers. Die bloeitijd ligt achter ons. Maar nog altijd is de Spanker-klasse zeer actief. Dit jaar is er weer een volle wedstrijdkalender. Met als hoogtepunt het NK op de Braassem, van 31 augustus tot 2 september. Het eerstvolgende evenement is de Hooghe Hoed eind mei, zo genoemd omdat de locatie pas op het laatste moment tevoorschijn wordt getoverd. En die locatie is: de Nieuwkoopse Plassen. Zeilen doet de Spanker nog altijd als een duivel, zoals de foto ook laat zien. De actieve wedstrijdgroep telt een zestigtal boten. Het aantal uitgegeven zeilnummers (rond de 970) loopt aardig naar de duizend. Maar er zeilen ook nog duizenden toer-Spankers in de rondte. Meer informatie: www.spanker.nl . 41
Fred Moerman overleden In de zeilwereld is met verbijstering gereageerd op het plotselinge overlijden van Fred Moerman, onder meer J22zeiler. Hij overleed op 30 april ten gevolge van een hersenbloeding. Moerman was typisch zo'n bevlogen vrijwilliger die op tal van fronten zijn steen bijdroeg aan de zeilerij. Hij was betrokken bij diverse klasseorganisaties, zette zich in voor de organisatie van evenementen. Op zaterdag 5 mei hielden de deelnemers van de United 4 in Medemblik voor de wedstrijden een herdenkingsceremonie. De vlaggen hingen halfstok en de Laserzeilers voeren met een rouwband. Moerman werd 50 jaar.
'Netjes op ons bek gegaan' Brons voor team Zuiderbaan Zelf is ze er nogal bescheiden over, maar wij van Zilt vinden Klaartje Zuiderbaan de beste matchrace-stuurvrouw onder de Nederlandse zeilsters. En onlangs bewees ze dat weer in Calpe, Spanje. Met Franรงoise Broekhof, Nanda Nengerman, Renske Verbeek en zus Trijntje eindigde Zuiderbaan als derde in een zwaar bezet veld. Klaartje: "Calpe was waarschijnlijk het sterkst bezette evenement van het jaar. We staan nog steeds 3de op de wereld-ranglijst, dus waren we voor dit evenement uitgenodigd. We zeilden in de Tom 28. Superboten! We stonden in de halve finale tegen het team van Claire Leroy (nr 1 in de ranking) en zijn netjes op ons bek gegaan: 3-0. We hadden steeds wel een gelijke start, maar niet de kant die we wilden en zij speelden het goed uit, ondanks onze betere snelheid. In de strijd om de derde plaats wonnen wij weer met 3-0 van het team Nina Braestrup." 42
Aangewaaid Van Spa via Holland naar Breitling De zeilsport is in trek bij horlogemerken. Neem bijvoorbeeld Rolex die een hele trits zeilevenementen sponsort. Of TAG Heuer die zich in de America's Cup manifesteert. Ook Breitling stapt als sponsor in de zeilerij en omarmt de Holland Regatta, voorheen de Spa Regatta. Sinds 1985 staat dit internationale evenement voor olympische klassen op de kalender en de Spa Regatta is van meet af aan toonaangevend geweest. "Dit niveau sluit uitstekend aan bij de merkgedachte van Breitling,” aldus importeur Marcel Koster. De Breitling Regatta is door de wereldzeilbond ISAF op de lijst gezet voor de ISAF World Cup die volgend jaar start. De andere regatta's zijn die in Melbourne, Miami, Palma, Hyeres en Kiel. De Breitling Regatta is van 23 tot 27 mei in Medemblik.
De laatste winter
Zilte Genealogie Niet alleen de Zilt Magazine-familie groeit als kool, ook de groep naamgenoten blijft zich uitbreiden. Dit keer meldden Ruud en Judith Nieuwenhuis zich met hun Zilt. Een naam die de Salona 37 kreeg ‘na het verscheur-en van heel wat kladpapier-tjes met mogelijkheden’, schrijven ze. We weten er alles van...
43
foto Marijke van Ekeren en Frank Mooy
De Sepia in het ochtendgloren van de winterse Guadiana rivier. Overwinteren op de grens van Portugal en Spanje. 44
Zilte Wereld Sepia’s actieve winter In Zilte Wereld nummer 3 zoomden we in op de overwinteraars aan de zuidkust van Portugal in Spanje. Veel zwervende zeilers zetten daar hun boot op de kant of zoeken een beschutte plek in een marina en vliegen voor de winter naar Nederland. Marijke van Ekeren en Frank Mooy deden het anders. Zij bleven het grootste deel van de winter actief zeilen op hun stalen van de Stadt 34 Sepia. Naar aanleiding van hun vermelding op de Zilte Wereldkaart stuurden zij ons een prachtige foto (linkerpagina) van hun overwintering. Guadiana ‘Sepia’ bracht veel tijd door op de Guadiana. Marijke en Frank hebben de grensrivier tussen het Spaanse Andalusië en de Portugese Algarve uitgebreid verkend. In het uitgestrekte natuurgebied ontdekten ze prachtige ankerplaatsen waar ze dagenlang alleen waren. Groeide de behoefte aan een warme douche, dan verkasten de zeilers naar een grotere havenplaats als Ayamonte. En als ze even wilden genieten van de romantiek van een Portugees dorpsplein, legden ze aan langs de kade van Alcoutim. India De overwintering aan boord leverde ook de rust om over de toekomst na te denken. Marijke en Frank hakten een knoop door en schreven zich in voor de Vasco da Gama Rally. De tocht start in het najaar in Turkije en gaat via de Rode Zee naar India “Bombay, here we come!” schrijft de bemanning van de Sepia alvast vol vertrouwen. 45
Klaar voor vertrek Elk jaar komen in december honderden boten aan in het Caribisch gebied. Na de Atlantische oversteek waaieren de zeilers uit over de met eilanden bezaaide blauwe zee. Vijf maanden lang maakt niemand zich druk over de weersverwachtingen. Dat verandert eind april. Het orkaanseizoen komt dan dichterbij en de zeilers moeten beslissen waar ze de volgende maanden gaan doorbrengen. Trinidad en Curaçao zijn populaire zomerbestemmingen die net onder het orkaangebied liggen. Een deel van de vloot gaat die kant op. De ‘rond de wereld’-zeilers koersen al iets eerder richting Panama. Maar verreweg de grootste groep klontert samen in de noordoosthoek van het Caribisch gebied, op de eilanden Sint Maarten en Antigua. Zij maken zich op voor een Oyster Pond op Sint Maarten lange trip: of via de Bahama’s naar de oostkust van de Verenigde Staten of via de Azoren terug naar Europa. De laatste jaren wint Sint Maarten aan populariteit als vertrekpunt voor de Atlantische oversteek. De faciliteiten voor watersporters zijn er uitstekend. Er zijn veel nieuwe marina’s, volop grote watersportwinkels en voor elk technisch probleem is er wel een gespecialiseerd bedrijf. Op de Zilte Wereldkaart van deze week is de samenklontering goed te zien. De Drifter, Lahaina, Holender, Fly Away, Mama Cocha en Klef liggen momenteel op Sint Maarten. De zeilers van de Zwit, Lady Anne, Vagabond en Kind of Blue zijn op Antigua. In de rest van het Caribische gebied zijn bijna geen boten uit de Lage Landen meer te vinden. De bemanning van Zilt wenst alle overstekers een goede wind voor de 2200 mijl lange oversteek naar Café Sport op de Azoren.
46
Zilte Wereld Zoom in op een desolate ankerplek in PatagoniÍ of een tropische baai in de Pacific en zie welke boten daar in een droomdecor liggen. Of tik de naam in van de boot die vorig jaar nog naast je in de marina lag en nu onderweg is naar de zon. Met een muisklik ga je door naar de website van de wereldzeiler om de laatste logboekbijdragen te lezen en de jaloersmakende foto’s te zien.
Google Earth In Zilte Wereld is slechts ruimte voor een deel van de wereldkaart. Door op de punaise in de kaart te klikken open je alle posities in Google Earth. Staat Google Earth nog niet op je computer, dan kun je het gratis downloaden.
Geef je positie door Alle zeilers die Nederland voor een jaar of langer achter zich laten kunnen een plek krijgen op de Zilte Wereldkaart. Mail daarvoor je positie naar ziltewereld@ziltmagazine.com. In de pop-up bij de positie is ook plaats voor een of twee korte zinnen over jezelf, je boot of de plek waar je bent. Een link naar je eigen website past daar ook in. De positie en begeleidende tekst veranderen elke twee weken.
47
in de wind Wekelijks vertelt Zilt huismeteoroloog Henk Huizinga hoe het zeilweer voor het komende weekend wordt. Kijk en luister naar zijn verhaal en klik daarna op je eigen vaarwater in de kaart hieronder.
Waddenzee
IJsselmeer Noordzee kust
Zeeuwse Delta
Klik op een zeilgebied voor een gedetailleerde 3-daagse prognose... Gebeurt er niets? Download dan hier Acrobat Reader versie 8
Zaterdag
Zondag
Weer & Wind
video
Het wisselvallige weer houdt aan Sinds afgelopen maandag gedraagt het weer zich zoals dit rond deze tijd van het jaar als normaal wordt gezien: wisselvallig. Toch levert dit weertype ook goede condities op voor de snelle jongens, zoals Hans Bouscholte afgelopen donderdag aantoonde. Kijken we naar de +36 weerkaart, dan geeft het isobarenpatroon aanleiding voor de uitdagers van Hans om hun slag te slaan, want er zal zo’n 30-35 knopen uit het zuidwesten staan. Met lagedruk in de buurt moet dan wel met buiige neerslag rekening gehouden worden. In de nacht van zaterdag op zondag treedt er tijdelijk een rustpauze op, maar volgens de +60 kaart zal op nadering van een depressie de bewolking weer toenemen, gevolgd door regen vanuit het zuiden. De wind zit in de middag met 15-20 knopen in de zuidoost-hoek. In het noorden van het land zal die wind later gaan optreden. Het Zilt weerbericht wordt verzorgd door NIMOS Weertrainigen www.weercursus.nl
Š Zilt Media Groep - 2007
bemanning Zilt
4/2007
Bemanning De bemanning van Zilt Magazine bestaat uit: Ruud Kattenberg, Sjors van der Woerd en Laurens van Zijp. Vaste opstappers zijn: Hans Bouscholte, Rob Bijnsdorp, Feddo van Gogh, Ben Hoekendijk, Henk Huizinga, Richard Langdon, Jimmy Lengkeek, Thierry Martinez, Gilles Martin-Raget, Pieter Nijdeken, Michiel Scholtes en anderen.
Aan de kajuittafel Onze manier van werken is even onconventioneel als Zilt zelf. Verwacht ons daarom niet in een spectaculair kantoor. We zijn het liefst aan boord, op het water of onderweg naar een goed verhaal. De redactievergadering houden we aan wisselende kajuit- en keukentafels en verder zijn we uitgerust met e-mail, chat en Skype. De beste manier om ons te bereiken, is een e-mail te sturen aan: redactie@ziltmagazine.nl
De inhoud van Zilt Magazine mag op geen enkele wijze worden overgenomen zonder schriftelijke toestemming van de makers. De uitgever kan niet aansprakelijk worden gesteld voor fouten in deze publicatie. Š Zilt Media Groep - 2007
50
Zilt Zoekt Zeilers Wil je dit magazine gratis blijven ontvangen? Surf dan naar www.ziltmagazine.nl
Klik hier om Zilt naar een zeilvriend te sturen 51