Z
ilt
MAGAZINE VOOR ZEILERS nummer
11 - 30 augustus 2007
Zilt’s steigergids: alle 167 Hiswa zeiljachten foto: Carlo Borlenghi/Rolex
--- Jochem Visser over tactiek en winnen --- Stroom, wind en heerlijk droogvallen op het Wad --- Meteo in de Fastnet --- Mean Machine wint --Hiswa Smaakmakers --- 24 Uurs --- En verder: foto’s en filmpjes! 1
dit is zilt... Ziltilt Z
Veelzijdigheid Weet je wat het mooie van de zeilerij is? Je raakt er nooit op uitgekeken. Neem nou het simpele 'bootjes kijken'. Daar krijgt de ware zeilliefhebber geen genoeg van. Vandaar dat we ons weer massaal laten verleiden om de gang naar IJmuiden te maken. Op de steigers van de natte Hiswa stillen we onze boothonger. Kijken, wikken, wegen, becommentarieren en vooral lekker ouwehoeren over boten. Dat blijft leuk, ook al heb je helemaal geen 'hoge aankoopbereidheid' zoals het Hiswa-persbericht sinds jaar en dag steevast over beursbezoekers meldt. Alleen al het rondsnuffelen in de persinformatie was voor ons, Zilt-samenstellers, een aangename bezigheid. We maakten een denkbeeldige tocht over de steigers en kruisten de schepen aan die we volgende week in het echt zeker gaan bekijken. Je kunt dit voetspoor volgen. Zie pagina 24 en verder. Alle 167 zeiljachten vind je bovendien in een handige bijlage. Je kunt dus goed voorbereid naar de Hiswa aan Zee. Het zeilen biedt grenzeloze mogelijkheden. Letterlijk. En dat is weer te zien, te horen en te lezen in dit nummer. Bestemmingen als het grimmige Deception Island in Zilte Zintuigen en de zonnige Beneden-
11/2007 1/2007
2
windse eilanden in de Carieb zijn buitenaards. Maar een ankerplek onder Terschelling, veroverd na een winderige oversteek, is even adembenemend. Een allesoverheersende factor is natuurlijk de wind. Geen wonder dat meteo een zwaarwegende onderwerp is. Lees en kijk hoe de Fastnetdeelnemers worstelden met de weersvoorspellingen. Terwijl de zeilers in de 24-Uurs juist verrast werden door de ideale zeilomstandigheden, waar ze gerekend hadden op blijvend licht-weer. Ook dit onderstreept de veelzijdigheid van het zeilen. De weerslag daarvan vind je telkens in Zilt. De Zilt-bemanning PS: Wil je reageren? Heb je een wereldverhaal? Een zinderend zeilfilmpje of daverende zeilfoto? Stuur op: redactie@ziltmagazine.nl
Zo lees je Zilt gemakkelijk Download om te beginnen de jongste versie van de Acrobat Reader. Op dit moment is dat versie 8.1 Je vindt een link linksonderaan de website www.ziltmagazine.nl. Met enkele knoppen op de pagina's kun je vlot bladeren en filmpjes bekijken. Een overzicht van die knoppen vind je hier.
3
Zilt
11/2007
Voor jullie veertiendaagse bureaublad mochten we weer eens ronddolen in het archief van de Italiaanse topfotograaf Carlo Borlenghi. Deze foto maakte Carlo tijdens de Rolex Maxi Cup in Porto Cervo. De editie 2007 start volgende week en er worden ongetwijfeld weer veel bijzondere platen geschoten. 4
Download deze foto als bureaublad
DOWNLOAD foto: Carlo Borlenghi/Rolex
5
in deze zilt... Zilt
11/2007
2 Veelzijdigheid
Een overpeinzing van de Zilt-bemanning.
4 Download Een wereldplaat voor je bureaublad.
8 ‘Een van de hoogtepunten’
Tacticus Jochem Visser over zijn winst in de Rolex Fastnet Race.
10 Genieten na een oversteek
Een lastige tocht op het Wad wordt beloond met prachtig droogvallen.
22 No woman, No cry Een ruige plaat van een Melges 24 onder spinnaker. mooiste of interessantse boot.
24 Hiswa te Water Slenteren over de steiger op de zoek naar de leukste, mooiste of interessantse boot.
30 Geoliede Machine Het Mean Machine team draaide op volle toeren tijdens de Portugal Cup.
32 Uitstellen of doorgaan? Henk Huizinga kijkt terug naar de beslissing van de Fastnet Race organisatie.
6
38 Zoute Noten Water gerelateerde songs in woord en geluid.
40 In de wind Zilt nieuws vanaf het water of de steiger.
44 Aangewaaid Jullie eigen zeilbeleving.
48 Zilte Wereld
Oh, zijn jullie dááár! Kijk op de kaart, zoom in en volg Zilt-zeilers op de zeven zeeën.
52 Zilte Zintuigen De foto van een storm bij Antarctica waait bijna van je scherm.
& Wind 54 Weer Storm, windstilte of een lekker lopend windje? Het zeilersweerbericht door Henk Huizinga.
56 Bemanningslijst Plus de complete Hiswa zeilbotenlijst...
7
Zilt
11/2007
Tacticus Jochem Visser:
'Een van de hoogtepunten uit mijn carrière...'
foto: Carlo Borlenghi/Rolex
video
8
Zilt gesprek: Laurens van Zijp
Veel publiciteit rond de Fastnet Race gaat naar de eerst aankomende boot. Maar minstens even veel gewicht heeft de overwinning op verrekende tijd. Dit keer ging die overall prijs naar de bemanning van de Chieftain. Een team onder Ierse vlag, maar met een stevige Nederlandse inbreng. Jochem Visser (42) was verantwoordelijk voor de navigatie en de tactiek en natuurlijk vroeg Zilt hem naar zijn ervaringen. Over het uitstel 'In eerste instantie leek dat niet zo gunstig voor ons, maar later zag het er naar uit dat we precies bij onze passage van de 'Rock' van een windshift konden profiteren...' Over de voorbereiding 'Ik maak tegenwoordig mijn eigen weerberichten, met een model dat ik zelf genereer...' Over de strategie 'Direct na de Needles hebben we voor het risicovolle korte rak gekozen, omdat ik verwachtte dat de wind naar links zou gaan. Dat kwam perfect uit...' Over de condities 'De eerste nacht begon het hard te waaien. 35, 37 knopen wind...' Over de boot 'Een zwenkkiel is de beste investering die je kunt doen. Het levert je 3, 4 soms wel 5 knopen snelheidswinst op en het maakt de boot veel makkelijker te varen...' Over de navigatie 'Kort na de Lizard viel de hoofd-GPS uit en bleek ook het reserve-exemplaar kapot. Ik had alleen nog een GPS horloge...' Klik hier en luister naar het Zilt-gesprek Het ophalen van dit bestand duurt even.
9
Genieten na een
foto: Roosje Keijser
Klaas Wiersma maakte een oversteek. Nee, niet op de Noordzee of de Atlantic. Het ging van Ameland naar Terschelling. Met de Cornish Crabber Urmiena. Geen sinecure met een dikke noordwester. De beloning: rust op het Wad onder Terschelling.
10
tekst: Klaas Wiersma
n oversteek
11
12
foto: Klaas Wiersma
tekst: Klaas Wiersma kaart
De boegspriet duikt een golf in. Door de stevige noordwesten wind staan er steile golven in het Molengat onder Ameland. We moeten hier even doorheen. Op het Borndiep wordt het vaarwater breder en zal het rustiger zijn. Als we wat meer ruimte onder ons hebben hijsen we de 'working sails', grootzeil fok en kluiver, van onze Cornish Crabber. Aan de wind met het bakstag goed doorgezet en met het midzwaard maximaal naar beneden zoeken we de juiste compromis tussen hoogte en snelheid.
Extra lift Maar de vloed zet ons zijwaarts terug het Danziggat in. Verschillende boeien glijden voor onze neus langs. Heeft dit wel zin, tegen de stroom in kruisen? Haast hebben we niet, we willen gewoon lekker zeilen. Maar dit geeft toch wel een raar gevoel. Ik kijk over m'n schouder en zodra het kan gaan we overstag. Met de stroom op de kop hebben we meer controle over de situatie. Stroom en wind staan zo ten opzichte van elkaar dat we de stroom met de lijkant van het zwaard kunnen aansnijden. Dat geeft extra 'lift'. We worden als het ware naar de wind toe geduwd. Hard gaat het niet tegen de stroom in, maar we houden tenminste koers. De golven worden hoger, maar de Crabber neemt ze zonder problemen. Met de zeilen goed gebalanceerd is sturen bijna niet nodig. 13
foto: Klaas Wiersma
14
tekst: Klaas Wiersma kaart
Beter weer Twee dagen lagen we verwaaid op Ameland. Totdat het KNMI een afnemende wind voorspelde. 's Avonds bij de olielamp buigen we ons over de kaarten: we willen aan het eind van de dag droogvallen onder Terschelling ter hoogte van het dorpje Oosterend. Eerst checken we met getijdetafels en stroomatlas hoe we later vanaf deze plek weer verder zouden kunnen. Pas rond drie uur de dag erop is er weer voldoende water om te varen. Dat vinden we prima. Bovendien wil zus met man en drie kinderen proberen om over het wad naar onze drooggevallen boot toe te lopen.
Terugrekenen Dan rekenen we terug om de tocht te plannen. We willen twee Ă drie uur na hoogwater aankomen op de droogvalplek. Eerder arriveren is riskant. We weten niet of er geulen of banken zijn op dat stuk wad. Stel je loopt rond hoogwater per ongeluk vast. Dan kan het gebeuren dat je de volgende vloed niet loskomt. Omdat we 's nachts weer gaan drijven, willen we ook niet in te diep water komen te liggen. Drooggevallen slaapt toch het lekkerst. Bij het wantij van Terschelling willen we een uur na HW vertrekken. Vanaf daar is het nog een uur varen, denken we. En zijn er verder nog restricties? Jazeker. De beschutte route van Borndiep naar het Boschgat tussen de banken door is verboden gebied! Rust voor de zeehonden. Behalve van 3 uur voor HW en 2 uur na. 15
16
foto: Klaas Wiersma
tekst: Klaas Klaas Wiersma Wiersma foto’s en tekst: kaart
Alles stroom mee? Stel, we willen overal stroom mee hebben, dan zou de dag er zo uitzien: vanaf Nes op de laatste uren van de eb richting het zeegat varen. Daar 3 uur wachten vanwege de zeehonden. Met het opkomend water tot aan het wantij onder Terschelling (twee uur varen), 5 uur wachten tot 1 uur na HW. En dan naar ons einddoel. Zonder motor was dit de enige optie geweest. Wij kiezen ervoor om het eerste stuk tegenstroom zo veel mogelijk zeilend te incasseren en vertrekken vlak voor laagwater. En dat is een goede keuze, want we hebben een fantastische zeildag!
Borndiep opnieuw We varen nu al een tijd aan de oostkant van het Borndiep langs de Vrijheidsplaat voor de kust van Ameland. Het is hier 15 meter diep en de golven worden steeds hoger. Tijd om overstag te gaan en over te steken naar de westkant van het zeegat. We draaien en de stroom staat nu weer dwars op het schip. Op de GPS verdubbelt de snelheid! Maar in vliegende vaart verliezen we al onze gewonnen hoogte. Na twintig minuten zijn we terug aan het begin van de geul. We verleggen onze koers opnieuw naar noord. Er staat hier veel minder stroom en het water is vlak. Aan loef ligt een zeehond op de zandbank. Het dier is niet onder de indruk van onze verschijning en laat z'n kop weer zakken. De zon kleurt het ondiepe water goudkleurig. 17
Pittige vlaagjes schieten glinsterend over het water. Een opwaaiende breker rolt uit het niets wel honderd meter langs een onzichtbare richel. De boot loopt heerlijk. Over de grond maken niet meer dan drie knopen voortgang. Geen probleem! We genieten.
Topspeed Na een ankerstop met koffie mogen we tussen de banken door. De geul is smal, maar met de stroom in de rug is dit geen probleem. Zelfs met klapperende zeilen is de snelheid nog redelijk. We raken een paar keer de grond, trekken het zwaard een stukje op en maken een aantal klapjes. Dan komen we via het Boschgat in de Blauwe Balg. Hier is de vloedstroom nu maximaal in kracht. De GPS geeft 7.9 knopen aan. We worden helemaal enthousiast. "Snel, maak een foto, ja, daar gaat-ie weer!" We kruisen westwaarts richting het wantij. Daar ligt al een jacht te wachten, Duitse zeilers die voor ons uit Ameland zijn vertrokken. We ankeren aan de andere kant van de geul. De stroom blijkt sterker dan de wind en het waait vol naar binnen, alsof we verkeerd aan een steiger liggen. Met het anker over de spiegel en het roer in het midden vastgebonden hebben we er geen last meer van. Op de petroleumbrander maken we een pan soep. Na de warme lunch doe ik onderuit gezakt heel even m'n ogen dicht. Wat een goed bestaan. Na een uur komen de eerste schepen van de andere kant. Eerst een schouw en een lemsteraak en dan ook kieljachten en charterschepen. Allemaal varen ze tussen ons en onze Duitse collega's door. Een vrolijke bedoeling midden op het wad. Iedereen heeft het er plezier in. Volgens plan varen we naar onze perfect gekozen droogvalplaats. 's Avonds valt de wind weg en in de stilte genieten we nog na tot het helemaal donker is...
foto: Roosje Keijser
18
tekst: Klaas Wiersma
19
advertentie
20
advertentie
feliciteert Harken met 40 jaar innovatie
video
C
E
L
E
B
R
A
T
I
N
G
4
0
Y
E
A
R
On Deck Leimuiderdijk 478A 2156 MX Weteringbrug tel 071 331 3366 - fax 071 331 3387 - allhands@on-deck.nl
www.on-deck.nl 21
S
in de wind
‘No woman, no cry’
foto: Daniel Forster/Rolex
Even dachten we dat het bijschrift van Rolex fotograaf Daniel Forster een stoere macho-uitspraak was, die deze nogal heftige zeilscene relativeert. Tot de blonde paardenstaart achterop die optie uitsloot, en het gewoon de naam van een Melges 24 bleek te zijn, die vorige week deelnam aan de winderige Rolex Baltic Week voor het Duitse Neustadt.
22
In de Wind
23
Boten kijken aan zee De Hiswa te Water staat weer voor de deur en met ruim 500 boten is de drijvende botenbeurs opnieuw groter geworden. En dan hebben we het gelukkig niet alleen over de gebruikelijke overdosis sloepen maar ook over 167 zeiljachten in allerlei maten en uitvoeringen. Als eerste van de serie Europese najaarsbeurzen, gebruiken werven de Hiswa aan Zee vaak als het podium voor interessante primeurs.
Waar, wanneer, hoeveel? Net als in de voorgaande jaren is de drijvende botenbeurs te gast in Marina Seaport IJmuiden. De ‘natte Hiswa’ is geopend van dinsdag 4 tot en met zondag 9 september 2007. Van dinsdag tot en met vrijdag van 11 tot 18 uur en in het weekend van 10 tot 18 uur. Volwassenen betalen € 18,50. Ben je niet ouder dan 17
jaar, dan mag je voor € 12,50 naar binnen. Parkeren kost € 6. Bestel je je kaarten via www. Hiswa.nl dan bespaar je een euro en lang wachten. Per auto, bus of draagvleugelboot Wie files wil vermijden kan de Natte Hiswa bereiken met snelbuslijn 75 vanuit Haarlem (elk kwartier) en snelbuslijn 82 vanuit Amsterdam Marnixstraat en Amsterdam Sloterdijk (elk half uur). Misschien wel de handigste en zeker de leukste manier is met de draagvleugelboot die achter het Amsterdamse Centraalstation vertrekt en een halfuurtje later in IJmuiden aanlegt. Voor het eerst worden kunnen de Fast Ferry passagiers gratis met pendelbussen van en naar het beursterrein. De bussen rijden op werkdagen van 10.45 tot 18.30 uur en in het weekend van 09.45 tot 18.30 uur. 24
25
Niet te missen... Honderdzevenenzestig zeiljachten liggen er aan de Hiswasteigers in IJmuiden. Ruim voldoende om aan het eind van de dag uitgeput op een terras neer te zakken. Wij slenterden alvast door de deelnemerslijst en kruisten de boten aan die we zeker willen gaan zien. Zeilboten tot 10 meter Hoewel het accent zowel bij bouwers als op de Hiswa op grotere boten ligt, ontdekten we toch een aantal interessante ontwerpen onder 10 meter. De Tirion 28 is de grote broer van de 21-voeter die allang op de markt is. Ontworpen door Koos de Ridder en gebouwd door Geuzenjacht is het nieuwe kajuitjacht een volledig vaderlands product. Ook de Rustler 24 van Noflik Sailing slaan we niet over. De zevenenhalf meter lange dagzeiler is gebaseerd op een prachtige bijna 50 jaar oude romp die werd getuigd en uitgerust volgens de laatste opvattingen. En vanzelfsprekend gaan we ook even kijken of we het eens zijn met de jury die de Elan 340 uitriep tot 'European Yacht of the Year 2007'. (Ondanks zijn type-aanduiding past de boot met 1 centimeter over, toch in deze categorie). 26
Tirion 28
Rustler 24
Elan 340
10 tot 12 meter In deze categorie is er veel te zien in IJmuiden. Een wereldprimeur maakt altijd nieuwsgierig, dus stappen we in ieder geval in de kuip van de Deense X-34. In dezelfde lengtemaat, en waarschijnlijk net zo'n sportieve zeiler, is de door Maarten Voogd getekende Dehler 34. Ook deze boot is vers van de werf en we checken graag of de uitstraling van de boot iets heeft van de Audi-look, waar we in Zilt nummer 8 over schreven. Bij het Nederlandse C-Yachts ligt de nieuwe 11.50, een kleinere uitvoering van de succesvolle 12.50. De boten vertegenwoordigen over het algemeen het ultimieme toergevoel. We zijn dan ook benieuwd of in 11.50 meter net zo'n riante eigenaarshut past als in zijn grotere broer. 12 tot 15 meter De Najads stonden lang synoniem voor middenkuiper oftewel 'centrecockpit'. Met de vernieuwing van de huidige productlijn van de Zweedse werf zien we enkele modellen ook in de uitvoering met de kuip in het achterschip. Najad legt de 440 in zowel de AC als de CC versie op de Hiswa. Nu deze boten naast elkaar liggen gaan we op 27
X-34
Dehler 34
C-Yachts 11.50
Najad 440
Sun Odyssey 45
zoek naar de voor- en nadelen van beide versies. Op de stand van Krijgsman Watersport zoeken we weer de verschillen, nu bij de zij aan zij geparkeerde Jeanneau Sun Odyssey 45, eenmaal met en eenmaal zonder 'Deck Saloon'. Voor het ruigere werk stappen we graag op het aluminium dek van de Allures 44. Deze Franse boot heeft dezelfde uitstraling als de bekendere Ovni's en wordt sinds kort in Nederland ge誰mporteerd door Rossinante uit Lauwersmeer, dat zich specialiseert in boten met een ophaalbare kiel.
Allures 44
Swan 53
Langer dan 15 meter Of het nu een oud of een nieuw model is, een racer of een cruiser, een Swan is altijd lekker om te bekijken. We laten de kans om de Swan 53 te zien dan ook zeker niet lopen. Een ander Scandinavisch product waar we op eerdere Hiswa's van onder de indruk waren zijn de boten van Sweden Yachts. Het nieuwste model van de werf is de Sweden 54, die een nominatie voor European Boat of the Year 2007/2008 te pakken heeft.
Sweden 54
Bestewind 50 28
We lezen dat de boot makkelijk solo te zeilen is. Ook dat willen we met eigen ogen zien. Als je denkt dat je de Bestewind eerder zag, klopt dat. Het is de polyester uitvoering van Gerard Dijkstra’s Bestevaer 2 die op voorgaande Hiswa’s de show stal. Toch maar eens kijken of hij nu wel in ons budget past.
Buitencategorie Natuurlijk slaan we de grootste boot van de Hiswa niet over. Graag staan we even in de rij om een kijkje te nemen aan boord van de Oyster 655. Door het gebruik van carbon en kevlar is gewichtsbesparing een belangrijke factor bij dit nieuwe model van de Engelse werf. Toch is de uitstraling van dit joekel nog steeds die van luxe en comfort. De prijs van de 655 is op aanvraag; nog een reden om even bij de stand van Oyster langs te gaan. Je weet maar nooit...
Oyster 655
Alle honderdzevenenzestig zeiljachten op een rijtje? Klik hiernaast op de omslag van Zilt’s eigen Hiswa bijlage.
29
in de wind
foto’s Alinghi: Ivo Rovira foto’s Emirates Team New Zealand: Chris Cameron
Geoliede Machine Tijd om lang te treuren om hun mislukte Volvo Ocean Race campaqne gunde het Mean Machine team zich niet. Vol overgave stortten Peter de Ridder en zijn mannen zich weer in het TP52 circuit waarin ze al vaak succesvol waren. Na een indrukwekkende resultatenreeks - 5 van de 7 races werden gewonnen - kon het team vorige week de Portugal Trophy in zijn prijzenkast zetten. In de tussenstand om de Breitlng MedCup staat Mean Machine’s Valle Romano nu op een 5e plaats. De volgende races beginen op 10 september in het Franse Hyères.
foto: Diego Yriarte/MedCup
30
tekst: Ruud Kattenberg
In de Wind
31
Uitstellen of doorgaan?
foto: Carlo Borlenghi/Rolex
Het dilemma van de Fastnet
32
tekst: Henk Huizinga
Zaterdagmorgen 11 augustus bekijkt Zilt meteorloog Henk Huizinga op mijn gemak de laatste weerkaarten. Benieuwd of het weer zich aan zijn weekendweerbericht wenst te houden. Er lijkt weinig aan de hand. Een hogedrukgebiedje is precies als verwacht keurig onderweg naar ons land. Voor depressies moet je helemaal naar de rand van de kaart. Ver genoeg weg om geen probleem te vormen voor ons weer. Dan gaat de telefoon... 33
Als ik de telefoon opneem, blijkt tweehonderd mijl naar het westen ook de schipper van de Stortemelk naar de uitkomsten van de laatste weerprognoses te kijken. En hij is zeker niet de enige. Zonder uitzondering verdiepen alle deelnemers aan de Rolex Fastnetrace zich al dagen lang in het weer. Net als de organisatie zijn ze beducht voor de depressie die in de richting van de Ierse zee lijkt te trekken. Bijna 30 jaar na de rampzalig verlopen race in 1979 is het woord ‘depressie’ in relatie met de Fastnet Race al voldoende om extra alert te zijn. ‘Hoe erg gaat het werkelijk worden?’ De vraag die iedereen op de lippen brandt wordt ook aan mij gesteld. Op de steigers in Cowes, net als op talloze internetsites circuleren scenario’s die het over 40, 50 knopen en soms nog meer wind hebben. Als ik de kaarten bestudeer, zie ik dat het laag in de buurt van Ierland ligt op het moment dat de vloot onderweg zal zijn naar de rots. Mijn idee is, dat niet het laag maar het windveld er omheen, het werkelijke probleem wordt. De prognoses geven aan dat in de nacht van dinsdag op
Rolex Fastnet Race meteoroloog Chris Tibbs weet zich dagenlang verzekerd van een geboeid gehoor. foto: Daniel Forster/Rolex
34
tekst: Henk Huizinga
woensdag de vore, die bij de langgerekte depressie hoort, het zuidwesten van Ierland passeert. Daar vooruit wordt een zuid-zuidwestelijk wind van zo’n 25-30 knopen berekend. Na de passage ruimt de wind naar het noordwesten met uiteindelijk ook 25-30 knopen, maar nu in de onstabiele lucht met flinke uitschieters. De passage zelf lijkt zich met 10-15 knopen tamelijk rustig te voltrekken. Enigszins gerustgesteld concludeer ik dat lang niet ieder laag ook meteen een stormdepressie is. Even later hoor ik dat de race voor het eerst in zijn geschiedenis, 25 uur is uitgesteld. Aanvankelijk verbaas ik me daarover. Niets duidt er immers op dat een dag wachten een ander weerbeeld of minder wind oplevert. Sterker nog, door het uitstel kunnen ook de snelste boten de storm niet meer ontlopen. De motieven van de organisatie blijken echter anderen te zijn. Bij vertrek op zondag, zal het grootse deel van de vloot zich tegelijkertijd met de hardste wind in de Ierse Zee bevinden, is de overweging. Er zijn dan geen mogelijkheden meer om een veilige haven aan te lopen. Chris Tibbs, de meteoroloog van de Fastnet Race, verwacht een zuid-zuidwestelijke wind van 6-7 Bft met een mogelijke toename tot windkracht 8. Door het uitstel komt de vloot weliswaar nog steeds in die omstandigheden terecht, maar zeilen de meeste boten dan nog onder de kust van Devon en Cornwall waar voldoende vluchthavens voorhanden zijn. Op maandag passeren 271 schepen de startlijn voor Cowes. Een aantal deelnemers heeft dan al besloten deze editie van de Fastnet aan zich voorbij te laten gaan en keert huiswaarts. De eerste nacht en daarop volgende ochtend, kiezen nog zo’n 90 schippers eieren voor hun geld. Ze lopen diverse havens aan de Engelse zuidkust binnen. Naast de stevige wind is met name de ruige zee daar verantwoordelijk voor. De wedstrijd is fantastisch te volgen op de website van de organisatie. Daar worden de posities iedere 30 minuten ververst, waardoor er een geweldige ‘tekenfilm’ van de ontwikkeling van de race ontstaat. 35
Daarop is goed te zien hoe de kopgroep optimaal profiteert van de stevige zuidwester op een bezeilde koers naar het keerpunt. De eerste boten ronden de Fastnet Rock al in de vroege dinsdagavond. Als de wind precies volgens de voorspellingen naar het noordwesten draait, zijn zij op weg naar de finish. Voor de anderen ligt de rots dan echter recht in de wind en verslechteren de condities aanzienlijk. Als op woensdagavond de balans wordt opgemaakt, zijn negen jachten de finishlijn gepasseerd en zijn er nog 69 onderweg. Op dat moment heeft het enorme aantal van 193 deelnemers zich teruggetrokken. Ernstige ongelukken blijven gelukkig uit. Of de organisatie daarmee het gelijk van het uitstel aan zijn kant heeft, is een even interessante als lastig te beantwoorden vraag.
video
Klik op de videoknop en kijk mee op Henk´s computerscherm .
36
tekst: Henk Huizinga
De kaarten Op de weerkaarten, die op zaterdagochtend beschikbaar zijn, wordt berekend dat op dinsdag 14 augustus om 12 UTC (de + 84 uur = 84 uur na de uitgangspositie van het computermodel) de vore Ierland net is gepasseerd waarbij de wind ruimt van zuidwest naar noordwest. Dit blijk uiteindelijk iets te vroeg te zijn, want op de analyse van woensdag 15 augustus om 00 UTC is te zien dat de berekende situatie zich 12 uur later voltrekt. Opzich is dat op een termijn van bijna 4 dagen geen slechte score.
De gribfiles voor dat moment staan hierboven afgebeeld. De data is afkomstig van het Amerikaanse GFS (Global Forecast System)- model. Ook deze uitkomst laat geen stormdepressie zien. Wel wordt de windsnelheid lager ingeschat dan op de Bracknell-kaarten.
37
Blues voor Slauerhoff De zee inspireert! Dichters, schrijvers en ook muzikanten. Laurens van Zijp speurt naar wind- en watergerelateerde songs. Deze aflevering: Blues voor Slauerhoff Door: Zijlstra CD: Olie & Rook, 1999
foto: Š Carlo Borlenghi/Rolex
Als er een band thuishoort in deze rubriek over wind- en watergerelateerde liedjes, dan is het wel die van Jeroen Zijlstra. De songs staan stijf van het zout. Geen wonder, Jeroen Zijlstra is van huis uit visserman. Hij heeft jaren gevaren op vissersschepen, met Den Oever als thuishaven. Vissers zijn doorgaans muzikale lui, die in kerk en koor uiting kunnen geven aan die aanleg. Jeroen Zijlstra ging een stap verder: hij ging de muziek in. Als trompetist, tekstschrijver en zanger verdaagde hij in Amsterdam, waar hij heen en weer werd geslingerd tussen heimwee naar zee en de aantrekkingskracht van de stad. In die sfeer ontstond het debuutalbum Olie & Rook dat in 1999 verscheen. Eigenlijk kunnen alle stukken van Zijlstra wel in deze rubriek. Al zijn de teksten op de jongste cd van de band (Stel je voor) die dit voorjaar uitkwam, meer algemeen en minder zeegebonden. De doorslaggevende reden om voor Olie & Rook te kiezen is het feit dat Henk de Velde deze schijf meeneemt op zijn reis. En van dat album pluk ik Blues voor Slauerhoff. Wat is een haven Een kruis op een zeekaart gekrast Ik zoek een haven In 't kraaiennest hoog in de mast Ooit komt een haven, mijn haven in zicht Ik volg de bakens, en 't vuurtorenlicht Ooit, ooit, ooit, ooit Ik volg de bakens en het vuurtorenlicht. Wie is mijn haven, Wie roept er mijn naam in de wind Wie is mijn haven 38
Zoute Noten Een vrouw bij de zee of een vriend Die als ik aankom, bij storm en bij nacht Straalt als een baken en mij heeft verwacht Ooit, ooit, ooit, ooit Ooit komt de haven mijn haven in zicht Ik blijf je schrijven Mooi meeslepend in tekst en geluid. Zijlstra's muziek is verrassend fris, nog echt handwerk. 'Jazzy' als we er toch een etiket op moeten plakken, maar daarmee stoppen we het werk te veel in een hokje. 'Seablues' is wellicht treffender. Of 'pekelmuziek'. In elk geval hartstikke zilt. Lekker. Eerder in deze reeks zijn beschreven: The Downeaster AlexaBilly Joel (Zilt 1), Sail-on-sailor-Beach Boys (Z2), Last Great American Whale-Lou Reed (Z3), Als het Golft-De Dijk (Z4), All at Sea-Jamie Cullum (Z5), A Salty Dog-Procol Harum (Z6), Down by the Sea-Men at Work (Z7), Southern Cross-Crosby, Stills, Nash (Z8), Single Handed Sailor-Dire Straits (Z9), Seafever-William Topley (Z10).
[We komen nog even terug op de aflevering van vorige keer: Seafever van William Topley. Maarten Russchen reageert bezorgd dat de vermelde tekstfragmenten niet stroken met het originele gedicht van John Masefield. Dat klopt, Topley geeft er zijn eigen draai aan, een kwestie van dichterlijke vrijheid.Harry Vogel meldt dat Masefield gedicht al in 1913 (!) op muziek is gezet. 'De Engelse componist John Ireland (1879-1962) heeft Sea Fever al in 1913 op muziek gezet. De Welsh bas Bryn Terfel vertolkt het, met aan de piano Malcolm Martineau. Het komt van de cd The Vagabond met liederen van Vaughn Williams, Butterworth, Finzi e.a.' Waarvan akte.] Klik hier en luister naar een fragment:
39
in de wind
foto’s Alinghi: Ivo Rovira foto’s Emirates Team New Zealand: Chris Cameron
Marifoon: van vergunning naar registratie De marifoonvergunning voor beroeps- en pleziervaart gaat verdwijnen. Wie een marifoon gebruikt moet zich eenmalig via internet aanmelden bij Agentschap Telecom. De gegevens van de gebruiker worden dan opgenomen in een register en de gebruiker krijgt een registratiebewijs. De huidige vergunninghouders worden automatisch opgenomen in het register en hoeven dus niks te doen. In het register staan gegevens als roepletters (ATIS code) en MMSI nummer.
Het is ook mogelijk om vrijwillig gegevens aan te vullen zoals het mobiele nummer van de schipper of het thuisfront en informatie over het schip. Het agentschap hoopt hiermee de veiligheid en bereikbaarheid van opvarenden te verbeteren. Van belang bij zoekacties. De invoering van de meldingsplicht en het register scheelt de zeiler geld. De registratie is namelijk gratis. De huidige marifoongebruikers hoeven vanaf 1 januari 2008 niet te betalen voor de eenmalige registratie. Wat blijft bestaan is het marifoonbedieningscertificaat. Aan het gebruik van de marifoon, en andere maritieme apparatuur als EPIRB, SART en midden- en kortgolfzendapparatuur worden nog steeds eisen gesteld. www.agentschap-telecom.nl 40
tekst: Ruud Kattenberg
In de Wind
Extreme 40's in Amsterdam Zet het maar vast in je agenda. Op 14, 15 en 16 september zeilen de Extreme 40 cats in de Amsterdamse IJhaven. Het is dezelfde locatie als die waar Sail wordt gehouden dus als toeschouwer zit je bovenop de strijd met de spectaculaire catamarans. Op 15 september wordt bovendien een verlichte nachtrace gezeild. Aan de start verschijnen bekende namen als Nick Moloney, Conrad Humphreys en onze eigen Carolijn Brouwer. Kijk voor meer informatie op: www. iSharescup.com
41
in de wind
foto’s Alinghi: Ivo Rovira foto’s Emirates Team New Zealand: Chris Cameron
24-Uurs race
foto: © Diana Boogaards
42
tekst: Ruud Kattenberg
In de Wind
Klik hier voor het Zilt Scorebord Op zaterdag 25 augustus eindigde de 43ste Delta Lloyd 24-Uurs Race onverwacht mooi. De 641 deelnemende teams vreesden vooraf voor lichtweer, maar uiteindelijk genoten ze van de uitbundige zon en een westelijke wind kracht vier. Het was een zeldzaam lekkere zeildag. De reacties waren dan ook vrijwel unaniem enthousiast. Uit de uitslagen blijkt dat Kornwerderzand een goede startlocatie was. De meeste klassewinnaars vertrokken daar, maar het was de in Den Hellder gestarte Phoenix van Marc Eriks die met ruim 164 mijl de grootste afstand noteerde. De overwinning in ORC 1 ging naar Roy Heiner’s Team Heiner Two.
43
40 Jaar Tartan 34 C Maarten Dudok van Heel zeilt in een van de twee S&S Tartan’s 34 die in ons land rondvaren. Van het ontwerp van Olin Stephens werden tussen 1967 en 1978, 525 schepen in polyester werden gebouwd. Door zijn Amerikaanse herkomst, legt Maarten uit, is de rompvorm van de T34 C niet door IOR regels beïnvloed en ontstond er veel binnenruimte. De boot heeft een kielmidzwaard. Het wordt in elke gewenste positie gesteld door een listig systeem met een hefboom en kabels die helemaal onder de vloer zijn weggewerkt. De diepgang is daardoor variabel van 1.20 tot 2.40 meter. Dit geeft zowel aan het zeilen als aan het vaargebied grote flexibiliteit Het zeilen met een Tartan 34 C is een genot, besluit Maarten zijn mail, en ondanks dat het ontwerp al 40 jaar oud is word je door weinig schepen ingehaald. Kortom, een zeer gewaardeerde klassieker of zoals ze in de USA zeggen ‘a headturner’. Dit jaar viert de Tartan zijn 40e verjaardag en worden er tal van evenementen georganiseerd. Meer daarover op: www. tca34.org en www. tartanowners.org
44
Aangewaaid Lagerwal Het is prachtig weer en je hebt wel zin in een paar uurtjes zeilen. Opmerkingen van omstanders dat het wel een beetje hard waait, lach je zelfverzekerd weg. Je hebt wel met heel wat meer wind gevaren. En die golven in de haveningang, nou daar lig je als Italiaanse macho natuurlijk al helemaal niet van wakker. De aanleiding van het YouTube filmpje hebben we zelf verzonnen. In werkelijkheid kennen we alleen de afloop en de locatie. Ergens aan de kust van Toscane:
video
45
Groeten uit Noorwegen
46
Aangewaaid ‘Heia Norge’ Dat was deze zomer het motto van Gerard Blommers. Met zijn gezin en Breehorn 37 Tax Free sloot hij zich aan bij het Ocean People flottielje naar Noorwegen en Zweden. Het werd een prachtige tocht met veel mooi weer, schrijft Gerard. De grote foto werd gemaakt in Risør waar de Nederlandse vloot op de eerste rang lag bij een wedstrijd van soms wel honderd jaar oude, meter-klassers. Volgend jaar zeilt de Tax Free opnieuw naar het noorden.
47
Ankerwacht...
Frederique en Pieter kochten hun Stargazer van een charterbedrijf op de Virgin Islands. Sinds 2000 varen ze in het Caribisch gebied. Tijdens het orkaanseizoen zeilen ze gewoon door. Voor anker liggend bij de mooiste eilanden houden ze de weerkaarten van de Atlantische Oceaan goed in de gaten. Deze ankerplek is duidelijk een gezegende pleisterplaats....
48
Zilte Wereld
49
Net buiten het pad Bij het naderen van de orkaan Dean stelde de Stargazer bemanning de thuisblijvers op de website al in een vroeg stadium gerust: de orkaan zou net noordelijk van Stargazer's positie voorbij trekken. In een groot deel van het Caribisch gebied zijn nauwelijks meer aan boord wonende zeilers te vinden. De meesten gaan terug naar Europa, anderen zeilen noordwaarts en een klein deel vaart via Panama naar de Pacific. De zuidelijke kusten van de Carieb vallen net buiten het orkaangebied. Van de vertrekkers die daar de zomermaanden blijven liggen de meesten lang op een vaste plek. De Stargazer zeilt echter lekker door. Met een schuin oog op de meteokaarten maken ze prachtige trips. Bij de eilandengroepen van Los Roques en Aves liggen ze in baaien die alleen nog in een oude zeilboeken lijken voor te komen. Verse vis, blauw water, onbewoonde koraaleilanden en een ongerepte natuur. En dat op maar een steenworp afstand van de toeristische Nederlandse Antillen.
Klik op Stagazer's positie op de video nieuwe Zilte Wereldkaart. Meer foto's in Stille Zuidzee sfeer vind je via de Klik op de videoknop en vaar link naar hun website. mee met de Stargazer
50
Zilte Wereld Zoom in op een desolate ankerplek in PatagoniÍ of een tropische baai in de Pacific en zie welke boten daar in een droomdecor liggen. Of tik de naam in van de boot die vorig jaar nog naast je in de marina lag en nu onderweg is naar de zon. Met een muisklik ga je door naar de website van de wereldzeiler om de laatste logboekbijdragen te lezen en de jaloersmakende foto’s te zien.
Google Earth In Zilte Wereld is slechts ruimte voor een deel van de wereldkaart. Door op de punaise in de kaart te klikken open je alle posities in Google Earth. Staat Google Earth nog niet op je computer, dan kun je het gratis downloaden.
Geef je positie door Alle zeilers die Nederland voor een jaar of langer achter zich laten kunnen een plek krijgen op de Zilte Wereldkaart. Mail daarvoor je positie naar ziltewereld@ziltmagazine.com. In de pop-up bij de positie is ook plaats voor een of twee korte zinnen over jezelf, je boot of de plek waar je bent. Een link naar je eigen website past daar ook in. De positie en begeleidende tekst veranderen elke twee weken.
Stormvast
51
in de wind Zilte Zintuigen
foto: Š Marjo van Schaik
Hoe ruikt de zee? Hoe voelt een storm? Hoe klinkt een windstilte? Zelfs in onze multimediale wereld zijn er nog talloze schijnbaar onmogelijk te beantwoorden vragen. Maar dat weerhoudt ons er niet van naar antwoorden op zoek te gaan. Zintuigen in twee dimensies...
52
foto’s en tekst: Laurens van Zijp
Zilte Zintuigen
Op de meeste foto’s van een storm lijkt het zelden meer dan windkracht 4 te waaien. Die wetenschap maakt de foto van Marjo van Schaik nog indrukwekkender. Ze moest er wel voor naar Deception Island, een van Zuid-Shetlands, bij Antarctica. ‘Braaf achter twee ankers,’ voegt Tooluka schipper Eef Willems er aan toe. ‘De storm duurde tweeënhalve dag waarbij we regelmatig van positie wisselden om onder de hoge wal te blijven.’ 53
in de wind Wekelijks vertelt Zilt huismeteoroloog Henk Huizinga hoe het zeilweer voor het komende weekend wordt. Kijk en luister naar zijn verhaal en klik daarna op je eigen vaarwater in de kaart hieronder.
Waddenzee
IJsselmeer Noordzee kust
Zeeuwse Delta
Klik op een zeilgebied voor een gedetailleerde 3-daagse prognose... Gebeurt er niets? Download dan hier Acrobat Reader versie 8.1
Vrijdag
Zaterdag
54
Zondag
Weer & Wind Weerbericht voor 31 augustus en 1 en 2 september 2007
Deze week is Zilt’s weerman Henk Huizinga met vakantie maar natuurlijk is dat geen reden om jullie het Weekend Weerbericht te onthouden. In plaats van de vertrouwde video hebben we Henk dit keer aan de telefoon.
Klik hier en luister
Pittig zeilen Na de rust van een groot hogedrukgebied krijgen depressies dit weekend wat meer invloed op ons weer. Vrijdagmiddag +36: Tussen het hoog op de oceaan en een laag boven Zuid Noorwegen staat een krachtige noordwestelijke stroming. Boven ons land zorgt een oplossend front voor bewolking en lichte regen. In het noorden staat 15-20 knopen wind, Zeeland en de Belgische kust doen het met 5 knopen minder. Zaterdagmiddag +60: Het front is verdwenen van de kaart maar de bewolking blijft. De wind komt nog steeds uit het noordwesten en staat met 15 - 20 knopen stevig door. Zondagmiddag +84: In de algemene luchtdrukverdeling verandert weinig. Doordat het laag naar het oosten trekt, krimpt bij ons de wind enigszins naar het westen. Met 15-20 knopen blijft de windsnelheid gelijk. Het Zilt weerbericht wordt verzorgd door NIMOS Meteotraining www. nimosmeteo.nl
55
bemanning
Bemanning De bemanning van Zilt Magazine bestaat uit: Ruud Kattenberg, Sjors van der Woerd, Laurens van Zijp, Michiel Scholtes, Henk Huizinga, Jimmy Lengkeek, Pieter Nijdeken en vele opstappers. Advertenties Ria Verhoef, riaverhoef@ziltmagazine.nl
Aan de kajuittafel Onze manier van werken is even onconventioneel als Zilt zelf. Verwacht ons daarom niet in een spectaculair kantoor. We zijn het liefst aan boord, op het water of onderweg naar een goed verhaal. De redactievergadering houden we aan wisselende kajuit- en keukentafels en verder zijn we uitgerust met e-mail, chat en Skype. De beste manier om ons te bereiken, is een e-mail te sturen aan: redactie@ziltmagazine.nl
Zilt
11/2007
De inhoud van Zilt Magazine mag op geen enkele wijze worden overgenomen zonder schriftelijke toestemming van de makers. De uitgever kan niet aansprakelijk worden gesteld voor fouten in deze publicatie. Š Zilt Media Producties - 2007
56
Zilt Zoekt Zeilers Abonneer je nu en ontvang gratis: -elke week het zeilersweerbericht -elke veertien dagen Zilt Magazine Surf naar www.ziltmagazine.nl en vul je e-mailadres in
Of klik hier om Zilt naar een zeilvriend te sturen 57