Redakcja: Renata Gromuł Ilustracje: Renata Urbańska Opracowanie graficzne: Sandra Dudek, Grzegorz Janik Projekt okładki: Sandra Dudek
© Copyright by Renata Urbańska, 2011 © Copyright by Wydawnictwo Harmonia, 2011
Redakcja i Biuro Handlowe:
80-283 Gdańsk, ul. Szczodra 6 tel. 58 348 09 50, 58 348 09 51 fax 58 348 09 00 e-mail: harmonia@harmonia.edu.pl
Szczegółowe informacje o naszych publikacjach: www.harmonia.edu.pl
Wszelkie prawa zastrzeżone. Zarówno cała publikacja, jak i jakakolwiek jej część nie może być przedrukowywana ani reprodukowana – mechanicznie, elektronicznie lub w jakikolwiek inny sposób, z kserokopiowaniem i odtwarzaniem w środkach masowego przekazu włącznie – bez pisemnej zgody Wydawnictwa Harmonia.
ISBN 978-83-7134-519-7 Gdańsk 2011 – Wydanie I
Wstęp
Dziecko już od poczęcia otoczone jest dźwiękami. Bicie serca matki i jej głos to pierwsze bodźce słuchowe docierające do małego człowieka. Dzięki nim i każdemu kolejnemu dźwiękowi dochodzącemu ze świata zewnętrznego zmysł słuchu ma szansę się doskonalić. Po narodzinach maluszka proces ten nabiera jeszcze większego znaczenia. Odgłosy, nietłumione już przez wody płodowe, wyraźniej docierają do narządu słuchu, pobudzając go do dalszego i szybszego rozwoju. Dźwięki natury, czyli wszystkie odgłosy wydawane przez ludzi, zwierzęta, zjawiska atmosferyczne, przedmioty czy urządzenia, są istotnym elementem rozwoju mowy małego człowieka. Dziecko uczy się je odbierać, różnicować, interpretować i naśladować. Dzięki tym odgłosom potrafi odnaleźć się w świecie, a dzięki ich naśladowaniu umie przekazać swoje potrzeby i pierwsze emocje. Ćwiczenia w odbieraniu, różnicowaniu, interpretowaniu i naśladowaniu dźwięków są zawsze bardzo istotnym elementem terapii logopedycznej. Dzięki nim wrażliwość fonologiczna osiąga taki poziom doskonałości, który pozwala na stopniowe opanowanie mowy. Mandala jest harmonijną kompozycją wzorów graficznych, obrazem prezentującym równowagę, ład i stałość elementów. Wypełnianie mandali kolorem uczy skupienia i koncentracji, uspokaja i daje olbrzymią satysfakcję. Poza tym, jak każda forma plastyczna, wspomaga rozwój motoryki ręki oraz koordynację wzrokowo-ruchową. Mandale od lat stosowane są w medytacji, terapii psychologicznej i pedagogicznej. Na całym świecie są też ważnym motywem w sztuce. Książka „Rymowane przygody z mandalami. Ćwiczenia dźwiękonaśladowcze i grafomotoryczne dla młodszych dzieci” jest próbą połączenia dwóch form terapeutycznych: prostych wierszy nawiązujących do odgłosów natury i zakończonych elementem dźwiękonaśladowczym
oraz obrazu graficznego tego dźwięku pod postacią mandali z bohaterem wiersza. Każdy wierszyk przedstawia zarys jakiejś historyjki skłaniającej dziecko do naśladowania konkretnych dźwięków. Do tekstu ułożone zostały pytania, które sprawdzą stopień rozumienia i koncentracji słuchowej. Mandala może być formą utrwalenia dźwięku i jego źródła, ale również nagrodą dla dziecka za prawidłowo wykonane ćwiczenie, motywacją do dalszych starań. Materiał ten doskonale nadaje się zarówno do pracy indywidualnej, jak i grupowej, np. do zajęć z zakresu profilaktyki logopedycznej. Na końcu książki dodatkowo znajdują się dwa zestawy obrazków przeznaczone do wycięcia. Ilustracje te można wykorzystać na wiele sposobów, w zależności od pomysłów opiekuna i potrzeb dziecka. Mogą one posłużyć do zabaw (np. do gry w memory albo Piotrusia) lub stanowić formę nagrody dla dziecka za dobrze wykonane zadanie. Ilustracje można potraktować także jako materiał do doskonalenia różnych umiejętności: liczenia, tworzenia zbiorów, wymyślania historyjek czy zagadek o bohaterach obrazków. Niniejsza książeczka przeznaczona jest dla logopedów, terapeutów i nauczycieli pracujących z dziećmi w wieku przedszkolnym i młodszym wieku szkolnym. Może być również wspaniałą pomocą dla rodziców dbających o harmonijny rozwój swoich dzieci. Zarówno wiersze, jak i mandale mają prostą, przejrzystą formę, są wesołe, a ich bohaterami są znane i bliskie dzieciom zwierzęta, przedmioty czy urządzenia. Mam nadzieję, że słuchanie wierszyków, naśladowanie odgłosów oraz kolorowanie mandali sprawi dzieciom dużo radości i przyniesie pożądane efekty terapeutyczne. Renata Urbańska
Wierszyki, które znajdziecie w książce Ciuchcia . . . . . 6
Myszka . . . . . 36
Kaczka . . . . . . 8
Kukułka . . . . 38
Kogut . . . . . . 10
Dzwonek . . . . 40
Baranek . . . . . 12
Piłka . . . . . . 42
Gąska . . . . . . 14
Wrona . . . . . . 44
Trąbka . . . . . .16
Pszczółka . . . . 46
Samochód . . . . .18
Bocian . . . . . 48
Żabka . . . . . . 20
Kot . . . . . . . 50
Wąż . . . . . . . 22
Rybki . . . . . . 52
Krowa . . . . . 24
Deszczyk . . . . 54
Kura . . . . . . 26
Zegar . . . . . . 56
Świnka . . . . . 28
Pies . . . . . . . 58
Komar . . . . . 30
Wiatr . . . . . . 60
Królik . . . . . . 32
Koza . . . . . . 62
Wróbelek . . . . 34
Ciuchcia
Turkocą kółka ciuchci wesoło, z dala je słychać wszędzie wokoło. A gdy na stacji ciuchcia przystaje, to głośny sygnał wszystkim nam daje: tu... tu... tu...
1. Gdzie zatrzymuje się ciuchcia? 2. Jaki sygnał daje ciuchcia na stacji?
6
7
Kaczka
Kaczka Kamilka idzie do dróżki. Krótkie są nóżki naszej kaczuszki, ale Kamilka się nie poddaje – z wesołą minką wędruje dalej: kwa... kwa... kwa...
1. Jakie nóżki ma kaczka Kamilka? 2. Jak odzywa się kaczka w czasie swojej wędrówki?
8
9
Kogut
Pewnego ranka kogucik śmiały wskoczył radośnie na płotek mały. Wesołym wzrokiem spojrzał dokoła i na calutkie gardło zawołał: kukuryku... kukuryku... kukuryku...
1. Na co wskoczył kogucik? 2. Jak zawołał kogucik na całe gardło?
10
11