Nr. 36 - september 2014
WILDE GANZEN KLEIN PROJECT GROOT VERSCHIL
Duurzame waterprojecten meer mensen toegang tot drinkwater en sanitatie
Het begint bij schoon water Een glas water drinken, onze handen wassen of het toilet doorspoelen; dagelijkse bezigheden waar we niet altijd bij stil staan. De beschikbaarheid van water is echter niet voor iedereen zo vanzelfsprekend. Toen ik in Zuid-Soedan werkte voor een noodhulporganisatie werd mij het belang van water nog eens extra duidelijk. Ik heb daar geleerd dat het bouwen van een ziekenhuis of een school hand in hand gaat met het zorgen voor schoon drinkwater en sanitaire voorzieningen. Daarnaast heb ik de waarde van het lokale initiatief en eigenaarschap ervaren. Wanneer de bewoners zelf behoefte aan verandering signaleren, zullen zij deze ook dragen. Lokaal eigenaarschap stimuleert dat zij zich verantwoordelijk voelen voor goed onderhoud. Dat maakt een project duurzaam. Een vijftal waterputten plaatsen in Congo-Kinshasa bijvoorbeeld, zoals u hiernaast kunt lezen, is zo’n kleinschalig initiatief. Het illustreert waar Wilde Ganzen voor staat: kleinschalige projecten die starten bij de mensen ter plekke en die duurzaam zijn. Zo hebben we dankzij uw steun al vele prachtige waterprojecten mogelijk gemaakt. Zoals bijvoorbeeld in het dorp Lukozi in Tanzania, waar Anton Kabelwa en de andere dorpsbewoners sinds kort schoon water hebben. Anton is daardoor weer gezond en kan voor zijn familie zorgen. Ook hebben we bijgedragen aan het verbeteren van de leefsituatie van duizenden Filippijnen door de installatie van waterpompen. Nu al is duidelijk dat mede dankzij dit soort projecten één van de Millenniumdoelen zal worden behaald: het halveren van het percentage mensen zonder toegang tot drinkwater en sanitair in 2015. Een geweldige stap vooruit. Wel is er nog een hoop werk te doen en daar zetten we ons graag samen met u dagelijks voor in. Klaas van Mill, directeur Wilde Ganzen
COLOFON Het magazine van Wilde Ganzen verschijnt 4 keer per jaar. Redactie Anika Kerkvliet (hoofdredacteur) Linda Muskens Sam Schiltmeijer Dorien Verbeek Tekstschrijver Carlien van Viegen Aan dit nummer werkte mee Klaas van Mill Eindredactie Global Village Media, Amsterdam
Bladmanagement & Productie Arjen Duijts/Global Village Media in opdracht van Wilde Ganzen
Contactgegevens Heuvellaan 36 1217 JN Hilversum 035- 625 10 30 IBAN NL53INGB000 00 40 000 Fotografie info@wildeganzen.nl Wilde Ganzen, Bianca Sistermans, www.wildeganzen.nl Flickr cc, Hollandse Hoogte Beeldbewerking Frans Rappange, Scanvisie Drukwerk Drukkerij Zwaan-Wormerveer De Nationale Postcode Loterij is partner van Wilde Ganzen.
Vijf waterputten ku Aan water geen gebrek in CongoKinshasa zou je zeggen, het regenseizoen duurt er negen maanden. Het probleem is echter het tekort aan drinkbaar water. In plattelandsgebieden als Bas-Congo overlijden vooral veel kinderen aan diarree doordat het vervuilde rivierwater voor alle dagelijkse activiteiten wordt gebruikt. Ook als drinkwater. Tijd om waterputten te slaan, vinden de lokale stichting CEPROBEDI en de Nederlandse organisatie KAST.
Om iets te betekenen voor zijn geboorteland richtte Lema Landu, die Congo-Kinshasa ontvluchtte en in Nederland terecht kwam, stichting KAST op (Kongolese en Angolese Stichting Talentueux). De focus van KAST ligt op de regio waar Lema vandaan komt, het zuidwestelijke Bas-Congo. Hier leiden zo’n 4 miljoen boeren een eenvoudig leven in een gebied dat anderhalf keer zo groot is als Nederland. “Los van de oorlog die ver in het oosten van Congo-Kinshasa woedt, is er in het hele land gebrek aan basisvoorzieningen. Dat begint bij schoon water”, vertelt Lema. “Het water uit de rivie-
Nsumbu
wa te r en sa ni ta ti e
nnen 3.000 levens veranderen in Congo-Kinshasa ren wordt gebruikt om mee te koken, in te baden, als toilet en als drinkwater. Niet verwonderlijk dat vooral kinderen nu continu ziek zijn. Medische zorg is er niet in de dorpen, dus als kinderen diarree krijgen, sterven ze aan uitdrogingsverschijnselen. De oplossing? Waterpompen.” Meer dan overleven In 2010 installeerden de organisaties samen ook al waterpompen in deze regio, met succes. Moeder Luzolo vertelt dat het leven in haar dorp enorm veranderd is. “Onze kinderen zijn gezonder
“Onze kinderen zijn gezonder door het schone water” door het schone water. We hoeven niet meer dagelijks het vieze rivierwater naar huis te dragen waardoor ik tijd heb om op het land te werken en er voor mijn gezin te zijn. Ik kan niet in woorden uit-
drukken hoe blij ik daarmee ben.” Haar zoon Nsumbu (11 jaar) vult aan: “Mijn ouders hebben me geleerd dat als ik mijn handen voortaan met het water uit de pomp was, ik minder vaak ziek ben.” Vijf dorpen, vijf pompen Voortbordurend op deze mooie resultaten willen de stichtingen nu 5 waterputten met pomp bouwen in de dorpen Kola, Kiazi Nkolo, Kanga Nsangi 1 & 2 en Kunga. Hier wonen in totaal zo’n 3.000 mensen. Lukombo van CEPROBEDI licht toe: “Om te starten hebben we altijd eerst toestemming nodig van de lokale overheid: het dorpshoofd. Vervolgens zal een Congolese geoloog bepalen waar de waterputten moeten komen en zal een lokale aannemer de pompen kopen in de dichtstbijzijnde stad. Naast deze waterprofessionals is de mankracht van de dorpsbewoners onmisbaar bij de uitvoering. Net als bij de vorige projecten, zal iedereen meehelpen!” In het kader van duurzaamheid willen zij watercomités oprichten die de verantwoordelijk krij-
gen over het beheer en onderhoud van de waterputten en -pompen. “Dat stimuleert eigenaarschap en betrokkenheid”, aldus Lema. Daarnaast worden er landbouwcoöperaties gevormd die de boeren begeleiden bij hun landbewerking. Op deze manier wordt er gewerkt aan een goede toekomst voor 3.000 mensen. Lema: “We blijven vertrouwen op verandering. Met onze gezamenlijke activiteiten kunnen we via een relatief eenvoudig middel de zelfredzaamheid van de dorpsbewoners enorm vergroten.” n In de zuidwestelijke regio Bas-Congo overlijden veel kinderen door het drinken van vervuild rivierwater. De organisaties CEPROBEDI en KAST willen daarom in 5 dorpen in dit gebied een waterput met pomp bouwen. De 3.000 bewoners worden dan voorzien in hun eerste levensbehoefte. Daar heeft iedereen toch recht op? Graag brengen we de benodigde € 63.400 samen met u bij elkaar.
D i r e c t d o n e r e n v o o r d i t p r o j e c t ? V u l d e a n t w o o r d k a a r t i n o f g a n a a r w w w. w i l d e g a n z e n . n l
3
n ie u w p r o je c t
Ontwikkelingskansen voor nomadenkinderen in Tibet Door maatregelen van de Chinese overheid kunnen nomadenfamilies in Tibet hun traditionele levenswijze, rondtrekkend door de bergen met tenten en vee, steeds minder goed voortzetten. Om de kinderen een beter toekomstperspectief te geven startte boeddhistisch leraar Amnyi Trulchung Rinpoche daarom in 2005 de Kunpen-school in Sershul. Maar met inmiddels 360 leerlingen, 5 leraren en 30 helpende moeders is het niet meer verantwoord om het zonder sanitaire voorzieningen te doen. Daarom wil Rinpoche samen met de Nederlandse stichting Rigdzin 25 toiletten bij de school bouwen.
De nomadische Tibetanen in de Sershulregio voorzien al eeuwenlang in hun eigen levensonderhoud met yaks (rundersoort) en schapen. De laatste jaren verplicht de Chinese overheid hen echter steeds meer om hun tenten te verruilen 4
voor permanente woningen dichtbij de stad. De families moeten hun vee inleveren met als gevolg dat zij geen bron van inkomsten meer hebben. Omdat de meeste mensen analfabeet zijn, hopen ouders dat hun kinderen de kans krijgen om onderwijs te volgen, zodat zij toekomstkansen kunnen creëren in de snel groeiende Chinese economie. Kennis en onafhankelijkheid Leerling Dechen Gyarmo (11 jaar) gaat met plezier naar school en uitte onlangs tijdens een voordracht haar blijdschap: “Naar school kunnen is niet alleen heel veel waard, maar wat vooral telt is dat we elkaar niet dwarszitten, maar juist elkaar ondersteunen, want de gemeenschap is veel belangrijker dan het individu. Samenwerken is nodig voor een betere toekomst voor ons allemaal!” Elisa Kriek, die de stichting Rigdzin (‘Vat van wijsheid’ in het Tibetaans) oprichtte, vertelt dat ze
zich vaak verbaast over de uitspraken van de jonge kinderen. “Hun zelfvertrouwen groeit gigantisch door naar school te gaan. En die dankbaarheid en wijsheid zit in hun bloed.” De Kunpen-school groeide in een paar jaar tijd uit tot een scholencomplex met een basisschool, slaapzalen Dechen
en diverse vakopleidingen, zoals motortechniek en naaien. De kinderen krijgen les in zowel Tibetaans als Chinees, zodat ze met behoud van hun taal en cultuur worden voorbereid op de veranderende economische situatie van het land. Het valt Rinpoche op dat het onderwijs de families goed doet: “De jongere generatie doorziet de overheidsmaatregelen beter omdat ze geschoold zijn. Deze kinderen helpen hun familie om op te komen voor hun rechten. De toegang tot onderwijs geeft de leerlingen niet alleen kennis, maar ook onafhankelijkheid.” Groeiende ontwikkeling Het afgelegen gebied Sershul in WestChina is net zo groot als Nederland, met als verschil dat er maar 15.000 mensen leven. Er is nauwelijks infrastructuur, er is geen riolering, het water komt uit putten en elektra wordt opgewekt door een waterkrachtcentrale. Wel komt er gaandeweg meer ontwikkeling. De school is daar onderdeel van, die via-via steeds meer bekendheid krijgt. Als ouders over de school horen, komen zij vragen of
“De toegang tot onderwijs geeft de leerlingen niet alleen kennis, maar ook onafhankelijkheid”
hun kinderen er ook les kunnen krijgen. Rinpoche: “De maximum startleeftijd voor de bassischoolkinderen is 8 jaar. Onlangs kwam er een meisje van een jaar of 11 vragen of ze hier alsjeblieft naar school mocht. ‘Mijn moeder zegt dat ik zes ben’, zei ze. In haar geval hebben we de hand over ons hart gestreken, maar daarna waren we genoodzaakt om een leerlingenstop in te voeren. Er staan momenteel 400 enthousiaste kinderen in de rij.” Bouw 25 toiletten Bij gebrek aan beter zijn de kinderen uit Tibet gewend om hun behoefte in het open grasland te doen. Dat is niet alleen onprettig, maar nu er zoveel kinderen en begeleiders bij elkaar zijn is dit hygiënisch gezien niet langer verantwoord. Elisa: “We willen 4 gebouwen neerzetten met 25 hokjes, jongens en meisjes gescheiden. We moeten een apparaat huren om een 10 meter diepe geul te graven, maar het verdere bouwwerk wordt gedaan door Tibetaanse werkers. Dit type toilet, latrine genaamd, kan 20 jaar mee.” Rinpoche vertelt dat er voor ieder bouwproject een vergunning nodig is. “Het is soms lastig om die te krijgen, want in de Tibetaanse cultuur is
de ziel de grondbezitter, terwijl de Chinese cultuur daar niet in gelooft. De eerste Amnyi Trulchung Rinpoche heeft de grond in de 16e eeuw gekocht en ik ben daar de reïncarnatie van. In de ogen van de overheid klopt dat niet. Gelukkig is het tot nu toe nog gelukt om de grond te gebruiken.” Kansrijke én gezonde toekomst De vriendelijkheid van de Tibetaanse cultuur raakt Elisa. “Toen ik voor het eerst in Sershul kwam werd ik met open armen ontvangen, zonder dat ze me kenden. Voor mij was het meteen duidelijk: ik ga iets doen voor deze kinderen. Samen met Rinpoche heb ik Rigdzin opgericht om fondsen te werven voor het Vistaproject, de stichting die verantwoordelijk is voor de uitvoering. De latrines zijn een belangrijke stap vooruit voor de gezondheid van alle betrokkenen. De kinderen zullen minder ziek zijn en hoeven geen lessen meer te missen.” n Op het groeiende scholencomplex Kunpen in Sershul in Tibet gaan nomadenkinderen met plezier naar school. Maar de 360 kinderen, 5 leraren en 30 hulpmoeders moeten hun behoefte in het open grasland doen. Dat is hygiënisch onverantwoord. Vooral kinderen worden ziek en moeten van school verzuimen. Daarom wil de lokale organisatie Vistaproject samen met stichting Rigdzin 25 toiletten bij de school bouwen. Daar is € 35.994 voor nodig. Helpt u mee om dit bedrag samen met Wilde Ganzen bij elkaar te brengen?
D i r e c t d o n e r e n v o o r d i t p r o j e c t ? V u l d e a n t w o o r d k a a r t i n o f g a n a a r w w w. w i l d e g a n z e n . n l
5
Projectleider Onyezue (rechts)
me t su cc es afgero nd
Chinasa (rechts)
Van vervallen latrines naar schone toiletten in Nigeria Sinds kort kunnen de 753 leerlingen en 42 docenten van 2 scholen in het zuid-Nigeriaanse dorp Ukpo gebruik maken van schone wc’s. De Rural Women Foundation (RWF), die dit project uitvoerde met steun van Wilde Ganzen, ziet nu al het effect: het ziekteverzuim is op beide scholen gedaald. Bovendien zijn er 2 waterputten geïnstalleerd, die het gehele dorp voorzien van drinkwater.
De kinderen en docenten van de Unity Primary School en de Central School zijn trots op de wc’s. “Het is geweldig om op een wc-bril te zitten en met water door te spoelen”, zegt Chinasa (10 jaar). Toen ik voor het eerst doortrok, rende ik van
schrik weg. Nu ben ik gewend aan het geluid en de waterkracht.” De latrines waren in dusdanig slechte staat dat de kinderen hun behoeften liever in de bosjes deden. Nu hebben beide scholen 3 herentoiletten en 2 urinoirs met 2 wasbakken, en 3 damestoiletten met 2 wasbakken. Er is ook een ventilatiesysteem aangelegd. Daarnaast zijn er 2 waterpompen geïnstalleerd die op zonne-energie werken. Deze zijn aangesloten op een watertoren van 20.000 liter, waar alle 37.000 inwoners van Ukpo via tappunten van profiteren. Twee latrines op acht families De Nigeriaanse RWF zet zich al jaren in voor vrouwen en kinderen in het land. “Door slechte hygiëne komen ringworm, diarree en cholera vaak voor bij kinderen”, zegt Uzo Klein Leugemors, die vanuit Nederland werkt voor de organisatie. “In veel gezinnen in deze plattelandsregio gaat het net zo als bij mij vroeger in Nigeria. Wij deelden twee latrines met acht grote
“We hebben nu een comfortabele leeromgeving”
families. De hygiëne was slecht en de stank was vreselijk, we liepen liever een paar kilometer naar mijn tante, die een ‘echt’ toilet had.” Het samenwerkingsproces Uzo vertelt dat het bouwproces lokaal teamwerk was. “De architect, de bouwvakkers en het dorpshoofd beslisten over de locatie voor de toiletten en waterputten en over de te gebruiken bouwmaterialen. Met de schooldirectie zaten we om de tafel over het beheer. Ook hebben we de ouders erbij betrokken en de kinderen een toilettraining gegeven. Dat klinkt misschien gek, maar zij hadden geen idee hoe een toilet werkt.” Om bewustwording te creëren moeten de dorpsbewoners 5 Naira (2 eurocent) bijdragen per 20 liter water. Met deze inkomsten kunnen de scholen de toiletten onderhouden en zeep en wc-papier kopen. Betere schoolprestaties “We zijn niet alleen blij met de wc’s op school, maar onze hele familie kan zich nu ‘s avonds wassen”, zegt Chinasa. Ook projectleider Onyezue is tevreden. “Doordat de kinderen minder verzuimen gaan hun schoolprestaties omhoog. En voorheen rook onze school niet fris, maar dankzij de inzet van RWF en Wilde Ganzen hebben we nu een comfortabele leeromgeving.” n
Z i e v o o r m e e r i n t e r e s s a n t e r e s u lt a t e n e n o n l i n e d o n e r e n : w w w . w i l d e g a n z e n . n l
6
Anton (midden)
40.000 mensen in Tanzania verzekerd van drinkwater Als resultaat van een intensieve samenwerking tussen de Tanzaniaanse organisatie Chamavita, hun Nederlandse partner SPOTT en de steun van Wilde Ganzen kunnen de inwoners van Lukozi rekenen op voldoende schoon water. Door een damverhoging is het risico op een tekort aan drinkwater - vooral in de droge periodes - tot een minimum beperkt.
De inwoners van Lukozi en omgeving, in de noordoostelijke kustregio Tanga, zijn enorm verheugd over de verhoging van de Hambalawei-dam. Het waterreservoir heeft hierdoor meer inhoud gekregen, er kan nu 100 miljoen liter in! “De invloed van drinkwater op een mensenleven is groot”, benadrukt Kees Kempenaar van SPOTT (Stichting Plattelands Ontwikkeling Tanga Tanzania). Hij spreekt uit ervaring, de organisaties werken al jaren samen. Anton Kabelwa, inwoner van Tanga, bevestigt dit: “Toen we weinig schoon water hadden kwakkelde ik steeds met mijn gezondheid en raakte ik mijn werk kwijt. Dat maakte het onderhouden van 5 kinderen niet makkelijk. Nu is ons leven volledig veranderd. We zijn gezonder en ik heb een winkel
gebouwd met zelfgemaakte bakstenen (dankzij een eerder waterproject), waar mijn vrouw groente van onze akkers verkoopt. Het resultaat: binnenkort kan ook onze tweede dochter naar de middelbare school.”
“De invloed van drinkwater op een mensenleven is groot” Goede irrigatie en minder ziektes Net als Anton en zijn gezin, bestaat 85% van de 40.000 inwoners rondom Lukozi uit groente- en fruitboeren. Voor de irrigatie van het land gebruiken zij rivierwater. Maar als drinkwater is dat niet geschikt, kinderen kregen vaak ziektes als diarree en cholera. Eerder al installeerden de partners samen daarom een waterwinningssysteem: water van een hooggelegen bron wordt opgevangen en via leidingen naar het dorp geleid. Hier zijn geen pompen - en dus geen brandstof - voor nodig! Er was echter nog regelmatig tekort aan water, vooral in de droge maanden. Nu het
me t su cc es afgero nd waterreservoir groter is, behoort dat tot het verleden. Beheer in eigen hand Het initiatief voor de damverhoging in Lukozi lag bij de gemeenschap zelf en het beheer houden ze in eigen hand. Er zijn tappuntbeheerders getraind, zowel mannen als vrouwen, die gezamenlijk watercomités vormen. Zij zorgen onder andere dat de kranen goed functioneren en dat de gebruikersbijdrage wordt betaald. Onlangs is drinkwaterbedrijf TARUWAS (Tanga Rural Water Supply) opgericht, dat met de bijdragen het beheer van reservoirs, pijpleidingen, distributiepunten en watermeters uit gaat voeren. Blijdschap alom “Door de damverhoging heeft iedereen nu het gehele jaar drinkwater, iets dat voorheen onvoorstelbaar was”, zegt Anton. “Altijd als er een watervoorzieningsproject is afgerond vieren we feest.” Ook kinderen zijn enthousiast: “Als de beheerder even niet oplet houden we een watergevecht”, zeggen Johni, Mikeli en Saphia ondeugend. n
Z i e v o o r m e e r i n t e r e s s a n t e r e s u lt a t e n e n o n l i n e d o n e r e n : w w w . w i l d e g a n z e n . n l
7
project van de week Kenia Nieuw röntgenapparaat brengt ziekenhuis stap vooruit In de kliniek in het dorp Chepchoina worden jaarlijks 5.000 mensen behandeld. Het lokale personeel is kundig en werkt met goede apparatuur. Het röntgenapparaat is echter aan vervanging toe. Het is niet meer betrouwbaar, waardoor er geen goede diagnoses gesteld kunnen worden en het opstellen van nauwkeurige behandelingsplannen moeilijk is. Het ziekenhuis en haar partner de Mount Elgon Trust willen graag geld inzamelen om een nieuw apparaat te kopen. Kosten: € 4.316. Draagt u ook bij, zodat 5.000 patiënten beter geholpen kunnen worden? Uitzenddata: 6 SEPTEMBER NED 2 11.29; 7 SEPTEMBER RADIO 5 10.58
Kameroen Zonnepanelen bij kliniek redden duizenden levens zie ook p. 11 Als de stroomvoorziening in het St. Monica missieziekenhuis in Baba, waar 30.000 mensen wonen, niet continu zou uitvallen, zou het medisch personeel de operaties en bevallingen veilig kunnen uitvoeren. Meerdere malen per week is men aangewezen op zaklamplicht, wat goede zorg erg moeilijk maakt. Ook zijn de bedden in slechte staat. De kliniek wil graag met hulp van stichting Maasdriel zonnepanelen installeren en bedden aanschaffen. Benodigd bedrag: € 23.250. Helpt u mee deze patiënten stabiele zorg te geven? Uitzenddata: 13 SEPTEMBER NED 2 11.29; 14 SEPTEMBER RADIO 5 10.58
Congo-Kinshasa 5 waterputten kunnen 3.000 levens veranderen zie ook p. 2-3 In Congo-Kinshasa is een grote behoefte aan schoon water. Met name in plattelandsgebieden zoals het zuidwestelijke Bas-Congo overlijden vooral veel kinderen aan diarree doordat zij het vervuilde rivierwater drinken. Tijd om waterputten te slaan, vinden de lokale stichting CEPROBEDI en de Nederlandse organisatie KAST. Er is € 63.400 nodig om 5 putten en pompen te installeren in de 5 dorpen Kola, Kiazi Nkolo, Kanga Nsangi 1 & 2 en Kunga. Kunnen we op u rekenen om samen de 3.000 inwoners een gezonder leven te bieden? Uitzenddata: 20 SEPTEMBER NED 2 11.29; 21 SEPTEMBER NED 2 11.59; 21 SEPTEMBER RADIO 5 10.58
Zambia Stabieler basisonderwijs door 4 extra lerarenwoningen Omdat de bevolking in het dorp Nkulamaziba steeds verder groeit, is het aantal leraren voor de 452 leerlingen niet meer voldoende. De lokale organisatie Zambia Allocation Program en haar Nederlandse gelijknamige partner willen daarom 4 lerarenwoningen bouwen, zodat er 4 extra leraren kunnen worden aangetrokken. De leerlingen kunnen dan weer rekenen op goed onderwijs. De totale kosten hiervan zijn € 68.750. Brengen we dit samen bij elkaar zodat de 452 leerlingen aan hun toekomst kunnen werken? Uitzenddata: 27 SEPTEMBER NED 2 11.29; 28 SEPTEMBER NED 2 11.59; 28 SEPTEMBER RADIO 5 10.58 + 17.58
China Ontwikkelingskansen voor nomadenkinderen in Tibet zie ook p. 4-5 Door maatregelen van de Chinese overheid kunnen nomadenfamilies in Tibet hun traditionele levenswijze steeds minder goed voortzetten. Om de kinderen een beter toekomstperspectief te geven is er een school opgericht in Sershul. Maar de 360 kinderen, 5 leraren en 30 hulpmoeders moeten hun behoefte in het open grasland doen. Vooral kinderen worden daardoor ziek en moeten van school verzuimen. Daarom wil stichting Rigdzin 25 latrines bij de school bouwen. Daar is € 35.994 voor nodig. Maakt u sanitaire voorzieningen voor deze school mede mogelijk? Uitzenddata: 4 OKTOBER NED 2 11.29; 5 OKTOBER NED 2 11.59; 5 OKTOBER RADIO 5 10.58 8
project van de week Kenia Zonnepanelen verbeteren onderwijsmogelijkheden voor 400 kinderen In het afgelegen dorp Chepchoina gaan 400 studenten met plezier naar school. Maar omdat er geen elektriciteit is, is huiswerk maken ’s avonds niet gemakkelijk en kunnen er geen avondlessen worden gegeven. Dit ontneemt veel jongeren de kans om goed te leren. De lokale overheid en de plaatselijke kerk willen daarom samen met de Mount Elgon Trust zonnepanelen installeren op zowel de schoolgebouwen als de slaapzalen, zodat er altijd licht is. Hier is € 17.262 voor nodig. Zorgen we er samen voor dat deze 400 kinderen betere onderwijskansen krijgen? Uitzenddata: 11 OKTOBER NED 2 11.29; 12 OKTOBER RADIO 5 10.58
Mali Renovatie kleuterschool geeft kinderen toekomst Veel kleuters in Timboektoe staan te trappelen om naar school te gaan. De kleuterschool die hier was opgericht door stichting Le Bon Samaritain is tijdens de bezetting in 2012 ernstig beschadigd geraakt. Hij is inmiddels heropend en biedt momenteel plaats voor 48 kinderen, maar om hen een veilige leeromgeving te bieden en in de toekomst meer kleuters te kunnen ontvangen moet de school worden gerenoveerd. De renovatiekosten bedragen € 18.074. Helpt u mee om deze enthousiaste kleuters een speel- en onderwijsomgeving te geven? Uitzenddata: 18 OKTOBER NED 2 11.29; 19 OKTOBER NED 2 11.59; 19 OKTOBER RADIO 5 10.58
Oeganda Computerlokaal biedt groeikansen ziekenhuis In Masaka, in zuidelijk Oeganda, vindt de medische staf van het St. Lawrence ziekenhuis het belangrijk dat hun studenten zich goed kunnen ontwikkelen. Daarom wil het ziekenhuis samen met stichting Weeraba een computerlokaal inrichten met 20 computers die aangesloten worden op internet. Jaarlijks zullen 200 studenten en 20 stafleden zich hierdoor kunnen ontplooien, waardoor de kwaliteit van de zorg enorm wordt verhoogd. Het benodigde budget: € 25.401. Draagt u bij aan toegang tot vakkennis voor de studenten en medewerkers? Uitzenddata: 25 OKTOBER NED 2 11.29; 26 OKTOBER NED 2 11.59; 26 OKTOBER RADIO 5 10.58 + 17.58
Kenia 6 watertanks voorzien 720 kinderen van drinkwater In Thika, in zuidwest Kenia, volgen dagelijks 720 kinderen onderwijs op de basisscholen in Silanga en Lembeni. Deze scholen willen graag 6 watertanks aanschaffen om water in op te vangen, waarmee zij de kinderen van drinkwater kunnen voorzien. Water binnen handbereik creëert tevens een gezonde en hygiënische schoolomgeving waarin het personeel de dagelijkse, essentiële maaltijden kan bereiden die de kinderen hier krijgen. Totale kosten: € 9.000. Maakt u deze 6 watertanks mogelijk zodat de 720 kinderen een gezonder leven krijgen? Uitzenddata: 1 NOVEMBER NED 2 11.29; 2 NOVEMBER NED 2 11.59; 2 NOVEMBER RADIO 5 10.58
Zambia 4 lerarenwoningen betekenen beter onderwijs voor 500 kinderen In Bbakasa zijn door een samenwerking tussen de Nanyanga Ward Development Committee en de Nederlandse organisatie Projects Now al diverse verbeteringen gerealiseerd zoals de bouw van klaslokalen en stafwoningen bij de publieke Bbakasa-school. Met inmiddels 500 leerlingen en 11 leraren voldoet het aantal stafwoningen niet meer. Een voorwaarde voor ondersteuning van de overheid is huisvesting voor de leraren. De partners willen daarom het opslaggebouw verbouwen tot 4 lerarenwoningen. Hier is € 9.355 voor nodig. Helpt u mee om de leraren goede huisvesting te bieden? Uitzenddata: 8 NOVEMBER NED 2 11.29; 9 NOVEMBER RADIO 5 10.58 9
project van de week Senegal Aanleg moestuin en toiletten verbetert gezondheid heel dorp In het 1.500 inwoners tellende dorp Yayème is een grote behoefte aan het verbeteren van de leefomstandigheden. Er zijn weinig basisvoorzieningen zoals water en toiletten en de eenzijdige voeding treft vooral de kwetsbaren zoals zwangere vrouwen, kinderen en ouderen. Daarom wil het dorp samen met de Nederlandse stichting Support Yayème een moestuin aanleggen, 14 toiletten bouwen en 1 waterpomp installeren. De kosten zijn begroot op € 24.500. Uw steun kan het verschil maken voor de gezondheid van 1.500 inwoners. Helpt u mee? Uitzenddata: 15 NOVEMBER NED 2 11.29; 16 NOVEMBER RADIO 5 10.58
Albanië Meer kinderen naar school door renovatie basisschool Ruim 300 kinderen in Bubq gaan graag naar school. Helaas is de school in slechte staat, wat het voor de leraren en leerlingen niet makkelijk maakt goed onderwijs te geven, respectievelijk te volgen. Doordat er lekkages zijn en de toiletten niet kunnen worden gebruikt, ontstaan er ook gezondheidsproblemen. De school wil daarom het gebouw opknappen, met de hulp van Nederlandse Stichting Assistance Healtcare Albania (AHA). Daar hebben zij € 45.251 voor nodig. Steunt u de renovatiewerkzaamheden zodat de kinderen in een gezonde omgeving kunnen leren? Uitzenddata: 22 NOVEMBER NED 2 11.29; 23 NOVEMBER NED 2 11.59; 23 NOVEMBER RADIO 5 10.58
Turkije Opvanghuis biedt bejaarden veilige woonomstandigheden In de regio Sarkisla wonen circa 2.000 ouderen die de behoefte hebben aan verzorging, hulp en gezelschap. Omdat zij geen familieleden hebben die voor hen kunnen zorgen, wonen ze alleen. Ze voelen zich eenzaam. Een bejaardenopvanghuis is de oplossing. Eerder is al gestart met de bouw door de lokale organisatie Sarkisla Huzurlu Yasami Destekleme Dernegi samen met de Vereniging Internationale Brug. Er is nog € 156.000 nodig om het af te maken. Gunt u deze mensen ook een veilige woonomgeving? Dank u wel. Uitzenddata: 29 NOVEMBER NED 2 11.29; 30 NOVEMBER NED 2 11.59; 30 NOVEMBER RADIO 5 10.58 + 17.58
Iedere week zet Wilde Ganzen op radio en tv één project in de schijnwerpers waar geld voor wordt ingezameld. Hier leest u de informatie over onze Projecten van de Week terug. Wilt u één of meerdere projecten steunen, dan kunt u de uitneembare machtigingskaart gebruiken. U kunt natuurlijk ook direct geld overmaken op rekening NL53INGB000 00 40 000, Wilde Ganzen te Hilversum. Al deze informatie vindt u ook op www.wildeganzen.nl, waar u tevens online kunt doneren. Hartelijk dank!
Het Wilde Ganzen magazine is ook beschikbaar op de iPad of iPhone. Download de gratis Wilde Ganzen app uit de App Store. 10
Arts Justin
ni eu w pr oj ec t
Kameroen: aanleg zonnepanelen bij kliniek kan levens redden Veilig een keizersnede uitvoeren, rustig een operatie voltooien of een echografie maken zonder de cliënt halverwege naar huis te moeten sturen; het zou een droom zijn die uitkomt voor de St. Monica kliniek in Kameroen. Om de continue problemen als gevolg van stroomuitval te stoppen, wil de kliniek samen met stichting Maasdriel zonnepanelen installeren.
Het ziekenhuis ligt in ruraal berggebied Baba, in Noordwest-Kameroen, waar zo’n 30.000 mensen wonen. Als omwonenden de kliniek St. Monica na uren lopen hebben bereikt, hopen ze op goede zorg. “Omdat de stroom frequent uitvalt - soms wel voor een week - moeten we mensen regelmatig teleurstellen”, vertelt arts Justin Nshimba. “We hebben wel een kleine generator, maar die laat het vaak
“De kwaliteit van onze zorg gaat hiermee enorm omhoog”
afweten. Dan zijn we aangewezen op een stormlantaarn of het lichtbundeltje van een mobiele telefoon. Dat maakt een operatie of een bevalling behoorlijk lastig.” Veiligheid staat voorop Mensen komen voor van alles naar de 55 bedden tellende kliniek: vaccinaties, bevallingen, malaria, diarree, ondervoeding en hiv/aids. Er zijn diverse spreek-, behandel- en opnameruimtes, een kraamafdeling, operatiekamer en apotheek. De Nederlandse verpleegkundige Willy van Mer werd uitgezonden naar Baba en doet haar werk vol overtuiging. “Stel je voor dat je als zwangere vrouw een halve dag hebt gelopen om je kindje op een echo te zien, en dan wordt teruggestuurd. Ook moet ik vrouwen met bevallingsproblemen soms naar een ander ziekenhuis brengen omdat onze apparatuur niet werkt.” Naast de elektriciteitsproblemen zijn er nieuwe bedden nodig. “De huidige bedden zijn in slechte staat. Omdat het geen echte ziekenhuisbedden zijn, zijn ze erg laag, waardoor het personeel vaak rugklachten heeft”, aldus Willy.
Nooit meer zonder stroom Toen het ziekenhuisteam de projectgoedkeuring voor zonnepanelen aan dokter Nshimba liet zien, kon hij zijn geluk niet op: “De kwaliteit van onze zorg gaat hiermee enorm omhoog.” Ook patiënte Josephine Pangweh toonde haar blijdschap: “Jullie doen zo veel voor ons, dat wordt nu nóg beter.” Het contact met een lokale technicus die de installatie wil uitvoeren is inmiddels gelegd. “Ik kijk er naar uit om me geen zorgen meer te hoeven maken”, zegt Willy. “Straks kunnen we altijd rekenen op de prachtige apparatuur die we - dankzij een eerder project van Wilde Ganzen met stichting Maasdriel - hebben aangeschaft. De zonnepanelen gaan levens redden.” n Missieziekenhuis St. Monica in Baba, Kameroen wil de patiënten uit de regio graag beter helpen. Omdat de stroom geregeld uitvalt en de bedden aan vervanging toe zijn, schiet de zorg tekort. Wilde Ganzen en stichting Maasdriel brengen de benodigde € 23.250 graag samen met u bij elkaar voor zonnepanelen en nieuwe bedden, zodat de 30.000 inwoners kunnen rekenen op constante en veilige zorg.
Direct doneren voor dit project? Vul de antwoordkaart in of ga naar www.wildeganzen.nl
11
de sa me nw er ki ng
Samen strijden voor stromend water en sanitair in Sri Lanka Al sinds 2004 werken ze samen: de Sri Lankaanse Chaminda Fernando en de Nederlandse Jan van der Steen. Gezamenlijk startten ze de stichting Kansarmen Sri Lanka met als doel de levenskwaliteit van mensen die in armoede leven te verhogen via de aanleg van drinkwater en sanitair. Gestart op plattelandsscholen in de provincie North Western, nu inmiddels actief in vijf provincies. Grotendeels met steun van Wilde Ganzen hebben ze inmiddels zo’n 120 scholen geholpen.
Hoe is jullie partnerschap ontstaan? Chaminda: “Toen ik 10 jaar geleden als toeristenchauffeur werkte stapte Jan, die kwam helpen na de tsunami, in mijn taxi. Zo werd het idee geboren om iets te betekenen voor mensen die het minder goed hebben in Sri Lanka. In het tsunamigebied zaten al veel hulporganisaties, dus we kozen bewust voor de binnenlanden, waar veel armoede is.” 12
kinderen op de wereld water hebben en Chaminda is goed in het leggen van verbindingen tussen mensen.”
Jan: “Mijn behoefte om iets voor dit land te doen kreeg vorm door de ontmoeting met Chaminda. We zagen al snel dat we zijn persoonlijke kwaliteiten konden combineren met mijn vakkennis. Als waterbouwkundige is mijn wens dat alle
Hoe gaat de samenwerking in zijn werk? Chaminda: “In het begin zochten we zelf naar hulpbehoevende scholen, maar nu is de afspraak dat alle initiatieven vanuit Sri Lankanen zelf moeten komen. Viavia krijgen we continu verzoeken binnen. Ik organiseer alle projecten, dus trek
Jan en Chaminda overleggen met docenten
GEEF! Maak van uw afscheid een nieuw begin van school naar school. Nadat Jan en ik een projectaanvraag hebben getoetst en begroot, zorg ik voor de uitvoering. Het bouwvakkersteam werkt dagelijks van zes tot zes. Gelukkig helpen ook de kinderen en hun ouders altijd mee.” Jan: “Omdat we maatwerk leveren, inventariseren we tot in detail wat de best passende oplossing is. Daarom spreken we elkaar bijna elke dag. Twee keer per jaar ga ik naar Sri Lanka om de projecten te bezoeken en nieuwe contacten te leggen. Zodra een project is afgerond, dragen we de verantwoordelijkheid over en helpen de schooldirecties met een onderhoudsplan.” Wat maakt de samenwerking bijzonder? Chaminda: “Jan heeft mij niet alleen alles over watersystemen geleerd, maar ook hoe je een project strategisch aan-
pakt. We werken op een vriendschappelijke manier samen en begrijpen elkaar. Jan heeft mijn leven veranderd. Ik verdien voldoende om mijn gezin te onderhouden én help mijn land vooruit.” Jan: “De eenvoud van onze projecten maakt ons werk sterk. Het is hard werken, veel praten, geduld hebben en vertrouwen houden. En vooral: doen. Chaminda en ik motiveren elkaar en brengen elkaar dingen bij. Hij kent de cultuur en voelt precies aan wat de belanghebbenden nodig hebben. We streven hetzelfde doel na, hét ingrediënt voor een goed partnerschap.” Wat hebben jullie bereikt? Chaminda: “Omdat de overheid vooral gericht is op het beschikbaar stellen van lesmateriaal en leraren, kunnen wij met onze waterprojecten echt iets toevoegen. We verzorgen gezondheidslessen zodat de kinderen leren omgaan met water- en toiletgebruik. Het is geweldig om te zien dat ze minder vaak ziek zijn door verbetering van de hygiëne. De vernieuwingen zijn ook motiverend voor het schoolpersoneel en de ouders. We vieren een afgerond project altijd met rituelen en een speech van de directeur.” Jan: “Via onze formule hebben we het belang van water een gezicht gegeven in Sri Lanka. Dankzij vele donateurs en organisaties als Wilde Ganzen hebben we kunnen investeren in een goede relatie met de overheid, die de basis vormt voor toekomstige projecten. We hebben ervaren dat als je klein begint en het met beleid aanpakt, je écht iets kunt bereiken.” n
Schuift u het nog voor u uit, het nadenken over uw afscheid? Of heeft u al bepaald wat u nog wilt betekenen voor anderen wanneer u er niet meer bent? Wellicht overweegt u om Wilde Ganzen op te nemen in uw testament, zodat u waardevolle projecten kunt blijven steunen. Het zijn niet de makkelijkste vragen: Welk verschil kan ik nog maken als ik er niet meer ben? Wilde Ganzen maakt het verschil voor mensen die in arme gebieden leven en zélf willen werken aan de ontwikkeling van hun gemeenschap. Met onze projecten creëren we wereldwijd duurzame oplossingen die de zelfredzaamheid van de lokale bevolking vergroot. Door de bouw van scholen, klinieken, opvangcentra en waterputten realiseren we blijvende vooruitgang en laten we iets concreets na voor vele generaties. Staat u eens stil bij Wilde Ganzen als ontvanger en doorgever van uw nalatenschap. Zo maakt u van uw afscheid een nieuw begin. Meer informatie? Vraag de brochure over nalatenschappen aan via de antwoordkaart in dit magazine of neem geheel vrijblijvend contact op met Peter Jansen, onze adviseur nalatenschappen, via peter@wildeganzen.nl of 035- 625 61 09. 13
Auke (rechts)
Maria, die aangeven dat het de maandelijkse bijdrage van 30 peso’s (50 eurocent) meer dan waard is: ‘We hoeven geen jerrycans meer heen en weer te dragen en onze kinderen zijn verlost van diarree en huidkwalen.” Mooie bijkomstigheid is dat veel gezinnen nu groente kunnen oogsten en dieren houden.
“We hoeven geen jerrycans meer heen en weer te dragen”
de ex pe rt
De rampomp: voor energiebesparende waterwinning Wereldwijd zijn veel mensen afhankelijk van water uit een pomp buitenshuis. Onder de vele soorten bestaat een ingenieus type dat water van een bron naar boven ‘ramt’, zonder energie te gebruiken: de rampomp. Met steun van Wilde Ganzen bracht stichting AIDFI deze op oude technieken gebaseerde pomp weer tot leven in de Filippijnen. Aan het woord: initiatiefnemer Auke Idzenga.
“De pomp draait volledig op waterkracht. Hij maakt een soort hamerslag”, legt Auke uit, scheepswerktuigbouwkundige van beroep. “We gebruiken de kracht van het stromende water in een bron, beek of rivier om het water via een buis omhoog te pompen. Door de waterstroom in de buis plotseling tot stilstand te brengen (door het sluiten van een klep) komt er energie vrij, waarmee het water tot wel 250 meter omhoog gepompt kan worden. Afgelegen bergdorpen hebben zo middels gedeelde tappunten beschikking over schoon water.” Introductie rampomp Na de vele reizen die Auke maakte vanwege zijn studie Scheepvaarttechniek, besloot hij om Nederland te verrui14
len voor de Filippijnen. “Toen ik op het eiland Negros aan de slag ging met landbouwprojecten werd duidelijk hoe groot de waterproblematiek was. Op de HTS had ik gewerkt met de ramtechniek. Na enig uitzoekwerk richtte ik later samen met een aantal technici de AIDFI op (Alternative Indigenous Development Foundation) en startte met de productie van rampompen. Verspreid over de Filippijnen leiden we nu dagelijks teams op om de installatie te begeleiden en de pompen te onderhouden.” De pompen betekenen een aanzienlijke verandering voor de bevolking. Zoals voor Araceli en
Van de Filippijnen tot Colombia Wilde Ganzen is vanaf het begin betrokken bij de werkzaamheden van AIDFI. “Deze steun heeft ons groot gemaakt. Inmiddels zijn we ook actief in Afghanistan, Nepal en Colombia. Toen we in 2007 de Ashden Awards wonnen (beste wereldwijde ideeën over duurzame energie), groeide de naamsbekendheid van de rampomp en klopten er andere landen aan. Wat we doen is de techniek overdragen, zodat gemeenschappen zelf verder kunnen en de pompen lokaal kunnen fabriceren én onderhouden. De pomp zelf is zeer ingenieus, maar de onderdelen - zoals rubber van autobanden en deurscharnieren - zijn overal verkrijgbaar.” Groeiende vraag De overheid steunt de installatie van rampompen. Vanwege de toenemende vraag gaat AIDFI de werkplaats uitbreiden, waardoor zij jaarlijks meer pompen kunnen produceren en het proces veiliger wordt. Onder leiding van Auke zijn al zo’n 300 rampompsystemen opgezet in even zoveel Filipijnse dorpen, die samen 135.000 mensen van water voorzien. Een prachtig resultaat! n
Zuster Shyreen
Kwetsbare kinderen veilig dankzij zonnepanelen in ziekenhuis Malawi Sinds het Malawische Mulanje Mission Hospital elektriciteit heeft op zonneenergie kunnen de patiënten en de medische staf continu vertrouwen op goede zorg. Zo’n vier keer per week valt de reguliere stroom een dag lang uit in dit rurale gebied in het zuidoosten, waardoor er voorheen wekelijks drie baby’s overleden en operaties afhankelijk waren van zaklamplicht. Dat is nu voorgoed verleden tijd.
Het Mulanje ziekenhuis vierde in juni dit jaar haar 124-jarige bestaan. Gestart als kleine moeder- en kindkliniek groeide het uit tot districtsziekenhuis met 200 bedden. Er worden 50.000 patiënten per jaar behandeld en de medewerkers gaan dagelijks de dorpen in om zorg aan huis te geven. De stroomvoorziening is vooral voor pasgeboren baby’s die aan de beademing liggen een zaak van leven of dood. Daarom schakelde de directie de hulp in van de English Reformed Church Amsterdam en Wilde Ganzen. Onder leiding van een vrijwilligersteam van het Ierse ‘Solar Without Frontiers’ heeft
de technische staf van het ziekenhuis de panelen geplaatst en geleerd hoe deze moeten worden onderhouden, zodat ze 10 jaar meegaan. Elektriciteit én financiële vooruitgang De panelen zijn aangelegd op het dak van de kinderafdeling. Daarmee is de energievoorziening veiliggesteld op de kinderafdeling zelf, maar ook op de verpleegafdeling, de verloskamer en de operatiekamer. Hoofdzuster Shyreen vertelt opgetogen dat ze sindsdien geen baby’s meer hebben verloren als gevolg van stroomuitval. “De zonnepanelen nemen de elektriciteitslevering binnen drie seconden over. Ik kan niet in woorden uitdrukken hoe opgelucht ik ben om die machteloosheid niet meer te voelen. Ook hoeven we nu geen operaties meer te doen met een zaklampje om ons voorhoofd gebonden of door kaarsen te gebruiken. We zien altijd daadwerkelijk wat we doen!” Via de
me t su cc es afgero nd
zonnepanelen is er 24 uur per dag led-verlichting op alle gangen. “Het ziekenhuis staat midden in de natuur naast de Mulanje berg, waardoor het voorheen altijd aardedonker was op de open gangen. Nu loop ik zonder angst van de ene naar de andere kamer”, aldus Shyreen. Ruth Shakespeare, directeur van het ziekenhuis, vult aan: “Een ander groot voordeel van de panelen is dat onze elektriciteitsrekening aanzienlijk lager is dan voorheen. Het geld dat we daardoor overhouden besteden we aan medicijnen, die we hard nodig hebben.” Licht in de duisternis Shyreen: “De meest kwetsbare groepen zijn nu veilig. Onze droom is dat alle afdelingen zonnepanelen krijgen.” Ruth vertelt dat ze mensen uit de regio hebben uitgenodigd om te komen kijken. “We willen anderen motiveren ook over te gaan op deze duurzame energievoorziening. Onlangs wandelde ik ’s avonds over de berg toen de stroom uitviel. Ik keek uit over de wijde donkere vlakte met het ziekenhuis als enige lichtpunt. Prachtig! Ik ben trots op ons zonnesysteem.” n
“De zonnepanelen nemen de elektriciteitslevering binnen drie seconden over”
Z i e v o o r m e e r i n t e r e s s a n t e r e s u lt a t e n e n o n l i n e d o n e r e n : w w w . w i l d e g a n z e n . n l
15
nen door de charmante dames op televisie”, lacht mevrouw Van Vloten. “Maar vooral omdat Wilde Ganzen bescheiden is. Geen poespas en gebedel, maar duidelijke uitleg over het project. Er wordt precies verteld waar je geld naartoe gaat en dat vind ik prettig. Dat geeft vertrouwen. En de Wilde Ganzen vliegen
“Er wordt precies verteld waar je geld naartoe gaat en dat vind ik prettig” overal!” Na jarenlang donateurschap heeft mevrouw Van Vloten Wilde Ganzen zelfs opgenomen in haar testament. Een groot gebaar. “Een mooie manier om ook na mijn overlijden nog iets te betekenen voor anderen in de wereld.”
DE GE VER
“De Wilde Ganzen vliegen overal” Als je bij mevrouw Van Vloten binnenkomt, is haar betrokkenheid en activiteit overal zichtbaar: schilderijen en beeldjes vanuit de hele wereld sieren haar huis, dat tevens vol ligt met boeken, tijdschriften en schrijfblokken. Doordat haar man lange tijd in het buitenland werkte en ze samen veel reisden, raakten ze begaan met mensen die in armoede leven. Dat deed hen besluiten Wilde Ganzen op te nemen in hun testament.
“Ik groeide op in Hilversum. Ik werd katholiek opgevoed in een gezin waar een open en oecumenische sfeer heerste”, vertelt mevrouw Van Vloten. “We kregen van huis uit mee dat je elkaar moet helpen. Op een dag raakte ik via mijn werk in contact met een dominee en zijn vrouw
die actief waren bij de IKON (waar Wilde Ganzen uit ontstaan is, red.).” Hiermee werd het zaadje geplant voor de betrokkenheid die mevrouw vandaag de dag voelt bij de projecten van Wilde Ganzen. Groot gebaar Later inspireerde mijn man me met zijn verhalen uit de tijd dat hij in onder andere Colombia, Peru en Indonesië werkte. Hij was daar diep geraakt door de armoedige omstandigheden waarin de mensen leefden. Mede daardoor begonnen we met het doneren aan allerlei charitatieve organisaties. In eerste instantie gaven we aan verschillende doelen, maar al gauw besloten we voor twee organisaties te kiezen waar we volledig achter stonden.” Wilde Ganzen was daar één van. Waarom? “Om te begin-
Ook geven aan Wilde Ganzen? Kijk voor de mogelijkheden op
Voorkeur voor kinderprojecten Naast haar gevarieerde werkende leven onder andere bij de Raad voor de Jeugdvorming en bij het Leerlingwezen - heeft mevrouw Van Vloten veel vrijwilligerswerk gedaan. “Tijdens de oorlog werkte ik in de keuken van de I.K.O. (Inter Kerkelijk Overleg) om ondervoede kinderen te eten te geven. Vandaag de dag amuseer ik me met lezen en schrijven. Bij Wilde Ganzen voel ik me vooral betrokken bij projecten met kinderen, omdat we zelf geen kinderen hadden. Laatst las ik over een nieuw kinderproject en maakte een bijdrage over. Als bedankje ontving ik een kaart waar een handgeschreven ‘Dank u wel!’ op stond. Dát vind ik nou leuk.” n
w w w. w i l d e g a n z e n . n l