De Levensacademie van Avansa Mid- en Zuidwest by Avansa Mid- en Zuidwest

AFGIFTEKANTOOR KORTRIJK MAIL | DOENAERTSTRAAT 13 | 8500 KORTRIJK | P3A9210 - Foto: Flickr.com - Boinink

bpost

PB- PP B- 06487 BELGIE(N) - BELGIQUE

De levensacademie van Avansa SEPTEMBER 2021 TOT JUNI 2022

INHOUD

Inhoud

GEREEDSCHAP VOOR HET

LEVENSACADEMIE

SOCIAAL EXPERIMENT OOIT’

DE LEVENSACADEMIE:

ACTIVITEITEN

‘HET GROOTSTE

LEVEN

VOEDSEL

BEWEGING VEROORZAKEN

DE UNIVERSELE TAAL VAN

PRIVACY: HET RECHT OM MET

SAMEN EEN STEEN VERLEGGEN EN

RUST GELATEN TE WORDEN

DIGIDOKTER-SESSIES

PROGRAMMA

ROEIEN MET DE RIEMEN ...

LEVENSACADEMIE

De levensacademie: gereedschap voor het leven Het is fijn neer te schrijven dat je opnieuw

Tegen deze achtergrond richten we onze levensacade-

welgekomen bent. Welgekomen was je uiteraard al de

mie op. Om vele redenen, want:

hele tijd, maar nu ook in het echt… M er is nood aan analyse, duiding en kennis, waarTijdens de coronacrisis toverden we ons vormingsaan-

over we kunnen nadenken en waar elk zich toe

bod om tot een echte levensacademie. Een vrijplaats,

kan verhouden;

een haven en een antwoord op onze snelle, efficiënte samenleving waarin ook veel gemis is. Het is een open deur intrappen als we zeggen dat de wereld voort-

M er is nood aan bewustwording, persoonlijke groei en ontwikkeling om in de stormen te blijven staan;

durend in verandering is en dat die verandering zich steeds sneller voordoet. De uitdagingen waar we voor staan, zijn enorm. Vaak voelen we ons heen en weer geslingerd tussen hoop en verwachting aan de ene kant en angst en ontzetting aan de andere kant.

M er is nood aan uitwisseling en ontmoeting, want een mens is geen eiland.

LEVENSACADEMIE

“

De levensacademie is geen eenrichtingsverkeer. Deskundig maar niet betweterig.”

Op school leren onze kinderen steeds meer economi-

Je zal in de levensacademie programma’s vinden waar

sche en nuttige vaardigheden. Hier, in de levensaca-

aandacht is voor zelfzorg en relationele vorming, waar

demie van Avansa, willen we timmeren aan het hier en

we streven naar verdieping en zoeken hoe we als

nu van volwassenen, en ook aan morgen. Van binnen-

mens ook ruimte kunnen vinden voor maatschappelijk

uit, met hoofd, hart, handen werken aan jezelf… We

engagement.

zijn ervan overtuigd dat het ons en onze wereld zoveel sterker maakt.

Onze actuele thema’s zullen we tijdens het jaar aanraken, maar deze vind je nog niet in onze levensacade-

We willen met jullie, inwoners van Mid- en Zuidwest,

mie. Hou voor die thema’s de nieuwsbrief en website

samen leren, denken, voelen om in vol bewustzijn

goed in het oog.

onze regio weer wakker te kunnen kussen. Om mee te trekken aan het zeel van meer samen en minder grote

Een echte, warme welkom,

ikjes, van meer bomen en minder beton, van meer liefde en minder haat. Van meer perspectief ook: we zien zoveel kiemen van nieuw engagement en verbondenheid. Er is een enorme creativiteit zichtbaar, op wetenschappelijk gebied maar even goed bij burgers die initiatieven nemen en niet wachten op ‘de politiek’. In de levensacademie reiken we ‘gereedschap voor het leven’ aan. We doen dat samen, het is geen eenrichtingsverkeer. Deskundig maar niet betweterig, vanuit

Nathalie Van Leuven,

Jan Timmerman,

het geloof in het potentieel en de waarde van ieder-

directeur van Avansa

verantwoordelijke

een, vanuit de overtuiging dat elke mens, waar hij of

Mid-en Zuidwest

levensacademie en

zij ook terecht is gekomen, (opnieuw) kansen verdient.

actua

ACTIVITEITEN LEVENSACADEMIE

Filosofisch café Tielt

Kinderen van de migratie

Socrates deed het al voor, met zijn kompanen in gesprek gaan, in de overtuiging dat de waarheid ergens verborgen zit en in

IN GESPREK MET

de dialoog ontdekt kan worden.

GETUIGEN EN EXPERTS UIT

Hij noemde zich een vroedvrouw

DE CANVAS-REEKS

die helpt de waarheid ter wereld

Een voedselbos voor elke tuin

te brengen. Dat betracht je ook in

Canvas toont de reeks ‘Kinderen

een filosofisch café. Geen grote

van de migratie’. Op woensdag-

woorden of theorieën, maar zelf-

avond 15 september komt Canvas

standig én in dialoog traag en ge-

met deze reeks naar De Krook in

nuanceerd denken en je oefenen

Gent. En jij kunt erbij zijn: live in

in de moeilijke maar verrijkende

De Krook of online, om ongeziene

Maak kennis met de beginselen,

kunst van het actief luisteren.

fragmenten te ontdekken, te luis-

de meerwaarde, de onderdelen,

teren naar getuigen en experten

de werking, het ontwerp en het

uit de reeks en nadien met hen in

beheer van het voedselbos. Aan

gesprek te gaan. Fatma Taspinar

de hand van inspirerende voor-

(VRT NWS) leidt de avond in goede

beelden voor verschillende tuin-

banen.

types en diverse handvatten, do’s

MA 13 SEP + 25 OKT + 15 NOV + 13 DEC 2021 + 24 JAN + 21 FEB + 21 MRT + 4 APR + 23 MEI 2022 19:30 - 22:00

WO 15 SEP 2021

Fons Vandormael,

gaan met je eigen tuin of project.

Arne Janssens en

19:30-22:00

Jan Timmerman

Fatma Taspinar

Theater Malpertuis

online

19:30 - 21:30

Stationsstraat 25

gratis

Frank Petit-Jean

DO 16 SEP 2021

Avansa Mid- en Zuidwest

8700 Tielt

©Flickr.com - carolyngifford

€3

en don’ ts kan je thuis aan de slag

Wil je de avond meemaken in De

Wandelweg 11

Krook in Gent? Inschrijven kan via

8500 Kortrijk

avansa-regiogent.be.

€ 10

ACTIVITEITEN LEVENSACADEMIE

Mondiaal café Tielt: Van liefdadig naar rechtvaardig GESPREKKEN OVER INTERNATIONALE

Praat’saam

SOLIDARITEIT

WARME GESPREKKEN

Op 20 september legt MO*-journalist John Vandaele

Praat’saam is een digitale ontmoetingsplek waar we

11.11.11-directeur Els Hertogen een aantal kritische

telkens over een ander onderwerp ervaringen en idee-

vragen voor waarbij ze de vele facetten van

ën uitwisselen.

internationale solidariteit proberen te doorgronden.

Een Avansa-medewerker neemt je mee in wat hem of

Ten slotte zullen enkele betrokken burgers uit de

haar beroert, inspireert of verbaast. Gevoed door tekst,

regio de verwevenheid tussen lokale en internationale

film, muziek, een flard levenswijsheid of actualiteit zal

solidariteit illustreren en bevragen.

je uitgenodigd en uitgedaagd worden. Geen discussies,

MA 20 SEP 2021 19:30 - 21:30

wel fijne gesprekken en een uitwisseling van ervaringen en inzichten die de nieuwsgierigheid en verwondering prikkelen.

Els Hertogen, John Vandaele en gasten Uitgeverij Lannoo Kasteelstraat 97 8700 Tielt gratis

WO 22 SEP + 20 OKT + 17 NOV + 15 DEC 2021 + 19 JAN + 16 FEB + 23 MRT + 27 APR + 25 MEI + 15 JUN 2022 19:30 - 21:00 Diverse begeleiders online gratis

©Flickr.com - marcoverch

ACTIVITEITEN LEVENSACADEMIE

Welkom in het Antropoceen

Wat is een zorgzame samenleving?

De mensheid is uitgegroeid tot een kracht van geologische proporties met ingrijpende, onvoorziene gevolgen op wereldschaal. Is de aarde nog te redden? En welke plaats heeft de zwaar gehavende

Vegetarische risotto’s, pizza’s en lasagnes Tijdens deze sessies leer je een pizza op te bouwen vanuit

natuur in dit alles?

Henk Vandaele brengt een per-

verschillende ideeën en seizoens-

In deze 8 (afzonderlijk te volgen)

spectief waardoor we zicht krijgen

gebonden groenten en kruiden,

webinars denken we samen na en

op allerhande informele en vaak

maak je met de ingrediënten van

gaan te rade bij enkele ‘ecofiloso-

miskende zorgnetwerken die

het moment verrassende, kleur-

fische’ denkers, oude wijsheids-

altijd al de basis vormden van ons

rijke maar vooral ook eenvoudige

tradities en hedendaagse maat-

samenleven maar nu geruisloos

vegetarische lasagnes en leer je

schappelijke tendensen.

verdwijnen. Een samenleving zou

op verschillende manieren lekkere

Per lezing is er de week nadien

voor minder in een crisis geraken.

risotto’s klaarmaken.

een nabespreking voorzien (inbe-

MA 4 OKT 2021

grepen in de prijs)

MA 4 OKT + 1, 29 NOV 2021 + 10, 31 JAN + 28 FEB + 28 MRT + 25 APR 2022 19u30-21u30 Joris Capenberghs online € 10 per lezing | € 65 voor wie

©Flickr.com - Adamo-Corazza

de hele reeks volgt.

DO 7, 14, 21 OKT 2021

19:30 - 21:30

19:00 - 22:00

Henk Vandaele

Peter Vandermeersch

Avansa Mid- en Zuidwest

Heerlijkheid van Heule

Wandelweg 11

Zeger van Heulestraat 51-53

8500 Kortrijk

8501 Heule

€ 10

€ 90

ACTIVITEITEN LEVENSACADEMIE

Ik stres, jij strest, wij stressen… zet in op je persoonlijke handleiding! We leven in drukke, drukkende en ongewone tijden…

Een jaar vol kruiden: 4 seizoenswandelingen

Gevolg: onrust, stress, leeglopende batterij. Wat is

Een reeks van vier wandelingen waarin we het bos

gezonde stress en wanneer werkt stress destructief?

en zijn omgeving per seizoen leren kennen. Elk sei-

Waar kan je zelf invloed op uitoefenen, waarop niet en

zoen heeft immers andere kruiden en bomen die ons

hoe zorg je er dan voor dat die stress niet onder je vel

kunnen begeleiden. Daarnaast kan je in het voor- en

kruipt? Hoe kan je omgaan met stress zodat het een

het najaar ook een workshop volgen rond het praktisch

krachtbron blijft in plaats van een vijand?

gebruik van de seizoenskruiden.

DI 19, 26 OKTOBER + 9 NOV 2021 19:30-22:00

ZO 10 OKTOBER 2021 + ZO 20 FEB + ZO 24 APR + ZO 3 JUL 2022 10:00 - 12:00

Lucas Vandenbussche

Els Pouseele

De Kaplote

Kennedybos

Kaplotestraat 3

President Kennedylaan

8750 Wingene

8500 Kortrijk

€ 45

€ 10 per wandeling

©Flickr.com - Jody Art

Sabine Keerman, Dirk Laverge,

ACTIVITEITEN LEVENSACADEMIE

Architectuurwandeling Brussel: cases van eco-transitie

FiloSofa FiloSofa is een gesprek waar je je filosofische vaardigheden aanscherpt (verborgen aannames toetsen, argumenten opbouwen, logisch redeneren). Je wisselt van gedachten over uit het leven

De volwaardige graankeuken

gegrepen thema’s. De gespreksbegeleider bewaakt de focus, helpt

Na een theoretisch gedeelte over

CERAA, een organisatie van

je je argumenten te verhelderen

graan, gaan we granen bereiden.

Brusselse architecten, werkte een

of nuance toe te voegen, en zorgt

Volle korrel, grutten, vlokken en

duurzame architectuurwandeling

ervoor dat de conversatie steeds

melen maar ook graandranken en

uit. We bezoeken met een archi-

in respect en wederkerigheid

pseudogranen komen aan bod. Je

tect van CERAA gebouwen die vol-

verloopt.

leert ook werken met de graan-

gens de principes van duurzame

WO 13 OKT 2021 + 9 FEB + 9 MRT + 11 MEI 2022

bouw of renovatie ontworpen zijn. Ook als je geen grote kennis van

molen.

25 NOV 2021

architectuur hebt is deze wande-

19:30 - 21-30

19:00 - 22:00

ling een aanrader.

Matthijs Roets,

Sigrid Dewaele

Arne Janssens, Jan Timmerman

Cultuurcentrum De Schakel

Avansa Mid- en Zuidwest

Schakelstraat 8

10:30 - 13:30

Wandelweg 11

8790 Waregem

Gids CERAA

8500 Kortrijk

€ 65 (ingrediënten en

afspraak op de

€5

maaltijd inbegrepen)

ZO 10 OKT 2021

Nieuwe Graanmarkt 1000 Brussel

€ 45 (vervoer niet inbegrepen)

ACTIVITEITEN LEVENSACADEMIE

Verbindende communicatie met je kinderen, pubers ... het werkt! Opvoedingsvragen en opvoedingsproblemen: ze zijn van alle tijden. Hoe kunnen we er voor zorgen dat we blijven verbinden, ook al zijn er conflicten, ruzies, discussies? Tijdens deze training leer je respectvol, duidelijk en open communiceren, vanuit je eigen kracht. We kijken voorbij de verschillen en zoeken naar wat ons verbindt. Verbindende communicatie is een manier om stil te staan bij onszelf, onze waarden, onze manier van omgaan met anderen. Om dan, vanuit die zelfreflectie, respectvol en op een duidelijke manier te connecteren met anderen.

VR 26 + ZA 27 NOV 2021 10:00 - 16:00 Leen Verzele RSL Op Post Brugsesteenweg 44 8800 Roeselare € 60

ACTIVITEITEN LEVENSACADEMIE

Vegetarisch feestbuffet

Duurzaamheid: het verhaal in foto’s

Ook de vegetarische keuken biedt heel veel mogelijk-

Samen met natuurfotograaf Tom Linster onderzoeken

heden voor feestelijke gelegenheden. In deze les maak

we in deze workshop het concept ‘duurzaamheid’ en

je kleurrijke, vegetarische hapjes, (dip)sausjes en ande-

haar vertaling in de stad Roeselare en omgeving.

re bereidingen die je in buffetvorm aan je gasten kan aanbieden. Zowel voor wie ervaring heeft of zijn eerste

De deelnemers worden begeleid om eerst het thema

stappen zet in de vegetarische keuken, maar ook te

scherp te stellen en vervolgens met fotografie hun

integreren in de gewone keuken.

eigen verhaal te vertellen.

VRIJDAG 10 DECEMBER 2021

WOE 26 JANUARI + 9, 23 FEB + 9, 23 MRT + 20 APR + 4 MEI 2022

19:00 - 22:00 Peter Vandermeersch

19:30 - 22:00

Cultuurcentrum De Schakel

Tom Linster

Schakelstraat 8

RSL Op Post

8790 Waregem

Brugsesteenweg 44

€33 (ingrediënten en buffet inbegrepen)

8800 Roeselare

€ 84

©Flickr.com - Alizarin Krimson

ACTIVITEITEN LEVENSACADEMIE

Proeven van ethisch denken

Omgaan met verschillen

In drie bijeenkomsten proberen we de mogelijkheden

Vanuit een oprechte nieuwsgierigheid luisteren naar

en beperkingen van ethiek te bekijken en dus ook te

wat er leeft in onszelf en in de ander en wat ons moti-

beoordelen... In gesprek met elkaar en met inspiratie

veert: daar kunnen we elkaar ont-moeten, op een plek

uit de hermeneutiek en wetenschapstheorie. Zo krijg je

ver van oordelen en verwijten, en met elkaar verbinden

een denkkader mee en word je op weg naar het ethi-

voorbij de verschillen.

sche denken gezet. Verschillende ethische zienswijzen komen er aan bod.

DI 15, 22, 29 MRT 2022

DINSDAG 24, 31 MEI 2022 19:00 - 21:30 Leen Verzele

19:30 - 22:00

Avansa Mid- en Zuidwest

Herman Lodewyckx

Wandelweg 11

Avansa Mid- en Zuidwest

8500 Kortrijk

Wandelweg 11 8500 Kortrijk

€ 30

€ 36

SAMENSPRAAK

‘Het grootste sociaal experiment ooit’ SAMENSPRAAK TUSSEN PATRICK LOOBUYCK EN MAARTEN VANSTEENKISTE Politiek en moraalfilosoof Patrick Loobuyck (UAntwerpen) en ontwikkelingspsycholoog Maarten Vansteenkiste (UGent) waren tijdens de coronacrisis bevoorrechte getuigen. Ze verlieten hun vertrouwde habitat en namen deel aan de moeilijke debatten over de te volgen strategieën en over de overgang naar ‘het rijk van de vrijheid’. Prof. Loobuyck als lid van het adviesorgaan van het Raadgevend Comité voor Bio-ethiek, Prof. Vansteenkiste als lid van de GEMS, de Groep van Experts voor Managementstrategie van COVID-19. Op 8 juni, de dag voor een aantal maatregelen werden versoepeld, namen ze deel aan een Samenspraak ikv Vitamine T. , de lezingenreeks die de Vlaamse Avansa-centra tijdens de lockdown organiseerden. Ze deelden er hun bevindingen en hun visie over wetenschap en politiek, over veerkracht en het recht op twijfelen, over burgerzin en polarisering in het voorbije - bijna anderhalf jaar. Opvallend was dat ze, ondanks de moeilijkheden die mensen ondervonden door de inperking van de vrijheid, de economie die aan banden lag of de opschorting van culturele activiteiten, beide een vrij positieve balans gaven over hoe de samenleving met dit grootste sociaal experiment is omgegaan. Patrick Loobuyck: “Opvallend aan deze situatie is dat we weer over vrijheid hebben leren denken. Vrijheid is niet: ik mag doen wat ik wil. Vrijheid veronderstelt ook wederkerigheid: ik mag niets doen wat het leven van anderen kan schaden. Daarom hebben we bvb ook verkeersregels. Wat me het meest bijblijft, zijn alle inspanningen die we hebben geleverd - akkoord, soms met frisse tegenzin. We hebben dat gedaan voor elkaar én met elkaar. Er is een grote groep waarvoor Covid niet zo schadelijk was en waarvan we toch grote inspanningen hebben gevraagd.

“

Kritisch denken heeft veel te maken met vertrouwen durven stellen in instanties die betrouwbaar zijn, en dat vergt een vorm van levenswijsheid.” PATRICK LOOBUYCK

SAMENSPRAAK

Dat gebeurde vanuit een gevoel dat ons samenlevingsmodel is gebaseerd op wederkerigheid en solidariteit. Daarnaast is mij opgevallen hoe gemakkelijk experten tijdens de eerste lockdown op de stoel van de politici zijn gaan zitten, zeker als het was om negatief nieuws te melden. Dat is niet altijd een gelukkige zaak geweest. We moeten een goed onderscheid maken tussen wat wetenschappers doen en wat politici doen. Wetenschap is evidence based, maar een beleid kan je niet zomaar overlaten aan wetenschap. Anders zet je een democratisch proces, dat gebaseerd is op gesprek en overleg, op de helling. Het is niet gemakkelijk om samen te leven met mensen die niet kritisch denken. Veel mensen menen dat kritisch denken erin bestaat om voortdurend zelf je eigen gedacht over iets te vormen, maar dat is het niet. Kritisch denken heeft veel te maken met vertrouwen durven stellen in instanties die betrouwbaar zijn, en dat vergt een vorm van levenswijsheid. Ik denk dat daar nog veel werk aan is in onze samenleving. Niet alleen moeten mensen meer mediawijsheid verwerven, maar ook platforms als Facebook, Youtube en Twitter. Wat gaan we doen met fake news, wat doen we met oproepen tot twijfel en haat? En wat doen we met de vrijheid van meningsuiting?” Maarten Vansteenkiste: “Wat mij verwonderd en verheugd heeft, is de grote golf van solidariteit toen we allemaal vlaggen op straat hadden hangen. Dat bracht veel wederkerigheid mee in een zeer urgente situatie. De dynamiek tussen autonomie en verbondenheid fascineert mij. Vanuit het positief mensbeeld dat ik hanteer, spreken we over die twee als basisbehoeftes. Maar autonomie betekent ook dat je vrijwillig bepaalde grenzen aan jezelf kunt opleggen of instemt met

“

Autonomie is niet doen wat je wil, maar vrijwillig functioneren en soms ook je vrijwillig schikken naar datgene wat in gegeven omstandigheden nodig is.” MAARTEN VANSTEENKISTE

grenzen die je door de overheid worden opgelegd, als je daar de noodzaak of de meerwaarde van inziet. Als mensen zien dat maatregelen anderen beschermen,

positieve vrijheid. Met name veel liberale politici vat-

zijn ze bereid om zich vrijwillig te engageren en beper-

ten vrijheid nog op als het idee dat iedereen kan doen

kingen te aanvaarden. Ik denk dat er een grote misvat-

wat hij wil doen. Wij hebben er steeds op gehamerd

ting over vrijheid leeft bij veel politici, en dat heeft te

dat vrijheid zonder kader ervoor zorgt dat mensen

maken met het onderscheid tussen negatieve en

geen verantwoordelijkheid zullen opnemen. Er is een kader nodig, een toelichting om risico’s in te schatten,

TU S AM S SEENNSDP O RO A AR K

zo kan er burgerzin groeien. Autonomie is daarbij niet

We spreken in dit opzicht soms over een intern kom-

doen wat je wil, maar vrijwillig functioneren en soms

pas, dat helpt om keuzes te maken in het leven. Je kunt

ook je vrijwillig schikken naar datgene wat in gegeven

zeggen dat ieder zichzelf meerdere keren tegen geko-

omstandigheden nodig is.

men is in deze crisis. Als we het positief bekijken kan je het zien als een groeimoment.

Ik heb op individueel vlak ook veel veerkracht gezien, bijvoorbeeld de creativiteit in de horeca waar men zich

Ik bezie de samenwerking tussen politiek en weten-

heroriënteerde om afhaalmaaltijden klaar te maken. Al

schap als positief. En dat is ook belangrijk voor de

zie je veel verschillen tussen mensen hoe ze met deze

toekomst, met de klimaatuitdaging die ons te wachten

crisis omgaan, de crisis heeft ook het beste in mensen

staat. We moeten allemaal onze rol daarin kennen:

naar boven gehaald. En bij mensen die al kwetsbaar

een aantal leden van de GEMS zou graag meer op de

waren, zie je moeilijkheden versneld naar boven ko-

barricaden staan. We hebben veel discussie gehad

men.

over de vraag hoe activistisch je moet zijn als wetenschapper. We zijn het wel eens dat de aanpak van de

Maar deze crisis kan ook een moment van herbronning

klimaatuitdaging waar we voor staan, wetenschappelijk

zijn, d.w.z. dat je dichter komt bij wat je waardevol

onderbouwd moet zijn. Ik heb onlangs een voorstel

vindt, bij wat je boeiend vindt en ook bij wat je gemist

gedaan tot het ontwikkelen van een klimaatmonitor,

hebt. Ik ben zelf ook voetbaltrainer, met de kinderen

een motivatiebarometer om bijvoorbeeld naar energie-

zijn we blijven trainen. Het plezier om samen te spelen

vriendelijk gedrag te evolueren, om mensen daarvoor

was belangrijk, ook al konden we geen wedstrijden

op lange termijn te motiveren.

meer spelen. Vanuit dit besef, kan je je afvragen: Wat wil ik nu eigenlijk zelf doen? Welke relaties vind ik be-

Wat de mediawijsheid betreft, hebben we gezien dat

langrijk, welke heb ik niet gemist, en hoe kan ik beter

veel mensen een verzadigingspunt hebben in het

filteren?

verwerken van info, dat er een bovengrens is in de hoeveelheid cijfermateriaal die je op mensen afvuurt. Op een bepaald moment komt de info niet meer binnen. Er is ook een subtiele grens tussen angstinductie en het informeren van mensen. Als psychologen weten we dat angstinductie geen goede en duurzame strategie is tot gedragsbeïnvloeding. Daarom moet je geen cijfers achterwege laten, maar de manier waarop je die brengt is heel cruciaal. Zijn ze een wake-up-call en ontlokken ze een engagement of werken ze zorgen en gepieker in de hand?” Interview: Jan Timmerman Een volledige weergave van het gesprek vind je terug

op onze website avansa-mzw.be.

TUINIEREN

De universele taal van voedsel SAMENTUIN DE ORIGINE IN ROESELARE Tuinieren op het ritme van de seizoenen en volgens de

verzorgt. Haar warme glimlach nodigt spontaan uit om

principes van LETS: ecologisch, (deel)economisch en

er gezellig bij te gaan te zitten. “De combinatie van het

sociaal.

ecologische en sociale aspect sprak me onmiddellijk

Margot Vandendriessche Als nieuwe projectmedewerker duurzaamheid bij Avansa Mid- en Zuidwest gaat Margot Vandendriessche op zoek naar inspirerende projecten in de regio. In

aan”, zo vertelt Antonella, die sinds enkele jaren in België woont en in Roeselare werkt als verpleegster.

Wat is Samentuin De Origine en hoe is die ontstaan?

Roeselare ontmoette ze Ruben Laflere en Antonella Zunino, om te spreken over hun project Samentuin De

Ruben: “Samentuin de Origine werd opgestart in mei

Origine.

2013 door LETS Roeselare. We tuinieren er op het ritme van de seizoenen en dit volgens de principes van LETS.”

Ruben ontmoette Antonella 3 jaar geleden. Ruben,

LETS sluit aan bij het transitiedenken en staat voor ‘Lo-

betrokken bij verschillende transitie-initiatieven in

cal Exchange and Trading System’. Vrij vertaald wordt

Roeselare, was trekker van het project Samentuinen,

dit: ‘lokaal uitwisselingssysteem’.

en het was in die context dat hij de Italiaanse leerde kennen. Vandaag is ze één van de kloppende harten

“Een 7-tal jaar geleden wilden enkele LETS-leden leren

van het project en vind je haar wekelijks met de

moestuinieren, het liefst in groep. Anderzijds waren er

handen wroetend in de aarde. Ze ontfermt zich onder

mensen met moestuinkennis op zoek naar grond. Deze

andere over de mediterraanse serre waar ze de

twee noden werden vervolgens samengevoegd in het

aubergines, courgettes en tomaten met veel geduld

project Samentuinen. Ikzelf wilde wel een aantal zaken

TUINIEREN

in mijn leven uitproberen en mijn schouders onder zo’n

“Het feit dat bij Samentuinen geen individuele percelen

project zetten was daar één van.”

bestaan maar dat er samen aan een stuk grond wordt gewerkt, vormde voor mij een belangrijk element”, zegt

Bij de zoektocht naar grond klopte LETS aan bij De

Antonella. Maar er wordt ook samen gekookt, gegeten

Lochting vzw, een biologisch (tuinbouw)bedrijf binnen

en genoten. De universele taal van voedsel kweken,

de sociale economie in Roeselare. Er ontstond een

het bereiden en het tot slot samen opeten speelt bij

mooie win-win samenwerking waarbij samen duurzaam

Samentuinen een essentiële verbindende rol.

tuinieren centraal staat.

“

We zijn misschien niet de mooiste tuin, maar wel de leukste.” RUBEN LAFLERE

Het sociale aspect gaat ook verder. Antonella: “Regelmatig komen buurtbewoners langs of stoppen wandelaars of fietsers om een praatje te slaan of een kijkje te nemen. Voor onszelf en voor de buurt organiseren we één keer per jaar een oogstfeest, om onze tuin in de kijker te zetten en om nieuwe mensen aan te trekken. We staan open voor anderstalige nieuwkomers en kansarmen, vandaar onze samenwerking met respectievelijk het OCMW en vzw Opstap.” Anderstalige nieuwkomers brengen nieuwe kennis binnen door

Maar ook educatie is belangrijk, zegt Ruben. “Niet

onder andere de rol van diversiteit van gewassen

alleen leren kinderen spelenderwijs waar hun voedsel

t.o.v. elkaar te leggen. Door bijvoorbeeld kikkererwten

vandaan komt, we investeren ook in de vorming van

tussen de tomaten te strooien, geef je stikstof aan de

onze tuiniers. Om een grote lap grond te bewerken is

tomatenplant. Experimenten die deel uitmaken van

het namelijk nodig (gebleken) om voldoende mensen

een proefproject rond innovatieve gewassen van de

te mobiliseren die regelmatig genoeg komen en die

Hogeschool Vives.

ook tuintechnisch onderlegd zijn.” Het sociale aspect binnen Samentuinen is minstens

Leeft dit project in Roeselare?

even belangrijk als het tuinieren zelf. Ruben: “De eerste 3 jaar hebben we toch echt geploeterd en alles zelf bekostigd. Pas daarna werden we au sérieux genomen. Het is comfortabeler werken nu en het is fijn om te voelen dat de stad en andere instanties geloven in wat we doen. Op het niveau van de Roeselarenaar begint ons project iets meer te leven, maar we hebben nog steeds een grote groep te bereiken. Ik denk dat er heel wat Roeselarenaars ons nog niet kennen omdat onze akkers niet in het centrum van de stad liggen, ook al blijft het maar 5 minuutjes fietsen.”

TUINIEREN

Wat is jullie persoonlijke drive binnen dit project?

Ze vervolgt: “Het is niet onze bedoeling om de perfecte moestuin zonder onkruid af te leveren. Daarvoor is het sociale aspect te belangrijk. De planten groeien soms

Ruben: “Ik geniet van het samenbrengen van mensen

gewoon zoals ze groeien.

rond een gemeenschappelijk doel, om een veranderingsproces te doorlopen samen met die mensen en

We maken plezier en streven ook naar resultaat, maar

om zo stapsgewijs een band met hen op te bouwen.

zonder de stress om de beste tuin van de wereld te

Dat het thema ‘tuinieren’ is geworden is eerder toe-

hebben. Als we op deze manier werken, komen mensen

vallig, al heb ik wel een verleden met grootouders die

graag terug.” Ruben vult aan: “We zijn misschien niet de

bloemen- en plantenkwekers waren. Ik zie mezelf dus

mooiste tuin, maar wel de leukste. De feestmomenten

niet als de grote moestuinierder die urenlang met een

zijn even belangrijk als de werkmomenten.”

spitvork kan bezig zijn. Na een kwartier ben ik toch alweer met iemand aan het babbelen.” Antonella sluit zich hierbij aan. “Het ene moment zijn we met velen

Moestuiniers gezocht

aanwezig en zorgt het samen werken in de tuin voor

Heb jij groene vingers of net niet veel kaas gegeten

ambiance. Het andere moment ben je maar met twee

van moestuinieren maar zin om in de groep mee te

en heb je de tijd om een goed gesprek te voeren. Nog

doen? Neem dan zeker contact op met Ruben en

een ander moment ben je alleen de planten aan het

Antonella. Ze vragen een engagement van minimum

verzorgen en kom je helemaal tot rust. De combinatie

2 halve dagen per maand. In ruil kweek je je eigen

van dit alles maakt het voor mij fantastisch. Ik word

biogroenten.

ook helemaal zen van het werken in de tuin. Fysiek kan

facebook.com/deorigine/

dat zwaar zijn maar voor de geest is dat zeer rustge-

foto’s: Ruben Laflere

vend.”

“

Fysiek kan tuinieren zwaar zijn, maar voor de geest is dat zeer rustgevend.” ANTONELLA ZUNINO

KENNISMAKING

Samen een steen verleggen en beweging veroorzaken KENNISMAKING MET COLLEGA MARGOT VANDENDRIESSCHE Margot Vandendriessche is 33 jaar oud en geboren in Gent. Voor de liefde verhuisde ze een aantal jaren geleden naar Izegem, waar ze nu met haar verloofde en 2 kindjes, Maud en August, woont. Met twee jonge kinderen is vrije tijd schaars geworden, maar niets houdt haar tegen om te genieten met vrienden en familie van een hapje en drankje op een terras. Ze houdt daarnaast ook van lezen, koken, fietsen en de natuur. Reizen betekent voor haar ‘back to basics’: met de rugzak de natuur in en wandelen, veel wandelen. Sinds juni 2021 werkt ze bij Avansa Mid- en Zuidwest als projectmedewerker duurzaamheid en diversiteit.

Hoe zag jouw loopbaan voor Avansa eruit?

Het heeft me ook geholpen bij mijn eerste vaste job, bij FOS Open Scouting. Ik was er vormingsverantwoor-

“Ik heb eerst architectuur gestudeerd, maar net zoals

delijke en verantwoordelijk voor het team van de

vele studenten was ik nog wat zoekende. Na een

zeescouts. Dat was mijn kennismaking met sociaal-cul-

jaar ben ik sociologie gaan studeren, daarna heb ik

tureel werk; het was liefde op het eerste gezicht! Ik

een lerarenopleiding gevolgd. Niet omdat ik per se

heb die job heel graag gedaan, dat lag mij ook: met

leerkracht wilde worden, maar het overbrengen van

mensen werken, enthousiasmeren, samen dingen

informatie sprak me aan. Het spreken voor groepen is

realiseren.

mijn ding.

KENNISMAKING

“

Ik vind het zalig om met een groep aan de slag te gaan op een atypische manier en toch inhoudelijk sterk werk te verrichten.”

Wat wil je bereiken met je job bij Avansa? “Ik hoop dat ik over 5 à 10 jaar een groot netwerk rond duurzaamheid en diversiteit heb uitgebouwd in de regio. Dat ik mijzelf tegen dan ook een expert mag noemen op basis van ervaringen die ik opdoe. Dat ik waardevoller ben als actor, waardoor ik mensen beter kan ondersteunen en begeleiden. Duurzaamheid en diversiteit zijn twee thema’s die maatschappelijk relevant blijven. Het blijft een zoektocht om te kijken hoe iedereen een plek kan vinden in deze maatschappij. Ik wil meer verbinding creëren tussen mensen, waardoor iedere stad, wijk, gemeen-

Maar het jeugdwerk is heel intensief en het feit dat

te… een goede plek is om op te groeien en te wonen.

ik toen ook naar Izegem verhuisde, speelde mee een rol in mijn verandering van job. Dus ik werd studietra-

Ik ben geen duurzaamheidsgoeroe, dus ik ga soms

jectbegeleider, procesbegeleider en lector groepsdy-

ook met een schuldgevoel slapen bij het besef dat

namica bij Vives Hogeschool in Kortrijk. Maar ik wilde

mijn schoenenkast te groot is. Maar ik zoek wel zoveel

eigenlijk terug naar de sociaal-culturele sector. Ik

mogelijk gebieden om mijn gedrag te verduurzamen.

miste het samenwerken, het uitproberen van nieuwe

Het is ook wel interessant, want veel mensen dragen

zotte methodieken, het experimenteren en de maat-

het gedachtegoed maar stellen hun gedrag daar vaak

schappelijke bewogenheid. Ik miste een bepaalde

nog niet naar. Mensen stellen het gedrag dat voor hen

zingeving in mijn job.”

het gemakkelijkst te stellen is. Dat is een interessante visie, waar op gewerkt kan worden.

Hoe zou je jezelf omschrijven?

Het zijn twee thema’s die op structureel niveau moeten worden aangepakt. Het samenwerken met

“Ik ben extravert, leg gemakkelijk contact en ben ge-

groepen, niet alleen met individuen, samen projecten

dreven. Ik ben iemand die snel en luidop denkt. Ik kan

opzetten, op structureel niveau een impact hebben

daardoor in een vergadering misschien wat aanwezig

en beweging veroorzaken. Dat zijn natuurlijk grootse

overkomen. Verder ben ik gestructureerd en planma-

doelen, maar als dat lukt na 10 jaar zou ik daar heel

tig, daardoor ook proactief. Ik ben ook nogal expliciet,

blij mee zijn.”

in de zin van: heel open in mijn communicatie, maar ook warm en empatisch. Ook haast ik mij niet graag. Ik ben op voorhand klaar.”

Waar haal je voldoening uit?

Waar word je gelukkig van? “Mensen die veel voor mij betekenen bij mij hebben en er samen iets mee doen: iets eten, fietsen, wandelen... Dat zijn geluksmomenten voor mij.”

“Ik haal voldoening uit het samen met anderen iets realiseren, samen een proces doorlopen, werken aan een

Interview: Heleen Vanhoucke

betere wereld. Waar iedereen z’n eigen inbreng in heeft en op die manier elkaar beter leert kennen. Dat kan ook gewoon op kleiner niveau. Maar werken met een onderliggende doelstelling vind ik heel belangrijk.”

D I G I TA A L

Privacy: het recht om met rust gelaten te worden Privacy betekent dat je dingen kunt doen zonder dat de buitenwereld daar weet van heeft, inbreuk op maakt, of invloed op heeft. Privacy schermt je af van bespieding en beïnvloeding. Het is het recht om met rust gelaten te worden. Maar privacy komt de laatste jaren meer en meer onder druk te staan, onder meer omdat we via onze smartphone permanent online zijn. Welke maatregelen kunnen we nemen om onze privacy ietwat terug te winnen? We vroegen een checklist van 7 aanbevelingen aan onze ICT-verantwoordelijke Merijn Supply.

1/ Sociale media Facebook staat al jaren symbool voor een aanval op je privacy, en deze slechte reputatie heeft het bedrijf natuurlijk dubbel en dik verdiend - zie hiervoor de uitstekende VRT-documentaires ‘Facebook & ik’ en

2/ Zoekmachine

‘Privacy & ik’ met Tim Verheyden. Minder bekend is dat ook een aantal andere popu-

Google is de tweede gigant die een bijzonder kwalijke

laire diensten ook eigendom zijn van Facebook, zoals

reputatie heeft op vlak van privacy. En de online tenta-

WhatsApp en Instagram. En in het zog van deze dien-

kels van Google reiken zo mogelijk nog verder dan die

sten maken allerlei ‘data-handelaren’ gretig gebruik

van Facebook.

van alle digitale voetsporen die we daar en elders online nalaten.





Tip: gebruik een alternatieve zoekmachine zoals Duck-

TIP:

DuckGo of Startpage. Zelf gebruik ik DuckDuckGo, wat

Tip: beperk het gebruik van sociale media, en zorg ook

bijna steeds prima zoekresultaten oplevert. De enkele

dat je je meteen na gebruik van Facebook e.a. afmeldt.

keren dat dat niet het geval is kan ik snel terugvallen

Zelf maak ik gebruik van Firefox in combinatie met

op Google door een ‘!g’ (zgn. ‘bang’) aan mijn zoekter-

‘Facebook Container’ (https://addons.mozilla.org/nl/

men toe te voegen.

firefox/addon/facebook-container/). Hierdoor kan Facebook mijn surfgedrag elders niet langer volgen (via de beruchte ‘cookies’).

D I G I TA A L

3/ Wachtwoordkluis

5/ Locatie-diensten

Om te vermijden dat criminelen of malafide personen

Google Maps is een fantastisch handige app om te na-

met jouw online identiteit aan de haal gaan heb je

vigeren en om plaatsen op te zoeken, maar scoort heel

sterke wachtwoorden nodig op al je accounts (Face-

slecht op vlak van privacy.

book, Google, Apple, Microsoft, maar ook webshops en zoveel meer).



TIP:



TIP:

Schakel de locatiegeschiedenis uit op je smartphone

Gebruik een wachtwoordkluis. Chrome, Firefox e.a. be-

(zoek op ‘locatiegeschiedenis’ in de instellingen), en

schikken tegenwoordig over een ingebouwde kluis. Zelf

beperk de app-rechten van Google Maps tot ‘Toestaan

geef ik de voorkeur aan een externe wachtwoordkluis

bij gebruik van app’. Verken ook eens alternatieve

(Bitwarden). Met zulke kluis houd je je wachtwoorden

kaart- en navigatie-apps zoals MAPS.ME en OsmAnd,

ordentelijk samen, word je geholpen om sterke en vei-

zeker in functie van wandel- of fietsactiviteiten.

lige wachtwoorden te kiezen, en word je gewaarschuwd bij datalekken.

4/ Gezonde argwaan

6/ Updates toepassen Softwareontwikkeling is mensenwerk. Dagelijks duiken er nieuwe programmafouten of veiligheidslekken op in

De meeste mensen deugen, maar dat geldt niet online.

Windows, Android, Chrome, en alle mogelijke software

Veruit het grootste gevaar voor je digitale veiligheid is

en apps.

je eigen naïviteit. Terwijl je in het ‘echte’ leven (veel) vertrouwen nodig hebt om te kunnen functioneren, moet je in een online wereld altijd een gezonde argwaan aan de dag leggen.





TIP:

Pas daarom altijd alle updates (veiligheidspatches, kwaliteitsupdates) toe, bij voorkeur automatisch omdat

TIP:

je het anders toch zal vergeten. Check af en toe nog eens extra manueel of alles up to date is in Windows

Ga nooit in op mails, sms’jes of telefoons van on-

Update, in Google Play, in App Store, en via ‘systeemup-

bekenden die jouw naïviteit trachten uit te buiten.

date’ van je smartphone.

Hanteer de grootst mogelijk argwaan wanneer er ook om vertrouwelijke informatie (adres, telefoonnum-

7/ Privacyvriendelijke diensten

mer, geboortedatum, ...) of financiële informatie (zoals bankkaartgegevens) wordt gevraagd.

Het is hierboven al aan bod gekomen, maar er bestaan vaak heel goede privacyvriendelijke alternatieven voor bekende diensten. Heel vaak gaat het daarbij om open source software. Zo kan je voor je e-mail ook gebruik maken van het Zwitserse ProtonMail (in plaats van Gmail, Hotmail/ Outlook). Als berichten-app kan je Signal gebruiken (in plaats van WhatsApp). Kevin Vermassen, één van onze lesgevers en STEM-leraar maakte een mooi overzicht op https://kevinvermassen.be/2019/11/06/privacyvriendelijke-diensten/

D I G I TA A L

Digidokter-sessies Deze digidokter-sessies zetten je op weg om je privacy beter te beschermen. Een overzicht van het volledige digidokteraanbod vind je op avansa-mzw.be.

Online identiteit ZA 11 SEPTEMBER 2021

Hackers buiten houden ZA 15 JANUARI 2022

10:00 – 12:00

Digidokter Zwevegem:

Digidokter Kuurne:

Hoe bescherm ik mijn privacy en online identiteit?

Hackers buiten houden

Openbare Bibliotheek, Bekaertstraat 13, Zwevegem

Bibliotheek, Boomgaardstraat 85, Kuurne

ZA 19 FEBRUARI 2022

ZA 12 FEBRUARI 2022

10:00 – 12:00

Digidokter Kortrijk:

Digidokter Lange Munte:

Hoe bescherm ik mijn privacy en online identiteit?

Hackers buiten houden

Centrale bibliotheek, Leiestraat 30, Kortrijk

Bibliotheek Lange Munte, Beeklaan 81, Kortrijk

10:00 – 12:00 Digidokter Tielt:

ZA 12 MAART 2022

Hoe bescherm ik

10:00 – 12:00

mijn privacy en online identiteit

Digidokter Meulebeke:

Bibliotheek, Lakenmarkt 9, Tielt

Hackers buiten houden Bibliotheek, Karel van Manderstraat 26, Meulebeke

ZA 26 MAART 2022 10:00 – 12:00

ZA 11 JUNI 2022

Digidokter Wevelgem:

10:00 – 12:00

Hoe bescherm ik mijn privacy en online identiteit

Digidokter Zwevegem:

Bib in het Park, Vanackerestraat 20, Wevelgem

Hackers buiten houden Openbare Bibliotheek, Bekaertstraat 13, Zwevegem

PERSOON EN RELATIE

FILOSOFIE & ZINGEVING

Oktober

MAATSCHAPPIJ EN MILIEU

PERSOON EN RELATIE

FILOSOFIE & ZINGEVING

September

4 1 3 1

Omgaan met je innerlijke criticus

Bakken met natuurlijke suikers

Vegetarische risotto's, pizza's & lasagnes

Familieopstellingen: rond sterven en afscheid nemen

Filosofisch café Tielt 1

Spirituele figuren in de Verlichting

De kracht van aromatherapie

Kortrijk, stad in transitie

Omgaan met Angst en Onzekerheid: inspiratie uit de Stoïcijnse filosofie

Praat'saam

Mondiaal café Tielt: Van liefdadig naar rechtvaardig

Een voedselbos voor elke tuin

Ik heb de waarheid lief'

Kinderen van de migratie

Filosofa: Het gedeelde leven

Kinderen van de migratie - online

Peter Adriaenssens: Het kind van de rekening

9/10

7/10, 14/10, 21/10

10:00

19:00

9:00

6/10, 13/10, 20/10, 27/10 6/10

19:00

5/10

19:30

21/10, 18/11, 25/11, 2/12, 9/12 25/10

19:30

10:30

19:30

20:00

18/10, 25/10

14/10, 21/10

13/10

26/9

22/9

20/9

16/9

15/9

29/9