V&D 1999

Page 1

@online.no

Tuyâ‚Źn t~p 99


Tuy~n T~p

Viet &Doc . 99

Mue lue • •

http://home.sol.no /-vietdoc

h t t p

Thlfc hi~n tuy~n t~p 99 Thanh Hi~p D~ng Ban

D~ng Ban

Than ph~n M()ng Hon ta va ngu<':li th<;l gom chreu cuoi n~m Dong song cu TuC!ng ni~m Bui Giang Em Yeu Neu Tinh thd quen lang Sau rieng Chuy~n m()t chiec xe Tum tim

Thanh Hi~p

Ti~c cuoi nam C! Lai Khe

l l

l l h o m

e s o l

l n l

Thlfc hi~n Trang Nha Olfdng Kim Dinh Ng<;>c Can Nguy~n Ng<;>c Thu~n Ph<:tm Gia L()c Mai Thao

o l

""V l

l

LC:Ii ng6 La thlf Na-uy Long Hong M()t eau chuy~n tlnh D<;li hoi am Hang Hum

Trang trf Trang Nha Duc1ng Kim

e

t d o c Thu lien l<:tc qua ludi m<:tng

Vietdoc@online.no

Aod6 TucSi mE; tucSi con Xuan ve nnh hlfdng dlfdng Xuan cho em Blic cha n dung Ben le m()t chuy~n di Thd chua: Bill Clinton Ny tam xuan ngay ay Niem tam Slf H<;>c tro X6t dång tucSI d<':li Lam x~p N6i nhd xa que Su6l.T6c Mua Thu d~m la rling Hai m~t cua m()t t<':l can clfdc VI em Thu xlfa Roi eling xuoi tay NgLioi dan ong vdi nhi-eu n6i kh6

Ban thlfc hi~n Nguy~n Oslo Tam Thanh Kim-Chi Nguy~n Thi Thu True KB Ha Dlnh Lan Doan mai Tam Nguy~n Ti~n Thanh Nguy~n Gia Lam

Ph<:tm Dong Ng<:tc Ph<:tm Dong Ng(,lc Co non Stavanger Co non Stavanger Le Nguyen Doan Mai Tam Thanh Hi~p suu tam Ph<:tm dong Ng~c Ha Dlnh Lan Nguy~n Thi Thu True Nguy~n Thi Thu True

Kim-Chi Ha Dlnh Lan Doan Mai Tam Hoang Nhan thång Com TS Hoa Tfm Ha Dlnh Lan Nguy~n Ng<;>c Thu~n

KB Le Nguyen va Hung co Be Tam Thanh Tran Thi~n Tuan Nguy~n Ng<;>c Thu~n Nguy~n Ng<;>c Thu~n Nguy~n Oslo

2 8 16 17 18 23 24 25 27 28 31 33 33 36 37 39 40 47 48 48 49 50 51 54 57 58 59 60 60 61 67 68 68 69 73 74 74 75


Ldi Ng책 Tuy~n t~p Viet&DQc 99 dlf<;jc thlfc hi~n trong dip cuoi nam d~ gdi den b~n dQc va than hl!u. Nhln l~i, ay v~y rna da tron m(>t nam trang Viet&DQc xuat hi~n tren ludi m~ng truyen th6ng toan eau.

K~ tlf so dau tien tfnh cho den nay, Viet&DQc da ra ddi dtf<;jc 5 so. Bai vd, thtf tlf nh~n dtf<;jc cua b~n dQC xa gan gdi ve ngay cang nhieu. Anh em trong ban thlfc hi~n c책m thay vui va tlf tin hdn khi xem qua ban thong ke t6ng ket so llf<;jt ngtfdl vao tham trang Viet&DQc. Ket qua gan cuoi nam cho thay c6 den hdn 904 lan trong nam 1999. Viet&DQc rat han hoan trtfdc Slf khfch l~ cua nhieu b~n dQC OOn phlfdng Va mong muon tiep tl;JC don nh~n y kien Va d6ng g6p CUa tat ca die . b~n nam chau .

Tlf khdi dau, Viet&DQc dtf<;jc ctfu mang ap u b~ng Slf thao thU'c, tran trd cua m(>t so b~n tre yeu tieng Vi~t. M9t eau hoi dtf<;jc d~t ra: Lam the nao d~ c6 m(>t manh Vtfdn van& thd, hau t~o dieu ki~n cho nhl!ng tam hon dong di~u c6 cd h(>i g~p ga, trao d6i sd thfch cua mlnh. May m~n thay! Slf tran trd d6 da dtf<;jc khuyen khfch h6 tr(/ d~ roi trang Viet&DQC dtf<;jc hlnh thanh va cho den horn nay, Viet&DQc du<;1c nhieu b~n tre biet den qua ludi m~ng . Lide mong Tuy~n t~p Viet&DQc du<;jc den tay b~n dQc nhlf m9t m6n qua tinh than, rna d d6 chat li ~ u dtf<;jc chiit IQC tlf "cay nha la vtfdn". Hy VQng b~n se tlm thay nhl!ng buon vui cua CUQC ddi dtf<;jc phdi bay dtfdi cai nhln cua nhl!ng tam hon h~ng tfu tlf trong cu(>c song hang ngay. Mdi b~n dQc khe btfdc vao canh ctfa vtfdn thd cua Viet&DQc d~ nghe c책i n6i qu~nh hiu cua m(>t thi si:

Khi viet !{li nhtJng quang dc'fl danh mat

La t6c mlnh da nhuom ditfm hoa sl/ang... Ho~c

tam tr~ng buon m(>t b~n tre:

Tutfi tre tlji mlnh chung n6i buon M6i khi nhic nh~ chuy~n que huong d day com ao no d:iy qua! Ph<li chang dan chu... t{lo phti cuc'fng. Va xin d6n nh~n tuy~n t~p Viet&DQc 99 b~ng tam long cua nhl!ng nglfdi lu6n hudng ve que hlfdng va tieng M~ ...

Ban thlfc hi~n

Tuy~ n T~ p Viet&D<;>c 99


La Thu Na-uy

B~n

than men!

Sang nay di ngang qua cay du Vaterland nhln con mrck u~ oåi, llfoi bieng ben dlfdi, dan vit hån ch~;~c con dang ngå ngac ng6ng cha nhfrng m~u banh ml tlf nglfoi b~n gia yeu thu v~t quen thu()c, t6i c6 cåm tlfdng . thoi gian nhlf dang dlfng l~i. Kh6ng m()t d~u hi~u mua d6ng chung quanh. M~y ti~m ban raw cåi trai cay con bay hang la li~t tren via he. Trong c6ng vien ben qnh, hang li~u vån con phu kfn la xanh mlfdt. Nam nay mua d6ng den mu()n mang. T6i biet du bo xti Na-uy qua My lam an, thlnh thoång b~n vån nhd den Na-uy nho be nay. Bifi the, t6i viet thlf nay k~ chuy~n cho b~n nghe.

Migrapolis va Nguy~n Vi~t Nam B~n

biet kh6ng, d Na-uy lue nay c6 m()t chlfång trlnh da van h6a Migrapolis tren dai NRK, thlfong xoay quanh ve nhfrng m~t tot d~p cua m()t xa h()i da van h6a. Theo d6i chlfång trlnh nay b~n se g~p nhieu slf ly thu, lam quen nhieu t~p quan mdi l~ va d6i khi ng9 nghlnh. Trong chlfång trlnh cach dåy kh6ng låu, m()t eau hoi dlf9c d~t ra lam de tai cho m()t bu6i tranh lu~n: T~i sao nglfol Vi~t thlfong ch9n d~t ten con mlnh b~ng ten Tay phlfång nhlf John, Elisabeth, Henry hay Elin trong khi nhfrng giong dan khac cung den tlf m()t nlfdc ngheo nhlf Pakistan hay Somalia thl khlf khlf gifr nhfrng Ali va Muhammed? (nlfdc ngheo thl n6i d~i nlfdc ngheo b~n hl, che d~y lam chi b~ng nhfrng tlf hoa my nhlf quoc gia dang phat tri~n hay the gidi thti ba, thti bon lam gl cho m~t c6ng). Ly do la vi h()i nh~p? N6i the thl nglfoi ta cho la mlnh d~ bi dong h6a, kh6ng c6 tinh th'an ... tlf tr9ng gifr gin bån sik rieng cua mlnh. D~ d~ xin vi~c lam? C6 John hay Elisabeth thl cung lam sao gi~u dlf9c cai h9 ke ben. Nhln cåi h9 Nguy~n hay Hoang neu kh6ng mft thl cung s'au rieng, ch~y di dau dlf9c rna gi~u. Cho ten mlnh d~ g9i va con em mlnh kh6ng bi ch9c gh~o lue den trlfong? L~p lu~n nay nghe cung t~m dlf9c vi cha m~ nao rna kh6ng thlfång con va nglfoi Vi~t d~ dai c6 tfnh c hl~ khach. Cho nen gåm l~i c6 tdi m~y cach d~t ten: d~t ten con b~ng ten Na-uy trong khai sinh, nhlfng d nha vån c6 m()t ten Vi~t nam d~ g9i ... cho vui, giåi phap thti hai la ch9n m()t ten tieng Vi~t trong gi~y to nhlfng dtia be c6 m()t ten "n9c" C1 ngoai cho m~y nglfol hang x6m va co giao Na-uy da v~o mom, con muon cho oai va c6 ve tan thoi thl d~t ten mia n~c mia rna a la Linda Trang Dai, cach cuoi cung va g9n nh~t la vån ... ll ch9n cåi ten thi~t Vi~t Nam d~ lam kh6 nglfoi Na-uy chåi.

2


Thoi thl moi nglfdl deu c6 ly lu~n rieng cua hQ cho van de nay. Nhlfng toi hi VQng trong tlfdng lai m()t ngay d~p tresi , c6 ten Nguy~n Vi~t Nam lam m()t cåi gl d6 phi thlfesng cho nhan lo~i, ai ai cung biet den danh. Lue d6 may ph6ng vien nha bao Na-uy se dua nhau tlm toi h9c cach phat am h9 Nguy~n sao cho chlnh, cho dung nhlf h9 tlfng phat am phan khoog cho ten nha h9a si Van Gogh cua Hoa Lan hay Don Juan phåi phåt am la Don Khuan mdi dung di~u Tay-ban-nha. Biet dau, lue d6 nglfdi Na-uy con di xa hdn , se lay h9 Nguy~n lam ten d~t cho con mlnh? Nhlf h9 Zidan cua Algerie da trd thanh ten thinh hanh d m()t s6 ndi sau giåi b6ng da 98 d Phap.

Thien Nga gilia c6i nglf<)i K€ ve chlfdng trlnh Migrapolis, toi bong nhd den m()t nglfdi. Ch~c b~n vån con nhd ong Ngo · Thanh Tam hay d9c tin tU'c tieng Vi~t moi sang chu nh~t tren radio mlnh hay dc;Ji nghe lue an sang khi mlnh con di hQC va ta tue d cu' xa sinh vien? May nam sau nay chlfdng trlnh nay bi d6ng, ong d6i qua lam ph6ng vien cho dai truyen hlnh NRK. Lau lau thay ong dim mi-cro di lam ph6ng Slf cho chlfdng trlnh Migrapolis b~ng tieng Na-uy. Toi vån nhd b~n me cåi giQng B~c ky rat chlnh, am, da tlf va cach dvng ngli' chfnh xac cua ong ta. Bay gies ong con mdi 16 ra them m()t tai nli'a: ong la tac gi å viet nhieu truy~n ng~n dang tren cac t~p chf nhlf The Ky 21, Van, Van HQc ... Nhli'ng nglfdi yeu van thl ch~c khong ai khong biet den tac giå Tam Thanh la but hi~u cua ong. D9c truy~n ong viet gi6ng nhlf ngoi nghe m()t nguesi thay nhieu, nghe nhieu, s6ng nhieu k€ l~i nhli'ng manh d(Ji rat gan gui dau d6: trong trlfdng hQc, t~i sd lam, trong chung clf, d can nha heo lanh vdi m()t dia danh quen thu()c d Na-uy. Truy~n cua ong c6 nhieu net thlfc ky hdn la hu' eau. Toi thfch nhat nhli'ng do~n tå cånh vdi giQng van th~t trong sang gay gQn. Nhli'ng måu truy~n du'c;Jc k€ c6 tlnh tiet giån di, c6 lue tieu lam y nh!, l~i c6 lue buon the ludng nao ru<)t. Nhung ån nup d~ng sau nhli'ng buon vui nay la cå m()t kho triet ly. 6ng triet chU' khong ran. Dung kinh nghi~m s6ng cua mlnh, ong triet ve tlnh yeu, tlnh gia dlnh, tlnh hang x6m, tl nh nglfdi va ve h~nh phuc ... la nhli'ng de tai muon thud cua nhan sinh. DQC xong truy~n ong viet, gap cu6n sach l~i toi vån con thay åay U' nhli'ng cåm xuc, tam than ld lting chdi vdi nhlf l~c vao m()t chon rna du'dng nhlf khong thu()c ve the gidi nay d€ roi nhln desi, nhln nguesi vdi con m~t nhan tlf hdn, l~c quan hdn. M()t s6 truy~n ng~n tieu bi€u cua ong da du'c;Jc gom l~i trong t~p truy~n ng~n mang tlfa de Thien Nga giila c6i ngu'iti, du'c;Jc nha sach Van H9c phåt hanh nam nay. Ong viet ve coi nguesi rna phang phat khong kh f d coi tien. Nglfdi Vi~t d Nauy du'c;Jc vinh dlf d6n chao m()t nha van mdi.

Tuy~n T~p Viet&DQc 99

3


Bill Clinton Tt1 ngay d6 b~ vy Monica, tdi dau ong Bill Clinton cung chi so-lo mc?t mlnh. N6i m9t mlnh day la thieu v~ng d~ nh~t phu nhan Hillary chU' t6ng th6ng My nhu ong thl c6 d phai doan Air Force ram re? vay quanh. 6ng tdi dau thl k~t xe den d6 vl cånh sat ch~n t~t cå nhling con dltdng gan 19 trlnh di chuy~n cua ong. Bay gid ba Hillary chi chd ong chong playboy cua mlnh man nhi~m ky roi keo nhau ra toa ly di. Chuy~n nay thl toi ranh l~m vl da coi qua nhieu cåi ludng xa-phong cua My. Thang mlfdi roi, ong Bill c6 sang Na-uy d~ dlf l~ truy di~u c6 thu ·tudng Do Thai Rabin, ngay tron 4 nam ong bi nglfdi qu6c gia ClfC doan am sat sau khi chia giåi Hoa blnh vdi lanh ty PLO Arafat vao nam 94. Va ly do thU' hai, quan trc_mg hdn cho CUQC vieng Oslo lan nay la d~ khfch l~ Slf tiep tyc thlfdng thuyet cua h9i dam hoa blnh Trung Dong da bi d~m chan t<;ii ch6 m~y nam nay. Na-uy hanh di~n l~m vl day la lan dau tien m9t t6ng th6ng My dudng nhi~m ghe bQ den Na-uy. 6ng Bill den thl Na-uy phåi t~n llfc lo l~ng an ninh cho ong, la c6 chuy~n gl xåy ra biet l~y gl rna den dan My. Tren d<'Ji nay, chi c6 m9t ong Bill Clinton, d9c nh~t vo nhi (ong George W. Bush thl c6 den hai ong va ong Bush s6 hai dang s~p len lam t6ng th6ng ke tiep cua My). Oi, m~y chuy~n nay thl d ben d6 ch~c b<;in ranh hdn toi, k~ ra them t6n hao gi~y mlfc.

Giai Nobel Hoa Blnh

va Trung Qu6c

Nam nao den gilia thang mu<'Ji, bao chf deu b~t dau ban tan, phe blnh xem ai xU'ng giåi Nobel Hoa Blnh. Chi mdi d9c sd qua I<'JI ban tren bao, toa d<;ii sU' Trung Qu6c da ryt rjch de d9a d6 va tlnh doan ket giao håo t6t d~p vdi Na-uy neu giåi nam nay l9t vao tay cua Dan Wang la m9t nhan v~t tieu bi~u cho phong trao doi dan chu d Trung Qu6c va la m9t cai gai lam ngU'a m~t chfnh quyen Trung c9ng nhieu nam qua. Toa d<;ii sU' Trung Qu6c l~p tU'c gtii d<;ii di~n sang bQ ngo<;ii giao Na-uy d~ ... ham he. H9 khong th~ nao hi~u du9c r~ng uy ban trao giåi Nobel va chfnh phu Na-uy la hai cd quan hoan toan bi~t l~p va khong dfnh lfu gl nhau. Tren thlfc te, chfnh phu Na-uy khong c6 m9t ånh hudng nao vdi uy ban trao giåi. Nhung cach lam vi~c d9c l~p nay xem ra hoan toan xa l<;i vdi Trung Qu6c. Vdi Trung qu6c thl nha nlfdc vdi Dång la m9t, Uy ban nao cung la cua Dång chi dinh, toa an thl ch~c ch~n la cua Dång roi va dl nhien Qu6c HQi cung la Dång n6t.... Va dång a day phåi hi~u la dång C9ng San. Cung may (hay xui?) nam nay H9i Llfdng Y khong bien gidi (Medicine sans frontiers) dltQC trao giåi Nobel Hoa Blnh chU' neu khong thl b<;in va toi l<;ii dlfQC dip xem m~y anh C9ng mua may.

4

Tuy~n t~ p Viet&D9c 1999


Nguoi anh em phfa Nam N6i tdi Trung O?ng thl khong th~ b6 quen nguai anh em phfa Nam. Nguai anh em nay da khong con dan anh Lien Xo d~ bam vfu nfra nen ch~y vao våt di xin vi~n trCJ cåc nudc tlf bån. Thang chfn vlfa roi, ong chu tich nha nlfdc cqng sån Vi~t Nam Phan Van Khåi dua phu nhan Nguy~n Thi Sau lam mqt vong du lich cac n11dc Tay ph11dng trong d6 c6 Na-uy d~ eau qnh ... va xin vi~n trCJ. Thiet nghi, khi ong chu tich nh~n tien b6 vao tui ba gang cua mlnh ma khong biet lue d6 trong dau ong nghi gl? Dat nlfdc mlnh cung to rqng nh11 nudc nguai ta, cung giau tai nguyen thien nhien tom ca, dau h6a nh11 nguai ta, dan mlnh l~i chiu kh6 lam an dau t~t m~t toi ma t~i sao nguai ta giau nhat the gidi trong khi nlfdc Vi~t Nam mlnh ·1uon c6 m~t trong danh sach cac nlfdc ngheo nhat the gidi? Va khi trd ve nlfdc dem ti'en ong c6 cåm thay nhqt nh~t khi dQC bån tlfang trlnh mdi nhat cua International Transparency - mqt cd quan the gidi lam vi~c chong tham nhung. Trong bån tlfang trlnh nay thl Vi~t Nam d11<;1c xep h~ng thU' mlfai mqt trong cac nlfdc c6 t~ n~n tham nhung tram tr9ng nhat ten toan eau, thua dan anh cu Nga Quoc mqt h~ng.

Can nha Viking va

uy ban Gia Tri

Trong chfnh gidi bay gia rat thinh phong trao d~ l~i an tfch. Trau chet d~ da nglfai chet d~ tieng ma li. Cac chfnh nhan Na-uy dua nhau viet hoi ky chfnh tri . May ong thu tlfdng thl chdi trqi hdn, ong nao cung muon nglfai ta nhd den mlnh qua mqt tac ph~m chfnh tri ... vi d~i do chfnh ong sang t~o. Ong Jagland thu tlfdng trude day thl c6 mqng xay can nha Viking (t~m dich tlf Det norske hus), dlfCJc mqt nam thl can nha s~;~m xuong mqt cåch thåm h~i. 6ng khong mat tay lue ch9n nguai vao chfnh phu nen ong di tlf that b~i nay den that b~i khac, ong Roed-Larsen, la bai ach Cd cua ong phåi tlf chU'c vi Vl;J gian l~n thue må 9 nam ve trude, con ba Anne Holt, la bai ach Ro, sau khi tuyen bo cho 40000 nguai Bosnia duqc d l~i Na-uy ba cåo binh va khong bao gia xuat dau 19 di~n tren chfnh trlfang nfra. Dang lue roi trf, ong Jagland ki~u lao rau Rugaas vao lam bq trlfdng the Cl;JC clfng Roed-Larsen cua mlnh. 6ng Rugaas khong mqt kinh nghi~m chfnh tri, suot cå CUQC dal ong chl biet den sach va thlf vi~n ma b~t ong vao lanh d~o mqt cd quan quan trQng nhlf bQ ke ko~ch (lue d6 chiu trach nhi~m cho nhfrng ke ho~ch ky thu~t di~n toan cho tlfdng lai) thl lam sao ong kham cho n6i. Moi lan xuat hi~n trong Quoc Hqi, ong trong nh11 con cå m~c qn. Lau lau ong con bi bQn nha bao ac dqc dem hlnh t~y x6a gi~u cCJt tren Internet. Ong den va gia bi~t van phong Chfnh Phu am tham. Ten tu6i ong lu mo va c6 nh~c den ten ong, chåc khong may nguai con nhd ong la ai. Bay gia den l11<;1t ong Bondevik thu tlfdng t~i chU'c cung muon d~ l~i mqt cai gl d6 cho h~u the. 6ng Bondevik c6 qua khU' la m~;~c SL( va d~o dU'c nhlf ong hån ong da c6 s~n trong dau giac md cua mlnh la thanh l~p mqt uy ban Gia Tri (Verdikommisjon). C6 le ong nh~n thay dan tlnh bay gia song thac lo~n va v~t chat qua khong con giong nh11 .. .nhfrng ngay xlfa than ai nfra chang? Thanh thlfc ma n6i, pham tl;JC nhlf b~n Va toi thl c6 le khong th~ nao hi~U n6i nhi~m Vl;J va trach nhi~m cua uy ban Gia Tri, n6 c6 ve thuqc ve tam linh qua. Da gan hai nam lam vi~c, uy ban chång di tdi mqt ket quå c~;~ th~ nao cå, ngoai mqt tuang trlnh ban ky (midtveisrapporten) duqc trao tay thu Tuy~n T~p Viet&DQc 99

5


tltdng ngay 30 thang mlloi m<?t vlla qua. Bån tllong trlnh dai cå tram trang nhllng chU'a dlfng toan nhli'ng sao ngli' tniu tliQng quen thu(>c ma chung ta vån nghe hang ngay, d<,li d~ nhll chien tranh gay thåm kich, Na-uy bay gio la m<?t xa h<?i da van h6a, uy ban Gia Tri chong Slf dli' va ung h<? Slf thi~n. Horn d6, ong thu tltdng ho hai nhlt tre dltQc qua. Ong vui cung c6 ly do, vi bån cao nay khong c6 di~m nao di ngliQc vdi dllong hlldng cua Oång ong (Oång Nhan Dan Cå Ooc Giao), y nhll la ong da nh~n dltQC mon hang d~t trlldc v~y. Khi trå loi cho eau hoi Sl/ lam vi~c cua uy ban c6 f nghTa gi cho åijli åa quan chting?Triet gia Henrik Syse, m(>t trong nhli'ng nglloi xuong but tren bån bao cåo khong can up md r~ng: nhieu d<,li Slf khong nhat thiet phåi c6 y nghia cho ph6 thllong dan ... Di~n nom la may chuy~n to tat thl dan den nhll b<,ln va toi khoi can biet den. Chåc chån m<?t trong nhli'ng chan ly uy ban tlm ra la ong Bondevik nhd chi them vai ch~,JC tri~u d~ h9 tiep t~,~c chuy~n h9p hanh. Lam cai gl thl cung phåi c6 thlfc mdi vlfc dllqc df,lo ...

so

Nl} cLfdi -va khf chong ky thi chung tQC

N6i ve sinh ho{,lt san khau Na-uy c6 hai ngh~ si tre dang dl!Qc chu y trong nam, nhln tlf khfa qnh cua m(>t nglloi Na-uy "dzom". Nhan v~t thU' nhat la anh Lasse Lindroth, anh xuat hi~n tren san khau hai (stand-up comedy), va ngoai ra anh con la tac giå cua ba cuon sach phan ldn la tlf truy~n. Anh goc Ba-tlf, qua Th1,1y di~n nhll con nuoi tlf khi con nho, lan l<?n rong xa h<?i den toi, tllng vao tu ra kham besi nhli'ng nghe khoet vach leo tllong cho den khi trlldng thanh. Anh dem kinh nghi~m b~,Ji doi dam chem dau thllång cua mlnh len san khau va viet thanh sach, dung n~,~ clloi nhll m<?t con dao nh9n hoåt dam thung vao vo cU'ng ky thi chung t<?c es Båe Åu. Anh båt dau CUQC doi san khau trlnh di~n d Thl,ly Oi~n nhllng n6i tieng va dltQC ung h<? nong nhi~t d Na-uy hån. Anh dlf dinh sau chuyen nay se d9n hån qua Na-uy d~ d~ dang cho vi~c sinh ho{,lt van ngh~. Nhllng tiec thay, tren dllong tres ve nha sau dem trlnh di~n thanh cong es Olso, anh da bi tU' n{,ln trong m<?t tai n{,ln xe håi, anh chi mdi tron 26 tu6i, d~ l<,li co vq mdi clldi va dU'a con con n~m trong b1,1ng m~. Nglloi thU' hai la co Sabana Rehman, 23 tu6i sang tlf nho es Na-uy, co mllqn n1,1 clloi cham biem d~ da pha nhli'ng phong t1,1c hu l~u nhll ep hon nglloi cung trong dong t(>c, ky thi nam nli' trong

gia dlnh Pakistan va gi~u cqt vdi nhli'ng ngQ nh~n ve van h6a, ton giao til dan bån xU' v.v. Co da can dåm lam ng9n duoc soi dllong cho nhli'ng nglloi di dan, ty, n{,ln da den xU' ses nay nhieu nam, da sinh ra va ldn len t{,li day. Ldp nglloi mdi nay nhat dinh se khong im l~ng d~ chap nh~n, b~ng lang hU'ng chiu Slf bat cong hay chi th~,~ d<)ng phån doi. HQ se dU'ng d~y dau tranh doi hoi Slf cong b~ng va day chi mdi la khesi åa u cho m<?t thoi d<,li mdi es m<?t xa h<?i da van h6a.

6

Tuy~n t~p Viet&09c 99


Sleipner dinh

m~nh

Bu6i tai thU' sau cuai cung cua thang mlfai mqt, chuyen tau Sleipner vdi hdn 80 khåch tren håi trlnh quen thuqc tU' Stavanger den Bergen da lam mqt chuyen cuai cung. Tau va trung da ngam lam mlfai sau nglfai thi~t m<,lng, tfnh luon cå ba nglfdi con bi mat tfch. Hi~n gia CUQC dieu tra truy tlm ly do dang dll<Jc di~n tien trlfck hang tram eau hoi khong c6 eau trå lai. Khong ai nga dll<Jc t<,li sao mqt tai n<,ln nhlf the l<,li c6 th~ xåy ra vdi Sleipner vdi day du mQi trang bi hi~n d<,li va dyng cy tai tan tren tau. Neu theo lai cua nhling nglfai sang s6t k~ l<,li thl ta c6 cåm tlfdng r~ng tat cå mQi Slf XUi xeo nhat tren the gian da giang xuang chuyen di ta sinh nay cung mqt lue: Ngay cå tau phao cap cU'u may chiec cung theo tau ldn .chlm xuang day bi~n. Tuy con sa ta vong rat khiem nhlfdng so vdi tai n<,ln Titanic lich sa, nhlfng Slf mat måt cho m6i gia dlnh c6 than nhan thi~t m<,lng tren con tau dinh m~nh nay chjc chjn v6 cung ldn lao, nhat la khi biet than nhan mlnh da chiu mqt cai cåi chet v6 nghia va clfc ky dau ddn, mqt slf dau ddn dai diing; n<.ln nhan phåi chang chQi trlfck ta than gilia bi~n tai va l<,lnh trong nhieu phut cho tdi khi ki~t sU'c danh bat llfc dau hang thien nhien.

Tlf do hay la c het Nam xlfa, nhieu nglfai Vi~t cung da bo rhlnh tren bi~n, nhlfng cai chet lue d6 la d~ mong danh d6i slf sang tlf do. Anh D~ng Ti~n Dung d Bergen la mqt trong nhling nglfai may mjn sang con trong mqt chuyen vlf<Jt bi~n nhlf the. Horn roi, v6 tlnh dQC dlfgc mqt ph6ng Slf cuai tuan tren bao Aftenposten, t6i thay anh da nhjc tdl chuyen di nay hai mlfdi nam trlfdc lam t6i khong khoi boi hoi. Trong bai bao, anh va nhling nglfai cung thuyen muan to long tri an den nhling ca nhan va nha nlfdc Na-uy da gi up nglfai tY. n<,ln Vi~t nam trong thai gian qua. B<,ln nhd khong, thai gian d6 la cao di~m cua phong trao Vl1<;1t bi~n, la nam 79 va may nam dau cua th~p nien 80. Lue d6 Na-uy va nhieu nlfdc Åu chau da cho tau ra khdi cU'u vdt thuyen nhan chung ta. Hang V<,ln nglfai da bo mlnh tren dllang tlm tlf do. Lue d6 ai cung tlf nhu vdi long: Ttf do hay la chet Chiing biet bay gia sang tren v~t chat xa hoa c6 bao nhieu nglfdi con nhd den lai tam ni~m? C6 bao nhieu nguai b~n tam nhd den 80 tri~u nglfai Vi~t Nam d t<,li que nha v~n con thieu than tlf do dan chu? C6 phåi day la dip d~ nhjc chung ta nhd den ly do t<,li sao ta l<,li c6 m~t d xU' nay?

Nguy~n Oslo

Tuy~n T~p Viet&DQc 99

7


Lang hong Tam Thanh Trfch tir t~p truy~n ngin Thien Nga Ciila Coi Nguifl

Di~p da thay ba n<)i chet nam 92 tu6i, sau 32

nam blnh than chu~n b! va d<Ji cha trong sinh ho<,lt blnh thlfang. Trong giong h<;> Di~p l<;li c6 ong c?u tlf v~n chet nam 47 tu6i trong tuy~t v<;>ng cung clfc. Di~p cung thay nhieu cåi chet bat dik ky tlf, the tham trong chien tranh ... Nhlfng c6 ai chet trong lue yeu dai qua (khong qua liim, chl qua m<)t giay) d~ t?n hlfdng h<;lnh phuc khong? Neu Di~p khong hi~u ro Nghi, chiic nang khong th~ tin r~ng Slf song va Slf chet gan nhau nhlf v?y, Va l<,li COn c6 ch6 cho h<,lnh phuc xen vao gilia. Nhlfng Di~p khong dam chiic mlnh hi~u ro Nghi. .. It ai hi~u. - Ten Di~p cua co d€i d<;>c. Con cåi ten "Ng ... hi", d<;>c the nao cho dung, co Di~p?

ca

Ong Johan, xep ldn cua Di~p va Nghi, cha Di~p cuoi nha nguy~n, ghe tai hoi trong tieng gi6 tlf ngoai nghTa d!a u u th6i vao. Di~p thay tU"c clfai, khong le trong sau bay nam lam vi~c chung, ong xep khong m<)t !an g<;>i ten anh? Khong le ong da tling g<;>i, nhlfng cha dlfång Slf b! x6a ten trong s6 dai, ong mdi can g<;>i dung? Ho~c gia ang chl can g<;>i dung khi d<;>c dieu van cho anh? D~u sao, eau hoi cua ong xep chU"ng to cåi ten anh cung kh6, Di~p chl cho ang cåch d<;>c, roi n6i them:

a

ca

- Chiic ong cung hi~u, doi vdi Nghi, ang g<;>i the nao cung ... dung ... rna khong dung.

8

Ong hay miit nhlf bi~u dong tlnh vdi Di~p, roi tat ta di len hang ghe dau. Nghi kh6ng c6 gia årnh. Khong ai biet ro anh theo dao nao· ban be tlfdng anh theo Thong Thien vi anh di l<;li vdi m<)t ang Thong Thien chuyen m~c do triing; ang chu h<;> khång d!nh Nghi da theo Tin Lanh, nhlfng ong ba da dau nglfai Na-uy n6i d6 chlla y d!nh ban dau, sau anh da d6i y. Vi the, nglfai ta chi mlf<Jn nha nguy~n trong nghTa d!a d~ ti€in chan anh !an cuoi cung. Nghi thU"c gan nhlf khong c6 gl ngoai cåc bai dieu van, kha nhieu. M<)t båe ldn tu6i c6 con h<;>c chung vdi Nghi, lue nao cung dlfang b~ va quan tr<;>ng, thlfang chu tri cac dam clfdi cho b<;>n tre khong c6 cha m~, cung nhlf d<,li di~n cho cåc gia årnh khong quen t6 chU"c ... dam rna, bao nglfai b<,ln than nhat cua Nghi thiip nhang trlfdc quan tai, "cho nglfai Na-uy h<;> biet van h6a cua Vi~t Nam mlnh" (lue hang qua båe n6i "cho Tay n6 s<J"). Båe con d<,li di~n h<)i Nglfai Vi~t Ket Doan d<;>c m<)t bai di€in van kha van hoa va dm d<)ng. Chl c6 eau "La vang con es tren eay -La xanh ryng xuong ... !" kh6 d!ch, ft nglfai hi~u. Trong so nglfai hi~u l<,li c6 nglfai dam ch<)t d<,l. Nhlf cåi ba gia ngoi hang ghe trlfdc m~t Di~p quay sang nglfai ngoi qnh - cung gia rna "con d tren eay"- lik dau nhun vai, khong biet to ve bat can hay bat man. Di~p khong biet tlfong quan gi lia ba va nglfai "ryng xuong" the nao. Vi khong c6 gia årnh, anh ta dlf<Jc qua nhieu 6ng ba Na-uy tlf tam chieu co, nen khong biet ai la cha m~ nuoi chfnh thU"c. Di hoc d dau la anh c6 nglfal quen d6. Chl tlf khi .len Trondheim h<;>c D<,li h<;>c Bach khoa la anh kh6ng quen them nlia - d~ gia h<;>c. Di~p khong h<;>c Bach khoa, nhlfng quen •

l

Tuy~n t~p Viet&D9c 99


m~t

g'ån het nhling nguai Vi~t Nam cung trlfang vdi Nghi tdi dlf dåm tang horn nay. Sd di nang gn m~t vi khong muon trå lai nhling eau hoi rna khåch dua dåm tlldng Di~p biet, nhlf gia dlnh Nghi ra sao, Nghi c6 nguai yeu chlfa, song the nao, t<;li sao chet ... Oi! T<;li sa o chet, ai rna biet duqc? Va nhling ngay cuoi cung c6 tri~u chU'ng gl bat thlfang khong? Di'eu nay, duang nhll Di~p biet, nhung bay gia nang chi muon gili rieng trang long. Nang ngoi trang g6c cuoi nha nguy~n, dudi g'åm eau thang xoåy len gåc hat. Gåc hat c6 ke m9t dan d<;ii phong cam, chiic ft du<_jc dung. Tren gac c6 m9t c~p trai gåi tron len ngoi n6i chuy~n ru ri. Thinh thoång, nhling lue tlf dung im b~t trang nha nguy~n, Di~p nghe h9 n6i m9t eau khong lien quan gl tdi Nghi. Gilia m9t khoång l~ng khåc, Di~p l<;ii nghe hai nglfai thl th'åm hai chli 11tlf tU'' va ten 11 Di~m Chi 11 •

Di~p buong theo giong tlf tlldng cua mlnh. Dem thU' båy, khi dai phåt thanh loan tin tai n<;ln xe hoi tren Åu 19 E68 g'ån Hoenefoss, tlf nhien Di~p rung mlnh, linh cåm dieu chiing lanh. Chieu chu nh~t dai truyen hlnh l<;ii n6i them cåc chi tiet nhlf nhan d<;ing A. dong cua n<;in nhan, khien Di~p n6ng ru9t quå, phåi di~n tho<;ii hoi han cåc nCJi thl du<_jc xåc nh~n n<;ln nhan dung la Nghi. Nang chet dU'ng, cå tieng dong ho sau mdi biet d6n taxi tdi nha xåc nh~n di~n. Khong l-am lån duqc - hang chan rau quai n6n, nh11 cåi blnh pha le xanh lqt, da khuan m~t vuong, nhlf m9t bong hoa triing b<;ich rna vån y nguyen ve ng<;lO ngh~, blnh thån, nhlf khong phåi anh chet vi tai n<;in.

Di~m Chi horn nay cung tdi, dang ngoi dåy

-Co la gl cua n<;in nhan?

ben tråi, ghe ap ch6t, g'ån cay dan phong cam nho. Co d~p, va n6i tieng th6i såo hay. Nguai ta don co me Nghi va Nghi cung thfch co liim. Khi biet tin Di~p vao lam chung sa vdi Nghi, m9t con b<;in liim dieu cånh cåo Di~p: 11 May dlfng c6 leng pheng vdi chang Nghi. Con Di~m Chi n6 xf roi''. Di~p nghe lai n6, m9t m~t de d~t trang giao tiep vdi Nghi, m~t khåc d~ y xem c6 11 bien c6 11 nao xåy ra gilia Nghi va Di~m Chi khong. Qua nhieu nam gilia hai nguai vån khong c6 gL The thl kh6 rna n6i anh chang Nghi tlf tti vi tlnh duqc. Kh6 lang c6 gl lam anh tlf tti duqc. Bay gia Di~p cung con nghi nhlf v~y. Sang thu. Niing l<;inh va 19ng gi6. Nhling canh phong lua thlfa lå do nhlf måu o~n O<;ii ben ngoai bU'c tlfang kfnh ldn aau nha nguy~n. Tai phien ong xep dQC dieu van. Cau md de da hua h~n m9t giong xuc cåm manh li~t:

Tuy~n T~p Viet&D<;>c 99

11

Nghi den vdi chung toi tlf rat xa, nhlfng khong nhlf m9t con chim l<;i, rna nhlf m9t nguoi anh em ... 11

Di~p do m~t, n6i v9i:

- Dong nghi~p. Nghi khong c6 than nhan g'ån, trang khi cha dqi ong chu h9 Nghi tlf Kristiansand len, cåc nhan vien hliu trach cU' barn lay Di~p d~ hoi nQ kia lien quan den thu t~;~c khai tti va mai tang. Sang thli hai Di~p thån tha tdi sa, nguai d'åu tien Di~p g~p la ba Elin. Thay Di~p vao, ba ga headphone di~n tho<;ii, nhom nguai len, trinh tr9ng chia buon (chiic hån vi Di~p va Nghi la dong huCJng), roi n6i: - T9i nghi~p, n6 mdi 31 tu6i. N6 d~ thlfCJng quå. Ba Elin c6 dång di~u va cåch ph~;~c sU'c tre hon tu6i nam mlfCJi rat nhieu. Ba d~p de, lich

9


thi~p, ngoi d qu'ay tiep tan, nhu m<?t b9 m~t

kieu hanh cho ca sd. Nhung chik ch~n, doi vdi ba, khi con song Nghi chång phåi la m(>t nguoi d~ thlfdng. D6 chl vi cåi t~t Nghi di dau ra khoi sd, khong chiu nh~n t6ng dai, d~ nhieu !'an khach hang quan tr9ng keu di~n tho<iti vao, ba khong biet trå loi ra sao. Ba gi~n, c6 !'an m(>t nglfoi d<;!p cua Nghi di~n tho<iti vao nh~n gl d6, ba khong them nh~n l'i\i, Nghi clf nlf. Hai ben gay g6 nhau, khien va:n de "t6ng dai c6 nhi~m vy nh~n vi~c tlf khong" phåi dlf<Jc ghi vao mye linh tinh trong m(>t nghi trlnh h9p toan sd. Cai anh Nghi ngang tang, nhlf la ba:t cha:p nguyen t~c, l<iti bay d~t n6i ve nguyen t~c trong m<?t vy nho nhoi. Di~p b~t d'au tha:y anh ta "l<it" tll' vy d6. Cau n6i "n6 d~ thlfdng qua" c6 le d~ lam hoa vdi nguoi chet. T<?i nghi~p ba. Ba Elin dang ngoi d hang ghe d'au, thlnh thoång nghech mui len tr'an nha d~ tranh m<?t lan kh6i nhang. Cung c6 th~ la ba hft vao xem nhang thdm the nao. Nha nguy~n c6 khoång nam sau chyc nguoi, con so tlfdng doi ft so vdi cac dam rna Vi~t Nam khac, nhung ga:p doi ga:p ba so vdi dam rna cua nguoi bån xU'. TLJ' sd Di~p c6 ong Johan, ba Elin, hai nguoi dan ong lam trong ekfp cua Nghi, ba d<iti di~n nghi~p doan va Di~p. C6 them con Sonja rna Di~p khong hi~u tdi vdi tlf cåch gL N6 ngoi d cånh trai, m(}t mlnh, dang trlfdc nh6m b<itn h9c CUa Nghi. Cai c6 tr~ng ng'an cua n6 n6i b~t tren nen ao d<it den. Cac anh tha ho ng~m. Theo Di~p biet, Nghi va Sonja khong lia nhau. M(>t con qu'i\ d~u xuong canh phong, ng6 vao nha nguy~n, tha:y dong nguoi ta, ben qu'ay quå bay di. Di~p nghi v~n vd: c6 th~ n6 tha:y cånh dam rna thlfong qua, khong dang to mo. 6ng xep da sang ph'an tudng quan vdi dong nghi~p:

10

... M9i cåi chet deu bi thåm. Nhung rieng trlfong hc;sp Nghi, slf bi thåm d ch6 anh cuoi nhieu vdi chung toi. Tiec thay nhieu khi chfnh lue d6 chung toi khong hi~u la clfoi ... Di~p vån ng6 sang phfa con Sonja. Gia lue

nay nang sang ngoi vdi n6, thl dip nay c6 th~ quay sang tham do phån U'ng cua n6 ve "loi phe" cua ong xep. Cai anh chang Nghi, khong biet c6 tlnh Y. gl hay chl vi kh~c tu6i vdl con nho b'au binh xinh d<;!p rna lum dong tien d6, rna hyc h~c vdi n6 toi ngay. N6 c6 eay ki~ng la dai nhu la giong, lau lau tll' goc tr6 ra m<?t cåi hoa mau tr~ng nhlf d'au con r~n h6 mang. Sonja eling hoa l~m, thlnh thoång mang ra clia s6 phfa hanh lang d~ hU'ng n~ng. Nghi di ngang thlfong d6 tach ca-phe ngu(>i vao ch~u hoa. Sonja b~t g~p hoai. Roi m(>t horn eay chet, Sonja d6 cho Nghi. Anh chang thay vi cåi chanh, l<iti con venh vao n6i "tao tram con b<itch xa ch~n dlfong". Con Sonja c6 dQC truy~n Tau dau rna biet "b<itch xa" la cai giong gl. Va l<iti, cåi nh~n xet bOng hoa giong d'au con r~n tr~ng, Nghi chl n6i m<?t l'an vdi Di~p. Con Sonja tron xoe doi m~t mau lam, nlia tU'c gi~n, nlia ngu ngd, khong biet d6 tU'c gi~n di dau, danh noe qn tach ca-phe, roi h~m hlfc thåy cai tach khong vao bon rlia, bo ra khoi phong giåi lao. L'an khac, Nghi vao phong Sonja ng6 ngang ng6 d9c, do d'i\t cåi n9 cåi kia, roi b~t con nho xe ra cho anh chlnh l'ili cåi ban d~t man ånh may di~n toan. Anh n6i tao mdi di h9c kh6a "lao tac tri li~u", tao biet chieu cao the nao la dung cåch, gay b~nh m01 co. ?•

"

C6 !'an Di~p tha:y Nghi b6p gay cho Sonja trong lue m~t n6 lim dim, trang ra:t ngU'a m~t; Di~p tung Wc, djnh ch9c Nghi m(>t eau, nhung l<iti thoi. Nha anh ta phat ngon m(>t eau chudng thl d<iti m~t. Trd l<iti cåi vy ngo1 "dung phep v~ sinh": con nho Sonja n6i n6 ngoi cao

Tuy~n T~p Yiet&D<;>c 99


hay thap, dau c6 phai vi«%c cua Nghi, nhung cuoi cung danh chiu bung cåi man anh ra cho anh h~ ban xuong mqt khac. Nhung anh ta lam the nao rna cai ban tyt xuong qua mt.l'c, khong chlnh l~i duqc. Anh n6i budng tha cui thap mqt chut rna l~i khong c6 h;;ti b~ng ngtia c6 cao. Roi bo di tlnh bd. Mqt tu'an sau Di«%p sang thay cåi ban v~n chua duqc di'eu chlnh l;;ti. Sonja n6i n6 da quen vdi vi trf mdi cua man anh roi. Co nang eling khong dn nh~n gl nlia. C6 ve nhu Sonja quen ca vdi loi chdi nhå cua Nghi. Trong Slf nh~n nhyc d~ cho Nghi ch9c pha, duong nhu Sonja c6 slf thfch thu duqc chu y. N6 tdi dua dam, c6 th~ la chU'ng to d'au bi ch9c pha, n6 vdi Nghi c6 mqt tudng quan dong nghi«%p tot d~p. Ho~c hdn the. Mqt c~p tdi tr~. Nguoi con trai (Vi«%t Nam) r6n ren len d~t hoa trong khi thlnh thoang ng6 xuong nguoi con gai (Åu) nhu hoi y kien nen d~t hoa d dau. Nguoi con gai thl måi lo ch9n ch6 ngoi, vi con nhieu ch6 trang, khong biet ngoi dau. Di«%p khong quen hai nguoi nay. Khong biet h9 lien h«% vdi Nghi the nao. 6ng Johan no i tiep mc?t cåch van ve: - Nghi sang Na-uy nam 15 tu6i, khong cha m~. Anh ldn len vad gilia chung ta, trd thanh mqt ph'an tlf cua xa hqi Na-uy, suy tudng va hanh dqng theo Na-uy, nhung v~n gili ban s~c cua mlnh. Toi nh~n ra dieu nay !an d'au tien khi g~p nguoi thanh nien ho;;tt bat va duyen dang trong phien h9p cac trudng dlf an, va tach cua anh boc len mui tra thdm nh~ nhang, ben c~nh cac tach ca phe cua sau nguoi khac. Di«%p vao lam sau Nghi mqt nam, va tlf nhien ca hai bi "chyp mli" la dan uong tra, m~c d'au Di«%p uong nudc suoi Farris pha chanh, va Nghi thfch uong ca-phe phin, nhu mqt ong C'-:J

non. d sd anh uong tra vi thien h~ tudng anh thfch u6ng tra. Nhung ong Johan vua nh~c tdi cåi tach tra c6 le trong mqt am hi«%u d~ tr'an tlnh vdi nguoi chet, va c6 th~ vdi Di«%p, mqt nhan chU'ng tlnh co. 56 la Nghi di h9p ben Luan-don ve c6 mua mqt cåi tach tra b~ng sU' Giang Tay, xung quanh ve canh sdn thuy mau xanh nen thd, c6 kem cåi ph~u l9c tra eling b~ng sU' c6 ve ti«%n lqi, va cai n~p d~y c6 ve v«% sinh. Nghi mang cåi tach vao sd duqc mqt thoi gian thl n6 bien mat. Thoi gian sau anh thay cåi tach n~m tren ban ong Johan. Nghi . kheu Di«%p n6i rieng dung la cåi tach cua anh, t;;ti sao l~i n~m tren ban ong Johan. Di«%p n6i c6 th~ la Nghi d~ quen d6 chang. Nghi qua quyet anh khong bao gio mang tach vao phong xep. Di«%p biet tfnh Nghi hao ph6ng nhung eling rat ly Slf. Anh s~n sang mua mqt ta tach t~ng m9i nguoi. Nhung ai tlf ti«%n lay cua anh mqt cai thl anh kh6 tha - neu chua c6 hU'ng. Trude khi Nghi chet khong day hai tu'an, Di«%p nghe to tieng trong phong ong Johan, ch;;ty l;;ti coi, thl biet hai nguoi cai nhau ve cai tach. 6ng Johan noi cåi tach cua ong khong th~ lam l~n du<Jc VI CO cåi l9c tra Va n~p d~y, n6 bien mat mqt thoi gian, bay gio ong mdi tlm l;;ti du<Jc. D'au v~y, cu6i cung ong "nhuong" cåi tach cho Nghi. Anh dm cåi tach d~p choang xu6ng san. Khong ngo Nghi n6ng tfnh nhu v~y. Di«%p choang vang ... va cha dqi s6ng gi6. The ma tdi cuoi tu'an thU' nhl, v~n khong bung n6 chuy«%n gL

a

Sang thU' hai (horn ca sd xon xao ve tin Nghi chet) ong Johan g9i Di«%p vao van phong phan tr'an: - Toi rat tiec ve cåi chet cua Nghi ... Co than vdi Nghi, co c6 biet anh ta buon toi dieu gl khong? - D;;t khong.

11


Di~p tlf dau vån muon gili rieng cho mlnh

nhling loi n6i va hlnh ånh sau cung cua Nghi, nen khong n6i them gl vdi xep, du d~ tran an llfdng tam ong. 6ng Johan hoi h~n, cU" nghi cåi chet cua Nghi c6 lien quan tdi cåi tach tra. Th~t t9i nghi~p cho ong. Va t9i nghi~p cho Nghi. Con qu(;l tres IC;li. N6 dau låu hdn va ng6 vao nhlf th~ Nghi c6 d~c bi~t hdn nhling nglfoi chet khac. Di~p nghieng dau tranh cai dau h6i dang trude d~ nhln bU"c hlnh Nghi d~t tren quan tai. Vån ny clfoi bat can doi. M~t vuong chli di'en. Xong båy tam bai dieu van, kheo xen vao may bai hat, tdi phien Diem Chi, ket thuc b~ng m9t bai sao. Di~p khong biet ten bån nh(;lc, nhlfng nghe quen quen. Tieng sao am tron, gieo hy V9ng nhi'eu hdn sau thåm. Het bai sao d<?c tau, nghe c6 tieng nglfoi dan ba r6n ren tdi gan Diem Chi n6i nho gl d6. Di~p liec sang, thay ba ngoi xuong qnh cåy phong cam nho. Hai nglfoi song tau IC;li bån nh(;lC vlla roi. Vdi tieng d~m cua phong cam, ni'em hy V9ng trong tieng SaO nhlf nhling re cåy ngo~n ngoeo dåm xuong m<?t nen dat vling chai. Ch~c Nghi, neu con nghe duqc, phåi hai lang vdi bån nh(;lc nay. Tlf nhien Di~p lide khi chet, cung chet vao mua thu va n~m trong ngoi nha nguy~n c6 clia kfnh ldn nhln ra hang phong la do son kia, nghe tieng sao hy V9ng cua Diem Chi. Di~p nhln sang, thay Diem Chi dang lau nlfdc m~t, co kh6c dan dya, tam tU"c. Mai khong nfn duqc, sq gåy tieng d9ng, phåi ch(;ly ra ngoai. Di~p nh6i trong lang: Co kh6c nguoi yeu, kh6c m<?t nglfoi b(;ln, hay kh6c cho mlnh, hay an h~n da lam gl cho Nghi dau ddn? Va t(;li sao Di~p IC;li khong kh6c duqc?

12

Nha don l ap huy~t xong va dm cåy thanh gi a len m<?, m~c dau - nhlf da n6i - khong ai biet Nghi theo dC;lO nao. - Chl d~ lam dau thoi. DC;li di~n van phong mai tang- m<?t ong byng to, m~c le phyc den trang tr9ng va cung deo kfnh råm- tlfdng Di~p la gl cua nguoi chet, phån tran nhlf v~y, trude khi ve. Di~p g~t dau, va dU"ng IC;li m9t mlnh ben m<?. Mdi nai gio chieu, n~ng loang tr~ng tren cac thåm co xanh, lam tam la thu vang. M9t con bo cåu th~t d~u ben m<?t con bo eau da, buon ba. Gi6 l~ng hdn bu6i sang, lue m9i nguoi ngoi trong nha nguy~n. Di~p la nglfoi cuoi cung g~p Nghi tren doi. Chieu thU" sau tan sd Di~p biet Nghi se di Hoenefoss nen xin qua giang di Asker tham co chu Tien. Khi xe ra vang dai thanh ph6, ch(;ly ven bo bi~n, Di~p n6i:

- Nghi quay kfnh xuong duqc khong? Di~p

hdi ng(;lc nhien thay Nghi ngoan ngoan quay kfnh xe, khong d~m m<?t cåu n6i ngang co hliu. Di~p tlf giåi thfch, co gili cho gi9ng khong nhong nheo: - Cho Di~p nglii mui nlfdc bi~n tf. Roi cung khong tranh duqc m9t eau "ngang", m~c dau giau m<?t chut au yem trong gi9ng: - Toan than khf. Gilia hai nguoi khong c6 nhling lien h~ rna le ra "phåi" c6: d~p doi, vlla IU"a, dong hlfdng, c6 nhieu dip ke c~n trong cong vi~c, di cong tac, h9i thåo d ngo(;li quoc va dia phlldng. Khi xe ch(;ly gan tdi Asker, Di~p nhln ngang net m~t budng blnh cua Nghi. S~p phåi chia tay,

Tuy~n t~p Viet&D9c 99


nang tiEk gi9ng båo V~ trong eau "To an than khr 1 cua Nghi. Di~p khong muon xuong. B6ng Nghi n6i: - Di~p can l<;1i co chu Tien gå'p khong? Neu khong, di them chut mia len Tyrifjord ng~m cånh. Gia nhu m9i khi, gia khong phåi mua thu, chk Di~p da n6i ngang m9t eau trå dua, vf dy "c6 gl rna ng~m". Nhung bay gid la mua thu, hai ben dudng båt ngat la vang va la då, nang v9i vang trå l<li nhu sq "chang ngang" doi y: - Dong

y.

Xe vao xa 19 E68, cac vach nui dlfng cao Tr<li d~p qua, rna ngoi qnh ngu<li thanh d~p, Di~p muon kiem m9t chuy~n kem m<;1n d~ b~t d-au - chuy~n "thdi slf 1 hai trude:

hon. nien lang tu-an

- Toi c6 cåi t~t, dung hon, m9t phå'n kfch ky cyc doi vdi nhling lue vui qua ... Nghi n6i tdi d6 roi ngung, quay sang nhln Di~p nhu do lu<lng xem nang c6 "dang" cho anh tam slf khong. Di~p md to m~t ch<l dqi. Nghi n6i: - Måt Di~p d~p qua! Slf bå't ng<l lam Di~p choang vang, du biet tfnh bong lon cua Nghi. Nang tranh: - Mlnh dang n6i chuy~n tach tra ... Va cåi t~t... Nghi g9i b~ng cai gl? Cai ... phå'n kfch gl d6 n6 nhu the nao? - C6 ngu<li khi gi~n dli thi d~p pha. C6 ngu<li vui rna b~t kh6c thl vui hon. Con toi, khi vui, toi phåi dåy ni"em vui len cao b~ng cach pha må't bien gidi. vf dy buong cho tach tra va. - Duqc l<;1i cåi tach tra rna Nghi vui the a?

- Sao anh ngong v~y? trude m~t xep ldn?

D~p

ngay cåi tach tra - Khong phai.

Nghi cudi khong trå l<li, chi hut sao, m~t hiu hiu. Di~p cang thå'y anh ngong - va ... tre thd. Nang tlf nhien muon lam m9t ngu<li b<;1n than:

- ChU' gl?

- Nghi ngang qua, c6 h<;1i.

- Khi ong Johan dua cåi tach cho toi, tlf nhien toi nghi sang m9t vi~c khåc hoan toan khong lien quan gl tdi vy sd hliu cåi tach hay lang tlf ai. Toi nghT tdi m9t v~t dlfng. V~t dlfng nhå va ra se hoa vao v~t dlfng ldn. Toi buong tach tra xuong då't...

Nghi thoang 19 ve cåm d9ng, roi l<;1nh ngay: - Cam on

Di~p

quan tam.

Nghi xa vång:

- B<;1n tot rna. Di~p lång nghe lå'y lam l<;1, thd dai: Di~p thå'y mlnh bi anh hudng phim t~p,

nhung khong c6 cåch di~n ta nao khåc hay hdn d~ dåp IC;li eau IC;lnh cua Nghi. Nghi cudi:

Tuy~n T~p Yiet&D<;>c 99

- Ngu<li thl tudng anh Thong Thien, ngu<li tudng anh Tin Umh. H6a ra anh Thien.

13


Nghi clfdi d~ dai:

- Lfdc dlf<Jc rdi xuong dam may kia va vlfdng vao do!

- Dien thl co. B6ng Nghi nhlf quen eau chuy~n tach trå, quen Di~p ben qnh, quen con ngo~n ngoeo len qua cac vach nui. D'au ngå ra sau, tlfa vao mieng da gay, milt lim dim. Xe l~c, xu}h dam vao vach nui. Di~p hdi hoång: - C~n th~n, Nghi! Chang thanh men khong d~ y ldi b~n, v~n nhlf say sua trong m()t giac m()ng vU'a ~p "' xuong. - Nghi lai xe nhlf nglfdi say! B~ cai ... tach bay gid. Theo phan ting tlf nhien, Di~p vin canh tay Nghi, va dm thay d anh va mlnh cung say th~t. Va nang b6ng SQ hai d cai dm giac vin tay lån cai dm giac b~ va. Nang de nghi: - Mlnh ngU'ng l~i m()t ch6 ngilm dnh, di! Anh dU'ng xe tren m()t tr~m nghi ben vinh Tyrifjord. Di~p tlfa nglfdi vao m()t d.y dlfdng, nhln xuang dam may trilng n~m im dlfdi chan, tren m~t ho xanh tham thåm. RU'ng d.y phu m()t mau vang rlfc, xen tlrng tang mau do son. Nghi l~i g'an nhln ch~m ch~m vao mai toe Di~p lam gay nang nong, nang doan no ting hong. Anh cui sat nli'a. Di~p hoi h()p, tim d~p tlfdng chU'ng lay d()ng nhli'ng la dlfdng barn hli'ng hd tren canh. Nhlfng 11 phu 11 m()t cai, khong phai Nghi cui xuang gay Di~p, må chi dinh th6i chiec la dudng kho barn tren toe nang. Di~p thay chiec la chao vai veng, vlfdng vao m()t cånh d.y ben slfdn vlfc, n~m yen nhlf no m9c d do tlf bao gid. Nang noi:

14

Nghi eling theo doi dudng bay cua chiec la rdi nhlf Di~p, hlfdng ting: - Neu mlnh nh~ nhlf chiec lang hong thl vlfdng vao may dlf<Jc. Nghe v~y, Di~p xuc d()ng, vi do la dm tlfdng cua chfnh nang. L'an d'au tien, Di~p thay Nghi, ben ngoai ldp vo ngang tang la m()t tam hon nh~y dm tinh te vo cung. Va con cai gl hdn the nli'a: Nghi da ng1,1y trang Slf vi d~i cua CUQC Sang b~ng nhli'ng CQ xat nho hang ngay vdi nglfdi chung quanh. Hoa b~ch xa, vi~c nhiln di~n tho~i, cai tach hay chfnh vi~c uang trå v.v. tat d la nhli'ng cai cd nho d~ anh dm nghi~m nhli'ng giay phut sang ldn. Cach t~o cd doi khi l~ ddi. Nhung tfnh anh v~y. Dieu l~ hdn nli'a la hlnh nhlf nang da bi 11 1ay11 cai ky khoi cua anh. Nang nhilm milt l~i d~ t~n hudng giay phut h~nh phuc bat ngd va mong manh. Hai nglfdi yen l~ng m()t lue lau, Di~p noi, v~n tlfa vao d.y dlfdng: - Nhilm milt l~i la co th~ tlfdng mlnh vlfdng vao dam may. Th~t thfch. Nhlfng l~i co dm giac rdn rQn CO th~ bi nga xuang VlfC. Nang md milt ra, thay Nghi da dting chiln ben me VlfC, mim Clfdi. Neu Nghi noi 11 Co anh bao v~ day, dU'ng lo 11 chilc Di~p se that v9ng, nhlfng anh noi: - Nghi eling thfch nhilm milt trong lue h~nh phuc, du trong lue lai xe. Di~p rung mlnh, va nhd l~i nhieu !an Nghi da lam nhlf v~y. - Thoi quen nguy hi~m! Bo di!


Tren dlidng trd l~i xe, Nghi bao chli'a (con nglidi nay ft khi bao chli'a hay thanh minh): - M~t thå'y cånh d~p, long cåm h~nh phuc ma dli<Jc nh~m m~t trang m()t giåy, mlnh cåm thå'y nhli thdi gi an ngU'ng l~i. N6i sao lam v~y, tren dlidng chd Di~p ve Asker, thinh thoang Nghi l~i nh~m m~t nhli ngåy ngå't, d cå doi khuc quanh nguy hi€m, xu)ft bay xuong VlfC. Di~p hoang s<J: - Nghi mo tdi than tien nao thl cung phåi md m~t ra ma dom dlidng chU". Chet cå ... hai dU"a båy gid.

Nang nh~c l ~i ldi cuoi cung cua Nghi khi anh bo nang dU"ng tro vo d dau ngo. Chi den thU" hai la g~p l ~i nhau trang sd, ma anh ta n6i nhli the. V~n bong lon nhli m9i khi. Di~p hlnh dung l~i khuån m~t vuong, d~p va yen tTnh nhli m~t ho thu cua anh, ham rang tr~ng nhli nhli'ng hon da cu()i n~m dlidi giong suoi. Giong suoi rå't trang, rå't em. Di~p nghT hom d6 ben cåy dliong, va lue chia tay tren xe, neu anh tien tdi, Di~p c6 th€ ... "nh~m m~t". Nhling Nghi chi n6i choi "Hy v9ng g~p l~i", roi lui xe, vong len dlidng nui ph6ng nhli bay m()t mlnh. Con bo ca.u th~t thå'y Di~p blide len dm hoa, dt canh bay di.?

Nghi blnh tTnh:

Tam Thanh - Di~p yen chf. C6 Di~p ngoi qnh, Nghi c6 trach nhi~m khong d€ xe lao xuong ho. Di~p

lo s<;1, nhling khong dam dii. Va l~i, båy gid nang da cåm thå'y ben anh ... sao cung dli<Jc. NghTa trang v~ng den n6i Di~p khong dam kh6c. Con chim bo cåu th~t v~n n~m ben qnh con chim da. Di~p n6i vdi Nghi dlidi m():

- Nghi oil Lue lao xuong dang h~nh phuc khong?

VlfC

sau, anh c6

Di~p

khong dam n6i tiep, cung khong dam nghT tiep dieu gl lam cho anh lue d6 h~nh phuc den d9 nh~m m~t trang m9t giåy, va blidng binh them m()t sat-na nli'a chång h~n. Nang cui xuong nh~t m()t bong hong dm len m9 då't lidt.

Tuy~n T~p Viet&Dc;>c 99

15


M<)t Cau

Chuy~n

Tlnh

m~c vang gili'a hai than cay d ven ba ao rna

n~m må m()ng thl hQ se biet dl1<;1c eau chuy~n

tlnh yeu cua bong hoa sen l<;lC loai nay.

Kim-Chi

d m()t nåi rat xa thanh thi c6 m()t chon hoang vu. Nåi ay c6 m()t ng9n nui cao va cheo leo. Khf h~u å day eling am ap nen tren nui cay co lue nao eling xanh tlfåi. O lung chlfng nui c6 m()t cai ao nho. Ao tuy khong S<;lch l~m, nhllng rat thå m()ng vi ven ba ao co hoang m9c chen lan vdi nhli'ng loai hoa d<;li. Bao bQC chung quanh aO la nhli'ng cay c6 thy xum xue, nen nåi day eling c6 ph-an kfn dao. Vung nui nay tuy hoang vu nhllng khong h~n la khong c6 nguai lui tdi. Tlf chan nui c6 vai duang mon dån len den ng9n. Nhli'ng duang mon nay la do nhli'ng ban chan cua cac c~p tlnh nhan t<';\O nen. H9 thuang lui tdi nåi nay dEi tam tlnh. Neu ai di con duang mon dån tdi cai ao thl hQ khong thEi khong dlfng chan l<;li dong thai bu()t mi~ng khen nåi day thå m()ng. "Anh, em n6i anh nghe, mlnh ngoi day n6i chuy~n eling du roi anh nhP'. The la h9 ngoi dlfa vao m()t than cay c6 thy va tam Slf cung nhau . H9 nhll quen h~n thai gi an, mai cho tdi khi nhli'ng vi sao lap lanh tren b-au trai nhu th-am vao tai h9 "Binh minh len roi, l<;li m()t ngay mdi, chung ta gia them m()t ngay", h9 mdi dlu nhau dung len vdi ve luyen tiec. Cai ao nho nay von la m()t ao hoa sung. Nhung neu ai dEi y, se thay å gili'a ao c6 m()t dai hoa sen. Khong ai hiEiu t<;li sao å day l<;li c6m()t bong sen da m9c. Nhung neu c6 ai da

16

Tlf lue cay sen troi len khoi m~t nudc cho tdi khi tren ng9n sen nå m()t ny sen thl eling du<;1c khoang m()t, hai tu-an. Thai gian tuy khong dai, nhllng 50 vdi Slf sang cua ny sen thl eling nhll g-an mia dai nguai. B<;ln be vay quanh sen trohg thai au thå la nhli'ng bong sung. B<;ln sen tuy nhi'eu, nhung than nhat chl c6 m()t co hoa sung. D6 ch~ng qua vi bong sung nay m9c g-an sen nhat. Theo ngay thang sen truång thanh thl sung eling la m()t co sung th~t d~p. Sen dem lang yeu sung va sen eling dl1<;1c sung dap l<;li moi tlnh. Trong thai gian ay, dem nao b-au trai eling c6 trang. Ca hai deu yeu trang va thuang cha cho trang len, hai nguai mdi tam slf vdl nhau nhieu hån. Trang tuy å xa, nhung doi vdi h9 thl rat g-an vi khoang cach gili'a hai nglfai la m()t bong trang in hlnh dudi nudc. Thai gian hai nglfai yeu nhau la thai gian h<;lnh phuc va thå m()ng nhat trong dai h9. Dem nay trang th~t tron, hai nglfai dm thay yeu dai hån nen h9 dm thay h<;lnh phuc hån bao gia het. H9 trao nhau nhli'ng lai yeu dllång nong nan eling nhll nhli'ng lo au cho tlnh yeu va nhli'ng hua h~n cho tlfång lai. H9 dm thay h9 la slf sang cua nhau va hQ dm thay sung slldng du9c sanh ra å tren dal nay dEi rna g~p nhau. Nhung theo thai gian m9i v~t deu bien d6i. Sung da biet dem tlnh yeu tdi cho sen thl sung eling biet dem tlnh yeu di. Va bay gia sung khong con yeu sen nli'a cung nhll sung khong con å c<].nh sen nhll xlfa. Sung da di mat roi. SUng di dau, sen ch~ng biet. Sen nhd sung nhieu l~m va vån con yeu sung nhll thuå nao. Cang nhd nhieu thl sen cang dm thay yeu sung hån, m~c d-au sung da thay lang d6i d<;l. Dem nao sen cung nhd sung va

Tuy€n T~p Viet&DQc 99


va mong dgi sung. Sen ch~ng biet sung c6 biet den nhl!ng kh~c khoåi nay cua mlnh khong. Sen khong hi~u t~i sao sung c6 th~ thay d6i nhu the, nhung c6 m9t di'eu sen biet ch~c ch~n la mlnh v~n con yeu sung nhieu l~m. Nhd l~i nhl!ng dieu nong nan rna hai nguai da trao cho nhau thl sen khong tranh khoi dau lang. Bay gia m6i dem sen chi con biet nhln m~t trang rna mong dgi sung trd ve. Sen hy VQng sung se nhd l~i nhl!ng gl hai nguai da trao nhau rna trd ve vdi sen. Nhung thai gian ct.f troi, sen thå'y m~t trang cang khuyet di. Sen cåm thå'y m~t trang bay gia khong con g-an nhu xua nl!a rna ngay m6i xa di. Lang sen buon vo h~n. Sen ch~ng nga n6i m9t khi gil!a sen va sung tlnh da nong nhu the rna sao sung c6 th~ thån nhien dt.ft ao ra di nhu v~y. Nhung sen ct.f mong dgi va hy v9ng. M9t dem sen qua m~t va ngu thiep di. Trong giå'c ngu sen må thå'y c6 m9t lan gi6 th6i nhl!ng canh hoa cua mlnh bay di tlm sung. M9t canh sen råi suong nåi b6ng trang khuyet tren m~t ao. Sen bbng thå'y mlnh nhu da tlm thå'y sung va sung dang d trong lang mlnh. M~t cho gi6 cuon di, sen om ch~t lå'y b6ng trang. Sau nhl!ng ngay nhd mong, sen thå'y sung va mlnh da tlm l~i duge nhau. Qua sung sudng sen chi con biet thot len ten nguai mlnh yeu roi sau d6 gi6 da ru nhl!ng canh sen vao m9t giå'c ngu ngan thu. Sang horn sau, khi nhl!ng vi sao dem da rna di, nguai m~c vang thå'y nåi bong sen bay gia chi con l~i cai dai sen va nhl!ng canh hoa da r~ng n6i råi råe tren m~t ao. C~nh than sen, nguai m~c vang thå'y c6 m9t n~ hoa sung da nhu len khoi m~t nudc. Va than sen s~p m~c å'y h~n se la chå't dinh duBng cho n~ sung.

Tuy~n T~p Viet&D<;>c 99

M9t horn, nguai m~c vang trd l~i thl khong con thå'y than sen vdi cai dai dau nl!a rna chi thå'y nåi å'y hi~n hl!u m9t bong sung th~t d~p va ldn hån nhl!ng bong sung chung quanh då'y. Nhd l~i eau chuy~n tlnh . yeu, nguai m~c vang khong tranh khoi xuc d9ng trude moi tlnh cua sen danh cho sung. Nguai m~c vang cåm thå'y rå't que tlnh yeu tha thiet cua sen doi vdi nguai yeu va tlf ht.fa r~ng, se ch~ng bao gia quen eau chuy~n tlnh yeu nay.

Kim-Chi

D<Ji hoi

am

Thu di da må'y l-an roi nhu nguai kh6 h~nh chep lai tai sinh trong toi quy~n b6ng vo hlnh vo ngon nen mdi thå'y mlnh vo duyen va thuang chå'p nh~n mlnh di en khi xa nhan ånh l~y phien h~t hiu di ve hai bu6i sang chieu thung thlf vån tr6ng nhfrng dieu mlnh mong dt.fng nhln cå th~ trong glfång giong nhu con mQi tren duang ve kinh nggn ngå vi m9t chl! tlnh la me nhung v~n doi mlnh nhd thlfång

Nguy~n

Thi Thu True

17


Hang Hum Kb

- Chu lam dn thong cåm vi toi da lam phi'en, nhling trong vlidn nha toi c6 m(>t xac chet. Nha toi n~m d dlidng Grefsen, s6 81.

Ba nghieng mlnh qua quay cån, ra chlu kfn dao, khong muon nglidi khac ngoai chu cånh sat tnfc nghe dli<Jc chuy~n dang trlnh, roi ba h~ giQng:

Glidng m~t ba lao do ran khi nghe vien cånh sat nh~n xet ve mlnh. Ba Clidi tum tim khi chu~n bi blide xuong b~c thang cå'p dån ra ngoai: - Thoi mal Chu cd" ch9c gh~o toi hoai. Nhling ma d~ chlu theo y chu, toi se ve nha xem l~i th~t ky m(>t lan nlia. Bay gid k~ nhli la toi da khai bao vdi chu roi nghe. Thoi toi ve nghe chu, chao co thli ky luon. M~t co thli ky thå't såc hlidng ve phfa

thli<Jng cå'p: - Xac chet la m(>t ngliC:Ji dan ong, tuy gia nhling vån con d~p trai. 6ng ta dang n~m qnh byi hong, c6 m(>t con dao xuyen ngang gilia Iling. Toi doan day phai la m(>t vy giet nguC:Ji. Vien cånh sat Gregesen liec nhanh ve phfa co thli ky mdi vao lam vi~c dli<Jc hdn m(>t thang nay. H~n nhay m~t ra hi~u vdi co thli ky, roi v6 nh~ vao tay ba lao va n6i: - Dli<Jc roi ba Werle ~- Ba c6 ch~c la ba nhln thå'y m(>t xac chet khong? Ba nen ve xem l~i m(>t lan nlia di! Va hU"a vdi to i, vlia n6i h~n vlia tro ng6n tay ve phfa ba lao, va mim clidi: - HU"a vdi toi mc?t dieu la ba se khong dQC nhieu truy~n trinh tham. Toi nghi d9c nhieu lo~i truy~n nay khong tat cho sU"c khoe cua ba dau! Tfnh ba nh~y cåm va c6 dau 6c l~i tlidng tli<Jng phong phu. Toi xin 16i vi phai n6i ra nh~n xet nay mong ba dling gi~n.

18

- TrC:Ji di! ThlJ' hoi neu ba lao n6i thlfc thl sao? Gia sU' nhli c6 m(>t cai xac trong vlidn ba ta? Anh dam dudi bå di b~ng cach d6? Ba lao gia ma trong kha ai va dang men lam sao! Gregesen thd dai thanh tieng: - T~i vi co mdi lam d day nen khong biet d6 thoi. Ba qua phy nay den day ft nhå't la m6i thang m(>t lan va khai du mQi chuy~n tay trdi. Lue thl vy ~n m~ng, khi thl am sat. Lan nay m(>t vy trc?m dp h9t xoan, lan sau thl vy llidng g~t tranh anh. Co con nhd cåch day må'y thang, c6 vy danh dp bU"c tranh Vampyr ndi tieng cua Munch, khoang thC:Ji gian d6 ba tdi day gan nhu cdm blia, den d~ chi di~m cach tlm l~i bU"c tranh d6. Con dam qua quyet r~ng n6 treo ngay trong phong khåch d nha ba. Bao h~i chung toi phai elt nhan vien den dieu tra ki~m chU"ng. Hoi d6, chung toi khong biet nhieu ve ba. Nhling IC:Ji khai cua ba ta tdi lui m(>t thC:Ji gi an kha dai, nhling tå't cå chi la do ba dlfng

Tuy~n t~p Viet&D9c 99


ra cho c6 chuy~n lam. Tqi nghi~p, thay ba lao gia nen chung toi cung khong muon kh6 d~ b~t bå lam gL Ma bå song sudng nh11 tien trong mqt can nha c6 th~t to, trong nha toan nhling do d~c quy gia cua nguai chong qua co d~ l~i. Chong bå nghe dau cung la anh hung thai chien tranh.

anh tlfdng lai c6 diem sang sua hdn. C6 tien hai dU'a se di du lich khåp ndi an xai tha ctia. Hay nghe hai dU'a dang ban coi b<? hao hU'ng qua.

chuy~n

gl rna

Tieng dU'a con trai: - Bå song co dqc mqt mlnh thoi sao? TucSi ba lao ch~c da kha cao roi? - C6 cung da qua 80 tu6i, nhung con r~n roi va nhanh nh~n l~m. B~n be cua ba phan ldn da chet cå roi. C6 le vi v~y nen ba lao hay nghi ra may chuy~n kinh khung d~ c6 dip tdi lui tiep xuc vdi nguai ta. Nhung bå cung c6 mudn nguai gi up vi~c, nghe dau ba con cho m<?t sinh vien d trQ. Nhi'eu lue thay ba den day th~t la phi'en, nhung nghi thay cung tqi, nhln l~i d~ men. Bå l~i c6 tfnh rat thåo, hay giup dd cåc hqi tlf thi~n, h<?i nao ba cung deu bo ti'en ra giup. Trang ba rat lanh l<;1i va thong minh. Neu co c6 dip nhln thay thu vi~n trong nha ba ta, m<?t ning sach, du cac tac phåm van chudng n6i ti eng tren the gidi. Thoi bay gia mlnh phåi lam vi~c co a! chång le n6i chuy~n ba lao hoai. - A-16, Sd canh sat Grefsen, xin 16i ong c6 chuy~n gl muon khai bao? ... Cung lue t~i nha ba Werle, co sinh vien d trQ, Ellida Vang dang ban cai soi n6i vdi nguai yeu la c~u Jon Thomassen. Cå hai deu la sinh vien. Dung ra hai dU'a la dan that nghi~p nay day mai d6, ghi ten vao d~i hQc giåi trf cho vui chU' thlfc ra chång bao gia thay b6ng dang d Blindern n6i gl tdi chuy~n hQC. Hai dU'a cung chia se mqt Ilde md la lam sao kiem d11c;1c th~t nhi'eu ti'en rna khong phåi lam h,mg gl cå. Sau mqt thai gian mllu sinh b~ng cac nghe v~t vånh, hai dU'a tlm cåch be kh6a va gilft b6p cua may ong ba gia. Nhung coi moi nghe cudp gilft nay cung khong phåi d~ an vi da may phen hai dU'axu}'t bi cånh sat t6m c6. Nhung vi~n

- Thoi d~p cai giQng da sau da cåm cua em di! T~;~i mlnh da dong y vdi nhau la lam sao chom dt1<;1c cho het 50 tien d~ danh CUa ba. Ba lam dech gl vdi so tien ldn nh11 the? Dem tien rna di cung cho may hqi Nhan Quyen, H<?i bao v~ tre em, H<?i cU'u n?n thi~t la binh het sU'c. T~;~i mlnh day rna ba khong cU'u thl mlnh se dai vi S?ch tui, vi chan dai va ... Ellida ng~t lai Jon: - Dau phai chl n6i chom la chom, ca hai tri~u dong cua nguai ta. Tfnh ba rat d~ dai. Ba l?i tin tlfdng d em, doi lue con U'ng tien cho em nhling khi can nlia. Con n6i la khi nao ra truang, ba se cho em m<?t so -< von. - Ngu qua! sU'c hQc cua em chåc gl qua ncSi mon Triet rna md h9c xong. Thoi dllng nghi nham nlia. Neu em khong chiu ra tay thl d~ d6 cho anh. Em chl chuån bi dau vao d6 cho anh. Chieu nay dlh khoat mlnh ra tay. - N6i trude cho anh hay la thay ba v~y chU' khong d~ nuot dau nghe. M~c du nhi'eu lue thay ba måt mat, nhung cung khon dao d~ l~m d6. Ba dau tien dudi dau n~m c6 cay kheu ltia nh9n hoåc d~ sat dau giuang. Ban ngay, ba g6i kfn tien trong nguai ch~ng chit nhling giay nhc;1. Trong b6p ba chl d~ vai dong le. T~;~i mlnh phai nghi ra ke gl hay nhu da ban ... Xu}:'t, ba ve tdi roi kl a! Co i cai m~t ba kla, chl b~ng hai ng6n tay treo, lue nao cung cuai cuai th~t di het ch6 n6i. Con cai n6n nlia, trang khong giong ai. T6c tai

19


thl b~c thå thech nhlf rna tråi. Nhlfng sao nghi tdi chuy~n mlnh s~p lam sao em run qua ha! - Run cåi gi rna run. Lue xai ti'en cua ba em dau c6 run. Em lam nhlf chi minh anh la ham tien cua ba ch~c. Em nhd hoi nam ngoai lue minh gi~t cåi Xåch tay CUa c~p V{j chong gia ganga xe hia em dau c6 run sq tf nao dau. Lue ong gia te bi chay mau, em con clfdi nlia la khac. Thoi anh chuon di day d~ khong thoi l~i d~;~ng m~t ba. D~ em coi, chuy~n nay d~ an nhlf cåm Slfdn. Anh di nha! Lue ba lao blfdc vao nha, Ellida slia l~i the ngoi, vd cham chu vao quy~n sach trlfdc m~t. Chi mdi di b<? m<?t khoang ng~n rna ba thd m~nh, m~t do ling. Ba nhin Ellida ra ve hai lang: - HQC gi rna hQC sieng the co nh6? Ba d~ y tha'y chau da dung thlf vi~n nhlf ldi ba khuyen. !rong nay chau CO th~ tim dlf{jC ta't cå cac lo~i sach van chlfång theo chlfång trlnh hQC cua chau, ca ccS di~n l~n hi~n d~i, chau cd' la'y rna dung. Chet, da den gid c hau phai den trlfdng ro i! Horn nay thU' tlf chau c6 gid 6 gi ang dlfdng nhlf mQi lan phai khong? Sau khi Ellida ra khoi clia, ba dU'ng ben clia s6, dqi cho dU'a con gai khua't d~ng, xong ba trd vao thlf vi~n - d d6 ba loi ra tren k~ tu m<?t cu<)n sach nh6, va ba md cuon sach la'y ra m<)t may ghi am nh6 xfu. Ma'y da nglfng hiin. Lan nay thi nha't djnh chung n6 se IQt vao b~y ba. Ba da d~ y den dU'a con trai tlf lau, lue den lue di len lut nhlf m<?t con meo hoang. T~;~i nay tl16ng la ba dui mu hay låm cåm ch~c.

trai. N6 da h~ giQng nhlfng ba vån con nghe ra't ro: "T~;~i minh da dong y... " Roi den tieng dU'a con gai: "Ba l~i tin tlfdng em ... " Ta't cå nghe ro mon m<)t. Ba tlfdng chlfng chung dang ngoi ben qnh ba v~y. Ba l~ng nghe th~t cham chu. Sau rot, ba nghe l ~i cu<)c doi tho~i them m<?t lan nlia tlf dau. -"DlfQc" ba n6i ldn "Gan nhlf la ta nghi". Ba dU'ng d~y, den k~ sach ba llfa m<?t quy~n truy~n trinh tham rna ba lfa thfch nha't. Nhlfng dQC dlf(jc vai trang, ba buong quy~n såch xuong ·du i, nhln c ham c ham vao khoang khong trlfdc m~t m<)t hoi lau. Roi ba g~t dau m<)t cåch clfång quyet. Trong dau ba da thao ra m<?t ke ho~ch hanh d<)ng. Ba åi, chau da ve nha day! Chau c6 d~n theo b~n trai cua chau cho ba biet m~t. T~;~i chau da hU'a hon vdi nhau. Ten anh la Jon, anh dang theo hQC y khoa. Ba gi~t minh tinh d~y. C6 le ba ngu g~t tren ghe nay gid. Ba ngång len quan sat doi trai gai trlfdc m~t. Hai dU'a deu m~c quan jeans, ao len day, chan tay thong th~u. Båe si gi th~ng nay! Nhin c~p m~t n6 kla, lue nao cung lao lien, trong gian xao va tham lam het sU'c. Ca con nh6 Ellida cung v~y, bay gid d~ y ky ba mdi nh~n ra. Ba thong tha: - Han h~nh dlfqc biet c~u båe si tlfång lai. Ellida mai mot thanh co giao, c~u ra trlfdng båe si. Chen åi, hai nglfdi thi~t la xU'ng doi vlfa IU'a ... Con bao lau nli'a thi c~u ra trlfdng? - D~ thlfa, chau con hai ba

ca

nguy~t

nlia

Ba Werle thoai mai tha nglfdi xuong chiec ghe banh to nha't trong nha, ch~m rai quay l~i cu<)n bang ghi am tlf dau va hoi h<?p l~ng nghe. Ma'y phut dau chi nghe tha'y tieng cQ xat. Nhlfng roi ba d<)t nghe tieng dU'a con

20

Tuy~n t~p Viet&DQc 99


mdi xong. Ba cU" coi chau nhlf con chau trong nha. Ba vdi Ellida cua chau da nhll nglfdi nha roi con gL - Thl v~y, c6 chuy~n gl la hai ba chau khong k~ cho nhau nghe dau. o~ ba xuong bep lam cdm chi'eu. Ba nhanh nh~n bien vao bep, COn n6i VQng ra: - Hai chau mdi d trlfdng ve ch~c la dang d6i bvng l~m phåi khong? o~ ba lam vai mieng banh ml cho ba chau mlnh an. Jon cU' tlf nhien nhlf nglfdi nha nghe chau! Ba coi Ellida nhlf chau gai cua ba v~y. Ba rå't thfch c6 tieng clfdi n6i cua må'y chau tre. HcSng biet hai chau c6 ... M<?t hoi im l~ng. Ooi tre nhln nhau. Jon dua nh6n tay xoay vao thai dlfdng y båo ba lao khong duqc blnh thuc1ng. - Må'y chau biet khong, ba lao chc,ty lup xup tU' trong bep ra. - Bay gi<1 mlnh se an bu6i chieu d m<?t ndi rå't d~c bi~t. - M(>t ndi rå't d~c bi~t? Ellida ngc,tc nhien hoi. - Phåi, chau con nhd c6 !an ba da k~ chau nghe ve can nha ca ky nay va ba dån chau di xem tå't cå cac phong, ngoc,ti trU' m<?t can phong dudi ham. C6 lan ba da k~ cho chau nghe ve can phong nay roi rna? - Dc,t chau nhd. C6 phåi ba muon n6i den can phong do cheng ba xay hoi thdi chien tranh phåi khong? Va d6 la can phong bf m~t phåi khong c,t? - Chau nhd dai l~m! GiQng ba trd nen hdn hd - Hai chau biet la cheng ba duqc giao ph6 nhli"ng nhi~m Vl,J quan trQng trong SUOt thoi gian chien tranh. Ong hay giup dd nhli"ng nglf<1i bi cånh sat tlnh bao OU"c theo doi. Phong kfn nay da trd thanh ndi giå'u nhli"ng nguoi nay va cung la ndi d~ ... Can phong bf m~t dan da duqc trang trf lc,ti, l6t thåm mdi va ke them ban ghe cho them å'm cung ... Oay cung la ndi t6 chU'c nhli"ng bu6i Tuy~n t~p Viet&OQc 99

h9p bf m~t. O~ xem, phong da chU"a nhli"ng khang chien quan, tlnh bao vien ngu<1i Anh, nhli"ng anh hung tlf Telemark va cå bQn nguy hi~m nhlf... Ba khong th~ k~ het må'y chuy~n d6 ra day duqc. Nhlfng phåi cong nh~n day la can phong an toan, bf m~t va bi hi~m nhå't d Oslo nay, hay cå Na-uy khong chU'ng. o~ ba pha xong blnh tra roi mlnh ... - Ellida nhln Jon cham cham. H~n dang dU'ng sd rd, chan nan nghe ba lao l~m c~m chuy~n d<1i. H~n dua tay nh6n chan den b~ng bc,tc len d6n thti coi dang gia bao nhieu. - Ba lao da trd lc,ti tren tay kh~ n~ bung khay tra. Ba thd mc,tnh, m~t duqm do vi hdi n6ng trong bep. - Hai chau se duqc t~n m~t chU"ng kien can phong bf m~t nay horn nay. Ba gili" can phong sc,tch se, coi nhu la d~ tudng nhd den nguoi cheng qua co v~y. Oung ra, day phåi la m<?t di tfch lich sti, la m<?t ndi h~n ho ly tudng cho nhli"ng c~p tlnh nhan giong nhlf hai chau day. Banh ml va tra ba chu~n bi xong xuoi, d dudi d6 con c6 thU"c uong khac nli"a. Thoi Jon c,t, chau hay b6 chan dem xuong roi phy ba bung khay tra. Chi giup vi~c nha nay kh6 chiu l~m, thå'y c6 då'u tay dfnh tren må'y do chung chi ta lc,ti dn nh~n. Ellida giup ba m<?t tay vdi khay banh ml di chau. Ba se di trude dån du<1ng. Ba vet lc,ti b~t t6c vU'a rdt xuong m~t, mi~ng cudi th~t tudi nhln hai tre. TU' than th~ be nho thoat ra m(}t Slf hang hai nong nhi~t. - Oay la cd h(>i tot cua mlnh, c~n th~n nghe em. Tieng Jon ru ri vdi dU"a con gai tren dudng xuong tdi can phong d~c bi~t. Oll<1ng xuong ham la m(>t eau thang, xuyen qua can phong kha r(>ng xuong tdi m<?t eau thang nli"a mdi g~p loi di h~p. Anh sang yeu dt toa ra tU' b6ng den di~n tren tran khong du sang loi di. Cuoi cung ba lao dU'ng trude

21


tn.tdc m<?t cånh elta to ldn duc;fc khep hd.

n~ng

ne dang

Ba lao quay l~i nhln doi tre, gid tay mdi mQC khach sao: - Xin mdi nhling vi khach quy cua t6i. 01 bLide th~ng vao trong va d~t cac thU" tren chiec ban nhå d sat g6c phong ay. dlfdi nay th~t la am cung, day giong nhlf la m<?t blia ti~c nhå, con c6 du lo~i rlfc;fu d~ d trong tu nhå g6c phong...

o'

- Ba di! d trong nay toi qua kh6ng nhln thay gl cå. Ba md den len cho sang di. - Chd ba m(>t chut! Cai b~t n~m ngoai nay. Day roi! 6 hay, cånh clia d6ng x~p l~i roi. N~ng qua, m<?t mlnh ba d~y ra kh6ng xu~. Ch<'ic la hai chau d dudi nay chdi cho vui. Ba lao c~n th~n gai chot clia l~i. Ba dU"ng l~i m<?t hoi v~nh tai Icing nghe. Tudng chU'ng nhlf ba nghe duc;fc tieng het tlf m<?t ndi xa xam nao d6 VQng ve. Nhlfng ch<'ic ch<'in d6 chl la slf tlfdng tuc;mg th6i, chU" hoi thdi nam 43, hQ beit nhot may ten lam ang-ten tay sai cho tyi DU"c nhot ngay t~i can ham nay day, v~y ma tieng het chung c6 l9t ra khåi phong nay dau. Khong th~ tlm ra dau m<?t can phong thU" hai kfn nhlf the nay, elta phong ma d6ng l~i thl ch~ng c6 kh6ng khf va tieng d(>ng nao thoåt -? · ra no1. Ba hy VQng r~ng chung se uong tra trude, bdi tra se lam chung ngon giac. Ba l~m nh~m lue bLide len b~c thang cap. Phai, m(>t giac ngu dai. Trd len phong khach, ba tlm cuon sach dang dQC dd dang. Toi nay, ba se nghl ngdi cho thi~t thoai mai. Trude het, ba se d9c tiep quy~n truy~n trinh tham. Chlfdng trlnh ti-vi toi nay c6 chieu phim cua Agretha Christie lue 1O gid. Ba se t~n hudng tr9n v~n bu6i toi h6m nay.

22

- Chu cånh sat, lam dn th6ng dm cho t6i. T6i c6 m<?t vi~c het sU"c quan tr9ng din phåi khai bao. Gregersen nhln ba m<?t cåch chan nan. Ba lao dang dU"ng trlfdc quay cån ra ve rat nghiem tr9ng. D6i m<'it xanh chU"a ft nhieu Slf lo Icing. Chiec n6n kh6ng che het mai t6c b~c phd n~m hdi l~ch hdn m9i ran. D6i ban tay mang gang ky cang dang ghl ch~t cai seie nho Va cay du nhlf Sc;f CO nglfdi gi~t mat. - Trdi di, lam sao hein c6 th~ Wc gi~n cho dlfc;fc khi nhln thay v6c dang yeu duoi khå ai cua ba lao nay cho dlfc;fc! - L~i chuy~n l~ ky ba vU'a chU"ng kien nlia the ba Werle. Gi9ng vien cånh sat yeu xlu m~c du hein muon geit len VJ Slf am lfC. - Chu Gregersen nay, t6i vU'a nghT den m<?t chuy~n th~t ghe gdm da xay ra t~i nha t6i. Chu biet khong, dudi h'am tranh bom nha t6i c6 hai xac nglfdi dang n~m d6, m<?t trai m<?t gai. - C6 con dao ghim vao tim chung kh6ng? Vien cånh sat pha tro vdi ba lao, roi quay qua nhay m<'it vdi co thlf ky. - Kh6ng, kh6ng phai v~y chu a! Chu kh6ng biet chU", bay gid h6ng chU'ng hQ da chet ng(>p ro i! Ho~c ft leim la m~t may da xanh le cå roi. Ke giet hai nglfdi nay c6 phai bi tu kh6ng chu? - Tu la ch<'ic ch<'in roi thlfa ba. Nhlfng bay gid ba nen trd ve can nha an toan cua ba la tot hdn het. Ba phåi xem xet l~i trong ngoai m(>t ran nlia cho ch<'ic. Ba nen cham dU"t dQC may CUOn truy~n trinh tham gay can hoi h(>p. May truy~n giet nglfdi deS mau d6 kh6ng tot cho sU"c khåe cua ba dau. Sao ba kh6ng chuy~n qua lo~i sach thien hay ve t6n giao. Dau ba thlt dQC lo~i sach nay m<?t thdi gian xem sao? Th6i chao ba nhe! Tuy~n t~p Yiet&D9c 99


Ba lao h.tong llf blfck ra ctia. Song ba d6i y quay tra vao:

- C6 n6i thi~t dung. Ba Werle la m<)t nglfai l~ ky nhlfng v6 h~i.

- Neu nhlf chfnh t6i la thu ph~m giet hai nglfoi dang thlfång d6, thl b~t bu<)c chu ph ai gi li to i l~i day.

Ph6ng tac tlf nguyen ban 11 Yndig dame rope~ ulv11 cua Mari Beinset Waagaard

Vien cånh sat clfoi

th~t

KB

tlfåi:

- Ba Werle åi! Ba qua la m<)t nglfoi dan ba ac d<)c cho du ba rat d~ men. H~n n~m nh~ tay ba va ti~n ba lao ctia:

-Nhlfng bay gio ba kh6ng th~ quay r'ay chung t6i vdi may vy giet nglfoi gdm ghiec nhlf the nli'a. H~n co lam ra ve th~t nghiem. - Kh6ng, t6i kh6ng dam lam phien chu nli'a dau. Ma chu Gregeresen nay, chång le t6i cli d~ hai xac chet a dl.fdi ay, d6ng ctia phong va kh6ng bao gio xuong d6 nli'a? - Dung the, ba hay tra ngay ve nha. Nhlfng nhd chi tra l~i day khi c6 nglfoi nao b~t n~t ba. Thoi bu6i bay gio, hJ tre nhieu dlia mat d~y hay tlm may nglfoi ldn tu6i d~ clfdp gi~t, ba hi~u chli? - D~, t6i hi~u. Lau lau, chu n6i m<)t eau nghe phai da. Th6i t6i ve nghe chu . Chao c6 thlf ky t6i ve. Va cåm ån chu th~t nhieu. - Ba lao g~t d'au chao hai nglfoi roi bl.fdc ra c lia.

Than ph~n D6i khi dling tren trien da dlfng anh hoang mang sg nui de mlnh nui ng6 anh va anh ng6 nui nui dyng troi anh dyng n6i dlu hiu. Anh di qua rll'ng cao qua d6i anh di ve rll'ng qua d6i cao anh thay roi anh con sau g~o n~m rung rinh gi lia dam la ri rao. Dat anh a va rll'ng anh tha qua l au ngay nen thay hoang mang anh sang da va anh chet da gili'a nu i rll'ng cao ngat quanh nam. Trong ta la nu i la rll'ng la tram tieng hat da dll'ng tren m6i ...

Ha Dlnh Lan

- T~i sao ba lao l~i cåm ån roi rft v~y? - Chi c6 troi mdi biet. Nhlfng c6 le ba ta da quen the roi. Hay kh6ng chll'ng ba len cån mat. - Ba lao la m<)t nglfoi l~ ky nhlfng v6 Anh c6 nghT nhlf the kh6ng?

Tuy~n t~p Viet&DQc 99

h~i.

23


MONG . Doan Mai Tam Hån h9c xong da ma'y nam, cong vi~c lam chåc chån, h.tong b6ng ngon lanh, khong con ly do gl d~ thoai thac cai y muon cua m~. M~ hån cung biet the, nen ngoai vi~c thuyet phl,JC hån ba COn CO tlm them dong minh. Co ran ba noi vdi b?n be hån den choi: " Sao cac c~u khong lam mai cho no m(>t co vdi, toi chång tha'y no co b?n gai gl cå" . Ba mong moi qua, chju het n6i, djnh dot giai doq.n. M9t horn, hån dang n~m mo mo mang mang d trong phong ba md C\Ja bLtdc vao, va noi cho m(>t hoi: " Con khong chju dU'a nao d day thl ve Vi~t-nam m~ chi cho. Day, cai con nay, ba chla ta'm hlnh ra - tao biet no tlf lue con trong bl,lng m~, tao cl vdi m~ no trong nha thlfong khi sanh no: d~p, hien, d~ thlfong ... Day, cai con nay, ba lq.i chla ta'm hlnh khac -m~ no h9c chung vdi tao tlf hoi con m~c quan thung dft...M~ d~t ve may bay roi nghi he hai m~ con mlnh di, nghe chlfa!" Scl dl, hån llfng khlfng nhlf the phan ldn cung t?i cai Slf vi~c xåy ra ra't tlnh co. Tuan do, vi nhu eau cua hang, hån lam hai mlfåi bon tren hai mlfoi bon cho xong vi~c trlfoc he. Nhfrng ngay nghi bu sau do cung vdi nhfrng ngay nghi cuoi tuan, lam hån n6i hU'ng boc di~n tho?i gQi tU' tung ru bq.n be di uong ca-phe, nhlfng khong m9t th~ng nao co nha. Hån m(>t mlnh lai xe vong vong vao pho. Vlfa tlf E6 ta'p len, la den do. Den do tåt, hån qu~o phai, lq.i m(>t cai den do nfra. Nhlfng trai vdi m9i ran, horn nay, hån cåm tha'y chång co gl phai v(>i vang. Hån ung dung, thfch thu vdi cai den do da vo tlnh

24

t?o cho hån djp dU'ng gifra dLtong pho nhln cånh sinh hoq.t v(>i vang den l?nh lung . M6i khi den do, xe hån het da dlfng l?i, hån co thoi quen nhln sang nglfoi lai xe ben qnh. Lan nay cung lue vdl cai nhln cua hån, la m(>t chiec Mazda 323 vlfa v~n trlfon den. Nglfoi con gai vdi doi ban tay mem m?i trång non, di~m m(>t chut do trang sU'c, om la'y tay lai het sU'c nh~ nhang di~u ngh~, lam cho hån rut ngay cai nhln trd lq.i, vi hån S<;J cai d~p cai dju dang se tan bien di, roi hån l~p tU'c chuy€n sang tlf the mai phl,Jc d€ rlnh chiem ngl((Jng. Nang la m(>t slf ket hqp tai tlnh gifra m9t cai ao vlfa du ngån va m(>t than hlnh n~y nd tlf nhien vao giai doq.n cuoi cung cua tu6i d~y thl. Nang la tac ph~m tuy~t voi cua thlf<;Jng de Ngai dem nang den t~ng cho nhfrng th~ng con trai, th~ng nao dan d(>n khong biet ch(>p ngay la'y thoi co, se chång bao gio co ran thU' hai. Hån dang mo mang trong cai the gidi than tien CUa rieng hån thl Xe CUa nang Vl,Jt chq_y ve phfa trlfdc. Hån cuong cuong giong nhlf th~ng be con bi rdt ma't do choi, hån ba'm ga nha't djnh barn ch~t la'y hlnh bong nang. Nhlfng xui cho hån, d trlfdc m~t hån la ma'y cai xe v~n tai, da chq.y ch~m nhlf rua bo thl chd, lq.i con chdp chdp den doi qu~o; the la cai den do ch~n hån xa them ve phfa sau, con cai tac ph~m ngh~ thu~t song cua hån lao nhanh ve phfa trlfdc ma't roi. Den do lan nay sao rna lau qua, no lam hån non nong phat quq.u quQ rua tham nhfrng cai xe ch~m chq.p. Vlfa den vang, xe hån da nham nham lao len dån dau, va nhåm måt rlf<;Jt theo bong xe d hlfdng trlfdc. Vlf<;Jt qua m~t cung da nhieu rna vån chång tha'y tam hoi, hån doan la nang da re vao cac day nha lan c~n . Hån vong xe vao cac chung clf nhlf con thu dang say mai. Cuoi cung, hån phai quay ve ch6 hån muon den va co tlf an u i la hån da nhd cai dang xe, mau xe va chåc an hån nfra ca so xe.

Tu y~ n T~p Viet&D 9c 99


Suot ngay horn å'y, lue nao trong dau hån cung quanh quån den hlnh b6ng nang. NguC1i hay la rna, d tren dC1i nay hay la d cåi the gidi nao rna el! theo du6i hån mai. Hån md m(>ng va theu d~t ra bao nhieu cånh tuy~t vdi, va cånh nao cung thå'p thoang hlnh bong nguC1i vlra g~p bu6i sang. Cho den dem khuya, lue hån ch~p chC1n vao giå'c ngu cung thå'y nang len len di theo. Trong giå'c md, hån thå'y cånh m(>t ngay mua he, hån vac may chyp hlnh ra bi~n chd d~ chyp cånh hoang hon nhu hån da tl1ng thfch lam nhi'eu nam trude. D~ c6 duqc m(>t tå'm hlnh d~p, vlra y, phåi ch9n bu6i chieu trC1i trong, rna nhling ngay nhu the thuC1ng dong nguC1i di tårn bi~n. Hån rå't ng~i ngung dua cai may chyp hlnh ra trude m~t nhling ngudi dang nåm phdi nång, vi theo hån, nhln chåm chåm vao hQ da bå't lich Slf roi, n6i gl den chyp hlnh len, nen hån el! keo cai may chyp hlnh ra roi l~i nhet vao cai tui xach nhieu !an ma chång lam duqc cåi tro trang gL Hån lung tung, sq må't cånh bi~n tuy~t vdi chieu nay vi ch~m ch~p. Måt hån doi theo m~t trdi d khoång xa ngoai bi~n, trong khi chan hån men theo bC1 eat tdi ch6 vång nguC1i; cho den ch6 hån thå'y thfch hqp nhå't thl vån vudng m(>t b6ng nguC1i nåm phdi nång trude ong kfnh. Cai giay phut tuy~t d~p cua ngay tan, hån da ton bao cong sU'c theo doi ruqt du6i cha den day, le nao d~ n6 vu(>t må't duqc ! ... va hån gian gia cac do nghe ra, chuån bi. Trude khi ngoi vao sau ong kfnh, hån chqt nghT ra .. hay la den n6i d~ nguC1i ta di chuy~n di ch6 khåc. Va hån cang thå'y chuy~n nay cung d~ thoi, vi m(>t nguC1i biet nåm nghe s6ng bi~n, biet ngåm nhln hoang hon, hån la m(>t tam hon yeu ngh~ thu~t, dam hy sinh cho ngh~ thu~t. Nhung khi thoang nhln, hån thå'y giong y nhlf nguC1i con gai lai xe ma hån da nhln thå'y bu6i sang, hån lien d6i y.

Tuy~n T~p Viet&Dc;>c 99

Khi anh m~t trC1i khong con lå'p lanh tren m~t bi~n va khoång chan trdi mau vang da chlm hån vao lang bi~n, tren bai bi~n chl con trd l~i hai con nguC1i im l~ng. Hån chuån bi sgn m(>t eau xin 16i d~ doi ph6, neu nhu bi nang phån doi. Nhung, khong thå'y nang bi~u IQ Slf phan doi, hån lien cudp thC1i cd:

Vi/a roi toi chLJp canh chieu tan/ nhung ctJ.ng c6 ca hlnh etla co nila/ toi muon ga; bieu co m9t tffm. Van& cam on ong V~~ co ghi åja ch! vao day. Vdi IC1i n6i diu dang, dudi anh sang ch~p cho~ng, gilia cåi thC1i khåc chuy~n tiep ngay va dem nhu phu them len hlnh dang ngudi con gai dang viet m(>t slfc quyen ru ma quai l~

lung.

Han ta va nglfdi thc;1 gom Ta nh~t lå'y hon ta dua cho nguC1i thq gom nhling net ngay thd cua thud ban sd Hon ta tren ban xoay cu(>c dC1i cung me sa quay cuong trong måt biec dlu d~t ben vong tay NguC1i to di~m hon ta bång nhling canh hong va gQt dua, khai thong tLJ'ng dudng Sdn net ve ryng rdi gilia laa hong ... Ta ve tlm l ~i hon ta, ... khong thå'y !

25


Tlf ba'y gid, nang di den dau nhlf keo le anh m~t h~n den d6, va di~m cuoi nang nglfng l~i la cai xe Mazda 323 cung vdi cai dang nhlf 1-an trude. H~n nhanh ch6ng chu~n bi trong tlf the s~n sang ph6ng theo bam duoi. Dlfdng ve chieu khong may nhieu xe, l~i them nhling kinh nghi~m l-an trude d~y cho h~n biet can nhling cåi den do tlf xa, va khong d~ cho nhling cai xe khon n~n ch~m nhlf rua, bo trude m~t che ch~n thi trlfdng quan sat doi tlf<;lng. Vlf<;!t quang dlfdng dai vdi bao ngo ngach, cho den khi nang tlf tlf qu~o vao bai d~u vao nha - dung ch6 bu6i sang nang ma't d~ng - h~n SlfC tfnh khong biet mlnh se lam gl day? Vao nha nang trong lue nay li! Lay ly do gl? H~n danh lai xe ch~y th~ng, kien nh~n chd nia hlnh d~ c6 ly do dua h~n trd l~i day. Suot dem, h~n dem het tai ngh~ ra, nhung khong lam sao c6 du<;Jc m(>t ta'm hlnh vlfa y. cåi thl m~t trdi vang ~ch nhlf ngh~, cai thl m~t trdi do qu~ch nhlf mau kho, bi~n thl ngd ng<;J nhu bd bi~n Thai-lan va dang nglfdi con gai trong hlnh buon vdi v<;Ji. H~n co g~ng nia them nhieu 1-an nlia, nhung m6i l-an dnh chieu va nha't la hlnh dang nglfdi con gai bien d6i m6i khåc. Cuoi cung h~n phai ch9n m(>t ta'm hlnh, d~ c6 ly do den nhln cåi con nglfdi ky l~ nay! Sang sdm, h~n lai xe mang tam hlnh den khu chung clf, ch6 bai d~u xe nglfdi con gai qu~o vao dem hom trude. Theo dia chl, h~n tlm tdi ndi. Ra md clia cho h~n la m(>t cy gia ly khy. Khi nhln hlnh, cy vo cung sling SOt va Cl) luon mi~ng hoi " ong chyp dlfQC cåi hlnh nay lue nao?" H~n dU'ng nhlf trdi trang vi khong biet lam sao cho cy hi~u ngay duQc. Cy n6i nhlf song l~i nhling dau ddn kinh hoang trong md:"Day la hlnh con

gai to~ nhlfng kh6n n?n kh6n kh6 cho n6/ n6 bi clfdp Thai-lan ham hiep/ roi n6 nhay xu6ng bid'n fl/ vin da /au roi. "

26

H~n choang tlnh d~y. Sau m(>t hoi dinh

th-an, h~n biet ro d6 chl la chuy~n trong md. Tuy the, h~n co nhd l~i, ngay lenh denh tren bi~n cung vao ngay he giong nhlf v~y. H~n cung thay ngudi con gai giong nhu v~y. Chl t~i ngay a'y h~n con qua nho khong d~ y den nang va roi dling dung nghe nglfdi ta k~, nhlf nghe m(>t eau truy~n c6 tfch ve m(>t cai thdi xa xoi nao a'y. Nhung sao bay gid, h~n dm tha'y cåi n6i dau n6 tha'm thfa nhlf la dyng den da den thit cua chfnh h~n. H~n dm tha'y long buon nhlf vlfa danh ma't m<?t v~t gl vo cung quf gia ma khong th~ tlm l~i dlfQc nlia. Hai cåi ve may bay da d~t roi, m~ h~n phåi mang trå l~i phai chiu bi ph~t. Ba l~m b~m:

- Qua~ khong biet cai thJng nay n6 lam sao! Do~m

Mai Tam


M<?t ngay nhu bao ngay ... Ta den s6 lam trang nång sdm mai cua m(>t ngay mdi. Cai ret cuoi n<'1m, l~nh dm ... dai dång tu6ng chung nhu vo t~n . Vån cåi tieng d(>ng ri ram ... Nghe quen thu(>c, mc;>i bli'a, phat ra tlf c6 may nh!p nhang, buon te ... Co em toe vang s<;li nh6 lam qnh ben, no n~,~ cudi r~ng ra chao Hei! Vån tieng hei thudng nh~t nhung hon nay nghe sao tlnh d~ s<;l! Ta cudi l~c 16ng, bang quo. Tu6ng nhu; chua bao gid quen biet thdi d~i khoa hc;>c, tlf kh6i oc con ngudi t~o ra may moe d~ b! l~ thu(>c Ta mi~t mai thi vdi may bo hoi, m~t nghi may moe VO tri ch~y khong ngung nghi con ngudi co ly trf can phai nghl...

Tan sd, chi'eu cuoi n<'1m, b~n dong nghi~p båt v(>i tay nhau chång bao lau ... Trang eau chuc buon te may chiec xe lao nhanh, mat hut... trang chieu l~nh vång ve lq.ng le, buon te vai chiec xe lao nhanh mat hut... trang cai l~nh vång ve Momay ch<;lt nghe Duy khanh; nam trude con h~n dau xuan se ve, nay en bay day trude ngo ma tin con vån xa ... th~t xa ... Måt bl>ng dung cay xe, tåt may, khong mu6n nghe ... vc'1ng viing, tuday lang d(>ive m(>t n6i buon, tham thfa ... Tren xa l(> dong b<'1ng, m(>t chiec xe co don, lao thång. them chut nång trang chieu buon cuoi n<'1m ....

Nguy~n Gia Lam

Gid <'1n trua h(>p nhln ... Cung vån may lat banh ml kho khan, <'1n do dang kho khan, mu6n li~ng ... nhung, khong nal Long b6ng dung them m(>t to pho vdi nudc måm, rau r<'1m hung, ngo thom ngat.

mo

27


Ba toi mat nam toi mdi len tam tu6i, con qua nho d~ biet kh6c ben quan tai, noi c6 m~ va cac anh chi ngoi vay quanh, gilia dem trang rat sang .... Horn sau, hang x6m den tham, c6 cha xU' den våy mtdc phep, gi9ng thanh khån 11 xin ph6 linh hon nglfdi toi td nay trang tay Chua11 , roi di dua. Lue ve mua bay lat phat, dudng dat tron tr<;ft, c6 nglfdi båo d6 la diem may cho cac con sau nay! Bay gid nhd ve ba, hlnh ånh ro nhat la ba ngoi dut com cho toi, m6i ran dua mu6ng com trude mi~ng, mi~ng ba ha ldn d~ toi b~t chudc an cho gioi. Nhung an com vdi canh rau den do mai eling chan, toi m6i khi an m<?t mu6ng xong l~i ch~y vang quanh, ba toi l~i ch~y v<?i theo, nfu l~i, co dut vao mi~ng toi ~ ?( t h em muong nlfa. Nam d6 chlfa day sau mlfoi rna t6c cha toi da b~c tr~ng, sau nay nghe m~ toi k~, mdi biet r~ng ba toi con d~ l~i ngoai B~c bon ngudi con gai nlia. Ba chi trude la cua ba nglfdi v<;f ldn, va nglfdi thU' tlf la chi cung cha cung m~ vdi anh em to i. Lue mdi di clf vao Nam, ba m~ toi du<;fc chfnh phu cap cho m<?t khu dat lam nha trong dinh dien Thj-tfnh, dat råy kho eling. M~ toi rat tan tåo, thao vat, dU'ng cao hon ba m<?t cai dau. Ba xin du<;fc m<?t khu dat khac, sat dudng cai, gan trlfdng hQc, nha thlfong, ban t~p h6a

28

roi l~i nau com thang cho cac thay giao d~y d trlfdng ti~u h9c d6. Toi toi cac thay den an com xong, chuy~n tro vui ve ho~c bay choi ca ngl{a dudi ngQn den 11 manchon 11 sang choang treo tren san nha. Anh em toi dU'ng bao quanh say me theo doi. M6i lan den phien, cac thay n~m con xf ngau gieo xuong cai chen ki~u keu loong coong, roi nhac nhling con ngl{a them vai blide tren tam giay bån ve SQC do d~m net. C6 khi gieo du<;fc hai ba con 11 lyc 11 lien tiep, nhling con nglfa phi nudc d~i, tien sat chuong, ai eling mong cho n6 11 ma dao thanh cong 11 , dU'ng bi da nlr"a chU'ng. Phfa ben kia con dudng cai la khu rU'ng day d~c cay, m6i bu6i trua hai anh toi hay xui toi dau k~o cua m~ roi h~n nhau qua khu rU'ng d6 an. Anh ke toi ten DU'c an nhanh l~m, khi toi chlfa muon dua them thl anh dQa b~t toi an m<?t thU' la rna anh tlfdng tlf<;fng ten la 11 tram xanh 11 , an xong la nay ngudi ta m9c duo i!!! To i rat S<;f, dua hoai, c6 lan th~c m~c la d6 ra sao, anh chl mlm clfdi bf m~t, n6i r~ng chl c6 hai anh toi biet ch6 thoi, n6 C5 ch6 sau t~n trong rltng! Khu rU'ng nay c6 m<?t xe may ui chu Hudng lai, m9i nglfdi g9i la 11 chu Hlfdng nong co 11 • Ngay ngay chu n6 may, ui b~t goc cåy rU'ng d~ d9n dat lam råy cho dan. Den bay gid toi vån con nhd mu i ngan ngat thom thom cua nhling r~ cay b~t len tlf dat, trang tieng ren


ren cua may xe khua d()ng cå khu n!ng tinh mich. Chu Hudng cao ldn hay mang kfnh den, c6 nv cudi rat tuoi, thlnh thoang chu ghe ti~m m~ t6i an com elTa, uong qn m()t chai la de hi~u con CQp, mua m(}t g6i ruby roi VQi Va bang qua dudng, leo len xe ui, deo d6i bao tay day roi b~t d'au lam vi~c, tieng may ui m~nh me vdi ang kh6i rung rung phun tUng ch~p len trdi. Sat ben nha t6i phfa ben phai c6 m()t 1,1 dat cao ngang t'am mai nha, m9c toan tra n!ngtra nay uong duc;sc nhung d6i bvng thl d~ saycach m()t d6i nlia la nha c~u kh. C~u lam y ta tren nha thuong, mc;s lam y c6ng, l~i biet may. M<;S may qu'ån ao cho cac chi t6i va cac c6 gai khac trong vung. Da c6 bon con roi ma mc;s v~n con d~p. Ngudi mc;s phop phap, m~t hoa da phan tlf nhien. Nhling bu6i trua di lam ve, mc;s l~i ghe vao quan m~ t6i, mua nhling chiec banh c6 råi dudng eat h()t hlnh con ca, con ga trang. Chung t6i ft khi duc;sc m~ phat lo~i banh nay; mbi !'an anh ke t6i nhoen nhoen xoe tay, m~ tn!ng mM "con nha phai c6 khuan phep, kh6ng duc;sc an v~t, hu than!", vi v~y t6i hay len sang nha mc;s kh, gia cach dua vdi b9n tre, roi chd mc;s ve. L'ån nao t6i eling duc;sc mia cai, ho~c la cai du6i con ca, ho~c la cai dau con ga. Mbi !'an dua, mc;s l ~i veo vao cai ma phfnh cua t6i m()t cai, t6i sung sudng xoa xoa, tay kia dm banh dut tQt vao mom, roi l~i tiep tvc n6 dua vdi dam th~ng Nghia, L~, Trf, Tfn.

M()t bu6i trua, t6i sang dinh tlm choi vdi b9n tre thl nha Clla im lim, tam cU'a liep khep ch~t, t6i tien den dinh lay thU' thl nghe tieng may may keu gion, nhln qua khe cU'a thay tltng ban chan d~p cua mc;s kh, roi thl chu Hudng ngoi doi di~n, n6i chuy~n bang quo, nho nh6. T6i hoi h()p thao lui, nhung kh6ng sao nhac chan duc;sc. Khuan m~t nhln nghieng cua chu Hudng d~m duoi mo ho, thlnh thoang mc;s kh ngudc len nhln chu th~t nhanh roi cui xuong, lung tung lam chiec ao dang may bi roi chl, mc;s l~i phai ngung tay d~ sU'a . l~i ... T6i ra ve, long roi bdi, nhln quanh tlm b~n chång thay dU'a nao?

C~u lch m~t xuong, g'åy g'åy, hay m~c ao kaki vang c6 eau vai, d~t hai cay viet xanh do tren tui ao. C~u ft n6i, di lam ve hay ngoi trude san coi lli con nghich, hay c~m cvi lam xe do choi b~ng nhling khuc cay tron dt ngc'in; thlnh thoang t6i eling ngoi len, lay hai chan d~y xuong dat, mi~ng keu "tin tin"

29


Bu6i trua n6ng qua, c6 con ga mai dang bdi tung då't roi n~m thiep dudi byi chuoi ben he, hlnh nhu to i dang må't di m<';>t di'eu gl quf liim, qui hån la nhli'ng mieng banh rai dudng don rym hlnh con ca, con ga ... mq kh hay cho m6i b~n di lam ve. Toi vlta den san nha thl c6 tieng xe ui n6 don da ben khu rltng doi di~n nha mq kh, horn nay chu Hudng da pha quang tdi d6 roi. Må'y horn sau, chuy~n v~n con lam cho toi ay nay thl m<';>t bu6i toi dang quay quiin vdi cac thiiy giao, chqt c6 tieng xon xao, tieng kh6c gao tlf ben nha mq kh, chung toi ua ra ch<;1y sang, thå'y ngudi 16 nh6 dang khieng m<';>t ngudi tlf ngoai gieng vao. Chung toi ua sat den, thå'y ngudi c~u kh udt nh~p. D~t c~u tren phan xong, ttk thl ngudi ta ke hå Il/a, ngudi xoa diiu khiip ngudi cho c~u . Toi nhln mqkh, ng(;lc nhien thå'y tren diiu cu6n bang. M<';>t ngudi hang x6m k~, khi nghe tieng ho hoan, ong ch<;1y l<;1i thl mq chl ra bd gieng, ong liin xuong vdt c~u len, om ch(;ly doc nudc xong thl ngudi quanh x6m den dong them phy tay ... Toi quen k~ r~ng chu Hudng ngciai chiec xe ui con duqc cå'p them chiec xe jeep d~ di chuy~n. Dinh di'en khi d6 ngoai cha xU" c6 chiec 11Då så vo 11 , xe c9 chua nhi'eu, phiin dong di chuy~n b~ng xe d<;1p. Thlnh thoang mdi c6 xe lfnh hay xe do cua chu Ut d~o tlf Blnh Duång xuong thea nga Suoi Da thoi, vi v~y m6i khi chu Hudng thiing chiec xe Jeep trude quan m~ toi, vlta budc xuong, vlta ga kfnh måt nhet vao tui, toi thå'y vinh dlf qua, va quan m~ toi nhu quan trc;mg hiin len. Anh em toi chl chd chu budc qua cl/a vao quan la tua len, dU"a ngoi om tay lai, dua gianh b6p ken, toi thl loanh quanh ngiim cåi m~t beo phi cua mlnh trang cåi kfnh chieu

30

h~u, thlnh thoang b6p lieu cåi ken m<';>t cai roi tuon ch<;1y trude khi m~ toi kip budc ra qud miing. Nhung chu Hudng rå't d~ dai, hay da ldi m~ toi: 11 Bac cU" d~ cåc em nghich, khong he chi dauf'.VI v~y c6 lan m~ hoi ldn len toi lam gl, toi nghl den chu Hudng ngay (con lam tai xe xe u i m~ (;l)

Å, toi da håi dai dong, gic) phai trd l<;1i cåi bang tren diiu· mq lch. Mdi diiu ai eling tudng mq xo sat nhau, nhung khong; d6 la ket qua mq h9c lai xe vdi chu Hudng chiic eling vao horn å'y, horn sau c~u kh ve g(;ln hoi, hay duqc c~u dinh lieu than ... c~u

Cau chuy~n nha c~u mq kh tuy v~y chl xon xao m<';>t thc)i gian ngiin roi chlm, sau khi c~u d6i di nåi khac mang thea vq con, tuy vån con m<';>t thåc miic am l r~ng sao cha con c~u l<;1i viing nha ngay horn å'y, d~ mq d nha m<';>t mlnh? C6 du lu~n r~ng c~u c6 vq le t~n trang x6m Nam, horn å'y la ngay day thang cua em be, c~u gia cach di tham b~nh, roi dua thea cac con d~ chung nhln them dU"a em nho, neu dung v~y thl c~u lch da kheo leo va kfn dao liim, den d9 mq d~ dang chiu d nha m<';>t mlnh d~ må'y cha con c~u di viing den t~n horn sau ... TU' d6, chu Hudng hi em khi ghe l<;1i quan, cho den m<';>t sang sdm, anh em toi con dang n~m cu<';>n chan tren gac thl nghe tieng xe Jeep dU'ng l<;1i trude cl/a, chu Hudng vao nguqng ng~p chao gia tlf, ba g9i tå't cå chung toi ra chao chu m<';>t luqt, chu xoa dau tung dU"a, miit do hoe, ba toi ti~n chan chu ra t~n dudng, roi mdi trd vao. Dau sao, eau chuy~n ay da t(;lO cho dinh dien Thi Tfnh chut khong khf lang m<;1n va vao tam hon thå å'u cua toi m<';>t vet nu-t, giong nhu vet nlft CUa cåi day VO ruQU thuoc chung tren g6c k~ trang quan m~ toi v~y .

TuyEfn T~p Viet&DQc 99


Roi dinh di'en duqc phåt tri€n, con duC1ng cåi duqc trang nhlfa ch~y suot len don lfnh noi lien cåy eau due, xuyen qua nhli'ng lang cao su, ra den t~n qu~n Tri Tam. Cåy eau nay khi chung toi duqc len t~m ran dau thl n6 da bi gi~t min s~p thanh hlnh chli' V, phan byng ng~p dudi suoi. Nudc suoi trong l~m, ngoi tren bd thay nhli'ng con ca du mau bdi tung tang. Cåch quan m~ toi m<?t doi la nha thu<1ng trudng h9c, van phong dia di€m trudng, nha h9p ... c6 le la cho quan tr9ng nhat cua cå dinh dien. Tat cå duqc xåy tren nen xi mang cao, mai ton va c6 tran, nom khang trang l~m

Cåc chi toi phy m~ bung nudc uong hay thuoc hut ra cho cåc vi anh hung la ch~y ben vao trong, khong dåm nhln ai cå, v~y rna nao c6 6n ... M<)t anh dt.fng d~y lay h<1i, nhåi gi9ng L~ Thuy, xuong eau V9ng c6:

"Em da biet yeu tlf nam mtfoi b6n tutf~ nhtfng n6i ra chi Srf may anh clfOi... "ca bf>n v6 tay dim r~p thong khoa~ da het biet!

Tudng ni~m Bui Giang Xin thip nen hlfcfng long kfnh gdi nglfOf ngh~ sT tai hoa sT kht Biti Ciang

D~o d6, hai chi toi da ra dång l~m roi, chi ba toi xinh h<1n, nhung con nhå nen ai c6 tlnh y gl ch~c cung chi hudng ve chi hai thoi. Trong dåm ngudi tre lue ay c6 hai ngudi hi~n ro net trong ky tie; ngudi tht.f nht.ft la anh Hi~p trong toan lfnh C<)ng Hoa thl phai ...

Toi nhd trong nhli'ng bu6i chieu måt, toån lfnh cua thuqng sT Th~ng d<) vai mudi ngudi sung deo vai, nhan roi tlf tren don xuong, hay nguqc tlf Suoi Da len, h9 hat ngeu ngao nhfrng eau binh dån du<Jm mui V9ng c6:

Ci6 dtfa cay cai dzia troi rau ram d /~i chju doi ding cay cf cf cf... Ngoai khgu Carbin, anh Hi~p con deo them cåy dan, lue dlfng trude quån, lfnh ngoi nghi rai råe, thuqng sT Th~ng vao uong tra vdi ba toi la anh lay dan, hat say me : Xuyen lei canh trang len leu vai

long dat am thlfcfng tlnh doi mtfcfi hai dtla mlnh h~p lim em oi... Cung c6 anh ng6 ngåo, b~m trqn, hat tlnh queo:

Anh het tien em theo thing khac doi con gai bay gio /tfu manh. ..

Tuy~n T~p Viet&OQc 99

Tai hoa thuy t~n sdn cung May horn con l~i ch~p chung tinh me Ai sao, mlnh v~y chd ghe Da ngoai sinh tti, hå ne chiem bao? Hå mom ng~m m<)t vi sao Nh~m hai con m~t, chiem bao di "nuC1ng" "Xin chao nhau gili'a con duC1ng Mua xuån trude m~t, mien truong phfa sau" Ngan nam bi€n h6a nudng dau (May em, anh biet duC1ng dau rna rC1?) Xin chao m<?t ånh trang md Doi vi sao l~c, rdi hd trong måy R~ng tram nam cung tlf dåy Dau con Bu i Giång, nhli'ng ngay mai sau Ngan nam bi€n h6a nudng dau Ai sao mlnh v~y, nht.fc dau lam chi? Xin chao Bu i Giång ra di, d€ ai d l~i cu-ki m<?t mlnh Ph~m

Dong Ng~c

31


Ma-y anh em t6i thl dU'ng nep nåi g6c nha nhln thl1<;1ng si Thiing, Iling deo kh~u sung lye, c6 qua-n m(>t con riin, nom ra-t ghe. Ong ngoi dlfa Iling vao vach, thinh thoang clldi len khanh khach nhlf diic y vdi ba dieu gl, nhli'ng khi a-y, tay 6ng vuot nhE; b9 rau d~m dlldi dm, c~p måt sang, ~n dlldi chan may tåm, quet nhanh qua khu ning doi di~n roi thu d-an ve, rai m(>t ll1<;1t tren dam lfnh than thlfång. Net m~t 6ng phong slfång day d(;ln, clfång nghi, ra-t dli<Jc long dan chung, kh6ng phai vi 6ng la trlfdng don, ma vi d(;l.O dLJc va tri lfnh ra-t nghiem. Thdi cua 6ng, du kfch ra-t S<J kh6ng dam ben mang, nghe k~ rång båt dli<Jc h9, 6ng d6 nlfdc xa phong vao mi~ng, hay m6 ru(>t, la-y m~t roi d6ng C9C len nglfdi, chon song n(;ln nhan ben nhli'ng ben nhli'ng con s6ng viing viing ... Danh 6ng cha-n d(>ng, trong m(>t thdi gian ra-t lau, nglfdi ta kh6ng dam dåp y hay gilft min xe do nli'a. Trlidc khi 6ng d6i ve, trlick nha c~u kh c6 ma-y 6ng 11 dC;lo 11 lam nghe th<J m(>c, ea-t nha d d6 ft lau, chlJ'ng 6ng d6i ve thl h9 tron di dau ma-t. D6i khi 6ng eling xti qua khe khiit vdi nhli'ng nglfdi tlnh nghi, h9 bi giam gi li' tra ta-n ra-t lau. T6i nhd m(>t ba cy, cå chong l~n con bi gili', m6i khi di tham ve, cy ghe quan, ngoi nghi tren b9 nglfa, than kh6c vdi mE; t6i: 11 ngl1di ta uynh 6ng vdi thång Hai qua trdi ba cy åP'. Cå nghi~p nha cy chi c6 chiec xe bo, hång ngay cy 6ng va anh con trai chd mlfdn lua th6c hay cay rlJ'ng cho dan, chiic d6i khi ma-y 6ng 11 d trong 11 nhd va chut dinh ma bi ho(;l. M(>t nglfdi nli'a la chu Khe, eling bi giam, sau dli<JC tha Ve, chu tron vao rlJ'ng theo phe ben kia. T6i nhd hoai con ch6 trung thanh da chu, cU' nåm trlfdc san, kh6ng an uong gl,

dem xuong nhd chu, n6 tru nhli'ng tieng the llfång r<Jn nglfdi. M(>t bu6i xe trlla, ba diit chung t6i vao rlJ'ng ch~t may. Nghe d(>ng, b-ay chim rlJ'ng du mau s~c sa dong lo(;lt v6 canh bay len. Ma-y cha con dang ngiim tlm lo(;li may vlJ'a y, thl chu Khe xua-t hi~n, chung t6i gi~t mlnh, gid chu chi con m<?t måt, chu m~c qu-an cyt, a6 den, khu6n m~t u -am, khiic kh6, ba t6i hoi tham, chu k~ bi lfnh rli<Jt ch(;ly roi bi cay rlJ'ng dam vao måt Anh t6i mau mi~ng k~ chuy~n con ch6 cua chu, chu n6i nhd ma-y chau cho n6 an dum, anh t6i n6i c6 mang cåm IC;li ma n6 cU' nhln, kh6ng an! Chu vyt ngoi b~t xuong da-t, kh6c Wc tlldi, dlia tay ao la-m luoc qu~t nlidc måt ! Ba t6i thcl dai nhe nhE;, d~n chung t6i ve, kh6ng nhd tlm may nli'a. Thl1<;1ng si Thiing sau d6i di dau kh6ng ai ro, c6 nglfdi bao 6ng da th6i lfnh di tu tren nui Ba Den. Nghe v~y nen m6i khi dU'ng trlfdc san tr6ng ve hlidng nui, t6i co hlnh dung m<?t vi slf dang da-p uy nghi, c6 c~p måt sang, dang d(;lo blide dau d6 tren nu i Ba xanh th~m. M(>t nglfdi nli'a d~ y tdi chi Hai t6i la anh Sau, lam y ta tren nha thliång cung c~u lch. Anh que ngoai Trung, ft n6i, kh6ng c6 net ngh~ si nhlf anh Hi~p. Mbi lan tdi quan, anh thlfdng · ngoi IC;li ra-t khuya, hut thuoc Bastos xanh kh6ng ngdt, n~ng chiu lfu tlf. Thinh thoang, anh dC;lp xe chd t6i vao khu trung tam, nåi c6 nha thd cha Tr9ng. Khu nay c6 ng6i nha 1-au lam toan bång may ra-t dE;p, loi vao c6 trang hoa Trang cua hai mE; con c6 Hien. C6 håi tha-p nglfdi, n6i chuy~n lien thoiing, c6 ve thfch anh, vi v~y anh chd t6i vao nhlf ng-am y rång anh da c6 nåi khac roi chang ? It lau sau, ba anh tlJ' ngoai trung vao xin lam l~ hoi, roi d9 thang sau thl clfdi. (Xem tiep trang 34)

32


Neu tlnh thd quen lang

Em yeu mai mau ngay tha pha:n bang Va mlfc den gia:y tr~ng th~m bao tlnh Cung phap van, toan, ly, hoa, phlfang trlnh Va nhli'ng bu6i blnh minh ma m9ng. Em yeu mai tu6i h9c tro tha m9ng Nh?t ky hong cung nhli'ng eanh hoa rai Nhli'ng bu6i chieu nhln ng~m ang may troi Va nghe gfo ru em tlJ'ng gia:c ngu. Em yeu mai bu6i hoang han nam cu Ben bi~n buon ngoi ng~m anh ta dlfang Nhln en bay bay kh~p eac neo dlfong Va song bi~n chen nhau tren bai eat. Em yeu mai dong suoi hien man mat Vang trang thanh ~n chU'a nhli'ng an tlnh Dong nlfck em nhlf ma lfdc doi mlnh Va tuyet tr~ng mong manh nhlf bong bong. Em yeu mai anh h9c tro be bong Nha ke ben thlfong ng~m anh sao dem Mlnh trao nhau bao m9ng lfck em dem nnh hai dU'a nhlf nl} hong he nei

Neu m9t mai em khong lam tha nli'a Cu9c sang se ra:t tham l~ng blnh yen Ngay noi nhau trong nam thang em dem Khong sung slfdng khong suy tlf buon ba Mlfa c6 rai nh~ nhang hay tam ta Cung khong con rung d9ng day tam tlf Tuyet phu day tren pho v~ng am u Cung khong sao gqi nen niem cåm xuc. Tieng canh khuya se khong con th6n thU'c Bu6i chieu buon se v~ng tieng ca em Dlfong eat bl,li xoa dan da:u chan Em Bong dem tan m~t troi yen gia:c ngu. Ånh ta dlfC1ng em dem hay u ru ? Song nlfck xanh, eat triing hay n~ng vang ? Khat v9ng Anh dåu song bi~n hoa tan Cung khong con va:n vlfang trong Em nli'a. 6i ta:t cå xin trå cho vo t?n Khong con gl trong tam kham Em anh Va trong Em cung khong th~ con Anh Neu m9t mai Em khong lam tha nli'a.

Cå Non Stavanger

Em yeu mai hang cåy xanh be nho Cung co non trai kh~p neo dlfong que Tieng ve keu vao nhli'ng bu6i trlfa he Em yeu mai, va em yeu mai mai ...

Co non Stavanger

Tuy~n t?p Viet&D9c 99

. 33


(Tiep theo tU' trang 32)

Toi nhd ngay horn d6 chj Hai toi kh6c rat nhi'eu, m~ toi nan ni mai roi phai g~t len chi mdi rad~ dang trai d6n dåu ... VI sao chi kh6c v~y? Hay la giQng hat va tieng dan md ho cua anh Hi«%p gilia cac b~n tre vao nhling chi'eu em dem trude quan da man mac long chi roi? Con dau nhling loi hat, duc;Jc slia loi rat kheo, eat len sao don sd rna cåm d(mg long nguoi: Ao anh rach va~ chif em tdi khi nao va ?

Toi vdi em hai ngi/ifi xa ching he quen nhau... ?

/~/

tlf phi/ang trifi

Ngay cudi chj, anh bien bi~t ndi dau? C6 ch9-nh lang chut nao khong? Toi cung thay buon, sau khi mQi nglfoi len nha ti~c het roi, toi dU'ng m9t mlnh tren con duong nhlfa hun hut, mong thay b6ng dang quen thu(>c cua cac anh, nhlfng chi c6 cdn gi6 nh~ rung khe nhling tang cay trong bu6i trlfa loang niing ma thoi ...

M9t dem sau Vl,J g~t th1 phai, trang rat sang, cå x6m nhu bU'ng len song d(mg; nha d~p lua, nha g1a g~o, ngoai duong cåi, tre con dua gian ruc;Jt du6i nhau inh oi. May chj b~n cua cåc chi toi d mai t~n khu tren don rna eling d~p xe xuong chdi, ru nhau nau banh due. Toi muc;Jn xe cua m<?t chj, me mai t~p d~p nhlfng vong dau tien CUa CUQC doi . Lue tres vao nha, thay ba dli'ng dlfa c6ng ng~m trang, ba n6i (vao keu m~ ra). Hai m~ con tres ra, dli'ng sat ben, ba tro tay len m~t trang, n6i nho vdi m~: Diem nay th1 lo~n to ba~· Thay m~ c6 ve khong hi~u, ba n6i tiep:

Trang to nhi/ cai nong ma åieu å~i k)!...

/~i

do rt/C the kia la

Dem ay, khi cå x6m da chlm trong giac ngu, bong c6 tieng ch6 sua, roi ba den ben giuong lay toi d~y keo ra clia, th1 tham "con di, mlnh khong d dåy duc;Jc dau", vU'a n6i ba vU'a chi tay qua khe clia. Ngoai duong, doan quån 34

chfnh quy dong phl,JC, n6i coi, Vlfa di Vlfa ch~y nhu troi trong dem, toan nQ noi toan kia khong dU't.

it låu sau, vao m<?t bu6i sang,

(J nha chi con

hai cha con, ba dua toi ft tien, bao ch~y ra nha ong Tfch es dau x6m, mua b6 la cåy gom c6 Huong Nhu, vdi la tre dem ve. Ba nau m<?t noi nudc am roi t~m. Thay xong b9 quan ao khach, nåm len vong, ba n6i di keu m~ con ve dåy. Toi ch~y ra ru<?ng keu m~ ve nha, th1 ba khong con n6i duc;Jc nlfa, nhung vån con tinh tao. Ba ra dau can giay, viet.. .. M~ dua VQi cuon Vd hQc, ba vån nåm, viet th~t r6 sau khi ba mat se nho ai di dua, roi m~ con phai lam gL.Dem ay ba mat...Mai tdi båy gio, toi mdi hi~u rång ba da dlf biet ngay t~ the cua mlnh. Roi tlnh hlnh cang lue cang de d<;>a. duong xa giao thong t~c nghen, du kfch da dam xuat hi«%n gilia ban ngay, cong chli'c, thay giao lan luc;Jt di mat nha thudng truong hQC bo hoang, chieu xuong, nhling bay ddi tua len hU'ng v<?i chut n~ng thoi th6p cho b6ng dem ch1,1p xuong nhanh hdn. Nha ai eling d6ng clia sdm d~ tre con dU'ng nghe tieng ch6 rU'ng tru the luong dau d6 tren råy, cd ho c6 th~ tran xuong bat ky lue nao ...

ca,

it låu sau,

m~ d6ng clia quan, dua cac con

len khu dong dån hon. Ca khu dinh dien dong due tru phu xua kia, nay t~p trung cå ndi dåy d<? hon mudi n6c nha. Don lfnh bi co l~p. Phao tlf trong rll'ng ra bat cli' lue nao lam cho khong khf them de d9a va tang t6c. M~ nho nguoi dao ham tru §'n duc;Jc ft horn th1 tet den ... Chieu mung m<?t vU'a cung xong th1 m<?t, hai, ba ... roi phao khong biet cd man nao rna dem duc;Jc nlia, may anh em toi ch~y lup xup xuong ham, m~ ch~y sau cung, mang theo Tuy~n T~p Viet&D9c 99


noi xoi, lång l~ng th~p den, ngoi nhln cåc con an, mi~ng kha-n våi vong hon ba song khon thåc thieng trd ve phu h<? cho m~ con du<;jc tai qua n~n khoi.

- Thing nay ch! s(f hao/ ma tao con khong s(f mJa la ... Nhung m~ n6i them m<?t eau lam chung toi tha-y an long: thoi mai mOt m~ ve sdm vdi chting may!

-u

M~

di, lam sao con quen duQc btia an chieu mung m<?t tet d Thi Tfnh nam a-y. Chung con con nho quå phåi dlfa vao m~, rna m~ thl dlfa vao dau? Ma m~ thl cU' v~y thoi, khong bao gid d~ cåc con phåi lo sQ, nhung mia dem, tudng cåc con ngu het roi, m~ len khoi h-am, th~p nhang, md tung cU'a van våi Ph~t Trdi, roi l~i se se xuong n~m vdi cåc con, nhung nudc m~t con da dan dya roi, con quay qua om vai m~ nU'c nd : m~ d~ con thlfdng m~ limm~di...

Ngudi anh sau chi Ba toi ten Phuc, nam d6 quang mudi hai tu6i, ra-t c6 hieu, chiu clfc nha-t nha, anh c6 tånh nhudng em; nhting dip tet, du<;jc åo mdi, anh chl xo tay vao m<?t lan, roi xep ea-t d~ danh cho cåc em. Anh theo m~ lam du chuy~n, trong lua, dot than, gieo h~t tren råy. Mqt dem n9 da khuya, m~ vån chua ve, anh m<?t mlnh deo con rlfa c6 can dai, d~n cåc em d nha xong roi di kiem m~. Toi va dU'a em gai ut dU'ng vin cl.fa s6, nhln b6ng nho g-ay go cua anh va con rlfa dong dua trong dem, mi~ng gao ldn m~ di m~ di, am thanh cuon hut VaO nJ"ng SaU roi VQng trd ra nhu CO ngudi nhai tieng v~y.

Sau tet It lau thl anh chi Sau ve tham, anh da d6i di Pleiku lam vi~c nen khong hay biet tlnh hlnh da thay d6i nhu v~y. Toi ch~y ra råy cho m~ hay, m~ n~m tay toi ch~y vqi ve. D6 la lan duy nha-t toi tha-y m~ hoång hot. Tdi nha m~ d6ng s~p cl.fa l~i, ca-m khong cho dU'a nao di . dau. Cdm nudc xong, m~ båo anh r~ toi vao tron trong vlfa th6c, con chi Hai thl n~m trong phong, buong man xuong, d~n ta-t cå r~ng h~ c6 ai den thl chi d~ m~ tiep thoi. Chung toi cung linh cåm tha-y c6 vi~c gl nguy ca-p, nhung cung khong dåm hoi m~. Tlf lue a-y, m~ thudng ngoi tren chiec ghe d~u qnh ban thd, nhu sSn sang U'ng ph6 vdi m<?t dieu gl dang tlf tlf di tdi. Va cåi gl vo hlnh khung khiep lam m~ toi lo SQ da den! Sang horn sau, lue toi dang ngoi nhai k~o trong chiec bo d~p lua trude hien thl m<?t doan quan åo vang n6n coi chlnh te, khong che d~y ng~:~y trang gl cå, s~p hang m<?t dang tien ve nha toi. Thoång cåi cåi h9 da tdi. Vo tlnh hay co y rna h9 l~i dlfng trude nha? Roi mqt ngudi cao ldn di vao, CO lam ve lich Slf:

- Xin ba chj tf ntfdc soi uong tra ... M~ don då, co tlf nhien keu anh Phuc xuong

Hai dU'a nho khong dåm ngu, lo au ngoi tdi g-an nU'a dem thl m~ va anh toi ve. Trdi di la mlfng; tU'c thl chung toi qua-n qu)ft lang xang ben m~ nhu måy con ch6 con, net m~t m~ ra-t an tinh, chl nhu di dau ben hang x6m ve thoi, anh toi dlfng con rlfa d g6c nha, quay sang m~ dn nh~n: - Con ela n6i m~ clifng d ICJi rtrng khuya qua

mal

bep na-u nudc ... Låt sau anh bung len, ngudi n9 ch~m rai md ba-lo, la-y b<? tåch nho xlu ra, thong thå pha tra, roi ba-t ngd hoi m~: Nghe ba chj c6 con d xa ve tham ? Vang ifl/ hai V(/ chong n6 ve/ chong n6 lijli

phai c/i gJ'p sang nay ro~ V(/ n6 fCJi tlf nhien om c/ang nim trang gilfifng kia ... Xtfdng di!!! Thoi alf(fc/ ba chj eld co dy nim nghf! 35


Nglioi n9 l<;~.i nham nhap tach tra, nhln m~ dam dam do xet. M~ cung nhln th~ng l<;~.i, khong bo i ro i ...

- Chti vdi l{li anh em c6 å6i khong? Dl toi bao chau n6 th6i cam! - Cam on, b9 å9i chting toi khong dam lam phien nhan dan. .. L{Ii nham nhi tach tra ... thifi gian nhtf ngl!ng l{li. Chung tan cåy nhang, nglioi n9 d9n b9 tra vao ba-lo, chao m~ roi quay Iling ra ctia, våy tay m(>t cåi, tat cå dU"ng d~y m(>t lo<;~.t, våy tay cai m1a, tU"c thl doan quan re ngang, thoiit cåi da mat hut sau råy båp. Chieu ay, anh r~ toi phai tron len don ngu nho, roi trd l<;ti ddn vi, khong bao gio ve l<;ti nU"a. Cho den bay gio, toi chlia biet c6 ai, trong cdn nguy bien rna l<;ti diem tinh, quyet doan dliqc nhli v~y. M~ toi khong biet chU", chåc r~ng chl c6 tam long thlidng con thoi nen da Vli<;1t qua tat cå. Oi tam lang cua m(>t nglioi m~ Vi~t Nam, biet lay gl so sanh dli<;1c ! Bi~n Thai Blnh li? Chl b~ng bi~n thoi sao? C6 con thU" gl ldn hdn ntfa khong? M~ di, m~ la Quan The Åm, se nglf tri mai

mai tren d'au con.

Phqm Dong Ngqc

Co ban s'au rieng moi ganh roi Ganh s'au co ban, sao chlia vdi? Bao chang quan tti, lai ong blidm Co mai xa xam ... m(>t bong nglioi Nglioi lfnh nam xlia co gdi tlnh Nghe dau ... chien tr~n da hy sinh H~u phlidng nang thåt vanh tang trång Vdc h~n m(>t doi v~n chU" trinh Phong slidng ao tr~n, ph~n lam trai VI nlidc xong pha, chien cu(>c dai Tlf do chang nguy~n dem than giU" Chien tfch anh hung kh6 nh<;~.t phai Chien cu(>c trien mien, giU"a Båe - Nam Vui lap bao nhieu giac m(>ng vang Anh ve VQi va ... ba ngay phep Tin ve ... thieu phy chft khan tang M9t ganh s'au rieng to cung ai? Nang di! xuan såc dau con da i Vong linh tlf si ndi chfn suoi Mim clioi khi thay nang d~p doi. ..

Le Nguyen

36


Chuy~n

M()t Chiec Xe

Doan Mai Tam

N~m

ay, mua dong den d(>t ng(>t. Horn trude nguoi ta con rong chcJi, dua gian vdi la vang, rna b6ng chi'eu horn sau tuyet d6 dU' d(>i. Tuyet dau mua rna sao day kfn va keo dai le the. H9 nha xe chung toi khong m9t chu~n bi, b<,m be nhi'eu dlia nåm dai d d9c duong, den ch~p chon nhu nht!ng b6ng rna trcJi trong man tuyet.. .. Hy V9ng toi se khong chung cåi so ph~n. 6ng chu toi la nguoi day d~n kinh nghi~m, ong kem th~ng roi l~i blnh tlnh nhå ra, m6i khi toi bi mat th~ng bång. Toi ngoan ngoan nåm dudi Slf dieu khi~n cua ong, khoan thai nhip nhang tuong chl1ng nhu khong m<?t bat tr~c nao c6 th~ xåy den duge. Nhung roi, nht!ng b<~tn ch~y trude toi dong lugt ngl1ng l~i, choan cå m~t duong. Toi co het slic d~ ngl1ng l~i, khi vlta ngl1ng hån, thl m9t slic m~nh khung khiep xo vao lung d~y toi ve phfa trude. Dong lo~t nhU'ng tieng keu chat chua, tieng bung va cua thuy tinh, tieng gay vyn cua s~t thep. Toi choang vang, m~t toi hoa len, toi cåm thay te buot d dau va sau lung.... Toi bi lam sao? Toi khong con biet gl nt!a. Bay gio la lue nao day. Toi ngcJ ngac nhln quanh, chl thay bao b<,m be toi dang say ngu. Toi muon loi c6 het chung n6 d~y d~ chia se nht!ng dau ddn toi dang ganh chiu. Nhung toi yeu slic qua, toi khong th~ nhuc

nhfch duge. M(>t mlnh trong cai thinh l~ng ghe sg cua cåi dem mua dong, nghe tltng vet thucJng dau nhlic, va bao n6i hoang mang lo l~ng de n~ng xuong tam hon ..... Toi co g~ng ngu cho quen di, nhung chl toan nht!ng ccJn ac m(>ng. Toi mcJ thay nguoi ta khong sti dyng toi nt!a, nguoi ta keo to i ra bai tha rna ... M(>t horn, cånh sat ch~n l~i, hoi ong chu ve tlnh tr~ng thucJng tfch cua toi. Toi nghe thay ong chu n6i, ong dang dgi gio d hang stia xe. Toi sung sudng vo cung, m9t tia hy V9ng ve tucJng lai vlta 16e len. Toi d~ long mong dgi, rna sao cåi ngay d6 n6 lau den qua. Bay gio toi mdi hi~u them nghla may chU' Vi~t: "Cang mong cang mat". Toi dang hoang mang lo sg v~n vcJ, b6ng toi khong con tin vao m~t toi nU'a. Sao! Toi l~i di l~c vao day, m9t bai tha rna vdi day d~y nht!ng xac xe nåm ng6n ngang. C6 nht!ng cåi xac xe slic song con mcJn mdn, vet thucJng con tucJi nhu vlta mdi xåy ra. Khong! Toi khong mcJ. Toi nhln thay ro rang ong chu toi may mo, tlm kiem trong nhU'ng cai xac xe. Thlnh thoång ong cam m(>t va i ccJ ph~n den udm thti vao than toi . Va sau d6, nht!ng ban tay khong chuyen nghi~p, vdi bua, vdi khoan, tltng dam byi

37


hia bay ra loang loang. Toan than to i gi o day ch~ng chit muon månh va. K~ tlf horn ~y, ong chu hay lui tdi nhl1ng

ch6 ban xe mdi. C6 1-a.n ong d~u toi ben nh11ng chiec xe mdi tinh, mau bong lang, cang lam tang cåi meo m6, X~U xf, b~ r<,lC cua toi. 6ng lam gl trong d~y .... ma lau den the.

Sang horn sau, ong chu ra, ong l~y mc;>t vai v~t dyng con dung du<Jc. 6ng thli m~y cai

bang cassette cu, gi<.>ng hat sao ma ai oan nhu xe long: 11 Thoi nhe! tlf nay xa cach mai.. 1! . Roi b6ng dung gi<.>ng hat t~c nghen, ren len u.. . li.. nhu nguoi dang bi ,? , bop co.

a

M9t horn toi nhd la ngay cuoi nam, ong chu lai toi den cai hang ban xe nay. Cung cai xe mdi giong nhu !an trude, nhung chfnh ong chu toi lai tlf trong ti~m ra. D9t ng9t trude mc?t slf th~t qua phu phang, toi phat dien len va dau kh6 g~p v~n !an hdn cai ngay toi g~p n<,ln. M9t nguoi l~ nhet chla kh6a vao 6 mai ... mdi vao du<;jc; md may, nguoi toi rung len tllng ch~p roi t~c nghen. Toi muon n~m l<,li day d~ kh6i nhln th~y cai cånh ong chu nang niu, du dan vdi cai xe mdi. Tro i di! Lam sa o to i n6i het du<;1c nh11ng chua x6t cua toi lue b~y gio. Toi ve vdi ong tlf khi ong con la c~u h<.>c sinh ngheo den khong c6 tien d6 xang. Toi lo s<;1 cung ong nh11ng ngay ong ch~p chl1ng lai xe, toi vui cung ong ngay ong d6 d~t, va toi e-th~n d<,li kho cung ong !an d-au chd nguoi yeu di chdi ... Toi tudng se du<;1c ong danh cho mc?t ch6 vinh dlf trong nha ong. Oil Nao ai c6 th~ ngo du<;1c c6 ngay horn nay. Ve den nha, ong lai chiec xe mdi vao ch6 thuong ngay cua toi trong ga-ra ~m ap. Con toi, ong cho d~u d ngoai le duong. Dem horn ~y, cai dem cao di~m nh~t cua mua dong, cai gfa buot nhu dam vao than th~, len 16i vao trong cac vet thudng ri set. Cang ve khuya, bang d6ng vao than toi cang day. Toi bien hån sang mau khac: mau tr~ng.

38

6ng chu la nguoi da cåm, nhln vao doi trong m~t ong toi biet ro dieu ~y. Roi toi du<;jc vai budc, ong ch-an chl1 suy nghT. 6ng vong l~i, vuot ve qo tuyet. 6ng de va d~u toi ngay· ng~n vao bai d~u xe g-an d6. Nhln tlfng budc ong di, nh<,lt nhoa theo hdi nudc tren m~t kieng toi lia ra do cai hdi ~m con VUdng l~i. M9t mlnh bd vd buon ba, khong con barn vfu vao dau du<Jc nl1a, toi mdi slfc nhd l<,li cai dieu tam ni~m cua h<.> nha xe chung toi la, giup cho con nguoi mc?t phudng ti~n di chuy~n. Khi g~p lue kh6 khan, cong vi~c th~p hen chfnh la lue lam ve vang cho dong h9. Va roi, t6 tien nhieu doi nhu thoang hi~n ve quanh toi, m9t Slf blnh an bao trum. Toi cåm th~y ph~n khdi vui tudi. Chuy~n da qua la nhl1ng ky ni~m em dem. Doan Mai Tam


Tum tlm

Trang toa an Trude khi m6 tlf thi båe sT c6 ki~m l~i xem b~nh nhan con thd? Kh6ng. 6ng soat xem nhjp tim cua b~nh nhan con d~p hay kh6ng? Kh6ng? T~i sao kh6ng? T~i vi lue d6 b9 nao cua tlf thi nåm trang l9 d~ tren ban. Cha du the di nlia ang c6 nghT rång lue d6 benh nhan chlfa chet? R~t c6 th~. Neu ang n6i the thl hein c6 th~ vån con s6ng va dang hanh lu~t dau day. ..

Lam to Hai ngudi l~ dang n6i chuy~n t~i m(>t tr~m xe buyt Thdi bu61 bay gid thanh nien th~t la dj h<;Jm. Chung n6 d~ t6c dai, kh6 ai c6 th~ phan bi~t du<;Jc chung la trai hay la gai, chång h~n nhlf nglfdl dang dung ben kia dlfdng, t6i khong biet n6 la nam hay la mi. N6 la nam, n6 chfnh la thång con trai t6i. 6i ! Xin 161 ba nhe, t6i kh6ng biet ba la m~ cua n6. Ba l'am roll T6i day chfnh la ba cua n6.

Ng~c nhien Hai ngudl dan ba dung n6i chuy~n Con chj th~t Slf chi mdi hai tu6i sao? Vang, Chj thay n6 ldn qua so vdl tu61 cua n6 ha? O, khang phai . Tai chi hdl ng~c nhien vi chi mdi hai nam thai ma sao n6 dd dli nhlf v~y .

Mu<Jn da ghi'en Cu Tea c6 t~t thfch nhai k~o cao su, nhlfng kh6 n6i m~ Tea khang thfch cha Tea an kt;o nhieu. M(>t ham tdl gid cdm, Tea d'n th~n lay cLJc kt;o cao su dang nhai dd dang d~ tren ban, nhlfng m(>t lat sau Tea tlm mai vån khang thay kt;o cao su cua n6. N6 g~n hoi mt;: Mt; c6 thay CLJc kt;o cao su cua con lue nay d~ <1 tren ban khang? C6, nhung mt; da li~ng di roi. Da bao con roi, khang nen an nhieu hlf rang. T~i sao mt; lam nhu v~y? Mt; c6 biet CLJC kt;o d6 con mlf<;Jn cua thång Tf d ke ben khang?

Dfnh chfnh Gi9ng m(>t ngudl dan ba Wc t6i, h6t hoang g9i vao toa so~n bao: - Xin 16i, cha tai g~p ngay ang chu nhi~m Ben dau day gi9ng m()t nglfdl dan ang: Chu nhi~m toa so~n bao La cai day Nay ang, t~i sao ham nay tren ml)c rao cao ph6, td bao cua ang l~i dang ten cheng cua tai chet ham qua. Th~t la m(>t slf lam lån khang th~ tha thu du<;Jc.. Ro rang ang nha cua t6i dang con s6ng nhan rang day ma. Tai se ki~n td bao ang ra toa. C6 th~t nhlf the khang thlfa ba? 6ng con vd vTnh gl nlia, xem bao ham nay thl se ro. Ten tu61 nam sinh cua cheng tai ranh ranh tren d6. Neu the thl thanh th~t xin 16i ba ... Ngay mai tai se cho dang l~i rång cheng ba da s6ng l~i rol !!!

CaiThuoc Hai ngudl b~n lau ngay g~p l~i nhau: Cha tao xin m()t dieu may Ua, sao nghe n6i d~o nay may da cai thu6c rol ma Va thl phai tlf tlf chd b(>, con trai qua nhieu giai do~n lcim. Giai do~n thu nhat la tao chi cham dilt mua thu6c ma thai ...

Thanh Hi~p s11u fam

39


Ph~m

Bay dua chung toi ngoi quay quan ben b~m ti~c . "Ban" la may thung d~n g8 dli<Jc d6ng tlfa vao hai than cåy cao su, dudi tam l'eu ding tlf mui xe

slia chifa truyen tin luu d(>ng, qnh ben giao thong hao sau lut dau nglfdi.Tlf day giao thong hao len chlfng m<?t thudc c6 nhifng "ham ech" dlf<;JC khoet SaU VO, du ch6 m(>t nglfdi ngoi. Ham ech cho chut dm giac an toan va ... em am dudi nhifng tr~n phao kfch dai d~ng, nen nhieu khi phao ngung, len bes ki~m di~m quan so, khong ai bi thlfdng nhung lq.i bi mat tfch vai mq.ng, the la lq.i xach den pin nhåy xuong, rQi m9t hoi the nao cung ra vai chu ... ech ba-lo sung dq.n day du dang ngay rat ky. Do nh~m tren ban ti~c la md ca eau dlf<;JC ngoai vong dai, ldp mtdng, ldp nau canh chua, lq.i con du vai con dg lam goi vdi rau ram va d~u ph(>ng gia nho, may hu ngu gia bl dlf<;Jc gdi mua tlf Blnh Dlfdng tlf may tuan trude dung th~ng hang coi ngon lanh ghe. V~y rna chlfa dua nao dyng dua vi con chd "ong thay" la thieu uy Chinh, va m<?t nhan v~t d?c bi~t nifa, anh Quy. D?c bi~t vi hau nhlf anh khong bao gies dlf ti~c trong ddn vi, du ai cung to ve quy men anh. Cung l~m nhifng bu6i sang tlf vong dai ve trq.i, ghe vao eau lq.c b9 dq.i d(>i, gQi caphe, n6i vai ba eau chuy~n la anh dung len. Chlfng ai nay gQi tfnh tien thl mdi hay anh da am tham trå cho d bQn roi. Lan nao

Oong Ng~c

cung v~y, riet roi m&i khi thay anh blide vo quan thl the nao cung c6 nguesi quay qua co chu quan d?n nho "ånh an uong gl, ghi vo s6 cua tui". Tue thl Ti~u-Ha, ten co chu quan, g~t dau lia lja, va tdi ben anh vdi ve cung kfnh khac thlfdng. Lam d~ y tdi anh tlf nhifng lan d6 va ft thang sau anh ve ddn vi nay. M9t lan chdi bong chuyen tren san eat dq.i d(>i, Lam bi tr<;1t chan. Dang ca nhk budc ra thl anh a dau chq.y lq.i hoi: - C6 sao khong em? c ho.

ve

phong anh bang

Lam g~t dau dm dn roi theo anh. Phong anh la m(>t can ham dao theo loi am dlfdng, ml'a tren bes, m!a dudi dat, kha r(>ng, bay bi~n ddn giån, duy c6 sach la nhieu. May ngQn den nho tlf nhifng Cl;JC pin may PRC 25 truyen tin ghep lq.i, soi sang bue dq.i tlf, tren nifa la quoc ky, cq.nh d6, chiec quq.t may nho xfu xiu quay tft nhung chl du lam la Cd lat phat nhe nh~. Thay Lam cham chu nhln, anh giåi thfch: - Bue dq.i tlf cua anh bq.n t?ng tlf ngay con d Ha N(>i. "Quoc pha sdn ha tq.i", anh vlfa bang vlfa trå lesi. Lam cung ch~ng hoi nghTa la gl. Bang b6 xong, Lam hoi: - B9 anh la y ta hå anh Quy? Anh n6i chl biet qua loa. Roi anh bung cho Lam ly nudc:

40

Tuy~n t~p Viet&D_Qc 99


- Em dang h<;>c gl v~y? Thlnh thoång, thay em ngoi lui cui h<;>c dudi ham, anh men llim ...

da tlf tr~n" ... Lam co nfn kh6c, nhlfng ru(>t qu~n thlit tLrng cdn. L~n d~u tien, hi~u d11<;1c hai chli do~n trlfdng, nghia la dtit ru(>t!

Lam dåp cho qua:

Dang di vd vån thl thay anh Quy tlf xa, Lam g<;>i:

-

D~,

em dang tfnh thi ban C. .. - Anh Quy!

Thi xong da may thång rna chlfa dlf<;Jc di phep. Sang horn ay tnfc xong tt1 ngoai vong dai dn ctJ, Tuan va Lam ru nhau t~t vao ch<;J Lai Khe. nnh cd khi di ngang qua s~p båo, Lam thay c6 d~ng danh såch thf sinh trung tuy~n. Cam m(>t td do thay ten mlnh, Lam om ch~m Tuan het: - Tao d~u roi Tuan di! N6 mLrng ra: -Dau dau?? Hai dtia tråi td båo xuong bai co, do them:

Anh ch~y l~i, dm tay Lam, an dn: - D~u roi phåi khong? Anh se c6 qua cho em. Lam thanh th~t : - Thoi anh ~, dlf<;Jc quen vdi anh la mon qua cho em roi. B~ng cap chl la nhling danh dau cho tt1ng giai do~n trong ddi thoi. Em con phåi h<;>c hoi nhieu nlia ... Giao thLra n~m nay, mdi anh tdi tt,Ji em, uong nlfdc ng<;>t d6n xuan.

- Tinh, Nuoi, roi Ng- D- Tien, d~u het, d~u het, da quå, phåi ch~y ra båo cho tyi n6 biet.

Anh mau mlin:

Hai dtia vung d~y, ch~y nhlf b! rna du6i. Ch<;Jt nghe tieng co bån bao di di sau lung:

M(>t mn di cong tåc len, anh t~ng cuon: "Y thtic mdi trong van ngh~ va triet h<;>c" cho Lam:

- Cåm dn em va cåc

b~n.

Anh se tdi.

-Trå ti'en bao may anh di! Hai dtia dLtng l~i, nhln nhau clfdi. M6c ti'en trå xong, Tuan ch<;Jt nåy ra "sang kien":

- Ph~m Cong T hi~n viet cuon nay danh rieng cho ldp tu6i 18 - 25. Em d<;>c di d~ biet m(>t thien tai Vi~t Nam ...

-Tet nay, tat cå may th~ng ... ch6 tap phåi ruoi tyi may phåi dai anh em m(>t ch~u. Th~ng nnh d~u cao nhat, dlf<;Jc mi~n ...

Nghe c6 budc chan tren lå kho, may dtia budc v(>i ra thl hai vi cung vLta vao. Thieu uy Chinh tlfdi clfdi nhan mui hft ha:

May horn sau, long vån con lang lang vui, Lam dting trlfdc san nhd ve nha. Neu biet chlic m~ cung dlf<;Jc an ui ph~n nao! Thlfdng m~ quå, may thång trlfdc, nghe tin anh Phuc tlf tr~n, m~ nga xuong ngat di. Con Lam thl gdi cho anh lå thd, thd l~i trd ve, m~t sau c6 them hang chli "nglfdi nh~n

- Chao oi, tham dli nghe, ten nao lam hoa d~u quan day, kha llim, kha llim!! Cå b<;>n nhao nhao: - Ro i ong th~y tdi ro i! nlia!

Ua

c6 cå anh Quy

41


nnh ni'em nes: - Hoi dau tuan, may anh em ban lam ti~c tat nien, m6i dU'a dlf<Jc mdi m<)t nglfdi. Tdi phien Lam, hoi n6 mdi ai, thl n6 cU' giau, n6i la bf m~t d~ may ang ng<;lC nhien chdi ... Tlfdng ai, l<;1i la anh, th6i xin mdi, xin mdi. Anh dlfa miit nhln Lam (nhlf to y mlfng cho th~ng em c6 nhli'ng dU'a b<;1n lich Slf c6 thlfa d6 chd ... ) roi chuc tet mQi nglfdi b~ng m<?t gi9ng cåm d<)ng. The roi ti~c biit åau. Hu ngu gia bl dlf<Jc md niip, hlfdng tram tram quyen ru. Anh nhln Lam, ngan ng<;1i: - Ua, rlf<Ju nli'a hå, sao em n6i nlfdc ng9t ma? May dU'a clfdi o: - Anh bi n6 phinh roi. Ai l<;1i "nh~u" vdi nlfdc ng9t bao gid? DU'a khac n6i: - Dlfng tin nhlfng gl Lam n6i ma hay nhln ky nhli'ng gl n6 lam anh di! N6 c6 ba con vdi tlfdng Lich d6 ... Cau chuy~n b6ng xoay qua VIJ 6ng tlfdng tlf l~nh "thi si'' T.Q.L bi biit giam vi t(>i tham nhung. Con nhd thdi 6ng, d<;1i bac tlf ti~u doan 5 phao binh cU' ri rå r6t vao nhli'ng mlJC tieu md ho nao d6 trong rlfng. T6n that ben kia ra sao kh6ng ai hay, nhlfng nhi'eu nglfdi da thay nhli'ng dong vo d<;1n cao ngh~u qnh lang Lai Khe chd xe v~n tåi tlf Ch<J Ldn len hot ve. Ngay 6ng ra di, do d<;1c cong kenh, llnh kinh. Nhli'ng chiec GMC phun kh6i um suot con dlfdng chfnh ra c6ng. Ai kh6ng biet tlfdng dau c6 chuyen hanh quan ldn. Cånh tlf<Jng na na giong vi t~ quan xlfa bi that sung, vua kh6ng na giet, d~c an cho tom g6p CUa cai ve Vlfdn. Chim dau dan nhlf v~y thl chim khac trong dan cung ånh hlfdng lay. Kh6ng biet tinh than ngoai tr~n tien the nao, chU' ndi Lam d

42

thl le phe, tri tr~ thay ro. Nhli'ng nglfesi lfnh h~u di gac nhln cU' nhlf di d<;10, sung ong l6i th6i. sr quan cap uy c6 gia dlnh neu muon, cung c6 m<)t anh "ta l9t" nau nlfdng , gi~t giu ... trang rat nån. Trong cånh båt nhao ay, anh Quy thl khac hån, anh lam vi~c nao ra vi~c ay. Tdi phien anh trlfc thl ai nay than trdi, nao ma siit hai ldp (chU' kh6ng dlf<Jc mang n6n nhlfa), quan phlJC te chfnh, sung ong d<;1n dlf<Jc, bi-dong nlfdc va them cåy den pin treo lung lång sau ba-16... Kf~m soat dau day xong ro i tat cå cung di m(>t llf<Jt, tdi ch6 gac, chia nhi~m VIJ xong anh mdi trd ve ch6 mlnh cang vong. Nhlfng hau nhlf anh kh6ng bao gi ngu. C6 lan anh n6i: - Chi nhiim miit d9 nam phut n~m im nam phut th6i cung du khoe roi em ':l· CU' the anh "lam b<;1n cua b6ng dem". D6i khi c6 nglfdi di tren dlfdng, du nh~n ra gi9ng quen, anh cung hoi "m~t kh~u" nhlf thlfdng. C6 lan, ti~u doan ph6 di thi sat dem, nglfdi lfnh gac Ch<;ly VaO thl tham, S<J hai: - Ong ph6 anh <;1! Anh di ra, tay dp sung, tay chao 90 d<), giQng diem d<;lm ma quyet li~t: Xin thieu ta cho m~t kh~u, neu quen xin lien l<;lC ve phong trlfc. Day la khu trach nhi~m cua t6i! D<;1i lo<;1i nhli'ng eau chuy~n nhlf v~y lam ai nay xa anh tlf tlf, phan S<J bj "dl" lay, phan di gac ma thieu rlf<Ju thl cU' nhlf ky v6 phong, mat "dzui"! The roi qua cdn mlfa, trdi l<;1i ... bao. Slf doan 5 c6 tlf l~nh mdi. Le Nguyen Vy nhlf cdn gi6 m<;1nh day sinh khf th6i vao dam nglfdl m~t moi. Chi ft thang sau khi nh~m chU'c, nhli'ng chuyen thanh tra bat than bat k~ gid giac lam cac ddn vi trlfdng toat mo hoi. D(>c dao hdn nli'a la chi ndi nao 6ng ghe tham, mdi biet m~t 6ng ma th6i.


Con nhd m<)t chieu khong h~n trude, bQn Lam dang ngoi reo ho c6 vu cho phe ta tren san b6ng chuyen, 11 d<;li bang11 (d<;li d<)i trlfdng) quan xa-rong ngoi chdi cd thl co may chiec xe jeep th~ng gap trude c6ng roi m<)t nglfdi blide xuong, chan con kh~p khi~ng sau Vl:J rdt trlfc thang ... Theo sau la tlfdng D.V.Khuyen va vai co van My. Tr~n bong chuyen hao hllng ngung tllc kh~c. Lam v<)i ra dlfdng, tfnh chd cac vi di qua roi ve phong thay do thl d<;li bang ra tdi, tay chao, tay ngo~k tat cå vao t~p h9p. Phai cong nh~n d<;li bang thay do l~ thi~t! Mdi do rna quan ao, sung ong tu'dm tat, duy co cåi non s~t thl ch~c la mlf<Jn t<;lm cua ai, vi thlnh thoang no xoay tron tren dau lam ong phai dua tay vin l<;li. Pho Qu. thl co bl;lng nen ch~m chan hdn, dang ho het dam lfnh tren san dang kia. D<;li ta Vy llfng Iling tien vao van phong d<;li d<)i. Ong doi xem danh sach ai co m~t, ai v~ng, ly do gl... lam d<;li bang toåt mo hoi. Tdl chlfng cac co van hoi cac sT quan ve tlnh tr<;lng bao tri, thong ke ket qua sl.fa chlia thl ai nay lung tung, gi9ng noi lfu l<;li, khong con phat am ra chi nlia! D<;li ta Vy l<) ve kho chiu, nhfu may quay qua nhln hang quan, rna hang quan thl... oi thoi, nglfdi mang dep, ke dau tran, may eau thu ao thun, m~t day bl;li do. Ai nay ngh~t thes, tuesng chlfng ong s~p het len nhu Trlfdng Phi thl tlf trong hang, m<)t nglfdi khoan thai budc ra, co tieng xl xam, blfc b<)i, -cha Ton gid nay mdi chiu ra, tieng khac cai,- khong phai, 11 cha 11 di phep roi, Quy do. Dung v~y, Ton th9 noi (thong ngon) di phep, gid Quy gong mlnh ra the, chao cac vi xong va d<;li bang dong y, anh yeu eau cac co van l~p l<;li nhling eau hoi, h<)i y vdi cac sT quan xong, anh tuon tlfng trang gion nhlf b~p rang lam ai nay ha he nh~ nhom. Xong vi~c, anh chao roi quay nglfdi tres l<;li hang cua mlnh, dau hdi cui, ch~c la d~ tranh bao tia måt cam phl;IC cua anh em.

Bu6i chieu do, sau nhling phut ng<)p thes, tlf l~nh cao hllng es l<;li. Hay tin, lfnh ben ti~u doan cung ll;IC tl;JC keo qua. Tat ca cung ngoi b~t dudi san bong chuyen d~ roi cung bay trlfc thang vdi ong qua nhling vung IU'a d<;ln, nao Phu Giao, nao Long Nguyen, roi dao ve R<;lch B~p, ndi cong trlfdng 7, dlf<!~ m~nh danh 11 cånh clia thep 11 cua Båe quan, dong hdn 70 chot, nhu cånh tay vlfdn dai, dinh bop c6 Blnh Dudng, de d9a Saigon trong sdm toi ...

Da hdn ba thang, BDQ roi su' doan 18 den tang vi~n deu bi b~t ra. Thoi chl con cach bay ngay, danh gia nhling dia the dich quan co th~, tlf thu, roi lien l<;lC A37 tlf tren cao, dt ga lao xuong th~t thap roi d<;lp bom. Ngay dau, chlfa chfnh xac, nhung tlf ngay thll hai tres di, chl nghe tieng phi cd thoi. Do la phong khong 121y7 tlf dudi tuon len nhu nhling m<;lng ludi IU'a gili ban ngay. Nhung dich khong con dudng rut nlia ... 6ng noi tiep, R<;lch B~p du'Qc giai toa sau gan 20 ngay, chien 1<;1i phgm rat nhieu, d~c bi~t la tai li~u 11 8a dong thac cach ffi<;lng 11 cac chfnh tri vien c<)ng san se nhoi nhet cho dan mien nam sau khi 11 giai phong 11 ••• Nhung 11 Thep cung chet 11 , tlf l~nh quat len, ban tay n~m ch~t, d~p xuong ban, 11 ram 11 , bat ch<;1t tlfng trang phao ta y n6 len gi on da ... Chd m9i ngu<Ji diu l<;li, ong tram ngam m<)t chut, ro i no i: - Dat nudc dang trong tlnh tr<;lng nguy hi~m rna t6ng thong ra l~nh cac b<) chl huy n~ng phai di ve Saigon! Nhung Vy nay da song cung anh em hdn 25 nam roi, thl cung se chet vi anh em ... TU"ng hang, tling hang ngu<Ji dllng len. Tieng v6 tay cd ho bat t~n. Tlf l~nh mes bidong nglia c6 tu m<)t hdi roi dllng d~y tlf bi~t. Ai nay trang theo bui ngui cåm d<)ng. Dau day nhu' co tieng nglfdi xlfa V9ng ve:

43


Neu b«% h<;l muon hang, xin chem dau cua than trude da ...

Tli"c thl dli"a tung, dU"a hli"ng: - Thoi ma thieu uy giau nghe hoai. .. ho~c:

Bila ti«%c chfnh cho cac ddn vi h~u cU" vao xe trua keo dai gan tdi chieu. M6n chfnh la thU" banh lam b~ng b.;>t cu khoai ml vdi nhan d~u xanh lam b~ng ... khoai lang lu.;>c xay nhuy€!n, ddn gian v~y thoi ma ai nay n6i chuy«%n ram ran, phan khdi, nhiic nhd ve vi tan tlf l«%nh kieu hung. Nhung bQn Lam chi chCI cho mau xong la tan hang co giing d~ng con ve lo bila ti«%c ... rieng, day hu'dng . 'hk' ' ' V!··· IC y nay. Khi hu ngu gia bl cuoi vdi ntla thl da c6 vai em di tlm giac ngu co mien. Lam thay anh Quy uong rat ft nen cung khong dam ... tha cU'a. Nuoi v6i lay eay dan guitar, xa day chung xuong biit dau man van ngh«%, tlf nh~n mlnh la Thanh Sang tinh queo:

- Ong thay hat bai Ai ra xli" Hue thl ra roi nghi ong thay. Bai d6 d€! <;St... dan Hue ai cung thu.;>c het trdn. - Thoi tau dQc thd nhd eau nao, dQc eau d6 nghe chdi hi... - D<;l d<;l, c6 con hdn khong ma thieu uy! "Chuy«%n da k~, roi hong hoang Iling thling våy tay chao noi g6t chång buon trong co i nao day nghe tieng vQng lung chllng ghe l<;li hoi biet dau trdi se sang miit md mit qua may dong song qn bu6i chieu dang s6ng cå b<;lc dau xanh ... " - Bis bis, tuy«%t di«%u !

- Kfnh thua quf vi, d~ md dau dem van ngh«% "eay cao su ... f quen, eay mua xuan chien sr', Thanh sang xin t~ng quy khan thfnh gia mQt eau VQng c6 lay hen dau nam. TU"c thl chang nhiim miit, lay giQng ai oan: - 6i, da bao thu roi troi qua ma tlnh chua phoi pha theo thang nam ray rU"c mai trong long cånh ca ch~u chim lang ... Lan oi, du cho hoan cånh trai ngang da chia na doi nguCii doi nga, nhung xin hay hi~u cho r~ng Di«%p day chång phy b<;lc bao ... gid ... xin em dllng d~ d<;l nghi ngCI. Chli "bao" d6, n6 keo dai cho tdi khi gan het hdi, mdi chiu xuong, nghe mui t~n m<;lng. Anh em khoai ti, vo tay tllng hoi. Roi Thanh Sang cao giQng gidi thi«%u giQng ngam Hue... vo cung d~c siic lam thieu uy Chinh giay nåy:

BQn tre thudng thli"c nhi«%t tlnh lam ong thay 6c, co nhd m.;>t do<;ln khac :

n~n

"Du chien tranh trude m~t vån me mai nhd em bdi ngay xu'a tay la ch<;lm vai mem chll buot nhU"c tdi t~n cung cåm giac bdi ngay xua, ICii to tlnh e ap ngon ngli ng~p ngllng, IC1i diing tren moi anh nhln anh, thanh quach cu ra rdi cå ten tu6i cung md phai dau tfch vong banh xe quay du chieu thu~n nghich v6 nglfa hong, khap kh~nh loi c hong ga i. .. GiQng Hue nh~ va tha thiet theo dong thd menh mang. Ai de ti«%c toi nay y vi d~m da nhu' vay. Lam dang bang khuang thl Tuan d~t ly tra n6ng xuong ban, giQng buon ao nao l<;l thu'Cing, hai tay om m~t: - De dau ong thay ngam lam buon va nhd ghe!

-Tau biet ngam hoi mo, th~ng ni åu thi«%t. -Mi nhd chi Tuan?

44

Tuy~n t~p Viet&DQc 99


- Dc;t, nhd ba ngoc;ti em. - Ngoc;ti ra rang? - Dc;t, hoi d6 ngoc;ti vU'a nhai trau vU'a ... Tdi day thl cå b<;>n khong nfn dli<Jc m1a, clfdi nhll phå. ChU'ng d6, ong thay mdi biet bi chQc, nhlfng cung b~t clfdi, rua: - Th~ng m~c dich. Ngay xuån, ta d9c thd cho nghe rna mi n6i nang ot nh<?t nia hå Tuan, sao khong hi'en nhlf th~ng Tien, th~ng Lam nay chut... 6i chao, thlfc cå la m<?t slf hi~u lam dang tiec. Lam nao c6 hi'en, chl vi nho tu6i nhat trong dåm, n6i ra di'eu chi, la bi tyi n6 ap dåo. Thlfdng thlfdng la : May biet gl, tu6i lfnh may chlfa b~ng thdi gian tao n~m binh vi~n vi b~nh ... l~u, e, dåm th~ng lam chlfa biet b~nh d6 la gl nghe anh em, may biet b~nh d6 ra sao chlla Lam, la b~nh uong caphe den roi dåi ra ca-phe ... sU'a d6. Toi nay dli<Jc dip, Lam trå thu:

Con lc;ti may anh em, anh Quy k~ cho nghe ve Kh6ng Ttl va cåc mon d~, ve Socrates va Platon, ve ddi song måu mlfc cuå E. Kant, ve Slf bat toan CUa cåc chu nghla tlf bån lån c(>ng sån ... roi nhan mc;tnh: - Neu khong c6 due d<? thl khong c6 slf tam phyc, thdi Ly, Tran sd dr dli<Jc mc;tnh la nho hQC thu~t phåt tri ~n, Va tlf do tfn nglfdng, Nho, Uio, va Ph~t giåo dung nhau, nen mdi th~ng dli<Jc quån Nguyen ba lan. Khong phåi lå chuy~n may dau. Nha Tran suy, Le Quf Ly mdi clldp ngoi. Le L<Ji blnh dinh dli<Jc thl Tran Cao phåi uong thuoc d(>c, Tran Nguyen Han, Phc;tm V. Xåo bi giet, nhlfng vån con gli<Jng dli<Jc. Tdi chU'ng Nguy~n Trai bi tru di tam t<?c thl nguy cd khong con cuu van dli<Jc. Cåc em d9c sti d~ y r~ng khi Nguy~n Trai bi hc;ti, trieu dlnh chlfa c6 vua mdi, cåc phe dång sat phc;tt nhau, mlf<Jn cåi chet cua Thåi Ton d~ thi hanh thu doc;tn. Tc;ti sao v~y, vi nhling nglfdi theo Le L<Ji lue å Lung Nhai phan nhieu la thåo da thoi , Nguy~n Trai biet v~y nen cåo quan ve roi rna vån khong båo to ~tn dl!<JC tfnh mc;tng ...

- Xdi di, n6 nham nhd l~m thieu uy di, dc;ty hoai rna cu nhll nlldc d6 lå mon. C6 m6i cåi tai bien ca-phe den thanh ca-phe sU'a rna thlnh thoång lc;ti dem ra ... khoe.

Tien chen vao:

Ai nay clfdi gion, Tuan gån c6:

Anh on ton trå li:

- Con n6 thl t<?i l~m! VU'a dlit sU'a la bi d<?ng vien, thanh ra em lai phåi dc;ty n6 bai "phong b~nh chU'a b~nh" d~ khoi trå ngc;ti ... tåc Xc;t. Ma thieu uy nay, n6 da khong biet dn thl thoi ...

- Ng9n den het dau, mlnh thay ngay, nhlfng trieu vua thl c6 ve låu hdn v~y thoi ...

Lc;ti m<?t tr~n clfdi vang, thieu uy Chinh dung d~y tc;tm bi~t, roi quay qua anh Quy: - Tui ve anh hl, ran gili mlnh vdi b<;>n gi~c ni ...

Tuy~n t~p Viet&D9c 99

- Nhlfng con thdi Le Thånh Ton phyc hllng trd lc;ti rna anh?

Hoi nay thl clfdi cho da, gdi thl dua nao dua nay suy nghl lung l~m. Nhln cåc bc;tn, muon chQC lc;ti cho vui chdi, Lam cam hu rlf<Ju khong, dlfa anh Quy roi dua: - Anh em mlnh dang chun vo cåi hu c6 n~p roi phåi khong anh?

45


Anh cuai d~ dai: - Schopenhauer cho r~ng sd dT nguai ta hi~n hliu tren cai quå dat ld hing trong hlf khong nay la do tlf nguy~n, tlf y. V~y thl anh em mlnh khoi can chun vo hu lam chi nlia roi kh6 ra.

-Toi thay chi nha ft n6i qua, anh phåi d'n th~n cho l<i.m mdi due}c. Nuoi ch9c Tuan: -Anh thl biet cåi dech gl ve hon nhan rna tfnh lam co van.

Tien th<i.c m<i.c: Tuan trå dua tUe thl: - V~y la anh ... dong y vdi ong triet gia c6 cai dinh nghTa (dan ba la sinh v~t c6 mai t6c rat dai va trf khon ... rat ng<i.n) d6 hå? Anh clfai ha hå: - Dau nao, ch<i.c tC;ti ong ta c6 nguai m~ da tlnh nen mdi c6 dinh nghTa d(>c dao nhlf v~y, nhung ... Eva trong kinh thanh thl eling nguy hi~m d6 chu? Lam thl phan nan sao nhling the h~ trude, ti'en nhan mlnh c6 che d(> da the, (chfnh Lam la con ba thu... tlf). Anh n6i c6 le vi trai thieu gai thU'a. Vå chang, vi nhu eau ... chien trlfang, kh6 c6 th~ lam khac hdn, ve} cå ve} hai, hai ve} d'eu la ve} cå... ch<i.c cåc cy eling kh6 tam l<i.m chu. Nhung ... phåi cong nh~n la cac cy c6 bån lanh vi lam chu m(>t gia dlnh hai ba vi phu nhan khong phåi la d~ . Anh nghe n6i cy Ng. V. VTnh, rat thao vac va c6 cong trang van h9c Vi~t Nam nhlfng dai song gia dlnh rat s6ng gi6. Trang bQn chi c6 nnh va Llfdng la c6 Ve}, Tuan quay sang 11 phong van 11 lien: - Xin hai anh cho biet m(>t ngay bi ve} nheo K ,. may ca1 ... nnh clfai hien: - Ve} nheo thl thinh thoång, nhlfng con n6 me nheo thl. .. all the time. Tuan giå va nghiem tr9ng:

46

-Sao khong! biet m(>t eau ... VQng c6 - Lan oi. .. E, tao hoi thi~t may nghe Nuoi, may c6 11 10 moi duyen dau 11 nao chlfa rna ca nghe nuc nd qua mqng v~y ... K~ ra di tao gB roi td long cho m~t mui n6 sang sua ra, d~ng con ve u Minh rna clfdi Ve} chd ... Cau chuy~n cu the rna ram ran. Trai da khuya, nhling con dom d6m l~p loe tren nhling eay cao su tryi la. Anh kien nhån trå lai hau nhlf tU'ng eau hoi. Thinh thoång anh n6i khong biet chk nen khong dam c6 y kien. Tien hoi anh m(>t eau ch6t khi anh nhln dong ho y muon ra ve: -Trong truy~n Kieu lue dau thl cy Nguy~n Du n6i ve thuyet tai m~nh tlfdng doi, khi ket thuc thl lqi n6i thi~n can d tqi long ta. Nhlfng Tuan Tli n6i tfnh nglfai ta la ac. Sau nay, Ta.n Thuy Hoang nha ... ac rna thong nhat Trung Hoa, v~y thi~n ac tlfdng doi, anh nghTsao? Anh tram ngam hoi lau roi mim cuai: - Em IC;ti muon di~m huy~t qua thuyet tlfdng doi cua Dong Phlfdng, anh khong du khå nang, chi xin mlfe}n eau n6i tuy~t vai cua A. Einstern Tay phlfdng thoi: Slf hi~u biet cua toi chi la gi9t nlfdc trong dqi dlfdng ... N6i xong anh cao bi~t. Sau nay b9n Lam con dlfe}C hoi chuy~n anh them may !an nlia thl tan hang.


C~n

cU' Lai Khe vli'ng vang tdi ngay 30-4-75, chl sau khi tudng Le Nguyen Vy tlf sat, doan xe l~n banh ve hudng Saigon. Nhung chl tdi doi 24 thl bi ch~n l~i, roi tat cå xuong xe thanh tu binh. Ca doan xe bi bien th~mh tai sån cua ... nhan dan va duqc ... b9 d(>i lam chu. Dang dU'ng dao dac trang ning nguai thl c6 tieng g9i khe sau lung:

Tli d6 tdi gia, da 25 n~m roi, Lam khong duqc g~p anh lan nao nli'a ... Chl nhli'ng khi thay ai c6 elt' chl hoa nha, mi~ng cuai d~m thclm chan tlnh, Lam l~i nhu thay thap thoang c6 anh d dau day...

-Em, em. Lam quay l~i, anh Quy ra dau im l~ng, giui vao tay lam m(>t bQC nho: - Em ~' trang nay c6 thuoc sot ret, phai uong ngay trude khi vao ning, con sli'a h9p thl uong sang, no dai lcim day. Lam ncim ch~t tay anh, khong n6i n6i lai cåm an, thl anh da di lån vao dam dong trude m~t. Chieu d6, tat cå bi lua vao ning. Mubi nhieu khong th~ tudng. Ai nay co ro, du6i mubi suot dem. Uong xong vien kfninh, thay biet dn anh qua. Udc gl c6 anh day c ho em dm dn m<?t lai. Ma anh dang d dau, anh Quy ?

"

?

AoDo Em

kh~n

ao do lam chi

d~ toi m<?t ga tlnh si chqt buon

mua dong ncing ru sqi buong t6c em che kfn m<?t vuong nglfc g-ay,

U thl nhd d6 quen day trai tim toi d~ ben nay ben kia mua thu nghieng nhanh sang chia toi ngd ngån dU'ng ben ria cu(>c vui. Ncing di d~ gi6 ng~m ngui d~ toi bieng nhac ngu vui thau dem

Ba ngay sau, khi "toan b9 chfnh quyen da ve tay... nhan dan" roi, doan nguai duqc thå, ai nay that th~u nhcim hudng Saigon. Lam vlia di vlia c6 y t1m xem c6 ai quen khong, chqt thay dang ai nhu... anh tren ba co ben kia dung, Lam ch~y v(>i qua. Anh Quy cual r~ng ra:

c6 con co trcing ~n dem cd chi d~ sqi td mem vudng chan?

Uem g6t nho ng~i ng-an dåm toi rat nh~ m(>t l-an roi thoi ...

Ha Dlnh Lan

- Thay em roi, dang di ch~m l~i cha em day. Mi~ng n6i, tay m6c bi-dong nudc trang byng ra trao: - Uong di em, tlf day ve Go Yap con chling 30 cåy m/a thoi!!! Da d6i ma trai con ncing nli'a, hai anh em cdi ao lam kh~n che, di mai, di mai.

47


Tu6i cua m~ va tu6i cua con nam n~y vU'a ch~n cl nam mlfdi so vai cung ch~ng nhi'eu cao th~p nhlf chi nhlf em th~t tU'c clfdi. M~

chlfa het nhyy cl trong desi da quan khan s6 da la thesi blide mia e them ran la gid d thl t9i nghi~p qua di th6i. LlfcJc m~, glfdng con cung dang soi nhlf khu6n nhlf due xep thanh hang s~c kia, nhan nQ neu th~m vf ch~ng kem hudng tr~m, ch~ng kem trang.

chua qua nU'a kiep da la thesi hong nhan khep kfn VaO qui di;lO thl ch~c con sau ducJc thanh nglfdi

Mau xanh lun phun trdi vun Canh kh6 b~t d~y, choi non chuy~n mlnh N6c cao dun kh6i quy~n hlnh Chim d6i canh le tlf tlnh tren cay

Trang vU'a qua le v책n n~m kh6ng Cd ph~t trong tay da may ran 6ng byt trd xlfdng kh6ng d9ng tinh th~ng bdm trang giyc van phan van

Gi6 se tU'ng ngQn co may N~ng hong trdi ch~t chan d~y bi~n xanh Hlnh nhu tres i da vao Xuan Mau non 19c s~c, hoa tran than cay.

Th~y s6 n6i r~ng tudng m~ cao

Ong xanh da dinh, da an bai tlnh m~, duyen con da c6 phan ti eng chi, ti eng em danh gac li;li khoi hesn son phan, khoi buon than. nguy~n thi thu true

Que 6i! ron dt nhd d~y D6i no cung v책n d6i ngay nghl ngdi Nhd desi m~, li;li desi t6i Dao eau n9i b6 hi;lt tlfdi ga chong. Nhd phong phao chu9t n6 gion Be khoe s~c ao v책n con chl Vlfdng Dong tien mdi hay con thdm Rau, hoa, trai qua m~t tl!dm d~y vlfdn. T6i nhlf m9t ke that thlfdng Dau chi dau li;l que hlfdng xU' nglfdi D6n Xuan t6i dU'ng gilia trdi Byi tang d~u d9i, li;lnh desi chan hoang. Nguy~n Thi Thu True

48

Tuy~n t~p Viet&D9c 99


''Hoa Hudng Dudng åay con fl·'~ "Hoa å~p qua/ ba btft cho con åi'~

Kim-Chi

Horn nay trdi vån d~p, b1lu trdi may ft. Ånh n~ng chieu xuong m~t bi~n xanh biec. Ven bd, cac hang mtdc lue nao c(lng dong ngudi. Xa xa, m<)t cai quan nudc nho dU"ng nhu nup dudi m<)t thån cåy dlla gia th~t cao. Xung quanh quan, chu nhan da trong r~t nhi'eu lo<;li hoa, th~p va d~p. Trong do co m<)t lo<;li cao hån he1n cac cåy khac. Tren ng<;>n co m<)t bong vang. Cuong cua hoa r~t cao. Canh hoa nd to va lue nao cung hudng len m~ttrdi. Do la hoa Hudng Due1ng.

"Khong durte'~

Rieng hoa, hoa chång biet mlnh co th~t d~p nhlf mqi nguC1i thuC1ng noi khong. Cai th~ duy nhUt cua hoa la hoa thfch ng~m m~t trdi rna hoa coi nhlf la b<;ln mlnh. N<1i dåy la m<)t bai bi~n r<)ng va the1 m<)ng. Sang nao cung co dong ngudi t~m ho~c n~m phe1i n~ng. HQ co ve lue nao cung yeu ddi. HQ vui dua va clfdi noi vdl nhau. HQ cung ch<;ly ra bi~n va be1i du6i nhau. Trong hQ th~t h<;lnh phuc. Ne1i dåy khong nhting chl th~y loai ngudi vui dua vdi nhau, rna tren bai eat udt, ch6 nhting dc;st song v6 vao, con co nhting con cong cung dang vui dua vdi bqt bi~n. BQt bi~n la b<;ln than thiet nh~t cua cong. Het nhting bqt bong bong nay cong l<;li g~p nhting dc;st bong bong khåc va nhlf the cong tlfdng bqt bi~n tr~ng cung dang chdi tro ch<;ly tron dudi eat vdi mlnh. Nhting con cong ch<;ly th~t vui m~t, chung sang nhlf d1ly vo tlf.

ca

Nhung Hudng Due1ng co d~ y den nhting gl dang x~y ra ben mlnh dau. Theo thang ngay, Hudng Dudng th~y mlnh cang quyen luyen m~t trdi.

Hoa chl biet ten mlnh nhlf v~y thoi vi hoa nghe khach hang co vai !an ban tan ve mlnh. "Cha, hoa Hudng Du<1ng nay d~p qua!". "Ba di ba, hoa gl blf v~y ba?",

Tuy€n T~p Viet&OQc 99

Hudng Dlfdng cåm th~y m~t trdi la Slf sang cua mlnh. Tuy nhien Hudng Due1ng biet m6i ngay mlnh chl duc;sc th~y m~t trdi tlf phfa chån trdi nay qua phfa chån trdi kia. Roi bong dem l<;li den. Dem nao cung v~y, nhung Hudng Dudng thl th~y thdi gian troi th~t ch~m. Hudng Olfdng mong dc;si duc;sc sdm g~p l<;li m~t trdi. CU" the mai va båy gid Hudng Du<1ng mdi biet mlnh da yeu m~t trdi. Va dem nay, !an dau tien Hudng Due1ng biet nho l~ trong dC1i. Hudng Dudng cåm th~y dem nay dai, dai h<1n m91 dem.

49


Bau trC!i sang dan va anh n~ng l<;ti chan hoa kh~p ndi. Hudng Dlfdng ng~ng dau nhln m~t

trdi va tha'y m~t trdi dang tlf tlf lau nhling gi9t l~ cu6i cung cua dem qua con d9ng l<;ti tren cånh hoa vang cua mlnh. M~t trC!i nhu slfdi a'm long Hudng Dudng. Qua sung sudng, Hudng Dlfdng cåm tha'y horn nay la ngay d~p nha't trong dol mlnh. M<)t cdn gi6 mat nh~ th6i qua. Hoa rung rinh. Mot vai cånh hoa tlf tlf ryng xu6ng roi bi cu6n bay theo gi6. Hudng Dlfdng dau biet doi mlnh s~p tan. Hudng Dudng chl cåm tha'y sung Slfdng va sung slfdng cho tdi khi cånh hoa cu6i cung lia khoi cu6ng. M~t

trC!i tlf tlf l~n ve phfa chan trC!i ben kia. Man dem l<;ti bao phu v<;tn v~t. Nhling h<;tt mua nhu nhling gi9t l~ tlf nhling dam may den b~t dau rdi xu6ng. Sang horn sau, m~t trC!i l<;ti hi~n len tren bau trdi xanh th~m bao la va chieu xu6ng chan hoa nhling tia n~ng a'm. Tren cay Hudng Dlfdng, ndi bong hoa cu da ryng, c6 m<)t ny hoa to s~p nd. 11 Anh coi, ny hoa kia to khong? Ch~c mai n6 se nd ra bong anh nhl? Anh thli doan coi n6 se nes ra bong gl? 11 , 11 Ch~c ch~n se la m<)t bong Hudng DU'dng, em<;t 11 •

A

XUANCHOEM Nay em yeu con chim nho toi di xuan dang den md udc gl khong be m<)t chut qua dau nam mlfng em nhe chuc gl day cho em khoi th~n thung? Tuyet l<;ti rdi, chieu nay em di ph6 ta ao mem vlfdng vfu budc chan em cho toi gcli ny buon xua khep kfn da'u mlnh trong anh m~t cua em vui. Xuan glf<Jng ep, xuan ve trong ho hling xuan th~t buon toi tha'y eLing bang khuang dang em hien tung tang tren ph6 v~ng tha'y thlfdng nhieu co be cua toi di. Xuån ngd ngac ben vung trC!i l<;tnh leo xuan co ddn tren g6i chiec dem dong dem nay ve md th~t nhieu be nhe roi vui len dlfng kh6c nlia em nghe. La the d6 di ngu<':1i yeu ao tr~ng nguoi toi yeu vdi cå thang nam dai m<)ng md gl hai loai hoa trinh nli loai hoa dong co n<)i que hudng toi.

Ha Dlnh Lan

Kim-Chi

50

Tuy~n t~p Viet&D9c 99


Bl/c Chan Dung Do~m

Trong din nha di ky es chung clf, ong Thanh thay d6i cåch bai trf do d<;~.c trong nha luon, k~ tlr khi ong ke-hlfesng CUa Cl,J Ba, than sinh ong. Khi ong bay bi~n cho r<)ng them ra nhlf ngay th~ng Thai, con trai dau long cua ong chao doi; khi ong siip xep cho g9n gang l<;~.i nhlf ngay th~ng Thai l~p gia cfinh d9n ra es rieng. Nhlfng rieng vi trf cua toi - bli'c chan dung cua ong Thanh - Cl,J Ba chlfng bay lam sao, ong Thanh ghi nguyen nhlf the; besi qua toi, ong Thanh thå'y hi~n hi~n long thlfång tham kfn Cl,J Ba danh cho ong. Toi da cung Cl,J Ba roi cung ong Thanh tråi bao n6i vui buon dlfdi mai nha nay. Nhlfng b6ng m<)t horn, nglfoi ta mes tung ctia blfdc vao, nglfoi khuan cai nay, ke vac cåi kia. H9 nhao nhao gil,lt tu<)t toi ra khoi m6c, l i~ng toi cung bao nhieu thli' khac n~m ng6n ngang tren san nha. Toi va tå't cå bi d§y vao m<)t cåi kho, day b1,1i b~m, hoi ham, b§n thiu.

Toi ra doi gitia lue cu<)c d<;~.i chien the gidi lan thli' hai dang tren da lan r<)ng, hung han, dien cuong. Ong Thanh bå'y gio con la m<)t thanh nien, giong nhlf bao thanh nien khac, nh~n dlfQc l~nh ra chien trlfong, lam cho c1,1 Ba buon rau liim. C1,1 Ba cli' nåm-ndp lo sc;s, chång biet cha con c6 con g~p l<;~.i ... Vi, "nhting nglfoi di chinh chien xlfa nay c6 må'y ai tres l<;~.i". Gan den ngay ti~n ong Thanh di, du b~n r<)n bao cong vi~c , Cl,J Ba vån co keo ong Thanh - dli'a con trai cua mlnh di ch1,1p lå'y m<)t tam hlnh, co gitil<;~.i hlnh b6ng con

Tuy~n t~p Viet&D9c 99

Mai Tam

trong nhting ngay xa cåch . Thoi gian xa cach bao lau .. ? Ai rna ngo dlfQC ! Ngay tan cu<)c d<;~.i chien, ong Thanh sang s6t tres ve; 11 nglfoi ra di khong tres ve 11 l<;~.i chfnh la c1,1 Ba. Ong Thanh nhln toi - ånh cua ong - rna ong l<;~.i thay Cl,J Ba bin qn trong lan chia tay nam dL Ong Thanh giti nguyen toi es ch6 trang tr9ng nhat nåi phong khach, khong chi la bli'c chan dung cua ong, rna con la ky v~t dlfQm day tlnh thlfång cua då'ng sinh thanh truyen l<;~.i. Ngay ong Thanh c6 con trai dau long eau . Thai dli'a chau dfch ton cua cu. Ba - la dip ong siim them nhieu do d<;~.c mdi bai trf chung phong vdi toi. M6i do v~t, ong Thanh d~t cho m<)t vi trf h6 tlfång va phu h<;Sp vdi b<;~.n be ben qnh. Va m6i dli'a ong chu chi dinh cong vi~c rieng. Anh den ngoai n h i~m Vl,J soi sang cho cå phong con d~c bi~t chieu nghieng nghieng vao toi d~ cung nhau lam mo mo, ao ao nhlf thap thoang b6ng Cl,J Ba, ben bli'c chan dung thoi trai tre cua ong Thanh. Anh ti-vi ngoai vi~c dlfa tin tli'c h~ng ngay, con c6 b6n ph~n dlfa nhting cu<)c da banh, thi V.M va ngay cå nhting cu<)c trlnh di~n thoi trang. Slfdng nhat la må'y anh chen bat... ngay thlfong llfoi chåy thay, den cuoi tuan l<;~.i dlfQC an nh~u thea thfch. Chung toi es chu ng vdi nhau th~t vui, h~ng må'y ch1,1c nam troi qua lue nao khong hay biå Cho mai den thoi gian gan day, nhting cån ho keo dai, ho ru rlfQi, ho den chet ngh~n khong th~ an dlfQC cua ong Thanh. Cån ho nhlf nhting hoi coi bao d<)ng, dt dli't nhting ngay vui blnh yen. Khong khf

51


b~nh ho;;tn bao trum va nhlf c6 nhuom mui

muon phat khung len bdi cai Slf im l~ng dai

tang t6c quanh quån thå'm vao khong gian.

d~ng d~c.

Anh ti-vi buon ba khong con tha thiet tdi cac chlfdng trlnh h~ng dem da danh, anh den eling llfdi bieng not, toi chlm vao trang bong toi ngay eling nhlf dem.

Den m(>t horn, toi thå'y anh sang chieu xuyen qua khe elta l9t vao trang nha, toi mU'ng rB, ngB la mua xuan dang ve cl ben ngoai. Thl, b6ng dlfng c~u Thai con trai cua ong Thanh mcl toang elta blfdc vao, cung nhieu nglf<Ji nli'a theo sau. C~u Thai n6i vdi nhli'ng nglf<Ji di theo la d9n het do d;;tc a trang nha di, d~ c~u ban nha.

Roi b6ng m(>t dem, cai dem den nhlf mlfc, toi nghe ong Thanh thl thao cai gl d6 ... hlnh nhlf vdi chi di~n tho;;ti. M(>t hoi sau, c~u Thai dtJa con trai cua ong Thanh den cung vdi hai nglf<Ji m~c ao blouse trcing mang ong di. Tå't cå slf vi~c di~n ra nhanh va gQn. Clia d6ng ~p l;;ti, m9i thtJ chlm trang toi tam im viing. Nha c6 nglf<Ji b~nh ho;;tn khong con sinh khf; gi<J thieu hcsi nglf<Ji, l;;tnh tanh. Anh em chung toi, ai nay deu non n6ng muon biet ve tlnh tr;;tng stJc khoe cua ong Thanh, rna th~t ra la lo cho chfnh mlnh. LB ong Thanh c6 m~nh h~ gl, thl so ph~n cua chung toi se ra sao!? B6ng dlfng, chi di~n tho;;ti reo len. Tat cå mltng lcim, rna khong dtJa nao trang chung toi tlf den nhcic chi len dlfqc. Chi reo den hol thtJ nam roi im b~t trang tiec nuoi cuong cuong. Nhli'ng lo Icing, thcic meie ctJ de them mai ra ma chång c6 eau trå lai. Lau lau cai tu l;;tnh cli bcsm gass kho khe nhlf nglf<Ji len cdn suy~n, l;;ti c6 lue keo dai ra nghe nhlf tieng thcl dai. Thlnh thoång c6 tieng n6 "rang reie" a trang nha rna khong ro nguyen do. L;;ti c6 cå tieng "chach chach" nhlf tieng th;;tch sung t~c llfBi, nhlfng lam gl c6 th;;tch sung cl day ! Toi tlf nhu, m~c k~ n6, keu gl thl keu d~ y den lam gl. Chl t;;tm dlfqc m(>t lue, l;;ti "rang rik", chik la do g6 gian ncl khi nhi~t d(> thay d6i chang! Khong khf ng(>t ng;;tt tu tung, toi

52

Tr<Ji di! Cai tin khung khiep. N6 den nhlf tieng set, danh vB b'au tr<Ji. Toi khong con biet nglf<Ji ta n6i vdi nhau cai gl them nli'a. Tr'an nha chao nghieng nhlf dang trang tr~n dia chan, tlf<Jng nha rung chuy~n ao ao . M9i thtJ bi keo tung ra gili'a nha. Toi bi gilft tu(>t ra khoi m6c va li~ng chung vao m(>t deng. Tat cå chung toi bi dåy vao trang cai thung xe ch~t h~p chd ve tong vao kho ch6 da c6 nhieu thtJ- khoa l;;ti. M6i !an cai 6 kh6a kho l9c c9c md ra, la m6i l'an nglf<Ji ta chong chat them nhieu thtJ len tren chung toi.

Tuy~n t~p Viet&D9c 99


Ngay nglfoi ta bay anh em chung toi ra ban d~ gay quT cho h(>i ken cua trlfong h9c, c~u Thai con ong Thanh cung den. C~u dU"ng xa xa nh~n di~n, xem nglfoi ta danh gia chung toi b~ng ti'en; va nglfoi mua ke ban m~c cå vdi nhau ra sao. Båe sa-long dlf<;jc rap l~i giong h~t cai tlf the nhlf khi con d trong phong khach vdi toi. Nglfoi ta dinh gia va ghi len than båe la 500 kroner. Anh den chdp chdp, l6e len dlf<;Sc may cai khi nglfoi ta thU', nhlf co ra dau chao c~u !'an cuoi. C~u Thai liec qua cai blnh hoa, cai tach, cai chen ... con dU"ng tro tro dra d6 .. roi den ch6 toi. Ngay lue ay c6 nglfoi cam toi len coi va trå gia 5 kroner, tU"c chi b~ng m(>t phan tlf gia da an dinh. Khong d<;1i nglfoi ban trå lai, nglfoi mua keo toi d trong cai khung hlnh li~ng trå l~i, mi~ng lam ban: "toi chi lay cai khung hlnh thoi .. ". Toi vU"a ra khoi tay nglfol mua, quay vong vong roi rdt xuong dat, ngay ch6 nglfoi ta dang chen lan nhau. C~u Thai con ong Thanh nhåy

x6

tdi, llf<;Sm

toi len. Quen ca phep lich Slf toi thi~u, C~U gi~ng lay cai khung hlnh d trong tay nglfol mua va la len nhlf nglfoi dang trong con dong b6ng: "Khong dlf<;jc mua ban cai nay!". Dam dong dang chen lan nhau dU"ng im, tro m~t ngo ngac nhln. Ch~ng ai biet cai gl han, la m(>t cu(>c doi co ldn dang bung ra.

vet nh~n, tU"ng ch6 hoen o, åm moe. C~u lam mi~t mai, m~c du gia ti'en d~ mua m(>t cai khung hlnh mdi va chyp l~i tam hlnh chan dung mdi ch~ng dang gl so vdi m(>t ngay llfong ky Slf cua c~u. Toi dlf<;jc c~u Thai d~t ngay ng~n, chfnh gilia ban tho da _ dlf<;jc chuån bi, vdi båt hlfong, doi chan nen b~ng b~c sang choang ben qnh blnh hoa tlfoi 6ng anh byi nlfdc. d ben ngoai cU'a seS, tU"ng lo~t phao bong thi dua nhau bay len, dan do bau troi, tieng phao mlfng xuan neS vang. Oil Cai g1ay phut linh thieng cao cå, toi dang dlf<;jC O gilia Slf giao cåm cua nglfOi sau vdi nglfoi trlfdc, nglfoi sang vdi nglfoi chet, cua con nglfoi vdi Than linh. Nhln ng9n nen lung linh, trong lan kh6i hlfong quy~n bay len troi cao, toi cåm t~ Thlf<;jng de, cåm t~ cy Ba cung tcS tien ong Thanh - nglfoi toi mang hlnh b6ng. Nho vao cong dU"c cua Nglfai, rna toi thoåt khoi tai m~n khung khiep trong cu(>c chuy~n tiep day cam go. Va toi vån con dlf<;Sc yen cSn d vdi dong doi cua Nglfoi, ft nhat cung dlf<;Sc them m(>t doi nlia.

Doan Mai Tam

M(>t trong nhling nglfoi dang dU"ng ban, la nglfoi da den chuy~n do d nha ong Thanh cha cua c~u Thai - trlfdc day, nh~n ra, v(>l vang giup c~u. C~u Thai om toi ep sat vao nglfc, toi thay nglfai c~u n6ng ran len, tim c~u d~p thlnh thich. C~u Thai v(>i vang lach ra khoi dam dong, xa tranh nhling anh m~t to mo, xoi m6i. Nhling ngay sau d6, toi dlf<;Sc c~u Thai lam mdi l~i rat ti mi, cong phu. C~u s~m soi tU"ng

53


Ben

re m()t chuyen di Hoang Nhan

Lifi md dau: Trang nhilng nam gan day_ Vi~t Nam md n?ng ctfa d6n tiep khach du /ich dtf khai thac nguon I<;Ji ttfc ha'p din trang tam tay. Song song vdi nhilng nguon l(fi dang kd' na~ chfnh quyen ViØt Nam va cac hang du /jch khong nglin ng~i mel them cac djch V{l "ph{! them" dd' khai thac tlnh thlfdng va tfnh hieu ky cua khach. Nhilng djch V{l nay xem ra c6 phlin an khach. .. hay ve /au ve dai n6 c6 tac d{lng phan hoi chang? Sau day la tom /Lf.dt bai bao cua m(Jt ph6ng vien Na-uy sau chuyen vieng tham Trung tam dieu tri cai ma ttiy Blnh triØu el ViØt Nam . Vdi so tren khoång vai tr~m kroner, tuång duång vdi 29 do-la la m(lt cai gia rna b<~m phåi trå cho cong ty du lich tc;ti Vi~t Nam neu bc;tn muon duQc t~n mcit di tham quan m(lt cåi nåi rna ngudi ta g9i la m(lt t~ nc;tn bong toi cua xa h(li vi~t nam hi~n thdi. Vdi cai gia nay, bao gom chi phf di chuy~n, giåi khat, c(lng them ngudi hudng dån di qnh ben neu bc;tn muon duQc thong dich ro rang. Thoc;tt tien, khi d~t chan den Vi~t Nam, toi chång biet nhi'eu gl ve nhling dia di~m du lich tc;ti day trude khi duQc m<?t trong nhling nhan vien trong nganh du lich tc;ti dudng Phc;tm Ngu Lao giui t~n tay cuon sach hudng dån nho. d gilia cuon sach co kem theo nhling td bfch chuång nho quång cåo nhling danh lam thcing cånh cua Vi~t Nam nhu di tau du hanh tren sang O.iu Long, dc;to quanh pho Sai Gon, vieng th~m nhling chua chien va åen dai v.v .. Cc;tnh do toi cung d9C thay sd du lich se thu xep cho nhling ai muon vieng th~m m<?t nåi duQc g9i la Trung tam dieu tri nghi~n ng~p rna tuy Blnh Tri~u. Bay gid sau chuyen di toi chQt nghT lc;ti; mye dfch cua chfnh quyen tc;ti Vi~t Nam khong gl hån la muon cho khach du lich nudc ngoai nhu chung toi duQc chung kien cånh tuQng t~ hc;ti cua nhling thanh nien nghi~n ng~p rna tuy, nhling ngudi nay giong nhu nhling con v~t sang d trong lang. Cang nghT toi cang thay nhåm nhf vo y nghTa. Nhung khong! ro rang la h9 co chu dfch khi mdi g9i khach du l!ch, khi thi trudng tc;ti Vi~t Nam trong nhling n~m trd lc;ti day co phan tlf do cbi md hån trude. - Quy khach nao muon di th~m trung tam dieu tri rna tuy, 29 do-la m(lt ngudi, cam ån. Ngudi phy nli ngoi sau qu'3.y mim cudi noi vdi chung toi nhu v~y. D~ thoa man tfnh hieu ky, ngay horn sau, toi va m(lt so ngudi khac duQc xe du lich den rudc tc;ti khach sc;tn. Chiec xe mdi bong loang co cå may dieu hoa, tren xe ngoai anh tai xe, con them m<?t hudng dån vien thong dich Anh ngli. Xe chd chung toi trlfc chi b~ng qua cac ngo pho, sau m(lt hoi lau no chc;ty xuyen qua m<?t cånh c6ng scit ldn co ngudi båo v~ canh gac, lue do toi mdi nhln thay tam bang mang giong chli; Trung tam dieu tri cai rna tt.ly Blnh Tri~u. Xe dung trude m<?t khoång san r<?ng, khach du !ich h:~c tyc budc xuong. An tuQng d'3.u tien d~p vao mcit toi la bue tlfdng cao va khoang san vdi nhling day phong lam toi lien tudng ngay den nhling trc;ti tu danh cho can phc;tm. Tlf dung trong tham tam toi day len n6i xau h6 cho tfnh to mo cua mlnh, toi tlf hoi khong biet nhling ngudi bc;tn nguoi Åu di ben qnh mlnh co cung cåm giac ay hay khong! Chung toi di theo Slf hudng dån cua ngudi thong dich, di~m dau tien trong

54


chudng trlnh tham vieng la tiep xuc va g~p ga ngudi sang l~p va eling la giam doc Trung tam di'eu tri d6 la, båe sT Ph<:tm Nguyen Blnh. Sau tach tra xa giao Båe sT Blnh trlnh bay qua ngudi thong dich ve nhling kh6 khan trang va'n n<:tn bai tni sl! dt:~ng rna tuy t<:ti Vi~t Nam hi~n nay n6i chung va d~c bi~t doi vdi Trung tam Blnh tri~u. Ong cho biet, Trung tam nay da du<Jc thanh l~p cach day da hdn 20 nam, m6i nam trung tam d6n nh~n khoång 1500 den 1700 b~nh nhan nghi~n rna tuy n~ng, ph-an ldn deu la dan ong. -Da so nhfrng ngudi nghi~n du<Jc mang den day la nhling ngudi da dung heroin va opium, ngoai ra h9 con sl! dt:~ng cac lo<:ti thåo m(>c khac du<Jc che tren thi trudng d~ gay cåm giac m<:tnh. Båe sT Blnh con cho biet them: Vi~t Nam chung toi dang ch6ng ch9i vdi slf tran ng~p sl! dt:~ng rna tuy, trude day da't nudc con khep kfn, nhung k~ tlf th~p ni en 80 trd di, Vi~t Nam du<Jc cdi md giao thudng vdi the gidi ben ngoai, tlf d6 n<:tn rna tuy thea da gia tang nhanh ch6ng. Thea bån thong ke g-an day cua Lien hi~p quoc (UNDP) hi~n nay con s6 ngudi nghi~n trong cå nudc len tdi 200 ooo.

Cu9c cach

m~ng

phlldng cach

dH~u

tri

Toi du<Jc biet tlf l au nay qua nhling dli ki~n thong tin sach bao, Vi~t Nam da g~t hai du<Jc m(>t so thanh cong khå di tren Slf nhln nh~n cua c(>ng dong the gidi trang va'n de dieu tri can b~nh ghien rna tuy. Chåc c6 le tlf ly do nay rna båe sT Binh to ve tlf hao khi ong say sua giåi thfch cho nhling ngudi khach du lich hieu ky nhu chung toi: - Cac b~nh nhan den Trung tam Blnh Tri~u, du<Jc chfra tri b~ng thu6c Nam, nhling lo<:ti thu6c n-ay du<Jc dieu che tlf cåc lo<:ti thåo m(>c c6 tac dt:~ng phån hoi cåc d(>c to ghien trong ngudi b~nh. Thuoc lam giåm di Slf them muon cua cd th~, dong thdi n6 eling lam giåm di cdn dau khi con b~nh v~t va. - Chung toi da dung du cac phudng phap chlia tri b~ng du<Jc thåo trang nhieu nam, vi the chung toi biet lo<:ti nao c6 cong hi~u. Lo<:ti thuoc cua Trung tam chung toi c6 tek dt:~ng tot hdn nhieu lo<:ti thuoc dang thli nghi~m d cåc nudc khåc. Båe sT Nguy~n Van Ngai la ngudi hudng dån da xac quyet vdi chung toi nhu v~y ...

Båe sT Ngai dån chung toi den m(>t khu hanh lang bang qua khoång san r(>ng d~ xem 800 b~nh nhan dang trang thdi gian dieu tri. T<:ti day toi du<Jc t~n måt chU'ng kien m(>t cånh tu<}ng th~t cay dånglll . Trude måt chung toi, m<?t nh6m dan ong, thanh nien ngoi quanh m(>t cai ban dudi bong mat cua m(>t tang cay. H9 ngoi d6 vdi nhling than hlnh tieu tt:~y, xanh xao, hoc hac, g-ay com trang b(> y pht:~c mau xanh cua b~nh vi~n. Toi khong biet h9 se nghT gl trang khi ngudi hudng dån chl cho vao h9 d~ giåi thfch cha dam khach du lich chung toi. Båe sT Ngai chl vao m(>t s6 thanh nien om o dang c6 m~t va cha biet: - NhU'ng nglfdi nay vlra mdi dieu tri xong b~ng m(>t lo<:ti thuoc du<Jc såc va pha che b~ng h6n h<Jp cua cac lo<:ti thåo m(>c. Budc d-au, b~nh nhan phåi uong m(>t cha't lang mau nau c6 mui vi

Tuy~n t~p Viet&D9c 99

55


d~ng, m8i ngay uong 3 !'an va uong lien tyc trong 5 ngay!!. Giai do~n ke tiep la con b~nh phai qua m(>t tien trlnh dieu tri lau dai (khoang m(>t nam) d~ cho cd th~ dlt<Jc m~nh trd l~i ve tam

than cung nhu th~ xac, ngo hau h9 c6 th~ blnh phyc trd l~i, d~ trd l~i vdi xa h9i trong m(>t tr~ng thai mdi. Båe si Ngai giåi thfch them: - Dudi quan ni~m cua nen y h9c Å-d6ng, Cd th~ con nglfdi ta vf nhlf m(>t vang tron, neu m(>t ph-an cua n6 bi pha va thl toan bQ h~ thong bi mat thang bång. VI the trang vi~c chlia tri, chung t6i phai tai l~p l~i tr~t tlf bång cåch dieu tri toan ph-an cd th~ chU' kh6ng phai chi c6 chllng ghien rna tuy rna th6i.

Tri~n lam nhting cai xac khong han Nhling chang trai tre tro c~p miit ld dd m~t moi kinh ng~c ng6 chung t6i, nhln vao hQ, t6i nghi chk c6 le cd th~ dang them muon m(>t lieu thuoc phi~n cho da ghien. Chung t6i di ngang qua m(>t can phong, d d6 c6 3 thieu nli tu6i con rat tre dang len cdn run, nhling c~p miit tr~ng da, dd dån cua hQ kh6ng d(>ng d~y, dltdng nhlf dang nhln vao m(>t khoang kh6ng v6 hlnh nao d6, t6i du<;1c cho hay h9 chi mdi nh~p tr~i horn qua. Can phong c~nh ben, m(>t nh6m dan 6ng cung trong tr~ng thai nhlf v~y. - Quy 6ng ba cU' tlf nhien chyp hlnh, dt1ng ng~i gl ca. Nglfdi hudng dån tlfdi clfdi n6i vdi chung t6i nhlf v~y, vt1a n6i, anh ta vt1a dua tay chi ve phfa cac con b~nh nhlf dang chi m(>t c6ng trlnh cua quoc gia v~y. Trong chung t6i kh6ng ai c6 du can dåm d~ dm may ånh chyp nhling con ngudi trang tr~ng thai t~ h~i nhu v~y. M9t canh tlf<;Sng trang can phong ke tiep da lam chung t6i cam thay thudng tam hdn, d6 la m(>t ngudi dan 6ng nåm nglJ'a, mi~ng ha hoc, c~p miit md ldn bat d(>ng nhln len tr-an nha. Hai go må cua ong ta lom XUOng, SaU ho~m, than th~ chi con da bQC Xlfdng, qnh ong ta CO m(>t nglfdi phy nlt CO le la VQ niim lay ban tay XOa nh~ nhlf muon n6i vdi ong dieu gl. Båe si Ngai cho biet: -Tren 40 ph-an tram b~nh nhan cua chung t6i dang nhi~m phåi vi khuån HIV trong nglfdi. N6i den day, 6ng ta quay l~i nhln nglfdi hudng dån va cho biet da het gio (2 tieng) tham quan cua chung t6i.

tr~i

Dung hay sai Trung tam dieu tri rna tuy Blnh tri~u hi~n nay du<;1c Vi~t nam li~t vao m(>t trong nhling dia di~m dang hap dån khach du lich nudc ngoai. Chfnh quyen t~i day di nhien la muon md r(>ng cho ca the gidi thay rång h9 da tlm ra m9t du<;1c li~u th-an ky rna trang nay mai n6 c6 th~ md ra m9t cu(>c cach m~ng trong vi~c dieu tri cai rna tuy tren toan the gidi. Vi~t Nam tuy ch~m ch~p nhung c6 ph-an chiic chiin trang vi~c l6i keo cai nhln cua cac nlfdc ve nhling tien b9 y hQc cua mlnh, c6 nhlf the thl van de h(>i nh~p vdi the gidi ben ngoai cang d~ dang hdn trong cåc 56

Tuy~n t~p Viet&DQc 99


ITnh vlfc m~u dich bu6n bån. M<?t trong nhli'ng con so mdi nhat tlf chttdng trlnh phåt tri~n cua Lien hi~p quoc thl Vi~t Nam c6 th~ tlf hao ve phttdng phåp dieu tri bång thU' thuoc d~c che cua mlnh. T6i roi trung tam Blnh tri~u ma long cU' ban khoan, bUt rUt vdi nhli'ng gl mlnh da chU'ng kien. Cang nghT to i cang thay v6 nghTa va hdi v6 nhan khi ngttoi ta ch9n nhli'ng con b~nh nghi~n ng~p ma tuy d~ lam ndi dia di~m cho khåch du lich tham quan. Di~m tham quan ke tiep ma ngttoi httdng dån se dtta chung t6i den, la m<?t vi~n mo c6i t~i m<?t khu VlfC ngo~i thanh. N6i t6m l~i t~i Sai-gon, ngttoi ta khong c6 m<?t quy lu~t nao ro rang d~ gidi h~n cho khåch du lich. Chl can b~n c6 do-la thl muon den dau eling khong kh6.

Hoang Nhan tom dich

Thd Chua Bill clinton Tin tU' My qu6c cao vut bay vuc;R song vlfQt bi~n den ndi n'ay nghe nhlf så'm n6, hai ben phet ai do, ai hay cung m~t d'ay Ong ch6i ph~ng ph~ng khong h~ b<;ii cU' nhlf nui dU'ng rå't khoan thai vq ong nhlf tre dang them k~o cå nudc hoan ho ong th~t tai Qu'an thoa gi~n dli ph~ng lam tdi tien b<;iC ao vao d~ dem chdi danh tieng du trang hay dyc, k~ mi~n la thoa man h~n tlnh doi

Vq ong suqng m~t clfoi duoi mi~ng cU'u neo cho tron mc;>t kiep duyen nnh da ga ong muoi må'y vy B~ng bao nhieu cu6n d~ llfu truyen? Tlf do vo thU'c quen th'am tfnh Cong ly ra glfdm chång n~ tlnh N~m mdi, thang gieng qu6c hi h<;>p neu nhlf thanh lu~t, chåc roi dinh.

th~ng com

D~m ba thang thoang nhlf cdn gi6 am v<;>ng vung len m~t hai do Thien h<.J. thå'y loi ong t<.J. 18i niem tin tuc;>t d6c ch<.J.y vo vo

M~t ong tham thiet va u uån chång khac gl nhu mc;>t cyc phan chieu bai dang nh~ tay phe chuån tan c6 giao duyen hat mc;>t l'an

Ong treo cai gi a tren åau chi bao chf d6n them nhling phat rlu Qu6c hi lao vo b'am thit ky gi a no nhlf chqluc ve chieu

57


Da bon nam qua, bay gid trong toi anh chl l~ n6i nhd. Toi da tlnh cd g~p anh trong m<?t lan di ngang qua ldp h9c ben canh. Anh dang dU"ng tlfa vao clia ldp im ~~~g, khong mQt ny Clfdi, khong mQt tia mcit nhln ve phfa toi. V~y ma anh da la nglfdi dau tien di vao nhfrng giac m(>ng hong cua toi ngay ay. M(>t horn tren dudng ve, chj gai toi dua vdi anh: - Xin gidi thi~u day la em gai mlnh. Neu Long mu6n nh~p h<? khåu thl nen dang ky va mlnh lfu tien cho. Anh mlm Clfdi vui ve vdi toi: - Å! Chao nfr thi sl! Anh da nghe ti eng em tlf trude. Em n6i tieng l eim, co be a! Khon thay cho toi, gl.fång m~t quy quai cua toi lq.i hq.i toi. N6 cU" chfn bling len nhu qua ca chua v~y. Toi cU" nga nhfrng ldi anh n6i Va nhfrng Clf chf CUa anh la d~ bay to Slf ? cam men quan tam ma anh danh cho toi. Toi dau c6 hay, dudi mcit anh ay, toi chl la m(>t dU"a em gai ma thoi. Anh vo tlnh khong he hay biet lue nao toi eling må m(>ng ve anh. Anh la m(>t cai gl d6 rat d~p va rat xa xoi. Anh c6 doi mcit den, sau, day nghj llfc, nhung doi lue lq.i lq.nh lung. M(>t guång m~t thong minh va m(>t gi9ng n6i th~t tram am, truyen cam. Chcic yeu ai anh se yeu vdi m6i tlnh mq.nh me. Roi den mot horn l toi chåt • • ngq.c nhien nh~n ra r~ng hlnh nhlf lue nao toi eling nghT ve anh. Thoang m(>t eau hoi trong toi: day c6 phai la tlnh yeu? Va thlfc Slf toi eling khong th~ hi~u tlnh cam cua toi. ~

trong sang cua tu6i h9C tro. C6 le anh doan duqc phan nao tlnh cam cua toi danh cho anh. Nhung anh ch:ing bao gid d~ y den chuy~n nay. C6 th~ anh cho r~ng toi chl la co gai mdi ldn nhieu m(>ng md nong no1 .

mJt

Toi buon lcir11 va doi anh tra lq.i tat ca cho toi. D6 chlla giay phut d6i hdn cua con gai mdi ldn, mu6n duqc nglfdi ta chu y va nan ni. The nhung anh v~n tra l<,li cho toi va bao: - Khi nao anh c6 ngudi yeu, be cho anh xin l<,li bai thå va ny tam xuan d~ t~ng nang nhe! Toi gi~n d6i quay m~t di. Thdi gian åan troi, toi beit dau vao dai hoc. V~y ma toi vån chlfa quenduqc anh. C6 ~ai gl d6 lam toi toi ray rUt: nhd nhung. Toi vån dqi chd nhfrng gl mong manh va khong th~ c6.

A

M(>t !an toi t~ng cho anh bai thå nho nho cung m(>t ny tam xuan ep vao trang giay. M(>t bai thå n6i ve tlnh cam nh~ nhang

58

To i ve tham nha sau mot nam hoc es da i h9c. Toi horn ay anh san~ nha toi c.håi. An.h va toi chuy~n tro vui ve nhlf hai nglfdi than lau ngay khong g~p. Anh hoi toi: - The nao roi co be, c6 duoi nao barn theo em khong? Toi do m~t: - Lam gl c6 cai duoi nao. Em v~n nhlf xlfa. Toi tham mu6n n6i vdi anh ve tlnh cam cua mlnh, nhung anh vån nhlf ngay nao, v~n g9i toi la co be nhu ngay toi mdi quen anh.

Tuy~n t~p Viet&D9c 99


Anh n6i vdi toi: Be con nhd nhling ldi anh n6i vdi be hoi trude khong? Bay gid da den lue t~ng anh bai tho va nt,J tam xuan roi day nhe!!

t\H' 11"

Toi l~ng nglfdi trong giay lat roi hoi: - V~y a! La xanh da h6a la vang roi u? Anh tram ngam: - Co ay cung yeu hoa tam xuan va c6 tam hon thi si nhu be v~y. M9i v~t chung quanh trd nen nhoe nho~t trude m~t toi. Guong m~t anh nhlf trong hu åo. Thieu m(>t chut nlia la toi kh6c trude mat anh. Bbng dung toi ch<Jt bll'ng tinh, clfdi gu<Jng g~o. Toi ti~n anh ve horn d6 roi lai th~n thd trd vao nha. Toi khong kh6c m; nghe moi mlnh m~n . Toi khong trach anh va cung chång th~ gi~n ngudi nao d6 da den vdi anh. Toi t(>i nghi~p cho nt,J tam xuan kho heo vån n~m ep trong trang Vd cua mlnh. Roi anh se nh~n m(>t bai tho va nt,J tam xuan khac, chång phåi cua toi. "' xuan " ay, " d6 n nh"~n Anh se d6n nhan nu tam tlnh yeu rna nglfdi con gai ay da trao cho anh. Con toi, toi danh phåi gili canh tam xuan nh6 be mong manh ngay xlfa cho mlnh nhlf m(>t ky ni~m d~p va buon ve tlnh yeu dau ddi ngay tho vt,Jng d~i.

mim

Cho den bay gid, canh hoa ay vån n~m trong trang Vd CUa toi, nhlf noi nhd Ve anh vån con d9ng l~i bang khuang. TS

Men t;ng Co Non Stavanger

Niem tam Slf be gtii vao trang giay 6m ap trong long dau dam n6i ra, van tho nay... xin gtii den nglfdi ta ... Nglfdi c6 d9C hay khong khong can biet .. Nhd thud nao be vån tltng mong udc ... Tan h9C ve, be udc du'<JC ben ai ... Sanh vai ai ... rong ru6i quang dudng dai Niem mo udc ... 6i chut niem h~nh phuc!!! Ngudi biet chang ... be nhd ngudi tung phut Khi g~p nhau ... be chQt thay ng~i ngung ... Ngudi di roi, trang viing ng~p khong trung Nghe noi nhd ... ch<Jt dang day kh6e miit Be se quen ... hay ngudi se dang mat??? nnh cåm nay... thanh thi~n be gdi ai??? Ngudi th~t xa ... xa tam tay nh6 d~i ... Xin hua tlf nay ... khong nhd tdi nglfdi!!!

Hoa Tfm Tuy~n t~p Viet&D9c 99

59


x6t d~ng tu6i ddi

Hoc . Tro Nhd nhli'ng con dlt<Jng que huång tlfåi mat ngay hai bu6i hon nhien den ldp n~ng reo vui chan tr<Ji xa r<)ng md t6c b'enh bong may Clfdi mim VU Vå. T~p sach mang tren tay nh~ h~ng chlf nghla dån Så rdt xuong rdt len m~t h9c tro ngay thå nhln n~ng mdi

ban tay non xanh tfm cu<)c d<Ji. Ngoi viet la tre, ngoi viet b-au n~n n6t tU"ng giong chli' Vi~t Nam t<J giay ch~m n~m im khong n6i nhlfng rat buon nhln gi9t mlfc lam lem. Cyc gom n~m tren åau cay viet Så xau nen ch~ng xai bao gid t9i nghi~p blnh mlfc tfm bå vå ben cay thlfdc ctlng d<J nghiem nghi. Th~ng bq.n ng6 ngao ngoi ke ben

ctl loay hoay len xuong cå ngay cai mi~ng tfa lia tren tr<Ji dudi dat may vdi tao thlfång qua la thlfång. Co giao di u dang hien nhlf mLfc tfm t6c xoa dai dang nh6 thanh thanh bu6i dq.y d-au tien co clfdi e ap (mdi ra tru<Jng con nguyen net nU' sinh)

Chieu såm toi trong man slfång kh6i biec Ta vove tui nhd cl trong tim Nhli'ng ngay thang qua di nhanh vun vyt d coi long ta x6t d~ng n6i chlm Tu6i mdi ldn da biet mui ngo s~n Qu~n hai vai ngudc m~ ban hang rong Mu<Ji m<)t tu6i cåm kho va ao canh Xa m~, xa cha khan g6i len du<Jng Rat may m~n toi nlfång nho x6m dq.o Nlia bu6i chan trau, nlia bu6i h9c tro Toi quen biet mui råm tU"ng goc rq. TU"ng bai phan kho in dau ru<)ng bd Mu<Ji ba tu6i trcl thanh dan n9i tru NguBng clia d<Ji khep kfn vdi tlfdng voi Nhli'ng giac m<)ng d<Ji khong them d~ y Lay sach den lam hoan lq.c trong toi Khi dat nudc chia hai mien bien gidi La dq.n day nhieu bli'a d6i bli'a no Toi nai tå trong rU"ng hoang nanh s6i S6ng gi6 bon be vui d~p giac må Mu<Ji chfn tu6i xem sang ho la bq.n Nhli'ng du<Jng cong s6ng bao vån coi thu<Jng Chieu Hai dåo, r11<;1u chuoc ngu<Ji håo han Sang mu khåi, tau v<)i va len du<Jng D<Ji ch<;1t den, ch<;1t di nhlf n~ng hq. Han len men , tim boc llia vi yeu Tu6i hai bon biet nhln cay vang la Biet x6t thlfång khi giong bao ng11<;1c chieu Khi viet lq.i nhli'ng quang d<Ji danh mat La t6c mlnh da nhom di~m hoa slfång Khong lang tli nhung trcl thanh hanh khat xin tlnh thlfång d~ nhd den que huång.

Nguyenngocthuan

Nhd nhli'ng ky ni~m m9t th<Ji tu6i nh6 llfu but chia tay nglf<Jng ngl1<;1ng tia nhln may chia bi~t moi nglfoi moi ngå tren du<Jng d<Ji tram ngå ngl1<;1c xuoi.

Ha Dlnh

Lan

T uy~n t~p Viet&D9c 99

60


KB Hoi con be, trang lue nhling dU'a con trai cung IU'a nhu toi c6 nhling gia-c md nghe nghi~p ra-t oai ra-t hung nhlf cånh sat, phi hanh gia, hay t~ l~m eling lam lfnh chlia hia thl toi l~i md den m(>t nghe vo cung khiem ton la lam m(>t cong chU'c trang btfu di~n hay ngoi lam ke toan cha nha bang. M6i ran c6 dip di thea b6 toi vao buu di~n hay ngan hang, toi thuong nh6n g6t ng6ng nhln nhling nguoi nhan vien dang lam vi~c sau quay vdi m(>t stf ctfc ky ngt!Bng m(>. Toi ao udc sau nay ldn len toi eling se c6 m(>t vi~c lam le 16i nhtf v~y.

a

Cai gia-c md a-y thea du6i rna-y nam d-au ti~u h9c. Roi bao nhieu bien co xåy ra vdi da-t ntfdc, vdi toi. Toi m(>t mlnh l~c lang d m(>t XU' Sd Xa l<;l Va l~nh ng~t Va bi CUOn thea giong doi cung nhling h~ ll;ly cua n6. Ta-t cå nhling stf ch9n llfa, ngay den stf ch9n llfa nghe nghi~p deu bi chi phoi thea hoan cånh kinh te cua bån than va tlnh hlnh xa h9i lue d6. Chång rna-y khi toi con nhd tdi cai gia-c m(>ng lam cong chU'c khiem ton khi xtfa. Toi mi~t mai v~t l(>n vdi sach den rna-y nam mdi h9c xong b~c trung hQC. Sau khi tot nghi~p trung h9c, toi eling mau me ghi danh VaO d~i hQC d~ lg'y le vdi thien h~. Cuoi th~p nien 80, d<;li h9c Oslo vån con nhieu nganh md r(>ng cha tg't ca hQC sinh tot nghi~p trung hQC, ai muon VO hQC thl chi can ghi danh. Toi ghi ten d~i vao mon sinh v~t vi hoi nho toi vån khoai di da ga, b~t de, daa giun eau ca va nghT mlnh co khieu vdi mon nay. A. y v~y rna l~i duc;:sc vi~c. Sau båy nam ngt.Jp l~n vdi sach den Va mg'y ran ba chlm bay n6i toi gilft dt!QC månh b~ng tot nghi~p khoa vi sinh v~t vdi

Tuy~n T~p Viet&D9c 99

lu~n an viet ve Vi sinh v~t - nhling nguoi b~n

cua con ngtfoi trang hai nam cuoi.

Vlfa ra trtfong toi may m~n nh~n duqc vi~c lam trang vi~n y te c(>ng dong. Toi eling khong biet t<;li sao toi trang bon nguoi duc;:sc g9i den phong va-n thl h9 l~i ch9n toi, cha du toi la dU'a chlfa tlfng c6 kinh nghi~m lam vi~c. Tho~t d-au, toi nghT ba nguoi dich thu cua toi tlf choi vi tha-y cong vi~c c6 ve da doan va nguy hi~m qua vi phåi lam vi~c vdi nhieu vi khu5n va vi trung khong c6 thuoc tri nhlf HIV, meningokokk.... toan la nhling thU' sieu sinh v~t thU' dli, rd vao la tlf chet tdi bi thlfdng. Hay h9 mdi vlfa coi xem xong phim Outbreak ve vi khu5n Ebola ClfC ky nguy hi~m giet ngtfoi hang lo~t nen bi l~nh chan? Sau nay hoi l~i nhling nguoi c6 m~t trang bu6i phong va-n horn d6 thl toi mdi biet ly do la toi dfa gioi hdn nhling ngtfoi khac, va-n de nao dua ra toi eling c6 loi giåi quyet, m~c du nhling giåi phap a-y c6 hdi khac nguoi m(>t chut. Toi la thU' 11 mau mdi 11 h9 dang can, nha-t la thU' mau mdi vdi loi suy nghi ba-t lu~t. Ttfdng gl chd mau mdi thl toi c6 du. Chång h~n nhtf ffil;J xep gia cua toi than phien r~ng vi~c thl khong bao nhieu nhung chång tha-y troi, rna-y dU'a nh6m ben kia cU' doi nh~n them nguoi. Tanh toi von thång nhu ru(>t ngtfa nen toi de nghi lien: cai rna tl;li n6 can la cai roi, ba lua tyi n6 ra khoi van phong vao phong thf nghi~m, chU' c6 dau cU' vao day dan mong vao ghe n~m ngoi danh Kabal hay di l~c d Internet trang may PC cå ngay . D6 la toi chi mt!Qn cai rai d~ n6i den Slf cU'ng r~n Ctfdng quyet CUa ffiQt nguoi lanh d~o chU' doi nao ai l~i di la-y roi danh nguoi c(>ng slf dudi mlnh. å Na-uy,

61


danh ch6 danh meo con bi cånh sat bo tu mia la danh nglfdi lam vi~c chung vdi mlnh ... Con m(>t ly do tham kfn khac mia rna n6i ra sq H(>i blnh quyen vac dån di ki~n la hQ ch9n toi VI trong Sd nay, nhat la phan khoa toi xin vao thl da 50 la dan ba, hQ can m(>t vai bong hoa ... dlfc rlfa d~ trang di~m cu(>c ddi cho bdt nham chan v~y rna, hay la d~ nhd va m6i khi can be vac do n~ng. Va nhat la trang may bu6i ti~c cuoi nam chl m(>t ning hong (du hong heo hay s~p tan di nt1a) rna khong ong blidm thl dau con gl la hU'ng thu. V~y chU' trang bat cU' quang cao tlm 11 Xep 11 nao cua nha nlfdc eling CO kem thea eau thu tt,JC la d~c bi~t khuyen khfch pht,~ nt1 n(>p dån xin vi~c nay... (may ba di xin vi~c dU'ng v(>i mU'ng khi dQC dliQC eau thu tt,JC nay)

m9t ngan khoang dang k~ tU' b9 y te. Nh~n tien nha nlfdc thl nam nao eling thay nh~n ma thuoc chång thl thay dau. May th~ng nha bao nhieu chuy~n lau lau thieu tin cU' bdi m6c den chlfång trlnh nay lam ong nh(>t nhc;tt het sU'c. Trach nhi~m cua toi la trang m(>t khoang thdi gian gidi hc;tn phai lam sao phai ky ngh~ h6a cong thU'c dieu che loc;ti thuoc nay, nghTa la. lam ra du ll1Qng d~ cung cap cho cå thi trlfdng B~c Åu. Cung trang e-kfp, CO bon nglfdi cån Slf pht,~ ta giup toi vdi nht1ng vi~c lam trang phong dieu che hang ngay. Toi eling håi lo m(>t chut khi nhln thay trach nhi~m cua toi phu kfn het 3 trang giay A4 kem thea giao keo nh~n vi~c. Mdi ra trlfdng toi chång c6 kinh nghi~m gl ngoai md ly thuyet h9c trlfdng. Vdi lc;ti toi la loc;ti sinh vien mdi ra trlfdng an chlfa no lo chlfa tdi, di lam m(>t cong vi~c blnh thlfdng khong g~p kh6 khan da la ... lc;ty Trdi, huong chi toi lc;ti mang them cai ach keo thea 4 nglfdi pht,~ ta. Nhat la 4 nglfoi da cao nien tham vy d vi~n nay va nglfdi nao eling c6 ft nhat mlfdi lam nam kinh nghi~m lam vi~c. Nhlfng nglfdi ta da khong ngc;ti nh~n toi chång ly nao toi lc;ti thieu tlf tin mlnh. Vdi lc;ti mdi ra trlfdng dt19c vi~c thl da tot phlidc, toi dau c6 quyen ken ch9n. Ong ba mlnh c6 eau Cd den tay thl phai phat, bay gid da la nh~n vi~c khong phat thl ch~c c6 le toi bi bay thea cd. Bai v~y, toi tlf nhu thoi thl danh ph6 m~t cho y Trdi.

o

Cong vi~c cua toi la dieu hanh m(>t chliång trlnh phåt tri~n va ky ngh~ hoa phliång cåch dieu che m(>t loc;ti thuoc chfch ngU'a chong viem nao cung cap cho thi trlfdng Na-uy va cåc nlfdc B~c Åu. May th~p nien gan day chU'ng viem nao tung hoanh nlfdc Na-uy thea chu ky, c6 nam lay di vai mc;tng ungdom nen nha nlfdc hy sinh bo vai tram tri~u dau tlf xay nguyen cå m9t nha may mdi d~ phat tri~n va san xuat thuoc chfch ngU'a. Chliång trlnh phåt tri~n v~n con giai doc;tn så thdi, m~c du nht1ng nglfdi ngoai prosjekt khong thau hi~u ve phliång cach dieu che m(>t loc;ti thuoc mdi kha quan tin r~ng chl can thdi gian ng~n la c6 du thuoc d~ cung cap cho m9i nglfdi. Muon c6 dlfqc loc;ti thuoc nay chåc ch~n phai can them ft nhat 3 den 5 nam nlfa. 06 la toi chl nghT tham trang bt,~ng thoi chU' n6i ra se} nan lang chien sT chung quanh va h9 cha mlnh la dU'a mang b~nh bi quan båm sinh. Mdi vao lam thl phai gieo an tlfe}ng tot ve mlnh, nen c6 nghT gl thl toi chl nen git1 trang bt,~ng thoi. Ong giam doc c6 ve sot ru(>t l~m. M6i mua thu den lue ngan sach y te quoc gia dlfqc cong bo, ran nao ong eling dl1Qc chia

o

62

o

Bon nglfdi dan ba phy ta lam vi~c vdi toi tu6i ddi eling kha cao, deu dang tu6i chi cå cua toi neu bu toi de nam m(>t trang vang hai mlfåi nam va toi la dU'a con ut. Toi au yem t~ng m6i chi m(>t ten g9i Vi~t nam, dT nhien chl m(>t mlnh toi biet. Chi Ca m(>t, hai, ba va bon. Chi Ca m(>t nho nhlf nglfdi Å-dong, nhlfng c6 ve kho khan dn c6i nhlf khuc g6. Trong khi chi cå hai la loc;ti Viking

Tuy~n T~p Viet&D<;>c 99


dlnh dang, dtlng g-an chi toi dlf<Jc cåm giåc che chd. Nhlfng tfnh tlnh thl chi n6ng nhlf dan ong nlfdc y chU' khong hien hoa nho nh~ nhlf nhling nglfoi sang d xU' B~c ClfC nay, chång bu vdi chi Ca m(>t la nglfoi ~n n6i c6 chLtng c6 d6i, chl khi nao thay doi thu qua dang chi mdi clfa ngang vdi m(>t ly lu~n cua ke cå. Chi Ca m(>t va chi Ca hai luon la hai doi thu n~m can mia l<~mg trang nhling l-an tranh lu~n. Rieng chi Ca ba la typ nglfoi biet nglfoi biet ta va cong b~ng, ngay cå trang lue n6i sau llfng nglfoi khac. Con chi Ca bon thl hien di la hien den n6i m9i nglfoi chung quanh cho la chi hc:si kho va la nglfoi gia nhat b9n. Tu6i quy tien cBi h~t cung khong con bao xa ma chi tang tang khong mang chuy~n gi6 tr~ng måy nlfdc.

het nhling nglfoi c6 lien h~ xa g-an vdi vi~c lam s~p den cua toi. G~p ai chi cung gid ban tay n~m ng6n (nhlfng chång kieu sa tf nao) chl toi gidi thi~u m(>t cach trjnh tr9ng "dåy la xep mdi cua toi" lam toi hanh di~n vo cung. Khi chao qua het m(>t llf<Jt thl mui toi da to b~ng hai qua ca chua. Hom ay, may chi Ca con hun tien mua banh kem Napoleon va pha s~n ca-phe d~ dai d~ng. Toi v~n lo khong biet khi ra trlfong di lam c6 bi nguoi ta ~n hiep hay khong, m(>t dtla da vang mui x~p hien lanh nhlf to i, nen g~p may chi doi xU' vdi toi tU' te nhlf v-ay trang long to i hån hoan ph an khdi dli l~m. Thoi kh6a bi~u cua bon chi Ca rat ro rang. Sang ra, cai trude tien khi vao sd lam la ty t~p uong ca-phe ngay t~i v~n phong dlf<Jc dt ra lam bon g6c sat vach v~n phong cua toi. Chi nao c6 la den sdm hdn chfn gio thl lay bao ra d9c trang lue ngoi d<Ji. Chi nao tdi sdm nhat thl c6 nhi~m vy pha ca-phe. Sau d<Jt tra nlfdc va ban nhån tlnh the Slf, may chj lye dyc di lo ph~n Slf cua mlnh. Khoang mlfoi m(>t gio may chi ru nhau den cang-tin an blia trlfa. N6i nao ngay ~n trlfa cac chi cung tranh thu chU' khong ca ke de ng6ng. Den qua ng9 thl cac chi l~i c6 m~t dung ch6. Lam vi~c khong nghl su6t den hai tieng dong ho cac chi mdi ru nhau u6ng ca-phe dau lao trlfdc khi n6i "ha det" ti~n nhau ra ve. Muon may chj d l~i sau bon gio phai tfnh tien phy tr(>i. Ma thoi chj nao cung b~n biu chong con, mu6n may chi lam them phai h~n trlfdc vdi may chi cå tu-an d~ may chi lo thu xep d nha. Toi nghe n6i dan ong Na-uy quan xuyen chuy~n nha cU'a bep nuc, ai thl khong biet chU' cac anh chong cua may ba chi Ca thån men cua toi thl llfoi vi~c nau nlfdng l~m. m(>t va chi Ca hai thu()c lo<;~.i nglfdi ho<;~.t båt sieng n~ng, nhlfng ng~t n6i hai chi b~n r(>n nhieu qua vdi cong tac tlf nghi~p doan. Nghe n6i hai chi lam chU'c gl cung

Chi Ngay d-au tien, m(>t trang bon chi phy ta, chi Ca hai Viking, d~i di~n d~n toi di chao

Ca

63


c6 thd liim trang T6ng nghi~p doan can Slf toan qu6c nen viing m~t trong sa lam luon. Den mua tuyet tan, hai chi dui dau vao må"y cu(>c h9p ban dii, tranh då"u cho ky llfdng b6ng siip den. Het tranh då"u cå"p trung lfdng thl l~i ve den dia phlfdng. Llfdng b6ng nha nlfdc c6 dlf<;Jc bao nhieu rna cac chi l~i bo thdi gid ra tranh då"u chi cho m~t. Nhieu lue blfc mlnh qua toi bao the vdi hai chi. Nhlfng lam chuy~n nay c6 le nhieu vi thu hdn la vi tien. Hai ben den hE;n l~i len ngoi vao ban h(>i hlnh h(>t xoai glfdm qua glfdm l~i danh don tam ly, m(>t ben phe ta ham he dlnh cong, ben kia phfa chu nhan thl d9a du6i vi~c t~p th~. Nam nao cung nhting man cu canh xlfa di~n di di~n l~i den må"y gid sang. Khong nhting the chi Ca hai Viking con kiem them chli'c d~i di~n cua phan khoa vac trach nhi~m lo ve vå"n de bao v~ moi trlfdng lam vi~c cho nhan vien. Chi lam toi bao phen nhli'c d-au vi lam vi~c thl khong thå"y rna m6i !an n6i den de phong tai n~n lao d(>ng hay cung c6 t~o moi trlfdng lam vi~c t6t cho nhan vien la y nhlf r~ng !an nao cung c6 chi g6p y kien. Toi th-am nghl chi c6 bao gid lam vi~c dau rna cli' phai lo sq tai n~n lao d(>ng xay ra.

o

Da v~y, hai chi Ca l~i sieng di kurs b6 tue kien thli'c ve nghi~p doan. M(>t nam må"y chi gU'i ddn xin di b6n nam 1-an, c6 1-an keo dai den ca tu-an. D6 la n(>p ddn xin xo cho c6 l~ chli' thi~t tlnh nha nlfdc dau c6 quyen tLr ch6i må"y chi di må"y cåi v~;~ h9p hanh hay tu nghi~p nay. VI d6 la quyen lqi cua må"y chi khi lam vi~c cho nghi~p doan lao d(>ng va c6 viet xu6ng thanh lu~t dang hoang. Bac ddn må"y chi la mu6n kiem chuy~n vdi giai cå"p lao d(>ng chan chfnh va g~p chuy~n ldn da. Dung lu~t khong duqc toi dung tlnh cam chieu d~;~ må"y chi, toi xu6ng nlfck nan ni hai chi: tien trlnh cua prosjekt mlnh ch~m ch~p qua hai chi c6 y kien gl cao sieu ra tay chl giup d~ ... cli'u bo. Hai chi g~t gu ra chieu thong cam vdi toi va bay

64

cho toi m(>t lo giai phap. Nhlfng khi toi kheo leo lai eau chuy~n d~ di vao m~;~c dfch chfnh cua mlnh, cle nghi m(>t trang hai chi nen hy sinh tlr chli'c trong nghi~p doan d~ danh thl gid cho cong vi~c sa lam thl chi nao cung gi~y ngy bo bo mu6n duqc tiep t~;~c cong tac cho cong doan.

o

Con l~i chi Ca ba va Ca b6n thl sli'c khoe kem qua. Chi Ca ba thl cli' nhli'c d-au s6 mui luon. Khi chi khoe l~i thl den luqt ba dli'a con chi thay phien hanh h~ mE; chung lam chi phai cåo b~nh lien t~;~c. T(>i nghi~p chi la 11 mE; d(k than 11 , nen trach nhi~m vdi ba dli'a con con be cung la m(>t ganh n~ng. Th~ng kep cua chi sambo duqc mlfdi nam. B6ng dung den nam thli' mlfdi m(>t n6 l~i do chli'ng bao chi la n6 cam thå"y hai dli'a khong hqp ntia nen tlr gia chi ra di theo tieng g9i ... con chim. T6 slf cåi th~ng lao leu, khong hqp thl n6i h~n vdi chi tLr d-au, n6 dqi den khi ngu vdi chi mlfdi nam mdi thå"y khong hqp. Su6t mlfdi nam chia chan se g6i vdi n6, hai dli'a v~n m(>t niem khiing khft thu~n hoa, n6 ch~ng cho chi biet m(>t då"u hi~u nao la khong b~ng lang ve chi. V~y rna dung m(>t cåi, cua cai trong nha hiin cung doi clfa doi d~ dem ve ben mdi. Chuy~n nay xay ra cåch day khong lau nen thlnh thoang chi v~n con bi cu s6c d6 am anh lam chi buon chan vo cung. Doi khi, toi vo tlnh biit g~p chi giå"u m~t dau kh6 trong m(>t g6c phong kfn. Biet duqc hoan canh kem may miin cua chi nen toi rå"t de d~t m6i khi dn d~t vå"n de gl vdi chi .

Chi Ca b6n thl mang du chli'ng binh, tU' di li'ng phå"n hoa mua he cho tdi dau llfng trd trdi hay nhi~m trung du ch6 tren nglfdi. Nhlfng c6 le chi bi chli'ng b~nh Fibromyalgi hanh h~ thlfdng nhå"t, m(>t chli'ng binh rna vån con mang den nhieu cu(>c ban cai soi n6i trang moi trlfdng y h9C. D~i khai la khi

Tuy€n T ~ p Vi et&D9c 99


m9t nglfdi den vieng båe sl nhieu ran quå, bi nhU'c moi du khlip ch6 tren than th€, nhU'c tlf trang xlfang va blip thit nhU'c ra va tam than bi suy nhlf<Jc va båe sl chuån hoai rna khong ra b~nh thl nghi lien chU'ng b~nh Fibromyalgi. Dl nhien la b~nh nay khong c6 thuoc chlia chi c6 thuoc giåm dau va b~nh nhan phåi n~m nha cho qua can chån . Lau lau cU' d9 thu ve hay xuan den, h;;t tan hay deng qua, n6i chung la khi nao thdi tiet thay d6i, chi Cå bon nghe ngudi m~t moi, tam than båi hoåi chån nån, chi ren ri vi ma:y ng6n tay lam chi dau nhU'c quå d6i va chång muon lam vi~c gl cå. V~y la båe sl ky gi§:y b~nh cho chi nghi es nha bon tuan duBng b~nh. Sau bon tuan chi blit dau den ses bån thdi gian cho tdi khi tinh than pha:n cha:n tres l;;ti. Toi nghl c6 le t;;ti chi dan chiec thieu nglfdi sai d§:m b6p m6i khi can nen hay bi dau nhU'c chang? Du chi c6 nghi binh khong di lam nhung ti~c tung t6 chU'c bu6i chieu sau gid lam vi~c ra:t hiem khi vling m?t chi. Båe sl khuyen chi nen ra ngoai vui chai cho khuay kh6a va mau lanh b~nh, d6 la ldi chi phan tran vdi m9t nglfdi dong nghi~p khi g~p chi trang m9t bu6i pic-nic 19t tom dinh ky. So toi khong may nen g?p toan nhling nglfdi c9ng Slf chi coi sd lam nhlf ch6 d€ di ve, khong den thl buon va thieu nglfdi ban chuy~n thdi slf. Con cong chuy~n nha nlfdc thl tlfa nhlf cha chung ong ai kh6c. VI may chi c6 nhieu qua l;;ti gan glii quå nen doi khi eling hay xåy ra nhling hiem khfch. Chien tranh Nam Tlf coi phU'c t;;tp v~y chd chång an thua gl so vdi cu9c chien ngam cua cåc chi Cå. M§:y chi thay d6i dong minh luen nen toi khong chlic chi nao thu9c phe nao. N6i cho cung thl cåc chi eling da lam vi~c chung vdi nhau khå nhieu nam roi. V<;j chong es vdi nhau m6i ngay ra vo g~p m~t nhau c6 ma:y tieng dong ho rna con chån nhau doi ly di, n6i chi tdi dong nghi~p nhlf ma:y chi ngay nao

Tuy~n T~p Viet&DQc 99

eling phåi chia phong tdi båy tieng rua1. H6ng biet sau Iling toi may chi c6 chuy~n gl bat blnh ve toi hay khong, chU' chi nao eling c6 van de khong tot ve ba chi kia d€ k€ cho toi nghe. Toi dung khå nhieu thl gid d€ lam sU' giå hoa blnh, co gling xoay de tai eau chuy~n trang bu6i h9p ve prosjekt dang lam m6i ran cåc chi l;;tc åe. Chi Cå m9t cho r~ng chi Cå hai dung quå nhieu thl gid d€ phan nan rna khong t~p trung vao cong vi~c cua mlnh. Trang khi chi Cå hai la nglfdi c6 m9t nhu eau vo h;;tn neu n6i ve tin. Neu es tren ban lanh d;;to c6 båo thay d6i chfnh såch rna chi, nhan danh d;;ti di~n nghi~p doan khong du<Jc h9i y hay thong båo la chi cåm th§:y Slf thieu SOt Va l~p tlfc doi hoi cåi chånh. Toi doån thu vui cua chi la dli<;jc ngoi h9p cå ngay, du chi d€ ngoi nghe nhling tin tU'c linh tinh xåy ra trang vi~n. Cang khoåi han nlia neu ch! dli<Jc phåt bi€u y kien, ban lu~n sau m6i m~,~c. Chi Cå hai thl nghi ngd ve vi~c nghi binh cua chi Cå ba va chi Cå bOn, khong biet hai chi c6 binh thlfc hay khong. Binh gl rna llim binh the, thieu dieu chi Sd vao nglfdi la hai chi lan ra binh ngay. Con hai chi Cå ba va Cå bon eling nhu toi khong thfch hai chi Cå m9t va chi Cå hai chi coi cong vi~c nhlf vi~c lam ph~,J chi danh thdi gid vao cong tåc cong doan.

65


M6i l~n len prosjekt, toi g9i tltng chj vao n6i chuy~n trang van phong. Toi giå vd nhd va cac chj lam chuy~n nay chuy~n n<?, lam cho cac chj c6 cåm giac dang du<Jc giao ph6 m<?t cong tac vo cung quan tr<?ng, tlm cach n6i sao giong nhu la cac chj ra on lam phuc cho toi v~y. Chia cong vi~c cho cac chi con clfc hon la nhli"ng ngudi chU"ng nhån Jehovah di den tung nha d~p ctia dlJ d6 ngudi ta theo d~o. C6 nhu the cåc chi mdi vu i ve b~t ta y va o cong vi~c. C6 lB ldi lam cåc chi khong vui la cac chi loi va khf I<Ji h~i ra, lay giay bjnh vai tu~n roi cong vi~c se bi dlnh tr~ thl l~i mat cong. Chl kh6 thån toi tren de dudi bua phåi trå ldi vdi cap tren neu prosjekt cU" phåi d~m chån t~i ch6. C6 gl dau, cåc chi chl can den båe sl khai mlnh bi Bondeviks syndrom la ch~c ch~n se du<Jc d nha duBng bjnh vai tu~n ma khong phåi bi h~ch hoi dong dai. Ngay cå ong thu tudng Bondevik tudng ta khoe m~nh th~ thao the kia, d(>i bong Molde da tr~n nao la c6 ong dU"ng d l~n bien ho hao ho het tr~n d6, v~y ma con bi chU"ng nhU"c d~u, tinh th~n suy nhu<Jc khi ong bi bao chf va may dång doi l~p tan cong tdi tap, huong chi may chi Ca cua toi chl la nhling ngudi ph6 thudng dån chån yeu tay mem.

Toi bay d~t tlm mua nhli"ng quy~n sach thu(>c lo~i 11 Lam sao d~ ... 11 ve lanh d~o, quån tri, tam ly, d(}ng vien V.V. d~ h9c hoi them. Trang nhli"ng bu6i h9p neu can quyet dinh chuy~n gl toi cho cåc chj thå gian phåt bi~u y kien va dua ra loi giåi quyet van de theo tfnh cach dan chu. Vdi bon ngudi dan ba thl ft gl toi eling du<Jc nam sau y kien. D6 la c6 chj dua ra hai ba y kien d~ tang co h(>i cho y kien mlnh du<Jc chieu co. D~ khong mat lang chi nao, toi quyet djnh ch<?n lay y kien cua chfnh toi dua ra. Va !an nao h9p xong may chj åeu than phien r~ng toi d(>c doan, dl nhien lue toi v~ng m~t. D~ t~o tinh th~n trach nhi~m, toi de nghi cac chj nen

66

dua ra cho mlnh m<?t thdi h~n cho m&i cong tac du<Jc giao ph6, nhanh hay ch~m hoan toan do d cac chj (neu toi dua ra h~n thl may chi cåo b~nh d6 thua bi xep hanh h~ tam th~n thl l~i mang h9a vao thån). Khi nhi~m VIJ giao ph6 khong hoan thanh dung thdi h~n d~t ra, cac chi l~i du<Jc quyen dua ra h~n mdi. Nhung khi qua h~n cåc chi cU" ld di, d6 thua cho hoan cånh hay nhli"ng chi phoi bcli nhling hang ch~Jc ly do tuclng tu<Jng khac. Toi da v~n dl,lng het trf sang t~o cua mlnh, bay ra nhieu phuong cach lam v i ~c mdi h~u thuc d~y tien trlnh cua de an. Nhung toi cåm thay mlnh thieu hai thU" can thiet d~ c6 th~ d(>ng vien tinh th~n lam vi~c cua cac chi la tien va nhli"ng phuc I<Ji. Luong b6ng thl da c6 nghi~p doan tranh dau cho cac chi. Tren thlfc te, ban lanh d~o ch<'ing c6 tf ånh huclng nao ve van de nay. Con phuc I<Ji khi lam vi~c cho nha nudc thl da du<Jc viet xuong giay tr~ng mlfc den cå roi, ch<'ing h~n nhu c6 muon tlf choi cac chi nghl phep c6 luong d~ di dlf dam ma cua ngudi anh cung cha khac m~ cua bo chong eling khong phåi chuy~n don giån. Gili" m(>t chU"c quån ly trong m<?t co quan nha nudc trach nhi~m thl e he nhung quyen h~n l~i rat h~n che. Du6i vi~c m<?t ngudi trong ng~ch l~i cang la chuy~n hi hliu muon ddi khong th~ xåy ra.

Con vai tu~n nlia la den mua thu thU" ba toi nh~n vi~c d vi~n nay, l~i phåi ra ke ho~ch dlf trlnh de an cho nam tdi. Cung nhu m9i nam c6 le toi l~i phåi IlJe l~o trang ngan tu xap ho 50 ke ho~ch du<Jc ra hoi nam ngoai va slia l~i con so nam thang cho thfch h<Jp, con cong vi~c thl d~ nguyen nhu cu vi da c6 vi~c gl hoan tat cho ra han dau. Thuoc chfch ngua cung cap cho cåc em thieu nhi thl vån nghln trung xa cach. Toi eling chua biet phåi an n6i lam sao khi g~p m~t ang giam doc trong !an h9p ky tdi. Thu thi~t,


nhieu lue t6i eling xuong tinh th-an dli liim muon di tlm m9t vi~c nao kh6ng phåi ganh trach nhi~m cho nguoi khac, kh6ng phåi dung thoi gio giåi quyet nhling xfch mfch nh6 nh?t hang ngay, khong phåi lam nha tam ly ngoi nghe cac chi kh6c 16c k~ l~ nhling gut miic cua doi sang, kh6ng phåi lam sU' giå hoa blnh han giin vet thlfdng.

Btlng dung t6i ch<;St nhd tdi gia'c md nghe nghi~p hoi con be. T6i nhiim miit tuclng tlf<;Sng mlnh dang ngoi sau quay ngan hang, sd-mi va crd-vat chinh te, tlfdi clfdi niem ncl tiep d6n tiep khach hang. Hay la t6i dang vui ve ngoi trong btfu di~n ... the llfdi cho thien h~ tha'm nudc mieng dan tem. Cu<?c doi nhu v~y h6ng chU'ng rna l~i nhan.

KB

N6i nhd xa que T6i ra di trong mua mua thang sau Thanh pho buon luu luyen ti~n g6t chan Con duong quen vdi hang cay nghieng bong Cui l?ng th-am nhiic nhcl chuy~n ... thang nam T6i ra di pho phuong con im gia'c Budc nh~ nhang s<;S pha gia'c tich lieu Man slfdng triing gi ang giang d-ay x6m nh6 Trang mit co qu~nh budc nguoi di

mo

Toi ra di khi chua t~m bi~t het Nh6m b~n be trong suot quang doi xanh C6 nhling dU'a bay chU' con oan trach Bcli vi t6i l?ng le ... chång kip tin T6i ra di khi tlnh yeu ... chdm ncl Loi t~ tU' budc khe den nguoi thudng Em gi~n d6i kh6c th-am du yen dang do Bcli t6i mang phien l~y gia'c v6 thuong Toi ra di trong long mang n6i nhd Nhd den em co be a'y ngay xlfa Nhd nhling dem em cung t6i d~o budc Con duong khuya quy~n budc chung t6i ve Toi ra di trong long lu6n md udc C6 m9t ngay trd l<iJ.i nudc Vi~t yeu Khiip muon ndi tung bU'ng dtfng xay nudc Vi~t Nam di, mai mai khiic trong long

Le Nguyen 67


Rung vang d9 ay ben nhau ng~m thu rdi n,mg tlnh trao h~n the R~ng mlnh mai mai phu the

du bao n~m vån khong he nh<;lt phai R~ng ai dem du<;1c la bay may ra dong xu~ tlnh d'ay cho nhau Lai the lam chU'ng co cay Sao anh 16i h~n gi6 may d<;1i cha Åm dudng doi nga ai ngd Mlnh em bia IC;lnh bd vd tui hdn Rung xlfa may lu<;1t thay mau Mlnh em dem la cho s'au ng~p chan

co Be

Suoi T6C Anh muon lam cdn gi6 mdn trdn suoi t6c em hlfdng nong g<;1i gi6 nhd phut g'an gui than quen Gi6 trao em niem yeu cao vut tieng sao di'eu dong que mu i m':l mdi n~ng chieu nga xieu xieu Hudng bo ket di u dang thoang thoång gi6 mdn man må hong em xinh qua! lam gi6 mai lang thang ....

va Hung

68

Tuy~n T~p Vi~t&DQc 99


Hai mat cua mot td can clfdc • • Tam Thanh

Lifi ban thf/c hi~n: Chting t6i ph;li yeu c~u tac gid ghi chti m9t sa tieng Na-uy d€ cac b~n tre sinh trudng t~i Na-uy ti~n theo d6i.

Sissel ru toi di chdi? Th~t la kh6 ti n. Ga c ong nghe di~n tho<,1i rna toi con ngån ngd, khong biet th~t hay hlf, va khong biet co nang c6 dua ban vdi toi khong? D'au sao, Sissel da d~ l<;1i nhieu ky ni~m d~p trang thdi gian ba nam chung toi h9c chung trong trlfdng Cao dång Canh sat. L'an d'au tien la m9t cu(>c dyng d(> ... y thuc h~. Horn hQC ve åe ta i ur lf chuyen ph ap lu~tu (ta loven i egne hender), ong giang vien chieu m(>t phim tai li~u trang d6 c6 cånh tlfdng Loan bån vao d'au m(>t ten khung bo ve gi lia du<'1ng. Toi phai th'am thu nh~n r~ng cåi cånh di~n ra khong d'ay nam giay tren man anh d6 da giet chet, khong phai chl la ten khung bo d'ay mlnh t9i ac, nhung giet luon nen phap tri cua Mien Nam Vi~t Nam trude du lu~n the gidi. VI the m6i khi TV chieu cånh d6, long toi te tai ngh~n ngao. Nhung tdi ph'an thao lu~n, toi vån im l~ng, cho tdi khi Sissel phat bi~u m(>t eau hdi l(,le de: urheo toi dieu t~ h<;li nh~t d day la My sang ntfdc khac rna tlf tung tlf tacu. Toi v(>i vang gid tay, trang d'au khong c6 m(>t slf chuån bi nao va trang long tran ng~p slf phån u~t. Toi n6i theo nhling kien thuc cha m~ k~ va dQC Sach bao: uvy nay khong c6 lien quan gl tdi My. Mien Nam Vi~t Nam la m(>t quoc gia d(>c l~p, c6 phap lu~t rieng. Phap lu~t Vi~t Nam C9ng Hoa khong cho phep ong Loan xli tli ngudi gilia dudng pho. Nhung cac b<,1n phai hi~u

d(>ng llfc nao ong ta lam nhlf v~y, d~ dung ket an cå che d(>: Ten khung bo da giet tr9n m9t gia dlnh nhieu ngudi (toi khong nhd bao nhieu) trong d6 c6 nhieu phy nli va hai em be dudi 1o tu6iu. ud day ta khong ban ve vi~c ngudi tu Vi~t c(>ng kia c6 t9i hay khong, rna ban ve vi~c hanh quyet gilia dtfdng pho, khong c6 toa anu. Sissel cai. uoong y. Nhlfng nhlf the cac b<,ln cung phai neu trtfdng h<;Sp Vi~t c(>ng thu tieu hang V(,ln ngudi khong c6 an toau. Toi trå IC1i. uB<;1n n6i the thoi, khong c6 b~ng chungu. Sissel n6i blnh tTnh va ke cå th~y ghet. ucha toi khong c6 t9i tlnh gl rna bi tu sau nam. D6 khong phai la m(>t nhan chung sao?u Toi n6i to ti eng. Th~y cu(>c tranh dii ra ngoai åe va khong khf gay go, giang vien can thi~p, yeu eau chung toi trd l(,li de tai. Tdi gid giai lao, Sissell<;1i n6i vdi toi: uxin 16i horn nay tao lam may buonu. urao khong buon. Blfc thoP 1• ur(,li sao v~y?U uchung may xet doan phien di~n ve Vi~t Namu. urao nghT khong phai phien di~n dau, rna ran cong minh. Nghe nghi~p cua tyi mlnh d<;1y r~ng phai c6 b~ng chung mdi ket t9i du<;jcu. Toi bf, nhung n6i lieu: use c6 ngay tao chung minh cho may b~ng gi~y td r~ng c(>ng san Vi~t Nam cha d<;1p nhan quyen nhlf the naou.

69


Sissel vui ve biit tay toi nhlf m(>t lide h~n. Lue d6 toi mdi hoang mang, lam sao tlm dlf<;lc b~ng chU'ng tren giay triing mlfc den doi vdi m(>t xa h(>i rna cac bån an tti thlfang ra b~ng kh~u l~nh. M(>t horn toi vdi Sissel tlnh phåi dll<;lt nhu d~o tay doi, toi hoi qua tay (toi luon luon n~ng tay hån m(>t chut vdi b~n h9c nguai Na-uy, dU'a nao dU'a d6 to nhlf con trau), Sissel bi tr~o vai, toi ay nay, quen gili y, v~ch ao co ra niin gån. Lue d6 khong sao, nhlfng khi dU'ng len co ta do m~t, toi do m~t theo. Tuan sau, nhån lue ang giao SL( mon thu tt,JC to t1,1ng (rettergang) bat nga nghi b~nh, co ta n6i toi c6 th~ chi them nhu d~o duc;sc khong. Chi c6 hai chung toi trong phong vo. Sau mia gia quan thåo, må co ting hong len, va mu i mo hoi nong nan, to i dåm bO i roi. Co ta thlnh llnh dung the v5 toi vU'a chi, qu~t toi nga xuong san, ghl m(>t lat, roi han len må to i n6i: "Mester, cam ån Slf chi giad'. The thoi, sau d6 co khong c6 m(>t dau hi~u nao thån ai hån, nhlf toi cha dqi, m~c dau toi biit dau thay co ta d~ thlfong. C6 le d~ thlfong nhat trong nhling nglfai con gai Nauy toi quen. Ra trlfang, m~nh ai nay di. .. biit an clldp, toi va Sissel ft lien l~c. Hån nlia co ta lam d Aalesund, toi lam d Halden, kha xa xoi. Lan nay Sissel ve Oslo h9c kh6a d~c bi~t tren Kripos, di~n tho~i cho toi n6i: "Cuoi tuan buon qua, anh di choi vdi toi duc;sc khong?" "Dlfong nhien la duc;sc".

quo d~i m(>t anh d~i kha dU'ng gan, d~ rdt khoi dau. Ham nay toi phåi dem thån ra lam du, lam phao cho Sissel chang? M~c k~, toi qo råu, m~c m(>t b9 dån slf don giån nhlfng trang nha, len Oslo. Toi tdi khach s~n d6n nang trong tlf the phong thu cua m(>t sT quan cånh sat c6 ... hai nam kinh nghi~m, r~ng coi chU'ng lam phao, lam du cho nglfai ta ... "Paul, (trong nghe nghi~p toi dung ten Nauy cho ti~n) anh bånh qua!" Nang om han må toi vui ve. "Co v~n tuy~t di~u nhlf bao gia". Toi xoa ba vai tron cua nang. Toi lay gi9ng xa giao blnh thlfang, nhung khong gi li duc;sc slf cåm _ d(>ng thay Sissel d~p rlfc ra sau hai nam xa cåch. Trlfdc dåy trong b(> dong ph1,1c, b9 nglfc cang cua nang nhlf khieu khfch. Bay gia, trong thlfang ph1,1c, go nglfc ~n thanh tu dlfdi lan lt,Ja mau rna ga, coi. .. hien hån, dong thai quyen ru l~ lung. Chieu nay lan day tien toi chu y tdi doi m& trong xanh, va khuon m~t th~t hien cua nang. Lai xe ra dlfang, to i n6i: "Toi c6 d9c bai n6i ve Vl,J co biit rna tuy trong bao Nguai Cånh Sat. Chuc mU'ng!" "Cam on anh. Mdi ra nghe t6 dai thoi. .. Anh c6 bi t6n thlfong vi v~,~ d6 khong?" "Ån thua gL Ai lam nay chiu chU'. Co muon an ti~m Na-uy hay ti~m Tau? Ti~m Tau nhe? A, ai lam nay chiu ... N6i the thoi, chung toi CO eau tt,JC ngtf con sau lam rau noi canh. Khong lam ke dU'ng ngoai hoan toan duc;sc. Thlfc tlnh rna n6i, toi c6 bi t6n thlfong,

Toi da c6 kinh nghi~m khi m(>t co gai rna bao nhieu nam co i mlnh nhlf than khf, dung m(>t cåi d6i thai d(>, thån m~t vdi mlnh, coi mlnh la "nglfai con trai ly tlfdng", ay la mlnh phåi coi chU'ng: da phan la co ta vU'a bi bo cho rdt dai, dang chdi vdi tren khong trung,

"Xin 16i Paul" "L6i phåi gl. Co la nglfai dau tien hoi van de te nhi nay rna toi khong cåm thay kh6 chiu. Nhieu nglfai khac, im l~ng rna toi eling doan h9 nghT gl". "Anh tlfdng tlf<;lng thoi". Sissel d~t tay len vai to i.

ca

Sissel~···"

70


"C6 th~". Toi nhun cai vai ben kia khong c6 tay Sissel, cho banh xe rft tren nhlfa d m<;>t khuc quanh. Chung toi n6i sang chuy~n khac vui ve hdn cho tdi khi vao ti~m an. Ån xong, chung toi di diskotek. Toi da quen hån cai chuy~n con sau lam r-au noi canh. Chung toi n6i sang cong vi~c, nhling trai qua, nhling Vl,J an ly ky khac, roi I<;Ii quay ve nhling ky ni~m thoi d trong tn.fong. Sissel n6i dua: "Paul con n~ toi m<;>t Vl,J 11 • "Y1,1 gl?" Toi ng<;Ic nhien. "Trung b~ng cd c<;>ng san Vi~t Nam ph<;Im phap". --

tanh. Nang keo toi ngoi ben qnh tren giuong, n6i: "Day la m9t to can clfck cua Vi~t Nam, toi mang theo d~ hoi anh vai dieu". "Hoi gl v~y?" Nang chi vao may chli g<;Ich då tren ban dich tieng Na-uy: "May chli nay, dich dung khong?" Toi so tieng Vi~t va dich sang tieng Na-uy: "Dau vet rieng ho~c di hlnh ... Dung roi". "The thL. phi nhan ban qua". "Sao v~y?" .~... ,

~~~~~~~~~

"Toi n6i dua thoi. C6 m<;>t tram cåi toa Nurnberg va Haag cung khong lam xu~ ". Trong lue nhay, m9t vai lan Sissel om ghl toi au yem lam toi choang vang. Toi cam thay vui ve, h<;Inh phuc. Sissel d~ thudng va hon nhien qua. NU'a dem toi dua Sissel trd I<;Ii, vao d<;Ii sanh khach S<;In, rna lang bi gi~ng co gilia hai dieu: neu nang de nghi toi theo len phong thl ch~c toi mat hlnh tlf~ng cao d~p ve nang; neu nang d~ to i ve... ta y khong, toi I<;Ii th~c m~c ch~c nang khong thfch toi, toi dung chi la cåi phao t<;Im cho qua m<;>t bu6i chieu "that nghi~p" cua nguoi con gai hieu doi. Nhung Sissel len tieng: "Len phong toi chdi?" Toi khong th~ tlf ch6i du~c, theo Sissel len phong. Nang md va-li lay to giay chting minh nhan dan cua Vi~t Nam, da boi danh

"Anh biet du (J Na-uy nguoi tan t~t du~c ton tr9ng tdi mtic nao. Va khong bao gio nguoi ta chi vao m~t m<;>t nguoi rna n6i anh meo mom, co di tudng, ong di hlnh v.v. M9t dtia tre CO giao dl,IC khong bao giO nhln nglfOi khuyet t~t- m<;>t cåch s6 sang". Toi sang Na-uy nam b6n tu6i, khong c6 giay to gl Cha m~ va cåc anh chi toi c6 giay to mang theo tlf Vi~t Nam, nhung ch~c ch~n d9c cåc tO giay beo nheo vang khe d6 khong th~ nao hap dån, toi chlfa bao gio d9c. Thinh thoang sang giup cho Ban Ngo<;Ii kieu, toi c6 tlnh co d9c giay to Vi~t Nam, thay giay gia ffi<;lO, giay be b6i Ve hanh chanh rat nhieu, nhung khong d~ y. Lue nay toi cung n6i cho qua: "06 la signalement d~ nh~n di~n thoi".

ca.

71


"Nh~n di~n thl ta dung chieu cao, mau m~t,

mau toe ... li thl nguoi A dong phan ldn toe den, nhung tuy~t doi nha chU'c trach khong duqc dung khuyet t~t lam saertegn. Anh dong y khong?". "Dong y". "Con ch6 nay dich dung khong?" Ng6n tay thon tr~ng muot cua Sissel chi vao m9t 6 tren cung m~t sau can cudc. Toi l~i so vdi ban chfnh va d9c: "Dan t9c - Ton giao" Sissel l~c dau: "T~ qua! T~ qua. Dan tQC va ton giao la nhling dieu rieng tlf, khong can khoe ra tren giay can clfdc". Toi nhd c6 m9t båe kia theo Thien chua giao rat ngoan, rna trong chU'ng minh nhan dan de "khong ton giao". Ba toi to mo hoi t~i sao, båe n6i chfnh quyen vo than khong lfa nguoi c6 d~o, bat cU' d~o nao, khai ra lam gL Ba toi, sau d6 n6i rieng vdi chung toi r~ng båe kia theo cai chfnh båe khong "choi d~o" dau . Va toi hi~u båe dau lang biet bao phai khai mlnh khong ton giao. Toi n6i vdi Sissel: "Ai muon khoe lam gl? H9 b~t bu9c phai khai". "Khai d~ lam gl?" "C9ng san khong bao gid di doi vdi ton giao. H9 can biet ai la ke c6 th~ trd thanh ke thu ....'. Toi dinh nh~c tdi Vl,J danh Hoa kieu, bao nhieu nglfdi bi dan ap va phai x6a hai chli "dan tQc: Hoa" trong can clfdc. Nhung thoi, bdi m6c truy~n nlfdc mlnh cho nglfdi ngoai lam chi? Toi im l~ng. Sissel thd dai: "T9i nghi~p cho ngudi Vi~t cua anh qua!" "Bay gid co mdi biet tQi nghi~p ha?" Sissel cam tay toi, loi di nhu giai tu, sang phong data cua khach s~n , md PC va lay ra ban Tuyen ngon quoc te nhan quyen, d9C vanh vach: "Dieu 18: Ai cung c6 quyen tlf do tlf tlfdng, tlf do llfdng tam va tlf do ton giao; quyen nay bao gom ca quyen tlf do thay d6i ton

to

72

giao hay tfn nguBng lån (Sissel len gi9ng) quyen tlf do bi~u 19, m9t mlnh ho~c vdi nguoi khac, trude cong chung hay d ndi rieng tlf, Slf tin tlfdng CUa ml nh th~ hi~n qua Slf giang d~y, hanh d~o, thd phl,Jng va ~~ nghi". Toi hoi them: "Nhung khong c6 qui lu~t nao minh thi (eksplisitt) n6i r~ng chfnh quyen khong dlf<Jc hoi ve ton giao cua m9t nglfdi" Sissel surfer trong ludi. Nang nghich ng<;1m lay may cåi hlnh khieu dam ra, cho toi coi va go len tran toi: "Anh hay coi may thU' nay roi quen het lu~t 1~, phai khong?..." Nang keo ludi len m9t tai li~u, d9C "Lu~t giao dl,IC Na-uy nam 1974 ghi sd giao dl,lc khong duqc phep doi cac U'ng sinh cho biet quan di~m chfnh tri va van h6a cua h9. Ton giao la van h6a chU' con gl nlia?" Sissel thay toi thl,l d9ng, khac hån thai d9 cåch day ba nam, cang hung len, surfer them trong net va d9c, nhan m~nh tllng chli: "Lu~t Lao d9ng nam 1977 qu i dinh chu nhan khong duqc quyen doi cong nhan tan tuy~n khai hay n6i ra quan di~m chfnh tri, ton giao va van h6a cua mlnh". Den lue nay toi thay ro y dinh Sissel khi ru toi len phong chi la d~ ban chuy~n lu~t 1~, khong c6 h~u y gl khac, toi l~i dam tieng tiec cai gL Nhung toi mllng tham trong bl,lng ve m9t lai hU'a nam xlfa vdi nang. Toi clfdi cuoi, cam tay Sissel: "Thoi, toi thua lu~t gia roi. Mlnh xuong bar uong cai gl, hay len phong n6i chuy~n tiep?" "Len ... phong em". Nang cui dau n6i nh~. Do cai ve diu dang nay rna khi ·k~ chuy~n vdi b~n bay gio toi dich "mitt" thanh "em" (neu khong phai thl xin 16i Sissel). D6ng clia phong xong, toi hoi nang, tat nhien cung do cai gi9ng run run rna Sissel, neu h9C tieng Vi~t, c6 quyen dich "jeg" la "anh":

Tu y~ n T ~p V iet&D Qc 99


"Anh thieu em mqt m6n nq. Em muon doi bay gia khong?" "Doi chU"!" N6i roi, Sissel tien sat ICJ.i gan toi, nglfa m~t, he moi dqi cha. Nang hi~u lam roi. Toi choang vang, chenh venh. Nhung nghT rat nhanh: toi da men co gai nay mqt cåch ... hdi d~c bi~t. VI the toi muon cha dqi mqt lue tinh tao hdn d~ lam vi~c thieng lieng nay. (Sau nay toi biet toi khung, ai tinh tao ma I<.J.i ... yeu?) Toi n6i: "Sissel, anh ... anh ... M6n nq ldn, anh se tlf tlf trå sau. Bay gia m6n nq nho, m6n nq chU"ng minh chfnh quyen cqng sån Vi~t Nam ph<.J.m phap ... D6, chfnh quyen cqng sån b~t mQi nguai khai ton giao va dan tqc tren ta chU"ng minh can cudc. M~t sau ta can clfdc c6 du la mqt b~ng cd chfnh quyen vi ph<.J.m nhan quyen khong?" "DCJ., du <.l"· Sissel g~t dau. mlm cuai. "The thl em thua nhe". Toi dk th~ng. Co ga i buong to i ra, cuai ra ruqi. N~m v~t len gilfang ma clfai. "Em clfai cåi gl v~y?" Toi vui ve hoi. Sissel vån n~m ngt1a mqt cach luai bieng, vdi tay lay ta giay can clfdc hoi nay, chla m~t trude cha toi hoi: "H9 viet gl day?" "Dqc l~p- Tlf do- H<.J.nh phuc".

Ca i ta gi ay nho hdn ban ta y nay ma phån ånh duqc cå hai m~t cua mqt guong may kh6ng lo. Trang khi toi vui ve ben qnh nglfai b<.J.n gai xinh d~p han nhien nay, nhU'ng nglfai tren 1 7 tu6i cua 80 tri~u dong bao toi dang mang ta giay quai gd kia, tran trQng nhll sinh m<.J.ng. Sissel ngoi d~y, cam tay toi, lo l~ng: "Paul, anh sao v~y?"

Oi!

Tam Thanh

Ta se vi em viet th~t nhieu Viet Wng mau siic cua tim yeu Viet bao dinh nghTa khi lam la Va viet cha mlnh nghTa thlfdng yeu.

Kiep sang dai nguai duqc may lau Tinh yeu thoang choc vt,~t qua mau Ngay vui nhlf niing van thea gi6 Rieng c6 mlnh ta om khoi sau.

Thd th~n nam canh ngQn nen Tlnh yeu, em d€! qua tha d Ndi xa c6 nhd nguai nam di? Da phåi vi em mai dqi cha. Tran Thien Tuan 73

ma


Roi cung xuoi tay

Thu xua Tro i xanh, gi6 thoång m~t ho chao Nhd qua mua thu cu thud nao Sdm chet trong hon xanh nl;J biec La vang truong kiem v~c nhu dao Lå cuan theo sang ve bi€n r9ng Thuyen xua nhao nh~ budc tang bong Chim xa bay la keu tlm b~n Nuai tiec bo vlfa mdi cåch sang Mau ll,IC phu van kh6i IU"ng lo Nghe tim r?o nfc nhd va bo Ao thu beo phu tam SLfång ca Gi~u m~c day leo la v~t va Sang que vån chåy hai bo lau Hoa khe, hoa eau dgm d6i mau Mu dl,lc khang gian suång kh6i toa Bong mo d~ng d~c ludt qua dau

Nhu set danh nghe tin ang lao b9c Xuai hai tay n~m th~ng gili"a quan tai Nguoi xa l~ dang thl tham trach m6c Quf tlf ang dau ch~ng thay dU'a nao! 6ng g9 i mai th~ng trai ut ng6 ngh!ch Lue tan håi s~p tlf g1å co i doi V di che d9, n6 trd thanh thu d!ch Chli" va than uat ngh~n nuat khang trai Th~ng con cå tU' ngay vao dat My Khang thu tlf khang qua cap cho ang N6 thu kh§'u sang CUQC doi v! ky Vå con de hue nha clfa cao sang D~a con gai l~nh lung ben xac chet Tudng nhu giong nudc phåi chåy ve sang Giot nudc måt ti~n dua ang xuang huy~t Roi quay ve nga ngdn vdi th~ng chong Ba lao b9c nlfa me va nlfa tlnh Sang d~t do tlfng bli"a d6i bli"a no Tay chu6i h~t, lai kinh mo nhan ånh Nhln tran tran than xåc ang hli"ng ho Ong m9t kiep da lam than trau, nglfa Sang tr9n doi d€ nuai d~y dan con Chung n6 ldn khan dau con mang sli"a! Ma khang con nhan tfnh vdi con tim! Nhu li~u ru gili"a mua dang bang da Doi tlf sinh, thlfc giå cua tro doi Neu ang biet CUQC doi la Th~p Gia Thl hon ang thanh thån lue ila doi.

Nguy~n Ng9c Thu~n

Nhli"ng dieu dlf cåm vao phut cuai Se th~t long dau cu9c d6i doi La ca hoai mong ngay trd l~i Bo mai map may g9i ten nguoi.

Nguy~n Ng9c Thu~n

74

Tu y~ n T~ p Vi et&D Qc 99


Ngudi dan ong vdi nhieu n6i kh6 Nguy~n Oslo

Cåch day khoång sau thång, neu la m(>t nglfdl sU' dung xe di~n h'am thu<Jng xuyen, d~ y b~n se tha:y tren xe di~n dan d'ay nhting bang quång cao truy lung m(>t ngu<Ji: Wiggo Meyer, ong la ai? Ong Meyer la m<?t ngu<JI c6 ra:t nhieu va:n de nan gi ai, ong viet thu kh~p ndi, den cåc hang tlf nhan cåc cd quan cong c(>ng cua cong xa hay chfnh phu, c6 khi cå nhting nhan v~t n6i tieng trong xa h<?i d~ hoi han va mong dl!Qc giåi dåp nhting eau hoi cua ong. Di~m d~c bi~t

vdi nhting th~c m~c nay la nglfoi nh~n thlf se ra:t boi roi vi chlfa bao gid dl,lng phåi m<?t eau hoi l~ lung va dien khung nhlf the. DQC thlf ong nglfdi ta khong th~ nfn clfdi dlfdc vi eau hoi cua ong thlfdng trd treu. Nh~ng loi le trong thlf chan tlnh qua, thanh thy'c va l~ phep qua thanh ra khong ai na (va cClng khong c6 quyen) tlt choi trå loi thlf ong. Ch~ng h~n nhu ong ty' xung la m(>t ngoi sao n6i tieng chuyen d6ng phim con heo, lien l~c vdi hang båo hi~m Storebrand d~ mua båo hi~m cho do nghe hanh nghi~p khong th~ thieu dl!QC cua mlnh, ong SQ la tai n~n lao d(>ng xay ra ... ho~c ty' nh~n mlnh la ngudl c6 thu vui tao nha, slfu ti1m g6p nh~t nhting ban tQa toilett .. c6 ve lam ky ni~m, ong viet thlf cho van phong cung di~n hoi xin nhting ban t9a toilett phe thåi khi dinh thy' cua hoang t(>c dl!QC trung tu. Chuy~n hi htiu nhlfng vån khong c6 ve gl la dan dy'ng nen d9c vao ngu<Ji ta khong d~t nghi va:n,

den n6i nhieu båo da m~c hia ch~y nhting chuy~n nay vdi tft ldn tren trang båo nhlf nhting tin gi~t gan.

Thy'c ra, Wiggo Meyer chl la m(>t nhan v~t tudng tlfQng, dl!Qc dy'ng len bdi hai nha ph6ng vien cua nh~t bao Dagbladet, Harald Haave va Gunnar Haga. Hai ong nha båo c6 "' quan ? c h?l mau Ba Giai Tu Xuat trong huyet muon dung Wiggo Meyer d~ thU' tai doi ting cua cac nhan vien lam vi~c trude m<?t eau hoi l~ l ung va mua n~J cu<Ji cho thien h~. Sau m<?t thol gian ho~t d(>ng tfch cy'c, tung tfch ong Wiggo Meyer cuol cung cung da bi b~i 19 va dl!Qc cao tlf trong m(>t show TV thang mlfdi. ;o(

xa:p thlf tlf c(>ng them nhting la thlf trå loi da dl!Qc g6p l~i thanh cuon sach mang ten: Wiggo Meyer - nhting la thlf cua m(>t th~ng khung (Wiggo Meyer - brev fra en gaerning), dl!Qc xua:t bån mua thu vua qua. Dudi day la m(>t trong nhting va:n de cua nguol dan ong vdi nhieu n6i kh6. Ong Meyer da viet thu cho hang khU' trung lavTOX d~ yeu eau gi up da. l

75


Olso ngay 3 thang 4 nam 1999

Fagerstrand ngay 11 thang 4 nam 1999 Kfnh gU'i ong Wiggo Meyer

Kfnh gU'i nglfoi dieu khi~n Cong ty sat trung lavTOX Toi tlm tha:y s6 di~n thoq.i cua quy cong ty trong seS nien giam di~n thoq.i va dlfc;lc biet rång cong ty chuyen mon tren lanh vlfc khU' trung cho cac gia clf va nhling toa nha ldn. Nhlfng khong hi~u quy cong ty c6 lå'nh sat trung nglfdl ta hay khong? 56 la mlJ ve;~ toi - ba ta trång tr~o va sq.ch se nhlf bong ua:t kim hlfdng ngay chung toi ket hon ba mlfdl nam ve trlfdc. - nhlfng theo ngay thang mlJ chång them d~ y den v~ sinh ca nhan. Bay gid co tåm mlJ chi d<)i nlfdc hoa sen qua loa, va nhieu låm la m<)t hai ran m6i thang. Con våi trai n~m thl oi thoi, m~,J chi thay gioi låm la hai ba ran trong su6t m<)t nam dai . Cang ngay mlJ cang mang m<)t mui rat n~ng va nglfdi mlJ day nhling vet tray slfdt, da:u vet v~t l<)n vdi ma:y con chf r~n. Dieu t~ hq.i nhat la mlJ chång mang dem xia gl den ma:y chuy~n nay, va xem cht.Jng mlJ s6ng vui ve thoåi mai nlia la dång khåc. Khong biet day c6 phåi la chuy~n blnh thlfong khong? Theo toi thl nhat dinh la khong. Bdi the, toi hy v9ng quy cong ty co th~ gi up toi khU' trung mlJ ve;~ toi trong lue mlJ dang ngu, hay la sau khi toi lua mlJ u6ng vao vien thu6c ngu. Chi c6 khi mlJ ngu me thl may ra mdl khU' trung m~,J dlfc;lc, con thlic thl mlJ khong d~ yen d~ cho nglf<'11 ta lam chuy~n nay dau. Gl chd chuy~n nay thl toi ranh mlJ ta låm. Toi mong rång cong ty lavTOX c6 th~ giup toi giåi quyet va:n de nan giåi nay. Chuy~n an kem V~ sinh CUa m~,J da lam toi khcS Sd nhieu låm roi.

o

Kfnh thlf Wiggo Meyer

Cong ty chung toi da nh~n dlfc;lc thlf ngay 3 thang 4 CUa ong ve Slf mong mu6n tre;! giup trong va:n de co lien quan den v~ sinh. LavTOX la m9t cong ty c6 van v'di chuyen mon trong lanh VlfC båo V~ moi trlfong v~ sinh cac toa nha, nhlfng chung toi khong dling ra lam nhling cong vi~c khU' trung cho bcSn chu. Rat tiec cong ty chung toi khong th~ va cung khong CO quyen dlfdi phap lu~t khlf trung Ve;! ong, cå lue thlic l~n khi ba ta dang ngu. Chung toi rat thong cåm nhling kh6 khan cua ong. Trong trlfong hc;lp ong, chung toi khuyen ong nen h9i kien vdl båe sl ho~c nha tam ly, hay la m<)t c6 va:n d~c trach ve V~ sinh ca nhan tq.i ndl ong Clf nglJ . Dl nhien, nhling vet tr"ay slfdt ong åe c~p den rat c6 th~ c6 lien quan den tlnh trq.ng v~ sinh. Nhlfng neu la vet dn cua chf hay m<)t loq.i r~p gilfdng (rat hiem khi thay Na-uy), thl ong cung da bi chung ta:n cong. C6 th~ vi khi våi tr~i gilfdng ft dlfc;lc thay qua, nhlfng vet tray slfdt gi6ng nhlf bi r~p dn nay, thlfc ra chi la slf di ling phan ho~c cha:t c~n ba tiet ra bol chf, r~p.

a

Ra:t kh6 cho chung toi danh gia ve Slf an d cua ba nha nhlf v~y la blnh thlfong hay khong, nhlfng khach quan theo 1<'11 ong trong thlf thl hlnh nhlf mlfc V~ Sinh ca nhan CUa ba nha thl CO Ve nåm sat lån ranh bien gid1 tieu chuån ma nglfdl ta c6 th~ dinh nghla la mlic trung blnh. Du sao di nlia, chung toi cung chuc ong may mån tlm dlfc;lc m9t giåi phap. M9t lan nlia, chung toi thanh thlfc khuyen ong nen tlm g~p va n6i chuy~n vdi m<)t båe sl hay nha tam lY. 06 la cach hliu hi~u nhat. Kfnh thlf Dq.i di~n cong ty lavTOX C6 va:n chuyen mon/ Svein Huus Folkedal

76

Tuy~n T~p

Viet&D9c 99


hhtp://home.so l.no/-vietdoc; hhtp://home.so l.no/-vietdoc;hhtp://home.sol.no/-vietdoc; hhtp://home.sol.no/-vietdoc ;hhtp

hhtp://home.sol.no/-vietdoc;hhtp://home.sol.no/-vietdoc;hhtp://home.sol.no/-vietdoc;h hhtp://home.sol.no/-vietdoc,hhtp://home.sol.no/-vietdoc,hhtp://home.sol.no/-v hhtp://home.sol.no/~vietdoc;hhtp://home.sol.no/~vietdoc;hhtp://home.sol.

hhtp://home.sol.no/-vietdoc;hhtp://home.sol.no/-vietdoc;hhtp://hom

hhtp://home.sol.no/-vietdoc;hhtp://home.sol.no/-vietdoc;hhtp:/1 hhtp://home.sol.no/,..,vietdoc;hhtp://home.sol.no/..... vietdoc;hh

hhtp://home.sol. no/. . . vietdoc;hhtp://home.sol. no/. . . vietdoc hhtp://home.sol.no/,..,vietdoc;hhtp://home.sol.no/,..,viet hhtp://home.sol.no/-vietdoc;hhtp://home.sol.no/-v hhtp://home.sol.no/,.."vietdoc;hhtp://home.sol.no/ hhtp://home.sol.no/-vietdoc;hhtp://home.sol.n

hhtp ://home. 50 l. no/-vi etdoc;h htp ://home .5o

hhtp ://home .5o l. no/,....,vi etdoc; hhtp ://home. hhtp ://home. 5o l. no/,....,vi etdoc; h htp ://horn

hhtp://home.sol.no/,....,vietdoc;hhtp://ho h htp ://home.so l. no/---vi etdoc;h htp ://h

hhtp ://home .sol. no/---vi etdoc;h htp :// hhtp://home.sol. no/,_vietdoc;hhtp:

hhtp://home .sol. no/,_vietdoc;h htp hhtp://home.so l. no/.-.-vi etdoc;h ht

hhtp://home.sol.no/.-.;vietdoc;h

hhtp://home.sol.nol--vietdoc


th nh ' J()

.

D<?c giå yeu van trong mrdc Na-uy c6 th€ lien l9-c tac gi å Thanh Tam (Midtskogvn 7A, 2020 Skedmokorset) d€ them c hi ti et mua sach. Ngoai Na-uy xin hay lien l9-c nha xuat bån Van H9c, California, Hoa-ky.


Issuu converts static files into: digital portfolios, online yearbooks, online catalogs, digital photo albums and more. Sign up and create your flipbook.