Afdeling Wevelgem Menen
Afgiftekantoor | Wevelgem I Erkenning | P2A6227
LEDENBLAD v.u. Velt Wevelgem Menen | jrg. 30 nr4 | 10-11-12 2018 Groenestraat 153 | 8930 Menen
Leden boor blad handdevol weet ige jes
2
Ledenblad 2018-4
Inhoud
INHOUD 2 POËZIE 3 De oorlog voorbij
EENTJE UIT DE VELE…
↑
De, op 26 januari 2018 verplantte, Mahieupeer werd plechtig ingeweid op zondag 16 september 2018. Meteen werd het ook het boek ‘Mahieupeer 2.0 een echte smaakmaker met een lange historie’ voorgesteld.
Bestuursleden
Mia Herssens: redactie Veltblad Guido Gezellestraat 15, Wevelgem 056/49 93 75 - mia.herssens2@telenet.be Griet Deprez: bestuurslid Plataanstraat 16, Wevelgem 0486/405188 - grietdeprez@yahoo.com Hilda Oosthuyse : Ere-bestuurslid Pijplap 98, 8560 Gullegem 056/35.55.87 Wilfried Samaey: secretaris, cultuur en milieuraadslid, Neuvillestraat 34, 8930 Rekkem 056/41 23 55 - wsamaey@edpnet.be Bart en Katrien Vanden Hove - Opsommer: depot, boekenverkoop, betalingen, fruitwerkgroep, contact “Seizoenen” Groenestraat 153, 8930 Menen 056/53 03 21 - bart.katrienvdhop@edpnet.be Dieter Dewitte: bestuurslid, Nieuwstraat 135, 8560 Wevelgem 0479/445 451 dewittedieter@yahoo.com Dries Bonte: bestuurslid, Kozakstraat 172, 8560 Wevelgem 0499/721 531 - driesbonte@gmail.com Ann Gaeremynck: bestuurslid Stationsstraat 61 - 8930 Menen 0486 96 61 09 - ann.gaeremynck@gmail.com
Beurré Van Den Hove
4
TERUGBLIK VOORBIJE ACTIVITEITEN 5 fruitproefnamiddag
KOMENDE ACTIVITEITEN lessenreeks fruitwerkgroep fruitpers
9
SAMENAANKOPEN
10
KALENDER
12
Ledenblad 2018-4
3
PoĂŤzie
4
Ledenblad 2018-4
Eentje uit de vele: Bij het verschijnen van dit ledenblad staat de voorzitter van onze fruitwerkgroep op een twintigtal dagen verwijderd van z’n pensioen. Een mijlpaal in een mensenleven en gebeurtenis die we niet zomaar voorbij willen en kunnen laten gaan. Reeds jaar en dag is Bart Vanden Hove op zoek naar een peer, meer bepaald de Beurré Van Den Hove. Via via konden we dit jaar enthout bekomen van deze met uitsterven bedreigde perensoort. Vlijtig werd de soort geënt zodat we nu over een paar boompjes beschikken. We zijn heel blij dat we als fruitwerkgroep Velt Wevelgem Menen een laagstam Beurré Van Den Hove kunnen cadeau doen ter gelegenheid van het pensioen van Bart. Bart. Geniet van de komende jaren van ‘weinig tijd’ en ‘altijd iets te doen’.
Ledenblad 2018-4
5
Voorbije activiteiten FRUITPROEFNAMIDDAG 16 SEPTEMBER 2018 Toespraak inhuldiging Mahieupeer Goh lieve mensen. Ik ben blij. Heel blij. Voor het eerst in de geschiedenis presenteren we u de Wilma, Saint Mathieu en de Mahieupeer broederlijk, zusterlijk en gender neutraal bij elkaar. - ‘Wilma’, een fijne winterpeer bekomen via kruisbestuiving door Willy Mahieu in de jaren 1980 - de ‘Saint Mathieu’, een heel bekende Noord-Franse stoofpeer. Kleurt dieper rood aan de zonnezijde en bewaart een paar weken langer dan onze Mahieupeer - en de ‘Mahieupeer’, een stoofpeer die maar kort bewaart en slechts een blosje aan de zonnezijde krijgt. 16 september 2018, we kozen deze datum niet zomaar. Het is een heugelijke datum die je doorheen m’n verhaal nog regelmatig zal horen. Vandaag plaatsen we de Mahieupeer uiteraard centraal. En dat zijn geschiedenis ver terug gaat, dat mag u van mij aannemen. Op 16 september 252 werd Cornelius, na twee jaar pausschap, in Rome onthoofd, zo wil althans één van de verhalen over het overlijden van Cornelius. Hij zal echter nooit vermoed hebben dat hij nog gelinkt zou worden met peren. Mahieuperen nog wel. De onthoofding van Cornelius wordt afgebeeld op het schilderij boven het zuidelijke zijaltaar van de kerk in Aalbeke. Enkele jaren later werden de relieken van Cornelius van Civitavecchia naar Rome overgebracht. Dit gebeurde op 17 september, morgen dus. Deze overbrenging hield meteen ook een heiligverklaring in. Sindsdien spreken we van Sint-Cornelius. Op 16 september 1849, dat is 169 jaar geleden, houdt de ‘Koninklijke vereniging van Landbouw en Plantkunde’ een land- en tuinbouwtentoonstelling in Gent. De tentoonstelling omvat onder meer een tentoonstelling vruchten. Bij de geëxposeerde vruchten vinden we een “Witte” en “Gryze Mahieupeer”, tentoongesteld door François De Schieter uit Nieuwpoort. Het is meteen de oudste vermelding die we terugvinden over de Mahieupeer. Witte en gryze Mahieupeer, misschien wordt dit aanleiding voor een nieuwe zoektocht in de toekomst… Wie weet? Decennia later wordt de noveen van Sint-Cornelius nog steeds gevierd van, jawel, 16 september tot 24 september in Aalbeke. Van oudsher brachten de bedevaarders brood mee naar Aalbeke. Om het daar te laten wijden om het dan mee te nemen naar huis en uit te delen aan minder begoeden, zieken enzoverder. Met de modernisering van de tijd moderniseerde ook deze traditie. Brood werd vervangen door Sint-Corneliuskoeken en later door Sint-Corneliustaarten. Van oudsher gebruikte men Mahieuperen om de taarten te vervaardigen. Het was jarenlang een traditie dat bakkers de Mahieupeer in de streek van Aalbeke plukten. Vrienden en familie hielpen om de Mahieuperen klaar te stomen om te verwerken in de befaamde Sint-Corneliustaarten. Een arbeidsintensieve gelegenheid die nu niet meer te betalen is. De Mahieupeer werd vervangen door ingeblikte perenmoes. Een drietal jaar terug vonden we op een ‘verloren stukje’ Wevelgem de Mahieupeer. De weide waarin hij stond was een onderdeel van boerderij De Valk. Ondertussen werd het gros van de gronden verkocht, het woonhuis van de boerderij bestaat nog steeds. De link tussen de perenboom en de boerderij is echter heel bijzonder. De grootvader van Jan Dermauw noemde deze peer ‘Majupeer’ ofte Mahieupeer. Het gekke aan het volledige verhaal van de Mahieupeer is dat de vindplaats van de honderdjarige boom niet zijn oorspronkelijke standplaats is. Voor de Tweede Wereldoorlog was de boerderij groter dan ze nu nog was. Door de economische crisis ‘in het vlas’ moest de familie Dermauw een deel van haar gronden
6
Ledenblad 2018-4
MAHIEUPEER 2.0
een echte smaakmaker met een lange historie
In dit boek nemen we je mee op een wonderlijke tocht, samen met de Mahieupeer. Een haast verloren gegaan perenras. De Mahieupeer, een smaakmaker met een rijk historisch verleden. Peren, taarten en Sint-Corneliusfeesten. De link? Eén Mahieuperenboom in Wevelgem. De ruim honderdjarige boom stond op een vergeten plekje in Wevelgem en werd verplant naar boomgaard Bergelen. Een bijzonder (lekker) erfgoedproject! Ga je mee op reis? Het boek kost 15 euro en is te koop via: - Boekenhuis Theoria Casinoplein 10, 8500 Kortrijk - Koffiehuis De Hofnar Kon. Fabiolastraat 26, 8560 Gullegem - Mi KaaZa Lode de Boningestraat 21, 8560 Wevelgem - Wibilinga www.wibilinga.be - Nationale Boomgaardenstichting vzw www.boomgaardenstichting.be - Stadsboerderij Kortrijk Stijn Streuvelslaan 45, 8501 Heule - Davidsfonds Aalbeke Lauwsestraat 59 , 8511 Aalbeke - Natuurvoeding Bio Ambrozijn Moeskroensesteenweg 152, 8511 Aalbeke - ‘T HOF - Verbrugghe Knokstraat 1, 8511 Kortrijk - de boekenstand Velt Wevelgem Menen - dewittedieter@yahoo.com
WILMA
MAHIEUPEER
ST. MATHIEU
https://beweegt.velt.be/wevelgemmenen
verkopen opdat de boerderij verder zou kunnen blijven bestaan. Zij hadden immers veel klanten die hun schulden niet konden betalen. Om zelf het hoofd boven water te houden werd er beslist om een lager gelegen deel van de boerderij te verkopen. Bij het vrijmaken van dit stuk grond beslisten de vader en grootvader van Jan Dermauw om de Mahieupeer te verhuizen naar de vindplaats van de boom. De fruitwerkgroep Velt Wevelgem Menen verplantte de boom opnieuw, met de steun van de provinciale Velt afdeling, op vrijdag 26 januari 2018. Vandaar Mahieupeer 2.0. Maar hoe zit dat nu juist met die peren met ‘Mahieu’? We kunnen stellen dat er in West-Vlaanderen drie verschillende peren zijn met Mahieu, Mathieu of een verwijzing ernaar in hun naam. Helemaal zeker is dat de Wilma, de peer die door kruisbestuiving bekomen werd door Willy Mahieu, grondig verschilt van de Saint-Mathieu en de Mahieupeer. De Wilma is immers een peer die pas in de jaren 1980 ontstaan is en ze is pas eetrijp vanaf januari tot maart. Op dat moment zijn de andere twee peren al lang niet meer beschikbaar. En die andere twee dan? Hier kunnen we heel formeel zijn. Qua uitzicht zijn dit identieke tweelingen, maar op vlak van smaak en bewaartijd verschillen ze. Alain Rondia, van het proefcentrum te Gembloux was heel formeel: op zicht identiek, qua smaak totaal verschillend. We kunnen dus met zekerheid stellen dat de Mahieupeer geen synoniem is van de Saint-Mathieu en dat de Mahieupeer zijn eigen plekje heeft onder de honderden perenvariëteiten. Wil je graag het volledige verhaal uitvoerig leren kennen? Dankzij een subsidie van Erfgoed Zuidwest zijn we in de mogelijkheid om u het boek ‘Mahieupeer 2.0 een echte smaakmaker met een lange historie’ voor te stellen. Dieter
Ledenblad 2018-4
FRUITPROEF NAMIDDAG Zondag 16 september
7
8
Ledenblad 2018-4
Ledenblad 2018-4
9
#FWG PE PROV RSDAG INCIE BERG DOMEIN E 21.10 LEN .20 9u tot 18 1 nec D e Ran 7u d 8560 W - Rijksweg evelge m
Kom en
- Laat uw vruchten persen in overheerlijk sap, - Reserveer tijdig uw plaats via http://www.mobielefruitpers.com, - Onze fruitwerkgroep voorziet gedurende de ganse dag een tentoonstelling van meer dan 80 verschillende soorten appelen en peren, - Deze tentoonstelling vind je in NEC De Rand in Provinciedomein Bergelen, - Je kan er ook terecht voor een drankje en een fijne babbel. Een activiteit georganiseerd door de fruitwerkgroep Velt Wevelgem Menen. In samenwerking met de Gemeente Wevelgem en Stadlandschap Leie en Schelde. Gratis toegang Volg vanaf A19 afrit 1 Gullegem de bordjes ‘NEC De Rand’
Afdeling Wevelgem Menen
alle info op beweegt.velt.be/fruitgroepwevelgemmenen
10
Ledenblad 2018-4
ZADENACTIE 2018 De nationale samenaankoop van biologische zaden van Velt staat weer voor de deur. Je mag je lijst, die je binnenkort met Seizoenen ontvangt, binnenbrengen of opsturen naar Bart Vanden Hove Groenestraat 153 8930 Menen. Betaling gebeurt vooraf, bij voorkeur per overschrijving op volgend nummer : BE15 7785 4573 8930 of contant. De zaden worden geleverd begin februari 2019. De juiste datum vind je in ons volgend veltblad.
Bestellen doe je bij: • Katrien Opsommer • bart.katrienvdhop@edpnet.be • 056-53 03 21 Betalen doe bij voorkeur per overschrijving.
Ledenblad 2018-4
11
SAMENAANKOOP ONDERSTAMMEN In maart wordt er traditiegetrouw een ent-les aangeboden. Om u goed te kunnen voorbereiden bieden we onze leden de mogelijkheid om onderstaande onderstammen aan te kopen. We zorgden zelf voor een fijn assortiment onderstammen.
Peer: - zaailing met zeer sterke groeikracht (communius) - Kwee A met sterke tot middelmatige groeikracht - Kwee Adams met middelmatige tot zwakke groekracht - Q-Eline: als middelmatige tot zwakke groeier
1€/stuk 1€/stuk 1€/stuk 1€/stuk
Appel - zaailing en MM109 of A2: met zeer sterke groeikracht 1€/stuk - MM106: als middelmatige groeier 1€/stuk - M9: als zwakke groeier 1€/stuk - M26 wordt door ons vervangen door B9 1€/stuk Bijkomende info: Onderstam B9 Russische onderstam Budagovski 9 laagstam onderstam voor appel heeft ongeveer de groeikracht van de M9. Het grootste voordeel is dat hij zich veel beter aanpast aan de lichtere gronden van de liefhebber. Deze roodbladige onderstam is ook zeer winterhard en is niet droogtegevoelig als de M9. Wegens zijn winterhardheid is hij ook uiterst geschikt voor appelboompjes in potten. Is tevens bacterievuur resistent. Onderstam Q-eline De eerste perenonderstam die écht vorstresistent is. Die in groeisterkte vergelijkbaar is met kwee C en qua productie zelfs nog hoger scoort. En die mooie, gladde peren geeft en daarnaast goed verenigbaar is met de diverse perenrassen (onder andere Conference, Abate fetel, B.A. Lucas en Sweet Sensation). Dat is Q-Eline. Na jaren van onderzoek en ontwikkeling is deze onderstam nu beschikbaar voor vruchtboomkwekers en fruittelers.
Bestellen doe je voor 30 oktober bij: • Dieter Dewitte • dewittedieter@yahoo.com • 0479 44 54 51
Velt Wevelgem Menen jaarkalender 2018 maand Januari
dag
activiteit 20 Snoeiles leifruit 21 Openhouden Natuur Educatief Centrum 27 kleinfruit snoeiles kleine theoretische les 'reis door de fruitboom'
locatie Dieter NEC De Rand Diego Dieter
februari
3 Wintersnoeiles (naargelang weersomstandigheden) Nieuwjaarsreceptie Velt 10 Wintersnoeiles (naargelang weersomstandigheden) 17 Wintersnoeiles (naargelang weersomstandigheden) 18 Openhouden Natuur Educatief Centrum 24 Wintersnoeiles (naargelang weersomstandigheden)
boomgaard Lauwe boomgaard boomgaard NEC De Rand boomgaard
Maart
Samenaankoop compost Entles, hoe stel ik m'n eigen fruitboom samen Openhouden Natuur Educatief Centrum Provinciale plantendag (stand) Moestuinieren met kinderen De Smoestuinier workshop mahieu peer enten 15 Openhouden Natuur Educatief Centrum 28 Tuinbeurs Velt 28 Hoeve en bloemenmarkt
Poelenbos Dieter NEC De Rand PTI Kortrijk Levensboom De Steiger Dieter NEC De Rand Velt Depot Menen
1 Bloemenmarkt 7 Sierlijk en kruidig > genieten van (on)kruiden 20 Openhouden Natuur Educatief Centrum
Wevelgem NEC De Rand NEC De Rand
3 9 9 17
Wevelgem Levensboom Nieuwstraat 135 Wev. NEC De Rand
11 18 24 24 24
April
Mei
Juni
juli
15 Openhouden Natuur Educatief Centrum
augustus
september ? Oktober
November December
eco tuindagen Moestuinieren met kinderen Praktijkles zomersnoei leifruit Openhouden Natuur Educatief Centrum
18 19 16 16
21 21 18 16
Bestuurs-uitstap Praktijkles zomersnoei Openhouden Natuur Educatief Centrum Openhouden Natuur Educatief Centrum fruitproefnamiddag Tomatenfeest Activiteit samen met Tuinhier (wij organiseren) Openhouden Natuur Educatief Centrum Fruit pers dag Openhouden Natuur Educatief Centrum Winterwandeling Openhouden Natuur Educatief Centrum
NEC De Rand
Poelenbos NEC De Rand NEC De Rand NEC De Rand ??? NEC De Rand NEC De Rand NEC De Rand NEC De Rand