O M S L AGV E R H A A L
Sjakossengevecht Grote rivale van Sheryl Sandberg in de discussie over werkende vrouwen is Anne-Marie Slaughter (54). Slaughter bekleedde een topfunctie bij het Amerikaanse ministerie van Buitenlandse Zaken, maar stopte hiermee in de zomer van 2012. Omdat ze vond dat ze tekort schoot als moeder. In een veelbesproken artikel ‘Why women still can’t have it all’ in The Atlantic betoogt Slaughter dat een topfunctie niet te combineren valt met een gezin. Feministen die dat wel beweren, zoals Sheryl Sandberg, zouden vrouwen een onhaalbaar ideaal voorspiegelen en hen nog meer gestrest maken dan ze al zijn. “Sheryl Sandberg is bovenmenselijk en rijk”, zei Slaughter in Fortune magazine, toen haar werd gevraagd wat ze van Sandbergs boodschap vond. Oftewel: Sandbergs advies om meer ambitie te tonen en om voorafgaand aan een zwangerschap voluit voor een carrière te gaan, zou niet van toepassing zijn op vrouwen zonder uitzonderlijk hoog energieniveau en een leger aan hulp in het huishouden. Slaughter legt in haar betoog de nadruk op institutionele veranderingen, zoals betere kinderopvang. Als zelfs zij, met een man die veel zorgtaken op zich neemt en een vrouw als baas (Hillary Clinton), het niet voor elkaar kreeg om haar baan te combineren met kinderen, dan zou het voor vrouwen in minder fortuinlijke omstandigheden nog veel zwaarder zijn. Sandberg erkent dat institutionele veranderingen nodig zijn, maar legt in haar boodschap de nadruk op verandering bij de vrouwen zelf: ze zouden ambitieuzer moeten zijn en hun kansen moeten grijpen. Tot een toenadering tussen Sandberg en Slaughter is het tot nu toe niet gekomen. Volgens de New York Times heeft Sandberg na een korte e-mailwisseling het contact met Slaughter verbroken en weigert ze naar bijeenkomsten te komen waarbij ook Slaughter is uitgenodigd.
om als vrouw een topcarrière én kinderen
geloof alleen dat vrouwelijke leiders de sleutel zijn
te hebben? Onzin, bewijst Sandberg. In haar boek
om tot een oplossing te komen.” ‘Think big’, is haar
wil ze net duidelijk maken dat het goed is om én
advies. Wees ambitieus. En geloof in jezelf. Niet
ambitie te hebben én je baas te vertellen dat je
makkelijk, want vrouwen krijgen al op jonge leef-
kinderen wil. Dat het goed is om hard te werken,
tijd boodschappen die net het tegenovergestelde
maar ook om vroeg genoeg naar huis te vertrekken
zeggen. “De stereotypen die ons van kinds af in-
om de avond door te brengen met je kinderen. Zo
gelepeld worden, remmen ons ook af tijdens onze
vertelde ze vorig jaar aan het Amerikaanse maga-
carrière”, zei ze in januari op het World Economic
zine Inc. dat ze al jarenlang regelmatig om halfzes
Forum in Davos. “Vergelijk het met een marathon
’s avonds haar kantoor verlaat. Haar man David
lopen. Iedereen moedigt de mannen aan, maar
Goldberg, een entrepreneur in Silicon Valley, ver-
voor vrouwen is de boodschap anders: ben je zeker
trekt op ongeveer hetzelfde uur. “Maar in mijn
dat je wil meelopen? Heb je geen kinderen thuis?
geval zegt niemand er iets over”, merkt Goldberg
Moeten we hier niet eens over spreken?” Ze ver-
droogjes op.
wijst terloops ook naar T-shirts voor kinderen die tegenwoordig in de VS te koop zijn: ‘Smart Like
Think big
Daddy’ en ‘Pretty Like Mummy’. Het leidt er vol-
Niet toevallig wil Sandberg met haar boek vrouwen
gens Sandberg toe dat succesvolle vrouwen aan po-
uitdagen om harder en beter te werken. Ook als ze
pulariteit verliezen wanneer ze succesvol worden,
kinderen hebben. De grootste barrière die tussen
terwijl succesvolle mannen alleen maar populair-
vrouwen en een succesvolle carrière in staat, zijn
der worden.
die vrouwen zelf, vindt ze. Te veel vrouwen raken
Onder meer door dat soort negatieve boodschap-
verstrikt in wat ze het Tiarasyndroom noemt: ze
pen leunen bepaalde vrouwen beetje per beetje
wachten op een beloning voor hun goeie werk, in
achterover en laten ze uiteindelijk hun carrière
plaats van kansen te grijpen, risico’s te nemen en
schieten. Vandaar de titel van haar boek: leun niet
actief hun carrière in handen te nemen. Zelfver-
achterover, maar ‘lean in’. Ga voluit voor je carrière,
trouwen, dat is wat veel vrouwen volgens haar mis-
laat niemand je iets aanpraten. En denk goed na
sen om leiders te worden en succes te hebben. Ze
over de keuzes die je maakt. “Wat ik het duidelijkst
vertelt hoe ze daar zelf ook soms nog last van heeft,
gezien heb in mijn 20-jarige carrière is het volgen-
hoe vreemd dat ook mag klinken voor een vrouw
de: vrouwen nemen bijna nooit één enkele beslis-
in haar positie. “Ik gekscheer er nog altijd over dat
sing waardoor ze van de arbeidsmarkt verdwijnen.
ik graag voor een paar uur evenveel zelfvertrouwen
Wel nemen ze een opeenvolging van kleine beslis-
als mijn broer zou willen hebben. Dat moet zo’n
singen, waardoor ze zichzelf uiteindelijk helemaal
ongelooflijk goed gevoel geven”, schrijft ze in haar
wegcijferen. Het begint soms al in het laatste jaar
boek, meldt Business Insider. Sandberg verwijst
van hun studies geneeskunde, waarin ze een iets
daarbij naar posters die bij Facebook aan de muur
minder interessante specialiteit kiezen, omdat ze
hangen: ‘Fortune favors the bold’ en ‘What would
later misschien minder willen focussen op hun
you do if you weren’t afraid?’. Uitspraken die vol-
werk. Doe dat niet. Als je stopt met jezelf uit te da-
gens haar op maat van vrouwen gesneden zijn.
gen, raak je op den duur verveeld”, aldus Sandberg
Al wil Sandberg voor alle duidelijkheid de vrouwen
in een speech voor een publiek van jonge vrouwen
niet viseren. “Sommigen zullen misschien denken
op het Barnard College in New York in 2011.
dat ik andere verantwoordelijken buiten schot laat. Of erger nog, dat ik de vrouwen de schuld in
Topvrouw zkt. nieuwe man
de schoenen schuif door te focussen op wat ze zelf
Vrouwen moeten er dus voor gaan en het nodige
kunnen veranderen en door hen aan te zetten om
zelfvertrouwen hebben om dat te doen. Maar
te gaan voor hun carrière. Niets is minder waar. Ik
even belangrijk is de partner waarvoor ze kiezen.