treert die sensor bubbels of gekraak, dan kan dat op
beerd’, aldus Havinga. ‘We moeten dus naar lagere
In de olie- en gasindustrie draait alles om betrouw-
een (toekomstig) lek wijzen.
frequenties. Wij gebruiken 10 tot 40 kilohertz, maar
baarheid. Ze moeten honderd procent zeker weten
Daarnaast worden er bewegingssensoren aange-
dat betekent wel dat je een beperkte bandbreedte
dat het werkt. Als er iets misgaat, lijden ze tonnen
bracht die de trillingen van pijpleidingen meten.
hebt. We kunnen maximaal tien kilobit versturen.
schade per dag.’ |
Ze analyseren of het een normale trilling is of dat
Nee, dat is geen ruwe data. We meten wat er aan
de pijp verder doorbuigt dan gebruikelijk. Ook
de hand is, dan praten de sensoren als het ware
zit er een CO2-sensor in die kan meten of ergens
eerst met elkaar. Is er echt iets aan de hand, dan
CO2 ontsnapt. Die toepassing is vooral van belang
wordt actie ondernomen en een datapakketje naar
als er besloten wordt CO2 op te slaan onder de
boven gezonden.’
zeebodem.
In de simulatieomgeving van de duiktoren werkt al-
De geluidssensoren die worden gebruikt kunnen ook het
les. De volgende stap is het systeem op 300 meter
geluid van walvissen herkennen. Voor de Noorse partners in
diepte testen in een groot meer in de buurt van
het project is dat erg belangrijk, zowel om technische als om
Al die sensoren kunnen onderling met elkaar
Oslo. Dat doen Havinga en zijn collega’s in novem-
politieke redenen. Havinga had er in eerste instantie niet
communiceren, en sturen hun data ook naar het
ber van dit jaar. Nog weer een half jaar later wordt
aan gedacht. ‘Het stond hoog op hun lijstje. Dat verraste mij.
vasteland. Omdat alle communicatie onder water
verder opgeschaald. Dan wordt getest in een Noors
Walvissen worden bij de aanleg van een boorplatform vaak
plaatsvindt, zijn er nogal wat wetenschappelijke
fjord. Havinga: ‘Dat wordt onze afsluitende presen-
weggejaagd door het vele lawaai. Zodra de bouw echter klaar
uitdagingen in het project. Allereerst zijn de ‘tor-
tatie. Als het daar werkt, werkt het ook midden op
is, worden de beesten nieuwsgierig en keren ze terug. Dan
pedo’s’, zoals Havinga ze noemde, niet voor niets
de oceaan. Daarna is het aan de bedrijven.’
kunnen ze het platform en de leidingen beschadigen. Met de
zo zwaar. De metalen behuizing moet zorgen voor
De hoogleraar denkt dat die nog wel de tijd zullen
sensoren willen de projectpartners twee dingen meten. Of ze
stevigheid en duurzaamheid.
nemen voordat het systeem echt op volle zee wordt
het welzijn van de walvissen beïnvloeden. En wat het risico
Daarnaast is communicatie via radiogolven onder
toegepast. ‘Offshorebedrijven zijn redelijk conser-
is dat walvissen schade aanbrengen. Dat eerste is voor het
water onmogelijk. ‘Die golven worden geabsor-
vatief. Bovendien hangt er veel van het systeem af.
oliebedrijf denk ik bijzaak, maar het is wel politiek correct.’
Beperkte bandbreedte
Walvissen
UT NIEUWS 04|2012 15