uk 04 - 16 september 2010 | jaargang 40

w w w.universiteitskrant.nl

Zilver voor Gyas 3 Brand? Nee, een feestje! 4 Hoe vind je nieuwe Robben? 9 Wrang kadootje 14

4

o n a f h a n k e l i j k w e e k b l a d v o o r d e r i j k s u n i v e r s i t e i t g r o n i n g e n n 1 6 SE P TE M BER 2 0 1 0 n JAARGANG 4 0

RUG-beleid stilteruimtes ‘achterhaald’

Times: RUG duikelt De RUG staat op de 170e plaats op de vandaag gepubliceerde Times Higher Education Top-200. Daarmee duikelt de universiteit fors ten opzichte van vorig jaar, toen de RUG nog op de 138e plek stond. De Times-ranglijst is dit jaar samengesteld volgens een nieuwe methodologie waardoor vergelijking met voorgaande edities lastig is. Collegevoorzitter Sibrand Poppema wil nog niet inhoudlijk reageren.“Wat we van de positie vinden is sterk afhankelijk van de score van andere Nederlandse universiteiten”, aldus Poppema. De RUG rekende op een betere score.

Zie ook pagina 20 >

Het RUG-beleid om geen gebedsruimtes te faciliteren met een beroep op de scheiding tussen staat en kerk is “hopeloos achterhaald”, zegt godsdienstwetenschapper Jorien Holsappel. Ze promoveert volgende week op een onderzoek naar stiltecentra in Nederland.

Vrijwel alle universiteiten en hogescholen in Nederland hebben stilteruimtes of hebben die gehad.

Het oude argument dat religie niet thuishoort in een seculiere instelling is nauwelijks meer van toepassing. “Seculier wordt tegenwoordig opgevat als gastvrij. Ruimte biedend voor verschillende denkrichtingen”, zegt Holsappel. Met die argumentatie besloot de Hanzehogeschool in 2008 om wél een stilteruimte te faciliteren.

Collegevoorzitter Sibrand Poppema van de RUG ziet in de bevindingen van Holsappel geen reden het huidige beleid te wijzigen. “Er is geen verbod. Maar vanuit het college van bestuur gaan we geen stiltecentrum bouwen. Mensen hebben een plekje nodig waar ze zich even kunnen terugtrekken, dat hoeft geen aparte zaal te zijn.”

Voor de zomer laaide de discussie op toen Hans Jordens opstapte uit de raad van de bètafaculteit, omdat de faculteit een zaaltje ter beschikking had gesteld aan moslimstudenten om te bidden. [ christien Zie ook pag. 9 > boomsma ]

I n d i t n u mme r

Joost “Ze vinden m’n foto beter dan m’n gedichten”, vat Joost Oomen zijn eerste weken als huisdichter van de RUG samen. Kortom, hij heeft humor. Maar dat hij wel degelijk kan dichten, zie je vanzelf op pagina

6>

Weemhof is de baas hierzo Hij heeft helemaal niets met de nieuwe tenntamenhal, maar dat geeft niet meer.

Want vandaag neemt Desiré Weemhof afscheid als tentamenhalbeheerder. “Mag ik voor het interview nog even een sigaretje roken?”

10 & 11>

Opgepakt! En dan?

Een nachtje in de cel, het kan je zomaar overkomen. Vrienden lachen zich suf, jij niet. Cees, Gijs en Michiel vertellen hun verhaal.

Pagina 4 & 5 >

‘Studie 1000 euro duurder’ UKTV Sinds een paar weken maken studenten journalistiek filmpjes voor de UK-site. Surf dus vooral naar universiteitskrant.nl en kijk naar de boksreportage van Arjen Hoekstra en Nynke van der Zwaag. Onze eigen bokser Teodor Lazarov ging ook naar de clinic van Innocent Anayawu: “Make me happy. Laat zien dat jullie kunnen schaduwboksen.” Want eigenlijk vindt hij studenten maar watjes.

Zie pagina 2 >

Het collegegeld moet op korte termijn duizend euro omhoog, anders kunnen universiteiten het hoofd niet boven water houden. Dat zegt rector magnificus Frans Zwarts van de RUG. “En met duizend euro erbij is het nog goedkoop.”

Volgens Zwarts hebben de Nederlandse universiteiten snel extra geld nodig om te voorkomen dat het onderwijs wordt uitgehold. “Als dat niet van de overheid komt, dan moet het toch echt ergens anders vandaan komen.”

Als oplossing noemt hij een drastische verhoging van het collegegeld. “Het is uitgesloten dat het

hoger onderwijs voor gebruikers zo goedkoop blijft als het nu is. Er moet op afzienbare termijn duizend euro bij, anders gaat de universiteit te gronde”, aldus Zwarts.

De rector schetst drie mogelijke scenario’s. “Je moet óf het collegegeld verhogen, óf met een numerus fixus het aantal studenten twintig procent terugschroeven óf er gaan universiteiten de vernieling in.”

Zwarts pleit wel voor de invoering van een sociaal leenstelsel om het onderwijs toegankelijk te houden voor minder draagkrachtige studenten. “Dat hoort bij een beschaafd land.”

Het wettelijk collegegeld bedraagt op dit moment 1672 euro. Het college van bestuur van de RUG ver-

hoogde deze zomer het collegegeld voor een tweede bacheloropleiding tot 6800 euro. Volgens Zwarts staat dat los van de problemen die hij nu schetst.

Een woordvoerder van universiteitskoepel VSNU erkent dat Nederlandse universiteiten een financieringsprobleem hebben. “Er is drastisch extra geld nodig, alleen vinden wij dat dat bij de overheid vandaan moet komen.”

U-raadslid Albert Thie van de Groninger Studentenbond GSb noemt de suggestie van Zwarts “nogal schokkend”. “Misschien dat je op zo’n manier wel de kwaliteit van het onderwijs behoudt, maar niet de toegankelijkheid”, aldus Thie. [ ernst arbouw ]

Tentamen met 470 onvoldoendes Zo’n vijfhonderd studenten schreven zich eind augustus in voor het hertentamen Europees recht. Maar dertig studenten haalden de toets.

Het is een pittig tentamen, weten ze bij rechten. Maar zo extreem slecht is er nog nooit gescoord. “We kwamen echt bizarre antwoorden tegen”, reageert docent Hans Vedder.

Vijfhonderd studenten schreven zich in. Zo’n tweehonderd studenten kwamen niet opdagen of lieten het tentamen niet nakijken en kregen een nul. Van de 315 studenten die het tentamen wel maakten, zakte ruim negentig procent. Gemiddeld scoorden ze een 3,9. “Ik heb de laatste tijd veel mails ontvangen van studenten die ontevreden zijn over het tentamen, maar de vragen waren niet moeilijker dan anders”, zegt Vedder.

Onderwijsdirecteur Jaap Dijkstra bevestigt dat. Na analyse van de tien open vragen concludeert hij dat er “niets mis is met het tentamen”.

“De oorzaak ligt bij de deelnemers.

Als je na de zomer een hertentamen wilt doen, moet je je goed voorbereiden.” Bij de eerste kans slaagde zeventig procent van de deelnemers. [ peter keizer ]

2 DEZE WEEK

UK 4 - 16 SEPTEMBER 2010

Spor tcentrum, Groningen >12/09/2010 14.30 uur > Boksclinic

Diep gaan om te overleven Vedergewicht topbokser Innocent Anyawu was zondag bij de ACLO voor een clinic en vertelde zijn levensverhaal.

De basisbeurs blijft, maar vertraagde studenten moeten de rekening betalen. Dat hebben VVD, CDA en PVV samen afgesproken, zeggen bronnen rond de formatie.

De VVD wil de basisbeurs afschaffen en vervangen door een leenstelsel, maar CDA en PVV zijn tegen.

Het CDA kwam tijdens de verkiezingen met een eigen bezuinigingsplan: wie meer dan een jaar studievertraging oploopt, moet de rest van zijn opleiding maar zelf betalen.

Volgens de geruchten gaat dit plan door als de formatie slaagt, wat een bezuiniging van een half miljard euro oplevert.

Studentenvakbond LSVb is niet gelukkig. “We geloven niet dat studenten sneller gaan studeren door de financiële strop die het CDA heeft bedacht. Het studietempo is nauwelijks veranderd, ondanks prestatiebeurs en bindend studieadvies.”

Milder is het collegabond ISO. “Zeker langstudeerders mogen wel een prestatieprikkel krijgen”, zegt voorzitter Guy Hendricks. “We maken ons vooral zorgen om mensen die een dure studie doen, zoals geneeskunde. Voor hen kan een kleine vertraging werkelijk heel duur worden.” [ bas belleman, hop ]

Door teodor lazarov Hij lijkt uit zwart marmer gehouwen. Elke spier onder het zwarte hemdje is benadrukt en precies gestileerd door jarenlange training. Met korte bewegingen, perfect getimed, beweegt Innocent Anyawu zich over de blauwe vloer van sportzaal 1. Snelle korte stoten verraden zijn dodelijke precisie en explosiviteit. “Make me happy. Laat me zien hoe goed jullie kunnen schaduwboksen.”

Meervoudig Benelux kampioen vedergewicht Innocent Anyawu geeft een boksclinic bij de Groningse studentenboksvereniging Pugilicé. De in Nigeria geboren Nederlandse profbokser verloor tot nu toe slechts één van zijn 23 professionele partijen. Een kleine gedreven man, die met passie zijn sport beoefent. Uit zijn levensverhaal, dat hij in een notendop vertelt voordat hij de training begint, blijkt waarom.

“Ik werd geboren in een dorp waarin vijfduizend mensen elke dag moesten strijden om te overleven. Er was geen water, geen medische zorg en geen school.

Je moest zestien kilometer lopen om uit een klein beekje water te halen. Nadat mijn moeder stierf door gebrek aan medicijnen, wist ik dat ik daar weg moest. Anders zou ook ik daar omkomen.”

Innocent spreekt langzaam.

Zijn ogen glijden langs de studenten, die deze zondagmiddag zijn gekomen om te luisteren en onder hem te trainen. “Ik heb nooit een school kunnen afmaken. Maar ik heb wel de kans gehad om met mijn sport iets te bereiken en de beste te zijn.”

Hij klapt in zijn handen. “Ik heb de Innocent Foundation opgericht en dankzij de opbrengst die binnenkomt van mensen zoals jullie, die les van mij willen krijgen, kunnen op dit moment mensen uit mijn dorp water

Traag studeren wordt duur

Studente Fries stopt Foto Attie Bakker drinken en medische zorg ontvangen.” Hij kijkt weer de kring rond, lacht zijn tanden bloot.

Pretoogjes verraden zijn enthousiasme. “Laten we beginnen!”

Een symfonie van piepende schoenen, gehijg en het doffe geluid van handschoenen die hun doel raken, begint. Innocent loopt rond, geeft aanwijzingen en opdrachten. Af en toe neemt hij iemand op de pads om combinaties uit te voeren. In het midden van de zaal staat een ring, waarin wedstrijdvechters sparren.

“Ik hoorde dat hij niet mee gaat

sparren, zoals eerst de bedoeling was”, vertelt een jongen met rossig haar. “Hij heeft volgende week een wedstrijd en is nu zo scherp, dat ik in ieder geval niet tegenover hem zou willen staan.”

Innocent betreedt de ring en geeft de vechters enkele combinaties als opdracht. De een verdedigt, de andere valt aan. De jongen bij wie hij voordoet wat te doen, oogt zenuwachtig.

“Tijd voor het meest belangrijke onderdeel van elke sport.” Innocent verzamelt de studenten weer. Ze hijgen, puffen en zweten

na een uur intensieve combinaties en sparoefeningen. “Conditietraining!”

Twee ronden van twintig oefeningen volgen, waarin dodelijk vermoeide studentboksers diep moeten gaan om de training te overleven. Maar ze laten zich niet kennen. Na afloop is het tijd voor een groepsfoto in de ring. Innocent in het midden. “Willen degenen voor me gaan zitten, zodat ik ook zichtbaar ben?” Hij neemt zijn bokshouding aan. Scherpe blik, uit zwart marmer gehouwen, een ware strijder.

Jeugdjournaal | 40 ja a r u k | Al veertig jaar lang is de UK een kweekvijver van journalistiek talent. Wat is er geworden van de studenten die ooit bij de krant begonnen? Ze vertellen ‘t zelf.

Waar kom je als ex-studentredacteur van de UK terecht? In mijn geval in landen als Zambia, Peru en Birma. Afgelopen jaren heb ik in tientallen ontwikkelingslanden gewerkt, om jeugdjournaals op te starten voor persvrijheidorganisatie Free Voice. Sinds 2004 hebben we er 8 geïnitieerd: het Kids News Network (KNN).

De lokale jeugdjournaals zijn geïnspireerd op het NOS Jeugdjournaal, maar volledig aangepast aan de lokale (nieuws)cultuur. De jongvolwassen camjo’s van KNN worden 2 maanden getraind en 1,5 jaar intensief begeleid.

In alle landen is de show binnen een paar maanden razend populair onder de jeugd; voor het eerst worden ze serieus genomen op tv en geven ze in alle vrijheid hun eigen mening op het nieuws. De truc is dat de jeugdjournaals ‘echte’ nieuwsonderwerpen in beeld brengen, ook over misbruik, corruptie en censuur. Door de populariteit en hoge aaibaarheidsfactor van het kinderprogramma durft de lokale overheid het zelden de mond te snoeren, in tegenstelling tot het ‘grote mensen nieuws’.

Het leukste van de baan vind ik het samenwerken met journalisten in totaal andere culturen en contexten. Hoe moeilijk de (taal)verschillen ook zijn, we snappen elkaar wel. Overal ter wereld kampen journalisten met te weinig geld, vastlopende computers en ongezond lange werkdagen. In deze landen hebben ze alleen nog meer en

grotere problemen, zoals levensgevaarlijke censuur.

In Birma wordt het meest complexe jeugdjournaal gemaakt, met ondergronds opererende journalisten die kinderen een masker geven, voordat de camera draait. Zo wordt de identiteit van het kind en indirect die van de journalist beschermd voor de veiligheidsdiensten van het krankzinnige regime. Da’s wel even andere koek dan Groningen.

Ik schreef voor de UK tussen 1999-2001.

Het was leuk werk en mijn best betaalde bijbaantje, maar ‘een kweekvijver van talent’ vond ik het niet. Dat was en is de Groninger Studentenkrant, een echt onafhankelijke krant voor en door studenten. Benieuwd of deze laatste alinea door de censuur komt.

Ole Chavannes(1999-2001) Program manager Kids News Network

De studente die zich als enige had aangemeld voor de bachelor Fries heeft zich – om privéredenen – teruggetrokken.

Vorig jaar begonnen nog acht studenten aan de opleiding.

“Het is een enorme afname ten opzichte van de laatste vijf jaar”, stelt hoogleraar Goffe Jensma. “Jaren geleden waren een, twee of drie aanmeldingen eerder regel dan uitzondering, maar de laatste jaren ging het juist relatief goed.”

Jensma wijt de terugloop aan de verhoging van het collegegeld voor een tweede studie. “Veel van onze studenten zijn niet meteen na hun vwo Fries gaan studeren, maar stromen door van het hbo of doen het naast of na een andere opleiding.”

Jensma wil meer gaan samenwerken met andere kleine opleidingen en de studie herinrichten om deze aantrekkelijker te maken voor vwoleerlingen. [ nicole besselink ]

RUG krijgt webwinkel Over één of twee maanden gaat de RUG webwinkel van start. Op den duur moeten studenten zelfs klappers online kunnen kopen.

De winkel wordt momenteel getest en gevuld met spullen uit de traditionele universiteitswinkel, zoals de RUG-truien en t-shirts. In een later stadium wordt ook klapperverkoop mogelijk. Ook kunnen mensen zich inschrijven voor symposia en online betalen. Het is nog onzeker of er één grote webwinkel komt, of dat elke faculteit zijn eigen afdeling krijgt. [ axel bogaerds ]

N I E U W S 3

UK 4 - 16 SEPTEMBER 2010

Arts mag best dyslexie hebben Geneeskundestudenten met ernstige dyslexie moeten geen patiënten behandelen, maar kunnen beter het onderzoek ingaan. Dat stelde Peter de Leeuw, voorzitter van het landelijk overleg examencommissies, maandag in het Nederlands Dagblad.

De Leeuw pleit in het artikel voor een verplicht alternatief traject voor ernstig dyslectische studenten. Ze kunnen dan nog wel medicus worden, maar mogen geen patiënten meer behandelen.

“We zijn het er niet mee eens”, zegt Jan Borleffs, onderwijsdecaan van de Groningse medische faculteit, in reactie op het artikel. “Het speelt niet. We hebben absoluut geen plannen om studenten met dyslexie te weigeren. Het is bij ons geen beleid om daarop te selecteren.”

Ook studenten zijn verbaasd.

“Binnen ProMed heeft nog nooit iemand over dit probleem gehoord”, aldus Anne Koning, voorzitter van de belangenbehartigingsclub van geneeskundestudenten.

“Bovendien is er bij slechts een klein deel van de 3,5 procent geneeskundestudenten met dyslexie sprake van

ernstige dyslexie. Wij zetten dan ook vraagtekens bij de omvang van het probleem.”

Koning zegt niet tegen het principe van selectie op basis van lichamelijke beperkingen te zijn, zoals bij pilotenopleidingen. “In gevallen waarin dat om gevaar te vermijden nodig is, zijn wij niet tegen, maar in het artikel wordt daar geen enkel bewijs voor geleverd.”

Nico Bos, voorzitter van de Groningse examencommissie, staat milder tegenover de ideeën van De Leeuw, al denkt hij dat je dyslexiegerelateerde problemen niet in algemene regelgeving kunt vangen.

“Daarvoor beslaat dyslexie een te breed spectrum van aandoeningen.

Je zult per individu moeten kijken in hoeverre de handicap problemen oplevert”, aldus Bos. “Het gaat er ook niet om dat we studenten niets gunnen, maar soms moet je reëel zijn over iemands beroepsperspectieven.”

Het Regionaal Tuchtcollege Groningen kent geen klachten over dyslectische medici. In Groningen komt geneeskunde dyslectische studenten tegemoet met langere tentamentijden, uitvergrote tentamenteksten en milde omgang met spelfouten. [ nicole besselink ]

Dizkartianen krijgen klappen Twee leden van Dizkartes zijn maandagnacht voor de deur van hun vereniging mishandeld. Een 31-jarige Groninger wilde de sociëteit binnendringen en werd agressief toen hij werd tegengehouden. “Hij sloeg iemand in het gezicht en werd zo wild dat we hem met twee man in bedwang moesten houden. Vervolgens deelde hij een kopstoot uit”, vertelt bestuurslid Frédérique Wesseling. Agenten namen de man mee. De studenten kwamen er met bulten en hoofdpijn af. Ze hebben aangifte gedaan.

RUG ontsluit Kabinet Koningin RUG-onderzoekers onder leiding van hoogleraar kunstmatige intelligente Lambert Schomaker maken documenten uit het Kabinet der Koningin van rond 1900 digitaal doorzoekbaar in het kader van het zogenaamde Targetproject. Het gaat om 40.000 handgeschreven pagina’s die zijn gescand en online komen. Vrijwilligers lezen teksten en leveren de ‘vertaling’ aan patroonherkenningssoftware, ontwikkeld door de afdeling kunstmatige intelligentie. Zo wordt de software getraind, waardoor de teksten op termijn geheel doorzoekbaar zijn.

Nieuwe mail opnieuw uitgesteld

Foto Katie Steenman

Paul Drewes en Joris Pijs

Zilver op EK voor Gyasroeiers Op het EK-roeien hebben Joris Pijs en Paul Drewes van Gyas zilver behaald. In de Portugese plaats Montemor-O-Velho bleek afgelopen weekend alleen de Franse ploeg sneller in de categorie Lichte mannen twee zonder stuurman.

Per toeval werden Pijs en Drewes in mei een duo. “We hadden hiervoor allebei last

gehad van een blessure”, vertelt Pijs. “Daarom trainden we aangepast. Omdat we elkaar nog kenden van Gyas leek het wel een leuk idee om samen te gaan roeien.”

Het leverde meteen “het hoogst haalbare” op: “Die Fransen staan al tien jaar aan de top. Dit weekend was het onmogelijk ze te verslaan. Misschien lukt dat volgend jaar

wél.”

Het succes hebben ze op een bescheiden manier gevierd. “Omdat we op ons gewicht moeten letten mogen we nooit teveel eten.

Maar ’s avonds zijn we wel even lekker uit eten geweest.” Ook dronken ze een biertje en een glaasje port. “Maar niet te gek hoor.” [ tjerk notten ]

Klaas van Berkel onzorgvuldig, niet nalatig Hoogleraar geschiedenis Klaas van Berkel van de RUG heeft zijn promovenda Marion Peters onzorgvuldig begeleid. Maar van nalatigheid is geen sprake. Zegt het Landelijk Orgaan Wetenschappelijke Integriteit (LOWI).

De 20e maart 2008 was een dag om niet snel te vergeten. Historicus Marion Peters promoveerde op een onderzoek naar de zeventiende-eeuwse Amsterdamse burgemeester Nicolaes Witsen. Net als Igor Wladimiroff, die een week eerder aan de RUG op hetzelfde onder-

werp gepromoveerd was.

Peters was woedend omdat hoogleraar Van Berkel haar tekst aan Wladimiroff had laten lezen zonder dat zij daar vanaf wist. En dat was volgens haar terug te vinden in zijn proefschrift. Haar conclusie: een grof geval van plagiaat. En onbehoorlijk gedrag van Van Berkel.

Ze maakte de zaak aanhangig bij de RUG. Het college van bestuur oordeelde, na onderzoek van een commissie, dat er van plagiaat geen sprake was en dat Van Berkel geen blaam trof. Wel kreeg co-promotor Van Koningsbrugge een reprimande vanwege onzorgvuldige begelei-

ding.

Peters zocht het hogerop en legde de zaak voor aan het LOWI. De klacht over plagiaat had ze al ingetrokken. Het LOWI geeft haar nu deels gelijk: Van Berkel had haar tekst niet aan een ander mogen geven zonder haar toestemming. Hij had het in alle openheid met haar moeten bespreken. Zijn angst dat Peters’ promotie aan de RUG niet was doorgegaan – dat kost de RUG geld − rechtvaardigt volgens het LOWI niet dat hij het dan maar zonder haar medeweten had moeten doen. Van wetenschappelijk wangedrag, schending van integriteit,

misleiding of misbruik van vertrouwen is geen sprake.

De gemoederen liepen de afgelopen twee jaar hoog op. Het LOWI rept over de “menigmaal onzorgvuldige en laatdunkende uitlatingen van Peters”. Of zoals rector magnificus Frans Zwarts zegt: “Op een bepaald moment kom je terecht in een traject van steeds verdergaande polarisatie en beschuldigingen over en weer. Daar is dan geen houden meer aan.” Hij vindt het jammer dat hij er niet in is geslaagd partijen bij elkaar te brengen. “Daar baal ik enorm van.” [ hanneke boonstra, ernst arbouw ]

De migratie naar het nieuwe mailsysteem van de RUG is opnieuw uitgesteld. Een performanceprobleem, waarvan werd aangenomen dat het was opgelost, gooit volgens het Donald Smits Centrum voor Informatie Technologie roet in het eten. Specialisten van SUN en de hardwareleverancier zoe­ken naar een oplossing. Begin juli werd de migratie ook al uitgesteld, vanwege een softwarefout.

Rusland wil ook bama invoeren Rusland overweegt zijn universiteiten te hervormen en een bachelor-masterstelsel in te voeren. Het Russische onderwijs moet weer aansluiting bij de rest van de wereld vinden. Dat het een Angelsaksisch systeem is, vinden ze kennelijk geen bezwaar. “Russen zijn daarin vrij pragmatisch”, zegt RUG-Ruslandkenner Hans van Koningsbrugge, Ruslandkenner. [ hop ]

Topper bij rechten De rechtenfaculteit heeft dr.

Aurelia Colombi Ciacchi benoemd op de ‘endowed chair’, de leerstoel voor een toponderzoeker die het college van bestuur aan alle faculteiten toezegde. Colombi Ciacchi werkt bij de universiteit van Bremen.

Ze is gespecialiseerd in Europees verbintenissenrecht, en houdt zich bezig met grondrechten en ‘social justice’ in het contractrecht. In Groningen wordt ze Academic Director van het Centre for Law and Governance, dat de samenhang tussen publieke en private belangen onderzoekt.

4 OPMERKELIJK

UK 4 - 16 SEPTEMBER 2010

Brand? Nee, een feestje!

Plotseling stond een aantal politie- en brandweerauto’s voor de deur. Met zwaailichten en sirene. “We dachten, wat is er op straat gebeurd?”

Door tjerk notten Wat zou er aan de hand zijn? Is er iets ergs gebeurd? Dat vroegen Bas Boonstra en zijn dispuutgenoten zich dinsdagavond af. Een aantal politie- en brandweerauto’s was met sirene aan komen rijden.

Nu schenen hun zwaailichten op het dakterras van Boonstra’s studentenwoning aan de Lage der A. “We konden niet goed zien wat er op straat gebeurde”, vertelt hij.

“We dachten dat er iemand in het water gevallen was of zo.”

De IB/IO-student vierde op dat moment feest met zo’n dertig dispuutgenoten. “Echt een leuk feestje. Wat biertjes en een klein vuurtje in een korf er bij.”

Maar toen ging de bel. Politie.

“Van een buurtbewoner kregen we de melding dat een woning aan de Lage der A in lichterlaaie stond”, zegt een politiewoordvoerder. “Exact in die woorden werd het ons verteld. Er was veel rook en aan de overkant van de straat was een vuurbol te zien.”

En dus rukten politie en brandweer uit met groot materieel.

“De agenten aan de deur vroegen of er brand was”, vertelt Boonstra. “Toen hebben we onze vuurkorf laten zien. Het is niet eens een echte. Het is een oude metalen bloempot, niet groot. De vlammen komen daar niet eens bovenuit. Het rookt misschien wel een beetje.”

Die eerste agenten vonden volgens Boonstra dat er niks aan de hand was. Maar een dag later oordeelde de politie anders.

“Een vuurkorf op het dak is gewoon veel te gevaarlijk”, aldus

de woordvoerder. “Het vuur kan overslaan. Daarom hebben we deze jongens laten weten dat het absoluut niet kan.”

Ook de gemeente Groningen heeft een bezoek gebracht om de bewoners te waarschuwen.

“We lagen allemaal nog te slapen en toen ging opnieuw de bel. Iemand van de gemeente heeft foto’s gemaakt van het dakterras en gezegd dat het nog een staartje gaat krijgen. Ze gaan onder meer de huisbaas waarschuwen. Het is toch gek dat de agenten eerst oordelen dat het niet onveilig was wat we deden.”

Maar volgens de woordvoerder van de politie staat nergens in de rapportage dat het meeviel. “Bovendien is dat ook niet het belangrijkste. Het gaat er om dat een brand door een heel klein iets kan ontstaan. Dat beseffen mensen niet altijd. We moeten daar voor waarschuwen.”

Jazeker, |_

Zo’n nachtje in

Zwaluwnest en eendestront “Slecht voor het pand”, moppert wedstrijdcommissaris Reint Bolhuis over de zwaluwnesten tegen het clubhuis. En oh ja, dan zijn er ook nog de eenden. Ze hebben het niet zo op vogels bij Gyas.

Door elzemiek zinkstok Nu staat het clubhuis van Gyas er weer netjes bij. De grijze klonten aarde onder de dakspanten zijn weggehaald, vlak nadat de jonge zwaluwen waren vertrokken. Maar de hele zomer werd het pand ontsierd door de nesten. “Het is niet mooi”, vindt wedstrijdcommissaris Reint Bolhuis.

“En het is slecht voor het hout en de verf.”

Schattig vinden de leden van Gyas het volgens Reint ook niet.

“De meesten zeggen: haal maar weg!”

En dat is gebeurd. Dat de zwaluwen volgend jaar terugkeren in de hoop hun oude nest te betrekken, doet Reint weinig: “Moeten ze maar een nieuw nest zoeken.”

Het pand mag er dan mooi verzorgd uitzien, het vlot is een heel ander verhaal. Zwaluwnesten

kun je weghalen, maar wat moet je met eenden die, zodra de avond valt en de laatste roeiers het water uit zijn, met tientallen uit het water komen om op het vlot te overnachten. En te poepen. Op het vlot.

“Het stinkt niet echt, maar je kan er wel over uitglijden”, knikt Reint Bolhuis. “Bij regen moet je echt oppassen!”

Ernstige ongevallen zijn bij hem niet bekend. Maar de poep wordt dan ook best vaak opgeruimd.

“Met een schep haal je dan het meeste eraf en de rest doe je met

een bezem.”

Wegjagen heeft hij wel geprobeerd, maar het werkt niet: “Dan zijn ze binnen tien minuten weer terug. We kunnen wel een vogelverschrikker neerzetten, maar ik denk niet dat dat werkt. Je leert er wel mee leven, het is gewoon een dagelijkse ergernis geworden.”

Waar ze zich bij Gyas níet aan ergeren zijn insecten – het favoriete voedsel van zwaluwen. Toeval? Of zouden ze komende lente bij Gyas nog eens terugdenken aan de tijd dat er nog zwaluwen waren?

?!

?? ! !

‘Nog geen huisje in Frankrijk’ Vraag & antwoord

Het debuutalbum van Tommy Ebben & The Small Town Villains moet nog uitkomen, maar een van de nummers zit al in een commercial van Vodafone.

Zanger Thomas Ebben (25), oudstudent journalistiek, vertelt hoe ze dat voor elkaar kregen.

Door Nicole Besselink

Vertel, hoe hebben jullie dat geflikt?

“Nou, het is eigenlijk helemaal buiten mij om gegaan. Toetsenist Maarten kende toevallig de regisseur van de commercial. Deze wilde in eerste instantie muziek van Lucky Fonz III voor de reclame gebruiken, maar die bedankte voor de eer. Maarten had onze nieuwe cd in zijn tas, gaf de re-

gisseur een exemplaar en de volgende dag werden we gebeld: of ze She won’t tell mochten gebruiken.”

Veel reacties zeker?

“Ja, ik krijg bijna dagelijks sms’jes van mensen die mij herkennen of vragen of ik dat ben in die reclame. Zelf heb ik ’m nog niet voorbij zien komen, ik kijk nauwelijks tv.”

Al gebeld door Amerika?

“Haha, dat zou wel heel toevallig zijn. Zo’n commercial kan wel wat deurtjes openen, maar ik ben iets realistischer. Op landelijk niveau doorbreken lijkt me al heel mooi, al mogen we nu ook niet klagen.

Het belangrijkste voor nu is de publiciteit voor het debuutalbum

Dreamless Slumbers dat vanaf 15 oktober in de winkels ligt.”

Wat schuift dat nou, je muziek in ’n reclame?

“Nou, het wordt alleen in Nederland uitgezonden en we zijn een beginnende band. We kunnen nog geen keiharde onderhandelingen voeren, hebben nog geen dikke poot om op te staan.

Laat ik het zo zeggen: het is een leuk bedrag, maar een huisje in Frankrijk kun je er nog niet van kopen, niet eens iets in de buurt.”

En die studie journalistiek?

“Tja, ik vind het leuk om te schrijven, maar tijdens de master werd wel duidelijk dat ik me op de muziek moet storten om me heel blij te voelen.”

| ac h t e r g r o n d | Een nachtje in de cel.

Het lijkt nog grappig als je in een politiebusje wordt afgevoerd en je vrienden zwaaien je lachend uit. Maar achter de tralies verdwijnt dat gevoel snel.

Door anne carlijn Kok Het ‘overkwam’ Gijs een paar jaar geleden, toen hij nog studeerde. Hij had zijn hand in een halfopen luikje van de FEBO aan de Grote Markt gewurmd. Hij had trek in een frikadel en dacht er makkelijk bij te kunnen. “Ik had ’m nog geen seconde in dat luikje of hij werd er ruw uitgetrokken en op mijn rug gedraaid.

Dat deed verdomme pijn! Terwijl ik me omdraaide, riep ik iets van ‘hee eikel’. Toen zag ik pas de drie oranje hesjes. Politie.”

De agenten sloegen hem in de boeien. “Tussen twee agenten in werd ik half struikelend tussen al die etende mensen richting politiebus gedirigeerd. Mijn vrienden

stonden met open mond te kijken en begonnen vervolgens snoeihard te lachen.”

Het busje reed weg. Zijn vrienden zwaaiden hem uit.

Volgens Matthijs Beukema, studentenagent in Groningen, gebeuren dergelijke akkefietjes regelmatig.

“De ene nacht zijn het er tien en dan is het weer een paar nachten rustig.

Nu gaat het niet alleen om studenten hoor, maar die zijn wel vaak het vervelendst. Ze weten het altijd beter, ze studeren rechten of schermen met hun vader. Maar als ze ’s morgens nuchter naar huis mogen zijn ze een stuk stiller.”

Arrestanten gaan eerst naar het bureau op de Rademarkt en pas daarna naar het nieuwe cellencomplex aan de Hooghoudtstraat, iets buiten de stad. Dat is een mooi, nieuw complex met vijftig cellen.

Sommige hebben een tafeltje, een bank en televisie.

Toch beveelt Beukema een nachtje

O P M E R K E L I J K 5

UK 4 - 16 SEPTEMBER 2010

die bh moet ook uit! de cel gaat je niet in de koude kleren zitten Opgepakt. En dan?

Voor Cees, Gijs en Michiel liep het met een sisser af. Ze kregen geen boete én geen aantekening. Maar dat is lang niet altijd het geval.

cel niet aan. “Nee, het is geen pretje, het ruikt niet fris, het matras voelt aan als de grond, je moet je schoenen uit doen, je riem afdoen. Vrouwen moeten ook hun bh uittrekken. En dan word je de volgende dag wakker. In een cel. Met een kater. En dan ben je ook nog eens je bh kwijt. Dat is niet cool.”

‘Sta je opeens in die koude klotecel, zonder riem, je broek op te houden’ Ook Gijs werd naar de Rademarkt gebracht. In het politiebusje vroeg hij waarom hij eigenlijk opgepakt was. Hij was er namelijk van overtuigd dat ze hem voor een ander aanzagen, die echt iets had uitgespookt. Een beroving of zo.

Als antwoord kreeg hij dat ie z’n bek moest houden. Bij de cellen waren agenten bezig met een dronken man. In andere zaten zwervers. “Ik moest alles inleveren, riem, schoenen, horloge en werd de cel ingegooid”, zegt Gijs.

“Dat heeft een reden”, vertelt Beukema. “In het verleden is het weleens voorgekomen dat iemand zich ophing in zijn cel. Het is dus ter bescherming van de persoon zelf. Bovendien kan de verdachte zo ook geen vernielingen aanrichten.”

Gijs doodde de tijd met rondjes lopen in de cel die stonk naar urine.

Hij durfde daarom niks aan te raken. “Er stond alleen een bankje en daar kon ik niet op slapen. Sta je opeens in die koude klotecel, zonder riem, je broek op te houden.”

Ook Cees kan erover meepraten.

Hij wilde een short-cut naar huis nemen en belandde op een verboden terrein. Daar volgde een vechtpartij met de beheerder en binnen

Wie wordt aangehouden, gaat mee naar het bureau voor verhoor. Voor overtredingen en eenvoudige misdrijven mag iemand maximaal zes uur worden vastgehouden. De uren tussen 00.00 en 09.00 tellen hierbij niet mee omdat mensen ’s nachts niet verhoord kunnen worden. Dan breng je dus de nacht door op het bureau.

Bij openbare dronkenschap beland je ter ontnuchtering in een dronkemanscel. Zo’n cel is kaal, om te voorkomen dat de arrestant zichzelf bezeert.

Grond en muren zijn bekleed met een laagje rubber.

Wie aanspreekbaar is en voor iets anders aangehouden wordt, krijgt een cel met een bankje om op te zitten of slapen. De verhoren vinden meestal de volgende ochtend plaats.

Bij het verhoor probeert een agent vast te stellen wat je precies gedaan hebt, wat jouw visie is en in welke mate je toerekeningsvatbaar bent. Dat laatste is vooral van belang als je dronken of stoned was. In dat geval zal een agent snel de conclusie trekken dat je ‘fout’ zat.

De agent zal meerdere keren vragen de avond te omschrijven en te vertellen wat er precies gebeurd is. Daarbij vraagt hij naar specifieke details, als kleding en locatie. In een proces-verbaal

wordt daarvan verslag gedaan.

Je mag dan zelf ook een verklaring afleggen.

Tegen de ochtend beslist een hulpofficier van justitie wat er verder moet gebeuren. Er is onderscheid tussen overtredingen en misdrijven. Overtredingen zijn lichte vergrijpen zoals openbare dronkenschap, lichte vernielingen en verstoring van de openbare orde. Van een misdrijf is sprake als je serieuze maatschappelijke schade veroorzaakt of de veiligheid van de maatschappij in het geding brengt.

Als het niet heel serieus is, bijvoorbeeld als er wel een beetje geduwd en getrokken is bij een openbare geweldpleging maar er nauwelijks iemand schade heeft opgelopen, kan de officier besluiten je met een boete en aantekening te laten gaan. Tenzij je al een aantekening hebt. Je kunt ook in verzekering worden gesteld en voor de rechter moeten komen.

Het nachtje cel is dus niet voorbij zodra je op straat staat.

Een aantekening voor een overtreding blijft vijf jaar staan. In die periode kan je geen ‘verklaring van goed gedrag’ krijgen.

Dat kan voor problemen zorgen bij solliciteren naar banen, waarbij je bijvoorbeeld met kinderen of gehandicapten moet werken, bij de politie, een functie als jurist of naar sommige banen rond mensen die bijzondere beveiliging genieten, zoals politici. Iemand met een strafblad kan die verklaring minstens tien jaar niet krijgen.

Foto Reyer Boxem

no time stonden er “wel zes politieauto’s en drie honden” voor zijn neus. Met loeiende sirenes werd hij naar het bureau afgevoerd en in de cel gestopt. Verdacht van inbraak.

Hij denkt er niet graag aan terug.

“Die cel was verschrikkelijk klein.

Het leek wel één bij één. Ik kon niet goed liggen en ben zittend in slaap gevallen. Toen ik vroeg in de ochtend wakker werd, kreeg ik een claustrofobisch gevoel. Ik moest er gewoon uit. Ik heb lang op de deur staan bonzen maar het leek een eeuwigheid voor ik eruit werd gehaald voor het verhoor.”

Na een nachtje cel volgt standaard de volgende ochtend het verhoor.

Daarna kan de verdachte naar huis met een boete of wordt hij langer vastgehouden. “Dat hangt af van de zwaarte van het vergrijp”, zegt Beukema. “Bij een lichte overtreding blijft het bij een boete en aantekening. Ze krijgen een buskaart mee, hun spullen worden teruggegeven en dan is het moven.”

Zo ging het ook met Gijs. Hij bleek vast te zitten voor openlijke geweldpleging. Hij begon en beetje bang te worden voor een strafblad. Want dat zat er, volgens de agent, dik in. Binnen vier weken kon hij de brief verwachten. “Ja, daar baal je dan behoorlijk van. Iedere dag als de post was geweest, dacht ik ‘o shit, daar ga ik’. Maar ik heb er nooit meer iets van gehoord, geen brief, geen boete, niks”, zegt Gijs.

Ook voormalig rechtenstudent Michiel maakte zich ernstige zorgen over een eventueel strafblad. “Dat was nog het ergste, die zorgen over wat er gaat gebeuren. In de cel heb je tijd genoeg om daarover na te denken.”

Hij belandde in de cel nadat hij met vrienden op een plein een vuurtje had gestookt. Het vroor en ze wilden warm blijven na het missen van de laatste trein naar huis. De onbezonnenheid van die daad realiseerde hij zich in de cel. “Met een rech-

tenstudie wil je een bepaalde kant op. En met een strafblad kun je sommige banen wel vergeten.”

Hij heeft zijn ouders nooit over zijn ‘avontuur’ durven vertellen.

Alle drie konden ze ’s morgens gewoon vertrekken. Bij Gijs ging dat niet geruisloos. Daar zorgden zijn nog niet ontnuchterde vrienden voor. Hij werd met gejuich en geklap in de hal van het bureau begroet.

Zij zagen er de lol wel van in. Maar Gijs? “Nee, ik ben er eigenlijk wel erg van geschrokken. Andere mensen moeten erom lachen en vinden het een mooi verhaal. Zij hebben het dan ook niet meegemaakt en weten niet hoe het is. Nou, het was echt klote. Ik heb er nog vaak aan moeten denken en heb er nog maanden van gedroomd.”

De namen van de personen in dit stuk zijn gefingeerd. Echte namen en telefoonnummers zijn bij de redactie bekend.

6 UNIVERSITEIT

UK 4 - 16 SEPTEMBER 2010

Colofon Redactie-adres: Oude Kijk in ’t Jatstraat 28, Postbus 80, 9700 AB Groningen.

Telefoon: 050-3636700 E-mail: uk@rug.nl Internet: www.universiteitskrant. nl, www.eerstejaarsingroningen.nl, twitter.com/UK_Groningen Kernredactie: Hanneke Boonstra (hoofdredacteur) 3636697, Joke Corporaal (redactiesecretaris) 3636700, 3636696, Christien Boomsma (eindredacteur) 3637802, René Fransen (wetenschap) 3636695, Peter Keizer (nieuwscoördinatie) René Lapoutre (opmaak) 3636693, Ernst Arbouw (International Page) 3636130.

Overige redactieleden: Nicole Besselink, Axel Bogaerds, Edo Grevers, Anne Kok, Richard Kootstra, Teodor Lazarov, Janita Naaijer, Tjerk Notten, Elisabeth Oosterling, Diane Romashuk, Nikki Sterkenburg, Filmo Verhagen, Vera Verzijl, Elzemiek Zinkstok.

Advertenties: Bureau Van Vliet bv, Postbus 20, 2040 AA Zandvoort, tel. 023-5714745.

RUG-advertenties en Ukaatjes: tel.

3636699 of uk@rug.nl Abonnementen: € 30 per jaar, (intern tarief € 20).

Adreswijzigingen RUGpersoneel: doorgeven aan betreffende afdeling Personeel & Organisatie. ©UK. Auteursrecht voorbehouden.

Maartjes eigen been (over anatomiecolleges) Plak een geluidloze kleur om dit gezicht.

Een code om beter te onthouden Een gebrandmerkte sticker.

Dertien dagen snijzaal.

Dag 1: boorgaatjes in dit gezicht om Van binnenuit te kijken.

Onbeholpen trek ik stippellijnen van oksel naar lies Ik meet met mijn vingers de ruimte tussen de ogen Mijn scalpel bijt de laatst aangeraakte vinger af Bewaar in een afgewassen jampot.

Ik bereken stilletjes wie mijn bloedverwant was.

Dag 2: Binnen zaklampjes opgehangen.

Het wordt hier al heel gezellig!

RUG-huisdichter 2010-2011

Advertentie Trijnie Wubbolt

Wij zoeken vrouwen met overgewicht (BMI > 30) die mee willen werken aan een geneesmiddelenonderzoek In dit onderzoek wordt een nieuwe “pleister-pil” onderzocht. De anticonceptiepleister bevat dezelfde hormonen en heeft dezelfde werking als een anticonceptiepil. De pleister wordt op de onderbuik geplakt en eenmaal per week vervangen. In dit onderzoek wordt nagegaan of de anticonceptiepleister de eisprong onderdrukt.

Verder wordt onderzocht of de pleister goed verdragen wordt en hoeveel hormonen vanuit de pleister in het bloed worden opgenomen.

Drie verschillende doseringen worden vergeleken.

U zou aan het onderzoek kunnen deelnemen als u: • een vrouw bent tussen 18 en 35 jaar en gezond bent; • een BMI hoger dan 30 heeft (BMI = gewicht (kg) / lengte (m)2); • maximaal 10 sigaretten per dag rookt als u jonger dan 31 jaar bent en niet rookt als u 31 jaar of ouder bent; • bereid bent aanvullende anticonceptie (zoals condooms) te gebruiken tijdens het onderzoek; • binnen een straal van 30 km van ons onderzoekscentrum in Groningen woont; • voldoet aan de overige voorwaarden voor deelname (deze worden telefonisch doorgenomen).

Bezoeken Na het vooronderzoek bezoekt u het onderzoekscentrum gedurende 4 maanden gemiddeld twee of drie keer per week voor een echoscopie en/of bloedafname.

In totaal zullen er 34-39 bezoeken plaats-vinden.

Vergoeding Elke vrijwilligster ontvangt -afhankelijk van het aantal bezoeken- een vergoeding voor deelname aan dit geneesmiddelenonderzoek tussen € 1403,- en € 1733,-. Reiskosten worden vergoed (€ 0,19/km).

(050) 3610999 / www.dinox.nl

264

Foto FC Groningen / Erwin Otten

Hoe vind je de nieuwe Robben? | v o o r a f | Hoe vind je de volgende Arjen

Joost Oomen

studienr.

Jeugdspeler van FC Groningen

reiken van je doelen? En wat doe je als het even minder gaat?”

Robben? Welke 13-jarige kan je beter Er is inmiddels een database met gegevens van voetballers bij FC alvast een contractje aanbieden? SportGroningen die vanaf hun dertienclubs zijn op zoek naar talent. Wetende zijn gevolgd en waarvan een deel schap en praktijk komen samen om ze te de profstatus heeft gehaald. “Een vinden. Volgende week staat het spotten uniek bestand”, aldus Visscher. Uit van talent centraal in het Kenniscafé van de analyse blijkt dat snelheid aan de bal de best voorspellende techniStudium Generale. sche vaardigheid is. Daarnaast zijn voor het binnenhalen van een profDoor René Fransen contract ook zelfregulatie (het kunNatuurlijk, sommige ouders we- nen sturen van het eigen ontwikketen al kort na de conceptie dat hun lingsproces), positie kiezen in het spruit de beste voetballer/basket- veld en de motivatie belangrijk. baller/hockeyspeelster of maraIn een ander onderzoek deden thonloper zal worden. Maar voor 1500 leerlingen van LOOT-schode scouts die de nieuwe Arjen Rob- len (Landelijk overleg onderwijsben bij de VV Bedum, Winsum of topsport) mee, waar extra aandacht Delfzijl proberen op te sporen is het is voor topsport. Ook hier blijkt het wat lastiger. “Scouts gaan vaak uit vermogen tot reflectie van de talenvan hun eigen beeld ten belangrijk voor van wat een talent is”, een doorbraak. “En weet Ari Broeke. Hij daarbij gaat het niet ‘Uiteindelijk is docent sportstudies alleen om voetbal of aan de Hanzehogebasketbal, in dat onzijn het school en promoveerderzoek ging het om de dit voorjaar aan de talenten in meer dan sporters die RUG op een onderdertig verschillende de medailles zoek naar professionasporten.” lisering van sportmaIs het management halen, niet de nagement. “Je ziet dat van een club belangbij Ajax heel veel aanbeleidsmakers’ rijk voor de ontwikvallende pingelaars keling van talenten? zijn gescout, maar dat En zijn er topmaandere posities in het elftal minder nagers nodig voor topsport? Adri aandacht hebben.”

Broeke relativeert dat. “UiteindeEen goed beeld van hoe een talent lijk zijn het individuele sporters die eruit ziet, daar zoekt RUG-hoog- de medailles halen, niet de beleidsleraar bewegingswetenschappen makers van de sportbond. Mensen Chris Visscher naar. “We volgen al als Ankie van Grunsven of Joeri van jaren de talenten van FC Groningen Gelder.” Wel hoopt hij dat er wat en de basketballers van GasTerra meer samenwerking komt tussen Flames, om te zien of er indicatoren de beroepsopleiding voor sportmazijn die voorspellen wie later een nagers en wetenschappers als Visprofcontract krijgt en wie niet.” Eén scher. “In het honours programma ding weet hij al: talenten moeten van de sportopleiding gebeurt dat bereid zijn hard te werken. “Voor nu al.” iedere topsporter geldt, dat het nodig is zo’n tienduizend uur te inves- Donderdag 23 september leidt Bart van de Laar in het Kenniscafé het teren om aan de top te komen.”

De onderzoekers van Visscher kij- gesprek over het spotten van sportken naar een combinatie van fysie- talent. Naast Chris Visscher en Adri ke factoren en de interactie van het Broeke is de coach van FC Gronintalent met de omgeving. “Je hebt gen, Piet Huistra, te gast. een basisaanleg nodig, dus kijken Het Kenniscafé is een activiteit van we naar zaken als explosiviteit, Studium Generale, met steun van de techniek en tactisch inzicht. Maar Universiteitskrant en ScienceLinx, ook motivatie, zelfvertrouwen en en vindt plaats in de kelder van het leervermogen zijn belangrijk. Hoe Newscafé, van 17.00 tot 18.30. Toeactief ben je bijvoorbeeld in het be- gang is vrij. www.kennisdebat.nl

W E T E N S C H A P 7

UK 4 - 16 SEPTEMBER 2010

Cogito ergo BOEM

Kor t

In samenwerking met Science LinX (Wiskunde & Natuurwetenschappen)

Ei sprint bijna ’t wereldrecord | s e r i e | Voor onderhoudende experimenten heb je niet per se een groot laboratorium nodig. Want wil je weten hoe hard een kanonskogel gaat? Dan maak je een ballistische slinger van een doos, een viltstift en enkele touwtjes.

Door ernst Arbouw Vraag: hoe meet je de snelheid van een kanonskogel? Antwoord: hang met een stuk touw een groot houtblok aan een driepoot, schiet er point blank een kogel tegen en kijk wat er gebeurt. Hoe sneller de kogel gaat, hoe verder het blok omhoog slingert. Weeg het blok en de kogel, meet de amplitude van de slinger en de rest is een simpele rekensom.

Deze zogeheten ballistische pendule of ballistische slinger is een uitvinding van de Engelse ingenieur en wiskundige Benjamin Robins (1707 - 1751). Het principe – een handjevol Newton plus wat eenvoudige meetkunde – is zo ijzersterk dat de methode nog tot in de Tweede Wereldoorlog werd gebruikt om de snelheid van kogels te meten.

Maar wacht even – kun je niet gewoon meten hoe ver je kogel vliegt en dan met wat klassieke mechanica terugrekenen hoe hard ’ie ging?

Ja, dat kan. (Zelf nog toevoegen: zwaartekrachtsversnelling en de hellingshoek van de kanonsloop.

Als de hellingshoek 45 graden is, kan het nog eenvoudiger: afstand = v2/g, ofwel v = √afstand × g).

Die methode heeft wel een nadeel: snelle kogels vliegen verder. Je moet dus steeds verder lopen om je kanonskogel terug te vinden. En je zal altijd zien: als je na anderhalve kilometer sjokken over de hei eindelijk je kogel terug hebt, begint het te regenen.

Volgens zijn biograaf deed Robins zijn uitvinding uit pure frustratie.

Hij was in 1741 gepasseerd voor een positie als hoogleraar aan de pas geopende Royal Military Academy in Woolwich.

Om duidelijk te maken dat hij wel degelijk de juiste man voor de baan was, schreef hij het artilleriehandboek New Principles of Gunnery waarin de ballistische slinger voor

Gamma

Meer toezicht op toezichthouders In Nederland wordt zo’n 850 miljoen euro aan publiek geld uitgegeven aan toezicht. Maar er is nauwelijks onderzoek naar de effecten van toezicht. En dat terwijl er steeds meer en strenger toezicht komt, van toezicht op banken en financiële instellingen tot de kwaliteit van de particuliere kinderopvang.

In de oratie waarmee hij afgelopen dinsdag zijn aanstelling als bjizonder hoogleraar Toezicht aan de Faculteit de Rechtsgeleerdheid van de RUG aanvaardt, pleitte Heinrich Winter er dan ook voor dat toezichthouders inzichtelijk maken waar ze mee bezig zijn.

Als voorbeeld haalde hij de Amerikaanse Federal Motor Carrier Safety Administration aan, die heel precies in kaart brengt of het lukt om het aantal dodelijke ongevallen door grote trucks en bussen omlaag te brengen.

Daartegenover plaatst Winter de conclusie van de commissie Scheltema, die het toezicht van De Nederlandse Bank in de DSB-affaire onderzocht. De conclusie van Scheltema, dat de controlerende taak steviger moet, was volgens Winter niet op empirische grondslag gebaseerd.

Prijs voor McCann

Illustratie Ernst Arbouw het eerst beschreven werd. Slinger en handboek waren een instant succes. Het boek kun je online nalezen bij Google Books via tinyurl. com/394zrwh, de slinger knutsel je in een half uurtje van een kartonnen doos, een paar stukjes touw en een viltstift.

Neem daarvoor een lege kartonnen doos – een afsluitbare plastic krat mag ook. Maak in de hoekpunten vier kleine gaatjes en rijg daar dunne stukjes touw doorheen. Plak met tape een viltstift aan de onderkant van de doos op zo’n manier dat de punt aan de zijkant uitsteekt. Vul de doos met ballast. De BOEM-redactie gebruikte een paar grote aardappelen (“licht kruimig”); verder kun je de doos vullen met opge-

frommeld krantenpapier.

De rest is betrekkelijk eenvoudig: gebruik de vier stukjes touw om de doos op te hangen, plak een stuk grafiekpapier om een houten plaat en zet dat tegen de punt van de viltstift. Pak je stofzuigerkanon (zie vorige aflevering) en schiet point blank een verrassingsei tegen de doos.

De stift aan de onderkant van de doos tekent het traject van de slinger op het grafiekpapier. Vervolgens kun je aan de hand van de massa (M) van de doos (in ons geval 478 gram), de massa (m) van de kogel (56 gram) en de verticale verplaatsing (h) van de slinger (2 cm) uitrekenen wat de snelheid (v) van de kogel was: v = (1 + M/m)√(2gh). Ofwel v = (1 + 478/56) × √(2 × 9,81 × 0,02) = 10,16 meter per seconde. Net iets

langzamer dan het wereldrecord op de 100 meter sprint.

Een paar jaar na de New Principles schreef Robins nog een ballistische kraker: Observations on the Height to Which Rockets Ascend (tinyurl. com/38pnt3j). Zijn succes bleef niet onopgemerkt. In 1750 vroeg koning George II hem de aanleg van verdedigingswerken rond Madras op zich te nemen. Vrijwel direct na aankomst in India kreeg Robins malaria.

Hij stierf 29 juli 1751 tijdens een koortsaanval.

Zie voor de filmpjes uit deze rubriek en een disclaimer: www.universiteitskrant.nl/boem Reacties of tips naar boem@rug.nl

Zelfkennis

Door gerrit breeuwsma De psychologie heeft het moeilijk met haar imago. Aan de ene kant wil ze zich graag profileren als harde wetenschap, met onderzoek dat in laboratoria wordt uitgevoerd, waarin als het even kan menselijk gedrag wordt gereduceerd tot hersenprocessen. Volgens sommige onderzoekers wordt ons gedrag ook gedicteerd door grotendeels onbewust verlopende processen en is iets als ‘vrije wil’ of ‘zelfkennis’ niets dan een illusie. Onderzoek zou laten zien dat veel belangrijke beslissingen niet bewust, maar onbewust – spontaan of “op het ruggemerg” – worden genomen.

Aan de andere kant gaat psychologie vrijwel altijd over mensen, werken psychologen in de praktijk met mensen en zijn zij vaak gericht op het bewerkstelligen van zelfinzicht, controle van het eigen gedrag,

et cetera. Bovendien denken de meeste ‘gewone mensen’ ook dat psychologie ‘iets met mensen’ is – therapie, gesprek, counseling.

Nu wil het toeval dat er onlangs honderden nieuwe eerstejaars in onze collegebanken aanschoven en het is natuurlijk interessant te weten waarom zij psychologie zijn gaan studeren. Als je iets wilt weten over mensen, zo meende Gordon Allport, moet je het ze vragen, en dat heb ik maar gedaan.

Al snel bleken de meesten psychologie te zijn gaan studeren om “andere mensen te begrijpen”. Een aanzienlijk aantal gaf aan (met vinger opsteken) dat ze vooral zichzelf wilde begrijpen. Daarna vroeg ik of ze misschien ook psychologie waren gaan studeren “om inzicht te krijgen in menselijk gedrag en de processen die daaraan ten grondslag liggen”. Het leek me voor een beginneling wat veel van het goede, maar tot

mijn verrassing wilden ze dat bijna allemaal. Op de vraag of er ook mensen waren die geen flauw idee hadden waarom ze psychologie zijn gaan studeren, kreeg ik de schamele oogst van zo’n acht vingers. Deze acht waren tevens de enigen die aangaven dat ze geen weloverwogen, bewuste keuze voor de psychologie hadden gemaakt, maar spontaan hadden gekozen.

Nu vraag ik me af of het ook alarmerend is dat zoveel studenten denken dat ze bewust voor psychologie hebben gekozen. Is er iets misgegaan in de voorlichting? En zijn die acht die geen idee hebben niet eigenlijk de studenten met de meeste zelfkennis? Het zijn vragen waar ik natuurlijk geen antwoord op heb.

Gerrit Breeuwsma is docent psychologie en schrijft elke twee weken een column.

Philip McCann, hoogleraar aan de Faculteit Ruimtelijke Wetenschappen van de RUG, heeft eind augustus in het Zweedse Jönköping een van de twee 50th anniversary awards van de European Regional Science Association ontvangen. De prijs is ingesteld om excellente onderzoekers die ongeveer halverwege hun carrière zijn te eren. Het idee is om deze prijs eens in de tien jaar uit te reiken. McCann ontving een beeldje van Zweeds kristal.

Vorig jaar werd McCann aangesteld aan de RUG via het ‘endowed chairs’ programma, waarmee het college van bestuur alle faculteiten de mogelijkheid gaf een toponderzoeker aan te trekken.

Troebel glasvocht Glasvocht, de gelei die de oogholte vult, wordt bij het ouder worden vaak enigszins troebel. RUGpromovenda Mariëlle van Deemter ontdekte op de afdeling Oogheelkunde van het UMCG dat in het glasvocht het bindweefseleiwit collageen tijdens het leven wordt afgebroken. Ook neemt de hoeveelheid cross-links tussen collageenmoleculen na het vijftigste levensjaar af.

Beide processen zorgen ervoor dat de structuur van het glasvocht langzaam uiteen valt. Hierdoor ontstaan bijvoorbeeld holtes die voor vertroebeling van het zicht zorgen. Van Deemter promoveerde afgelopen woensdag aan de medische faculteit.

WEG MET D JOSER

Het Bestuur van de Faculteit Wiskunde en Natuurwetenschappen van de Rijksuniversiteit Groningen heeft met grote verslagenheid kennisgenomen van het overlijden van onze Emeritus Hoogleraar Technische Mechanica

Groepsrondreizen op maat naar: Afrika, AziĂŤ, Midden-Oosten en Latijns-Amerika

Johan Adolf (Joop) Sparenberg Joop Sparenberg was een zeer creatief en inspirerend geleerde.

Ons medeleven gaat uit naar de naaste familieleden.

Namens het Bestuur van de Faculteit Wiskunde en Natuurwetenschappen, J. Knoester (decaan)

Vraag een offerte aan via djoseropmaat.nl

Wij zijn getroffen door het overlijdensbericht van

Johan Adolf Sparenberg hoogleraar Technische Mechanica aan de Rijksuniversiteit Groningen van 1961 tot 1989.

Joop Sparenberg was een zeer creatieve geest, waarvoor hij in 1983 de KIVI Speurwerkprijs ontving.

"EL n EN HELP MEE VOOR * PER MAAND

schildersbedrijf

Zijn wetenschappelijke nalatenschap zal velen van ons nog lang inspireren.

glas-service

poelman

H.W. Broer, directeur Johann Bernoulli Instituut voor Wiskunde en Informatica A.E.P. Veldman, hoogleraar Technische Wiskunde G. Vegter, opleidingsdirecteur Wiskunde

b.v.

telefoon 050-5710150 fax 050-5770943 www.poelmanbv.nl

777 !243%.:/.$%2'2%.:%. .,

Promovendus Energiebesparing in woningen

Nieuwe vacatures

1,0 fte | Faculteit Gedrags- en Maatschappijwetenschappen

PhD position Interactions between Gas, Electricity and Carbon Markets

Promovendus Strafrecht 1,0 fte | Faculteit Rechtsgeleerdheid

0,8 fte | Faculty of Law

PhD position EU Climate Law and Economics 0,8 fte | Faculty of Law

PhD position Community and Conservation Ecology 1,0 fte | Faculty of Mathematics and Natural Sciences

Onderzoeker Substantive criminal law 1,0 fte | Faculteit Rechtsgeleerdheid

Tenure Track Assistant Professor X-ray/ Neutron Scattering and Spectroscopy 1,0 fte | Faculty of Mathematics and Natural Sciences

PhD position Morphological image analysis and visualization 1,0 fte | Faculty of Mathematics and Natural Sciences

Openstaande vacatures

PhD position Applied Geometry and Topology

Nadere informatie over deze vacatures vindt u op: www.rug.nl

1,0 fte | Faculty of Mathematics and Natural Sciences

PhD position Keeping irrelevant information out of mind 1,0 fte | Faculty of Behavioural and Social Sciences

Promovendus Rechtssociologie 1,0 fte | Faculteit Rechtsgeleerdheid

De RUG biedt speciaal aan meeverhuizende werkende partners van nieuwe medewerkers goede loopbaanfaciliteiten.

De RUG streeft naar een evenwichtig opgebouwd personeelsbestand. Op een aantal terreinen zijn vrouwen nog ondervertegenwoordigd. Daarom worden zij vooral uitgenodigd te solliciteren.

werken aan de grenzen van het weten

U N I V E R S I T E I T 9

UK 4 - 16 SEPTEMBER 2010

Godsdienstwetenschapper Jorien Holsappel in de stilteruimte van de Hanzehogeschool. Onder stilteruimtes in Kampen en Leeuwarden en citaten uit gastenboeken.

Foto Jeroen van Kooten

De Hanze heeft ’r één |_

Maar de RUG wil geen stilteruimte. Ouderwets?

| o n d e r z o e k | Stiltecentra zijn al lang geen typisch religieuze plekken meer. En dus hebben vrijwel alle onderwijsinstellingen er eentje ingericht. Behalve de RUG. Een beetje ouderwets. Godsdienstwetenschapper Jorien Holsappel: “De RUG loopt hopeloos achter.”

Door christien boomsma Een kalme, kale ruimte is het. Eén muur is (hemels)blauw. Herkenbare symbolen zijn er niet, behalve kubussen waar je met wat goede wil een rozet in zou kunnen zien. Er zijn twee kale, zwarte zetels. Nauwelijks comfort. De overliggende muur is kaal. Maar als je het kastje bij de ingang opent, vind je doeken die vrouwen kunnen gebruiken om zich te bedekken. In een lade verder naar achteren liggen gebedskleden, maar ook een bijbel.

“Typisch voor een onderwijsinstelling”, zegt Jorien Holsappel, terwijl ze door de stilteruimte van de Hanzehogeschool loopt. “Hij is zo neutraal mogelijk ingericht, zonder duidelijk religieuze symbolen. De interieurarchitecte koos voor blauw geïnspireerd op Groningse kerken en de patronen op de vloer roepen misschien associaties op met islamitische kunst, waar ook geen levende wezens in worden verbeeld.

Maar dat hoef je er niet in te zien. Je kunt ermee doen wat je wilt.”

Er is zelfs geen gedachtenboek, waarin gebruikers kunnen schrijven. Kaarsen, die mensen vaak branden, ontbreken. “Maar dat kan een hele praktische reden hebben”, zegt Holsappel nuchter. “Brandgevaar of zo.”

Holsappel bestudeerde de afgelopen jaren honderden stilteruimtes in Nederland voor haar onderzoek Ruimte voor stilte. Stiltecentra als speelveld van traditie en vernieuwing. Volgende week promoveert ze aan de Faculteit Godgeleerdheid en Godsdienstwetenschap. Ze gebruikte ze als “lens” zegt ze zelf, om inzicht te krijgen in de betekenis van religiositeit en seculariteit in Nederland. Wat voor rituelen ontwikkelen zich, hoe worden deze ruimtes geclaimd en welke woorden geven mensen aan hun bezigheden in zo’n ruimte? Religie?

Spiritualiteit?

Sinds het eerste stiltecentrum in 1971 werd geopend in een winkelcentrum in Leidschendam, heeft het verschijnsel een grote vlucht genomen. Toen was het een initiatief van de kerken, die door aanhoudende leegloop een nieuwe manier zochten om zich te profileren. “Ze wilden terug naar de mensen, vanuit het idee van gastvrijheid, er zíjn.

Om mensen te ondersteunen.”

“Vanuit mijn essentie aanwezig zijn. Wat een bevrijding.”

“Middelste kaarsje aangestoken van de zeven. Symbolisch om mezelf af en toe even in het middelpunt van de belangstelling te zetten als lichtpuntje.”

“Ik word hier heel rustig en altijd ga ik huilen.”

“Hallo, ik heet N. en ik ben 14. Ik geloof in niets/niemand, maar ik hoop dat m’n opa beter wordt en daarvoor wil ik wel in god geloven.”

Tegenwoordig – vooral vanaf de jaren negentig − vind je ze overal. In winkelcentra dus, maar ook in ziekenhuizen en onderwijsinstellingen. Het meest, zegt Holsappel, op plaatsen waar mensen in crisis verkeren. Grote mensenmassa’s kunnen je zo naar de keel grijpen dat je een ankerpunt zoekt, een baken, waar je je terug kunt trekken uit de hectiek. Ziekenhuizen confronteren mensen met leven en dood. En ook de massaliteit van een universiteit of hogeschool roept de behoefte op aan stilte. “Daar hebben de ruimtes vaak een functie als vrijplaats, of als cocon. “Een veilige plaats waar mensen terecht kunnen met hun emoties en vragen”, zegt Holsappel.

En ondanks de snelle groei in de jaren negentig, is aan die ontwikkeling nog geen eind gekomen, zegt Holsappel. Opvallend is hoe de rol van stilteruimtes de laatste jaren veranderde. Ze zijn niet langer een plek waar een bepaalde religie centraal staat, maar een die zoveel mogelijk overtuigingen een plek wil geven. Dat kan door één ruimte in te richten met een hoekje voor christenen, voor joden of voor moslims zoals bijvoorbeeld het medisch centrum Leeuwarden doet. Of door de ruimte juist zo neutraal mogelijk te maken, zoals de Hanzehogeschool doet sinds het verzoek van islami-

tische studenten om een gebedsruimte in 2008. “Dan is zo’n plek een statement voor ‘actieve tolerantie’ zoals de Hanze het noemt”, zegt Holsappel. “Een plaats die mensen ruimte wil geven te leven vanuit hun persoonlijke waarden.”

Maar vanzelfsprekend is dat niet.

In 2005 besloot de RUG na een vergelijkbaar verzoek van studenten om géén plek beschikbaar te stellen. “Vanuit de gedachte dat religie niet thuishoort in een seculiere instelling als de universiteit. Dat argument hoor je niet zo vaak meer.”

Hoe dat kan? Wil de RUG dan niet gastvrij en “actief tolerant” zijn?

Holsappel begrijpt het wel. De RUG besliste op grond van de oude tegenstelling tussen religie en seculariteit. Haar onderzoek laat nu juist zien dat beide termen steeds slechter fungeren als tegenstelling. “Tegenwoordig wordt seculariteit juist gezien vanuit het bewaken van gelijkheid en godsdienstvrijheid”, zegt ze. “Het staat niet langer lijnrecht tegenover religie.”

De meeste onderwijsinstellingen in Nederland beschouwen seculariteit op deze ‘nieuwe’ manier en gingen daarom vrijwel allemaal op een bepaald moment over tot het instelling van zo’n ruimte. De Hanze was al laat met zíjn stilteruimte. En de RUG? “Tja, in die zin loopt de RUG hopeloos achter.”

10 O N D E R W I J S

UK 4 - 16 SEPTEMBER 2010

Psychische klachten door keuzestress Jongeren staan onder grote druk juiste keuzes te maken. Zo erg, dat ze er psychische klachten aan over houden. En dat terwijl fouten maken goed is, zegt ontwikkelingspsychologe Saskia Kunnen.

Door richard kootstra Niet genoeg studiepunten in je eerste jaar? Bindend studieadvies. Eerste studie niet wat je wilde? Een tweede kost duizenden euro’s collegegeld.

Kortom: wie van de middelbare school komt, mag geen fouten maken. Dat levert stress op en kan zelfs tot psychische klachten leiden. “Ongelooflijk stom”, noemt ontwikkelingspsycholoog Saskia Kunnen van de RUG de ontwikkelingen in het hoger onderwijs.

Kunnen is gespecialiseerd in identiteitsontwikkeling en bestudeert psychische klachten van scholieren en studenten als gevolg van keuzeproblemen. En dan gaat het niet over zenuwen, maar over depressie, faalangst of chronische hoofdpijn.

Ze concentreerde zich op jongeren tussen de zeventien en vijfentwintig jaar. Ze kregen een begeleidingsprogramma aangeboden en moesten voor en na dat programma vragenlijsten invullen. “Daaruit moest blijken of de klachten na de begeleidingsperiode verdwenen en of ze geleerd hadden zelfstandig verantwoordelijke keuzes te maken”, zegt Kunnen.

Intensieve begeleiding bleek veel klachten weg te nemen.

Eén jonge vrouw bijvoorbeeld liet haar keuzes steeds afhangen van familieleden en vrienden. “Maar iedereen vond er wat anders van. Door haar te laten inzien dat ze zelf moest kiezen, verdwenen de klachten.”

Kunnen adviseert twijfelende studenten snel contact op te nemen met hun studieadviseur. “Ze doen dat vaak veel te laat en blijven op die manier te lang aanhikken tegen een beslissing.” Ze zijn bang voor de financiële gevolgen van een studieswitch. “Of ze hebben het gevoel dat ze anders falen in de ogen van hun ouders”, zegt Kunnen.

Toch vindt ze het jammer dat ze een dergelijk advies moet geven. Want fouten maken is goed, zegt ze. “Een belangrijk aspect voor het ontwikkelen van je identiteit is de mogelijkheid om te experimenteren. Tegenwoordig moeten studenten op zekerheid studeren. Om ze de ruimte te ontnemen fouten te maken, is gewoonweg ongelooflijk stom.”

Op dit moment experimenteert de Saxion Hogeschool in Deventer met een begeleidingsprogramma. Vier maanden lang worden studenten twee keer per week intensief begeleid. Kosten: 1800 euro per student. Prijzig. “We willen een landelijk programma opzetten, maar zitten echt in een beginstadium.”

Desiré Weemhof krijgt voor zijn afscheid alvast een fles wijn van Frank Vermeer, docent bestuursrecht

Weemhof is de baas |_

Wat wil je ook, na twintig jaar als tentam

| i n t e r v i e w | Hij had liever gehad dat de oude tentamenhal pas na zijn vertrek was afgebroken. Twintig jaar lang was Desiré Weemhof de beheerder. Nu is het afgelopen voor de man die altijd klaarzat met de koffie. Vers.

Door janita naaijer “Ze willen de UK er mee vol zetten, geloof ik”, zegt scheidend tentamenhalbeheerder Desiré Weemhof tegen zijn opvolger. “De eerste beheerder van een tentamenhal, hè? Want vóór mij had de universiteit helemaal geen eigen examenhal. Mag ik voor het interview nog even een sigaretje roken?”

Weemhof loopt zijn feloranje hok uit, maar haalt eerst koffie voor zijn gast. “Het is wel een Haags bakkie geworden”, verontschuldigt hij zich. Het is kenmerkend voor de man wiens tweede natuur dienstbaarheid heet en die ondanks de

groeiende studentenaantallen altijd het contact met zijn “gasten” wist te behouden.

“Weemhof is de baas hierzo. Dat wordt door iedereen gezegd.” En zo voelde het de afgelopen twintig jaar ook voor de van oorsprong Rotterdammer. Hij had daarom liever gezien dat de oude tentamenhal, die tot vorig jaar achter de Bernouilliborg stond, pas na zijn vertrek zou zijn gesloopt. Op het nieuwe gebouw kan hij vanwege de vele mankementen maar niet verliefd worden.

“Ik heb drie keer een bijeenkomst met Vastgoed en Investeringen (VGI) bijgewoond en advies gegeven over de bouw, maar daar is niets mee gedaan”, vertelt Weemhof, terwijl een team van specialisten ondertussen met een hels kabaal de nagalmtijd van de nieuwe tentamenhal meet. “Er wordt niet meer gepraat met mensen op de werkvloer die er verstand van heb-

ben”, vindt hij. “Maar ik denk ook dat het om geld ging.”

Heel veel meer woorden wil Weemhof er niet meer aan vuil maken. “Het zou treurig zijn als ik voor mijn vertrek nog een keer van hogerhand op mijn kop krijg”, zegt hij met een zachte glimlach, doelend op zijn eerdere uitlatingen in de UK. Bovendien is er zoveel moois om op terug te kijken.

Wie met Weemhof over zijn loopbaan praat, vergeet het feloranje en de polycarbonaatplaten van Blauwborgje 4 meteen. Zernike door een zwart-wit bril, maar zeker niet minder kleurrijk. De gemoedelijkheid in Weemhofs oude kantoor annex kantine creëert het beeld van een uitbater in een café. “Ik ben altijd een goede gastheer geweest”, zegt Weemhof. “De dienstbaarheid staat bij mij voorop. Als je één zaal in je beheer hebt,

dan moet je zorgen dat alles optimaal in orde is.”

In zijn begintijd als tentamenhalbeheerder roosterde Weemhof zelf de colleges en tentamens in. Hij ontwierp plattegronden en zorgde ervoor dat de tafels na de uitbreiding van 600 naar 750 plaatsen een betere opstelling kregen. Maar misschien wel minstens zo belangrijk: ’s ochtends vroeg als je in de hele hal nog een speld kon horen vallen, zat hij klaar met verse koffie.

‘De docenten van de rechtenfaculteit dweepten met me’ “De docenten van de rechtenfaculteit dweepten met me”, zegt Weemhof. “Dit is onze man, zeiden zij

O N D E R W I J S 11

UK 4 - 16 SEPTEMBER 2010

De uitdaging... Russisch

Die straattaal moet eruit Studeren is grenzen verleggen en uitdagingen aangaan. Muizen ontleden, presenteren in pak of debatteren in een vreemde taal. De UK brengt studenten en hun uitdagingen in beeld. Deze week: Iris Larissa de Graaf (19) die sinds kort Russisch studeert.

Door NICOLE BESSELINK “Huis-tuin-en-keuken-Russisch, dat kon ik al wel”, vertelt Iris de Graaf in de kantine van het Harmoniegebouw, vlak voordat haar tweede collegeweek van start gaat.

“Ik heb een Russische oma en ook mijn moeder spreekt wat Russisch.

Van hen heb ik de straattaal geleerd, de slang. Dat moet nu juist weer uit mijn systeem en dat is best omschakelen. Wat ook lastig is, is dat je woorden heel anders schrijft dan ze klinken.”

Iris laat het huiswerk zien dat ze bij haar volgende college moet inleveren. “Eigenlijk leer ik nu twee nieuwe alfabetten, want het Russisch heeft een druk- en schrijfalfabet. Het drukalfabet wordt ge-

bruikt in kranten en boeken, het schrijfalfabet voor handgeschreven briefjes.” Boven plaatjes van een gitaar, bank, banaan en zebra staan Russische woorden in drukschrift. In schrijfletters moet ze nu het juiste woord onder het juiste plaatje zetten.

De eerste collegeweek vond ze wel pittig. “Je wordt gelijk in het diepe gegooid. Afgelopen week heb ik al tot een uur ’s nachts zitten leren.”

Het wordt flink doorwerken. Binnen een jaar moet ze Russische colleges kunnen volgen, want het eerste semester van haar tweede jaar

volgt ze in Sint Petersburg.

De keuze om Slavische Talen en Culturen te gaan studeren, maakte ze toen ze na haar vwo een jaar in Turkije werkte. In Marmaris en Antalya werkte ze in grote resorts met Russische collega’s en veel Russische gasten. “Toen ben ik gefascineerd geraakt door de Russen.

Waarom gaan ze naar de allerduurste hotels? Waarom nemen ze het er zo van?”

Ze kreeg in Turkije zelfs al inspiratie voor haar scriptie. “Ik ben benieuwd hoe het komt dat Rusland en Turkije zoveel met elkaar omgaan. Sinds kort kunnen Russen en Turken zelfs zonder visum naar elkaars land reizen. Waarom is dat?”

Gezonde nieuwsgierigheid waar ze later nog meer mee wil doen. “Correspondent in het buitenland, dat lijkt me wel wat.”

Haar oma straalde toen Iris haar vertelde dat ze Russisch ging studeren. “Ze is dement, maar heeft het wel meegekregen. Ze praat er heel veel over”, glimlacht ze. “Ik heb haar verteld dat ik nu leer over haar favoriete schrijvers zoals Tolstoi en Pushkin.”

Van het kastje naar de muur | ac h t e r g r o n d | Masters van 60 punten bij de letterenfaculteit zijn sinds september omgezet in 90-punts opleidingen. Maar tot 31 augustus kon je je nog voor een korte master inschrijven. Student talen en culturen van het Midden-Oosten Erik Prins werd van het kastje naar de muur gestuurd.

Foto Reyer Boxem

s hierzo

menhalbeheerder altijd. Professor Kwak met wie ik een hele goede verstandhouding had, heeft me na zijn afscheid weleens verteld dat hij veel steun aan me had. Dan kwam hij ’s ochtends voor een college aanrijden en dacht ‘oh nee’. Maar dan zag hij mij op kantoor zitten met een lekker bakje koffie en voelde hij zich meteen weer rustig.”

Als je lang in de dienstverlening werkt, leer je anderen goed aanvoelen, zegt Weemhof. “Op de één of andere manier zie je dan ook dat sommige studenten je opzoeken.

Die zijn eenzaam of voelen zich verloren in de massa.”

Hij herinnert zich Alexander. “Een jongen die net op Hans Wiegel leek.

Altijd een babbeltje maken. Daarna werd Alexander ziek. Alexander had kanker, lymfeklieren weg, Alexander ging met een stokje lopen. En op een gegeven moment was Alexander dood. Ik ben nog op

zijn crematie geweest.”

Weemhof is even stil. “Dat soort contacten had je met elkaar.” Die contacten heeft hij altijd weten te behouden, ondanks de enorme toename van het aantal studenten en docenten. “Je moet alleen iets meer je best doen om het in stand te houden”, merkt hij nuchter op. “Dat heb ik ook tegen mijn opvolger gezegd.

Als een docent rechtstreeks naar de zaal loopt, kun je hem ook opvangen bij de deur, met hem meelopen en even een babbeltje maken.”

Vandaag staat Weemhof voor het laatst bij ‘zijn’ deur tijdens een afscheidsreceptie. Daarna pakt hij zijn caravan in voor een welverdiende vakantie naar Limburg. Studenten moeten echter niet vreemd opkijken als ze hem tijdens een tentamen ineens aantreffen in één van de oranje zalen. Over een terugkeer als tentamensurveillant denkt hij namelijk nog na.

Door diane romashuk Eigenlijk wist hij anderhalf jaar geleden al dat zijn de master TCMO zou worden uitgebreid. Hij zou daarom een korte opleiding in Amsterdam volgen. Maar begin juli vertelde studieadviseur Marieke Blaauw dat de korte master nog leek te bestaan. Hoofd Lydia Bruins van Bureau Studentzaken bevestigde dat. Dus schreef Prins zich in. Maar toen hij docenten en examencommissie mailde over het programma, kwam de reactie: die master bestaat niet meer.

Wat volgde was een typisch geval ‘van het kastje naar de muur’.

Hij stond in zijn recht, zei de één.

Maar anderen, zoals directeur van het Onderwijsinstituut Rob Wagenaar, stelden dat hij de master onmogelijk kon volgen. En de juridische afdeling van de RUG was wekenlang onbereikbaar.

30 augustus was Prins het zat. Hij toog naar Bureau Studentzaken voor uitsluitsel. En ging naar huis met een uitdraai van het studieprogramma: 60 ECTS. De machtiging voor afschrijving van het collegegeld ging op de bus.

Maar in de eerste week van september zat Prins niet in de collegebanken. Pas na bemoeienis van de UK hoort hij waarom. “De doorvoering is pas op het allerlaatste moment gerealiseerd”, bekent decaan Gerry Wakker. “Omdat wij al niet zo vroeg waren met het doorgeven, maar ook omdat het lang is blijven liggen op het juridisch bureau. In juni zijn de nieuwe oplei-

dingscodes doorgegeven aan het DUO. Maar daar dacht iemand ‘dit doen we niet zomaar’. In plaats van met ons gingen ze met overheidsinstanties bellen. Uiteindelijk zijn de opleidingen pas eind augustus formeel omgezet.”

Ze betreurt de gang van zaken, maar stelt dat de communicatie naar studenten altijd heel duidelijk is geweest. “De informatiefolders waren al aangepast.”

“Ontzettend slordig”, vindt Bruins van Bureau Studentzaken, nu ook op de hoogte. “Prins is bij mij het enige bekende geval, maar het kan zijn dat meer studenten hier tegenaan zijn gelopen.”

Intussen is Prins maar een jaar gaan werken om volgend jaar alsnog in Amsterdam zijn studie af te maken. “Ik ben de dupe geworden van onduidelijkheid. Daar dien ik een klacht over in.” Maar ook daarvoor moet hij geduld opbrengen.

“Het loket daarvoor gaat pas 15 oktober open.”

Betalen per studiepunt? Dat kan! | ac h t e r g r o n d | Een tweede studie aan de RUG hoeft niet 6800 euro per jaar te kosten. Vier faculteiten bieden open colleges waarbij je per vak of per studiepunt afrekent.

Door Nicole Besselink Volg je bij wijsbegeerte een vak via open colleges, betaal je 35 euro per ec. Letteren, rechten en godgeleerdheid berekenen de prijzen per vak. Een vijfpuntsvak kost bij letteren 175 euro, een tienpunter 250 euro. Rechten en godgeleerdheid hanteren soortgelijke tarieven.

Hypothetisch zou je voor 1500 euro voor zestig punten vakken kunnen volgen. Dat is nog goedkoper dan het reguliere collegegeld.

“Het totaalbedrag zou inderdaad

lager kunnen zijn dan het collegegeld voor een tweede studie”, stelt Marloes Siccama van de Dienst Onderwijs en Studiebegeleiding van rechten. “Maar het is wel heel omslachtig. Bij rechten kun je niet alle vakken volgen via open colleges, daardoor kun je vastlopen. Ook je scriptie kun je niet schrijven. Wil je een diploma halen, dan moet je je alsnog inschrijven.”

Maar als je de overige vakken in één jaar afrondt, kan het toch de moeite zijn. Voor de gevolgde vakken krijg je vrijstellingen, erkent ook Siccama. “Maar een bul met alleen vrijstellingen ziet er raar uit.

Dat kan vervelend zijn.”

Ook Katherine Gardiner, studieadviseur bij filosofie, geeft aan dat de weg via de open colleges goedkoper kan zijn. “Dit jaar is het nog

interessant, maar voor volgend jaar kan ik studenten geen garantie geven. Als we volgend jaar het verhoogde collegegeld moeten doorvoeren, gaan de tarieven voor deeltijders en contracttoehoorders waarschijnlijk omhoog.”

Een bachelor of master halen met open colleges raadt Gardiner niet iedereen aan. “Wil je meer dan dertig punten in een jaar halen, dan raad ik deeltijdstuderen aan.

Bij minder dan dertig punten is het voordeliger als contracttoehoorder vakjes bij elkaar te knabbelen.”

Bij rechten zien ze nog geen reden de tarieven te verhogen. “We hebben nog geen groei kunnen constateren”, zegt Siccama. “Maar als hele hordes studenten die weg bewandelen, lopen we tegen capaciteitsproblemen op.”

12 O P I N I E Commentaar Dictatuur Door René Fransen Imago is alles. Wie wat zwaarmoedig is ingesteld, kan dat als het leidende principe van deze tijd zien. De dictatuur van de opiniepeilingen regeert Den Haag (en Washington, Londen en zorgt ervoor dat de Roma nu Frankrijk uitgeschopt worden). En de universiteiten zijn onderworpen aan de nukken van de ranglijsten uit Shanghai en Londen.

Vandaag verschijnt in het Times Higher Education Supplement (THES) de jaarlijkse ranglijst van universiteiten. Dit jaar volgens een geheel nieuwe formule samengesteld, dus dat maakt het extra spannend. Want bij de oude lijsten wisten de universiteiten hoe ze hun gegevens optimaal konden aanleveren. Dat scheelt al snel een paar plaatsen (zie het artikel op pagina 20).

De top-200 van universiteiten krijgt een steeds grotere betekenis. Niet omdat de lijsten zo goed weergeven wat de kwaliteit van de instellingen is. Daar is namelijk nogal wat op af te dingen. Nee, het belang is puur een kwestie van imago. De rector ligt wakker van de lijsten van Shanghai en THES omdat iedereen ze belangrijk vindt. Wie in Azië een goede samenwerkingspartner zoekt moet in de top-200 staan, liefst zo hoog mogelijk.

Dat politici zich laten leiden door de waan van de dag is tot daar aan toe. Maar dat de wetenschap zich laat knechten door niet-wetenschappelijke analyses van de eigen kwaliteit is eigenlijk verbijsterend.

Zou het dan echt waar zijn, dat de managers de universiteiten hebben overgenomen?

Sudoku

De oplossing van de sudoku staat op http://www.universiteitskrant.nl

zoekt studentlid redactieraad Wil je meepraten over de UK? Wort dan lid van de redactieraad. Daar hebben we een vacature voor een studentlid.

Meer informatie kun je krijgen bij onze redactiesecretaris Joke Corporaal (uk@rug.nl, tel.

3636700).

UK 4 - 16 SEPTEMBER 2010

Geen hoger collegegeld

Reacties korte reacties van maximaal 200 woorden graag voor maandag

De verhoging van het collegegeld voor tweede studies houdt de gemoederen bezig. Studieadviseur Geschiedenis Karin Smit roep het college van bestuur op om het besluit voor een jaar terug te draaien.

Het is een veel genoemd woord in deze periode: de collegegeldtarieven. Als studieadviseur Geschiedenis en als lid van de universiteitsraad kom ik de term voortdurend tegen.

Wat is er nu gebeurd? Waar andere universiteiten niet of nauwelijks veranderingen hebben doorgevoerd in hun tarieven vanwege het late tijdstip is de universiteitsraad van de RUG eind juni schoorvoetend akkoord gegaan met de nieuwe collegegeldtarieven. Te laat om nog op een fatsoenlijke manier alle betrokken partijen – (aanstaande) studenten, studieadviseurs, onderwijsbalies etc – goed te informeren over deze verregaande veranderingen.

Late en onoverzichtelijke informatie levert onrust op en waar kom je als student dan terecht? Juist, bij de studieadviseur. Oftewel, welk advies kun je in deze barre tijden geven als studieadviseur?

Wat kom je tegen in het dagelijkse werk? Bijvoorbeeld studenten die al een HBO-diploma hebben afgerond en niet in aanmerking komen voor een schakeltraject en nu worden aangeslagen voor het hoge instellingstarief. Hadden ze hun diploma niet afgerond, dan zouden ze onder

Pluis

het lage tarief vallen.

De regels van het spel zijn eenzijdig veranderd tijdens het spelen.

Dit valt onder spelbederf, waartegen je in mijn ogen mag protesteren. Nieuwe studenten die na aanmelding zijn geconfronteerd met deze hoge bedragen raad ik aan in beroep te gaan op basis van de hardheidsclausule: de student kon niet weten dat het behalen van een diploma zich tegen hem/haar zou keren.

Saillant detail hierbij is dat er een subsidieregeling is ter ondersteuning van de invoering van het nieuwe bekostigingsakkoord, waarbij de universiteiten nog tot en met 2013 compensatie ontvangen.

De regels van het spel zijn eenzijdig veranderd tijdens het spelen Een ander voorbeeld uit de praktijk.

Wat adviseer je de zittende (deeltijd) studenten die een tweede opleiding volgen? Dit jaar kan deze groep nog tegen het lage tarief studeren, maar hoe zit dat volgend jaar? Heeft het nog zin om dit jaar tijd, energie en geld in een studie te steken waar je vervolgens een hoog instellingstarief voor moet gaan betalen?

Een smeekbede van een groep deeltijdstudenten leverde een juridisch correct maar zeer onbevredi-

gend antwoord op – “helaas kunnen we hierover op dit moment geen nadere mededelingen doen”. Afwachten dus maar en hopen dat het goed komt voor zowel de studenten als de opleiding.

En ondertussen probeer je binnen het u-raad circuit nog wat toezeggingen te krijgen rondom de heikele punten. Bij het college van bestuur dringt intussen door wat de implicaties zijn van de nieuwe tarieven.

In de laatste u-raad gaven zowel de heer Poppema als de heer Duppen aan dat zittende studenten de mogelijkheid moeten hebben om binnen een redelijke termijn hun studie te kunnen afronden tegen het lage tarief. Echter, dit plan staat nog niet op papier en kan niet officieel worden gecommuniceerd richting de betrokken partijen.

Wat nu te doen? Hierbij een ongevraagd maar welgemeend advies richting het College van Bestuur.

Het is nog geen 1 oktober. Draai de invoering van de collegegeldtarieven terug en handhaaf de oude tarieven. Neem dit najaar de tijd om, samen met de faculteiten, te berekenen wat redelijke instellingstarieven voor voltijd- en deeltijdstudenten zijn. Vergeet daarbij niet dat u nog tot en met 2013 door Den Haag wordt gecompenseerd voor deze wetswijziging. En wellicht is de situatie in 2013 al weer anders dan we nu kunnen bedenken.

Karin Smit Studiebegeleider Geschiedenis en vice-voorzitter universiteitsraad.

12.00 uur mailen naar uk@rug. nl. Bijdragen kunnen worden ingekort.

Voor verhoging?

Wat ik in de verslaggeving over de verhoging van de collegegelden miste, was dat de personeelsfractie in de universiteitsraad bij monde van ondergetekende een stemming over deze verhoging heeft aangevraagd.

De uitslag van deze stemming was: 13 voor, 4 tegen en 5 blanco. Dat de Personeelsfractie niet als geheel tegen deze verhoging was, valt mijns inziens te betreuren maar enigszins te begrijpen.

Maar waarom alle studentenfracties in de raad zonder uitzondering vóór de verhoging van het collegegeld hebben gestemd, is mij een raadsel.

Antoon De Baets Personeelsfractie universiteitsraad

Israel en Palestijnen Diane Romashuk schrijft in het groene rechthoek van haar artikel dat de Israeli’s exclusief keuzevrijheid zouden hebben. Dat is onzin.

Ook de Palestijnse bewoners waarop zij doelt hebben dat. Op de impliciete assumptie dat een Palestijn niet (religieus dan wel geboortig) Joods is wil ik niet ingaan.

Kars Dekker Buitenpromovendus RUG

@ U K 13

UK 4 - 16 SEPTEMBER 2010

H ok

Alain

1

Activia

4

| s e r i e | Wat zegt jouw kamer over jou? De UK snuffelt iedere week rond in het huis van een student, op zoek naar bijzondere verhalen achter de gevonden voorwerpen.

Door diane romashuk

1

Hokbewoner:

Dorien Herde, 22 jaar, student Nederlands, woont met vier anderen in een huis in de Oranjebuurt. Haar kamer is vooral praktisch: “Onze huurbaas plaatst overal wastafels en hoogslapers”.

Qua studie doet ze het rustig aan.

Omdat haar bachelorscriptie nog niet af is, mocht ze ondanks de toelating niet beginnen aan de master journalistiek. Eerst dat eindwerkstuk afmaken dus en daarna sparen voor een reis. “Al sinds ik daar vroeger een penvriendinnetje had, wil ik graag naar Nepal”.

2

2

3

Spelletjes

“Ik ben gek op spelletjes.

Helaas voor mijn tegenstanders ben ik nogal fanatiek, luid, chaotisch en kan ik niet tegen mijn verlies. Met vrienden speelde ik een tijd lang Risk. Eerst bakte ik er niks van dus ging ik zielig doen. Daardoor matsten de anderen mij of sloten ze compromissen met me. Gaandeweg werd ik beter. Op mijn hoogtepunt won ik door alle afspraken te verbreken. Op mijn verjaardag kreeg ik nog een poster met daarop de woorden ‘Kinderslief hou je be-

Foto’s Reyer Boxem daard, winnen is toch niet de moeite waard’. Maar Risk hebben we niet meer gespeeld.”

3

OOG-knuffel

“Deze beer deelde ik een tijd lang uit aan voornamelijk geblesseerde sporters, sportclubs met problemen of vertrekkende trainers. Dit deed ik voor mijn rubriek

Lange nachten, diepe glazen... (3) Terugtweet: Jasper heeft iets goed te maken bij zijn vriendin Annet.

Haar café Thuisthuis-collega Daniël heeft zijn ontgroening bij Albertus overleefd.

“Jezus, Annet, wat zit hier in?!” Daniël neemt de loodzware verhuisdoos van zijn collega over.

Annet lacht. “Studieboeken, Daan. Onbekend terrein voor jou tegenwoordig - ik weet het.”

“Hé! Ik verdien kudos dat ik hier überhaupt ben!” Daniël zet de doos op zijn knie en kijkt van halverwege de trap naar beneden. “Zelfs de geilste chick krijgt mij niet meer

vóór de middag uit bed.” Hij knipoogt. “Maar ik vind het zó sneu dat jouw vriendje je heeft laten zitten.”

Annet stapt de stoep op om de volgende doos te pakken. Dan klinkt Daniëls bulderende lach.

“Weet je echt zeker dat hier alleen boeken in zitten? Er trilt iets in die doos.”

Annets wangen kleuren.

“Als ik het niet dacht! Is het een Tarzan? Heb jij een echte klassieker in je nachtkastje, An?” Daniël grijnst breed. “Geen commentaar?

Ik kijk zelf wel even.”

“Wacht!” Juist als Annet de trap op wil rennen, verschijnt Jasper op

‘De knuffel van Dorien’ bij OOG TV. Zo heb ik oud FC Groningen trainer Ron Jans en voetballer Theo Lucius opgekikkerd maar ook burgemeester Peter Rehwinkel kreeg na een aanrijding een beertje en knuffel van me”

4

Bloempjes “Het afgelopen jaar heb ik

aan twee brugklassen Nederlandse les gegeven op mijn eigen oude middelbare school. Toen ik wegging kreeg ik van de leerlingen deze bloemen. Ook kreeg ik een kaartje met ‘succes met je studie journalisme’.

Heel aandoenlijk, ik mis ze ook wel. In een jaar heb ik toch een bijzondere band met die kinderen opgebouwd.”

Surrogaat zijn rammelende brik. Hij steekt zijn hand op.

Daniël is met een beteuterde blik op de overloop verschenen. “Vals alarm. Je hebt een gemiste oproep.”

Hij overhandigt haar de telefoon.

Jasper zet zijn fiets tegen het hek en slaat een arm om Annet heen.

“Ik heb je nog gebeld, schoonheid.

Mijn band was weer lek. Maar je hebt de bank al met een andere kerel omhoog gesjouwd, zie ik.”

Daniël stapt langs Annet het pand uit.

“Hulptroepen! Helemaal goed: ik word in de kroeg verwacht.” Hij ramt Jasper in het voorbijgaan op

zijn schouder. “Trouble in paradise, pik. Je vriendinnetje was laaiend vanochtend. Adios!”

Annet slaat Jaspers hand resoluut van haar schouder. Ze haalt haar neus op. “Je stinkt. Heb je alweer geblowd?”

Jasper kucht, tilt een doos op en overhandigt hem aan zijn vriendin.

“Als we er allebei één nemen, zijn we al klaar”, zegt hij met een gulle lach. “Zet je daarna een lekkere kop koffie voor me? Tien uur is vroeg, hoor, voor een kunstenaar zoals ik. En de wiet van vanochtend is naar mijn benen gezakt.”

Jasper kan maar net de doos ont-

Ik trek m’n broek uit en manoeuvreer behendig een wattenstaaf in m’n kont. Toen ik vanochtend opstond had ik nooit kunnen bedenken dat ik vandaag, in een kleine wc in het UMCG, een wattenstaaf voorbij m’n anale kringspier zou duwen op zoek naar Bacillus actiregularis. Dat zijn de overbekende probiotica – levende gezondheidsbevorderende bacteriën − die fabrikant Danone door ieder bakje Activiayoghurt roert.

In tientallen Activiareclames komen perfecte vrouwen voor die een perfect huis, een perfecte baan en een perfect liefdesleven hebben, het enige probleem is hun onregelmatige stoelgang. Zo vervelend. Dat vraagt natuurlijk om hulp en dus raadt een vriendin spontaan Activia aan: “Al na een week merkte ik het verschil en nu kan ik weer ontspannen naar m’n werk.”

Is dit zin of onzin? Om daarachter te komen stel ik m’n lichaam ter beschikking van de wetenschap, al trok een tijdje Activia eten op kosten van de RUG me over de streep.

Een ongemakkelijk idee is het wel. De kans dat de wattenstaaf breekt, er bruin weer uit komt of je darmwand doorboort is aanwezig, maar zolang je onder de juiste hoek binnendringt gaat het goed. Even later heb ik een monster aan de wattenstaaf, klaar voor verder onderzoek. Volgende week, na acht dagen Activia eten, mag ik opnieuw m’n darm in. Heerlijk.

Alain Dekker is tweedejaars biomedische wetenschappen

Foto Liz Main

wijken die Annet naar hem toe slingert. “Luie zak!”

Het karton ploft op de tegels.

Een paar handdoeken belanden op straat. “Ik heb nog nooit zo’n ambitieloos, lui figuur ontmoet als jij!

Lul!” De voordeur klapt dicht. Jasper staat bewegingsloos. Dan vliegt de deur alweer open. “Trouwens: ik weet niet of die wiet invloed heeft op je prestaties. Maar ik ga er níets van missen. Tarzan en ik vermaken ons prima!” Wordt vervolgd >

Reageren? langenachten@gmail.com

14 C U L T U U R c ultuur tips n Viva la Focus wordt volgende maand voor de derde keer gehouden.

Het thema: Happy Together? Iedereen met een mobiele telefoon kan een video uploaden via de website. De beste filmpjes zijn 2 oktober in de finale op het witte doek van Forum Images te zien. Uploaden kan tot en met 28 september. www. vivalafocus.nl

n Geestigheid en dramatiek is de formule van de voorstelling Antigone Kreon Oidipus door Toneelgroep Amsterdam. Regisseur Thibaud Delpeut bewerkte de drie klassiekers van Sophocles tot een avondvullend stuk. Dankzij zijn alledaagse taalgebruik zet hij de Griekse dramatiek met beide benen op de grond. n Keramiekkunstenares Marjan de Voogd fantaseert met porselein. De chaos in de natuur is haar inspiratie. Daardoor hebben haar voorwerpen opvallende kleuren als opaalgroen en diepblauw.

Grillige vormen met flinterdunne randjes. De Voogd maakt het porselein zo geraffineerd, dat het soms doorzichtig is. Toegangsgebouw Remonstrantse kerk, Coehoornsingel 14. Ma t/m vr, 9–16.30 uur. T/m 22 oktober. n Take Root is the place to be voor liefhebbers van Amerikaanse muziek. Headliner dit jaar: het Amerikaanse Wilco, één van de meest avontuurlijke bands van de afgelopen decennia, met een extra lange set. Oosterpoort, 18 september, aanvang 16.00.

n Lawrence Parker, ofwel KRS-One- is één van de grootste en meest gerespecteerde namen uit de Amerikaanse hiphop. Met rauwe teksten effende hij in de jaren tachtig het pad voor wat de gangsta-rap zou worden. Aan het eind van dat decennium richtte hij de Stop the Violence Movement op.

Twintig jaar later heeft de rapper nog niets van zijn bevlogenheid verloren.

Oosterpoort, 22 september, aanvang 20.30.

UK 4 - 16 SEPTEMBER 2010

Wrang kadootje | r e c e n s i e | Prachtige foto’s maakte Munem Wasif over de jute-industrie in Bangladesh. Maar Wasif wil geen mooie foto’s maken. Hij is boos.

Door marchel wichgers Deze man heeft wel héél extreme haargroei. Het groeit uit zijn lichaam. Uit zijn hoofd en uit zijn borst. Links boven een soort knotje. Helemaal onderaan een stel sierlijke knopen. Die houden het boeltje boven de grond.

Of zou het een modecreatie zijn?

Is de man een levend kunstwerk?

Een excentriekeling die ongegeneerd door Amsterdam banjert?

Niet door Groningen, zo hebben we ze hier (nog) niet.

Maar ja, de achtergrond heeft niks van catwalk of straat. Houten balken zien we, linksonder. Meer van het ogenschijnlijke haar rechtsonder, op de grond. Onder de knot is nog net het enige zichtbare lichaamsdeel van de man te zien: een hand. En zijn gezicht natuurlijk.

Frontaal, met onbestemde blik.

De foto is gemaakt door fotograaf Munem Wasif (1983) uit Bangladesh en te zien op de fotomanifestatie Noorderlicht in Leeuwarden.

Hij maakte de fotoserie Blood Splinter of Jute, waarvan deze foto deel uitmaakt. Niks excentriekeling. De man is een arbeider in de Bengaalse jute-industrie.

Jute? Ja, dat spul van de zak van Sinterklaas. En van de onderkant van je kamerbrede tapijt. IJzersterk en spotgoedkoop. En milieuvriendelijk, want snel verteerbaar op de vuilstort.

Jute groeit het best in India, Bangladesh en China, waar het vochtig en warm is. Na de oogst worden de juteplanten gebundeld en een maandje in water gelegd om te weken. Daarna worden de stevige vezels er vanaf gestript. En na een paar dagen droogtijd gebonden tot bundels van een paar meter.

Kijk nu weer naar de foto. We zijn er uit.

De man staat op de droogplaats en heeft een fikse lading gebonden jute vezels op zijn lijf gepakt. Als een pakezel. Om het naar de vrachtwagen van de jutefabriek te brengen.

Hard werken, maar wij kunnen genieten van een mooie foto met een vervreemdende inhoud die je aan het puzzelen zet. Met licht dat precies goed op de jutestrengen valt waardoor ze haast met potlood getekend lijken. Een kleurenfoto had het niet moeten zijn. Zwartwit vol-

Foto Munem Wasif/VU doet uitstekend. De foto heeft ook iets van een met grote halen geschilderd schilderij, waarop de jute brede verfbanen vormt.

Mooi hoor.

Maar Munem Wasif fotografeert

niet voor ’t mooi. Wasif is boos. Op de regering van Bangladesh die onder druk van de Wereldbank zo’n 60 van de 77 jutefabrieken sloot waardoor de jutearbeiders op straat kwamen te staan. Wie nog werk heeft,

krijgt vaak maandenlang geen loon.

Als je in december je cadeautjes uit de zak haalt, denk je dan nog even aan deze man?

www.noorderlicht.com

Hoe je een illusie uiteen schroeft | v o o r a f | Toneel creëert een illusie, maar de toeschouwer accepteert die als werkelijkheid. De voorstelling ‘Meer dan planken’ doorbreekt die illusie en geeft het publiek een kijkje in de keuken.

Door michel dijkstra Wilde je altijd al weten hoe een toneelrepetitie verloopt? Hoe een regisseur zijn spelers instrueert? Dan is een bezoek aan de toneelvoorstelling Meer dan planken en wat hartstocht zeker de moeite. Theatergezelschap De Voortzetting voert het

stuk zondag 19 september op in het Groningse Kruithuis. Regisseur Frank Strijards: “Normaal gesproken zie je alleen het eindresultaat van een lang repetitieproces. Je ziet de acteurs op de planken hartstochtelijk hun rol vertolken. Ik wil juist laten zien hoe toneel werkt. Hoe je een illusie maakt, weer uit elkaar schroeft en iets nieuws maakt.”

Toneel is een paradoxaal fenomeen, betoogt Strijards. “Het is het creëren van een illusie. Maar als je naar een toneelvoorstelling kijkt, accepteer je het als de realiteit.”

Hierdoor functioneert toneel als

spiegel voor de werkelijkheid.

In Meer dan planken coacht Strijards de toneelspelers om zijn visie over te brengen. Hierdoor krijgt het publiek een unieke inkijk in de interactie tussen de regisseur en de acteurs. “Het publiek kijkt naar een workshop waar de saaie stukken uit zijn geschrapt.”

De voorstelling bestaat uit korte scènes, waaronder een lange monoloog uit Shakespeares Richard III. “Eerst brengt de acteur dit stuk op een vlakke manier. Daarna geef ik hem aanwijzigen om reliëf in zijn voordracht aan te brengen. Door

het wijzigen van houding en stemgebruikt creëert de acteur een heel andere sfeer”, legt Strijards uit.

Hij vergelijkt repeteren met het bespelen van een instrument door een musicus. “Het instrument van de acteur is hijzelf.” En Strijards helpt de acteurs hun instrument zo goed mogelijk te bespelen.

Meer dan planken is een intieme voorstelling. Hoe het precies verloopt, verklapt Strijards niet: “De werking van toneel valt niet uit te leggen. Je moet het ondergaan.’

Meer info op www.devoortzetting.nl

16 t/m 23 september 2010

Mededelingen 1

Ingezonden mededelingen voor studenten en medewerkers

Algemeen Studium Generale Groningen Huub van der Lubbe en Stef Bos Als zanger en tekstschrijver van rockgroep De Dijk heeft Huub van der Lubbe verschillende hits op zijn naam staan, waaronder de debuutsingle ‘Bloedend Hart’. Naast muzikant is hij ook dichter en acteur. Dit voorjaar verscheen zijn derde bundel met liedteksten ‘Guichelheil’. Stef Bos begon in zijn studententijd als cabaretier en acteur en brak in 1991 door met het lied ‘Papa’. Hij heeft 12 albums op zijn naam staan, met Nederlandstalige en Afrikaanse liederen. Als eerste buitenlandse singer-songwriter kreeg hij in Zuid-Afrika een prijs voor zijn bijdrage aan de Afrikaanse taal en muziek. Gespreksleider: programmamaker en presentator Jan Douwe Kroeske. Datum: 20 september. Plaats: Academiegebouw. Aanvang: 20.00 uur. Kaarten: studenten € 2,- anders € 4,-.

Latijns-Amerika – Indentiteit De zoektocht naar eigenheid, authenticiteit en nationale identiteit is altijd erg belangrijk geweest in Latijns-Amerika. Behoorde het gebied nu tot het Westen of bezat het een geheel eigen cultuur?

En welke positie had de indiaanse bevolking? Het beeld van LatijnsAmerika wordt beïnvloed door de veranderingsprocessen binnen het continent, zoals urbanisering en migratie. Maar ook door vermenging van Europese en Indiaanse bevolkingsgroepen, ook wel ‘mestizaje’ genoemd, en de veranderende relaties met Europa en de VS. Later komt daar ook nog de invloed van mondiale discussies over mensenrechten en buitenlandse NGO’s bij. Wat zeggen de veranderingen van de afgelopen 200 jaar over de sociale, etnische en politieke verhoudingen in de Latijns-Amerikaanse samenleving? Michiel Baud is directeur van CEDLA en hoogleraar LatijnsAmerikaanse Studies aan de UvA. Datum: 21 september. Plaats: Academiegebouw. Aanvang: 20.00 uur.

Kaarten: € 2,-/ studenten gratis.

Sporttalent gespot Vaak zien de ouders langs de lijn het al: dat wordt later een topper!

In ieder jeugdteam zitten wel een of twee spelers die zouden kunnen uitgroeien tot de nieuwe Robin van Persie of Minke Booij. Maar hoe herken je jong sporttalent en hoe kun je ervoor zorgen dat deze uitblinkers later ook echt de top halen? Sporttalent is steeds beter te meten. Groningse bewegingswetenschappers volgen al enkele jaren jonge voetbal- en hockeytalenten op de voet. Maar hoe betrouwbaar zijn deze talentmetingen en -voorspellingen? Blijven er niet veel potentiële Cruijffies onopgemerkt? Bart van der Laar in gesprek met Chris Visscher, hoogleraar bewegingswetenschappen en sportonderzoeker UMCG/RUG, Pieter Huistra, de nieuwe coach van FC Groningen en voormalig topvoetballer en jeugdtrainer, en Adri Broeke, docent sportstudies aan de Hanzehogeschool die onderzoek deed naar de professionalisering van het sportmanagement. Datum: 23 september. Aanvang: 17.00 uur.

Plaats: Kelder Newscafé, Waagstraat 5. Toegang: gratis.

Agenda

> Verzorgd door de UK; eindredactie Heiny de Ruiter, tel. 3636699 > Mededelingen kunnen ingediend worden via www.universiteitskrant.nl > Aanleveren is mogelijk tot uiterlijk maandag 10 uur voor de UK van dezelfde week > De volgende UK verschijnt op 23 sept. 2010

In de AGENDA worden alleen universitaire evenementen opgenomen die voor iedereen toegankelijk zijn. Aankondigingen inleveren uiterlijk vrijdag 12.00 uur voor de week van verschijnen: per fax naar (050) 363 6300 o.v.v. UK-Agenda, per e-mail naar communicatie@rug.nl of per post naar: afdeling Communicatie, UK-Agenda, Postbus 72, 9700 AB Groningen.

PROMOTIES EN ORATIES 16 september Promotie: mw. T.I. Mehotcheva, letteren. Titel: After the fiesta is over. Foreign language attrition of Spanish in Dutch and German Erasmus students. Promotor(s): prof.dr. M.S. Schmid.

Plaats: Academiegebouw, Broerstraat 5, Groningen. Tijd: 11.00 uur.

Kaarten en informatie Kaarten zijn verkrijgbaar bij: Bureau Studium Generale Groningen, Oude Boteringestraat 13, tel.

(050) 363 54 63; Universiteitswinkel, Oude Kijk in ’t Jatstraat 39; Boekhandel selexyz scholtens, Guldenstraat 20 studium@rug.nl www.rug.nl/studium

16 september Promotie: dhr. E.J. Smits, letteren. Titel: Acquiring Quantification. How children use semantics and pragmatics to constrain meaning. Promotor(s): prof.dr. J. Hoeksema. Plaats: Academiegebouw, Broerstraat 5, Groningen. Tijd: 13.15 uur.

16 september Promotie: mw. E. Ilyushechkina, letteren. Titel: Studien zu Dionysios von Alexandria. Promotor(s): prof.dr. M.A. Harder, prof.dr. R.R. Nauta. Plaats: Academiegebouw, Broerstraat 5, Groningen. Tijd: 14.45 uur.

Centrum voor Informatie Technologie Computercursussen Open Leercentrum – 23 september Open Leercentrum – 30 september Publishing (UK) – 4 t/m 6 oktober Excel basis – 4 t/m 10 oktober Open Leercentrum – 5 oktober Keuzemodule Word – 7 oktober Open Leercentrum – 7 oktober Access basis – 11 t/m 15 oktober Programmeren: Introductie (VBA) – 11 oktober t/m 21 oktober (maanen donderdag) Slimmer werken met de pc – 12 oktober Webplatform – 12 t/m 13 oktober Open Leercentrum – 14 oktober Powerpoint – 18 t/m 20 oktober SPSS – 18 t/m 21 oktober Slimmer werken met Word – 19 oktober Open Leercentrum – 21 oktober Excel basic (UK). Inschrijving RUG-medewerkers en -studenten kunnen zich inschrijven via de website www.rug. nl/cit/onderwijs/cursusaanbod/ secretariaat-cit@rug.nl.

Open leercentrum Elke donderdagmiddag is er gelegenheid om een cursus te doen in het open leercentrum. Het open leercentrum biedt een begeleide zelfstudie waarbij de cursist zelf de inhoud van de cursus bepaalt en in eigen tempo een aantal vooraf gekozen leermodules afwerkt en zich bij vragen kan richten tot een docent. De cursustijden zijn van 13:15 tot 16:30. De volgende cursussen zijn op dit moment via het open leercentrum te volgen: MS-Word, MS-Excel en MS-Access introductie, MS-Frontpage, MS-Windows basiscursus, Visio, thunderbird, Beheer van een eigen PC onder Windows XP, SPSS module Data Entry, Oracle Calendar (RUGplanner), Outlook: € 25,- , medewerkers: € 60,- per dagdeel Excel Tijdens deze cursus leert u de basisvaardigheden van het werken met een spreadsheet. Het invoeren en opmaken van gegevens, het rekenen met gegevens en het presenteren van gegevens in grafiekvorm is een kleine greep uit de onderwerpen die aan bod komen.

Ook leert u werken met verschillende werkbladen, rekenen met ingebouwde functies en het werken met gegevenstabellen. Mocht u concrete vragen hebben, er is voldoende tijd om hulp te krijgen van de docent. Studenten € 42,- Medewerkers € 182,-.

16 september Promotie: dhr. G.J. de Vries, economie en bedrijfskunde. Titel: Productivity, firm heterogeneity, and policy reforms in Latin America. Promotor(s): prof.dr. M.P. Timmer. Plaats: Academiegebouw, Broerstraat 5, Groningen. Tijd: 16.15 uur.

Noten en verwijzingen Met deze cursus leert u in één dagdeel voet- en eindnoten maken.

Ook verwijzingen naar pagina’s en hoofdstukken of naar bijvoorbeeld figuren en tabellen leert u zo te maken dat bij het veranderen van de tekst, de verwijzing automatisch meeverandert! (Voor het maken van literatuurreferenties kunt u beter de cursus Reference manager of Endnote volgen.) Te volgen als Keuzemodule Word.

Universiteitsraad Commissie Studentenbeleid Op 23 september 2010 vergadert de commissie Studentenbeleid van de Universteitsraad om 9:00 uur in de grote vergaderzaal aan de Oude Boteringestraat 44. Voor vragen kunt u contact opnemen met de voorzitter: Thijs Wijnmalen thijs@lijstcalimero.nl Commissie Algemene Bestuurlijke en Juridische Zaken/Personeelsbeleid Op 23 september 2010 vergadert de commissie Algemene Bestuurlijke en Juridische Zaken/Personeelsbeleid van de Universteitsraad om 10:30 uur in de Grote Vergaderzaal aan de Oude Boteringestraat 44. Voor vragen kunt u contact opnemen met de voorzitter: Lukas de Vries l.j.de.vries@rug.nl Commissie Begroting en Ruimtelijke Voorzieningen Op 23 september 2010 vergadert de commissie Begroting en Ruimtelijke Voorzieningen van de Universteitsraad om 13:00 uur in de Grote Vergaderzaal aan de Oude Boteringestraat 44. Voor vragen kunt u contact opnemen met de voorzitter: Rob Schaub R.M.H.Schaub@med.umcg.nl Commissie Onderwijs, Wetenschap en Internationalisering Op 23 september 2010 vergadert de commissie Onderwijs, Wetenschap en Internationalisering van de Universteitsraad om 15:00 uur in de grote vergaderzaal aan de Oude Boteringestraat 44. Voor

vragen kunt u contact opnemen met de voorzitter: Thijs Beudeker thijs@studentenorganisatie.nl

Diversen Universitaire Vredesdagen 2010 Het thema van de Universitaire Vredesdagen dit jaar zal zijn: “Hakuna Matata? Afrikaanse oplossingen voor veiligheidsproblemen in Afrika”. Dit jaar zal getracht worden de veelvormigheid van de veiligheidsproblematiek van het continent te benoemen. Een leidende gedachte hierbij is de zoektocht naar Afrikaanse oplossingen voor Afrikaanse problemen. Het onderwerp zal ingeleid worden op donderdag 16 september door Prof. Roel van der Veen. Donderdag 23 september zal het tweede deel beginnen met een drietal workshops gevolgd door een paneldebat. Beide delen vinden plaats in het Academiegebouw en zijn gratis toegankelijk. Aanvang 16 september: 19:30u stipt. Aanvang 23 september: 17:00u (workshops) en 20:00u (debat). vredesdagen@gmail.com

Faculteiten Rechtsgeleerdheid A LG E M E E N

Groninger Pleitwedstrijd Diephuis organiseert dit jaar voor de zevende keer de Groninger Pleitwedstrijd (GPW) op zaterdag 20 november 2010. Diverse teams gaan in de Groninger Rechtbank de strijd met elkaar aan. Elk team, bestaande uit twee personen, pleit aan de hand van een casus die van tevoren aan de deelnemers wordt toegezonden. Er zijn twee rondes die gevolgd worden door een spannende finale. De jury bestaat uit rechters en advocaten. De GPW is de unieke kans om je pleitvaardigheden te ontwikkelen en je optimaal voor te bereiden voor de studentenrechtbank.

Deelname aan de Groninger Pleitwedstrijd is gratis en de dag is geheel verzorgd, inclusief lunch, di-

17 september Promotie: dhr. P. Lampropoulos, wiskunde en natuurwetenschappen. Titel: The LOFAR epoch of reionization experiment data model: simulations,calibration and inversion. ): prof.dr. L.V.E. Koopmans, prof.dr. S. Zaroubi, prof.dr. A.G. de Bruijn.

Plaats: Academiegebouw, Broerstraat 5, Groningen. Tijd: 11.00 uur.

17 september Promotie: dhr. R. Middag, wiskunde en natuurwetenschappen. Titel: Dissolved aluminium and manganese in the polar oceans. Promotor(s): prof.dr. H.J.W. de Baar. Plaats: Academiegebouw, Broerstraat 5, Groningen. Tijd: 13.15 uur.

17 september 2010 Promotie: dhr. M. Fuhrmans, wiskunde en natuurwetenschappen. Titel: Simulation studies of membrane fusion and the role of fusion peptides. Promotor(s): prof.dr. S.J. Marrink. Plaats: Academiegebouw, Broerstraat 5, Groningen. Tijd: 14.45 uur.

17 september Promotie: mw. W.M. Ruszel, wiskunde en natuurwetenschappen. Titel: Gibbs and non-Gibbs aspects of continuous spin models. Promotor(s): prof.dr. A.C.D. van Enter, prof. dr. C. Külske. Plaats: Academiegebouw, Broerstraat 5, Groningen.

Tijd: 16.15 uur.

20 september Promotie: dhr. Y. Zhang, wiskunde en natuurwetenschappen. Titel: Molecular doping of solution-processed semiconducting polymers. Promotor(s): prof.dr. P.W.M. Blom Plaats: Academiegebouw, Broerstraat 5, Groningen. Tijd: 13.15 uur.

21 september Oratie: mw. prof.dr. C.W. Bosch, letteren. Titel: Sterke verhalen. Mythen en mogelijkheden van geschiedenis.

Plaats: Academiegebouw, Broerstraat 5, Groningen. Tijd: 16.15 uur.

22 september Promotie: dhr. G. Subbiahdoss, medische wetenschappen. Titel: Bridging the gap between in vitro and in vivo evaluation of biomaterials- associated infections: Language problems in young children. General assumptions investigated. Promotor(s): prof.dr. H.C. van der Mei, prof.dr.ir. H.J. Busscher.

Plaats: Academiegebouw, Broerstraat 5, Groningen. Tijd: 13.15 uur.

22 september Promotie: mw. A.L. Keegstra, medische wetenschappen. Titel: Language problems in young children. General assumptions investigated. Promotor(s): prof.dr. S.M. Goorhuis-Brouwer.

Plaats: Academiegebouw, Broerstraat 5, Groningen. Tijd: 14.45 uur.

22 september Promotie mw. I.C. Saldarriaga Fernandez, medische wetenschappen. Titel: Crosslinked poly(ethylene glycol) based polymer coatings to prevent biomaterial-associated infections. Promotor(s): prof.dr.ir. H.J. Busscher, prof.dr. H.C. van der Mei, prof. dr. D.W. Grainger. Plaats: Academiegebouw, Broerstraat 5, Groningen. Tijd: 16.15 uur.

23 september Promotie: mw. J.C. Holsappel-Brons, godgeleerdheid en godsdienstwetenschappen. Titel: Ruimte voor stilte. Stiltecentra in Nederland als speelveld van traditie en vernieuwing. Promotor(s): prof.dr. A.L. Molendijk, prof.dr. P.G.J. Post.

Plaats: Academiegebouw, Broerstraat 5, Groningen. Tijd: 16.15 uur.

24 september Promotie: mw. A.H. Arkenbout, wiskunde en natuurwetenschappen. Titel: Organic-inorganic hybrids. A route towards soluble magnetic electronics. Promotor(s): prof.dr.

T.T.M. Palstra. Plaats: Academiegebouw, Broerstraat 5, Groningen.

Tijd: 11.00 uur.

16 t/m 23 september 2010

Mededelingen 2

Ingezonden mededelingen voor studenten en medewerkers ner en borrel. Het is mogelijk om bij deelname 4 ECTS’s te verdienen in het kader van het vak ‘Recht in de praktijk’. Spreekt dit je aan?

Geef je dan op voor 1 oktober via pleit@diephuis.nl. Voor meer informatie: www.Diephuis.nl.

Medische wetenschappen A LG E M E E N

AkCie Liftwedstrijd!

Lieve medestudenten! 9 en 10 oktober 2010 organiseert de AkCie wederom een liftwedstrijd naar een schitterende stad in het buitenland! Dus ben jij wel in voor een avontuurtje? Lift mee voor slechts €25,- (+eventuele kosten terugreis)! Je dient je als koppel in te schrijven (meisje moet met jongen) Inschrijfmomenten: dinsdag 21 september van 13.00 – 15.00 en vrijdag 25 september van 13.00 – 14.00 voor 061. Graag contant betalen bij de inschrijving. Vragen?

Mail naar akcie@panacea.nl www.panacea.nl/akcie Word actief bij Panacea!

Lijkt het jou ook wat om actief te worden in een werkgroep, commissie of onderwijsvertegenwoordiging bij Panacea? Geef je dan voor 17 september 12.00 op via actiefworden@panacea.nl. Zet in de mail je naam, telefoonnummer en een korte motivatie voor het orgaan/de organen waain je geinteresseerd bent. Diverse organen zijn op zoek naar nieuwe leden. actiefworden@panacea.nl www.panacea.nl

Letteren S TA G E B U R E A U L E T T E R E N

stage: Communicatieafdeling Aegon, Leeuwarden OPLEIDING: CIW/diverse PERIODE: z.s.m. OPDRACHT: verbeteren van de interne communicatie en PR: actief meedenken en werken aan communicatieplannen voor afdelingen en projecten, ondersteunen medewerkers bij opzetten website, zelf verantwoordelijk voor de intranetsite, beoordelen en verbeteren van complexe brieven aan klanten. MEER INFO: Stagebureau Letteren, k. 212. Zie de website onder ‘vacatures masterstages’.

Vraag altijd eerst goedkeuring aan je docent. stages.let@rug.nl www.rug.nl/let/stagebureau stage: Consulaat-generaal, Istanboel OPLEIDING: diverse PERIODE: januari tot juni 2011, 5 maanden OPDRACHT: hulp en voorlichting geven, bijdragen aan voorbereidingen viering, uitbreiden en onderhouden relevant netwerk, assisteren bij projectcyclus, conceptrapportages schrijven, notuleren, archieveren, website. MEER INFO: Stagebureau Letteren, k.

212. Zie de website onder ‘vacatures masterstages’. stages.let@rug.nl www.rug.n./let/stagebureau Voorlichting Bachelor/Master Wil je meer weten over een stage in je Bachelor of Master? Kom dan naar de voorlichting op donderdag 23 september a.s. Om 14.15 uur is de voorlichting voor de Bachelor en om 15.15 uur de voorlichting voor de Master. Het vindt plaats in zaal A7 (Academiegebouw). De toegang is vrij! stages.let@rug.nl www.rug.nl/let/stagebureau

Loopbaandag Letteren De Loopbaandag Letteren is een voorwaarde voor de Bachelorstage. De eerstvolgende loopbaandag zal gehouden worden op woensdag 20 oktober a.s. Je kunt je inschrijven voor deze dag tot 15 oktober a.s. bij het Stagebureau.

Neem wel 50 euro contant mee.

Dit is een borg, die je terugkrijgt zodra je een goedgekeurd stageplan kunt laten zien. Wij geopend voor studenten iedere middag van 13.00 tot 14.30 uur. Op woensdag zijn wij gesloten. stages.let@rug.nl www.rug.nl/let/stagebureau

Studenten Studenten Informatie en Administratie UNIVERSITY STUDENT DESK (USD)

Bezoekadres: Academiegebouw, 1e verdieping, gebouw 1112 Postadres: Postbus 72, 9700 AB Groningen Telefoon: 050-3638004 Fax: 050-3634623 Openingstijden: op werkdagen 12.00 – 16.00 uur. Telefonisch bereikbaar: 10.00 – 16.00 uur. www.rug.nl/hoezithet www.rug.nl/usd Dependance USD op Zernike!

Van 23 augustus tot en met 30 september is er een tijdelijke dependance van de USD op het Zernikecomplex, in de Plaza in het Duisenberg gebouw. De openingstijden zijn: maandag tot en met vrijdag van 10.00 tot 12.00 uur.

Studenten opgelet!!

Zorg ervoor dat je (her)inschrijving uiterlijk op 30 september in orde is. Dat betekent ook dat de betaling dan bij ons binnen dient te zijn. Als je op 30 september de inschrijving nog niet in orde hebt gemaakt, dan vindt inschrijving plaats op de eerste van die maand dat alles geregeld is. Dit kan consequenties hebben voor je (recht op) studiefinanciering, je onderwijsfaciliteiten (zoals je UB-pas) en je OV-kaart.

Nog geen collegekaart 20102011?

Heb je je (her)ingeschreven voor het studiejaar 2010-2011 en nog geen collegekaart ontvangen?

Neem dan contact op met de USD!

Studenten Service Centrum Twijfels over je studiekeuze?

Is je studie niet wat je ervan verwacht had en denk je er over om over te stappen naar een andere studie, om te stoppen of om een HBO-studie te gaan volgen? Geef je dan op voor de Workshop Studiekeuze. In 2 dagdelen ga je op een constructieve manier aan de slag met je keuzevraag. Deelname aan de workshop kost 20 euro.

Kijk voor meer informatie op onze site onder het kopje ‘cursussen en workshops’. Studenten Service Centrum. Uurwerkersgang 10 Tel. 050-363 8066. www.rug.nl/ssc Talent & Career Center Op donderdag 30 september organiseren we de workshop Sollicitatiebrief en CV en er is nog plek! In deze inspirerende workshop maak je kennis met een scala

aan mogelijkheden om jezelf beter en persoonlijker te presenteren.

Door de CV-check krijg je bovendien veel praktische tips en adviezen aan de hand waarvan je je CV verder kunt verbeteren. De workshop wordt gegeven van 13.30 tot 16.30 uur en de kosten bedragen €10,-. Je kunt je aanmelden via onze website. info@talentcareercenter.nl www.talentcareercenter.nl

ACLO Gratis introductie duiken!!

Heb jij altijd al willen duiken, maar vind je de sport te duur? Kom dan bij de studenten duikclub Ad Fundum! Op donderdag 23 of 30 september kan je vrijblijvend meedoen aan een introductieduik om te kijken of duiken iets voor je is.

Geïnteresseerd of vragen? Neem contact op met ons: introductieduiken@adfundum. info www.adfundum.info

USVA Usva OUTheater Theatercollectief Naakt Op 23 en 24 september speelt theatercollectief Naakt het stuk Tirade. Tirade is een co-productie van de Usva en het Noord Nederlands Toneel.

Het begint om 20.30u. Entree voor studenten bedraagt 6 euro. Voor niet studenten is het 8 euro. www.usva.nl Usva INTheater Comedy Stefan Pop zal op 23 september zijn try-out in het Usva theater laten zien. Het begint om 20.30u en de prijs voor studenten is 6 euro, niet studenten betalen 8 euro. www.usva.nl

GSp GSp - Studentenplatform voor Levensbeschouwing Een plaats voor bezinning, religie, debat en gezelligheid. GSp, Kraneweg 33, tel. 3129926 info@gspweb.nl www.gspweb.nl Introductiegroep Voor eerstejaars en andere nieuwkomers die op zoek zijn naar gezelligheid én verdieping is er het hele jaar door op dinsdagavond de Introductiegroep, voor en door studenten. Naast het GSp leer je in deze groep ook veel leuke mensen kennen: in het bijzonder een aanrader wanneer je nieuw bent in de stad! De avonden beginnen om 18.30 uur met een lekkere maaltijd, gevolgd door het avondprogramma in de vorm van een discussie, gesprek of een gezellige activiteit.

Aan dit avondprogramma geef je als groep zelf inhoud, dus wat jullie ook gaan doen: het is altijd jullie avond! De groep start op dinsdag 21 september. Als je mee wilt eten moet je dit op dinsdag voor 12.00 uur doorgeven (info@gspweb.nl-3129926). Wil je eerst nog meer informatie? Neem dan contact op met Susan Groeneveld, tel. 0611497138 of suusaan6@hotmail.com Leven en geloven in een seculiere tijd Religie is in onze hedendaagse cultuur problematisch. Het zou in strijd zijn met een wetenschappelijk wereldbeeld en haaks staan op een levensstijl van authenticiteit, van ‘jezelf zijn’. Maar is dat ook zo?

We onderzoeken met elkaar de

mogelijkheden van religie en spiritualiteit in een seculiere tijd en maken daarbij gebruik van passages uit het boek A secular age van de Canadese filosoof Charles Taylor. Start 28 september (4x). Meer info en opgave: gspweb.nl.

Pelgrim in het leven “Altijd heb ik me erover verbaasd dat mensen met stelligheid kunnen zeggen dat God niet bestaat.

Daar acht ik ons mensen te beperkt voor...” (Rosita Steenbeek).

We lezen persoonlijke essays van markante hedendaagse auteurs en theologen of filosofen afkomstig uit de Joodse en Christelijke traditie. Zij verwoorden hoe en wat zij geloven met een kritische blik naar hun eigen traditie. Boeiende verhalen die veel stof tot nadenken geven. Start 30 september (4x).

Meer info en opgave: gspweb.nl.

Alle activiteiten Het overzicht van álle activiteiten vind je op gspweb.nl GSp-Nieuwsbrief Als je je op onze site inschrijft voor de GSp-Nieuwsbrief vind je elke donderdag alle actuele informatie in je mailbox.

Persoonlijk gesprek Wie dat wil kan voor een persoonlijk gesprek een afspraak maken met een van de studentenpastores: Anja Diesemer 3061039, Geert Brüsewitz 8500387, Lense Lijzen 5260630, Tiemo Meijlink 5792805 of Matty Metzlar 0595-528775.

Agenda

[ vervolg ]

24 september Promotie: dhr. B. Zolghadr, wiskunde en natuurwetenschappen. Titel: Assembly and function of cell surface structures of the thermoacidophilic archaeon Sulfolobus solfataricus. Promotor(s): prof.dr. A.J.M. Driessen. Plaats: Academiegebouw, Broerstraat 5, Groningen. Tijd: 13.15 uur.

24 september Promotie: dhr. M. Bokhove, wiskunde en natuurwetenschappen. Titel: Ntn-hydrolases unveiled. Structural investigations into isopencillin N acyltransferase and the quorum-quenching acylase PvdQ. Promotor(s): prof.dr. B.W. Dijkstra.

Plaats: Academiegebouw, Broerstraat 5, Groningen. Tijd: 14.45 uur.

24 september Promotie: dhr. C.M. van der Zant, wiskunde en natuurwetenschappen. Titel: Generative AI: a neo-cybernetic analysis. Promotor(s): prof.dr. L.R.B. Schomaker. Plaats: Academiegebouw, Broerstraat 5, Groningen. Tijd: 16.15 uur.

CONGRESSEN EN SYMPOSIA 16 september Seminar Faculteit Wiskunde en Natuurwetenschappen (Stratingh Institute). Titel: Early Main Group Chemistry versus Transition Metal Chemistry: closing the gap. Spreker: Sjoerd Harder. Plaats: Nijenborgh 4, Groningen. Tijd: 16.00 uur.

22 t/m 25 september Faculteit Gedrags- en Maatschappijwetenschappen: 11e Internationale Eusarf Congres. Titel: Inside Out- Hoe interventies in de zorg voor jeugdigen en gezinnen werken. Sprekers: Koos Duppen, Hans Grietens, Wied Ruijssenaars, Erik Knorth e.a. Plaats: Academiegebouw, Broerstraat 5, Groningen. Tijd: 15.00 uur.

EVENEMENTEN

Studentendiensten Martinikerk 19/9 11.30 uur M. Metzlar 26/9 11.30 uur T. Meijlink

16 en 17 september Dans: Dansgroep Absinth Allure presenteert Salon Berlin. Plaats: OUTheater, Kijk in ’t Jatstraat 26, Groningen. Tijd: 20.15 uur. Toegang: RUG studenten en stadjerspashouders €6,- / overigen €8 ,-

ESN

16 september Muziek: Battle of Bands. Plaats: INTheater, Munnekeholm 10, Groningen. Tijd: 20.30 uur. Toegang: RUG studenten en stadjerspashouders €5 ,- / overigen €7 ,-

Intercambio project Heb jij interesse in het leren van een andere taal? Of wil je je talenkennis verbeteren? Schrijf je dan in voor het ESN Intercambio project! Tijdens dit project wordt je gekoppeld aan een buitenlandse student en ga je elkaar je taal leren. Tevens leer je met dit project nieuwe mensen kennen. Er zijn veel verschillende nationaliteiten in Groningen, dus veel talen beschikbaar om te leren! Verder heeft het project een vrijblijvend karakter en zijn er geen kosten aan verbonden. Je kan dus zoveel leren als je wilt. Geef je op via onze website! intercambio@esn-groningen.nl www.esn-groningen.nl Join our excursions!

Are you an international student, then ESN is THE organisation for you! Do you think it’s time to explore the biggest and most well known city of Holland? Join us on our weekend excursion to Amsterdam on the 23th and 24th of October. Sign in now! you can buy your ticket at our office (Grote Rozenstraat 23). We also still have limited places left on our Wadden island excursion! We’re a non-profit organisation, so it’s also cheaper to go with us than by yourself. info@esn-groningen.nl www.esn-groningen.nl

Diversen INTEGRAND

Integrand/Boekel De neree High Potential Event Integrand organiseert in samenwerking met Boekel De Neree het Integrand High Potential Event

17 september Muziek: Lola Kite. Plaats: INTheater, Munnekeholm 10, Groningen. Tijd: 21.30 uur. Toegang: RUG studenten en stadjerspashouders €4 ,- / overigen €5 ,18 september Dans: Dansgroep Absinth Allure presenteert Salon Berlin. Plaats: OUTheater, Kijk in ’t Jatstraat 26, Groningen.

Tijd: 20.15 uur. Toegang: RUG studenten en stadjerspashouders €6 ,- / overigen €8 ,20 september Studium Generale: 25 jaar Gastschrijverschap- Huub van der Lubbe en Stef Bos. O.l.v. Jan Douwe Kroeske. Plaats: Academiegebouw, Broerstraat 5, Groningen. Tijd: 20.00 uur.

21 september Studium Generale: Lezing in de serie Latijs Amerika: Identiteit- Op zoek naar Eigenheid. Spreker: Michiel Baud. Plaats: Academiegebouw, Broerstraat 5, Groningen. Tijd: 20.00 uur.

23 en 24 september Theater: TC naakt presenteert Tirade (try-out). Plaats: OUTheater, Kijk in ‘Jatstraat 26, Groningen. Tijd: 20.15 uur. Toegang: RUG studenten en stadjerspashouders €4 ,- / overigen €5 ,Twee dagen werk jij onder leiding van advocaten van Boekel De Neree aan jouw juridische vaardigheden. DE aangewezen kans om je op inhoudelijk en persoonlijk vlak aan een top kantoor te presenteren! Inschrijven: stuur je cv op naar leiden@integrand.nl onder vermelding van High Potential Event.

Doe dit voor 17 september groningen@integrand.nl www.integrand.nl OVERIGE

Vrijwilligers gezocht Wil je graag iets doen voor een goed doel en lijkt het je leuk om een paar uur per week in een tweedehands boekwinkeltje te staan? Wordt dan vrijwilliger bij

Books 4 Life, een tweedehands boekwinkel voor het goede doel. 4 oktober is er weer een informatie bijeenkomst voor nieuwe vrijwilligers, dus stuur snel een mailtje of kijk even op onze site. books4lifegroningen@gmail.com www.books4life.nl/groningen Academisch Schrijfcentrum Het Academisch Schrijfcentrum Groningen is er voor alle studenten die bij hun schrijfopdracht een duwtje in de rug kunnen gebruiken. Weet je niet hoe je moet beginnen of ben je de draad kwijt?

Wil je je tekst aanscherpen? Of zie je door de taalfouten de tekst niet meer? Meld je op www.rug.nl/ schrijfcentrum aan voor een indi-

16 t/m 23 september 2010

Mededelingen 3

Ingezonden mededelingen voor studenten en medewerkers vidueel gesprek met een schrijfcoach. Kijk ook eens op www.rug. nl/noordster voor schrijftips.

Rechtswinkel De KJRW zoekt nieuwe medewerkers!

De KJRW geeft al jaren juridisch advies aan kinderen en jongeren tot en met 21 jaar. Ben je in het bezit van je propedeuse, 14 maanden beschikbaar en lijkt het je leuk om kinderen en jongeren te helpen met hun juridische problemen en daarmee 9 EC te verdienen?

Kom dan op maandag 20 september om 19.00 uur naar onze informatieavond op onderstaand adres en/of stuur je motivatie + CV vóór

UKAATJES OPGAVE:

Oude Kijk in’t Jatstr. 28 Open Ma t/m don 9-17 u.

Woe 9-16 u Postbus 80, 9700 AB Groningen KOSTEN: €5,- per 20 woorden Kantoor

Per post

INLICHTINGEN

Heiny de Ruiter (050) 363 66 99 h.de.ruiter@rug.nl

27 september 12.00 uur naar: Kinder- & Jongerenrechtswinkel Noord-Nederland Waterloolaan 1 9725 BE Groningen e-mail: sollicitatiekjrw@live.nl sollicitatiekjrw@live.nl http://www.kjrw-noord.nl/ Wil jij je studie in de praktijk brengen én 9 EC verdienen bij de Rechtswinkel?

De Rechtswinkel Groningen is op zoek naar nieuwe enthousiaste medewerkers! De Rechtswinkel geeft iedere werkdag telefonisch juridisch advies. Daarnaast geven wij voorlichtingen aan verschillende verenigingen en scholen. Wil je je juridische kennis vergroten, lijkt het je leuk om je studie in praktijk

te brengen en wil je graag 9 EC verdienen? En ben je in het bezit van je propedeuse en bovendien minimaal 14 maanden beschikbaar, kom dan op maandag 20 september om 20:00 uur naar onze voorlichtingsavond op de Rechtswinkel.

Sollicitatiebrieven inclusief CV, pasfoto en cijferlijst moeten maandag 27 september vóór 14:00 uur binnen zijn. Ons adres is: Noorderhaven 58-60, 9712 VM Groningen De Rechtswinkel Groningen zoekt nieuwe medewerkers!

Wil jij je juridische kennis vergroten? Wil jij je studie in de praktijk

(Bij)baantjes

Aangeboden

■ Parttime baan nodig? Com-

■ Kom hofdansen bij Plaisir

sult zoekt een PHP programmeur en iemand voor internetmarketing werkzaamheden. Zie www.comsult.nl voor meer informatie.

Courtois! Acht keer gratis uitproberen. Dinsdag 20.00 uur, Kolder en Ko. Info: www. komhofdansen.nl

Cursussen

■ Assertiviteitstraining Praktijk Hoek Melkweg. Start: woensdag 22 september (19-21 uur) www. praktijkhoekmelkweg.nl. Tel: 0503186003

brengen? Wil jij mensen helpen?

Wil jij 9 EC verdienen?

Dan zijn wij op zoek naar jou! De Rechtswinkel geeft iedere werkdag telefonisch juridisch advies.

Daarnaast geven wij voorlichtingen aan verschillende verenigingen en scholen. Ben je in het bezit van je propedeuse en bovendien minimaal 14 maanden beschikbaar, kom dan op maandag 20 september om 20:00 uur naar onze voorlichtingsavond op de Rechtswinkel.

Sollicitatiebrieven inclusief CV, pasfoto en cijferlijst moeten maandag 27 september vóór 14:00 uur binnen zijn. Ons adres is: Noorderhaven 58-60, 9712 VM Groningen

■ Workshop Oriental – Afro – Brazilian ritmes op conga’s, djembé, cajon, darbuka en samba-instrumenten. Proefles: de Puddingfabriek. www.flyingturkishman.nl 050 – 5790963.

■ Briljante ideeën – moeite met stijl? Redding nabij! E. Post, 050 3124018 www.eissopost.nl schrijf- en redactiewerk; korting voor studenten.

Oproep

■ Studenten Plantsoenbuurt opgelet! Leuke bestuursfunctie beschikbaar! Voor info mail naar noorderplantsoen@mail.com of bel Martha Mol 050-3136579.

Agenda

[ vervolg ]

23 september Cabaret: Stefan PoP. Plaats: INTheater, Munnekeholm 10, Groningen. Tijd: 20.30 uur. Toegang: RUG studenten en stadjerspashouders €6,- / overigen €8,23 september Studium Generale: Kenniscafé Groningen. Titel: Sporttalent gespot. Sprekers: Chris Visscher, Pieter Huisstra, Adri Broeke. Plaats: Nieuwscafé (kelder), Waagstraat 5, Groningen. Tijd: 17.00 uur.

24 september Muziek: Timon. Plaats: INTheater, Munnekeholm 10, Groningen. Tijd: 20.30 uur. Toegang: RUG studenten en stadjerspashouders €6, - / overigen €8, -

TENTOONSTELLINGEN T/m 23 januari 2011 Tentoonstelling ‘Binnenste buiten. De mens ontleed’, een tentoonstelling waarin de geschiedenis van de anatomie wordt toegelicht. Plaats: Universiteitsmuseum, Oude Kijk in ’t Jatstraat 7a, Groningen. Tijd: dinsdag t/m zondag, 13.00- 17.00 uur.

22 september t/m 15 januari 2011 Tentoonstelling ‘Uit het dagboek van een vrije vrouw: Frederike van Uildriks (1854-1919)’ Plaats: Universiteitsmuseum, Oude Kijk in ’t Jatstraat 7a, Groningen. Tijd: dinsdag t/m zondag, 13.00-17.00 uur.

NADERE INFORMATIE Afdeling Communicatie: tel. 363 5445/5446

Alleen voor studenten:

Gratis fiets +

50% korting op de Volkskrant?

Neem nu een studentenabonnement op de Volkskrant en je krijgt 50% korting op het abonnement en een trendy fiets cadeau.

Ga naar vk.nl/fiets om gebruik te maken van dit tijdelijke aanbod!* * Abonnementsperiode minimaal 1 jaar. Alle voorwaarden en info op www. vk.nl/fiets

vk.nl/fiets

Informatie voor studenten en medewerkers Pagina onder verantwoordelijkheid van de afdeling Communicatie RUG T (050) 363 54 45, communicatie@rug.nl

www.rug.nl/extra 16 september 2010

# 61

Tekst, opmaak en illustratie: Edzard Krol

RUG-hoogleraar Janka Stoker ziet toe op de naleving van de veranderingsplannen van ­ De Nederlandsche Bank › www.rug.nl/corporate/nieuws/kortNieuws/2010/ 28_ToezichtJankaStoker

Geen asbest meer aangetroffen

Sinds afgelopen maandag is het Natuur- en Scheikunde­ gebouw Nijenborgh 4 weer normaal open. › www.rug.nl/corporate/nieuws/kortNieuws/2010/asbest4

Body balance, boksen, ismakogie...

Wilt u het nieuwe studiejaar evenwichtig beginnen? Doe dan mee met een kennismakingscursus van BALANS, het leefstijl­programma van de RUG. In de loop van september starten de cursussen mind­ fulness, body balance, boksen, ismakogie, salsa en roeien. Yoga start in november. De kennismakingscursussen omvatten vijf of zes les­ sen, worden aansluitend op de reguliere werktijden gegeven en zijn alleen bedoeld voor RUG-medewerkers. Bij de meeste cursussen zijn nog plekken vrij, u kunt zich dus nog opgeven. Alleen de cursussen body balance en mindfulness, beide in het centrum, zijn al volge­ boekt (al is er op Zernike nog wel plek). Op de website van BALANS komt u behalve de cursussen ook andere activiteiten tegen.

Zie: www.rug.nl/balans. Kijk ook eens op: www.rug.nl/sport.

Healthy Ageing Week Het aantal ouderen in onze samenleving neemt snel toe. Dat gegeven vraagt om nieuwe, slimme oplossingen, waardoor de kwaliteit van leven verbetert en de maatschappelijke lasten voor de gezondheidszorg afnemen. Noord-Nederland heeft de kennis, de ervaring en de mensen om voorop te lopen bij innovatie en onderzoek op het gebied van ‘gezond en actief ouder worden’. In Groningen staat de week van maandag 27 september tot en met vrijdag 1 oktober volledig in het teken van Healthy Ageing. Het doel van de Healthy Ageing Week is kennis over ‘gezond en actief ouder worden’ te delen met wetenschappers, journalisten, politici, studenten, bedrijven, zorgprofessionals en burgers. Het programma vindt plaats op diverse locaties in de stad. Zie: www.cityoftalent.nl/nl/content/ healthy-ageing/healthy-ageing-week.

Stand van zaken mailvoorziening De nieuwe datum voor de vernieuwing van de universitaire mailvoor­ ziening is nog niet vastgesteld. Begin juli werd de migratie naar het nieuwe systeem uitgesteld vanwege een probleem in de software van het webmailprogramma, zoals bleek bij een van de laatste tests.

Inmiddels is de software aangepast. Een performanceprobleem waarvan eerder werd aangenomen dat het was opgelost, staat echter een nieuwe invoeringsdatum in de weg. Specialisten van SUN en de hardware-leverancier zijn inmiddels ingeschakeld. Zodra een oplos­ sing is gevonden en de tests positief zijn, worden medewerkers en studenten geïnformeerd over de nieuwe invoeringsdatum.

Twijfel? Studentendecaan!

Waar moet ik heen als ik twijfel of ik wel de juiste studie heb gekozen? Wat moet ik regelen als ik dyslectisch ben, Asperger, ADHD of een andere functiebeperking heb? Wat moet ik doen als mijn ouders weigeren de ouderbijdrage te betalen? Een studentendecaan helpt bij het beantwoorden van dit soort vragen.

‘Ik krijg nu al mailtjes van eerstejaars studenten die zich na drie dagen college wanhopig afvra­ gen hoe ze het ooit in hun hoofd hebben gehaald deze studie te kiezen,’ zegt Jooske de Haseth, tot voor kort studentendecaan en sinds 1 september hoofd van het Studenten Service Centrum van de universiteit. ‘Gelukkig hoeven studenten die zich zoiets afvragen er niet alleen voor te staan. Voor hen zijn er de studentendecanen.’

Studentendecanen zijn er voor alle vragen waarop de studieadviseur van de eigen opleiding geen antwoord heeft. De Haseth: ‘De studieadviseur weet veel over wat heel direct met de eigen opleiding te maken heeft: over het rooster, de hoeveelheid studiepunten die behaald moet worden, waar de colleges plaatsvinden, wie de mentor en de tutor zijn, over de studierichting, noem maar op. Maar voor meer algemene vragen kun je niet bij de studieadviseur terecht. Daarvoor moet je naar de studentendecaan. Dat is bijvoorbeeld zo bij vragen over wat te doen als je ouders weigeren de ouderbijdrage te betalen, of over waar je een klacht over je studie moet melden. Vragen dus over het leven als student, studeren, geld, huisvesting en persoonlijke problemen.’

Een student moet zich ook bij een studenten­ decaan melden als hij of zij, door ziekte of omstandigheden, meer dan drie maanden studievertraging dreigt op te lopen. ‘Zo’n vertraging moet wel op tijd gemeld worden,’ benadrukt De Haseth. ‘Doe je dat niet, dan keert het zogenaamde Profileringsfonds geen geld

Foto: Elmer Spaargaren

Toezien op de DNB

De drie studentendecanen (vlnr): Jodi Groenveld-Zeilstra, Jos Karssies en Ineke Jansen. uit. In dit fonds is geld gereserveerd voor de ondersteuning van studenten die door ziekte of omstandigheden vertraging oplopen.’

Volgens de Wet op het hoger onderwijs en wetenschappelijk onderzoek (WHW) heeft elke student recht op bijstand van een studenten­ decaan. En alles wat een student met een studentendecaan bespreekt is vertrouwelijk, zonder toestemming van die student zal er niet met iemand anders over gesproken worden.

‘Soms gaat het om zaken waarvan studenten het heel spannend vinden om over te spreken, of die heel persoonlijk zijn,’ zegt De Haseth.

Wat doet een studentendecaan eigenlijk? ‘Een studentendecaan is goed in het verhelderen van problemen. Vaak komen studenten hier met de mededeling dat ze niet weten of ze wel de goede

studie hebben gekozen. Dan blijkt er achteraf nog wel eens iets heel anders achter te zitten.

Iemand is bijvoorbeeld depressief, de verkering is uit, of hij of zij heeft onvoldoende studie­ vaardigheden. Dan zit er een vraag achter de vraag. Die kunnen wij dan boven water krijgen.

Vervolgens hebben we hier bij het Studenten Service Centrum allerlei expertise in huis om daar iets aan te doen. Cursussen, trainingen, psychologische begeleiding, informatie. Hoe eerder je komt, hoe beter. Geef die twijfel een kans, zeg ik dan. Je kunt beter meteen langs­ komen om te praten, dan doormodderen tot de kerst en je hele jaar in rook zien opgaan. Zeker nu het BSA (Bindend Studie Advies) is ingevoerd, is het van belang op tijd bij ons aan te kloppen.’

Zie: www.rug.nl/studenten/voorzieningen.

Column

Een visitekaartje voor de RUG Voor buitenlandse studenten wordt de keuze voor een universiteit voor 90 procent bepaald door de informatie op de website van een instelling. Dat laat onderzoek zien naar het gedrag van deze studenten op de internationale markt voor hoger onderwijs. Bevat de website niet de gewenste informatie, dan telt de instelling voor hen eenvoudigweg niet mee.

Niet voor niets besteedt een groot aantal topuniversiteiten veel aandacht aan het plaatsen van cursussen op het internet. Open courseware wordt dat genoemd, de vrije, digitale publicatie van hoge kwaliteit onderwijsmaterialen, georganiseerd in cursussen. Veel mensen zijn bijvoorbeeld onder de indruk van wat het Massachusetts Institute of Technology (MIT) te bieden heeft. Deze universiteit is al tien jaren geleden met open courseware begonnen. Kijkt u maar eens op ocw.mit.edu. Het MIT heeft tegenwoordig al zijn 2000 cursussen op internet geplaatst.

Ik vind dat de Rijksuniversiteit Groningen zich veel actiever op dit terrein moet begeven. Onder andere omdat het een visitekaartje is, want je toont je waar aan de mensen. Daarnaast is het zeer waarschijnlijk dat in de internationale rankings op enig moment ook de mate waarin een universiteit open courseware aanbiedt als een wegingsfactor zal gaan meetellen. Instellingen die het niet aandurven hun cursussen op deze wijze te publiceren, zullen op het wereldwijde web als tweede- of derderangsorganisaties overkomen.

Over een jaar of vijf moet er van de belangrijkste vakken een substantiële hoeveelheid open courseware zijn. Daartoe moeten we op korte termijn randvoorwaarden creëren en keuzes maken. We moeten een beweging in gang zetten.

Voor de docenten zal de open courseware soms wel even wennen zijn. Het aardige van open courseware is dat het ook te maken heeft met originaliteit. Dus hoe structureer je, welk materiaal kies je en welke verbanden leg je in zo’n cursus, zodanig dat deze bijna een zelfstandige publicatie wordt? Want een college geven uit een bestaand handboek volstaat niet, het is nodig creatief met je materiaal om te gaan. Daarop zullen we ons moeten richten, daarmee laat je zien in welke mate je boven de stof staat, en dat is ons visitekaartje.

Frans Zwarts, Rector Magnificus

Universiteitsmuseum Groningen

De ingang van het Universiteits­ museum, met op de achtergrond de UB. Foto: Edzard Krol

Een of meerdere bezoeken aan dit museum horen bij je (studie)loopbaan, of je nu mede­ werker, alumnus of student bent. Want hier bevindt zich het historisch erfgoed van de uni­ versiteit. Het museum is gratis op vertoon van je studentenkaart of UMCG-medewerkerspas.

Slechts een paar honderd meter verwijderd van het Academiegebouw in het academisch kwartier en zes dagen per week open, ook in het weekend. In het Universiteitsmuseum is een permanente tentoonstelling van de wetenschappelijke collecties te zien. Daar­ naast zijn er wisseltentoonstellingen. Tot 24 januari 2011 is de expositie ‘Binnenste Buiten, de mens ontleed’ te zien, een indrukwekkende anatomische tentoonstelling. Je bent van harte welkom in het Universiteitsmuseum van jouw universiteit!

Adres: Oude Kijk in ’t Jatstraat 7a, Groningen.

Zie: www.rug.nl/museum

I N T E R N A T I O N A L P A G E 19

UK 4 - 16 SEPTEMBER 2010

Physics with a purpose |_

Andrey Baryshev builds detectors for astronomy

| i n t e r v i e w | His love is fundamental physics, to understand the properties of a material. But he also likes to put the knowledge to practical use. That’s why Andrey Baryshev designs and builds detectors for radio telescopes.

By René Fransen “Physics was always very easy for me, so I applied to the top physics institution in the Soviet Union and was accepted.” That was in 1987, when the Moscow Physical Technical Institute – which can boast of Nobel laureates both in the past and among its current staff – was still working with a seemingly limitless budget.

At 17, Andrey Baryshev enjoyed the luxury of a scholarship that covered all his expenses. But then the Soviet Union collapsed. “My scholarship depreciated fast. I had to do all sorts of jobs, such as programming and writing for a newspaper, to put food on the table.”

He continued his studies, and there were still quite a few inspiring lecturers who continued to teach a broad physics curriculum, despite the lack of money. “One professor, who could easily have gone abroad or into industry and earned a very good salary, sold T-shirts in the street market so he could stay on.

Others kept a satellite project going by taking part-time jobs outside their institution.”

Success Baryshev worked on a practical assignment at a physics lab where detectors for radio telescopes were designed. This lab cooperated with the University of Groningen. Bar­ yshev became a regular visitor to Groningen. “I got some money for my work, which helped me to pay for my studies in Moscow.”

His PhD was partly done in Groningen and in 1998 he moved here with his wife, to take charge of the technical side of the design of a detector for the Atacama Large Millimeter Array (ALMA), a large international radio telescope that is being built in Chile. The Univer­sity of Groningen was hoping to land a contract for the ‘Band 9’ receiver, one of the ten frequency bands the telescope will observe.

The project was a success and Groningen got the contract to build receivers for the 66 dishes that constitute the ALMA telescope. “But at that stage the design became fixed and the detector had to be produced in large numbers. That required a different kind of project leader”, says Baryshev. “So I turned to other things.”

He switched from the Kapteyn Institute for Astronomy to SRON Groningen. SRON, the Netherlands Institute for Space Research, is a government-funded institute which designs and builds instruments for use on satellites or in land-based observatories. It runs labs in Utrecht and Groningen, the Groningen lab

Photo Jeroen van Kooten

Andrey Baryshev is closely linked to the University.

“I set out to create my own research group”, explains Baryshev.

He first landed a Veni grant from NWO, the research financing organization, to design an upgrade for the Band 9 receiver. Last autumn, he got a European Research Council starting grant of nearly one million euros,­to perfect a new type of far-infrared (the wavelength just beyond infrared) detector.

Simple idea The money he got is for a purpose: new detectors. But the thing that drives Baryshev is fundamental physics. “I want to know how things work. That gives me the ability to put the material to use.”

The ERC project is exploring a new concept for far-infrared detectors. “The idea is very simple”, Baryshev explains. A kind of standing wave is created in a superconducting material. When a far-infrared photon (a light particle) hits the material, the resonating properties change slightly. Thus, the photon is detected. This roundabout tech-

nique is necessary as far-infrared photons do not have enough energy to be detected by a normal CCD chip, like the ones used in a digital camera.

The idea of building such a ‘kinetic induction detector’ (KID) arose in 2002. Baryshev started working on it in 2008. “The basic idea may be very simple, but apart from the far-infrared photons, you have a lot of noise from other sources, including the detector material.”

Here, his knowledge of the physical properties of the superconducting material is important. Also, building a device that contains an array of these detectors, which must be cooled down to one-tenth of a degree above absolute zero­(minus 273 degrees Celsius) is a challenge. “But we have a 266-pixel detector that is about to be tested on a telescope. We have already tested one with 42 pixels, which is curently the state-of-the-art in its field.”

In October and November he will be testing his design on the Pico Veleta radio telescope in Grenada, Spain, and on APEX – the ‘pathfinder telescope’ – for ALMA, in Chile.

“That’s the way I like to work: build a detector, study its behaviour on a real telescope and improve the design. So far, we have only done calibrations. But I hope we can go one step further this autumn, and do some actual astronomical measurements.”

‘There’s a whole generation missing in Russia’ Baryshev is now hiring staff for his ERC project. And he has more proposals up his sleeve. One of these should take him back to Russia.

“The situation has improved since the oil money began pouring in.

There’s money for space missions again. The satellite project I mentioned is now going ahead.”

It’s a far-infrared satellite with an 11-metre mirror, the biggest that has ever flown. “We want to build the detectors for it.” SRON constructed a similar detector for the

Herschel space telescope that was launched last year. “So we can reuse much of the infrastructure.”

Will this project lure him back to Russia? “My two children were born here, they speak Russian but they were raised in the Netherlands. My wife and I both have Dutch passports. And the infrastructure in Russia isn’t as good as it is here.”

In Groningen, he has facilities, technological support and specialists to discuss ideas with. But no Nobel laureates like his Moscow institute. “It’s about what you have yourself. If you have plenty of ideas, you don’t need Nobel laureates.”

Baryshev is here to stay, it seems.

“I’ve made a big move once. Why should I do that again, when I have money for research, a nice house and I’m enjoying myself? You need a big reason to take such a big step.”

Nevertheless, he has standing invitations from Russia. “There’s a whole generation missing. Those who studied or graduated at the time of the downfall of the Soviet Union have mostly left – gone abroad or into industry.” He adds, after a short pause: “I did too.”

I N T E R N A T I O N A L P A G E 20 c o n t a c t : 0 5 0 -3 6 3 613 0 , e . f . a r b o u w @ r u g . n l

I N D E P E N D E N t W E E K L Y F O R T H E u ni v er s i t y O F g ronin g en n 1 6 S E P T E M B E R 2 0 1 0 n Y E A R 4 0

Who

the

bleep

is...?

Anton Corbijn

Illustration Paul de Vreede

Ranking the stars | r e p o r t | It can make or break universities: the Times Higher Education Top-200. The annual list, which will be published today, is one of the most influential university rankings in the world.

By Ernst arbouw Are they up, are they down or are they out? Heads of universities all over the world will feel at least a little anxious as they open their inbox this morning. Today is the announcement of the annual Times Higher Education Top-200, one of the most – if not the most – influential university rankings in the world. There is reason enough to be anxious: the methodology on which the Top-200 is based is completely different from previous years, whereas the importance and the impact of the ranking increases with every edition.

“The head of any university in the world can tell you their university’s ranking and the position of most of the other universities”, says Rector Magnificus Frans Zwarts.

Does he lose sleep over the University of Groningen’s position on the list, then? “Yes. It’s an indicator of what the rest of the world thinks about the University. Governments and other universities, especially in Asia, rely strongly on academ-

Asbestos found in Nijenborgh Parts of the Faculty of Mathematics & Natural Sciences building Nijenborgh 4 were closed for students and staff last Friday after asbestos was found on the floors and in air samples from one of

ic rankings when doing business. are all sorts of problems with repuA few years ago, I was on a delega- tation – especially if there are probtion to Seoul National University lems with the quality of the rein South Korea. They knew exactly spondents”, says Baty. where we stood in the rankings and According to Baty, the complete – crucially – they also knew that overhaul of the methodology used they had done better.” to compose the ranking makes it The two most influential univer- impossible to compare this year’s sity rankings are without a doubt results with previous editions. “We the so-called Academic Ranking of do contend, however, that the 2010 World Universities (ARWU), better tables represent a much more realknown as the Shanghai istic picture.” Adding Ranking, and the Times cryptically: “It is not goHigher Education ing to be pleasant read‘I’m (THE) Top-200. Uning for some universitil last year, the Times hoping for a ties and some nations.”

Ranking was published In recent years, the place in the University of Groningen in cooperation with the British company Quachas steadily climbed the Top-100’ quarelli Symonds (QS), charts. In 2007, it first but following criticism entered the THE/QS of the methodology unTop-200 in 173rd place. derlying the ranking, they parted A year later, it had climbed to 144th company. Last week, QS published place followed by 138th place in its own list, on which Groningen 2009 and 120th place in this year’s climbed from 138th to 120th posi- QS Ranking. tion.

Groningen’s rise through the charts is at least partly due to the Critics argued that the old THE/QS work of Dr Jules van Rooij at the ranking relied too heavily on sub- department of Academic Affairs. jective indicators, THE deputy edi- “There are what I would call ‘detor Phil Baty explains. Fifty percent grees of freedom’ in the old methof the score was based on a univer- odology”, says Van Rooij. Universisity’s reputation amongst scholars ties are, for example, free to count and employers and many of the sta- PhD candidates as students or as tistics that universities had to sup- faculty staff. “Counting them as ply were not clearly defined. “There faculty staff increases the staff-to-

the ground corridors. The affected area, building wing 16 and the ground floor of building wing 17, was cleaned over the weekend and reopened on Monday morning. The asbestos was found in tests which followed an earlier find in one sample taken in building wing 18.

Only first-year Frisian student quits The only student who registered for the degree programme in Frisian at the University of Groningen this year has decided to quit.

Last year, eight students started a degree in Frisian, an official mi-

student ratio, which is good, but counting them as students means you have less faculty, which means the number of citations-per-staff increases, which is also good.”

Van Rooij has become an expert in optimizing statistics for the university rankings (“Nothing shady, everything perfectly within the rules”) but the split between THE and QS and the subsequent change in methodology has left him slightly uncertain. “I was a bit worried that Groningen might drop out of the Top-200 altogether, but based on what I know about this year’s methods, which were released last week, I’d say we’ll score more or less comparably to last year or perhaps slightly better. Though secretly I’m hoping for a place in the Top-100.”

Rector Magnificus Zwarts hesitates to make a prediction. “It’s impossible to say, considering the changes in the way the list is composed.

What I can say is that there are certain ‘natural ranges’ in the rankings where you would expect to find certain universities. I don’t expect any major changes to that. I certainly don’t expect Groningen to drop out of the Top-200.”

Does Zwarts think the RUG has reached it’s ‘natural range’ in the rankings? “I actually think Groningen belongs in the Top-100.”

nority language in the Netherlands. This year, however, Grytsje Nicolaij from Leeuwarden was the only first-year student. Ms Nicolaij decided to quit because of personal circumstances.

Groningen is the only Dutch university to offer a Bachelor’s and Master’s degree in Frisian.

Question: what defines celebrity? Answer: a portrait by Anton Corbijn. Over the last 35 years, pretty much everyone who is anyone in popular culture has posed for his camera, from U2’s Bono to Clint Eastwood and from Metallica back to physicist Stephen Hawking. Today, Corbijn’s second motion picture, The American, starring George Clooney, will have its European premiere at a film festival in Vlissingen (Flushing).

Corbijn (1955) was born in the small village of Strijen, near Rotterdam, as the son of the local vicar, but later went to school in Groningen. He started his career in photography in the early 1970s as an apprentice to the staff photographer of Dutch pop music magazine Oor and his first photographs were taken in bars and clubs around Gro­ ningen’s Grote Markt.

His real breakthrough came after moving to London in 1979, where he worked for the popular music magazine New Musical Express. His iconic black and white images of bands such as Joy Division and U2 firmly established his career – not to mention the career of the bands; Corbijn’s photographs and design pretty much defined the public image of U2 from the very start.

Corbijn’s first motion picture, Control, followed the life of Joy Division singer Ian Curtis, who committed suicide in 1980. [ Ernst Arbouw ]

Banksy It’s advertised as “The World’s first street art disaster movie”: Exit Through the Gift Shop, directed by the prolific British graffiti artist Banksy. The movie tells the story of a Los Angeles shopkeeper who becomes fascinated by his city’s underground graffiti scene. Exit Through the Gift Shop will screen at art house ForumImages (Hereplein) from 30 September onwards.

For a trailer, go to: www.youtube.com/ watch?v=oHJBdDSTbLw