KATEDRALNY SHOW
KATEDRALNY SHOW
15 lat, a jednak więcej ... Katedra
Rachunkowości Finansowej
Na zdjęciu (od lewej): mgr Witold Furman, dr Jerzy Hejnar, dr Małgorzata Szulc, dr Ewa Babuśka, dr Mariusz Andrzejewski, mgr Ewa Grabowska-Kaczmarczyk, dr Anna SzkarłatKoszałka, mgr Magdalena Śliwińska-Grzegorczyk, dr Konrad Grabiński, prof. dr hab. Bronisław Micherda, dr Elżbieta Pogodzińska-Mizdrak, dr Łukasz Górka, dr Danuta Krzywda, dr Halina Soczówka, dr Krzysztof Jonas, mgr Anna Mazurczak, mgr Paweł Ożga, mgr Monika Turek-Radwan, dr Konrad Stępień, dr Bogusława Bek-Gaik, dr Katarzyna Świetla, dr Marcin Kędzior, dr Joanna Krasodomska, lic. Barbara Tomaja (sekretariat), mgr Paweł Zieniuk, dr Bartłomiej Wrona.
Za nami... Katedra Rachunkowości Finansowej (KRF) Uniwersytetu Ekonomicznego w Krakowie powstała w 1996 r. na Wydziale Ekonomii przez wyodrębnienie części Katedry Rachunkowości, którą po przejściu na emeryturę prof. zw. dr hab. Elżbiety Burzym kierował prof. zw. dr hab. Mieczysław Dobija. Od 1 lutego 1996 r. KRF rozpoczęła działalność pod kierunkiem prof. zw. dr hab. Stanisławy Surdykowskiej, a od 1999 r. funkcję tę pełni prof. zw. dr hab. Bronisław Micherda, który w 2009 r. obchodził 40-lecie pracy naukowej i dydaktycznej. Od 2002 r. KRF funkcjonuje na Wydziale Finansów. Zespół pracowników Katedry Rachunkowości wniósł do Katedry Rachunkowości Finansowej swoją wiedzę, dorobek i wyobrażenia o przewidywanej specjalności (wielu biegłych rewidentów). Kapitał intelektualny nowo powstałej Katedry kształtował się więc jeszcze pod kierunkiem prof. zw. dr hab. Elżbiety Burzym, która swoim mistrzostwem naukowym i kulturą osobistą wywarła wielki wpływ na współpracowników – uczniów, którym systematycznie przekazywała wiedzę, umiejętności pracy naukowej i dydaktycznej, życzliwość dla
26
studentów, a także wspomagała starania naukowe i rozwój swoim doświadczeniem i zamiłowaniem do rachunkowości. KRF w momencie powstania miała już doświadczonych naukowo i dydaktycznie pracowników, dlatego – wprawdzie jako KRF mamy tylko 15 lat, a jednak więcej... Obrane wcześniej kierunki badań naukowych i pozyskana wiedza istotnie przyczyniły się do rozwoju Katedry Rachunkowości Finansowej. Pierwszy skład osobowy Katedry Rachunkowości Finansowej to 13 osób zatrudnionych poprzednio w Katedrze Rachunkowości (w nawiasie podano rok rozpoczęcia pracy w Akademii Ekonomicznej w Krakowie): prof. zw. dr hab. Stanisława T. Surdykowska – kierownik Katedry (1968), prof. zw. dr hab. Elżbieta Burzym (1948), dr hab. Krystyna Rajzer, prof. AE (1950), dr Antoni Bizoń (1965), dr Andrzej Jaklik (1973), dr Danuta Krzywda (od 1972), dr Bronisław Micherda (1969), dr Elżbieta Pogodzińska-Mizdrak (1975), dr Halina Soczówka (1970), dr Marta Stępień (1970) oraz mgr Irena Kulis (1973–1981, 1993), mgr Maria Wojas (1993) i mgr Jerzy Hejnar (1994), sekretariat Halina Kuk-Cieśla (1971). W nowym roku akademickim Katedry rozpoczęli pracę asystenci – mgr K. Świetla,
mgr P. Kulas, mgr M. Andrzejewski oraz adiunkt – dr S. Mendys. Niestety w 1996 r. odszedł od nas na zawsze dr Andrzej Jaklik, w 1998 r. – dr Antoni Bizoń, a w 2010 r. – mgr Irena Kulis. Obecnie Katedra liczy 24 osoby (zdjęcie), a jeszcze dodatkowo 7 osób prowadzi zajęcia dydaktyczne – są to: dr Artur Piaszczyk, mgr Michał Dąbrowski, mgr Barbara Gablankowska, mgr inż. Teresa Krawczyk, mgr Paweł Ożga, mgr Agata Szafraniec, mgr Monika Turek-Radwan.
Co dzisiaj – naukowo... W Katedrze Rachunkowości Finansowej badania naukowe są ukierunkowane głównie na rozwój sprawozdawczości i rewizji finansowej, w szczególności doskonalenie jej wartości poznawczej oraz poszukiwania coraz bardziej skutecznych i wiarygodnych działań biegłych rewidentów. Większość tematów badawczych przyjmuje jako szersze tło funkcjonowanie rachunkowości w krajach UE i USA, uwarunkowania systemu transformacji społeczno-gospodarczej w Polsce oraz zjawisko globalizacji i koncepcję zrównoważonego rozwoju gospodarki światowej.
www.uek.krakow.pl
Działalność naukowo-badawcza pracowników Katedry jest prowadzona w związku z pozyskiwaniem stopni naukowych, realizacją badań statutowych, ma też ścisły związek z merytorycznym zaangażowaniem w rozwój indywidualnej wiedzy i umiejętności praktycznych. Wyniki prac naukowo-badawczych pracowników Katedry, uwidocznione w publikacjach i w opracowaniach niepublikowanych, można zaliczyć do różnych, powiązanych ze sobą grup tematycznych: (1) zwiększenie wartości poznawczej rachunkowości poprzez odpowiednią sprawozdawczość finansową, (2) badanie sprawozdań finansowych, w szczególności jego wartość poznawcza, aspekty kontrolne i metodyczne, dotyczące m.in. analizy finansowej w pracy biegłego rewidenta i wykorzystania techniki komputerowej w procesie badania, (3) różne rodzaje ryzyka gospodarczego oraz możliwości jego pomiaru i oceny na podstawie sprawozdawczości finansowej. Inne obszary problemowe, odpowiadające współczesnym zmianom gospodarczym i potrzebom rozwoju rachunkowości w nowych dziedzinach, to m.in. otwarte fundusze emerytalne, systemowe podejście do kontroli i audytu wewnętrznego oraz audytu zewnętrznego w środowisku jednostek gospodarczych i budżetowych oraz w relacjach do systemów rachunkowości i zarządzania, rachunkowość sektora finansów publicznych i organizacji pozarządowych, ceny transferowe i zarządcze aspekty rachunkowości, np. koszty w ochronie zdrowia czy rachunek kosztów w zarządzaniu jednostką gospodarczą, stosowanie komputerowych systemów finansowoksięgowych, arkusza kalkulacyjnego m.in. w rachunku decyzyjnym czy w analizie finansowej. Odrębnym tematem badawczym jest geneza i rozwój nowożytnej rachunkowości na świecie i w Polsce – historia rachunkowości na tle gospodarczym, politycznym i społecznym. Efektem prac naukowo-badawczych są osiągane stopnie naukowe, nagrody, liczne publikacje (monografie, artykuły, referaty, także we współpracy międzynarodowej), organizowane konferencje naukowe, m.in. cykl „Sprawozdawczość i rewizja finansowa...” czy Ogólnopolski Zjazd Katedr Rachunkowości w 2010 r., udział w tematycznych konferencjach, np. Stowarzyszenia Księgowych w Polsce (SKwP), Krajowej Izby Biegłych Rewidentów (KIBR). Wyrazem aktywności naukowej pracowników KRF są publikacje monograficzne – indywidualne, m.in.: M. Andrzejewski, Rachunkowość a ujawnianie informacji przez spółki giełdowe (2002), B. Micherda, Współczesna rachunkowość w kreowaniu wiarygodnego obrazu działalności jednostki gospodarczej (2004); B. Micherda, Problemy wiarygodności sprawozdania finansowego (2006), K. Stępień, Rentowność
a wypłacalność przedsiębiorstw (2008), J. Krasodomska, Zarządzanie ryzykiem operacyjnym w bankach (2008), B. Micherda, Ł. Górka, M. Szulc, Zarządcza interpretacja sprawozdania finansowego (2010), i zespołowe pod red. B. Micherdy, m.in.: Perspektywy rachunkowości w Polsce po akcesji do Unii Europejskiej (2007), Prawo bilansowe a prawo podatkowe (2007), Ewolucja prawnych rozwiązań współczesnej rachunkowości (2009), Rachunkowość wobec kryzysu gospodarczego (2010). Ponadto dzięki pracy dr D. Krzywdy, Katedra bierze udział w pracach legislacyjnych na poziomie krajowym – Komitetu Standardów Rachunkowości, i na poziomie międzynarodowym – Grupy Roboczej Rachunkowości Europejskiego Stowarzyszenia Ekspertów Księgowych z siedzibą w Brukseli. Pracownicy Katedry są także aktywni w organizacjach zawodowych, pełniąc w nich odpowiedzialne funkcje w Zarządzie Głównym – prof. B. Micherda wiceprezes, w Oddziale Okręgowym SKwP w Krakowie – prof. B. Micherda prezes Zarządu, członkowie Zarządu: dr Ł. Górka (skarbnik), dr B. Wrona, dr M. Kędzior, w Radzie Naukowej SKwP – prof. B. Micherda, dr D. Krzywda, dr M. Andrzejewski i dr J. Hejnar oraz w Zarządzie Oddziału Regionalnego KIBR w Krakowie – prof. B. Micherda prezes, dr M. Andrzejewski wiceprezes. Praca ta daje niezbędny kontakt z praktyką życia gospodarczego i przyczynia się do rozwoju wiedzy i dydaktyki.
podatkowa, controlling i komputerowe systemy księgowe w przedsiębiorstwie. Natomiast na studiach II stopnia są to m.in.: analiza sprawozdań finansowych, międzynarodowe i krajowe standardy rachunkowości, rachunkowość instrumentów finansowych, rachunkowość organizacji pożytku publicznego, konsolidacja sprawozdań finansowych, rewizja finansowa. Prace magisterskie pisane pod kierunkiem pracowników Katedry były wielokrotnie nagradzane w konkursie organizowanym przez SKwP. Studia podyplomowe Rachunkowość i finanse prowadzone przez KRF w Krakowie utworzone zostały w 2004 r., a w 2005 r. w Rzeszowie. Plany tych studiów obejmują cztery grupy tematyczne: rachunkowość, wybrane zagadnienia prawa, system podatkowy i zarządzanie finansami firmy. Znaczącą satysfakcję przynosi Katedrze naukowa współpraca ze studentami w Kole Naukowym Rewizji Finansowej „Audyt”. Patronat merytoryczny nad działalnością sprawuje prof. B. Micherda, natomiast opiekunem jest dr K. Świetla. Trzeba przyznać, że nasi studenci są wspaniali, aktywni, przedsiębiorczy i pełni zapału do wzbogacania swojej wiedzy i nabywania umiejętności prowadzenia badań naukowych i prezentacji ich rezultatów. Chętnie angażują się w pracę Koła, biorą udział w konferencjach naukowych i konkursach wiedzy, zawsze z sukcesami. Pracownicy Katedry natomiast służą wiedzą i doświadczeniem, wspierają inicjatywy Koła.
Dydaktyka a rynek
Przed nami ....
Oferta dydaktyczna Katedry jest dostosowana do zmieniających się potrzeb gospodarki i nauki, a działalność w tym zakresie stanowi ważny obszar jej pracy i rozwoju. Źródłem szczególnej satysfakcji w dziedzinie kształcenia jest prowadzenie specjalności na kierunku Finanse i rachunkowość. Ponadto – studia podyplomowe, praca szkoleniowa w SKwP oraz publikacje o charakterze dydaktycznym, wiele podręczników, m.in. D. Krzywda, Rachunkowość finansowa (1999) czy prace zbiorowe: B. Micherda (red.) Współczesna analiza finansowa (2004), D. Krzywda (red.), Rewizja sprawozdań finansowych (2005), B. Micherda (red.), Podstawy rachunkowości. Aspekty teoretyczne i praktyczne (2005). Plan studiów specjalności Rachunkowość i rewizja finansowa (od roku akad. 2006/2007, wcześniej od roku akad. 2001/2002 była Rewizja finansowa) ulegał kolejnym modyfikacjom w dostosowaniu do szerszych zmian w organizacji studiów wyższych. Obecnie na studiach I stopnia realizowane są m.in. następujące przedmioty specjalnościowe: jednostkowe sprawozdania finansowe, prawo podatkowe i rachunkowość
Wprawdzie zainteresowania i pasje naszych Koleżanek i Kolegów są zróżnicowane i daleko wykraczają poza tematykę naukową, ta jednak jest dla nas najważniejsza. Przed nami rozwój młodej kadry – doktoraty i habilitacje, doskonalenie wiedzy i powiększenie grupy biegłych rewidentów, dalsza współpraca z organizacjami zawodowymi SKwP i KIBR. Do najważniejszych kierunków badań naukowych należą m.in. perspektywy wykorzystania funkcji rachunkowości we współczesnej gospodarce, rozwój sprawozdawczości i rewizji finansowej w Polsce w kontekście międzynarodowym, w tym standardy sprawozdawczości finansowej oraz jej wiarygodność, a także rozwój i znaczenie outsorcingu finansowo-księgowego. Jednym z etapów tych badań będzie organizacja V cyklicznej konferencji „Sprawozdawczość i rewizja finansowa – kierunki zmian” (Kraków, 12–13 grudnia 2011 r.) oraz udział w Ogólnopolskim Zjeździe Katedr Rachunkowości „Kluczowe problemy teorii i praktyki rachunkowości” (Sopot, 21–23 września 2011 r.).
dr Marta Stępień
27