Oranje Boven 3 Herfst 2022 by DenD en Oranje Boven en Lekker Doen

HERFST-EDITIE 2022 'ONTGROEND'STUDENTAMALIA

lunchbijvoorLekkerde

Bij Johma zijn we gek op nieuwe salades. We maken niet voor niets al 50 jaar de lekkerste salades met veel zorg en de beste ingrediënten. Zo hebben we nu onze vertrouwde klassiekers kip-kerrie, kip-samba en tonijnsalades in een plantaardig jasje gestoken. Net zo lekker als je van ons gewend bent. Alleen dan 100% plantaardig. Lekker!

Plant-aardig goed gelukt!

PROVE WRONG

of The Coca-Cola Company.

Company. AQUARIUS is a registered

2022 The

NUGROENTENSMAKENWERELDS!METMEERDAN200GRAMGROENTEPERPERSOONPERPORTIE! Ỳk heb i̦ Xn ňeuẂ jȷsje!

6 ORANJE BOVEN Royaal StripKoninklijkeHetKoninklijkeColumnStamboomVanRoyalsHebbedingenJournaalopvakantieharte,prinsLaurent!OranjesJeroenSnelbibliotheekbegoninFuldapuzzelWillemenMax4418836486578828893 DEZE MAAND 12 68 ZÓ TEGENMÁXIMAWAPENTZICHDEKOU! 22 bezoektKoningspaarOostenrĳk 62 70 BeatrixPrinses(84)genietvan'goudenjaren' Tijdens prinsesHoofdrolfotosessie:voorAmalia es4)nmaaktMáximain Afrika het verschil! 52 25 jaar na haar dood: DÍT HAD DIANA NIET GEWILD... 30

Een

ORANJE BOVEN 7

Geachte lezers, Alle ogen zijn dezer dagen gericht op prinses Amalia. De Prinses van Oranje staat aan het begin van haar studie in Amsterdam. Ze zet daarmee de volgende schreden in een lang opleidingstraject richting de troon. Elke stap die prinses Amalia zet, gaat langs de maatschappelijke meetlat, want het zegt iets over hoe onze toekomstige vorstin zich ontwikkelt. Het eerste dilemma diende zich al aan voor haar studie goed en wel begonnen was. 'Wordt ze al dan niet lid van het omstreden Amsterdamse studentencorps', vroeg de samenleving zich af. Zeker nadat dit corps afgelopen zomer (opnieuw) ernstig in opspraak raakte door grensoverschrijdend gebral van bestuursleden. Ons toekomstige staatshoofd heeft niets te zoeken binnen een gezelschap waar men vrouwen voor 'hoer' uitmaakt. Gelukkig staat het kompas van prinses Amalia goed afgesteld. Vlak voor het begin van het studiejaar liet ze weten geen lid te worden van het Amsterdamsch Studenten Corps en de Amsterdamsche Vrouwelijke Studenten Vereeniging (A.S.C./A.V.S.V.), zoals het corps voluit heet.

Met het nemen van dit besluit laat Amalia zien niet doof te zijn voor gevoelens in de samenleving en in staat te zijn zich daaraan aan te passen. Daarvoor verdient zij een dikke pluim.

Ik wens u veel leesplezier met deze nieuwe uitgave van Oranje Boven.

Jan-Kees Emmer pluim voor Amalia

Dat zal uiteindelijk toch geen gemakkelijke beslissing zijn geweest. Amalia had er namelijk veel zin in. In het boekje van Claudia de Breij, met wie de prinses eerder persoonlijke gesprekken voerde, toonde ze zich nog vastbesloten om lid te worden van het corps: ‘Met een jaarclub en alles er bij’.

KoninklijkeCATHERINEgrafittiWINT

8 ORANJE BOVEN

Prinses Stéphanie van Monaco bezocht samen met haar kinderen (Pauline, Louis en Camille) het Fight Aids Monaco Gala. De beneﬁetavond stond in het teken van Queen, van wie leadzanger Freddie Mercury eind 1991 aan de gevolgen van aids overleed. De vereniging werd in 2004 opgericht door prinses Stephanie, die ook voorzitter is. Fight Aids Monaco begeleidt mensen met hiv en doet veel aan preventie.

'COMMONWEALTH-RACE'DE

Stéphanie met haar kinderen naar aidsgala

Catherine, de hertogin van Cambridge, nam deel aan een speedzeilrace. De 40-jarige echtgenote van prins William was aan boord van de Britse catamaran die Nieuw-Zeeland versloeg in een vriendelijke 'Commonwealth-race' rond de zuidkust van Engeland. Catherine is beschermvrouw van de 1851 Trust, de liefdadigheidsinstelling van het Britse SailGP-team. Ze trok een wetsuit aan om zich aan te sluiten bij het Britse raceteam in Plymouth. Ook haar echtgenoot prins William begeeft zich graag op het water. Koning Willem-Alexander was in Den Haag bij de viering van het 25-jarig jubileum van de Krajicek Foundation. De stichting heeft inmiddels 127 Krajicek Playgrounds in aandachtswijken. De bedoeling is dat de jeugd wordt gemotiveerd om te bewegen en daarmee een gezonde levensstijl te ontwikkelen. Het jubileum vond plaats bij de vernieuwde ‘Playground Hondius’. De Koning maakte een rondgang. Hij sprak onder meer met scholarshippers en met jongeren uit de wijk die positief opvallen en in ruil voor een studiebeurs wekelijks sportactiviteiten op de Krajicek Playground organiseren. Ook prins Floris, de neef van de Koning, was bij het feest aanwezig. p auuitthter.

Het gezin van koning Filip mocht natuurlijk niet ontbreken op de nationale feestdag. Prinses Elisabeth zal de militaire verrichtingen met belangstelling hebben gevolgd. De Belgische kroonprinses onderbrak haar zomervakantie voor een militair kamp in Aarlen. Het doel van het kamp is om geleerde vaardigheden, zoals patrouilletechnieken en leiderschapsvaardigheden, te oefenen en verder te ontwikkelen. De 20-jarige Elisabeth onderbrak haar training voor de nationale feestdag, maar keerde na aﬂoop van de festiviteiten gewoon weer terug naar haar legertentje.

Spaanse prinsessen in de ban van voetbalDe familie kent tal van schandalen, scheidingen en buitenechtelijke kinderen. Toch werden prins Albert en prinses Charlène in een privé-audiëntie in het Vaticaan ontvangen door paus Franciscus De drie hadden een ontmoeting die volgens lokale media 25 minuten duurde. Dat Charlène in het zwart gekleed was, was bijzonder. Charlène heeft als katholieke echtgenote van een katholieke monarch het recht om wit te dragen. Het zogenoemde privilège du blanc tijdens een pontiﬁcale audiëntie. Tijdens een eerder bezoek in 2013 was de prinses ook in het wit gekleed. Waarom ze nu voor zwart koos, is niet bekend.

De Spaanse prinsessen Leonor en Sofia woonden tijdens het EK voetbal voor vrouwen in Engeland ook een wedstrijd bij van hun nationale team. In het Brentford Community Stadium in Londen zagen zij hoe Spanje met 1-0 won van Denemarken. Na de overwinning gingen de prinsessen naar de kleedkamers om de speelsters te feliciteren met hun winst. Zoals bekend duurde het Spaanse feestje niet al te lang. In de halve finale moesten ze het afleggen tegen het Engelse team onder leiding van Sarina Wiegman

Albert en Charlène bezoeken de Paus

‘GETRAIND’

ORANJE BOVEN 9

NAAR FEESTDAG

Foto: MonacodePrincierPalaisFacebook/

PRINSES ELISABETH

THEYOURESISTCAN’TMUHONWEERSTAANBAREHETGOEDEVANZUIVEL MET SMAAK!EEN * Müllermilk is te vinden in het koelschap Kijk eens op www.mullermilk.nl voor alle smaken!

*dan gewone aardappelchips

AMALIA IN HOOFDROLDE' ” liefdeslevenMijngaatuhelemaalnietsaan”

Privacy De afgelopen maanden heeft prinses Amalia gemerkt dat, sinds ze meerderjarig is, de blik meer op haar gericht is. ,,Ik moet me steeds vaker afvragen of er niet om me heen gefotografeerd wordt”, sprak ze zonder te klagen, want: ,,Ik ben dankbaar voor de vele momenten waarop mijn privacy Ditmaal was er iets minder aandacht voor koning Willem-Alexander en koningin Máxima.

FOTOGRAFIE:

het ongetwijfeld even wennen zijn geweest. Ze zijn niet langer het absolute middelpunt tijdens de fotosessies. Prinses Amalia is de nieuwe ster aan het ﬁrmament.

Voor koning Willem-Alexander en koningin Máxima zal

Wat een gesprek met drie personen had moeten zijn, werd een vragenvuur voor prinses Amalia. Voor koning Willem-Alexander en koningin Máxima was er ditmaal slechts een bijrol tijdens de jaarlijkse fotosessie. Zoals het ouders betaamt steunden ze hun dochter. Soms gaven ze een aanvulling op haar antwoorden en soms namen ze haar in bescherming. Zoals toen Oranje Boven-columnist Jeroen Snel naar Amalia’s liefdesleven informeerde. Het antwoord van de kroonprinses was duidelijk. ,,Zodra ik daar wat over te vertellen heb dat officieel is, dan hoort u het wel.” De Koning vulde aan: ,,Mijn dochter is 18. Ik hoop dat ze nog heel veel leuke mensen tegenkomt. Pas als ze iemand heeft gevonden met wie ze serieus verder wil, maken we dat bekend. Maar niet eerder.” Meer over dit bijzondere persmoment leest u elders in deze uitgave. Jeroen schrijft er uitgebreid over in zijn column.

ORANJE BOVEN 13

Alexia (boven) en Ariane (onder). JURJEN DONKERS

Willem-Alexander en Máxima zijn terecht trots op hun prachtige gezin. Maar het wordt stiller thuis. Na Alexia verlaat nu ook Amalia de woning.

ORANJE BOVEN 15

Het lijkt erop dat het Willem-Alexander is geweest die zijn dochter op de studie in Amsterdam heeft geattendeerd. De Koning liet namelijk weten: ,,Ik werd een jaar of tien geleden op deze studierichting gewezen. Kinderen van kennissen van ons studeren het ook. Toen ik me erin verdiepte wist ik dat als die studie in mijn tijd had bestaan, ik er zeker voor gekozen zou hebben. Deze brede studie past uitstekend bij het ambt wat Amalia later zal uitoefenen.” Het is van ondergeschikt

Amalia kiest voor deze studie!

Ondergeschikt

PPLE is een kleinschalige, interdisciplinaire bacheloropleiding die vier disciplines verbindt: Politiek, Psychologie, Recht en Economie. Door deze vakken met elkaar te verbinden leren studenten de moderne wereld beter te begrijpen. De opleiding is voor studenten die geïnteresseerd zijn in de sociale wetenschappen. PPLE wordt onderwezen aan de Universiteit van Amsterdam en is geheel Engelstalig. Dat maakt dat er ook veel buitenlandse studenten op de studie afkomen. De studie staat ook in het buitenland hoog aangeschreven. Om met de woorden van koning Willem-Alexander te spreken: ,,Dit is niet zomaar een studie.” gerespecteerd wordt.” Pragmatisch kijkt de prinses aan tegen het feit dat ze breekt met de traditie om in Leiden te gaan studeren. In plaats daarvan gaat Amalia aan de Universiteit van Amsterdam studeren en ook in de hoofdstad wonen. ,,Ik heb mijn keuze laten bepalen door de studie.” De prinses gaat in Amsterdam PPLE (Politics, Psychology, Law and Economics) studeren.

De Koning en de koningin gingen er goed voor zitten, maar de belangstelling ging vooral uit naar hun oudste dochter.

Sugar 100% taSTE

WhatsApp troonopvolgersvoor

belang dat de studie niet in Leiden kan worden gevolgd, stelt de kroonprinses die volmondig toegeeft heel graag op kamers te gaan wonen. ,,Ik zie daar echt naar uit”, klinkt het enthousiast. Doorsnee Prinses Amalia zoekt met haar moeder haar uitzet uit. ,,We bekijken goed wat we al hebben. Soms kan ze oude dingen van ons gebruiken en soms moeten er dingen gekocht worden”, zegt Máxima. Een goed verstaander kan concluderen dat het er bij het koninklijk gezin in sommige opzichten niet anders aan toe gaat dan bij een doorsnee gezin waarvan een kind uit huis gaat. Hoewel, helemaal normaal is het natuurlijk niet. Amalia heeft een woonruimte aan het Singel, en dat is een luxe in Amsterdam, waar de kamernood enorm hoog is. De prinses realiseert zich dat ook: ,,Ik besef dat ik bevoorrecht ben. Ik ken de verhalen van klasgenoten en weet hoe moeilijk het is om een eigen plek te vinden in Amsterdam.”

ORANJE BOVEN 17

Alle drie zijn ze beoogde troonopvolgers en alle drie zijn het jonge vrouwen van ongeveer dezelfde leeftijd.

Amalia zit samen met de Belgische prinses Elisabeth en de Noorse prinses Ingrid in een exclusieve WhatsApp groep: die van Europese troonopvolgers. Waarom? Amalia: ,,Omdat we elkaar begrijpen. Wat ik vooral heel ﬁjn vind is dat ik met prinses Ingrid en prinses Elisabeth in dezelfde positie zit. We begrijpen elkaar en hoeven niks uit te leggen. Het is heel ﬁjn om met elkaar over bepaalde basale levensdingen te praten die voor ons net wat anders liggen en dat snappen we dan van elkaar.” Met Elisabeth van België makengeengenotenAndereWhatsAppdeeltmetprinsesrechts)(helemaalendeNoorseIngrid(hierhaarouders),Amaliaeengroep.leeftijds-kunnenzichvoorstellingvanhunleven. ,,Ik weet hoe moeilijk het is een eigen plek te vinden in Amsterdam.”

18 ORANJE BOVEN Haar jubileum zit erop, maar wie maar geen genoeg kan krijgen van koningin Elizabeth zet dit zwaaiende poppetje op zijn bureau. De Queen raakt niet uitgezwaaid, want het poppetje werkt op zonne-energie. Zodra de zon schijnt, gaat Elizabeth zwaaien. Zet dit hebbedingetje dus op een zonnige plek! Overigens zijn Einstein, Napoleon en de Paus ook verkrijgbaar. kikkerlandeu.com

Nederland en Oranje horen bij elkaar. En wat symboliseert verbondenheid beter dan een ring? Een Muntring, welteverstaan. De ringen van de Koninklijke Nederlandse Munt zijn handgemaakt. De liefhebber kan onder andere kiezen voor de eenguldenmunt, vervaardigd uit een zilveren guldenmunt uit het tijdperk van koningin Juliana, maar bijvoorbeeld ook voor een ﬂ.10 munt. Die laatste werd geslagen bij bijzondere gelegenheden. Twee tijdens de regeerperiode van Juliana en vijf tijdens de regeerperiode van koningin Beatrix. Kijk op: knm.nl

Oranje Boven selecteert ‘vorstelijke hebbedingen’ waarvan u zelf kunt genieten. Soms speels, soms grappig of jaloersmakend, zoals de hommage aan een befaamd Omega-horloge. VERBONDEN MET NEDERLAND

Van prins William is bekend dat hij verknocht is aan zijn (dure) Omega-horloge. Voor wie net als de Hertog van Cambridge het prestigieuze Omega-logo op zijn wijzerplaat wil, is er goed nieuws. Horlogemerk Swatch is een samenwerking aangegaan met Omega. Het resultaat is de MoonSwatch, een kleurrijke – en betaalbare – hommage aan de legendarische Omega Speedmaster Moonwatch. Op de achterkant staat een afbeelding van de planeet waar het model naar is vernoemd. Ook leuk voor horlogeliefhebber William. Swatch.com

n van nkreau.top.Zetszijn com

Een klok, als prins William…

Queen Elizabeth raaktnóóit

HEBBEDINGENuitgezwaaidVANORANJE

Iedereen maakt tegenwoordig foto’s met zijn telefoon. Maar het maken van een staatsiefoto is toch wel andere koek. Niets wordt aan het toeval overgelaten. Voor wie wil genieten van de staatsiefoto’s van koning Willem-Alexander en de koninginnen Wilhelmina, Juliana en Beatrix, komt Just Games met de vier kroningspuzzelswordenAlleeninhuldigingsportretten.moetendestukkennogwelevenbijelkaargezocht.Wiedevierkoopt,krijgterdedvdbijvandelaatsteabdicatieeninhuldiging.

Voorliefde voor tiara bliStaatsiefotojfteenpuzzel

ORANJE BOVEN 19 Bootmodel.nl in Balkbrug levert een fraai schaalmodel van De Groene Draeck, het privéjacht van prinses Beatrix De Groene Draeck is een Lemsteraakjacht. Het jacht werd in 1957 gebouwd in de scheepsbouwhal van De Vries Lentsch te Amsterdam. Het jacht ligt in de haven van Muiden. De Groene Draeck was, zoals bekend, een geschenk van het Nederlandse volk ter gelegenheid van prinses Beatrix’ 18de verjaardag. bootmodel.nl blijft een puzzel

Schaalmodel van Groene Draeck

partyrama.co.uk

Prinses Amalia droeg tijdens het galadiner in Noorwegen de tiara die haar moeder, koningin Máxima, droeg tijdens haar huwelijk. Amalia: ,,Om zoiets voor het eerst te mogen doen, was voor mij echt ontzettend gaaf. Zeker met mijn voorliefde voor tiara's.” Een tiara associëren we vaak met prinsessen en bruidjes, maar ze kunnen ook heel goed gedragen worden tijdens een feestelijk diner of op een gala. De keuze is enorm, ook in prijs.

Toon je liefde: Ik nietskanofHoekoning(in)jouwbenmooi,bijzonder,gevatliefeenkoninginookzijn,ergaatnatuurlijkbovenjouweigenQueen of King. Met deze shirts laat je aan elkaar zien dat jullie bij elkaar horen en dat niets of niemand belangrijker is dan jouw partner. Ga naar etsy.com en geef als zoekopdracht ‘king, queen’.

Zet nu je tanden in Lay’s MAX: krakend krokante ribbelchips met maximale smaak. Beleef de heftigste crunch met de nieuwe Lay’s MAX Double Crunch. Of ga je voor de maximaal spicy Lay’s MAX Strong? Dan schreeuwen je smaakpapillen nog maar om één ding: een ijskoud drankje.

www.maggi.nl Een beetje van jezelf en een beetje van Maggi De Hollandseheerlijkekeuken

Zó tegenMáximawapentzichdekou! Op de rode loper worden doorgaans geen winterjassen gedragen. Wat moet je dan aan als de temperaturen dalen? Máxima heeft de ideale oplossing gevonden: pashmina’s. Als Máxima in 2001 haar intrede doet aan het hof, blijft ze haar dragen.kantoorpakkenvroegeregewoonVoorhetfeestelijkeeffectdraagtzeerweleenomslagdoekbij. 22 ORANJE BOVEN DroogendĳJosinekModekoninginMÁXIMAM

Máxima is verkouden,sneldus áls de airco aanstaat, gaat de omslagdoek om.

OROORARAAR NJENNJJEJE BBOO VVEVENEENN 23

Een zandkleurige pashmina staat overal bij en is daarom favoriet. aat

ORANJE BOVEN

Máxima werd in 2001 voorgesteld als verloofde van kroonprins Willem-Alexander. We werden direct verliefd op haar lach, spontaniteit én kledingstijl. Vooral de wapperende omslagdoeken vielen op, want in een land waar het vaak regent en de ﬁets een favoriet vervoersmiddel is, komt een dergelijke accessoire natuurlijk helemaal niet van pas. Het is eerder een handenbindertje dan een allemansvriend. Maar toen Máxima op overtuigende wijze liet zien hoe mooi de omslagdoek kan zijn, werd de accessoire toch heel even een nationale trend. Lekker chic Vaak wordt een omslagdoek omschreven als een pashmina. Dat klinkt lekker chic, maar bij deze benaming mag je gerust vraagtekens zetten. Een omslagdoek mag namelijk niet

E N

Op Máxima’s omslagdoek staat haar saffieren diadeem, het prachtige berglandschap van Argentinië, de nationale vogel en bloem van Argentinië en de Hollandse tulp.

áxima’s is ook een Reuze chic: een zwaredoekomslag-vanzijde.

Bij het poseren houdt Máxima haar omslagdoek vaak met beide handen vast. Zo is de koningin verzekerd van een goede poseerhouding.

alleen zo genoemd worden als hij ook daadwerkelijk van pashmina gemaakt is. Ja, pashmina is een materiaal. Het is één van de duurste kasjmiersoorten ter wereld, afkomstig van chyangra-geiten. Deze geiten leven in de Himalaya's. Onder de extreme weersomstandigheden aldaar wordt de onderwol van de chyangra-geiten heel zacht en zuiver. Pashmina zou je dus kunnen omschrijven als de koningin onder de wolsoorten.

In Máxima’s garderobe is ook een omslagdoek van Sisters in Soul. Dit puur Nederlandse label is opgezet door Simone en Elaine van Raaij. De twee zussen lieten zich tijdens het ontwerpen van een collectie sjaals inspireren door sterke vrouwen, onder wie onze eigen koningin Máxima.

Tegen de airco Máxima’s omslagdoeken zijn tegenwoordig vrijwel allemaal gemaakt van pashmina. De afgelopen vijf jaar droeg ze zo’n twintig verschillende exemplaren, waarbij vooral de zandkleurige vaak opdook. Logisch, want die tint combineert nu eenmaal makkelijk. Maar waar ze vroeger riant werden omgeslagen, gebruikt de koningin haar pashmina’s tegenwoordig vooral binnen, als wapen tegen de airco. Als ze toch buiten in beeld komen, dan is dat vaak bij vertrek. Bij aankomst moet er immers geposeerd worden en als je net een uur bezig bent geweest met optutten, is het natuurlijk zonde om een mooie jurk of jas te verstoppen onder een lap wol.

24 ORANJE BOVEN Modekoningin MÁXIMA

De drie danseressen staan - hoe kan het ook anders?- symbool voor haar drie dochters.

Probleem opgelost Naast warmte en comfort, biedt de omslagdoek ook een goede poseerhouding. Koning Willem-Alexander loopt nog weleens ongemakkelijk te wiebelen met zijn armen als de camera’s ﬂitsen, maar Máxima houdt gewoon met beide handen haar omslagdoek vast.

ORANJE BOVEN 25ORANJEBOVEN Dit is een omslagdoek, maar geen pashmina. De wolsoort is veel grover. Voor een chic effect kun je een pashmina mooi over je schouder draperen. De prinsessen hebben de magie van de pashmina ook ontdekt. Over omslagdoekengesproken…. Hier kan de koningin bijna onder slapen!

ORANJE BOVEN 27

Voor de internationale vertegenwoordigers, die meestal in Den Haag of Brussel resideren, is het bezoek aan de Koning meteen een eerste hoogtepunt met veel pracht en praal.

Opgeteld besteedt koning Willem-Alexander een ﬂink deel van zijn werktijd aan diplomaten die tijdelijk ons land aan doen. Het aanbieden van de geloofsbrieven door de inkomende ambassadeurs gaat gepaard met het nodige protocol.

Willem-Alexander en Màxima ontvingen dit jaar in totaal zo’n 250 gasten van het Corps Diplomatique en een aantal Nederlandse bestuurders, onder wie de ministers Liesje Schreinemacher (Buitenlandse Handel) en Robbert Dijkgraaf (Onderwijs).

Ook prinses Beatrix schoof aan. In zijn toespraak ging de Koning in op het belang van diplomaten op het moment dat de wereld met de oorlog in Oekraïne schudt op zijn grondvesten. ,,In veel landen gaan gemeenschappen gebukt onder conﬂicten, armoede, honger en milieuschade als gevolg van klimaatverandering. Het is essentieel dat hun verhalen verteld worden. Verhalen vertellen heeft echter geen zin als niemand luistert. Dat is nog een reden waarom de wereld diplomaten nodig heeft. Mensen die een gemeenschappelijke basis proberen te vinden.”

Zo ook voor het populaire jaarlijkse galadiner in het Koninklijk Paleis middenin Amsterdam.

STIJLVOL GALADINER OP WANKELE STOELTJES

Hoofdbrekens Zo’n galadiner is een urenlange zit, op wankele stoeltjes. De placering van de gasten is overigens een hele toer. Want dat kan politiek nogal gevoelig liggen. Ook de samenstelling van het menu levert, zoals iedereen begrijpt, veel hoofdbrekens op voor de medewerkers van het koningspaar.

PPRIJZEN!KKANSMMAAKAAKOPANSOPCOOLECOOLERIJZEN!KANSOPCOOLEPRIJZEN! * S C A N D E Q R - C O D E OP D ESCAN DE QR-CODE OP DE ACT I E VE R P A K K I N G E N D O E M E EACTIEVERPAKKING EN DOE MEE *

De onweerstaanbare Heinz smaak zonder toegevoegde suikers en zout

Het hoﬂeven van Diana was bepaald geen sprookje. Haar huwelijk met Charles een ﬁasco. Maar Di hield enorm van haar zoontjes: William en Harry.

Prins William en prins Harry willen niets van elkaar weten. 25 jaar na de dood van prinses Diana is één ding duidelijk: zoals Camilla een splijtvlam was in Diana’s huwelijk met Charles, zo wist Meghan haar twee zonen tegen elkaar op te zetten. Dít had Lady Di niet gewild…

30 ORANJE BOVEN

DÍT HAD DIANA NIET

25 JAAR NA HAAR OVERLIJDEN…

Het is inmiddels een kwart eeuw geleden dat prinses Diana in Parijs om het leven kwam bij een auto-ongeluk. Ze werd slechts 36 jaar. Toch spreekt ‘the Queen of Hearts’ nog altijd tot de verbeelding. Haar looks, de glitter en glamour, mediagenieke optredens en haar dramatische (huwelijks) leven hebben ﬁlm- en documentairemakers geïnspireerd hún versie van deze episode van Huis Windsor te geven. Maar wat zou Diana hebben gevonden van de gebeurtenissen ná haar dood? De affaire van Charles en Camilla Parker Bowles leidde tot een huwelijk - waarschijnlijk had Diana daar wel vrede mee gehad. Maar de ruzie tussen haar zonen, William (40) en Harry (37), zou Lady Di

GEWILD!

Geheime romance Via de ‘moedertapes’ zou Diana ook aan de toekomstige partner van William hebben laten weten dat het laten slagen van een koninklijk huwelijk ‘geduld, compromis, begrip, vertrouwen, loyaliteit en veel liefde vergt’. In haar eigen huwelijk was die liefde zoals bekend ver te zoeken. Charles was al sinds de jaren zeventig verliefd op Camilla Parker Bowles, met wie hij ook tijdens zijn huwelijk een geheime romance bleef onderhouden.

Zoals Camilla tussen Charles en Diana’s stond (,,Er zijn drie mensen in dit huwelijk, dus het was een beetje druk", zei Di) zo staat Meghan tussen Harry en William.

ORANJE BOVEN 31 verschrikkelijk hebben gevonden. Diana kwam op 31 augustus 1997 om het leven bij een autoongeluk, ook haar vriend Dodi Al-Fayed en chauffeur Henri Paul overleefden de crash niet. Alleen bodyguard Trevor Rees-Jones, die als enige een autogordel droeg, kan het navertellen. Zeurende moeder Volgens de officiële lezing was chauffeur Henri Paul onder invloed van alcohol en had hij veel te hard gereden. Veel complotdenkers zijn er overigens van overtuigd dat er opzet in het spel is geweest. Zo ook de inmiddels hoogbejaarde Mohamed al-Fayed, de vader van Diana’s vriend. Deze miljardair, destijds eigenaar van het Britse warenhuis Harrods, denkt dat het Britse Hof niet wilde accepteren dat Diana zou trouwen met een moslim. Voorvoelde Diana dat ze niet lang zou leven? Misschien. In elk geval zou ze ondanks haar jonge leeftijd tapes hebben gemaakt waarin ze haar zonen adviseert over het leven. Naar verluidt kwam ze op het idee door de geheime tapes die ze maakte voor de geruchtmakende biograﬁe van Andrew Morton Een insider liet over deze ‘moedertapes’ weten: ,,Ze grapte over een ‘zeurende moeder van voorbij het graf’. Diana sprak eerder publiekelijk al de wens uit dat ,,Mijn jongens begrip hebben voor de emoties van mensen, hun onzekerheden, nood, hoop en dromen.”

Eerder zei Harry al dat Diana over hem en zijn broer waakt: ,,Als een ouder naar de Grappen en grollen. Jarenlang leek niets de twee broers uit elkaar te Charles en Diana leken met hun twee boys een hecht gezin, maar dat bleek schijn. het gezet. de Diana Award William liet voor op 1 weten: ,, Jullie echt de broer waakt: ,,Als eeen ouder naar de en twee te kunnen drijven.

Nalatenschap Ook Harry stond stil bij zijn moeders geboortedag. Op die eerste julidag liet de prins weten: ,,Het is 25 jaar geleden dat we haar verloren. Mijn moeder zou nu 61 zijn geworden. Er is geen dag voorbijgegaan dat ik niet heb gedacht aan de stempel die zij op ons allen heeft gedrukt. Ik zie mijn moeders nalatenschap als ik naar mijn kinderen kijk. Mijn moeder heeft ons ingeprent voor onszelf op te komen. Nu ik echtgenoot en vader ben, is haar stem nog duidelijker te horen.’

3232 ORORRAA NJNNJEJEJE BBOO VVENVEENEN

Jeugdherinneringen

Die affaire werd openbaar toen in 1992 het boek 'Diana: Her True Story' van eerdergenoemde Andrew Morton uitkwam. Prins Charles en Diana beëindigden hun huwelijk in 1996, maar ze woonden en leefden toen al meerdere jaren gescheiden van elkaar. Diana Award Ook na de officiële scheiding bleef Diana in het nieuws. Niet in de laatste plaats vanwege haar inzet voor goede doelen. Ze was onder andere actief in de strijd tegen lepra en aids en voerde ze campagne tegen het gebruik van landmijnen. Jonge mensen die in haar voetsporen treden en zich inzetten voor sociale of humanitaire doeleinden worden op haar geboortedag in het zonnetje gezet. Zij kregen de Diana Award uitgereikt. William liet voor die gelegenheid op 1 juli weten: ,,Jullie zijn echt de verpersoonlijking van mijn moeders erfenis. Ik weet dat ze ontzettend trots zou zijn op jullie.”

Verslagenheid na de dood van

ooit zo hechte band is vandaag de dag helemaal niets meer over. naar ha later zelfs een haar‘verontrustendeondbpersoneelzo Toen ze het VK ha en konings zwa over h H de Britse monarch v de beperkt herinneringenlijkenaan

The People’s Princess niet hoeven meemaken dat haar oogappels elkaar nu naar het leven staan.

The Princ haar el

ORANJE BOVEN 33 hemel gaat, gaan hun geest, hun liefde en hun herinneringen daar niet heen. Ze blijven bij je en je kunt ze voor altijd vasthouden.” Zowel Harry als William spreekt altijd liefdevol over Diana. Maar de jeugdherinneringen die zij delen, konden niet voorkomen dat de ooit zo nauwe band tussen de broers inmiddels volledig is verpest.

Diana.Vanhun

Onuitstaanbaar Volgens velen is Harry’s partner Meghan Markle daar de oorzaak van. De Amerikaanse actrice die eerder getrouwd (2011-2013) was met de Amerikaanse ﬁlmproducent en literair manager, Trevor Engelson, zou Harry tegen zijn broer en de rest van de familie hebben opgezet. Ook zou Meghan zich absoluut onuitstaanbaar hebben gedragen naar haar personeel wat tot extra spanningen heeft geleid. Het koningshuis stelde later zelfs een onderzoek in naar aanleiding van ‘verontrustende beschuldigingen’ dat Meghan haar personeel zou hebben gepest. Huidskleur Toen ze het VK hadden verruild voor de VS sloegen Meghan en Harry keihard terug. Ze betichtten het Britse koningshuis zelfs van racisme. Meghan: ,,Tijdens mijn zwangerschap waren er zorgen en gesprekken over hoe donker zijn huid zou zijn bij de geboorte.” Het was een frontale aanval op de Britse monarchie. Ook Williams echtgenote Kate kreeg het te verduren. Sindsdien blijft het contact tussen de twee broers tot een absoluut minimum beperkt. Het enige dat William en Harry nog gemeen lijken te hebben, zijn de warme herinneringen aan hun moeder. Gelukkig heeft

Aviko mashed Potato is een heerlijke romige aardappelpuree waarmee je eindeloos kunt variëren. Probeer eens deze verrassende combinatie van nacho’s met aardappelpuree. Supermakkelijk en superlekker!Scan de QR code voor het recept PUREE NACHO style met gehakt

GODESPERADOS RADOS S DOOSADO AD Met trots voor u gebrouwen - Geen 18, geen alcohol

36 ORANJE BOVEN ZÓ DEZEGENIETENROYALSVANDEZOMER! De één kiest voor een geposeerde foto, de ander organiseert een fotosessie. Wéér anderen vinden het geen enkel probleem als ze worden ‘gekiekt’ door een paparazzo of plaatsen hun foto’s zelf op Instagram. Wat deze royals wél gemeen hebben? Ze genieten volop van de zomer! Felipe doet elk jaar mee aan de zeilwedstrijd om de Koningscup. Fotobijschrift

Het koninklijke gezin: koning Felipe, zijn moeder Soﬁa en echtgenote Letizia, dochters Leonor en Soﬁa en prinses Irene van Griekenland bij hun aankomst in Ola del Mar voor een familiediner.

ORANJE BOVEN 37

Spaans koningspaar elk jaar naar Mallorca!

De Spaanse koninklijke familie genoot in eigen land van de zomer! Koning Felipe, koningin Letizia en dochters Leonor en Sofía verbleven op Mallorca. Dat is geen verrassing, want de jaarlijkse paas- en zomervakanties zijn traditiegetrouw op het eiland. Ook doet Felipe elk jaar mee aan de zeilwedstrijd om de Koningscup. Zijn vader, koning Juan Carlos, wist in het verleden vijf keer als eerste te ﬁnishen, maar dat is Felipe nog niet gelukt. Maar de koning bracht ook veel tijd door met vrouw en dochters. Zo bezochten ze onder andere het Kartuizerklooster van Valldemossa dat nu in gebruik is als museum. Felipe lag deze zomer nog onder vuur omdat hij tijdens de inauguratie van de nieuwe Colombiaanse president niet opstond toen het zwaard van vrijheidsstrijder Simon Bolivar werd getoond. Bergdorpen Ook wandelden Felipe, Letizia en hun dochters door de straten van Valldemossa, één van de mooiste bergdorpen van Mallorca. Inmiddels is het dagelijks leven weer begonnen. Dat betekent dat dochter Leonor is teruggekeerd naar het United World College of the Atlantic in Wales, waar ook prinses Alexia, de middelste dochter van koning WillemAlexander en koningin Máxima studeert. Op Mallorca staat er voor koning Felipe, koningin Letitizia en koningin Soﬁa ook een aantal plichtplegingen in de agenda.

Griekse kroonprins viert ‘thuis’ vakantie

Nog even genieten… voor de baby komt?

38 ORANJE BOVEN ,,Ik hoop dat de Griekse koninklijke familie op een dag weer in Griekenland gaat wonen. Ik ben zelf niet Grieks, maar ik denk oprecht dat de familie naar Griekenland moet verhuizen in plaats van het alleen als vakantiebestemming te gebruiken.” Aan het woord is kroonprinses Marie-Chantal, de vrouw van kroonprins Paul van Griekenland. In 1973 werd in Griekenland de monarchie afgeschaft, dit nadat koning Constantijn zes jaar eerder was afgezet. Paul was zeven maanden oud toen de familie naar Italië vluchtte. Maar bloed kruipt waar het niet gaan kan. Met zijn vrouw en vijf kinderen vierde Paul ‘thuis’ in Griekenland vakantie. De Griekse regering wil overigens dat de koninklijke familie achternamen gebruikt en niet de titels. Vakantiebestemming Pauls jongere broer Philippos (36) koos met zijn Zwitserse echtgenote Nina Flohr voor een andere vakantiebestemming. Zij vermaakten zich prima aan de Franse Rivièra.

Paul van Griekenland met vrouw en kinderen. Onder Phillipos en echtgenote Nina Flohr. LouisRomantisch:enMarie Ducruet. Foto: Instagram

Foto's: Instagram

Ze genoten deze zomer nu eens niet in het mondaine Monte Carlo, Cannes of Nice, maar in Zuid-Tirol. Louis en Marie Ducruet hadden het echter uitstekend naar hun zin en voor de gelegenheid hun Roemeense adoptiehond Pancake meegenomen. Louis is de 29-jarige zoon van prinses Stéphanie van Monaco en Daniel Ducruet. Samen met zijn echtgenote woont en werkt hij in Engeland voor voetbalclub Nottingham Forest. Viervoeter Eerder grapte Louis dat gezinsuitbreiding regelmatig ter sprake komt: ,,De druk is hoog door mijn oma van vaders kant, mijn moeder, de moeder van Marie, haar twee broers en mijn zussen, die ons regelmatig de vraag stellen.” Maar Marie, die in december dertig wordt, heeft voorlopig nog even genoeg aan viervoeter Pancake. ,,Al een paar jaar lang laat Louis me weten dat hij graag vader wil worden. Ik voel me er nog niet helemaal klaar voor.”

De Zweedse prins Carl Philip en echtgenote Sofia wensten al hun volgers op Instagram: 'een heerlijke zomer'. Het stel postte een foto waarop ze te zien zijn met hun drie zonen: Gabriël, Julian en Alexander De kleine Alexander zit bij Sofia op schoot. De zoon van koning Carl Gustaf maakt elke zomer een foto van zijn gezin die hij vervolgens met de wereld deelt. De gezinsfoto’s die het stel jaarlijks maakt in de zomer zijn leuk. Ze zijn ook een stuk braver dan die de jonge kunststudente Sofia maakte op twintigjarige leeftijd. Destijds poseerde ze met een boa constrictor om haar nek voor een mannenblad. Pikant: ze had voor die gelegenheid alleen een onderbroek aan.

Met papa Isabella van Vollenhoven plaatste een foto met nichtje Anna van Lippe-Biesterfeld van Vollenhoven, de 21-jarige dochter van prins Maurits en prinses Marilène, en foto’s met papa Bernhard. Mooi, dat Instagram. Haar naam doet in Nederland geen belletje rinkelen. Maar over de grens is barones Cleopatra von Adelsheim von Ernest een beroemdheid. Als Cleo von Adelsheim maakt de in Zwitserland geboren Duits-Chileense schoonheid furore als actrice en model. De 34-jarige Cleo was met haar man, erfprins Franz Albrecht zu Oettingen-Spielberg, op vakantie. Ook Clio’s goede vriendin Alessandra van Hannover was aanwezig. Buren De twee vrouwen vermaakten zich prima met een boot óp en zwemmend ónder water. Bij haar duikfoto schreef Cleo : ,,Mijn man is altijd op zoek naar de beste hoek.” Cleo en haar man wonen in Madrid. Alessandra en haar echtgenoot prins Christian van Hannover zijn hun buren. Christian is de zoon van prins Ernst August en diens ex Chantal Hochuli Frisse duik voor barones Cleopatra En onze Oranjes?

ORANJE BOVEN 39 In Nederland moeten we het elk jaar doen met het 'fotomoment'. Maar gelukkig is er Instagram. Gravin Eloise, de 20-jarige dochter van prins Constantijn en prinses Laurentien post regelmatig foto’s. Eloise geniet op deze foto’s van de zomer, de zee en van mooie luchten: ,,Mooie luchten hebben een speciaal plekje in mijn hart”.

Zomergroeten van de Zweedse prins Cleo over de duikfoto: ,,Mijn man is altijd op zoek naar de beste hoek.”alC Eloise geniet van de zomer. Isabella met vader Bernhard. Foto: Instagram Foto's: Instagram Foto's: Instagram

Welke kies jij? 2022B.V.Nederland©Mars ©

wondere wereld!

Ontdek ONZE

ORANJE BOVEN44 OORARRA NJEJEJ BBOO VVENVEEN Laurent deed op de feestdagnationaleweinigmoeiteomzijnvervelingtemaskeren.

ORANJE BOVEN 45ORORRAA N JEJE B BOO VENVEVENEN

Prins Laurent raakte serieus in de problemen toen bekend werd dat zijn villa Clémentine (naar wie eerder genoemde 'zoon' Clement zou zijn vernoemd) clandestien met geld (€150.000) vanuit het marine-budget was opgeknapt.

Prins Laurent van België: de provocateureeuwige

Babyfoto’s In 2003 trouwde Laurent met Claire Coombs. Na geboorte van hun eerste kind was er gedoe toen de eigenzinnige prins de zoon van de verbannen sjah van Iran als peetoom wilde. En na de geboorte van zijn tweeling viel Laurent hoon ten deel. Hij had de babyfoto’s exclusief willen verkopen aan de Vlaamse Story. De lijst met incidenten werd langer en langer. In 2011 kreeg Laurent een reprimande omdat hij zonder toestemming van de regering naar de voormalige kolonie Congo was gereisd. Terwijl steeds meer Belgen walgen van de wandaden die in naam (en opdracht) van koning Leopold II in Congo hebben plaatsgehad, blijft de eigenwijze Laurent zijn oudoom verdedigen. Oudoom ,,Leopold is zelf nooit in Congo geweest. Ik zie dus niet in hoe hij de mensen daar zou hebben laten lijden”, aldus de prins. Volgend jaar viert Laurent zijn zestigste verjaardag. Voor het zover is, zal hij ongetwijfeld nog van zich laten horen… O , Laurent en Claire tijdens de nationale feestdag in 2022

VAN HARTE gefeliciteerdgefeliciteerdOKTOBER191963

Prins Laurent van België wordt op 19 oktober alweer 59 jaar. Maar de jongere broer van koning Filip is en blijft tegendraads. Prins Laurent heeft in zijn leven tegen heel wat heilige huisjes geschopt, familieleden tegen de haren in gestreken en het koningshuis in diskrediet gebracht. De jongere broer van koning Filip had maling aan regels en leidde tot aan zijn huwelijk een spraakmakend vrijgezellenbestaan. Zo was hij enige tijd zeer close met toenmalig sekssymbool Wendy Van Wanten. Nog altijd gaat het gerucht dat Wendy’s zoon Clement uit die relatie is voortgekomen.

RIJKE & SMAAKZACHTE

NESCAFÉ GOLD

ORANJE BOVEN Juliana 30 april 1909 † 20 maart 2004 Bernhard 29 juni 1911 † 1 december 2004 Beatrix 31 januari 1938 woont in kasteel Drakensteyn, Lage Vuursche Claus 6 september 1926 † 6 oktober 2002 Willem III 19 februari 1817 † 23 november 1890 Emma 2 augustus 1858 † 20 maart 1934 Irene 5 augustus 1939 Gescheiden in 1981 woont in Doorn Margriet 19 januari 1943 Pieter 30 april 1939 Christina 18 februari 1947 † 16 augustus 2019wonen in 'Huis Het Loo', Apeldoorn Wilhelmina 31 augustus 1880 † 28 november 1962 Hendrik 19 april 1876 † 3 juli 1934 Amazones van Oranje Prinses Beatrix (op Volkert) en kleindochter Amalia (op Mojito) zijn gepassioneerde amazones! Amalia: ,,Op een paard ben ik het meest wie ik ben. Als je me echt wilt leren kennen, moet je me zien Haarrijden.”84-jarige oma Beatrix krijgt er ook geen genoeg van: ,,Ik rijd nog steeds." Maar ze doet het tegenwoordig wel wat rustig aan.

ORANJE BOVEN Willem-Alexander 27 april 1967 Máxima 17 mei 1971 wonen in Paleis Huis ten Bosch, Den Haag Catharina-Amalia 7 december 2003 Alexia 26 juni 2005 Ariane 10 april 2007 RVDHoogte,HollandseFoto's: Johan Friso 25 september 1968 † 12 augustus 2013 Luana 26 maart 2005 Mabel 11 augustus 1968 woont in Londen Zaria 18 juni 2006 Constantijn 11 oktober 1969 Eloise 8 juni 2002 Laurentien 25 mei 1966 Claus-Casimir 21 maart 2004 Leonore 3 juni 2006 = Leden van het Koninklijk Huis wonen in Den Haag

Koop & scan je verpakking of ga naar virgil.liga.nl °Deelnemers maken kans om een prijs te winnen. Ga naar virgil.liga.nl voor de volledige actievoorwaarden. Inclusief:PepTalk van Virgil van Dijk Reis Liverpoolnaar meT 4STadionTourpersonen WIN° EEN 1 OP1 VIRGIL MET EEN PEPTALK BIJELKE VERPAKKING

52 ORANJE BOVEN EINDELIJK KON DE KONINGIN WEER NAAR WEST-AFRIKA ZÓ MAAKT MÁXIMA HET VERSCHIL! Met een slopend programma, omstuwd door beveiligers, opdringerige media en nieuwsgierige mensen, maakte koningin Máxima na twee jaar weer een reis voor de Verenigde Naties. De bestemming was West-Afrika: Ivoorkust en Senegal.

programma. Uit eigen ervaring kunnen ze de koningin vertellen wat wel of niet werkt of waaraan de plannenmakers niet hebben gedacht. Mobiel bankieren bijvoorbeeld is een prachtig concept, maar Ik ben zo blij dat dit weer kan. Dat ik weer echt contact kan hebben met mensen”, zei een energieke Máxima op de eerste dag van haar bezoek aan West-Afrika. Het uiteindelijke doel: de regeringen helpen opdat iedereen straks toegang heeft tot ﬁnanciële diensten. Het is Máxima aan te zien dat ze ervan geniet weer écht op landenbezoek te kunnen na de slappe aftreksels in de vorm van eerdere ‘Zoom’-bezoeken aan Ivoorkust en Senegal. Vanwege de coronacrisis kon dat niet anders maar via een computerscherm kun je geen eten proeven, elkaar aanraken of de sfeer aanvoelen. ,,Het is natuurlijk efficiënt als je thuis kunt blijven, maar deze bezoeken zijn ook nodig”, aldus de koningin. Hoogtepunt De hitte en vochtigheid, het stof, de warmte en de verhalen van de mensen zorgen voor ervaringen en kennis die essentieel voor Máxima zijn om haar VN-werk goed en met plezier te doen. Vier dagen lang trok ze erop uit. Van minister naar minister, van rondetafelgesprek naar besprekingen met lokale autoriteiten, ontvangsten bij de president van Senegal en de ‘Première Dame’ van Ivoorkust, maar met als hoogtepunt toch de veldbezoeken. De uitstapjes naar de markt, naar de cashewfabriek en het kledingwinkeltje. Dat is voor Máxima de kers op de taart.

Plannenmakers Deze bezoeken brengen haar in direct contact met de mensen voor wie ze zich inzet. De mensen die geen of slechte toegang hebben tot ﬁnanciële diensten of juist deelnemen aan een nieuw

ORANJE BOVEN 53

Máxima met Première Dame Dominique Ouattara van Ivoorkust. Koningin Máxima tijdens haar bezoek aan president Macky Sall.

Vreugdedansje Met de opgedane kennis en een opschrijfboekje vol aantekeningen schuift ze vervolgens aan bij ministers, bank- en telecomdirecteuren en bedrijven om hun plannen en programma’s te verbeteren of verﬁjnen. ,,Ik moet echt gedetailleerde kennis hebben, anders werkt het niet. Waarom zouden ze anders naar mij willen luisteren?” Het werk werpt zijn vruchten af, zo kon Máxima kort na haar Afrikareis vaststellen. Of ze een klein vreugdedansje heeft gemaakt in haar werkkamer in paleis Huis ten Bosch, weten we niet. Maar daar was wel reden voor toen de Wereldbankgroep de cijfers bekendmaakte van het aantal mensen dat wereldwijd toegang heeft tot ﬁnanciële diensten, zoals vantenenormeinzetmobielbankrekeningen(digitale)ofbankieren.Máximazichdaarvooraljarenendecijferslateneenverbeteringzienopzichtevan2011:51naar76procent.

54 ORANJE BOVEN wanneer de stroom of verbinding steeds uitvalt, of bundels te duur zijn, werkt het niet. Dat zijn zaken die bij de excursies aan het licht komen en die meestal niet op papier staan. Vandaar dat de koningin ze het liefst aan het begin van een landenbezoek plant.

Steilere heuvel ,,De meeste mensen die gemakkelijk een bankrekening kunnen openen, hebben dat Máxima bracht na Ivoorkust een bezoek aan Senegal. Maxima tijdens een bezoek aan MyAgro, een bedrijf dat boeren helpt met sparen en toekomstplannen te maken.

ORANJE BOVEN 55 al gedaan. De volgende stap is ervoor zorgen dat zij toegang hebben tot andere producten en diensten, zoals sparen, verzekeringen en leningen die écht aan hun behoeften voldoen en hun financiële gezondheid verbeteren”, reageerde Máxima op het goede nieuws uit Washington. ,,Maar er is een steilere heuvel om te beklimmen. Bijna dertig procent van de volwassenen in ontwikkelingslanden heeft nog steeds geen bankrekening en zij zijn veel moeilijker te bereiken. Ik ben ongeduldig, we willen altijd meer, maar we kunnen niet ontkennen dat er vooruitgang is geboekt. Maar er is zeker nog veel meer nodig.” De koningin heeft indertijd zelf aangedrongen op het wereldwijd verzamelen van cijfers voor het opmaken van een ‘Global Findex’. ,,Meten is weten. Ik ben een datafreak”, zei Máxima over zichzelf. Wie cijfers heeft, kan ook scherpere doelen stellen. ,,Ik ben al jaren voorstander van financiële technologie als een weg naar meer welvaart en financiële gezondheid. We hebben nu meer bewijs dat het werkt.”

Zakelĳke kansen Máxima: ,,Van India tot Kenia worden zelfs de kleinste handelaars op plattelandsmarkten betaald en betalen ze met de mobiele telefoons die ze in hun zak hebben.” Extra aandachtspunt zijn vrouwen. ,,Financiële toegang of inclusie biedt meer veerkracht. Onderzoek toont aan dat wanneer een vrouw een rekening krijgt, ze spaargeld opbouwt, meer uitgeeft aan de opvoeding van haar kinderen en investeert in zakelijke kansen. En hoewel vrouwen nog steeds minder snel dan mannen gebruikmaken van digitale betalingen, is het goede nieuws dat als ze wel een rekening hebben, ze die net zo vaak gebruiken als mannen. Wat me het meest raakt, is het effect dat het verkrijgen van ﬁnanciële toegang heeft op het leven van mensen.”

Amalia Dochter Amalia heeft gevraagd of ze een keer mee mag, desnoods om de koffer te dragen. Dat laatste hoeft niet, maar Máxima laat stellig weten: ,,Ze moet zich eerst focussen op haar studie. Daarna kan er van alles.”

Máxima genoot in Dakar, de hoofdstad van Senegal, van het enthousiasme van de bevolking.

DAN KIEZEN WE VOOR JAN ! Gezellig samen weekend vieren zorgt altijd voor een lekkere trek. Verras iedereen met de pannenkoeken of pancakes van Jan. Want die zijn zo gebakken en zóóó lekker!

Nunógromiger enintenser Hoera! Daar is ‘ie dan, de chocolade ooit meestProeftederezenu!

PRINSEN PRINSESJES&

De Zweedse prinses Estelle (10) bezocht de provincie Östergötland , waarvan zij hertogin is. De dochter van kroonprinses Victoria heeft het tien jaar oude natuurreservaat naturum Tåkern in Glänås aan vogelmeer Tåkern ingehuldigd. 58 ORANJE BOVEN

Prins Jacques van Monaco (7) poseert hier als een jonge Max Verstappen in een heuse McLaren. Jacques mocht voorafgaand aan de Grand Prix van Monaco voor het eerst de ereronde doen met vader Albert.

Zomerroyals

Jonge royals worden voorbereid op hun toekomst. Zoals de nieuwe generatie in Monaco, die spelenderwijs kennismaakt met de Grand Prix in Monte Carlo. Maar ook andere 'koninklijke ouders' maken hun kroost wereldwijs, zoals bijvoorbeeld de Zweedse prinses Madeleine. Jongedames als de zusjes Maria Carolina en Maria Chiara de Bourbon des Deux-Siciles staan inmiddels op eigen benen. Voor Jacques’ achterneef, de vijfjarige Stefano Casiraghi, was het racelawaai tijdens de Grand Prix iets teveel van het goede. Vader Pierre Casiraghi heeft zijn zoon knalrode oorbeschermers opgezet.

Zusjes Maria Carolina (19) en Maria Chiara de Bourbon-Beide Siciliën (17) poseren tijdens het 61ste Monte-Carlo Television Festival. Ze zijn de dochters van Carlo Bourbon-Beide Siciliën, een directe nakomeling van Lodewijk VII. De voorouders van prins Carlo kwamen enkele eeuwen geleden op de troon in het koninkrijk der Beide Siciliën. Maria Carolina (links) is hertogin van Calabrië.

ORANJE BOVEN 59

De Deens kroonprins Frederik vervoert zijn zonen - Christian (16) en Vincent (11) – in een bakﬁets naar de Royal Run in Kopenhagen. Deze wedloop wordt sinds 2018 gehouden, toen ter gelegenheid van de 50ste verjaardag van Frederik. Het idee? Bewegen is goed voor je! De Noorse prinses Ingrid Alexandra kon deze zomer pas haar 18de verjaardag vieren. Ze was al op 21 januari al jarig, maar toen gooide de coronapandemie roet in het eten. Op de foto staat ze met halfbroer Marius Borg Høiby.

De Zweedse prinses Madeleine samen met haar 7-jarige zoon, prins Nicolas. Moeder en zoon brachten een bezoek aan natuurpark Naturum Höga Kusten. Madeleine die met echtgenoot Chris O'Neill ook dochters Leonore en Adrienne heeft, is een echte moederkloek. ,,De kinderen hebben altijd de hoogste prioriteit voor mij. Ik doe niets liever dan een middag met ze in het park doorbrengen.”

Tijdloos puur Ken je SPA® TOUCH al? Dat is mineraalwater met een vleugje smaak. Laat je nu verrassen door de bruisende en niet-bruisende smaken van SPA® TOUCH. Nu allemaal in nieuwe 100% gerecyclede ﬂessen. SPA® TOUCH. Zo verrassend kan mineraalwater zijn! ONTDEK ALLE SMAKEN SPA® TOUCH Nu in een nieuwe 100% gerecyclede ﬂes. SCAN VOOR INFORMATIEMEERNIET-BRUISEND BRUISEND

ORANJE BOVEN 61

In Italië, waar de familie Bourbon-Parma tot 1859 de scepter zwaaide in de hertogdommen Parma en Piacenza, bestaat nog altijd belangstelling voor de voormalige koninklijke en hertogelijke familie de Bourbon de Parme. ,,Ze zijn onze ambassadeurs”, zegt burgemeester Michele Guerra van Parma. ,,De familie vormt een band met het verleden, maar heeft door de goede werken nu ook relevantie voor het heden.” Prins Carlos, de oudste zoon van prinses Irene, is in naam ‘hertog van Parma en Piacenza’. In die hoedanigheid staat hij aan het hoofd van de plaatselijke, historische ridderorden. Die richten zich tegenwoordig vooral op steun aan goede doelen.

Lokale autoriteiten Minstens één keer per jaar trekt Carlos naar Italië, waarbij hij wordt vergezeld door een wisselend aantal familieleden. Het betekent een weekeinde waarin hij ‘hertog’ is, onderscheidingen uitdeelt, toespraken houdt en de lokale autoriteiten ontmoet. Het is de bedoeling dat zijn kinderen in deze historische rol meegaan.

Drie generaties: prins Carlos poseert met echtgenote Annemarie, zoontje Carlos Enrique en zijn schoonouders: Hans en Ank Gualthérie van Weezel.

Italiaans erfgoed Prinses Luisa Irene en prinses Cecilia zijn voor de coronacrisis al een keer op bezoek gegaan in de dorpjes waarmee ze door een bijzondere titel – respectievelijk markiezin van Castell’Arquato en gravin van Berceto –zijn verbonden. Dit jaar was het de beurt aan Carlos Enrique om kennis te maken met het erfgoed. De prins ontmoette onder andere een afvaardiging van de Spaanse carlisten die hem graag ook op kennismakingsbezoek in Spanje willen hebben. Het prinsje genoot duidelijk van het weekeinde en van het heerlijke Italiaanse ijs. ,,De kennismaking moet wel leuk voor ze zijn”, aldus moeder prinses Annemarie

Prins Carlos wil zijn drie kinderen spelenderwijs kennis laten maken met hun afkomst. In Nederland zijn Luisa Irene (10), Cecilia (8) en Carlos (6) gewoon scholieren, maar elders heeft de naam: de Bourbon de Parme grote weerklank.

Prins Carlos laat zoon kennismaken met erfgoed

" OOSTENRIJK

Ons koningspaar bracht een staatsbezoek aan Oostenrijk. Privé gaan de Oranjes er elk jaar op skivakantie. Maar dit was het eerste ‘officiële bezoek’ aan Oostenrijk sinds 1994.

opOranjepaarstaatsbezoekinOostenrijk

Dat Willem-Alexander en Máxima in Wenen op bekend terrein waren, maakte de Koning duidelijk in zijn toespraak bij het besloten staatsbanket in Schloss Belvedere. ,,Oostenrijk heeft een speciale plek in ons hart. Wij kennen uw land goed, zowel in winterse als in zomerse HEEFT EEN SPECIALE PLEK IN ONS HART"

Koning Willem-Alexander en koningin Máxima waren gastheer en gastvrouw van een concert in Wenen.

62 ORANJE BOVEN

Koning Willem-Alexander en koningin Máxima hebben de smaak te pakken. Na twee jaar van bijna geen staatsbezoeken is het de bedoeling er dit jaar in totaal drie af te leggen. Oostenrijk was eind juni de eerste en in oktober volgt Zweden. Het al twee keer uitgestelde bezoek aan Griekenland is voor begin november gepland. Opvallend natuurlijk bij de keuze dit jaar: het koningspaar gaat naar de eigen favoriete vakantiebestemmingen. Maar dat is deels toeval en daarnaast bijzaak. De relaties met Oostenrijk en Griekenland vragen ook om onderhoud en om een visite op het allerhoogste niveau, zoals dat alleen kan met een staatsbezoek. ‘Officieel’ bezoek uit ons land had Oostenrijk al sinds 1994 niet meer gehad.

ORANJE BOVEN 63 gedaante. De gastvrijheid die onze familie hier al generaties lang ontmoet, stemt ons dankbaar.” Later bij het persgesprek herinnerde de koningin eraan dat haar broer Juan in Wenen woont. Ook zij was er vaak geweest.

Holocaust-monument ,,Wenen is bij uitstek een stad van ontmoeting. Tussen mensen. Tussen culturen. Tussen volken. Wij Noordwest-Europeanen willen het nog wel eens vergeten: niet Brussel, maar Wenen is het hart van Europa”, meende Willem-Alexander. Misschien was het programma wel gevarieerder dan sinds zijn aantreden in 2013 gebruikelijk. Niet één, maar twee stadswandelingen in Wenen en nog één in Graz, een uitstapje naar een koffiehuis, een fotostop bij de Lipizzaner paarden en vrolijke deelname aan het bereiden van een maaltijd met inburgeraars. De serieuze noot vormde de kranslegging bij het nieuwe Holocaust-monument. ,,Wij bewonderen de moed die u heeft getoond om de Oostenrijkse rol in de Tweede Wereldoorlog onder ogen te zien en bespreekbaar te maken”, zei de koning tegen gastheer bondspresident Alexander Van der Bellen ,,Het nationaalsocialisme had voor de mensen in Nederland in de oorlogsjaren vaak een Oostenrijks gezicht. Uw erkenning van de geleden pijn en uw oprechte verzoeningswerk, ontroeren ons.”

Willem-Alexander en Máxima maken een wandeling door het centrum van Graz. m Willem-Alexander en Máxima bezochten het Holocaust-monument.

Klokkentoren Rondetafelgesprekken waren tot een minimum beperkt of gepland tijdens de treinrit van Wenen naar Oostenrijks fraaie tweede stad Graz. ,,Daar ben ik nog niet geweest”, vertelde Willem-Alexander. In Graz was ook veel enthousiasme voor het Nederlandse bezoek. In 53 jaar was er geen koninklijke visite meer geweest: koningin Elizabeth en prins Philip waren de laatsten. Op het plein voor het station en daarna voor het Rathaus hadden zich dan ook al vroeg nieuwsgierigen verzameld om een glimp op te vangen van het Oranjepaar. Koning en koningin besloten hun reis op de Schlossberg van Graz, waar ze bij de klokkentoren zelf ook een blik konden werpen op de gastvrije stad.

ORANJE BOVEN 65 De media berichtten de laatste maanden over de relatie die de Prinses van Oranje zou hebben. Amalia en Isebrand Kaldewei, zo heet hĳ, zĳn bĳna even oud. Hĳ komt uit het Duitse Münster en studeert bĳ ons in Tilburg. Maar hebben ze ook echt verkering? Ik vroeg het de prinses. D ROYALTYKENNER aan het woord JEROEN SNEL opEuropeseJeroenRoyaltydeskundigeSnelvolgtdevorstenhuizendevoet.InzijncolumninOranjeBovenschrijftdezedeskundigeoverzijnbelevenissenindevoetsporenvandeEuropeseroyals. Mijn vraagaanAmalia...prinses De Koning, de koningin en prinses Amalia nemen uitgebreid de tijd voor de meest uiteenlopende vragen.

In het boek van Claudia de Breij lezen we dat prinses Amalia erg is gesteld op hoffelijkheid. Met name Duitse jongens blinken volgens haar hierin uit. Is deze wens werkelijkheid geworden? De afgelopen maanden waren er tal van verhalen over de prinses en haar vriend. Romantisch hand in hand op de Brooklyn Bridge in New York. Maar ook in Canada, in het Oostenrijkse Lech en onder de zomerzon van Zuid-Europa. Zijn ze verliefd of is Isebrand Kaldewei gewoon een goede vriend? Willen we dit weten van de prinses? Mag ik er naar vragen bij een persmoment? Volgens mij wel. Vervolgvraag De Koning, de koningin en nu ook prinses Amalia nemen uitgebreid de tijd voor werkelijk de meest uiteenlopende vragen. Vragen die je een paar dagen eerder moet indienen zodat ze zich een beetje kunnen voorbereiden, hoewel veel vragen ook spontaan of als vervolgvraag worden gesteld. En als het te persoonlijk wordt, dan zeggen ze, al dan niet terecht, ‘dat is privé’ en moet je als journalist daarmee genoegen nemen. Ikzelf vind dat je op zo’n moment alles moet kunnen vragen. Maar ik vind ook dat ze niet op alles hoeven te antwoorden. Want laten we eerlijk zijn, ze hoeven geen persgesprek te organiseren, maar ze doen het toch. Dat waardeer ik. Bij het persmoment op Paleis Noordeinde wilde ik Amalia een vraag te stellen over de liefde. En die diende ik vooraf keurig in. Ik noemde geen naam of voorval maar vroeg gewoon ’Hoe gelukkig bent u in de liefde?’ Het stuitte op veel kritiek van met name collega’s die niet bij dit persgesprek aanwezig waren. Het zou ongepast zijn om een 18-jarige over haar liefdesleven te vragen. Eerlijk gezegd ging ik er ook wel een beetje vanuit dat ze mijn vraag te privé zou vinden. Toch verraste Amalia me met een leuk en gevat antwoord. Commitment ,,Ontzettend gelukkig”, antwoordde Amalia. ,,Want ik ervaar veel liefde van de mensen om me heen. Maar ik weet dat dat niet het antwoord is waarop u doelt.” Ik moest lachen

66 ORANJE BOVEN

Amalia's reactie: ,,Ik ervaar veel liefde van de mensen om me heen. Maar ik weet dat dat niet het antwoord is waarop u doelt.”

Zowel in binnen- als buitenland wordt volop gespeculeerd over de 'romance'. Sommige media slaan daarbij de plank mis.

ORANJE BOVEN 67 COLUMN omdat ze zo snel en voorbereid met haar antwoord kwam. Amalia moest ook lachen en vulde aan: ,,Als er iemand serieus is, dan bent u de eerste die het hoort!” Waarbij moeder Máxima ‘Commitment’ riep. Oftewel ‘dat is dan beloofd’. Vader Willem-Alexander vond dit een beetje teveel van het goede en zei letterlijk dat meneer Snel niet de eerste zou zijn die ze zouden bellen en ook niet de tweede of derde. Juist omdat haar vader het voor haar opnam was er later de kritiek dat ik deze vraag gesteld had. Knipoog Natuurlijk, als puber vond ik het ook irritant als een oom of tante me vroeg of ik al verkering had. Maar als ik hand in hand gespot zou zijn, is zo’n vraag ook wel weer logisch. En als je zo’n vraag nu nog niet zou mogen stellen, wanneer dan wel?

Als ik danwanneervraagzo'nnunietmagstellen,wel?

Jeroen Snel

Ter plekke heb ik het gesprek, en volgens mij de royals ook, als heel leuk en prettig ervaren. De sfeer was ontspannen en goed. Toen ze via een trap weer naar beneden liepen hadden we nog even oogcontact. Ik zag vrolijke gezichten en kreeg een knipoog van Máxima. Vermoedens Prinses Amalia is de perfecte troonopvolger. Ze neemt alles heel serieus en wil alles goed doen. Ik hoop dat er op een dag een lieve man in haar leven komt. Iemand die relativeert en ook haar steun en toeverlaat wil zijn. Iemand die haar liefheeft en te allen tijde koestert, want een koninklijke liefde is niet eenvoudig. Op dit moment is er niet ‘iemand serieus’ in haar leven. Maar als er vermoedens zijn, vraag ik het haar gewoon opnieuw, persoonlijk, als ze weer voor me staat.

NA DE TROONSAFSTAND: LIEVER,

Met een Parker Sonnet tekende koningin Beatrix op dinsdag 30 april 2013 de Akte van Abdicatie in het Koninklijk Paleis in Amsterdam. De bescheiden vulpen, uitgevoerd in zwarte lak en met 23 karaat verguld beslag, kostte destijds iets meer dan €100. Met die ene pennenstreek kwam er een einde aan haar regeerperiode...

Drieëndertig jaar lang was Beatrix Koningin der Nederlanden. Haar zoon nam in 2013 het roer van haar over. Geen minuut had Beatrix tijdens haar regeerperiode verzaakt. Vol plichtsbesef vervulde ze haar taken. Ze zag het als een ‘opdracht’ en een ‘voorrecht’ het koninkrijk te dienen. Het koningschap van Beatrix kreeg door haar geheel eigen, nogal statige, invulling een andere dimensie dan in de jaren daarvoor toen koningin Juliana regeerde. Beatrix wilde dat de constitutionele monarchie koste wat het kost zou overleven, zonder de schandalen en rellen van voor haar regeerperiode. De MENSELIJKER

70 ORANJE BOVEN

Oma Beatrix (84) geniet van 'gouden jaren'

Zoals in de Amsterdamse Bijlmer toen op die zondagavond van 4 oktober 1992 een Boeing 747 zich boorde in de Bijlmerﬂats Groeneveen en Klein-Kruitberg. Nog steeds staan de tvbeelden van Beatrix die de nabestaanden en de slachtoffers opzocht en troostte op het netvlies van veel oudere landgenoten. Plichtsbesef Beatrix was een voorbeeldige koningin. Tijdens haar regeerperiode veranderde Nederland razendsnel. Ondanks de enorme voorspoed maakte zich een zekere mate van ontevredenheid meester in delen van de bevolking, maar de steun voor de Oranjes was en bleef massief. Het Republikeins Genootschap kreeg geen poot aan de grond.Beatrix schoot zelden uit haar rol. Ze beschermde als een moederkloek haar privédomein, mede geïnspireerd door Claus. Beatrix dacht er al jaren over na om op een goed moment het Koningin Beatrix tijdens de tv-toespraak waarin ze haar abdicatie aankondigde.

ORANJE BOVEN 71 gouden kooi waarin ze was beland met de ministeriële verantwoordelijkheid en de beperkte vrijheden voor haarzelf, prins Claus en haar drie zonen, voelde als een keurslijf. Het was een offer dat in haar ogen moest worden gebracht. Beatrix wilde per se een koningin zijn van alle Nederlanders. Fouten maken was niet toegestaan. Ze was zeer betrokken in tijden dat de bevolking getroffen werd door rampen.

Nabestaanden

een passie waar ze nooit genoeg van kreeg: paardrijden. Het 'gevoel van vrijheid' moet voor Beatrix onbetaalbaar zijn geweest. Beatrix en Claus te paard op de oprijlaan van het jachtslot Het oude Loo in Apeldoorn.

Het is

72 ORANJE BOVEN

Beatrix, die als koningin nog wel eens werd omschreven als een ijskonijn, ontdooide. Het juk van het koningschap had ze afgeworpen, ze was een nieuw leven begonnen. De oudkoningin laat haar dagindeling niet meer leiden door het protocol. Officiële bezoeken zijn er nog wel, maar in veel mindere mate.

IJskonĳn Beatrix, gezond en vitaal, koos ervoor om zo af en toe zichtbaar te blijven als ondersteuning voor haar Willem-Alexander en Máxima en tegelijkertijd haar agenda te vullen met optredens die maatschappelijk relevant zijn.

ORANJE BOVEN 7373 ORANJE BOVEN stokje over te dragen aan Willem-Alexander. Het noodlot sloeg echter toe. Beatrix’ tweede zoon, Friso, raakte bij het skiën in Lech op 17 februari 2012 bedolven onder een lawine. De toen 43-jarige prins, vader van Luana en Zaria, raakte in coma en overleed op 12 augustus 2013, enkele maanden na de troonsoverdracht. Op zichzelf... Beatrix, die door de dochters van haar oudste zoon liefkozend ‘Amma’ wordt genoemd, beleefde in dat jaar zware tijden. Na het verlies van haar ouders, Juliana en Bernhard, en het overlijden van haar liefhebbende echtgenoot, was Beatrix, zo ervoer ze dat ook, geheel op zichzelf aangewezen. Ze greep het moment aan. Haar leeftijd van 75 jaar en de viering van tweehonderd jaar Koninkrijk der Nederlanden waren goede redenen om de inmiddels gesettelde Willem-Alexander en in zijn kielzog Máxima de troon te laten bestijgen. Het verdriet om haar zoon Friso overmeesterde haar. Het stond toen al vast dat Beatrix zou terugverhuizen van paleis Huis ten Bosch, dat een stevige opknapbeurt nodig had want de zuinige Beatrix had nauwelijks onderhoud laten plegen, naar kasteel Drakensteyn in Lage Vuursche. Daar, waar ook haar zoon Friso werd begraven. Maar er gebeurde naarmate de tijd vorderde ook nog iets anders. Beatrix besloot nadat ze al die jaren in een keurslijf leefde, dat ze haar oude dag volledig aan haar kinderen, haar acht kleinkinderen en haar vrienden en vriendinnen wilde besteden.

Aandoenlĳk Er zijn van die publieke momenten zoals tijdens de reis naar Curaçao eind 2021, dat we Beatrix op een heel andere manier leren kennen. Aardig, lief, aandoenlijk, open, menselijk. Hoe ze op Curaçao een natuurles volgde, met kinderen omging, als ware het haar kleinkinderen, grapjes makend over haar roodstaartpapegaai die niet op haar schouder mag zitten omdat die anders in haar oor bijt; het is allemaal aandoenlijk.

Links: Beatrix op Kasteel Drakensteyn in Lage Vuursche: hier beleefde de prinses met haar gezin mooie jaren.

74 ORANJE BOVEN Een trotse moeder: prins Constantijn kreeg op de Universiteit Twente een eredoctoraat uitgereikt. Aan de tijd met haar gezin, zal Beatrix soms met weemoed terugdenken. Het afscheid van Friso is een van de leven.periodendonkersteuithaarBeatrixmetschoondochterMabelenklein-dochterLuana.

ORANJE BOVEN 75 Beatrix straalt als nooit tevoren. Prins Constantijn kreeg 20 mei van dit jaar op de Universiteit Twente een eredoctoraat uitgereikt. Dat gebeurde tijdens de viering van het zestigjarig bestaan van de UT en de trotse Beatrix was er natuurlijk bij. Zelf kreeg de prinses in 2005 een eredoctoraat van de Universiteit Leiden. Haar zoon kreeg na dit plechtige moment een knuffel zoals alleen een moeder die aan haar zoon kan geven. Leuke oma Voor het Oranje Fonds staat Beatrix ook altijd klaar. Zoals afgelopen voorjaar toen ze bij een kinderboerderij in Bilthoven de armen uit de mouwen stak. Het lijkt alsof er een leuke oma langskomt. Kopje koffie, koekje erbij en gezellig kletsen. Daarna samen met anderen bloempotten vullen en een pony voeren. Het is prinses Beatrix ten voeten uit. Ze heeft de tijd van haar leven. Ze besteedt veel aandacht aan haar vrienden en vriendinnen, ook in het buitenland, en ze bezoekt zo veel als mogelijk de familiefeestjes. Daarnaast heeft Beatrix een drukke culturele agenda. De vrĳheid Zoals bekend geniet ze van muziek, moderne en klassieke dans en beeldende kunst. Het persoonlijk contact met kunstenaars, dansers en choreografen (Hans van Manen is een van haar favorieten) beschouwt ze als zeer waardevol. Achteraf gezien heeft Beatrix op het juiste moment het besluit genomen om terug te treden. De Belgische koning Albert II volgde haar voorbeeld, terwijl de koninginnen Margrethe van Denemarken en Elizabeth van Groot-Brittannië doorgaan tot de dood erop volgt. Beatrix maakte op tijd de weg vrij voor een nieuwe generatie. Met als voordeel dat het Nederlandse koningshuis verjongt, wat goed is voor het draagvlak van de monarchie. Ook biedt het de prinses de vrijheid om haar leven naar eigen wens in te delen. Het is haar van harte gegund. Prinses Beatrix geniet van haar 'gouden jaren'. Terugkijkend mag ze trots op zichzelf zijn.

DeverzorgingvertrouwdevanNIVEA

De oplossing voor elk gebit Colgate beschermt je tanden tegen gaatjes en geeft een frisse adem. Voor een gezond gebit.Recyclebare tube Smile on!

Precies 350 jaar na het ‘Rampjaar 1672’ zijn er verschillend boeken verschenen waarin wordt uitgelegd waarom toen ‘het volk redeloos, de regering radeloos en het land reddeloos’ was. Dat jaar werd ons land van maar liefst vier kanten aangevallen, de machtige staten Engeland en Frankrijk voorop. Die wilden een einde maken aan de macht en welvaart van de Republiek der Verenigde Nederlanden. Ze werden daarbij deels geholpen door de verdeeldheid tussen staats- en prinsgezinden. Arnout van Cruyningen schetst een beeld van de belangrijkste gebeurtenissen en personen in het rampjaar 1672. Arnout van Cruyningen ISBN 9789401918862

Koninklijk AmsterdamPaleis

Voor iedereen die zich wil verdiepen in de vorstelijke wereld van monarchen, adel en politiek, selecteert Oranje Boven een aantal ‘royale’ boeken, biograﬁeën en naslagwerken.

1672

Koningen gebruikten in de 19de eeuw rampen om zich van hun beste kant te laten zien. Hierdoor ontstond ook nationaal gevoel en bewustzijn. Lodewijk Napoleon gebruikte in 1807 de buskruitramp in Leiden waarbij 150 mensen omkwamen om met een nationale actie geld in te zamelen. Dat voorbeeld werd gevolgd door de Oranjevorsten. Zo schonk Willem I 100.000 gulden na de watersnoodramp in 1821. In de media werd hij neergezet als ‘een verzorgende vader van de natie, de vader van het huisgezin.’ Fons Meijer ISBN 9789464550085

78 ORANJE BOVEN Verbonden door inRampenrampspoedennatievorming19de-eeuwsNederland

BIBLIOTHEEKKONINKLIJKEVORSTELIJK lezen & kĳken

Koning Willem-Alexander nam in mei het nieuwe, tweetalige fotoboek over het Koninklijk Paleis in Amsterdam in ontvangst. Het paleis geldt als een van de meest iconische gebouwen van Nederland en wordt door honderdduizendenvele mensen per jaar bezocht. Maar wat als je het paleis voor één keer helemaal voor jezelf had? Als je een dag van de vroege ochtend tot in het diepste van de nacht mocht ronddwalen, wat zou je dan ontdekken? Het antwoord op die vraag leveren de fotografen met dit bijzondere, maar prijzige boek. Arjan Benning en Polina Gladkova ISBN 9789462623774

verspeelde de Britse koloniën in Amerika en werd in de laatste jaren van zijn leven opgesloten omdat hij krankzinnig zou zijn. In de Netﬂixserie Bridgerton wordt hij afgeschilderd als de dorpsgek. Maar deze vuistdikke pech.psychischeministers,vijanden,geteisterdverlichtewelwillendeGeorgeondermijntbiograﬁealleclichés:IIIwaseenwijze,enzelfsvorst,diewerddoorsluweincompetenteeenslopendeziekteenveel

Andrew Roberts ISBN 9789044649642

Nederland en het huidige België vormden tussen 1815 en 1830 onder koning Willem I één koninkrijk. De vorst probeerde uit alle macht zijn land tot een eenheid te smeden, maar de verschillen in volksaard, cultuur, religie en taal waren groot. Te groot zo bleek uiteindelijk toen de Zuidelijke Nederlanden in opstand kwamen. In dit boek worden de verschillen in de taal – ook binnen het Nederlands – belicht. Voor sommige auteurs was de Noord-Nederlandse literatuur de norm waaraan zij wilden voldoen, bij anderen bracht de vereniging met het Noorden juist een verlangen naar eigenheid teweeg. Janneke Weijermars ISBN 9789087043100

natievormingZuid-NederlandseStiefbroedersletterenenonderWillemI,1814-1834

ORANJE BOVEN 79

De ‘gekke’ koning George III regeerde van 1760 tot 1820. Hij was na de koninginnen Victoria en Elizabeth de langst regerende koning van Groot-Brittannië en hij geniet een slechte Tussen HollandgravinBourgondiëMargarethadynastieëntweevan(1374-1441),vanHenegouwen,enZeeland

Huwelijken in vorstenhuizen draaiden niet om de liefde maar om macht en invloed en versterking daarvan. Margaretha van Bourgondië werd door haar vader Filips de Stoute in 1385 uitgehuwelijkt aan Willem van Beieren, die in 1401 het graafschap Holland van zijn vader overnam. Belangrijk was het verkrijgen van een opvolger, bij voorkeur mannelijk. Dat lukte Margaretha niet: ze kreeg alleen een dochter: Jacoba van Beieren Moeder en dochter moesten zich wapenen om hun erfgoed te behouden. (Jacoba werd gravin van Henegouwen, Holland en Zeeland.) Het boek legt uit over welke machtsmiddelen Margaretha beschikte. Haar levensloop, ﬁnanciën, hofhouding en religieuze en literaire patronage worden belicht. Margreet Brandsma ISBN 9789087049843

edooildan reputatie. King George George III D‘kk’ki

wGovdhszovwkv

KEUZE V VAAN T TAANDDAARRTSSEEN BIBJ GEGVVOEELLIGGEE TAANDDEN* E

Nieuw.LevendigAndrélonLang. Verrijkt met sakura kersenbloesem en camellia olie. * Shampoo en Conditioner, m.u.v. de dop.

AMALIA! In Fulda leerde koning Willem I regeren!

Willem Frederik leerde 'het vak' in het Duitse Fulda. Schilderij: collectie Ministerie BuitenlandsevanZaken.

Foto: HonsbeekAngelika

PALEIZEN&MUSEA WAT EEN VERSCHIL MET

Fulda vierde deze zomer de 250ste geboortedag van vorst Willem Frederik – onze koning Willem I. In tegenstelling tot prinses Amalia moest Willem Frederik het ‘vak’ zelf onder de knie krijgen. Hij leerde het in de praktijk. Als vorst in Fulda…

82 ORANJE BOVEN

Prinses Amalia wordt niet in het diepe gegooid. Voor prinses Amalia is het pad uitgestippeld. Om zich voor te bereiden op haar toekomst heeft de prinses gekozen voor een brede studie, waarin zowel politicologie, psychologie, rechten als economie aan de orde komen. Ook zal ze later meegaan op staatsbezoeken of haar moeder begeleiden bij een VN-reis. Hoe anders was de situatie ruim twee eeuwen geleden voor de eerste Oranje-koning! Die wist lange tijd niet of hij überhaupt wat om handen zou krijgen. De Oranjes waren begin 1795 immers naar Engeland gevlucht vanwege de oprukkende Franse troepen van Napoleon. PRINSES

In het paleis van Willem Frederik was ter gelegenheid van zijn 250ste geboortedag de tentoonstelling Design & Dynastie. In deze expositie van Nicole Uniquole, expert in koninklijke tentoonstellingen, werd een uniek inkijkje gegeven in het hoﬂeven en bestuur van Willem. Zo hield hij kantoor in het Spiegelkabinet van het slot omdat dit aan het eind van het gebouw lag. Niemand hoefde door zijn kamer te lopen en hij kon ongestoord werken. In het paleis namelijk waren alle ruimten met elkaar verbonden. Het paleis is nu in gebruik als stadhuis en museum.

hanger:Foto CoupeurMeesteropleidingKostuumsRechts:-VerzamelingenKoninklijke

Ook de eigen bevolking had geen hoge pet op van stadhouder prins Willem V. Het was het begin van de Bataafse republiek. Compensatie De familie had in Engeland niet alleen niks te doen, ook vielen de inkomsten weg uit de omvangrijke vorstelijke bezittingen. Ze moesten het doen zonder het royale inkomen dat Willem V als stadhouder kreeg, maar misten ook de opbrengst van de erﬂanden in Duitsland. Het Engelse parlement gaf weliswaar een kleine toelage aan de Oranjes, maar dat was bij lange na niet voldoende. Niet zo gek dus dat Willem V uiteindelijk inging op een voorstel van Napoleon om vorsten die land en bezittingen waren kwijtgeraakt, te compenseren. Hij accepteerde dat hij daarvoor afstand moest doen van zijn rechten als erfstadhouder. Kerkstaten De Fransen boden Willem een aantal gebieden in Duitsland aan: het prinsbisdom Fulda, de abdijen van Corvey, Weingarten, St. Gerold en Dietkirchen, de rijksstad Dortmund en de proosdij Bendern in het vorstendom Liechtenstein. Niet toevallig betrof het veel kerkelijke bezittingen, want Napoleon wilde een einde maken aan de kerkstaten en prinsbisdommen. In omvang en belang stelde het gebied weinig voor. Het was ook geen aangesloten gebied: stipjes op de kaart tussen Dortmund en het Bodenmeer.

ORANJE BOVEN 83

De witte Kaisersaal is het decor van een gemaskerd bal.De diamanten hanger die Emma kreeg voor haar huwelijk met Willem III.

FULDA WILLEMHERDENKTFREDERIK

Willem V vond het maar niks. Willem vond ook dat hij geen van collega-vorsten geroofd gebied kon gaan besturen. Zoon Willem Frederik kende dat morele dilemma niet en aanvaardde in 1802 het aanbod. Op 6 december 1802 maakte hij zijn entree in Fulda.

Het Duitse Fulda is Willem Frederik nog niet vergeten. In zijn vroegere paleis, nu het stadhuis, was ter gelegenheid van zijn 250ste geboortedag de prachtige tentoonstelling Design & Dynastie.

Hij vestigde zich in het Stadtschloss – tot het moment van zijn komst nog het onderkomen van de prins-bisschop.

Pandjeshuis ‘Fürst’ Wilhelm Friedrich vaardigde al voor zijn komst naar Fulda tal van maatregelen uit. Hij luisterde daarbij ook goed naar ervaren krachten uit het lokale bestuur. De bevolking wilde dat er een fatsoenlijk ziekenhuis zou komen en een pandjeshuis of bank van lening. Die kwamen er. Wel werd de universiteit gesloten omdat deze te veel geld kostte en eigenlijk geen volledige opleiding bood. Wel verbeterde Willem Frederik het middelbaar onderwijs wat de toegang tot universiteiten in de omgeving aanzienlijk vergemakkelijkte. Voor Fulda was de komst van de Oranjevorst een keerpunt. ,,Het was het begin van de moderne tijd. Veel van de veranderingen die Willem invoerde, hebben ook nu nog hun waarde”, aldus Gudrun Vögler die een gedetailleerde studie deed naar Willems regeringstijd. Toch duurde het bewind van Willem Frederik slechts vier jaar. In 1806 sloot hij zich aan bij Pruisen in de strijd tegen Napoleon. Het pakte verkeerd uit. Pruisen werd verpletterend verslagen en Napoleon strafte Willem Frederik met het afnemen van zijn vorstendom.

ORANJE BOVEN 85

Die laatste liet zich niet zomaar uit zijn paleis zetten. De verarmde bevolking van Fulda reageerde iets positiever. Het bestuur van het staatje was aardig verwaarloosd: elke nieuwe impuls was welkom.

Doe-het-zelver Pas in november 1813, toen Napoleon eindelijk was verslagen, werd opnieuw een beroep gedaan op Willem. Niet in Fulda, maar in Nederland. In zijn nieuwe rijk – waartoe ook het huidige België en Luxemburg behoorden – ging Willem andermaal voortvarend aan het werk. Fulda bleek een uitstekende leerschool. Daar had hij als het ware kunnen oefenen voor het grotere werk. Een groot verschil dus met prinses Amalia nu. Onze prinses van Oranje heeft immers geen minivorstendom om het regeren te oefenen. Aan de andere kant: zij krijgt ook niet de macht die haar verre voorvader koning Willem I had. De harde werker was wat dat betreft een echte doe-het-zelver: hij besliste zelf wat goed was voor volk en vaderland.

Foto 's: Nicole Marnati Links: kristallen leeuw van Hans van Bentem. Onder: wedding dress van Jan Taminiau.

Verwen jezelf met de heerlijke verzorging van Dove

88 ORANJE BOVEN CAROLINACARLOSBANKETAMALIAAKIHITOADEL WYISUALCTEKNABC LLRGSMEEIAMALIA DMAAATANUOSSUER NLCGMTEWDNORGLO AUAEXGASOCANOML LLWAUNNNSAIMAEI IDEEAIRJNYRJMNN ANNIROCAGAEAOEA HKDPFKUACSNRDLS TCIANLBSTKEAHRS EAAHEROEZARIAAA RRENIDIRZELTVHU GLREOTIJRIOAENCA MOLAIFOSSSEBDER GSIUHSGNINOKAAHwww.puzzelpro.nl© puzzels Woordzoeker De woorden zitten horizontaal, verticaal en diagonaal in alle richtingen in de puzzel verstopt. Letters kunnen elkaar overlappen. Zoek de woorden op en streep ze af. De overgebleven letters vormen, achter elkaar gelezen, de oplossing. Koninklijke zomerpuzzel:OplossingKoninklĳkPaleisAmsterdam Stuur de goede oplossing in vóór 1 november 2022 via: www.oranje-boven.nl/koninklijkepuzzel EMMANUELDINERDIANACORINNACLAUSCHARLÈNE GRONDWETGRAAFGALAGABRIËLFLORISEUGENIE MAGALILUCASLUANAKONINGSHUISIRENEHAAKON PRINSDOMOSCARNASSAUMONACOMARYMAJESTEIT THAILANDTESSYSOFIASIERADENRIJTOERREUSS ZARIAWERKBEZOEKTIARA

Winnen! Oranje Boven verloot 5x keer 2 tickets voor de voorstelling op 13 november in Koninklijk Theater Carré in Amsterdam. Stuur uw oplossing van de puzzel in op oranje-boven.nl/puzzel om kans te maken.

ORANJE BOVEN 89 4 6 63 2 798 5 14 1 3 6 7 5 6319 82 1 5 6 8 2 19 5 923 4 834 2 5 9 26 3 5 3 5 7 48 1 69 7 94 6 9 8 1 8 7 416 7 Sudoku Geniet in Koninklijk Theater Carré: Schilderijen komen tot leven bij Van Gogh in Me

5X2 TICKETS

Van Gogh in Me is een audiovisueel spektakel van het Nederlands Kamerkoor waarbij beroemde schilderijen van Vincent van Gogh en Gustav Klimt tot leven komen op klassieke klanken van componisten zoals Saint-Saëns, Debussy, Satie en Mahler. De kunstwerken reageren live op de zang van het koor en op de emotionele beleving van zangers en publiek. Zo wordt beeld hoorbaar en muziek zichtbaar. Het resultaat is een vernieuwende, adembenemende voorstelling waarin de grenzen tussen muziek, beeld, artiest en publiek vervagen. Meer informatie www.nederlandskamerkoor.nl/vangoghinmeop

DEFOTOKEUZEVANORANJEBOVEN

Van Gogh in Me.

92 ORANJE BOVEN

Koningin Máxima wist in Wenen alle ogen op zich gericht. Niet verwonderlijk, want ze zag er fantastisch uit in deze japon van Jan Taminiau en de diamanten rivière met de Melleriobroche als hanger. Ons staatshoofdtrakteerdekoningspaarhetOostenrijkseopeenvoorpremièrevandevoorstelling

Lezers van Oranje Boven maken kans op gratis kaarten voor deze unieke voorstelling (zie de puzzelpagina elders in het blad).

ORANJE

BOVEN 93

Colofon ORANJE BOVEN

Het grootste redactioneel onafhankelijke royaltymagazine van Nederland met een oplage van 650.000 exemplaren! Gratis meenemen bij de meer dan 130 supermarkten van Dirk van den Broek, en de 41 Dirck3-slijterijen. Uitgever Brookland Productions, Sassenheim Concept, realisatie en redactie

Jaime de Bourbon de Parme

Trusted Media Publishers BV Redactie Trusted Media Donauweg 10 1043 AJ Amsterdam Niets in deze uitgave mag, in welke vorm en op welke wijze dan ook, worden overgenomen zonder voorafgaande schriftelijke toestemming van de uitgever. Hoewel Oranje Boven met de grootst mogelijke zorgvuldigheid wordt samengesteld, staan uitgever en redactie niet in voor eventuele onvolkomenheden in de inhoud en kunnen hiervoor niet aansprakelijk worden gesteld. en (50)

8 oktober GuillermoJuliana(41) T VOLGENDE KEER IN Ons koningspaar in ZWEDEN GsINNIEUWEAMALIA'SLEVENAMSTERDAM Pieter MargrietenteruginNewYork OranjevolgendeDeBovenverschijntin DECEMBER worden gesteld aoenn Oranje Boven kalender

Trusted Media Publishers, Amsterdam Medewerkers Matthieu Slee, Hans Jacobs, Jeroen Snel, Josine Droogendijk Fotograﬁe RVD/Jeroen van der Meyde, PPE, Johannes Dalhuijsen, Jurjen ANP/HollandseDonkers,Hoogte, (o.a Frank van Beek, AP Photo etc.).

13 oktober Tweeling Margarita

Stip en Streepen Beschermt wit in gekleurde kleding

Veilig te gebruiken waar voedsel bereid wordt. 0% Bleek, 0% Alcohol, 0% Parfum *Doodt 99.99% bacteriën en verwijdert gisten. Gebruik biociden veilig. Lees vóór gebruik eerst het etiket en de productinformatie.