Trajectum 14/15 #02 by Trajectum

TRAJECTUM PDDNOS

Dyslexie

ADHD

#2 | 14 10 2014 | www.trajectum.hu.nl | magazine voor Hogeschool Utrecht

LEREN MET EEN LABEL

REDACTIONEEL

‘Iets’ Ik hoorde onlangs, dat er van de 31 kindeschool met 17 ‘iets’ aan de hand is. De leerkracht heeft er in deze overvolle klas zijn handen vol aan. Passend onderwijs heet dat. Per 1 augustus 2014 hebben scholen een zorgplicht en moeten ze alle kinderen die extra ondersteuning nodig hebben een goede onderwijsplek bieden. Op scholen komt dit nu vooral op het bord van de leerkracht terecht. Door toenemende diagnostisering (vooral van dyslexie en ADHD) hebben kinderen

INHOUD

ren in groep 6 op een Utrechtse basis-

recht op extra begeleiding. Zo mogen dyslecten langer over een tentamen doen en zijn autisten gevrijwaard van groepsopdrachten. Hoe zit dat met studenten op de HU? Is er hier ook met het merendeel ‘iets’ aan de hand? Dat valt mee: met tien procent van de studenten is ‘iets’ aan de hand. Zij krijgen voorzieningen, die het studeren voor hen gemakkelijker maakt, ook al is dat niet altijd eenvoudig binnen de richtlijnen van een onderwijsinstelling. Maar er zijn veel studenten met wie even ‘iets’ is. Voor deze studenten hebben de-

canen - die 20 procent hebben moeten bezuinigen - geen tijd meer, blijkt uit een

CHECK

COVERSTORY

WHATSAPP-STOP

MOEILIJK LEREN

deze studenten met een bachelordiploma

Een campagne moet het whats-

Ze hebben ADHD, Asperger of

op zak na vier jaar het pand verlaten. Wel-

appen op de fiets tegengaan.

dyslexie. En dus recht op extra

Dat gaat niet werken, voorspelt

hulp. Maar werkt dat? En hou-

lector Reint Jan Renes. Want er

den decanen tijd over voor de

zijn al te veel campagnes.

niet-gelabelde student?

rondgang langs de decanen (zie pagina 24-29). Het welzijn van studenten behoort namelijk niet tot het primaire proces, is de redenering. Maar we willen wel graag dat

licht verdient het dan toch aanbeveling om hier ‘iets’ aan te doen. Janny Ruardy janny.ruardy@hu.nl

TRAJECTUM#2 14102014

12 INTERVIEW

Arend Wesdijk probeert zijn studie aan de HU weer op te pakken. Hij is herstellende van brandwonden, die hij opliep na een mislukte poging tot zelfdoding. Arend vertelt zijn persoonlijk verhaal over tegenslag, opkrabbelen en verder leven.

BEELDVERHAAL

TEST

UITGEPAKT

REGENPAKKEN

Vijf studenten draaiden hun tas

Ons testteam ging onder de

om voor onze fotograaf. En wat

brandweerspuit om de water-

zagen we? Salades, snoeren en

dichtheid van regenpakken te

puffers. Van alles. Maar geen

testen. Conclusie: ook voor 15

boeken.

euro blijf je droog.

PANEL

ONDERZOEK

ONDERWIJS

DRIVE

CULTUUR

Stop met docenten te mailen!

Radicaliseren is normaal

Selecteren beter dan loten?

Sanne Poot verloor haar na誰viteit in Colombia

Vijf tips voor IMPAKT!

IEDERE DAG VERS trajectum.hu.nl twitter.com/trajectum facebook.com/trajectum

14102014 TRAJECTUM#2

TRAJECTUM#2 14102014

IN BEELD Beppie van den Bogaerde is ervan overtuigd dat je in gebarentaal alles kunt zeggen. In 2007 werd ze lector Dovenstudies bij het Kenniscentrum Educatie en sinds vorig jaar ook nog eens hoogleraar Gebarentaal aan de Universiteit van Amsterdam. Op 9 oktober hield ze daar, in de Oude Lutherse Kerk, haar oratie over die gebarentaal, waarin je alles kunt zeggen. En om iedereen daarvan te overtuigen, spreekt ze haar oratie niet uit. Nee, ook dat doet ze in geba-

rentaal. Het publiek moest dus vooral goed kijken. En voor de niet-doven waren er gelukkig ook twee tolken. Even was het de omgekeerde wereld. Waarin Van den Bogaerde uitlegde dat gebarentaal nog niet perfect is, ook al kun je er alles in zeggen. Het ontbreekt nog aan een goede omschrijving van de grammaticale regels. Genoeg te doen dus, voor haar en haar onderzoeksteams. In Amsterdam en aan de HU. | MJ

14102014 TRAJECTUM#2

UPDATE

Bussemaker op demo De DEMONSTRANTEN die op 14 november op het Haagse Malieveld protesteren tegen het LEENSTELSEL, krijgen een bijzondere spreker: minister BUSSEMAKER herself. ‘Niet omdat ik de ILLUSIE heb dat ik mijn gehoor daar ga overtuigen – al zal ik mijn uiterste best doen om ze op ANDERE GEDACHTEN te brengen – maar omdat ik ze ten minste in de gelegenheid wil stellen om kennis te nemen van mijn ARGUMENTEN’, schrijft ze op haar weblog. Nu maar hopen dat haar het SPREKEN niet onmogelijk wordt gemaakt.

ALDUS Vies beddengoed ‘‘s Nachts laat je veel huidcellen en zweet achter in je bed. Dat trekt weer huisstofmijten aan, die met hun uitwerpselen astma, jeukende ogen en rinitis (een neusaandoening) kunnen veroorzaken.’

Waarschuwt het platform Studenten.net na een onderzoekje waaruit blijkt dat een op de vijf Nederlandse studenten zijn beddengoed minder dan een keer per maand wast.

FF BELLEN MET TAMAR SIPKES OVER DESMOND TUTU

Tamar Sipkes (21), vierdejaars student journalistiek, reisde in september een week met een groep rechters van internationale gerechtshoven en tribunalen mee naar Zuid-Afrika. Daar interviewde ze de wereldberoemde bisschop Desmond Tutu. Hoe kwam je erbij om met dit gezelschap mee te reizen? ‘Het Ministerie van Buitenlandse Zaken organiseert dit soort reizen om in het buitenland de dialoog aan te gaan over mensenrechten. Dit keer wilden ze dat er een film gemaakt werd om te laten zien wat ze op dit soort reizen allemaal doen. Daarom zochten ze een student journalistiek: dat is goedkoop.’

TRAJECTUM#2 14102014

ken. Ik ben nu aan het monteren. Het worden drie korte documentaires van vier tot vijf minuten en ze komen op YouTube.’ Kreeg je de tijd voor het interview? ‘De rechters en hun adviseurs ontbeten met Tutu en ik zou hem daarna interviewen. Tutu zei dat hij twee minuten tijd had, maar het werd een kwartier.’

Hoe kwamen ze bij jou terecht? ‘Een kennis van mij werkt bij de Wereldomroep en zit in de organisatie. Hij stelde voor dat ik mee zou gaan. Ik heb het vak Radio & TV gedaan en kan aardig korte filmpjes ma-

Wat heb je hem gevraagd? ‘Het ging over het belang van de rechten van kinderen en vrouwen. Hij vindt dat kinderen naar school moeten en vrouwen gelijkwaardig behandeld moeten worden. Politiek correcte antwoorden. De rechters die ik interviewde, durfde ik kritischer aan te pakken.’ | G R

Spinnen voor een kindersportcentrum Een dagje spinnen in de hal van het Wilhelmina Kinderziekenhuis op dinsdag 7 oktober heeft zo’n 4000 euro opgeleverd voor een kindersportcentrum. Een HU-team met vijf medewerkers trapte 500 euro bij elkaar. Daarbij stapten ook anderen van de HU, Universiteit Utrecht, Hogeschool voor de Kunsten en UMC Utrecht op de spinningbikes. Studenten van de opleidingen fysiotherapie en oefentherapie Cesar voerden health checks en massages uit. De activiteit was onderdeel van de SURE-week, een programma vol evenementen op het terrein van duurzame innovatie in het Utrecht Science Park.

seconden blijven de fietsersstoplichten op de kruising Maliebaan/ Nachtegaalstraat voortaan op groen. Dat was eerst een schamele zes seconden. Na een grootschalige politiecontrole stelde de partij Student & Starter vragen aan verkeerswethouder Lot van Hooydonk. Doordat de verkeerslichten lang op rood stonden terwijl het voetgangerslicht groen aangaf, negeerden velen het stoplicht. Met veel bekeuringen als gevolg.

ACTIE

Anti-stress, brunch of high tea! Last van stress of burn-outklachten? Lees het boek Ervaar weer flow in je leven van Anselm Grün. Wij geven vijf exemplaren gratis weg. Mail naar trajectum@hu.nl o.v.v. ‘burn-out’ en wie weet win jij er één. Liever een andere stress-aanpak? Trajectum mag tweemaal een brunch én tweemaal een high tea aanbieden namens Yoghurt Barn Neude. Winnen? Mail naar trajectum@hu.nl o.v.v. lunch en/of high tea.

14102014 TRAJECTUM#2

TRAJECTUM#2 14102014

(advertenties)

VOLGENS RUTTEN REDACTEUR GERARD RUTTEN BLIKT TERUG OP HET NIEUWS

We snakken naar meer ruimte. Voor fietsers, jonge docenten en vooral voor onderwijskwaliteit. Rutten blikt terug op een maand van files, rankings en monitors. Het blijft tobben met de UITHOFLIJN, de tram van Utrecht CS naar De Uithof. Geavanceerde tramstellen moeten de overvolle bussen van lijn 12 (via stadion Galgenwaard) gaan vervangen. In 2015 zouden ze gaan rijden, maar dat is 2018 geworden. En daar komt nu nog een half jaar bij. Uit een verkennend onderzoek blijkt dat de tramlijn op termijn de toestroom van bezoekers naar De Uithof niet aan kan. Er is een tweede tracé nodig (via het centrum en Rijnsweerd). Een goed plan maar nog toekomstmuziek. Ook op de fiets is het kommer en kwel. Fietsfiles door slecht afgestelde verkeerslichten en massa politie op de been om mensen die door rood rijden op de bon te slingeren. Het gebeurde afgelopen weken een aantal keren. Het riekt meer naar kas spekken, dan naar veiligheid voor fietsers creëren, zoals de politie beweerde.

Jarenlang scoorde de HU heel slecht in de rankings van ELSEVIER en KEUZEGIDS. Maar de hogeschool kruipt langzaam uit het dal en is in de middenmoot belandt. De HU is op de goede weg. Maar met twintig procent bezuinigingen op het ondersteunend personeel worden docenten overladen met extra taken, waardoor ze minder tijd hebben voor studentenbegeleiding? Welk effect heeft de verhuizing van veel faculteiten naar tijdelijke plekken op de tevredenheid van studenten? De bezuinigingen en verhuizingen zijn maatregelen die de onderwijskwaliteit op den duur moeten verbeteren, maar ze kunnen de waardering op korte termijn negatief beïnvloeden. Dat effect zullen we volgend jaar wellicht in de lijstjes terugzien.

Hogescholen hebben moeite JONGE HOOGOPGELEIDE DOCENTEN aan te stellen en te behouden, blijkt uit de begin oktober gepubliceerde ‘Arbeidsmarktmonitor voor personeel in het hbo’. Tijdelijke contracten en een bureaucratische organisatie leiden tot een uitstroom van jonge helden. Hoe dit tij te keren? Tijdelijke contracten en toenemende regelgeving zijn moeilijk uit te bannen. Wat wel kan: het werk voor docenten in en om de klas aantrekkelijker maken. Bij de HU is enkele jaren geleden een veelbelovende pilot gestart: ‘Focus op onderwijs in de professionele ruimte’. Bij wijze van experiment konden docenten onderling het werk verdelen. De resultaten waren bevredigend. Toch is in 2013 het project gestopt. Jammer! Niet alleen studenten en docenten van profiteren ervan, het is ook een stimulans voor jonge docenten om zich langer aan de hogeschool te verbinden.| TWITTER: @GERARDRUTTEN

14102014 TRAJECTUM#2

HET PANEL IEDERE MAAND SPREKEN VIJF PANELLEDEN ZICH UIT OVER EEN ACTUELE KWESTIE

Een Amerikaanse docent verbood haar studenten om haar te mailen. Is dat misschien ook een idee voor andere docenten? Want nu mailen studenten eindeloos vaak naar docenten, terwijl op hun vragen vaak maar één antwoord is: lees de studiewijzer. Kortom:

MARC VEENSTRA (docent optometrie en orthoptie, Docent van het Jaar 2014)

GIJSBERT BRINKMAN (student fysiotherapie, vicevoorzitter Hogeschoolraad, student-lid faculteitsraad Gezondheidszorg)

‘Omdat ik nooit mail weggooi, kon ik een kleine analyse maken van de e-mail die ik sinds het begin van het studiejaar heb gekregen. Het resultaat:

‘Het is een lastige stelling. Ik ben het ermee eens, al vind ik het iets te rigoureus om mail tussen studenten en docenten helemaal af te schaffen. Slimmer inzetten, dat zou volgens mij handiger zijn. Een docent zou bijvoorbeeld een autoreply kunnen instellen voor alle studenten, waarin staat wanneer ze welke vragen beantwoorden (een soort emailspreekuur) en met welke vragen ze wellicht sneller of beter ergens anders terecht kunnen. Daarnaast zou het mooi zijn als er gewoon een open platform of forum is, waar studenten met een deel van de vragen terecht kunnen. Daar kan het opleidingsteam op vragen reageren. Maar juist ook ouderejaars, jaargenoten of zelfs afgestudeerden zouden op zo’n platform een steentje kunnen bijdragen. Peer-to-peer education heet dat, en voor afgestudeerden is het ook nog eens een manier om zelf up-to-date te blijven. Met zo’n community heb je e-mail (bijna) niet meer nodig.’

afschaffen.

E-mails 15-21 september 8-14 september 1-7 september 25-31 augustus

Totaal Van studenten 99 18 106 21 148 29 127 28

Dus gemiddeld krijg ik ongeveer 25 mailtjes per dag en daarvan zijn er om en nabij vijf van mijn studenten. Dat is niet overdreven veel. Sterker nog, stel dat ik de stelling omdraai in “Alleen studenten mogen de docenten nog mailen.” Dat zou volgens deze cijfers een geweldige oplossing zijn voor de ervaren werkdruk van het docentencorps. Wat betreft de inhoud van de vragen die studenten mailen: met een antwoord als “kijk maar in je syllabus” zou ik niet één keer zijn weggekomen. De vragen waren concreet genoeg.’

TRAJECTUM#2 14102014

Schaf e-mail tussen docenten en studenten af

STELLING

HARTGER WASSINK (onderzoeker aan het lectoraat Normatieve Professionalisering)

KLAAS MULDER (hogeschooldocent wijkgericht werken)

DAJO ROORDA (student bedrijfskunde MER, actief in de medezeggenschap)

‘Ik ben het er misschien mee eens. Misschien, omdat ik niet weet of het kan. Ik kocht een tijdje geleden het boekje We quit mail van Kim Spinder en raakte enthousiast. We mailen veel te veel met z’n allen. Maar nu ik het boekje heb gelezen, kom ik nog steeds om in de mail, met dertig tot veertig berichten per dag, zowel in als uit. Ik begrijp niet goed waarom er nog steeds geen goede online samenwerkomgeving bestaat. Ik heb er veel geprobeerd en ze hebben allemaal nadelen. Maar daar zit wel de oplossing voor al dat heenen-weer mailen: gebruikmaken van de community. Een groeps-Whatsapp, Facebookgroep of Twitter is misschien gewoon het handigst. En natuurlijk persoonlijk contact, dat blijft onmisbaar. In dat persoonlijk contact kunnen we ook veel beter met elkaar afspreken hoe we met elkaar omgaan. En als die relatie er eenmaal is, zullen de mails minder onbeleefd worden.’

‘Helemaal niet mee eens. Mail tussen docenten en studenten moet je helemaal niet afschaffen. Het is gewoon harstikke handig. Je kunt een bericht doorsturen, bijlages toevoegen en eerdere mailwisselingen teruglezen. Het werkt vaak beter dan een mondelinge afspraak. “Wat bedoelde die nou eigenlijk”, hoor je vaak van een student terug. Studenten krijgen vrijwel altijd binnen een dag antwoord van mij. Ik geef ze van tevoren wel een paar duidelijke instructies. In het onderwerp moet de naam van het vak staan, in de mail vertel je duidelijk wat je al geprobeerd hebt en je stelt een duidelijke vraag. Dat gaat meestal heel goed. En dan is het nog vaak zo, dat mijn antwoord als strekking heeft dat ze beter in de studiewijzer moeten kijken. Maar dat geeft niets. We hebben nu eenmaal een communicatief beroep en daar hoort e-mail bij. Als professional in een professionele omgeving vind ik het ideaal. Maar we zijn hier te vaak nog van de flowerpowercultuur met papieren agenda’s en wollige gesprekken.’

‘Ik ben tegen de stelling. Het afschaffen van e-mail verkeer tussen docent en student zou symptoombestrijding zijn. Het zou net zoiets zijn als het afschaffen van het internet omdat men illegaal software en muziek downloadt. Het lost het probleem zelf niet op maar verschuift het waarschijnlijk naar andere communicatiekanalen. Ik geloof in platforms waar mensen in groepen met elkaar kunnen communiceren. Denk aan een Facebook-groep voor alle eerstejaars van een bepaalde opleiding. Je ziet in die groepen dat een vraag heel snel beantwoord wordt, zonder dat de docent er maar iets voor hoeft te doen. Dubbele vragen worden ook voorkomen; iedereen kan de vragen en antwoorden zien. Docenten krijgen dus niet meer een X-aantal keer dezelfde vraag.’ | GR

14102014 TRAJECTUM#2

AREND WESDIJK

VOELDE ZICH OVERBODIG. Daarom zette hij de gaskraan van de kachel open. Onbedoeld ontplofte zijn huis en Arend overleefde. Nu herstelt hij langzaam van zijn brandwonden, probeert zijn studie aan de HU weer op te pakken en vertelt zijn verhaal. 12

TRAJECTUM#2 14102014

| GERARD RU TTE N

INTERVIEW

e rode draad in mijn leven is dat ik mij vaak niet begrepen voel. Ik heb mooie resultaten bereikt, maar liep tegelijkertijd vast. Ik ben bijvoorbeeld aan meerdere opleidingen begonnen en daar vroegtijdig mee gestopt. Theologie, pabo en psychologie. Het studeren lukte niet omdat ik op de middelbare school nooit geleerd heb om te leren. Intellectueel kon ik het wel aan, maar ik had last van faalangst. Dat komt omdat ik perfectionistisch ben ingesteld. Om erachter te komen wat nou precies de oorzaak was, ben ik therapie gaan volgen. Dat heeft niet geholpen want ik ben daarna commerciële economie gaan doen en ook daarmee ben ik opgehouden.’ JEUGD ‘Ik ben opgegroeid in een protestants gezin en ben altijd gelovig gebleven. Ik heb daar een sterk rechtvaardigheidsgevoel aan overgehouden en een enorme drive om de wereld beter te maken. Op de basisschool vond ik topografie leren minder belangrijk dan de fretjes van de dierenwinkel uitlaten omdat zij anders zo zielig binnen zaten. Tijdens het gymnasium stelde ik vaak zaken ter discussie en het was niet zo vreemd dat mijn opleidingsmanager van de HU later vroeg of ik in de opleidingscommissie wilde. Van daaruit kwam ik in aanraking met het medezeggenschapscircuit. Naast die studies werkte ik al die tijd. In het laatste jaar van de middelbare school begon ik als postbode, werd chauffeur en daarna planner. Via het goededoelenrestaurant Happietaria, waarvoor ik een jaar actief was, werd ik manager bij collectief eetcafé De Baas in Utrecht. Dat was een zware baan, ik draaide er tropenjaren. Na drie jaar stapte ik over naar welzijnsorganisatie Stade. Ik deed er veel ervaring op, maar als ik wilde doorgroeien moest ik een diploma halen. In 2009 begon ik daarom in deeltijd aan social management aan de HU Amersfoort.’ ZUID-AFRIKA ‘Vlak daarvoor ontmoette ik Renske in café België. Zij is Zuid-Afrikaanse en werkte hier als au pair. Omdat ze volgens de wet in januari terug naar haar land moest, besloten we om samen te gaan wonen zodat ze in Nederland kon blijven. Ik verhuisde van een studentenhuis naar een eengezinshuis,

TRAJECTUM#2 14102014

moest haar onderhouden en na een jaar werd onze dochter Liané geboren. Financieel hadden we het moeilijk en Renske miste haar familie. Dat leven trok een zware wissel op mij. Al met al besloten Renske en ik naar ZuidAfrika te emigreren. Ik dacht: dan komt alles hopelijk goed. Het plan was om een verzorgingstehuis met zo’n honderd cliënten vlak buiten Johannesburg over te nemen. Dat zou ik samen met mijn schoonmoeder, die daar al werkte als leidinggevende, gaan runnen. We waren daar al ver mee, maar een maand nadat we waren geëmigreerd, liep onze relatie stuk. Ik keerde berooid terug naar Nederland. Ik deed wat klussen voor de HU en andere organisaties maar kon geen volledige baan aan. Ik zat er helemaal doorheen. Daar kwam bij dat ik een bijstandsuitkering had aangevraagd en de Sociale Dienst het me moeilijk maakte. Die weigerde me telkens een uitkering toe te kennen. Ik had nauwelijks inkomsten, kon mijn verzekeringen niet meer betalen. Die dag lag er een brief dat ze aanvullende gegevens nodig hadden. Het was weer een aanwijzing voor mij dat ik ongewenst was en voor mij de druppel.’ DE POGING ‘Ik slikte een strip kalmeringsmiddelen, maakte de waakvlammen van de geiser en gaskachel uit, zette de kraan van de kachel open en ging op bed liggen. Ik wilde niet meer wakker worden. Maar het werkte niet: het is onmogelijk om jezelf zo te vergassen. Na een tijdje ben ik opgestaan. Ik heb mijn neus nog boven de kraan gehouden, maar ik kon gewoon doorademen. Ik dacht: wat nu? Ik zette de gaskraan uit en liep gedesillusioneerd rond. Het was niet zo dat ik opeens door wilde met leven. Ik ging op de bank zitten om tv te kijken en na te denken. Omdat ik te weinig stopcontacten had, trok ik een stekker eruit om die van de tv erin te doen. Ik zag een vonkje ontstaan en vervolgens kreeg ik een steekvlam recht in mijn gezicht. De knal heb ik niet gehoord. Ik weet nog dat ik schreeuwde en in een reflex dacht: ik moet hier weg. De brandende plafondplaten die naar beneden vielen, hield ik tegen met mijn armen en mijn gezicht; vandaar dat ik daar het meest verbrand ben. Op de automatische piloot schoot ik via de gang ➤ door de voordeur naar buiten. Ik had net zo

â&#x20AC;&#x2DC;Ik deed die poging tot zelfmoord niet

voor niets; ik wilde

de wereld niet meer tot last zijn.â&#x20AC;&#x2122;

goed vanuit de woonkamer naar buiten kunnen vluchten want die muur was helemaal weggeslagen. Als ik niet uit het huis was gekomen had ik het niet overleefd. Wonderlijk genoeg stond op dat moment een aantal wijkverpleegkundigen in de straat. Zij wisten precies wat ze moesten doen en zetten me een paar huizen verder onder een lauwe douche.’ ZIEKENHUIS ‘Ik ben bij bewustzijn gebleven tot het moment dat ik in de ambulance werd geschoven en vervoerd naar het Maasstadziekenhuis in Rotterdam, waar ook een brandwondencentrum is. Ik was voor bijna veertig procent verbrand en werd in slaap gehouden. De eerste 48 uren waren kritiek. Mijn ouders kregen te horen dat ze er rekening mee moesten houden dat ik het niet zou redden. Tweeënhalve week later ontwaakte ik geleidelijk, bleef nog een week op de intensive care en daarna nog vijfenhalve week in het Brandwondencentrum. In die tijd kreeg ik ook bericht van de Sociale Dienst dat zij mijn uitkering nooit hadden mogen weigeren. Sinds een half jaar ga ik een keer in de week naar de HU Klinieken van de opleiding huidtherapie. Daar masseren ze de littekens om mijn handen soepeler te maken. Onder begeleiding van een docent voert een vierdejaarsstudent de behandeling uit, met hulp van tweedejaarsstudenten. Voor hen is het boeiend om iemand met echte brandwonden onder handen te hebben. Natuurlijk is het eng om onder de mensen te komen. Vanwege hoe ik er uitzie en om wat ik gedaan heb. Toch ga ik naar bijeenkomsten, zoals de jaaropening van de HU, zodat iedereen mij een keer gezien heeft. En met dit interview wil ik uitleggen dat mensen met complexe en onderhuidse problemen kunnen worstelen.’ BEHANDELING ‘Ik wil de draad van het afstuderen weer oppakken. Studentendecanen en mijn faculteitsdirectie helpen mij daar gelukkig bij.

TRAJECTUM#2 14102014

CV AREND WESDIJK • Geboren 2 juli 1981 in Barendrecht • 1993-1999 Marnix Gymnasium Rotterdam • 2009-2014 social management HU Amersfoort • 2004-2005 voorzitter bestuur Happietaria Utrecht • 2011-2012 voorzitter vereniging MUST/ OC Ambassdeur • 1999-2005 Logistiek planner TNT Post • 2005-2008 Voorzitter eetcafé De Baas • 2006-2010 projectmanager/consultant welzijnsstichting Stade • 2014 stagiair fractie GroenLinks in de Eerste Kamer

Ook loop ik sinds juni twee dagen per week stage bij de fractie van de Eerste Kamer van GroenLinks. Het kan daar gaan over maatschappelijke stages in Nederland tot en met het vrijhandelsverdrag met Amerika. Dat spreekt me erg aan omdat het gaat over hoe je het leven van mensen kunt verbeteren. Zo’n vrijhandelsverdrag lijkt ver-van-mijnbed maar het heeft wel invloed op de werkgelegenheid en het milieu hier. De aandrang tot suïcide kwam terug en aanvankelijk hield ik dat voor me. Want anders zou ik mijn familie alleen maar meer schrik aanjagen. Maar die gedachtes zijn er en maken onderdeel uit van mijzelf. Aan de an-

dere kant is het iets waarvoor ik behandeling nodig heb. Ik heb met mezelf afgesproken om er alles aan te doen om dat op te lossen. Dat ben ik aan mijn familie en zeker mijn dochter verplicht. Ik heb het dus opgebiecht en ben daar nu voor onder behandeling. Ik ben ontzettend dankbaar dat er niemand anders door de ontploffing gewond is geraakt. Ik heb het er moeilijk mee dat mijn buren daardoor hun huis zijn kwijtgeraakt. Veel mensen denken dat ik zelfmoord wilde plegen door die gasexplosie te veroorzaken. Dat is niet zo. Ik wilde eruit stappen door mezelf te vergassen en heb me het risico van een gasexplosie niet gerealiseerd. Dat vind ik enorm stom van mezelf. Maar ik deed die poging tot zelfmoord niet voor niets; ik wilde de wereld niet meer tot last zijn.’ HOOGBEGAAFD ‘Half september heb ik de officiële toelatingstest voor de Vereniging Mensa Nederland met goed gevolg afgelegd. Mensa is een internationale organisatie voor zeer intelligente mensen. Nu ik weet dat ik hoogbegaafd ben, helpt het mij mezelf en anderen beter te begrijpen. Samenwerken is vaak lastig omdat ik zaken en hun consequenties sneller doorzie. Anderen vinden dan dat ik zeur of alles altijd beter weet en dat geeft mij het gevoel dat mijn ideeën en talenten er niet toe doen. In het contact met andere hoogbegaafden hoop ik die pijn een plek te kunnen geven en handvatten te krijgen over hoe ik in de toekomst beter met mezelf en anderen kan omgaan. Hoogbegaafdheid maakt mij niet beter dan anderen en zo ervaar ik dat ook zeker niet. Het zorgt ervoor dat ik de lat juist hoger leg en hogere eisen aan mijzelf -en helaas: aan anderen – stel: ik wil gewoon het beste resultaat.’ | Arend Wesdijk schrijft columns op brandwondenstichting.nl | Reacties zijn welkom via mail@arendwesdijk.nl

COLUMN NINA JUFFERMANS, VIERDEJAARS JOURNALISTIEK

Buurman Henk Hier klopt iets niet Er klopt iets niet op de Hogeschool Utrecht. Dat klinkt spannend, hè? Alsof Peter R. de Vries elk moment een schoolgebouw in kan sluipen, de wijsvinger in de lucht kan steken en uitroepen: ‘Sodeju, hier klopt iets niet!’ En wij dan allemaal kreten van verbazing slaken. Ik zal het uitleggen. Stel je voor: jij hebt een buurman en die heet Henk. Buurman Henk is helemaal geen leuke knakker. Sterker nog: Henk is een volslagen imbeciel. Tenminste, dat vind jij. Tussen jullie tuinen staat een schutting. Jij hebt dagen aan die schutting gebouwd en beschouwt het ding als jouw persoonlijke meesterwerk. Henk vindt het een pleurisding. Overigens staat de schutting ook vijf centimeter te ver op zijn grond. Volgens buurman Henk dan, hè. De ruzie laait op en jullie zijn in staat om elkaar met een tuinkabouter de hersens in te slaan. Naast dat ik een hark zou aanraden, is dit natuurlijk geen leuke situatie. Bovendien is Nationale Burendag zo ook geen pretje. Je besluit dat er iets moet veranderen en stapt naar de rechter. Want zo kan het natuurlijk niet langer doorgaan. Kinderachtig gedoe, bah. Je stapt de rechtszaal in en schrikt je de tyfus. Je ogen knallen bijna uit je kop. Daar zit Buurman Henk. Henk blijkt namelijk de rechter te zijn die in deze kwestie wel even iemand, drie keer raden wie, in het gelijk zal stellen. Bizarre situatie, toch? ‘Maar Nina, wat lul je nou over ene Henk en tuinkabouters?’, hoor ik jullie denken. Hé, ik had nooit beloofd dat ik met een goede metafoor zou komen. Maar dit is precies wat er op de Hogeschool Utrecht gebeurt. Zodra een student in conflict, van welke aard dan ook, raakt met een docent wordt hij doorverwezen naar de examencommissie. Eenmaal daar aangekomen, is de kans aanwezig dat diezelfde docent daar het conflict mag gaan behandelen. Maar dat is toevallig! Nee, dat is gewoon heel raar. Peter R. de Vries zal de scholen niet binnenlopen, zijn vinger in de lucht steken en aankaarten dat er iets flink mis is op onze Hogeschool Utrecht. Dus doe ik dat maar. Zie deze column maar als vinger in de lucht. Doe er verder mee wat je wilt. Komt ie, hou je vast: Hier klopt iets heel erg niet.

14102014 TRAJECTUM#2

CHECK

Whatsapp niet op de fiets Bellen, whatsappen of internetten op de fiets. Vooral jongeren van 12 tot 25 jaar doen het. Het aantal ongelukken neemt toe en daarom is de overheid een campagne gestart die het gebruik van de smartphone in het verkeer moet terugdringen. Lector communicatie in het publieke domein Reint Jan Renes is daar heel kritisch over. | J A N N Y

R U A R D Y | J A N N Y. R U A R D Y @ HU . N L

Veilig Verkeer Nederland en het ministerie van Infrastructuur willen via tv-spotjes, games en andere voorlichting het gedrag van bellende fietsers beïnvloeden. Een goed bedachte campagne? ‘Het lijkt erop, dat communicatie als enige middel is ingezet in deze campagne. Maar om gedragsverandering te realiseren, kun je niet alleen met communicatie toe. Dat weet het ministerie ook wel, maar de overheid worstelt met het vinden van nieuwe manieren voor gedragsverandering.’

TRAJECTUM#2 14102014

Wat moet ze dan meer doen? ‘Wil je effectief gedrag veranderen, dan moet je de regelgeving aanpassen, sancties invoeren en bijvoorbeeld een smartphone zodanig inrichten dat het onprettig wordt om hem op de fiets te gebruiken. Communicatie moet dan parallel lopen met de andere instrumenten die worden ingezet.’ Is het probleem ernstig? ‘Het heeft nog lang niet het punt bereikt van bijvoorbeeld overgewicht. Maar het is duidelijk dat er ingegrepen moet worden.’ Hoe bereik je jongeren, die

geen boodschap aan de overheid hebben en om wie het feitelijk gaat? ‘Hierbij geldt de “descriptieve norm”: iedereen doet het, waarom zou ik het laten? Jongeren moeten de keuze niet hebben om hun telefoon te gebruiken in het verkeer.’ Wanneer kun je spreken van een succesvolle campagne? ‘Als er in de politiek en de samenleving voldoende draagvlak is om de rest over de streep te trekken. Een goed voorbeeld is het terugdringen van alcohol achter het stuur. Ik ben de BOB

is inmiddels een geaccepteerd concept. Je maakt de afspraak van wie er rijdt al voordat je in de kroeg zit. En dat is bij het gebruik van de smartphone op de fiets nog lang niet zo ver.’ In feite komt deze campagne veel te vroeg? ‘Ik vraag me sowieso af of de overheid deze campagne moet voeren. Ten eerste worden er te veel campagnes gevoerd en de overheid zou er spaarzamer mee mogen zijn. Als je mensen overvoerd met loze overheidscampagnes wordt het effect steeds minder. Daarnaast gaan de tech-

nologische ontwikkelingen zo snel, dat het ook denkbaar is, dat de smartphone of wat er dan ook is, over twee jaar prima op de fiets gebruikt kan worden.’ |

Conclusie: De campagne om mensen af te houden van het gebruik van hun smartphone op de fiets is:

o kansrijk o kan effect hebben op langere termijn T zinloos

Campagnefeiten • Veilig Verkeer Nederland signaleert sinds het jaar 2000 een stijgend aantal ernstig gewonde fietsers. Jaarlijks overlijden 200 fietsers in het verkeer en belanden er 71.000 op de eerste hulp. Of deze ongelukken een direct gevolg zijn van toenemend telefoongebruik is niet te zeggen. Er rijden bijvoorbeeld ook steeds meer ouderen op (elektrische) fietsen.

• Houd in het verkeer je aandacht op de weg en niet op je smartphone. Dat is de boodschap van de campagne van het ministerie van Infrastructuur en Milieu. Automobilisten en fietsers krijgen via radio, tv en motoborden de risico’s te zien van smartphone-gebruik in het verkeer. De campagne wordt ondersteund door onder andere Veilig Verkeer Nederland, T-Mobile, KPN en Vodafone.

• In Nederland zijn zo’n 8 miljoen smartphones in gebruik. Mensen bellen minder en gebruiken de smartphone steeds meer voor sociale media en tekstberichten, ook vaak terwijl ze achter het stuur of op de fiets zitten.

14102014 TRAJECTUM#2

A s p e rg e r

...

LEREN MET EEN LABEL 20

TRAJECTUM#2 14102014

Dyslexie

PDDNOS

ADHD

ACHTERGROND

Iets meer dan tien procent van de studenten op de HU heeft een label. Dat geeft ze recht op veel extraâ&#x20AC;&#x2122;s en begeleiding van decanen. Maar die decanen waarschuwen: studenten met een tijdelijke dip kunnen we niet meer helpen door bezuinigingen. | DOOR T OSCA SEL

14102014 TRAJECTUM#2

aniëlle heeft ADD-ADHD, Lonneke is dyslectisch, Richard heeft Asperger. In iedere klas van de HU zitten ongeveer drie studenten met een functiebeperking. Ze willen bijvoorbeeld in de klas vooraan zitten of bij tentamens extra tijd krijgen. Het landelijk expertisecentrum Handicap + Studie onderzocht welke beperkingen het meest voorkomen in het hoger onderwijs. Directeur Marian de Groot: ‘Het gros van de studenten met een functiebeperking is dyslectisch (6,8%), daarna volgt chronische vermoeidheid (6,1%) en beperking in concentratie (5,7%) en de groep met psychische problemen (3,9%). Het lijkt alsof er heel veel ADHD’ers zijn, maar dat komt doordat ze druk zijn. In werkelijkheid is het een relatief kleine groep (1,7%). Stoornissen uit het autistisch spectrum komen niet vaak voor, slechts 1 op de 100 studenten heeft deze diagnose.’

deze studenten een uitnodiging voor een kennismaking. Als een student een diagnose krijgt, komt ‘ie in aanmerking voor voorzieningen. Die kunnen we direct aanvragen bij de examencommissie, maar het is niet altijd nodig.’

beperkingen betreft zie ik meer openheid: laatst kwam een studente me vertellen dat ze borderline heeft. Ik vind het fijn als studenten dat doen, want het is een goed begin van een samenwerking. Ik kan m’n begeleiding hierop aanpassen.’

In 2005 werd voor het eerst groot onderzoek gedaan naar studenten met een handicap. Het Verwey-Jonker Instituut rapporteert dat 12 tot 15 procent van de studenten een lichamelijke of geestelijke handicap heeft en voor zestig procent van hen voelt dit als een beperking. Volgens docenten, decanen en andere experts zijn deze getallen al jaren hetzelfde. Alleen waren deze studenten vroeger druk of een beetje typisch, hadden ze moeite met concentreren en organiseren of gewoon weinig taalgevoel. Tegenwoordig hebben ze ADHD, autisme, ADD of dyslexie. Studenten die vroeger ‘gewoon’ lastig waren, lijken nu allemaal een diagnose te hebben.

De meeste diagnoses worden al gesteld voordat studenten aan een hbo-opleiding beginnen. Wie zich bij de HU aanmeldt via Studielink, kan aanvinken een functiebeperking te hebben. En ongeveer tien procent doet dat ook. Decaan Marlies Strieder van de faculteit Gezondheidszorg: ‘Het kan dan gaan om een geestelijke of lichamelijke handicap. Het decanaat op de faculteit stuurt

TABOE Joost Ansems, al 25 jaar docent aan de HU en momenteel docent taalvaardigheid en organisatiekunde, heeft wel een idee hoe dit komt: ‘Volgens mij groeit het aantal studenten met een beperking niet, maar verdwijnt het taboe langzaam. Bij mijn vak taalvaardigheid melden veel dyslectische studenten zich aan het begin bij me. Ook wat andere

Als een student met een beperking studiehulp wil, heeft hij/zij een ‘briefje’ van de dokter nodig met daarop de diagnose. Zonder dat er officieel een beperking is vastgesteld, worden er geen uitzonderingen gemaakt en dat is een van de redenen waarom er steeds meer studenten met een ‘diagnose’ in de lokalen zitten. Harriet Rempe, studentendecaan aan de faculteit Educatie legt uit: ‘Er wordt gepusht om binnen vier jaar af te studeren, dus er is geen ruimte om fouten te maken. Als studenten met een functiebeperking vertraging oplopen door de vorm van het onderwijs of de vorm van de toetsing, valt er veel te winnen zonder de kwaliteit van de opleiding geweld aan te doen.’ Studenten mogen bijvoorbeeld van de examencommissie gespreid stage lopen of vervangende opdrachten maken. Op deze manier hebben ze een grotere kans om de eindstreep te halen.

D rukke) – ADH ADD het hele d er nd zo dan (maar

‘De havo ging me niet gemakkelijk af en op het hbo ging het niet veel beter: ik leerde heel veel, maar mijn resultaten waren er niet naar. Ik begreep de stof, maar vergat belangrijke dingen of leerde verkeerde hoofstukken voor toetsen. Een docent raadde me aan om met een decaan

TRAJECTUM#2 14102014

te gaan praten en die zei na twintig minuten: “Ik denk dat jij ADD hebt.” Eerlijk gezegd dacht ik dat ze gek was, maar na wat onderzoeken bleek dat ze gelijk had en er vielen heel veel puzzelstukjes op hun plek. De eerste dag dat ik Ritalin gebruikte, was voor mij een eyeopener. Het voelde alsof er een wolk in m’n hoofd was opgetrokken: ik was helemaal helder en wakker en had eindelijk rust in m’n kop. Heerlijk! Dankzij de pillen kan ik m’n hersenen optimaal gebruiken en met dezelfde inzet haal ik nu een acht in plaats van een zesje. Het is mijn doel om uiteindelijk het beste uit

En het halen van die eindstreep is lastig voor studenten met een beperking. Uit onderzoek van Handicap+Studie blijkt dat ze gemiddeld vier uur per maand extra studeren,

mezelf te halen zonder medicijnen, maar voor nu ben ik er blij mee. In het begin vond ik het heel erg dat ik ADD had, het voelde als een beperking en ik schaamde me ervoor. Ik wilde niet in een hokje geplaatst worden, maar aan de andere kant verklaarde het veel voor me en mijn decaan heeft me enorm geholpen. Ze heeft mij emotioneel ondersteund, tips gegeven en geholpen met plannen en financiële zaken. Echt met alles. Vanuit mijn eigen ervaring kan ik iedereen die ergens problemen mee heeft, aanraden om naar een decaan te gaan.’

ACHTERGROND

maar twee keer zo vaak uitvallen als anderen. Welke hulp deze studenten nodig hebben, verschilt per persoon. Decaan Strieder: ‘Studenten zijn expert op het gebied van hun eigen beperking. Als ik op een dag acht dyslecten spreek, hebben ze allemaal wat anders nodig om succesvol te kunnen studeren.’ Op de Sharepointpagina ‘Onbelemmerd Studeren’ staat beschreven van welke voorzieningen onder andere gebruik gemaakt kan worden. Voorbeelden hiervan zijn: het gebruik mogen maken van een rustruimte, aangepast tentamenmateriaal en verlenging van de examentijd. EENHEIDSWORST Ondanks alle mogelijkheden, hoort Handicap + Studie veel klachten over de rigiditeit bij opleidingen. Marian de Groot: ‘Er wordt voor topsporters meer geregeld dan voor studenten met een functiebeperking. Het onderwijs lijdt echt aan het InHolland-syndroom, alles moet maar eenheidsworst zijn,

alle studenten moeten precies hetzelfde doen omdat men anders bang is op de vingers getikt te worden omdat niet elk diploma hetzelfde waard zou zijn. Onnodig. Als je het alternatief voor een bepaalde toets of vak goed vastlegt, kunnen talentvolle mensen met een beperking ook hun diploma halen.’ Ansems heeft in zijn vak taalvaardigheid altijd te maken met een groep hardnekkige herkansers.‘ Als dyslectische studenten altijd bij de colleges zijn geweest en progressie tonen – hoe klein ook – zoek ik met hen naar een passende vervangende opdracht. Dit doe ik in samenspraak met en na goedkeuring door de examencommissie. Ik heb studenten bijvoorbeeld in hun stagecontract op laten nemen dat ze hun taalvaardigheid expliciet laten beoordelen door hun praktijkbegeleider. Ze moeten dan in de beroepspraktijk laten zien dat hun handicap hun niet te veel in de weg staat. Dat is zinvoller dan het zoveelste hertentamen laten maken.’ ➤ Als student met een diagnose lijkt het hel-

14102014 TRAJECTUM#2

der: wie zich op tijd meldt bij de decaan, kan de hulp aanvragen die de HU voor handen heeft om je zo goed mogelijk door de opleiding heen te loodsen. Dat klinkt goed. Toch zijn er ook verontrustende signalen. Decanen hebben hun handen vol aan alle dyslecten, ADHD’ers en autisten met hun aangepaste leerweg en houden daardoor nauwelijks tijd over voor studenten zonder etiketje en dat begint te wringen. Dat er op de HU wordt bezuinigd, is geen geheim en decanen melden stuk voor stuk een oplopende werkdruk. VERONTRUSTEND Rempe verwoordt: ‘Studenten die even niet lekker in hun vel zitten? Daar kunnen we eigenlijk niets meer voor doen. Ik heb er geen tijd voor. Het plaatje wordt steeds harder. Zowel Bureau Studentenpsychologen als de studentendecanen hebben hun bijdrage geleverd aan het HU-beleid om de totale formatie van niet docerend personeel met twintig procent te verlagen. Dit heeft gevolgen voor de dienstverlening. Daarbij komt nog eens dat deze zorg niet meer wordt vergoed door de basisverzekering en moeilijker is te verkrijgen door de overheveling van jeugdzorg naar de gemeenten.’

DYSLECT

ISCH

‘Nu ik m’n scriptie heb ingeleverd, begin ik pas goed te begrijpen wat dyslexie voor mij precies inhoudt. Ik heb moeite met taal in de breedste zin van het woord. Spelling en grammatica gaan me goed af, maar ik begrijp taal niet goed. Taal is het communicatiemiddel in deze wereld en wanneer je daar moeite mee hebt, ga je je gemakkelijk anders en alleen voelen. Gelukkig kan je dit trainen. Ik lees veel boeken om mijn vocabulaire te vergroten en dat helpt, maar lastige woorden nemen mijn hersens gewoon niet op. Bij het schrijven van verslagen en

TRAJECTUM#2 14102014

Bij Handicap + Studie signaleren ze deze trend ook en dat vindt Marian de Groot verontrustend: ‘Wij pleiten ervoor om niet te bezuinigen op het primaire proces. Daarnaast zijn decanen hard nodig omdat je in het onderwijs te maken hebt met adolescenten. De meeste psychische problemen openbaren zich op deze leeftijd en dat wordt nog eens versterkt door de stress van een nieuwe studie of op kamers gaan wonen. Je ziet een toename van het aantal suïcides onder jongeren en dat heeft een grote impact op schoolpopulaties. Ik kan het niet zo hard stellen, maar ik ga ervan uit dat dit mede een gevolg is van het feit dat er minder ruimte is om met deze jongeren aan de slag te gaan.’ Docent Ansems hoopt ook uit de grond van z’n hart dat de HU niet verder snijdt in de budgetten van de decanaten. ‘Studenten opleiden voor de beroepspraktijk is onze core business en als je ze niet buiten het klaslokaal kan begeleiden met dit soort beperkingen en problemen, dan gooi je levensgeluk en ontwikkelkansen weg. Ik vind dat ook de HU hier maatschappelijk en ethisch verantwoordelijk voor is.’ |

rapporten gebruik ik vaak spreektaal omdat ik die woorden ken. Dit houdt ook in dat ik mijn gevoel niet goed kan uiten omdat ik het vocabulaire niet heb om het uit te leggen. Ik heb hier niet alleen zelf veel last van, de mensen met wie ik samenwerk hebben dat ook - omdat ze vaak geen idee hebben hoe ik me voel of wat ik überhaupt probeer te zeggen. Theorie leren vind ik ook moeilijk want ik leg slecht verbanden in teksten. Ik heb tijdens m’n hele studie nooit een werkcollege overgeslagen omdat ik daar extra uitleg kan vragen aan de docent en voorbeelden kan verzamelen. Ik heb geleerd dat docenten het helemaal niet erg vinden je de stof uit te leggen tot je het snapt, zeker als je zegt dat je dyslexie hebt.’

ASPERGER

(vorm van autis

me)

‘Het feit dat ik Asperger heb, betekent dat ik slecht ben met sociale contacten. Ik weet niet wat ik tegen mensen moet zeggen of hoe ik een gesprek gaande moet houden. Hierdoor ben ik een beetje mensenschuw. Vriendschappen sluiten is lastig en ik reageer slecht op plotselinge veranderingen, onduidelijkheden en chaos. Deze zaken zitten me ook tijdens m’n studie in de weg en hierdoor doe ik langer over m’n opleiding dan gebruikelijk. Ik loop bijvoorbeeld niet drie maanden lang vijf dagen per week stage, maar vier dagen per week in vier maanden. Mijn Studie Loopbaan Begeleider (SLB’er) weet van mijn autisme en doet haar best om mij te helpen waar kan, vooral als ik weer eens vastloop in de bureaucratische maalstroom van Sharepoint en het bureau onderwijsondersteuning. Begrip en flexibiliteit mis ik het meest binnen de HU. Soms heb ik het idee dat het concept ‘beperking’ voor de hogeschool niet verder gaat dan een fysieke beperking, bijvoorbeeld wanneer iemand gebonden is aan een rolstoel. Als ik om een aanpassing vraag, bijvoorbeeld open toetsen of mondelinge examens omdat ik van multiplechoice-examens makkelijk in paniek raak, loop ik vaak tegen een muur van starheid. ‘Regels zijn regels’, zeggen ze dan. Ik vraag de school niet om voor mij aparte regels te maken, maar zou het wel fijn vinden als er wat meer met me meegedacht zou worden om via een alternatieve route toch het gewenste resultaat te halen - zodat ik niet opbrand en achteraf vier dagen moet slapen om mijn energieniveau te herstellen.’

ACHTERGROND

ADHD

â&#x20AC;&#x2DC;Ik kreeg al op de middelbareschool de diagnose ADHD. Ja, ik kan heel enthousiast aanwezig zijn en dat botste wel eens met medestudenten. Ook heb ik veel interesse in verschillende dingen en daar kan ik dan helemaal in opgaan. Er zijn tientallen boeken waarin ik ben begonnen, maar

die ik nooit uitlees. Soms vind ik het lastig om dingen af te maken, tenzij het moet voor mijn opleiding of werk. Volgens de traditionele visie is ADHD een beperking, maar ik voel me niet beperkt. Als ik naar mezelf, familieleden en andere mensen met ADHD in mijn omgeving kijk, dan zie ik vooral creatieve mensen met positieve kenmerken die op andere vlakken uitblinken. Uit onderzoek blijkt dat mensen met ADHD, dyslexie of een autisme spectrumstoornis beelddenkers zijn en daarom vin-

den ze het vaak lastig om taal te interpreteren. Ze hebben daarentegen wel een grotere aanleg voor kunstzinnigheid en hebben ook een groter technisch inzicht omdat ze oplossingen voor problemen vaak voor zich zien. Ik zou het goed vinden als ADHD in de toekomst niet meer gezien wordt als afwijking, maar als variatie binnen types mensen, net zoals linkshandigen, huidskleur en seksuele voorkeur.â&#x20AC;&#x2122;

14102014 TRAJECTUM#2

ONDERZOEK

RADICAAL DOODNORMAAL Bij radicalisering denkt iedereen momenteel aan jonge moslims die als jihadist naar Syrië en Irak trekken. Zo vroeg en zo hard mogelijk aanpakken, is de publieke opinie. Europees onderzoek komt tot een heel andere conclusie. Mede-onderzoeker Anke van Gorp van het HU-lectoraat Regie van Veiligheid: ‘Radicalisering hoort ook bij identiteitsvorming.’

TRAJECTUM#2 14102014

Wie alleen op de oververhitte politieke reacties en berichtgeving in de media afgaat, zou gemakkelijk kunnen geloven dat radicalisering slechts met harde middelen af te stoppen is. Moslimjongeren die alleen voorbereidingen troffen voor een reis naar jihadgebieden, moeten voor de rechter verschijnen. Paspoorten zijn afgepakt van twee gezinnen in Huizen die van plan waren naar Syrië af te reizen. De kinderen werden tijdelijk in pleeggezinnen ondergebracht. En wie uit Syrië terugkeert, krijgt een meldingsplicht en contactverbod opgelegd. De overheid moet radicalisering zo snel mogelijk met zoveel mogelijk juridische middelen de kop indrukken, zo lijkt de teneur. Ook in de landelijke politiek. Wie met Anke van Gorp praat, krijgt een ander verhaal. Als onderzoeker bij het lectoraat Regie van Veiligheid was ze betrokken bij een Europees onderzoek (Safire) naar radicalisering van met name jongeren. Vanaf januari dit jaar tot juni 2017 wordt nu met Europees geld vervolgonderzoek gedaan. Haar eerste stellingname: radicalisering is geen exclusieve aangelegenheid voor moslims. En ze wijst op alle radicale bewegingen die er in Europa zijn of waren: van links-extremistische terreurgroepen in Duitsland en Italië tot separatistische strijders in Noord-Ierland en Spanje. Bovendien: radicalisering is nauw verbonden met zelfontplooiing van jongeren:. ‘Het hoort bij opgroeien dat je je losmaakt van je omgeving. Het is vanzelfsprekend dat jongeren de grenzen opzoeken. Radicalisering hoort ook bij identiteitsvorming.’ Vanzelfsprekend wil Van Gorp hiermee niet allerlei terreurdaden met de mantel der liefde bedekken. ‘Als iemand geweld gebruikt, moet je die natuurlijk aanpakken. Maar dat is juridisch al mogelijk.’ Bovendien, zo constateert de onderzoekster, is het interessanter om te kijken naar de vraag hoe jongeren tot verregaande radicalisering komen en vooral hoe dat proces is te stoppen. Uit het Safire-onderzoek blijkt, dat het niet

goed werkt als radicalisering alleen aangepakt wordt met oog op de staatsveiligheid. Integendeel: het kan averechts werken. Wie geradicaliseerd is, heeft weinig op met de staat en zal zich bij een harde aanpak sneller in het eigen gelijk bevestigd zien. ‘Politici pleiten er voor om het Nederlanderschap af te pakken van Syrië-gangers. Dat mag alleen bij een dubbele nationaliteit, je kunt mensen niet stateloos maken. En het werkt ook niet, integendeel.’ Beter is het om goed onderwijs te geven en te handelen vanuit het perspectief van zorg en welzijn, aldus de onderzoekers. Voor wie dat te abstract klinkt: ‘In het social work zijn er veel interventiemogelijkheden. Dat kan klein beginnen. Door ze te betrekken bij school, werk of sport.’ Maar het is slechts een voorbeeldje. Want voor panklare interventie-recepten tegen radicalisering is het te vroeg. Zoals het Safire-project ook concludeerde: iedere groep vraagt om een eigen aanpak. En in het komende onderzoek moet meer duidelijkheid komen over de vraag welke interventies het beste passen bij welke groepen. Wellicht klinkt het voor een buitenstaander als een vrij beperkte conclusie na zoveel jaar van onderzoek. Maar wetenschappelijk verantwoord werken is een proces van lange adem. En Van Gorp wijst erop dat het onderzoek naar radicalisering pas na 2001 een beetje op gang kwam. ‘Om het wat onprofessioneel te zeggen: het meeste bewijs van succesvolle interventies had een hoog anekdotisch gehalte.’ Ze wijst op onderzoek naar de-radicalisering in Duitsland. Daar zijn als interventie ogenschijnlijk succesvolle exit-programma’s opgezet voor jongeren in de extreemrechtse ‘scene’. De ‘uitstapper’ krijgt hulp bij verhuizing, schuldsanering of een nieuwe baan. Alleen zo kan gebroken worden met de extreemrechtse vriendenkring. Maar ook hier zijn er wel data maar geen complete evaluaties. Genoeg werk voor de komende jaren. Dat het onderzoek met EU-geld wordt uitgevoerd,

maakt het niet altijd eenvoudiger. Van Gorp: ‘Het betekent extra bureaucratie, er moet veel afgevinkt worden. Maar tegelijkertijd heb je toegang tot zoveel extra informatie, die je anders niet krijgt.’ Over drie jaar is het pas tijd voor de feitelijke, wetenschappelijk onderbouwde conclusies. Het hoofd koel houden in een tijdelijk oververhit debat, het lijkt Van Gorp wel gegeven. Bijna schouderophalend constateert ze: ‘Toen ik met dit onderwerp begon, gingen deuren op slot. Mensen hadden geen zin in het thema: te moeilijk, te gevoelig. Nu is de belangstelling groot.’ | MARC JANSSEN | MAR C .JANSSE N@ SAMENH U.NL

Anke van Gorp is samen met collega Louis Logister bij de onderzoeken naar radicalisering vooral betrokken als deskundige op het terrein van research ethics: wat mag wel in een onderzoek en wat is niet verantwoord. Noodzakelijke vragen bij zo’n gevoelig onderwerp. Van Gorp: ‘Je wilt niet meemaken dat de identiteit van een anonieme respondent alsnog naar buiten komt. Daarmee kun je zo’n respondent direct in gevaar brengen.’ Van Gorp zoekt naar methodes die bij dit soort onderzoek kunnen worden toegepast. ‘In de medische wereld zijn protocollen heel gewoon. Niet dat we zo ver moeten gaan als daar, maar juist bij praktijkgericht onderzoek kun je ook voor ethische dilemma’s komen te staan.’ En daarmee is het onderzoek van Van Gorp ook relevant voor ander HU-onderzoek waarbij het draait om praktijkgerichtheid. Van Gorp zoekt samen met lector Daan Andriessen van het lectoraat Methodologie van praktijkgericht onderzoek hoe research ethics ook bij andere lectoraten aan bod kan komen. Van Gorp: ‘Al is er maar het besef dat zoiets als ethiek bij praktijkgericht onderzoek een rol speelt. Daar begint het mee.’ 14102014 TRAJECTUM#2

Wat angst met je doet Ben jij ook zo bang? Sinds de regering meldde dat Nederland mee gaat doen in de strijd tegen terreurbeweging IS, is onze eigen veiligheid meer dan ooit een thema. Kranten schrijven gretig over een middelbare school die vanwege terreurdreiging een tripje naar Parijs annuleert en Matthijs vraagt bijna iedere avond in DWDD aan zijn gasten of we wel bang genoeg zijn. Ik zag in Expeditie Robinson wat angst met een mens doet. In deze realitysoap proberen BN’ers bijna twee maanden lang te overleven op een onbewoond eiland en worden ze via diverse proeven uitgedaagd hun eigen grenzen op te zoeken. Een van de bekendste uitdagingen is de ‘eetproef’ waar kandidaten onsmakelijke etenswaren, zoals levende larven en slijmerige koeienogen moeten eten. Een paar weken terug was het weer zover. Van alle kandidaten zag thaibokser Remy Bonjasky zichtbaar het meeste op tegen deze proef. Vol angst liep hij naar voren toen het zijn beurt was om een bakje leeg te eten. Maar wat bleek? In zijn bakje zat een heerlijk broodje hamburger. Niks aan de hand dus! En toch ging het mis. Overtuigd van het feit dat dit niet kon kloppen, lukte het de stoere bokser niet om het broodje naar binnen te krijgen. Bij iedere hap moest hij kokhalzen en na vier happen gaf hij het op. Vol ongeloof keken zijn medekandidaten toe. In weerwil van wat zij riepen (‘het is een gewoon broodje hamburger!’) kreeg hij het niet voor elkaar. In zijn hoofd werd zijn eigen angst werkelijkheid. Heftige emoties zijn van invloed op onze gedachten. ‘Affect-priming’ noemen sociaal psychologen dat. We creëren niet zozeer nieuwe gedachten als wel dat we onder invloed van emoties informatie selectief uit ons geheugen halen. Zijn we bang, dan herinneren we ons vooral de negatieve en nare momenten uit het verleden en creëren we - net als thaibokser Remy - ons eigen angstige heden. In een goede bui zijn het de positieve dingen die ons te binnen schieten en is het leven voelbaar leuker. Negeer dus de angst zaaiende krantenkoppen en lach vrolijk om Matthijs wanneer hij bezorgd vraagt of we wel bang genoeg zijn.

COLUMN REINT JAN RENES, LECTOR CROSSMEDIALE COMMUNICATIE IN HET PUBLIEKE DOMEIN

TRAJECTUM#2 14102014

AAN HET WERK DEZE MAAND LEANNE VAN NUENEN EN JOANNE LASEUR, BEIDEN AFGESTUDEERD IN INTERNATIONAL BUSINESS AND MANAGEMENT STUDIES

AFGESTUDEERD IS NU INKOMSTEN

JUISTE STUDIEKEUZE

HUIDIGE WERK

Leanne van Nuenen

Joanne Laseur

2013 student master Business administration, Marketing, Universiteit van Amsterdam 650 euro als student-assistent, plus ouderlijke bijdrage

2013 marketingmedewerker bij ANWR-Garant

‘Zeker. Ik wilde na de havo psychologie gaan studeren aan de universiteit en moest daarvoor een jaar hbo doen. Maar ik ben de hele opleiding blijven hangen. Bedrijfskunde lag mij meer dan ik verwacht had, ik had een gezellige vriendengroep en de ervaringen in het buitenland had ik nooit willen missen. En naast mijn studie deed ik nog veel andere dingen, bijvoorbeeld voor studievereniging Pecunia.’

‘Als ik opnieuw voor de keuze zou staan, zou ik weer voor deze opleiding kiezen. Het is heel leerzaam en het internationale aspect heeft zeker toegevoegde waarde. Voor mijn stage ben ik een half jaar in Shanghai geweest, dat was heel bijzonder. Samen met een vriendin hadden we bedacht: wij willen daar naar toe. En dat lukte ook nog.’

‘Ik twijfelde tussen psychologie en bedrijfskunde. Ik heb een jaar psychologie aan de universiteit gestudeerd, maar nu toch voor de bedrijfskunde-kant gekozen omdat je daarmee gemakkelijker werk vindt. En in de marketing-richting zit veel psychologie. Ondertussen ben ik ook voorzitter van een commissie binnen de studievereniging. De opleiding is een goede basis, maar ik leer veel van alles wat ik er buiten doe.’

‘Nu werk ik als marketingmanager bij ANWR-Garant, een retail-service-organisatie voor bijvoorbeeld Sport2000. Daarvoor hoef je niet per se mijn opleiding te hebben gedaan, maar het is een goede basis. In de studie gaat het over bedrijfsstrategieën, maar de praktijk is veel praktischer. Ik ben veel aan het organiseren en regelen. Maar dankzij mijn studie herken ik wel sneller de achterliggende theorie erachter. ’

ongeveer 2300 euro

14102014 TRAJECTUM#2

ONDERWIJS

STUDENTENSTOP: LOTING VERSUS SELECTIE De instelling van een numerus fixus bij chemie en life sciences leidde in september tot nogal wat ophef. Een studentenstop is moeilijk te rijmen met het gebrek aan technici. Toch heeft het fenomeen een grote vlucht genomen: bijna een derde van de opleidingen aan de HU heeft een numerus fixus. | GERARD RUT T EN | GERARD.R UTTE N@H U.NL

TRAJECTUM#2 14102014

Het aantal opleidingen aan de HU met een numerus fixus is in de loop der jaren onstuimig gegroeid. Van de 68 bachelor voltijdopleidingen hanteren er dit studiejaar 19 een studentenstop; bijna een derde. Het gaat dan om het gros van de opleidingen bij de faculteiten Economie en Management (FEM), Gezondheidszorg, Communicatie en Journalistiek. En daar komen volgend studiejaar zes opleidingen bij: chemie en life sciences (faculteit Natuur en Techniek), integrale veiligheidskunde en sociaal juridische dienstverlening (faculteit Maatschappij en Recht) en optometrie en orthoptie (Gezondheidszorg). Het is geen recent fenomeen. De studentenstop werd voor het eerst gehanteerd in de jaren zestig van de vorige eeuw. Steeds meer jongeren gingen studeren en de populaire geneeskundestudie kon de toestroom niet meer aan. Universiteiten stelden een maximum aan het aantal eerstejaars. Door de jaren heen is de fixus bij verschillende universitaire opleidingen ingevoerd. Hogescholen volgden later, journalistiek kent bijvoorbeeld ook al heel lang een beperkte instroom. WERKDRUK Met het beperken van de instroom van eerstejaars willen instellingen de kwaliteit van het onderwijs handhaven of verbeteren. Want opleidingen die overspoeld worden door studenten, kampen met een gebrek aan lokalen, laboratoria, docenten en stageplaatsen. Door de werkdruk bestaat het gevaar dat docenten de studenten niet meer de noodzakelijke aandacht kunnen geven en er te weinig tijd is voor vernieuwing van het onderwijs. Daar hebben ze bij de faculteit Economie en Management ervaring mee. Studenten toonden zich jaren achtereen ontevreden over een groot deel van de opleidingen. Toch bleven de studies populair en zorgden voor veel aanwas. Dat leidde tot ontevredenheid over het onderwijs, de docenten en faciliteiten. Het gevolg: lage cijfers bij de Nationale Studenten Enquête (NSE) en teleurstellende plaatsen in de lijstjes van de Keuzegids en Elsevier, die deels zijn gebaseerd op de NSE-scores.

ONDERWIJS VERBETEREN Daar moest een einde aan komen vonden de faculteitsdirectie en het college van bestuur: daarom werd in 2012 een vergaand middel als de numerus fixus ingevoerd voor nagenoeg alle opleidingen. Bij een beperkte instroom van het aantal studenten ontstaat er lucht om het onderwijs te verbeteren, zo was de gedachte. Met succes, zo blijkt. Veel FEM-opleidingen presteren de afgelopen twee jaar beduidend beter in de rankings. Maar liefst drie opleidingen prijken op een eerste plek. Ook de overheid kan een numerus fixus verplicht stellen, bijvoorbeeld als de arbeidsmarkt overspoeld dreigt te raken. Daar is overigens bij de opleidingen van de HU geen sprake van. Daarnaast kunnen hogescholen zelf een dergelijke maatregel aanvragen. Er zijn dan twee mogelijkheden. Een numerus fixus met een ‘gewogen loting’. Dat houdt in dat scholieren met een gemiddelde van acht en hoger op de eindlijst automatisch worden geselecteerd. Anderen moeten loten; dat regelt de dienst DUO. Hoe lager het punt des te minder kans op een plek in de collegebankjes. De FEM is aan de HU de enige faculteit die met deze centrale loting werkt. REKENVAARDIGHEDEN Sinds 2000 mogen numerus fixusopleidingen de helft van hun eerstejaars zelf uitkiezen via ‘decentrale selectie’. Allereerst worden ook hier scholieren met een gemiddelde van acht en hoger op hun eindlijst geplaatst, waarna tot de helft van het aantal beschikbare plaatsen wordt gevuld met loting. De andere helft van de instroom mag de opleidingen zelf selecteren: dat betekent dat opleidingen bepaalde eisen aan aspirant-studenten kunnen stellen. Studenten aan de HU worden bijvoorbeeld getoetst op hun rekenvaardigheden, Nederlandse taal, analytisch vermogen, motivatie en ambitie. Sinds 2011 kunnen de opleidingen alle studenten decentraal selecteren (behalve de acht plussers; die behouden het recht op een plaats). Deze bewegingen vormden de opmaat tot de totale afschaffing van de loting bij de numerus fixus met ingang van 2017. Minister Bussema-

ker kondigde dit begin september aan. Dit betekent dat degenen met een gemiddeld cijfer van acht en hoger niet meer automatisch worden geplaatst en dat degenen met een lager cijfer niet meer hoeven te loten. ‘De toekomstige situatie moet leiden tot een betere inhoudelijke match tussen student en opleiding (en daarmee bijdragen aan studiesucces)’, schrijft zij in een brief aan de colleges van bestuur van hogescholen en universiteiten. De instellingen kunnen vanaf dan voor alle instromers zelf hun selectiecriteria bepalen. Dat betekent nog niet dat zij straks alleen de bollebozen mogen selecteren. De criteria moeten bestaan uit tenminste twee soorten eisen, naast cijfers tellen ook zaken als houding en sociale vaardigheden mee. SUBJECTIEVER De vraag is of met het loslaten van de loting niet ook het kind met het badwater wordt weggegooid. Goede resultaten op de middelbare school is weliswaar geen garantie voor een uitmuntende student, maar het web aan toelatingstesten dat gaat ontstaan is dat evenmin. Het gevaar dat de toelating van studenten subjectiever wordt, ligt op de loer. ‘Dat zou kunnen’, reageert Silvia van der Wee, beleidsadviseur van de dienst Onderwijs, Onderzoek & Studentzaken. ‘Maar dat kan voor een groot deel ondervangen worden door een goede toets of assessment. Docenten moeten goed geïnstrueerd worden: hoe moeten ze studenten ondervragen en waar moeten ze op letten?’ Ze is niet bang dat instellingen met het oog op de prestatieafspraken met het ministerie zullen sturen op het weigeren van bijvoorbeeld mbo’ers, die het vaak minder goed doen op het hbo. Van der Wee: ‘Dat gebeurt nu ook niet bij de matchingsgesprekken en andere intakeprocedures. Daarbij kun je dat ondervangen door bijvoorbeeld de intakes te doen met twee docenten.’ Wel wijst ze erop dat het voor veel zojuist afgezwaaide middelbare scholieren moeilijk vast te stellen is over welke eigenschappen en talenten ze beschikken. ‘Daar moet nog veel werk in gestoken worden om dat op een goede manier te toetsen. Het duurt nog een aantal jaren voordat de instrumenten zijn uitontwikkeld.’ |

14102014 TRAJECTUM#2

BEELDVERHAAL

UITPAKKEN! Wat sjouw jij iedere dag mee naar school? Trajectum vroeg vijf studenten hun tas om te keren en fotografeerde de inhoud op de stoep. | TO S CA S EL | FOT OGRAFIE: KEES RUT T EN

TRAJECTUM#2 14102014

Sarwar Jamal (26)

vierdejaars communication and multimedia design ‘Na vier jaar studeren weet ik precies wat ik nodig heb, daarom zit er ook een bandenplaksetje in m’n tas. Ik fiets naar De Uithof en dan kan die heel goed van pas komen. Ik heb vandaag alleen m’n broodtrommel niet bij me.’

14102014 TRAJECTUM#2

33 ➤

Lisanne Genuit (22) eerstejaars logistiek en economie

‘Ik kom net van de Spar, de selderijsalade prak ik straks met die plastic vork op de crackers. Deze enorme laptoptas heb ik normaal gesproken niet bij me, die past ook helemaal niet in m’n tas. Maar er zit niets overbodigs bij, ik heb alles nodig.’

TRAJECTUM#2 14102014

Dounia Soussi (22)

vierdejaars lerarenopleiding omgangskunde ‘Dit is zo’n beetje de standaard inhoud van m’n tas. De EpiPen heb ik om mezelf te injecteren als ik iets heb gegeten waar ik allergisch voor ben. De puffer is tegen m’n astma en het potje Zwitsal om m’n benen mee in te smeren. Die zit er niet altijd in, maar ik had vanmorgen haast.’

14102014 TRAJECTUM#2

35 ➤

Marlou Bakker (26) vierdejaars verpleegkunde

‘Dit is wat ik dagelijks meesleep. Geen boeken, wel een papieren reader. Als ik na school naar m’n werk ga, zit er vaak een uniform in m’n tas. Maar vandaag ben ik vrij.’

TRAJECTUM#2 14102014

Bouke Kuik (22)

derdejaars culturele maatschappelijke vorming ‘M’n studieboeken zijn besteld, maar moeten nog komen. Normaal gesproken zitten die dus ook in m’n tas. Het T-shirt is van mijn werk, waar ik straks naartoe moet, en 14102014 de Bugs Bunny is een USB-stick. Nice, he?’ TRAJECTUM#2

DRIVE SANNE POOT (22) OVER COLOMBIA, HAAR ‘STRUGGLE’ EN TOEKOMSTDROOM

‘Ik ben een stuk realistischer geworden’ Sanne Poot is net afgestudeerd aan de School voor Journalistiek en ging een jaar geleden voor vredesorganisatie PAX naar Colombia. Werkt nu bij het AD /Rotterdams Dagblad en wil graag terug naar Zuid-Amerika. ‘Soms vraag ik me af of ik geen activist ben.’ | CATHÉRINE MINCZELES VROEGER

LATER

‘Ik ben geadopteerd en kom oorspronkelijk uit Colombia. Met mijn ouders en zusje ging ik daar in 2012 naar toe, als toerist. Maar ik wilde ook de andere kant zien van dit land. Vorig jaar won ik een wedstrijd van PAX (tot 2014 IKV Pax Christi – red.), waardoor ik hun project in het noorden van Colombia mocht bezoeken. Daar ging ik verhalen filmen van mensen die verdreven zijn van hun land voor de steenkoolwinning. Een vrouw deed in tranen haar verhaal voor mijn camera. Dat was heftig en ook inspirerend, omdat ze nog steeds kon genieten. Voor deze reis was ik nogal naïef, sindsdien ben ik een stuk realistischer geworden. Je kunt heel veel willen, maar soms werkt de wereld gewoon niet mee.’

‘Toen ik terugkwam, moest ik direct tentamens maken en afstuderen. Tijd om de reis te verwerken was er niet. Dat komt nu een beetje. Dat ik denk: “O, wow, ik heb best heftige dingen meegemaakt.”. Ondertussen heb ik mijn draai in de journalistiek gevonden. Ik wil graag verhalen vertellen en een stem geven aan mensen die niet gehoord worden. Maar misschien maakt dat me juist meer een activist dan een journalist. Die vraag is voor mij nu wel een struggle. Door veel te werken probeer ik zoveel mogelijk geld te sparen. Dan ga ik mijn Spaans aanscherpen aan de Universiteit van Salamanca. Zodat ik in die taal beter kan argumenteren en documenten lezen. Daarna wil ik terug naar Zuid-Amerika.

‘Ik kijk hoe ver ik in mijn eentje kan komen. Ik laat nog net genoeg op mijn spaarrekening staan om terug te komen als het nodig is. Tijdens mijn reis voor Pax in Colombia heb ik het geluk gehad dat ik veel mensen heb leren kennen. Het allerliefste zou ik een documentaire willen maken over jongeren in ZuidAmerika. Het lijkt me heel tof om iets mooi filmisch te maken, waarin beide kanten van een conflict aan bod komen. Vaak willen mensen elkaars verhaal niet horen. Maar als je dat heel mooi filmt of opschrijft, moeten zij het wel zien. Dan hoop ik dat mensen sneller rond de tafel met elkaar gaan zitten.’ |

Samen met Jörgen Raymann op het podium om als winnaar van de PAX-wedstrijd de Nacht van de Vrede te openen. Zo kon ik naar Colombia.

Dit is wat ik wil: verhalen vertellen, een stem geven aan mensen die niet gehoord worden.

Het allerliefste zou ik een documentaire willen maken over jongeren in Zuid-Amerika.

14102014 TRAJECTUM#2

MEDIACULTUURFESTIVAL IMPAKT ‘Soft Machines’ is dit jaar het thema van het Impakt Festival. In films, exposities, lezingen en muziek wordt gezocht naar antwoorden op vragen als: kunnen robots echte gevoelens hebben? En: begrijpen computers ons ook? Programmeur Ilga Minjon deelt haar vijf tips. | T S Beeld: ID- Magazine + Directed by Geoffrey Lillemon

ACTIE Passe-partout winnen? Kijk voor de actie op pagina 42

CULTUUR

TIP 1 BRUCE STERLING ‘Bruce Sterling. Wat een baas. Hij is een echte oude cyberpunk, science-fictionheld en een van de meest dwarse en originele geesten op het gebied van technologie. Jongere lezers kennen hem misschien van Wired Magazine, maar hij schrijft al vanaf de jaren tachtig romans en non-fictie. Hij heeft een heel vermakelijke benadering van de sociale en politieke realiteit rondom technologie.’ Woensdagavond 29 oktober geeft hij van 21:00 tot 22:00 uur een lezing in Theater Kikker. Donderdag 30 oktober is er van 13:00 tot 14:00 uur een College Tour waarin bezoekers Sterling vragen kunnen stellen. TIP 2 DANSEN IN EEN KUNSTWERK ‘Dansen op Nguzunguzu en dj Sliink is al een feestje op zich en als ze dan ondersteund worden door de live visuals van Pinar&Viola en Pussykrew gaat het dak er geheid vanaf. De dj’s worden begeleid door live gemanipuleerde Hollywood-beelden van kunstmatige intelligentie, glitch-art en motion graphics die speciaal voor de optredens zijn ontwikkeld. Het is niet zomaar een feestje, maar je danst in een kunstwerk dat er alleen die avond zal zijn.’ Donderdag 30 oktober vanaf 21:00 uur in Theater Kikker tot heel vroeg in de ochtend in EKKO, waar het feestje na 00:30 uur gratis wordt voortgezet.

Wat? De 25e editie van het Impakt Festival in Utrecht. Met films, exposities, lezingen en muziek rondom het thema ‘Soft Machines’ Wanneer? Van 29 oktober t/m 2 november 2014  Waar? Het festivalhoofdkwartier met ticketbalie is in Theater Kikker aan de Ganzenmarkt. Filmprogramma’s zie je daar in bioscoop ’t Hoogt. Kunstexposities zijn in de ruimte van Fotodok/Casco op Lange Nieuwstraat en in de Academiegalerie.   Wat kost dat? Een passe-partout voor het héle festival is dit jaar maar € 22,- met studentenkorting. Een dagpas kost op vertoon van je studentenkaart € 12,- (ipv € 15,-). Losse programma’s zijn € 6,(ipv € 7,-). Een kaartje voor de clubnights is € 9,(ipv € 10,-). Meer info op www.impakt.nl

TIP 3 RAFELRANDENTENTOONSTELLING ‘De Soft Machines tentoonstelling gaat uit van het idee dat technologie pas echt creatief kan zijn als het niet werkt zoals het eigenlijk bedoeld is, maar de rafelranden opzoekt. Zo heeft kunstenaar Raphael Lyon voor de opening van de tentoonstelling alle mensen die - volgens het date-algoritme van de Britse site ‘OK Cupid’ - op hem lijken, uitgenodigd voor de opening. Hopelijk heeft hij dus een ruimte vol dubbelgangers. Sebastian Schmieg en Silvio Lorusso exposeren de zinnen die het meest ge-

highlight zijn in digitale zelfhulpboeken op webwinkel Amazon. Deze vormen nu op zichzelf bijna nieuwe wetten voor liefde en succes.’ De tentoonstelling is in Fotodok. Opening: 29 oktober om 17:00 uur.

TIP 4 PANORAMAPROGRAMMA ‘In deze programma’s laat je je verrassen door korte films, en de nieuwste media-, kunsten muziekprojecten die je anders niet tegenkomt. In een van de Panorama Events, op vrijdag 31 oktober, zit bijvoorbeeld Geoffrey Lillemon die eerder de visuals maakte voor Miley Cyrus’ Bangerz Tour. Hij vertelt over zijn nieuwste project: een 3D-actrice die werkt in een bizar horror-bordeel voor de Oculus Rift, de virtual reality-bril. Verder zijn er internationale kunstenaars en andere opvallende gasten, zoals de voorvrouw van Skip & Die Cata Pirata over hun nieuwe clip. De Panorama Screenings zijn tijdens het festival van 30 oktober t/m 2 november dagelijks om 17:00 uur in ‘t Hoogt en de Panorama Events zijn op vrij (20:30 uur), za (20:00 uur) en zondag (18:00 uur) in de grote zaal van Theater Kikker. TIP 5 VANUIT JE LUIE STOEL  ‘Je kan het Impakt festival bezoeken in de stad, maar de hoogtepunten van de afgelopen 25 jaar thuis zijn binnenkort allemaal online, vanuit je luie stoel te bekijken op het Impakt Channel. Op 2 november wordt het live op het festival gelanceerd. Onze directeur Arjon Dunnewind toont een aantal parels en vertelt over het radicaal veranderde mediakunstlandschap sinds de jaren tachtig. Wat is bijvoorbeeld de rol van het internet voor videokunst? Andere gasten zijn Bart Rutten, curator van het Stedelijk Museum en Floris Kaayk, die je kent van de Youtube-monsterhoax Human Birdwings. Die zat mooi bij Matthijs van Nieuwkerk uit te leggen wat er zo spannend is aan digitale manipulatie en het gebruik van het web voor kunst.’ Impakt Channel Launch, zondag 2 november 16:30 uur, Theater Kikker

14102014 TRAJECTUM#2

Beeld: Allard Willemse

WINACTIE!

ZO 26 OKT T/M ZA 8 NOV FRANZ LISZT PIANOCONCOURS TivoliVredenburg Het Internationaal Franz Liszt Pianoconcours beleeft zijn tiende editie in TivoliVredenburg. Van 26 oktober t/m 8 november gaan 24 jonge pianisten tussen 17 en 29 jaar uit alle windstreken de strijd met elkaar aan. In de afgelopen drie decennia is het Liszt Concours uitgegroeid tot een van de bekendste pianoconcoursen ter wereld. www.liszt.nl

DI 14 T/M VR 17 OKTOBER BERLIN, BERLIN! Theater Kikker Berlin, Berlin! is de nieuwe voorstelling van het jonge Utrechtse gezelschap Als de Beren Komen. Een tragikomische voorstelling over jonge mensen die steeds verder wegzinken in het keuzemoeras. Over een wereld die alsmaar maakbaarder wordt. De voorstelling brengt een ode aan de kinderen van gisteren die nog niet de volwassenen van vandaag geworden zijn.

VR 17 OKT Muziek THE KIK 20.15 uur TivoliVredenburg. ZO 19 OKT Toneel The Normal Heart o.a. Freek Bartels, Cas Jansen, Yannick van de Velde 20.00 uur Stadsschouwburg Utrecht. MA 20 OKT Lezing/debat Science Café Utrecht 19.45 uur Universiteitsmuseum Utrecht De mens onder de loep. WO 22 OKT Stand-up comedy Stephen Merchant Live 20.15 uur TivoliVredenburg. DO 23 OKT Circus/show Smashed Gandini Juggling 20.00 uur Stadsschouwburg Utrecht. VR 24 OKT Muziek Thomas Azier 20.15 uur Tivoli-

Vredenburg. Trage electronische stukken met synthspel en schelle vocalen. WO 29 OKT Circus/show Shadowland 20.00 uur Stadsschouwburg Utrecht. Een adembenemende mix van schaduwspel, dans, circus en muziek. ZO 2 NOV Theater Nachtgasten Yorick Zwart, Koen Wouterse en Niels Croiset. 20:00 uur RASA. VR 7 NOV Dancemuziek Rauw dj Joost van Bellen. 23.00 uur. TivoliVredenburg. VR 7+ ZA 8 NOV Dans R-esistere Giulio D’Anna 20.00 uur Theater Kikker.

TRAJECTUM#2 14102014

AMERSFOORT DO 16 OKTOBER Musical Dreamgirls Met Pearl Jozef-

2x2 kaarten voor Badke Op maandag 27 oktober is de voorstelling ‘Badke’ van Les ballets C de la B te zien in Stadsschouwburg Utrecht. Dit internationale dansgezelschap werkt samen met tien Palestijnse dansers. Zij geven een eigentijdse kijk op ‘dabke’, een populaire Arabische volksdans met een eigenzinnige en energieke mix van moderne dans, hiphop, circus, capoeira en volksdans. De Volkskrant (****) schreef: ‘Een levenslijn en een gesel die de dansers op de rand van de uitputting brengt’. Jij kan hier bij zijn! 2x2 dagpassen voor Impakt Festival Het Impakt Festival bestaat 25 JAAR! Deze feestelijke editie vindt plaats van 29 oktober t/m 2 november. Spraakmakende internationale kunstenaars en sprekers zorgen voor een divers programma met tentoonstellingen, film, muziek, kunst en lezingen. Allemaal rond het thema Soft Machines. Kunnen machines en computers gevoelens ontwikkelen? Volgen ze hun hart of hardware? En hoe worden wij beïnvloed door onze intensieve relatie met computers? Je maakt kans op een dagpas voor donderdag 30 oktober.

i.s.m.

www.utrechtsuitburo.nl Winnen? Check trajectum.hu.nl/cultuur of www.utrechtsuitburo.nl

VANAF OKTOBER STUDENTENKORTING de Bibliotheek Wist je dat de Bibliotheek Utrecht studentenkorting heeft? Dus ook voor de studenten van Hogeschool Utrecht. Op vertoon van een geldig inschrijfbewijs krijg je 50% korting op het standaard- of klein abonnement. Wel elk jaar opnieuw een geldige collegekaart, bewijs van inschrijving of geldige schoolpas laten zien bij verlenging van je abonnement. www.bibliotheekutrecht.nl

zoon, Berget Lewis 20.15 De Flint. VR 17 OKTOBER Muziek Navarone+Counter JIB Rockende live show met verrassende muzikale wendingen 20.30 De Kelder. DO 23 OKTOBER Dans Salsadansavond 22.00 Zandfoort aan de Eem. ZO 26 OKTOBER Dans Soulboat Amersfoort 15.0020.00 Partyboot ‘The Partyfactory’. VR 31 OKTOBER Muziek Hallo Venray+Stillwave Gitaarrock met een 80-tiger jaren smaakje 20.30 De Kelder. ZO 2 NOVEMBER Theater Phaedra De Utrechtse Spelen 20.15 De Flint.

Excellshitmyopen Afgelopen week heb ik weer ’s in de Lof der zotheid gelezen. Wat een heerlijk boek. En wat een gelijkenissen met het heden. Verschil: voor Erasmus waren de zotten de monniken, voor mij zijn het de competentiematrixgedrevenen, examenformulierbewakers en andere excellshitmyopen. Het grootste bezwaar van mijn oude vriend tegen de monniken was dat zij middel en doel verwarden. Onze excellshitmyopen zijn verstrikt in vergelijkbare spaghetti. Zij begrijpen niet dat een programma een middel is. Dat regels eveneens middelen zijn. Dat alle geblaas van Haagse en andere hotemetoten secundair is. Want het enige, echte doel is: goed onderwijs, mensen opleiden die stevig in hun schoenen staan en goed in hun vel zitten. Ik hoor de moderne monniken al zuchten. Maar om dat doel te bereiken hebben we toch afspraken nodig! Ik zucht terug. Inderdaad. Maar afspraken mogen nooit ofte nimmer doel worden. Als dat gebeurt, is alles verloren. Het debat is helaas ontaard in vliegen vangen. Ik zal nooit gelijk krijgen. De myopen zien beter. Lof der zotheid. Ik houd van studenten. Ik vind lesgeven heerlijk. Het maakt me vrolijk als ik zie hoe de geest in een groep of een individuele student vaart, en het maakt me trots als ik daarbij een rol mag spelen. Mijn doel is er maar één: jonge mensen helpen hun spoor te vinden, niet mijn spoor, hun spoor. Daartoe staan alle middelen open, van streng tot zacht en van regels tot totale tolerantie. Het slaagt lang niet altijd. Dat ligt niet alleen aan de studenten. Dat ligt ook aan mij. Dan baal ik, ben ik boos, probeer ik een andere weg. Want ik heb geen standaardoplossing, er is geen standaardoplossing, we moeten zo’n kreng ook niet willen. Het stinkt en leidt af van het doel. Socrates, om nog een voorganger te noemen, vergeleek onderwijs met het werk van een vroedvrouw. De taak van de leraar was de leerling zijn kennis (talent enzovoort) te laten baren. Dat is een mooi beeld. Maar zo’n doel ligt ver, ver van dat van de excellshitmyopen. Hun kennis staat op een blaadje. Hun doel is dat de student zich aan dat blaadje conformeert. De myopen zijn vrienden van Procrustes en ons blijft, in de wetenschap dat fair fool & fool fair is, niets anders dan de erasmiaanse lach.

COLUMN CHRIS VAN DER HEIJDEN, HISTORICUS EN SCHRIJVER, DOCEERT AAN DE SCHOOL VOOR JOURNALISTIEK

14102014 TRAJECTUM#2

TRAJECTUM TEST

REGENPAKKENTEST In deze Trajectum-test vergelijken we vier regenpakken en vragen we het studententestpanel: heeft het zin om te investeren in een duur pak of is goedkoop stiekem bijna net zo goed? Omdat het op de testdag niet regent, zorgt de brandweer van post Voordorp voor nattigheid. Dank heren!

TRAJECTUM#2 14102014

15,-

49,95

110,-

139.95

HEMA

Happy Rainy Days

Human Nature (ANWB)

COMFORT

De stof voelt fijn: niet zwaar en niet rubberachtig. Waarom zitten er geen zakken op je heupen? Handige touwtjes om jas en capuchon strakker mee te trekken.

Past goed over de kleren heen. Ritsen en zakken zijn goed afgesloten tegen doorlekken. Rubberachtige materiaal voelt betrouwbaar, maar kan een broeikas worden.

Het is een echte jas, draagt heel fijn. Voor op de fiets zit er een beige schortje om je benen droog te houden. Wel praktisch, maar niet zo sexy.

Lekker jack! Weegt niets joh. Deze jas voelt niet zo rubberachtig als een andere regenjas. Alles is netjes afgewerkt. Capuchon zit aan de jas vast, dat draagt fijn.

BLIJF JE DROOG?

Ja, op wat waterdruppels in de nek na die tussen de drukknopen van de capuchon zijn doorgelopen.

Regenpakken zinloos? Niet dus! Helemaal droog uit de test gekomen.

Het lijkt wel magie, het water rolt er zo vanaf. Alleen natte enkels omdat de jas niet tot op de grond komt.

Geen spatje regen te bekennen. Testteam voelt duidelijk kwaliteitsverschil met goedkopere pakken.

SCHAAMFACTOR

Onbelangrijk, functionaliteit overtreft in dit geval de lelijkheid.

Lelijk pak, maar functioneel.

Het mooiste ontwerp, voor een regenjas. Maar we gaan er niet gewoon mee lopen.

Lelijk maar functioneel.

CCC

CCCC

CCC

EINDOORDEEL

CONCLUSIE

AGU

De leden van het testteam zijn het meest enthousiast over het pak van de HEMA. Voor 15 euro vinden ze prijs/kwaliteit heel goed: best comfortabel en niet te lelijk. De twee goedkopere pakken uit de test ademen niet en kunnen daardoor wat klammig aanvoelen als je ver moet fietsen. De duurdere pakken ademen en het testteam merkt het verschil gelijk in comfort, toch wilde niemand hier extra voor betalen. De ANWB deed deze maand ook een regenpakkentest waarbij ze onder andere het HEMA en het AGU pak in een laboratorium testte op waterdichtheid en waterafstotendheid. Het AGU pak was daar de grote winnaar. Het HEMApak scoorde een krappe voldoende.

14102014 TRAJECTUM#2

advertenties Trajectum, het redactioneel onafhankelijke magazine van Hogeschool Utrecht, verschijnt elke 2e dinsdag van de maand, behalve in de vakanties.

STUDENTEN, LET OP! Punten niet gehaald? Scriptie nog niet af? Met Personal Studycoaching van Instituut Maltha kom je er wel! Ook voor struikelvakken als Statistiek & de Bètavakken kun je op ons rekenen. Schrijf je nu in via

Redactieadres Bezoekadres: Padualaan 99, kamer 3S.140, Utrecht Postadres: Postbus 8611,3503 RP Utrecht Tel: (088) 481 66 90 E-mail: trajectum@hu.nl www.trajectum.hu.nl twitter.com/trajectum facebook.com/trajectum

www.malthastudiecoaching.nl

Redactie Janny Ruardy (hoofdredacteur, (088) Van Asch van Wijckskade 24. 481 66 92, janny.ruardy@hu.nl) Marc Janssen (eindredacteur, (088) 481 66 93, marc.janssen@hu.nl) trajectum-maltha 140401.indd 1 02-04-14 09:23Gerard Rutten (redacteur, (088) 481 66 94, gerard.rutten@hu.nl) Tosca Sel (redacteur, (088) 481 66 95, tosca.sel@hu.nl) Maarten Nauw (webredacteur, (088) n KLINIEK CONTACTLENZEN Theorie en handvatte 481 66 96, maarten.nauw@hu.nl) voor professionals in het Heb of wil je contactlenzen? Bij Nettie Peters (redactie-assistent, hoger onderwijs de HU-kliniek contactlenzen krijg (088) 481 66 90, nettie.peters@hu.nl) Cathérine Minczeles (stagiaire, (088) je een deskundige aanmeting Wanneer 481 67 30) Dinsdag 16 december 2014 en controle voor alle soorten en Columnisten korting op de aanschaf. 1 OP 5 KORTING r Waa Chris van der Heijden, Reint Jan rt rsfoo Ame Bel naar: 088 – 4815 777 Leerhotel Het Klooster, Renes, Nina Juffermans Fotograaf Programma en inschrijven eHO Kees Rutten SNEL HEES OF EEN SCHORRE medilexonderwijs.nl/autism T. 030-6575157 | info@medilexonderwijs.nl Vormgeving STEM? Joyce Vanhommerig Moeilijk verstaanbaar of alles Advertenties twee keer moeten zeggen? Bureau van Vliet Meld je dan aan voor een gratis zandvoort@bureauvanvliet.com, MEDI14115 ADV LB_92x55mm.indd 1 29-09-14 09:52 tel: 023 - 571 47 45 logopedieonderzoek, -advies of Abonnementen -behandeling in de opleidingse 35,– per jaargang kliniek logopedie. Bel naar: 088 Wij hoeven je niet te overtuigen van onze kwaliteit, Druk BDU, Barneveld – 4815 777 dat doen onze leerlingen wel: Redactieraad Sebastiaan Hameleers, 97% van onze leerlingen beveelt ons aan. Hendrien van de Weert

Of kom langs op de

Studeren met autisme

Snel je rijbewijs halen?

Al meer dan 1000 reviews binnen een jaar beoordelen ons met een gemiddeld cijfer van 8,2 Schrijf je nu in voor een gratis rijtest en ga naar bruinsma.nl en ervaar het zelf en haal snel je rijbewijs! n klantele vertel n.nl

DE LEUKSTE SCHOOL VAN UTRECHT

Naamloos-15 1

TRAJECTUM#2 14102014

8,2

1053 beoordelingen

06-02-14 10:44

KLINIEK OOGZORG Vermoeide ogen bij beeldschermwerk? Maak gebruik van de HU regeling & HU faciliteiten: GRATIS oogonderzoek & beeldschermbril via de kliniek van Oogzorg op De Uithof. Voor een afspraak, bel: tel. 088 – 4815 777

vanaf 11 november

VOLGENDE EDITIE 25 jaar SOCIAAL JURIDISCHE DIENSTVERLENING

EN VERDER COLUMNS, ONDERZOEK, ONDERWIJS, INTERVIEW, DRIVE, TEST EN MEER

14102014 TRAJECTUM#2

STUDENT STYLE

Omschrijf je stijl. ‘Je hebt haute couture en street fashion, ik probeer dat te combineren. Ik hou m’n favoriete merken in de gaten op internet. Nike, Hundreds, Stussy. Dat combineer ik met meer basic merken als Filling Pieces en American Apparel.’ Überlelijk? ‘Guys die wijde broeken dragen. Dan ben je niet echt bezig met wat je draagt. En wat je draagt, zegt zoveel over jezelf.’ Muziek? ‘Ik hou niet zo van muziek, ik ben vooral gericht op beats. Hiphop, rap. Ik sta ook open voor deephouse.’ Laatste concert/feest? ‘Jesse Boykins III. Een guy uit Amerika, hij is nog unknown, echt zo’n SoundCloud-artiest. Ik zag hem in het MC Theater in Amsterdam. Ik volg hem al twee jaar, ik ken alles van hem.’ Film? ‘Ik kijk geen films, wel series. Californication is mijn favoriet. Het personage Hank Moody inspireert me. Zijn manier van communiceren is heel subtiel maar met een enorme impact. Vrouwen vallen vanzelf voor hem.’ Boek? ‘Ik, Jan Cremer dat ik nu lees. Ik zag een fragment van hem in de Zomergasten aflevering-met Jim Taihuttu en was gelijk geïnteresseerd.’ Nieuws? ‘Ik vind het niet zo nodig upto-date te zijn. Te veel negatieve dingen.’ Hoe woon je? ‘Nog bij m’n ouders in Amsterdam Zuid-Oost. Zo gauw ik het me financieel kan veroorloven ga ik op mezelf wonen. Dan heb ik net wat meer vrijheid.’ Bijbaan of alleen stufi? ‘Alleen stufi.’ Welk cijfer geef je je leven? ‘Een 9. Dat is meer een mindstate dan dat het zo goed gaat, hoor. Ik denk graag positief, dan volgt de rest hopelijk vanzelf. Eerst mijn p halen.’ Wat wil je later worden? ‘Schrijver. Mijn voorbeeld is Charles Bukowski. Ik had het boek Vrouwen wel willen schrijven. Ik ben net begonnen met het schrijven van eigen werk, met een vriendin. Over de dronken avonden die we samen hebben.’ | M AAR TE N NAUW | M AAR TE N.NAUW @ HU.NL

Meer Student Style? Check trajectum.hu.nl/dossier/studentstyle

MYRTO SEMMOH (21, EERSTEJAARS JOURNALISTIEK)