Η απασχόληση στοιχειώδους προσωπικού π.χ. γραμματέως, καθαρίστρια κλπ. δεν μπορεί να προσδώσει τον χαρακτηρισμό εμπορική επιχείρηση. Σχετικό έγγραφο 1068319/18799/Α0012/3/8/2004. Για όλα τα παραπάνω προβλήματα που ανακύπτουν όταν προσωπική εταιρία ΟΕ, ΕΕ ή φυσικό πρόσωπο απασχολεί προσωπικό έμμισθο, έχουν διατυπωθεί διαφορετικές απόψεις μεταξύ των ελεγκτικών οργάνων του ΥΠΟΙΚ και του ΤΕΕ ως προς τον χαρακτηρισμό του εισοδήματος εξ ελευθέριων επαγγελμάτων ή εξ εμπορικών επιχειρήσεων. Σχετικά με το θέμα αυτό αναλυτικά βλέπετε κεφάλαιο εταιρίες αρχιτεκτόνων - μηχανικών. Πάντως το εισόδημα μελετητικής ΕΠΕ ή ΑΕ χαρακτηρίζεται από τον νόμο ως εισόδημα εξ εμπορικής επιχείρησης με ό,τι αυτό συνεπάγεται ως προς τον προσδιορισμό του καθαρού κέρδους (λογιστικώς) και ως προς τα φορολογικά στοιχεία ΚΒΣ. Παρ. 3 Στο κεφάλαιο παρατίθενται ακολούθως περιπτώσεις που οι εγκύκλιες διατάξεις έγγραφα ΥΠ.ΟΙΚ. και η νομολογία προσδιορίζουν τον χαρακτήρα ενός επαγγέλματος ως ελευθέριου ή όχι (εμπορικό): Εισόδημα προγραμματιστών Η/Υ Οι αμοιβές από τη συγγραφή και διάθεση προγραμμάτων Η/Υ αποτελούν εισόδημα από εμπορικές επιχειρήσεις ή από ελευθέρια επαγγέλματα. Οι αμοιβές που προέρχονται από την συγγραφή προγραμμάτων Η/Υ με σχέση ανεξάρτητων υπηρεσιών ή μίσθωσης έργου αποτελούν σύμφωνα με την παρ. 1 του άρθρου 48 του ΚΦΕ εισόδημα από ελευθέρια επαγγέλματα, με την προϋπόθεση βέβαια ότι οι αμοιβές αυτές προέρχονται αποκλειστικά και μόνο από τη συγγραφή προγραμμάτων Η/Υ. Αν όμως πρόκειται για αμοιβές που προέρχονται από εγγραφή προγραμμάτων σε δισκέτες ή κασέτες και περαιτέρω την πώληση αυτών των δισκετών και κασετών, τότε οι αμοιβές αυτές αποτελούν έσοδα οργανωμένης κερδοσκοπικής επιχείρησης και ως εκ τούτου αποτελούν σύμφωνα με την παρ. 1 του άρθρου 28 του ΚΦΕ εισόδημα από εμπορικές επιχειρήσεις (σχετ. 1101375/1463/Α0012/26.7.1993 έγγραφο). Οι αμοιβές του υποστηρικτή λογισμικού (consultants) αποτελούν εισόδημα από ελευθέρια επαγγέλματα. Κατά την άσκηση του επαγγέλματος αυτού προέχει το πνευματικό στοιχείο σε συνάρτηση τόσο με την εμπειρία από την άσκηση του επαγγέλματος κατά το παρελθόν όσο και με την απόκτηση επιστημονικών γνώσεων από διάφορες βαθμίδες της εκπαίδευσης. Ο υποστηρικτής λογισμικού λειτουργεί παράλληλα με τον αναλυτή και προγραμματιστή και η εργασία του μπορεί να θεωρηθεί αναπόσπαστο στοιχείο για την ολοκλήρωση του έργου του αναλυτή και προγραμματιστή. Το επάγγελμα του υποστηρικτή λογισμικού προσιδιάζει σε αυτό του αναλυτή και προγραμματιστή, αφού και αν δεν υπάρχει, το έργο του πρέπει να καλυφθεί από αυτόν. Ο υποστηρικτής λογισμικού μπορεί να θεωρηθεί ελεύθερος επαγγελματίας κατά την παρ. 1 του άρθρου 48 του ΚΦΕ ως αναλυτής και προγραμματιστής (σχετ. 1023423/453/Α0012/20.3.2000 έγγραφο). Οι αμοιβές για την κατασκευή ιστοσελίδων αποτελούν εισόδημα από ελευθέρια επαγγέλματα ή από εμπορικές επι χειρήσεις: Από τη Διοίκηση έχει γίνει δεκτό ότι οι αμοιβές από την κατασκευή ιστοσελίδων (που προϋποθέτει ειδικές γνώσεις και πνευματική και καλλιτεχνική εργασία) αποτελούν εισόδημα από ελευθέρια επαγγέλματα, εφόσον ο κατασκευαστής της ιστοσελίδας προβαίνει κατόπιν παραγγελίας στο σχεδιασμό της, με την απαραίτητη προϋπόθεση ότι το παραγόμενο έργο του δεν αναπαράγεται σε αντίτυπα διαθέσιμα προς πώληση σε κάθε τρίτο. Η αναπαραγωγή του έργου αυτού σε αντίτυπα και η εν συνεχεία αυτούσια πώληση του σε τρίτους το καθιστά εμπόρευμα και συνεπώς το εισόδημα που αποκτάται από τις πωλήσεις αυτές θεωρείται εισόδημα από εμπορικές επιχειρήσεις (σχετ. 1111591/2356/Α0012/10.12.2003 και 1081031/861/0015/13.10.2003 έγγραφα). Οι αμοιβές των δικαιούχων για την έρευνα επιστημονικών προβλημάτων για καινοτόμες τεχνολογίες αποτελούν ει σόδημα από ελευθέρια επαγγέλματα ή από εμπορικές επιχειρήσεις: Σύμφωνα με την παρ. 1 του άρθρου 48 του ΚΦΕ εισόδημα από υπηρεσίες ελευθέριων επαγγελμάτων είναι και οι αμοιβές από την άσκηση του ελευθέριου επαγγέλματος του μηχανικού και του αναλυτή προγραμματιστή. Επομένως εφόσον παρέχονται ανεξάρτητες υπηρεσίες και εφόσον το αντικείμενο των εργασιών είναι αποκλειστικά και μόνο η έρευνα επιστημονικών προβλημάτων σχετικά με καινοτόμες τεχνολογίες, δηλαδή κατά την παροχή των υπηρεσιών αυτών προέχει το πνευματικό στοιχείο, τότε το εισόδημα που προκύπτει χαρακτηρίζεται ως εισόδημα από ελευθέριο επάγγελμα. Αντίθετα στην περίπτωση που το παραγόμενο έργο αναπαράγεται και διατίθεται προς πώληση σε τρίτους, τότε το έργο καθίσταται εμπόρευμα και η δραστηριότητα αυτή είναι εμπορική επιχείρηση, οπότε το εισόδημα από εμπορικές επιχειρήσεις σύμφωνα με την παρ. 1 του άρθρου 28 του ΚΦΕ (σχετ. 1017343/319/Α0012/19.2.2002 έγγραφο). Οι αμοιβές των δικαιούχων για την εκπόνηση ηλεκτρολογικών μελετών για εγκατάσταση ανελκυστήρων αποτε λούν εισόδημα από ελευθέρια επαγγέλματα: Σύμφωνα με το Υπ. Βιομηχανίας, Ενέργειας και Τεχνολογίας οι κάτοχοι άδειας εκτέλεσης ηλεκτρολογικών εγκαταστάσεων Δ’ ειδικότητας 1ης κατηγορίας έχουν το δικαίωμα μελέτης και επίβλεψης μόνο του ηλεκτρολογικού μέρους της εγκατάστασης ανελκυστήρων. Από τα ανωτέρω σε συν18
ΦΟΡΟΛΟΓΙΑ ΕΛΕΥΘΕΡΩΝ ΕΠΑΓΓΕΛΜΑΤΙΩΝ ΑΡΧΙΤΕΚΤΟΝΩΝ - ΜΗΧΑΝΙΚΩΝ