29
Ρωσική Γραμματική στα ελληνικά
Τατιάνα Μπορίσοβα
ΜΗ ΤΕΤΕΛΕΣΜΕΝΕΣ ΕΠΙΡΡΗΜΑΤΙΚΕΣ ΜΕΤΟΧΕΣ / ДЕЕПРИЧАСТИЯ НЕСОВЕРШЕННОГО ВИДА Χρήση Δηλώνουν μια συμπληρωματική δράση, η οποία εκδηλώνεται ταυτόχρονα με την δράση του κύριου ρήματος και από το ίδιο υποκείμενο: Ρήμα
Μη τετελεσμένες επιρρηματικές μετοχές
(εμείς)
ταυτοπροσωπία
(εμείς)
Мы шли
домо́й
разгова́ривая.
Πηγαίναμε
προς το σπίτι
μιλώντας. (δηλώνει χρόνο)
Η μη τετελεσμένη επιρρηματική μετοχή μπορεί να αντικατασταθεί με σύνθετη πρόταση, χρησιμοποιώντας τον σύνδεσμο когда́ (=όταν/ενώ): Когда́ мы шли домо́й, мы разгова́ривали. Καθώς (ενώ) πηγαίναμε σπίτι, μιλούσαμε. Το когда,́ ως επίρρημα έχει την έννοια του «πότε», και ως σύνδεσμος σε μια σύνθετη πρόταση έχει την έννοια του «όταν, ενώ, καθώς». Οι επιρρηματικές μετοχές μη τετελεσμένης μορφής μπορούν επίσης να εκφράσουν υπόθεση, αιτία, εναντίωση: Занима́ясь гимна́стикой, мо́жно похуде́ть на не́сколько килогра́ммов. Наста́ивая, ничего́ не добьёшься. Теря́я самооблада́ние, не выи́грываешь.
Κάνοντας γυμναστική μπορεί να αδυνατίσεις μερικά κιλά. Επιμένοντας δεν κερδίζεις τίποτα. Χάνοντας την ψυχραιμία σου δεν κερδίζεις.
Σχηματισμός Οι μη τετελεσμένες επιρρηματικές μετοχές σχηματίζονται από το θέμα του ενεστώτα (γ΄πρόσωπο πληθυντικού του ενεστώτα χωρίς κατάληξη - κεφ. 22, Ενεστώτας) των μη τετελεσμένων ρημάτων και τις καταλήξεις -а μετά από τα συριστικά ж, ш, щ, ч, και την κατάληξη -я για τις υπόλοιπες περιπτώσεις:
Â
Ρήμα знать (-) рисова́ть (-) идти́ (-) слы́шать (-)
Θέμα ενεστώτα зна́ (ют) рису́ (ют) ид (у́т) слы́ш (ат)
Κατάληξη -я -я -я -а
Μη τετελεσμένες επιρρηματικές μετοχές зна́я γνωρίζοντας рису́я ζωγραφίζοντας идя́ περπατώντας слы́ша ακούγοντας κάτι ξαφνικά
Στα ρήματα μεσοπαθητικής φωνής μετά από την κατάληξη -а/-я προστίθεται το μόριο -сь ( κεφ. 28, Μεσοπαθητική Φωνή):
Â
смея́ться (-)
сме́-ют-ся
ошиба́ться (-)
ошиба́-ют-ся
204
сме́-я-сь
γελώντας
ошиба́-я-сь
σφάλλοντας