THÂN và SỨC KHỎE
347
người là để có cơ hội để thoát khỏi sự tái sinh, bằng cách đạt được giác ngộ trong cuộc sống sau đó. Khi nằm trong bụng mẹ, trạng thái đó được mô tả là khó chịu, hôi hám, ồn ào, tối tăm, chật hẹp, chắc chắn không phải là nơi người ta khao khát được quay trở lại. Không thể nghĩ bàn sự hôi hám, bẩn thỉu, sự gò bó và bóng tối Bước vào bụng mẹ giống như vào địa ngục.... Gampopa, Jewel Ornament of Liberation (Bảo Trang Sức Giải Phóng). Sự mô tả này có thể khiến ta khó chịu, chúng có thể tàn nhẫn ép buộc ta phải nhìn nhận rằng sự ra đời của một chúng sinh bình thường, có nghĩa là sự trói buộc; một khi được sinh ra, cái chết là điều không thể tránh khỏi. Cái chết cùng với bệnh tật và tuổi già là những lý do rõ ràng khiến người ta không muốn được sinh ra đời. Thêm vào đó là sự có mặt của khổ ở khắp mọi nơi: đau khổ là một phần của cuộc sống, dù ta có dùng mọi cách để tránh nó, và Phật giáo đòi hỏi các Phật tử của mình phải trung thực đối diện với thực tế này, coi nó như một động cơ để hâm nóng bầu nhiệt huyết để tu tập. Dầu hệ phái Đại thừa và Mật thừa đưa ra một quan điểm tích cực hơn - thí dụ, coi đó là cơ hội để được sinh ra trong cõi người làm bậc giác ngộ - nhưng ngay cả các hệ phái này cũng thừa nhận là việc được sinh ra để giác ngộ rất khó được, vì nó đòi hỏi phải có nhiều năm công phu thiền định. Loại tái sinh này là một sự kiện mang phẩm chất rất khác so với những gì thường xảy ra cho hầu hết chúng ta, những người mà sự có được thân người cũng đã là một bất ngờ.