Astronomia 03/2009

Page 32

32 z 54

Poczwórny tranzyt na zdjęciu teleskopu Hubble'a

Pierścienie Saturna pochylają się krawędzią w stronę Ziemi co piętnaście lat. Ponieważ główne księżyce Saturna leżą również w płaszczyźnie pierścieni układ ten daje astronomom rzadką okazję do obserwacji prawdziwie niezwykłej parady ciał niebieskich przemieszczających się na tle powierzchni planety. <> Niezwykłe zbliżenie tarczy Saturna wykonane 24 lutego 2009 ukazuje cztery księżyce planety na tle jego tarczy. Pierwszy jest pomarańczowy Tytan - księżyc większy od Merkurego - widoczny po prawej stronie. Białe lodowe księżyce leżące znacznie bliżej Saturna a przez to w tym widoku bliżej pierścieni, to - od lewej do prawej Enceladus, Dione i Mimas. Ciemny pas widoczny powyżej pierścieni to ich cień, rzucony na planetę. Źródło: HubbleSite: Quadruple Saturn Moon Transit Snapped by Hubble Zdjęcie: NASA, ESA, and the Hubble Heritage Team (STScI/AURA)

Niezwykła para galaktyk

Bardzo Duży Teleskop Europejskiej Agencji Kosmicznej - czyli ESO VLT (Very Large Telescope) wykonał wspaniałe zdjęcia dziwnej, chaotycznej pary splątanych galaktyk. Na zdjęciu znaleziono również inne niespodzianki - gości zarówno z daleka jak i z bliska. Czasami dziwnie wyglądające lub po prostu odmienne od pozostałych obiekty niebieskie mają do opowiedzenia ciekawe historie, które są ważne dla astronomów. Taka idea przyświecała Haltonowi Arpowi, który w latach 60. XX wieku stworzył katalog Niezwykłych Galaktyk. Jednemu z obiektów, który trafił do tego katalogu pod numerem Arp 261, przyjrzał się szczegółowo instrument FORS2 zainstalowany na teleskopie VLT. Obraz jaki się ukazał, zaskoczył astronomów. Arp 261 leży w odległości około 70 milionów lat świetlnych na tle konstelacji Wagi. Jego chaotyczna i niezwykła struktura powstała w wyniku interakcji dwóch galaktyk, które przechodzą powolne, ale

gwiazd zostają naruszone prowadząc do powstania widocznych na zdjęciu w górnej lewej i prawej dolnej części obrazu wirów. Zderzające się ze sobą galaktyki były zapewne galaktykami karłowymi podobnymi do Obłoków Magellana. Co ciekawe zdjęcia wykonano nie w celu zbadania zderzających się galaktyk ale by lepiej przyjrzeć się obiektowi nie wyróżniającemu się na zdjęciu znajdującemu się prawie dokładnie na środku zdjęcia, nieco na prawo od najjaśniejszego obszaru Arp 261. Obiekt ten to pozostałość po niezwykłej supernowej SN 1995N - szczątkom masywnej gwiazdy, która zakończyła życie w nietypowy sposób tworząc supernową powstałą w wyniku


Issuu converts static files into: digital portfolios, online yearbooks, online catalogs, digital photo albums and more. Sign up and create your flipbook.