ཤེས་ྱ་གསར་བའི་ྟེགས་ུ་དེབ་ྲེང་བུ་བཞི་པ།
ཁ་བའི་འདབ་མ།
ཤེས་ྱ་གསར་བའི་ྟེགས་ུ་དེབ་ྲེང་བུ་བཞི་པ།
༢༠༡༠
༣
ྫོགས་ཆེན་ཱི་སེང་ྩོམ་ྲིག་ཁང༌། 1
ྩོ མ ་ྲི ག ་ཚོ ་ ུང་།
ྩོམ་ྲིག་ཚོ་ུང་།
ྩོམ་ྲིག་འགན་འཛིན། ཱི་སེང་མཁན་པོ་འཇམ་དཔལ་བྟན་འཛིན། ུ་དག་པ། མཁན་པོ་ཚེ་རིང་བྲ་ཤིས།
པར་ུན་ྱིན་བདག གཡག་ཟེ་ུལ་ུ་འྲིན་ལས་དབང་ུག ྩིས་འུལ་ཡི་གེ་པ། གསེར་ྟ་བསོན་ནམས་ུན་ཚོགས། དེབ་གུགས་འཆར་འགོད་པ་ནགས་ྲན་བསོད་ནམས་ཚེ་རིང་།
Dzogchen Monastrey P.O, Tibetan settlement,kollegal Taluk , chamrajanagar dist. K.S. 571457 E-mail: dzogchenpublication@. dzogchen.org.in Website: www.dzogchen.org.in Tel+91(0)8225273247 fax +91(0)8225273267
གསལ་བཤད་ཅིག
༡ འདིར་ཡོད་མིང་འཁོད་ྩོམ་ཡིག་ངེད་ྩོམ་ྲིག་པའི་ྟ་བ་ཡིན་པའི་ངེས་པ་མེད།
༢ ྩོམ་ཡིག་ུར་ཚེ་དོ་བདག་གིས་འྲོ་བླགས་མི་འྲོ་ྱིར་མ་དཔེ་རང་གི་ཉལ་དགོས་ུ།
༣ ྩོམ་ཡིག་ྣམས་ཡི་གེ་དུ་ཅན་ངོ་གསལ་དང་། ྩོམ་པ་པོའ ་ི ུག་མིང་བདེ་ྱོད་ྱེད་ུ་ཡིན་ཡང་དངོས་མིང་དང་། གཞན་ཁ་པར་སོགས་འྲེལ་མུད་ྱ་ུལ་ྱི་ཁ་ྱང་། དཔེ་མིང་སོགས་ཁ་གསལ་བཅས་བུར་དགོས་ུ། 2
ཁ་བའི་འདབ་མ།
ྔོ ན ་ུ་ླེ ང ་བའི ་ གཏམ།
ཤེས་ྱ་གསར་བའི་ྟེགས་ུ་དེབ་ྲེང་བུ་བཞི་པ།
ྔོན་ུ་ླེང་བའི་གཏམ།
དེ་རིང་ངས་འདི་ྟར་བཤད་འདོད་པ་ཞིག་ནི་ུ་ཚང་གི་ྐད་ཡིག་ྐོར་ཡིན་ལ། ལོ་ུས་ྱི་བུད་རིམ་ྡན་པའི་མི་རིགས་ྱི་ྐད་ཡིག་གཞི་
ྩར་བྟེན་ན་མི་རིགས་དེའི་ངོ་བོ་མ་ཉམས་པར་གནས་ུབ་པར་འདོད། ྱིར་ྱལ་ཁབ་དང་མི་རིགས་ུ་ཞིག་ཡིན་ྱང་ྐད་དང་ཡི་གེ་རེ་ཡོད་ པ་ྟར་ུལ་ྲོལ་གོམས་གཤིས། ཆབ་ྲིད་དཔལ་འྱོར། དམག་དོན་སོགས་སོ་སོའ ་ི ངོ་བོ་མཚོན་པའི་ྣམ་པ་མི་འྲ་བ་རེ་ཡོད་པ་ནི་གཅིག་ མུངས་རེད། ཡིན་ན་ཡང་ུས་དང་གནས་ྐབས་མང་པོ་ཞིག་དང་། ྱད་པར་བུད་འཛིན་ྣལ་མ་ཞིག་གི་ངོས་ནས་ཆེས་ླེང་དགོས་པ་ཞིག་ ནི་ྐད་ཡིག་ྐོར་རེད།
ད་ཐེངས་ྱི་ནང་གི་གཡོ་འུལ་མང་པོ་ཞིག་གཅིག་ྗེས་གཉིས་ུ་མུད་ཚེ་ླད་མེད་འགའི་སེམས་ྩ་ཡོངས་ུ་ྱོས་ནས་ཆེས་ླབས་ཆེ་ བའི་མི་རིགས་རང་གི་ྲོག་ྩ་ྟ་ུའི་ྐད་ཡིག་ལ་ཡ་ང་ཞིང་ཡི་ུག་པའི་བྲེ་ྷད་ུགས་བཞིན་པ་འདི་ནི་ཆེས་ཕངས་པ་ཞིག་དང་། ྱོ་དགོས་ པ་ཞིག་ྱང་རེད། དེ་ྱིར་ླར་གསོའ ་ི ལས་འུལ་ལ་ཚ་ཚ་ུར་ུར་ྱིས་ུགས་དགོས་པ་དེ་བས་ྱང་ྨོས་མེད་རེད། ྱིར་ུས་དེབ་ཅིག་གི་ ྱེད་ལས་ནི་ུས་ུ་བབ་པའི་ྩོམ་རིགས་དག་ྱི་ཚོགས་ྟེང་བྲམ་ནས་འཛམ་ླིང་ཤར་ུབ་ཕར་ུར་ྱི་མི་རིགས་ཚོའི་བདག་དབང་གི་ལོ་ ུས་དང་། ཆབ་དཔལ་རིག་གནས་ྱི་འྲོ་ྟངས། རི་ུའི་བཀོད་པས་མཚོན་པའི་ུས་བཞིའི་ྣམ་འུར། བསམ་ློ་དང་། གཤིས་ཀ་སོགས་ ྱི་ནང་ྣོད་བུད་ྱི་གནས་བབ་དག་བྗོད་ྱར་ྱས་ན། དེའི་ུགས་ྱེན་འོག་ྱལ་ཁབ་གཞན་དང་གཞན་ྱི་དངོས་ཡོད་གནས་ུལ་དག་ གསལ་ྟོགས་ུང་ནས་རང་མི་རིགས་ྱི་ལོ་ུས་དང་། ཡར་ྱས་དང་ཆགས་འཇིག་གང་ུང་། ྗེས་ུས་ལས་ྲོལ་ཐབས་དང་། ྔོན་ཐོན་ྱི་ མི་ྲལ་ཇི་ྟར་བྙེགས་དགོས་ུལ་སོགས་ྱི་བསམ་ློ་གསར་བ་རེ་འཆར་ྲིད། ྱད་པར་རང་རེའི་མཁས་དབང་དག་གིས་བྩམས་པའི་བསམ་ློའ ་ི ློབ་གསོའ ་ི ྐོར་ྱི་ྩོམ་ཡིག་ལ་བྟེན་ན་སོ་སོའ ་ི བསམ་ློའ ་ི རང་ བཞིན་ལ་ུགས་ྱེན་ཐེབས་ནས་བསམ་ློའ ་ི འྱེར་སོ། ྒན་བུར་གཞོན་ྱམས། ངོ་ཚ་ྲེལ་ཡོད་སོགས་ཡབ་མེས་ྱི་རིག་གུང་ྔར་མ་ ྟོགས་པ་གསར་ུ་ྟོགས་པ་དང་། ྟོགས་ྱང་ུང་མ་བྟན་ུ་ུས་པའི་དགེ་ྱོན་གང་མང་ཞིག་གི་ྤང་ླང་རབ་དྱེའི་མེ་ཏོག་གསར་བ་རེ་ འུས་ྲིད། ུས་དེབ་ཚད་ྡན་ཞིག་ཡིན་ན་ཞོར་ུ་མུན་ྲིལ་དང་། མི་རིགས་ལ་བཅངས་པའི་ལ་ྱ་སོགས་ཡ་རབས་དམ་པའི་ུལ་ལ་ངང་ གིས་ུགས་ཐབས་དང་། ཆོས་ྡན་བོད་ྱི་ྱལ་ཁམས་ླར་གསོ་ྱེད་པའི་ུས་ྡན་ཞིག་ཡིན་པའང་གདོན་མི་ཟའོ། །དེའི་ྱིར་དགོན་པ་དང་ ཚོགས་ྡེ། ྩོམ་པ་པོ་དང་། འྱོར་ྡན་པ་ཚང་མས་རིག་རིག་ཞར་བ་དང་། གོ་གོ་འོན་པ་མི་ྱེད་པར་ཁ་བ་གངས་རིའི་ྗོངས་ལ་ཞབས་ྗེས་ དཀར་པོ་རེ་འཇོག་ུ་དེ་བས་ྱང་གལ་ཆེའོ། ། མདོར་ན་གངས་ཅན་པའི་ྐད་ཡིག་ནི་དོ་ླ་མེད་པའི་ུན་འུང་གི་ནོར་ུ་ཉིད་ུ་ཤེས་ནས་ཉམས་པ་ླར་གསོ་དང་མི་ཉམས་དར་ྤེལ་ྱེད་ ུ་ང་དང་ྱོད་གཅིག་མིན་པར་གངས་ཅན་པ་ཚང་མས་ྟོབས་ུགས་ཡོད་དུ་ྩལ་ུགས་ྱིས་ཕ་མེས་ྱི་བུད་འཛིན་ྣལ་མ་ཞིག་ྱེད་ུ་ ཆེས་གཡོལ་ཐབས་མེད་པའི་གལ་གནད་ུ་སོང་། ངེད་ྫོགས་ཆེན་ཱི་སེང་ྩོམ་ྲིག་ྡེ་ཚན་ནས་༼ཁ་བའི་འདབ་མ༽ཞེས་པའི་ུས་དེབ་ཅིག་ ྩོམ་ྲིག་ྱེད་དང་ྱེད་འུར་ལ་ྱ་ཆེའི་ུག་ཐོགས་པ་ཡོང་ནས་ཁ་བའི་འདབ་མ་ྱོགས་དང་ྱོགས་ུ་འུར་བྱོད་ུབ་པའི་ྱབ་ྱོར་དང་ ལེགས་ཉེས་གང་མཆིས་ྱི་དགོངས་འཆར་ུག་ྩོལ་གནང་ྱོང་ཡོང་བའི་འབོད་བུལ་དང་བཅས། ྩོམ་ྲིག་འགན་འཛིན་པས།
3
དཀར་ཆག
དཀར་ཆག
ཁ་བའི་འདབ་མ།
ྙན་ྩོ མ ་ྷ་ཡི ་ རོ ལ ་མོ །
ལེ ག ས་དུའི ་ དཔལ་ུག་་ ་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་ྨན་ཆར། ླ་ུང་། 6
ྱོ ་ གུང་སེ མ ས་ྱི ་ གཞས་ུང་། ་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་ྟག་ཐོ ག ་འཇི ག ས་པོ ། བོ ད ་འྱོ ར ། 7 བྗེ ད ་མེ ད ་ྱི ་ ཕ་ྱི མ །་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་བསོ ད ་ནམས་ུན་ཚོ ག ས ྫོ ག ས་ཆེ ན ་དགོ ན ། 9 ས་མཐའི ་ ྭ་ུང་གི ་ ྣང་བྙན།་་་་་་་་་་་་ ་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་གསེ ར ་ྟ་ུལ་ྲི མ ས་ནོ ར ་ུ། ྣམ་ྲོ ལ ་ླི ང ་། 10 འུན་ྲ། ་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་གསེ ར ་ྟ་ློ ་ བཟང་བྟན་འཛི ན ། འྲས་ྗོ ང ས། 11 བཞི ་ཤད་འཐེ ན ་འྲོ ། ་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་ྫ་ུའི ་ གསེ ར ་ུག སེ ར ་ྱེ ས ། 11 ན་ུག་གི ་ འུན་ྲ།་ ་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་ྭ་རོ ང ་དཀོ ན ་མཆོ ག ་ཆོ ས ་འཕེ ལ ། བོ ད ་འྱོ ར ། 12 ཐེ ང ས་ཤི ག ་ལ་མཐོ ང ་བའི ་ ྟད་མོ ། ་་་ ་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་ུ་ུལ་པད་མ། ླ་ུང་། བོ ད ་འྱོ ར ། 13 ཤར་ྱ་མཚོ འ ི ་ ྲི ང ་ཡི ག ་་ ་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་མཁན་ཚེ ་ རི ང ་བྲ་ཤི ས ། ྫ་ུ་ཁ།། 14
དགོ ན ་ྲོ ད ་ྱི ་ ཚོ ར ་ྣང་།་་་ ་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་ འྲོ ང ་མྲི ན ་བུ ། ླ་ུང་། 16 བདེ ན ་དོ ན ་ངག་ལས་ཤོ ར ་བའི ་ ཐལ་ུ།་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་ ་ཨ གངས་བྩེ ། བོ ད ་འྱོ ར ། 17 ངའི ་ རང་གཤི ས །་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་ ་ནགས་ྲན་པ་བསོ ད ་ནམས་ཚེ ་ རི ང ་། 18
ུག་ྩོ མ ་ྫ་ུ་བསི ལ ་མ།
ངའི ་ ལས་དབང་།་་་ ་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་ ཨ་རི ག ་ྫ་ུར་ྣམ། བོ ད ་འྱོ ར ། ྲག་གི ་ ལོ ་ ླ།་་ ་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་གསེ ར ་ྟ་འོ ད ་ཟེ ར ་ྱ་མཚོ ། འྲས་ྒོ ་ མང་། ངའི ་ ླ་ུང་།་་་ ་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་ྱལ་འཕགས་འུར་མེ ད ། ླ་ུང་། ུ་ྐད། ་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་ ་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་ྤོ ས ་དཀར། བོ ད ་འྱོ ར ། གཉི ད ་ལས་སད་པའི ་ བསམ་གཞི ག ་་ ་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་ ཉག་ུག་བྟན་པ་དར་ྱས། བོ ད ་འྱོ ར ། ྨི ་ ལམ་ནང་གི ་ ཨ་མ།་་ ་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་འཇམ་དཔལ་བྟན་འཛི ན ། ཤར་མི ་ ཉག
ྗེ ས ་ྲན་དད་པའི ་ མེ ་ ཏོ ག
19
20
20
21
21
22
ཆོ ས ་ྗེ ་ འཇི ག ས་མེ ད ་ུན་ཚོ ག ས་ྱི ་ ྗེ ས ་ྲན་ྷོ ་ ྲི ན ་ནག་པོ འ ་ི བུར་ུན།་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་ ནོ ར ་ླི ང ་ྲི ན ་ལས་འོ ད ་ཟེ ར ། 23 4
ཤེས་ྱ་གསར་བའི་ྟེགས་ུ་དེབ་ྲེང་བུ་བཞི་པ།
དཀར་ཆག
ུལ་མ་ྙི ང ་གི ་ རི ་ མོ །
ཕ་ྐད་གཙང་མ་ངག་ནས་ྱེ ར ་རོ ག ས།་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་འུ། འཇི ག ་ྟེ ན ་བཟང་པོ ། བོ ད ་འྱོ ར ། 24
ྗེ ས ་ུས་ུན་པའི ་ ྲོ ང ་ཚོ ་ གཏོ ར ་དགོ ས །་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་ ྨི ན ་ུལ་ྟ་མྲི ན ་ྱལ་མཚན། བོ ད ་འྱོ ར ། 25 རང་རི ག ས་ལ་ུལ་བའི ་ ྙི ང ་གཏམ།་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་ པྨ་དགེ ་ ལེ ག ས། ཤར་མི ་ ཉག 26
ྲན་མུར་ུ་ུའི ་ འབའ་ྲ།
ྲི ན ་ཆེ ན ་ཨ་མར་བཏང་བའི ་ གཞས། ་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་ ླི ང ་ུ། བསམ་འུབ་ཚེ ་ རི ང ་། ླ་ུང་། 27 ཨ་མ་ྲན་མུར།་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་ ྟག་ཐོ ག ་འཇི ག ་པོ ། 28 རང་ུང་སེ མ ས་ྱི ་ ྲན་ུ ་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་ ར་ྐོ ར ་ུལ་ྲི མ ས་མཐར་ྱི ན ། ྣམ་ྲོ ལ ་ླི ང ་། 28
རང་མོ ས ་ུ་མའི ་ ྟད་མོ །
ངའི ་ ུག་ྗེ ས ། ་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་ ་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་ླག་ུལ། ཚེ ་ དབང་དོ ན ་ུབ། 29
ྟ་ུབ་གསེ ར ་ྱི ་ ཉང་ུ།
ཐེ ག ་དུའི ་ ྣམ་བཞག་མདོ ར ་བུས། ་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་གཟན་དཀར་མཆོ ག ་ུལ་ུབ་བྟན་ཉི ་ མ། བོ ད ་འྱོ ར ། 30
གཟི ག ས་ུལ་ུས་ྱི ་ ཕོ ་ ཉ།
ུལ་ུ་ངོ ས ་འཛི ན ་ྱེ ད ་ྟངས་ལ་གཟི ག ས་ུལ།་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་ མཁན་ཆེ ན ་འཇི ག ས་མེ ད ་ུན་ཚོ ཌ ། 35 བོ ད ་ྱི ་ ྐད་ཡི ག ་ུར་ུ་ཉམས་གསོ ་ དགོ ས ་པའི ་ བསམ་ུལ་བྗོ ད ་པ།་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་ མཁན་ཆེ ན ་ུལ་ྲི མ ས་ློ ་ ྲོ ས ། 36 ང་ཚོ འ ི ་ ྐད་ཡི ག ་ཉེ ན ་ཁ་ལས་ྱོ བ ་དགོ ས །་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་ ་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་ྷོ ་ ྤོ ས ་དཀར། ླ་ུང་། 39 ུས་རབས་གསར་བའི ་ ླེ ང ་བྗོ ད ། ་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་ ་་ྫ་ྟོ ད ་ྱི ་ ྨོ ང ས་ྲོ ལ ། བོ ད ་འྱོ ར ། 45
དྱད་ྩོ མ ་རི ག ་པའི ་ ློ ག ་ཞག
བོ ད ་རི ག ས་འཕེ ལ ་ྱོ ག ས་དང་ཆོ ས ་ྲི ད ་ུང་འྲེ ལ ་ལ་དྱད་པ།་་ ་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་ྨེ ་ ུལ་བྟན་འཛི ན ་ྱ་མཚོ ། 46 ཆེ ས ་མཐོ ་ བའི ་ བསམ་ློ ། ་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་མཁན་པོ ་ བདེ ་ གསལ།ླ་ུང་བོ ད ་འྱོ ར ། 48 བོ ད ་ལ་ཡང་ྲི ད ་ྲི ་ འདོ ན ་ལམ་ུགས་ཇི ་ ྟར་ུང་བ། ་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་ ྫ་ྟོ ད ། ཅོ ག ་རོ ་ ུག་རལ། བོ ད ་འྱོ ར ། 49
5
ྙན་ྩོ མ ་ྷ་ཡི ་ རོ ལ ་མོ །
ྙན་ྩོ མ ་
ཁ་བའི་འདབ་མ།
ྷ་ཡི ་ རོ ལ ་མོ །
ལེ ག ས་དུའི ་ དཔལ་ུག །
ྱལ་ུན་བྩེ ་ ཆེ ན ་ུགས་ྗེ འ ི ་ ུ་གཏེ ར ་ལས། ། མཚན་དཔེ འ ི ་ མཛེ ས ་ུག་བྲ་བའི ་ ླ་གཞོ ན ་ཞི ག ། ྗོ ང ས་འདི ར ་ཤར་བ་ྱག་ན་པད་དཀར་ཅན། ། ྷ་གཅི ག ་གངས་རི འ ི ་ མགོ ན ་པོ ས ་དགེ ་ ལེ ག ས་ྩོ ལ ། །
ྨན་ཆར། ླ་ུང་།
ཆོ ས ་ནོ ར ་འདོ ད ་དང་ཐར་པ་ྡེ ་ བཞི ་ ཡི ། །ུན་ཚོ ག ས་དཔལ་ྱི ས ་བྱན་པ་ཱ་ལའི ་ ྗོ ང ས། ། ྲི ་ མེ ད ་ཤེ ལ ་དཀར་ུན་པོ འ ་ི ུ་ུད་ཅན། །གདོ ང ་དམར་དཔའ་བོ ་ དག་གི ་ ཕ་ྱི མ ་ཡི ན ། ། དྱར་གུམ་ྔོ ་ ྗངས་ྤང་ལ་མཛེ ས ་ུག་བྲ། ། དུན་གུམ་ཁ་བ་དཀར་པོ ས ་ྱོ ག ས་ུན་མཛེ ས ། ། ྟོ ན ་གུམ་འུ་ུག་ྙེ ་ མ་གུར་ུ་ྡེ མ ། ། དྱི ད ་གུམ་ྲོ ་ འཇམ་ུང་ུ་ྷོ ད ་ྱི ས ་ྡང་། །
མི ་ ྣམས་ུང་ུའི ་ ུས་ནས་ཆོ ས ་ལ་མོ ས ། །ྱམས་དང་ྙི ང ་བྩེ འ ི ་ ཡོ ན ་ཏན་ྷན་ྱེ ས ་མངའ། ། ྱོ ད ་དང་ང་ཡི ་ ཕ་ུལ་གངས་རི འ ི ་ ྗོ ང ས། །ྙན་པའི ་ ྲགས་པ་འཛམ་ླི ང ་ཡངས་པོ ར ་ྱབ། ། རི མ ་གཉི ས ་ཏི ང ་འཛི ན ་འྲས་ུ་མངོ ན ་ུར་ནས། ། ྣང་ྲི ད ་མངའ་དབང་བུར་བའི ་ ུབ་རི ག ་ྣམས། ། མཁའ་ྡི ང ་དབང་པོ ་ དྱི ང ས་ུ་ཆས་པ་ྟར། ། རི ག ས་ྔའི ་ ཞི ང ་ཁམས་ྩོ ལ ་མེ ད ་ུལ་མཁན་མང་། །
རང་ུང་ྩི ་ཤི ང ་ྨན་ྣ་གུར་ཞ་ཞི ང ་། །རི ན ་ཆེ ན ་ནོ ར ་ུའི ་ གཏེ ར ་ཁ་འུམ་ྲག་བྡལ། ། གཡང་ུགས་ྟ་ནོ ར ་ུག་གི ་ འཕེ ལ ་ཁ་དར། །འཛམ་ླི ང ་ས་ཡི ་ ཡང་ྩེ ་ གངས་རི འ ི ་ ྗོ ང ས། ། 6
ྙན་ྩོ མ ་ྷ་ཡི ་ རོ ལ ་མོ །
ཤེས་ྱ་གསར་བའི་ྟེགས་ུ་དེབ་ྲེང་བུ་བཞི་པ།
ཆོ ས ་འུལ་བུད་ྩི འ ི ་ ཐེ ག ་པའི ་ དགོ ང ས་དོ ན ་བཞི ན ། ། གཞི ་ གུམ་ཉམས་ུ་བྟར་བ་བུན་པའི ་ ཚོ ག ས། ། ལི ་ ྲི འ ི ་ ུ་གཏེ ར ་མཁའ་ུ་འྱོ ་ བ་བཞི ན ། ། ྱོ ག ས་ྱི ་ དད་ྡན་ྱེ ་ བོ འ ་ི མི ག ་ྱན་ཡོ ད ། །
ཡི ད ་ལ་འབབས་པའི ་ མཁའ་དུགས་ྭངས་ཤི ང ་གཙང་། །ཉམས་ུ་འབབས་པའི ་ རང་ུང་ྱེ ད ་ཚལ་མང་། ། ཤེ ས ་ྡན་ཡོ ང ས་ྱི ་ སེ མ ས་པ་དབང་མེ ད ་འྲོ ག །ངོ ་ མཚར་ྟོ ང ་གི ་ འུང་གནས་གངས་རི འ ི ་ ྗོ ང ས། ། ཤེ ས ་ྱ་ྱ་མཚོ འ ི ་ ྙི ང ་བུད་མ་ུས་པ། ། ྷག་མེ ད ་ུབ་ྱི ས ་བཞེ ས ་པའི ་ མཁས་དབང་ཚོ ག ས། ། ྟོ ན ་མཚན་མཁའ་ཡི ་ ུ་ྐར་ྲངས་ལ་འུ། ། ྲན་དབང་འུམ་ྱི ་ འུང་གནས་གངས་རི འ ི ་ ྗོ ང ས། །
གནའ་དེ ང ་ངོ ་ མཚར་རི ག ་པའི ་ ླི ང ་ག་ནས། །ཤེ ས ་རི ག ་ནོ ར ་ུའི ་ ྱན་ཆ་ཉེ ར ་ླངས་ཏེ ། ། འདི ་ དང་ྱི ་ མའི ་ ཕན་བདེ ་ ལེ ག ས་པར་བུན། །ཞི ང ་འདི ་ དགེ ་ མཚན་ྟོ ང ་གི ་ དཔལ་ུ་ུབ།།
ྱོ ་ གུང་སེ མ ས་ྱི ་ གཞས་ུང་།
ྟག་ཐོ ག ་འཇི ག ས་པོ ། བོ ད ་འྱོ ར །
མི ་ ཚེ འ ི ་ ུག་བསམ་འཚོ ལ ་བའི ་ ཅང་མེ ད ་ྱི ་ ུ་ལོ ས ། ། འུར་མེད་ྤོབས་པའི་ུན་པོ་ྟགབྟན་ྱིས་བཞེངས་ྱང་། ། འབད་པའི ་ རེ ་ བ་མ་འུབ་ྱོ ་ སེ མ ས་ྱི ་ུགས་རི ང ་། ། ྒེ ུ ་ུང་ུ་བཞི འ ི ་ ནང་ནས་ུང་ཁ་ུ་བུར་སོ ང ་། ། མཚན་མོ ་ ྭ་ཡོ ལ ་ངོ ག ས་ནས་ཁེ ར ་ྱང་ུ་འྲེ ང ་ྟེ ། ། ལག་པ་ཐོ ད ་ལ་བཞག་ནས་བསམ་གཞི ག ས་རེ ་ ྱས་ུས། ། ཡོ ད ་ཚད་ྱབ་ུ་བོ ར ་བའི ་ མདོ ་ མེ ད ་ྱི ་ འྱམས་པོ འ །ི ། མི ་ ལོ ་ ཉི ་ུའི ་ འཚོ ་ བ་དོ ན ་མེ ད ་ུ་ཟད་སོ ང ་། ། མི ་ ཚེ ་ ྱི ད ་ལ་རེ ་ བའི ་ འཇི ག ་ྟེ ན ་ྱི ་ ཁམས་ནས། ། མི ་ ཁོ མ ་དྱར་དུན་ུས་ྱི ་ སོ ་ ཚི ས ་ལ་འབད་ྱང་། །
མི ་ འདོ ད ་འཁོ ར ་བའི ་ ུག་བྔལ་མགོ ་ ཐོ ག ་ུ་བབས་ུས། ། མི ་ སེ མ ས་བདེ ་ བའི ་ གོ ་ ྐབས་ྐད་ཅི ག ་ཙམ་མི ་ འུག །
གཟན་ཤམ་གོས་ྱིས་འདབས་མ་ཚེར་མ་ཡིས་གཤགས་སོང་། ། ཤི ང ་ཁང་ྱ་བོ འ ་ི ྱི ་ ནང་ཐི ག ས་ུ་ཡི ས ་ཁེ ང ས་སོ ང ་། ། ུན་རི ང ་ྱོ ན ་པའི ་ ཉལ་གོ ས ་ཚི ་ ྲེ ག ་གི ས ་ྦགས་སོ ང ་། ། ཐབས་ུག་འཚོ ་ བ་འདི ་ ལ་སེ མ ས་གཏི ང ་ནས་ུན་གི ། ྩམ་ུག་ཨ་ྲས་གཏེ ད ་ནས་ཟས་མེ ད ་ུ་ུར་ཡོ ད ། ། ྒོ ར ་མོ ་ ཚོ ང ་ལ་གཟད་ནས་ནོ ར ་མེ ད ་ུ་ྷག་ཡོ ད ། ། ྱོ བ ་པའི ་ མགོ ན ་དང་ྲལ་ནས་མགོ ན ་མེ ད ་ུ་ུས་ཡོ ད ། ། མེ ད ་པ་གུམ་ྱི ་ ྱོ ་ གར་མི ་ ུལ་ནས་འྲབ་ཡོ ད ། ། ྷོ ་ ྱོ ག ས་ྱ་གར་ུལ་ལ་ྤོ བ ས་པ་ཡི ས ་མ་ཐོ ན ། ། ུབ་ྱོ ག ས་ཨ་རི འ ི ་ ུལ་ལ་ྡོ ག ་མགོ ་ དེ ་ མ་ྱོ ག ས། ། གཞན་ུལ་མི ག ་གི ས ་མ་མཐོ ང ་གོ ་ ཁ་ཡི ་ ུ་ལོ ། ། རང་ུལ་ྱེ ་ ཐང་འདི ་ ནས་འཚོ ་ ྙི ང ་ཞི ག ་མི ་ འདོ ད ། ། 7
ྙན་ྩོ མ ་ྷ་ཡི ་ རོ ལ ་མོ །
ཁ་བའི་འདབ་མ།
སེ མ ས་པ་མི ་ ལ་ུང་ཡང་རང་དབང་ནི ་ མི ་ འུག ། བྩེ ་ བ་ཡི ་ གེ ར ་བུར་ཡང་མི ་ ཁ་ནི ་ འཁོ ར ་ཡོ ང ་། ། ཉམ་ུང་ྲོ ག ་མ་ྟ་ུའི ་ འྱམས་པོ ་ ཡི ་ ལས་དབང་། ། མི ་ ཁའི ་ འགག་འྲང་འདི ་ ལས་ནམ་ཞི ག ་ལ་བྒལ་ུབ། །
དཀའ་ུག་མི ་ ཚེ ་ བྱལ་བའི ་ ྡོ མ ་པོ ་ ཡི ་ ྐང་ྗེ ས ། ། ལས་དབང་ངེ ས ་མེ ད ་ུང་གི ས ་ས་མཐའ་ུ་ུར་ནས། ། བྲང་ྱ་ུག་གི ་ ྐས་ཐེ མ ་རི ང ་ཞི ག ་ནས་བྒལ་ཡང་། ། མི ་ ཚེ འ ི ་ ུག་བསམ་མ་ྙེ ད ་ྱོ ་ སེ མ ས་ྱི ས ་ཁེ ང ས་སོ ང ་། །
ཅ་ནེ ་ མི ་ ལ་ཟེ ད ་ནས་འུག་ཚོ ད ་ཅི ག ་མ་ཡི ན ། ། མཐེ ་ བོ ང ་གཞན་ལ་བྲེ ང ས་ནས་འཚོ ་ བ་དེ ་ མི ་ རོ ལ ། ། གངས་རི འ ི ་ འགག་འྲང་དོ ག ་པོ ་ བྒལ་ུ་ཞི ག ་ུང་ན། ། མི ་ ུས་རི ན ་ཆེ ན ་ཐོ བ ་པ་དོ ན ་ྙི ང ་ཞི ག ་ྡན་སོ ང ་། །
ཐོ ག ་ན་ཐོ བ ་ཐང་མེ ད ་པའི ་ ཐབས་ུག་གི ་ ྭ་ྱང་། ། བཙན་པོ ས་བཀའ་བྱོན ་ཕོ ག་ྱང་ྲག་ྣང་ཞིག་མི་འུག ། ལག་ན་ྒོ ར ་མོ ་ མེ ད ་པའི ་ ཅང་མེ ད ་ྱི ་ ུ་ལོ ། ། ུག་པོ ས ་ནོ ར ་ྱི ་ བུས་ྱང་ྲན་གཡོ ག ་དེ ་ མི ་ ྱེ ད ། །
བྩེ ་ བའི ་ ཕ་ཞི ག ་མེ ད ་པས་ྭ་ུག་ུ་ུས་སོ ང ་། ། ུང་བའི ་ མ་ཞི ག ་མེ ད ་པས་ཁེ ར ་ྱང་ུ་ྷག་སོ ང ་། ། ྱོ ་ ྣང་མི ག ་ུ་བུར་བའི ་ མདོ ་ མེ ད ་ྱི ་ འྱམས་པོ ། ། གུང་སེ མ ས་ུ་ལ་བུར་ནས་ྱང་རི ང ་ལ་ཆས་འྲོ །
ྲ་ྲ་ུར་ྱི ས ་གང་བའི ་ འཇི ག ་ྟེ ན ་ྱི ་ ཁམས་འདི ར ། ། རི ག ་རི ག ་ཐོ བ ་ན་འདོ ད ་པའི ་ ཧམ་སེ མ ས་ྱི ་ མི ་ ྕེ ། ། མི ་ རེ འ ི ་ སེ མ ས་ྱི ་ ཁོ ག ་ལ་ྷབ་ྷབ་ུ་འབར་བས། ། གནམ་འོ ག ་མི ་ ཡི ་ འཇི ག ་ྟེ ན ་ཁོ མ ་ྐབས་ཤི ག ་མི ་ འུག །
8
ྱོ བ ་པའི ་ ཕ་ཞི ག ་ཡོ ད ་བསམ་རེ ་ ུག་ྱང་མི ་ ྱེ ད ། ། འྲེ ན ་པའི ་ མ་ཞི ག ་ཨེ ་ ཡོ ད ་ྟོ ང ་བསམ་དེ ་ བཅངས་མེ ད ། ། ད་ནི ་ འུར་མེ ད ་ཐབས་ྱི ་ ྙི ང ་ྟོ བ ས་ལ་བྟེ ན ་་ནས། ། འུང་འུར་མི་ཚེའི་མུན་ལམ་འོད་དཀར་ྱིས་ྲོན་ངེས། །
ཐོ བ ་ཆེ ན ་དཔོ ན ་པོ ་ ཡི ན ་ྱང་མགོ ་ ཐོ ག ་ལ་མི ་ འཇོ ག ། ཉམ་ུང་ྲང་པོ ་ ཡི ན ་ཡང་ྡོ ག ་རོ ལ ་ལ་མི ་ བྫི ། ། རི ན ་ཆེ ན ་ྒོ ར ་མོ ་ མཐོ ང ་ཡང་ཧམ་སེ མ ས་དེ ་ མི ་ ྱེ ། ། རི ག ་པའི ་ དགའ་ཚལ་འྲི མ ་ུ་ྱང་རི ང ་ལ་ཆས་འྲོ །
ྙན་ྩོ མ ་ྷ་ཡི ་ རོ ལ ་མོ །
ཤེས་ྱ་གསར་བའི་ྟེགས་ུ་དེབ་ྲེང་བུ་བཞི་པ།
བྗེ ད ་མེ ད ་ྱི ་ ཕ་ྱི མ །
བསོ ད ་ནམས་ུན་ཚོ ག ས། ྫོ ག ས་ཆེ ན ་དགོ ན །
ྷག་བསམ་གངས་ལ་དཀར་བའི ་ འྲོ ག ་ུག་ངས། ། ུང་སེ མ ས་ྲི ་ མེ ད ་ྭངས་གཙང་བོ ད ་ལ་འུར། ། ནམ་ཡང་བྗེ ད ་ུ་མེ ད ་པའི ་ ཕ་ྱི མ ་དེ ། ། ྙི ང ་ྲག་ྲོ ན ་མོ འ ་ི གསེ བ ་ན་བར་མེ ད ་འཁོ ར ། ། ཡངས་པའི ་ ུ་འཐའ་འདི ་ ཡི ་ ཕ་རོ ལ ་ན། །དཀའ་ུག་ུལ་ུའི ་ ྦ་ླབས་སེ མ ས་ན་འུར། ། གཉོ མ ་ྐད་ཐང་གཅི ག ་ཤོ ར ་བའི ་ མུན་ྲ་དེ ས ། །ྷི ང ་འཇགས་ྡན་པའི ་ ྲོ ང ་ཚོ ་ ཁད་ྱི ས ་དྲོ ག ས། ། རེ ་ ུགས་རི ་ ཟོ མ ་ྒང་གི ་ རེ ་ ུག་དེ ། ། ནམ་ཞི ག ་ྷན་འཛོ མ ་ཡོ ང ་བ་ཆོ ས ་ཉི ད ་ཡི ན ། ། ྱོ ་ གུང་ྲག་ུ་འུར་བའི ་ ཁེ ར ་ྱང་ང་། །ྷེ ལ ་ཀོ བ ་ྷོ ་ མཚོ འ ི ་ འྲམ་ན་གཉོ མ ་དེ ་ ཡོ ད ། །
ུ་ྣང་ནག་པོ ་ ཞི ག ་ལ་ུན་ུན་ནས། །ུས་ུང་གཉེ ར ་མས་ཁེ ང ས་པའི ་ ྒས་ཉམས་དོ ད ། ། གུགས་མཐོ ང ་མེ ་ ལོ ང ་ངོ ས ་ུ་མཐོ ང ་བའི ་ ཚེ ། །དར་མའི ་ ལང་ཚོ ་ ཡལ་བའི ་ སེ མ ས་ྩ་གཉོ མ ། །
ུ་ུས་སད་ྱི ས ་ུར་བའི ་ ྷོ ་ མཐའ་ན། །དམི ག ས་འུན་རེ ་ འྲས་ྲོ ན ་མོ ་ ས་ལ་ཟགས། ། ུགས་བསམ་ཁད་ྱི ས ་ཡལ་བའི ་ གུང་བ་དེ ས ། །ྙི ང ་གི ་ འདབ་བྱད་དྱི ལ ་ལ་ུན་པ་ྟེ ར ། །
དེ ་ རི ང ་སང་ཉི ན ་འདི ་ ཡི ་ བར་མཚམས་ནས། །ྲོ ག ་གི ་ དབང་པོ ་ འདི ་ ཡང་མེ ད ་ན་བསམ།། གནམ་འོ ག ་ུག་ྱི མ ་འདི ་ ཡི ས ་བཅོ མ ་བཅོ མ ་ནས། །ུས་སེ མ ས་གསེ ང ་ལ་ཚོ ར ་བ་ནག་པོ ་ བུན། །
9
ྙན་ྩོ མ ་ྷ་ཡི ་ རོ ལ ་མོ །
ཁ་བའི་འདབ་མ།
ས་མཐའི་ྭ་ུང་གི་ྣང་བྙན།
གསེ ར ་ྟ་ུལ་ྲི མ ས་ནོ ར ་ུ། ྣམ་ྲོ ལ ་ླི ང ་།
ྱི ས ་པའི ་ ྩེ ད ་མོ ར ་གཡེ ང ས་ཏེ ་ མི ་ ཚེ འ ི ་ ྱེ ད ་ཀ་ྫོ ག ས་སོ ང ་། ། དོ ན ་མེ ད ་ུལ་འཆོ ས ་བཅོ ས ་མས་ཚེ ་ འདི འ ི ་ འཚོ ་ བ་བླགས་སོ ང ། ། ཤེ ས ་ྱ་ྱང་ུལ་ྱས་ནས་ས་མཐའི ་ འྱམ་པོ ་ ཆགས་སོ ང ་། ། བསམ་བཟང་ུན་ླ་གུགས་ཏེ ་ བསམ་ངན་ྲོ ག ས་དང་འྲོ ག ས་སོ ང ་། ། ཁ་གཡེ ང ་མི ག ་གཡེ ང ་བར་ནས་ཁ་བའི ་ ལས་དབང་བྗེ ད ་སོ ང ་། ། ཕ་མའི ་ བླབ་ྱ་བུར་ཏེ ་ ུགས་དོ ན ་ུ་ལ་གུགས་སོ ང ་། ། ཅོ ལ ་ུང་ྭ་ུང་དེ ་ ནི ་ ུན་ྱི ་ མི ག ་ལ་གཟན་སོ ང ་། ། དགོ ན ་པའི ་ ྲི མ ས་དང་འགལ་ནས་ྱག་དང་ཆད་པས་མནར་སོ ང ་། ། ས་མཐའི ་ འཚོ ་ བ་ུར་མོ ས ་སེ མ ས་པ་ཨ་ཐང་ཆད་སོ ང ་། ། ཚ་བའི ་ ནད་ྱི ས ་གཙི ར ་ཏེ ་ ལང་ཚོ འ ི ་ རང་མདངས་ཡལ་སོ ང ་། ། ཅོ ལ ་ུང་ྭ་ུང་དེ ་ ནི ་ ུན་ྱི ་ མི ག ་ལ་གཟན་སོ ང ་། ། མཛེ ས ་མའི ་ བྩེ ་ ུང་ུན་མས་ཡི ད ་སེ མ ས་བཞན་ུ་བུས་སོ ང ་། ། ཅ་ཅོ འ ་ི ྙི ང ་གཏམ་མང་པོ ས ་ུས་ཚོ ད ་ུད་ཟོ ས ་བཏང་སོ ང ་། ། གཡོ ་ ུའི ་ ྱག་ྱོ ག ་ྲོ ད ་ནས་བྱ་ལོ ་ དོ ན ་ུབ་ཚར་སོ ང ་། ། ཅོ ལ ་ུང་ྭ་ུང་དེ ་ ནི ་ ུན་ྱི ་ མི ག ་ལ་གཟན་སོ ང ་། ། ྣམ་གཡེ ང ་འུ་འཛི འ ི ་ ྲོ ད ་ནས་ཁ་འདོ ན ་དགེ ་ ྱོ ར ་ྷག་སོ ང ་། ། ྱི མ ་པའི ་ གོ ས ་ཆས་ྲས་ཏེ ་ དམར་སེ ར ་གཟི ་ མདངས་ལད་སོ ང ་། ། ྟ་ལོ ག ་བུལ་ུགས་བུང་ྟེ ་ བྟན་པའི ་ ཞབས་འྲེ ན ་བཞག་སོ ང ་། ། ཅོ ལ ་ུང་ྭ་ུང་དེ ་ ནི ་ ུན་ྱི ་ མི ག ་ལ་གཟན་སོ ང ་། ། ྲོ ང ་དང་ྲོ ང ་ྱེ ར ་འྱམས་པས་གཤི ས ་བཟང་ྱོ ད ་པ་ཉམས་སོ ང ་། ། གཞན་ྐད་ཞོ ར ་ལ་ྱར་ཏེ ་ ཕ་ྐད་གཙང་མ་བླགས་སོ ང ་། ། ླད་མེ ད ་ལས་ལ་ུགས་ཏེ ་ དགོ ས ་མེ ད ་ངོ ་ ཚ་ཉོ ས ་སོ ང ་། ། ཅོ ལ ་ུང་ྭ་ུང་དེ ་ ནི ་ ུན་ྱི ་ མི ག ་ལ་གཟན་སོ ང ་། ། 10
ཤེས་ྱ་གསར་བའི་ྟེགས་ུ་དེབ་ྲེང་བུ་བཞི་པ།
ྙན་ྩོ མ ་ྷ་ཡི ་ རོ ལ ་མོ །
འུན་ྲ།
བདེ ན ་དོ ན ་ྒོ ་ ླེ ག ་ྱེ ས ་པའི ་ ཉི ན ་མོ ་ ནས་བུང་། ། ཚེ ་ ྲོ ག ་ྲི ་ ྲག་ང་རོ ་ བཅོ མ ་པར་ྱས་པས། ། གངས་ྷའི ་ མི ག ་ུ་གསོ ན ་པོ འ ་ི ཐི ག ས་པ་རེ ་ རེ ། ། གསེ ར ་ྟ་ློ ་ བཟང་བྟན་འཛི ན ། འྲས་ྗོ ང ས། ྱེ ས ་ྡོ ད ་ུ་ལ་འབོ ད ་པའི ་ རེ ་ བུལ་ཡི ན ་སོ ང ་། །
གསོ ལ ་འདེ བ ས་ྟོ ང ་གི ་ ལག་སོ ར ་གནས་ལ་ཁེ ན ་བཞི ན ། ། ྲེ ་ ངག་ང་རོ འ ་ི ྐང་ྗེ ས ་ྙི ང ་ལ་འྲི ་ ུས། ། འྱམས་པོ འ ་ི ྨི ་ ལམ་གཏོ ང ་སའི ་ ཁ་བའི ་ འཇི ག ་ྟེ ན ། ། ཀེ ང ་ུས་ུ་འབོ ད ་ྟོ ང ་བའི ་ དྱི ང ས་ུ་འཐེ ན ་སོ ང ་། །
ྨོ ན ་པའི ་ཤེ ུ ་ུང་ྱབ་ན་འཇབ་ྒོ ལ ་རེ ་ རེ ། ། འཇི ག ས་ྲག་ུང་བའི ་ ྲོ ད ་ུ་ུངས་ཞེ ན ་ྕི ་ བ། ། སེ མ ས་པ་ྱང་ལ་འྲེ ང ་བའི ་ ུས་ཚི ག ས་རེ ་ རེ ར ། ། གསོ ན ་ྲལ་ུན་ླའི ་ ུངས་ྲག་གངས་ལ་འཐི མ ་སོ ང ་། །
བཞི ་ ཤད་
ུས་ངན་ྙི ག ས་མའི ་ ཁ་ླངས་ྱོ ག ས་ུ་འུར་ུས། ། ྱེ ་ འྲོ འ ་ི སེ མ ས་ྱང་རི ་ གཟར་འབབ་ུ་བཞི ན ་ུ། ། གང་ལ་འྲད་ྱང་ྙི ང ་ྗེ འ ི ་ུགས་ྱེ ན ་མེ ད ་པར། ། ཐམས་ཅད་གསོ ན ་འྲོ ག ་ྱེ ད ་པ་ཅི ་ འྲའི ་ གུང་བ། ། ང་དང་ྱེ ས ་ྡོ ད ་བོ ད ་མི འ ི ་ སེ མ ས་ྩ་གཉོ མ ་པོ ། ། གངས་རི འ ི ་ ྱི ་ དོ ན ་བསམ་དེ ་ ྱང་ལ་བུད་ྱང་། ། བྐལ་པ་མར་ུད་ཞི ག ་གི ་ འྲོ ་ ྱོ ག ས་བར་ནས། ། རང་མི ་ གཞན་ྱི ས ་གསོ ད ་པ་ྙི ང ་ལ་གཟན་པ། །
མར་གད་གུ་ླབས་འུར་བའི ་ མཚོ ་ མོ འ ་ི ངོ ག ས་ུ། །འཇའ་ཚོ ན ་རི ་ མོ ་ འཐེ ན ་པའི ་ ུར་ྱི མ ་ཞི ག ་ནས། ། འཇོ ་ ྒེ ག ་ྟོ ང ་གི ་ ཉམས་བྱའི ་ གར་ྟབསབུར་བཞི ན ། །བྩེ ་ ཆེ ན ་ུར་མི ག ་ཞགས་པས་ནམ་ཡང་མ་ྷོ ད ། །
འཐེ ན ་ འདི་ྣང་འཇིག་ྟེན་ུ་མའི་ྲོང་ྱེར་ཞིག་ན། །ྱོ་ྣང་ུག་ྲིན་ུང་གིས་གང་སར་ྱེར་བའི། ། འྲོ ། ྫ་ ུའི ་ གསེ ར ་ ུག སེ ར ་ ྱེ ས །
ྲོ ག ས་མེ ད ་གཅི ག ་ུར་ུ་བ་ྷ་ཆབ་གསེ ར ་ུག །བདེ ་ ུག་ུ་ུ་ལེ ན ་བཞི ན ་ྱང་ལ་ཆས་འྲོ ། །
ྗང་ུག་གུ་ལོ ་ ྡེ མ ་པའི ་ ཞི ང ་ཁམས་རེ ་ ན། །ུང་སེ མ ས་ུ་ུ་ྱེ ར ་བའི ་ འཇོ ལ ་མོ ་ ུང་རེ ། ། གསེ ར ་མདོ ག ་བར་ྣང་འུར་བའི ་ བ་གམ་རེ ་ ན། །ཞི ་ བདེ འ ི ་ ྙན་པ་ྲོ ག ས་པའི ་ ུག་རོ ན ་ུང་རེ ། །
ང་རང་མི ་ ུལ་འྲི མ ་པའི ་ འཇི ག ་ྟེ ན ་འདི ་ ན། །སེ མ ས་པ་གཏད་སོ ་ མཆི ས ་པའི ་ ྲོ ག ས་ཤི ག ་མི ་ འུག ། ྱོ ་ ྣང་གཅི ག ་ུར་ུ་བའི ་ གཏམ་ུད་ུམ་བཞི ན ། །མི ་ འུག་ངེ ས ་མེ ད ་དབེ ན ་པའི ་ རི ་ ལ་ཆས་འྲོ ། །
ུང་ུང་མི ་ ཚེ ་ ཞི ག ་གི ་ འུལ་བུད་ལམ་ནས། །དགའ་ུག་ྣང་བ་འྲེ ན ་པའི ་ ྲོ ག ས་པོ ་ མི ་ དགོ ས ། ། ངེ ས ་འུང་ྱང་སེ མ ས་ཟབ་མོ ་ དུ་མའི ་ ལམ་འདི ། །འྲལ་མེ ད ་ྙི ང ་ལ་གནས་པའི ་ གཏན་ྱི ་ ྲོ ག ས་ཡི ན ། །
ག་ལེ ར ་བུགས་ཤི ག ་མི ་ ྟག་ུ་མའི ་ ྲོ ག ས་པོ ། །དགའ་ུག་ྣང་བ་འྱམས་པའི ་ འཇི ག ་ྟེ ན ་འདི ་ ནས། ། འུན་མ་ུང་ལ་ུར་བཞི ན ་འུག་འདོ ད ་མི ་ འུག །འུར་མེ ད ་གུང་ུང་ཞི ག ་གི ས ་བཞི ་ཤད་འཐེ ན ་འྲོ ། ། 11
ྙན་ྩོ མ ་ྷ་ཡི ་ རོ ལ ་མོ །
ན་ུག་ གི ་ འུན་ྲ།
ྭ་རོ ང ་དཀོ ན ་མཆོ ག ་ཆོ ས ་འཕེ ལ ། བོ ད ་འྱོ ར །
12
ཁ་བའི་འདབ་མ།
དམར་པོ ་ ུ་བཞི ་ ྐར་ྔའི ་ འོ ག ་རོ ལ ་ནས། ། བཙན་པོ ་ ྱ་ྲི མ ས་མི ་ འདོ ད ་དབང་མེ ད ་བུར། ། འོ ན ་ྱང་མི ་ འདོ ད ་ུ་ུའི ་ ྩེ ་ འཇོ ་ ལས། ། དེ ང ་རབས་གསར་ུའི ་ ཅོ ང ་བྡ་ཁད་ྱི ས ་ྡོ ལ ། ། ྱལ་པོ ་ ྲག་དོ ག ་ཅན་ྱི ་ བཀའ་དབང་གི ས ། སེ མ ས་ྱི ་ ཨ་ཇོ ་ འཕགས་པའི ་ ུལ་ུ་བུད། མཆོ ག ་གུམ་བོ ད ་མི ་ གཞན་ྱི ་ དབང་ུ་བུས། ལས་དབང་ྕི ་ མོ ་ འདི ་ ནི ྱ ེ ་ མ་ུད། ྟོ ན ་མུག་ྲང་ུང་ངན་པའི ་ གཡོ ་ ུ་ཡི ས ། ། དྱི ད ་ྱི ་ ྱལ་མོ ་ ྷོ ་ མོ ན ་ྱོ ག ས་ུ་བྲད། ། གཞི ས ་འཛོ མ ས་ྡོ ང ་ལོ ་ སེ ར ་པོ ་ ྱོ ག ས་བཞི ར ་གཏོ ར ། ། ྱེ ུ ་ུང་འཇོ ལ ་མོ འ ་ི ལས་དབང་ྱེ ་ མ་ུད། ། ྲི ན ་པ་ངམ་ནག་ཅི ག ་གི ་ འོ ག ་རོ ལ ་ནས། གསེ ར ་མདོ ག ་ཉི ་ མ་ྱང་རི ང ་བུད་ུ་བུག གུ་ྲང་ུ་ཚོ ག ས་པད་མའི ་ བཙོ ན ་ུ་བུག ཉམ་ུང་ལས་དབང་འདི ་ ནི ་ ྱེ ་ མ་ུད། ཉི ་ ླའི ་ འཆར་ུབ་ཅི ག ་གི ་ བར་མཚམས་ནས། ། ུང་མདོ ག ་ླ་བ་ུག་ཅན་གཟའ་ཡི ས ་བུང་། ། མགོ ན ་མེ ད ་ུན་ད་ུ་གཅི ག ་ུལ་ུ་ུས། ། ཉ་མོ ་ ུ་ྲལ་བཞི ན ་ུ་ྱེ ་ མ་ུད། ། ཨ་མ་གནམ་ྱི ་ ྱལ་མོ འ ་ི བྐོ ས ་ཐང་གི ས ། གངས་སེ ང ་དཀར་མོ ་ གཞན་ུལ་གནས་ུ་ྲོ ས ། ུག་ླངས་ྲག་པོ ་ ཞི ག ་གི ་ བར་མཚམས་ནས། གངས་ྷ་རང་མདོ ག ་ཉམས་པ་ྱེ ་ མ་ུད། དུན་ྱི ་ ྲང་ུབ་ངར་བའི ་ བཙན་དབང་གི ས ། ། ུང་ུང་དཀར་མོ ་ ྷོ ་ ུ་བུད་ུ་བུག ། གསེ ར ་མི ག ་ཉ་མོ ་ དོ ལ ་བའི ་ ྙི ་ ནང་ུ། ། མནར་བའི ་ ུག་བྔལ་འདི ་ ནི ་ ྱེ ་ མ་ུད། ། ཚེ ་ རབས་ྔོ ན ་མ་ཞི ག ་གི ་ ལས་འྲེ ལ ་ྱི ས ། ྱམས་ྡན་ཨ་མ་ྱི ་ མའི ་ ུལ་ུ་ུས། གོ མ ་ཁ་འྲི ད ་པའི ་ ཨ་ཕ་ུལ་ུ་ུས། ྱང་བུད་འྱམ་པོ ་ ུ་ངའི ་ ལས་དབང་ྕི །
། ། ། །
། ། ། །
། ། ། །
། ། ། །
ཤེས་ྱ་གསར་བའི་ྟེགས་ུ་དེབ་ྲེང་བུ་བཞི་པ།
ྙན་ྩོ མ ་ྷ་ཡི ་ རོ ལ ་མོ །
ཐེངས་ཤིག་ལ་མཐོང་
བྟན་འཛི ན ་ྱེ ས ་ུའི ་ མི ང ་ཅན་ུ་ལོ ་ འགའ་རེ ས ། ། སེ མ ས་ྱི ་ ུགས་འུན་ཡོ ད ་ཚད་ུ་ལ་འཁོ ར ་ནས། ། རི ན ་ཆེ ན ་ྒོ ར ་ྱི ་ ཐོ བ ་ཐང་ཡི ད ་ལ་ྲན་ུས། ། ྟོ ན ་པའི ་ བཅའ་ྲི མ ས་འདི ་ ལ་ཡི ད ་ཆེ ས ་མི ་ འུག ། ྭ་བ་དམར་སེ ར ་ྱོ ན ་པའི ་ ྭ་ྱང་འགའ་རེ ས ། ། མི ་ ཚེ འ ི ་ མུན་ལམ་ཡོ ད ་ཚད་ྲོ ང ་ུ་བྱལ་ནས། ། མཛེ ས ་ྡན་ྒེ ག ་མོ འ ི་ ུར་མི ག ་མཐོ ང ་ཐེ ང ས་རེ ་ ལ། ། ྟོ ན ་པའི ་ ན་བཟའ་བུར་ལ་འཛེ མ ་དོ ག ས་མི ་ འུག ། ཐོ བ ་དང་གོ ་ ས་ཅན་ྱི ་ དཔོ ན ་པོ ་ འགའ་རེ ས ། ། མུན་ལམ་ུབ་ྟེ ག ས་ཁ་ྱོ ག ས་ྱང་ྱང་འཚོ ལ ་ནས། ། ུ་ུལ་པད་མ། ླ་ུང་། བོ ད ་འྱོ ར ། ཉམ་ུང་དམངས་མི འ ི ་ ུ་ྫས་ལག་ུ་ཡོ ང ་ན། ། ལས་དང་ུ་འྲས་གཉི ས ་ལ་བྩི ་ ུང་མི ་ འུག ། རི ག ་པའི ་ གནས་ལ་མི ་ ྱོ ང ་ློ བ ་ུ་འགའ་རེ ས ། ། ཕ་ྐད་གཙང་མའི ་ ཟེ ར ་ྲོ ས ་ྱབ་ུ་དོ ར ་ཞི ང ་། ། ར་མི ན ་ུག་ྐད་ྲོ ག ས་པའི ་ ྐད་ཆ་བཤད་ནས། ། རང་རི ག ས་བོ ད ་ལས་ཆད་པའི ་ འགན་ྲི ་ མི ་ འུག ། ལང་ཚོ ་ དར་ལ་བབས་པའི ་ གཞོ ན ་ུ་འགའ་རེ ས ། ། ཤོ ་ བག་ཆང་གུམ་གནས་ལ་མགོ ་ བོ ་ འཁོ ར ་ཞི ང ་། ། ཕས་བསོ ག ས་ུ་ནོ ར ་ཡོ ད ་ཚད་ྱན་ུ་ཤོ ར ་ནས། ། རི ག ་པའི ་ གུང་ལ་ྱངས་པའི ་ བསམ་ློ ་ མི ་ འུག ། མཛེ ས ་ུག་ལང་ཚོ ་ ྱས་པའི ་ ུ་མོ ་ འགའ་རེ ས ། ། ྱི ད ་ུག་ངོ ་ ཚ་ཡོ ད ་ཚད་ྱང་ུ་བོ ར ་ནས། ། རང་ུས་ྒོ ར ་མོ འ ི་ ཆེ ད ་ུ་ཚོ ང ་ལས་ྱེ ད ་ུས། ། ྲེ ལ ་ྡན་བོ ད ་མི ་ ཡི ན ་པའི ་ ངོ ས འཛི ན ་མི ་ འུག ། ྲ་ལོ ་ ྱེ ད ་དཀར་ུར་པའི ་ ྒན་པོ ་ འགའ་རེ ས ། ། དཀར་པོ ་ དགེ ་ བའི ་ ཆོ ས ་ལ་འབད་བྩོ ན ་མེ ད ་པར། ། ཡ་ྱི མ ་ུ་བཞི འ ི ་ ུགས་ནས་ྟོ ང ་བཤད་བྱབས་ནས། ། ྟོ ང ་བསམ་ྱང་བས་མི ་ ཚེ ་ ྱེ ལ ་བཞི ན ་བྡད་འུག ། ཁོ ་ བོ ས ་ྱང་ནས་མཐོ ང ་བའི ་ ྟད་མོ ་ འདི ་ ཡི ས ། ། ཁ་བའི ་ ུངས་ྲག་ུ་མེ ད ་ུང་ུའི ་ ཟས་ུ། ། མ་ངེ ས ་མི ་ ུ་འགའ་ཡི ས ་ུ་ྲོ ང ་འདི ་ ནས། ། བྱོ ན ་ལ་བདག་ཡི ད ་འྱང་མོ འ ི་ གར་ྟབས་དགོ ད ་ཀི །
བའི་ ྟད་མོ།
13
ྙན་ྩོ མ ་ྷ་ཡི ་ རོ ལ ་མོ །
ཁ་བའི་འདབ་མ།
ཤར་ྱ་མཚོ འ ི་ྲི ང ་ཡི ག
མཁན་ཚེ ་ རི ང ་བྲ་ཤི ས ། ྫ་ུ་ཁ།
༄༅།། བཅོ མ ་ྡན་འདས་པྨ་གར་ྱི ་ དབང་ུག་ལ་ྱག་འཚལ་ལོ ། ། ཐག་རི ང ་བོ ད ་ྱི ་ ས་མཐོ འ ི་ ུང་པ་ན། །དམ་ཚི ག ་མུད་ྱ་དམ་པའི ་ ློ བ ་ུ་ཞི ག ། ཟ་ཟི འ ི ་ ྨི ་ ལམ་བློ ་ བའི ་ གར་ྟེ ག ས་ནས། །ྲན་པའི ་ མི ག ་ྱང་བདག་ལ་བྲངས་པ་དེ ར ། ། དེ ་ རི ང ་ཟོ ལ ་མེ ད ་ཡི ད ་ྱི ་ མེ ་ ལོ ང ་ུ། །བཅོ ས ་མི ན ་ྟོ ག ་པའི ་ འུ་འྲོ ་ བག་ཕབ་ྟེ ། ། སེ མ ས་པ་སེ མ ས་ྱི ས ་ཚོ ར ་བའི ་ ྱང་ུ་འདི ། །ུས་ྱི ་ ུ་གཏེ ར ་འཕེ ལ ་བའི ་ ླབས་ུ་བྲེ ས ། ། ྱེ ་ བོ ་ དག་གི ས ་རང་གི ་ དོ ན ་ྱི ་ ྱི ར ། །ྣ་ཚོ ག ས་ལས་ལ་འབད་པ་རི ག ས་པ་ྟེ ། ། བདག་ྱང་མི ་ ཚེ འ ི ་ འཚོ ལ ་ྙེ ག ས་དེ ་ ཀའི ་ ྱི ར ། །དེ ་ རི ང ་མཐའ་ཡས་ྱ་མཚོ འ ི ་ འྲམ་ུ་ བླེ བ ས། ། ཁར་ུབ་ཧི ན ་ུའི ་ ྱ་མཚོ ་ ྱབ་ུ་ བུར། །ཁར་ྩང་ཞི ་ བདེ འ ི ་ ྱ་མཚོ ་ ཉམས་ུ་ བྟར། ། ད་ུང་གཅི ག ་ཐི ག ་( འཛམ་ླི ང ་གི ་ ཁང་བྩེ ག ས་མཐོ ་ཤོ ས ་ཨང་གཉི ས ་པ་ཐེ ་ ཝན་ྱི ་ ༡༠༡ ཁང་ཆེ ན )གཅི ག ་གི ་ ཁང་ྩེ ་ ནས། ། ྨེ ་ བུན་རི ་ བོ འ ི་ ( ༡༠༡ཁང་ཆེ ན ་ྱི ་ ྟེ ང ་ནས་མཐོ ང ་བའི ་ ཐེ ་ ཝན་ྱང་ུལ་ྱི ་ རི ་ བོ ་ མི ང ་ཅན་ཞི ག )ུག་ྲི ན ་ཐོ ད ་ུ་ླངས། ། ཉི ་ འོ ད ་རི ་ བོ འ ི་ ( འདི ་ ཡང་ཐའེ ་ ྱང་ གི ་ རི ་ བོ ་ མཐོ ང ས་ཡངས་པ་ཞི ག ་ྟེ ་ འདི ་ ྱབ་ལོ ག ས་ྱལ་ཁབ་ྱི ་ རང་ུང་ མཛེ ས ་ྗོ ང ས་ུ་གཏོ ག ས་ ཤི ང ་ུ་ཚན་མང་པོ ་ ཡོ ད )དགོ ང ས་ཀའི ་ མཚམས་ྲི ན ་དང་། །ཡང་ན་ྨན་ྱི ་ ུ་ཚན་འུར་བའི ་ ླངས། ། གཞན་ཡང་མེ ་ རི ་ གཉི ད ་པའི ་ ུ་བ་( འདི ་ ཉི ་ འོ ད ་རི ་ བོ འ ི་ མུན་ངོ ས ་ནས་ཐའི ་ པེ ་ ལ་ལོ ག ་སའི ་ རི ་ ུལ་ན་ཡོ ད ་ཅི ང ་། ྲོ ག ་རོ ང ་ལས་ རང་བཞི ན ་ྱི ས ་འུར་བཞི ན ་པའི ་ མེ ་ རི འ ི ་ ུ་བ )སོ ག ས། །ཡ་མཚན་མི ག ་གི ་ ྟད་མོ ་ གཞན་ཡང་བྟས། ། ལེ ་ ལོ ་ ཆེ ་ ཡང་ུགས་བསམ་བཟང་བ་དང་། །འཇོ ན ་ཐང་ཞན་ཡང་རེ ་ བས་ུག་པ་ཡི ། ། ས་མཐོ ་ བོ ད ་ྱི ་ འྲོ ག ་ུག་ྣབ་ུད་ཅི ག །ུང་ྲན་ློ བ ་ྭ་ཆེ ན ་མོ ར ་མཆི ས ་སོ ་ ལོ ། ། ྱལ་བུགས་( ྱལ་ཁབ་ྱི ་ གུང་འྲེ ལ ་ློ བ ་ྭ་ མཐོ ་ཤོ ས )ུང་ྲན་ློ བ ་ྭ་ཆེ ན ་མོ ་ དེ ། ། དབེ ན ་འཇགས་རི ་ བོ འ ི་ ུལ་ན་རབ་ུ་བྗི ད ། ། དེ ་ ཡི ་ མུན་ན་ུས་ྱི ་ ླབས་ྲེ ང ་ཅན། །ུ་མེ ད ་ྱ་མཚོ འ ི ་ མཆོ ད ་ཡོ ན ་ཡི ད ་ུ་འོ ང ་། ། དལ་ུས་བྱོ ད ་ཅི ང ་བྱོ ད ་པའི ་ ུ་ྫི ང ས་དག །ཟོ ང ་གི ས ་ུར་བར་བྟམས་པས་འྲོ ་ བ་བཞི ན ། ། ློ བ ་རའི ་ ན་གཞོ ན ་ྒེ ག ་པའི ་ དཔལ་ྡན་པ། །དེ ་ དག་ྱང་ནི ་ རི ག ་པའི ་ ནོ ར ་ལ་ཆགས། ། རབ་མཛེ ས ་བྲག་ྩི ་ དམར་ུག་འབའ་ཞི ག ་གི ས ། །མཚོ ན ་ྟགས་ྟ་ུའི ་ ཁ་དོ ག ་རབ་གསལ་བའི ། ། བབ་ཆགས་ཡི ད ་ུ་འོ ང ་བའི ་ ློ བ ་ླི ང ་འདི ས ། །ཞི ་ ཞི ང ་འཇགས་ལ་དབེ ན ་པའི ་ ངལ་གསོ ་ ྟེ ར ། ། དགོ ང ་དང་ཞོ ག ས་པར་བསི ལ ་ུང་སི ལ ་སི ལ ་ྔང་། །ཆལ་ཆི ལ ་ལོ ་ མའི ་ འུལ་ྱོ ད ་བག་ྱི ས ་ཚོ ར ། ། དེ ་ ཡི ས ་བདག་སེ མ ས་ྔར་ལས་ྭངས་བསི ལ ་ཏེ ། །རང་ུང་གཤི ས ་ལ་ཐི མ ་པའི ་ ུ་དྱངས་ལེ ན ། ། ྲ་ྦོ མ ་ཡལ་འདབ་འཛི ང ས་པ་ྗོ ན ་པའི ་ཤི ང ་། །བར་མེ ད ་བྟར་ུ་བྲི ག ས་པའི ་ ལམ་ྲན་ནས། ། ཞོ ག ས་ུས་གཅི ག ་ུར་འཛི ན ་ྭར་བྱོ ད ་པ་དེ ས ། །བདག་ལ་མི ་ ཚེ འ ི ་ ྲི ས ་ལན་གཞན་ཞི ག ་ཐོ བ ། ། ཤི ན ་ུ་ྒས་ྱང་འཆི ་ བའི ་ མཐར་མ་ུག །རབ་ུ་ུན་ཡང་ྨོ ང ས་པའི ་ མི ང ་མ་ུར། ། 14
ཤེས་ྱ་གསར་བའི་ྟེགས་ུ་དེབ་ྲེང་བུ་བཞི་པ།
ྙན་ྩོ མ ་ྷ་ཡི ་ རོ ལ ་མོ །
ཡ་མཚན་མི ་ ཚེ འ ི ་ རི ན ་ཐང་གཞན་ཞི ག ་གི ས ། །ྐབས་འགར་བདག་ལ་བདེ ་ དགའི ་ ྣང་བ་ྱི ན ། ། ྒོ ་ ར་གཅི ག ་ུ་ླི ང ་ྔའི ་ ློ བ ་ྲོ ག ས་འཛོ མ ས། །འཛི ན ་ཁང་གཅི ག ་ུ་མཐའ་བཞི འ ི ་ ྐད་རི ག ས་ྲ། ། ཡ་མཚན་ཡི ད ་ུ་འོ ང ་བའི ་ ློ བ ་ླི ང ་འདི ། །ངེ ས ་པ་དོ ན ་ྱི ་ ྱལ་ྱི འ ི ་ ྟེ ་ གནས་ཞི ག ། འདི ་ ཡི ་ མཐོ ང ་ཐོ ས ་ྱོ ང ་བ་གང་ཡི ན ་པས། །བདག་སེ མ ས་ཤི ང ་ལོ ་ གཡོ ས ་པའི ་ ྣམ་འུར་ུན། ། ུ་ལ་གཅི ག ་ལས་མེ ད ་པའི ་ མི ་ ཚེ འ ི ་ ཆེ ད ། །མྱོ ག ས་པའི ་ བང་ཁ་བུལ་བའི ་ གཡབ་མོ ར ་གསལ། །
ཐེ ་ ུང་( ཐེ ་ ུང་ུ་ྲགས་པའི ་ ྱ་མཚོ ་ ལས་ལངས་ པའི ་ ྲག་ཆར་ུང་འུབ་གཏོ ར ་བླགས་ྱི ་ ུས་པ་ཆེ ན ་པོ ་ ཡོ ད ་པ་ཞི ག ་ ྟེ ། ལོ ་ ྟར་ ླ་བ་དུ་པ་ཡས་མས་ལ་ཤས་ཆེ ར ་ཡོ ང ་གི ན ་ཡོ ད ་ྐད )ཐོ ལ ་ྱི ས ་ྡང་བའི ་ ླ་བ་ལ། །ླབས་ྱི ་ གདེ ང ས་ཀ་ལས་ྱེ ས ་མཆེ ་ ྣོ ན ་ ཅན། ། མཚོ ་ འདི ་ འཇི ག ས་ུ་ུང་བ་གཞན་ཞི ག ་ྟེ ། །ུས་ྱི ་ ྩེ ད ་མོ ་ འདི ་ ལ་ཅི ་ ྱར་ཡོ ད ། ། ྱི ས ་པའི ་ ློ ་ རི ག ་ུགས་ྱི ་ ྗེ ས ་ལ་བྟི མ ས། །གཞོ ན ་པའི ་ ལང་ཚོ ་ དབེ ན ་པའི ་ རི ་ ལ་བུངས། ། བགད་ན་མི ་ འཚམ་ུས་ན་མི ་ ུང་བའི ། །ུས་ྱི ་ ཆོ ས ་ཉི ད ་མང་ཞི ག ་གཞི ་ ནས་ཚོ ར ། ། ྱེ ་ མ་ྱེ ད ་ྱི ་ ལང་ཚོ ་ གཅེ ས ་པ་ྟེ ། །གཅེ ས ་པའི ་ ལང་ཚོ ་ དེ ་ ྟར་མི ་ ཚོ ར ་ན།། བདག་མྲི ན ་ལས་ྱེ ས ་ <<ལང་ཚོ འ ི ་ ནམ་ླ་>>(ྲན་ ྱི ས ་ྲི ས ་པའི ་ ྙན་ངག་གི ་ ལམ་ནས་ལང་ཚོ འ ི ་ རི ན ་ཐང་བྗོ ད ་པ་ཞི ག www. tibettimes.net/blogs.php?id=89&post_id=2914) ཡི ས ། ། ལང་ཚོ འ ི ་ ཁ་དོ ག ་ླར་ཡང་ྟོ ག ས་པར་མཛོ ད ། །ྱེ ་ མ་ྱེ ད ་ྱི ་ ུས་ཚོ ད ་གཅེ ས ་པ་ྟེ ། ། གཅེ ས ་པའི ་ ུས་འདི ་ དེ ་ ྟར་མི ་ ཚོ ར ་ན། །ྱི ་ བས་ྭ་ཐག་རི ས ་ྱི ས ་གཅོ ད ་པའི ་ དཔེ ས ( བར་ དོ ་ ཐོ ས ་ྲོ ལ ་ལས་ུང་བའི ་ ཚེ ་ གཅེ ས ་པར་འཛི ན ་དགོ ས ་པ་ྟོ ན ་པའི ་ དཔེ ་ ཞི ག )། ། ུས་ྱི ་ རི ན ་ཐང་མངོ ན ་ུ་འུར་བར་མཛོ ད ། །ློ ་ ྡན་ཐོ ས ་ལ་དགའ་བ་བདག་གི ་ ུ། ། ཁོ ་ བོ འ ི་ ྙི ང ་ལ་ཇི ་ ྟར་གཅེ ས ་པ་ཡི ། །རེ ་ བའི ་ འུན་མ་ནམ་ཡང་མི ་ བུ་བས། ། དགོ ས ་པའི ་ དོ ན ་དེ ་ ངེ ས ་པར་ྱད་ུ་གསོ ལ ། །ཉལ་ནས་ྒས་སམ་བྡད་ནས་ྒས་པ་ལ། ། དོ ན ་ྱི ་ མཆོ ག ་དམན་བྩི ་ ུ་མི ་ གུབ་ན། །ཞལ་དན་ཚི ག ་ལ་གནས་པའི ་ ྙི ང ་ུས་ྱི ས ། ། དང་པོ ་ རང་གི ་ ལམ་དེ ་ བདམ་ུ་གསོ ལ ། །ཚེ ར ་མའི ་ ནགས་ུ་ྱོ ད ་ལ་གང་ཡང་མེ ད ། ། ཚེ ར ་མའི ་ ནགས་ཚལ་ཀོ ་ བའི ་ ྷམ་ྱི ས ་བྒལ། །ད་ུང་གཤི ན ་ཐང་གཞན་དང་གཞན་ཡོ ད ་པ། ། ཕལ་ཆེ ར ་སེ མ ས་ུ་བྒོ མ ས་ལ་ྙོ མ ས་པར་ྱི ས ། །ུས་ྱི ་ དཔལ་ཡོ ན ་དྱི ད ་ྱི ་ མཛེ ས ་འབར་བ། ། གལ་ཏེ ་ ྱོ ད ་ྱང་དེ ་ ཡི ་ ུམ་ུགས་ན། །ྲི ད ་ན་ྙེ ད ་དཀའ་ྙེ ད ་པའི ་ དངོ ས ་ཐོ བ ་བཞི ན ། ། དགའ་བདེ འ ི ་ ྲོ ད ་ྱི ས ་ྱོ ད ་ལ་འུད་པར་འུར། །ངས་ྱང་མ་ཡི ས ་ཟས་མཆོ ག ་ྙེ ད ་པ་བཞི ན ། ། ཡ་མཚན་ཡི ད ་ལ་ྨི ན ་པའི ་ ྐད་ཅི ག ་བཞི ན ། །ྱོ ད ་ྱང་འདི ་ ྟར་ྱད་ུ་ཡོ ད ་ན་ཞེ ས ། ། བཅོ ས ་མི ན ་ཐོ ལ ་ྱི ས ་ྲན་པ་ཐེ ང ས་གཅི ག ་མི ན ། །ྱ་ཆེ ན ་ྒད་པོ ་ ( ཁོ ང ་གི ་ ཕ་ཡབ་ྲོ ང ་ཚར་ )ུས་ྱི ་ ཆོ ས ་ུ་ྱི ན ། ། ནོ ར ་དགའི ་ ( ྲན་ྱི ་ ྱེ ད ་མ་ལོ ་ མཐོ ན ་པོ ར ་སོ ན ་ཟི ན ་ པ )ཚེ ་ ྷག་ལ་ཁའི ་ ཟེ ར ་ྟར་ུད། ། གཅེ ས ་པའི ་ ཡབ་ུམ་ྲལ་བ( ཁོ ང ་གི ་ མ་ ུང་ུས་ནས་ྲོ ང ་ཟི ན ་ཅི ང ་། ྲན་ྱི ་ ཕ་ཨ་མ་དང་ལོ ག ས་ུ་ཡོ ད ་པས་ང་གཉི ས ་ཁོ ང ་ྣམ་པ་ གཉི ས ་ལ་བྟེ ན་ནས་མཚར་ལོ ང ་ུང་བ་ཡི ན )འི ་ ྱོ ད ་དང་ངའི ། ། མཐར་ུག་དོ ན ་ྱི ་ ྱབས་གུམ་རང་ལ་བཅོ ལ །། བདག་ལ་བཅོ ས ་མི ན ་ྱི ་ ློ ་ ྩེ ་ གཏོ ད ་པའི ་ ྔོ ན ་ྱི ་ ློ བ ་ུ་ཨ་རི ག ་མཁན་ུར་ྣམ་ལ་ྲི ང ས་པ་ཤར་ྱ་མཚོ འ ི ་ ྲི ང ་ཡི ག ་ཅེ ས ་པ་འདི ་ ཡང་ཤར་ ྱོ ག ས་ྱི ་ ྱ་མཚོ འ ི ་ ླི ང ་ྲན་ཐེ ་ ཝན་ྱི ་ ུང་ྲན་ློ བ ་ྭ་ཆེ ན ་མོ འ ི་ ྱལ་ྱི འ ི ་ ཉལ་ཁང་གི ་ རང་ཤག་ུ་ྫ་ཚེ ་ རི ང ་བྲ་ཤི ས ་ནས་བོ ད ་ྱལ་ལོ ་ ༢༡༣༧ླ་བ་༨ཚེ ས ་༥ཉི ན ་ལའོ ། །
15
ྙན་ྩོ མ ་ྷ་ཡི ་ རོ ལ ་མོ །
དགོན་ྲོད་ྱི་ ཚོར་ྣང་།
འྲོ ང ་མྲི ན ་བུ ། ླ་ུང་།
ུགས་མུན་ཞེ ས ་པའི ་ ཐ་ྙད་ྫི ག ་པོ ་ ཞི ག །
ྲི མ ས་གཙང་ཞེ ས ་པའི ་ མི ང ་ཚི ག ་མངར་མོ ་ ཞི ག ། ཁོ ་ བོ ས ་ཡང་ཡང་ྲན་པའི ་ ྟ་ུལ་ཞི ག །
དེ ་ རི ང ་ྱོ ད ་ཚོ ར ་བྗོ ད ་པའི ་ ྐད་ཆ་ཞི ག ། འོ ་ ཇའི ་ ྲོ ད ་ཁོ ལ ་ྲོ ད ་ན་དགོ ད ་ྲ་ཞི ག །
འབོ ལ ་གདན་ཁ་གང་ྟེ ང ་ན་མུན་ྲི ལ ་ཞི ག ། ཚི ག ་ུབ་རང་གི ས ་ཐོ ས ་ཚེ ་ ང་ྱལ་ཞི ག །
མུན་ྲི ལ ་ུན་མ་ཞི ག ་གི ་ ངེ ས ་ཤེ ས ་ཤི ག ། ཁ་མཚར་ྩེ ད ་མོ འ ་ི བར་ན་ྩོ ད ་ླེ ང ་ཞི ག །
ཁོ ་ བོ འ ་ི སེ མ ས་ན་འཇི ག ས་ྲག་ཐར་ཐོ ར ་ཞི ག ། ང་ལ་ྱི ན ་པ་ུ་ུར་མྲེ ག ས་པོ ་ ཞི ག །
མགོ ་ ུས་གཏོ ར ་ཐལ་ྙམ་པའི ་ ན་ུག་ཅི ག །
ྱེ ད ་ྱི ་ གདོ ང ་ན་ཉམས་འུར་མཚར་པོ ་ ཞི ག ། ཁོ ་ བོ འ ་ི ངག་ནས་ཚི ག ་མཚོ ན ་ྣོ ན ་པོ ་ ཞི ག །
རེ ་ རེ འ ི ་ སེ མ ས་ན་འྱོ ད ་སེ མ ས་ྲག་པོ ་ ཞི ག ། འདི ་ ཡང་དེ ་ རི ང ་ྙེ ད ་པའི ་ བསམ་ློ ་ ཞི ག ། ློ བ ་མ་ུན་ྱི ་ སེ མ ས་ུ་ྲི ་ ྟགས་ཤི ག །
ཁེ ར ་ྱང་ཁོ ་ བོ འ ་ི སེ མ ས་ུ་བུགས་ུ་ཞི ག ། ླི ང ་བར་འདི ་ ན་ྐད་ཆ་གསར་བ་ཞི ག །
ྲག་དོ ག ་ཅན་ལ་ཁོ ག ་འུམ་གསར་བ་ཞི ག ། ྷག་བསམ་ཅན་ལ་ཡི ་ ུག་ྲེ ང ་ུ་ཞི ག །
ང་དང་ྱོ ད ་ལ་གཡོ ལ ་འདོ ད ་སེ མ ས་པ་ཞི ག ། འདི ་ ཡང་དེ ་ རི ང ་ྩེ ད ་མོ འ ་ི འྲས་ུ་ཞི ག །
ྱི ་ ནས་མི ་ ཁ་ཕོ ག ་དོ ག ས་འཇི ག ས་ྣང་ཞི ག ། ནང་ནས་ཉེ ས ་ཆད་ཕོ ག ་དོ ག ས་ྲག་ྣང་ཞི ག
སེ མ ས་ལ་འཇི ག ས་ྲག་ཚོ ར ་བ་ཐར་ཐོ ར ་ཞི ག ། བཤད་པར་དཀའ་བའི ་ གསང་བ་ུམ་པོ ་ ཞི ག ། འདི ་ ཡང་དགོ ན ་ྲོ ད ་ུལ་བའི ་ ཟི ན ་ཐོ ་ ཞི ག །
མི ་ ཆེ ན ་དག་གི ས ་ཁ་མཁས་བཤད་ྟངས་ཤི ག །
མུན་ྲི ལ ་སེ མ ས་ལ་མེ ད ་པའི ་ ངེ ས ་ཤེ ས ་ཤི ག །
མི ་ ུང་གཅར་བུང་ྱེ ད ་པའི ་ གཏམ་ུད་ཅི ག ། 16
ཁ་བའི་འདབ་མ།
ཤེས་ྱ་གསར་བའི་ྟེགས་ུ་དེབ་ྲེང་བུ་བཞི་པ།
ྙན་ྩོ མ ་ྷ་ཡི ་ རོ ལ ་མོ །
བདེན་དོན་ངག་
ལས་ཤོར་བའི་
གནས་ུགས་ཐི ག ་ཤི ང ་མེ ད ་པའི ་ ྲི མ ས་འོ ག ་ན། ། ྲང་བདེ ན ་རི ག ་པའི ་ ུ་ལོ ་ ཉམ་རེ ་ ུང་། ། བཙན་དབང་བུད་དུང་ྫོ ག ས་པའི ་ གན་འོ ག ་ན། ། གདོ ང ་དམར་བོ ད ་ྱི ་ ུ་ལ་ྟོ བ ས་རེ ་ ུང་། ། གཡོ ་ ུས་གནས་ས་དུགས་པའི ་ འཇི ག ་ྟེ ན ་ན། ཟོ ལ ་ཆེ ན ་ཝ་ཡི ་ ུ་ལ་ངོ ་ སོ ་ ཆེ ། ལག་ལེ ན ་གསེ ར ་ཐི ག ས་མེ ད ་པའི ་ བསམ་ློ ་ པར། ཁ་ཕོ ་ འུག་ྟར་ྲོ ག ་པའི ་ ྤོ བ ས་པ་ཆེ ། འྲ་མཉམ་དབང་ཐང་ྩོ ད ་པའི ་ མི ་ ུལ་ན། ། ཨ གངས་བྩེ ། བོ ད ་འྱོ ར ། ཆོ ལ ་གུམ་བོ ད ་ྱི ་ མི ་ ལ་ཐོ བ ་ཐང་མེ ད ། ། ནོ མ ་ཆེ ན ་ུ་ཡི ས ་བུས་པའི ་ ུས་རབས་འདི ར ། ། ྲང་པོ ་ ྣམ་དྱོ ད ་ཅན་ལ་འཇོ ན ་ཐང་མེ ད ། ། ཚན་ྩལ་ྲ་ྲ་ློ ག ་གི ་ ྲོ ང ་ྱེ ར ་ན། གདོ ད ་མའི ་ ྷམ་ུད་ཅན་ལ་ྩི ས ་ཐང་ུང་། ཡོ ད ་ཚད་གཞན་ྱི ས ་འྲོ ག ་པའི ་ མཚེ ར ་ུལ་ན། ང་ཚོ ་ བོ ད ་པའི ་ ུ་ལ་ཡོ ང ་འབབ་ུང་། ྭ་བ་མར་ལོ ག ་འགའ་ཡི ་ ངག་ྒོ ་ ན། ། ྣང་བ་དྲ་ུ་ལངས་བའི ་ གཏམ་ུད་ཡོ ད ། ། ློ བ ་ུག་ྟ་ལོ ག ་འགའ་ཡི ་ སེ མ ས་ནང་ན། ། ྟོ ན ་མཆོ ག ་ུབ་པའི ་ གུང་ལ་ྲོ ་ འདོ ག ས་ཡོ ད ། ། ུས་མེ ད ་ྟག་ཤར་འགའ་ཡི ་ བོ ུ ་ཁ་ན། རང་རི ག ས་ུན་ླ་དག་གི ་ ཚེ ་ ྲོ ག ་ཡོ ད ། ཤེ ས ་མེ ད ་ུ་མོ ་ འག་ཡི ་ ྲང་ཁ་ན། མཐའ་མེ ད ་ྱ་མཚོ འ ི ་ གཏི ང ་གི ་ ྡོ ་ རི ག ས་ཡོ ད ། སེ མ ས་མེ ད ་ུ་ུག་འགའ་ཡི ་ ལག་འོ ག ་ན། ། ྲི ན ་ཆེ ན ་ཕ་མ་ྱོ ་ བའི ་ུགས་རི ང ་ཡོ ད ། ། བྩེ ་ མེ ད ་གཤི ན ་ྲི ་ ངར་མའི ་ སོ ་ ཁ་ན། ། ཉམ་ུང་ུད་འྲོ ་ མང་པོ འ ་ི ྲག་ུན་ཡོ ད ། བདེ ན ་དོ ན ་ངག་ལས་ཤོ ར ་བའི ་ ཐལ་ུ་འདི ། ྷག་བསམ་མཚོ ་ ལས་འུངས་བའི ་ ུང་ླ་ཡི ན ། ནད་ཅན་མི ག ་གི ས ་སེ ར ་པོ ར ་མཐོ ང ་ཡང་ཆོ ག
ཐལ་ུ།
17
། ། ། །
། ། ། །
། ། ། ། ། ། ། །
ྙན་ྩོ མ ་ྷ་ཡི ་ རོ ལ ་མོ །
ཁ་བའི་འདབ་མ།
ངའི ་ རང་གཤི ས ། ཕ་ུལ་གཏན་ུ་དོ ར ་བའི ་ འུན་པ་མེ ད ། །
ནགས་ྲན་པ་བསོ ད ་ནམས་ཚེ ་ རི ང ་ནས།
ཕ་ྐད་ངག་ནས་ློ ད ་པའི ་ བསམ་པ་མེ ད ། །
ུལ་ྲོ ལ ་གོ མ ས་གཤི ས ་བུར་བའི ་ འདོ ད ་པ་མེ ད ། །
མེ ད ་གུམ་འདི ་ དང་བུན་ནས་འཇི ག ་ྟེ ན ་འྲི མ ། །
ཆོ ས ་ལ་ལོ ག ་པར་འཛི ན ་པའི ་ ྟ་བ་མེ ད ། །
ྲི ད ་ལ་གོ ་ ས་ྩོ ད ་པའི ་ དམི ག ས་ུལ་མེ ད ། །
ནོ ར ་ལ་ུགས་བདག་ྱེ ད ་པའི ་ ྲེ ད ་པ་མེ ད ། །
མེ ད ་གུམ་འདི ་ དང་བུན་ནས་མི ་ ཚེ ་ ྱེ ལ ། །
མེ ས ་པོ འ ་ི ཞབས་ྗེ ས ་ལག་པས་བུབ་པ་མེ ད ། །
དམ་པའི ་ ཞལ་གདམས་ྲན་པས་བྗེ ད ་པ་མེ ད ། ། ཕ་མར་ཁ་ལན་ློ ག ་པའི ་ ྱོ ད ་པ་མེ ད ། །
མེ ད ་གུམ་འདི ་ དང་བུན་ནས་མི ་ གཞི ་ ྱོ ང ་། །
དྲ་ལ་མགོ ་ བོ ་ ུར་བའི ་ གཤི ས ་ཀ་མེ ད ། །
གཉེ ན ་ལ་ྱོ ག ས་རི ས ་ྩོ ད ་པའི ་ ུ་དག་མེ ད ། ། ྲོ ག ས་ལ་ློ ་ བ་ལོ ག ་པའི ་ སེ མ ས་པ་མེ ད ། །
མེ ད ་གུམ་འདི ་ དང་བུན་ནས་རང་གཤི ས ་འཛི ན ། །
དུལ་བོ ར ་ྱོ ་ བ་ྟེ ར ་བའི ་ བྙེ ས ་བཅོ ས ་མེ ད ། ། ུག་པོ ་ ྲོ ་ བ་ྱེ ད ་པའི ་ ངོ ་ དགའ་མེ ད ། །
འྲ་མཉམ་འྲན་ླ་ློ ང ་བའི ་ ང་ྱལ་མེ ད ། །
མེ ད ་གུམ་འདི ་ དང་བུན་ནས་ུན་ལ་འྲོ ག ས། །
མི ་ ཡི ་ མི ་ ཚེ ་ བདེ ་ དང་ུག་གི ས ་འཛད། ། བདེ ་ དང་ུག་གི ་ ྩ་བ་རང་གི ས ་ྱེ ད ། །
རང་གི ས ་རང་ལ་མགོ ན ་དང་ྱབས་ུ་བྟེ ན ། ། འཇི ག ་ྟེ ན ་མི ་ ཚེ ་ བདེ ་ ྱི ད ་ལམ་ུ་ུ། །
ྱི ་ ལོ ་ ༢༠༡༠ ླ་ ༡༢ ཚེ ས ་ ༡༠ ཉི ན ་ྲི ས །།
18
ུག་ྩོ མ ་ྫ་ུ་བསི ལ ་མ།
ཤེས་ྱ་གསར་བའི་ྟེགས་ུ་དེབ་ྲེང་བུ་བཞི་པ།
ུག་ྩོ མ ་ ྲག
་
ོ་ླ ལ ་ ི ག
།
ངའི་
ལ
བང ད ་ ས
་།
ྗ་ུ་བསི ལ ་མ།
ངའི ་ ལས་དབང་།
ཨ་རི ག ་ྫ་ུར་ྣམ། བོ ད ་འྱོ ར །
ཁ་བ་བབས་ུང་། ུན་པ་འཐི བ ་ུང་། སེ མ ས་པ་ྲང་ུང་། ངས་གས་ཆག་ུ་ཤོ ར ་ བའི ་ ྒེ ུ ་ུང་ལས་མི ག ་འུན་ྱི ་ ནམ་མཁར་ྱང་ྟ་ྱས་ཚེ ། མག་མོ ག ་ུ་ུ་བའི ་ ྐར་མ་ རེ ་ ུང་ཞི ག ་ྱང་འཆི ང ་ྱ་གཞན་ཞི ག ་ུ་ུད་པར་ྣང་ ། ང་དང་ཁོ ང ་ཚོ ་ ཇི ་ འྲའི ་ ཉེ ་ བ་ལ་ ཨང་། ངོ ་ མ་ྱད་པར་མེ ད ། ལས་དབང་གི ་ ྕགས་ྲོ ག ་ཅི ག ་གི ས ་ང་ཚོ ་ འདི ་ ྟར་བཅི ང ས་སོ ང ་། ུར་་་་་་་་་་་་་་་་་ུར་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་ངའི ་ མུན་ཐང་ནས་ྱེ ུ ་འགའ་ཞི ག ་འུར་སོ ང ་། ངས་ློ ་ བར་ུ་ཡང་འུག་མི ་ ཉན་པ་ཚོ ར ་བར་མ་ཟད། རང་ཉི ད ་ྱང་གཞན་དག་བཞི ན ་ འྲོ ་ ྱོ ད ་ུས་པ་ཞི ག ་ཡི ན ་པ་ངོ ས ་ཟི ན ། གང་ྟར་ཁོ ་ ཚོ ་ ཡང་འཕག་ཚག་ྱེ ད ་ྲི ད ་ལ། ང་ཡང་ འུག་ག་ལ་ུང་། ངས་མང་པོ ་ མང་པོ ་ ཞི ག ་ུབ་དགོ ས ་ལ། ང་ཅི ་ ཙམ་འུལ་ྱང་། གང་ྟར་ འཕག་ྱང་ཐར་མི ་ ྲི ད ། ཅི འ ི ་ ྱི ར ་ན། ངའི ་ ཡོ ད ་ཚད་ས་འོ ག ་ུ་ུབ་ཚར་འུག་ལ། དངོ ས ་པོ ་ གཞན་ཞི ག ་ྱང་ངའི ་ ྟེ ང ་ན་འྱི ང ་། ཡང་ྱར་ཞི བ ་ྟ་ཞི ག ་ྱས་ཚེ ་ ངའི ་ ུས་ཡོ ང ས་ྕགས་ ཐག་གི ས ་བྡམས་ནས། ྣེ ་ མོ ་ ནི ་ དངོ ས ་པོ ་ ྣ་མང་ཞི ག ་གི ས ་མར་འཐེ ན ་བཞི ན ་པ་མཐོ ང ་། ཨ་ རའི ་ ྲི ད ་འཛི ན ་ག་གེ ་ མོ ་ ཞི ག ་གི ་ ྱེ ད ་ྟངས་ྟར་ངས་ཡང་ྱར་མགོ ་ ྩོ མ ་དགོ ས ་པའི ་ འུན་ པ་ྱེ ས ། རང་ུགས་ཡོ ད ་ཚད་ུང་ནས་ྱེ ན ་ུ་བསི ག ་མགོ ་ བྩམ་མོ ད ། ཕར་ཆེ ར ་ྱི ས ་ཚར་ བར་ྣང་ྟེ ། དངོ ས ་པོ ་ གཞན་ཞི ག ་གི ས ་ཁོ ང ས་ུ་ངའི ་ ུས་པ་ཡོ ད ་ཚད་ཐི མ ་ཚར་བས་སོ ། ། གང་ྟར་ྱང་། ཅི ་ ུང་ུང་། ཡང་བྱར་་་་ 19
ུག་ྩོ མ ་ྫ་ུ་བསི ལ ་མ།
ཁ་བའི་འདབ་མ།
ྲག་ ག ི ་ལ ོ ་ ླ།
གསེ ར ་ྟ་འོ ད ་ཟེ ར ་ྱ་མཚོ ། འྲས་ྒོ ་ མང་།
ྲག་ཕོ ར ་བ་གང་གི ་ ཉེ ་ འྲམ་ན། མི ་ ལོ ་ ང་དུའི ་ ལས་དབང་ླེ ང ་བཞི ན ། ཡི ད ་ ཆད་དང་ློ ་ ཕམ་ྱི ་ ློ ང ་ན་མི ག ་ུའི ་ ླབས་ྲེ ང ་མཁའ་ུ་འྱོ ། ུ་ཅག་ཚང་གི ་ ར་བཟི ་ བའི ་ གཏམ་ུད་ུར་མོ ་ དེ ་ ླར་ཡང་ྲང་གུང་ུ་ཟགས། ྲ་མྲེ ག ས་ྱི ་ ྲག་རི ་ མང་ས་ དང་། ྡོ ང ་ལོ འ ་ི ུགས་ུ་ྱེ ར ་སའི ་ ཕ་ྱི མ ་ན། ུ་ཚོ འ ི ་ ྫོ ག ས་མ་ཚར་བའི ་ ནམ་ླ་ནག་པོ ་ ཞི ག ་ལ་འཁང་ར་ྱེ ད ་བཞི ན ། ཕ་ྱི མ ་ྱི ་ ལོ ་ ུས་ལ་མི ག ་ུ་ག་ཚོ ད ་བྟི མ ་ྱོ ང ་། འུལ་བུད་ྱི ་ ཞབས་ྗེ ས ་ྲོ ན ་མོ ་ གཙང་གུང་གི ་ ངོ ག ས་ུ་ྤར། པོ ་ ཏ་ལ་དང་ནོ ར ་ླི ང ་སོ ག ས་ལས་གཞན་ུ་ྱེ ས ་ པའི ་ ཉི ན ་མོ ་ ཞི ག ་རེ ད ། ཇི ་ འྲའི ་ ན་ུག་ཆེ ་ ཞི ང ་། ཇི ་ འྲའི ་ ལོ ་ ུས་ུར་མོ ། གསེ ར ་མདོ ག ་གི ་ ྲོ ད ་ཁོ ལ ་ ཡལ་བའི ་ ུན་ྗོ ང ས་ན་འུན་ྲ་དང་ུ་ངག་གཉོ མ ་པོ ་ དེ ས ་སེ མ ས་ཁོ ང ་ུ་ྨ་ཁ་བཞག ཆང་ྲི ་ འུལ་ བའི ་ ཁང་ུང་ནང་། ཉམ་ུང་གི ས ་ྱང་ུ་ག་ཚོ ད ་ལེ ན ་ྱོ ང ་། ྲག་ུན་མཉམ་ུ་བྡེ བ ས་སའི ་ ྲ་འདབས་ན་ རོ ལ ་དྱངས་ནག་པོ ་ དེ ས ་ྷི ང ་འཇགས་གཞི ་ ནས་དྲོ ག ས། ད་ུང་མུག་མ་ྫོ ག ས་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་ ་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་་
ངའི ་ ླ་ུང་།
ྱལ་འཕགས་འུར་མེ ད ། ླ་ུང་།
ླ་ུང་ལགས་ཆོ ས ་ྱི ་ ྲོ ང ་ྱེ ར ། ྱེ ད ་ནི ་ བོ ད ་གངས་ཅན་བྟན་པའི ་ མཛེ ས ་ ྱན་ཡི ན ་ལ། ྱེ ད ་ནི ་ བན་སེ ར ་མོ ་ བའི ་ ུགས་འུན་འཚོ ལ ་ས་དང་ངའི ་ བྗེ ད ་ཐབས་ྲལ་ བའི ་ ཕ་ུལ་ཡང་ཡི ན ། ླ་ུང་ལགས་ཆོ ས ་ྱི ་ ྲོ ང ་ྱེ ར ། ྱེ ད ་ནི ་ ྔར་ངའི ་ ློ ས ་བླངས་ ྲོ ད ་ྱི ་ ཞི ང ་ཁམས་ཤི ག དེ ་ རི ང ་ངས་ྱེ ད ་ཉི ད ་མངོ ན ་ུམ་ུ་མཇལ་ུང་། ནམ་ཡང་ བྗེ ད ་མེ ད ་ྱི ་ དན་ྟགས་ཤི ག ་ངའི ་ སེ མ ས་པའི ་ གཏི ང ་ུམ་ུ་འུལ་ུང་། ླ་ུང་ལགས། ྱེ ད ་ནི ་ ལོ ་ ུས་ྱི ་ འུང་ུངས་ྱང་ཡི ན ་ལ་བོ ད ་གངས་ྗོ ང ས་ྱི ་ ཞི ང ་ཁམས་དངོ ས ་ྱང་ ཡི ན ། ྱེ ད ་ལ་བྗོ ད ་པར་དཀའ་བའི ་ གཟི ་ བྗི ད ་ྡན། ངའི ་ སེ མ ས་ནང་ན་ྲ་ལམ་ལམ་ འཚེ ར ་བའི ་ ྐར་ཚོ ག ས་ྭངས་མོ ་ ། ླ་ུང་ལགས། 20
ཤེས་ྱ་གསར་བའི་ྟེགས་ུ་དེབ་ྲེང་བུ་བཞི་པ།
ུ་ྐད།
ྷོ ་ ྤོ ས ་དཀར། བོ ད ་འྱོ ར །
ྭ་ཐང་ཡ། ྭ་ཐང་། གནམ་ས་ྲེ ལ ་མཚམས་ནས་ གུ་མདོ ག ་གི ་ ལང་ཚོ ་ བུར་ཞི ང ་། མེ ་ ཏོ ག ་ྣ་ཚོ ག ས་ ྐར་ཚོ མ ་བཞི ན ་བཞད། ྲི ་ བུང་དང་ུང་ུ་ྡེ བ ་ྱོ ག ས་ རེ ས ། ུག་ུའི ་ འབའ་དི ར ་ལ་ྭངས་གཙང་གི ་ ྭ་མོ ་ བླས་ཡོ ང ་། ན་ུང་མའི ་ ྫི ་ ུ་ྙན་མོ ། རི ་ ུང་གི ་ ཟོ མ ་ཁ་ ནས་ྱོ མ ་ུས། ྭ་ཐང་ནི ་ མཐའ་མེ ད ་པའི ་ མཁའ་དྱི ང ས་ བཞི ན ། ཧ་ཅང་ཧ་ཅང་གི ་ མཛེ ས ་ཉམས་ྱེ ར ་ནས། ླ་ྔ་
ུག་ྩོ མ ་ྫ་ུ་བསི ལ ་མ། བའི ་ སོ ་ ཞོ ལ ་འུམ་དཀར་དང་དགོ ན ་ྲ་འྱི ན ་ྱི ན ་ཡོ ད ། ུན་ཆང་ལ་རེ ་ བའི ་ ང་དང་ྗོ ང ས་ུ་བའི ་ ཚོ ་ ཁག་ྱེ ད ་ྱི ་ པང་ུག་ནས་ཆས་ཏེ ། ྱེ ད ་ྱི ་ པང་ུག་ུ་ལོ ག ་འདོ ད ། ད་ ུང་། འོ ་ རེ འ ི ་ ཚབ་ུ་ྙན་ངག་ུམ་ུམ་རེ ་ འྲི ་ ངེ ས ། ྭ་ ཐང་། ུ་སི མ ་པའི ་ ཕ་ུལ། ུན་མ་འཇབ་ཐེ ང ས་རེ ར ། ཡ་ ུག་གི ་ མཆོ ད ་ྱེ ་ ློ ག ་ཤོ ར ་ཞི ང ་། ྱི མ ་ྷ་འུགས་ཐེ ང ས་ རེ ་ རེ ར ། རི ་ ྱང་གི ་ ཟ་ཁ་ུག་ུ་ལ་བབས་ྱང། ད་ུང་ུ་ སི མ ་མེ ར ། ྲོ ང ་རོ ག ས་ཚོ ར ་གཤོ ག ་པ་ྱེ ་ ུས། ཕ་ུལ་ན། ུད་འྲོ ས ་ཤེ ས ་མཁན་ཡང་མི ་ འུག མི ག ་ཤེ ས ་ཅན་ཚོ ས ། འཇི ག ་ྟེ ན ་ྱི ་ ནང་བུར་ུས། ཕ་ུལ་ན་གཡག་རོ ག ་གི ་ སོ ་ ྲ་ལས། བུར་ྱི ན ་པའི ་ ནམ་ླའི ་ ྭངས་ུབ་བར་ནས། ུལ་མ་ྱོ ང ་བའི ་ མལ་ྟན་ལ། ུལ་ྲི ་ འུལ་རབས་ླེ ང ་ ཡང་། ུ་སི མ ་པ་འདི ། ནམ་ཡང་ུ་སི མ ་པ་ཞི ག
གཉིད་ལས་སད་པའི་བསམ་གཞིག
ཉག་ུག་བྟན་པ་དར་ྱས། བོ ད ་འྱོ ར །
སི ལ ་་་་་་་་་་་་་་་སི ལ ་་་་་་་སི ལ ་་་་་་་་་་་་་་ ཛ་ྲགས་ཆེ ་ ལ་བུལ་འདེ ད ་བཙན་པའི ་ ུས་ ཚོ ད ་ྱི ་ ྲ་དེ ས ། ང་ྨི ་ ལམ་ྱི ་ འཇི ག ་ྟེ ན ་ནས་བཙན་ྱི ས ་བླངས་ུང་། ཛ་ྲགས་ཆེ ་ བའི ་ བུལ་ འདེ ད ་ྱི ་ ྲ་དེ ་ ད་ུང་ུ་མུད་ུ་ྲགས་པས། གཉི ད ་ུ་ུར་བའི ་ ང་ལ་ྙི ང ་མགོ ར ་ཁབ་ཙག་ྱས་ པ་དང་མུངས་པས། ྨི ་ ལམ་ྱི ་ ཞི ང ་ཁམས་དེ ར ་ླར་ལོ ག ་མི ་ ུབ་པའི ་ ཁོ ་ ཐག་བཅད་སོ ང ་། ང་ མདང་དགོ ང ་གི ་ འཆར་གཞི ་ ལ་ློ ་ འྱོ ད ་ྱེ ་ བཞི ན ་སི ལ ་ྲ་ྲགས་པའི ་ ུས་ཚོ ད ་དེ འ ི ་ ྐད་ྒོ ་ ཆར་ ནས་མུན་ྱི ་ ཀ་བ་འདི ་ ལ་ྱབ་ྟེ ་ ུག་ཆག་ུ་བཏང་ན་འདོ ད ་དོ ། །ཉལ་བ་གཉི ད ་ུ་མི ་ ུག་ཅི ང ་། ལང་བར་རང་ཉི ད ་མི ་ འདོ ད ་པས། ཉལ་ས་འདི ་ ནས་ཁ་ཕར་ློ ག ་ུར་ློ ག ་གི ་ ངང་ུ་ང་འདང་ྱག་ གི ་ ྱ་མཚོ ར ་ུང་སོ ང ་། ངས་ྔོ ན ་ཆད་མི ་ ཚེ ་ འདི ར ་བདེ ་ ུག་ཅི ་ ུང་དང་ྲང་འྱོ ག ་གི ་ མུན་ལམ་ སོ ག ས་ཡོ ད ་ཚད། འཇི ག ་ྟེ ན ་པ་དག་གི ས ་ུན་ུ་ླེ ང ་བའི ་ ྐོ ག ་ུར་ྱི ་ ྷ་དང་དམི ག ས་མུན་མེ ད ་ པའི ་ མགོ ་ ྟོ ང ་ཚོ ས ་བཤད་པའི ་ ལས་དབང་གི ་ རི ་ མོ ་ ཞི ག ་ལ་ྷག་ུ་བུར། དེ འ ི ་ ྱི ར ་དེ ་ དག་ནི ་ ངའི ་ སེ མ ས་ལ་ྲེ ལ ་བ་མེ ད ་ཅི ང ་། མདང་དགོ ང ་བཞི ན ་གཉི ད ་ུ་ུར་ཞི ང ་། ད་ནང་བཞི ན ་གཉི ད ་ུ་ུར་ ན་འདོ ད ། དེ ར ་བྟེ ན ་བདེ ་ ུག་གི ་ ླབས་རི ས ་གང་མང་འྱི ལ ་ཟི ན ་པའི ་ འདས་ུས་ྱི ་ བྲང་ྱ་མང་ པོ ་ ཞི ག ་གི ་ རི ང ་ུ་རང་ལ་གལ་ུ་ཆེ ་ བའི ་ གཏན་བདེ འ ི ་ བགོ ་ ྐལ་མང་པོ ་ ཞི ག ་ལག་གི ས ་ཤོ ར ་ཟི ན ་ པས་མ་ཚད། མི ་ ཚེ འ ི ་ འཚོ ་ བའི ་ ཡང་ྩེ ་ ྱི ས ་གཞོ ན ་ྱི ་ ལང་ཚོ འ ི ་ འདབ་ལོ ་ ཡང་འཐོ ར ་ལ་ཉེ ་ ནའང་ ། ངས་ད་ནང་དང་མདང་དགོ ང ་བཞི ན ། མུན་ནས་མུན་ུ་གསལ་བའི ་ ྱ་རི ང ་གི ་ འོ ད ་ྣང་དང་། 21
ུག་ྩོ མ ་ྫ་ུ་བསི ལ ་མ། ྗེ ས ་ནས་ྗེ ས ་ུ་བུར་བའི ་ ྐང་ྗེ ས ་ྱི ་ རི ་ མོ ་ ལ། གཏན་ ནས་བསམ་གཞི ག ་དང་ཞི བ ་འདང་མ་བྱབ། ཡོ ད ་ཚད་ འྲོ ་ བླག་དང་ུད་ཟོ ས ་ུ་བཏང་། ངས་འདི ་ ྟར་ཞི བ ་ ུ་བསམ་ནས་ངོ ་ མས་བཤད་ན། ངའི ་ མུན་ྗོ ང ས་རི ང ་ བའི ་ བྲོ ད ་ལམ་ྩོ ལ ་མཁན་ནི ་ ངའི ་ ྣམ་དྱོ ད ་ྱི ་ ྟ་ཕོ ་ ཡི ན ་ལ། ུལ་ུ་བུར་བའི ་ ྐང་ྗེ ས ་ྱི ་ མཛེ ས ་རི ས ་ྤར་ མཁན་ཡང་ངའི ་ ྙི ང ་ྟོ བ ས་ལས་ུང་བའི ་ ལག་ྗེ ས ་ཡི ན ་ པས་ཡོ ད ་ཚད་ྱི ་ ལས་དབང་ྱ་མོ འ ་ི གུགས་རི ས ་དེ ་ རང་ ཉི ད ་ྱི ས ་གར་འཐེ ན ་ཡི ན ་པར་འུག་གོ ། ངས་འདི ་ ྟར་ བསམ་ཞི ང ་བསམ་ཚེ ། ང་ུར་ུ་མལ་ལས་ལངས་ན་འདོ ད ་
ཁ་བའི་འདབ་མ།
ུང་། དེ ་ ཡང་ུར་ུག་གི ་ འདབ་ལོ འ ་ི མཛེ ས ་པའི ་ ཁ་བའི ་ མེ ་ ཏོ ག ་ུང་ུང་དག་སི བ ་སི བ ་ུ་འཐོ ར ་བའི ་ ྭངས་གཙང་ གི ་ མཁའ་དུགས་གསར་བའི ་ དེ ་ རི ང ་གི ་ ཞོ ག ས་པའི ་ ུས་ བཟང་འདི ་ མ་ཡོ ལ ་བའི ་ ྔོ ན ་ུ། ངས་ྲོ ་ ྣང་དང་ྡན་པའི ་ གར་ྟབས་བུར་ཏེ ། རེ ་ ུགས་དང་ྷག་བསམ་ྡན་པའི ་ ྔོ ན ་བཤེགས་ྱི་ཕ་མེས་དང་ྱི་རབས་ྱི་གངས་ཅན་པ་ ཚོ འ ི ་ ྱད་ནོ ར ་དང་མ་འོ ང ས་པའི ་ ང་གསར་བ་ཞི ག ་གི ་ ཆེ ད ་ ུ། ཡངས་ཤི ང ་ུ་མཐའ་ྲལ་བའི ་ མུན་ྱོ ག ས་ྱི ་ གནམ་ འཕང་བཅད་ནས། ྱི ད ་ུགས་དང་བག་འུམས་མེ ད ་པར་ མུན་ནས་མུན་ུ་ཆས་འྲོ །
ྨི ་ ལམ་ནང་གི ་ ཨ་མ།
ངའི ་ ྙི ང ་ནང་གི ་ ཨ་མ་ལགས། ང་ྱེ ད ་དང་མཉམ་འྲོ ་ མཉམ་ྡོ ད ་ྱི ་ ུས་འཛི ན ་ྐར་ཆ་རེ ་ རེ ར ། རི ན ་ཆེ ན ་ གསེ ར ་ྲང་ྱེ ་ བའི ་ རི ན ་ཐང་ཡོ ད ་ལ། ངའི ་ ུངས་སེ མ ས་ ྱི ་ ྦ་ླབས་མཁའ་ུ་འུར་ཞི ང ་། ྱི ར ་འདང་གི ་ གཤོ ག ་ ུང་ྷབ་ྷབ་ུ་ངོ མ ་ུས། ཕ་ུལ་ྲོ ན ་མོ ་ ྱབ་ུ་བུར་ ནས། འཇི ག ་ྟེ ན ་གཞན་ཞི ག ་ན་ཡོ ད ་པའང་གཞི ་ ནས་ ཚོ ར ་ུང་། དངོ ས ་གནས་བཤད་ན། ངའི ་ ཨ་མ་ྲན་པའི ་ ྲན་སེམས་ྱི་ྷ་ྱ་དཀར་པོ ་ གངས་ྗོ ང ས་ུ་ཤོ ར ་ུས། འཇི ག ་ྟེ ན ་འདི ར ་ྱེ ད ་རང་མེ ད ་ཐབ་ྲལ། ཨ་མ་ལགས། ུང་སེ མ ས་ྣལ་མ་ཞི ག ་གི ས ། ངས་ཁེ ར ་ལབ་ྱི ་ ུ་ུན་ བུར་ྱོ ང ་ལ་ྱོ ས ་ྱང་ྱོ ང ་། ཐ་ན་རང་ཉི ད ་མི ་ ུལ་ལ་ ྱར་ཡོ ད ་པའང་བྗེ ད ་ྱོ ང ་། ཨ་མ་ལགས། ད་གཟོ ད ་ཨ་ མའི ་ ྱམས་བྩེ འ ི ་ རི ན ་ཐང་དང་། ཨ་མའི ་ ུ་འོ ག ་གི ་ བདེ ་ དགའ་དངོ ས ་གནས་དེ ་ ྟོ ག ས་སོ ང ་། ངའི ་ ྙི ང ་ནང་གི ་ ཨ་ མ། མི ག ་ནང་གི ་ ཨ་མ། ྱེ ས ་ྲལ་ྱི ་ ུང་འུབ་ཞི ག ་གི ས ། ཨ་མ་མཐོ ་ ྒང་ནས་ྷག་སོ ང ་ལ། ུ་ང་ཚ་ུལ་ུའང་ ྱར་དགོ ས ་ུང་། ཨ་མ་ལགས། འདི ་ ལས་དབང་ཡི ན ་ནམ། གནམ་ྱི ་ ྱལ་མོ འ ་ི བཀའ་བཀོ ད ་ཡི ན ། ས་མཐའ་ལ་འྱམ་ པའི ་ ང་རང་། ྱེ ས ་ྲལ་ྱི ་ ུག་ལ་ྱར། ྱི ར ་ྟ་ཞི ག ་གི ་ 22
འཇམ་དཔལ་བྟན་འཛི ན ། ཤར་མི ་ ཉག
བར་ལམ་ན། ཆ་མི ་ ྙོ མ ་པའི ་ མི ག ་ུའི ་ ཐི ག ས་པ་རེ ་ རེ ། ྱོ ་ གུང་གི ་ མི ག ་མཐའ་བུད་དེ ་ ྷོ ་ མཐའི ་ ུ་ུར་ལ་ཐི མ ། ཨ་ མ་ྲན་པའི ་ ྲང་ུར་ུར་ྱི ་ ལོ ་ ླ་རེ ་ རེ འ ི ། ང་ྱོ ས ་ྱོ ང ་ ལ། མི ག ་ུའི ་ མཚོ ་ མོ འ ང་ྱོ མ ་ྱོ ང ་། ཡི ན ་ན་ཡང་ངའི ་ ྙི ང ་ གི ་ ཨ་མ་ལགས། ཤེ ས ་ྱ་ལ་མཐའ་དང་། ྱ་མཚོ ་ ལ་གཏི ང ་ ། འཇི ག ་ྟེ ན ་ལ་མཐའ་ཡོ ད ་ྱང་། ངས་ཨ་མར་བཅངས་བའི ་ བྩེ ་ སེ མ ས་ལ་མཐའ་དང་། ྱེ ་ འཇི ག ་གི ་ དངོ ས ་པོ ར ་ཡང་ འཛི ན ་མ་ྱོ ང ་། ཨ་མ་ལགས། ུག་རོ ག ས་གནང་དང་། ྱལ་ ྱི ་ ནང་གི ་ བྲོ ད ་ལམ་ཉི ན ་རེ ་ བཞི ན ་ུང་ུ་དང་། འཛམ་ ླི ང ་ྱང་ཉི ན ་རེ ་ བཞི ན ་ཇེ ་ ུང་རེ ད ། དེ ་ རི ང ་གི ་ ཕ་རོ ལ ་ན་ སང་ཉི ན ་ཡོ ད ་ལ། སང་ཉི ན ་ནི ་ ང་ཚོ ་ ལག་གདངས་ྲེ ལ ་བའི ་ ཉི ན ་མོ ་ ཡི ན ་ལ། ཨ་མ་ལགས། ྷད་མེ ད ་ྭ་ཐང་གི ་ ཡང་ྟེ ང ་ ། འབའ་འབའ་གཡང་དཀར་ུག་ུ་དང། འྲོ ང ་ྒོ ད ་དང་ འྲི ་ མོ འ ་ི ུར་ྲའི ་ ྲོ ད ། ཨ་མས་ལག་ུང་གི ་ འོ ་ ཇའི ་ མཆོ ད ་ ྱེ མ ས་དང་། ཤ་མར་ུད་ྱི ་ ྡེ ར ་ཁ་བཤམ་པའི ་ ཉི ན ་མོ ་ ཡང་ ལོ ས ་ཡོ ད ། ཨ་མ་ལགས། ུ་ངས་ྱོ ག ས་བྱོ ད ་ྱི ་ ཚོ ར ་ྣང་ དང་། འཇི ག ་ྟེ ན ་ྱི ་ ྣང་བྙན་ུར་འོ ང ་ལ། འྲ་མི ན ་མི ་ རི ག ས་ྱི ་ གཤི ས ་ུགས། ཡོ ད ་ཚད་ྙན་དྱངས་ལ་བུག་ ནས། ཨ་མ་ལ་ུར་འོ ང ་། ཨ་མ་ལགས་། མཇལ་འོ ང ་།
ྗེ ས ་ྲན་དད་པའི ་ མེ ་ ཏོ ག
ཤེས་ྱ་གསར་བའི་ྟེགས་ུ་དེབ་ྲེང་བུ་བཞི་པ།
ྗེ ས ་ྲན་ ྷ
་ན ོ་ྲིན
ག་པ
ོའ
ར་ ་ི བ ུ
ུན།
དད་པའི ་ མེ ་ ཏོ ག
ཆོས་ྗེ་འཇིགས་མེད་ུན་ཚོགས་ྱི་ྗེས་ྲན་ ྷོ་ྲིན་ནག་པོའ ་ི བུར་ུན། ནོ ར ་ླི ང ་ྲི ན ་ལས་འོ ད ་ཟེ ར །
ཤེ ས ་ྱའི ་ ཆོ ས ་ུན་མྱེ ན ་པའི ་ འཇམ་དྱངས་དངོ ས ། ། མ་ུས་འྲོ ་ བ་ུན་ྱི ་ དེ ད ་དཔོ ན ་ཏེ ། ། ཆོ ས ་ྱི ་ ྱལ་པོ ་ མཐོ ང ་བ་དོ ན ་ྡན་ཉི ད ། ། ྱི ་ གུག་པད་མའི ་ ྱན་ུ་ྟག་རོ ལ ་གསོ ལ ། ། མི ་ འཇི ག ས་སེ ང ་གེ འ ི ་ ྲི ་ ལ་དབང་འྱོ ར ་པས། ྔ་བདོ ས ་ུད་པ་མི ང ་གི ་ ྷག་མར་ྱས། འདོ ད ་དོ ན ་དགེ ་ ལེ ག ས་ུན་ཚོ ག ས་འུང་བའི ་ གནས། ཨ་ཛི ་ ཏ་ཡི ་ ྲས་པོ ་ ྱེ ད ་མི ན ་ུ། རབ་མཛེ ས ་ུལ་ྗོ ང ས་གསེ ར ་ྱི ་ མཚན་ཅན་ུ། ། ྱེ ད ་ུ་གསེ ར ་ྱི ་ པད་མོ ་ བཞད་ན་ཡང་། ། ློ ་ ུར་སད་ྱི ་ ྱེ ན ་དབང་རབ་བཙན་པས། ། དགོ ང ས་པ་གཞན་ུ་ཆས་པས་ྱོ ་ བའི ་ གནས།། མཛེ ས ་མཛེ ས ་བྲ་བའི ་ ྣམ་པ་མང་ན་ཡང་། ྱབས་ྗེ ་ ླ་མ་ྲན་པའི ་ ྱོ ་ གུང་གི ས ། ྱབས་མེ ད ་ས་མཐའི ་ ུལ་ྱི ་ ྲང་འྱམ་ལ། ྱི ད ་པའི ་ ྣང་བ་འཆར་བ་རབ་ུ་དབེ ན ། 23
། ། ། །
། ། ། །
ུལ་མ་ྙི ང ་གི ་ རི ་ མོ །
ུལ་མ་
ྗ
་ ས ུ ེས་
འ པ ་ ུན
ཕ་ྐད་
གཙང་མ་
ངག་ནས་
ྱེར་རོགས།
འུ། འཇི ག ་ྟེ ན ་བཟང་པོ ། བོ ད ་འྱོ ར །
24
ོ ་ ང ོ ི་ྲ
ཁ་བའི་འདབ་མ།
་མ ང ཙ ག ་ ཕ་ྐད
ྙིང
མ ་གཏ
ར། ོ ཏ ྙི ང ་གི ་ རི ་ མོ ། ་ག
ཕ་དང་མ་ཡི ་ རི ག ས་ུད་གཅི ག ་པའི ་ མི ། ། ཕ་ུལ་གངས་ཅན་གཅི ག ་པའི ་ ྲོ ག ས་པོ ་ ྣམས། ། ཕ་བཟང་ུ་ཡི ་ ྱོ ད ་པ་ློ བ ་འདོ ད ་ན། ། ཕ་ྐད་ྙན་མོ ་ ངག་ནས་ྱེ ར ་རོ ག ས་མཛོ ད ། ། རང་སེ མ ས་ྙི ང ་གི ་ བསམ་ུལ་ཡི ད ་ལ་ུངས། ། རང་རེ ས ་ྐད་ཡི ག ་རང་གི ས ་ྱང་རོ ག ས་ུ། ། རང་དང་མི ་ མུན་གཞན་པའི ་ ྐད་རི ག ས་འདི ། ། རང་གི ་ ྐད་དང་བྲེ ས ་ན་མི ་ འོ ས ་ྙམ། ། བོ ད ་ྐད་བོ ད ་མི ས ་བཤད་ན་ངོ ་ ཚ་མི ན ། ། བོ ད ་ྭ་བོ ད ་མི ས ་ྱོ ན ་ན་རང་མཚང་མི ན ། ། བོ ད ་པ་བོ ད ་པའི ་ བར་ྱི ་ ྩོ ད ་ླེ ང ་སོ ག ས། ། བོ ད ་ུག་ང་ཡི ས ་བསམ་ན་ངོ ་ ཚ་ཡི ན ། །
མི ་ ྲལ་ཞི ག ་ལ་ུད་འདོ ད ་ཡོ ད ་ུར་ན། ། མི ་ ྐད་བཤད་ཤེ ས ་ཙམ་ྱི ས ་ག་ལ་ཆོ ག ། མི ་ རི ག ས་རང་གི ་ ྐད་དང་ཡི ་ གེ ་ འདི ། ། མི ་ ཉམས་དར་ྤེ ལ ་གཏོ ང ་བའི ་ཤེ ས ་ྡན་དགོ ས ། །
།
ུལ་མ་ྙི ང ་གི ་ རི ་ མོ །
ཤེས་ྱ་གསར་བའི་ྟེགས་ུ་དེབ་ྲེང་བུ་བཞི་པ།
ྗེས་ུས་ུན་པའི་ྲོང་ཚོ་ གཏོར་དགོས།
ྨི ན ་ུལ་ྟ་མྲི ན ་ྱལ་མཚན། བོ ད ་འྱོ ར །
ཚོ ག ས་གཉི ས ་འོ ་ མཚོ ་ འུར་བའི ་ ྱལ་ས་ནས། ། ྱམས་བྩེ ས ་འྲོ ་ ུན་ྱོ ང ་བའི ་ ྙི ང ་ྗེ ་ ཅན། ། ུགས་ྗེ འ ི ་ ུ་གཏེ ར ་ྱག་པྨོ ་ ལ། ། མི ་ ྡོ ག ་དད་པའི ་ སོ ར ་བུ་ྙི ང ་ཁར་ྱར། །
གངས་ྱི ་ ྲེ ང ་བས་བྐོ ར ་བའི ་ ུལ་ུ་ན། ། མཛའ་བྩེ འ ི ་ འཚོ ་ བ་རོ ལ ་བའི ་ ཆོ ལ ་གུམ་ཚོ ག ས། ། བཅོ ས ་མི ན ་བདག་གི ་ ྷག་བསམ་དཀར་པོ འ ་ི གཏམ། ། ྱེ ད ་ཅག་ྙན་ལམ་འུལ་བའི ་ ཚོ ར ་ྣང་ྲོ ། །
ྲག་དོ ག ་བཙན་གནོ ན ་ངར་མའི ་ ུགས་སོ ་ ནས། ། མེ ས ་པོ འ ་ི ུལ་བཞག་ྱོ ང ་ལ་སེ མ ས་མ་ུམ། ། ྲང་བདེ ན ་གནས་ུགས་གསར་བའི ་ འུན་བཟང་དེ ། ། གཏན་ུ་འཚོ ་ ཞི ང ་རང་ྱལ་རང་གི ས ་ྱོ ང ་། ། ཉེ ར ་གཅི ག ་ུས་འདི ར ་རང་ཅག་ྗེ ས ་ུས་ུལ། ། བསམ་ཞི ང ་བསམ་ན་ྱོ ་ བའི ་ ུང་པོ ་ ཞི ག ། དགོ ས ་མེ ད ་ྱོ ད ་ངན་ྟོ ང ་གི ་ རང་གཤི ས ་དེ ། ། རེ ་ ཞི ག ་ྤངས་ནས་འུན་ལམ་གསར་ུ་འཚོ ལ ། ། དགོ ས ་མེ ད ་དོ ན ་མེ ད ་ྙོ ག ་ླེ ང ་འགའ་ཡི ་ དོ ན ། ། རང་རི ག ས་མེ ས ་པོ འ ་ི ལ་ྱ་མ་འཆོ ར ་རོ ག ས། །
ྔོ ན ་ཐོ ན ་མི ་ རི ག ས་བཟང་པོ འ ་ི མུན་ྲལ་ུ། ། ཐོ ན ་པའི ་ ྤོ བ ས་སེ མ ས་བྱེ ད ་ལ་ལས་དོ ན ་ུབ། ། ྱམས་ྡན་ཨ་མས་བྱངས་པའི ་ གངས་ུག་ཚོ ། ། ྔ་རི ག ་ཤེ ས ་ྱ་ྱོ ང ་ལ་བྩོ ན ་སེ མ ས་བྱེ ད ། ། ུ་ཅག་བོ ད ་མི འ ི ་ ུགས་འུན་མ་འུབ་བར། ། མུན་བྱོ ད ་བཟང་པོ འ ་ི གོ མ ་ཁ་འྱོ ར ་མི ་ ཉན། །
ཤི ན ་ུ་གཅེ ས ་པའི ་ རང་གི ་ ཚེ ་ ྲོ ག ་ལ། ། ྲག་དོ ག ་གཤེ ད ་མའི ་ མུང་གི ས ་བུན་ྱང་ུང་། ། ང་ཚོ ་ གངས་ཅན་བོ ད ་ྱི ་ རེ ་ ུག་དེ ། ། མ་འུབ་བར་ུ་སེ མ ས་པ་འུམ་མི ་ ཉན། ། རང་གི ་ རི ག ས་ལ་ུངས་པའི ་ མི ་ རི ག ས་འདི འ ི ། ། ུན་ླའི ་ མཛའ་བྩེ ་ ནམ་ཡང་བྗེ ད ་མི ་ ཉན། ། ཁོ ་ བོ འ ་ི སེ མ ས་ྱི ་ ྷག་བསམ་ུང་བ་འདི ། ། ཁ་བའི ་ ྗོ ང ས་ལ་བྱངས་པ་ུང་ུང་མི ན ། །
ཤི ན ་ུ་ཐལ་བའི ་ ཉམ་ུང་འྱམ་པོ ་ ངས། ། ྲང་བདེ ན ་ུག་ྩེ ར ་ཟགས་པའི ་ ཡི ་ གེ ་ འདི ། ། ྙན་མོ འ ་ི ཚི ག ་གཅི ག ་མེ ད ་ྱང་རང་སེ མ ས་འདི འ ི ། ། ྷག་བསམ་བོ ད ་ལ་མཚོ ན ་ྱི ར ་འདི ་ ྟར་ྲི ས ། ། 25
ུལ་མ་ྙི ང ་གི ་ རི ་ མོ །
ཁ་བའི་འདབ་མ།
རང་རི ག ས་ལ་ུལ་བའི ་ ྙི ང ་གཏམ། ྷ་གཅི ག ་ྱག་ན་པད་མོ ། ། གངས་ཅན་བོ ད ་ྱི ་ ྙི ང ་ནོ ར ། ། རི ག ས་གཅི ག ་གདོ ང ་དམར་བོ ད ་པས། ། ནམ་ཡང་ྙི ང ་ནས་མ་བྗེ ད ། ། བོ ད ་ྱི ་ ཕ་ྐད་གཙང་མ། ། རང་གི ས ་བེ ད ་ྱོ ད ་ྱས་ནས། ། རང་རི ག ས་མཐའ་ནས་ྱོ ང ་བ། ། ནམ་ཡང་སེ མ ས་ནས་མ་འདོ ར ། །
ང་ཚོ ་ གངས་ཅན་བོ ད ་པ། ། ྡོ ག ་ྩ་གཅི ག ་ྲི ལ ་ྱས་ནས། ། གོ མ ་ཁ་མུན་ུ་བྱོ ད ་ན། ། མ་འོ ང ས་མུན་ལམ་ལོ ས ་ཡོ ད ། །
ཁ་ཟས་ཤ་ལ་རོ ལ ་ཏེ ། ། ྱབ་གོ ས ་པགས་རི ག ས་ྱོ ན ་ན། ། ཆོ ས ་ྡན་བོ ད ་པ་ཚང་གི ། ། མཚན་དང་ྙན་ྲགས་ཉམས་འྲོ ། །
ྱང་ུབ་འཕགས་པའི ་ རི ག ས་ུད། ། ྱེ ས ་ུ་དམ་པའི ྗ ེ ས ་འྲང་། ། བྟོ ད ་བྔགས་གནས་ཤི ག ་འདོ ད ་ན། ། ྱོ ད ་ངན་ྱབ་ུ་འདོ ར ་རོ ག ས། ། གཡོ ་ འུལ་ྟོ བ སུགས་མེ ད ་ུང་། ། ྷག་བསམ་ྷ་དར་དཀར་པོ ། ། རང་གི ་ རི ག ས་ལ་འཆང་བ། ། ུ་ངའི ་ ྙི ང ་གི ་ རེ ་ འུན། ། 26
པྨ་དགེ ་ ལེ ག ས། ཤར་མི ་ ཉག
ྲན་མུར་ུ་ུའི ་ འབའ་ྲ།
ཤེས་ྱ་གསར་བའི་ྟེགས་ུ་དེབ་ྲེང་བུ་བཞི་པ།
ྲན་མུར་ སེམས
ས། ཞ ག ི ་ འ ང་བ ཏ བ ་ ར ཨ་མ ུ་ུའི ་ འབའ་ྲ།
་ུ ན ྲ ་ ི ་ྱ
།
ྲི ན ་ཆེ ན ་ཨ་མར་བཏང་ བའི ་ གཞས། །
ླི ང ་ུ། བསམ་འུབ་ཚེ ་ རི ང ་། ླ་ུང་།
ྙེ ་ མའི ་ མགོ ་ ྕོ ག ་ྡེ མ ་པའི ་ ླི ང ་ུ་ཡི ་ ྲོ ང ་གི ། །ྲོ ད ་ཁོ ལ ་ྷོ ག ་ྷོ ག ་འུར་བའི ་ ཕ་ྱི མ ་ྱི ་ ནང་ནས། ། མ་ཎི ་ དྱངས་ུ་ྱེ ར ་བའི ་ བྩེ ་ ྡན་ྱི ་ མ་ལོ ར ། །ྷ་མཆོ ག ་ྱན་རས་གཟི ག ས་ྱི ་ ུགས་ྗེ ་ དེ ་ མ་ུང་། །
ྫ་ུ་དལ་ྱི ས ་འབབ་པའི ་ ྷ་ྡེ ་ ཡི ་ ནང་ན། །ཉམ་ུང་གཅི ག ་ུར་ུས་པའི ་ བྩེ ་ ྡན་ྱི ་ མ་ལོ ། ། ྱང་རི ང ་ས་མཐའི ་ ུ་ཡི ་ ཡི ད ་ངོ ག ས་ལ་འཆར་ྐབས། །ྙི ང ་ུང་ཚལ་བ་ཚལ་བར་གས་ྙམ་ཞི ག ་ྱེ ད ་དོ ། །
ན་ཚོ ད ་བཞི ་ བུར་སོ ན ་པའི ་ ྱམས་ྡན་ྱི ་ ཨ་མས། །འྲོ ་ འཆགས་འུག་ཉལ་ྐབས་ྱང་ྲེ ལ ་མེ ད ་ྱི ་ ུ་ང། ། མཆོ ག ་གུམ་ྷ་ལ་བཅོ ལ ་བའི ་ ངང་ུལ་ྲན་ཏེ ། །ྱོ ་ བའི ་ མཆི ་ མ་དྱར་ྱི ་ ུ་གཏེ ར ་བཞི ན ་ྡོ ལ ་སོ ང ་། ། ུ་ང་མི ་ ཡི ་ ུལ་ྱི ་ བདེ ་ ྱི ད ་ྱི ་ ུ་ཆར། །འཇོ ་ མཛད་དགེ ་ བའི ་ བཤེ ས ་ྱི ་ ཡོ ན ་ཏན་ལ་ཞེ ན ་ནས། ། ཕ་ས་ླི ང ་ུའི ་ ུལ་ྱི ་ ྱམས་ྡན་ྱི ་ ཨ་མས། །ཚེ ་ འདི ར ་གསོ ན ་ྲལ་ྱས་པའི ་ ུག་བྔལ་ཞི ག ་བཞག་ཡོ ད ། ། དྱར་དུན་ྟོ ན ་དྱི ད ་མེ ད ་པར་ུ་ང་ཡི ་ དོ ན ་ུ། །འུར་བའི ་ རང་ུལ་ཞི ང ་གི ་ ྱམས་ྡན་ྱི ་ མ་ལོ ས ། ། ུས་མེ ད ་མི ་ ུལ་འྲི མ ་པའི ་ ུ་ུང་དེ ་ ང་ལ། །ྙི ང ་ུང་ུས་པའི ་ གཏི ང ་ནས་སེ མ ས་ྲལ་ནི ་ མི ་ དགོ ས ། །
ྟེ ང ་ྱོ ག ས་བདེ ་ ྡན་ྷ་ཡི ་ ཞི ང ་ཁམས་ུ་བུགས་པའི ། །ཡབ་ྗེ ་ འཇི ག ས་མེ ད ་ླ་མའི ་ ྱི ན ་ླབས་ྱི ་ མུ་ཡི ས ། ། ྱམས་དང་བྩེ ་ བས་ཁེ ང ས་པའི ་ ཨ་མ་དང་ངེ ད ་གཉི ས ། །མི ་ རི ང ་ྲ་ནག་ུ་བཞི འ ི ་ གོ ང ་ཁ་ནས་འཛོ མ ་ངེ ས ། ། 27
ྲན་མུར་ུ་ུའི ་ འབའ་ྲ།
ཨ་མ་ྲན་མུར།
ྟག་ཐོ ག ་འཇི ག ་པོ །
ངའི ་ ཨ་མ་ྱང་རི ང ་ྱོ ག ས་ན་ཡོ ད ། ། ྱོ ག ས་དེ ་ ལ་མི ག ་ུང་ཉི ན ་ུན་ཤོ ར ། ། འདི ་ཤོ ར ་ཐེ ང ས་མང་ཡང་མི ་ མཐོ ང ་བའི ། ། ྲི ན ་ཨ་མ་ྲན་ནས་མི ག ་ུ་ཤོ ར ། ། ས་གཞན་ནས་ཨ་མའི ་ ལག་ཟས་ྲན། ། ྲི ན ་ཨ་མའི ་ ྱམས་བྩེ ་ ྲོ ན ་མོ ་ ྲན། ། མ་ྲན་པའི ་ ུ་ུང་ྱབས་མེ ད ་རེ ད ། ། ྱབས་མེ ད ་པས་ུ་ུང་ྱོ ་ བས་བཟི ། །
མཚན་ྨི ་ ལམ་ངོ ག ས་ནས་ཨ་མར་མཇལ། ། མ་མཇལ་བའི ་ ྲོ ་ བས་ཁེ ང ས་པའི ་ ུས། ། ྱ་ཏེ ་ ཕོ ས ་ང་རང་གཉི ད ་ལས་དྲོ ག ། ྲི ན ་ཨ་མ་ྲན་པས་མི ག ་ུ་ཤོ ར ། ། ས་གཞན་ུལ་ྲོ ང ་ནས་ན་མཉམ་འགའ། ། ྲི ན ་མ་དང་མཉམ་ུ་བཟའ་བུང་རོ ལ ། ། མ་ྱང་ུ་ུས་པའི ་ ུ་ུག་ངས། ། ྲི ན ་ཨ་མ་ྲན་པས་མི ག ་ུ་ཤོ ར ། །
28
ཁ་བའི་འདབ་མ།
རང་ུང་སེམས་ྱི་ྲན་ུ །
ར་ྐོ ར ་ུལ་ྲི མ ས་མཐར་ྱི ན ། ྣམ་ྲོ ལ ་ླི ང ་།
བླབ་གུམ་ནོ ར ་ུ་ཡི ས ་ུག་ཅི ང ་། ། ུར་ྲི ག ་གོ ས ་བཟང་གི ས ་བུབས་པའི ། ། དགེ ་ འུན་འུས་པ་ཡི ་ ྱ་མཚོ ། ། ྔ་རི ག ་ླི ང ་ཆེ ན ་དེ ་ ྲན་སོ ང ་། ། ཆོ ས ་བྱད་ུག་བཞི ན ་ུ་དོ ར ་ཞི ང ་། འུལ་ྲི མ ས་ཤེ ལ ་དཀར་ལས་མཛེ ས ་ཤི ང ་། དམ་ཚི ག ་ུ་མདོ ག ་ལས་གཙང་བ། ླ་ུང་ཆོ ས ་ྒར་དེ ་ ྲན་ུང་། ངེ ས ་དོ ན ་མཁས་ུབ་ྱི ་ འུས་ྡེ ། སེ མ ས་ཉི ད ་ཆོ ས ་ུ་བཞི ན ་ུབ་ཅི ང ་། ། གཞན་དོ ན ་ུལ་ུ་ྟར་མཛད་པའི ། ། གསེ ར ་ཐང་ླ་མ་ུང་ྲན་ུང་། ། ྣམ་གཡེ ང ་ལེ ་ ལོ ་ ཡི ས ་བུལ་པའི ཤེ ས ་པ་ུག་ྔ་ཡི ་ ྗེ ས ་ལ། རི ་ བོ ང ་ཅལ་འྲོ ག ས་བཞི ན ་ུག་པའི ། མི ་ ུས་ྱེ ད ་ཀ་དེ ་ ཡོ ལ ་སོ ང ་། ུབ་དབང་ཡི ད ་བཞི ན ་ྱི ་ ནོ ར ་ུའི ། ། ུགས་ྱི ་ འོ ་ མཚོ ་ ལས་ུང་བའི ། ། མཐོ ་ ློ བ ་མདོ ་ ྔགས་ྱི ་ ླི ང ་ུ། ། ློ ་ ཁ་ཐོ ས ་བསམ་ལ་བུར་ཡང་། ། ྲན་ྲན་ླ་མ་ུང་ྲན་ུང་། ྲན་པའི ་ ྲེ ་ ྔགས་འདི ་ཤོ ར ་སོ ང ་། ྱི ད ་ུག་ཉོ ་ ཚོ ང ་གི ་ དཔེ ་ བཞི ན ། སེ མ ས་ུག་རང་ཉི ད ་ྱི ས ་ཉོ ས ་སོ ང ་། མདོ ་ ྔགས་རི ག ་པ་ཡི ་ ླི ང ་ུ། ། ྲང་འྱམ་ུལ་མི ང ་གི ་ སེ མ ས་ལ། ། ྱོ ང ་གཏམ་ྲན་ུ་ཞི ག ་ཤོ ར ་བ། ། རང་ཤག་ྲོ ་ འཕེ ལ ་ནས་ྲི ས ་སོ ང ་། །
། ། ། །
། ། ། །
། ། ། །
རང་མོ ས ་ུ་མའི ་ ྟད་མོ །
ཤེས་ྱ་གསར་བའི་ྟེགས་ུ་དེབ་ྲེང་བུ་བཞི་པ།
རང་མོ ས ་ ངའི ་ ུག་ ྗེ ས །
ླག་ུལ། ཚེ ་ དབང་དོ ན ་ུབ།
ངའི་
། ས ེ ྗ ་ ུག
ུ་མའི ་ ྟད་མོ །
ྲོ ག ས་པོ ་ ཚོ ། ྱེ ད ་ྣམས་ྱི ་ ུག་ྩེ ་ ནས་བུར་བའི ་ ྙན་ྩོ མ ་རེ ་ རེ ། ྐད་ངག་ལས་ྡོ ལ ་བའི ་ དྱངས་ྟ་རེ ་ རེ ། རང་རི ག ས་ལ་ུང་བའི ་ འབོ ད ་བུལ་རེ ་ རེ ། ཁ་བ་ལ་ུལ་བའི ་ ྷག་བསམ་རེ ་ རེ ། ཕན་ུན་ལ་བྩེ ་ བའི ་ ྙི ང ་གཏམ་རེ ་ རེ ། མུན་ལམ་ལ་ྙེ ག ས་པའི ་ གོ མ ་ྲ་རེ ་ རེ ། ྦ་ླབས་ྟར་འྱོ ་ བའི ་ ྙན་ཚི ག ་རེ ་ རེ ། རེ ད ་ཡ་ྲོ ག ས་པོ ་ ཚོ ་ འདི ་ ནི ། གཙང་ུ་ལས་ུན་རི ང ་ཞི ང ་ྱ་མཚོ ་ ལས་གཏི ང ་ཟབ་པ། ནོ ར ་འཛི ན ་ལས་ྱ་ཆེ ་ ཞི ང ་ནམ་མཁའ་ལས་གཡའ་ྭངས་པ། རེ ད ་ཡ་ྲོ ག ས་པོ ་ ཚོ ། བླབ་གུམ་ྱི ས ་བྱན་པའི ་ གཟི ་ མདངས་རེ ་ རེ ། གཞན་ཕན་ལ་བྩོ ན ་པའི ་ ྱང་སེ མ ས་རེ ་ རེ ། མཆོ ག ་གུམ་ལ་དད་པའི ་ ཐལ་མོ ་ རེ ་ རེ ། ྲང་བདེ ན ་ྱི ་ ལམ་ུ་འཚོ ལ ་བའི ་ གཏམ་ུད་རེ ་ རེ ། སོ ར ་ྩེ ་ ནས་ུད་པའི ་ ུག་ྗེ ས ་རེ ་ རེ ། འདི ་ ནི ་ ྭ་ྱང་ཚོ འ ི ་ གཤི ས ་ཀ་ཡི ན ་ལ། འྱམ་པོ ་ ངའི ་ ཉི ན ་ཐོ འ ང་ཡི ན ། རེ ད ་ཡ་ྲོ ག ས་པོ ་ ཚོ ། འདི ་ ྟར་འཇི ག ་ྟེ ན ་ྱི ་ ུ་ཁ་ཞི ག ་ནས། མུན་ལམ་ལ་ྱང་མི ག ་ྟ་བཞི ན ། ནམ་ཞི ག ཕ་རོ ལ ་ུ་ཆས་འྲོ ། 29
ྟ་ུབ་གསེ ར ་ྱི ་ ཉང་ུ།
ྟ་ུབ་ ཐེག་ད
ུ
བཞ ིའ ་ ྣ མ ་
ཁ་བའི་འདབ་མ།
ག
གསེ ར ་ྱི ་ ཉང་ུ།
ཐེ ག ་དུའི ་ ྣམ་བཞག་མདོ ར ་བུས། དེ ་ ལ་འདི ར ་བདག་ཅག་གི ་ ྟོ ན ་པ་ྐལ་བཟང་ ྣམ་འྲེ ན ་བཞི ་ པ་མཉམ་མེ ད ་ུབ་པའི ་ དབང་པོ མ ཆོ ག ་ གི ས ། གུལ་ྱའི ་ ཁམས་དང་དབང་པོ ་ བསམ་པའི ་ ྱད་ པར་ྗེས་ུ་མུན་པར་ུ་དང་འྲས་ུའི་ཐེག་པའི་ ཆོ ས ་ྱི ་ ྒོ ་ མོ ་ མཐའ་ཡས་པ་ཞི ག ་གུང་པ་དེ ་ དག་དྱེ ་ གཞི ་ ཐེ ག ་པ་གུམ་དང་། དྱེ ་ ཆོ ས ་ཐེ ག ་པ་དུར་འུ་ བ་ཡི ན ་ཏེ ། དེ ་ ཡང་ཇི ་ ྐད་ུ། ྱི ་ མདོ ་ ལས་དོ ན ་དམ་ ངེ ས ་པའི ་ ཐེ ག ་པ་ནི ། །གུམ་ུ་ངེ ས ་པར་ྣང་བ་ྟེ ། །ུན་འུང་འྲེ ན ་དང་དཀའ་ུབ་རི ག །དབང་ུར་ ཐབས་ྱི ་ ཐེ ག ་པའོ ། །ཞེ ས ་དང་། ྲི ་ མེ ད ་བཤགས་ུད་ ལས། མཚན་ཉི ད ་ྡེ ་ ྣོ ད ་གུམ་ལ་ཐེ ག ་པ་གུམ།། ྱི ་ པ་ུབ་པའི ་ ུད་ལ་ྲི ་ ཡོ ག ་གུམ། ། ཐེ ག ་པ་རི མ ་པ་ དུ་ཡི ་ དམ་ཚི ག ་ྣམས། །ཞེ ས ་གུངས་པ་ྟར། ྱི ་ ུན་ འུང་འྲེན་པའི་ཐེག་པའམ་མཚན་ཉིད་ྡེ་གུམ། ནང་དཀའ་ུབ་རི ག ་ྱེ ད ་ྱི ་ ཐེ ག ་པའམ་ྔགས་ྱི ་ ུད་ ྡེ ་ གུམ། གསང་བ་དབང་ུར་ཐབས་ྱི ་ ཐེ ག ་པའམ་ ྔགས་་ནང་ུད་ྡེ ་ གུམ། གསང་བ་དབང་བུར་ ཐབས་ྱི ་ ཐེ ག ་པའམ་ྔགས་ནང་ུད་ྡེ ་ གུམ་བཅས་ རེ་རེ་ལའང་གུམ་གུམ་ུ་དྱེ་བས་ྔ་འུར་ྙིང་ 30
གཟན་དཀར་མཆོ ག ་ུལ་ུབ་བྟན་ཉི ་ མ། བོ ད ་འྱོ ར །
མའི ་ ུགས་ུ་ཐེ ག ་པ་རི མ ་དུ་ཞེ ས ་པའི ་ ྣམ་གཞག་མཛད་ དོ ། །དེ ་ དག་གི ་ དོ ན ་ུང་བྲོ ལ ་དེ ་ འྲི ་ བ་ལ། ཐོ ག ་མར་ཐེ ག ་ པ་ཞེ ས ་པའི ་ དོ ན ་གང་ཡི ན ་ཞེ ་ ན། ཇི ་ ྐད་ུ། མདོ ་ ུད་པ་ལས། ཐེ ག ་པ་འདི ་ ནི ་ མཁའ་འྲ་གཞལ་མེ ད ་ཁང་ཆེ ན ་དེ ། དགའ་ ྱི ད ་བདེ ་ བ་མངོ ན ་པར་འཐོ བ ་ྱེ ད ་ཐེ ག ་པའི ་ མཆོ ག དེ ་ གང་ ཞོ ན ་ནས་སེ མ ས་ཅན་ཐམས་ཅད་ྱ་ངན་བླ། ཞེ ས ་གུངས་ པ་ྟར། ལེ ག ས་ྱར་ྐད་ུ་ཱ་ན་ཞེ ས ་པའི ་ ྲ་ལས་ྲངས་ན་ བཞོ ན ་པ་ལ་འུག་ྟེ ། ས་དང་ལམ་ྱི ་ ཡོ ན ་ཏན་ྣམས་གོ ང ་ ནས་གོ ང ་ུ་འདེ ག ས་པར་ྱེ ད ་པའི ་ ྱི ར ་རོ ། །ྱི ་ ུན་འུང་ འྲེ ན ་པའི ་ ཐེ ག ་པ་གུམ་ནི ། ཉན་ཐོ ས ་ྱི ་ ཐེ ག ་པ་དང་། རང་ ྱལ་ྱི ་ ཐེ ག ་པ། ྱང་ུབ་སེ མ ས་དཔའི ་ ཐེ ག ་པ་ྣམས་ཏེ ། ུ་ མཚན་ཉི ད ་ྱི ་ ཐེ ག ་པ་གུམ་མོ ། དེ ་ དག་ལ་ཅི འ ི ་ ྱི ར ་ུན་ འུང་འྲེ ན ་པའི ་ ཐེ ག ་པ་ཞེ ས ་ུ་བཏགས་སོ ་ ཞེ ་ ན། དེ ་ ནི ་ ུ་ ུན་འུང་ལས་དང་ཉོ ན ་མོ ང ས་པ་ཐམས་ཅད་ྤོ ང ་བར་ྱེ ད ་ པའི ་ ྒོ ་ ནས་འྲས་ུ་འཁོ ར ་བ་ལས་ཐར་པའི ་ ལམ་ུ་འྲེ ན ་ པར་ྱེ ད ་པས་ན་ུན་འུང་འྲེ ན ་པའི ་ ཐེ ག ་པ་ཞེ ས ་ྱའོ ། ། དང་པོ ། དེ ་ ལ་ཉན་ཐོ ས ་ྱི ་ ཐེ ག ་པ་ནི ། ྱི ར ་ཉན་ཐོ ས ་ ཞེ ས ་པ་ལེ ག ས་ྱར་ྐད་ུ་ྲ་བ་ཀ་ཞེ ས ་ཉན་པ་དང་ཐོ ས ་པ་ གཉི ས ་ཀར་འུག་པས་ཉན་ཐོ ས ་ཞེ ས ་ྱ་ཞི ང ་། ཡང་ན་ཐོ ས ་
ཤེས་ྱ་གསར་བའི་ྟེགས་ུ་དེབ་ྲེང་བུ་བཞི་པ།
ྲོ ག ས་ཞེ ས ་ྱང་ྱ་ྟེ ། ློ བ ་དཔོ ན ་གཞན་ལ་བྟེ ན ་ཞི ང ་ དེ་དག་གི་ཞལ་ནས་གུང་བའི་ཆོ ས ་གང་དག་གཞན་ ལའང་ྲོ ག ས་པར་ྱེ ད ་པའོ ། །འོ ་ ན་ཉན་ཐོ ས ་ྱི ་ ཐེ ག ་ པའི ་ འུག་ྒོ ་ དང་། ྟ་ྒོ མ ་ྱོ ད ་འྲས་ྱི ་ ྣམ་བཞག་ ཇི ་ ྟ་ུ་འོ ་ ཞེ ་ ན། འུག་ྒོ ་ ནི ། འཁོ ར ་བ་མཐའ་དག་ ལས་རང་ཉིད་གཅིག་ུ་ཐར་འདོ ད ་ྱི་ངེས་འུང་གི་ བསམ་པས་ུན་ནས་བླངས་ཏེ ། དགེ ་ བྙེ ན ་ཕ་མ་དང་ ། དགེ ་ ུལ་ཕ་མ། དགེ ་ ློ བ ་མ། དགེ ་ ློ ང ་ཕ་མ་སོ ག ས་ སོ ག ས་སོ ་ ཐར་རི ག ས་བུན་གང་ུང་གི ་ ྡོ མ ་པ་མ་ཐོ བ ་ པ་ཐོ བ ་པར་ྱས། ཐོ བ ་པ་མི ་ ཉམ་པར་ུང་། ཉམས་པ་ ྱིར་བཅོ ས ་ྱེད་པ་སོ ག ས་ྱིས་རང་ུད་ལེགས་པར་ བྡོ མ ས་པའོ ། ། གཞི ་ ྟ་བ་གཏན་ལ་འབེ བ ས་ུལ་ནི ། ུང་པོ ་ ྔས་བུས་པའི་ཆོ ས ་ཐམས་ཅད་ལ་དམི ག ས་ནས་གང་ ཟག་གི ་ བདག་མེ ད ་ལེ ག ས་པར་ྟོ ག ས་ཤི ང ་། བེ མ ་ཤེ ས ་ྱི ་ ཆོ ས ་ྣམས་རང་བཞི ན ་མེ ད ་པར་མ་ྟགས་པས་གུང་བ་ ུལ་ྲན་ཆ་མེ ད ་དང་། ཤེ ས ་པ་ྐད་ཅི ག ་ཆ་མེ ད ་བདེ ན ་ ུབ་ུ་འདོ ད ་པས་ཆོ ས ་ྱི ་ བདག་མེ ད ་མ་ྟོ ག ས་པའོ ། ། ལམ་ྒོ མ ་པས་ཉམས་ུ་ལེ ན ་ུལ་ནི ། སེ མ ས་ གནས་བཞག་ཐབས་དུ་སོ ག ས་ཏི ང ་ངེ ་ འཛི ན ་བྒོ མ ་པ་ ལ་འགལ་ྤོ ང ་མུན་ུབ་ྱི ་ ྒོ ་ ནས་ཞི ་ གནས་མངོ ན ་ུ་ ྱེ ད ་པ་དང་། བདེ ན ་བཞི ་ ྣམ་པ་བུ་ུག་བྒོ མ ས་པས་ ྷག་མཐོ ང ་གི ་ཤེ ས ་རབ་བྱེ ད ་དེ ་ ཞི ་ ྷག་གཉི ས ་ཀ་ྒོ མ ་ པའོ ། །ྱོ ད ་པ་ནི ། འཚོ ་ བ་བསོ ད ་ྙོ མ ས་ྱི ་ མཐའ་དང་ ། ངལ་ཞི ང ་ུབ་པའི ་ མཐའ་གཉི ས ་ྤངས་པའི ་ ྱང་བའི ་ ཡོ ན ་ཏན་བུ་གཉི ས ་ལ་གནས་པའོ ། ། འྲས་ུ་ཇི ་ ྟར་ཐོ བ ་ུལ་ནི ། ཁམས་གུམ་ྱི ་ ཉོ ན ་མོ ང ས་མཐའ་དག་ྤང་བའི ་ རི མ ་པ་དང་བུན་ཏེ ། ུན་ུགས། ྱི ར ་འོ ང ་། ྱི ར ་མི ་ འོ ང ་། དྲ་བཅོ མ ་པ་ྟེ ་ བཞི ་ པོ ་ རེ ་ རེ ་ ལ་ུགས་གནས་གཉི ས ་རེ ་ ྱས་པས་ྱེ ས ་ ུ་ུང་བཞི ་ ཡ་བྱད་གང་ུང་ཐོ བ ་པའོ ། ། གཉི ས ་པ་རང་ྱལ་ྱི ་ ཐེ ག ་པ་ནི ། ཉན་ཐོ ས ་ལས་ ཤེ ས ་རབ་ཟབ་པས། ློ བ ་དཔོ ན ་གཞན་ལ་ྟོ ས ་མི ་ དགོ ས ་ པར་རང་གི་ྱང་ུབ་རང་གི་ཤེས་རབ་ྱི་ྩལ་ྱིས་ མངོ ན ་ུ་རང་ྱལ་ཞེ ས ་ྱའོ ། །
ྟ་ུབ་གསེ ར ་ྱི ་ ཉང་ུ། དེ ་ ལ་འུག་ྒོ ་ དང་། ྟ་ྒོ མ ་ྱོ ད ་འྲས་ྱི ་ ྣམ་བཞག་ུང་ ཟད་ྲོ ་ བར་ྱ་ྟེ ། འུག་ྒོ ་ ནི ། ཉན་ཐོ ས ་ྱི ་ འུག་ྒོ ་ དང་ འྲ་བར་སོ ་ ཐར་རི ག ས་བུན་གང་ུང་གི ་ ྡོ མ ་པ་ཡང་དག་ པར་ླངས་ནས་མི ་ ཉམས་པར་ུང་བའོ ། ། གཞི་ྟ་བ་གཏན་ལ་འབེབས་ུལ་ནི། གང་ཟག་གི་ བདག་མེད་ཡོ ང ས་ུ་ྟོ ག ས་པ་དང་། ཆོ ས ་ྱི་བདག་མེད་ ལ་གུང་བ་ུལ་ྲན་ཆ་མེད་དེ་བདེན་པར་མ་ུབ་པར་ྟོགས་ ཤིང་། ཤེས་པ་ྐད་ཅིག་ཆ་མེད་བདེན་ུབ་ུ་འདོད་པས་ཆོས་ ྱི་བདག་མེད་ྱེད་ཙམ་ལས་ཡོངས་ུ་མ་གཏོགས་པའོ།། ལམ་ྒོ མ ་པས་ཉམས་ུ་ལེ ན ་ུལ་ནི ། རང་ྱལ་ྱི ་ ུན་ མོ ང ་མ་ཡིན་པའི་ལམ་ྟེན་འྲེལ་ཡན་ལག་བུ་གཉིས་ ུ ག ས ་ འ ུ ང ་ བ ཀ ག ་ ན ས ་ ུ ག ས ་ ྡོ ག ་ ྲི ག ས ་ ཆ ག ས ་ ུ ་ བྒོ མ ་པའོ ། །ྱོ ད ་པ་ནི ། ཉན་ཐོ ས ་དང་འྲ་བར་ྱང་བའི ་ ཡོ ན ་ཏན་བུ་གཉི ས ་ལ་གནས་པའོ ། ། འྲས་ུ་ཇི ་ ྟར་ཐོ བ ་ུལ་ནི ། རང་ྱལ་དྲ་བཅོ མ ་ དབང་ྣོ ན ་བསེ ་ ུ་ྟ་ུ་དང་། དབང་ུལ་ནེ ་ ཙོ ་ ྟ་ུ་ཐོ བ ་ པའོ ། །དེ ་ ཡང་ྲི ད ་མཐར་ྨོ ན ་ལམ་གུམ་ྱི ས ་མཚམས་ ྱར་བ་ྟེ ། ྲི ད ་པ་ཐ་མ་བའི ་ ཚེ ། སངས་ྱས་དང་ཉན་ཐོ ས ་ ྱི ས ་ྟོ ང ས་པའི ་ འཇི ག ་ྟེ ན ་ུ་ྱེ ་ བ་དང་། ློ བ ་དཔོ ན ་ལ་ མ་བྟེ ན ་པར་རང་གི ས ་ྱང་ུབ་མངོ ན ་ུ་ྱེ ད ་པ་དང་། ྲ་ མེ ད ་པར་ུས་ྱི ་ བྡ་ཐབས་ྱི ས ་ཆོ ས ་ྟོ ན ་པར་ྨོ ན ་ལམ་ བཏབ་ྟེ ་ གཤེ ག ས་པའོ ། ། གུམ་པ་ྱང་ུབ་སེ མ ས་དཔའི ་ ཐེ ག ་པ་ནི ། ཐེ ག ་པ་ ཆེ ན ་པོ འ ་ི ནང་གསེ ས ་ུ་མཚན་ཉི ད ་ྱི ་ ཐེ ག ་པ་ྟེ ། ཐེ ག ས་པ་ འདི ར ་ུགས་ན་ྱང་ུབ་ཆེ ན ་པོ ར ་བྲོ ད ་པའི ་ ྟོ བ ས་ཡོ ད ་ པ་དང་། ཐབས་ྱ་ཆེ ་ ཞི ང ་ཤེ ས ་རབ་ཟབ་ལ་ྱོ ད ་ུལ་ཡངས་ པ་དང་། གནས་ྐབས་དང་མངོ ན ་མཐོ ། མཐར་ུག་ངེ ས ་ ལེ ག ས་ྱི ་ ཕན་བདེ ་ ུབ་པར་ྱེ ད ་པ་དང་། ས་ལམ་ྱི ་ ཡོ ན ་ ཏན་གོ ང ་ནས་གོ ང ་ུ་འདེགས་པར་ྱེད་པས་ན་ྱང་ུབ་ སེ མ ས་དཔའི ་ ཐེ ག ་པ་དང་། འྲས་ུའི ་ མཐར་ུག་སངས་ ྱས་ྱི ་ གོ ་ འཕང་ལ་ྱོ ར ་ྱེ ད ་པའི ་ དངོ ས ་ུའི ་ ལམ་ཡོ ང ས་ ུ་མཚོ ན ་པར་ྱེ ད ་པར་ྱེ ད ་པས་ན་ུ་མཚན་ཉི ད ་ྱི ་ ཐེ ག ་ པ་ཞེ ས ་ྱའོ ། །ཐེ ག ་པ་ཆེ ན ་པོ ་ འདི ་ ཉི ད ་ྱི ་ འུག་ྒོ ་ དང་། ྟ་ྒོ མ ་ྱོ ད ་འྲས་ྱི ་ ྣམ་བཞག་མདོ ་ ཙམ་འྲི ་ བར་ྱ་ྟེ ། འུག་ྒོ ་ ནི ། དམི ག ས་པ་སེ མ ས་ཅན་ཐམས་ཅད་ལ་དམི ག ས་ 31
ྟ་ུབ་གསེ ར ་ྱི ་ ཉང་ུ། ནས། ྣམ་པ་ུག་བྔལ་ུ་འྲས་གཉི ས ་དང་ྲལ་དང་ བདེ ་ བ་ུ་འྲས་གཉི ས ་དང་ྡན་པ་ྫོ ག ས་པའི ་ སངས་ ྱས་ྱི ་ གོ ་ འཕང་ལ་འགོ ད ་པར་ྱ་ྙམ་པའི་ུད་ྱང་ ུབ་སེ མ ས་ྱི ས ་ུན་ནས་བླངས་ཏེ ། ཟབ་མོ ་ ྟ་བའི ་ ྲོ ལ ་དང་། ྱ་ཆེ ན ་ྱོ ད ་པའི ་ ྲོ ལ ་གཉི ས ་གང་ུང་གི ་ ཆོ ་ ག་ལ་བྟེ ན ་ནས་ྨོ ན ་འུག་ྱང་ུབ་སེ མ ས་ྱི ་ ྡོ མ ་པ་ ུལ་བཞི ན ་ླངས་ནས། ྤང་ླང་གི ་ བླབ་ྱ་ྣམས་མི ་ ཉམས་པར་ུང་ཞི ང ་། ཉམས་པ་གསོ ་ ྱོ ང ་བཅས་ྱི ས ་ ྒོ ་ ནས་གཞན་ཕན་གཞི ་ དང་བཅས་པ་ུབ་པའོ ། ། གཞི ་ ྟ་བ་གཏན་ལ་འབེ བ ས་ུལ་ནི ། ུབ་མཐའི ་ དབང་ ུ་ྱས་ན། ཆོ ས ་ྣམ་ྱི ་ དོ ན ་ུ་མ་ུབ་པར་ནང་སེ མ ས་ ཙམ་ུ་འདོ ད ་པ་དང་། གུང་འཛི ན ་གཉི ས ་ྟོ ང ་གི ་ཤེ ས ་ པ་རང་རི ག ་རང་གསལ་བདེ ན ་ུབ་ུ་འདོ ད ་པ་སེ མ ས་ ཙམ་པའི ་ ུགས་དང་། ཆོ ས ་ཐམས་ཅད་ྣང་ུལ་ྟེ ན ་ འྲེ ལ ་ུ་ྟོ ག ས་པ་དང་། གནས་ུགས་ྟོ ང ་པ་ཉི ད ་ྲོ ས ་ པའི ་ མཐའ་ཐམས་ཅད་དང་ྲལ་བ་གཏན་ལ་འབེ བ ས་པ་ དུ་མའི ་ ུགས་ྱི ས ། གཞི ་ བདེ ན ་གཉི ས ་ྱི ་ ྣམ་བཞག་ ལ་བྟེ ན ་ནས། གང་ཟག་དང་ཆོ ས ་ྱི ་ བདག་མེ ད ་གཉི ས ་ པོ ་ ྫོ ག ས་པར་ྟོ ག ས་པའོ ། ། ལམ་ྒོ མ ་པས་ཉམས་ུ་ལེ ན ་ུལ་ནི ། བདེ ན ་ གཉི ས ་དྱེ ར ་མེ ད ་ྱི ་ དོ ན ་ལ་ྟོ ག ས་གོ མ ས་ྱོ ར ་བས་ཞི ་ ྷག་ུང་འྲེ ལ ་ྱི ་ ྣལ་འྱོ ར ་ལ་བྟེ ན ་ནས། ློ བ ་ལམ་ ུ་ྱང་ུབ་ྱོ ག ས་ྱི ་ ཆོ ས ་སོ ་ བུན་རི མ ་བཞི ན ་བྒོ མ ་ པའོ ། །ྱོ ད ་པ་ནི ། ཕ་རོ ལ ་ུ་ྱི ན ་པ་ུག་དང་། གཞན་ དོ ན ་ུ་བུ་བའི ་ དངོ ས ་པོ ་ བཞི ་ ཡོ ང ས་ུ་ྱོ ད ་པའོ ། ། འྲས་ུ་ཇི ་ ྟར་ཐོ བ ་ུལ་ནི ། ྤང་ྱ་ྲི བ ་གཉི ས ་བག་ ཆགས་དང་བཅས་པ་ཐམས་ཅད་ྤང་། ྟོ ག ས་ྱ་ཇི ་ ྟ་ ཇི ་ ྙེ ད ་ྱི ས ་བུས་པའི ་ ཆོ ས ་ཐམས་ཅད་ྟོ ག ས་ཏེ ། ྤང་ ྟོ ག ས་ྱི་ཡོ ན ་ཏན་མཐར་ྱིན་པ་སངས་ྱས་ྱི་གོ ་ འཕང་མངོ ན ་ུ་བྙེ ས ་ཏེ ། རང་དོ ན ་ུ་ཆོ ས ་ུ་ྣམ་པ་ གཉི ས ་དང་། གཞན་དོ ན ་ུ་གུགས་ུ་ྣམ་པ་གཉི ས ་ མཐར་ྱི ན ་པའོ ། ། ནང་དཀའ་ུབ་རི ག ་ྱེ ད ་ྱི ་ ཐེ ག ་པ་གུམ་ནི ། ྱ་ུད་ྱི ་ ཐེ ག ་པ་དང་། ྱོ ད ་ུད་ྱི ་ ཐེ ག ་པ་དང་། ྣལ་ འྱོ ར ་ུད་ྱི ་ ཐེ ག ་པ་ྣམས་ཏེ ་ ྱི ་ ུད་ྡེ ་ གུམ་མོ ། ། 32
ཁ་བའི་འདབ་མ།
ཅི འ ི ་ ྱི ར ་དཀའ་ུབ་རི ག ་ྱེ ད ་ྱི ་ ཐེ ག ་པ་ཞེ ས ་ྱ་ཞེ ་ ན། ྱི ་ ུད་ྡེ ་ གུམ་ནི ། ུས་དང་གཙང་ྲ་ལ་སོ ག ས་དཀའ་ུབ་ ྱི ་ ྱོ ད ་ལམ་ྲམ་ཟེ ་ རི ག ་ྱེ ད ་ྲ་བ་དང་ུལ་མུན་པར་ྱོ ད ་ དགོ ས ་དེ ་ ྐད་ཅེ ས ་ྱའོ ། ། བཞི ་ པ་ྱ་ུད་ྱི ་ ཐེ ག ་པ་ནི ། ྱི འ ི ་ ུན་ྱོ ད ་ུས་དང་ གཙང་ྲ་སོ ག ས་ྱི ་ ྱོ ད ་པ་གཙོ བ ོ ་ ྟོ ན ་པས་ན་ྱ་བའི ་ ུད་ ཅེ ས ་ྱའོ ། །དེ ་ ལ་འུག་ྒོ ་ དང་། ྟ་ྒོ མ ་ྱོ ད ་འྲས་ྱི ་ རི མ ་ པ་ཇི ་ ྟར་ཡོ ད ་ཅེ ་ ན། གསང་ྔགས་ྡོ ་ ྗེ ་ ཐེ ག ་པའི ་ ལམ་ྱི ་ འུག་ྒོ ་ ྨི ན ་ྱེ ད ་ྱི ་ དབང་ཡི ན ་པས། ུ་དབང་གི ས ་ཆོ ས ་ ུ་དང་། ཅོ ད ་པན་ྱི ་ དབང་གི ས ་གུགས་ུ་ྨི ན ་ྱེ ད ་ྱི ་ ུས་པ་ུད་ལ་བཞག་ྟེ ། ྱ་ུད་ྱི འ ི ་ དམ་ཚི ག ་ྣམས་རང་ གུང་ུ་བཤད་པ་ྟར་ུལ་བཞི ན ་ུང་བའོ ། ། གཞི ་ གཏན་ལ་འབེ བ ས་ུལ་ནི ། ྱང་གཞི ་ རང་གི ་ སེ མ ས་ཉི ད ་ྟོ ང ་གསལ་ྱི ་ ཡེ ་ཤེ ས ་དེ ་ དོ ན ་དམ་པར་ཡོ ད ་མེ ད ་ ྣང་ྟོ ང ་གི ་ ྲོ ས ་པའི ་ མཐའ་དང་ྲལ་བར་ྟོ ག ས་ནས། ྱང་ ྱ་ུན་ྫོ བ ་ྱི ་ ྣང་ཆ་ཡོ ང ས་ུ་དག་པའི ་ ྷའི ་ མཚན་ཉི ད ་ུ་ ྟ་བའོ ། ། ལམ་ྒོ མ ་པས་ཉམས་ུ་ལེ ན ་ུལ་ནི ། བདག་གི ་ དེ ་ ཁོ ་ ཉི ད ་དང་། ྷའི ་ དེ ་ ཁོ ་ ན་ཉི ད ་ྷ་ུག་གི ་ ྒོ ་ ནས་བདག་དམ་ ཚི ག ་པར་བྱེད་པའི་མུན་ུ་ྷ་ཡེ་ཤེས་པ་ྱན་ྲངས་ཏེ་ ྗེ ་ ཁོ ལ ་ྱི ་ བྙེ ན ་པ་དང་། ླས་བྗོ ད ་ྱི ་ དེ ་ ཁོ ་ ན་ཉི ད ་དེ ་ ྲ་ དང་སེ མ ས་རང་གཞི ་ ལ་གཞོ ལ ་བ་དང་། བསམ་གཏན་ྱི ་ དེ ་ ཁོ ་ ན་ཉི ད ་དེ ་ མེ ར ་གནས་དང་ྲ་གནས་དང་ྲ་མཐའི ་ དེ ་ ཉི ད ་ བཅས་ྱི ས ་བསམ་གཏན་བྒོ མ ་པ་ྟེ ། དེ ་ ཁོ ་ ན་ཉི ད ་བཞི ་ ྒོ མ ་ པའོ ། །ྱོ ད ་པ་ནི ། ུས་གུམ་ྱེ ད ་པ་དང་། གོ ས ་གུམ་བྗེ ་ བ། ཟས་དཀར་གུམ་བྟེ ན ་པ་དང་། ུང་གནས་དང་བླས་ བྗོ ད ་ྱེ ད ་པའོ ། ། འྲས་ུ་ཇི ་ ྟར་ཐོ བ ་ུལ་ནི ། གནས་ྐབས་ུ་འདོ ད ་ པའི ་ རི ག ་འཛི ན ་འུབ་ཅི ང ་། མཐར་ུག་ུའི ་ རི ག ས་ྣམ་ པར་ྣང་མཛད། གུང་གི ་ རི ག ས་འོ ད ་དཔག་མེ ད ། ུགས་ྱི ་ རིགས་མི་བྱོ ད ་པ་བཅས་རིགས་གུམ་ྡོ ་ ྗེ་འཛིན་པའི་ ྱང་ུབ་ྱི ་ གོ ་ འཕང་གང་ཡང་ུང་བ་ཐོ བ ་པར་འུར་བའོ ། ། ྔ་པ་ྱོ ད ་ུད་ྱི ་ ཐེ ག ་པ་ནི ། ྱི ་ ུས་ངག་གི ་ ྱ་བ་དང་། ནང་ སེམས་ྱི་ཏིང་ངེ་འཛི ན ་གཉིས་ཆ་མཉམ་པར་ྱོ ད ་པས་ན་ ྱོ ད ་ུད་དང་། ྟ་བ་ཡོ ་ ག་མུན་ལ་ྱོ ད ་པ་ྲི ་ ཡ་ྟར་ྱོ ད ་
ཤེས་ྱ་གསར་བའི་ྟེགས་ུ་དེབ་ྲེང་བུ་བཞི་པ།
པས་གཉི ས ་ཀའི ་ ུད་ཅེ ས ་ཡོ ང ས་ུ་འང་ྲགས། འདི ་ ཉི ད ་ ྱི ་ འུག་ྒོ ་ དང་། ྟ་ྒོ ་ ྱོ ད ་འྲས་ྱི ་ ྱད་པར་ུང་ཟད་ འྲི ་ ན། འུག་ྒོ ་ ནི ། ུ་དང་ཅོ ད ་པན་ྱི ་ ྟེ ང ་ུ། ྡོ ་ ྗེ ། ུལ་ུ། མི ང ་དབང་དང་བཅས་ྔས་ྨི ན ་པར་ྱས་ཏེ ། ྱོ ད ་ུད་ྱི་དམ་ཚི ག ་ྣམས་རང་གུང་ྟར་མ་ཉམས་ པར་ུང་བའོ ། ། གཞི ་ ྟ་བ་གཏན་ལ་འབེ བ ས་ུལ་ནི ། ྣལ་འྱོ ར ་ ྱི ་ ུད་དང་འྲ་བས་གཤམ་ུ་འཆད་པར་འུར་རོ ། ། ལམ་ྒོ མ ་པས་ཉམས་ུ་ལེ ན ་ུལ་ནི ། བདག་དམ་ ཚིག་པར་བྱེད་པའི་མུན་ུ་ྷ་ཡེ་ཤེས་པ་ུན་ནམ་ ྲོ ག ས་པོ འ ་ི ུལ་ུ་བྟས་ནས། མཚན་བཅས་ཡི ་ གེ ་ དང་ ། ྱག་ྱ། གུགས་གུམ་ྱི ་ ྷ་དང་། མཚན་མེ ད ་འུག་ གནས་ྡང་གུམ་ྱི ས ་དོ ན ་དམ་ྱང་ུབ་ྱི ་ སེ མ ས་ྒོ མ ་ པའོ ། །ྱོ ད ་པ་ནི ། ྱ་ུད་ྱི ་ ྱོ ད ་པ་དང་མུངས་སོ ། ། འྲས་ུ་ཇི ་ ྟར་ཐོ བ ་ུལ་ནི ། གནས་ྐབས་ུན་མོ ང ་གི ་ དངོ ས ་ུབ་ཐོ བ ་པ་དང་། མཐར་ུག་རི ག ས་གུམ་དང་། རི ན ་པོ ་ ཆེ འ ི ་ རི ག ས་བཅས་རི ག ས་བཞི ་ ྡོ ་ ྗེ ་ འཛི ན ་པའི ་ གོ ་ འཕང་མངོ ན ་ུ་ྱེ ད ་པའོ ། ། ུག་པ་ྣལ་འྱོ ར ་ུད་ྱི ་ ཐེ ག ་པ་ནི ། ཐབས་དང་ ཤེ ས ་རབ་ུང་ུ་འྲེ ལ ་བའི ་ ནང་གི ་ དེ ་ ཁོ ་ ན་ཉི ད ་ྱི ་ ྣལ་ འྱོ ར ་ྒོ མ ་པ་གཙོ ་ བོ ར ་ྱེ ད ་པས་ན་དེ ་ ྐད་ཅེ ས ་ྱའོ ། ། དེ ་ ལ་འུག་ྒོ ་ དང་། ྟ་ྒོ མ ་ྱོ ད ་འྲས་ྱི ་ རི མ ་པ་འདི ་ ྟ་ྟེ ། འུག་ྒོ ་ ནི ། ུ་དང་ཅོ ད ་པན་ྡོ ་ ྗེ ་ དང་ྲི ལ ་ུ་ མི ང ་བཅས་ློ བ ་མའི ་ དབང་ྔ་དང་། ྱི ར ་མི ་ ྡོ ག ་པའི ་ དབང་དང་། གསང་བའི ་ དེ ་ ཁོ ་ ན་ཉི ད ་མཐོ ང ་བའི ་ དབང་ ། ྗེ ས ་གནང་། ུང་བྟན། དུགས་དུང་། གཟེ ང ས་ བྟོ ད ་བཅས་ློ བ ་དཔོ ན ་ྱི་དབང་ུག་ྟེ་དབང་བུ་ གཅི ག ་གི ས ་ུད་ྨི ན ་པས་ྱས། དམ་ཚི ག ་གུང་བཞི ན ་ ུང་བའོ ། ། གཞི ་ ྟ་བ་གཏན་ལ་འབེ བ ་ུལ་ནི ། དོ ན ་དམ་པར་ ཆོ ས ་ཐམས་ཅད་ྲོ ས ་པའི ་ མཚན་མ་མེ ད ་པའི ་ འོ ད ་གསལ་ ྟོ ང ་པ་ཉི ད ་ྱི ་ ྱི ན ་ླབས་ལས་ུན་ྫོ བ ་ྡོ ་ ྗེ ་ དྱི ང ས་ ྱི ་ ྷར་ྟ་བའོ ། ། ལམ་ྒོ མ ་པས་ཉམས་ུ་ལེ ན ་ུལ་ནི ། མངོ ན ་ྱང་ ྔ་དང་ཆོ ་ འུལ་བཞི འ ི ་ ྒོ ་ ནས་བདག་ྷར་ྒོ མ ་པ་ལ་ཡེ ་
ྟ་ུབ་གསེ ར ་ྱི ་ ཉང་ུ། ཤེ ས ་པ་དུག་ཅི ང ་བྟི མ ས་ཏེ ་ ྱག་ྱ་བཞི འ ི ་ ྱས་འདེ བ ས་ པ་སོ ག ས་ཐབས་ྱི ་ ྣལ་འྱོ ར ་དང་། དོ ན ་དམ་མཚན་མ་མེ ད ་ པའི ་ ཡེ ་ཤེ ས ་དང་། ུན་ྫོ བ ་ྡོ ་ ྗེ ་ དྱི ང ས་ྱི ་ ྷ་ྣང་གཉི ས ་ ཀ་གཉི ས ་ུ་མེ ད ་པའི ་ ངང་ལ་མཉམ་པར་འཇོ ག ་པའོ ། ། ྱོ ད ་པ་ནི ། ུས་དང་གཙང་ྲ་ྲོ ག ས་ཙམ་ུ་ྟེ ན ་པའོ ། ། འྲས་ུ་ཇི ་ ྟར་ཐོ བ ་ུལ་ནི ། འཇི ག ་ྟེ ན ་པའི ་ དོ ས ་ུབ་མཁའ་ྱོ ད ་ྱི ་ རི ག ་འཛི ན ་དང་། འཇི ག ་ྟེ ན ་ལས་ འདས་པའི་དངོ ས ་ུབ་ྔར་ྱི་རིགས་བཞིའི་ྟེང་ུ་དོ ན ་ ུབ་འྲིན་ལས་ྱི་རིགས་བྣན་པས་རིགས་ྔ་ུག་པོ ་ བཀོ ད ་པར་འཚང་ྱ་བའོ ། ། གསང་བ་དབང་ུར་ཐབས་ྱི ་ ཐེ ག ་པ་གུམ་ནི ། མ་ ཱ་ཡོ ་ གའི ་ ཐེ ག ་པ་དང་། ཨ་ུ་ཡོ ་ གའི ་ ཐེ ག ་པ། ཨ་ཏི ་ ཡོ ་ གའི ་ ཐེ ག ་པ་ྣམས་ཏེ ། ནང་ུད་ྡེ ་ གུམ་མོ ། །དེ ་ དག་ལ་ཅི འ ི ་ ྱི ར ་དབང་ུར་ཐབས་ྱི ་ ཐེ ག ་པ་ཞེ ས ་ྱ་ཞེ ་ ན། ཆོ ས ་ཐམས་ ཅད་དག་མཉམ་ཆེ ན ་པོ ར ་དབང་བུར་བའི ་ ཐབས་ལ་མཁས་ པས་ན་དེ ་ ྐད་ཅེ ས ་ྱའོ ། ། བུན་པ། ུད་མ་ཱ་ཡོ ་ གའི ་ ཐེ ག ་པ་ནི ། ཆོ ས ་ཐམས་ ཅད་ྣང་ྟོ ང ་དྱེ ར ་མེད་ྱི་ཆོ ་ འུལ་ུ་ྟོ ག ས་པས་ྣལ་ འྱོ ར ་ུད་ལས་ྱད་ུ་འཕགས་པས་ྣལ་འྱོ ར ་ཆེན་པོ ་ ཞེ ས ་ྱའོ ། །དེ ལ འང་འུག་ྒོ ་ དང་། ྟ་ྒོ མ ་ྱོ ད ་འྲས་ྱི ་ ྣམ་བཞག་མདོ ་ ཙམ་བྗོ ད ་ན། འུག་ྒོ ་ ནི ། ྱི ་ ཕན་པའི ་ དབང་བུ། ནང་ུས་པའི ་ དབང་ྔ། གསང་བ་ཟབ་མོ འ ་ི དབང་གུམ་ྱི ས ་ུད་ྨི ན ་པར་ྱས། དམ་ཚི ག ་ྣམ་གུང་ བཞི ན ་ུ་ུང་བའོ ། ། གཞི ་ ྟ་བ་གཏན་ལ་འབེ བ ས་ུལ་ནི ། རི ག ་པ་ྲོ ལ ་ ྲལ་ལ་ྣང་བ་དོ ན ་དམ་དཀོ ར ་བུན་ངོ ་ བོ ་ ཉིད་ྱི་ུར་ ུན་ྱི ས ་ུབ་ཅི ང ་། ུན་ྫོ བ ་ྱི ་ ཆོ ས ་ཐམས་ཅད་གདན་ གུམ་ྷའི ་ དྱི ལ ་འཁོ ར ་ུ་རང་ྣང་བ་ྷག་པའི ་ བདེ ན ་པ་ དྱེ ར ་མེ ད ་ཇི ་ ྟ་བར་ུན་མི ན ་ྱི ་ གཏན་ཚི ག ས་ལ་བྟེ ན ་ ནས་གཏན་ལ་ཕབ་ྟེ ་ ྟོ ག ས་པའོ ། ལམ་བྒོ མ ་པས་ཉམས་ ུ་ལེ ན ་ུལ་ནི ། བྱེ ད ་རི མ ་གཙོ ་ བོ ར ་བུང་ྟེ ། ཏི ང ་ངེ ་ འཛི ན ་གུམ་ྱི ས ་ཁོ ག ་ུབ། ཇི ་ ྟར་བྱེ ད ་པའི ་ ངོ ་ བོ ར ་ དག་ྫོ ག ས་ྨི ན ་གུམ་ཚང་བར་ྱས། བྱེ ད ་ཟི ན ་པ་ དེ འ ང་ྲོ ག ་ྡོ མ ་གཟེ ར ་བཞི འ ི ་ མན་ངག་གི ས ་ྱས་འདེ བ ས་ པ་བཅས་བྱེ ད ་རི མ ་ྱི ་ ྣལ་འྱོ ར ་དང་། ྡོ ་ ྗེ འ ི ་ ུས་ལ་ 33
ྟ་ུབ་གསེ ར ་ྱི ་ ཉང་ུ། གནད་ུ་བུན་ཏེ་ུང་དང་ཐིག་ལེ་འོ ད ་གསལ་སོ ག ས་ ྫོ ག ས་རི མ ་ྱི ་ ྣལ་འྱོ ར ་བྒོ མ ་པའོ ། །ྱོ ད ་པ་ནི ། ྲོ ས ་ བཅས་ྲོ ས ་མེ ད ་ཤི ན ་ུ་ྲོ ས ་མེ ད ་ྱི ་ ྱོ ད ་པ་ྱོ ང ་བའོ ། ། འྲས་ུ་ཇི ་ ྟར་ཐོ བ ་ུལ་ནི ། གནས་ྐབས་ལམ་ུར་ྱི ་ འྲས་ུ་རི ག ་འཛི ན ་བཞི ་ དང་། མཐར་ུག་འྲས་ུ་ུང་ འུག་ྡོ ་ ྗེ ་ འཆང་གི ་ གོ ་ འཕང་ཐོ བ ་པའོ ། ། བྱད་པ། ུང་ཨ་ུ་ཡོ ་ གའི ་ ཐེ ག ་པ་ནི ། ཆོ ས ་ཐམས་ ཅད་སེམས་ཉིད་དྱིངས་ཡེ་གཉིས་ུ་མེད་པའི་ྩལ་ུ་ ྟོ ག ས་ཤི ང ་། ཤེ ས ་རབ་ྗེ ས ་ཆགས་ྱི ་ ལམ་གཙོ ་ བོ ར ་ྟོ ན ་ པས་ྗེ ས ་ུ་ྣལ་འྱོ ར ་ཞེ ས ་ྱའོ ། །དེ ལ འང་འུག་ྒོ ་ དང་ ། ྟ་ྒོ མ ་ྱོ ད ་འྲས་ྱི ་ ྣམ་བཞག་ུང་བྗོ ད ་ན། འུག་ ྒོ ་ ནི ། ྱི ་ ནང་ུབ་གསང་ུ་བོ ་ བཞི ་ ྫོ ག ས་ྱི ་ དབང་ུམ་ ྩ་ུག་གི ས ་ུད་ྨི ན ་དམ་ཚི ག ་བཞི ན ་ུང་བའོ ། ། གཞི་གཏན་ལ་འབེབས་ུལ་ནི། ཆོས་ཐམས་ཅད་ྱི་ གཤིས་ུགས་དྱིལ་འཁོར་གུམ་ུ་གནས་པ་ཉིད་ྱི་ཆོས་ ཅན་ཤེ ས ་ྱའི ་ དོ ན ་ལ་ཤེ ས ་ྱེ ད ་རི ག ས་པའི ་ གཏན་ཚི ག ས་ ྣམས་ྱིས་ཇི་ྟ་བར་གཏན་ལ་ཕབ་ྟེ་ྟོགས་པའོ། ། ལམ་ྒོ མ ་པས་ཉམས་ུ་ལེ ན ་ུལ་ནི ། ཆོ ས ་ཉི ད ་ ྙི ང ་པོ ་ ཇི ་ བཞི ན ་པའི ་ ངང་ལ་མཉམ་པར་འཇོ ག ་པ་མཚན་ མེ ད ་ྣམ་པར་མི ་ ྟོ ག ་པའི ་ ཏི ང ་ངེ ་ འཛི ན ་དང་། བྱེ ད ་ ྔགས་བྗོ ད ་པ་ཙམ་ྱིས་ྟེན་དང་བྟེན་པའི་འཁོ ར ་ ལོ ར ་བྒོ མ ་པ་མཚན་བཅས་ྷའི་ཏིང་འཛི ན ་བྒོ མ ་པ་ ྲོ ལ ་ལམ་དང་། ཐབས་ལམ་ྟེ ང ་འོ ག ་གི ་ ྒོ ་ ལ་བྟེ ན ་ནས་ བདེ་ྟོ ང ་གི་ཡེ་ཤེས་བྱེད་པ་ལམ་རིམ་གཉིས་ྱི་ྣལ་ འྱོ ར ་བྒོ མ ་པའོ ། །ྱོ ད ་པ་ནི ། ྣང་སེ མ ས་ཐམས་ཅད་ བདེ ་ བ་ཆེ ན ་པོ འ ི་ ཡེ ་ཤེ ས ་ྱི ་ རོ ལ ་པར་ཤེ ས ་ནས་ླང་དོ ར ་ མེ ད ་པའི ་ ྱོ ད ་པ་ྱད་པའོ ། ། འྲས་ུ་ཇི ་ ྟར་ཐོ བ ་ུལ་ནི ། ཨ་ུ་ཡོ ་ གའི ་ ུན་ མོ ང ་གི་ལམ་ྔའི་ངོ ་ བོ ར ་ུར་པའི་ྣལ་འྱོ ར ་ྔ་དང་། དེ ས ་བུས་པའི ་ ས་བུ་མཐར་ྱི ན ་ཏེ ་ ུན་ུ་བཟང་པོ འ ི་ གོ ་ འཕང་ཐོ བ ་པའོ ། ། དུ་པ། མན་ངག་ཨ་ཏི ་ ཡོ ་ གའི ་ ཐེ ག ་པ་ནི ། ཆོ ས ་ ཐམས་ཅད་ཡེ་ནས་ྱེ་འགག་མེད་པའི་རང་ུང་གི་ཡེ་ ཤེ ས ་རང་ྣང་བར་ྟོ ག ས་པ། ཐེ ག ་པ་ཐམས་ཅད་ྱི ་ ྩེ ་ མོ ར ་ུར་པས་ཤི ན ་ུ་ྣལ་འྱོ ར ་ཞེ ས ་ྱའོ ། དེ ་ ལ་ཐེ ག ་ 34
ཁ་བའི་འདབ་མ།
པ་འདི ་ ་ཉི ད ་ྱི ་ འུག་ྒོ ་ དང་། ྟ་ྒོ མ ་ྱོ ད ་འྲས་ྱི ་ ྣམ་ བཞག་མདོ ་ ཙམ་བྗོ ད ་ན། འུག་ྒོ ་ ནི ། རི ག ་པའི ་ ྩལ་ དབང་བཞི འ ི ་ ུད་ྨི ན ་པས་ྱས། དམ་ཚི ག ་གུང་བཞི ན ་ ུང་བའོ ། ། གཞི་གཏན་ལ་འབེབས་ུལ་ནི། སེམས་ལས་འདས་ པའི་རིག་པ་ྗེན་པ་འདི་ཀའི་ངོ ་ བོ ་ ྟོ ང ་པ་ཆོ ས ་ུ། རང་ བཞིན་གསལ་བ་ལོ ང ས་ུ། ུགས་ྗེ་ུན་ྱབ་ུལ་ུ་ ྟེ། ུ་གུམ་དྱེར་མེད་པའི་རང་ུང་གི་ཡེ་ཤེས་ྱི་ རང་ཞལ་ྟ་བའོ ། ། ལམ་ྒོ མ ་པས་ཉམས་ུ་ལེན་ུལ་ནི། ལེ་ལོ ་ ཅན་འབད་མེད་ུ་ྲོ ལ ་བ་ཀ་དག་ྲེག་ཆོ ད ་ྱི་ལམ་དང་ བྩོ ན ་འུས་ཅན་འབད་བཅས་ུ་ྲོ ལ ་བ་ུན་ུབ་ཐོ ད ་ བྒལ་ྱི་ལམ་ྒོ མ ་པའོ ། །ྱོ ད ་པ་ནི། ཅིར་ྣང་ཐམས་ ཅད་ཆོ ས ་ཉིད་ྱི་རོ ལ ་བར་ཤར་པས་ྤང་ླང་རེ་དོ ག ས་ དང་ྲལ་བར་ྱོ ད ་པའོ ། ། འྲས་ུ་ཇི ་ ྟར་ཐོ བ ་ུལ་ནི ། ལམ་ྱི ་ ྣང་བ་བཞི ་ མཐར་ྱི ན ་ཏེ ། འཇའ་ུས་འཕོ ་ བ་ཆེ ན ་པོ འ ི་ ུ་མཆོ ག ་ བ ྙེ ས ་ ན ས ་ ད པ ལ ་ ུ ན ་ ུ ་ བ ཟ ང ་ པོ འ མ ་ བ ུ ་ ག ུ མ ་ ཡེ ་ ཤེ ས ་ླ་མའི ་ ས་ཐོ བ ་པའོ ། །
གཟི ག ས་ུལ་ུས་ྱི ་ ཕོ ་ ཉ།
ཤེས་ྱ་གསར་བའི་ྟེགས་ུ་དེབ་ྲེང་བུ་བཞི་པ།
གཟི ག ས་ུལ་ ་ངོས་ ུལ་ུ
འཛིན
ླེང་བ
།
ྐ
་ཉམས ད་ཡིག
་གསོ།
ྗད།
ུས་ྱི ་ ཕོ ་ ཉ།
དེང་ུས་ུལ་ུ་ངོས་འཛིན་ྱེད་ྟངས་ལ་གཟིགས་ུལ།
ཆོ ས ་ྗེ ་ ཡི ད ་བཞི ན ་ནོ ར ་ུ་འཇི ག ས་མེ ད ་ུན་ཚོ ག ས་འུང་གནས། གསེ ར ་འོ ད ་འྲོ ་ བའི ་ ཞབས་ྗེ ས ་ལས་བུས།
དེ ་ རི ང ་ཁ་སང་ུལ་ུ་མང་པོ ་ འུག ྔོ ན ་ཆད་ླ་མ་དང་དཔོ ན ་པོ ་ དེ་ཚོའི་ུ་ ུལ་ུ་རེ ད ། དེ ང ་ུས་འྱོ ར ་ྡན་དང་ གདོ ང ་པ་དཀར་པོ ་ དེ ་ ཚོ ་ ུལ་ུ་རེ ད ། ཤམ་ ྷ་ལ་དང་། ཟངས་མདོ ག ་དཔལ་རི ་ སོ ག ས་ ཞིང་ཁམས་དེ་ཚོའི་ྒོ ་ ུང་ཇེ་བཙན་ུ་ སོ ང ་ཡོ ད ་ས་རེ ད ། ཚང་མ་ཡར་མི ་ ཕེ བ ས་ པར་མར་ལ་ཡོ ང ་གི ་ འུག ད་ུང་ཤི ་ གསོ ན ་ ྱེ ་ མའི ་ ལ་ཁ་ནས་ུལ་ཡོ ང ་ུས་ྡོ ་ ཕ་བོ ང ་ ཞིག་ལ་གདོ ང ་ུག་བྱབ་ྟེ་གས་འཐོ ར ་ ུ་སོ ང ་བ་འྲ། ུལ་བླེ བ ས་ུས་མི ་ མང་ པོ ་ ཞི ག ་ུ་ཆགས་འུག ཡོ ན ་ཏན་དེ ་ ཡང་ ཡང་ུལ་མང་པོ ་ ཡོ ད ་པ་དེ ་ ཚོ ར ་བགོ ་ བཤའ་ བྱབ་པའམ། ཡང་ན་དྱལ་བའི ་ ྒོ ་ ུང་ ྣ མ ས ་ ྱི ས ་ འ ྲོ གས ་ བ ཅོ མ ་ ྱས ་ སོ ང ་ བ་ འྲ། གང་ྟར་ུ་ྔོ ན ་མ་ལས་བྱ་འུར་ ྱི ་ ུག་ུ་ྱི ན ་འུག མང་ཆེ ་ བས་ཆོ ས ་
གོ ས ་དང་ྲེ ང ་བ་སོ ག ས་ངོ ་ཤེ ས ་ྱི ་ འུག་ཟེ ར ་ནའང་ུགས་ུད་ྱི ་ ཡོ ན ་ ཏན་ནི ་ བྗེ ད ་ཚར་འུག་པས་ཐ་ན་ཀ་ཁ་ཡང་ློ བ ་ཁག་པོ ་ རེ ད ། ཡང་ུང་ ཙམ་ནར་སོ ན ་པའི་ཚེ་ཐོ ས ་བསམ་ློ བ ་གཉེར་ལ་མི་བྩོ ན ་པར་དགོ ན ་ པའི ་ བྟན་བདག་དང་། ྲི ་ ཐོ ག ་པའི ་ མི ང ་གནས་དབང་ཆ་དང་གོ ་ གནས་ འཛི ན ་ྱི ་ འུག མི ང ་ུར་ནས་བྟན་པ་ལ་ྲི ་ ུ་བུབ་ན་འྲི ག ་གི ་ འུག་གི ་ རེ ད ་དེ ། འགའ་ཤས་ནི ་ བྟན་བཤི ག ་གི ་ གཙོ ་ འཛི ན ་ྟ་ུ་ཆགས་ འུག དེ ་ ྱོ ་ གནས་རེ ད ། དཔལ་ུལ་རི ན ་པོ ་ ཆེ ས ། ུ་ྱེ ས ་བྟན་དོ ན ་ལ་ ྱོ ན ་ན།། བཤད་ུབ་ལག་ྗེ ས ་རེ ་ འཇོ ག ་དགོ ས །། ཞེ ས ་གུངས་པ་བཞི ན ་ སེམས་ཅན་ྱི་དོ ན ་ུ་ུལ་ཡོ ང ་ཡིན་ཟེར་མཁན་དེ་ཚོ་བྟན་འྲོ ་ ལ་ ཕན་ཐོ ག ས་མཁན་དམི ག ས་བསལ་འྲ་བོ ་ ཞི ག ་དགོ ས ་པ་རེ ད ། འོ ན ་ྱང་ དེང་ུས་ུལ་ུ་ཟེར་བ་དེ་ཚོ་མང་ཆེ་བ་ཞིག་ླ་ྲང་ཆེ་གེ་མོ འ ི་ུལ་ འཛི ན ་དང་། ླ་མ་ག་གེ ་ མོ འ ་ི མཚན་གནས་བདེ ་ ྱོ ད ་ྱེ ད ་མཁན། ཡང་ ན་དཔལ་འྱོ ར ་འུ་འགོ ད ་ྱི ་ ལག་ཆ་ྟ་ུར་ུར་འུག་པས་ཧ་ཅང་གི ་ ྱོ ་ པོ ་ རེ ད ། བདག་ཅག་གི ་ ྟོ ན ་པས། ངའི ་ བྟན་པ་འདི ་ ྱི ་ རོ ལ ་ྱི ་ ྷ་དང་ བཅས་པ་བུད་དང་བཅས་པ་ུ་གང་གི ས ་ྱང་གཞི ག ་མི ་ ུས་མོ ད ། ངའི ་ ྗེ ས ་འུག་གི ་ གུགས་བྙན་འཆང་བ་འགའ་ཞི ག ་གི ས ་བྟན་པ་བུབ་ པར་འུར་ུས་ཞེ ས ་ུང་བྟན་གསལ་པོ ་ གུངས་ཡོ ད ་པས། བྟན་པའི ་ 35
གཟི ག ས་ུལ་ུས་ྱི ་ ཕོ ་ ཉ། བདག་པོ ་ དང་། ུལ་པའི ་ ུ། རི ན ་པོ ་ ཆེ ་ ཡི ན ་ཟེ ར ་མཁན་དེ ་ ཚོ ་ གོ ང ་གི ་ ུང་བྟན་ ྱིས་ཟིན་པའི་མི་ྣ་གཙོ་བོ ་ ྟ་ུ་ཆགས་ སོ ང ་ན་ློ ་ ཕམ་དང་ཐབས་ུག་རེ ད ། ངས་ ནམ་ུན་ུལ་ུ་དེ་ཚོ་ལ་དམའ་འབེབས་ དང་། ཁ་གཏད་གཅོ ག ་པ་ྟ་ུའི ་ ཚི ག ་མང་ ཞི ག ་ུ་དགོ ས ་ུག་གི ་ འུག་ྱང་། མ་དད་ པ་དང་ྲག་དོ ག ་ནི ་ ྱས་པ་མི ན ། བཤད་ དོ ན ་མེ ད ། ང་ཡང་ུང་ུས་ཞི ག ་ནས་ུལ་ ུ་ཞི ག ་ལ་ངོ ས ་འཛི ན ་ྱས་པ་རེ ད ། འོ ན ་ ྱང་བྟན་པ་ྱི་དང་ྱད་པར་ུལ་ུ་དེ་ ཚོ་ལ་ཕན་ཐོ ག ས་ན་ྙམ་ྟེ་ུས་པ་ཡིན། ུལ་ུ་འགའ་རེ ས ་ངས་ཅི ག ་བཤད་བྡད་ ུས་མི ་ དགའ་བ་གནང་གི ་ འུག ཡི ན ་ ནའང་ངས་བསམ་པ་དཀར་པོ ་ ཡིན་ྙམ་ ནས་འཚེ ར ་ྱི ་ མི ་ འུག འྲོ ་ ུབ་མཁན་ ཚོ ་ ྱི ་ ྱལ་ྱི ་ ུང་པ་དང་། འྲོ ་ མི ་ ུབ་ མཁན་ྱ་ནག་སོ ག ས་ུལ་ུ་ུ་མ་ལ་ཤི ག ་ བཞི ན ་ུལ་ཏེ ་ ཞབས་འྲེ ན ་མང་པོ ་ ྱེ ད ་ྱི ་ འུག དེ ་ ལས་ུང་ུས་ནས་མཚན་ྡན་ླ་ མ་རེ ་ བྟེ ན ། བཤད་ུབ་ྱི ་ བྟན་པ་ཡོ ད ་ ས འི ་ ད གོ ན ་ ྡེ ་ ག ང ་ ུ ང ་ རེ ་ ལ ་ སོ ང ་ ན ས ་ ཐོ ས ་བསམ་ློ བ ་གཉེར་ྱེད་ུ་གལ་ཆེན་ པོ ་ རེ ད ། ུལ་ུ་ྣམས་ྱི ས ་ཡག་པོ ་ ྱས་ན་ མཚན་གནས་ྗེ ས ་འྲེ ལ ་ྱི ས ་བྟན་འྲོ ་ ལ་ཕན་ཐོ ག སྱི ་ འུག ཡག་པོ ་ མ་ྱས་ན་ དེ ་ བཞི ན ་བྟན་པ་ལ་གནོ ད ་ྱི ་ འུག་ཅེ ས ་ སོ ག ས་ཡང་ཡང་གུངས་ཡོ ད ་པ་དང་། དེ ་ བཞིན་ངའི་མི་ཚེའི་ནང་ུལ་ུ་ུ་ཡང་ ངོ ས ་འཛི ན ་མ་ྱོ ང ་ལ་ྱེ ད ་ྱང་མི ་ ུས་ལ་ ཞེ ས ་ྱང་གུངས་ཡོ ད །།
36
ཁ་བའི་འདབ་མ།
བོ ད ་ྱི ་ ྐད་ཡི ག ་ུར་ུ་ཉམས་གསོ ་ དགོ ས ་པའི ་ བསམ་ུལ་བྗོ ད ་པ།
མཁན་ཆེ ན ་ུལ་ྲི མ ས་ློ ་ ྲོ ས །
དྱངས་གསལ་སོ ་ བཞི འ ི ་ རི ག ས་འུལ་ྨད་པོ ་ ཆེ ། ། ཇི ་ ྙེ ད ་ཤེ ས ་ྱའི ་ ྣམ་ྲངས་མ་ུས་པ། ། བདེ ་ ླག་ྟོ ན ་པའི ་ཤི ང ་ྟ་སམ་ྷོ ་ ཊའི ། ། འཁོ ར ་མེ ད ་བཀའ་ྲི ན ་ྲན་བཞི ན ་ྙི ང ་ནས་འུད། ། དེ ་ ཡང་བོ ད ་གངས་ཅན་ྱི ་ ྗོ ང ས་འདི ར ་ལོ ་ ྟོ ང ་ྲག་ ུ་མའི ་ ཡར་ྔོ ན ་ནས་ཤེ ས ་ཡོ ན ་དང་ྡན་པའི ་ མི འ ི ་ རི ག ས་གནས་ ཤི ང ་། ྱད་པར་ུ་ཐོ ན ་མི ་ སམ་ྷོ ་ ཊས་བོ ད ་ཡི ག ་ྲོ ལ ་བཏོ ད ་ ཅི ང ་ྱབ་གདལ་ུ་ྱས་ཏེ ། ྱི འ ི ་ རི ག ་གུང་ུ་མ་ནང་ུ་ྲངས། དེ འ ི ་ ཚེ ་ ན་བོ ད ་མི འ ི ་ འཚོ ་ བ་དང་རི ག ་གནས་དཔལ་འྱོ ར ་ཆབ་ ྲི ད ་གང་ཐད་ནས་དར་ྱས་ུན་ཚོ ག ས་པ་ུང་ྟེ ། ུན་ྱི ་ ྨོ ན ་ གནས་ུ་ུར། ྱལ་པོ ་ ླང་དར་མས་བྟན་པ་བུབས་པ་ནས་ བུང་བོ ད ་ྱི ་ ྱལ་རབས་སི ལ ་ུར་འཐོ ར ་ཡང་ྱ་ཆེ ་ ཞི ང ་གཏི ང ་ ཟབ་པའི ་ རི ག ་གནས་འདི ་ ཉི ད ་ྱི ས ་ཆོ ལ ་གུམ་པོ ་ ྭའི ་ བམ་པོ ་ བཞི ན ་ུ་འཆི ང ་ཐག་གཅི ག ་གི ས ་བཅི ང ས་ཏེ ་ གནས། ུས་རབས་ ཉི ་ུ་པའི ་ ནང་ུ་ཡོ ་ རོ བ ་དང་ཨ་རི ་ སོ ག ས་ུལ་ུ་མང་པོ ་ ལ་ྱབ་ ྟེ ། ད་ྟ་འཛམ་ླི ང ་གི ་ མཁས་ུན་བྲང་གི ས ་མི ་ ལང་བ་ཞི ག ་ གི ས ་བོ ད ་ྱི ་ རི ག ་གུང་ཞེ ས ་གཙི ག ས་ཆེ ན ་ྱེ ད ་པའི ་ གནས་ུ་ ུར། དེ འ ང་ུས་རབས་གསར་བ་འདི ར ་འཛམ་ླི ང ་གི ་ ལག་ྩལ་ ཡར་ྱས་ུ་སོ ང ་ཡང་། དེ ་ ཙམ་ྱི ས ་ནང་གི ་ ཞི ་ བདེ ་ བག་ཡངས་ ྱི་འཚོ་བ་ུན་མི་ུས་པར་མ་ཟད་འཇིགས་ུ་ུང་བའི་ྱ་བ་ མང་པོ ་ ཇེ ་ མང་ུ་བཏང་བའི ་ གནས་ྐབས་འདི ་ ན། ྱེ ་ བོ ་ ུ་མ་ ུལ་དེ ་ དག་ལ་ཡི ་ ཆད་ཅི ང ་། བོ ད ་ྱི ་ རི ག ་གུང་འདི འ ི ་ ནང་ ན་འྲོ ་ བ་མིའི ་ སེམས་ལ་ངེས་པ་དོ ན ་ྱི ་ བདེ་ྱིད་འྲེན་པའི ་ ཐབས་ུལ་ཡང་དག་པ་ཞིག་ྙེད་པའི་རེ་བའི་འོ ད ་ྣང་ཞིག་ འུག་ྙམ་པ་ཡི ན ་ྱི ་ ཁོ ང ་ཅག་གི ས ་རི ག ་གུང་དང་ཟེ ར ་ྲོ ས ་ མི ་ འྲ་བ་ཙམ་ལ་ཡ་མཚན་ྱེ ས ་ཏེ ་ གལ་ཆེ ན ་ྱེ ད ་པ་ནི ་ མ་ཡི ན ་
ཤེས་ྱ་གསར་བའི་ྟེགས་ུ་དེབ་ྲེང་བུ་བཞི་པ།
ནོ ། །དེ ས ་ན་ཉེ ་ བའི ་ ཆར་ྱེ ་ བོ ་ འགའ་རེ ས ་ུབ་ྱོ ག ས་ ྱི ་ རི ག ་པ་གསར་བ་དག་གང་དང་གང་ུ་དར་བའི ་ གནས་ དེ ་ དང་དེ ར ་ནང་རི ག ་པ་གཙོ ་ བོ ར ་ྱེ ད ་པའི ་ བོ ད ་ྱི ་ རི ག ་ གུང་ྟ་ུ་དག་ུབ་པར་འུར་རོ ་ ྙམ་པ་ནི ་ ནོ ར ་བར་ ཟད་དེ ། དངོ ས ་ཡོ ད ་ྱི ་ བདེ ན ་དཔང་མངོ ན ་ུམ་པ་འདི ་ དག་གི ས ་གསལ་བར་མཚོ ན ་པར་ྱས་པའི ་ ྱི ར ་རོ ། ། འོ ན ་ ྱང་ཆེས་ློ ་ ཕམ་པ་ཞིག་ནི་རང་རེའི་རིག་གུང་འདི་ དག་ད་ྟ་རང་ུལ་ནས་ཉམས་ུད་ུ་འྲོ ་ བཞི ན ་པ་དེ ་ ཉི ད ་ཡི ན ་ཏེ ། དེ ་ ཡང་དཔེ ར ་མཚོ ན ་ན། ྐད་ཡི ག ་ནི ་ རི ག ་ གུང་ཐམས་ཅད་ྱི ་ ྟེ ན ་གཞི ་ ཡི ན ་ཞི ང ་། མི ་ རི ག ས་ྱི ་ ུན་མོ ང ་མ་ཡི ན ་པའི ་ ྱད་ནོ ར ་ཡི ན ་པས་ཤི ན ་ུ་གལ་ཆེ ་ བ་ཡི ན ་མོ ད ། འོ ན ་ྱང་དེ ང ་སང་ནི ་ དེ ་ ཡང་ཉམས་ུད་ ུ་འྲོ ་ བཞི ན ་པ་ཡི ན ་ཏེ ། རི ག ས་དང་དྱི ལ ་འཁོ ར ་ྱ་ མཚོ འ ི ་ ྱབ་བདག་མཚན་བྗོ ད ་པར་དཀའ་ཡང་དོ ན ་ྱི ་ ླད་ུ་མཚན་ྲོ ས ་ན་ཆོ ས ་ྗེ ་ དམ་པ་ཡི ད ་བཞི ན ་ནོ ར ་ུ་ འཇི ག ས་མེ ད ་ུན་ཚོ ག ས་འུང་གནས་དཔལ་བཟང་པོ འ ་ི ཞལ་ྔ་ནས་ྱི ་ ྙི ང ་གཏམ་ྲི ན ་ྱི ་ རོ ལ ་མོ ་ ལས། བོ ད ་ རིགས་དག་མ་ཞིག་ཡིན་ྱིན་བོ ད ་ྱི་ྐད་ཡིག་དག་མ་ ཞི ག ་ངེ ས ་པར་ཤེ ས ་དགོ ས ། ཤེ ས ་པ་དེ ་ བཤད་དགོ ས ། གལ་ ཏེ ་ བོ ད ་རང་གི ་ ཆས་གོ ས ་ྱང་མི ་ ྱེ ད ་། ྐད་ཡི ག ་དག་ྱང་ མི ་ ྱོ ད ་ན་དེ འ ི ་ ཚེ ་ བོ ད ་ཅེ ས ་མི ང ་བོ ར ་ཚར་བ་རེ ད ། ད་ྟ་ བོ ད ་ན་ྫོ ང ་དང་ྲོ ང ་ྱེ ར ་ཆེ ་ ུང་ྣ་ཚོ ག ས་པར་གནས་ པའི ་ ཕ་མ་ཐམས་ཅད་བོ ད ་རི ག ས་གཤའ་མ་ཡི ན ་ངེ ས ་ྱི ་ བོ ད ་ུག་ཚོ ས ་བོ ད ་ྱི ་ ྐད་ཡི ག ་གཏན་ནས་མི ་ཤེ ས ་པའི ་ གནས་ུལ་ཚབས་པོ ་ ཆེ ་ ཞི ག ་འོ ང ་གི ན ་འུག་དེ ་ ཚོ ་ ཕལ་ ཆེ ་ བས་བོ ད ་ྱི ་ གཤི ས ་ཀའང་དོ ར ་ཚར་འུག་པས་ཧ་ཅང་ ློ ་ ཕམ་པའི ་ གནས་ཤི ག ་རེ ད ། དེ ར ་མ་ཟད་བོ ད ་རི ག ས་ལས་ ྱེད་པ་སོ ག ས་བོ ད ་ྱི་ཆེན་པོ ར ་ློ མ ་པ་ཚོས་ྱང་བོ ད ་ དག་ྐད་དག་མ་ཞི ག ་ཤོ ད ་ུབ་ྱི ན ་མི ་ འུག་ྟེ ་ གཏམ་ ྱི ་ ྔ་ཆ་གཅི ག ་གམ་གཉི ས ་ཙམ་ཞི ག ་ྱ་ྐད་ཡི ན ་པས་ྱ་ ྐད་མི ་ཤེ ས ་མཁན་ྱི ས ་ད་ྟ་བོ ད ་ན་གཏམ་མགོ ་ མུག་ ཚང་བ་ཞི ག ་ཉན་ུ་ྙེ ད ་དཀའ་མོ ་ རེ ད ། ཅེ ས ་གུངས་པ་ བཞི ན ་ནོ ། ། འོ ་ ན་དེ འ ི ་ ུ་མཚན་ཅི ་ ཞེ ་ ན། གོ ང ་གི ་ འྲོ ས ་ ལས། དེ འ ི ་ ུ་མཚན་ཡང་ཕལ་མོ ་ ཆེ ་ ཞི ག ་དོ ན ་མེ ད ་ལད་ མོ ་ ཁོ ་ ན་དང་། ུང་ཤས་ཤི ག ་ནི ་ དེ ང ་ུས་གསར་ུ་ུང་
གཟི ག ས་ུལ་ུས་ྱི ་ ཕོ ་ ཉ། བའི ་ འུལ་ཆས་སོ ག ས་དངོ ས ་པོ ་ མང་པོ ་ ཞི ག ་ལ་བོ ད ་ྱི ་ ྐད་ ཐོ ག ་ནས་མིང་ལེགས་པོ ་ ཞིག་ད་ུང་ཆགས་མི་འུག་པས་ གཞན་དག་གི ས ་བཏགས་པའི ་ མི ང ་ྣམས་གཡར་དགོ ས ་ུང་ བ་རེ ད ། དེ འ ི ་ ྩ་བ་བོ ད ་རང་གི ་ ྐད་ཡི ག ་ལ་ྩི ས ་ཆེ ན ་མ་ྱས་ པའི ་ ལན་པ་ཡི ན ་ྱི ། བོ ད ་ྐད་ྱི ས ་དེ ་ དག་ལ་མི ང ་གདགས་ མི་ུས་པ་གཏན་ནས་མ་ཡིན་དེས་ན་འདི་རིགས་ལ་བོ ད ་ གཅིག་འུར་ྱི་མིང་ཞིག་གདགས་ུ་གལ་ཆེ་ྟེ་བོ ད ་ྱི་ ཕལ་ྐད་ཤེ ས ་པ་གཞི ར ་བཞག་གི ས ་ྐད་རི ག ས་གཞན་ཤེ ས ་ ན་ཡོ ན ་ཏན་ཡི ན ་ྱི ་ བོ ད ་ྱི ས ་བོ ད ་ྐད་མི ་ཤེ ས ་བཞི ན ་ྐད་ རིགས་གཞན་ཞིག་ྲ་ུལ་ྱས་ན་ྲེལ་དགོ ད ་ྱེད་མཁན་ མ་གཏོ ག ས་བྔགས་བྗོ ད ་ྱེད་མཁན་ཞིག་འཛམ་ླིང་གི་ ྱོ ན ་ན་ཡོ ད ་ཚོ ད ་མི ་ འུག་པའི ་ ྱི ར ་རོ ། ། ཡང་བོ ད ་ྱི ་ ྩོ མ ་ པ་པོ ་ དང་དཔེ་ུན་ཁང་འགའ་རེས་བོ ད ་ཡིག་ནང་ྱ་ཡིག་ གི ་ བྡ་མཚོ ན ་ྟགས་ཤད་ཅེ ས ་པ་དེ ་ བྲེ ས ་ཏེ ་ ྱ་མི ན ་བོ ད ་ མིན་ྲ་ྲིལ་ལེ་ཞིག་ྱས་འུག་ྱ་ཡིག་ལ་ྔོ ན ་འདི་དག་ མེད་ྱང་གཅོ ད ་མཚམས་དཀའ་བ་དང་དོ ན ་ནོ ར ་ཉེན་ུང་ བས་ུང་ྱལ་རབས་ུན་ཆད་ནས་རི མ ་བཞི ན ་དར་བར་ུར་ མོ ད ། བོ ད ་ྱི ་ ཡེ ་ གེ ་ ལ་མི ་ འུགས་པའི ་ ྱ་རི མ ་པ་བུན་དང་ ྣམ་དྱེ་ཚིག་ྲད་དེ་ྙེད་ཅིག་ཡོ ད ་པས་གཅོ ད ་མཚམས་ དང་དོ ན ་ནོ ར ་ཉེན་ཅི་ཡང་མེད་པས་ན་དགོ ས ་པ་མི་འུག་ གོ ། །ཞེ ས ་གུངས་པ་བཞི ན ་ུ་འདི ་ ལ་ུ་མཚན་འགའ་ཞི ག ་ འུག་ྟེ ། བོ ད ་ུལ་ྱི ་ ྫོ ང ་ྲོ ང ་སོ ག ས་ྲོ ང ་ྱེ ར ་ྣམས་ྱི ་ བཟོ ། ཚོ ང ་། ྨན། འྲི མ ་འུལ་སོ ག ས་དང་འྲེ ལ ་བ་ཡོ ད ་ པའི ་ མི ་ ཕལ་ཆེ ་ བ་ྱ་རི ག ས་ཡི ན ་པས་དེ ་ ྣམས་དང་ྟག་པར་ འྲེ ལ ་འྲི ས ་ྱ་དགོ ས ་ལ། ྱ་ྐད་མ་ཤེ ས ་ན་གོ ་ བྡ་མི ་ འྲོ ད ་པས་ྱ་བ་གང་ཡང་བུབ་ཐབས་མེ ད ་པར་ུར་ཏེ ། ཁ་ དང་མིག་ལག་པ་ཡན་ཆད་ྱིས་ྱ་ྐད་ྲ་ཨེ་ཤེས་མི་བྟ་ ཀ་མེ ད ་ུང་བ་དང་། དེ འ ི ་ཤན་ཤོ ར ་ཞི ང ་བོ ད ་མི ་ ཕལ་བ་ླད་ མེ ད ་ྣམས་ྱི ས ་རང་ྐད་བེ ད ་ྱོ ད ་ྱི ་ ྱོ ག ས་ལ་མཐོ ང ་ཆེ ན ་ ྱེ ད ་དགོ ས ་པ་མ་ཤེ ས ་ཏེ ། རང་རི ག ས་ནང་ཕན་ུན་གཏམ་ྲ་ བ་ནའང་ྱ་བོ ད ་ྐད་གཉི ས ་ཆར་ཁ་ནས་གང་ཐོ ན ་ཆལ་ཆོ ལ ་ ུ་ྲས་པའི་དབང་གིས་རིམ་གིས་ྐད་ལ་བླད་ཆ་ཚབས་ ཆེ ན ་ཤོ ར ། བོ ད ་རང་ྐད་ྱི ་ ནང་ུ་ཐ་ྙད་ུས་ལེ ག ས་ཡོ ད ་པ་ ྣམས་ྱང་ྣང་མེ ད ་ུ་དོ ར ་ནས་དེ འ ི ་ ཚབ་ུ་ྐད་གཞན་ྱི ་ ཐ་ྙད་དག་ྲ། རང་གི ་ ྐད་ྲ་བ་ལས་གཞན་ྱི ་ ྐད་ྲ་ན་དེ ་ 37
གཟི ག ས་ུལ་ུས་ྱི ་ ཕོ ་ ཉ། ཉི ད ་བྗོ ད ་པ་བདེ ་ ྙམ་ྱེ ད ། དཔེ ར ་ན། མཚོ ་ ྔོ ན ་ྱོ ག ས་ྱི ་ འྲོ ག ་ུལ་མང་དག་ུ་འྲོ ག ་པ་ྣམས་ྱི ་ ྐད་ཆའི ་ ནང་ ུའང་ྱ་ྐད་ུ་མ་རང་ུགས་ྱི ་ འྲེ ས ་ནས་འུག ཁོ ང ་ ཚོ ་ འགའ་རེ ས ་ད་ྟ་ནས་མི ང ་ཚི ག ་དེ ་ དག་ྱ་ྐད་དང་བོ ད ་ གང་ཡི ན ་ྱི ་ དྱེ ་ འྱེ ད ་ྱང་ཤེ ས ་ཚོ ད ་མི ་ འུག་པས་ཤི ན ་ ུ་ཡི ་ ུག་པའི ་ གནས་སོ ། ། གཉི ས ་པ་ནི ། བོ ད ་ྱི ་ མཁས་པ་ྐད་རི ག ས་ཆེ ད ་ལས་པ་ སོ ག ས་ྱི ས ་བོ ད ་ྐད་ྱི ་ ཐོ ག ་ནས་གསར་ུང་གི ་ དངོ ས ་པོ ་ ཕལ་མོ ་ ཆེ་ལ་ཡོ ང ས་ྲགས་ྱི་མིང་འདོ ག ས་ྱེད་དགོ ས ་ པ་ལ། དེ ་ མ་ུས་པའི ་ དབང་གི ས ་མི ང ་ཚི ག ་ཤི ན ་ུ་མང་པོ ་ ཞི ག ་གཞན་ལ་གཡར་ཏེ ་ མི ་ བྗོ ད ་ཀ་མེ ད ་ུང་བས་བོ ད ་ྐད་ ནང་ུ་ྱ་ྐད་ཤི ན ་ུ་མང་པོ ་ འྲེ ས ་ཏེ ་ ྲ་ཤི ག ་གེ ་ བ་ཞི ག ་ ུ་སོ ང ་བ་ཡི ན ། ྲོ ང ་ྱེ ར ་ྣམས་ུ་ྒོ ་ ྱང་དང་བྲགས་ ཡི ག ་ཕལ་མོ ་ ཆེ ་ ྱ་ཡི ག ་ཁོ ་ ནས་འྲི ། བོ ད ་ཡི ག ་ུང་ཟད་རེ ་ ྲི ས ་པ་ྣམས་དོ ན ་ྱི ན ་ཅི ་ ལོ ག ་པར་བུར་འུག ཡེ ་ གེ ་ མ་ དག་པ། ཡི ག ་གུགས་མི ་ མཛེ ས ་པ་སོ ག ས་འྲི ། དེ ར ་མ་ཟད་ བོ ད ་ྱའི ་ ཡི ་ གེ ་ གཉི ས ་མཉམ་ུ་ྲི ས ་པར་ྱ་ཡི ག ་གི ་ ཡི ག ་ གུགས་ཆེ ན ་པོ ་ དང་བོ ད ་ཡི ག ་ུང་ུ་ཞར་ུང་ུ་ྲི ས ་པ་ ྟ་ུ་ྱེ ད ། ྱི ར ་ཡི ག ་གུགས་ཆེ ་ བ་ཙམ་ྱི ས ་ཕན་པ་ལས་ ྷག་པོ ་ མེ ད ་ྱང་། ྐད་ཡི ག ་ལ་མཐོ ང ་ཆེ ་ ུང་གི ་ ཉམས་ གསལ་བར་ཐོ ན ་པ་ཡི ན ་ནོ ། ། གུམ་པ། ཤི ན ་ུ་ཡི ད ་ཕམ་པ་ཞི ག ་ནི ་ ྫོ ང ་ྲོ ང ་སོ ག ས་ན་ ཡོ ད ་པའི་བོ ད ་པ་མང་པོ ས ་ུ་ུ་ྣམས་ལ་ཆེད་ུ་ྱ་ྐད་ ཁོ ་ ན་ྲར་འུག ྱ་ྱོ ད ་གཤི ས ་ཀ་ཐམས་ཅད་ྱ་རི ག ས་ ཁོ ་ ན་ྟར་ུ་ཨེ ་ འོ ང ་བྟ། དེ ་ ལ་ྔོ ན ་ཐོ ན ་དང་གཟི ་ བྗི ད ་ ུ་འཛི ན ། ཕ་མ་ྣམས་ྱི ས ་ུ་ུ་དེ ་ ཚོ ར ་གཏམ་བཤད་པ་ ནའང་ྱ་ྐད་ཁོ ་ ན་བཤད་ཨེ ་ཤེ ས ་བྟ་ུལ་ྱེ ད ། ུན་པར་ དེ་ྣམས་ྱི ་ ྐད་དང་གོ མ ས་གཤིས་ལ་བྟགས་པ་ཡི ན ་ཏེ ། ནམ་ཡིན་ཡང་ཡི་ུག་ྷང་ངེ་བ་ཞིག་འོ ང ་གིན་འུག་གོ ། ཡང་ྱ་ུལ་ྱི ་ ློ བ ་ྭ་ློ བ ་ྱོ ང ་ྱེ ད ་པའི ་ བོ ད ་ྱི ་ ློ བ ་མ་ མང་པོ ་ དག་རང་རི ག ས་ྱི ་ ནང་ཕན་ུན་ལའང་ཕལ་ཆེ ར ་ ྱ་ྐད་ྲ་ྟེ ། ལོ ་ འགའི ་ ྔོ ན ་ངེ ད ་ྷ་སའི ་ གནམ་ུ་ཐང་ ནས་ཕར་ྷ་ས་ྱོ ང ་ྱེ ར ་ུ་འུལ་འཁོ ར ་ནས་སོ ང ་། དེ ར ་ྱ་ ུལ་ུ་ློ བ ་ྭར་སོ ང ་བའི ་ བོ ད ་ྱི ་ ློ བ ་མ་གཉི ས ་ྱི ་ གཉི ས ་ འུག་ངེད་ྱིས་ུས་ཚོད་གཅིག་དང་ྱེད་ྱི་རིང་ལ་དེ་ 38
ཁ་བའི་འདབ་མ།
གཉིས་ྱི་གཏམ་ལ་བྟགས་པས་དེའི་རིང་ལ་བོ ད ་ྐད་ གཙང་མ་ཚི ག ་གཅི ག ་ྱང་བཤད་མ་སོ ང ་། ཐམས་ཅད་ྱ་ བོ ད ་ྱི ་ ྐད་གཉི ས ་བལ་དང་ཐང་ུ་བཞི ན ་ུ་བྲེ ས ་ཏེ ་ ྲ་ བར་ྱེ ད ་དོ ། །ུལ་འདི ས ་མི ་ དེ ་ གཉི ས ་ཁོ ་ ན་ཙམ་མ་ཡི ན ་ པར་ྱེ་བོ ་ུན་ུ་མང་པོ ་ ཞིག་གི་ྱོ ད ་ུལ་མཚོན་པར་ ྱེ ད ་པ་ཡི ན ་ནོ ། །དེ ས ་ན་མི ་ འདི ་ ྣམས་ྱི ས ་རང་གི ་ ྐད་ རིགས་དང་རིག་གུང་གི་རིན་ཐང་མི་ཤེས་པས་མཐོ ང ་ ཆེ ན ་ཡེ ་ མི ་ ྱེ ད ་དོ ། །ྱི ར ་ྱ་ནག་གི ་ ྐད་བླབ་མི ་ ུང་བ་ དང་ྲ་མི ་ ུང་ཞེ ས ་བྗོ ད ་པ་མ་ཡི ན ་ཏེ ། ྐད་རི ག ས་གང་ ཡི ན ་ཡང་ཤེ ས ་ན་བཟང་བ་ལས་མེ ད ་མོ ད ། འོ ན ་ྱང་ྐད་ དེ ས ་རང་ྐད་ཉམས་པར་ྱེ ད ་པ་ནི ་ ཆེ ས ་མི ་ རི ག ས་པའོ ། ། བཞི ་ པ་ནི ། གུང་ྱོ ག ས་ལ་བོ ད ་རི ག ས་ས་ུལ་ུ་བོ ད ་ རི ག ས ་ ྱི ་ ྐ ད ་ ཡི ག ་ བེ ད ་ ྱོ ད ་ ྱ ་ ད གོ ས ་ པ འི ་ ག ཏ ན ་ འབེ བ ས་ྱི ་ ྲི མ ས་ྲོ ལ ་ཙམ་རེ ་ འུག་ྱང་། ལག་བྟར་ ྱི་ྐབས་ུ་ལས་ུངས་ཐམས་ཅད་ྱིས་ཚོགས་འུ་ཆེ་ ུང་གང་གི་ནང་ུའང་ྱ་ྐད་ཁོ ་ ན་བཤད་པ་ལས་བོ ད ་ ྐད་བཤད་མཁན་མི ་ འུག བོ ད ་ྐད་གཙང་མ་བཤད་ཤེ ས ་ མཁན་དང་ཉན་ཤེ ས ་མཁན་ྱང་ཤི ན ་ུ་དཀོ ན ། དེ འ ི ་ ྱི ར ་ བོ ད ་པ་ྣམས་ྱི ས ་ྱང་ྱ་མི ན ་བོ ད ་མི ན ་ྱི ་ ྐད་ཆ་ཆལ་ ཆོ ལ ་རེ ་ ྲ་ུལ་ྱེ ད ། དེ ་ ཉི ད ་ུས་རབས་ྱི ་ འྲོ ས ་དང་ བུན་པའི ་ ྱོ ད ་པ་ྔོ ན ་ཐོ ན ་ཞི ག ་ཡི ན ་པར་ློ མ ། ཚོ ག ས་ དོ ན ་ཐོ ་ འགོ ད ་པ་ྣམས་ྱི ས ་ྱང་ྱ་ཡི ག ་ཁོ ་ ན་འྲི ། བོ ད ་ ཡི ག ་ལས་ྱ་ཡི ག ་འྲི ་ མ་ཤེ ས ་ན་ངོ ་ ཚ་ྟ་ུར་ྩི ། ྩི ས ་ འུལ་བེ ད ་ྱོ ད ་སོ ག ས་ྱ་བ་ཆེ ་ ུང་ཕལ་མོ ་ ཆེ ་ ྱ་ཡི ག ་གི ་ ཐོ ག ་ནས་ྱེ ད ་པར་འུག་གོ ། །དེ ་ ྣམས་ྱི ་ དབང་གི ས ་བོ ད ་ ྱི་ྐད་ཡིག་གིས་རང་ུལ་ནས་གོ ་ མི་ཆོ ད ་པར་ུར་ཏེ་ ཡར་ྱས་ུ་མི ་ འྲོ ་ བར་མ་ཟད་ཉམས་ུད་ུ་འྲོ ་ བཞི ན ་ པ་ཡི ན ་པ་འདི ་ ལེ ག ས་པར་ཤེ ས ་དགོ ས ་སོ ། ། དེ ་ ྟ་བས་ན་ རང་རི ག ས་ྱི ་ ྐད་ཡི ག ་ུར་ུ་ཉམས་གསོ ་ ྱ་བའི ་ ཆེ ད ་ ུ་ཐམས་ཅད་ྱི ས ་ྷག་བསམ་ྣམ་པར་དག་པས་འབད་པ་ ྱེ ད ་པ་ནི ་ བཏང་ྙོ མ ས་ུ་གཞག་ུ་མེ ད ་པའི ་ ལས་གལ་བོ ་ ཆེ ་ ཞི ག ་ཡི ན ་ནོ ། ། འོ ་ ན་ཇི ་ ྟར་ྱ་དགོ ས ་ཞེ ་ ན། འདི ་ ལ་ུར་ུ་བུབ་དགོ ས ་ པའི ་ ྱ་བ་འགའ་ཞི ག ་ཡོ ད ་དེ ། དང་པོ ་ ནི ། བོ ད ་མི ་ ྱི ་ ལ་རང་གི ་ ྐད་ཡི ག ་གཙང་མ་ཤེ ས ་
ཤེས་ྱ་གསར་བའི་ྟེགས་ུ་དེབ་ྲེང་བུ་བཞི་པ།
དགོ ས ་པ་དང་དེ ་ ཉི ད ་བེ ད ་ྱོ ད ་ལེ ག ས་པོ ་ ྱེ ད ་དགོ ས ་པའི ་ ུ་མཚན་ཡང་དག་དང་། གལ་ཏེ ་ རང་གི ་ ྐད་ཡི ག ་ཉམས་ པར་ུར་ན་དེ འ ི ་ ྗེ ས ་འྲས་ཇི ་ འྲ་ཡི ན ་པ་དང་བཅས་པ་ གོ ་ བྡ་ཞི བ ་ྱས་ུ་ྲད་པར་ྱ་ུ་དེ ་ ཡི ན ་ནོ ། ། གཉི ས ་པ། མི ་ ྒེ ར ་རམ་ཚོ ག ས་པ་གང་ུང་གི ས ་ྲོ ན ་ དུལ་བཏང་ྟེ ། ྱ་ནག་དང་དྱི ན ་ཇི འ ི ་ མི ་ སོ ་ སོ འ ་ི ྐད་ ྱི ་ ཐ་ྙད་ལ་མཁས་པ་འགའ་རེ ་ དང་། དེ འ ི ་ ཐོ ག ་ུ་བོ ད ་ རང་གི ་ མི ང ་འདོ ད ་ྱལ་དང་ྗེ ས ་ུབ་ྱི ་ ཐ་ྙད་འདོ ག ས་ ུལ་ལ་ྱང་ུབ་པ་འགའ་ཞི ག ་བཅས་བུས་ཏེ ། དེ ང ་ རབས་ྱི་གསར་ུང་གི་དངོ ས ་པོ ་ ྣམས་ལ་བོ ད ་ྐད་ྱི་ ཐ་ྙད་དོ ན ་དང་མུན་ཞིང་བྗོ ད ་བདེ་བ་དག་འདོ ག ས་ དགོ ས ། དེ ྟ ར་བཟོ ས ་པའི ་ མི ང ་དེ ་ ྣམས་གསར་ཤོ ག ་དང་ ། ུས་དེ བ ། བྙན་འྲི ན ། ུང་འྲི ན ་སོ ག ས་ྱི ་ ཐོ ག ་ུ་ བཀོ ལ ་ནས་གཅི ག ་ུར་དང་ཡོ ང ས་ྱབ་ཅན་ུ་ྱ་དགོ ས ་ ྱི་གཞན་ུ་མིང་མཛོད་ྱི་ནང་ུ་ཡོ ད ་པ་ཙམ་ྱིས་མི་ ཕན་ནོ ། ། གུམ་པ་ནི ། བོ ད ་ྱི ་ ློ བ ་ྭ་དང་བཤད་ྭ་སོ ག ས་རི ག ་ གནས་ྱི ་ ྡེ ་ ཚན་ྣམས་ྱི ས ་ྣ་ྲི ད ་དེ ། བོ ད ་མི ་ ཡོ ང ས་ ྱིས་རང་རེའི་ནང་ཕན་ུན་གཏམ་ྲ་བ་ན་རང་ྐད་ གཙང་མ་ྲ་ུ་དང་། དེ ་ ྟར་ྲ་མི ་ཤེ ས ་པའང་མི ་ ྲ་བ་ ལ་ྱོ ན ་ུ་བྟ་བའི་གོ མ ས་ྲོ ལ ་ཆགས་ུ་འུག་པ་དང་ ། ཕ་མ་སོ ག ས་ྱི ས ་ུ་ུ་ྣམས་ལ་བོ ད ་རི ག ས་ཤི ག ་ཡི ན ་ ྱི ན ་བོ ད ་ྐད་དང་བོ ད ་ཡི ག ་གཙང་སང་ངེ ་ བ་ཞི ག ་ཤེ ས ་པ་
གཟི ག ས་ུལ་ུས་ྱི ་ ཕོ ་ ཉ། གཞི ར ་བཞག་ྱ་དགོ ས ་པའི ་ ློ བ ་གསོ ་ དང་དེ ་ ྣམས་ལག་ ལེ ན ་ྱི ་ ཐོ ག ་ནས་བཀོ ད ་ྲི ག ་ལེ ག ས་པར་ྱ་དགོ ས ་སོ ། ། བཞི ་ བ་ནི ། བཟོ ་ ཚོ ང ་སོ ག ས་ལས་ུངས་ཆེ ་ ྲ་ཐམས་ ཅད་ྱི ས ་བོ ད ་ུལ་ུ་བོ ད ་ྱི ་ ྐད་ཡི ག ་ྱད་དགོ ས ་པའི ་ ྲི མ ས་ྲོ ལ ་དེ ་ ལག་ལེ ན ་ཡང་དག་པ་ྱས་ཏེ ། ྱ་བའི ་ བཀོ ད ་ྲི ག ་དང་། ལས་དོ ན ་ྙན་ུ་སོ ག ས་ཐམས་ཅད་ བོ ད ་ྱི ་ ྐད་དང་ཡེ ་ གེ འ ི ་ ཐོ ག ་ནས་ྱས་ཏེ ། རང་རི ག ས་ྱི ་ ྐད་ཡི ག ་དར་ྤེ ལ ་གཏོ ང ་བའི ་ ྱ་བ་ལ་ུལ་མ་ྱའོ ། ། དེ ་ ྟར་རང་གི ་ ྐད་ཡི ག ་གི ་ གཞི ་ ལེ ག ས་པར་ཆགས་ནས་ད་ གཟོ ད ་མི ་ རི ག ས་གཞན་པ་ྣམས་ྱི ་ ྐད་ཡི ག ་ྱང་བླབ་ པར་ྱ་བ་གལ་ཆེ ། དེ འ ང་མི ་ རི ག ས་དེ ་ ྣམས་ྱི ་ ུལ་ ྐད་ཕལ་བ་རེ ་ ྲ་ཤེ ས ་པ་ཙམ་ྱི ས ་མི ་ འོ ང ་བས་དང་པོ ་ ཉི ད ་ནས་ྱི ་ ྐད་གཙང་མ་ལ་བླབ་པར་ྱ། དེ ་ ྟར་རང་ རི ག ས་ནང་ཕན་ུན་བར་ལ་རང་ྐད་གཙང་མ་ྲ་བ་དང་ ། ཕ་རོ ལ ་པོ ་ ྣམས་ལ་ྱི ་ ྐད་དག་མ་ྲ་ཤེ ས ་པ་ནི ་ འཛམ་ ླི ང ་གི ་ མི ་ རི ག ས་ྣམས་མཉམ་བྲེ ས ་ྱི ས ་ྲ་ལེ བ ་ཆེ ན ་ པོ ར ་འྲོ ་ བཞི ན ་པའི ་ ུས་འདི ར ་ཤི ན ་ུ་གལ་ཆེ ་ བ་ཡི ན ་ ནོ ། །དེ ་ ལས་གཞན་ུ་འདི ་ ུས་ུ་ཅི ་ མི ་ ྙམ་ུ་བྡད་ ན་བོ ད ་ྱི ་ ྐད་ཡི ག ་ནི ་ ྟག་ུ་ཆད་པའི ་ ྫི ང ་ུ་བཞི ན ་ ུ་འུར་བའི ་ ྔ་ྟས་ཤི ན ་ུ་གསལ་པོ ་ ུང་ཟི ན ་འུག་ པས་བཏང་ྙོ མ ས་ུ་གཞག་པའི ་ ུས་མ་ཡི ན ་ནོ ། ། གསེ ར ་ ྗོ ང ས་ླ་མ་ུང་ུ་ུལ་ྲི མ ས་ློ ་ ྲོ ས ་ྱི ས ་ྲི ས ་པ་དགེ ་ ལེ ག ས་ུ་ུར་ཅི ག ། །།
39
གཟི ག ས་ུལ་ུས་ྱི ་ ཕོ ་ ཉ།
ང་ཚོའི་ྐད་ཡིག་ཉེན་ཁ་ལས་ྱོབ་དགོས། བོ ད ་རི ག ས་ཚང་མས་མ་མཐའ་ཡང་ཡི ག ་ྨོ ང ་གཙང་ སེ ལ ་དང་། རང་ྐད་རང་གི ས ་ཤོ ད ་ཅི ང ་། བོ ད ་མི ་ ཕན་ུན་ བར་གོ ་ བྡ་འྲོ ད ་པར་ུགས་ྣོ ན ་དང་རམ་འདེ ག ས་གང་ ལེ ག ས་དགོ ས ་པར་གཙོ ་ བོ ར ་བྟན་ཡོ ད ། ྐད་ཡི ག གནས་ བབ། ུར་ྱོ བ ། གཅི ག ་ུར། ྲི ལ ་བྲགས། ྱབ་ྤེ ལ ། སའི ་ གོ ་ ལའི ་ཤར་མཐའི ་ ྱང་ྣེ ་ ཟི ན ་པའི ་ ུལ་ུ་འདི ར ་ གནས་བཅས་ཤི ང ་འཚོ ་ བ་རོ ལ ་ནས་ད་ྟའི ་ བར་ུ་ལོ ་ ངོ ་ ྲི་ྟོ ང ་ུ་མའི་ལོ ་ ུས་དངོ ས ་ཡོ ད ་གནས་ུལ་ྱིས་ར་ ྲོ ད ་ུབ་ཅི ང ་། ྱལ་པོ འ ་ི ཐོ ག ་མ་གཉའ་ྲི ་ བཙན་པོ ་ ནས་ རི མ ་བཞི ན ་འཛམ་ླི ང ་གི ་ ུམ་ཆ་གཅི ག ་དབང་བུས་པ་ སོ ག ས་གཏམ་ུད་གསོ ན ་པོ ་ གང་མང་ཞི ག ་མི ་ ུལ་འདི ར ་ བཞག་པའི ་ བཙན་པོ ་ རི མ ་ྱོ ན ་ྱི ས ་ུན་རི ང ་པོ འ ་ི བར་ུ་ ཆབ་འབངས་བྱངས་ཏེ ་ འཚོ ་ བ་དང་། རི ག ་གནས། ལག་ ྩལ། ཆབ་ྲི ད ། དམག་ུས་སོ ག ས་ྐབས་དེ འ ི ་ ུན་ུམ་ ཚོ ག ས་པའི ་ ྲས་ུ་སོ ན ་པར་མཛད། ྷག་པར་ུ་གངས་ ཅན་བོ ད ་ྱི ་ ྗོ ང ས་འདི ར ་དགེ ་ ལེ ག ས་ྒོ ་ བྱ་འྱེ ད ་པའི ་ ྡེ ུ ་མི ག ་ྟེ ་ ཆོ ས ་ྲི ད ་གསེ ར ་ྱི ་ ཉི ་ ཟེ ར ་ཐོ ག ་མར་འྲེ ན ་ པའི ་ཤི ང ་ྟ་པ་ཆེ ན ་པོ ་ འཕགས་པ་འཇི ག ་ྟེ ན ་དབང་ུག་ མི་ཡི་ྣམ་པར་རོ ལ ་པ་ཆོ ས ་ྱལ་ྲོ ང ་བཙན་ྒམ་པོ འ ི་ ུགས་བཀོ ད ་བཞིན་ལོ ་ ཱ་བ་ུ་མི་སམ་ྷོ ་ ཊས་བོ ད ་ྱི་ ྐད་གཞིར་བཞག་ྟེ་དྱངས་གསལ་སོ ་ བཞི་གཏན་ལ་ ཕབ་ཅིང་བྡ་ྲོ ད ་པའི་གུང་བྩམས་ཏེ་ང་ཚོའི་ྐད་ ཡིག་དེ་ུན་ུམ་ཚོགས་པར་བཏང་ྟེ་ཡི་གེས་ྐད་ྱི་ ཚབ་ྱེ ད ་ུབ་པ་ུང་ཚེ ་ བྡ་ྲོ ད ་དང་མུན་པའི ་ ཡེ ་ གེ ་ ནི ་ བོ ད ་ྱི ་ ྱི ་ ྐད་ུ་ུར་ཡོ ད ་དེ ་ བོ ད ་མཐའ་དུས་གང་ ཡང་བོ ད ་ྐད་དག་མི ན ་དང་། བོ ད ་ྐད་ཡི ན ་མི ན ་དེ ་ བོ ད ་ ཡི ག ་ལས་གཞན་ུངས་གུགས་ས་གང་ཡང་མེ ད ་དེ ། དགེ ་ འུན་ཆོ ས ་འཕེ ལ ་ྱི ས ། རང་རེ ་ ྣམས་ཇི ་ ྲི ད ་བྟན་ བཅོ ས ་ྱི་ཐ་ྙད་དང་ཆོ ས ་ྐད་ལ་ཆ་འཇོ ག ་ྱེད་པ་དེ་ ྲི ད ་ུ་བོ ད ་ུལ་ཡོ ང ས་ྫོ ག ས་ྱི ་ ྐད་རི ག ས་ྱང་གཅི ག ་ 40
ཁ་བའི་འདབ་མ།
ྷོ ་ ྤོ ས ་དཀར། ླ་ུང་།
ུ་གནས་པ་ཡི ན ་ཞི ང ་། དཔེ ར ་ན་ཆོ ས ་ྐད་ུ་ྲི ས ་པའི ་ ླེ ག ས་བམ་ཞི ག ་མངའ་རི ས ་ནས་ཨ་མདོ འ ི་ བར་ུ་ྱེ ར ་ཡང་ ཐམས་ཅད་ྱིས་ློ ག ་ཅིང་གོ ་ ུབ་པ་ཡིན་ཞེ ས ་གུངས་པ་ བཞི ན ་བོ ད ་མཐའ་དུས་ུན་ྱི ས ་གཅི ག ་ུར་ུ་ྱོ ད ་པའི ་ ྐད་ཡིག་ཅིག་ཆགས་ཤིང་དར་ྱབ་ུ་སོ ང ་ནས་ུས་ུན་ རི ང ་ཞི ག ་སོ ང ་བར་མངོ ན ་ནོ ། ། གཉི ས ་པ་ྐད་ཡི ག ་ཉམས་ུད་ྱི ་ ུ་ྱེ ན ། བོ ད ་སི ལ ་ུར་ འཐོ ར ་བའི ་ ྐབས་ཤི ག ་ནས་བྩམས་ཏེ ་ ུས་འུགས་སོ ག ས་ གནོ ན ་ུགས་གང་མང་ཞིག་གི་འོ ག ་ནས་ཆོ ས ་དང་རིག་ གུང་ལ་ཉམས་ུད་ཆེན་པོ ་ ཞིག་ཐེབས་ྐབས་ྐད་ཡིག་ ྱང་ཉམས་པའི་མགོ ་ ུགས་ཤིང་ཕན་ུན་འྲེལ་འྲེས་ དང་ུས་ལོ ན ་ྱི་གོ ་ ྐབས་ྱང་ད་ྟའི་གནས་ྟངས་དང་ མི ་ འྲ་བར་ཧ་ཅང་ྟབས་བདེ མ ི ན ་པས། མདོ ་ དུས་ཁམས་ གུམ་ལ་ུན་མིན་ྱི་ྐད་རིགས་རེ་ཆགས་ཤིང་ྱེ་ྲག་ ུང་པ་རེ ་ ལ་ཡང་ཕལ་ྐད་རེ ་ ཆགས་པས་ུལ་རེ ་ ུང་ཕན་ ུན་བར་ྐད་ཆ་ཤོ ད ་ཐབས་ྩ་བ་ཉི ད ་ནས་མེ ད ་པའི ་ གནས་ ུལ་ྱོ ་ བོ ་ མང་ུ་ུང་། ད་ུང་མི ག ་ྔར་ཧ་ཅང་ཛ་ྲག་ཆེ ་ བའི ་ གནས་ུལ་ཞི ག ་ུང་བ་ནི ། བོ ད ་རི ག ས་ན་གཞོ ན ་མང་ པོ ་ ཞིག་གིས་རང་གི་ྐད་ཡིག་བོ ར ་ཏེ་གཞན་ྱི་ྐད་ཡིག་ ློ བ ་ུལ་དང་། ྱད་པར་ྱལ་ཁབ་ྱི ་ ལས་ྱེ ད ་པ་ཚོ ས ་རང་ གི ་ ུ་ུག་ལ་ུང་ུས་ནས་བསམ་ློ ་ གཏོ ང ་ྟངས་དང་། ྐད་ ཆ་བཤད་ྟངས། གོ ས ་ྱོ ན ་ྟངས། ཟས་ཟ་ྟངས། ློ བ ་ྱོ ང ་ ྱ་ྟངས་སོ ག ས་ཚང་མ་གཞན་ྱི་ལད་ློ ས ་ྱང་ྱང་ལོ བ ་ ུ་བུག་པས། ལས་ྱེ ད ་པའི ་ ུ་ུག་ཕལ་ཆེ ་ བ་ལོ ་ གཞོ ན ་ པར་བླེ བ ས་ཤི ང ་། ློ བ ་ྭ་ཆེ ན ་མོ ་ ནས་མཐར་ྱི ན ་ུས་ ྱང་བོ ད ་ྱི་ྐད་ཡིག་ྣ་གཅིག་ྱང་བཤད་འྲི་མི་ཤེས་ པར་མ་ཟད་ྱ་ྱོ ད ་ཚང་མ་མི ་ རི ག ས་གཞན་ྱི ་ ངོ ་ བོ ར ་ུར་ ཟི ན ་ཅེ ས ་ྲ་ཆོ ག ་ཆོ ག ་ཡི ན ། ྐབས་འདི ར ་ངས་ྔོ ན ་ཆད་ ཉི ན ་ཞི ག ་གི ་ མཐོ ང ་ཐོ ས ་ླེ ང ་འདོ ད ་ྱེ ས ་ུང་། ཉི ས ་ྟོ ང ་ ུག་ལོ འ ་ི དྱར་གུང་གི ་ ངལ་གསོ འ ་ི ྐབས་ཉི ན ་ཞི ག ་ལ་ང་
ཤེས་ྱ་གསར་བའི་ྟེགས་ུ་དེབ་ྲེང་བུ་བཞི་པ།
དང་ློ བ ་ྲོ ག ས་ྐོ ར ་ཞི ག ་གསེ ར ་ྟ་གེ ་ སར་གསོ ལ ་ཇ་ཁང་ ུ་སོ ང ་བ་ཡི ན ། ཉམས་དགའ་ཞི ང ་བཀོ ད ་ལེ ག ས་པའི ་ ཁང་ བྩེ ག ས་མཐོ ན ་པོ ་ དེ འ ི ་ ྟེ ང ་ུ་ན་གཞོ ན ་ཕོ ་ མོ ་ མང་པོ ་ ཞི ག ་ མུན་ཅོ ག ་རེ་རེའི་མཐའ་བྐོ ར ་ནས་ཚོམ་ཚོམ་ྱས་ཏེ་ དགོ ད ་ྲ་དང་ྩེ ད ་མཚར་ྱི ་ ློ ང ་ན་ྦི ་ རག་དང་ཐ་མག་གི ་ ྲི་མ་ྣས་མི ་ བཟོ ད ་པ་ཞི ག ་གི ་ དགའ་ྟོ ན ་ལ་རོ ལ ་བཞི ན ་ འུག སང་བསམ་པར་ྱ་ུལ་ག་གེ ་ མོ ་ ཞི ག ་གི ་ ུལ་ྐོ ར ་ ྗོ ང ས་ུ་བ་ུ་གཅི ག ་གནས་འདི ར ་འྱོ ར ་བ་ཡི ན ་ཤེ ས ་ཆེ ་ ྙམ། ཁོ ང ་ཚོ ས ་ྱ་ནག་སི ་ ྲོ ན ་ྲོ ང ་ཆེ ན ་ྱི ་ ཕལ་ྐད་དེ ་ བཤད་ཅི ང ་། གོ ས ་ྱོ ན ་ྟངས་དང་། ྲ་འཇོ ག ་ྟངས་སོ ག ས་ ཚང་མ་ུན་པར་བྙན་འྲིན་ལས་མཐོ ང ་ུབ་པའི་ུབ་ ྱོ ག ས་པའི ་ ལད་མོ ་ ཏག་ཏག་ྱས་ཡོ ད ། ུ་མོ ་ མི ག ་ཤེ ལ ་ནག་ པོ ་ ྱོ ན ་མཁན་ཞི ག ་དང་། ཕོ ་ གསར་ཤ་ྱག་པ་ཆགས་ཡོ ད ་པ་ གཉི ས ་ུང་ར་རོ ་ བར་ུར་ཡོ ད ་ཅི ང ་། གཞན་དག་ཚང་མས་ ཆང་ྩེ ད ་ྱི ་ ུར་ྲ་དང་མཉམ་ུ་ྦི ་ རག་འུང་གི ན ་འུག ྐབས་ཤི ག ་ལ་ཁོ ང ་ཚོ ་ འགའ་ཞི ག ་བར་ལ་ྩོ ད ་འཛི ང ་ུང་ ྟེ ་ ུར་བྱབ་ུང་། ཡ་མཚན་པ་ཞི ག ་ལ། ྐད་གསེ ང ་མཐོ ན ་ པོ འ ་ི ྱ་ྐད་ྱི ་ ུར་ྲའི ་ ནང་ུ་མ་ཎི ་ ུང་། མ་ ཎི ་ ུང་ ཞེ ས ་ུང་ྲ་མི ་ དག་པའི ་ ྒོ ་ ནས་བོ ད ་ྐད་ྱི ས ་མནའ་ཆེ ན ་ པོ ་ གཉི ས ་རི མ ་བཞི ན ་བྱལ་ུང་། དེ ་ ནས་ངས་ཁོ ང ་ཚོ ར ་ ྐད་ཆ་ྲི ས ་པ་ཡི ན ། ཁོ ང ་ཚོ ་ མི ་ ུམ་ུ་ཙམ་ཞི ག ་ཡོ ད ་པའི ་ ྲས་ནས་གུམ་བཞི ་ ཙམ་མ་གཏོ ག ་ཚང་མ་རོ ང ་འྲོ ག ་ས་ ུལ་ནས་འོ ང ་བའི ་ བོ ད ་རི ག ས་ལས་ྱེ ད ་པ་དག་གི ་ ུ་ུག་ ཡི ན ་ལ། ད་ུང་ར་རོ ་ བའི ་ ུ་མོ ་ དེ ་ ླ་ཆེ ན ་ཞི ག ་གི ་ ྲས་ མོ ་ ཡི ན ་ུལ་དང་། ུ་དེ ་ དཔོ ན ་རི ག ས་ཤི ག ་གི ་ ྲས་ཡི ན ་ ུལ་བཤད། ཁོ ང ་ཚོ ་ གསེ ར ་ྟ་ྫོ ང ་མཁར་ུ་གཞི ས ་ཆགས་ ཡོ ད ་ཅི ང ་། ཚང་མ་ྱོ ག ས་སོ ་ སོ འ ་ི ློ བ ་ྭ་ཆེ ་ འྲི ང ་ཁག་ུ་ ློ བ ་ྱོ ང ་ུ་སོ ང ་ཡོ ད ་ལ་དྱར་གནང་གི ་ ྐབས་ཕ་ུལ་ུ་ ཡོ ང ་བ་ཡི ན ། ྔོ ན ་ཆད་ློ བ ་ུང་དང་ློ བ ་འྲི ང ་གི ་ ྐབས་ ཁོ ང ་ཚོ་ློ བ ་ྲོ ག ས་ཡིན་ྱིར་དེ་འདིར་ྱིད་པོ ་ གཏོ ང ་གི་ ཡོ ང ་བ་ཡི ན ་ཟེ ར ། དངོ ས ་གནས་ངས་ཡི ་ ཆད་དང་འཁང་ར་ ྱེ ད ་དགོ ས ་ུང་སོ ང ་། ུ་མཚན་ནི ། ློ བ ་ྱོ ང ་གི ་ གོ ་ རི མ ་ བུད་པའི ་ ླ་ཆེ ན ་དང་དཔོ ན ་རི ག ས་ཁག་གི ་ ུ་ུག་གཙོ ་ ྱས་ཏེ ་ བོ ད ་ྱི ་ ན་ུང་གཞོ ན ་རབས་པའི ་ དུང་ཁག་དག་ ལ་མི ་ རི ག ས་ྱི ་ འུ་ཤེ ས ་དང་། བསམ་ློ འ ་ི གོ ་ ྟོ ག ས། རང་
གཟི ག ས་ུལ་ུས་ྱི ་ ཕོ ་ ཉ། ུལ་ྱི ་ དཀའ་ུག་སོ ག ས་ཡོ ད ་ཚད་ཡི ད ་ལའང་མི ་ འཁོ ར ་ བར་ཐ་ན་ང་ཚོ ་ གཞན་ྱི ་ ྩེ ད ་ཆས་ུ་ུར་འུག་པཡང་ ཡེ ་ ནས་ཤེ ས ་གི ན ་མེ ད ། ད་ུང་ཅོ ལ ་ུང་འགའ་རེ འ ི ་ ྱི ་ ཚོ ག ས་ཡར་ྱས་དང་ྔོ ན ་ཐོ ན ་ུས་རབས་ཞེ ས ་ཁ་གཡང་ ཅི་ཙམ་བོ ས ་ྱང་དོ ན ་ངོ ་ མར་རང་ྐད་རང་གི ས ་མི་ཤེས་ པའི ་ ཚད་ལ་ླེ བ ས་འུག ཡང་ལ་ལས་བོ ད ་ྱི ་ ྐད་ཡི ག ་ ལ་རི ན ་ཐང་མེ ད ་ཅི ང ་གོ ་ མི ་ ཆོ ད ་པ། བཀོ ལ ་ྱོ ད ་ྱི ་ ྱབ་ ཁོ ང ས་ུང་བ་སོ ག ས་ྱི་ཞན་ཆ་མང་བས་ྱང་ན་དགོ ས ་ མཁོ ་ མེ ད ་ཅེ ས ་མི ག ་ྱང་ུང་བའི ་ ླེ ན ་ྟགས་མང་པོ ་ ྟོ ན ་ བཞི ན ་འུག ྟ་ུལ་འདི ས ་ང་ཚོ འ ི ་ མི ་ རི ག ས་ྱི ་ ཚེ ་ ྲོ ག ་ མུག་ྫོ ག ས་པའི ་ ཐབས་གཡོ ་ འཐེ ན ་བཞི ན ་ཡོ ད ། ད་ུང་ ློ བ ་ྭ་རེ ་ ུང་ན་འདི ་ ྟ་ུའི ་ ྲི ག ་ལམ་ཡོ ད ་དེ ། གཟའ་ འཁོ ར ་རེ འ ི ་ མུག་ུ་ྱི ་ བྡོ མ ས་ྱས་ཏེ ་ ློ བ ་མ་བོ ད ་ྐད་ དག་མ་ཤོ ད ་མཁན་ཚོ ར ་ྱ་དགའ་ཡོ ད ་ཅི ང ་། ྐད་ཡི ག ་ བྲེ ས ་མ་ཤོ ད ་མཁན་ཚོ ར ་འྲམ་ྕག་དང་། ལས་ཀ་ལས་ དགོ ས ་པའི ་ ཉེ ས ་ཆད་གཅོ ད ་པ་སོ ག ས་ྱི ་ ཐབས་ལམ་གཉེ ར ་ ྱི ན ་འུག གནས་ུལ་འདི ་ མཐོ ང ་མ་ཐག་ང་ལ་ཡི ད ་ འུལ་ཐེ བ ས་ཅི ང ་དགའ་ྲོ ་ ཆེ ན ་པོ ་ ྱེ ས ་ུང་། ཡི ན ་ན་ ཡང་ཞི བ ་པར་བསམ་ུས། ཡི ་ ུག་ཅི ང ་ུ་ུག་པའི ་ བསམ་ ློ ་ ཞི ག ་གི ས ་ང་རང་དབང་མེ ད ་ུ་བྣངས་ུང་། ུ་མཚན་ ནི ། འདི ་ ྟ་ུའི ་ བསམ་ློ ་ དང་འུལ་བྱོ ད ་ནི ་ དགའ་འོ ས ་ པ་ཞི ག ་ཡི ན ་པ་ྲོ ས ་མེ ད ་ཡི ན ་ལ། ྱོ ག ས་གཅི ག ་ནས་བཤད་ ན། ྲི ད ་འྱོ ར ་རི ག ་གུམ་ུན་ུམ་ཚོ ག ས་པའི ་ བོ ད ་ཁ་ བ་ཅན་ཞེ ས ་ྙན་ྲགས་ས་ཆེ ན ་པོ འ ི་ དྱི ལ ་འཁོ ར ་ུ་ྱབ་ ཅི ང ་། ལོ ་ ངོ ་ ྲི ་ ྟོ ང ་ུ་མའི ་ ལོ ་ ུས་ྱི ་ བདེ ན ་དཔང་ྡན་ པའི ་ བཙན་པོ ་ ཡབ་མེ ས ་རི མ ་ྱོ ན ་ྱི ་ བུད་འཛི ན ་པ་ྟེ ་ ང་ ཚོ འ ི ་ ུས་ྐབས་འདི ར ་ན་ུང་གཞོ ན ་རབས་པ་ཚོ ར ་རང་ ྐད་རང་གི ས ་བཤད་ན་བཤད་ན་ྱ་དགའ་ྟེ ར ་དགོ ས ་པའི ་ ཚད་ལ་ུག་འུག་པ་དེ ར ། བསམ་ན་ཤས་མི ་ བཟོ ད ་ཅི ང ་ ། བཤད་ན་གཏམ་ྱི ས ་མི ་ ྫོ ག ས་པའི ་ གནས་བབ་འདི ས ་ང་ ནམ་ཡང་ུག་བྔལ་ྱི ་ ློ ང ་ུ་དམ་ལ་བཏགས། ངང་ུལ་ འདི ་ ང་གཅི ག ་པོ ་ མ་ཡི ན ་པར་རང་ཉི ད ་ལ་ཤ་ཚ་ཞི ང ་། ྙི ང ་ ཉེ ་ བ་ཚང་མའི ་ སེ མ ས་ཁོ ང ་ན་ན་ུག་དེ ་ ཡོ ད ་པར་ངེ ས ། ྱི ་ འཛམ་ླི ང ་གི ་ མི ་ རི ག ས་ུ་ཡི ན ་ཡང་རང་ྐད་རང་གི ས ་ བཤད་ུ་དེ ་ ནི ་ འྲོ ག ་པས་ུགས་འཚོ ་ བ་དང་། རོ ང ་པས་ 41
གཟི ག ས་ུལ་ུས་ྱི ་ ཕོ ་ ཉ། ཞི ང ་འདེ བ ས་པ་ཇི ་ བཞི ན ་ུན་ྡན་ྱི ་ ྱ་བ་དངོ ས ་མ་ ཞིག་ཡིན་པ་ུས་ྱང་ཤེས་ན་ང་ཚོའི་ཐབས་ྱོ ་ བའི་ གནས་ྟངས་འདི ་ དང་། མ་འོ ང ས་པར་ག་འྲ་ཞི ག ་ུ་ འུར་ུ་ཡིན་པ་མན་ུའི་མི་རིགས་ྟ་ུར་བྟས་ པས་ྱང་ཕལ་ཆེ ར ་ཤེ ས ་ུབ། དེ འ ི ་ ྱི ར ་ཐབས་ྱ་ུས་ ྟོ ང ་གི ས ་ྷག་བསམ་དང་ཤེ ས ་ཡོ ན ་ཅན་དག་བྲོ ་ ླེ ང ་ དང་ྲོ ས ་མུན་འོ ག ་བོ ད ་པས་བོ ས ་ྐད་བཤད་ུ་དང་ ། ཚང་མས་གཅི ག ་ུར་ུ་བཀོ ལ ་ྱོ ད ་ུབ་པའི ་ ྱི ་ ྐད་ ཅིག་གཏན་ཁེལ་བར་ྱ་ུ་དེ་བཤོ ལ ་ུ་མེད་པའི་ཧ་ ཅང་གལ་ཆེ ན ་ཞི ག ་ཡི ན ་ྙམ། གུམ་པ། ྱི ་ ྐད་གཏན་འབེ བ ས་དང་ྐད་ཡི ག ་ུར་ ྱོ བ ་ྱེ ད ་ཐབས། ྱི ་ ྐད་བཟོ ་ ྟངས་ྱང་ལ་ལས་ྔོ ན ་ ྱོ ན ་བཙན་པོ ་ དག་གི ས ་དུས་ྐད་ྲ་ཞི ང ་། བོ ད ་ྱི ་ ྲིད་འྱོ ར ་རིག་གུམ་ྱི་ྟེ་གནས་ྷ་ས་ཡིན་ྱིར་ ྷ་སའི ་ ྐད་ྱི ་ ྐད་ུ་བཞག་ན་འྲི ག ་ུལ་དང་། ལ་ ལས་ཁམས་ྐད་ནི ་ ྱབ་ྱ་ཆེ ་ ཞི ང ་མདོ ་ དུས་གཉི ས ་ ྱི་བར་ུ་ཡོ ད ་པས་ྱོ ག ས་གཉིས་ྱི་ཆ་འྲེས་ཡོ ད ་ ྱི ར ་དེ ་ འྲི ག ་ུལ་དང་། ལ་ལས་ཨ་མདོ འ ་ི ཁ་ྐད་ུ་ གནའ་བོ འ ་ི བྡ་ྙི ང ་མང་ཞི ང ་། བོ ད ་ྱི ་ ྲོ ལ ་ུན་ྣལ་ མའི ་ ྐད་ཤས་ཆེ ་ བས་དེ ་ འྲི ག ་ུལ་ཟེ ར ་བས་མཁས་ པ་ཚང་མ་ཞལ་མུན་ྱི ས ་ཡོ ང ་དཀའ་བའི ་ གནས་ུ་ ུར་འུག འདི འ ི ་ ྱོ ག ས་ལ་ཞི བ ་འདང་བྱབ་ན། མདོ ་ དུས་ཁམས་གུམ་ལས་འདི ་ དང་འདི ་ འྲི ག ་ུལ་ྱི ་ ཁ་ཚོ ན ་གཅོ ད ་ཐབས་མེ ད ་དེ ། དཔེ ར ་ན་དེ ང ་གི ་ ཆར་ དུས་ྐད་བོ ད ་ྱི་ྱི་ྐད་ུ་བཞག་ན་འྲིག་ུལ་ ཟེ ར ་མཁན་མང་ཡང་དེ ་ གཏན་ནས་མི ་ འྲི ག ུ་མཚན་ ནི ་ དུས་ྐད་ྱི ས ་ཡི ་ གེ འ ི ་ ྔོ ན ་ྗེ ས ་མི ང ་གུམ་དང་ མགོ ་ འདོ ག ས་དྱངས་བཅས་ྱི ་ ྲ་གདངས་ྩ་བ་ཉི ད ་ ནས་མི ་ ཐོ ན ་པ་ུ་མ་ཞི ག ་ཡོ ད ་པ་ང་ཚོ ས ་ཉན་པས་ྱང་ ཤེ ས ་ུབ་ཏེ ། དཔེ ར ་ན་བྲ་ཤི ས ་བདེ ་ ལེ ག ས་ུན་ུམ་ ཚོགས་པར་ཤོ ག ་ཅེས་པ་ལ་བྲ་ཤིས་ྡེ་ལེ་ཕེན་སོ མ ་ ཚོ ག ས་པའ་ཤོ ་ ཞེ ས ་དང་། ཡག་པོ ་ འུག་ཅེ ས ་པར་ཡ་ པོ ས ་་ྡོ ས ་དང་། མི ག ་གི ས ་ྟོ ས ་ཞེ ས ་པར་ྨི ས ་ྟ་དང་། ློ བ ་ྱོ ང ་གི ་ ུས་ཚད་ཡག་ུ་འྲོ ་ བཞི ན ་ཡོ ད ་ཅེ ས ་པ་ ལ། ློ བ ་ྱོ ང ་གི ་ ུས་ཚད་ཡག་ུ་ཡག་ུ་འྲོ ་ བཞི ན ་ 42
ཁ་བའི་འདབ་མ།
ཡོ ད ་ཅེ ས ་དང་། དཔེ ་ ཆ་གཡར་བར་འྲོ ་ བ་ཡི ན ་ནམ་ཞེ ས ་པར། དཔེ ་ ཆ་གཡར་བར་འྲོ ་ གས་སམ། འྲོ ་ གི ་ ཡི ན ་པས་དང་། ྷོ ་ མོ ་ ལགས་ྱི ས ་གཞས་གཏོ ང ་གི ན ་འུག་ཅེ ས ་པར་ྷ་མོ ་ ལགས་ གིས་གཞས་གཏོ ང ་གིས་ྡོ ས ་སོ ག ས་ྱིས་མཚོན་ུ་མའི་བྡ་ ྲོ ད ་ྱི ་ དགོ ང ས་དོ ན ་དང་མི ་ མུན་པའི ་ ཆ་མང་པོ ་ ཞི ག ་ུན་ བཀོ ལ ་ྱི ་ ྐད་ཆའི ་ ནང་ུ་ཡོ ད ་པས་སོ ། ློ བ ་དཔོ ན ་ུ་མི ས ་ དང་པོ ་ ཡི་གེ་ྩོ མ ་ྐབས་གཞི་བཅོ ལ ་ས་དེ་དུས་ྐད་མིན་ ནམ་ཞེ ་ ན་དེ ་ བདེ ན ་ཡང་། དེ འ ི ་ ྗེ ས ་ུ་ྷ་ས་ནས་མི ་ རི ག ས་ མང་པོ ་ འུས་ྡོ ད ་དང་ུ་འུལ་ྱེ ད ་ྱོ ང ་བ་དང་། རང་ྐད་ འཛི ན ་ྱོ ང ་དང་ུད་འཛི ན ་ྱི ་ ྲི མ ས་སོ ག ས་ཅི ་ ཡང་མེ ད ་པས་ ྷ་སའི ུ ལ་ྐད་ནི ་ ཚོ ང ་ུས་ྱི ་ འོ ་ མ་བཞི ན ་འུར་ྡོ ག ་དང་ བྲེ ་ ྷད་གང་མང་ུགས་ཡོ ད ་དེ ་ ླངས་འཁོ ར ་ལ། མོ ་ ཊ་ྟེ ་ དྱི ན ་ྐད་དང་། ྐང་འབོ ལ ་ལ། ུ་མོ ་ ུ་ུ་ྟེ ་ སོ ག ་ྐད། ད་ ུང་ྱ་གར་ྱི ་ ྐད་རི ག ས་སོ ག ས་ྐད་རི ག ས་ྱི ་ ཆ་ཤས་སོ ག ས་ མང་ུ་འྲེ ས ་ཡོ ད ་པ་ློ ་ གུ་བོ ས ་བྟགས་ན་ཤེ ས ་ུབ་པས་སོ ། ། དེ ང ་ྐབས་ཨ་རི ་ སོ ག ས་ྱལ་ཁབ་གཞན་པ་ནས་འོ ང ་བའི ་ མི ་ མང་པོ ་ ་ཞི ག ་གི ས ་ྱང་བོ ད ་ྱི ་ རི ག ་གུང་དང་འཚོ ་ བ་ལ་ ུས་ལོ ན ་ྱི ་ ཆེ ད ་ུ་ཐོ ག ་མར་དུས་ྐད་ློ བ ་བཞི ན ་ཡོ ད ་ྱང་ གཞན་ྟ་ཅི ། ཐ་ན་མདོ ་ ཁམས་སོ ག ས་ུ་ཟ་ྐད་འུང་ྐད་ཙམ་ ཡང་འྲོ ད ་ཐབས་མེ ད ་པའི ་ དཀའ་ཁག་ལ་འྲད་ྱི ན ་ཡོ ད ་པ་ དང་། ད་ུང་བོ ད ་ཡི ག ་ུ་བུར་བའི ་ ུ་ངོ ག ས་ུ་གཏམ་ུད་ ལས་གསལ་བའི ་ ྱེ ད ་འྲེ ལ ་ྱི ་ འྲད་གི ་ དང་གི ས ་ྱི ས ་ཆོ ག ་ པར་ྱས་ཡོ ད ་པ་དེ་ཡང་ྷ་སའི་ྐད་གཞིར་བུང་ྟེ་གཏན་ འབེ བ ས་ྱས་པ་ཡི ན ་ུལ་མཁས་དབང་དུ་དགེ ་ བསམ་གཏན་ ྱི ས ་གསལ་བར་གུང་ཡོ ད ། འདི ་ གཅི ག ་པོ ར ་བསམ་ན་ཡང་ དུས་ྐད་བོ ད ་ྱི ་ ྐད་ུ་བཞག་ན་ྟོ ང ་ཆ་གང་མང་ཞི ག ་གི ་ ལ་ྐོ ང ་ཐབས་ྩ་བ་ཉི ད ་ནས་མེ ད ་པས་སོ ། ། ཨ་མདོ ་ ཁམས་ྱི ་ ྲོ ད ་ན་ཡང་། ཀ་དང་ག ཅ་དང་ཇ། ཏ་དང་ ད། ཟ་དང་ས། ཝ་དང་འ་སོ ག ས་ྱང་ློ ག ་དང་། ྱ་དང་ཆ། ྱ་ དང་ྕ། འདི ་ དང་འུ། ལོ ས ་དང་ུས། ྒ་དང་ྒ་སོ ག ས་ྱོ ར ་ ློ ག ་སོ ག ས་ྱིས་མཚོན་ྲ་གདངས་ལ་ྱད་པར་གཏན་ནས་ མེ ད ་པའི ་ ློ ག ་ྟངས་ྱོ ག ས་སོ ་ སོ ་ ན་ཡོ ད ་པ་དང་། ཡང་ྲི ད ་ ཅེས་པ་གཅིག་པོ ་ ལ་ཡང་ློ ག ་ྟངས་མི་འྲ་བ་གུམ་ཡོ ད ་ པས་མཚོན་བོ ད ་ུལ་མཐའ་དུས་ུན་ུ་བོ ད ་ཡི ག ་གི ་ ློ ག ་ ྟངས་འུས་ཚང་ཞི ང ་གཤི ས ་ྱི ན ་ཞི ག ་མཐོ ང ་ུ་གཏན་ནས་
ཤེས་ྱ་གསར་བའི་ྟེགས་ུ་དེབ་ྲེང་བུ་བཞི་པ།
མེ ད ། དེ འ ི ་ ྱི ར ་ུལ་ྱོ ག ས་གཅི ག ་གི ་ ཕལ་ྐད་དེ ་ བོ ད ་ྱི ་ ྱི ་ ྐད་ུ་བཞག་ན་ུན་ུམ་ཚོ ག ས་པ་ཞི ག ་ ཡོ ང ་ཐབས་ྩ་བ་ཉི ད ་མེ ད ་ྙམ་མོ ། །ཆོ ལ ་ཁ་གུམ་ པོ ས ་ྐད་ཆའི ་ བཤད་ྟངས། ཐ་ྙད་བཀོ ལ ་ྱོ ད ་ྱེ ད ་ ྟངས། ྱ་དངོ ས ་གསར་བར་མི ང ་འདོ ག ས་ྟངས་ སོ ག ས་གཅི ག ་ུར་དང་། ཕན་ུན་བར་ྐད་ཆས་བྡ་ ྲོ ད ་པ་ལ་དཀའ་ངལ་མེ ད ་ཞི ག ་བཟོ ་ ུ་དལ་འགོ ར ་མི ་ ུངས་བའི ་ གལ་ཆེ ་ བའི ་ ྱ་བ་ཞི ག ་ཡི ན ་པ་ྲོ ས ་མེ ད ་ ཡི ན ་ལ། མི ་ རི ག ས་གཞན་ྱི ་ ལག་ྩལ་ལས་ཐོ ན ་པའི ་ ྱ་དངོ ས ་གསར་པ་ྣམས་ལ་བྟགས་དྱད་མེ ད ་པར་ བབ་བཅོ ལ ་ུ་མི ང ་འདོ ག ས་པ་དེ ་ ཡང་ྩ་བ་ཉི ད ་ནས་ མི ་ འྲི ག ས། ུ་མཚན་ནི ། ཆོ ལ ་གུམ་གཅི ག ་ུར་ ྱི ས ་གོ ་ ུབ་པ་དང་། དོ ན ་ལ་འྱོ ར ་ཞི ང ་བྗོ ད ་བདེ ་ བ། བྡ་ྲོ ད ་དང་མུན་དགོ ས ་པ་སོ ག ས་འཛོ མ ས་པ་ ུ་མ་ཞི ག ་ཡོ ད ་པས་སོ ། ། དཔེ ར ་ན། ཨ་མདོ འ ་ི ུལ་ུ་འགས་ུལ་ལ་རོ ས ་དང་ ། ྦལ་བ་ལ་གཟའ་བ་སོ ག ས་འབོ ད ་པ་དང་། ྷ་ས་པས་ ྱི ས ་པ་ལ་ཨ་ཝ་དང་། ྲི ང ་མོ ་ དང་ུ་བོ ་ ལ་ཨོ ་ ལགས་ སོ ག ས་གཞན་ུས་ྱང་གོ ་ མི ་ ུབ་པའི ་ མི ང ་དེ ་ རི ག ས་ བཏགས་ན་ཁེ ་ ཕན་ལས་གནོ ད ་པ་ཆེ ན ་པོ ་ འུང་། ཉེ ་ ཆར་གསེ ར ་ཐང་ླ་ུང་གི ་ མཁས་པའི ་ དབང་པོ ་ ུལ་ ྲིམས་ློ ་ ྲོ ས ་སོ ག ས་མདོ ་ དུས་ཁམས་གུམ་ྱི་ མཁས་པ་ུ་མས་ུན་རིང་བོ འ ི་ བར་ུ་ཞིབ་འུག་ དང་ཚོ ད ་ྟ། ྱོ ག ས་སོ ་ སོ འ ་ི ྐད་ཆའི ་ ལེ ག ས་ཆ་བུ་ ལེ ན ་སོ ག ས་ྱས་ཏེ ་ ཡི ག ་རི ག ས་མང་པོ འ ི་ ྲ་གདངས་ དང་མུན་ཞི ང ་། དངོ ས ་པོ ་ གང་ཡི ན ་ཡང་དེ འ ི ་ ྱེ ད ་ ལས་དང་། ཕན་ུས་སོ ག ས་མཚོ ན ་ུབ་པ། མདོ ་ དུས་ ཁམས་གུམ་ུས་ྱང་གོ ་ ུབ་པའི ་ ཐ་ྙད་ྲི ་ གཅི ག ་ ཙམ་གསར་འདོ ག ས་ྱས་ཏེ ་ དེ བ ་ུ་བུན་པ་དེ ་ འྲ་ ཡི ན ་ན་ྐད་ཡི ག ་གཅི ག ་ུར་ལ་ཁེ ་ ཕན་ཆེ ན ་པོ ་ ཡོ ད ་ པ་མ་གཏོ ག ས་དེ ང ་ྐབས་ཨ་མདོ འ ི་ ཁ་ྐད་ློ བ ་དེ བ ། ྷ་སའི ་ ཁ་ྐད་ློ བ ་དེ བ ་ཞེ ས ་ྱོ ག ས་རེ ་ བའི ་ དཔེ ་ དེ བ ་ མང་པོ ་ པར་ུ་ུན་བཞི ན ་འདི ་ ཚོ ས ་ྐད་ཡི ག ་གཅི ག ་ ུར་ལ་གནོ ད ་པ་ཚབ་ཆེ ན ་ྱེ ལ ་ཏེ ། དགེ ་ འུན་ཆོ ས ་ འཕེ ལ ་ྱི ས ། དེ ང ་སང་མཐའ་མི ་ འགའ་ཞི ག ་གི ས །
གཟི ག ས་ུལ་ུས་ྱི ་ ཕོ ་ ཉ། དུས་ྱི ་ ཕལ་ྐད། ླ་ྭགས་ྱི ་ ཕལ་ྐད་སོ ག ས་ྣང་བར་གང་ ྲན་ྱི ་ ྐད་མཛོ ད ་དང་ླེ ག ས་བམ་ྡེ བ ་པ་འདི ་ རི ག ས། བྱ་ལ་ དར་ྲོ ལ ་ཆེ ་ ུ་སོ ང ་ན། ུལ་སོ ་ སོ འ ་ི ཕལ་ྐད་མི ་ འྲ་བའི ་ ྱེ ན ་ ྱི ས ། བོ ད ་ྱི ་ ྱི ་ ྐད་ཡང་ུམ་ུར་ཆད་དེ ། ནམ་ཞི ག ་ན་ུལ་སོ ་ སོ འ ི་ ྐད་དང་ཡི ་ གེ ་ ཕན་ུན་བྡ་མི ་ འྲོ ད ་པ་ཞི ག ་འོ ང ་ངེ ས ་ལ། ྐད་ཡི ག ་སོ ་ སོ ར ་ྱེ ས ་པས། བསམ་འྱེ ར ་དང་ྱོ ད ་ལམ་སོ ག ས་ ྱང་ཐ་དད་ུ་སོ ང ་ྟེ ། མཐར་བོ ད ་ྱི ་ མི ་ རི ག ས་དང་ྱལ་ཁབ་ ྩ་བ་ཉི ད ་ནས་སི ལ ་ུར་འཐོ ར ་བའི ་ ྱེ ན ་ུ་འྲོ ་ བ་ལགས། གལ་ ཏེ་ཕལ་ྐད་གསར་བ་དེ་འྲ་ཞིག་བོ ད ་ུལ་ུན་ུ་དར་བའི་ དབང་ུ་ྱས་་ན་ཡང། རང་ཅག་གི ་ ཆོ ས ་ྐད་ུ་ྲི ས ་པའི ་ མདོ ་ ུད་རི ག ་གནས་ྱི ་ གུག་ལག་ྱ་མཚོ ་ ྟ་ུ་འདི ་ ུན་རི མ ་ྱི ས ་ ུས་ྱང་མི ་ གོ ་ བའི ་ ླེ ག ས་བམ་ྱི ་ ུང་པོ ་ ཙམ་ུ་འྲོ ་ ངེ ས ་པས། ྲོ ལ ་ངན་འདི ་ འྲའི ་ ྱོ ག ས་ལ་ཐམས་ཅད་ྱི ས ་བག་ཟོ ན ་དགོ ས ་ པ་ལགས་ཞེ ས ་ྔ་མོ ་ ནས་དོ ན ་ྡན་བུ་བ་མེ ད ་པའི ་ བཀའ་ློ བ ་ ཡང་ཡང་གནངས་པ་བཞི ན ་ནོ ། ། ུང་གསེ བ ་ྱི ་ མར་མེ ་ བཞི ན ་ཧ་ཅང་ཉེ ན ་ཁའི ་ གནས་ུ་ ུང་བའི་ང་ཚོའི་ྐད་ཡིག་འདི་ངེས་པར་ུ་ུར་ྱོ བ ་དགོ ས ་ ལ། ས་གནས་རང་ྱོ ང ་གི ་ འྲེ ལ ་ཡོ ད ་ལས་ུངས་ྱི ་ ྱབ་ྱོ ར ་ དང་རོ ག ས་རམ་ཡོ ང ་བར་རེ ་ ུ་དང་ུལ་འདེ ད ་འོ ག ་མདོ ་ དུས་ ཁམས་གུམ་ྱི ་ཤེ ས ་ཡོ ན ་ྡན་པའི ་ ླ་དཔོ ན ་དང་། མཁན་ པོ ། ྭ་པ། དགེ ་ ྒན། ློ བ ་ྭ་ཆེ ་ འྲི ང ་གི ་ ློ བ ་མ་སོ ག ས་ྷག་ བསམ་ྡན་ཞིང་མྱེན་དྱོ ད ་ཡངས་པའི་མི་ྣ་བུ་ྲིག་ྱས་ ཏེ་དང་པོ ་ དྱངས་གསལ་སོ ་ བཞི་ྱང་ློ ག ་དང་ྔོ ན ་ྗེས་མགོ ་ འདོ ག ས་དྱངས་གསལ་ྱར་ནས་ློ ག ་ྟངས་སོ ག ས་བོ ད ་ཡིག་ གི་ྲ་གདངས་རེ་རེ་ནས་མ་འྲེས་པར་གཅིག་ུར་ྱེད་ུ་ག་ ཅང་གལ་ཆེ ་ བར་སེ མ སཏེ ། ུ་མུད་ུ་མཁས་ུན་ཚང་མས་དོ ་ ྣང་མེ ད ་པར་གང་འདོ ད ་ུ་གུག་བཞག་ན་ཁ་འཐོ ར ་དང་ཞི ག ་ རལ་ུ་འུར་བའི ་ ཉེ ན ་ཁ་ཇེ ་ ཆེ ར ་འྲོ ་ བ་ལས། གཅི ག ་ུར་ྱི ་ ྐལ་བ་ཞི ག ་ནམ་ཡང་ཡོ ང ་ཐབས་མེ ད ་ྙམ། དེ འ ི ་ ྱི ར ་དང་པོ ་ བོ ད ་ཡིག་གི་ྲ་གདངས་གཅིག་ུར་ཡོ ང ་བ་ྱས་ྗེ ས ་ད་གཟོ ད ་ གོ ང ་གི ་ མི ་ ྣ་དག་མདོ ་ དུས་ཁམས་གུམ་ྱི ་ ྱོ ག ས་སོ ་ སོ ་ དང་ ྷག་པར་ུ་ུལ་ུ་གཞན་དང་འདབས་འྲེ ལ ་ཞི ང ་བོ ད ་ྐད་དང་ བོ ད ་ཡིག་ྩ་བ་ཉིད་ནས་ཡལ་ལ་ཉེ་བའི་མཐའ་ྣམས་ུ་སོ ང ་ ྟེ་མི་དམངས་མང་ཚོགས་ལ་བསམ་པའི་ློ བ ་གསོ ་ དང་འྲེལ་ ཞི ང ་། བྡ་ྲོ ད ་དང་མུན་ཞི ང ་གཏན་ལ་ཕབ་པའི ་ ྲ་གདངས་ 43
གཟི ག ས་ུལ་ུས་ྱི ་ ཕོ ་ ཉ། གཞིར་བཞག་ནས་བོ ད ་ྱི ་ ྐད་ཡི ག ་ློ བ ་ྲིད་ྱས་ཏེ ་ མང་ ཚོ ག ས་ྱི ་ ཡི ག ་ྨོ ང ་སེ ལ ་ཐབས་དང་། ུན་བཀོ ལ ་ྱི ་ ྐད་ ཆ་བྡ་ྲོ ད ་དང་མུན་པར་བཤད་ུར་ུལ་འདེད་གཏོ ང ་ ུབ་ན་གུར་ུ་ཟ་བའི ་ མུག་འྲས་ལོ ན ་ུབ། ློ བ ་ྲི ད ་ ྱེ ད ་པ་པོ ར ་ཚང་དགོ ས ་པའི ་ དོ ན ་ཚན་ུག་ཡོ ད ་དེ ། གཅི ག ློ བ ་ཡོ ན ་མི ་ ལེ ན ་པ། གཉི ས ། བོ ད ་རི ག ས་གཙང་མ་ཡི ན ་པ། གུམ་ཐ་ན་བོ ད ་ཡི ག ་འྲི ་ ློ ག ་དང་ུམ་ྟགས་དག་གུམ་ ྱོ ག ས་རེ ་ ཙམ་ཡན་ཤེ ས ་པ། བཞི ། ྐད་ཡི ག ་གི ་ རི ན ་ཐང་ དང་ཕན་ུས་ྱད་ཆོ ས ་སོ ག ས་དང་། དེ ་ ཉམས་པའི ་ མུག་ འྲས་གནས་བབ་ངོ ་ ྲོ ད ་ུབ་པ། ྔ། ྷག་བསམ་ྣམ་དག་ གི ས ་ལས་རི ག ས་ལ་ུས་ུགས་ཡོ ད ་ཚད་འདོ ན ་པ། ུག ལས་རི ག ས་དེ ར ་ྱི ད ་མི ་ ུག་པའི ་ ྙི ང ་ྟོ བ ས་ྡན་པ་བཅས་ མེ ད ་ུ་མི ་ ུང་བའི ་ ྩ་བའི ་ ཆ་ྱེ ན ་ུ་བཞག་ྟེ ་ ྱོ ག ས་སོ ་ སོ ར ་ུས་ུགས་མཉམ་པའི་འུལ་ྱོ ད ་ྱས་ན་ྱ་ཆེའི་ མང་ཚོགས་ཡིག་ྨོ ང ས་ྱི་དཀའ་ཁག་ལས་ྱོ བ ་ུབ་པར་ སེ མ ས། དེ ་ ྟར་བོ ད ་མཐའ་དུས་ུན་ྱི ས ་བོ ད ་ཡི ག ་ློ ག ་ ྟངས་ྱི་ྲ་གདངས་གཅིག་ུར་ྱེད་ུབ་སོ ང ་ན་ྱོ ག ས་ གང་ཐད་ནས་ྲ་བྟན་དང་ྭངས་གཙང་ཡོ ང ་བར་ཕན་ུས་ ཆེ ་ བར་མ་ཟད་ང་ཚོ ་ ུ་ཡི ན ་ཡང་ཡི ག ་ྨོ ང ས་སེ ལ ་བ་དང་། ུན་ྱོ ད ་ྐད་ཆ་ཡི ག ་ྐད་དང་མུན་པར་ཤོ ད ་ུབ་པ་ཞི ག ་ ཆགས་ུབ་ྗེ ས ་བོ ད ་ྱི ་ ྱི ་ ྐད་ྱང་ློ ག ་ྟངས་གཅི ག ་ུར་ ྱི ་ ཡི ག ་ྐད་དེ ས ་ཆོ ག ་ལ་དེ ་ ལས་གཞན་ུ་འཚོ ལ ་བའི ་ ངལ་ བ་མི ་ དགོ ས ་པར་སེ མ ས་སོ ། ། བཞི ་ པ། ྱི ་ ྐད་ྱབ་གདལ་གཏོ ང ་བའི ་ ཐབས་ལམ། ྱིར་སོ ་ སོ འ ི་ མང་ཚོགས་ྱི་ཡིག་ྨོ ང ས་སེལ་བའི་ཐབས་ ལ མ ་ དེ ས ་ ྱི ་ ྐ ད ་ ྱ ང ་ ཞོ ར ་ ུ ་ ྱ བ ་ ྤེ ལ ་ ུ ་ ག ཏོ ང ་ ུ བ ་ ཡོ ད ་ྱང་། ད་ུང་ཡི ག ་ྨོ ང ས་ུ་ུས་པའི ་ ུལ་ུ་ཁག་ དང་། ྲི ལ ་བྲགས་དང་ྱབ་ཁོ ང ས་ྱ་ཇི ་ ཆེ ར ་གཏོ ང ་ུ་ གཏོ ང ་ྱིར་གཏན་ལ་ཕབ་པའི་ྱི ་ ྐད་དེ ་ ྲ་ཐག་དང་དེབ་ ུ་བུན་ཏེ་དང་པོ ་ དགོ ན ་ྡེ་དང་ློ བ ་ྭ་ཁག་སོ ་ སོ ་ ནས་ ུས་ུན་ངེ ས ་ཅན་ཞི ག ་གི ་ རི ང ་ུ་ློ བ ་ྱོ ང ་དང་ྲི ད ་ྟོ ན ་་ ྲི ལ ་བྲགས་བཅས་ཚགས་ུ་ུད་པ་ྱས་ྗེ ས ་ློ བ ་ྭ་དང་ དགོ ན ་ྡེ་ཁག་དེ་དག་ནས་མགོ ་ བྩམས་ཏེ་མཁན་པོ ་ དང་ ། ླ་མ། ྭ་པ། དགེ ་ ྒན། ཆེ ་ འྲི ང ་ློ བ ་ྭའི ་ ློ བ ་མ་སོ ག ས་ ཤེ ས ་ཡོ ན ་དང་ྷག་བསམ་ྡན་པའི ་ མི ་ ྣ་དག་ྱོ ག ས་སོ ་ སོ འ ་ི 44
ཁ་བའི་འདབ་མ།
ྱ་ཆེ འ ི ་ མང་ཚོ ག ས་ྲོ ད ་ུ་སོ ང ་ནས་ློ བ ་ྲི ད ་དང་ུལ་ ློ ང ་ྱས་ཏེ ་ ྱབ་བྡལ་ུ་གཏོ ང ་ཐབས་དང་། ད་ུང་ ྗོ ང ས་ྔའི ་ ྱང་ྲོ ག ་ལས་ུངས་དང་། བྙན་འྲི ན ་ཁང་ ། ྲ་བྙན་བུར་ུན་ྟེ ་ གནས། གུང་ྒེ ར ་ྱི ་ དཔེ ་ ུན་ ཁང་དང་། ུས་དེ བ ་ཚགས་པར་སོ ག ས་ལས་ྲོ ས ་མུན་ གཅི ག ་ུར་འོ ག ་ཐབས་ཤེ ས ་གང་ལེ ག ས་ྱི ་ ྱབ་བྲགས་ དང་ུལ་འདེ ད ། ློ བ ་ྲི ད ་སོ ག ས་ྱས་ཏེ ་ བོ ད ་ུལ་མཐའ་ དུས་ུན་ུ་བྡ་ྲོ ད ་དང་མུན་པའི་ྱི་ྐད་དེ་དར་ ྱབ་ུང་བའི་ཉིང་དགོ ས ་ལ་ཕན་ུན་བར་ྲ་ཤེས་ཤིང་ དོ ན ་གོ ་ བའི ་ ལག་ལེ ན ་དོ ན ་འྱོ ལ ་ཡོ ང ་བ་ྱས་ཐོ ག ་ཚང་ མ་ཡི ག ་ྨོ ང ས་ྱི ་ དཀའ་ཁག་ལས་ཐར་ཐབས་ུ་མཁས་པ་ ཚང་མས་ུགས་གཞི ག ས་ནན་ཏན་ྱི ས ་ཁ་བཤད་དོ ན ་ལ་ གནས་ུབ་པའི ་ རེ ་ བ་ཡང་ཡང་ུ།
ཤེས་ྱ་གསར་བའི་ྟེགས་ུ་དེབ་ྲེང་བུ་བཞི་པ།
ུས་རབས་གསར་བའི ་ ླེ ང ་བྗོ ད ། མཐོ་ྒང་གི་རི་ྲོང་འདི་ནས་རེ་ུག་ྱང་ྱང་ལ་ མུན་པ་བཅོལ་ནས་མི་རབས་ུ་མ་འདས་ཡང་། ངས་ ནམ་ཡང་དེ་ྟར་ྱེད་འདོ ད ་མེད་ལ་དངོ ས ་ུབ་དང་ ྨོ ན ་འྲས་ཁོ ་ ནར་ུག་པའི ་ གོ ་ ྐབས་རི ང ་པོ ་ ཡང་མེ ད ། ནམ་ུན་ཡོད་པ་ནི་ཉམ་ཐག་པའི་མི་ུ་འདི་ཚོ་དང་ུད་ ལ་ཉེ ་ བའི ་ རི ག ་གུང་འདི འི ་ ཆེ ད ་ུ་ུང་ཟད་འདོ ད ་ པའི་སེམས་ུང་དེ་རེད། ཡིན་ན་ཡང་བཤད་དགོས་པ་ ཞི ག ་ནི ་ རང་རེ ་ གདོ ང ་དམར་བོ ད ་པ་ཚང་གི ་ གཅེ ས ་ྲོ ག ་ དང་མི ག ་འྲས་ལས་ྷག་པའི ་ ྐད་ཡི ག ་གཉི ས ་ལ་གཞི ་ བཅོལ ་ནས་མི་ རིགས་འདིའི་ དར་ུད་དང་འཕེལ ་འྲིབ་ འུང་བ་ཡིན་ཡང་། ྐབས་བབ་ཆེས་མེད་ུ་མི་ུང་ བ་ནི ་ ཁ་བའི ་ ུལ་བྩེ ག ས་ྱི ་ ུ་ུད་ྱི ས ་བྐོ ར ་བའི ་ བསི ལ ་ྡན་གངས་རི འི ་ ུན་ླ་ཕོ ་ མོ ་ ཡོ ང ས་ྱི ས ་མུན་ ྲི ལ ་ྱི ་ ྡོ ག ་ྩ་གཅི ག ་ུ་ྲེ ལ ་ནས་མི ་ རི ག ས་ྱི ་ བདེ ་ ུག་ལ་དམིགས་ཏེ། རང་གིས་རང་ལ་མཐོང་ུང་གིས་ ཅོལ་ུང་བག་འུམ་ུ་མི་ྡོད་པར། བདག་ཉིད་བདག་ གི་མགོན་ཡིན་ྱི། །གཞན་ྟ་ུ་ཞིག་མགོན་ུ་ུར། །ཞེ ས ་པ་ྟར་རང་གི ་ རང་ལ་ཡི ད ་ྟོ ན ་ྱས་ནས་མུན་ བྱོ ད ་ྱི ་ ྤོ བ ས་པ་དང་ྷད་མེ ད ་ྱི ་ ྙི ང ་ྟོ བ ས་ཆེ ར ་ བྱེད་དེ། གསར་ྙིང་ུས་རབས་གཉིས་ྱི་འྲེལ་བའི་ སོ ་ མཚམས་འདི ར ་ྙི ང ་ཞེ ན ་དང་གསར་འུལ་ྱི ་ ློ ང ་ ུ་མགོ་བོ་མི་འཁོར་བར་ྱལ་ཁབ་གཞན་དག་ླ་བའི་གོ་ ལའི་ཡང་ྟེང་ུ་བྱོད་པ་དང་། གཞན་ཡང་བར་ྣང་ ུང་ྐར་དང་ས་ྒང་འདི ར ་བྐོ ར ་བ་ལན་མང་ུ་ྱེ ད ་ ུས་པའི་འུར་ུ་སོགས་མདོར་ན་དེང་རབས་ཚན་ྩལ་ ྱི ་ གོ ང ་འཕེ ལ ་བསམ་ྱི ས ་མི ་ ྱབ་བྗོ ད ་ྱི ས ་མི ་ ལངས་ པ་ཡོ ད ་དང་ཡོ ད ་བཞིན་པ་ཡིན་པ་དེ་དག་ལ་ཁ་མིག་ ཡར་ྟོ ས ་ྱས་ནས་རང་ཉི ད ་ྱང་དེ ་ དང་དེ ་ ྟ་ུ་ྱ་བ་ ལ་འབད་བྩོན་ྱེད་པ་དང་། དེ་དང་དེ་ྟ་ུ་ྱ་བ་ྱེད་ པའི ་ ུས་པ་ྡན་ྙམ་པའི ་ ྙི ང ་ྟོ བ ས་བྱེ ད ་དགོ ས ་མ་ གཏོགས། ད་ུང་ཡང་གདོད་མའི་པགས་ྩག་ྱོན་ནས་ མཐོ ་ ྒང་གི ་ རི ་ ྲོ ང ་ནས་མི ་ ཚེ ་ གནག་ུགས་ྱི ་ ྗེ ས ་ུ་ ྫོགས་ཚིག་བཀོད་དགོས་པ་དང་། ཐོང་གཤོལ་ྲག་གིས་
གཟི ག ས་ུལ་ུས་ྱི ་ ཕོ ་ ཉ།
ྫ་ྟོ ད ་ྱི ་ ྨོ ང ས་ྲོ ལ ། བོ ད ་འྱོ ར །
ུད་ནས་ཞི ང ་ཁ་ུ་འཚོ ་ བ་ུང་མ་ལ་བྟེ ན ་དགོ ས ་པ་ནི ་ཤི ན ་ུ་ ཡིད་ྱོ་བའི་ྗེས་ུས་ྱི་འཚོ་ྟངས་ཞིག་རེད། ཉེར་གཅིག་ུས་ རབས་འདི ་ རི ག ་གནས་ྱི ་ ུས་རབས་ཡི ན ་པ་ལས་བཙན་ཤེ ད ་ྱི ་ ུས་རབས་མིན། བྡ་འྲིན་ྱི་ུས་རབས་ཡིན་པ་ལས་ྨོངས་ དད་ྱི་ུས་རབས་མིན། ན་གཞོན་ྣམ་པ་ལགས། ྱིད་མ་ུག ང་ ཚོ ་ ནི ་ ཕོ ་ མོ ་ ུ་དང་ུ་ཡི ན ་ུང་རང་ཉི ད ་རང་གི ས ་མཐོ ང ་ུང་མི ་ ྱེད་པར་རང་ལ་རང་གིས་ཡིད་ཆེས་བྟན་པོ་ྱེད་དགོས། ྱིར་མི་ རི ག ས་ཕོ ་ མོ ་ རི ག ས་ུས་སོ ག ས་ནི ་ བྟགས་དྱད་ྱི ་ ློ ་ མི ག ་ྡོ ང ་ བའི་ླད་མེད་ུན་པོ་དག་གི་ཧབ་ཆ་མ་གཏོགས། དོན་ལ་ཆོས་དང་ འཇིག་ྟེན་གང་གི་ཐད་ནས་འཐད་ྡན་ྱི་ྱད་པར་འྱེད་མ་ྱོང་ བ་ཡང་ལོ་ུས་དག་ལས་མངོན་འུག་པས། དེ་དག་ལ་བྟས་ན་ ུན་པོའ ་ི ཅལ་ྗེས་འྲང་དགོས་པའི་གནས་མེད་དོ། །དེས་ན་ང་ཚོ་ བོ ད ་མི ་ རི ག ས་ལ་མཚོ ན ་ན་ྔོ ན ་ྱ་གར་དང་བལ་པོ ་ ྟ་ུ་མ་ཡི ན ་ ཡང་རང་རེ་དག་གིས་ྱང་འདས་སོང་གི་ལོ་ུས་ྲོད་ུ་ཕོ་མོ་འྲ་ མཉམ་ྱི ་ ཐོ བ ་ཐང་ྟ་ཅི ་ ཡ་ང་དང་ུག་ྲོ ་ བའི ་ གནས་ུལ་ུ་མ་ ཡོ ད ་ྱང་དེ ་ དག་མི ་ ཆེ ན ་ུན་པོ ་ འགའ་རེ འི ་ ྱ་བཞག་ཡི ན ་པས། ད་ནས་དེའི་ྟ་ུལ་ུག་བཞིན་ུ་དོར་ནས། ང་ཚོ་ཤ་ུས་གཅིག་ ལས་ཆད་པའི་ུན་ླ་དང་མིང་ྲིང་ཡིན་པ་ལ་ཡིན་པ་ྟར་ུ་འྲ་ མཉམ་ྱི ་ ྟ་བའི ་ རང་བཞི ན ་ྡན་པའི ་ ངང་ནས་མུན་འྲེ ལ ་ྱི ་ དུང་གདང་ྷན་ུ་ྲེལ་བཞིན་མི་རིགས་ྱི་བདེ་ུག་ྱང་མཉམ་ ུ་འཛིན། ུ་ུ་མིང་ྲིང་ཚོ། ང་ཚོས་ྷན་འཛོམས་ྱི་གོ་ྐབས་ འདི འི ་ ྟེ ང ་ནས་རེ ་ འབོ ད ་ྱི ་ ུ་དྱངས་མཉམ་ུ་ལེ ན ་བཞི ན ། ྱིད་ུག་གི་ྲོ་བ་མཉམ་ུ་ྱོང་བཞིན་། མི་ཚེའི་ུགས་འུན་ མཉམ་ུ་བཙལ་ཏེ། མུན་ུ་ྱོད་ཅིག་མིང་ྲིང་ཚོ། ང་ཚོས་མི་ རིགས་འདིའི་བག་འུམ་ྱི་འཆིང་ྱ་གཏོར། འྲ་མཉམ་ྱི་ྟ་བ་ ྱོང་། ྐད་ཡིག་ལ་གཅིག་ུ་འབད། མུན་ྲིལ་ྱི་གཞི་ྩ་ུངས་ དང་མིང་ྲིང་ཚོ། ང་ཚོས་དྱོད་ཤེས་ྱི་གཤོག་ུང་བྱངས་ནས་ ྔོན་ཐོན་ྱི་ཡང་ྩེར་འྲོ། གནས་དེ་ལ་མནར་གཅོད་ྱི་ན་ུག་ མེད་ཅིང་ུན་ྨོངས་ྱི་ྭ་ྱ་མེད། ྨོངས་དད་ྱི་ྭ་མོ་མེད་ལ་ གཡམ་ུགས་ྱི་ཅ་ཅོ་ཡང་མེད། ངོ་མ་ཅི་འྲའི་ྲོ་ལ་ཅི་འྲའི་ དགའ། ང་ཚོ་ཚང་མ་དེ་ུ་འྲོ། མུན་བྱོད་ྱི་དུང་གདང་ གཤིབས་ནས་འྲོ་རོགས་གནོང་།། །། 45
གཟི ག ས་ུལ་ུས་ྱི ་ ཕོ ་ ཉ།
ཁ་བའི་འདབ་མ།
དྱད་ྩོ མ ་ འྲེ ་ ང ུ ་ ད ི ྲ ཆོས་
་ྲ ཡང་ྲིད
ལ།
ི་འདོན ཆ
འི་བས ེས་མཐོ་བ
མ་ློ།
རི ག ་པའི ་ ློ ག ་ཞག
བོ ད ་རི ག ས་འཕེ ལ ་ྱོ ག ས་དང་ཆོ ས ་ྲི ད ་ུང་འྲེ ལ ་ལ་དྱད་པ།
ྨེ ་ ུལ་བྟན་འཛི ན ་ྱ་མཚོ ། །
བྱ་ྲག་རི ན ་ཆེ ན ་ཟོ ང ་གི ས ་ུག་མི ན ་པའི ་ ། ། ངོ ་ མཚར་ྟོ ང ་ྡན་རི ག ་པ་འུང་བའི ་ ཞི ང ་། ། ཁོ ར ་ུག་ླ་ཤེ ལ ་དཀར་པོ འ ་ི ུ་ུད་ཅན། ། ྣོ ད ་བུད་དགེ ་ མཚན་འུམ་ྱི ས ་ཤི ས ་ུར་ཅི ག །
ུངས་ྡན་ལོ ་ ུས་ཡི ག ་ཚང་གཞི ར ་བུང་ནས། ། ྣམ་པར་དྱོ ད ་པས་ཇི ་ ྟར་དཔོ ག ་པ་བཞི ན ། ། ུལ་འདི འ ི ་ ྔོ ན ་ུང་ཆོ ས ་ྲི ད ་གུག་ལག་དང་། ། འུང་འུར་རི ག ་པའི ་ འཕེ ལ ་ྱོ ག ས་མདོ ་ ཙམ་བཤད། །
དེ་ཡང་གངས་རིའི་ར་བ་དཀར་པོ འ ི་ ུ་ུད་ྱིས་ཡོ ང ས་ུ་ བྐོ ར ་བའི ་ ྗོ ང ས་འདི ར ་ནང་པ་སངས་ྱས་པའི ཆ ོ ས ་འདི ་ དར་ ྲོ ལ ་ཤི ན ་ུ་ཆེ ་ བ་ུང་ྟེ ། །བོ ད ་མི ་ ྣམས་ྱི ་ བསམ་ློ འ ་ི འྱེ ར ་ སོ ་ དང། རི ག ས་པའི ་ གུང་ུགས། ུལ་ྲོ ལ ་གོ མ ས་གཤི ས ། ཐ་ ན་ཉིན་རེའི་འཚོ་བའང་ཕལ་ཆེར་ཆོ ས ་དང་ཁ་འྲལ་ཐབས་ མེ ད ་པ་ཞི ག ་ཆགས་པའི ་ ུ་མཚན་ྱི ས ་ྲི ད ་ྱི ་ ྱ་བ་དག་ྱང་ 46
དེ་ལས་ལོ ག ས་ཤིག་ུ་རང་ྱ་བའི་ུལ་ྱིས་ུབ་ ཐབས་མེད་པའི་ྱིར་ཆོ ས ་ྲིད་ུང་འྲེལ་ཞེས་པ་ དེ ་ ུང་བ་རེ ད ། འདི འ ི ་ འཇོ ག ་མཚམས་དང་ུང་རི མ ་ ལ་འདོ ད ་ུལ་མི ་ འྲ་བ་མཆི ས ་མོ ད ། ྱི ར ་ཆོ ས ་ྲི ད ་ ུང་འྲེལ་ཞེས་པའི་ཐ་བྙད་ནི་ྔོ ན ་ྱི་གུག་ ལག་ྙི ང ་པ་ྣམས་ལས་ུང་ཞི ང ་། དེ འ ི ་ དོ ན ་ྱི ན ་ཅི ་ མ་ལོ ག ་པ་ནི ་ ཆབ་ྲི ད ་ཆོ ས ་དང་མུན་པར་ྱོ ང ་བ་ ྟེ ། ྲི ད ་ྱི ་ དབང་ཆ་དེ ་ བེ ད ་ྱོ ད ་ལོ ག ་པར་མི ་ ྱེ ད ་ པར་བསམ་པ་བཟང་པོ ་ ྱམས་བྩེ་ྷག་བསམ་དང་ ཡ་རབས་ྲང་བདེ ན ་ྱི ་ ྟ་བ་ལ་གཞི ་ བཅོ ལ ། ྱོ ག ས་ ུང་དང་ཉེ་རིང་མེད་པར་ལས་འྲས་ལ་གཞིགས་ ནས་ྲིམས་ུགས་དེ་ཆོ ས ་ྱི་བླབ་ྱ་དང་མུན་ པར་ྱོ ང ་བ་ཞི ག ་ལ་ྱ། དེ འ ི ་ ུ་མཚན་ྱི ས ་ཆོ ས ་ ྱལ་ྲོ ང ་བཙན་ྒམ་པོ འ ི་ ུ་རིང་ནས་བུང་ྱལ་ ྲི མ ས་ནང་ུ་དགེ ་ བུའི ་ ྲི མ ས་སོ ག ས་མང་པོ ་ ཞི ག ་
ཤེས་ྱ་གསར་བའི་ྟེགས་ུ་དེབ་ྲེང་བུ་བཞི་པ།
བཞག་ྟེ་བཀའ་ྡགས་ྱི་ྱག་ྱས་བཏབ་པ་ཡིན་ནོ ། །ཆོ ས ་ྲི མ ས་ཞེ ས ་པ་དེ འ ང་གཞན་ཞི ག ་མ་ཡི ན ་ཏེ ། ྱེ ་ བོ ་ སོ ་ སོ འ ི་ ུད་ྱི ་ ཆགས་ྡང་ལ་སོ ག ས་པའི ་ བསམ་པ་ངན་ པ་ྣམས་དང་དེ ས ་བྱེ ད ་པའི ་ ུས་ངག་གི ་ ྱ་བ་ངན་པ་ ྣམས་ནན་ྱི ས ་བཅོ ས ་ནས་ཡང་དག་པའི ་ ྲོ ལ ་ུ་འུད་ པར་ྱེ ད ་པ་དེ ་ ཡི ན ་ནོ ། །སེ མ ས་ྱི ་ ཁོ ང ་ྲོ ། ྲག་དོ ག ་གཡོ ་ ུ། མི ས ་མི ་ ལ་ུབ་ཚོ ད ་ཧམ་སེ མ ས་སོ ག ས་བཅོ ས ་མ་ུབ་ ྱི ན ། དྲ་ྱོ ད ་འཁོ ན ་གུམ། གཡོ ་ ུ་ྲམ་གུམ་སོ ག ས་ མ་རབས་ྱི་ྱ་བ་ྣ་དུ་བྩམས་ནས་རང་གཞན་ུན་ མི ་ བདེ ་ བའི ་ གཞི ར ་ྱེ ད ་པ་ཙམ་ུ་མ་ཟད། ྱི ་ ཚོ ག ས་ྱང་ བདེ་འཇགས་དང་བྟན་བླིང་མེད་པའི་ཟིང་ཟིང་ཅན་ ུ་ུར་བར་ྱེ ད ་ལ། ནང་སེ མ ས་ྱི ་ བསམ་པ་ངན་པ་དག་ ཡོ ང ས་ུ་ྤོ ང ་བར་ུས་ན་དེ ་ ལ་ྟེ ན ་ཅི ང ་འྲེ ལ ་བའི ་ ྱ་ བ་ངན་པ་དག་རང་ུགས་ྱི ས ་ཁེ ག ས་པས་ཆོ ས ་ྱི ་ དོ ན ་ པོ ་ ནི་མཐར་གུགས་ནས་བཤད་ན་སེམས་འུལ་བ་དེ་ རང་ལ་ུག་ཡོ ད ། དེ ་ ྟར་ུས་པའི ་ གང་ཟག་དེ ་ འྲ་ལ་ དམ་པས་ྨད་པའི ་ ུལ་མི ན ་ཉེ ས ་ྱོ ད ་ྱི ་ ྱ་བ་མཐའ་དག་ ཁེ ག ས་པས་ྱལ་ྲི མ ས་ཞེ ས ་པའི ་ ྲི མ ས་ཡན་གར་བ་ཞི ག ་ ུང་མི ་ དགོ ས ་པར། བག་ཡངས་ུ་གནས་ཆོ ག ་པས་ཆོ ས ་ ྲི མ ས་དར་ྱི ་ མུད་པ་འཇམ་ལ་ཡང་བ་ཞེ ས ་ྱ། དེ ་ ནི ་ གཅོ ་ བོ ་ ྟེ ་ གཞི ་ འཛི ན ་ས་ྟ་ུ་ཡི ན ། ྱལ་ྲི མ ས་ཞེ ས ་པ་ ནི ་ དེ འ ི ་ འགལ་ྤོ ང ་མུན་ུབ་ྱི ་ ཆ་ྱེ ན ་ཙམ་ྟེ ། ཆོ ས ་ ལ་གནས་ཤི ང ་ཆོ ས ་བཞི ན ་ྱོ ད ་པ་དག་ལ་ྗེ ས ་ུ་ཡི ་ རང་ དང་འྲེ ལ ་ལེ ག ས་པའི ་ གཟེ ང ས་བྟོ ད ་ྱ་བ་དང་། ྱེ ་ བོ ་ མི་ུན་པ་ཆོ ས ་ྱི་ུལ་ལ་མི་གནས་པར་བསམ་པ་ངན་ ཞི ང ་། ྱོ ར ་བ་ུབ་མོ ས ་མི ་ ལ་ུབ་ཚོ ད ་གཏོ ང ་བ་དང་ ། གསོ ད ་པ་དང་ུ་བ་ལ་སོ ག ས་པའི ་ ུལ་མི ན ་ྱི ་ ྱ་བ་ལ་ ནན་ྱི ས ་ུགས་ནས་ཆོ ས ་ྱི ་ བླབ་ྱ་ཇི ་ ྟར་བཏང་ཡང་ ངན་གཤི ས ་མི ་ འདོ ར ་བའི ་ རི ག ས་ཅན་ྣམས་ལ་ནན་ུར་ དང་འྲེལ་བའི་ཆད་ལས་སོ ག ས་ལ་བྟེན་ཏེ་ྱ་བ་ངན་ པའི ་ འྲོ ་ གཅོ ད ་ུ་འུག་པ་སོ ག སྱེ ད ་པས་ྱལ་ྲི མ ས་ གསེ ར ་ྱི ་ གཉའ་ཤི ང ་ྲམ་ལ་ྕི ་ བ་ཞེ ས ་ྱ། དེ ་ ཡང་ྱལ་ ྲི མ ས་ལ་བྟེ ན ་ནས་ཡི ད ་ྱི ་ མི ་ དགེ ་ བ་ྣམས་དངོ ས ་ུ་ འགོ ག ་མི ་ ུས་ྱང་ུས་ངག་གི ་ མི ་ དགེ ་ བའི ་ ྱ་བ་རགས་ པ་ྣམས་བཀག་པས་ཡི ད ་ྱི ་ དེ ་ ྣམས་ུས་མེ ད ་ུ་འུར་
དྱད་བྗོ ད ་རི ག ་པའི ་ ློ ག ་ཞག བའི ་ ུལ་ལ་དགོ ང ས་ནས་ྲི མ ས་ུ་བཅས་པར་མཛད་ཅེ ས ་ ུགས་ྱི ་ བྟན་བཅོ ས ་དག་ལས་འུང་། དེ ་ ྟ་ུའི ་ ཆོ ས ་ ྲི ད ་ུང་འྲེ ལ ་ལམ་ུགས་གཉི ས ་ུང་འུག་གི ་ ྲོ ལ ་འདི ་ ཡོ ང ས་ྲགས་ུ་ཆོ ས ་ྱལ་ྲོ ང ་བཙན་ྒམ་པོ འ ་ི རི ང ་ལ་དུ་ བྙེ ས ་པར་འདོ ད ་ཅི ང ་། དཔལ་ུལ་རི ན ་པོ ་ ཆེ འ ི ་ ཆོ ས ་འུང་ འབེལ་གཏམ་སོ ག ས་ུ་ྲི་ྲོ ང ་གི་ུ་ུས་ུ་འགོ ་ ུགས་ པར་འདོ ད ་དོ ། །དེ ང ་སང་གི ་ མཁས་པ་འགའ་རེ ས ་ཧེ ་ ཀེ ར ་ དང་། ཨེ ན ་ཀི ་ སི ་ སོ ག ས་ྱི ་ གུང་ུགས་ུངས་ུ་ྲངས་ཏེ ་ ཆོ ས ་ྲི ད ་ུང་འྲེ ལ ་ཞེ ས ་པའི ་ དོ ན ་ནི ་ ུལ་ྱི ་ ྱལ་པོ ་ དང་ ། ཆོ ས ་བདག་ློ བ ་དཔོ ན ་གཉི ས ་ཀ་མི ་ གཅི ག ་གི ས ་ྱས་པ་ དེ ར ་བཤད་ཅི ང ་། དེ འ ང་འྲོ ་ མགོ ན ་ཆོ ས ་ྱལ་འཕགས་པས་ བོ ད ་ྱི ་ ྲི ད ་དབང་བུང་བ་ནས་འྲོ ་ ུགས་པར་འདོ ད ་དོ ། ། ུགས་འདི ་ འཛི ན ་པ་དག་གི ས ་ཆོ ས ་ྲི ད ་ུང་འྲེ ལ ་ྱི ་ ལམ་ུགས་འདི ་ འགོ ་ ུགས་པ་ནས་བུང་མུག་མ་བྲི ལ ་ བར་ྱི ་ ུང་རི མ ་ནང་ཆོ ས ་ུགས་དབང་འཛི ན ་པ་དག་གི ས ་ ཕན་ུན་བར་མཆོ ད ་གཞི ས ་མི ་ སེ ར ་འྲོ ག ་རེ ས ་དང་། ས་ དགེ ་ བཀའ་ྙི ང ་སོ ག ས་ུབ་མཐའ་མི ་ འྲ་བ་དག་ནང་ཕན་ ུན་ཆབ་ྲི ད ་ྱི ་ དབང་ཆ་ྩོ ད ་ལེ ན ་ྱེ ད ་རེ ས ་ྱས་ཏེ ་ ནང་ ུལ་འཐོ ར ་ཞི ག ་དང་། ྲི ད ་འྱོ ར ་རི ག ་གུམ་གོ ང ་འཕེ ལ ་ ུ་འྲོ ་ བ་ལ་གནོ ད ་ྱོ ན ་ཆེན་པོ ་ བཟོ ས ་པ་སོ ག ས་ཆག་ྒོ ་ བསམ་ུལ་ལས་འདས་པ་ཞིག་ུང་བ་དེ་དག་ྱང་ཆོ ས ་ ྲི ད ་གཉི ས ་མི ་ འྲེ ལ ་བཞི ན ་ུང་འྲེ ལ ་ྱས་པ་ལས་ུང་ བར་ྲའོ ། །བཤད་ུལ་དེ ་ འྲ་ལ་བྟེ ན ་ནས་གཞོ ན ་ྱེ ས ་ གསར་ུ་འགའ་རེ ས ་བོ ད ་ུལ་ཡར་ྱས་འྲོ ་ མི ་ ུབ་པའི ་ ུ་མཚན་གཙོ་བོ ་ དེ་ཆོ ས ་དར་བ་དང་འྲེལ་བ་ཡོ ད ་པར་ བསམས་ནས་གོ ་ ལོ ག ་མགོ ་ ྨོ ང ས་ཐེ བ ས་ྱི ན ་ཡོ ད ་དེ ། ྱི ར ་ ཆོ ས ་བདག་དང་ྱལ་པོ ་ གཉིས་མི་གཅིག་གིས་ྱེད་པ་དེ་ ཆོ ས ་ྲིད་ུང་འྲེལ་ྱི་ཚད་ུ་འཇོ ག ་པའི་ུགས་ཤིག་ ཡོ ད ་པ་འགོ ག ་དགོ ས ་དོ ན ་མེ ད ་ནའང་། བོ ད ་ྱི ་ ཆོ ས ་ྲི ད ་ ུང་འྲེ ལ ་ྱི ་ ལམ་ུགས་བཤད་པའི ་ ྐབས་ུ་བོ ད ་རང་གི ་ མཁས་པ་ྣམས་ྱིས་ཞལ་ྱིས་བཞེས་པའི་ཆོ ས ་ྲིད་ུང་ འྲེ ལ ་ྱི ་ གོ ་ དོ ན ་ྱོ ག ས་ཙམ་ཡང་ློ ང ་ུབ་མེ ད ་པ་འདི ས ་ ཐོ ག ་མ་ཉིད་ནས་དྱད་པའི་གཞི་ཆེན་པོ ་ ཞིག་འུག་ུ་ བུག་པར་ྣང་ངོ ་ ། ། 47
དྱད་བྗོ ད ་རི ག ་པའི ་ ློ ག ་ཞག
ཆེ ས ་མཐོ ་ བའི ་ བསམ་ློ །
48
ཁ་བའི་འདབ་མ།
མཁན་པོ ་ བདེ ་ གསལ། ླ་ུང་བོ ད ་འྱོ ར །
ཐེ ག ་ཆེ ན ་བསམ་ློ འ ི་ ྟ་བ་ནི ། འཛམ་ླི ང ་ན་དཀོ ན ་པའི ་ ནོ ར ་ུ་ཞི ག ་རེ ད ་ཅེ ས ་བྗོ ད ་ཆོ ག ་ པ་ཡི ན ། འདི ་ ནི ་ ཐོ བ ་དང་གོ ་ ས་སོ ག ས་གང་གི ས ་ྱང་ྙེ ད ་ུ་མེ ད ་པ་དང་། ཐོ བ ་དང་གོ ་ ས་མེ ད ་ པས་མི ་ ྙེ ད ་པ་ཞི ག ་ྱང་མི ན ། འོ ་ ན་ཅི ་ ཞེ ་ ན་ུན་རི ང ་པོ ར ་ཐེ ག ་པ་ཆེ ན ་པོ འ ི་ དགེ ་ བའི ་ བཤེ ས ་ གཉེ ན ་བྟེ ན ་ཞི ང ་། ཐེ ག ་པ་ཆེ ན ་པོ འ ི་ གུང་ུགས་ལ་ཐོ ས ་པ་དང་། བསམ་པ་གོ མ ས་པ་ྱས་ པ་ལས་ཐོ བ ་པ་ཞི ག ་ཡི ན ། དེ ་ ཡང་ང་རང་ཚོ ས ་ུ་ཡི ན ་ཡང་། བདེ ་ མོ ་ དང་ྱི ད ་པོ ་ ཡག་པོ ་ ཞི ག ་ ཡོ ང ་བ་ལ་དགའ་བ་དང་། ུག་བྔལ་དང་ཡི ད ་ུ་མི ་ འོ ང ་བ་མི ་ འདོ ད ་པ་ཞི ག ་ུང་བ་ལ་མི ་ དགའ་བ་ཡི ན ་པས། དེ ་ ན་ྲོ ག ་ཆགས་ུད་འྲོ ་ ཡན་ཆད་ྱི ས ་ཁ་ྲགས་མི ་ཤེ ས ་པ་མ་གཏོ ག ས་ ང་རང་ཚོ ་ དང་འདོ ད ་པ་ཡང་གཅི ག ་ཡི ན ་བདེ ་ བ་འདོ ད ་པ་ཡི ན ། མི ་ འདོ ད ་པ་ཡང་གཅི ག ་ཡི ན ་ ུག་བྔལ་མི ་ འདོ ད ་པ་ཡི ན ། ང་རང་ལ་ཕན་བཏགས་ན་དགའ་བ་བཞི ན ་གཞན་ལ་གནོ ད ་པ་ ྱས་ན་མི ་ དགའ་བ་ཡི ན ་པས། ཐམས་ཅད་ནས་ཐམས་ཅད་ུ་ྒོ ་ ུན་ནས་མི ་ དང་མི འ ི ་ བར་ མ་ཟད་མི་དང་ུད་འྲོ ་ སོ ག ས་ྱིས་བདེ་ུག་འདོ ར ་ལེན་ྱི་བསམ་ུལ་གཅིག་ཡིན་པ་ལ་ ཁ་བཤད་ཙམ་མ་ཡིན་པར་ངེས་པ་གཏིང་ནས་ྙེད་པས་གོ ་ ྟོ ག ས་ཡང་དག་པ་ཞིག་ྱེས་པ་ ལ། ཐེ ག ་པ་ཆེ ན ་པོ འ ི་ ྟ་བ་ཞེ ས ་བར་ྗོ ད ་ཆོ ག ་པ་ཡི ན ། དེ ས ་ན་ཐེ ག ་པ་ཆེ ན ་པོ འ ི་ ྟ་བ་འདི ། འཛམ་ླི ང ་ྲི ད ་འཛི ན ་ཞི ག ་གི ་ ུད་ལ་ཡོ ད ་ན། ཆེ ་ ས་ནས་ྱལ་ཁབ་དང་ྱལ་ཁབ་བར། མི ་ རི ག ས་དང་མི ་ རི ག ས་བར། ུང་ས་ནས་མི ་ དང་ུད་འྲོ འ ི་ བར་ཡན་ཆད་ལ་བྩེ ་ སེ མ ས་དང་ མུན་ྲི ལ ། བྩི ་ བུར་དང་མཐོ ང ་ཆེ ན ་ྱས་ནས། འཛམ་ླི ང ་འདི ་ ཞི ་ བདེ ་ ཡང་དག་པ་ཞི ག ་ གི ་ ལམ་ྱོ ག ས་ུ་བུར་པ་དང་། མ་ཚད་ས་གོ ་ ལའི ་ ྟེ ང ་གི ་ ྲོ ག ་ྡན་ཡོ ང ས་ལ་གནས་བབ་ དང་མུན་པའི ་ ཁོ ར ་ུག་བཟང་པོ ་ ཞི ག ་ྱང་ུན་ུབ་པ་ཡི ན ། དེ ས ་ན་འདི ་ ྟ་ུའི ་ བསམ་ ློ འ ི་ ྟ་བ་དང་ྲལ་བའི་འཛམ་ླིང་གི་ཆབ་ྲིད་དཔལ་འྱོ ར ་རིག་གནས་སོ ག ས་ནི་ྲོ ག ་ མེ ད ་པ་ྟ་ུ་རེ ད ་ཅེ ས ་ྱང་བྗོ ད ་ཆོ ག ་པ་ཡི ན ། དེ ་ ཡང་ུས་རབས་ཉི ་ུ་བའི ་ ནང་ུ་འཛམ་ ླི ང ་འུག་ཆེ ན ་དང་པོ ་ དང་གཉི ས ་པ་ུང་ནས་མི ་ འུམ་ཐེ ར ་རེ ་ དང་འུམ་ཐེ ར ་ུག་ུ་ྷག་ རེ འ ི ་ ཚེ ་ ྲོ ག ་ུས་གཅི ག ་ུ་བླགས་པ་དང་། ཁོ ར ་ུག་ཐམས་ཅད་་འབགས་བཙོ ག ་དང་གནོ ད ་ ྱེ ན ་ཚབས་ཆེ ན ་ྱས་ཡོ ད ་པ་རེ ད ། ྱད་པར་ུ་ཡང་ང་རང་ཚོ ་ ལས་ཁས་དམན་པ་ྲོ ག ་ཆགས་ ུད་འྲོ ་ ྣམས་ྱི ་ གཅེ ས ་ཤི ང ་ཕངས་པའི ་ ཚེ་ྲོ ག ་གི ་ རི ན ་ཐང་དེ ་ ཡང་ྣང་མེ ད ་ུ་བོ ར ་ནས། རང་ལ་དགོ ས ་མཁོ ་ ྲན་ུ་རེ ་ འི ་ ཆེ ད ་ུ་ྡོ ག ་ྫི ས ་ྱེ ད ་པ་སོ ག ས་ས་གོ ་ ལའི ་ ྟེ ང ་གི ་ ྲོ ག ་ྡན་ ཡོ ང ས་ལ་ཡ་ང་བའི་དོ ན ་ྱེན་ུང་དང་འུང་མས་ུ་འུག་པ་ཐམས་ཅད་ྟ་བ་འདི་ུད་ལ་ མེ ད ་པའི ་ ྟོ བ ས་ལས་ུང་བ་ཡི ན ་པས། མ་འོ ང ས་འཛམ་ླི ང ་ྱི ད ་ུག་གི ་ འཕོ ་ འུར་དེ ་ ཡང་ བསམ་ློ འ ི་ ྟ་བ་འདི ་ ྟ་ུ་ཞི ག ་ལ་ུག་ཡོ ད ་པ་ཡི ན ། དེ ས ་ན་བསམ་ློ ་ པ་དང་མི ག ་ྱང་རི ང ་ བ་ྣམས་ྱི ས ་ང་ྱོ ད ་རི ས ་ུ་མི ་ གཅོ ད ་པར་འཛམ་ླི ང ་ྱི འ ི ་ བདེ ་ ུག་ལ་དོ ་ ུར་ྱས་ཏེ ་ འདི ་ ལ་དོ ་ ྣང་ཞི ག ་ཅི ་ ནས་ྱང་མི ་ ྱེ ད ་ུ་མི ་ ུང་བ་ཡི ན །།
ཤེས་ྱ་གསར་བའི་ྟེགས་ུ་དེབ་ྲེང་བུ་བཞི་པ།
དྱད་བྗོ ད ་རི ག ་པའི ་ ློ ག ་ཞག
བོད་ལ་ཡང་ྲིད་ྲི་འདོན་ལམ་ུགས་ ཇི་ྟར་ུང་བ།
དེ ་ འང་ྱི ་ ༡༢༦༠ ལོ ར ་འྲོ ་ མགོ ན ་ཆོ ས ་ ྱལ་འཕགས་པས་༡༢༣༥ ༡༢༨༠་ བོ ད ་ྱི ་ ཆོ ས ་ ྲིད་ལ་དབང་བུར་ྱས་པ་ནས་བུང་ང་ཚོ་ གངས་ཅན་བོ ད ་ྱི ་ ྱལ་ཁམས་འདི འ ི ་ ཆབ་ྲི ད ་ ྱི ་ མངའ་ཐང་ཱྱའི ་ རང་ུང་ྣམས་ྱི ས ་ཧབ་ ཐོ བ ་ྱག་པའི ་ འྲན་ྩོ ད ་ྱི ་ ུ་ུ་འུས་པ་ནས་ རི མ ་ྱི ས ་བུད་བོ ད ་ྱི ་ ངག་ུན་ལ། ུང་པ་རེ ་ ན་དཔོ ན ་པོ ་ རེ ། དཔོ ན ་པོ ་ རེ ་ ལ་ྲི མ ས་ུགས་རེ ། དགོ ན ་པ་རེ ་ ལ་ླ་མ་རེ ། ླ་མ་རེ ་ ལ་ཆོ ས ་ུགས་ རེ ་ ཞེ ས ་བཤད་ྲོ ལ ་ཡོ ད ་པ་ྟར་ཆོ ས ་ུགས་རེ ་ ལ་ཡང་མཆོ ད ་ྡེ ་ རེ ་ རི ས ་ུ་བཅད་ནས་བདག་ུ་ བུང་བས་མ་ཚད་ླ་མ་ཕལ་ཆེ ར ་དཔོ ན ་པོ ་ ཡི ན ་ པ་དང་། དཔོ ན ་པོ འ ་ི ཁ་ལོ ་ ླ་མས་བུར་ནས་དོ ན ་ ལ་ྡེ་དཔོ ན ་གཉིས་ཀ་ླ་མའི་བཀའ་བཀོ ད ་ལ་ ཉན་ཏེ ་ སོ ང ་ཟེ ར ་ན་གཤི ན ་ུལ། ྡོ ད ་ཟེ ར ་ན་མེ ་ ནང་། ྱོ བ ས་ཟེ ར ་ན་ཕ་མགོ ་ ཡི ན ་ཡང་བུངས་ ྱང་ྱེ ད ་པའི ་ ཚད་ུ་ྱས་ནས་ླ་མ་དང་དཔོ ན ་ པོ འ ི་ གུང་ཞེ ས ་གཅི ག ་ུ་བྡོ མ ས་ནས་ད་ྟའི ་ ངག་ུན་ུ་འབོ ད ་པ་འདི ་ གཞི ་ མུན་པའི ་ བུ་ བ་ཡི ན ་པ་གོ ར ་མ་ཆག དེ ་ ུས་ང་ཚོ འ ི ་ ྟོ ན ་ པའི ་ ྗེ ས ་འུག་གི ་ རབ་ུང་ྣམ་པ་ཆོ ས ་གུང་ ནས་བཤད་པའི ་ དམངས་གཙོ འ ི ་ རི ང ་ུགས་ནས་ ཞི ང ་བདག་ྲལ་རི མ ། བཀས་བཀོ ད ་ུན་འཛི ན ། དབང་བུར་ྲལ་རིམ་ྟེ་ུམ་ཚོགས་ཅན་ྱི་ ལམ་ུགས་ལ་གོ མ ་ྟབས་བུར་ཏེ ། ཆོ ས ་གོ ས ་ སོ ག ས ་ ང ན ་ ངོ ན ་ ག ུ མ ་ ྱི ས ་ ཆོ ག ་ པ འི ་ ལ མ ་ ུགས་ནས་འྱོ ར ་ྡན་ྲལ་རི མ ་ྱི ་ མི ་ ྣ་ཞི ག ་ ུ་འཕར་བ་རེ ད ། ྐབས་དེ ་ དང་བུན་ནས་བོ ད ་ བུད་ནང་བྟན་ལ་ུབ་མཐའ་མི་འྲ་བ་ུ་ མ་ུང་ནས་ུབ་མཐའི་བདག་པོ ་ ཕལ་ཆེ་བས་
ྫ་ྟོ ད ། ཅོ ག ་རོ ་ ུག་རལ། བོ ད ་འྱོ ར །
མཆོ ད ་གཞི ས ་མི ་ སེ ར ་འྲོ ག ་ྩོ ད ་ྱི ་ ཡོ ་ ལང་ྲག་ུ་འུགས་པས་མཚམས་ དེ ་ ནས་རང་གི ་ ྲི ད ་དབང་མི ་ འུར་ྲ་བྟན་དང་། མངའ་ཐང་ྱ་བྱེ ད ་ ྱི ་ འུ་ཤེ ས ་ཡང་མེ ད ་ན་མི ་ འུང་བའི ་ འྲེ ལ ་བ་ཆོ ས ་ཉི ད ་ྱི ས ་ུབ་ཡོ ད ་ པས་དམི ག ས་ུལ་དེ ་ འུབ་པའི ་ ཆེ ད ་ུ་རང་རང་སོ ་ སོ ས ་ཐབས་ྣམ་པ་ྣ་ ཚོ ག ས་ྱི ་ ྒོ ་ ནས་ཡོ ད ་དུ་ྩལ་དུགས་ལ་རེ མ ་ུས་འྲོ ་ མགོ ན ་བཀའ་ བུད་པ་ྱི ་ དང་ྱད་པར་ཀྨ་བཀའ་བུད་ྱི ་ ུབ་མཐའ་འཛི ན ་པའི ་ མི ་ ྣ་ཚོ འ ི ་ དོ ན ་ུ་ྱི ་ ལོ ་ ༡༢༨༨་ ལོ ་ ཀྨ་པ་རང་ུང་ྡོ ་ ྗེ ་ ཀྨ་པྵི འ ི ་ ཡང་ ྲི ད ་དམ་ུས་གུམ་མྱེ ན ་པའི ་ ུ་འྲེ ང ་གུམ་པ་ུ་ངོ ས ་བུང་ནས་ གོ ང ་མའི ་ ྲི ་ ཁར་ླར་ཡང་བུགས་ུ་གསོ ལ ་བ་འདི ་ ནི ། ྔར་མི ་ ལོ ་ ྟོ ང ་ ྲག་ུ་མའི ་ རི ང ་ྱ་བོ ད ་གང་གི ་ ློ ་ ུལ་ལ་འཆར་མ་ུབ་པའི ་ ུབ་ཐོ བ ་ ཨོ ་ ྱན་པ་ཁོ ་ ནའི ་ འྲན་ླ་མེ ད ་པའི ་ ྣམ་དྱོ ད ་དང་། ུལ་ུ་ུང་བའི ་ ཐབས་ཤེ ས ་ལ་བྟེ ན ་པའི ་ ཐོ ན ་ྫས་ཉག་གཅི ག ་ཡི ན ་པར་མ་ཚད་གནས་ བབས་དེ འ ི ་ ུས་ུ་བཀའ་བུད་པའི ་ ུབ་མཐའ་འཛི ན ་པ་ྣམས་འྲན་ ྩོ ད ་དེ འ ི ་ ྲོ ད ་ནས་ཕམ་ཁ་ུར་མི ་ དགོ ས ་པར། དུང་བ་མཉམ་གཤི བ ་ྱས་ ནས་འྲོ ་ བའི ་ ནང་མགོ ་ འཕང་ུང་མཐོ ་ མཐོ འ ི་ ངང་མུན་ུ་བྱོ ད ་ུབ་ པའི ་ ཐབས་ལམ་ཡག་ཤོ ས ་ཡང་རེ ད ་འུག ཡི ན ་ན་ཡང་ཉི ན ་དེ ་ ནས་བོ ད ་ ྱི ་ ཡང་ྲི ད ་ྲི ་ འདོ ན ་ལམ་ུགས་ྱི ་ ུ་ུ་ཐོ ག ་མར་འུས་ལ། དེ ང ་སང་ སངས་ྱས་བྟན་པའི ་ འཇི ག ་ྱེ ན ་ུ་ུར་པའི ་ ད་ྟའི ་ བོ ད ་ྱི ་ ུལ་ུའི ་ ྙོ ག ་ྲ་ཆེ ན ་པོ ་ འདི འ ི ་ ས་བོ ན ་ཡང་དེ ་ ུས་བཏབ་པ་རེ ད ། འོ ་ ན་ཀྨ་པའི ་ ཡང་ྲི ད ་ལ་ཕན་པ་ཇི ་ ཡོ ད ་ྙམ་ན། ཀྨ་ུས་གུམ་མྱེ ན ་པ་ནི ་ མཁས་ བུན་བཟང་གུམ་སོ ག ས་དམ་པའི ་ ཡོ ན ་ཏན་མ་ཚང་བ་མེ ད ་པའི ་ ྱེ ས ་ུ་ དམ་པ་ཞི ག ་ཡི ན ་པས་མི ་ དམངས་མང་ཚོ ག ས་ྱི ་ སེ མ ས་ལ་འུར་མེ ད ་ྱི ་ དད་མོ ས ་གཞན་ལས་ྷག་པ་པ་ཡོ ད ་པ་དང་། པྵི ་ ནི ་ ཆོ ས ་ྱོ ག ས་ྱི ་ ཡོ ན ་ ཏན་གོ ང ་དང་འྲ་བའི ་ ཁར་ཡོ ན ་ྱལ་རབས་ྱི ་ གོ ང ་མ་མོ ང ་གོ ལ ་ཧན་དང་ ། ུ་པེ ་ ལི ་ སེ ་ ཆེ ན ་ཧན་སོ ག ས་ྱི ས ་དུ་ླར་བྟེ ན ་པས་ཆབ་ྲི ད ་ྱི ་ ྱབ་ ྩ་ཤི ན ་ུ་ཆེ ་ བས་རང་ུང་ྡོ ་ ྗེ ་ དེ ་ ཚོ འ ི ་ ཡང་ྲི ད ་ུ་ངོ ས ་འཛི ན ་ན་གོ ང ་ གཉི ས ་ྱི ་ དད་མོ ས ་རང་ུང་ྡོ ་ ྗེ འ ི ་ ཐོ ག ་བུད་འཛི ན ་ུབ་པ་དང་། ཡོ ན ་ ྱལ་རབས་ྱི ས ་ྱབ་ྩ་ུ་མུད་འྲོ ་ ྱོ ང ་ུབ་པ་དང་གཉི ས ། གཙོ ་ བོ ་ ཧོ ར ་ྱལ་པོ འ ི་ གནང་བའི ་ ལས་ྭ་ནག་པོ འ ི་ ཐོ བ ་ྟགས་ནམ་ཡང་མི ་ ུབ་ འཛི ན ་ཆོ ག ་པའི ་ དགོ ས ་མཁོ ་ ྱད་པར་ཅན་ུ་མ་ཡོ ད ་པས་སོ ། ། 49
དྱད་བྗོ ད ་རི ག ་པའི ་ ློ ག ་ཞག བོ ད ་ྱི ་ ཡང་ྲི ད ་ལམ་ུགས་དར་ྱས་ུ་སོ ང ་ བ། ུབ་ཐོ བ ་ཨོ ་ ྱན་པས་ུས་གུམ་མྱེ ན ་པའི ་ ཡང་ ྲི ད ་ངོ ས ་འཛི ན ་ྱས་པའི ་ ཐབས་ལམ་དེ ་ རི ་ བོ ་ དགེ ་ ྡན་ པས་བེ ད ་ྱད་ནས་རི ན ་ུངས་པ་ཀྨ་བཀའ་བུད་ུང་ འྲེལ་ྱིས་དགེ་ུགས་པར་ུར་ྒོ ལ ་ྱེད་པའི་ུས་ ྐབས་ྱི ་ ལོ ་ ༡༤༧༥་ ལོ ར ་འུངས་པའི ་ དགེ ་ འུན་ྱ་ མཚོ ་ དགེ ་ འུན་ུབ་པའི ་ ཡང་ྲི ད ་ུ་ངོ ས ་འཛི ན ་ཙམ་ ྱས་ྱང་ནང་ུལ་ནས་ཁས་ལེན་མིན་ྱི་ྩོ ད ་པ་དང་ ། ྱི ་ ནས་རི ན ་ུངས་པ་དང་ཀྨ་བཀའ་བུད་འྲི ་ ུང་ པ་བཅས་ྱིས་དགེ་བྟན་ལ་འྲོ ག ་བཅོ མ ་དང་གཏོ ར ་ བླགས་ཚབས་ཆེ ན ་ཐེ བ ས་པ་སོ ག ས་ྱི ་ ནང་གི ་ འགལ་ ྱེན་ུ་མས་ྲི་འདོ ན ་མཛད་ྒོ ་ དངོ ས ་ུ་ྤེལ་མ་ུབ་ ཅི ང ་། ྱི ་ ལོ ་ ༡༥༤༢་ ལོ ར ་ཁོ ང ་ཉི ེ ད ་ུ་གཤེ ག ས་ྗེ ས ་དགེ ་ འུན་ུབ་པའི ་ ུལ་ུར་དངོ ས ་ུ་ཁས་ླངས། དེ ་ བཞི ན ་ པཎ་ཆེ ན ་གཉི ས ་པ་དང་། ྭ་དམར་གཉི ས ་པ་སོ ག ས་ངོ ས ་ འཛི ན ་ྱས་པ་དང་། མ་ཚད་ྱལ་ུལ་དང་། ཧོ ་ ཐོ ག ་ ུ། ཚོ ག ས་ཆེ ན ་ུལ་ུ། ྲི ་ ུལ་ུ། མཁན་ུལ་ཏེ ་ ུལ་ ུའི་རིགས་མི་འྲ་བ་ྔ་ུ་ྱེས་ནས་གངས་ཅན་བོ ད ་ ྱི་ཞིངས་ཁམས་དེ་ུལ་ུའི་འཇིག་ྟེན་ཞིག་ུ་ུར་ ནས་ཆོ ས ་བདག་ླ་མ་དང་ཆབ་ྲི ད ་ྱི ་ མི ་ ྣ་གཉི ས ་པོ ་ ྲ་ྲ་ཤི ག ་ཤི ག ་ཟ་འོ ག ་གི ་ རི ་ མོ ་ ྟར་དྱེ ་ བསལ་དཀའ་བ་ ཞི ག ་ཆགས་ནས་དམར་སེ ར ་དུར་ྲི ག ་འཆང་བའི ་ རང་ ུང་པ་ཆབ་ྲི ད ་ྱི ་ ྲི ་ ཁར་འཛེགས་ཏེ ་ དམག་དོ ན ་ྱི ་ བཀོ ད ་འདོ མ ་ྱེ ད ་པ་ལ་བྟས་ན་དེ ་ ུས་ང་ཚོ འ ི ་ ཆོ ས ་པ་ ྣམས་ྱི ་ རི ན ་ཐང་ྟ་ུལ་ལ་འུར་བ་ཆེ ན ་པོ ་ ཞི ག ་ུང་ ཡོ ད ་པར་ངེ ས ་སོ ། །ཡི ན ་ཡང་དེ ་ ུས་ུལ་ུ་ངོ ས ་འཛི ན ་ ལམ་ུགས་དེ་ྲིག་གཞི་དང་བུད་རིམ་སོ ག ས་ུང་ འུས་ཚང་ཡི ན ་པ་དང་། ངོ ས ་བུང་བའི ་ གང་ཟག་དེ ་ ཡང་བདག་གཉེ ར ་དང་གསོ ་ ྱོ ང ་ལེ ག ས་པོ ་ ྱས་ནས་ཡོ ན ་ ཏན་ློ བ ་གཉེ ར ་ལ་བུལ་ཡོ ད ་པས་དོ ན ་ལ་ྔ་མའི ་ ུ་ྱེ ་ ཡི ན ་ུང་མི ན ་ྱང་ུང་ུད་རི མ ་དེ འ ི ་ ྲོ ད ་ྱི ་ དམ་པ་ མི ་ ུང་བ་ཞི ག ་ང་ཚོ འ ི ་ ཆོ ས ་དང་རི ག ་གུང་མི ་ དམངས་ ྱི ་ བདེ ་ ུག་སོ ག ས་གང་ལའང་མཛད་ྗེ ས ་ཆེ ་ ལ། རང་ ངོ ས ་ནས་ྟ་ྒོ མ ་ྱོ ད ་གུམ་གང་ཐད་ནས་མི ་ ྟོ ས ་ཕེ ར ་ བའི ་ དམ་པ་ཤ་ྟག་ཡི ན ་པས། དེ ་ ྟ་ུའི ་ ཕ་མེ ས ་གོ ང ་ 50
ཁ་བའི་འདབ་མ།
མ་དག་གི ་ ླབས་ཆེ ན ་ྱི ་ མཛད་བཟང་དང་བཀའ་ྲི ན ་ནི ་ ང་རང་ བེམ་རིག་ཐ་དད་ུ་ྱེས་ྱང་ངའི་ཤ་དང་ུས་པའི་གསེང་ནས་ ནམ་ཡང་བྗེ ད ་མི ་ ྲི ད ། དེ ་ དག་ུལ་མི ང ་ཡོ ད ་པའི ་ ུ་མཚན་ ྱི ས ་འཇོ ན ་པའང་ངས་གཏན་ནས་ཁས་མི ་ ལེ ན ། དེ ་ ནས་རི མ ་ བཞི ན ་ཡང་ྲི ད ་ངོ ས ་འཛི ན ་འདི ་ ལག་བྟར་མི ་ ྣ་ྣམས་ྱི ་ བསམ་ ློ འ ་ི ཐབས་ྩལ་དང་། དྱོ ད ་ཤེ ས ་ྱི ་ གོ ་ ྟོ ག ས་ཆེ ར ་སོ ང ་ནས་རང་ ཉི ད ་ལ་མཛའ་འྲེ ལ ་ཡོ ད ་པའི ་ འྱོ ར ་ྡན་དང་། བོ ད ་སོ ག ་དཔོ ན ་ རི ག ས་ཆེ ་ ཁག་གི ་ ུ་ུག་ྱད་བཞི ན ་ལེ ག ས་པ་གང་ུང་རེ ་ པང་ུ་ ླངས་ནས་འདི ་ ང་མ་འདས་པའི ་ ུལ་ུ་ཡི ན ་ཟེ ར ་ནས་རང་ཉི ད ་ འཆི ་ མི ་ དགོ ས ་པར་རང་གི ་ ཡང་ྲི ད ་བདག་དབང་ྱས་ཏེ ་ རང་ཉི ད ་ ྲི ད ་དབང་ུན་འཛི ན ་ྱེ ད ་ཐབས་ྱ་བ་དང་། ུབ་མཐའ་ཁག་གི ་ ླ་མ་མཁས་བུན་བཟང་གུམ་དང་མི ་ དམངས་ྱི ས ་དད་འུན་ ཆེ་བ་ཞིག་ུ་གཤེགསཔ་ན་གདན་ས་ཆེ་ཁག་ུ་མས་ུ་གུང་ ུགས་ཡོ ན ་ཏན་འྲིན་ལས་ྱི་སུལ་ུ་ྔ་འམ་གུམ་སོ ག ས་ ྲི ་ འདོ ན ་མཛད་ྱི ་ མཛད་ྒོ ་ ྤེ ལ ་བ་དང་། ཡང་འགའ་ཞི ག ་གི ས ་ རང་ཉི ད ་ྱི ས ་ཆབ་ྲི ད ་དམི ག ས་ུལ་ཆོ ས ་ུགས་ློ བ ་གསོ འ ི་ ཁ་ ལོ ་ བུར་ནས་འདས་ུས་ྱི ་ ུལ་ུ་དང་མ་འདས་ྱི ་ ུལ་ུ་ྟེ ་ གཉི ས ། དེ ་ རེ ་ རེ ་ ལ་ུ་གུང་ུགས་སོ ག ས་ྔ་ྔ། དེ ་ རེ ་ རེ ་ ལ་ཡང་ ུལ་ུ་བུ་བུ་ཡོ ད ་པ་ལ་ུང་རི ག ས་ྱི ་ གནོ ད ་པ་འགོ ག ་ྱི ར ་ ཐེ ག ་པ་ཆེ ན ་པོ འ ི་ ྱང་སེ མ ས་བདག་ཉི ད ་ཆེ ན ་པོ འ ི་ ྣམ་ཐར་ྱི ས ་ ྱས་བཀབ་ནས་ུལ་གཅི ག ་ྟེ ང ་ན་ུལ་ྙེ ད ་སངས་ྱས་ྟར་ྱེ ་ ྲག་ྲ་བའི ་ ཐོ བ ་པ་ྫས་ུབ་ལས་ྱང་ུལ་ུའི ་ དགའ་ྟོ ན ་ཆེ ན ་ མོ ས ་ང་ཚོ འ ི ་ ཡང་ྲི ད ་ྲི ་ འདོ ན ་ལམ་ུགས་ུ་དོ ག ་གི ་ འྲང་ལམ་ ྒོ ་ གཅི ག ་མ་དེ ་ གཞི ་ ྱ་ཆེ ་ བའི ་ ཐང་ཆེ ན ་ཕ་མཐའ་ཡས་པ་ཞི ག ་ལ་ ྱ་ྱོ ན ་བྱེ ད ་ནས་ླ་ུག་པའི ་ ནང་གི ་ ྱེ ད ་ཚལ་ཇི ་ བཞི ན ་མདོ ག ་ མི ་ གཅི ག ་པའི ་ ུལ་ུའི ་ མེ ་ ཏོ ག ་མང་པོ འ ི་ བསི ལ ་ྡན་ཁ་བའི ་ ྨན་ ྗོ ང ས་ྲ་ཤིག་སེ་གང་བ་དང་མཉམ་ུ་ཆོ ལ ་གུམ་ུན་ླ་ྣམ་ པའི་ུ་གུང་ུགས་གུམ་ྲིལ་བོ ་ ཆོ ས ་ུགས་ལ་བྟེན་པའི་ ྨོ ང ས་དད་ྱི ་ ངོ ་ རས་ནག་པོ ་ ཞི ག ་གི ས ་འོ བ ་ྱི ས ་བུམ་ནས་ཞེ ན ་ རི ག ་གི ་ ྭ་བ་དེ ་ ལས་ད་ུང་མགོ ་ བོ ་ ྱི ་ ུ་མངོ ན ་མ་ུབ་པར་ུས་ སོ ང ་། གོ ་ ྐབས་དེ ་ དང་བུན་ནས་ྱི ་ ུས་ཡར་བར་བོ ར ་བའི ་ རང་ དོ ན ་གཙོ ་ གཉེ ར ་བ་མང་པོ ་ ཞི ག ་མི ང ་ཐོ ག ་ཐོ བ ་དང་ྲི ་ འཕང་དེ ་ ལ་ ཆགས་ྲེ ད ་ྱི ་ འུ་བ་རབ་ུ་འུགས་ནས་འྲན་ྩོ ད ་ྱི ་ གུལ་ འྱེ ད ་ཆེ ན ་པོ ་ ཞི ག ་ལ་ུགས་པའི ་ མུག་འྲས་ནི ། ྱལ་མོ ་ འུག་ པའི ་ བོ ད ་ྱི ་ ལོ ་ ུས་ླེ ང ་བའི ་ གཏམ་དང་། ུང་དཀར་པས་བོ ད ་
ཤེས་ྱ་གསར་བའི་ྟེགས་ུ་དེབ་ྲེང་བུ་བཞི་པ།
དྱད་བྗོ ད ་རི ག ་པའི ་ ློ ག ་ཞག
ྱི ་ ཆོ ས ་ྲི ད ་ུང་འྲེ ལ ་ས ྐ ོ ར ་བཤད་པ་སོ ག ས་ཚངས་ཐི ག ་ འུ་ཤེ ས ་ཞན་ྲག་པའི ་ དངོ ས ་པོ ་ གང་ཞི ག འཕེ ལ ་ྱས་ུ་འྲོ ་ དུ་འྱོ ག ་ུ་མ་སོ ང ་བར་ལོ ་ ུས་ྲང་ཐད་ུ་བཤད་པའི ་ བ་ཆོ ས ་ཉི ད ་ཡི ན ་ལ། འྲན་ྩོ ད ་ནི ་ འཕོ ་ འུར་དང་འཕེ ལ ་ྱས་ དེ བ ་ཐེ ར ་དང་ཡི ག ་ཚང་དག་ལས་གསལ་བ་བཞི ན ། དེ ་ འི ་ ྱི ་ གཞི ་ ྩའང་ཡི ན ། ཡི ན ་ཡང་འྲན་ྩོ ད ་ཡི ན ་ན་འཕེ ལ ་ྱས་ ནང་གི ་ མི ང ་ཐོ བ ་དང་གོ ་ ས་མཐོ ་ བའི ་ ུལ་མི ང ་ཅན་འགའ་ ྱི ་ གཞི ་ ྩ་ཡི ན ་པས་མ་ངེ ས ་ཏེ ། འྲན་ྩོ ད ་ྱི ་ ཁ་ྱོ ག ས་ནོ ར ་ན་ ཞི ག ་ནི ་ ནང་འུགས་ྱི ་ ྱད་གཏེ ། དམག་འུག་གི ་ དཔོ ན ་ ུང་འྱོ ད ་ྱི ་ ྩ་བ་ཡི ན ་པ་དཔེ ར ་ན། འཛམ་ླི ང ་འུག་ཆེ ན ་ པོ ། ྱི ་ དྲ་ནང་འྲེ ན ་ྱི ་ ཟོ ར ་འྲེ ་ སོ ག ས་ྱས་ཏེ ། ཁ་ དང་པོ ་ ྱི ་ ལོ ་ ༡༩༡༤་ ༡༩༡༨་ དང་གཉི ས ་པ་ྱི ་ ལོ ་ ༡༩༣༩་ ༡༩༤༥་ བའི ་ ྗོ ང ས་འདི ར ་དམེ ་ ྲག་གི ་ ྱ་མཚོ ་ བྱི ལ ། དམེ ་ ུས་ འྲན་ྩོ ད ། ཤེ ་ ཐེ ་ ལེ ས ་ྥ་ཤི ་ སི འ ི ་ ྲི ད ་དབང་ྒེ ར ་འཛི ན ་ྱི ་ ྱི ་ ྲམ ་ཐང་བྡལ། ཡི ་ ུག་གི ་ འཇག་ྱ་འྱོ ་ བ་ཞི ག ་གི ་ འྲན་ྩོ ད ། རི ག ་གནས་གསར་བྗེ ཆ ེ ན ་པོ འ ་ི ༡༩༦༦་ ༡༩༧༦་ ྱོ ར ་བ་བྩམས་ཡོ ད ་ྱང་། ཁོ ང ་ྣམ་པས་གསོ ད ་པོ ་ གསད་ ལོ འ ་ི གོ ད ་ཆག་ནང་གི ་ འྲན་ྩོ ད ། དེ ང ་སང་བོ ད ་ྱི ས ་ུལ་ུ་ ྱ་གསོ ད ་པའི ་ ལས་ལ་འཁོ ར ་གུམ་དམི ག ས་པ་མེ ད ་པའི ་ ཞེས་པའི་མིང་ྱང་དང་ུབ་ྟེགས་ཐོ ག ་ལ་ཧབ་ཤ་ྱག་པའི་ གནས་ུགས་ཡོ ང ས་དག་ཆེ ན ་པོ ས ་ྱས་ཐེ བ ས་ཡོ ད ་ན་ཡང་ འྲན་ྩོ ད ། རང་ཉི ད ་ྱི ་ ྐང་ལག་བྱང་ུམ་དང་ཞེ ་ འདོ ད ་ཁ་ ། ཐེ ག ་པ་ཆེ ན ་པོ འ ་ི ུགས་ྱི ་ བཤད་པ་ཉམས་དགའ་བ་ཞི ག ་ ནས་བྗོ ད ་པའི་རང་དབང་ཙམ་ཡང་མེད་པར་གཞན་འོ ག ་ན་ ཡོ ད ་ལ་དེ ་ ྟར་ཡི ན ་པར་ཡང་ངེ ས ་ྱང་། དེ ་ ནི ་ ང་ཚོ ་ སོ ་ ྱེ ་ མགོ ་ བོ ་ ུར་བཞི ན ་ུ་ཡབ་མེ ས ་གོ ང ་མ་དག་གི ས ་ལོ ་ ངོ ་ ྟོ ང ་ྲག་ ཐ་མལ་བའི ་ མི ་ ག་ྔར་ྣང་ུལ་དབང་བཙན་ུ་ྱས་ནས་ མང་པོ འ ི་ རིང་བསགས་ུང་ྤེལ་བའི་མི་རིགས་གཅིག་གི་ྩ་ མི ་ རི ག ས་ཤི ག ་གི ་ ཆོ ས ་ྲི ད ་ྱི ་ ུང་བ་ལོ ་ ུས་རི ག ་པའི ་ ྱི ་ ཆེ འ ི ་ རི ག ་གུང་དང་རི ག ་གནས་མཐའ་དག་གཞི ་ མེ ད ་ྩ་ྲལ་ འྲོ ས ་དང་ྱར་ཏེ ་ བཤད་ན། ཚང་དྱངས་ྱ་མཚོ འ ི ་ གསང་ ྱེ ད ་འདོ ད ་པའི ་ འྲན་ྩོ ད ་སོ ག ས་དྱོ ད ་ཤེ ས ་མེ ད ་པའི ་ འྲན་ ྣམ་བཞིན་བསམ་ྱིས་མི་ྱབ་པའི་ཟབ་དོ ན ་ཡིན་པས། ྩོ ད ་ནི ། ངོ ་ ཚ་དང་ཕམ་ཁ། ཉམས་ུད་དང་ྗེ ས ་ུས་ནང་འྲེ ན ་ ྐབས་ུ་བབ་པའི ་ བྗོ ད ་ྱ་མི ན ་ལ་ྗོ ད ་པར་ཡང་མི ་ ུས་ ྱེ ད ་པའི ་ ྣ་ནག་མའི ་ འྲན་ྩོ ད ཡི ན ་པ་ནི ། མུན་ྲི ལ ་དང་ པས་དག་ྣང་ྱོ ང ང་བའི ་ ུལ་ཙམ་ུ་བཞག་ན་ལེ ག ས་ཏེ ། འཕེ ལ ་ྱས། ནང་བྟན་ཆོ ས ་ུགས་ྱི ་ མཚན་ྙན་དང་འྲི ན ་ ྡོ ་ ུབ་བྟན་པའི ་ ཉི ་ མས། བསམ་ྱི ས ་མི ་ ྱབ་པའི ་ དོ ན ་ལ་ ལས་བཅས་ལ་ཉེ ན ་ཚབ་ཆེ ་ བའི ་ གནོ ད ་ཚེ ་ ཕོ ག ་ཡོ ད ་པ་ནི ། ྱི ་ བསམ་པར་མི ་ ྱ་ྟེ ་ མགོ ་ འུགས་པར་འུར་བའི ་ ྱི ར ་རོ ་ མི ་ དགོ ས ་དུལ་དཀར་མེ ་ ལོ ང ་།། ཤད་མི ་ དགོ ས ་མཁའ་འྲོ འ ་ི ཞེ ས ་གུངས་པས་སོ ། དུ་ྲ།། ཞེ ས ་པ་ྟར། ཁ་ནས་མ་བཤད་ྱང་། འཛམ་ླི ང ་ལོ ་ ུས་ དེ ་ ྟ་ུ་གོ ང ་ུ་བྗོ ད ་པའི ་ འྲན་ྩོ ད ་ྱི ་ འུང་ྩ་ རི ང ་མོ འ ་ི དངོ ས ་མང་ཁང་ུ་འུར་ཐོ ན ་ྱི ་ ུལ་ུ་བཤམས་ྟོ ན ་ ངོ ་ མ་ནི ་ དམ་པའི ་ ཆོ ས ་གུང་ནས་གུངས་པའི ་ ཚད་མེ ད ་ ྱས་འུག་པ་འདི་ང་ཚོས་མ་མཐོ ང ་ུལ་ྱས་ནས་བྡད་ན་ བཞི ། བདག་གཞན་མཉམ་བྗེ ། ྱང་སེ མ ས་བྱེ ད ་སོ ག ས་ ཕན་པ་ཅི ། ངོ ་ མཚར་བ་ཞི ག ་ལ། བྣབ་སེ མ ས་དང་ཧམ་སེ མ ས། གཞན་དོ ན ་ུར་ལེ ན ་ྱི ་ བསམ་ློ ་ ླབས་ཆེ ན ་དག་རི ང ་ུ་ འྲན་སེ མ ས་དང་གནོ ད ་སེ མ ས་སོ ག ས་རི ང ་ུ་བོ ར ་ནས། འདོ ད ་ དོ ར ་ནས་རང་གི ་ བདེ ་ ུག་དང་རང་གི ་ འཚོ ་ གནས་ཁོ ་ ན་ ུང་ཆོ ག ་ཤེ ས ། ཞི ་ བདེ ་ དོ ན ་གཉེ ར ། ློ ་ བདེ ་ བག་ཕེ བ ས་ྱི ་ ྒོ ་ ལ་བསམ་མནོ ་ བཏང་ཆེ ་ ྟེ ། རང་མགོ ་ རང་གི ས ་འདོ ན ་ལ་ ནས་ཆོ ས ་གོ ས ་དང་གནས་མལ་བསོ ད ་ྙོ མ ས་ངན་ངོ ན ་ཙམ་ྱི ས ་ བྩོ ན ་པའི ་ བདག་གཙོ འ ི ་ འུ་ཤེ ས ་དང་འྲན་ྩོ ད ་ྱི ་ འུ་ ཆོ ག ་པའི ་ མ་ཆགས་འཕགས་པའི ་ རི ག ས་ལ་བྟེ ན ་པའི ་ བཀའ་ ཤེ ས ་ུགས་ྲག་པའི ་ དབང་གི ས ་ུང་བ་རེ ད ། ྱི ར ་ྲོ ག ་མ་ གདམས་གོ ང ་མ་ྣམ་ྔ། བཀའ་བུད་མར་མི ་ ྭགས་གུམ། མི ག ་མེ ད ་བདེ ་ བའི ་ ཆེ ད ་ུ་ུག །ས་འུ་ྐང་མེ ད ་བདེ ་ ྙི ང ་མའི ་ རོ ང ་ློ ང ་མངའ་གུམ་སོ ག ས་ནི ། མཁས་བུན་བཟང་ བའི ་ ཆེ ད ་ུ་ུག །མདོ ར ་ན་འཇི ག ་ྟེ ན ་ཐམས་ཅད་བང་ གུམ་ྱི ་ ྙན་པ་པྨའི ་ གཉེ ན ་ྱི ་ ཟེ ར ་མ་དང་འྲོ ག ས་ནས་ས་ འྲན་ནས།། གཅི ག ་ལས་གཅི ག ་མྱོ ག ་བདེ ་ བའི ་ ཆེ ད ་ུ་ གཞི ་ ཆེ ན ་མོ ་ ལེ བ ་ྱི ས ་ཁེ བ ས་པ་ནི ་ ཨེ ་ མ་ཧོ ། ། །། ུག །ཅེ ས ་པ་ྟར་འཇི ག ་ྟེ ན ་ཐམས་ཅད་འྲན་ྩོ ད ་ྱི ་ ངང་ལ་འཕེ ལ ་འུར་ྱེ ད ་བཞི ན ་ཡོ ད ་པས། འྲན་ར ྕ ོ ད ་ྱི ་ 51
ུགས་ྗེ ་ ཆེ ་ ུ་བ།
ཁ་བའི་འདབ་མ།
ུགས་ྗེ ་ ཆེ ་ ུ།
གཡག་ཟེ་ུལ་ུ་འྲིན་ལས་དབང་ུག་མཆོག་ནི་ྱི་ལོ་ ༡༩༧༠་ ལོར་
ལེ ག ས་དུའི ་ དཔལ་ྱི ས ་ུག་པའི ་ གནས་ཆེ ན ་མ་ཎི ་ གད་འགོ ་ ུ་ུ་ འུངས། ུ་ན་ུང་ུས་ནས་ྷོ་བ་ུལ་ུ་རིག་འཛིན་ཆོས་དྱངས་ ྡོ་ྗེའི་ཡང་ྲིད་ུ་གཡག་ཟེ་ླ་མ་སངས་ྱས་དང་། ྱབས་ྗེ་༧ུབ་
དབང་པྨ་ནོ ར ་ུ་ུང་གི ས ་ངོ ས ་འཛི ན ་གནང་བ་བཞི ན ་ུལ་དགོ ན ་ གཉིས་ྱིས་གོང་མའི་གསེར་ྲི་མཐོན་པོར་མངའ་གསོལ་ྱས། ུ་ན་
ུང་ཙམ་སོ ན ་ྗེ ས ་ནས་རང་དགོ ན ་གཡག་ཟེ ་ དགོ ན ་ུ་ཆོ ས ་ུགས་ ྱིས་མཐོང་བུད་ྱག་བཞེས་ལ་ློབ་ྱོང་དང་། ྱད་པར་བཤད་ྭར་
ུགས་ནས་གུང་ུགས་ཁག་ལ་ལོ ་ ྔའི ་ རི ང ་གསན་བསམ་དང་། ུབ་ཁང་ནང་ུ་ལོ ་ གུམ་ླ་གུམ་རི ང ་བྙེ ན ་མཚམས་ྒོ མ ་ུབ་ གནང་། མ་ཚད་༧གོང་ས་ཐམས་ཅད་མྱེན་པ། ཆོས་ྗེ་འཇིགས་མེད་
ུན་ཚོགས། ྱ་ྲལ་སངས་ྱས་ྡོ་ྗེ། ུབ་དབང་པྨ་ནོར་ུ། ས་ྱ་ ྲི་འཛིན་ྲོལ་མ་ཕོ་ྲང་། མཁན་པོ་བསོད་ནམས་རིན་ཆེན། ྱབས་
ྗེ་ྟག་ུང་ྩེ་ུལ། མདོ་མང་གཡང་ཐང་སོགས་རིས་ུ་མ་ཆད་པའི་དགེ་བའི་བཤེས་གཉེན་བུ་ྲག་ལ་མཉེས་པ་གུམ་ྱིས་བྟེན་
ནས་ྔ་འུར་བཀའ་མ་དང་། རིན་ཆེན་གཏེར་མཛོད་གཙོས་དབང་ུང་ྲིད་གུམ་ྱིས་ུགས་ུད་ཡོངས་ུ་འགང་བར་ྱས། དེང་ ྐབས་ཤར་ུབ་ྱི་ུལ་ུ་ུ་མར་ཕེབས་ནས་ྱལ་བྟན་ལ་ྨན་པའི་ྱ་བཟང་གང་མང་ྤེལ་བཞིན་པ་དང་། ྱད་པར་རང་དགོན་ྱི་ བཤད་ྭ་བ་བྱ་ྷག་ལ་གསོལ་ཕོག་དང་། བལ་ུལ་ཡང་ཤོད་ུ་ཆོས་ཚོགས་གསར་འུགས་སོགས་ྱི་ྲིན་ལས་ྱ་ཆེན་ྤེལ་བཞིན་
པ་ལགས། ད་ཐེངས་ཁོང་གིས་ུས་དེབ་ཁ་བའི་འདབ་མ་འདོན་ཐེངས་གུམ་པའི་འྲོ་ྲོན་ཆ་ཚང་གིས་མུན་འུར་གནང་བར་ངེད་ ྫོགས་ཆེན་ཱི་སེང་ྩོམ་ྲིག་ྷན་ཚོགས་ནས་ྙིང་ཐག་པ་ནས་ུགས་ྗེ་ཆེ་ུ་བ་དང་འྲེལ། ླད་མར་བྟན་དང་འྲོ་ལ་ྨན་པའི་ ུགས་བཞེད་ུན་ྱིས་ུབ་ཅིང་ུ་ཚེ་འུར་མེད་ྡོ་ྗེའི་ངོ་བོར་བྟན་པའི་ྨོན་འུན་ུ། །
52
ཤེས་ྱ་གསར་བའི་ྟེགས་ུ་དེབ་ྲེང་བུ་བཞི་པ།
ྩོ མ ་བུའི ་ གསལ་བྡ།
ཤེ ས ་ྱ་པྨའི ་ ྱེ ད ་ཚལ་ན་ློ ་ ྲོ ས ་ྱི ་ གཤོ ག ་ུང་ཡངས་པའི ་ ཁ་བའི ་ ུག་འཛི ན ་པ་ཡོ ང ས་ལ་ཆེ ད ་ ུ་ུ་ུར། ང་ཚོ ་ ནི ་ བུད་ཟི ན ་པའི ་ ཡབ་མེ ས ་དག་གི ་ ུད་འཛི ན ་ཡི ན ་ལ། བུ་ྲག་རི ག ་གུང་ནི ་ མ་ུམ་ གངས་ྗོ ང ས་ལ་བཞག་པའི ་ ྔོ ན ་ྱོ ན ་ཡང་མེ ས ་ྱི ་ ཞལ་ཆེ མ ས་ཡི ན ། དེ འ ི ་ ྱི ར ་གངས་དཀར་ཨ་མའི ་ མངལ་ ྱ་ལས་ྲོ ལ ་བའི ་ གངས་གཞོ ན ་ན་མཉམ་ཡོ ང ས་ྱི ས ་ཁ་བ་གངས་ཅན་པའི ་ ངོ ་ བོ ་ མཚོ ན ་པའི ་ རི ག ་གུང་ ཉམས་པ་ླར་བུན་དང་མི ་ ཉམས་བུད་འཛི ན ་ྱེ ད ་ུ་འོ ས ་ུ་བབ་པས། ད་ཐེ ང ས་༼ྫོ ག ས་ཆེ ན ་ཱི ་ སེ ང ་ ྩོ མ ་ྲི ག ་ྡེ ་ ཚན༽ནས་མ་བུལ་དང་ླངས་ྱི ས ་ྱ་ཆེ འ ི ་ རང་རི ག ས་ཡོ ང ས་ལ་ྷད་མེ ད ་པའི ་ ཁ་བཏགས་ ཞི ག ་གི ་ ཚབ་ུ༼ཁ་བའི ་ འདབ་མ༽ཞེ ས ་པའི ་ ུས་དེ བ ་མི ་ མུད་འདོ ན ་འཆར་ལགས་ན། ྩོ མ ་རི ག ས་ལ་ རང་དབང་འྱོ ར ་ཞི ང ་ལ་ྱའི ་ སེ མ ས་ྟོ བ ས་ྫོ ག ས་པའི ་ ུག་ཐོ ག ས་པ་ཡོ ང ས་ྱི ས ་ྔར་ཡང་ྙན་ྩོ མ ་གང་ མང་འྱོ ར ་བར་དགའ་བུ་ུ་ུ་དང་། ྗེ ས ་མར་ཡང་མང་ུང་རན་ཞི ང ་བྗོ ད ་ྱ་ྣ་ཚོ ག ས་པའི ་ ྩོ མ ་ཡི ག ་ གང་མང་ུས་དེ བ ་འདི ་ བུད་རང་རེ འ ི ་ ྱི ་ ཚོ ག ས་ལ་ལེ ག ས་ྱེ ས ་ུ་འུལ་ུ་ྩོ མ ་པ་པོ ་ དག་གི ་ ུལ་ུང་ གི ་ ལེ ག ས་ྱེ ས ་ངོ ་ མ་ཞི ག ་ཡི ན ་པས་ུས་ཐོ ག ་ུ་བུར་ུ་དང་། ངེ ད ་ྩོ མ ་ྲི ག ་པ་དག་ྩོ མ ་རི ག ་གི ་ ལས་ ལ་ུས་ཆ་དང་ྱང་ཡོ ན ་མེ ད ་པའི ་ ལས་དང་པོ ་ པའི ་ ཚོ ་ ུང་ཞི ག ་ཡི ན ་པས་དེ བ ་ནང་ྱོ ན ་ཆ་གང་མང་ཡོ ད ་ ངེ ས ་པས་མྱེ ན ་ྡན་ུན་ལ་བཟོ ད ་པར་གསོ ལ ་ཞི ང ་། མ་ཤེ ས ་ལམ་ྟོ ན ་ྱི ་ དགོ ང ས་འཆར་ཡང་ཡང་གནང་ བའི ་ འབོ ད ་བུལ་དང་བཅས།
གསལ་བཤད།
དེ བ ་ྲེ ང ་བཞི ་ པའི ་ ྩོ མ ་ཡི ག ་ྣམས་ལོ ་ ྗེ ས ་མའི ་ བོ ད ་ླ་ ༨ པ་ཕར་མི ་ འྱང་བར་ འདི ་ ཀ་ྩོ མ ་ྲི ག ་ཁང་ུ་ུར་དགོ ས ་ུ། ྔར་ུས་དེ བ ་དང་ཚགས་པར་སོ ག ས་ུ་བཀོ ད ་ཟི ན ་པ་དག་ླར་ འགོ ད ་ུ་མི ན ་པ་དང་། ཆོ ས ་དང་ྲོ ལ ་ུན་ལ་འགལ་བའི ་ བྩེ ་ ུང་ྐོ ར ། གང་ཟག་གཞན་ལ་ུར་ཟ་དང་ ྲག་དོ ག ་གི ་ ངག་འཆལ། ཆོ ས ་བུད་བར་ྱི ་ དགག་བཞག་སོ ག ས་དགོ ད ་ུ་མི ན ་པ་བཅས་དགོ ང ས་འཇགས་ ུ།།
53